65 jaar na de bevrijding

A-Bulletin10nr1:DEF 30-12-09 11:03 Pagina 1

Educatie is het thema

Om de vijf jaar heeft de Auschwitz Herdenking een speciaal

karakter. 2010 is weer een lustrumjaar. Dan wordt 65 jaar bevrij-

ding van Auschwitz herdacht. Naast de gebruikelijke onderdelen

wordt dit gevierd met een bijzonder cultureel programma dat

volgt op de lunchbijeenkomst in de RAI. Dit Auschwitz Bulletin

opent met het uitgebreide programma van de dag.

Educatie van de shoah is het thema van het Herdenkingsnummer

2010. De uiteenlopende bijdragen rond dit thema vindt men in

de eerste rubriek Opinie. Theo van Praag is als speciale redacteur

opgetreden en heeft de algemene inleiding verzorgd. Educatie is

in principe tweeledig en heeft altijd betrekking op het geven n

het ontvangen van onderwijs. Van beide richtingen treft men

boeiende voorbeelden aan. Zo zijn er interviews met oud-gevan-

genen die op scholen vertellen over hun ervaringen, steeds ver-

bonden met hun boodschap: dit nooit weer. Daarnaast worden

onderwijsprojecten gepresenteerd die de leerlingen activeren om

over de gevaren van een ontsporende maatschappij, zoals dat in

de oorlog het geval was, goed na te denken. Er is aandacht voor

individuele activiteiten, zowel gericht op persoonlijke ontwikke-

ling, als op uitingen van de eigen maatschappelijke betrokken-

heid.

Het thema educatie werkt in de erop volgende rubrieken ook

nog enigszins door. Zo is de Column deze keer gewijd aan shoah-

onderwijs in Israel. En de rubriek Herdenken bevat een bijdrage

over activiteiten bij het onderwijs, die samenhangen met de

Holocaust Memorial Day. Het laatste deels ook en hier apart

gepresenteerd als een uitvloeisel van een speciaal daarop

gericht bezoek van schoolleiders aan Auschwitz.

In de rubriek Herdenken ook twee impressies van de Polenreis

van dit jaar 2009. Met hun uiteenlopende karakter bieden zij een

weerspiegeling van de gevarieerde samenstelling die de deel -

nemersgroep altijd heeft. De rubriek wordt afgesloten met een

ontroerende afscheidsbrief die in zichzelf een heel andere, zeer

persoonlijke herdenking betekent.

De bijdrage over een conferentie die gehouden werd over

Holocaust-onderzoek bij verschillende universiteiten en instellin-

gen vormt de opening van de rubriek Actueel. Daarin ook een

beschouwing over de al of niet strafbaarstelling van de holocaust

ontkenning, naar aanleiding van de discussie die daarover de

laatste tijd gevoerd wordt. Actueel kan ook de impressie ge -

noemd worden van de eerste week proces Demjanjuk, die wij

van een van de Nebenklger uit Nederland ontvingen.

Bijna traditiegetrouw is in de rubriek Cultuur een verhaal uit een

jeugdboek van Ida Vos opgenomen. Het wordt gevolgd door de

recensie van een indrukwekkend boek over de geschiedenis van

het getto van Warschau, dat onlangs uitkwam. De presentatie

van drie recent verschenen werken sluit deze rubriek en daarmee

ook het Herdenkingsnummer zelf af. H.S.

2 Inhoud Auschwitz Bulletin 54ste jaargang, nr. 1, januari 2010. Verschijnt 4x per jaar

3

5

6

8

11

12

14

16

18

20

21

22

23

25

26

27

28

30

32

34

10

36

38

24

24

13

19

Herdenkingsnummer

Herdenking 2010

Opinie

Shoah en onderwijs in Nederland / Theo van Praag

Lesgeven over de Holocaust - interview Ernst Verduin /

Emilie Kuijt

Wat zou jij doen? Een onderwijsproject en een toneelstuk /

Kees Visschedijk

Lessenproject Tweede Wereldoorlog in Perspectief gaat

landelijk / Emilie Kuijt

Buren, een herinneringsproject / Theo van Praag

Educatie in vrijwilligerswerk / Sun Jenzen en Karen Polak

Altijd een verhaaltje klaar: Selma van de Perre-Velleman /

Carry van Lakerveld

De plaats van onderwijs bij Sinti en Roma / Zoni Weisz

De begrippen Holocaust en Genocide in het Wetenschappelijk

Onderwijs / Wichert ten Have

Column

De geschiedenisles / Simon Soesan

Herdenken

Holocaust Memorial Day, steeds meer activiteiten /

Maria van Haperen

Schoolleiders bezoeken Auschwitz / Sandra Verbruggen en

Frans van der Knaap

Je reist niet alleen - Polenreis 2009 / Barbara Soesan

Geen tijd om afscheid te nemen - Polenreis 2009 / Gina Siegel

Afscheidsbrief / Zoni Weisz

Actueel

Tegen het vergeten, herinnering aan de Shoah / Hans Ester

Vrije mening, graag, maar geen discriminatie / Anet Bleich

Bij het proces Demjanjuk / Rob Fransman

Cultureel

Onderduiken (verhaal) / Ida Vos

Groepsreis Auschwitz (gedicht) / Ruud Bloemendal

Cultureel / Boekbespreking

We hebben de wereld gewaarschuwd / Bertje Leuw

Recent verschenen / Marjon de Klijn

Berichten

Reis-2010 naar concentratiekampen in Polen

Reis naar Polen in beelden en teksten

Kampoverlevenden van Auschwitz gezocht voor filmopnamen

Auschwitz nu. Drie generaties verder

Voor de inhoud van de artikelen die ondertekend zijn is alleen

de auteur verantwoordelijk. Overname van artikelen is toe -

gestaan, mits met toestemming van de auteur en de redactie.

A-Bulletin10nr1:DEF 30-12-09 11:03 Pagina 2

Auschwitz Bulletin 54, nr. 1, januari 2010

3

Op zondag 31 januari organiseert het Nederlands AuschwitzComit de jaarlijkse Holocaust Memorial Day / Auschwitz-herdenking bij het Auschwitz Monument (Spiegelmonument van

Jan Wolkers) in het Wertheimpark in Amsterdam. Aansluitend

vindt een lunchbijeenkomst plaats in de Park Lounge en een cul-

tureel programma in de Forum zaal van de RAI.

Verzamelpunt is het Stadhuis. Vanaf 10.00 uur is de Boek man zaal

van het Stadhuis open en bereikbaar via de hoofdingang aan de

Amstelzijde. In de Boekmanzaal wordt koffie en thee geschonken.

Om 11.00 uur vertrekt de Stille Tocht naar het Wertheimpark.

De herdenking begint om 11.30 uur met een toespraak van burge-

meester Job Cohen van Amsterdam, gevolgd door het Kaddisj en

Jizkor door rabbijn Menno ten Brink en muziek door Sinti en Roma.

Vervolgens kunnen particulieren en organisaties hun kransen en

bloemen bij het monument leggen.

Kransen en bloemen kunnen eventueel op zaterdag 30 januari,

tussen 10 en 14 uur, worden afgeleverd bij de Portiersloge van

het Stad huis, ingang Waterlooplein.

U kunt het Stadhuis het beste bereiken met het openbaar ver-

voer: metro en sneltram 51 (halte Waterlooplein) of tramlijnen 9

en 14 (zelfde halte). Na de herdenking staan tegenover de uit-

gang van het Wertheimpark bussen klaar voor de mensen die

kaarten aangevraagd hebben voor de lunchbijeenkomst in de

RAI. Van Stadhuis naar de RAI kunt u ook met sneltram 51 en

verder is de RAI te bereiken met tramlijn 4 en bus 15.

Mocht u met de auto komen, dan kunt u parkeren in de parkeer-

garage onder het Stadhuis/Muziektheater, de parkeergarage op

de hoek van de Jodenbreestraat (onder Albert Heijn) of de par-

keergarage onder het wooncomplex Valkenburgerstraat-ingang

Anne Frankstraat. Deze parkeerplaatsen zijn niet gratis. Zij die in

het bezit zijn van een invalidenparkeervergunning kunnen par-

keren bij de hoofdingang van het Stadhuis/Muziektheater, maar

alleen op vertoon van de vergunning! Rondom de RAI zijn vol-

doende parkeerplaatsen en u kunt ook parkeren in de RAI-par-

keergarage.

LunchbijeenkomstDe Forum Lounge van de RAI gaat om 12.30 uur open. De lunch -

bijeenkomst begint om 13.00 uur. Voor de lunchbijeenkomst

dient u in het bezit te zijn van toegangskaarten.

In de Forum Lounge staat weer een boekentafel. Een deel van de

op brengst van de boekenverkoop komt ten goede aan het Ausch -

witz Comit.

Cultureel programmaHet culturele programma wordt om 15.15 uur gepresenteerd in de

Forumzaal van de RAI. Prof. Dr. A. de Swaan zal een rede houden,

gevolgd door optredens van Ernst Danil Smid, Liesbeth List,

Margriet Eshuis, Maarten Peters, Carmel Quintet en Betje Weiss

en haar combo. Het programma zal worden gepresenteerd door

Diewertje Blok.

Voor het cultureel programma dient u in het bezit te zijn van

toegangskaarten.

Het programma samengevat:

10.00 uur: verzamelen voor de Stille Tocht in de Boekmanzaal

van het Stadhuis te Amsterdam, hoofdingang aan

de Amstelzijde

11.00 uur: begin Stille Tocht naar het Wertheimpark

11.30 uur: Herdenking bij het Auschwitz Monument

12.15 uur: vertrek van bussen naar de RAI

12.30 uur: Forumlounge van de RAI open

13.00 uur: begin lunchbijeenkomst

14.45 uur: Forumzaal van de RAI open

15.00 uur: einde lunchbijeenkomst

15.15 uur: begin cultureel programma

17.15 uur: einde programma

Tot ziens op 31 januari!

Nederlands Auschwitz Comit

Holocaust Memorial Day /Auschwitz Herdenking 2010Zondag 31 januari 2010

Foto Dirk P.H. Spits

A-Bulletin10nr1:DEF 30-12-09 11:03 Pagina 3

Het werk van het Nederlands Auschwitz Comit

wordt mede mogelijk gemaakt door:

A. BOEKEN - STOFFEN & FOURNITUREN WINKEL

BERDY

DR. SHOE - EEN ECHTE SCHOENMAKER

DIAMOND POINT B.V.

MARINUS VAN DIJK - DIEMEN

LA ROTONDE DU MONDE WEBDESIGN

HET PAROOL

DRUKKERIJ PETERS

A-Bulletin10nr1:DEF 30-12-09 11:04 Pagina 4

De oorlog dichtbij huis is e