Australia Paula Barrett

25
Omgaan met internaliserende problemen op school Drs Trees Das

description

Paula Barrett is the author of the world renowned FRIENDS programs, a research based group training program that helps children and adults cope with life issues, develop resilience and to counteract stress and depression.

Transcript of Australia Paula Barrett

Page 1: Australia Paula Barrett

Omgaan met internaliserende problemen op school

Drs Trees Das

Page 2: Australia Paula Barrett

Op school• De meeste aandacht gaat

uit naar leerlingen die op

een “luidruchtige” en vaak

“negatieve wijze” de aandacht vragen.

De leerlingen waar docenten in de klassensituatie last van hebben en waar ze vaak ook niet om heen kunnen.

Page 3: Australia Paula Barrett

Op school• Leraren zetten leerlingen die moeilijk

contact maken, stil, angstig of onzeker zijn niet boven aan de lijst van moeilijke kinderen in de klas.

Het lijkt erop dat ze geen grote handelingsverlegenheid ervaren

ten opzichte van deze leerlingen.

Page 4: Australia Paula Barrett

Internaliserende problemen

Het kind / de jongere heeft er zelf het meeste last van en lijdt soms in stilte Rigter, 2006

• Angst en angststoornissen

• Faalangst

• Stemmingsstoornissen: bv depressie

Page 5: Australia Paula Barrett

Angst in de schoolcontext

• Rusteloos, gespannen en nerveus gedrag

• Door lichamelijk symptomen concentratieproblemen

• Sociale isolatie

• Dwangmatig om aandacht vragen

Page 6: Australia Paula Barrett

Faalangst

Faalangst is taakgebonden angst die optreedt in situaties waarin een prestatie geleverd moet worden en men zich beoordeeld voelt (van Lieshout, 2009).

Page 7: Australia Paula Barrett

Schoolweigering

• Ernstige angst kan leiden tot schoolweigering

• Schoolweigering kenmerkt zich door ernstige emotionele opwinding of lichamelijke klachten bij het vooruitzicht naar school te gaan

Page 8: Australia Paula Barrett

Depressie

“Een depressieve, dat wil zeggen matte, afgevlakte, sombere, droevige stemming, een onvermogen om plezier te hebben en te genieten van dingen waarvan men normaal kan genieten en een verlies aan interesse en motivatie” (De Wit 2000)

Page 9: Australia Paula Barrett

Depressie in de schoolcontext• Weinig levenslustig, toont weinig initiatief • Heeft de neiging zich te isoleren• Automutilatie en lichamelijke klachten

als verminderde eetlust, laag energieniveau en slaapproblemen

Page 10: Australia Paula Barrett

Depressie in de schoolcontext

• Veel negatieve gedachten over zichzelf en de wereld, kan moeilijk naar de toekomst kijken

• Affectief moeilijk bereikbaar en zondebokrol

Page 11: Australia Paula Barrett

BehandelingCGT: cognitieve gedragstherapie

Gezinstherapie

Groepstherapie

Farmacologische behandeling

Dagbehandeling

Opname kinderpsychiatrische kliniek

Page 12: Australia Paula Barrett

Pedagogisch vakmanschap• Positieve grondhouding

• Goed klassenmanagement

en goede instructie

• Vaardigheden die goede

relatie en interactie bevorderen

• Vaardigheden op meso niveau• (van Lieshout,2009)

Page 13: Australia Paula Barrett

Beste aanpak internaliserende problemen(Trix van Lieshout, (2009) “Pedagogische adviezen voor speciale kinderen”)

• Positief school- en klassenklimaat

• Duidelijke regels en structuur

• Maak angst en depressie bespreekbaar in de klas

• Positieve bevestiging en succeservaringen

• Aanleren van copingsvaardigheden

• Eenduidige afspraken in het lerarenteam

Page 14: Australia Paula Barrett

Werkmodel ontwikkeling en leren

(Verheij en van Doorn 2008)

Page 15: Australia Paula Barrett

Brede Aanpak Gedrag (BAG)School Wide Positive Behavior Support (SWPBS)University of Oregon

Schoolbrede, preventieve aanpak van gedrag, gericht op alle leerlingenGericht op het aanleren en bekrachtigen van gewenst positief gedrag

Page 16: Australia Paula Barrett

Leertaken Gedragstaken

1-5% 1-5%

5-10% 5-10%

80-90% 80-90%

Schoolbrede aanpak om succes op leer-

en gedragsgebied bij leerlingen te bevorderen

Effectieve interventies

•Voor alle betrokkenen in school

•In alle situaties

•Vanuit waarden in de school

•Vanuit verzamelde data

•Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen

Effectieve interventies

•Voor alle leerlingen

•Vanuit data in LVS

•Preventief van aard: Aanleren, Anticiperen

Doelgroep interventies

•Voor risicoleerlingen

•Hoge efficiency in school

•Snel leereffect

Doelgroep interventies

•Voor risicoleerlingen

•Hoge efficiency in school

•Snel leereffect

Intensieve individuele interventies

•Afgestemd op individuele situatie

•Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek

•Gezamenlijke inzet door betrokkenen

Intensieve individuele interventies

•Afgestemd op individuele situatie

•Vanuit oplossingsgerichte diagnostiek

•Gezamenlijke inzet door betrokkenen

Blonk (2010), afgeleid van: www.pbis.org

Aan leren

Page 17: Australia Paula Barrett

Brede Aanpak Gedrag (BAG)

• Focus op gewenst gedrag

• Data gestuurd werken

• Samenwerking met ouders en zorginstellingen

• Leerprestaties

Page 18: Australia Paula Barrett

Preventieve interventies

• Schoolbreed

• In de klas

• Voor de individuele leerling

• Samenwerking met ouders en zorg

Page 19: Australia Paula Barrett

Schoolbrede interventies Veilig schoolklimaat Heldere gedragsverwachtingen Voorspelbaar gedrag van het hele team Actief aanleren van gewenst gedrag Gedragsverwachtingen zijn zichtbaar Schoolbreed bekrachtigingsysteem Eenduidige consequenties voor ongewenst gedrag Datagestuurd Verzuim registratie en beleid Pestbeleid/protocol

Page 20: Australia Paula Barrett

Interventies in de klas Veilig klassenklimaat Sfeervol ordelijk ingericht lokaal Heldere gedragsverwachtingen Voorspelbaar gedrag van de docent Systeem van bekrachtiging voor gewenst gedrag Lessen om gedrag aan te leren Duidelijke consequenties voor ongewenst gedrag Datagestuurd Proactief handelen Doelmatig klassenmanagement Tolerantie voor fouten

Page 21: Australia Paula Barrett

Interventies in de klas Werken met de basis communicatie SVIB: schoolvideo interactiebegeleiding Synchroon coachen Registratie contact met elke leerling Leefstijl Kanjertraining Kid Skills Het Dappere kat programma (Coping Cat) Het vriendenprogramma (Friends, Paula Barrett,

vertaald door Lisbeth Utens) Het protocol 'Denken + Doen = Durven‘ (Bögels)

Page 22: Australia Paula Barrett

Interventies voor de individuele leerling Adaptief onderwijs Individuele aanmoediging Succeservaringen creëren Aanleren van positieve/helpende gedachten (RET) Aanleren van copingsvaardigheden Zelfmanagement Gedragsfunctie analyses Gedragsinterventie strategie (handelingsplan)

Page 23: Australia Paula Barrett

Samenwerking

Constructieve communicatie met ouders Ouders zien als partner Brug tussen ouders → school → zorg/ hulpverlening Psycho-educatie

Page 24: Australia Paula Barrett

Effectief• Voor 80 - 85% van alle leerlingen is de BAG

aanpak effectief

• Is preventief ten aanzien van het ontwikkelen van internaliserende problemen maar ook externaliserend probleemgedrag

• Voor 15 % van de leerlingen zijn extra interventies nodig

• Voor 5 % van de leerlingen zijn individuele interventies nodig (Horner 2008)

Page 25: Australia Paula Barrett