Art Nouveau

ศลปะแนว นวศลป หรออารตนโว เปนแนวทางของศลปะทนยมในชวง 1880 – 1914 เปนศลปะทแพรกระจายไปในหลายรปแบบ ท งสถาปตยกรรม การออกแบบ ลกษณะพเศษคอการใชอนทรยรปหรอรปทรงทมอยตามธรรมชาตมาใช การใชเสนทไหลเลอน และการผสมผสานของลวดลายตางๆ

กลมอารต นโวปฏเสธกระแสการฟนฟศลปะวทยาทครอบง าอยในชวงศตวรรษท 19 อารต นโวนยมการท างานทมเรองราวเกยวกบการเสพสงวาส และมกใชความเปนธรรมชาต และความเปนผหญง ในการแสดงออก ซงจะตรงกนขามกบการสรางสรรคของศลปกรรมแบบตะวนตกในชวงเวลาทผานมา โดยสวนใหญจะเนนและเกยวโยงกบความเปนชาย

ค าทใชเรยกศลปะทมรปแบบสมยใหมตางจากศลปะประเพณนยม (Traditional Art) ในอดตระยะแรก Art Nouveau จะหมายถงสถาปตยกรรมโดยเฉพาะอยางยงการออกแบบภายใน ซงมรปแบบทไมองรปแบบศลปะในอดต

ตอมาค าศพทนไดขยายขอบเขตและใชกนกวางขวาง ในการออกแบบในลกษณะดงกลาวในดานเครองเรอน ใบโฆษณา ภาพประกอบหนงสอ เครองแกว เครองประดบอญมณ เซรามค ผา ตลอดถงจตรกรรม อารตนโวนยมแพรหลายทวยโรป และอเมรการะหวางปลายศตวรรษท 3จนถงกอนสงครามโลกครงท 1 และมชอตางๆดงน ในฝรงเศสบางครงเรยกวา Style Guimard ซงตงขนโดย Hector Guimard หรอเรยกอกชอหนงวา Style Nouille ( Noodle Style ) ซงหมายถงสไตลเสนกวยเตยว สวนในเบลเยยมเรยกวา Paling Style หรอ Eel Style ซงหมายถง สไตลปลาไหลหรอ Style Horta ตามชอ วคเตอร ฮอรตา (Victor Horta) และในเยอรมนนเรยกวา Jugenstil (ค าวา jugend หมายถง young ซงแปลวา วยเยาว หรอ ใหม หรอ เรยกอกชอหนงวา Bandwarmstil สไตลพยาธตวแบน ( Tapeworm Style ) ทงนชอตางๆทกลาวมาขางตนหรอค าเรยกในลกษณะเสยดสบงบอกถงลกษณะหนงทคดโคงและแบนของศลปอารตนโว ตลอดจนการระบนามบคคลทมบทบาทส าคญของประเทศตางๆ ทเปนหนงในผสรางผลงานแนวดงกลาว

อทธพลทางศลปะ

จากรปแบบพอเหนถงแนวทางและพฒนาการของศลปะทสบเนองตอกนมาของอารต นโว ทมเคาลางของการเรมตนจากองกฤษในสมยวกตอเรย( Victorial Style) และสไตลในการออกแบบของอารตแอนดคราฟ (Art and Craft) แตคงหนไมพนแนวทางของศลปะแบบโกธค ซงมรปแบบการใชกระจกส ศลปะรอคโคโค ทนยมใชลายประดบ และแสงทดกระโดดโลดเตนอยางราเรง ซงการใชเสนในแบบรอคโคโคมความสอดคลองกนกบเสนในศลปะแบบอารต นโว อทธพลจากศลปะแบบเซลตก และนอรดก ปรากฏในการออกแบบลวดลายของเครองประดบการใชเสนโคงบดตวไปมา รวมทงแรงบนดาลใจทไดจากธรรมชาต ซงใกลเคยงกนกบศลปะแบบอารต นโวอยางแทจรง รวมทงอทธพลจากเอเชยอยางญปน อยางในงานของกสตาฟ คลมต

http://zoom.artsmia.org/fif=/mia/fpx/modernism/mia_B_A_C_88_42Ab.fpx&obj=uv,1.0&wid=250&hei=250&page=modernism.html

ภาพท 1 Main Stair Hall on the Ground FloorEmile Tassel House in Brussels, Belgium

Victor Horta was the architect for this sophisticated home, built from 1893-97. His mastery of composition speaks for itself in this lovely interior view. From David Dernie and Alastair Carew-Cox's fabulous book, "Victor Horta", 1995

ภาพท 2 Main Stair Looking Downward

Victor Horta House in Brussels,

Belgium

This gracious, flowing stair provides

the primary means of circulation in

Baron Victor Horta's tall, narrow town

house, connecting most of the major

spaces. Another stair behind an

adjacent wall functions as the home's

service stair. The mirrored door

partially visible at the top right

connects to the waiting room outside

Horta's personal office in his studio

building next door. Horta designed

and built the house and office / studio from 1893-97. Both are now part of the

incredible Horta Museum. From an early 1980's Musee Horta postcard.

การออกแบบในแนวอารตนโว ลกษณะพเศษของศลปอารตนโวจะนยมลวดลายทไดรบแรงบนดาลใจจากธรรมชาต โดยเฉพาะอยางยง ลวดลายของเถาวลย พรรณพฤกษา คลน เปลวไฟ ลายแสตวด (whiplash) กานเพรยวบอบบางของดอกลล ใบไม กลบดอกไม หรอดอกไมตม

โดยเนนเสนโคงทพรว ออนชอย นอกจากนจะใชลายประดบรปคนโดยเฉพาะอยางยง สตรทบอบบาง สงเพรยว มเสนผมพลวปลวไสว สวมอาภรณทเบาพรว ลวดลายรปสตวทนยมคอ หงส นกยง แมลงปอ ฯลฯ อนง ลกษณะลวดลายดงกลาวมการพฒนารเรมจากขบวนการศลปหตถกรรม ของศลปนกลมภราดรภาพยคกอนราฟาเอล ( Pre-Raphaelite Brotherhood, PRB)

ตวอยางเชน ปาเล สโตเคล (Palais Stoclet) ในเมองบรสเซลส (Brussels) ประเทศเบลเยยม งานกระเบองของ กสตาฟ คลมต (Gustav Klimt, 1862-1918) งานออกแบบซมประตโลหะทางลงสสถานรถไฟใตดนทปารสของ เฮคเตอร กยมาร (Hector Guimard, 1867-1942) และผลงานของ เอมล ชาล (Emile Galle, 1846-1904) และสถาปตยกรรมเลองชอของ อนโตนโอ เกาด (Antonio Gaudi, 1852-1926)

กสตาฟ คลมต (Gustav Klimt, 1862-1918)

Fauvism

ศลปะลกธโฟวสม (Fauvism)เรมในฝรงเศส ชอของลทธน แปลวา สตวปา ทเรยกเชนนเพราะศลปนใน

กลมนแสดงผลงานในป 1905 นกวจารณชอ หลยส โวเซลล เหนวาผลงานรนแรง ดดน ใหความรสกตนเตน ศลปนทไดชอวาเปนหวหนาในกลมนคอ เฮนร มาทส (Henre Matisse) ภาพเขยนแบบ โฟวสม เปนการเขยนแบบใชสสดๆ รนแรงดดน ใหความรสกตนเตนตอผพบเหน ศลปนกลมนตองการใชสเปนตวแทนในการแสดงออกทางอารมณ มาทสไดเขยนบทความเกยวกบเรอง ส และการแสดงออกทางศลปะไวมาก ลวนเปนประโยชนแกการศกษาอยางยง มาทสไดเขยนภาพผหญง แสดงความกลาใชส อยางรนแรงบนใบหนา มสเขยว สแดง สม ชมพ มวง รวมในใบหนาหญงสาวนน นบเปนปรากฏการณครงแรกของลกธโฟวสม ศลปนในกลมนม เดอเรน (Derain)วลาแบงค (Vlaminkc) และดฟ (Dufy)

" When I paint Green,it doesn't mean grass; When I paint blue,itdoesn't mean sky." จากแนวทางนเองทมาตสใชท างานของเขา ท าใหเกดกลมศลปะทชอโฟฟ (Fauvism) ขนมาซงเปนกลมศลปะกลมแรกของ ครสศตรววรษท 20 ทปฏวตแนวคดทางศลปะอยางรนแรง โดยม Henri Matisse เปนผน าในศลปะกลมน

Henri Matisse

Henri Matisse เกดเมอวนท 31 ธนวาคม 1869 ใน Le Cateau - Cambrsis ทาง ตอนเหนอของฝรงเศส ครอบครวของเขาเปนชนชนกลาง ในตอนแรกนนมาตส เรมเขาเรยน ทางดาน กฎหมาย แตในป ค.ศ. 1890 มาตสไดเผชญกบโรคไสตงอกเสบ ท าใหเขาเรมคนพบตวเอง ทจะอยาก ศกษาทางดานศลปะ และแลวในป ค.ศ. 1892 มาตส กไดหนหลงใหกบ อาชพนกกฏหมาย เขาได เดนทางไปกรงปารส เพอทจะศกษาทางดานศลปะ อาจารยสอนศลปะของมาตสคนแรกนน เปนจตรกร ในแบบ Academy ทคอนขางจะไปในทางอณรกษนยม ซงกท าใหงานของมาตสในชวงแรกๆ นน เปนไปในแนวทางขนบธรรมเนยมแบบเกาๆ ทเปนมาในแวดวง Academy นอกจากน มาตสยง ไดฝกฝน Copy งานของจตรกรระดบ Masters หลายทานตาม Museum ตางๆ และกยงศกษา ภาพเขยนจตกรรวมสมยในชวงนนดวย โดยเฉพาะอยางยงพวกศลปนแบบImpressionism

Derain : Portrait of Henri

Matisse C. 1905

ศลปะกลมนเรมขนในศตวรรษท 20 ซงในตอนตนศตวรรษท 20 นโลกศลปะถกครอบง าดวยหลกการ การคนควาในเรองลลบทางจตวทยาของพวก Symbolist, หลกการของพวกนาบส (Nabis) ทลวนเอาทฤษฎตางๆของ โกแกง เซซาน มาดดแปลง

แตมาตสไดพยายามทดลองอะไรใหมๆในงานของเขาโดยทพยายาม จะหลดพนจากแนวทาง กฎเกณฑตางๆของแวดวงศลปะในขณะนน มาตสไดหวนกบ ไปหาแนวทางและหลกการใชสของ โกแกง (Gauguin),เซอราต (Seurat), เซวาน (Cezanne), และแวนโกะห (Van Gogh) เคยใช นนกคอการใชสทจงใจไมให บรรยายลกษณะวตถใดๆ ในธรรมชาตเลย

แลวมาตสกไดน าเอาเทคนคตางๆ ท งของ Signac, Cross, Gauguin, Vangogh, Seurat และศลปนคนอนๆ ทมาตสเคยสมผส โดยเขาไดน าเทคนคตางๆ ของจตกรเหลานมาคดคน ดดแปลง และหาแนวทางใหมๆใหกบตวเขาเองและในทสด

ในป ค.ศ. 1905 มาตสกไดท างานทเปนแบบฉบบของเขาออกมา นนกคอภาพ Green Stripe(Madame Matisse) ภาพนนนเปนภาพภรรยาของมาตสเอง มาตสใชสทรนแรง เดดขาด ใชรปทรงคราวๆ งายๆ ขาดรายละเอยดซบซอน ใชสทสด ตดกนอยางงายๆ ใบหนาของภรรยามาตสถกสเขยวสดขมไวหมด สวนสทปายมาตงแต ตนผมจนจรดคางไดแบงใบหนาออกเปน 2 ซก สโตตอบกนไปมารนแรงตลอดไปทว ทงสองขางของใบหนาทถกแบงออก ในสวนการใชสบรเวณฉากหลงของภาพ มาตส ไดอทธพลจาก โกแกง, ศลปนกลมนาบส (Nabis) และพวกกลมศลปน ซมบอลลสต (Symbolist) ทเคยกลาวไววา "ศลปนตองเปนอสระจากการ ใชส สทใชจะไมตอง เหมอนอะไรในธรรมชาต แตสเหลานเปนเพยงแคเครองมอทชวยสรางรปราง ของอะไรตางๆขนมาเทานน เปนสทนามธรรม (Abstract colour)" ดงนนสไมนา จะท าใหดเปนรปผหญง ตนไม หรอภาพหนนงอะไร ไดเลย แตสแบบนแหละทเปน โครงสรางพนฐานหลกของภาพ

Matisse : Portrait of

Madame Matisse (Green

Stripe), C. 1905

ในการใชสของพวกโฟฟน บางครงพวกเขาอาจแตมสลงไปเปน บรเวณเลกๆ หรอเปนแคจดๆทคายกบฝแปรงของพวกศลปน Neo-Impressionism แตส เหลานจะเปนสทจดและรนแรงกวา โดยไมค านงถงทฤษฎส แตองคประกอบศลป ในงานแบบโฟฟอาจจดไดดวยล าพงแคสลวนๆ ซงดแลวอาจเปนสญลกษณมากกวา เหมอนจรง ถงแมศลปนโฟฟจะเขยนภาพทเปน Objective World เชน ภาพวว ภาพคน ภาพหนนง แตพวกโฟฟกท าสงเหลานใหเปน Abstract ดวยการลงสท ไมเหมอนกบธรรมชาต การใสสจด และสสดๆลงไปเลยซงกจะท าใหสนนหมดหนา ท ท จะบอกวา ส น สน น คออะไร ณ . เวลา น สจะ สออะไรมากกวาความ เ ปนส

ศลปนโฟฟจะใชสสดลวนๆในการแสดงระนาบ และแสดงวตถ ไมวาจะอยใกล หรอไกล แมแตการใหแสง และเงากเปนบรเวณของสสดๆทงสน ซงกอาจเลนส รอนสเยนได สทกลมจตรกรโฟฟใชนมใชใชตามทตาสมผส เหนแตจะใชไปตาม อารมณและความพอใจของศลปนเอง สจดๆทสดใสสหนงจะอยเคยงกบอกสหนง เปนฝแปรงหลวมๆ ทแตมตอตดกนไปใหเกดพนผวภาพทมสเพอแสดงอารมณ ของสในตวของมนเองอยางอสระ มใชแสดงใหเหนวาคอของสงใด เปนการแสดง ความพอใจในการเลนสของจตรกรเอง การสรางภาพใหแบนและใหระนาบคมเคลอน เ ปนการหกเหออกจากหลกการเ รอง Perspective ในแบบสมย เ กาๆ

กลมศลปน Fauvism นไดน าหลกการของจตรกรในอดตดงทกลาวมาแลว แตน าหลกการเหลานนมาใชอยางรนแรง เดดขาดจนผานเลยผบกเบกแนว คดนไปไกล ท าใหสมบทบาท 2 อยางควบกนไปคอ สประสานกนสรางเคาโครง ของภาพข นมา พ รอมกบ อกหนา ทห น ง คอ ส จะแสดงความ ร สกของ สออกมา

แตถาเราจะมองกลมศลปนโฟฟในแงการแสดงความรสกออกมาแรงๆนน เราอาจเรยกศลปนกลมนวาเปน Expressionism ในอกรปแบบหนงกได ดงนนเราจะเหนไดวาอทธพลของโฟฟนไปปรากฎในภาพเขยนสมยใหม ของพวก Expressionism ในประเทศเยอรมนทอมตวเตมทในชวง แรกๆของศตวรรษท 20

ผลงานของแนวลกธโฟวสมพอสรปลกษณะไดดงน– แสดงรปรางหยาบดวยเสน และสรนแรง เปนสแทๆ ไมพยายามลดความเขมของสเลย– ผลงานแสดงความเดดเดยว ความกลาในการแสดงออกตามอารมณภายใน ดวยการจด

ภาพและส โดยไมค านงถงความเปนจรงตามตาเหนทวไป แตค านงตามความรสกและประสบการณของศลปนโดยตรง

– ผลงานมเรองราวทกประเภท ทงมรปคน และไมมรปคน มขนาดตางๆกน– ผลงานมลกษณะคลายรปตด เปนลวดลายของศลปะตะวนออก และน าเอาวธการของ

รปทรงปดและเปด มาเปนแนวในการแสดงออก– ผลงานแสดงถงความคดสรางสรรคของศลปนและความรสกภายใน โดยแสดงออกอยาง

เสรทสด

ในภาพ Open Window, Collioure ภาพนนนเปนลกษณะ การใชสตามแบบฉบบของมาตสเอง ซงกไดท าใหเกดกลมศลปะแนวใหมเกดขน ในชอของ "Fauves" ทเรมขนจากภาพของมาตส ภาพนนเอง

ภาพนเปนแตเพยงชวงสนๆ ของผนงหองทมหนาตางเปดอาอย เกอบเตมพนทของภาพ ใหมอง ออกไปขางนอก เมอมองออกไป จะเหนระเบยงบานทเตมไปดวยกระถางดอกไม และพนธไมเลอย ไกลออกไปอก กเปนทองฟา และเรอ ขางในหองตรงใกลคนดกเปนสทปายลงไป เปนแนวเปนแถบ มสเขยวจด น าเงนจด มวงและ สม ไกลออกไปขางนอกอก เปนสสดใส ราเรง ทแตะแตมดวยสเขยวเปน บรเวณเลก ๆ และเปนบรเวณกวางขนดวยสชมพ ขาว ฟา ตรงทะเล และทองฟา ส าหรบภาพน มาตสไดกาวหนาไปในแนวท จะไปสภาพแบบ Coloristic Abstraction ยงเสยกวา Neo - Impressionism ซงมาตสไดใชเทคนคผสมหลายรปแบบ ทง นาบส ทในสวนกรอบหนาตาง และ นโอ-อมเพรสชนนสม ตรงทแตมสเปนบรเวณเลกๆ

ในปเดยวกนน มาตสไดจดแสดงนทรรศการงานเขยนของเขา รวมกบพวกพองของมาตสเอง ทท างานไปในแนวทางเดยวกน โดยเขาใชชอนทรรศการครงนวา Salon d'Automne ซง ประกอบ ไปดวย Andre Derain และ Maurice de Vlaminck จากงานแสดงศลปกรรมในครงน ท าให นกวจารณศลปะเรยกศลปนกลมนวา "Fauves" ซงแปลวา "สตวปา" ทงนเพราะศลปนกลมนใชส ท รนแรง ปาเถอน นนเอง

Henri Matisse : Open Window, Collioure C. 1905

ภาพ Night Cafe ของ Van gogh ภาพนนน เปนการรเรมทจะเปนศลปะ แบบ Expressionism โดยเหนได จากการใชฝแปรงทขาดหวน ใชเสนงายๆ ทมพลงสงอารมณบวกกบการใชส ทแสดงความรสกสทสอความหมาย และสทจดตดกนอยางรนแรง เชน สแดงกบสเขยว และการใชสและฝแปรงลกษณะนนเองทสงอทธพลอยางมากใหกบ ศลปะ Expressionism ในชวงตอมา

Expressionism

ศลปะแบบ Expressionism นนเกดขนทางเหนอของยโรป โดยทศนยกลางอยทประเทศเยอรมน ศลปะแนวน ไดรบอทธพลจากศลปนส าคญ 2 คนคอ Vincent Van Gogh และศลปนชาว Norwegian ทชอ Edvard Munch ซงทงสองคนน ใชสทรนแรง และเกนความเปนจรง

โดยเนนความพอใจของศลปนเปนหลก ไมยดถอ กฏเกณฑ และธรรมเนยมใดๆในอดตเลย สทใชน นจะสอถงพลงทถกบบคนบงคบกดดน ทอยในความรสกนกคด ของจตใจคน เปนการปดปลอยอารมณผ า น ส แ ล ะ ฝ แ ป ร ง ท ใ ห ค ว า ม ร ส ก ท แ ข ง ๆ ด บ ร น แ ร ง

• ศลปะ Expressionism ในเยอรมนม 2 กลมคอ1 Die Brucke หรอ (the Bridge) ทแปลวา สะพาน กลมนจะ

เชอมโยงศลปะทแปลกแนวตางๆ2 Der Blaue Reiter ทแปลวา คนขมาสน าเงน ชอนไดมาจาก

หนงสอท Kandinsky จดพมพ โดยชอหนงสอน กไดมาจากงานเขยนของ Kandinsky เองอกทหนง

• กลมแรก เรยกวากลมสะพาน (the Bridge)เปนศลปนวยหนม ชอบแสดงศลปะทสะทอนความสบสนของสงคม เมอง เศรษฐกจ เพศ และศาสนา – แสดงความสกปรกของสงคม ความเหลวแหลก ควมหลอกลวง ดวยสรนแรง

ดงภาพของเอนเซอร และภาพการเตนร าชวตของมงค– แสดงภาพสะทอนศาสนา ดวยความรสกโหดราย นาเกลยด ขยะแขยง– แสดงความรก ความใคร ความตาย เพอเตอนใหสงคมตระหนกในความไม

แนนอน– แสดงภาพสวนใหญหนกไปทางจตวทยาและสงคม

Edvard Munch เขาเปนผบกเบกศลปะ Expressionism คนส าคญ ภาพรปคนก าลงหวดรองน (The Scream) เปนสวนหนงของความคด "Frieze of Life" ของเขา ซงกคอความคดในเรองของครรลองชวต ทงในเรองของความรก และความตาย ภาพน Munch ไดแรงดลใจมาจากตอนทเขาเดนอยทชายทะเลแหงหนง ในยามทพระอาทตยก าลงตกดน และขณะนน Munch เองไมสบายเจบปวยและเหนดเหนอยมาก โดยทบรรยากาศ รอบขางนนชวนใหรสกหดห กดดน เมฆมดครมตกลงมาต าปกคลมไปทว ความรสกกดดนและความรสกเจบปวดน Munch ถายทอดออกมาดวยการใชท แสดงความเจบปวด รปทรงทบดเบยว สบสน ยงเหยง เสนทหมนวนท า ใหดแลวรสกเวยนศรษะ เสนทะแยงมมทเปนราวสะพานนนไดสรางให Perspective ทบดเบอนไปทวทงภาพ สแดงกบสมวงอมน าเงนทตรงกนขามน ไดถกน ามาผสมกน ซงการผสมกนของสนนบวกกบองคประกอบตางๆ ทกลาวมามนท าใหภาพน กดดนทงประสาทตาทดแลวรสกเวยนศรษะ กบโสตประสาทของหทตองรบฟงเสยง กรดรองทดงมาก ซงทง 2 โสตประสาทน ถกดงเขามาเชอมโยงกนอยางทไมคอยมใครเคยท ามากอนทงน เพราะ วางานศลปะของ Munch นนเขาไดใหความส าคญกบเนอหา และเพยรคด คนควา ทดลองหารปทรงทแปลกมา ใสในภาพของเขา เพอใหไดภาพทคนดอยางเราแถบจะไดยนเสยงหวดรองออกมาจากภาพนเลยทเ ดยว

กลมทสอง ชอวา กลมมาสน าเงน (the Blue Rider)แสดงความรสกสนกสนาน ราเรง ดวยการใชเสนและลลาของส

ศลปนในกลมนม มารค (Franz Marce 1880-1916)และวาสสล แคนดนสก (Wassily Kandinsky 1866-1944)แตทนาเสยดายทมารคตองตายเสยกอน ในการรบทเวอรตน สวนแคนดนสก แสดงผลงานตอไป และเปนผต งแนวการเขยนแบบ แอบสแตรก ตอมา

กลม Der Bladue Reiter นจะมความส าคญกวากลม Die Brucke โดยกลมนม Kandinsky เปนผน ากลม

Kandinsky เกดใน Moscow โดยเขาเปนนกศกษากฏหมายและเศรษศาสตร แตเมอเขาไดไปเทยวท Paris และไดดงานแสดงศลปกรรมท าให Kandinsky ตดสนใจเปนจตรกรเมออายได 30 ป ในหวของ Kandinsky นน เขาคดวาจะท างานศลปะในแบบ Non - Objective Painting หรอ ภาพจตกรรมทไมมเรองราวเขาไดเขยนต ารา ทศกษาคนความาอยางหนกชอ "Concerning the Spiritual in Art" ซงสวนใหญจะเปนเรองเกยวพนกนระหวาง ศลปะ และ ดนตร โดย Kandinsky เองเกดความรสกในเรอง Dematerialization ในงานของ Monet และในงานของพวก Impressionism ,Symbolists, Fauves, Cubism, โดย Kandinsky เองเขามนใจวา ศลปะนนนาจะมอะไรเกยวของกบทางจตวญญาณ (Spiritual) มากกวาวตถ (Material)

โดย Kandinsky พดไววา "หลกการประสานส และรปทรง ยอมขนอยกบการจบจตวญญาณของมนษยเพยงเทานน" ศลปะแบบ Expressionism นจะมงการแสดงออกทางความรสก อารมณ จตวญญาณ มากกวามงน าเสนอความเปนจรง ทางวตถ โดยสอผานการใชสทรนแรง กดดน ฝแปรงทอสระ โดยรบเอาอทธพลของกลมศลปะตางๆเชน การรบสสด และฝแปรงอสระจากศลปะแบบ Fauvism, ความรสกบบคนกดดนจากจตใจของมนษยจาก Van Gogh หรอแม กระทง ลกษณะการตกแตงจากศลปะแบบ Art Nouveau

ภาพ Murnau with Church นเปนงานของ Kandinsky เปนภาพทวทศนของเมองเลกๆ ทอยในแควน บาวาเรยใต Kandinsky เลอกใชเมองนเปนเนอหาของภาพ แตเขาไดเกบความเหมอนจรงเอาไวแตเพยงเลกนอย เทานน เขาใชสและฝแปรงทเปนอสระ และฉลบพลน มากกวาจะนกถงค านวณอะไรใหถกตอง แมนย า โดยบางแหง ยงปลอยพนกระดาษแขงใหวางไว ไมลงสปดหมด แตเมอมองดภาพนแลวกยงเหนเปนยอดแหลมของโบสถ กบแนว หมบานทอยทางดานซายอยบาง การใชสทปลอยๆเปนอสระกบแนวลาดเอยงลาดชนของบานคน ท าใหเกดพลงผลกดน เคลอนไหว แมจะดเหมอนวาศลปนท าภาพไปดวยความฉลบพลนทนทดวยสณชาตญาณกตามท แตกระน นการใชสก ไดดลกนดระหวางสขาวกบสน าเงนทปรากฏอยในทตางๆ ถอไดวาเปนภาพทเกบบรรยากาศภมประเทศ และหมบานได สดชนในรปแบบทใกลจะเปนภาพนามธรรมแทๆอยแลว ซงแนวทางการแสดงออกระหวางเสน ส และพนทวางเชนน ตอมามนไดพฒนา และสงอทธพลใหกบศลปะแบบ

Wassily Kandinsky 1866-1944

Franz Marce 1880-1916

Abstract Expressionismศลปะแอบสแตกอารต (Abstract Art)

ภาพ First Abstract Watercolor เปนภาพสน าของ Kandinsky ทเปนภาพสน าแบบ Abstract Expressionism ครงแรกทเกดขน Kandinskyเขยนภาพน โดยแดงรปทรงและเสน สทตดซอนกนอยางกระฉบ กระเฉงเปนภาพทดไมเหมอนอะไรทเปนจรงทอยในโลกเลยทงสน Kandinskyยงใชดนตรเปนแนวทาง ทจะน า ศลปะออกไปส การแสดงออกแบบใหมทจะพฒนาตอไปตามแบบ Abstract Expressionism เขายดถอ จตวญญาณ ทสอดคลอง หรอขดแยงทแสดงออกมาทางเสน ส และพนทวาง (space) จงหวะเคลอนไหว (movement) โดยไมแสดงเลยวาเหมอนกบอะไรในโลกจรงๆ

ฮารด-เอดจ เพนตง จตรกรรมขอบคม

Hard-Edge Paintingกลางครสตทศวรรษ 1950-ปลาย 1960

คนทรเรมใชค าวา "ฮารด-เอดจ เพนตง" (Hard-Edge Painting) คอ จลส แลงสเนอร (Jules Langsner) นกวจารณศลปะชาว ลอส แองเจลลส ในป 1958 โดย แลงสเนอร ไดใชเรยกขานจตรกรรมนามธรรม ของเหลาจตรกรแถบเวสต โคสต (West Coast) ทไมสนใจการเขยนภาพแสดงฝแปรงแบบ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม (Abstract Expressionism) ในปตอมา ลอวเรนซ อลโลเวย (Lawrence Alloway) นกวจารณอกคน ใชค านกบงานจตรกรรมทท า "ผวหนา" ของภาพใหเปนแผนแบนๆ ไมมการสรางภาพใหเกดระยะลวงตาวา มอะไรอยขางหนาแลวมอะไรซอนลกอยขางหลง เปนภาพทมลกษณะ "กระจายไปทวภาพ" อยางท แจคสน พอลลอค (Jackson Pollock) รเรมไวเมอ 10 ปกอนหนาน

แตสงทแตกตางไปจากภาพของ พอลลอค และผองพวก แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม มากๆ กคอ เปนภาพทม "3 ไม" นนคอ ไมแสดงฝแปรง ไมแสดงอารมณ และไมมสสนมากมาย

ฮารด-เอดจ เพนตง จะเนนภาพทเปนเรขาคณต มเสนรอบนอกหรอขอบคมชด (ไมลก) แบนเปน 2 มต ดวยการระบายสแบบไมทงทแปรงใหเหน ท าใหภาพเขยนเหลานดเหมอนกบท าดวยเครองจกรอตสาหกรรม และยงน าไปเปรยบเทยบกบภาพของ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม ทแสดงอารมณรนแรง หรองานจตรกรรมแบบ คลเลอร-ฟลด เพนตง ทยงมความออนโยนผสมรนแรงบางในบางครงบางท ภาพแบบ ฮารด-เอดจ เพนตง จะยงด "ไรอารมณ" เขาไปกนใหญเลยทเดยว ศลปนทมผลงานแนว ฮารด-เอดจ เพนตง อยางโดดเดนคอ เอลสเวรธ เคลล (Ellsworth Kelly) ทชอบสรางภาพเรขาคณตในรปรางแปลกๆ (ไมไดอยในทรงสเหลยมผนผาหรอจตรสแบบภาพเขยนทวไป) และอกคนคอ เคนเนธ โนแลนด (Kenneth Noland) รายนมผลงานทคาบเกยวอยระหวาง ฮารด-เอดจ เพนตง กบ คลเลอร-ฟลด เพนตง

ศลปน: เอลสเวรธ เคลล (Ellsworth Kelly), เคนเนธ โนแลนด (Kenneth Noland)

Frank Stella

http://www.tate.org.uk/servlet/ViewWork?workid=13816&tabview=image

http://www.tate.org.uk/servlet/ViewWork?workid=8768&tabview=image

คลเลอร-ฟลด เพนตงColor-Field Painting

ระหวาง: ตนครสตทศวรรษ 1950-ปลาย 1960 ภาพเขยนแบบ คลเลอร-ฟลด เพนตง (Colour-Field Painting) เคลอนไหวอยางคกคกใน

ระหวางกลางครสตทศวรรษ 1950 ถงปลาย 1960 โดยเรมจากสหรฐอเมรกา ทคกคกในยโรปคอทประเทศฝรงเศส ในนามของกลม ซพพอรตส/เซอรเฟสเซส (Supports/ Surfaces, ระหวางป 1966-1974)

ศลปนในกลมนไดรบอทธพลจากการท างานของ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสต (Abstract Expressionist) เชน ศลปนอยาง เฮเลน แฟรงเคนเธเลอร (Helen Frankenthaler) ไดแรงบนดาลใจจากการ "ท าภาพ" ในองคประกอบแบบ "กระจายไปทวภาพ" ท แจคสน พอลลอค (Jackson Pollock) เคยท าเอาไว

มารค รอธโก (Mark Rothko) และ บารเนท นวแมน (Barnett Newman) สองศลปนส าคญของ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม กไดเปนตนแบบใหแกพวก "คลเลอร-ฟลด" ส าหรบการใชสแรงๆ สดๆ ทงกลม คลเลอร-ฟลด เพนตง และ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม ตางกปฏเสธการ "เขยน" หรอ"ท า" ภาพแบบลวงตา 3 มตจดทแตกตางของสองกลมนคอ ภาพเขยนของ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสต หลายคนจะยงมการใชฝแปรง หรอจะพดอกอยางหนงกคอ ศลปนยงใชพกนเขยนภาพระบายส

แตกลม คลเลอร-ฟลด เพนตง จะปฏเสธฝแปรงแบบภาพเขยนงานจตรกรรมพวกเขามกจะใชวธการ "เท-ราด" ส ไมมการใชพกนระบายส (อาจมบางแตไมใหความส าคญ) บางกเทหรอหยอดสลงบนผาใบ (โดยมากจะวางนอนกบพนหอง) แลวปลอยใหไหล เปนวธการแบบกงบงคบ กงปลอยอสระ จนเกดเปนรองรอยของส

ตวอยางของศลปนทใชวธการแบบนคอ มอรรส หลยส (Morris Louis) ศลปนท "ท า" งานจตรกรรมขนาดใหญ ดวยการ "ราด" และ "เท" ส ปลอยใหมนไหล บางกบงคบทศทางการวางของผาใบ เพอใหสไหลไปตามทางทก าหนด เรยกไดวา เปนศลปนทใชทฤษฎแรงโนมถวงของโลก อยาง "น าไหลจากทสงลงสทต า" มาท างานศลปะ

ความเดนของการใชส หรอการใหความส าคญกบความเปนสสนในภาพ การท ารองรอยของสใหมขนาดใหญ แบนแผไปทวภาพราวกบทองทงไดกลายเปนจดเดนทถกน าไปขนานนามแนวศลปะวา คลเลอร-ฟลด เพนตง

"เรองราว" และ "การเลาเรอง" ไมใชสงท คลเลอร-ฟลด เพนตง ใสใจจะน าเสนอ ส าหรบพวกเขาภาพเขยนหรอจตรกรรม ไมใชการเลาเรอง ไมใชการสรางภาพลกลวงตา ไมใชการเขยนภาพใหเหมอนตนแบบ พวกเขาคดวา คณคาพนฐานทสด ซงส าคญทสดในจตรกรรม (หากใชค าวา "ภาพเขยน" อาจท าใหนกถงการเขยนภาพแบบเดม จงขอใชค าวา "จตรกรรม" ทนาจะเปนกลางกวา คอ "ความแบน" และ "สสน"

"ผวหนา" ท "แบนราบ" ของผนผาใบคอ "ความจรง" ของจตรกรรม คอ"ความจรง" ทเปน "ทอยอาศย" ของ "สสน" คลเลอร-ฟลด เพนตง คอ "ความงาม" แทๆ ของ "ความจรงในจตรกรรม"ศลปน: เฮเลน แฟรงเคนเธเลอร (Helen Frankenthaler, 1928-), แซม กลเลยม (SamGilliam, 1933-), แอลสเวรธ เคลล (Ellsworth Kelly, 1923-), มอรรส หลยส(Morris Louis, 1912-1962), เคนเนธ โนแลนด (Kenneth Noland, 1924-)

CUBISM

ศลปะสมยใหมทเราเหนกนไดทวไปในสมยนนน สวนหนงมาจากผชายคนน ทเปนผรเรม กคงจะไมเกนความเปนจรงเทาไหรนก และถาจะใชค าวา "Genius" กบใครสกคนนน ศลปนทชอ Pablo Picasso ดจะเหมาะสมกบค าๆนมากทสดคนหนง Picasso เปนศลปนชาว Spanish เขาเกดทเมอง Malaga ทางตอนใตของ Spain แตเขาได มาเรยนศลปะทBarcelona's School of fine arts ท าให Picasso มความผกผนกบเมองนมาก เราจะเหนไดวา Picasso มกจะเขยนภาพเกยวกบชวตมนษยใน Barcelona คอนขาง เยอะ งานของ Picasso นนอาจแบงได 2 ลกษณะทส าคญๆของเขาได 2 แบบคอ

1 งานในชวงเวลาทเราเรยกกนวา "Blue Period" (1901-1904) 2 งานในชวงหลงๆทเปนแบบ "CUBISM"

ศลปน: พาโบล ปกาสโซ (Pablo Picasso, 1881-1973), จอรจ บราค (Georges Braque, 1882-1963)

Discover of Paris

ในชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม ป ค.ศ. 1900 ปกสโซไดเดนทางไปทกรง Paris ณ. ทกรงปารสนเองท ปกสโซไดคนพบ สสนใหมใหกบภาพเขยนของเขา คอ จากทงานของปกสโซ จะใชสสนออกไปในโทนมดๆ ดงเชน สของผาคลมไหล ของหญงชาวสเปน หรอ สเหลองออนๆ และ สน าตาล ตามแบบททศนของสเปน กบแปรเปลยนไปใชส ทสดใสขนตามแบบฉบบของ Van Gogh ปกสโซจะเลอกใชสถาน สเทยน สน า และสน ามน ในการถายทอด ภาพชวตทฟ ฟา ของ นครแหงแฟชนอยาง Paris

ความเปนฝรงเศสในมมมองของ Picasso ไดถกถายทอกออกมาในภาพ "Moulin de la Galette" ทปกสโซ อทศความงาม ของภาพนใหกบ จตรกรชาวฝรงเศส Toulouse-Lautrec ซงภาพนของปกสโซ จะเตมไปดวย อทธพลจาก Lautrec อยางเหนไดชด

ในทสดหลงจากปกสโซใชชวตใน ปารส อยพกหนง เขากไดนทางกลบบานทสเปนกบ Casagemas เพอนสนท ชวงน ปกสโซไดมโอกาศท างานเปน Art editor ใหกบ นตยสารเลมใหมทชอ Arte Joven ในกรง Madrid จากการกลบมาทสเปนในครงน เพอนสนทของปกสโซคอ Casagemas ไดแบกเอาความผดหวงจากความรก กลบมา จากปารสดวย ท าให Casagemas ไดแอบเดนทางกลบไปทปารสอกครงหนง ดวยจดประสงคทจะไปยง หญงสาวท ตวเองหลงรก และกยงตวเองตายตาม

งานในชวงทเรยกวา Blue period ของ Picasso นมนเกดขนโดยมผลมาจาก เพอนของเขาทชอ Casagemas ไดฆาตวตายลง ซงมนท าให Picasso เกดความสะเทอนใจ เสยใจเปนอยางมาก Picasso ไดแสดงความเสยใจของเขาน ออกมาทางภาพเขยนของเขา โดยใชโทนสทเปนสน าเงนทเยนชา และนเอง ทเปนทมาของชอ "Blue Period"

สวนงานในแบบ "Cubism" ของ Picasso นน Picassoไดแรงบนดาล ใจมาจากศลปน Impressionism ทชอ Paul Cezanne งานแบบ Cubism กคอการทศลปนเขามาจดระเบยบใหกบธรรมชาต หรอสงทอยรอบๆตว เสยใหม โดยการน าเอารปทรงเลขาคณตตางๆ ไมวาจะเปน ทรงกลม ทรงกรวย หรอ ทรงกระบอกมาปรบเปลยน ใหรบกน โดยทจะไมมการแสดงอะไรทชดเจนใหเหนวา อะไรเปนอะไรในภาพ แตขณะเดยวกนในภาพกยงมเนอหาอย

งานทง 2 แบบของ Picasso นไดแสดงความเปนอจฉรยะภาพของเขาออกมา โดยเฉพาะงานในแบบ Cubism นน ถอไดวา Picasso นนไดพลกโฉมหนาของวงการศลปะเลยทเดยว และโลกของวงการศลปะของโลกกเรม กาวหนาไปสศลปะแบบ Modern Art โดยเรมนบกาวแรก และเปนกาวส าคญกบศลปนทชอ "Picasso" คนนนเอง

ภาพ The Tragedy ภาพนเปนงานในของชวง "Blue Period" ของ Picasso เขาเรมงานในชวง Blue Period นในป 1901 ซง Picasso อายได 20 ป ภาพนวาดทเมอง Barcelonaในชวงฤดหนาว เปนภาพ ของครอบครวยากจนครอบครวนง ทสวมเสอผาเกาทขาดลงหลง และไมไดสวมรองเทายนอยทชายหาด ทน าทะเล เปนน าแขง ซงมนแสดงถงความเหนบหนาวททารณ โหดรายมาก งานในชวงทเรยกวา "Blue period" น เราจะเหนวา Picasso จะแสดงถงความยากล าบาก สนหวง โศรกเศรา ของชวต โดยสอผานโทนส ทออกส น าเงนทเยนชา

Les Demoiselles d' Avignon ในรปเปนภาพของ หญงงาม ชาวเมอง Barcelona ในยานโสเภณ ของเมองบารเซโลนาเอง หญงทง 5 คน ในภาพนนเปลอยกาย ภาพนถอไดวาเปนการปฏวตรปแบบ ศลปะตะวนตก ทเคยมมาแตเดมทงหมด กลาวคอ บรเวณสวางในภาพมอยตรงโนนบางตรงนบาง ตามแตศลปนจะแตงเตม ใบหนาคนทเหมอน กบหนากาก รปทรงและเสนทตดกนแขงๆ นแสดงออก ซงความขดตอศลธรรม และ ความกราน ตอโลกของหญงสาวพวกนไดเ ปนอยาง ด ความสมพนธระหวางรางคนกบบรรยากาศตนลก รอบๆ ตว ในธรรมเนยม แบบเกาหมดสนลงโดยสมบรฌแบบ จากภาพน เมอทงพนผวภาพทวางเปลา กบรางคนนนคาบเกยว และกลนกนไป หมดจนแยกไมออกนนเอง

เมอสนป ค.ศ. 1906 ปกสโซไดท างานชนส าคญ นนกคอภาพ "Les Demoiselles d'Avignon" เปนภาพทมขนาดใหญ ในรปเปนภาพของ หญงงาม ชาวเมอง Barcelona ในยานโสเภณ ของเมองบารเซโลนาเอง หญงทง 5 คน ในภาพนนเปลอยกาย ภาพนถอไดวาเปนการปฏวตรปแบบ ศลปะตะวนตก ทเคยมมาแตเดมทงหมด กลาวคอ บรเวณสวางในภาพมอยตรงโนนบางตรงนบาง ตามแตศลปนจะแตงเตม ใบหนาคนทเหมอน กบหนากาก รปทรงและเสนทตดกนแขงๆ นแสดงออก ซงความขดตอศลธรรม และ ความกราน ตอโลกของหญงสาวพวกนไดเปนอยางด ความสมพนธระหวางรางคนกบบรรยากาศตนลก รอบๆ ตว ในธรรมเนยม แบบเกาหมดสนลงโดยสมบรฌแบบ จากภาพน เมอทงพนผวภาพทวางเปลา กบรางคนนนคาบเกยว และกลนกนไป หมดจนแยกไมออกนนเอง กวาปกสโซจะท างานชนยอดเยยมชน ออกมาไดน ปกสโซไดศกษา และ รบเอาอทธพลของ จตรกรตางๆเขามา ไมวาจะเปน การน าเอารปแบรางคนทยดยาว ผดเพยนในงานของ El ฌreco มา ดดแปลงในแนวใหม กบ Space ทแตกแยก ไมตอเนองกน, ในสวนของ composition กไดอทธพลมาจากภาพ "Bather" ของ Cezanne , สวน ในเรองของเนอหาของภาพ ( Subject Matter) กไดรบอทธพลมาจาก Ingres ในเรองของ Harem นอกจากอทธพล ของจตรกร ตะวนตก เหลานแลว ปกสโซยงเอา ลกษณะของศลปะ อฟรกน เขามาใชในงานชนนดวย จะเหนไดจาก บนใบหนา ชองหญงสาวในภาพ จะมลกษณธของ หนากากแบบอฟรกน สวนชอของภาพ "Les Demoiselles d'Avigno" ปกสโซตงชอภาพน จากการแนะน าเพอนของเขาชอ Max Jacob วา ใหใชชอภาพเปนชอเดยวกบ ถนนในยาน โสเภณ ของ กรง บารเซลโลนา

Picasso' s Cubism งานของ Picassoในแบบ "Cubism" ซงเขาไดแรงบนดาลใจมาจาก Cezanne ซงระยะแรกๆ ทท างาน Cubism นน มเพยง Georges Braque และ Picasso เพยง 2 คน เทานน โดยในระยะทท างานแบบนนน กไมไดเปนทนยมชมชอบของผคนในเวลานนเลย แถมหน าซ ายงถกเยาะเยย ถากถาง อกดวย งานแบบ Cubism นนยากแกการอธบาย และใหค าจ ากดความ ทงนเพราะ มนไมใชทฤษฏ ระบบ หรอแมแต รปอะไรเพยงอยางเดยว หากแตวาศลปน Cubism นนไดพยายามคนควา จากแนวทางในการสรางสรรคงานศลปะ ทแสดงใหเปนวตถธาต โดยใหรสกดวยวาภาพนนๆ ถกสรางขนดวยสบนผนผาใบ ไมใชแคเพยงท าเลยนแบบวตถ ใหตาเหนเปนจรงอยางธรรมชาต แตกระนนงานศลปะCubism กไมใชศลปะนามธรรมโดยแท ทงนเพราะมนยงม เนอหาเรองราวในภาพอย หากแตวาสนใจ เขมงวดทคณลกษณะของวตถ โดยเฉพาะอยางยงคณสมบตทางมวลหม รปทรงทเราเหนไดดวยปญญา ดงนน Cubism จงเปนศลปะทพยายามเชอมโยงทงความคด และสายตา เขาดวยกน

ภาพ "Mills of horta de Ebro" นเปนงานแบบ Analytical Cubism (ควบสมรปวเคระห) ของปกสโซ จะเหนไดวา สงกอสรางตนไม และทองฟา ถกตดรายละเอยดไปหมด เพอน ามาจดวางอดซอนกนไวใน โครงสรางแบบ งายๆ แขงๆ รวมกนเขาเปนองคประกอบของรปทรงเรขาคณต ทไดแนวคด มาจาก Cezanne การแปรระนาบของ Cezanne ไดเขามามอทธพลตอปกสโซ ในงาน Cubism นพนผว รปทรง ทวางและวตถจะแปรเปลยนไป ไมม อะไรบอกอะไรไดแนชด ในภาพนพนผวของระนาบทมความ ตนลกตางๆ กนนน กจะแสดงแงมมทดตางๆ กนออกไป ในภาพเดยวกน การแสดงภาพทขดตอความเปนจรงในธรรมชาตเชนน จงท าให Cubism ไดสรางแงมมใหมๆ ใหกบภาพเขยนใน ศตวรรษท 20 เลยทเดยว

งานทยงใหญของ ปกสโซ และ ถอไดวาเปนงานระดบ master ชนส าคญ แหง ศตรววรษท 20 เลยกวาได นนกคอภาพ "Guernica" ภาพ Guernica เปนภาพ เรองราวของ สงครามกลางเมองในสเปน เมอ Francisco Franco ไดสงใหทหาร ทงระเบดทชมขน "บสก(Basque)" ในเมอง "กเอรนกา(Guernica)" วนท 26 เมษายน 1937 ในภาพ Guernica เปนภาพท ปกสโซ เขยนขนดวย การแสดงออกถงความ คบแคนใจ ในสงครามกลางเมองทเกดขน ในรปมรปของ วว มาทตาย ทหารทเสยชวต แมและเดกทเสยชวต หญงสาวทตดอยในอาคารทไฟไหม รปรางของทกสรรพสงในภาพ จะลองลอย เคลอนท ไหลออกสหนาตาง ทกอยางในภาพ เตมไปดวยความซบซอน และยงเตมไปดวย สญลกษณ ทสอถง ความนากลว สยดสยองของสงครามกลางเมอง

เทคนคท ปกสโซใชในภาพน เขาเลอก ทจะแสดงรปทรงทออกมารนแรง หกหาญ บดเบอน เพอสอถง ความโหดราย ทารณ ของสงคราม ทน ามาซงความทกขเขญ และ การท าลายมาใหชวตมนษย สขาว-ด า ทใชในภาพ นน จะตดกนอยางรนแรง ในภาพ Guernica น เราจะเหนไดถง เคาโครงของภาพในแบบ ทรงปรามด ตรงกลางภาพ และขนาบขางดวย รปทรงซงแม จะเปนอะไรตางๆ ทยากแกการคาดเดา แตมนกยงคงใหน าหนก ทเกอบจะสมดลยกน ทงสองขาง ท าใหเราสมผสถงโครงสรางอยางชดเจน

แนวทางในการเขยนตามลกธควบสมพอสรปไดดงน1.ถอการตดทอน ยนยอสวน หรอเพมเตมตกแตง รปวตถทตองการเขยนโดยถอหลกของ

สวนประกอบทเพมเตม 2.ค านงถงการแสดงออกทางรปทรงเปดและปด โดยพจารณาความสมพนธของบรเวณทวางในสวนท

เปนรปและพนหรอบวกและลบ3.ค านงถงความตนลกดวยรปทรง ขนาด การซอนกน บงกน โปรงใส คลายภาพเอกซเรย 4.เปดโอกาสใหผดมเสรภาพในการคด ใชปญญาพจารณาดวยตนเอง การเขยนเสมอนแนวทางแนะ

ใหผดชนชมเอง5.ค านงถงความกลมกลนของรปทรง ส รปราง เมอประกอบเปนเรองราว รปทรงทเดนไดแก รปทรง

ทเกดจากเสนโคง เสนตรง ผสานกนอยางเหมาะสม6. ค านงถงสวนยอย และสวนรวมพรอมๆกน เพอใหเกดความกลมกลนเปนอนหนงอนเดยวกน พอๆ

กบค านงถงลกษณะผวหนาของวตถแตละชนด7. น าเอาวสดจรงมาปะตดกน เพอใหเกดความรสกสมผส จนเปนแบบอยางของศลปศกษา ทเรยกวา

ภาพปะตด

ลกธฟวเจอรสม (Futurism)กลม ฟวเจอรสต (Futurist) ประกาศในถอยแถลงของพวกเขา "เดอะ แมน

เฟสโต ออฟ เดอะ ฟวเจอรรสต เพนตง" (The Manifesto of Futurist Painting) ในป1910 วา "พพธภณฑคอสสาน"

พวก ฟวเจอรสต ชอบความรนแรงความมพลงและอยากใหเกดสงคราม กลมนสงอทธพลไปใหพวกหวกาวหนาอนๆ (หวกาวหนา = avant-garde) รวมทงพวกรสเชยน อาวองท-การด

ลทธฟวเจอรสมเรมเคลอนไหวในอตาล ดนแดนแหงศลปะชนสงของโลกสมยฟนฟ ซงถอวาเปนการเคลอนไหวทส าคญ ทาทายแบบอยางศลปะเดม และใหอทธพลตอแนวคดส าหรบศลปนสมยใหม (Modern Art)มาก เรมดวยศลปนหนมๆกลมหนง มทงจตรกร นกเขยนและผทมหวหนารวมกน มความคดเหนรวมกน แสดงความมงหมาย และหลกการ 3 ขอ คอ เผาพพธภณฑ (Burn the Museum) ทดน าในคลองเวนส (Drain thr Cannal of Venice) และท าลายแสงจนทร (Let shill the moonlight)นบเปนวธการทรนแรงกบสงคมในลทธการเมอง แบบ ฟาสลสต ของมสโสลน

ลทธการเขยนแบบฟวเจอรสม เปนลทธการเขยนแสดงถงวธความเปนอยในปจจบน ทไมอยนง ลกษณะสงแวดลอมทางดานวทยาศาสตร เปนความเรว แสงเสยง ศลปนกลมนจงยดถอ ความเจรญดานวทยาศาสตร ความเคลอนไหวของจกรกล และความเรว

1.เนอเรองเกยวกบความเจรญทางวทยาศาสตรปจจบน2.เนอเรองเกยวกบความเคลอนไหวของวตถทพวกฟวเจอรสซม เลอกเขยนเปนวตถทเปน

สญลกษณแสดงถงการเคลอนไหวได เชน วงลอจกรยาน วงลอรถยนต ทางเดนของแสงชนดตางๆ

3.เนอเรองเกยวกบนคร เมอง4.เนอเรองเกยวกบคน

เมอเอยถง ศลปะแบบฟาสซสต (Fascist Art) จะเปนทเขาใจกนวาคอ ศลปะแบบทางการทสนบสนนโดยจอมเผดจการขวาจดทชอ เบนโต มสโสลน (Benito Mussolini) ซงขนครองอ านาจในอตาลตงแตป 1922 มสโสลน สนบสนนแนวนยมหวกาวหนา ในขณะท โจเซพ สตาลน (Josef Stalin) ผน าเผดจการโซเวยตปฏเสธงานเหลานน เพราะมนลดทอนจนงายเกนไป และ ฮตเลอร กเปนหวเกาอนรกษนยมมากไมชอบงานแบบสมยใหม

ส าหรบ มสโสลน แลว ศลปะสมยใหมคอสญลกษณของวฒนธรรมใหมทควบคไปกบการเมองแบบใหม ซงเปนสงทลทธฟาสซสม (Fascism) ไดใหสญญาและหาเสยงเอาไวกบประชาชน มสโสลน มคณสมบตพนฐานทใกลเคยงกบพวก ฟวเจอรสต มาก เชน ความทเปนพวกชอบทะเลาะ กาวราว ตอตานแนวคดสตรนยม บชาเทคโนโลย และวธการโฆษณาชวนเชอจงท าใหกลม ฟวเจอรสต(Futurist, Futurism) กบ "ทานผน า" มสโสลน เปนพนธมตรกนได

ลทธเซอรเรยลลสม (Surrealism)

ความเจรญดานความคด ทางลกธของศลปะมสวนใหอทธพลตอชวตความเปนอยของ มนษย และศลปศกษา เปนอนมาก ดงเชนลกธเซอรเรยลลสม ของกลมศลปนสมยใหมอกกลมหนงในปจจบน ค าวา เซอรเรยลลสม (Surrealism) ม อโพสแนร กร และนกวจารณมชอชาวฝรงเศส เปนผ ตงขนในป ค.ศ.1917 ครงแรกมความมงหมายเพอใหสอดคลองกบความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลย แตตอนหลงความหมายเพยนไปเปนเรองทเกยวกบขบวนการจตไรส านก ทเปนไปอยางเสรโดยอตโนมต กลายเปนชอประขดสงคมไป ลกธเซอรเรยลลสม เจรญงอกงามจากลกธ ดาดา (Da Daism) ซงเกดขนในสวส เครชรด และแผขยายไปเยอรมน ฝรงเศส และอเมรกา

เมอสงครามโลกครงท 1 ระเบดขน ศลปนกลมหนงผซงไมพอใจในการสงคราม ทมแตการท าลายลางผลาญกน จงรวมพลงกนประทวงโดยสรางศลปะแบบ ดาดา ขน เพอตอตานการสงคราม ตอตานการท าลาย และกฎเกณฑความงามอนหลอกลวง โดยใชวธหนามยอกเอาหนามบง หรอ เกลอจมเกลอ คอวาแทนทจะแสดงออกทางศลปะใหเหนงามกลบแสดงใหเหนสงทนาเกลยด ตลก หยาบโลน ทงนเพอเตอนใหมนษยดวยกนรสกส านกในผลรายของสงครามนน

ศลปนกลมนกลาววา ความรสกของมนษยเปนสงส าคญมาก ถาทานรสกอยางไร จงแสดงออกทนท อยาสกดกนเอาไว เพราะมนจะฝงอยใตจตส านก และจะเปนอนตรายตอตวทานเอง จากค ากลาวของลกธน ท าใหทราบวาลกธนเกยวของกบจตไรส านก ซงเปนระยะพอดกบทนายแพทย ซกมนด ฟรอย (1856-1934) ประกาศทฤษฎดานจตวทยาอยในยโรปพอด นบวา ซกมนด ฟรอย มสวนชวยใหลกธเซอรเรยลลสม มอทธพลตอวงการมาก

ลทธเซอรเรยลลสม มลกษณะในการแสดงออกทางศลปะสองดาน คอ ดานเรองราว เปนเรองราวในอดตมความหมายตอศลปน เชน ความผดหวง ความรก ความหยงผยอง ความกลว เปนเรองราวทเกยวของกบคนอน การแนะน าสงสอนในทางลบ คลายกบกลมดาดาดานรปทรงและวธการ ศลปนแสดงออกดวยสทมความเขมปานกลาง ใหความรสกนมนวลบผวหนา ดวยการเกลยใหกลมกลน ศลปนแสดงออกดวยวสดอน ปนกบวสดทศลปนผนนถนด เชน ทรายปนกบสน ามน กระดาษสปนกบสน ามน

ศลปนพยายามจะซอมสงทตองการแสดงออกดวยเทคนคของการเขยน เชน เขยนวตถบนกระจกใส หรอเขยนความชดเจนของสงของคลมเรองทตองการแสดง ศลปนพยายามสรางสรรค แสง เงา และสขนเอง

ศลปนในกลมคอ

ซนวาดอ ดาล (Salvador Dali)เขยนภาพประทวงของสงคม ชอ Premonition of Civil warแสดงบรรยากาศของความหวาดกลวดวยรปนาเกลยด นากลว อกรปหนงทมชอเสยง คอ ภาพนาฬกาเหลว

มารค ชากลป (Mare Chagall) เชอรรโก (Giogio de Chirico) พอล ดว (Paul Klee) มาเซล คชามพ (Mareel Duchamp)

ผลงานในแนว Surrealism ของจตกรชาว สเปนทชอ Salvador Dali ดาลเขาเปนศลปน Surrealism ทเดนมากคนหนงในกลม ไมวาจะเปนภาพเขยน ของเขาเอง การแตงกาย หนวด หนาตา ทาทาง รวมทงค าพด ของเขาซงทงหมดน จะไปในแนวเดยวกนหมด กลาวคอดแลว ไมเหมอนคนปกตทวๆไป แตดแลวมความทนสมยมากกวา คนอน ดาลสนใจในตว ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud) ทเขยนต าราวาดวยความฝน และจตใตส านก เปนอยางมาก ซงมนไดตอบสนองความทกขทรมาณของตวดาลเอง และยงตอบสนองถงความคดฝนอนวปรต พศดารทางเพศ ทเขามมาชานานอกดวย ซงเรองของจตวทยาในแนวทฤษฎของ ซกมนด ฟรอยดนไดเขามามบทบาทในวงการศลปะอยางเหน ไดชดกในงานแบบ Surrealism ของดาล

Surrealism ของเขาไปแลว ดาลไดเขยนบนทกเกยวกบภาพ The Persistence of Memory นของเขาไววาหลงจากทเขาทาน Camembert cheese ในอาหารเยนวนหนง เขาไดมานงอยตรงหนาของขาตงรปแลวครนครดถง ความออนนมของเนยทรบประทานไป ในทสดมนกไดกลายเปนแรง บนดาลใจใหเขาท าภาพนออกมาไดอยางสมบรณแบบ

ดาลนนเขาจะเขยนภาพเหนอจรงทแสดงความฝน ความทรงจ า หรอภาวะทางจต ดาลกลาวไววา "เหนอสงอนใดเขาตองการเขยนภาพเลอดตกยางออก ความเสอมโทรม และของเสย ดวยการใชสงของทเหนอยท วไป แตจะเอามาเกยวโยงกนเขากบรปทรงท แปรปรวน หลอหลอม บดเบยว กลายเปนสงหลอกหลอนเหมอนฝนราย หรอ ปวดราว" เขาจะท าใหทกอยางนาเหนดวยคลอยตามดวยวธการแสดงรปภาพทคมชด เดนจดขนมา

ภาพเขยนของดาลสวนใหญนนจะไดแรงดลใจและอทธพลจากทวทศนทเขารกในวยเดก และในภาพนกเชนกนเขาวาด ภเขา Pani ซงอยทบานเกดของเขาทแควน Catalonia ในประเทศสเปน ดาลเขาไมสนใจทจะท าภาพแอบแสตรก แตเขาสนใจทจะ แสดงภาพของวตถจรงๆ แตวตถนนๆ เขาจะท าการบดเบอนมนโดยใชวตถทคนรจกกนเปนอยางดอยแลว มาท าการบดเบอน ในรปแบบของเขาเอง เชนรปของนาฬกาในภาพนจะแบนๆ ลนไหลเหมอนก าลงจะถกหลอมละลาย ซงลกษณธของรปนาฬกา ทหลอมละลายแบบนไดกลายเปนสญลกษณของดาลกบงานในแบบ Surrealism ของเขาไปแลว ดาลไดเขยนบนทกเกยวกบภาพ The Persistence of Memory นของเขาไววาหลงจากทเขาทาน Camembert cheese ในอาหารเยนวนหนง เขาไดมานงอยตรงหนาของขาตงรปแลวครนครดถง ความออนนมของเนยทรบประทานไป ในทสดมนกไดกลายเปนแรง บนดาลใจใหเขาท าภาพนออกมาไดอยางสมบรณแบบ

ดาลนนเขาจะเขยนภาพเหนอจรงทแสดงความฝน ความทรงจ า หรอภาวะทางจต ดาลกลาวไววา "เหนอสงอนใดเขาตองการเขยนภาพเลอดตกยางออก ความเสอมโทรม และของเสย ดวยการใชสงของทเหนอยท วไป แตจะเอามาเกยวโยงกนเขากบรปทรงท แปรปรวน หลอหลอม บดเบยว กลายเปนสงหลอกหลอนเหมอนฝนราย หรอ ปวดราว" เขาจะท าใหทกอยางนาเหนดวยคลอยตามดวยวธการแสดงรปภาพทคมชด เดนจดขนมา

ดาดาDada

ครสตศกราช 1912-1923

กลมศลปะ DADA นกเพยนเอาการพอๆกบงานศลปะของกลมน นนคอพวกดาดาไดชอนมาดวยวธการเอามดเสยบสมเขาไป ในปทานกรมภาษา เยอรมน-ฝรงเศส ผลทไดมากคอชอ DADA นเอง ความหมายของค าวา DADA กคอ "มาไมของเลนเดก" หรอ "เสยงรองเดกออแอ" ซงนบไดวาเปนชอทเหลวไหล และ ไรสาระ ซงมนกเหมาะสม ตามความตงใจและเจตนารมณ ของศลปนในกลมน

เมอตนครสตศตวรรษท 20 นเอง ไดเกดกลมศลปนวญญาน (และการกระท า) ทเปนขบถ มความคดทจะตอตานศลปะ จนกลายเปนเรองเปนราว เกดแนวทางใหม เหมอนเปดประตใหศลปนไดเขาไปพบกบโลกใหมอยางคาดไมถง

ดาดา เกดขนท ซรค และแพรไปทนวยอรค บารเซโลนา เบอรลน โคโลจน และปารส ดาดา เปนชอกลมของศลปนทไมเหนดวย กบกระแสการพฒนาแนววทยาศาสตรและเทคโนโลยทเนนความคดแบบเหตผล อนเปนกระแสหลกของการพฒนาในยโรป ซง ดาดา มองวาเปนอารยธรรมทก าลงท าลายตวเอง พวกเขาหนมาท าศลปะอะไรกได ทไมใชเหตผล ดประหลาดแตกแฝงเอาไวดวยความขเลน พวก ดาดา ไมใชวธการแบบจารต ไมคอยสนใจกฏเกณฑ ชอบใชความบงเอญ เปนตวท าใหเกดผล เชน ศลปนทชอ ฌอง อารพ (Jean Arp) ปลอยกระดาษทถกฉกขาดเปนชนสวนใหรวงหลนลงบนแผนงาน กลายเปน งานตดปะ (collage, คอลลาจ)

ศลปนชาวเยอรมนอยาง ฮนนาห ฮอช (Hannah Hoch, 1889?1978) และ จอหน ฮารทฟลด(John Heartfield, 1891?1968) คดคนงานตดปะดวยภาพถาย หรอทเรยกกนวา โฟโต มอนทาจ (photo montage) เครท ชวตเตอร (Kurt Schwitters) น าเอาขยะมาท างานตดปะ อกหลายคนทดลอง การวาดเสนอยางฉบพลน (automatic drawing, ออโตเมตค ดรออง) ปราศจากการวางแผนลวงหนา เพอหลกหนการควบคมอยางมสตและส านก หรอเพอใหหลดไปจากการคดแบบเปนเหตเปนผลทพวกเขาตอตานนนเอง

การพยายามฉกต ารา แหวกประเพณทางศลปะแบบน ท าใหพวก ดาดา ถกเรยกวาเปน"พวกตอตานศลปะ" (anti art) แตอยางไรกตาม ดาดา คอสวนหนงของกระแสลทธศลปะสมยใหม

แมการขดขนตอสงคมกระฎมพหรอชนชนกลาง จะเปนบคคลกอยางหนงของศลปะสมยใหม แต ดาดา เปนพวกทตอตานกฎเกณฑประเพณของสงคมทถกครอบง าดวยวฒนธรรมชนชนกลางอยางดเดอดทสด การกระท าทกาวราวและประหลาดไดท าใหคนดเดอดดาลเปนอยางยง ศลปนคนส าคญในกลม ดาดา ทไดพลกโฉมวธคดและการท างานศลปะในครสตศตวรรษท20 อยางถอนรากถอนโคน นนคอ มารเซล ดชองป (Marcel Duchamp) เขาเปนคนทท าให วสดส าเรจรป ไดแจงเกดในวงการศลปะ อาจจะพดไดวาเขาเปนคนทปลอยใหศลปะหลดออกไปจากความสวยงามและงานฝมอแบบเดมๆ แลวกาวเขาสศลปะทเปน รป และ ความงาม ของ ความคด

จากแนวความคดทกลาวมาของกลมศลปะ ดาดานน ภาพทแสดงความคดของกลม ดาดานอยางเหนไดชดกคอภาพ L.H.O.O.Q. (Mona Lisa with Mustache and Beard) ภาพนนนเอง ภาพ L.H.O.O.Q. นแสดงใหเหนไดชด ถงการตอตาน ท าลายคณคาของศลปะในอดต ดวยการเอาส าเนาภาพเขยนทมชอเสยงในสมยเรอเนอซองส ของ Leonardo Da Vin Ci มาเตมหนวด เตมเครา ค าวา L.H.O.O.Q. ทเปนชอภาพ เมออกเสยงเปนภาษาฝรงเศส จะฟงดคลายกบ ค าวา "Elle a chaud au cul" และถาออกเสยง เปนภาษาองกฤษจะคลายค าวา "LOOK"

จากแนวทางการท างานศลปะของ Duchamp ในลกษณะน ท าใหเกดค าถามขนมาวา อะไรคองานศลปะ และอะไรไมใช งานศลปะ ? ซงกเปนปญหาทถกเถยงกนอยางมาก มการตงขอสงเกตกนวาสงทพวก DADA ท านนถอเปนงานศลปะไดหรอไม แต Duchamp ไดใหมมมองในเรองนวา "อะไรกไดทศลปนบอกวามนเปนงานศลปะมนกตองเปนงานศลปะ ตามทศลปนบอก" และนกคอขอสรปขอหนงของศลปะ DADA

The Bauhaus School of Art, craft, and design

ในเยอรมนมการปรบเปลยนวธคดเพอตอบรบกบการเปลยนแปลงในชวงศตวรรษท 19 และถอเปนจดการพฒนาบคลากรทางดานการออกแบบอตสาหกรรม โดยม จด มงหมายในการผสานระหวางนกออกแบบและการผลตในแบบอตสาหกรรมเขาดวยกน จงเกดการจดประชมสมมนา และจดนทรรศการหมนเวยนไปตามเมองตางๆ เพอใหรบทราบขอมล และเกดความเขาใจในการออกแบบทด และสามารถน ามาปรบปรงผลตภณฑ

จากการเผยแพรขอมลและแนวคดในการออกแบบมาเปนระยะเวลานาน ในป 1919 จงเกดการจดตงโรงเรยนสอนศลปะและหตถกรรมขนในเมองWeimar ชอวา The Bauhaus หลกการทส าคญของสถาบนแหงนคอ มงเนนหลอมหลอมศลปหตถกรรมในชวงศตวรรษท 19 และความเปนจรงทางการผลตในชวงศตวรรษท 20

โดยใหการศกษาทางดานความสามารถในทางสรางสรรคและความรทเ ปนทฤษฎในทางศลปะ ตลอดจนการฝกฝนทกษะฝมอจนช านาญในทางเทคนค เพอน าความรทไดไปใชในการผสานงานการออกแบบ

ความเปนมาเกยวกบเบาเฮาส สถาบนศลปะเบาเฮาสหรอทรจกกนโดยทวไปวา The Bauhaus School of Art, craft, and design ไดรบการสรางขนมาโดยสถาปนกทชอวา Walter Gropius ทเมองไวมาร ประเทศเยอรมนน ในป ค.ศ. 1919 ส าหรบค าวา เบาเฮาส (building house)น น เปนการสะทอนถงตนตอก าเนดในความคดแบบสงคมนยมทเ กยวพนกบขบวนการเคลอนไหวทางดานงานศลปะและงานฝมอ ซงไมใชอยางเดยวกนกบความพยายามในชวงตนๆในการรอฟนพลงเกยวกบผลตผลทางงานฝมอขนมาใหม แตอยางไรกตาม ในทายทสด โปรแกรมตางๆของเบาเฮาสไดเขาไปอยภายใตวงแขนของเทคโนโลยและอตสาหกรรม

สวนหนงนนส าหรบสถาบนศลปะแหงน เปนมรดกตกทอดของความเชอมโยงกนอยางใกลชดของ Gropius กบ Deutscher Werkbund อนเปนสมาคมเกยวกบศลปนและชางฝมอเยอรมนทกอตงขนมาในป 1907 เพอสนบสนนและใหการยอมรบในเรองของผลผลตมวลรวมของระบบอตสาหกรรม. Gropius และศลปนคนอนๆรวมกบ เบาเฮาส ไดเปนสมาชกขององคกรทชอวา Novembergruppe ซงเปนองคกรฝายซายทตงขนมาในป 1918 (และไดสลายตวไปในป 1924) เพอสงเสรมการเชอมโยงกนอยางใกลชดระหวางสาธารณชนกบศลปนหวกาวหนา ซงสวนหนงกระท าโดยผานการสรางสรรคของ the Arbeitsrat fur Kunst (Workers' Councils for Art - สภาศลปะของคนงาน)ในป 1919

"Walter Gropius ซงเปนสถาปนก ไดเปนผกอตงสถาบนศลปะ Weimar Bauhaus ซงเขาหวงวาจะเปนการปฏวตบรรดาสถาบนสอนศลปะทงหลาย ส าหรบการเรยนการสอนของสถาบนศลปะแหงนเดมทไดสนบสนนใหมการเชอมโยงกนระหวางทฤษฎศลปะกบงานศลปะภาคปฎบตในสตดโอเขาหากน เพอวานกศกษาแตละคนจะกลายเปนผสรางโบสถของอนาคตขนมา ...(ในชวงป ค.ศ.1919 น) ถอเปนการสนสดลงของยคหนง และเปนการเรมตนยคใหมซงไดใหค ามนสญญาถงความหวงพอๆกบความยากล าบากทจะตองเผชญในอนาคต"

ป 1919 นน นบเปนปทส าคญปหนงของชาวเยอรมน เพราะเปนปแรกหลงสนสดสงครามโลกครงท 1 [สงครามโลกครงท 1 เกดขนในชวงป ค.ศ.1914-1918] ในปดงกลาว บรรดาสมาชกสภาผแทนตางวนวายอยกบการจดใหมการประชม เพอถกเถยงวาจะมประชาธปไตยแบบใดกนดในเยอรมน ในขณะเดยวกนนน สถาบนศลปะเบาเฮาส ไดกอตงขนทเมอง Weimar เปนครงแรก

ค าวาBauhaus หากแปลเปนภาษาองกฤษกคอ building house หรอ Construction Buildingและผทคดค านขนมากคอ Walter Gropius (สถาปนก)ซงเปนผกอตงคนส าคญและเปนผอ านวยการสถาบนศลปะ เบาเฮาส เปนคนแรก เปดด าเนนการขนเมอวนท 23 เมษายน 1919 ณเมอง Weimar ประเทศเยอรมน อนเปนเมองเลกๆซงมประชากรอาศยอยราว 4 หมนคน แตกลบเปนจดโฟกสทางวฒนธรรมทส าคญเพราะวาเปนทซง Gorthe และ Schiller สองนกประพนธทยงใหญอาศยอย

กอนการกอตงสถาบนศลปะเบาเฮาสมโรงเรยนทสอนทางดานศลปะอยแลว ซงบางโรงเรยนกเนนไปในเรองของพาณชยศลป สวนบางโรงเรยนกเนนไปในดานงานวจตรศลปโดยตรง ส าหรบสถาบนศลปะเบาเฮาสนน เปนการรวมกนระหวาง The School of Art and Trade กบ The School of Plastic Arts ซงโรงเรยนแรกเนนเรองศลปะไปรบใชเรองทางการคา สวนโรงเรยนหลงมการเรยนการสอนทางดานศลปะตามขนบประเพณ เปนสถาบนวชาการทางศลปะ

ปรชญาของการเรยนการสอนของเบาเฮาสเปนการผสมผสานระหวางความเปนศลปนหรอผทมความสามารถเกยวกบเรองราวของรปทรง(master of form)ใหกลบมาสนใจในงานฝมอ ในขณะเดยวกนกตองการใหคนทมความสามารถในงานฝมอ(shop master)ใชความคดสรางสรรคเชนเดยวกบศลปน ฝกฝนใหตนเองใหเกดความสามารถในการคดถงรปทรงทปรากฎออกมาใหสะดดตา

ในสวนของขอแตกตางอกขอหนงระหวางโรงเรยนสอนศลปะโดยทวไป กบสถาบนศลปะเบาเฮาสทเดนชดคอ สถาบนศลปะแหงนเนนในเรองการสนทนาระหวางอาจารยผสอนกบนกศกษา การพดคยกนถอเปนหวใจส าคญแรกสด ทงนเพอจะไดใหครบาอาจารยทมความเชยวชาญจากหลายสาขาและมประสบการณทแตกตางกน ไดถายทอดความรของตนใหกบนกศกษา และเพอใหนกศกษาแตละคนไดน าเอาความรของผสอนแตละทานไปสงเคราะหเปนองคความรของตนเอง

นอกจากน การเรยนของสถาบนศลปะเบาเฮาสยงเนนในเรองการลงมอปฏบตดวย Gropius เชอวา การท างานดวยมอถอเปนสงส าคญอยางยง เพราะจะท าใหนกศกษามคณภาพภายในและรบรถงการใชวสดอยางแทจรง ดงนน นกศกษาศลปะจงไมเพยงเปนแคผรในทางทฤษฎเทานน แตยงเปนนกปฏบตทมประสทธภาพดวย โดยเหตน นกศกษาของสถาบนศลปะเบาเฮาสจงตองเขาโรงฝกงานหรอสตดโอตางๆ เชน สตดโอทเกยวกบไม, โลหะ, กระจก, สงทอ, และงานเครองปนดนเผา เปนตน

นโอ-ดาดา (Neo-Dada) คอศลปะกลมดงกลาว ตามทชอของมนไดบงชเอาไวแลววา มนโยงไปถง ดาดา (ในตนครสตครสตศตวรรษท 20) แตเปน ดาดาใหม หรอ "นว" ดาดา นนเอง ความคลายทใกลเคยงกบ ดาดา ม 2 ประการ

ประการแรกคอ ความยอนแยงและความคลมเครอไรเหตผล ดงทเหนไดจากงานชด เปาวงกลม (Targets), ชด ตวเลข (Numbers), ชด แผนท (Maps) ของ แจสเปอร จอหนส (Jasper Johns)

จอหนส น าเอางานออกแบบกราฟฟคทคนเหนชนตา จนไมมความเหน และไมรสกอะไรกบมนอยางเปาวงกลม ตวเลข และแผนทมาระบายสโชวฝแปรงแสดงอารมณ ประการทสองคอ การน าเอาขยะและ ฟาวนด ออบเจค หรอ วสดส าเรจรป มาใชในงานศลปะ ตามท ดชองป และ ดาดา คนอนๆ อยาง เครท ชวตเตอร (Kurt Schwitters) เคยท ามาแลวแต นโอ-ดาดา อยาง โรเบรต เราสเชนเบรก (Robert Rauschenberg) ไดน าเอาขาวของเหลานนมา "ผสม" กบจตรกรรม จนถกขนานนามวา คอมไบน เพนตง(combine painting) เปนลกผสมระหวางจตรกรรมและประตมากรรม

ตวอยางการประสมประเสอยางสนกสนานของ เราสเชนเบรก เชน ในงานชอ โมโนแกรม (Monogram, 1955-1959) เขาไดน าเอาแกะสตาฟมารดดวยยางลอรถยนต แลวจบมนยนอยบนภาพเขยนนามธรรม ทวางนอนกบพนหอง หรอภาพ เบด (Bed, 1955) ทศลปนใชผาหมแบบควทและหมอนมาละเลงสแทนผาใบเขยนรป

งานของกลม นโอ-ดาดา เปนภาพตวแทนของสงคมยคใหมไดเปนอยางด เพราะมท งภาพลกษณและสนคาในชวตประจ าวน ทสะทอนถงสงคมทนนยม บรโภคนยม และเพราะมความงามแบบลกผสมประหลาดๆ เปนความงามทคาบเกยวอยระหวาง สนคาส าเรจรป กบ ขยะ คาบเกยวระหวางของทเครองจกรผลตออกมาอยางแขงทอไรอารมณ กบ สสนฝแปรงทแสดงความรสกอยางมชวตชวา

เปนลกษณะเดยวกบสงคมตะวนตก โดยเฉพาะสงคมอเมรกนในทศวรรษ1960 ทเตมไปดวยการประสมประเสทยอนแยงแบบทนนยม บรโภคนยมทผสมปนเปอยางรอยพอพนแม

ศลปน: วอลเลซ เบอรแมน (Wallace Berman, 1926-1976), เบรซ คอนเนอร (Brace Conner), แจสเปอร จอหนส (Jasper Johns, 1930-), โรเบรต เราสเชนเบรก (Robert Rauschenberg, 1925-)

ดเจเนอเรท อารตDegenerate Art

ศลปะในชวงกอนและระหวางสงครามโลกครงท 2 มความแปรผนไปตามสถานการณการเมองภายในและระหวางประเทศเปนอยางมาก ในกรณทประเทศเยอรมน อดอรฟ ฮตเลอร (Adolf Hitler) เรมมอ านาจในป 1933 ฮตเลอร สงปดสถาบนศลปะหวกาวหนาอยาง "บาวเฮาส" (Bauhaus) ศลปนทท างานในแนวสมยใหมตางอพยพออกนอกประเทศ

หนงในกจกรรมท ฮตเลอร เขาจดการกบศลปะสมยใหมอยางเปนทางการคอ การประนามศลปะเหลานนวาเปน ดเจเนอเรท อารต (Degenerate art แปลเปนไทยไดวา "ศลปะทเสอมทราม") ศลปะทเขาขายน มตงแตศลปะลทธ อมเพรสชนนสม (Impressionism) ไปจนถง เอกซเพรสชนนสม (Expressionism) ซงศลปนพวกนมกจะเปนพวกรกอสระ ตอตานกระฎมพและเปนพวกหวขบถ

กลมศลปนทสรางงานอยางกาวราวรนแรงทสดคอ กลม ด บรกเค (Die Brucke/The Bridge) ในครงท รชกาลท 5 ทรงทอดพระเนตรงานจตรกรรมสมยใหมในแนวเดยวกบกลมนเมอครงเสดจประพาสเยอรมน กทรงไมโปรดและวจารณอยางรนแรง

ในป 1935 โจเซพ กอบเบลส (Joseph Goebbels) รฐมนตรทรบผดชอบงานโฆษณาชวนเชอของนาซ ไดสงใหศลปนผลตงานทม "ส านกอยางแรงกลา" ไมใหใชแนวคดเชงศลปะ แตใหใชแนวคดทางการเมอง ศลปะในแนวทเหนเปนภาพตวแทนทแสดงใหเหนเปนภาพคนหรอวตถตางๆอยางเหมอนจรงจงไดรบการสนบสนนอยางเตมท เพราะสามารถสรางภาพยอดคนชาวอารยนทงชายหญงไดอยางดเยยม และมกจะเสนอภาพประวตศาสตร "แผนดนแม" ของเยอรมน ภาพเขยน "ทานผน า" ฮตเลอร ถกเขยนออกมาในแนวยอนยคแบบ เรอเนอซองส (Renaissance) หรอแบบ บาโรค (Baroque)

•

ในป 1937 นาซจดนทรรศการครงส าคญสองงานคอ เดอะ เกรท เยอรมน อารต (The Great German Art) ทออกเปนแนว ศลปะนาซ (Nazi Art) เปนแนวงานทรฐบาลนาซสนบสนน สวนอกงานคอ ดเจเนอเรท อารต เปนงานทน าเอาศลปะสมยใหมททางการรบไปจากพพธภณฑตางๆในประเทศ (แลวเอางานททางการรบรองและอนมตกวา 2 หมนชนมาแทนททรบไป) มาจดขนเพอประนามวาเปนศลปะทเลวสรางความเสอมทรามใหแกสงคม โดยไดจดสญจรไปหลายเมอง และเปนนทรรศการทออฉาวทสดในประวตศาสตรเยอรมน

นโอ-เอกซเพรสชนนสมลทธส าแดงพลงอารมณใหม

Neo-Expressionismกลางครสตทศวรรษ 1970-กลาง 1980

เมอแรกใชค าค านไมไดรบการบนทกไว ครนป 1982 มนกถกใชอยางกวางขวางส าหรบเรยกอธบายศลปะใหมๆจากเยอรมนและอตาล นโอ-เอกซเพรสชนนสม (Neo-Expressionism) เปนค าเรยกทกวางมากและศลปนทถกเรยกกไมชอบใจทถกเรยกอยางนน (สอชอบทจะเรยกวาอยางนน) นโอ-เอกซเพรสชนนสม ตอตาน คอนเซปชวล อารต (Conceptual Art) และตอตานทพวก สมยใหม (Modernist, โมเดรนนสต หรอ Modern Art) ทมกจะปฏเสธภาพทน ามาจากประวตศาสตรศลป ครงยงเปนนกศกษาพวกศลปนเหลานหนหลงใหกบคอนเซปชวล อารต (Conceptual Art) ซงพวกเขาไดรบการสอนมาจากสถาบนศลปะ

นโอ-เอกซเพรสชนนสมไดสบทอดวธการเขยนภาพบนขาหย งและการหลอการแกะประตมากรรมจากแนวประเพณ พวกเขาหนไปหาพวกสมยใหมและกอนสมยใหมส าหรบแรงบนดาลใจ พวกเขาละทง มนมอลลสม (Minimalism) และความเกไกของ คอนเซปชวล อารตนโอ-เอกซเพรสชนนสม เปนตวแทนของการเปลยนแปลงแหงยค เปนการเปลยนแปลงทส าคญ จาก สมยใหม (Modernism) สลทธ หลงสมยใหม (Postmodernism) ยากทจะอธบายบอกเนอหาของงาน นโอ-เอกซเพรสชนนสม ภาพตางๆมาจากหลายแหลง จากขาวพาดหวหนงสอพมพและฝนแบบ ลทธเหนอจรง (Surrealism) ไปจนถงงานคลาสสค (Classic) และวรรณกรรมราคาถก

ศลปนเยอรมนไดปลกเอาศลปะ เอกซเพรสชนนสม (Expressionism) ในตนครสตศตวรรษท 20 เพอกอบกความตกต าของศลปวฒนธรรมเยอรมนหลงสงครามโลกครงทหนงและสอง จตรกรอเมรกนอยาง จเลยน ชนาเบล (Julian Schnabel) ใชภาพจากประวตศาสตรในการท าภาพสวนตวและ ซ โค (Sue Coe) ใชงานจตรกรรมในการวจารณสงคม นโอ-เอกซเพรสชนนสม กลบมาหางานทแสดงอารมณในแนวเกาและคนดจะเขาใจมากขน และท าใหตลาดศลปะในป 1980 คกคก และอเมรกากมไดเปนเจาของตลาดแตเพยงผเดยว

ศลปน: เอลวรา แบช (Elvira Bach), มเกล บารเซโล (Miguel Barcelo), จอรจ บาเซลทซ(Georg Baselitz), ชอง-มเชล บาสเกย (Jean-Michel Basquiat), โจนาธาน โบรอฟสก (Jonathan Borofsky), ซานโดร เชย (Sandro Chia), ฟรานเซสโก คลเมนเต (Francesco Clemente), เชมา โคโบ (Chema Cobo), ซ โค (Sue Coe), โรเบรต โคเลสคอตต (Robert Colescott), ลยส ครซ อซาเคตา (Luis Cruz Azaceta), เอนโซ คชช (Enzo Cucchi), เรเนอร เฟทตง (Rainer Fetting), อรค ฟสซ(Eric Fischl), เจอราด การสท (Gerard Garouste), แนนซ เกรฟส (Nancy Graves), คารล โฮดคเก(Karl Hodicke), จอรก อมเมนดอรฟฟ (Jorg Immendorff), โอลเวอร แจคสน (Oliver Jackson),โรแบรโต ฮวเรซ (Roberto Juarez), อนเซลม คเฟอร (Anselm Kiefer), เพอร เครกบ (Per Kirkeby), ครสโตเฟอร เลอบรน (Christopher LeBrun), โรเบรต ลองโก (Robert Longo), มารคสลเพรทซ (Markus Lupertz), เฮลมท มดเดนดอรฟ (Helmut Middendorf), มลคอลม มอรลย(Malcolm Morley), โรเบรต มอรรส (Robert Morris), มมโม พาลาดโน (Mimmo Paladino), ไมคพารร (Mike Parr), เอด พาสชเก (Ed Paschke), เอ.อาร.เพงค (A.R.Penck), เดวด แซลล (David Salle), ซาโลเม (Salome), จเลยน ชนาเบล (Julian Schnabel), โฮเซ มาเรย ซซเลย (Jose Maria Sicilia), เอรล สตาเลย (Earl Staley), โดนลด ซลตน (Donald Sultan), ฮวน อเซล (Juan Usle)

ทรานสอาวองทการดTransavantgarde

กลางครสตทศวรรษ 1970-กลาง 1980

ทรานสอาวองทการด เปนศพททคดคนขนโดยนกวจารณชาวอตาลชอ อาชเล โบนโต โอลวา (Achille Bonito Oliva) เขาใหความหมายวามนมลกษณะแนวประเพณในรปแบบ (มกจะเปนจตรกรรม ประตมากรรม) ศลปนหยบยม(appropriate) ภาพตางๆจากประวตศาสตร, พอพพลาร คลเจอร (popular culture) และศลปะทไ มใ ชของตะวนตก โอลวา อ ธบาย ทรานสอาวองทกา รด(Transavantgarde) ไวเปนค าจดความส าคญส าหรบ นโอ-เอกซเพรสชนนสม (Neo-Expressionism) กอนทค าวา นโอ-เอกซเพรสชนนสม จะเกดขน แมวา โอลวา ตงใจใหค าอธบายของเขานนใชส าหรบ นโอ-เอกซเพรสชนนสม กระแสหลกในระดบนานาชาต ซงเรมตงแตตนครสตทศวรรษ 1980 แตค าวา ทรานสอาวองทการด ไดถกใชส าหรบศลปนอตาลเทานนศลปน: ซานโดร เชย (Sandro Chia), ฟรานเซสโก คลเมนเต (Francesco Clemente), เอนโซ คชช (Enzo Cucchi), นโคลา เดอ มาเรย (Nicola de Maria), มมโม พาลาดโน (Mimmo Paladino), เรโม ซลวาโดร (Remo Salvadori)

พอพ อารต,ศลปะประชานยม

Pop Artกลางครสตทศวรรษ 1950-ปลาย 1960

พอพ อารต เปนศลปะทเฉลมฉลองวฒนธรรมพอพ (พอพพลาร คลเจอร) ซงเปนวฒนธรรมระดบมหาชน ทถกจดวาเปนวฒนธรรมหรอศลปะระดบลาง โดยมศลปะชนสงเปนขวตรงกนขาม ศลปะชนสงทวานคอ บรรดางานศลปะทไดรบการยกยองวา เปนของดมคณภาพ แตละชนมความเปนตนแบบตนฉบบ มเพยงหนงเดยวไมเหมอนใคร มคณคาเสยจนสถาบนศลปะหรอสถาบนระดบรฐตองซอเกบสะสมไวในพพธภณฑของประเทศชาต

ระหวางปลายครสตทศวรรษ 1940-1950 แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม(Abstract Expressionism) กระเสอกกระสนแสวงหาชอเสยงและการยอมรบ จนกระทงนกวจารณยกยอง พพธภณฑซองานเพอเปดแสดง แตชาวบานไมเขาใจ ภาพเขยน แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม กลายเปนศลปะสมยใหมชนสง เปนสงทจ ากดอยในชนชนสงหรอชนชนกลางทมการศกษาด เปนของจ าเพาะส าหรบคนในวงการศลปะ ตรงกนขามกบวฒนธรรมพอพ ทเปนวถปฏบตและรสนยมแบบตลาดดาษดน เปนวฒนธรรมแหงการเสพสนคาทผลตดวยระบบอตสาหกรรม มจ านวนมากๆ ทกชนผลตออกมาเหมอนกน คนหมมากซอมาใชเหมอนกนไปหมด เทยบไมไดกบงานฝมอ งานสรางสรรคชนสง

พอพ อารต คอแนวศลปะทเปนปฏกรยาโตตอบกบศลปะลทธ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม ซงเนนการแสดงออกทางอารมณความรสก การแสดงความเปนสวนตว มแนวงานเปนของตวเองและเปนเรองของจตวญญาณ แต พอพ อารต กลบหยบยมเอาสงทมอยแลวในทองตลาด เชน วสดส าเรจรป มาน าเสนออยางมชวตชวา งานของ พอพ อารต มกจะมอารมณขน ขเลนและชอบเสยดส เยยหยนตอศลปะและชวต

รชารด แฮมลตน (Richard Hamilton) ศลปนชาวองกฤษเปนคนแรกทท างานในแนว พอพ อารต เมอป 1956 โดยการใชเทคนคปะตดภาพถายและสงพมพ ตอมาสงอทธพลไปสสหรฐอเมรกาและเยอรมน ศลปะกระแสนมความเคลอนไหวคกคกทสดในชวงปลายครสตทศวรรษ 1950 จนถง 1960

ตนตอทางรปแบบและความคดสามารถสบยอนกลบไปทกลม ดาดา ในดานของการใชสนคาบรโภค ขาวของเครองใช (วสดส าเรจรป) อารมณขนและการตอตานศลปะชนสง และแนนอนวา นโอ-ดาดา (Neo-Dada) กมอทธพลตอ พอพ อารต ดวยเชนกน ตางกนตรงท นโอ -ดาดา น า เอาฝแปรงเขยนภาพแบบ แอบสแตรค เอกซเพรสชนนสม เขามาผสมดวยเทานน

รปแบบและเนอหาของ พอพ อารต ไปกนไดดกบวถชวตอเมรกนในครสตทศวรรษ 1960 ยคทบรโภคนยม สนคาอตสาหกรรมและวฒนธรรมพอพก าลงเฟองฟสดขด ทกอยางกลายเปนสนคาส าหรบซอขาย บานเมองเตมไปดวยสอโฆษณา สงพมพ ภาพลกษณทสรางขนเพอดงดดความสนใจ เปนวฒนธรรมแบบเสพภาพและภาพลกษณส าหรบมองด พอพ อารต จงแสดงความเปนอเมรกนไดอยางถงพรกถงขง

พอพ อารต คองานศลปะของคนเมอง เปนวฒนธรรมเมองโดยแท หากลองเปรยบเทยบ "เรอง" หรอ "หวเรอง" ทศลปนในโบราณชอบน าไปเขยนภาพ ศาสนา ต านาน และประวตศาสตรคงเปนหวเรองยอดนยมในอดต ในครสตครสตศตวรรษท 19 และตน 20 ธรรมชาตและทวทศนคอแรงบนดาลใจอนยงใหญ เรองราวเ ก ยวกบคนและว ถ ชวตของคนก เ ชนกน จตรกรกลม อม เพรสชนนสม(Impressionism) เขยนภาพชวตคนในเมอง ปกาสโซ (Picasso) และ มาตสส(Matisse) ตางกท าเรองราวเกยวกบธรรมชาตและคนมาตลอดชวต มแต พอพ อารต นแหละทมวฒนธรรมพอพในเมองและสนคาขาวของตางๆ เปนแรงบนดาลใจ และเปนครงแรกทศลปนสนใจแสดงออกถงปรชญาของทนนยม บรโภคนยมอยางเอาจรงเอาจง

รปแบบ วธคด และวธท างานของ พอพ อารต ไดสงอทธพลตอศลปนและกระแสศลปะในยคตอมาเปนอยางมาก ศลปะในลทธหลงสมยใหม หรอ โพสตโมเดรนนสม (Postmodernism) ทก าลงเปนทพดถงอยางมากในไทยขณะน กเตบโตมาจาก พอพ อารต

คงจะเพราะ พอพ อารต เลนกบภาพลกษณและมการน าเอาการตน สนคา และสงออกแบบทคนชอบและคนเคยมาใชนนเอง ท าให พอพ อารต เปนทชนชอบของคนทวไป กลายเปนท "ประชานยม" จรงๆ ไมใชแคแนวคดเกยวกบของฮตเทานน แต พอพ อารต ไดท าใหมนเปนของฮตขนจรงๆ เลยทเดยว

ในความส าเรจของ พอพ อารต ในดานทเกยวกบการจดการกบระดบสง-ต าของศลปะ อาจมองไดสามทางวา ศลปนกลมนไดน าเอาศลปวฒนธรรมจากสองขวสง-ต ามาเจอกน หรออาจมองไดวาพวกเขาไดท าของต าใหสง น าของระดบลางมาท าใหเปนศลปะชนสง หรอไมกเปนการท าใหของสงโนมลงมาแตะดน

แมวาโดยแนวคดรวมๆ ของ พอพ อารต คอ การทาทายความคลาสคอนสงสงของศลปะประเพณทอยในกรอบระเบยบอนเครงครด และยงท าการลอเลยนหยอกเยากบความเปนปจเจกเฉพาะตว ละเลยความเปนตนฉบบทแปลกใหมไมเหมอนใครตามแนวทางของ ศลปะสมยใหม

แอนด วอรฮอล (Andy Warhol) ไมเปนเพยงหวหอกของกลมศลปนพอพ แตเปนศลปนชนน าระดบซเปอรสตารของอเมรกาหรอของโลกเลยทเดยว นอกจากจะเปนศลปนทมผลงานยอดเยยมเปนทชนชอบแลว วอรฮอล ยงเปนดาวสงคมของนครนวยอรคอกดวย เรยกไดวาทงชวตและผลงานของเขาเปน "พอพ" มากๆ เลยทเดยว กษณะเฉพาะตวของ วอรฮอล ททกคนรจกดคอ การท างานจตรกรรมดวยเทคนคภาพพมพซลคสกรน เทคนคดงกลาวเปนวธการสรางงานพมพในระดบอตสาหกรรม มกจะใชในแวดวงโฆษณาขายสนคา เชน ท าโปสเตอร บลบอรด และพมพลวดลายลงบนเสอยด ในสมยนนเทคนคนยงถอวาเปนของคอนขางใหม

แอนด วอรฮอล ใชเทคนคอตสาหกรรมนพมพภาพดารา นกรอง และคนดงระดบตลาดมหาชน เชน พมพภาพ มารลน มอนโร อลซาเบธ เทเลอร และ เอลวส เพรสลย บางกพมพภาพผลงานจตรกรรมระดบคลาสสคทขนหงของโลก เชน ภาพ โมนา ลซา (ยอดฮตทสดของการถกน าไปใช ถกน าไปลอเลยน) ภาพเทพ วนส ฝมอ บอตตเซลล ภาพท งหมดน วอรฮอล น ามาพมพดวยสฉดฉาดเตะตาในจ านวนเยอะๆ ซ าแลวซ าเลา เรยงกนเปนพรดแบบสนคาอตสาหกรรมทผลตซ าไดทละมากๆ

รอย ลชเทนสไตน (Roy Lichtenstein) เปนศลปนพอพอกคนทมชอเสยงในระดบซเปอรสตาร แตยงไมถงขน "ดาวสงคมไฮโซ" เทา วอรฮอล

ลชเทนสไตน มลกษณะเฉพาะตวดวยการสรางงานใหเปนแนวการตน เขาหยบยมรปแบบของสงพมพการตนอตสาหกรรมทเลาเรองเปนชองๆ มลกษณะพเศษอยทการตดเสนภาพลายเสนดวยเสนทบด า สรางสและน าหนกของภาพดวยการใชแถบเมดส แถบรวส (เมดสกรนและแพนโทน) บางครง ลชเทนสไตน ถงกบน าภาพจากหนงสอการตนทวางขายในทองตลาดมาดดแปลงเลกนอยใหเปนผลงานของตวเอง

จดทพเศษไปจากการตนสงพมพอตสาหกรรมราคาถกกคอ ลชเทนสไตน น าลกษณะดงกลาวมาท าเปนงานจตรกรรมขนาดใหญ เรยกไดวา ระบายสท างานจตรกรรมใหเปนลกษณะอตสาหกรรม หรอพดอกอยาง ท าสงพมพใหเปนจตรกรรม ท า ศลปะระดบลาง (โลว อารต) ใหเปน ศลปะชนสง (ไฮ อารต) หรอสลบกน

แมวาความเคลอนไหวของ พอพ อารต จะมความตนตวทสดในราวกลางครสตศตวรรษท20 แตแนวทางของ พอพ อารต ยงคงรวมยครวมสมยกบสงคมและวงการศลปะในปจจบนเปนอยางด เพราะพวกเรายงอยในสงคมยควฒนธรรมพอพ หรอตามทมเสยงกระหมดงวาเปนสงคมยค หลงสมยใหม (โพสตโมเดรน) กนไปแลว

เปนยคสมยทอะไรๆ จากยคสมยใหมกถก "ถอดรอ" และถกตรวจสอบไปเสยหมด เปนยคทอะไรๆ กถก "ท าใหพอพ" ของสงกถกท าใหกลายเปนของสามญ กลายเปนสนคาส าหรบซอขายไปเสยทกอยาง

ศลปน: จม ไดน (Jim Dine, 1935-), รชารด แฮมลตน (Richard Hamilton, 1922-), เดวด ฮอคนย(David Hockney,1937-), โรเบรต อนเดยนา (Robert Indiana, 1928-), อาร.บ. คทาจ (R.B. Kitaj, 1932-), รอย ลชเทนสไตน (Roy Lichtenstein, 1923-1997), เคลส โอเดนเบรก (Claes Oldenberg,1929-), ซกมาร โพลเก (Sigmar Polke, 1941-), แกรฮารด รชเตอร (Gerhard Richter, 1932-), เจมส โรเซนควสท (James Rosenquist, 1933-), เอด รสกา (Ed Ruscha, 1937-), แอนด วอรฮอล(Andy Warhol, 1927-1987), ทอม เวสเซลแมนน (Tom Wesselmann, 1931-)

ศลปะออปอารต (OP.Art)เรมในอเมรกา และขยายไปทวยโรปอยางรวดเรว ศลปนกลมนมความเหนวา ตาม

ความส าคญกวาสมอง เปนศลปนทมงเนนตามทฤษฎการมองเหน (Visual theory)เกยวของกบประสาทตา บางทกเรยกวา ทฤษฎของการรบร ซงมหลกส าคญ 3 ประการ1.ทฤษฎแสงและเงา (Light and Shode)2.ทฤษฎรปและพน (Figure and Ground)3.ทฤษฎสมดล และตดกน (Balance and Coutrast)

การมองเหนทง 3 วธนมการคดคนเพอเขยนภาพกนมากจนท าใหศลปะออปอารตไดรบความนยมกวางขวางไปทวโลกอยางรวดเรว ศลปะออปอารต ค านงถงสเปนสงส าคญทสด นยมใชสทมความเขมมาก หรอมความสดใสมาก แสดงใหเหนวาตดกน ทบกน หรอเหลอมล ากน เพอใหความรสกเคลอนไหวและสะดดตา บางครงท าใหดตน ลก ดวยเสน หรอ รสกวบวาบ เคลอนไหวคลายคลน ลอสายตาอย สทศลปนออปอารต นยมใชมากทสดคอ สด ากบสขาว ผ บกเบกศลปะออปอารต คอ วาสาร และอลเอรล ทงสองไดรบความส าเรจอยางมากในอเมรกา มรายไดปจจบนตก 35,000 เหรยญอเมรการตอเดอน นบวาศลปนยคนมกจะอยดกนด

ไซคเคลค อารต (Psychedelic Art)เปนศลปะทมแนวคดใหม หลงจากทความเคลอนไหวทางศลปะแบบปอบอารต และออป

อารต กลายเปนอดตของสงคมไป แตการเปลยนแปลงครงนเปนเพยงววฒนาการในแนวใหมทใหสอดคลองกบสงคมปจจบน โดยรวมการสรางสรรคดวยวสด และอเลคโทรนคส สมยใหม ใหเปนรปแบบศลปะทรวมเอาแสง ส กลน เสยง และความเคลอนไหว ประกอบเปนลกษณะใหมทนาตนเตนการเคลอนไหวทนาตนเตนมสาเหตดงน1.การเพมของประชากรมมากขน2.ความเจรญดานเทคโนโลย3.ความกาวหนา ทางวชาการ

สาเหต 3ประการน ท าใหมนษยตองดนรน เพอปรบตวเองใหเขากบการเปลยนแปลงอยางรวดเ รวทกดาน เ รมแต เดกขาดความอบอนจากแมกลาย เ ปนมนษยท เ ตบโตไดจากผลตภณฑอตสาหกรรมดานโฆษณาสนคา รายการชงโชคนมกระปอง ทายปญหาชงโชค ระบบผอนสง ถอหนแชร สภาพของสงคมทเปลยนแปลงอยางรวดเรวนท าใหมนษยเปนโรคประสาทมากขน และเรมเขาหายาเสพตด เพอผอนคลายอารมณ เชน กญชา ยา LSDยาขยน ยาปลกประสาท ฯลฯ

เมอภาวะสงคมกดดน และเหนวายาเสพตดไมด ศลปะแบบไซคเคลคจงก าเนดขนมาเพอท าหนาทคลายยา LSD เพอชวยผอนคลายความตงเครยด กลายเปนศลปะทมประโยชนตอผทเปนโรคประสาท แตผทไมเปนโรคประสาทเมอพบเหนแลวอาจจะเปนโรคประสาทกได ลกษณะของไซคเคลค อารต คลายศลปะออปอารต ทมงเตะตาผพบเหน เกดความรสก ซ าๆ วบๆคลายอยในหวงแหงความฝน ผอนคลายความตงเครยดทางประสาท เกดจนตนาการ ภาพหลอน ศลปะแบบไซคเคลค แปลกวาศลปะแบบอนตรงทม แสง เสยง และกลน รวมอยในศลปะแบบน ท าใหเกดอารมณอยางแทจรง ดงนนศลปะแบบไซคเคลค จงเปนศลปะทสอดคลองเหมาะสมกบสภาพสงคมปจจบนมากทสด เปนศลปะแขนงเดยวทสะทอนเหตการณ เวลาและสถานท ประกอบกบบรเวณวาง เปนศลปะทกระตนเตอนใหมนษยเหนคณคาของมตท 4 มต มบทบาทตอชวตจนถงปจจบน

เพอรฟอรแมนซ อารต, ศลปะแสดงสด, ศลปะแสดง

Performance Artกลางครสตทศวรรษ 1960

"ศลปะแสดง", "ศลปะแสดงสด" หรอ "ศลปะสอแสดง" คอค าทพยายามถอดความมาจากศพทศลปะในตะวนตกค าวา เพอรฟอรมานซ อารต (Performance Art) หรอบางทกอาจไมตองมค าวา อารต ตามหลงกเปนทเขาใจเหมอนกน การทไมใสค าวา "อารต" เขาไปกเพราะ โดยตนตอของ เพอรฟอรแมนซ นน เกดขนจากการตอตานศลปะในความหมายแบบเดม

ศลปะทปรากฏในชอนเรมขนตงแตปลายครสตทศวรรษ 1960 ในวงการศลปะนานาชาต โดยเฉพาะในประเทศตะวนตก ค าวา เพอรฟอรแมนซ อารต(Performance art) มความหมายของค าทไมชดเจน ไดเปดกวางใหแกความเปนไปไดเอาไวมากๆ

ตงแตปลายครสตทศวรรษ 1970 ค านกลายเปนทนยมมากส าหรบกจกรรมทางศลปะตางๆ ทน าเสนอตอหนาคนดแบบสดๆ มการรวมเอา ดนตร นาฏศลป กว ละคร และวดโอ เขามาอยในการแสดงดวย ค านยงเรยกศลปะทใชการแสดงสดๆ อยาง ไลฟ อารต (Live Art), บอด อารต(Body Art) แฮพเพนนง (Happening) แอคชน (Action) และกจกรรมบางอยางของ ฟลคซส(Fluxus) และ เฟมนสต (Feminist, กลมสตรนยม)

เพอรฟอรแมนซ เกดขนจากการทศลปนตองการสอสารกบคนดโดยตรง มากไปกวาทจตรกรรมและประตมากรรมสามารถท าได ซงเปนแนวโนมทเกดขนตงแตปลายครสตทศวรรษ1960 ไดรบแรงบนดาลใจจากศลปนในสายทศนศลปหลายคน ตงแตกลม ดาดา (Dada)จอหน เคจ (John Cage) ผซงท าใหความคดแบบ ดาดา เผยแพรทนวยอรคในชวงหลงสงครามโลกครงท2 และจากการท แจคสน พอลลอค (Jackson Pollock) ทท าจตรกรรมแบบแอคชน เพนตง (action painting) ส าหรบการถายภาพยนตรในป 1950 จนกระทงปลายครสตทศวรรษ 1970 ศลปนปฏเสธทจะใชค าวา เพอรฟอรแมนซ นกบการแสดงในแบบละครเวท (ซงนยมใชค าวา เพอรฟอรมง อารต, performing art มากกวา)

เพอรฟอรแมนซ ในระยะแรกเรมเมอปลายครสตทศวรรษ 1960 มกจะเปนกจกรรมในแนวคดของกลม คอนเซปชวล (Conceptual) ซงไมมลกษณะทเปนละครเวทหรอนาฏศลป พวกศลปนมกจะท า เพอรฟอรแมนซ ในแกลเลอรและพนทสาธารณะ ความยาวของการแสดงมตงแต ไมกนาทไปจนถงยาวนานเปนวนๆ และมกจะท าเพยงครงเดยวไมคอยท าซ าอก

ในป 1969 กลเบรตและจอรจ (Gilbert and George) ศลปนคไดใชรางกายของตวเองในผลงานศลปะ โดยกลายสถานะตวเองใหเปน "ประตมากรรมทมชวต" (ลฟวง สคลปเจอร, living sculpture) เปนดงศลปะวตถทมลกษณะแบบหนยนตในนทรรศการของพวกเขาหรอบางทกออกไปแสดงตามทองถนนในกรงลอนดอน

และในป 1972 วโต แอคคอนซ (Vito Accoci) ท า เพอรฟอรแมนซ ชอ ซด เบด (Seed bed) ทนวยอรคส ซอนนาเบนด แกลเลอร (New York?s Sonnabend Gallery) เขาส าเรจความใครดวยตวเองใตบนไดทคนดเดนอยและคนดจะไดยนเสยงของศลปนทขยายออกไปสล าโพง

ในป 1975 ลอวรย แอนเดอรสน (Laurie Anderson) ท า เพอรฟอรแมนซ ชอ ดเอท ออน ไอซ (Duet on Ice) แอนเดอรสน ท าการหลอน าแขงหมรองเทาสเกตทของตวเอง แลวยนโซซดโซเซบนถนน พรอมๆกบเลนไวโอลนเพลงคลาสสคจนน าแขงละลายหมด

ศลปน เพอรฟอรแมนซ รนทสองเรมบทบาทในปลายครสตทศวรรษ 1970 โดยปฏเสธความเครงครดของศลปะแนว คอนเซปชวล ท าใหงาน เพอรฟอรแมนซ เรมไปปรากฏใหเหนในโรงละครและไนทคลบ ในรปของดนตรหรอตลกเดยว หรอบางทกอยในรปของวดโอหรอภาพยนตร ในหลายกรณท เพอรฟอรแมนซ ทท าไดอยางนาตนตาตนใจ จะถกเทยบเคยงหรอไดกลายเปนนาฏลลา ละคร หรอดนตรแบบหวกาวหนา (avant-garde, อาวองท-การด)

ในครสตทศวรรษ 1980 ไดเกดศลปนทมความสามารถอยางยอดเยยมหลายคนทท า เพอรฟอรแมนซ ในลกษณะ "ผสมและขามสาขา (ทางศลปะ)" คอเกงทงในสาขาการแสดงแบบศลปะการแสดง (performing art เชน ดนตร นาฏลลา และละครเวท) และสาขาทศนศลป (ทางดานจตรกรรมและประตมากรรม) ไมวาจะเปนนกดนตรอยาง ลอวรย แอนเดอรสน และ เดวด เบรน (David Byrne) สาขานกแสดงอยาง แอน แมคนสน (Ann Magnuson) ดาวตลกอยาง วป โกลดเบรก(Whoopi Goldberg) และนกออกแบบศลปใหอปรากรฝรงอยาง โรเบรต วลสน(Robert Wilson) ศลปน เพอรฟอรแมนซ หลายคน ท างานทงแบบ เพอรฟอรแมนซ และกสรางงานในสออนดวยไมวาจะเปนจตรกรรมหรอประตมากรรม เชนเดยวกบศลปนทท างานจตรกรรมและประตมากรรมเปนหลก กอาจจะท างาน เพอรฟอรแมนซ ไดดวยเหมอนกน งาน เพอรฟอรแมนซ จงเปนเหมอนเครองมอหรอสออกทางเลอกหนงส าหรบการแสดงออก

คอนเซปชวล อารต มโนทศนศลป

Conceptual Artตนครสตทศวรรษ 1960-ปลาย 1970

ในชวงครสตทศวรรษ 1960-1970 นบไดวาเปนชวง 20 กวาปทวงการศลปะตะวนตกคกคกเตมไปดวยความคดสรางสรรค และในชวงนเองทเกดกระแสศลปะทส าคญอกกระแสหนงในครสตศตวรรษท 20 คอนเซปชวล อารต (Conceptual Art) คอชอทไดจากขอเขยนอนโดงดง พารากราฟส ออน คอนเซปชวล อารต (Paragraphs on Conceptual Art) ของ โซล เลวทท (Sol LeWitt) ศลปนคนส าคญในกลม มนมอลลสม (Minimalism) ทเขยนลงนตยสาร อารตฟอรม เมอป 1969

คอนเซปชวล อารต เปนอกกระแสศลปะทเกดจากปฏกรยาตอตานศลปะกระแสหลก เปนการตอบโตแนวโนมทศลปะกลายเปนสนคาพาณชยมากขนเรอยๆ ศลปนคอนเซปชวล อารต จงท าผลงานในแนวทางทตลาดศลปะไมชอบ เปนผลงานทขายไมไดหรอในงานบางประเภทกยากทจะซอขาย ล าบากทจะสะสม เพราะ คอนเซปชวล อารต จะเนนทความคดมากกวาตววตถและความสวยงามของมน

ในการท างานของพวก คอนเซปชวล อารต จะมการใชวธการแบบสญวทยา (Semiotics, เซมโอตคส) เฟมนสม (Feminism, ลทธสตรนยม) และวฒนธรรมพอพ (ศลปะและวฒนธรรมแบบตลาดชาวบาน ซงตรงกนขามกบศลปะชนสงอยางวจตรศลป) มาใชในการสรางงาน โดยมากจะไมมการใชจารตวธการทางศลปะเดมๆ เชนในบางนทรรศการ ศลปนน าเสนอเอกสารขอมล บนทกขอมลทางความคดของศลปน ในบางงานมการใชค า ใชภาษาหรอตวหนงสอตางๆ เชน การสรางค าหรอขอความบนผนงแกลเลอร

คอนเซปชวล อารต ไดกลายเปนค าอธบายถงศลปะทมรปแบบทไมใชท งจตรกรรมหรอประตมากรรม เชน งานทใชสอการแสดงอยาง เพอรฟอรแมนซ (Performance) หรอ วดโอ อารต (Video Art) หรองานอยางพวก เอรธ อารต (Earth Art) ทคนดไดแตดขอมลภาพรางและภาพถายทศลปนบนทกไว เพราะศลปนแนวนมกจะท าผลงานขนในปาเขาและทะเล

ในงานของ โรเบรต มอรรส (Robert Morris) คนดเหนกลองและไดยนเสยงดงมาจากภายในกลอง เปนเสยงทศลปนไดบนทกไวขณะทสรางกลองใบนนขนมา หรองานทเปนกลองอกใบ ฝากลองมตวหนงสอบอกไววา "แขวนกญแจทงไวบนตะขอในต" (Leave Key on Hook inside Cabinet) และฝากลองทวานกถกลอคไวดวยกญแจจรงๆ เสยดวย

ผลงานของ โจเซพ โคสธ (Joseph Kosuth) มกจะเกยวกบภาษา เชนผลงานชอ ไทเทลด (อารต แอส ไอเดย แอส ไอเดย), (ไอเดย) Titled (Art as Idea as Idea), (idea)

เมอป 1967 เปนภาพขนาดเมตรคณเมตร เปนตวอกษรสขาวบนพนด า แจกแจงทมาของค าวา "ไอเดย" ส าหรบ โคสธ แลวความหมายของศลปะทถกแสดงออกในภาษานน ส าคญกวาทมนจะปรากฏออกมาเปนภาพหรอเปนรปธรรม

ในผลงานชนนเขาไดแสดงใหเหนถงปรชญาของคอนเซปชวล อารต ทวา "ศลปะทเปนความคดทเปนความคด" ส าหรบศลปนบางคน "ศลปะทเปนความคด" กยงเปนภาพยงเปนรปธรรม แต โคสธ ท าให "ศลปะทเปนความคด" ใหเปน "ความคด" จรงๆ เสยเลย การน าเสนอของเขามท งปรากฏเปนตวอกษรนออน แผนปายบลบอรดและการลงโฆษณาในหนาหนงสอพมพ

อกศลปนทใชตวหนงสอและตวเลขในการน าเสนอความคด ตงแตป 1966 เปนตนมา ออง คาวารา (On Kawara) ท างานชด จตรกรรมวนท (Date Paintings) ผาใบแบบทใชส าหรบเขยนภาพ ถกระบายพนหลงเปนสด า ตวอกษรและตวเลขสขาวทบงบอกวนเดอนป ท าขนชนละวน วนเดอนปทระบในภาพคอเวลาจรงทเขาท างานขน งานของ คาวารา ไมใชเพยงแคแสดงภาพวาแตละวนมความหมายวาอยางไรแตเขาแสดงขอมลทยนยอเรองราวสารพดสารเพของแตละวนใหเหลอแคสญลกษณ

จอหน บลเดสซาร (John Baldessari) เปนศลปนส าคญในแนวนอกคน บอยครงทเขาท างานดวยภาพถายเกาทหาไดจากภาพยนตรและรายการโทรทศนเกาๆ เขามกจะใชภาษาทางตวอกษรและภาษาภาพในวฒนธรรมพอพ เพอตงค าถามวาค าจ ากดความของศลปะคออะไร ในป 1966 ผาใบส าหรบเขยนภาพสขาววางเปลา มเพยงตวหนงสอทวา "ทกอยางถกช าระลางออกไปจากจตรกรรมชนนยกเวนศลปะ; ไมมความคดอะไรในผลงานน" (Everything is purged from this painting but art; no idea have entered this work) บลเดสซาร เคยเปนจตรกร กอนทจะหนหลงใหการเขยนภาพแบบเดมๆ เขาถงกบท าพธเผาภาพเขยนทเขาท าขนระหวางป 1953-1966 ทงเสยหมด เพอท างาน คอนเซปชวล อารต อยางจรงจง

ศลปน: มารนา อบราโมวค (Marina Abramovic, 1946-), จโอวานน อนเซลโม (Giovanni Anselmo, 1934-), แอนท ฟารม (Ant Farm), อารต แอนด แลงเกวจ (Art & Language), จอหน บลเดสซาร (John Baldessari, 1931-), โรเบรต แบรร (Robert Barry), เอยน แบกซเตอร (Lain Baxter), โจเซพ บอยส (Joseph Beuys, 1921-1986), เมล บอชเนอร (Mel Bochner), แดเนยล เบอเรน (Daniel Buren, 1938-), วคเตอร เบอรกน (Victor Burgin), เจมส ล ไบอารส (James Lee Byars, 1932-1997), จอหน เคจ (John Cage), หลยส คมนทเซอร (Luis Camnitzer), เจมส โคลแมน (James Coleman), ฮาน ดารบาเวน (Hanne Darbaven, 1941-), แจน ดบเบทส (Jan Dibbets, 1941-), เทอรร ฟอกซ (Terry Fox), แฮมช ฟลตน (Hamish Fulton, 1946-), ฮนส แฮค (Hans Haacke), โฮเวรด ฟลายด (Howard Fried), เจเนอรล ไอเดย (General Idea), แดน เกรแฮม (Dan Graham, 1942-), ดกลาส ฮเบลอร (Douglas Heubler), เดวด ไอรแลนด (David Ireland), อลน คาโพรว (Allan