A f g e s t u d e e r d e A S W ’ e r s v e r t e l l e n

algemene sociale wetenschappen

ASW, wat kan je ermee?

kdbywmoniquejsqx

Axpuckbxzyepldsw

Svalkiomnopwoeez

Wwqfa xctmmpbqoiw

,hxcnse w j cxkdfuc

dowewnrtcuhnvx

u

tialjzmlwjeqej

q

cr theeefransin

j

p grghaepjdqetf

s

ktsvzd ? kcvluv

wottoxcbmjvrwdop

Voorwoord 3

Interviewsmet:

MarijeAdriaansens‘Managersonderdemangoboom' 6GonnekeStevens‘Dankzijonsonderzoekbetereondersteuningbijopvoeding' 9RogierBouman‘Willenwetenwatdrijfverenvanmensenzijn’ 12DonjadeGier‘Inzichteninstructurenwaardevolinwerksituaties’ 15FemkeLakerveld‘Adviesoverdezakelijkekantvanhetkunstenaarsbestaan’ 18ErnstvanBerkum‘ASWprimastudievooronafhankelijke,positief-kritischemensen’ 21JannekeNoordman‘Goedegezondheidszorggebaatbijgoedecommunicatie' 24DorindaMaas‘Kennisvandewerkvloerhelptbijvindenwerkbareoplossingen’ 27AminaSaydali‘Deministeradviserenoveremancipatie’ 30ThijsvanMierlo‘ASWstaatmiddenindemaatschappij’ 33

Inhoud

HetonderwijsvanAlgemeneSocialeWetenschappen 36

Watzijndearbeidsmarktperspectieven? 39

Meerinformatie 42

3

Voorwoord

ASW,watkanjeermee?Als je een studie Algemene Sociale Wetenschappen in Utrecht wilt gaan doen, waar komje na je afstuderen dan zoal terecht? Dat is voor middelbare scholieren niet altijd evengemakkelijk voor te stellen. In dit boekje hebben we daarom 10 afgestudeerde ASW-studenten gevraagd wat ze tegenwoordig doen. Op die manier willen we laten zien wat deopleiding ASW voor hen heeft betekend, waarom ze die hebben gekozen en wat ze er numeekunneninhunwerk.

Zij blijken vanuit heel verschillende achtergronden en motieven voor ASW te hebbengekozen. Vooral tijdens hun opleiding hebben jullie voorgangers hun eigen interesseontwikkeld. Dat is ook precies wat ASW wil bieden: een opleiding die je niet alleen leert‘hoe de mensenwereld in elkaar zit’, maar ook leert ontdekken wat je daarin het meesteboeit.

Verder geven alle afgestudeerde ASW-studenten duidelijk aan dat zij veel waarde hechtenaan het belang dat de opleiding voor hen heeft gehad in het leren aanscherpen van deeigen visie en het goed verwoorden van die visie. ASW vraagt van studenten dan ook datzij problemen vanuit verschillende perspectieven kunnen analyseren. Net zo belangrijkis het om als student te leren beargumenteren hoe je tot bepaalde stellingnames enoplossingsrichtingen komt. En in de interviews kan je lezen dat afgestudeerde ASW’ers inhunwerkveelaandievaardighedenhebben.

Van wetenschappelijk onderzoeker tot ideëel ondernemer, van adviseur tot actrice... metASW kan je na je studie allerlei kanten op in de beroepsprakrijk. Studenten die nog moetenkiezen, vinden dat vaak lastig: ze willen graag meer zekerheid hebben over 'wat je ermee

4

kunt'. Dat is wel begrijpelijk, maar tegelijk ook een beetje teveel gevraagd: de huidigearbeidsmarkt is zo geschakeerd en veranderlijk dat vrijwel geen enkele opleiding meerprecies naar een bepaald beroep of beroepssector toe leidt. Bovendien zien we juist opde arbeidsmarkt voor academici een sterke behoefte aan mensen die in staat zijn kennisenvaardighedeninverschillendesituatiesoptedoenenaantewenden.Demensendiehieraanhetwoordkomen,vindendiegrotebandbreedteaanmogelijkhedenop de arbeidsmarkt eerder een voordeel dan een nadeel. Naast de ervaringen van deafgestudeerden, biedt dit boekje ook beknopt informatie over de huidige opleiding en overde arbeidsmarktperspectieven. We hopen je daarmee voldoende te informeren over deopleiding Algemene Sociale Wetenschappen zodat je beter kunt beslissen of de studieASWookietsvoorjoukanzijn.

WillibrorddeGraafdirecteuronderwijsASW

5

De geïnterviewden werken bij:

6

Marije Adriaansens Oprichter/directeur

Leeftijd 28 jaar

Managers onder de mangoboom

7

Marije kreeg de levenshouding die bij Algemene Sociale Wetenschappen past met de paplepel ingegoten - werkt als oprichter/directeur van Better Future aan betrokken leiderschap bij managers in Nederland en ontwikkelingslanden.

Haar vader was medeoprichter van de studie ASW en decaan van de faculteit SocialeWetenschappen, haar zus volgde de studie en ook Marije voelde zich ertoe aangetrokken.Maaromerzekervantezijndathetéchthaareigenbeslissingwas,namzenahaarmiddelbareschooltijd eerst wat afstand. Een tijdje naar Frankrijk om de taal te leren en vervolgens naarEngeland voor hetzelfde. Daar volgde zij in Canterbury een semester European Studies. Hetniveau viel haar bar tegen waarna ze de knoop doorhakte en overstapte naar ASW, om dezestudieinUtrechtmetheelveelplezierenbinnennotimetedoorlopen.

Inspirerend“Vraagstukken vanuit zoveel mogelijk verschillende invalshoeken bekijken. Dat was bijons thuis de normaalste zaak van de wereld”, vertelt Marije. “En ik ben er ook echt vanovertuigd dat dat dé manier is om tot oplossingen te komen die toekomst hebben.” MetArbeid, organisatie en management als specialisatie, deed ze haar afstudeeronderzoekbij Hay Group, een bekend internationaal managementadviesbureau. Ze ontmoette erhaar latere echtgenoot – een bedrijfskundige - en ging samen met hem op vakantie naarAfrika. Na een paar dagen strand verveelden ze zich en trokken ze de binnenlanden in.Puur toevallig stuitten ze op een ontwikkelingsproject op het Gambiaanse platteland. Delokale directeur was zó bijzonder en inspirerend, dat ze direct besloten nog eens terug tekomen.Maardaarbleefhetnietbij...

UniversityoflifeBij Hay Group had Marije al kennisgemaakt met een model om de ontwikkeling vanmanagementcompetenties te meten. In haar afstudeerscriptie verbond ze dit model - dat

8

uiteraard is gebaseerd op een westerse visie - met een Afrikaanse context. Daarmeegaan zij en haar partner vervolgens ook daadwerkelijk aan de slag in hun eigen bedrijfBetter Future. Met behulp van Better Future willen Marije en haar man betrokkenleiderschap ontwikkelen. “De mensen in Afrika hebben de neiging tegen onze kennisop te kijken”, legt Marije uit. “Maar zij beschikken over de ‘university of life’, die wij zijnkwijtgeraakt. Hun levenservaring en veerkracht zijn zo bijzonder! En hun doelstellingen– minder kindersterfte, minder armoede, minder honger - zijn zoveel wezenlijker dan deonze. Daarom streven wij ernaar hun leren te verbinden met ons leren.” Better Futurelaat daartoe kleine groepjes managers uit Nederland in landen als Gambia en Keniaenkele weken direct samenwerken met lokale managers. Marije: “Ze gaan onder onzebegeleiding meteen met elkaar aan de slag, onder de mangobomen. De uitwisseling vankennis en ervaringen, de omgang met diversiteit en het werk aan de lokale projectenblijkenenormverrijkend.”

RuimteclaimenDie combinatie van inhoudelijkheid en zakelijkheid, beviel Marije ook goed bij de studieAlgemene Sociale Wetenschappen. Mensen die boven de materie willen staan, die houdenvan een helikopterview en graag met een zakelijke, gestructureerde manier naar dewerkelijkheid kijken, zijn er volgens haar prima op hun plek.“Als je de ruimte claimt, kun jenet zo’n groot succes van je studie maken als je zelf wilt”, vindt de geslaagde zakenvrouw.“Ik kon er voor elkaar krijgen wat ik wilde en heb, toen ik er na mijn studie een korte tijdals docent werkte, ook allerlei grote namen uit het bedrijfsleven kunnen binnenhalen voorgastlessen. Kortom, je wordt bij ASW op een heel prettige manier klaargestoomd voor derest van je leven. Ik weet werkelijk niet of ik zoiets als Better Future was gaan doen, alsikbijvoorbeeldpsychologieofbedrijfskundehadgestudeerd.”

9Dankzij ons onderzoek betere ondersteuning bij opvoeding

Gonneke Stevens Universitair docentLeeftijd 31 jaar

9

10

Gonneke was op het VWO al heel geïnteresseerd in het gedrag van mensen - na de studie ASW in Utrecht deed ze een promotieonderzoek in Rotterdam naar emotionele en gedragsmatige problemen bij Marokkaanse jongeren – is sinds begin 2006 terug op haar oude stek, nu als universitair docent.

In 6 VWO was het voor Gonneke duidelijk: ze wilde een universitaire studie volgen dieactuele maatschappelijke vraagstukken behandelde vanuit verschillende invalshoeken.Ze was - en ís - namelijk heel geïnteresseerd in mensen. Niet alleen benieuwd naarindividuele kenmerken van mensen, maar ook naar groepsprocessen en de onderlingeverbanden hiertussen. “Als ik terugkijk op mijn studietijd bij ASW, heb ik vooral veelopgestoken van het schrijven van papers”, weet Gonneke. “Dat vraagt meer van jeintellectuele vermogen dan tentamens doen. Dat was toch vooral een kwestie vanlezen en reproduceren. Door werkstukken te schrijven, leerde ik goed na te denken enzorgvuldigteformuleren.”

BureaulaDe studieperiode had ze ook nodig om te ontdekken wat ze nou precies wilde nahaar studie ASW. Na een stage bij RIAGG Preventie, besloot zij af te studeren opeen onderzoek van het Trimbos-instituut, het landelijke kennisinstituut voor geestelijkegezondheidszorg, verslavingszorg en maatschappelijke zorg. Gonneke: “Onderzoek doenis voor mij tot op de bodem uitzoeken waarom mensen doen wat ze doen. Ik vind dat ergspannend en leuk. Maar alléén als je ook echt iets met dat onderzoek kunt. Dus niet vooronderindebureaula.”

ImamsenmoedersNa haar doctoraal werd Gonneke aangenomen bij de Rotterdamse Erasmus Universiteit alsassistent in opleiding (AIO). Hier kon zij promoveren op een grootschalig, ruim 4 jaar durend

11

onderzoek onder maar liefst 800 gezinnen naar emotionele en gedragsproblemen bijMarokkaanse kinderen. Ze vergeleek dit met eerdere onderzoeken onder leeftijdsgenotenvan Nederlandse en Turkse afkomst en schreef hierover verschillende artikelen voorinternationale wetenschappelijke tijdschriften. “Heel boeiend om te doen”, constateertGonneke, “maar daar mocht het niet bij blijven. Dus de markt op. Zo schreef ik overdit onderwerp artikelen voor verschillende praktijkbladen en sprak ik erover tijdensbijeenkomsten voor allerlei groepen mensen: van imams tot moeders en hulpverleners.Enorm fijn om te merken dat een aantal resultaten uit mijn onderzoek inmiddels is verwerktinprogramma’svooropvoedingsondersteuning.”

VrijeruimteGonneke is net 31 jaar en in feite heeft ze al bijna bereikt wat ze wilde. Als gepromoveerdeAlgemene Sociale Wetenschapper verhuisde ze samen met ‘haar’ hoogleraar begin2006 van de Universiteit van Leiden, afdeling Orthopedagogiek, naar Algemene SocialeWetenschappen in Utrecht. In de lijn van haar eerdere onderzoek doet ze onder andere- samen met een nieuwe AIO - studie naar jongens van Marokkaanse en Nederlandseafkomst die in justitiële jeugdinrichtingen verblijven. “Naast onderzoekswerk heb iknu ook onderwijstaken”, vertelt Gonneke. Tot nu toe begeleid ik vooral studentenbij hun afstudeerscriptie, tijdens het laatste stukje van hun studie. Heel inspirerend.Maar volgend studiejaar ga ik ook echt college geven en daar verheug ik me enormop.” Tijdens haar eigen studie had Gonneke veel zogenaamde vrije ruimte, die jezelfstandig kon invullen. Dat maakte het kiezen wel erg lastig. Tegenwoordig is hetallemaal meer gestructureerd en trekken studenten doorgaans op met mensen diedezelfde richting kiezen. “Het blijft uiteraard wel van belang dat studenten zelf hetinitiatief nemen om te bepalen welke kant ze op willen: of je nu beleidsmaker wiltworden of onderzoeker, of het eerder in de richting van voorlichting en preventie zoekt.”

12 Willen weten wat drijfveren van mensen zijn

Rogier Bouman Competence Center ManagerLeeftijd 26 jaar

13

met ASW kan je na je studie allerlei kanten op in de beroepspraktijk. Studenten die nogmoeten kiezen, vinden dat vaak lastig: ze willen graag meer zekerheid hebben over ‘watje ermee kunt’. Dat is wel begrijpelijk, maar tegelijk ook een beetje teveel gevraagd: dehuidige arbeidsmarkt is zo geschakeerd en veranderlijk dat vrijwel geen enkele opleidingmeerpreciesnaareenbepaaldberoepofberoepssectortoeleidt.OokASWniet.

Psychologie en sociologie boeiden hem altijd al – volgde desondanks eerst de HTS-opleiding Technische Bedrijfskunde – plukt ook in zijn huidige commer-ciële functie de vruchten van de academische vorming bij ASW.

“Toen ik van de middelbare school kwam, was ik nog erg jong”, vertelt Rogier.“Ik aarzeldewat ik zou gaan studeren. Ik wilde namelijk ook iets doen met mijn Wiskunde B enEconomie.” Uiteindelijk koos Rogier voor een HTS-opleiding Technische Bedrijfskunde,een inderdaad erg technische en financieel-economisch gerichte opleiding, zo bleek.Het sociale bleef hem trekken: “Ik wil weten wat de drijfveren van mensen zijn. Wat ziterachter als mijn buurman besluit te investeren? Waarom luistert mijn vriendin naar diemuziek? Ik ben altijd benieuwd naar de achterliggende beweegredenen van mensen ofgroepen.Dieinteressewildeikopuniversitairniveaugraaguitdiepen.”

DiversgezelschapDus na zijn opleiding verruilde Rogier Rotterdam voor Utrecht om ASW te studeren. Endat is hem uitstekend bevallen. Eerst volgde hij met succes het pre-mastertraject, daarnade toenmalige ASW-master Vraagstukken van beleid en organisatie. “De theorieënwaarmee ik kennismaakte, geven houvast. Zeker ook in mijn huidige commerciële functiebij T-Mobile. De studie ASW biedt je veel vaardigheden om zelfstandig na te denken enmet een kritische blik naar vraagstukken te kijken. Wat ook meespeelde was de leukeonderlinge sfeer. Ik was aangenaam verrast dat mijn medestudenten een heel diversgezelschap vormden, met heel verschillende achtergronden. Daardoor voelde ik mehelemaalgeenvreemdeeendindebijt.”

ChannelmanagerBij T-Mobile kon hij als master direct aan de bak. Rogier begon er als junior channelmanager en hield zich als zodanig bezig met sales, marketing en finance. Hij onderzocht

Willen weten wat drijfveren van mensen zijn

14

onder andere welke commerciële activiteiten het meest succesvol zijn, bij welkeklantgroepen dat is en welke distributiekanalen het beste functioneren. Sinds kort heeftde 26-jarige ASW-er een baan als competence center manager bij deze onderneming inmobiele communicatie. Hij onderzoekt nu het rendement van investeringen en op basisvanzijnanalysesadviseerthijhetmanagementteam.

Anderskijken“De sociologische en psychologische theorieën pas ik hier weliswaar niet rechtstreekstoe, maar ze maken wel dat je anders naar zaken kijkt. De onderzoeksmethodes die ik mebij ASW heb eigen gemaakt, gebruik ik natuurlijk wél. Goed onderzoek staat of valt met deformulering van de vraagstelling en de manier van analyseren en conclusies trekken. MijnkennisvanzakenopditgebiedwordtbijT-Mobilezekergewaardeerd.”

PromoverenofzelfstandigondernemenRogier heeft nog plannen genoeg voor de toekomst, ook al zijn ze niet allemaal evenconcreet. “Het zelfstandig ondernemerschap lijkt me bijvoorbeeld wel wat. Maar ik zoume op termijn via een promotie ook best verder willen ontwikkelen als onderzoeker. Diebelangstelling is absoluut aangewakkerd door ASW. Ik kan die studie iedereen aanradendie geïnteresseerd is in sociale wetenschappen en goed onderzoek wil leren doen.Utrechtistrouwenseenheelgezelligestad.Enookdatisbelangrijk.”

15

Inzichten in structuren waardevol in werksituaties

Donja de Gier ProjectmanagerLeeftijd 26 jaar

16

Communicatie is haar ding – zocht en vond bij ASW de zo gewenste helikop-terview – begon onlangs als projectmanager in de reclamewereld - na een eerdere baan als communicatieconsulent in de zorgsector.

Toen Donja de Gier in 2003 begon met de studie Algemene Sociale Wetenschappen,had zij al een succesvolle heao-opleiding communicatiemanagement achter de rug.Maar ze wilde meer: meer theorie, meer beleidsmatige vakken, meer kennis vanorganisatiestructuren. En dat alles op een hoger niveau. Dus ging zij op zoek naar eenpassendeuniversitairestudie.

ASW bood precies waaraan Donja behoefte had, met verschillende vakken opcommunicatie-gebied en een gloednieuwe masterstructuur. “Ik miste het zicht ophet grotere geheel”, vertelt Donja. “Deze universitaire studie maakt je bewust van desamenleving waarvan jijzelf deel uitmaakt. Je moet vaak zelf stukken schrijven, waardoorje leert een eigen visie te ontwikkelen. Daardoor voel ik mij sterker en zekerder in mijnwerkstaan.”

TerugzienUit welke groeperingen bestaat de maatschappij en hoe is zij opgebouwd? Hoe zit hetprecies met individuen en groepen en hoe beïnvloeden zij elkaar? Maar ook: wat vindjijzelf belangrijk en waarom? Allemaal onderwerpen die binnen ASW uitgebreid aan bodkomen.“Je raakt er vertrouwd met basale theorieën, die je – als je maar goed kijkt - overalin terugziet”, vertelt Donja. “In families, organisaties, in de samenleving als geheel. Dattyperende inzicht in structuren, dat de studie mij bijbracht, is in mijn werk nog steeds heelwaardevol.”

17

VoorspeldenuitgekomenNa het behalen van haar masterdiploma, werkte Donja anderhalf jaar alscommunicatieconsulent bij een organisatie in de gezondheidszorg, die als intermediairoptreedt tussen zorgverleners en zorgverzekeraar. “Tijdens mijn studie had ik onderzoekgedaan naar marktwerking in de zorg”, legt Donja uit. “Ik concludeerde dat je zo’ningrijpende verandering in ieder geval niet op de huidige manier moet aanpakken, als jehet al wilt... Er is namelijk helemaal geen sprake van echt vrije marktwerking. Zo heeftde overheid een flink sturende vinger in de pap en diezelfde overheid heeft sommigepartijen onevenredig veel macht gegeven. Ik voorspelde dan ook dat het daardoor flinkmis zou lopen. En kijk maar... de invoering van marktwerking in de zorg, zorgt voor veelextraproblemen.”

StrategischmeedenkenDat de wetenschappelijke theorie in de praktijk niet altijd wordt begrepen, ontdekte Donjavervolgens ook. Zo ondervond zij in haar eerste werkkring nauwelijks weerklank omvolgens erkende beleidsstrategieën te werk te gaan. “Dat vond men niet nodig, terwijliedereen maar doorploeterde om de negatieve gevolgen van verkeerde keuzes op tevangen”,constateertDonjadroog.Ze bleef daarom niet te lang in deze baan hangen en vond al snel een nieuwe job. Infeite zocht ze werk dat beter aansluit bij haar studie ASW en bij wat ze zelf belangrijkvindt. Sinds kort werkt ze bij Brand New Day, een communicatiebureau dat voor klantencreatieve concepten ontwikkelt. Donja besluit: “In het sollicitatiegesprek bleek dat naastde gewenste creatieve kwaliteiten, het universitaire niveau van doorslaggevend belangwas. Ze zochten een projectmanager die niet alleen een proces kan managen, maar ookin staat is strategisch mee te denken en goed kan bepalen welke keuzes ze wil maken.EndatisprecieswatikbijASWhebgeleerd.”

18

Advies over dezakelijke kant van het kunstenaars- bestaan

Femke Lakerveld Actrice, adviseur/coachLeeftijd 32 jaar

19

Femke werd via de muziek actrice – speelde vele rollen in films van Eddy Terstall - is ook nog adviseur/coach van kunstenaars – heeft nog geen seconde spijt van haar studie ASW - interesse in gedrag van mensen blijkt verbindende inspiratiebron

Stiekem zegt ze wel eens dat ze is afgestudeerd in de Sociologie. Dat doet ze vooralomdat mensen zouden kunnen afhaken voordat ze helemaal heeft uitgesproken dat zeAlgemene Sociale Wetenschappen, Communicatie, Cultuur en Identiteit heeft gestudeerd.“Hoewel ik heel veel sociologische vakken heb gedaan binnen ASW, voel ik mij wel eenechte ASW’er, hoor!” maakt Femke direct duidelijk. “Want ik vind ASW een goed op derealiteittoegesnedenstudie.Endaarhoudikvan.”

FilmmuziekHoe word je nou actrice als je ASW studeert? “Gewoon toeval. Want ik was oprecht vanplan om iets te gaan doen in het verlengde van mijn studie”, vertelt Femke. Als gitaristevan een bandje en schrijver van de meeste muziek voor de groep, kwam ze in haartweede studiejaar in contact met de toen nog onbekende regisseur Eddy Terstall. Hijwilde haar composities als filmmuziek gebruiken. Maar al gauw vroeg hij Femke voor eenrol in een van zijn eerste films.“Het leek me niks. Ik had nog nooit iets met film of toneelgedaan. Bovendien was ik bang dat ik als musicus minder geloofwaardig zou zijn, alsik in dezelfde film ook zou acteren, waarvoor ik dus nooit een fatsoenlijke opleiding hadgevolgd.Maarja,jebenttochnieuwsgierigenzoroljeinjeeersterol.”

BeroepsidentiteitvankunstenaarsOndertussen bleef Femke met alle plezier doorstuderen. Ze kon haar studie helemaalafstemmen op haar eigen interesses. Als afstudeeronderwerp koos ze voor deberoepsidentiteit van beeldend kunstenaars. “In die tijd was net de Wet Werk en Inkomen

Femke Lakerveld Actrice, adviseur/coachLeeftijd 32 jaar

20

Kunstenaars (WWIK) van kracht geworden. De beroepsvereniging van kunstenaars wildezich een mening vormen over die wet en wat konden ze beter doen dan daar een studentopzetten? Als stagiaire heb ik onderzocht hoe kunstenaars binnen het kader van die wetzichzelfkunnenontwikkelenentegelijkeeninkomenkunnengenereren.”

EigenterreinNa haar doctoraal in 1998 nam de acteercarrière van Femke een hoge vlucht. Zespeelde onder meer in de film 06-05 van Theo van Gogh en natuurlijk in andere filmsvan Terstall zoals Rent-a-friend en Simon, maar vervulde ook gastrollen in bekende TV-series als Zoop! en Meiden van de Wit. Naast al het acteerwerk, kwam Femke ook weerterug op haar eigen beleidsterrein. Het nationale kenniscentrum en uitvoeringsorgaanKunstenaars&CO was op zoek naar een adviseur die zowel van WWIK op de hoogte was,de kunstenaarswereld goed kende en ook nog aardig kon schrijven. In Femke vonden zede perfecte medewerker. “Ik heb hier allerlei functies bekleed. Eerst gaf ik kunstenaarsvooral advies over de zakelijke kant van hun bestaan. Niet alle creatieven hebben daarfeeling voor. Later heb ik een cursus als coach gedaan en nu verzorg ik als gecertificeerdcoachcompletecoachings-enadviestrajecten.”

RaakvlakkenInmiddels combineert Femke haar werk bij Kunstenaars&CO met haar acteerwerk. Ze magonbetaald verlof nemen om een rol te kunnen aannemen.“Zo houd ik voeling met de prak-tijk en dat wil mijn werkgever toch?” grinnikt Femke. Om het karakter van een personagegoed te kunnen begrijpen, moet je analyseren hoe zo iemand in relatie tot andere groepenmesen functioneert. Waar staat zo iemand in de maatschappij? Femke ziet in haar acteer-werk dan ook veel raakvlakken met haar studie. “Interesse in het functioneren van mensenvormt de gezamenlijke inspiratiebron. Maar dankzij het grondig structureren en analyserendat je tijdens de studie ASW wordt bijgebracht, blijk ik ook aardig te kunnen meedenken bijhetscriptvooreenfilm,alseenregisseurdaaraannogwatmoetsleutelen.”

21

ASW prima studie voor onaf- hankelijke, positief- kritische mensen

Ernst van Berkum BeleidsmedewerkerLeeftijd 30 jaar

21

22

Ernst studeerde cum laude af bij Algemene Sociale Wetenschappen – waardeert het enorm dat ASW met beide benen in de wereld staat – zijn eindscriptie over marketingbeleid bij een zorginstelling wordt gebruikt als intern handboek.

Na een klein jaar rondreizen door Australië ontdekte Ernst dat hij‘iets sociaals’ wilde studeren.Daarvoor had hij al 2,5 jaar gestudeerd aan de heao-opleiding Commerciële Economie,maar dat ging hem teveel over geld. Dus begon hij aan de hbo-opleiding Personeel enOrganisatie. Hij haalde van beide hbo-studies weliswaar de propedeuse, maar vond hetniveau van met name Personeel en Organisatie dermate tegenvallen, dat hij vol overtuigingoverstapte naar de universiteit. Bij de studie ASW bleek hij zich wél thuis te voelen. Hij houdtvan een brede kijk op de wereld. Maar ook van ‘buiten de bestaande kaders treden’ en vanaansluiting op maatschappelijk relevante vragen. Want een ivoren torenwetenschapper isErnstbeslistniet,ondanksdehogecijfersdiehijbijzijnstudiehaalde.

Binnenhalenénbinnenhouden“Omdat de hele manier van denken me bijzonder goed lag, verliep de studie moeiteloos”,constateert Ernst terugkijkend.“Ik vond wel dat er weinig contacturen waren en je veel opjezelf was aangewezen. Daarom besloot ik in 2 richtingen tegelijk af te studeren: Beleid,organisatie en samenleving en Cultuur, zorg en welzijn. In mijn afstudeerscriptie kon ikbeide terreinen combineren. De scriptie ging over marketingbeleid bij een zorginstellingvoor mensen met een verstandelijke beperking.” Vanwege nieuwe wetgeving ontvingenzorginstellingen in die periode namelijk ineens niet meer vanzelfsprekend geld. Zemoesten mensen binnenhalen én binnenhouden. Ernst was blij dat zijn onderzoek zohoog werd aangeslagen, zowel door de docenten van ASW als door de zorginstellingzelf. Bovendien heeft de instelling zijn voorstellen uitgewerkt tot een intern handboek.“DaaraanmerkjenogmaareenshoetoepasbaarASWkanzijn”,aldusErnst.

23

TraineeNa zijn afstuderen kon Ernst vrijwel direct aan de slag bij BMC, een management- enadviesbureau dat beleidsmedewerkers, interim-managers en consultants detacheertbij gemeentes en non-profitinstellingen. “Dat cum laude staat natuurlijk goed op jeCV, dus dat hielp vast wel bij mijn sollicitatie”, denkt Ernst. “Maar verder kijken zeook naar je universitaire manier van denken en je persoonlijkheid.” Hij volgt bij BMCeen 3-jarig traineetraject, wat inhoudt dat hij per week 8 uur trainingen krijgt en 32uur als beleidsmedewerker aan het werk is bij verschillende opdrachtgevers. Zijnaandachtsgebiedenzijnzorg,socialezekerheidensociaalbeleid.

VaardighedenHet afgelopen jaar schreef Ernst voor de gemeente Epe een nota over jeugdbeleiden voor de gemeente Muiden nota’s over subsidiebeleid en gezondheidsbeleid. In hethuidige 2de jaar van zijn traineeschap gaat hij voor de gemeente Weesp de implementatievan de Wet Maatschappelijke Ondersteuning begeleiden en een bijdrage leveren aande ontwikkeling van centra voor jeugd en gezin. “Ik heb heel breed en gevarieerd werk”,vertelt Ernst. “Daar geniet ik van. En het sluit bovendien perfect aan bij ASW, waar je nietzozeereenvakleert,maareerdervaardighedeneneenspecifiekemaniervandenken.”

PortfolioOok de trainingen die Ernst bij BMC krijgt, zijn hem niet vreemd. Naast kennismodulesen vaardigheidstrainingen, werkt hij door middel van een portfolio gericht aan zijn eigenontwikkeling. “Daarin leg ik vast wat ik al heb bereikt en wat ik nog wil bereiken. Zo’nportfolio kende ik al van ASW”, zegt de trainee. “Mijn werkervaringen bevestigen mijnopvatting dat ASW een prima studie is voor onafhankelijke, zelfstandige en positiefkritische mensen. Mensen die bovendien geen genoegen nemen met geijkte paden en opzoekzijnnaareenbrede,universitairestudie,diestevigisgeworteldindemaatschappij.”

24 Goede gezondheidszorg gebaat bij goede communicatie

Janneke Noordman Wetenschappelijk onderzoeker

Leeftijd 23 jaar

25

Janneke haalde in 4 jaar tijd de ASW-bachelor en de master Sociale vraag-stukken: interventies en beleid – won in 2006 een prijs voor de beste scriptie – is met haar 23 jaar een jonge onderzoeker die nog niet weet of ze haar hele leven onderzoeker blijft.

Ze had op de middelbare school niks met wiskunde en haalde maar nét een voldoende.Maar opvallend genoeg vond ze tijdens de studie Algemene Sociale Wetenschappen zelfsde meer exacte vakken als Methoden en technieken en Statistiek toch interessant, omdatje ze zo goed kunt gebruiken bij de bestudering van sociale vraagstukken. Inmiddels heeftJannekeeenbaanalswetenschappelijkonderzoekerenheeftzehetprimanaardezin.

Rekenprogramma’s“Door dit soort vakken leer je hoe je een onderzoek zo kunt opzetten, dat jedaadwerkelijk iets kunt met de resultaten,” vertelt Janneke. Al tijdens de bachelor wordenonderzoeksvragen direct gekoppeld aan herkenbare sociale problemen. Zo moest zevoor het vak dakloosheid een onderzoeksvoorstel schrijven over de dagbesteding vanthuislozen die in een hostel ´verbleven´. Nadat de gegevens zijn verzameld, kan je ze metbehulp van statistiek analyseren.“Je hoeft er echt zelf geen wiskundige formules op los telaten.Daarhebjeprimastatistischerekenprogramma’svoor”,lachtJanneke.

WezenlijkandersEerst dacht Janneke dat Cultuur en Minderheden haar het meeste zou boeien. Maar toende multiculturele samenleving na de aanslag op Pim Fortuyn zo’n hot onderwerp werd,verloor zij juist haar interesse hierin. Door een krantenartikel over huisartsenposten,raakte ze geboeid in de effecten van communicatie tussen arts en patiënt. Janneke:“Omdat bij een huisartsenpost de dokter en de patiënt elkaar niet persoonlijk kennen,is de communicatie tussen huisarts en patiënt wezenlijk anders dan in de normale

26

situatie. Een paar jaar geleden was het fenomeen van de huisartsenpost zo nieuw, dat ernog nauwelijks onderzoek naar was gedaan. Tijdens mijn bacheloronderzoek heb ik hetprobleemnauwkeuriggeïnventariseerd.”

ZelfuitzoekenJanneke is geen liefhebber van uren stampen voor een tentamen. Het hoort er wel een beetjebij, maar bij ASW ligt de nadruk vooral op zelf allerlei zaken uitzoeken en daar vervolgenseen goed gedocumenteerd stuk over schrijven. “Ik werk graag zelfstandig en dat kan bijASW heel goed. Toen ik aan mijn master begon, was er naast het vaste pakket slechtsruimte voor één keuzevak. Wel wat weinig. Ik koos het vak Arbeid, ziekte en gezondheid,omdat ik bij het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (NIVEL) eeninteressante stageplek zag voor het onderzoek Verpleegkundige voorlichting van ouderen bijchemotherapie. Aan de hand van vragenlijsten en video-opnamen van gesprekken tussenverpleegkundigen en patiënten, stelde ik onder meer vast dat de meeste verpleegkundigenweinig ingaan op de emotionele uitingen van de patiënt. En juist die signalen biedenaanknopingspuntenomookdesocialeaspectenvankankerbespreekbaartemaken.”

OveraluitdevoetenkunnenTot haar grote verrassing werd de scriptie van Janneke genomineerd voor de jaarlijkseMeesterprijs. Nog groter was haar verbazing toen ze - net terug van een vakantie op Cuba- hoorde dat ze de prijs over een klein uur in ontvangst mocht nemen. Een paar maanden nahaar afstuderen kreeg ze een baan bij het NIVEL. Ze onderzoekt hier de invloed van het nieuwezorgstelsel op de dokter-patiëntcommunicatie in de spreekkamer. “Nee, geen vaste baan,gewoon voor de duur van het project. Zo gaat dat vaker in het wetenschappelijk onderzoek.Omdat ik nog jong ben, maakt het mij niet zoveel uit. Misschien ga ik straks een half jaar naarSpanje om de taal te leren, en dan misschien een promotieonderzoek of een andere baan in degezondheidszorg.MetmijnASW-opleidingkanikopveelplekkenuitdevoeten.”

Kennis van werkvloer

helpt bij vinden werkbare oplossingen

27

Kennis van werkvloer

helpt bij vinden werkbare oplossingen

Dorinda Maas Beleidsontwikkelaar

Leeftijd 29 jaar

28

Dorinda ontwikkelde zich dankzij ASW van activiteitenbegeleidster in de geestelijke gezondheidzorg tot beleidsontwikkelaar – wist als 2e-jaars student een betaalde onderzoeksbaan te krijgen. Dorinda werkte al enige tijd als activiteitenbegeleidster in een psychiatrische instelling,toen zij de behoefte kreeg zich verder te ontwikkelen. Beleidsmatig werken trok haar enze wist ook zeker dat ze niet altijd op de werkvloer wilde blijven. De specialisatie Cultuur,zorg en welzijn bij ASW sloot prima aan op haar hbo-opleiding Sociaal PedagogischeHulpverlening. Maar zou ze een studie op universitair niveau aankunnen? De overgangviel Dorinda gelukkig enorm mee. En nu - 5 jaar later - zit ze helemaal op haar plek alsbeleidsmedewerkerbijdeStichtingBeschermendeWoonvormenUtrecht.

2vliegen,1klap“Tijdens mijn studie ASW heb ik er steeds parttime naast gewerkt”, vertelt Dorinda.“En datwas voor mij heel goed te doen. In mijn 2de studiejaar zag ik in de krant een advertentiestaan van GGZ Utrecht voor een betaalde onderzoeker. Een gouden kans, waarmeeik 2 vliegen in één klap kon slaan. Dus heb ik als 23-jarige brutaalweg gesolliciteerd.”‘Brutalen’ hebben de halve wereld en zo werd Dorinda aangenomen om een uitgebreidtevredenheidsonderzoek uit te voeren onder cliënten van de crisisopvang. Een werkplekdie ook als stage voor haar studie helemaal binnen de opleidingseisen paste. Op eigenhoutje zette ze vele vragenlijsten uit en verrichtte het onderzoek. Haar docent bij ASWzorgde voor de broodnodige begeleiding op methodisch gebied. Hoewel Dorinda ietsouder was dan de doorsnee ASW-student en kon bogen op enige werkervaring, had zenogmaarweinigtheoretischeachtergrond.

VeellefInhoudelijk kreeg ze veel steun van een speciale werkgroep, waarin onder andere

29

vertegenwoordigers zaten van de politie, de cliëntenraad en van hulpdiensten. “Achterafgezien had ik behoorlijk wat lef. Het pakte echter prima uit en het was echt eengeweldige ervaring”, merkt Dorinda op. “Lastig was vooral om de grens te bewakentussen gedegen wetenschappelijk onderzoek uitvoeren en tegemoetkomen aan dewensen van de opdrachtgever. Die laatste weet vaak precies wat hij wil, zonder zichinhoudelijk te realiseren wat zo’n onderzoek allemaal met zich meebrengt. Anderzijds iswetenschappelijkonderzoeknietaltijdevenleesbaarentoepasbaar.”

ASWlegtbasisNa haar afstuderen trad Dorinda onmiddellijk als projectleider in dienst bij de StichtingBeschermende Woonvormen Utrecht. Inmiddels werkt zij er als beleidsontwikkelaaren houdt zij zich bezig met het opzetten van nieuw zorgaanbod en het evalueren vanbestaande zorgvormen.“De studie ASW heeft de basis gelegd voor mijn werk”, concludeertze. “Vooral bijzonder vond ik het leren kijken vanuit verschillende perspectieven. Maar ikheb dankzij ASW ook heel veel opgestoken over schrijftechnieken, logisch opbouwenen argumenteren. Dat komt me goed van pas bij het opstellen van beleidsstukken,subsidieaanvragen en projectplannen. En niet te vergeten over onderzoeksopzet, data-analyseenhetkritischinterpreterenvanonderzoekvananderen.”

OnwijsleukDe binding met de praktijk zou wat Dorinda betreft iets sterker aanwezig mogen zijnin de studie ASW. Zonder kennis van de praktijk kan je immers niet zo heel goedondersteunend beleid ontwikkelen. Zij denkt bijvoorbeeld aan meer gastcolleges vanmensen uit de praktijk. “Al met al is ASW heerlijk breed. En vanwege al die verschillendeinvalshoeken is het niet alleen een ontzettend interessante, maar ook een onwijs leukestudie”,besluitDorinda.

30De minister adviseren

over emancipatie

Amina Saydali Beleidsmedewerker

Leeftijd 30 jaar

31

Mens en maatschappij interesseerden haar het meest in 6 VWO – maakte keuze tussen psychologie en sociologie – kende ASW nog niet maar stapte na een jaar Sociologie alsnog over – vond in Utrecht de gedroomde combinatie tussen sociologie en psychologie met als extra’s culturele antropologie en economie .

“De studie ASW is mij erg goed bevallen”, vertelt Amina. “Hier heb ik geleerd omvraagstukken vanuit meerdere kanten te benaderen. En dat is uitermate belangrijk omgoed toepasbare oplossingen te vinden. Elk maatschappelijk probleem kent namelijk veleachtergronden. Als ASW’er kom je dan eerder tot vernieuwend inzicht dan als je vanuitéénperspectiefeenprobleemtelijfzougaan.”

Na haar studie heeftAminaeenaanbevelinguithaareindscriptie‘Etnischondernemerschap’zelf invulling gegeven. Zij vroeg zich af waarom Marokkaanse ondernemers zoslecht waren georganiseerd in vergelijking met bijvoorbeeld de Turkse ondernemers.Ondernemersverenigingen kunnen namelijk heus wel wat voor elkaar krijgen. “Daaromheb ik met een aantal Marokkaanse ondernemers – met steun van de Kamer vanKoophandel – in Utrecht de eerste Marokkaanse ondernemersvereniging van Nederlandopgericht,waarvanikookenigetijdvoorzitterbengeweest.”

MakelaarTijdens de studie volgde Amina verschillende bestuurskundige bijvakken aan de Schoolof Governance. Dat ze nadien bij de rijksoverheid een baan vond, wekt dan ook geenverbazing. Maar eerst is Amina nog zelfstandig ondernemer geweest. “Samen met mijnman heb ik een makelaarskantoor opgezet. Dat was heel leuk en ik heb er ontzettendveel van geleerd. Mijn man doet het nog steeds, maar ik wilde na een paar jaar

32

makelaardij toch graag weer iets gaan doen in mijn eigen vakgebied. Daarom heb ik bijde rijksoverheid gesolliciteerd en werd daar als trainee aangenomen. Dan werk je 2 jaarlang op 3 verschillende plekken terwijl je daarnaast allerlei trainingen volgt: een mooiekansomindekeukentekijkenbijdeverschillendeministeries.”

EmancipatienotaNa een eerste echte baan bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,maakte Amina de overstap naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen(OCW). Hier is ze beleidsmedewerker Emancipatiezaken. Momenteel schrijft ze meeaan de Emancipatienota die dit najaar verschijnt. Amina: “Mijn aandachtsgebied is departicipatie van allochtone vrouwen. Ik adviseer de minister hoe hij dat kan aanpakken:watkanhetRijkzelfdoenenwatisbeteromaandelagereoverhedenovertelaten?”

4dagenpendelenBinnen de rijksoverheid komt Amina aardig veel ASW’ers tegen. De opleiding past in haarogen dan ook goed bij de brede blik die van een rijksambtenaar wordt verwacht.“Meestalbehandelen wij een breed scala aan onderwerpen. Dan moet je vlot van onderwerpkunnen switchen, snel kunnen inlezen en heldere analyses maken. Dat leer je uitstekendbij ASW. Wel vind ik dat de studie nogal ver van de arbeidsmarkt afstaat. Het is toch eenabstract verhaal. Als je tijdens je VWO en de studie nog nooit een bijbaantje hebt gehad,dan is de stap tussen studie en werk gewoon groot.” Al met al vindt Amina haar werk ergleuk. Zelfs zó leuk dat ze - mét een man met eigen zaak en mét twee kleine kinderen–bereidis4dagenindeweekmetdetreintussenUtrechtenDenHaagtependelen.

33

ASW staat midden in maatschappij

Thijs van Mierlo Projectmedewerker

Leeftijd 25 jaar

33

34

Thijs zocht en vond brede kennis van sociale items op universitair niveau - is geboeid door het spanningsveld tussen theorie, beleid en uitvoering – richt zich in zijn werk met buurtbewoners op eigen initiatief om leefbaarheid te verbeteren.

Na zijn praktijkgerichte hbo-opleiding had Thijs behoefte aan meer brede kennis opuniversitair niveau. Hij was vooral nieuwsgierig hoe je een gedegen wetenschappelijkonderzoek op zijn vakgebied opzet en uitvoert. De studie Algemene SocialeWetenschappenstelde hem in geen enkel opzicht teleur. Hij leerde omgaan met onderzoeksmethoden enstatistiek, vond de interdisciplinaire verdieping vanuit verschillende sociale wetenschappenen ontdekte hoeveel vrijheid de studie biedt om je eigen interesses te volgen. “Ik heb indeze studie echt helemaal niets gemist, het was erg leuk en leerzaam”, merkt Thijsop. “Vooral de diversiteit trof me, niet alleen bij de docenten met al hun verschillendeachtergronden, maar ook bij mijn medestudenten. Daarbij sprak de kleinschaligheid vandemasteropleidingmebijzonderaan.Diemaakthetcontactheelpersoonlijk.”

OndervuurThijs volgde bij ASW de master Sociale vraagstukken: interventies en beleid. Deze richtingsloot nauw aan bij zijn belangstelling. In zijn afstudeeronderzoek richtte hij zich op het gebruikvan kennis bij opbouwwerkers. Deze beroepsgroep, die structuren en sociale samenhangin wijken probeert te verstevigen, ligt volgens Thijs vaak onder vuur. “Ik heb veel mensengesproken en begrijp nu heel goed hoe het werkt in de praktijk”, vertelt hij. “De spanningtussen beleid - sociale interventies op papier – en de uitvoering daarvan, kwam duidelijk uitde gesprekken naar voren. De kennis die de opbouwwerkers opdoen door de uitwisseling vanervaringenmetcollega’s,bleekvoordezeberoepsgroephetmeestbelangrijkenwaardevol.”

35

InbrengmeenemenOok in zijn huidige werk heeft Thijs veel aan de vaardigheden en inzichten die hij bij ASWopdeed. Voor het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) organiseerthij praktijkdagen voor kennisuitwisseling tussen actieve bewoners. Bovendien probeert hijvoor elkaar te krijgen dat de inbreng van buurtbewoners wordt meegenomen in landelijkbeleid. Bijvoorbeeld in overleg met de naaste medewerkers van minister Vogelaar vanWonen,WijkenenIntegratie.

GangmakersendoordouwersDaarnaast zet Thijs zich in voor het project ‘Kan wél!’. “Daarin werken we in 16Nederlandse steden volgens een Britse aanpak. Die gaat ervan uit dat buurtbewonersover enorm veel creativiteit en doorzettingsvermogen beschikken én bereid zijn zichin te zetten voor een leefbare buurt. Voorwaarde is wel dat je als overheid de burgersde ruimte geeft. Ik zoek dit soort gangmakers en doordouwers op en coach ze bij deverwezenlijking van hun initiatieven. Zo probeer ik samen met hen de leefbaarheid inde wijk te verbeteren en de maatschappelijke binding te stimuleren.” Kan wél! gaat in opallerlei uiteenlopende initiatieven: van een simpele buurtbarbecue tot het opknappen vaneen groot schip met probleemjongeren. Kenmerkend is dat het initiatief volledig in handenvandeinitiatiefnemerblijft.

Watwerktwel,watnietNet als tijdens zijn studie, blijft Thijs in zijn werk steeds op zoek naar mogelijkheden omde effectiviteit van sociale interventies te evalueren en te verbeteren. “Wat werkt wel, watniet?, dat boeit me enorm”, vertelt hij. “Daarom vond ik ASW ook zo’n fijne studie: het isgeenabstractverhaal,maarhetstaatmiddenindemaatschappij.”

36

Het onderwijs van Algemene Sociale Wetenschappen

Met de invoering van het bachelor/master-systeem in hetuniversitaire onderwijs, is ook het onderwijsprogramma van ASWaanzienlijk veranderd. ASW biedt nu een bachelorprogramma vandrie jaar aan, waarna studenten voor een master (specialisatieen/ofverdieping)kunnenkiezen.Van het 3-jarige bachelorprogramma is de helft van de cursussenverplicht. Die worden in de eerste anderhalf jaar aangeboden enzijngeorganiseerdintweestromen:

a. Een theoriestroom waarin inleidingen in drie disciplinaire domeinen worden gegeven:maatschappijwetenschappen, gedragswetenschappen en cultuurwetenschappen.Verder zetten de studenten in deze stroom de stap naar interdisciplinair denken.Dat doen ze door die disciplinaire domeinen op elkaar te betrekken en tegen eenhistorischeenwetenschapsfilosofischeachtergrondteplaatsen.

b. Een vraagstukkenstroom waarin actuele maatschappelijke thema’s worden behandeld,zoals jongeren en agressie, multiculturaliteit en dakloosheid. Tegelijk leren studentenin deze stroom hoe ze een wetenschappelijk onderzoek moeten opzetten. Ook komtaanbodhoejekennisvoorbeleideninterventieskuntinzetten.

Vanuit deze basis kunnen studenten daarna een aantal keuzevakken volgen. Eengroot deel daarvan biedt ASW zelf aan. Maar ze kunnen ook elders binnen of buiten deUniversiteit Utrecht maximaal 6 vakken helemaal naar eigen keuze volgen, waardoorer ruimte ontstaat om een minor te volgen. De studenten sluiten ten slotte de opleidingaf met een bachelorproject van een half jaar. Daarin werken ze zelfstandig aan eenonderzoekopeenaantalthema’sdieASWheeftgeselecteerd,zoalsbijvoorbeeld:a. jeugdengezinb. arbeidenmanagement

37

c. maatschappelijkdebatd. integratiee. communicatieinorganisatiesf. zorgenwelzijn

Na het behalen van het bachelor-diploma, stap je overnaar een master. Je kunt een eenjarige academischemaster kiezen, waarin je je voorbereidt op dewetenschappelijke beroepspraktijk. Een researchmasterduurttweejaarenselecteertstreng.Zo’n master is met name gericht op het doen van onderzoek in eenacademische setting. Studenten kunnen uiteraard een master kiezen die ASW aanbiedt.Je hebt echter ook de vrijheid om een master te kiezen van een andere opleiding ofuniversiteit, die je dan eventueel met wat aanvullende cursussen kan volgen. Deze mastermagookbuitenhetgebiedvandesocialewetenschappenvallen.

De uitgangspunten van ASW zijn in het nieuwe bachelor/master-stelsel overeindgebleven. Zo vormen interdisciplinariteit en probleemgerichtheid de peilers waarop hetbachelorprogramma is gebaseerd. Hoe doet ASW dat? In de hierboven genoemdethema’s is al iets terug te vinden van de drie inhoudelijke terreinen waarop ASW haargezicht wil laten zien. Dat wordt echter vooral zichtbaar in het masteraanbod. ASW biedtvanaf2008driemastersaan:a. Arbeid, zorg en welzijn: beleid en interventie . In deze master staan maatschappelijke

vraagstukken rond de veranderingen in de relaties tussen werken, zorgen en welzijncentraal, zoals vraaggerichte zorg in de psychiatrie, buurtprojecten voor allochtonejongeren, HRM-beleid bij bankfilialen of persoonsgebonden budgetten en demantelzorg. Je bestudeert die vraagstukken ook vanuit de vraag welke rol beleid en

38

interventiesdaarinkunnenspelen.b. Jeugdstudies. Hier gaat het om de samenhang tussen de maatschappelijke context

en de problemen en mogelijkheden van jongeren, en de manieren om in dejeugdzorg en het jeugdbeleid oplossingen aan te geven. Het gaat vooral om actuelevraagstukken van en met jongeren variërend van jeugdcriminaliteit en marginaliseringvan hoogrisicogroepen onder jongeren tot thema’s gerelateerd aan de cultureleveranderingenindesamenleving.

c. Multiculturalisme. Het gaat hier om vraagstukken die verbonden zijn met cultureleverschillen en de manier waarop mensen daarmee om kunnen gaan. Dat komtop allerlei terreinen naar voren bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt, in scholen of instadswijken. In veel maatschappelijke sectoren is er behoefte aan mensen die inzichthebben in de dynamiek, problemen en knelpunten van culturele, etnische en sociaal-economischeprocessenindemulticulturelesamenleving.

ASW werkt hierbij nauw samen met andere opleidingen binnen de universiteit. Studentenkunnen zich in hun vrije keuzeruimte van het bachelorprogramma voorbereiden op éénvan die masters. Dat doen ze door een pakket van drie keuzecursussen te volgen, die deopleiding heeft aanbevolen. Maar studenten kunnen ook voor een researchmaster in defaculteitkiezen,alszeeenonderzoeksloopbaanambiëren.

Samenvattend kenmerkt de opleiding van ASW zich door haar interdisciplinaire enprobleemgerichte oriëntatie en haar drie inhoudelijke terreinen. Op deze terreinen heeftASW diverse onderzoeksprogramma’s lopen. Hierdoor bestaat een vruchtbare relatietussen onderwijs en onderzoek, met name in de masterfase. ASW biedt daarmee eenopleiding die van studenten een eigen stellingname vraagt. Studenten worden uitgedaagdkritisch na te denken, over de grenzen van bestaande kennis te kijken en nieuwe wegente zoeken om maatschappelijke vraagstukken te onderzoeken en op te lossen. Dat is, zodenken we, nog steeds de beste manier om een student voor te bereiden op het laterewerkalssocialewetenschapper.

39

Zoals je in de interviews hebt kunnen lezen, komen ASW’ers op allerlei verschillendefuncties terecht. Natuurlijk is de invulling die je aan je studie hebt gegeven, behoorlijkrichtinggevend. Aan de andere kant komen ASW’ers ook terecht op functies waarvoorgeenspecifiekerichtingisgevraagd.DatgeldtvoorvieropdetienASW’ers.

Daarnaast heeft een deel van de afgestudeerden - voorafgaand aan de universitairestudie - een hbo-studie afgerond. Vaak gaan zij in een baan aan de slag waarin ookde hbo-studie waardevol is. Na een aantal jaar groeien ze meestal door naar een meeracademische functie. Kortom, afgestudeerde ASW’ers blijven zelden zonder werk en zijnvanmeningdatzegoedecarrièremogelijkhedenhebben.

Prettigbreed,voldoendediepUit de landelijke arbeidsmonitor voor het wetenschappelijk onderwijs van 2005 waarinde afgestudeerden van 2003/04 zijn ondervraagd, komt naar voren dat álle ASW’ers vandat jaar betaald werk hebben. Hiervan heeft 63% een fulltime-aanstelling. Bijna iedereenis tevreden met de huidige functie. Bovendien vinden de ondervraagden dat zij huncapaciteitengoedkunnenbenutteninhetwerk.

Volgens 73% van de mensen is de opleiding een goede basis om te starten op dearbeidsmarkt. En iedereen vindt dat de ASW-opleiding een stevig fundament biedt om deeigen competenties verder te kunnen ontwikkelen. Ook is 97% van de ondervraagden vanmening dat de opleiding prettig breed is. Een ruime meerderheid meent dat er voldoendediepgangindeopleidingzit.

Al met al zorgt dit ervoor dat de opleiding goed aansluit bij de eisen die de afgestudeerdenin hun werk tegenkomen. De kennis van het eigen vakgebied, het vermogen omcapaciteiten van anderen aan te spreken en het gebruik van ICT, zien de afgestudeerdenals belangrijke competenties waarover ze, dankzij de opleiding, beschikken. Bijna acht

Wat zijn de arbeidsmarktperspectieven?

40

op de tien mensen zegt dan ook opnieuw voor ASW te kiezen, als ze - met de huidigeervaringopzak-weeraanhetbeginvanhunstudentenloopbaanzoudenstaan.

BreedscalaaanberoepssectorenAfgestudeerde ASW’ers kom je in ongeveer alle sectoren van de samenleving tegen: opuniversiteiten, in de gezondheidszorg, bij de overheid, bij maatschappelijke organisaties,maar ook bij commerciële (onderzoeks)bureaus en organisatieadviesbureaus. Verderwerken ASW’ers in de farmaceutische en medische sector, zoals ziekenhuizen ofinstellingenvoorgezondheids-en(op)voedingsvoorlichting.

VoorbeeldenvanbanenvanafgestudeerdeASW’ers:• sociaalwetenschappelijkonderzoeker• projectmedewerkermulticultureleontwikkeling• bedrijfsorganisatie-deskundige• beleidsmedewerkeralcoholendrugs• managerzorginnovatiecentrum• preventiemedewerkerbureauJeugdzorg• personeelsorganisatieadviseur• consulentarbeidsbemiddeling• communicatieadviseur• voorlichtingsfunctionaris

41

Tevreden?Maar liefst negen op de tien ondervraagde ASW’ers verklaren tevreden te zijn met dehuidige functie. Een grote meerderheid zegt de eigen capaciteiten voldoende te kunnenbenutten in zijn baan. Toch vindt slechts een op de drie van de ondervraagden dat hetfunctieniveau van de huidige (veelal eerste) baan past bij het opleidingsniveau van ASW.Aan de andere kant zegt maar liefst 76% dat de aansluiting tussen de opleiding ASW enhet werk dat ze nu doen, voldoende is. Tot slot zeggen zeven op de tien mensen dat zedankzijdeopleidingASWnoggoedecarrièremogelijkhedenvoorzichzien.

42

Wil je meer weten over de studie Algemene Sociale Wetenschappen dan zijn erverschillendemanierenomjeteinformeren.

Internetpagina’sOp de internetsite www.uu.nl/bachelor van de Universiteit Utrecht vind je informatieover de bacheloropleidingen, de masteropleidingen op www.uu.nl/masters en over hetaanbod aan minors op www.uu.nl/minors of op de site van ASW www.fss.uu.nl/asw, waarjebijvoorbeeldditboekjealspdfkuntdownloaden. BrochureDe bachelorbrochure ASW met een beschrijving van de opleiding en een overzicht van demajorvakkenkunjeaanvragenofdownloadenviadeinternetsitewww.uu.nl/bachelor.

DagjestuderenWil je de sfeer van de opleiding proeven en een college en werkgroep volgen, dankun je deelnemen aan ‘een dagje studeren’ van ASW. Tweemaal per jaar bieden wijvoor scholieren uit 5 en 6 VWO zo’n dag aan. Kijk voor meer informatie en de data opwww.fss.uu.nl/asw/dagjestuderen.

UtrechtalsStudiestadDe keuze voor een studie kan ook sterk afhankelijk zijn van de aantrekkingskracht vaneen stad. Wat dat betreft heeft Utrecht veel te bieden. Ondanks haar grootsteedse statusheeft de binnenstad het karakter van een kleinere stad behouden. In 2006 scoordeUtrecht het hoogst met het aanbod van openbare evenementen, al dan niet van cultureleaard, kijk bijvoorbeeld op www. culturelezondagen.nl. In 2007 en latere jaren zal dat nietveel anders zijn. Ook de studentenvoorzieningen zijn in Utrecht goed en de kamernoodis door de faciliteiten op De Uithof en elders lager dan in andere universiteitssteden. En,oh ja, ook de uitgaansgelegenheden – ook speciaal voor studenten- zijn er legio. Meerinformatietrefjeaanopwww.uitfeest.nl.

Meerinformatie

A f g e s t u d e e r d e A S W ’ e r s v e r t e l l e n

algemene sociale wetenschappen

ASW, wat kan je ermee?

kdbywmoniquejsqx

Axpuckbxzyepldsw

Svalkiomnopwoeez

Wwqfa xctmmpbqoiw

,hxcnse w j cxkdfuc

dowewnrtcuhnvx

u

tialjzmlwjeqej

q

cr theeefransin

j

p grghaepjdqetf

s

ktsvzd ? kcvluv

wottoxcbmjvrwdop

Colofon

Dit boekje is uitgegeven door de Universiteit Utrecht

Samenstelling en lay-out Monique Janssen-van Rooijen

Interviews en tekstredactieSchreef: René de Bie en Francine Rietdijk

FotografieJack Nouws

Drukwerk ZuidamUithof Drukkerijen

Voor reacties en opmerkingen over dit boekje kan je contact opnemen met Monique Janssen. Zij is telefonisch bereikbaar via nummer (030) 253 1810 of via e-mail m.janssen@uu.nl.

© Algemene Sociale Wetenschappen, 2007 www.fss.uu.nl/asw