Wie heeÍtde X- én deY-Íactor in leiderschaP?Om een organisatie swccesaol te hunnen leiden, moeten topn anagers in staat zijn zowel

mannelijá (mascwliene) als urouwelijke (feminiene) kwaliteiten in te brengen. Dat

beueert Fleur uan Baarsen op basis aan een onderzoek dat zij heeft beschreuen in baar

afstwdeerscriptie 'Experimeit met de Y-factor in leiderschap', uaarmee ze de Scriptieprijs

iO7g ,on Studenten.net won. Het onderzoeh uoerde ze uit in opdracht uan de Baak' Voor

dit trainings- en opleidingscentrtím legt zij momenteel de laatste hand aan een instrurnent

dat managers inàcbt biedt in bet belang uan euenwichtig leiderscbap.

Onlangs sPeelde de discussie

waarbij de financiële crisis aan

rnannelijke toPmanagers wordt

verÍveten. Terecht?

'Voor hen die zrch puur hebben gefocusc op

resultaat lijkt me dat van wel. Echter, vrou-

welijke topmanagers die zich uitsluitend

met resultaat bezighouden, was hetzelfde

overkomen. Wat ik op basis van mijn onder-

zoek wél durf te stellen, is dat wanneer top-

managers meer evenwicht vinden in de

inbreng van mannelijke en vrouu'eljke kwa-

liteiten, zij succesvoller zullen zijn in het lei-

dinggeven. Resulcaat willen boeken - een

mannelijke eigenschap is natuurlijk niet

verkeerd. maar gaat soms ten koste van

medewerkers. Als een manager daarnaast

ook oog heeft voor Processen en zich kan

inleven in de medewerkers twee vrouwelij-

ke eigenschappen - b iedt dat een gezondere

basis voor succesvol leiderschap.'

Je hebt resPondenten in de

praktijk met feminiene waar-

den laten exPerimenteren. wat

waren de bevindingen?

'Ze waren overwegend verrast over het effect

ervan. Het deel dat minder enthousiast was,

beaamde in elk geval dat ze zich meer bewust

zi jn geworden van hun handelen. Het oefe-

nen met feminiene waarden heeft hoe dan

ook iets toegevoegd aan de ontu'ikkeling van

hun leiderschap. In het bijzonder hebben ze

goede ervaringen opgedaan met waarden als

empathie, verbinding maken en het openlijk

benoemen van gevoelens. Ook over toePas-

sing van de eigenschap 'aanwezrgzijn'was

men positieí Men voelde zich meer gehoord,

er was meer ruimte in het gesPrek.'

36 I OR informatie 3 | maart 2010

Door Sjaak van Zuijlen

Beschrijf eens een oefening

waarmee een toPmanager direct

aan de slag kan?

'I{ij of zij zou zich bij een moeilijk gesprek

een aantal dingen kunnen voornemen.

Zoals verbinding maken met de andere

gespreksparrner door zich echt in deze

peísoon te verdiepen. Door bijvoorbeeld

vragen te stellen kom je erachter waar die

ander voor staat en wat die wil. Benoem

gevoelens, zoals vreugde, verdriet ofboos-

heid, die de ander bij jou losmaakt. Houd

er wél rekening mee dat die ander daar

niets mee hoeft, tenzij jij daar om vraagt'

Een derde aandachtspunt is dat wanneer

je het met elkaar oneens bent, je probeert

te achterhalen waarom jullie van mening

verschillen. Daarmee hoefje je etgen

mening niet voor je te houden of aan te

passen) maar luister ÍIaar en accePteer wat

die ander zegt en vindt. Met empathie, ver-

binding maken en gevoelens benoemen

kom je in een gesprek een stuk verder.'

Heb je zelf iets van het onder-

zoek geleerd?

'Toen ik een oPsomming had

gemaakt van feminiene waarden ging ik

ook kijken hoe dat blj rr.ij zat. En eeriijk is

eerlijk... de lijst bood ook een reflectie op

mijn houding en gedrag' Ik ben bijvoor-

beeld zeer resultaatgericht. \{/anneer ik als

lid van een groeP aan een project werk, Ieidt

dat br1 mij nog wel eens tot frustratie wan-

neer dingen niet iopen zoals ik wii. Ook ik

heb ervaren dat wanneer je je kunt inleven

in de ander dat niet a l leen prert iger werkt .

maar ook nog eens effectiever is. Geduldig

zi jn levert mij meer op dan voortdurend op

zoekzljn naar snelle antwoorden oP vragen

of problemen.'

Biedt je onderzoek aankno-

pingspunten voor onderne-

mingsraden om aandacht te

vragen vooÍ feminiene waarden?

'Het chema ligt misschien niet direct voor

de hand, maar een ondernemingsraad zou

het kunnen oppakken. Stel dat het manage-

ment klanttevredenheid belangrijk vindt,

maar medewerkers alleen afrekent op resul-

caat, dan strookt dat niet met elkaar. Heb je

het dan over een feminiene u'aarde als'ver-

binding maken' met je klanten, dan is hier

een andere houding van het management

wenselijk. Dat zljn mijns inziens momenten

waarop een ondernemingsraad hierover met

hen in dialooq kan.'

Meer informatieDe scriptie is te downloaden via de site

www.studenten.net. Vragen h ierover?

E-mail: fleurvanbaarsen@yahoo.com

www.or informat ie.n I