Avans Hogeschool verbindt mensen, creëert kennis : visie op leren, onderwijs en onderzoek

Colofon

datum 26-02-2013kenmerk CvB-13-5129

status Vastgesteld door College van Bestuur

Avans Hogeschoolverbindt mensen, creëert kennis

Visie op leren, onderwijs en onderzoek

datum 26 februari 2013kenmerk CvB-13-5129

pagina 2 van 18

VoorwoordIn 2007 karakteriseerden wij onze visie op leren en onderwijs krachtig in de slogan: “Avans Hogeschool verbindt mensen, creëert kennis”. En hoewel we deze zin nog steeds vol trots uitspreken, vindt het College van Bestuur het zinvol om onze kijk op leren en onderwijs in het licht van de recente ontwikkelingen van het Meerjarenbeleidsplan 2011 – 2014 en de prestatieafspraken die wij in 2012 hebben gemaakt met de minister van onderwijs aan een herijking te onderwerpen. De visie moet bijdragen aan de profilering van Avans Hogeschool als duurzame hogeschool.

De afgelopen jaren hebben een duidelijk herkenbare ontwikkeling van Avans Hogeschool van onderwijsinstelling naar kennisinstituut laten zien. Avans Hogeschool wil een duurzame partner zijn van organisaties in de regio en meewerken aan de ontwikkeling van de regio. Wij bestaan door de samenwerking met onze omgeving. In onze onderwijsritmiek maken wij ruimte om vragen uit die buitenwereld te kunnen beantwoorden. Praktijkgericht onderzoek is een van de middelen hiertoe. Niet alleen als dienstverlening naar organisaties en instellingen, maar ook in de voorbereiding van studenten op de rol die zij spelen in de ontwikkeling van hun beroep. De visie op leren en onderwijs dient hier op aan te sluiten, waarbij onderzoek (als bijzondere invulling van onderwijs en leren) vanzelfsprekend wordt meegenomen.

Het proces van herijking heeft ook geleid tot het inzicht dat de eenzijdige focus op het leren van, en onderwijs aan studenten niet meer toereikend is voor het goed kunnen vormgeven van onze rol als kennispartner in de regio met het oog op maatschappelijke en economische ontwikkelingen. Naast een visie op leren door individuen, zien we dat ook een visie op verandering en ontwikkeling van organisaties in de maatschappelijke en economische context noodzakelijk is. Door deze accentverschuivingen en verandering spreken we in het vervolg over de visie op leren in onderwijs, door onderzoek en met organisaties.

Avans Hogeschool is afgelopen jaar voor de derde achtereenvolgende keer uitgeroepen tot beste brede hogeschool van Nederland. Daar zijn we trots op. Onze visie op leren is een basis om deze positie van kwaliteitshogeschool vast te houden en verder uit te bouwen. Veel van de opvattingen zijn gelijk aan die uit 2007. Een enkele accentverlegging is nodig geweest. Zo kijken we meer naar de competenties die studenten nodig hebben om te leren en werken in een maatschappij van de toekomst en heeft ‘Brein en Leren’ een specifieke plek gekregen in het ontwikkelen van het curriculum.

Nieuw is de wijze waarop wij met de visie verder willen. Een visie is niet statisch. Zo goed als we met de visie richting willen geven aan de dagelijkse handelingspraktijk, willen we de professionals uitdagen om vanuit hun dagelijkse werk de visie te blijven bevragen en impulsen te geven tot doorontwikkeling ervan. Ook dit is onderdeel van een duurzame hogeschool zijn. Dit vraagt een dialoog tussen professionals en (be)stuurders. Wij dagen iedereen binnen de Avans gemeenschap uit op zoek te gaan naar een krachtige invulling van een dynamische visie op leren in onderwijs, door onderzoek en met organisatie.

Het College van Bestuurfebruari 2013



pagina 3 van 18

Inhoudsopgave 1 Inleiding 4

2 Visie op leren 62.1 Visie op leren in het onderwijs 62.1.1 Curiositeit 62.1.2 Collectief in een community of learners 72.1.3 Constructief 72.1.4 Creatief 72.1.5 Creërend leren, een leven lang 72.2 Visie op leren door onderzoek 72.3 Visie op leren met organisaties 8

3 Visie op kennis en competentieontwikkeling 93.1 Door kennis competent 93.2 ‘Body-of-knowledge’ 93.2.1 Actuele beroepskennis 93.2.2 Fundamentele basiskennis 103.2.3 Metakennis en ervaringskennis 103.3 Competenties van de 21e eeuw 103.3.1 Competenties voor leren en innovatie 103.3.2 Burgerschaps- en beroepscompetenties 103.3.3 Digitale geletterdheid 10

4 Visie op de leeromgeving 114.1 Een veilige ontmoetingsplaats 114.2 Een herkenbare cultuur 114.3 Een virtuele omgeving 11

5 Visie op de partners in het leerproces 125.1 Onze visie op de student 125.1.1 Divers 125.1.2 Authenticiteit 135.1.3 Ambitieus 135.1.4 Knowmad 135.2 Onze visie op de docent 135.2.1 De docent als bron van kennis en ervaring op 4 deelgebieden 135.2.2 De docent als vernieuwer en kennisdeler 145.3 Onze visie op het werkveld 14

6 Consequenties op het onderwijsleerproces 156.1 Curriculum 156.2 Didactiek 156.3 Toetsing 166.4 Docent 166.5 Startkwalificaties & eindkwalificaties 17

7 Co-creëren 18



pagina 4 van 18

1 Inleiding

Avans Hogeschool geeft met beroepsgerichte opleidingen invulling aan de hoofdfuncties van onderwijs: kwalificatie, selectie en allocatie, socialisatie en persoonlijke ontwikkeling. De visie op leren en onderwijs uit 2007 beschrijft onze opvattingen over studenten, docenten, werkveld, leren, leeromgeving, kennis, curriculum, didactiek en toetsing.

In een samenleving waarin individuele keuzes steeds belangrijker worden, moet ook ons onderwijs rekening houden met deze steeds veelzijdigere wereld. Meer dan ooit zal een beroep worden gedaan op het creatieve en kritische vermogen van studenten om oplossingen te vinden voor vraagstukken in een steeds complexer wordende wereld. In deze veranderende omgeving, zijn wij toe aan een hernieuwde visie. Een visie die aansluit op de missie zoals verwoord in het meerjarenbeleidsplan 2011-2014. Deze luidt:

Avans Hogeschool:- wil talenten ontwikkelen door toekomstige beroepsbeoefenaren op te leiden tot hoog

gekwalificeerde professionals, die zichzelf en hun beroep voortdurend blijven ontwikkelen en zich bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid ook internationaal gezien;

- wil sociale, culturele en economische ontwikkelingen in de regio mede ontwerpen en realiseren door voor regionale bedrijven, overheden en organisaties een duurzame partner te zijn in het ontwikkelen, delen en creëren van kennis en het doen van praktijkgericht onderzoek;

- wil een sociaal innovatieve organisatie zijn waarin medewerkers hun professionaliteit optimaal inzetten om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de student, het beroep en de regio.

De visie op leren, onderwijs en onderzoek beschrijft hoe wij studenten, docenten en het werkveld een rijke leeromgeving bieden om tot duurzame kennis- en competentieontwikkeling te komen. Met duurzaam bedoelen wij dat alle betrokkenen zich bewust zijn van de persoonlijke (mede)verantwoordelijkheid voor de huidige en toekomstige generatie mensen op de wereld.

In onze visie vormen kennis- en competentieontwikkeling de kern van het leren; zowel in onderwijs als in onderzoek. Samen kennis creëren is de verbindende factor. ‘Samen’ is hierbij een levendig netwerk dat bestaat uit wisselende spelers van studenten, docenten, lectoren en beroepsbeoefenaren. De rijke leeromgeving maakt het mogelijk dat ieder met zijn eigen talenten en ambities in een leer-community kan leren en zijn doelen kan bereiken.

Wij willen in ons onderwijs en onderzoek krachtig zijn door diversiteit en verbinding. Studenten, docenten en het werkveld zijn partners in het leerproces. We willen sterk zijn in kennis- en competentieontwikkeling. Talentontwikkeling is de drijvende kracht.

De visie op leren, onderwijs en onderzoek is een gedragen visie. Ze is het resultaat van het proces van ideevorming, discussie en toetsing in een brede groep van betrokkenen.



pagina 5 van 18

Het is geen statische visie. De invulling en uitwerking van de visie komt uit de praktijk van het leren, het onderwijs en het onderzoek dat we doen naar aanleiding van vragen uit de beroepspraktijk. Dit vraagt om explicitering en kennisdeling, en steeds opnieuw om de check: “is dit wat we willen?”, “werkt het?”, “wat is bewijs voor onze aanpak?”.

Het faciliteren van het leren in onze eigen organisatie en dat van andere organisaties is een nieuwe uitdaging. De komende periode moeten we onze visie op hoe werken, leren en in ontwikkeling zijn met elkaar samenhangen en zijn te beïnvloeden, verder uitbouwen. Hierin bouwen we voort op de actuele theorieën rond lerende organisatie, co-creatie van verandering en kennismanagement.

In de hoofdstukken 2 t/m 5 worden de bouwstenen van de visie toegelicht. Dit zijn: Visie op leren Visie op kennis en competentieontwikkeling Visie op de leeromgeving Visie op de partners in het leerprocesIn hoofdstuk 6 gaan we in op de consequenties van de visie op het onderwijsleerproces. Tot slot beschrijven we in hoofdstuk 7 hoe we de visie blijven ontwikkelen.



pagina 6 van 18

2 Visie op leren

In onze visie op leren maken we onderscheid tussen leren door individuen en leren van organisaties. Onze visie op leren in het onderwijs en in het onderzoek is tot nu toe vooral gericht op het persoonlijk leren. Daarnaast voegen wij toe de ontwikkeling naar een visie op het (faciliteren van het) leren in organisaties.

2.1 Visie op leren in het onderwijs

Leren in het onderwijs betekent het inrichten van leerprocessen. Om leerprocessen goed te kunnen ondersteunen en (bege)leiden is het van belang de verschillende manieren van leren te (onder)kennen. Het oplossen van problemen of het leren begrijpen van concepten vergt een andere aanpak dan het oefenen van routines of deelvaardigheden.

Bij het inrichten van het leerproces onderscheiden we 5 kritische dimensies. Deze 5 dimensies spelen in alle leerprocessen tegelijkertijd een rol; ze kunnen niet zonder elkaar. Leren begint met nieuwsgierigheid, vraagt om sparren met anderen, nieuwe kennis bouwt voor op bestaande, vraagt om het loslaten van gebaande wegen en is context afhankelijk.

Figuur 1 de vijf dimensies van leren

2.1.1 CuriositeitCentraal uitgangspunt voor al het leren is de blijvende verwondering, een onbevredigbare nieuwsgierige benadering tot het leven en een voortdurende zoektocht naar het ononderbroken leren. Emotionele betrokkenheid speelt hierbij een belangrijke rol. Leren doet je wat. Voelen en leren gaan hand in hand. Emoties kunnen leerprocessen bevorderen of belemmeren. Emoties kunnen tijdens het leren bewust gebruikt worden om doelen te bereiken. Informatie die het emotionele systeem prikkelt, wordt als belangrijk ervaren. Werken aan vraagstukken en opdrachten waar je emotioneel bij betrokken bent en die er echt toe doen geven ruimte aan leren en wijzer worden.



pagina 7 van 18

2.1.2 Collectief in een community of learnersHoewel leren een aan het individu gekoppelde activiteit is, wordt vooral geleerd in de ontmoeting met anderen. Leren wordt versterkt in een contactrijke omgeving waarin daadwerkelijk aandacht is voor persoonlijk talent en een eigen denkstijl. Leren vindt plaats als er ruimte is om de eigen denkstijl te benutten, om van daaruit tot andere denkstijlen te worden verleid. Contact met mensen draagt bij aan inhoudelijke verrijking en aan het ontwikkelen van een scherp zelfbeeld. In het contact met mensen wordt de eigen kennis vergroot en kan het eigen functioneren worden getoetst. In de ontmoeting met de professionals en werkzaamheden in de praktijk wordt de eigen competentie gespiegeld aan de eisen die het beroep stelt. Contact tussen studenten onderling, tussen studenten en docenten en tussen studenten en professionals in het werkveld maakt dan ook een substantieel deel uit van de opleiding.

2.1.3 Constructief Leren is een actief en constructief proces waarin kennis wordt opgebouwd. Het leerproces omvat een continue afwisseling van waarnemen, overdenken en handelen. Door betekenis te geven aan nieuwe informatie en daar naar te handelen, worden de eigen professionele mogelijkheden ontwikkeld. De ontwikkeling van de eigen mogelijkheden geeft op haar beurt vertrouwen in de eigen competentieontwikkeling en is daarmee een belangrijke motiverende factor voor het leren.

2.1.4 Creatief Bij creativiteit gaat het om met een ‘open mind’ willen doorbreken van zelfopgelegde denkpatronen en gewoontes, om van daaruit met waardevolle, nieuwe, vernieuwende ideeën te komen. Creatief denken is een manier van denken die je uit de sleur van de standaardoplossingen trekt, die je helpt je creativiteit in te zetten om buitengewone en efficiëntere antwoorden te vinden voor dilemma's of andere vraagstukken.

2.1.5 Creërend leren, een leven langDe Avans gemeenschap van lectoren, docenten, studenten, alumni en beroepenveld vormt een kennisknooppunt dat inspireert en ondersteunt om stappen te zetten in de eigen loopbaan. Het individu zal daarbij achtereenvolgens verschillende rollen in deze leergemeenschap kunnen vervullen.

2.2 Visie op leren door onderzoek

Avans Hogeschool is traditioneel sterk in onderwijs, maar nog niet in onderzoek. We zoeken bij de realisatie van ons meerjarenbeleidsplan naar de beste mogelijkheden om onderwijs en onderzoek sterker met elkaar te verweven. Enerzijds moeten onze studenten onderzoekvaardig zijn om hun rol in de ontwikkeling van beroep en organisatie te vervullen, en anderzijds moet door onderzoek verworven kennis opgenomen worden in het opleidingsprogramma. De curricula van onze opleidingen moeten immers gebaseerd zijn op het beste bewijs dat er op dat moment is voor zowel de beroepsinhoud als de gehanteerde didactiek.

Avans Hogeschool onderschrijft de combinatie van onderzoekend leren en lerend onderzoeken.



pagina 8 van 18

2.3 Visie op leren met organisaties

In de visie van 2007 lag de nadruk op kwalificatie en persoonlijke ontwikkeling, waarbij wel nadrukkelijk de relatie wordt gelegd met het beroepenveld. Het proces van herijking van de visie heeft geleid tot het inzicht dat de eenzijdige focus op het leren van en onderwijs aan studenten niet meer toereikend is voor het goed kunnen vormgeven van onze rol als kennispartner in de regio met het oog op maatschappelijke en economische ontwikkelingen. Naast een visie op leren door individuen, zien we dat ook een visie op verandering en ontwikkeling van organisaties in de maatschappelijke en economische context noodzakelijk is.

Door de rechtstreekse relatie die wij aangaan met andere organisaties om aan hun ontwikkeling bij te dragen, komt naast het persoonlijke leren ook netwerkleren en het leren in organisaties in beeld. Het faciliteren van het leren van onze eigen organisatie en dat van andere organisaties is een nieuwe uitdaging.



pagina 9 van 18

3 Visie op kennis en competentieontwikkeling

Bij Avans Hogeschool verwerken studenten informatie tot kennis en de nieuwe verbanden en mogelijkheden die ze ontdekken voegen ze aan de bestaande informatie toe. Kennis is zo het resultaat van denken, zowel individueel als samen met anderen. Denkactiviteiten zijn mentale, subjectieve processen van (her)kennen en betekenis geven.

3.1 Door kennis competent

Competent zijn, betekent kennis inzetten om beroepssituaties adequaat in te schatten, om goede afwegingen te maken en de juiste handelingen te verrichten, om tot de gewenste prestaties en producten te komen, om gedrag te verantwoorden en effectief en up-to-date te blijven in een steeds veranderende omgeving (figuur 2).

Figuur 2 Kennis als kern van effectief handelen

3.2 ‘Body-of-knowledge’

Een solide kennisbasis omvat verschillende soorten kennis. Wij onderscheiden actuele beroepskennis, fundamentele basiskennis, metakennis en ervaringskennis. De beroepskennis en de fundamentele basiskennis vormen samen de ‘body-of-knowledge’ van het beroep.

3.2.1 Actuele beroepskennisBij actuele beroepskennis gaat het om het begrijpen en doorgronden van beroepsconcepten, werkmodellen, recente inzichten en trends in het beroep.


6Kenmerk: 30 november 2006

Beroepssituaties

Handelen(criteria)

Producten/prestaties(criteria)

Meta-handelen(criteria) KENNIS

DOOR KENNIS COMPETENT


pagina 10 van 18

3.2.2 Fundamentele basiskennisFundamentele basiskennis bestaat uit het begrijpen van elementaire concepten die nodig zijn om in de toekomst op voort te blijven bouwen. Denk bijvoorbeeld aan taal- en wiskundekennis om het niveau van gevorderde geletterd- en gecijferdheid te bereiken.

3.2.3 Metakennis en ervaringskennisMetakennis verwijst naar de kijk op de eigen kennis en op de eigen effectiviteit: kennis die nodig is voor de analyse, de legitimering en de transfer van het handelen. Met ervaringskennis, ook wel de impliciete kennis genoemd worden intuïtie, ervaringen, ideeën en ambities die mensen persoonlijk inzetten bedoeld.

3.3 Competenties van de 21e eeuw

Academies van Avans Hogeschool zorgen voor de kennisbasis voor de beroepen waarvoor zij opleiden. Zij verankeren deze kennisbasis in hun opleidingsprogramma’s, in de organisatie van kennisnetwerken (studenten, docenten, beroepsbeoefenaren en alumni) en in kennisknooppunten die worden onderhouden door deskundige docenten.

We bereiden de studenten voor op het leren en werken in een steeds complexer wordende wereld door aandacht te besteden aan competenties die mensen duurzaam moeten toerusten voor de uitdagingen van de 21e eeuw. In onze visie is de hogeschool de plek om studenten in een vroeg stadium deze competenties aan te reiken. Het gaat dan om competenties voor leren en innovatie, duurzame burgerschaps- en beroepscompetenties en digitale geletterdheid.

3.3.1 Competenties voor leren en innovatie Hieronder verstaan we:

kritisch denken en creatief probleemoplossend vermogen; communicatie en samenwerking; creativiteit en innovatie.

3.3.2 Duurzame burgerschaps- en beroepscompetentiesHieronder verstaan we:

flexibiliteit en aanpasbaarheid; initiatief en zelfsturing; sociale en interculturele vaardigheden; productiviteit en resultaatgerichtheid; verantwoordelijkheid en leiderschap.

3.3.3 Digitale geletterdheidHieronder verstaan we:

informatiegeletterd: informatie zoeken, verwerken en delen; mediageletterd: inzicht in werking van media en zelf actief media gebruiken en

produceren; ICT-geletterdheid: veilig, verantwoord en doelmatig (effectief en efficiënt) gebruik van

technologie.



pagina 11 van 18

4 Visie op de leeromgeving

Kennis- en competentieontwikkeling vindt plaats waar studenten en betrokken professionals elkaar ontmoeten, vinden, samenwerken en samen op zoek gaan naar vragen en antwoorden: kortom in de rijke leeromgeving. In deze leeromgeving houden we rekening met een diversiteit aan mensen en middelen. De leeromgeving is zowel een veilige (fysieke) ontmoetingsplaats als een virtuele omgeving. Fysieke en virtuele componenten zijn geïntegreerd.

Leren vindt plaats in veel verschillende contexten; formele en informele leermomenten wisselen elkaar af en zijn niet altijd scherp te onderscheiden. Leren komt op gang in een prikkelende en complexe omgeving die uitdraagt, eisen stelt, maar ook voldoende vertrouwen geeft en veiligheid biedt. Dit kan binnen de muren van de school zijn, maar ook bij bedrijven en instellingen in onze omgeving.

4.1 Een veilige ontmoetingsplaats

De leeromgeving van Avans Hogeschool is een veilige ontmoetingsplaats, ze biedt een comfortabele leer- en werkplek en stelt studenten in staat te communiceren en te leren dichtbij en over grenzen heen; lokaal en internationaal, formeel en informeel, binnen- en buitenschools, virtueel en face-to-face. In de leeromgeving werken studenten met elkaar en samen met docenten en beroepsbeoefenaren aan de diverse vragen, zowel gerelateerd aan het leerproces als aan de onderwijsinhoud. In de leeromgeving moeten studenten kunnen leren in/van authentieke beroepssituaties die daar dus gerealiseerd kunnen worden.

4.2 Een herkenbare cultuur

Individuen zoeken omgevingen op die bij hen passen. Wij richten onze leeromgeving zodanig in dat de student zich thuis voelt in deze omgeving en we passen onze leeromgeving aan het type student dat in deze leeromgeving werkt. Afhankelijk van de leerstijl van de student zal het karakter van de leeromgeving en leer- en werkactiviteiten die daarin plaatsvinden worden vormgegeven.

4.3 Een virtuele omgeving

Daarnaast kennen we ook een virtuele leeromgeving die studenten ondersteunt in het plaatsen tijdonafhankelijk werken. Studenten hebben een actieve en verantwoordelijke rol wanneer zij uit de vele mogelijkheden hun eigen leeromgeving naar eigen behoefte vormen en inrichten. Op deze manier is er voor de student optimaal de ruimte te excelleren.


Studenten

BeroepsbeoefenarenDocenten


pagina 12 van 18

5 Visie op de partners in het leerproces

In onze visie is kennis- en competentieontwikkeling de kern van leren, onderwijs en onderzoek. De leeromgeving maakt het mogelijk dat alle spelers (studenten, docenten en werkveld) elkaar kunnen vinden en hun doelen kunnen bereiken. Studenten, docenten en werkveld hebben allen belang bij kennisontwikkeling. De veranderende samenleving vraagt hier ook om. Alle drie de groepen spelen hierbij hun eigen rol.

5.1 Onze visie op de student

Ons onderwijs motiveert en daagt uit tot het voortdurend meebewegen met maatschappelijke ontwikkelingen, prikkelt de nieuwsgierigheid van de student en motiveert de student actief in te spelen op voortdurende veranderingen. Onze student is divers, authentiek, ambitieus en in toenemende mate een ‘knowmad’.

5.1.1 DiversDe diversiteit van de student is voor ons een leidend principe in het onderwijs; de ontwikkelingen in ‘Brein en Leren’ sluiten hierbij aan. Studenten:

zijn niet gebaat bij een ’one-size-fits-all´-benadering; hebben een eigen kracht, die het verdient versterkt te worden en tot ontwikkeling te

komen;


Excellente professionals opleiden.Partner in kennisontwikkeling.

Kennis- en competentieontwikkeling ten

behoeve van individu en collectief.

LeeromgevingVeilige ontmoetingsplek

Herkenbare cultuur

Virtueel

Avans Hogeschool


pagina 13 van 18

creëren eigen mogelijkheden wanneer zij uitgedaagd worden om kennis en ervaring op te doen buiten de voor hen bekende terreinen;

hebben respect voor en vragen om authenticiteit; bouwen eigen relaties op en onderhouden deze met elkaar, de docenten en de

mensen die ze tegen komen in het werkveld.

5.1.2 AuthenticiteitEcht zijn, jezelf zijn, een eigen mening hebben, een eigen identiteit ontwikkelen: de student heeft respect voor iedereen die authentiek en oprecht is en een eigen persoonlijke kwaliteit heeft. De student op zijn beurt, wil zelf ook als zodanig gerespecteerd worden. Authenticiteit waarderen betekent de eigenheid van de ander serieus nemen, de doelen en verwachtingen van de ander respecteren en de realisatie ervan ondersteunen. Wij stimuleren studenten hun eigen leervragen te stellen vanuit een betekenisvolle en authentieke context.

5.1.3 AmbitieusIedere student heeft ambities, zij het niet altijd dezelfde. Ambitieuze studenten hebben behoefte aan een inspirerende leeromgeving die hen uitdaagt het heft in eigen handen te nemen, eigenaar te zijn van hun eigen leerproces en verantwoordelijkheid te nemen. Wij bieden een leeromgeving die de motivatie om competent te worden aanmoedigt. Wij stimuleren en ondersteunen studenten om grenzen blijvend te verleggen, mogelijkheden te vergroten. Wij geven studenten de gelegenheid zelfstandig en samen met anderen te leren. Wij dagen studenten uit om te excelleren.

5.1.4 KnowmadKnowmads zijn creatieve en innovatieve mensen die met iedereen, op elke tijd en op elke plek kunnen samenwerken. Knowmads werken op verschillende plaatsen, komen verschillende mensen tegen. Dit loslaten van plaats en sociale werkplekken heeft ook invloed op onderwijs. Onze studenten zijn in staat om

flexibel, creatief, en veelvormig met nieuwe problemen om te gaan; op zoek te gaan naar nieuwe oplossingen voor nieuwe problemen in een

veranderende wereld.

5.2 Onze visie op de docent

De samenleving verandert, zo ook de student: de docent kan niet achterblijven. Hij blijft de constante factor, met een verbindende betekenis, met de passie om ontwikkelingen in de samenleving mee te nemen in kwalitatief hoogwaardig onderwijs en onderzoek. In onze visie is ook de docent voortdurend in ontwikkeling, en vergaart hij kennis- en competenties.

5.2.1 De docent als bron van kennis en ervaring op 4 deelgebiedenOnze docenten zijn vakinhoudelijke experts die de kennisontwikkeling aanjagen, ze zijn een bron van kennis en weten deze toe te passen in de praktijk. Ze hebben kennis van actuele ontwikkelingen in het werkveld. Ze onderhouden er een intensieve relatie mee en hebben actuele en actieve ervaring in het beroepenveld, waarvoor zij opleiden. We stimuleren docenten ondernemend te zijn, onderzoek te doen (of onderzoeksvaardig te zijn). In zijn didactische kwaliteiten schakelt de docent, al naar gelang de behoefte van de student, is hij ‘onderwijzer’, begeleider, facilitator en criticaster. In het onderwijs weet hij op de juiste wijze gebruik te maken van de ICT-mogelijkheden.



pagina 14 van 18

5.2.2 De docent als vernieuwer en kennisdelerExcelleren als docent kan alleen in samenwerking met studenten, collega’s en het werkveld. Het samen werken aan de ‘body of knowlegde’ van de opleiding, de didactiek, het onderzoek en de eigen performance, vraagt om het delen en ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Dat betekent continue reflectie op de eigen ontwikkeling, vitaliteit en nieuwsgierigheid. De docent bij Avans Hogeschool wil ook zelf blijven leren.

5.3 Onze visie op het werkveld

Partnerschap tussen hogeschool en bedrijven en instellingen uit het beroepenveld is de basis voor de beroepsgerichtheid van ons onderwijs. Het betekent samen opleiden, onderzoeken en innoveren met respect voor ieders eigen verantwoordelijkheid. Studenten en alumni, docenten en lectoren geven met professionals uit het werkveld vorm aan dit partnerschap in lerende netwerken. Het partnerschap draagt bij aan de kennisontwikkeling van de individuele partners en aan de ontwikkeling van de ‘body of knowledge’ van de curricula en de beroepen waartoe Avans Hogeschool opleidt. Dit vraagt betrokkenheid van partners bij elkaar en bij het beoogde resultaat.

Avans Hogeschool richt zich vooral op bedrijven en instellingen die gevoelig zijn voor kennisontwikkeling en vooruit willen komen. Met hen gaan we duurzame banden aan.

Kenmerkend is het integrale en horizontale karakter van de relatie tussen de partners: van participatie in werkveldadviesraden tot medeverantwoordelijkheid voor opleiden in stage en onderzoek, van het samen ontwikkelen van programma’s en deelnemen aan gemeenschappelijke projecten tot participatie in kennisnetwerken.



pagina 15 van 18

6 Consequenties op het onderwijsleerproces

De visie op leren, onderwijs, onderzoek en organisaties heeft invloed op onder meer het curriculum (weten wat je doet), de didactiek (weten hoe je het aanpakt) en het toetsen (weten hoever je bent). Maar ook op de selectie en de kwalificaties van de docenten.

6.1 Curriculum

Het curriculum moet duidelijkheid geven aan studenten, docenten en het werkveld over de keuzes die de opleiding ten aanzien van programma-inhouden en vormgeving maakt. De doelen en de inhoud van het curriculum zijn verankerd in het landelijk vastgestelde competentieprofiel voor het bachelor domein van de betreffende opleiding. Het curriculum voldoet aan de Dublin descriptoren als internationale standaard. In het curriculum staat de beroepspraktijk centraal. Dat betekent dat:

de vormgeving grotendeels congruent is met de dynamiek van het werkveld; een belangrijk deel van de opleiding wordt ingevuld in de beroepspraktijk; authentieke beroeps- en/of levenssituaties ook binnen het onderwijs vertrekpunt voor

het leren zijn; studenten zich in het begin van de opleiding kunnen oriënteren op de gehele

opleiding én op de beroepspraktijk.

De relatie tussen theorie en praktijk wordt op verschillende manieren gelegd, afhankelijk van de kenmerken van het werkveld, de aard van de opleiding en de ambitie en leerstijl van studenten. Steeds meer maakt het curriculum ruimte voor vragen vanuit het werkveld. In het Avans Ondernemerscentrum worden deze vragen bij studenten en docenten van verschillende opleidingen neergelegd en integraal opgepakt en beantwoord. Dit stimuleert ook het leren werken in projectteams.

De inhoud van de opleiding biedt een solide, algemene basis, zowel in de diepte als in de breedte. De opleiding erkent de competenties van studenten die een bewuste, verantwoordelijke rol op zich nemen in maatschappelijke en sociale verbanden en hiermee bijdragen aan een duurzame samenleving. De student kiest een eigen leerpad en wordt hierin ondersteund. Het curriculum biedt vrije ruimte voor persoonlijke profilering.

Avans Hogeschool streeft ernaar in elke opleiding te starten met de cognitieve vaardigheden (en cognitieve achterstanden weg te werken). Avans Hogeschool verplicht elke opleiding een aantal algemene competenties op te nemen in het curriculum: competenties op het gebied van onderzoek, duurzaamheid, ondernemerschap en burgerschap. Daarnaast verplicht Avans Hogeschool elke student een tweede taal op ERK2 niveau te leren. De wijze waarop deze competenties een plek krijgen in het curriculum is aan de academie.

6.2 Didactiek

Wij kiezen voor gevarieerde, geïntegreerde, uitdagende en activerende werkvormen die een appèl doen op een onderzoekende, ondernemende en creatieve houding van de student. De aanpak houdt rekening met verschillen in leerstijl en leerstrategie. Avans Hogeschool stimuleert een diepe leerbenadering. In die leerbenadering gaat het om het werkelijk



pagina 16 van 18

begrijpen en doorgronden van de betekenis van informatie, zodat dit leidt tot leerresultaten van hoge kwaliteit zowel in termen van bekwaamheid in context als in transfer van kennis en vaardigheden naar verschillende situaties en gebeurtenissen. Studenten leren functioneren op het niveau van een hoger opgeleide professional betekent een bewust gekozen centrale plaats voor contact tussen student en docent, snelle en adequate feedback, het uitspreken van wederzijdse (hoog gestelde) verwachtingen, een gevarieerde leeromgeving, samenwerkend leren van studenten, een aanvaardbare werklast, het scheppen van structuur en samenhang en respect voor diversiteit van talenten en manieren van leren.

Bij de keuze van werkvormen wordt optimaal gebruik gemaakt van de fysieke en elektronische elementen van de leeromgeving. De student maakt gebruik van een variëteit aan media en werkruimtes (ateliers/skills-labs/vaklokalen) die weloverwogen worden ingezet.

6.3 Toetsing

Wij zijn ons bewust van de grote impact van toetsing op het leren en maken daar gebruik van in het ontwerp van het onderwijs. Wij kiezen ervoor om naast de certificerende toetsen ook een krachtige plek te geven aan formatieve toetsen en feedback, enerzijds om te beoordelen of studenten het vereiste niveau van kennis en vaardigheden beheersen, en anderzijds om invulling te geven aan de nodige steun en sturing bij het leren.

Toetsing is afgestemd op de diversiteit van studenten en doelgroepen. Kennis, vaardigheden en houding worden in samenhang getoetst om uitspraken te kunnen doen over verworven competenties. Toetsing vindt plaats in diverse contexten: zowel binnenschools als in het werkveld. In het werkveld kan bij uitstek de gedrevenheid worden getoetst die de student toont, om resultaten van de studie in praktijk te brengen en kan tevens worden getoetst in hoeverre de student een probleemoplosser of een vernieuwer is.

Toetsing is congruent met de uitgangspunten van het onderwijs. In een flexibel curriculum ligt de regie ten aanzien van tijdstip en niveau van toetsen bij de student. Ook de bewijslast met betrekking tot bekwaamheid ligt bij de student. De opleiding bepaalt wat als voldoende bewijs wordt geaccepteerd. Toetsing kan onafhankelijk van de leerroute plaatsvinden. In het kader van ‘de juiste student op de juiste plaats’ maken procedures voor het erkennen van (elders) verworven competenties deel uit van het geheel van toetsing en beoordeling.

6.4 Docent

Docentprofessionaliteit vraagt om het inrichten van een programma voor een overwogen en robuuste docentprofessionalisering. Avans Hogeschool focust hierbij op:

vakinhoudelijke kennis, aangevuld met/gerelateerd aan de beroepspraktijk; didactische/onderwijskundige kennis en –vaardigheden; ICT kennis en vaardigheden; onderzoeks-kennis en –vaardigheden; gedrag.



pagina 17 van 18

6.5 Startkwalificaties & eindkwalificaties

We merken dat de beginsituatie van de student bij instroom vaak lager is dan het niveau om nodig is om het beoogde profiel van de afgestudeerde te realiseren. In ons curriculum starten we met de cognitieve vaardigheden en gaan we aan de slag om cognitieve achterstanden weg te werken. Hierin staan we niet alleen. Wij richten voorzieningen in gericht op optimale aansluiting tussen toeleverend onderwijs en de hogeschool en gericht op een goede match tussen student en opleiding. Wanneer de student vordert in de opleiding, verschuift de focus naar de eisen die het beroep stelt aan de eindkwalificaties.



pagina 18 van 18

7 Co-creëren

De visie om leren, onderwijs en onderzoek is niet statisch. Zo goed als we met deze visie richting willen geven aan de dagelijkse handelingspraktijk, willen we de professionals uitdagen om vanuit hun dagelijkse werk de visie te blijven bevragen en impulsen te geven tot doorontwikkeling ervan. Dit vraagt een dialoog tussen professionals en (be)stuurders.

We maken van de visie een verhaal dat verteld en getoond wordt door studenten, onderzoekers, de mensen die werken in de beroepspraktijk, de docenten, en andere medewerkers in en rond Avans Hogeschool. We maken hierbij gebruik van de dagelijkse vondsten van professionals en studenten die het leren, onderwijs en onderzoek op een steeds hoger plan brengen. Om de ontwikkeling van dit verhaal te faciliteren gebruiken we een eigentijds medium. Via een digitaal Avans magazine informeren we ieder die het wil volgen over de voortgang en bieden we een podium voor discussie, dialoog en good practices. We gebruiken het magazine als plek om voorbeelden van het verhaal van de visie op onderwijzen te laten zien en tegelijkertijd als plek om het verhaal (dus de visie) door te ontwikkelen.

Op deze wijze werken we bij Avans Hogeschool voortdurend aan de visie, aansluitend bij de dagelijkse onderwijs- en onderzoekpraktijk. Periodiek leggen we onze nieuwe inzichten vast in een visie-document.


Avans Hogeschool verbindt mensen, creëert kennis : visie op leren, onderwijs en onderzoek

Documents

Transcript of Avans Hogeschool verbindt mensen, creëert kennis : visie op leren, onderwijs en onderzoek