Arbeidsreglementen een must!

Model van arbeidsreglement (AR)Vlaamse overheid

Wettelijk kader

• Wet 8 april 1965 AR:– Al van toepassing op beperkt deel

openbare sector: OD’s die• Industriële of commerciële activiteiten

uitoefenen (bijv. VMW)• Geneeskundige, profylactische of

hygiënische verzorging verzekeren (bijv. OPZ’s, UZ Gent)

• Wet 18 december 2002:– Uitbreiding verplichting AR naar gehele

openbare sector• Vanaf 1 juli 2003 AR hebben

Smoes Vlaamse overheid in 2003

• BBB nog niet afgerond/ingevoerd• Ontbreken raamstatuut

– > op 1 juli 2003 geen AR hebben – zie OZ 13 juni 2003: AR’en zouden worden opgesteld voor die entiteiten die in het kader van BBB worden opgericht, welke in werking moeten treden samen met het RS.

– > in aantal vroegere VOI’s het ACV toch gepleit voor opmaak AR

Standpunt ACV

• Opmerking in protocol Raamstatuut fase 1 en protocol model AR:– Het volledig raamstatuut moest

samen met de AR’s worden ingevoerd– Gefaseerde aanpak raamstatuut en

ontbreken AR’s dienen rechtszekerheid niet!

Wat is een AR?

• Afspraken mbt arbeidsvoorwaarden en werkverhoudingen binnen de entiteit

• Bijvoorbeeld: – Arbeidsduur en werkroosters;– Werktijdregeling;– Ziektecontrole en arbitrageprocedure;– Afspraken over dienstvrijstellingen;– Dringende redenen bij ontslag

(contractuelen)– Enz.

Model AR: inhoud algemeen

• Richtlijnen voor lijnmanagement;• Verplicht over te nemen gedeelten;• Gedeelten met vrijheid tot invulling voor

het management;• Te volgen syndicale procedure;• Bekendmakingsverplichting.

Richtlijnen voor lijnmanagement

• AR wordt opgemaakt door lijnmanager (en voorgelegd in EOC)

• AR in overeenstemming met personeelsregelgeving

• Kan niet!– Regelingen die afwijken en/of toevoegen

van/aan personeelsstatuut of andere personeelsregelgeving (OZ en dienstorders)

– Bijv. nieuwe of afwijkende salarisschalen; verlofregeling; toelageregeling; vergoedingsstelsels; en dergelijke

• Verplichte vermeldingen (in vet) moet men overnemen

• Voor aantal rubrieken managementsvrijheid (gewoon lettertype – louter als voorbeeld in model)

• Syndicale procedure in wet AR naleven + syndicaal statuut

• Bekendmakingsverplichting naleven

Syndicale procedure AR

• Verplicht over te nemen rubrieken in AR verwijzen veelal naar personeelsstatuut = onderhandelingsmaterie– Bij protocol van niet-akkoord kan

overheid toch beslissen door te voeren en op te nemen in AR

• AR is overlegmaterie (doch mits procedure)

• Overlegprocedure in EOC:– Eenparig gemotiveerd advies

vakbonden• Regeling wordt opgenomen in AR

– Geen eenparig gemotiveerd advies vakbonden• Binnen 15 dagen naar arbeidsinspectie• Verzoeningspoging in 30 dagen

– Gelukt = akkoord en opname in AR– Mislukte verzoening:

» Binnen 15 dagen onderhandelingsprocedure SC XVIII

» Protocol van akkoord of niet akkoord

Model AR concreet

Arbeidsduur en werkroosters

• Verplichte vermeldingen:– Gemiddelde arbeidsduur (38u/week)– Regelingen in geval flexibele

werkroosters– Vermelding alle werkroosters:

• In geval voltijdse prestaties• In geval deeltijdse prestaties• In geval ploegenstelsel• In geval nachtarbeid

• Ook vermelden (= overlegmaterie):– Ploegenstelsels:

• Aanvang en einde gewone arbeidsdag;• Tijdstip en duur rusttijden;• Ogenblik en wijze waarop ploegen elkaar

afwisselen

– WN’ers die in de lokalen slechts aanwezig zijn om voorwerpen/goederen/documenten te brengen of af te halen:• Dag en uur toegankelijkheid lokalen;

andere regelingen

• In geval van stam- en glijtijden: managementvrijheid ( dus tekst in model hoeft men niet over te nemen en is volledig bespreekbaar – zie RS art. I.7 werktijdregeling in AR):– Bepalen stamtijden, glijtijden,

servicetijden;– Prikklokreglement;– Recuperatie en inhalen van werkuren;– Wijze van opname maandelijks te

veel/te weinig gepresteerde uren;

– Overuren-regeling;– Melden afwezigheden;– Regeling indien gebouw zonder prikklok;– Specifieke werktijdregelingen

bijvoorbeeld voor schoonmaak- en keukenpersoneel; onthaalbeambten; chauffeurs; continudiensten; en dergelijke: voor deze groepen kan een afwijkende of andere werktijdregeling worden opgelegd;

– Controle op de werktijdregeling;– Regeling voor minstens rang A2.

• In geval zonder stam- en glijtijden: verplicht werkroosters vermelden:– In geval voltijdse prestaties;– In geval deeltijdse prestaties;– In geval ploegenstelsel;– In geval nachtarbeid.

Rustdagen

• Gedeelte waar men niet kan van afwijken: met vermelding van de gewone dagen van inactiviteit (= verwijzing naar personeelsstatuut):– Zondagen– Feestdagen en de compensatiedagen– De jaarlijkse vakantiedagen

Jaarlijkse vakantie

• Regeling jaarlijkse vakantie ( met verwijzing naar het statuut dus men kan niet afwijken): bijvoorbeeld duur jaarlijkse vakantie, nadere regelingen toekenning jaarlijkse vakantie.

Loon

• De wijzen van meting en van controle op de arbeid met oog op bepaling van het loon én

• De wijze, het tijdstip en plaats betaling loon:– > met verwijzing naar geldelijk

statuut in personeelsstatuut (geen afwijking mogelijk)

Opzeggingstermijnen

• Duur opzegtermijnen en/of nadere regelen voor bepalen opzegtermijnen:– Voor contractuelen geregeld in wet 78

arbeidsovereenkomsten– Voor statutairen verwijzing naar

personeelsstatuut– > geen afwijking mogelijk

Dringende redenen contractueel personeel

• Opsomming geven welke tekortkomingen worden beschouwd als dringende reden (= onmiddellijk ontslag zonder opzeggingstermijn of verbrekingsvergoeding)

• Bijvoorbeeld:– Diefstal– Talrijke en /of belangrijke vergissingen

waaruit een onvergeeflijke nalatigheid blijkt– Herhaalde ongerechtvaardigde afwezigheid

na verwittigingen– Enz.

Rechten en plichten toezichthoudend

personeel• Verwijzing naar personeelsstatuut

(deontologische code, managementcode)

Straffen en beroepsmogelijkheden

• Verwijzing naar de regeling in het personeelsstatuut.

EHBO

• Hier moet men vermelden wie de EHBO-verantwoordelijke is en op welke plaats deze te bereiken is.

Verbandkist

• Hier moet men vermelden op welke plaats men de verbandkist kan vinden.

Geneesheren arbeidsongeval

• Verplicht vermelden tot welke geneesheren men zich kan wenden.

Adressen inspectiediensten

• Adressen arbeidsinspectie en sociale inspectie worden verplicht opgenomen in bijlage AR.

Verplichte vermeldingen ingevolge andere wetten en

besluiten

• Geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk:– De wet– Beginselverklaring– Procedure (formeel/informeel)– Vermelding adressen

contectpersonen extern meldpunt en interne vertrouwenspersonen/interne en externe preventieadviseurs

– klachtenregister

– Psychologische ondersteuning– Bescherming– sancties

Regelingen die overeenkomstig personeelsstatuut in AR moeten

worden vastgesteld

• Ziektecontrole en arbitrageprocedure (zie RS art. X 19):– In de departementen en IVA’s z rp

verplicht overnemen van de tekst in model– In IVA’s met rp en EVA’s: tekst model in

overeenstemming brengen op basis van contract met hun controle-orgaan.• Mededeling van de afwezigheid wegens ziekte;• Het verloop geneeskundige controle incl.

deeltijdse prestaties wegens ziekte of ongeval van gemeen recht (statutairen/contractuelen)

• Verlof voor arbeidsongeval, ongeval op weg van en naar het werk of beroepsziekte (de te volgen procedure, erkenning en toekenning schadevergoeding).

• Nadere regelingen mbt voortijdige beëindiging van verloven en opzeggingstermijnen voor verloven (zie RS art. X 6.§2):– Zie ook tekst SA: een personeelslid kan een

aangevraagd, respectievelijk begonnen verlofstelsel enkel opzeggen om echt dwingrende redenen en na overleg met de lijnmanager:

– In model staat tabel met overzicht soorten verlof, vermelding wie de opzegging doet + opzeggingstermijn = overleg = vrijheid management

• Vereiste attesten voor dienstvrijstelling (zie RS art. X 81.):– In model verwijzing naar de

dienstvrijstellingen opgenomen in personeelsstatuut:• Vakbondsactiviteiten (cfr. Syndicaal statuut)• Vrijwilliger brandweerkorps/korps

burgerlijke bescherming• Voorzitter/bijzitter/(adjunct-)secretaris

stembureau of stemopnemingsbureau

• Actieve vrijwilliger Rode Kruis (max. 5 werkdagen)

• Onbezoldigd topsporter/internationaal jurylid (max. 90 dagen/jaar)

• Afstaan beenmerg (max. 4 werkdagen per afname)

• Afstaan organen of weefsels• Onbezoldigde begeleiding/bijstand

gehandicapten/zieken tijdens vakantiereizen en verblijven binnen- en buitenland (max. 5 werkdagen per jaar)

• Prenataal onderzoek• Borstvoeding op het werk• Afstaan bloed, plasma en bloedplaatjes

(max. 1 dag per maand)

– > RS: de lijnmanager bepaalt de wijze van aanvragen en opnemen van de dienstvrijstellingen.

– > RS: AR bepaalt de vereiste attesten tot staving van de afwezigheid of aanvraag (zie tabel in model)

– > RS: de lijnmanager beslist over de toekenning van andere niet in dit besluit vermelde dienstvrijstellingen!• Neem ter voorbereiding mee:

– OZ/PEBE/DVR/2003/6 dd. 25 april 2003 standaardwerktijdregeling en dienstvrijstellingen in diensten VR – zie punt II. Dienstvrijstellingen

– Bij vroegere VOI’s: de totnogtoe bestaande regelingen.

Facultatieve vermeldingen

• Bijvoorbeeld afspraken over gebruik email/internet (kan verwijzing zijn naar bestaande nota)

• Bijvoorbeeld non-discriminatie clausule• …

Aandachtspunten

• In het kader van transparantie en leesbaarheid is het noodzakelijk om zoveel mogelijk zaken letterlijk te integreren in het arbeidsreglement.

• Uitsluitend werken met verwijzingen maakt het onduidelijk voor doorsnee personeelslid.

• Desgevallend bestaande dienstnota’s opnemen als bijlage in het arbeidsreglement.

Plaats waar AR kan worden geraadpleegd

• Internet:…• Intranet:…• Andere plaats:…

BekendmakingsverplichtingAR

• Aanplakking op zichtbare en toegankelijke plaats van bericht;

• Elke WN moet op elk ogenblik rechtstreeks inzage kunnen nemen van:– Def.AR en wijzigingen eraan– De teksten waarnaar verwezen wordt

• Elke WN moet afschrift krijgen AR• WG moet op elke plaats van tewerkstelling

afschrift bijhouden AR• WG moet binnen 8 dagen na inwerkingtreding

afschrift toezenden aan arbeidsinspectie en voorzitter bevoegde onderhandelingscomité

• Vermelding plaatsen raadpleging AR

Veel succes !