Arts quilts in Nederland

16
IN NEDERLAND Henk Lijding

description

 

Transcript of Arts quilts in Nederland

i n n e d e r l a n d

in n

ed

er

la

nd

Henk lijding

Henk lijdingart quilts vormen een nog jonge kunstvorm. Art Quilts in Nederland

geeft voor het eerst een duidelijk overzicht van deze textiele kunstwerken.

Met 110 full colour afbeeldingen van art quilts, gemaakt door 65 art quilters

en beeldend kunstenaars, verklaard en toegelicht. Met vier spraakmakende

kunsthistorische essays waarin dieper wordt ingegaan op de belangrijkste

aspecten van art quilts. Over hun relatie tot kunst, over hun esthetiek en over

de gender van hun makers. en tenslotte een hoofdstuk over de art quilters

zelf, over hun achtergronden, hun werkwijzen en hun netwerken.

Maak kennis met de rijkdom en verscheidenheid van art quilts. in zijn brede

benadering en met de kunstkritische teksten is Art quilts in Nederland een

unieke uitgave, de eerste in zijn soort. registers maken van het boek een

handig naslagwerk. Bovendien biedt het elke quilter en art quilter een inzicht

in dat waar het bij het maken van kunstwerken op aan komt. Het is een rijk

geïllustreerd boek voor iedereen die geïnteresseerd is in hedendaagse kunst,

textielkunst en handvaardigheid.

HenK liJdinG is kunsthistoricus en art quilt-kenner.

www.artquiltsnederland.nl

drs. Henk lijding Ma (1940) studeerde be-drijfseconomie aan de erasmus Universiteit (1981). na zijn pensionering in 2002 studeer-de hij kunstgeschiedenis aan de Universiteit leiden (2008) en muziekwetenschap aan de Universiteit Utrecht (2009). Hij geeft lezingen over de raakvlakken tussen kunst en muziek. Sinds 2009 schrijft Henk lijding artikelen over art quilts in Quiltnieuws, het kwartaalblad van het Quiltersgilde. Hij heeft de catalogus van de art quilt tentoonstelling Uit de naad (2009, alkmaar) samengesteld en geschreven, en be-geleidende teksten geschreven bij de tentoon-stelling Van alle kanten (2012) in het Museum de Kantfabriek in Horst. Hij was een van de juryleden voor de tentoonstelling european art Quilts Vii in 2012 en heeft de opening van deze tentoonstelling in het deutsches Textil-museum Krefeld begeleid met een lezing.

Henk lijding woont met zijn vrouw nanda in Gouda.

inhoud

1 Art quilts en kunst werken van art quilters 4 essay Art quilts en kunst, deel 1 24 art quilts van beeldend kunstenaars 31 essay Art quilts en kunst, deel 2 42

2 Esthetiek figuratie, art quilts 45 essay Figuratie 58 gender, art quilts 61 essay Gender 77

3 Quilts en art quilts art quilts 80 essay Quilts en art quilts 97

4 Semantiek? art quilts 101 essay Semantiek? 129

5 De art quilter 136

Personenregister en fotoverantwoording 151 Netwerken en tentoonstellingen 155 Dankwoord 156 Quiltersgilde 158 Index 159 Colofon 160

Voor Nanda

Omslag: Molen van Willy Doreleijers, zie pagina 57 2

inleiding

Art quilts vormen een nog jonge tak van textiel-kunst. Dit boek geeft een overzicht van de beste in Nederland gemaakte art quilts. In de uitleg van wat art quilts zijn, in de beschrijving van hun ontwikkeling en van hun kenmerken is Art Quilts in Nederland kunsthistorisch van opzet. Maar in de selectie van de werken is het ook kunst-kri-tisch. Van een discours, een openbare discussie, met de vraag of art quilts überhaupt kunstwaar-dig zijn, zoals de naam suggereert, is het nog niet gekomen. In dit boek geef ik een aanzet daartoe. Met Art Quilts in Nederland attendeer ik de kunstwereld op deze werken. En ik presenteer u, lezer, een verzameling van textiele werken van een opmerkelijke schoonheid.

Art quilts worden vaak geassocieerd met traditi-onele quilts. Quilts en art quilts delen weliswaar een gemeenschappelijke geschiedenis, maar hun verschil is dat tussen kunstnijverheid en kunst. Het resultaat is onvergelijkbaar.

Een overzicht van werken suggereert volledig, of althans representatief te zijn. De verzameling art quilts in dit boek is zo breed als kunst-kritisch verantwoord was op het moment van selectie. In 2012 heb ik alle mij bekende makers van art quilts uitgenodigd hun naar eigen inzicht drie beste werken ter beschikking te stellen. Van de hon-derdtien aangeschreven art quilters hebben vijf-entachtig gereageerd met meer dan driehonderd werken. Daaruit zijn met een kunst-kritisch oog 93 art quilts geselecteerd die het beeldmateriaal van dit boek vormen. Daar heb ik 17 werken van beeldend kunstenaars aan toegevoegd die naar hun vorm ook als art quilts gezien kunnen wor-den. In een selectie, ook al is die kunst-kritisch, is een zekere subjectiviteit niet uit te sluiten. Hanny Spierenburg was bereid mij als sparring partner in de selectie terzijde te staan. Zij heeft als ‘advi-

seur beeldend’ met textiele kunst als specialisatie van de Stichting Beeldende Amateurkunst, later Kunstfactor, een centrale rol gespeeld in de organisatie van kennis en kaderopleidingen op het gebied van textiele werken. De selectie is zo breed als mogelijk was. De consequentie was dat ze in de beperkte ruimte van dit boek niet diep kon zijn. Van elke art quilter zijn een of twee wer-ken opgenomen, bij uitzondering meer. Aan alle art quilters is een uitgebreide enquête voorge-legd naar opleiding, productie en netwerken. De respons was negentig procent; de gegevens zijn in dit boek verwerkt.

In hoofdstuk 1 stel ik de kunst-kritische kernvraag of art quilts kunstwaardig zijn. De art quilts zelf zullen het antwoord moeten geven. Daarbij kunnen de werken van beeldend kunstenaars een referentie zijn. In hoofdstuk 2 benader ik de esthetiek van art quilts in de gender van de makers en de ontwerpen van de beeldvlakken. In hoofdstuk 3 laat ik in de vormgeving van art quilts de herinneringen zien aan hun oorsprong uit tra-ditionele quilts. In hoofdstuk 4 staat de expansie van de vorm centraal, tot voorbij het concept ‘art quilt’. Daarmee samenhangend zijn er vele textiel- en beeldend kunstenaars die art quilts maken, onder vele namen. Dat leidt tot de vraag of de term ‘art quilt’ niet meer is dan een semantisch begrip. En in hoofdstuk 5 staat de art quilter zelf en haar netwerken centraal. In het personenre-gister vindt u de namen en achtergronden van de art quilters, textiel kunstenaars en beeldend kunstenaars die aan dit boek hebben meege-werkt. Tenslotte een hartelijk dankwoord aan allen die mij hebben geholpen met de realisatie van Art Quilts in Nederland.

Laat u meevoeren in de wereld van de Neder-landse art quilts. Ik wens u veel kijk- en leesplezier. 3

You are here els van Baarle 30x300 cm, batik, zeefdruk, 2012 (zie ook p. 5, 104)

1

Ar

T Q

uIL

TS E

N K

uN

ST

4

160x160 cm, batik, zeefdruk, 2012 (zie ook p. 4, 104) els van BaarleopeninG

els van Baarle 30x300 cm, batik, zeefdruk, 2012 (zie ook p. 5, 104)

5 5

Marjon hoftijzer-Boer 110x130x10 cm, stiksels op polyester, 2010 (zie ook p. 7) 150x100x10 cm, stiksels op polyester, 2012 (zie ook p. 6) Marjon hoftijzer-BoerWind in de zeilen

6

Marjon hoftijzer-Boer 110x130x10 cm, stiksels op polyester, 2010 (zie ook p. 7) 150x100x10 cm, stiksels op polyester, 2012 (zie ook p. 6) Marjon hoftijzer-BoerrunninG FiGures

7

dirkje vd horst-BeetsMa 80x155 cm, textiel, 2010 (zie ook p. 65, 136)

aMeland

8

dirkje vd horst-BeetsMa 80x155 cm, textiel, 2010 (zie ook p. 65, 136) 55x310 cm, papierpulp op mull, 179 steken, 2012 (zie ook p. 102, 103) CherilynMartinhonourable aGe ii

9

MirjaM Pet-jaCoBs 148x148 cm, katoen, zijde, opschrift in oliekrijt, 2011 (zie ook p. 11, 121, 128) 60x417 cm, mixed media, 2009 (zie ook p. 10, 121, 128) MirjaM Pet-jaCoBsla nuit blanche 2

10

MirjaM Pet-jaCoBs 148x148 cm, katoen, zijde, opschrift in oliekrijt, 2011 (zie ook p. 11, 121, 128) 60x417 cm, mixed media, 2009 (zie ook p. 10, 121, 128) MirjaM Pet-jaCoBsMissinG MessaGes

11

Wille groeneWolt 25x90 cm, textiel en papier, 2008 (zie ook p. 13) 89x195 cm, stikwerk, hamerwerk, 2010 (zie ook p. 12) Wille groeneWolt onderhuids GeFluister

12

89x195 cm, stikwerk, hamerwerk, 2010 (zie ook p. 12) Wille groeneWolt VerWerkinG

13

jette Clover 145x122 cm, zeefdruk en textielverf, 2011 (zie ook p. 15, 111)

White Wall 10

14

111x111 cm, zeefdruk en textielverf, 2011 (zie ook p. 14, 111) jette Clover White Wall 9

15

hanne CaPel 130x90 cm, doorgestikt polyester, 2010 (zie ook p. 17) 90x130 cm, fotoprint op katoen, 2010 (zie ook p. 16) hanne CaPelstreetskin ii

16