“Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing...

19
revisie . arbeidsft . kennisoverdracht 30 jaar “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen”

Transcript of “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing...

Page 1: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

revisie . arbeidsfit . kennisoverdracht30 jaar

“Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen”

Page 2: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

W

2 3Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Voor u ligt het jubileumnummer van Tools To Work. Op 6 mei 1987 is de stichting

Derde Wereld Werkplaats opgericht. Tijdens ons 25 jarig jubileum is die naam veran-

derd in Tools To Work omdat deze naam meer recht doet aan onze activiteiten. In dit

extra dikke nummer willen wij u meenemen in de ontwikkeling die wij in deze 30 jaar

hebben doorgemaakt en informeren wij u over onze drie kernactiviteiten. Revisie van goederen voor mensen in Afrika en Nederland; het arbeidsfit maken van mensen; het

delen van kennis.

De revisie van goederen van goede kwaliteit is onze hoofdactiviteit. Vrijwilligers, die

zich al jarenlang inzetten om mensen in Afrika weer hoop op een betere toekomst te

geven, vertellen hierover. Mensen in Afrika geven aan wat die hulp voor hen betekent

als zij deze goederen ontvangen.

De vrijwilligers geven in de dagelijkse omgang vakkennis en sociale vaardigheden op een natuurlijke manier door aan deelnemers in een arbeidsfit traject. De professione-

le aanpak op de werkvloer en de trajectbegeleiding van intake tot en met uitstroom

ondersteunt de deelnemers in dit hele proces. We begeleiden veel nieuwe Nederlanders

naast werkervaring ook met Tools voor Taal. Gemeente Breda en Oosterhout maar ook het UWV koopt arbeidsfit trajecten bij ons in. Deelnemers, exdeelnemers en trajectbe-

geleider nemen u mee in hun ervaring.

Onze kennis van revisie delen wij al twaalf jaar in Afrika. Die ontwikkeling komt uitge-

breid aan de orde. Tools To Work is 30 jaar jong en met uw steun zien wij de komende

jaren met vertrouwen tegemoet.

EN VERDER

Jubileumnummer 30 jarig bestaan

COLOFON:

TEKSTBIJDRAGEN:

FOTOGRAFIE:

VORMGEVING:

DRUKWERK:

Speciale uitgave mei 2017

Luitzen Wobma, Ursula Baaij, Annelieke Robben,

John Wijngaarde, Claudia van der Heijden,

Rob Suurmond, Thea Jansen, Annelies de Ruiter

Jan Koeman, Luitzen Wobma, John Wijngaarde,

Henk Klerkx, Annelieke Robben

Annelies de Ruiter

DrukwerkMAX

Stichting Tools To Work Laanzichtweg101 4847 SH Teteringen T. 076 5810202 E. [email protected] WWW.ToolsToWork.nl KvK 41104579 BTW NL0078.35.334.B01 IBAN NL82RABO0120063336 ANBI 0078.35.334

6 Gevangenen in Kenia leren een vak10 Een eigen werkplaats voor Joseph Charicha12 Ans werkt op de ICT afdeling14 Ondernemen in Zimbabwe17 Na een activeringstraject voor jezelf beginnen18 Het hart van onze werkplaats22 Investeren in jonge studenten in Kenia24 Vrijwilliger na mijn pensioen27 Fietsen in Afrika28 Ik heb hier mijn plek gevonden30 Malinese vrouwen krijgen training 34 Hergebruik van goederen zit ons in het DNA35 Samenwerking met Stichting Leergeld

ij bedanken iedereen die ons werk al 30 jaar ondersteunt.”

Luitzen Wobma directeur Tools To Work

324 8

Twaalf jaar kennis-

overdracht, onderhoud en reparatie

Een van onze oudste vrijwilligers aan het woord

20 22

‘Het mooiste van mijn werk hier zijn de mensen’

Investeren in de toekomst van Keniase studenten

Interview met Ahmad Abdulgani sinds 2014 in Nederland

Page 3: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

4 5Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

“Een piepkleine advertentie in dagblad De

Stem trok mijn aandacht”, vertelt Wout Basti-

aansen, één van onze oudste vrijwilligers.

Wout is onlangs 85 jaar geworden en werkt al

25 jaar voor Tools To Work, toen nog de Derde

Wereld Werkplaats geheten. “Ik moest in 1991

noodgedwongen mijn bedrijf opheffen, een

plantenkwekerij, en zocht naar zinvol werk. In

de kleine werkplaats bij Zuiderhout werkten

toen welgeteld zes mensen. Ze lieten me de

kappen van de naaimachinebehuizing schuren

en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het,

ik was er niet zo handig in. Tja, een buitenmens

hè”, lacht hij.

Wout werkte daarnaast nog bij een boomkwe-

kerij. Toen hij samen met zijn vrouw Tonnie

verhuisde naar Teteringen, ging hij méér dag-

delen voor de stichting werken. Er kwam ook

een nieuwe directeur en de organisatie werd

professioneler. “Die naaimachinekappen heb-

ben we toen afgeschaft. Tegenwoordig maken

we rechthoekige kisten, even ondergedompeld

in de verf, waarin de naaimachines vervoerd

worden.”

Reis naar Afrika

In 2001 werkten er al méér mensen in de werk-

plaats. Op een dag kreeg de werkplaats, via een

subsidie, de kans om met zes mensen met eigen

ogen te gaan kijken in Afrika. Voor wie knap-

ten we al die gereedschappen nou precies op?

Wie waren die mensen?

“Er werd geloot wie er mee mocht en ik viel net

buiten de boot” vertelt Wout. “Maar de direc-

teur wilde me toch mee hebben en zodoende

belandde ik in Afrika. Ik had nog nooit gevlo-

gen…”

Bezoek aan Projecten

Met de groep overnachtten ze in een klooster

vlakbij Nairobi in Kenia. Eén keer sliepen ze

in een hotel omdat de afstand te groot was om

nog terug te rijden. “Met een busje gingen we

kijken bij de projecten waar we gereedschap

aan hadden geleverd”, vertelt Wout. “We moes-

ten de ramen dichthouden. Dat vond ik zo erg.

Drommen kinderen gingen aan de auto hangen

om een aalmoes te vragen…”

Bij de projecten kregen we pas goed in de gaten

hoe groot de armoede was. Wout: “Ik heb nooit

Engels geleerd, maar anderen vertaalden voor

mij wat er gezegd werd. In onze werkplaats

had ik me gespecialiseerd in het opknappen

van gereedschap. Zonder woorden kon ik laten

zien hoe je een oude, kromme en geroeste zaag

weer goed krijgt. Ik pakte wat zand, schuurde

er het zaagblad mee, we trokken het zaagblad

recht en vijlden de zaagtanden.”

“Op een dag waren we bij een project waar

de elektrische koperdraden gewoon over de

grond liepen. Echt levensgevaarlijk. Terwijl

wij in Teteringen vaak restanten van rubber

omhuizing weggooiden.”

Die reis naar Afrika heeft een enorme indruk

gemaakt op Wout Bastiaansen. “Er is daar nog

zoveel nodig…”

25 jaar vrijwilliger voor Tools To Work. Wout

reviseert gereedschap in de winter en onder-

houdt onze tuin in de zomer. Want daar ligt

zijn hart nog steeds: het groeien en bloeien van

planten. Ook dat is hulp.

Ik doe het zo graag, hè...

VRIJWILLIGERS

Tekst en foto: Annelies de Ruiter

Page 4: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

FGWT is een hulporganisa-tie voor gevangenen in Ke-nia. De organisatie bezoekt gevangenissen en zorgt er-voor dat gedetineerden een menswaardiger bestaan hebben. Ze stimuleren het leren van een vak tijdens detentie, zodat na vrijkomst een bestaan opgebouwd kan worden. De organisatie zorgt voor leermaterialen, medische zorg, veiligheid van vrouwen en sport & recrea-tie. Ze hebben bereikt dat de Keniaanse overheid examen-geld voor de gevangenen betaalt.

6 7Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

´Prisoners are people too´ is het motto van het Father Grol’s Welfa-re Trust (FGWT) in Kenia. Opgericht in 1985 legt de organisatie zich toe op hulp aan gevangenen.

“We willen waardigheid teruggeven aan hen die

uitgestoten zijn” zegt Linus Schoutsen, de opvolger van

Father Grol.

Pater Arnold Grol ontdekte hoe slecht de toekomst

voor gevangenen was als ze eenmaal vrijkwamen. Een

jongen uit zijn opvangproject was na diefstal in de

gevangenis terechtgekomen. Omdat Father Grol hem in

de gevangenis bezocht en hem stimuleerde om er een

vak te leren, kon deze jongen na vrijlating een leven

opbouwen als meubelmaker. Dit was de aanzet om

ex-gevangenen te helpen met gereedschap. zodat ze een

nieuwe start zouden kunnen maken.

Father Grol benaderde Tools To Work voor vakgerichte

gereedschappen. Voornamelijk naai- en breimachines

en technische gereedschapsets. Deze worden niet

alleen in de gevangenis gebruikt maar werden ook het

startkapitaal voor vrijgelatenen. Linus Schoutsen is

daar wel streng in: “Ze kunnen niet zomaar een machi-

ne komen ophalen. Ze moeten eerst laten zien dat ze

serieus iets willen opbouwen en hard willen werken.”

FGWT werkt intussen al 32 jaar samen met het gevan-

geniswezen. Er is veel goodwill opgebouwd en men

komt gemakkelijk binnen bij de gevangenissen; de

medewerkers van FGWT kennen gevangenbewaarders

en gevangenen bij naam.

In 2014 hebben 904 gedetineerden de gevangenis ver-

laten met een diploma op zak. Zij kregen startgereed-schap mee om een eigen bedrijfje te beginnen. FGWT stimuleert ook vrouwen om een diploma te halen.

Mede dankzij gereedschap van Tools To Work voor

houtbewerking, metselen, loodgieten en kledingmaken

verdient een hoog percentage van deze vakmensen

voortaan op een eerlijke manier de kost en recidiveert

niet. Omdat er een gebrek is aan opgeleide trainers

stimuleert FGWT dat goed opgeleide medegevangenen

hun vakkennis overdragen.

Gevangenen zijn ook mensen

“Zo gauw je uit de bus stapt de eerste dag na je vrijlating, moet je maar zien waar je onderdak krijgt. Familie wil je niet meer terug, is verhuisd of leeft niet meer. Dus ben je dakloos. Hoe goed is het dan om terug te kunnen vallen op FGWT. Zij helpen je met een nieuwe start.” “Van alle dingen die FGWT hier brengt, is wel het allerbelangrijkste de medi-cijnen. Mensen gingen hier dood. Nu niet meer!”

“FGWT is de enige familie die we zien, want onze eigen familie heeft ons ver-laten. Zij geeft ons hoop”.

“Ze kunnen niet

zomaar een machine

komen ophalen. Ze

moeten eerst laten

zien dat ze serieus iets

willen opbouwen en

hard willen werken”

PROJECTEN

Page 5: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

“Tot nu toe kon ik alleen kleding maken. Maar nu ga ik naar

huis met de kennis en het gereedschap om de machine te

kunnen repareren als hij stuk is. Ik hoef niet meer bang te

zijn dat er iets gaat haperen tijdens de naailessen die ik geef.

Ik ben in staat om het ter plekke te repareren.”

“Na twee weken training kan ik nu de machine uit elkaar

halen, weer in elkaar zetten, afstellen en testen of hij weer

goed werkt.”

8 9Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Gereedschap en kennis

De projecten waar Tools To Work voor werkt bevinden

zich in de allerarmste gebieden. Dorpen die al eeuwenlang

van het land leven, waar generaties lang mensen zich in

het zweet werken om oogst binnen te halen en het weer de

grootste risicofactor is. Gereedschap? Veel mensen hadden

nog nooit een schroevendraaier gezien. Terug in Nederland

besloten we daar iets op te bedenken en zo ontstonden onze SKIT cursussen. SKIT is de afkorting van het Engelse: Sewing and Knitting Information Transfer. Kort gezegd: kennisoverdracht van onderhoud en reparatie van naai- en

breimachines.

Een cursus schrijven

In 2005 zijn we gaan werken aan de SKIT cursus. Met

behulp van oude lesboeken over de techniek van verschil-

lende soorten naaimachines, schreven we een uitleg in het Engels. Afbeeldingen van de onderdelen verhelderden de tekst. Wim Roording stond aan de wieg van de SKIT

cursus. “Het was geen gemakkelijke opgaaf”, vertelt hij.

“Ontelbare uren heb ik besteed aan het ontwikkelen van

de leerstof.” Wim schreef het cursusmateriaal en hielp bij het maken van een instructiefilm waarbij stap voor stap de werking en afstelling van een naaimachine wordt uitge-

legd. Als oud leraar mechanische techniek was hij hiervoor

de juiste man. Door zijn energie en doorzettingsvermogen

is de SKIT cursus een groot succes geworden.

De praktijk

Via onze contacten in Afrika worden kandidaten geselec-

teerd voor wie de cursus een aanvulling op hun werk zal

zijn. Vaak zijn dit mensen die al lesgeven in kledingmaken.

Zij krijgen de kans onze praktische SKITcursus te volgen

inclusief de videotraining.

Deskundige vrijwilligers van onze naai- en breimachine-

afdeling, die de techniek in hun vingers hebben, geven de cursus, die gemiddeld twee weken duurt. “Er wordt hard gewerkt”, aldus Jeu Wilmer (één van de vrijwilligers), “de

cursisten zijn erg gemotiveerd.” Tijdens de cursus in Ke-

nia, die hij onlangs samen met Twan de Bont gaf, verrasten

ze de cursisten met compleet gedémonteerde naaimachi-

nes.

Haperende machines stonden in een

stoffig hoekje te verpieteren

12 JAAR SKIT TRAINING

“We werkten met de machines, maar we wisten niet hoe

we ze moesten repareren. Misschien was er maar een klein

onderdeeltje wat niet goed werkte, maar we wisten gewoon

niet waar te beginnen.”

“Ik ben onder de indruk van de cursus. Ik had dit niet ver-

wacht. Het gebruik van de video, de goede trainers...Door de

video kunnen we het allemaal beter begrijpen.”

Op één van de projectbezoeken in Afrika troffen wij, door ons geleverde, naaimachines die in een stoffig hoekje stonden weg te kwijnen. Daarvoor hadden wij deze gerevi-seerde machines toch niet geleverd? Waarom werden ze niet gebruikt? Bij navraag bleek dat ze stuk waren. Tenminste, dat dacht men, want de machines ha-perden. Niemand kwam op het idee om de naaimachine uit elkaar te halen en te gaan zoeken naar het manco. Hoe moesten ze immers? Geen ge-reedschap, geen technische vaardig-heden…

“Het was de tweede week van de cursus”, vertelt Twan,

“en na alle lessen leek het ons een mooie test om te zien of

ze alle losse onderdelen weer tot een goed werkende ma-

chine konden krijgen”. Alle 16 cursisten slaagden daarin en gingen met een certificaat van ‘monteur’ naar huis.

KENNISOVERDRACHT

Page 6: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

´Tijdens de onlusten brandde mijn werkplaats af. Ik had niets meer.

10 11Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

In 2008 kreeg Joseph Charicha de

kans om via het Father Grol’s Project

mee te doen aan de SKIT training. Als

cipier werkte hij op de kledingafdeling

van de gevangenis in Nairobi.

Joseph Caricha: “Ik werd benaderd door het Father Grol’s project of ik meer over de reparatie van de naaimachines

wilde leren. Hier in de gevangenis maken de gedetineerden

hun eigen kleding en ja, soms gaan er wel eens machines

stuk en ligt het werk stil.” Joseph legde de SKIT cursus met

goed gevolg af. Zijn interesse was gewekt en hij besloot er méér mee te gaan doen. “Ik dacht: deze kennis moet ik doorgeven.”

Les geven

In zijn woonplaats Kitale verzamelde Joseph een groep we-

duwen en tienermoeders om zich heen. De meest kwetsba-

re groepen. Hij huurde een kleine ruimte en begon in zijn

vrije tijd de vrouwen les te geven. Alle kennis die hij door

de SKIT cursus verworven had leerde hij nu aan de groep

vrouwen.

“Ze waren gemotiveerd en werden echte monteurs. Hier-mee konden ze geld verdienen zodat ze minder afhankelijk waren van de goodwill van hun familie.”

Brand

Tijdens de onlusten later in dat jaar werd zijn werkplaats

platgebrand. Alle materialen en machines in zijn cursus-

ruimte werden verwoest. “Ik had niets meer en zag mijn

droom in duigen vallen.”

Joseph gaf de moed echter niet op en vroeg hulp aan Tools

To Work. Met die hulp en wat eigen spaargeld zette hij een

nieuwe werkplaats op.

Elgon Slopes Solutions

Sinds 2010 geeft Joseph Caricha in zijn nieuwe werk-

plaats cursussen in het maken van schooluniformen en

het onderhouden van de machines. Zijn initiatief neemt

steeds grotere vormen aan en veel mensen weten de weg

te vinden naar zijn werkplaats. “Het werd een succes en ik

kon het administratief nog amper bijhouden. Ik had hier

ook jonge jongens rondlopen en bedacht dat het voor hen

interessant zou zijn om computervaardigheden op te doen.

Dan zouden ze me kunnen helpen met de administratie en

tegelijk leren om met een computer te werken.”

Uitbreiding

In 2013 benadert Joseph opnieuw Tools To Work met de

vraag om computers en printers. Ter voorbereiding start hij een opleiding ‘computervaardigheden’ voor jongeren, met de middelen die hij op dat moment heeft. Ook deze

cursus slaat aan. Jongeren leren werken met Windows en

´Het maakt me gelukkig om kansen door te geven´

Word. Met die kennis verlenen ze diensten aan dorpsge-

noten om documenten op te stellen en (via internetcafés) te versturen naar instanties. Eén van de jongeren die hij daarmee op de goede weg krijgt is Hoseah Kiplang’at.Nieuwe kans

Hoseah was jong en had nauwelijks scholing gehad. Hij begon bij Elgon Slopes Solutions met de cursus ‘onderhoud naaimachines’. Toen zich nieuwe kansen aandienden, be-sloot hij te kiezen voor de cursus ‘computervaardigheden’. Dat was een schot in de roos. Als wees opgegroeid in een

land waar weinig algemene voorzieningen zijn, kon hij nu

zijn talenten gaan gebruiken. Na het behalen van zijn cer-tificaat kreeg Hoseah een computer mee van Elgon Slopes Solutions, als startkapitaal.

PC onderhoud

Drie jaar later heeft Hoseah zijn eigen PC onderhouds-

bedrijf. Hij helpt studenten met het online invullen van

schoolaanmeldingen, installeert software en antivirus-

software op schoolcomputers en lost problemen op. Hosea

stuurt ons regelmatig een berichtje om te vertellen hoe het

met hem gaat en wat hij doet. >

PROJECTEN KENNISOVERDRACHT

Page 7: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

‘Ik kan hier op mijn gemak werken’

COMPUTERS EN INTERNET ZIJN KRACHTIGE INSTRUMENTEN IN DE OPLEIDING VAN JONGEREN. GEEF UW OUDE COMPUTER, LAPTOP OF TABLET EEN TWEEDE LEVEN IN AFRIKA.

Sinds een jaar werkt Ans van der Linden op

de computerafdeling als één van de weinige

vrouwen. Ans heeft een ICT opleiding gedaan

en is al jarenlang actief als vrijwilliger. “Ik

help graag mensen met hun computerproble-

men. Het bedrijfsleven is niks voor mij, liever

help ik één op één.”

Ans heeft een lichte vorm van autisme waar-

door ze de druk in de harde ICT wereld

moeilijk aan kan. Dat maakt haar niet minder

bekwaam om haar vak uit te oefenen.

“Ik ben secretaris van de ACB (Algemene

Computerclub Breda) en werk als vrijwilliger

bij het Elisabeth Gasthuis. Daar komen, veelal

oudere mensen naartoe met hun computer-

vraagstukken. Ik help deze mensen met hun

e-mail en eventuele problemen.”

Op de computerafdeling van Tools To Work

installeert Ans nieuwe besturingssoftware

op de nagekeken tweedehands pc’s. Windows

Vista gaat op de pc’s voor Afrika en Windows

7 en 10 op de pc’s bestemd voor Stichting

Leergeld. Ans: “Ik werk hier op dit moment

één dagdeel en lever dan twee kant en klare

pc’s op. De computers die we niet kunnen ge-

bruiken halen we uit elkaar en de onderdelen

recyclen we. Ik heb het hier naar mijn zin en

hoop te kunnen blijven.”

Ans krijgt specialistische begeleiding naar

betaald werk, en moet binnenkort een stage

gaan lopen. “We zullen wel zien,” zegt Ans

nuchter, “voorlopig heb ik het hier naar mijn

zin omdat ik hier mijn ding kan doen”.

VRIJWILLIGERS

12 13Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

22-08-2016

Dag beste mensen van Tools To Work,

Ik ben Hoseah Kiplang’at. Ik ben opgegroeid als wees.

Bij Mr Joseph Charicha van Elgon Slopes Solution Cen-

trum heb ik een opleiding gekregen om naaimachines te

onderhouden en te repareren. Hij heeft mij attent gemaakt

op jullie organisatie. Ik heb bij hem ook geleerd om op

de computer te werken. Dankzij hem heb ik waardevolle

vaardigheden geleerd.

Met de computers die jullie aan de organisatie hebben ge-

schonken, kon ik leren hiermee te werken en heb ik er ook

één gekregen. Daarmee heb ik vanaf 2013 gewerkt.

Nu heb ik zelf een computer kunnen kopen. Ik maak voor

klanten documenten en help studenten om zich aan te

melden voor cursussen van colleges en universiteiten via

internet. Met de opdracht en de betaling ging ik naar een

cybercafé. Als er iets uitgeprint moest worden kon ik dat

bij Elgon Slopes doen.

Ik verdien ook met computerreparaties en onderhoud voor

particulieren en scholen in Endebess. Ik installeer antivi-

rusprogramma’s, software en los allerlei problemen op.

Samen met mijn vriend Steve maak ik ook video’s.

Ik wil jullie organisatie heel erg bedanken voor alle goeds

dat jullie voor mensen doen.

Met vriendelijke groeten

Hoseah Kiplang’at

Tekst en foto: Annelies de Ruiter

PROJECTEN

Page 8: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

De materiele ondersteuning door Tools To Work heeft de jonge ondernemers van BPC, extra

mogelijkheden gegeven om hun bedrijf te starten,

uit te breiden en te verbeteren.

Xolani Thebe maakt kleding in opdracht

Xolani Thebe volgt een training in het maken van kleding. Hij heeft een naaimachine ontvangen, wat hem heeft geholpen om zijn bedrijf verder te ontwikkelen. Xolani vertelt dat zijn bedrijf is verbeterd sinds hij een eigen machine heeft. “Ik kan nu de orders van klan-ten op tijd leveren omdat deze machine van betere kwaliteit is.”

14 15Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

ondernemen in

Zimbabwe

Tools To Work leverde in 2008 en in 2016

gereedschappen en machines om de trainingen te

ondersteunen. Inmiddels heeft het Projects Center

meer dan 2600 potentiële ondernemers getraind en

sinds 2008 hebben daarnaast ruim 1800 kleinschalige

irrigatieboeren op het

platteland een ondernemerstraining gevolgd.

We leverden aan Bulawayo Projects Center:

• Naaimachines om eigen naaiatteliers op te zetten

• Gereedschappen om een ambachtsbedrijf op te

zetten

• Computers om de marketing voor startende onder-

nemers te faciliteren

• Fietsen om geproduceerde producten te distribu-

eren.

Bulawayo is de tweede stad van Zimbabwe (ongeveer zo groot als

Rotterdam) en kent een werkloosheid van 80% van de beroepsbevolking.

Dat is acht op de tien mensen. Geen werk betekent in Zimbabwe geen in-

komsten. Armoede is het gevolg en prostitutie en illegale activiteiten liggen

op de loer.

Vanuit deze wetenschap hebben de gezamenlijke kerken in 1993 het Bula-

wayo Projects Center opgericht. In dit Trainings Centrum worden werklo-

zen en schoolverlaters gestimuleerd om economische activiteiten te ont-

wikkelen die resulteren in kleine ondernemingen.

Het Projects Center biedt:

• Ondernemerscursussen, vaardigheidstrainingen en beroepstrainingen

• Het gebruik van een werkplaats

• Praktische hulp en advies bij het starten van een onderneming

• Microkrediet

Mangondo gaat een van zijn kisten afleve-ren

Mangondo Furnitures is gespecialiseerd in het maken van kisten, meubels en kantoorinrich-ting. De fiets is voor hem van onschatbare waarde. Hiermee worden materialen inge-kocht en producten afgeleverd. “Het is beter voor mij om een fiets te gebruiken, dan om een vrachtwagen te huren”, zegt Herbert Mang-ondo. “Dat zou me elke keer geld kosten als ik producten van A naar B moet brengen.”

Jongeren krijgen les over het opzetten van een eigen onderneming, kun-nen microkrediet aanvra-gen om materiaal aan te schaffen en krijgen ondersteuning bij de bedrijfsvoering.

PROJECTEN

Page 9: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

De Morkiswa school bevindt zich in een arm en afgelegen

gebied in het oosten van Oeganda, waar gebrek aan on-

derwijs oorzaak is voor de heersende armoede. Jongeren

en volwassenen kunnen en willen werken, maar hebben

weinig tot geen onderwijs genoten. Op de Morkiswa

Technische School wordt (praktijk)les gegeven in metse-

len, timmeren, autoreparatie, kleding maken, elektronica

en landbewerking. De directeur van de school heeft een

groot netwerk. Hij werkt met veel partijen samen en weet

sponsoren aan zich te binden, zoals Plan International en

World Vision. Deze organisaties betalen schoolgeld voor

díe studenten die geen inkomsten hebben. Zoals Lydia. Een meisje van 16 jaar oud met een zoontje van 3 maanden. “De

vader van mijn zoontje is uit beeld”, vertelt Lydia. “Ik kom

van het platteland, heb geen opleiding gevolgd en kan daar-door financieel niet voor mijn zoontje zorgen.” Lydia volgt de opleiding kleding maken op Morkiswa

Technische School. Ze overnacht op het instituut en krijgt

er drie keer per dag een maaltijd. Haar zoontje is bij haar.

Na haar opleiding wil ze voor zichzelf een naaiateliertje

beginnen en geld verdienen om haar zoon een toekomst te

kunnen bieden.

“Als ik niet toevallig op de naaimachineafdeling van Tools To Work

terecht was gekomen, had ik dit nooit bedacht” vertelt Ron, terwijl

de klanten af en aan lopen. De één voor wat garen, de ander voor

een winkelhaak in de jas van haar zoontje. “Het is het weer, hè”,

glimlacht Ron. “Als het wat kouder is, kruipen de mensen achter

hun naaimachine.”

De weg naar een eigen onderneming was geen gemakkelijke. Na een

opleiding HTS elektrotechniek werkte Ron jarenlang als gedeta-cheerde voor Philips in Eindhoven. “Een mooie baan” vertelt Ron, “maar het werk veranderde steeds meer. Ik zat alleen nog maar

achter de computer, terwijl het werken met mijn handen nou juist mijn liefde had. Vijf dagen per week op en neer naar Eindhoven, hielp ook niet mee.” voegt hij er aan toe.

Toen hij zijn baan verloor en in diezelfde tijd zijn relatie kwijtraak-

te, belandde hij in de put. Via gesprekken en therapieën kreeg hij na

verloop van tijd zijn leven weer op de rit. Ron: “In die periode zag ik in het Stadsblad van Breda een adver-tentie staan: ´Open Dag bij Tools To Work´. Ik ben er heen gegaan en heb me aangemeld als vrijwilliger. Het leek me leuk om op de hout-

afdeling te werken. Maar vanwege mijn technische achtergrond

hadden ze me liever op de naaimachineafdeling.”Ron kwam in het arbeidsfit-traject van Tools To Work terecht en kreeg begeleiding naar terugkeer op de arbeidsmarkt. In die 2,5

jaar begon zich een idee te ontwikkelen. “Wat nou als ik voor mezelf

begin?”Het idee kreeg steeds meer vorm en werd een plan. Een plan om een eigen onderneming te starten. En nu is Ron Snijders de trotse eigenaar van Naaiwinkel Dokter ZigZag. “Het is flink aanpoten en rijk word ik er nog niet van. Maar het werk is gevarieerd en dat be-

valt me. Ik heb contact met klanten, repareer de machines, herstel

kleding, doe aan promotie en niet te vergeten de in- en verkoop. Ik

heb het prima naar mijn zin.“

‘Tijdens het activeringstraject ontstond mijn plan’

De winkel bestaat op de dag af 1,5 jaar als ik binnenstap voor een interview met Ron Snij-ders (51). Naaiwinkel Dokter ZigZag, gevestigd aan de Haagweg in Princenhage, verkoopt en repareert naaimachines, repareert kleding en je kunt er terecht voor advies. De winkel ziet er kleurrijk uit met alle klosjes garen, ritsen en four-nituren.

PROJECTEN ARBEIDSFIT

16 17Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Morkiswa Technische School

Tekst en foto: Annelies de Ruiter

Page 10: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

18 19Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Dit is het hart van onze stichting. Iedere week werken er 100 mensen van allerlei komaf in deze werkplaats.

Dit doen zijn vrijwiilig en vanuit compassie met mensen die het minder hebben.

REVISIE

ARBEIDSFIT

KENNISOVERDRACHT

Page 11: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

20 21Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Je had nooit van Tools To Work gehoord en geen idee van wat het werk als trajectbegeleider inhield. Hoe ben je hier dan toch terecht geko-men?“Netwerken”, antwoord Ursula resoluut. “Mijn verhaal is een schoolvoorbeeld van wat je daarmee kan bereiken”. En ze vertelt: “Mijn carrièrepad is wat ongebruikelijk verlopen. Na de Middelbare Detailschool en de MTS- Edelsmeden in Schoonhoven ben ik gestart als verkoopmedewerkster en

Interview met Ursula Baaij

Foto: John Wijngaarde

‘Ik kwam bij Tools To Work terecht dankzij een kerstkaartje’

Ursula Baaij werkt sinds 2014 bij Tools To Work als Traject-begeleider. Voordat ze bij Tools To Work begon had ze geen idee van het bestaan van deze unieke organisa-tie. Laat staan dat ze wist wat de inhoud van de functie trajectbegeleider inhield. Inmiddels heeft ze op haar eigen(wijze) manier invulling weten te geven aan deze uitdagende job.

Hoe onderhield je al die contacten?

“In december stuurde ik kerstkaartjes naar de contacten bin-nen mijn netwerk. Eén van hen reageerde hierop via LinkedIn.

Daar zag hij dat ik nog steeds een baan zocht. Hij kende mijn sociale inslag, mijn creativiteit en mijn affiniteit met tech-

niek. Daarnaast wist hij van mijn achtergrond op het gebied

van personeel en arbeid. Hij verwachtte dat dit mooi zou

matchen met de vacature voor Trajectbegeleider bij Tools To

Work. Van het één kwam het ander. Zo ben ik dus terechtge-

komen bij Tools To Work. Dankzij een kerstkaartje.”

Mooi verhaal, maar niet voor iedereen werkt het zo makkelijk. Je moet natuurlijk wel weten wat je wilt. En de middelen en contacten hebben om het te kunnen realiseren.“Dat is waar”, geeft Ursula toe, “Ik beschouw mijzelf als een

erg gelukkig mens dat het mij zo is gelukt. Hoewel het ook

voor mij niet altijd even makkelijk is geweest. Juist daardoor

realiseer ik me des te beter hoe moeilijk het voor mensen is

als ze gedwongen worden van koers te veranderen.”

En wat doe jij nu precies als trajectbegeleider? Ursula veert enthousiast overeind als ze kan vertellen over haar werk. “Wat ik voornamelijk doe is: luisteren, praten en faciliteren. Mensen die bij ons in traject komen via de ge-

meente of het UWV hebben, om wat voor reden dan ook, een

afstand tot de arbeidsmarkt. Dan is het niet genoeg om alleen

vacatures te zoeken en iemand te helpen met een sollicitatie.

Vaak spelen er op ander vlakken zaken die van invloed zijn,

bijvoorbeeld psychische of fysieke problemen, schulden,

verslaving, etc.”

Kun jij die problemen oplossen?

“Natuurlijk kan ik niet alles oplossen. In gesprekken probeer

ik erachter te komen wat mensen beweegt of wat ze tegen-

houdt. Van daaruit gaan we mogelijkheden zoeken of creë-

ren. Hier komt mijn creatieve kant goed van pas. Maar het

echte werk gebeurt op de werkvloer. Dat doen mensen zelf en samen met hun collega’s. Binnen onze werkplaats vinden mensen een beschutte werkplek waarbinnen ze hun talenten

kunnen ontdekken en ontplooien. Ik mag hierbij het steuntje

in de rug bieden. Of wanneer nodig de schop onder de kont.”

Wat vind je het mooiste aan jouw werk?“Het mooiste van mijn werk hier zijn de mensen”, vertelt

Ursula. “Binnen Tools To Work is de diversiteit enorm. Qua

leeftijd, werk- en levenservaring, nationaliteit, kwaliteiten

en beperkingen. Ik denk dat daarin onze kracht zit. Het

geeft mij ontzettend veel voldoening om te zien hoe onze

medewerkers zich met de hulp van elkaar ontwikkelen.

Ogenschijnlijk kleine interventies kunnen een enorm effect

hebben.”

Heb je voorbeelden?

“Ik heb hier wel eens iemand binnen zien komen die behoor-

lijk depressief was. Hij was alle vertrouwen in zichzelf en

anderen verloren. Stil, afwezig, haren door de war, beetje grauwig. Net een zielig vogeltje. Echter na een paar weken zag ik hem tijdens de pauze voorzichtige pogingen doen om zich in een gesprek te mengen. En inmiddels voert hij samen met zijn collega’s het hoogste woord.”“Nog een mooi voorbeeld is een jonge knul die hier kwam.

Moeilijk lerend, verbaal niet sterk, reclassering op zijn dak en

onder behandeling vanwege agressieproblemen. Van dat laat-

ste hebben wij nooit iets gemerkt, maar waarschijnlijk kwam

dat voort uit frustratie. Wij hebben hier de tijd voor hem

kunnen nemen en hem de aandacht gegeven die hij nodig had.

Nu heeft hij een schooldiploma op zak en een vaste baan.”

“Zo kan ik nog veel meer voorbeelden noemen”, vertelt

Ursula. “Dit is waar ik het voor doe. Bij Tools To Work vinden

mensen aandacht, respect en een luisterend oor. Vrijwilli-

gers, deelnemers en dagbesteders horen er allemaal bij. Vaak

is dat al het belangrijkste.”

Je werkt hier nu 3 jaar. Dat is maar een fractie van de 30 jaar die Tools To Work al bestaat. Hoe zie je de toekomst?“Ondanks dat we al 30 jaar bestaan, zijn we eigenlijk heel

erg hip. We spelen in op zeer actuele behoeften binnen onze

maatschappij. Denk aan de gevolgen van de Participatiewet

die zegt dat iedereen mee moet doen en werken naar ver-

mogen. Of aan de toestroom van nieuwe Nederlanders.

Voor deze laatste groep zijn we het project Tools voor Taal

gestart waarin we deze, veelal, jongeren ondersteunen met

de gesproken en geschreven Nederlandse taal.”

En je eigen toekomst? Nog een keer het roer omgooien?

“Graag zou ik in de toekomst nog iets willen ontwikkelen op het gebied van scholing of certificering. Het zou mooi zijn als we het bedrijfsleven nog meer bij onze organisatie kunnen betrekken. En door een sterkere samenwerking tussen gemeente, UWV, bedrijven en hulpverleners kunnen we de

springplank blijven vormen voor diegenen die de afstand tot

de arbeidsmarkt nog moeten overbruggen. We zijn nog lang

niet klaar!”

goudsmid bij een juwelier. Toen ik op zoek ging naar een

andere uitdaging, kwam ik via een uitzendbureau op een af-

deling Personeelszaken terecht. Als personeelsadviseur kon

ik meer voor mensen betekenen en dat voelde goed. Ik deed

een avondopleiding HBO-Personeel en Arbeid en vond een

vaste baan bij een groot productiebedrijf in de metaalbran-

che. Vanwege de crisis volgde reorganisatie op reorganisatie.

Ik zag mensen in de problemen komen en mijn mogelijkheden

om te ondersteunen werden steeds beperkter. Hier werd ik

niet gelukkig van. Uiteindelijk werd ook míjn baan weg ge-

reorganiseerd en ik besloot het roer nogmaals om te gooien.”

Hoe heb je dat gedaan?

“Mijn budget voor outplacement besteedde ik aan een

EVC-traject en een studie Maatschappelijk Werk & Dienstver-

lening. Ik deed vrijwilligerswerk als budgetcoach en burge-

radviseur. Tevens hield ik al mijn contacten op de hoogte van

mijn plannen. Ik zocht een baan waarbinnen ik mensen kon

helpen hun eigen weg te vinden. Net zoals ik die voor mezelf

zocht.”

ARBEIDSFIT

Page 12: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

22 23Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Tools To Work start in 2017 met een pilot om

ervoor te zorgen dat studenten na hun opleiding aan de

slag kunnen. Samen met lokale overheden in Kenia hebben

we een concept, genaamd ‘Toolbank’ ontwikkeld waarin het voor studenten gemak-

kelijker wordt de stap te maken van

schoolbank naar arbeidsmarkt.

In veel Afrikaanse landen is het de gewoonte dat je als

vakman of -vrouw je eigen gereedschap mee brengt. “Zon-

der gereedschap is mijn diploma niks waard”, aldus een

Keniaanse studente kleding maken. “Als ik een naaima-

chine van mezelf zou hebben, dan kan ik na mijn opleiding

meteen geld gaan verdienen.”

Investeren

Studenten van technische scholen in West-Kenia ontvan-

gen tijdens hun opleiding een eigen naaimachine. Tijdens

de lessen gaan de studenten met deze naaimachine kleding

en schooluniformen maken. Met het geld dat ze daarmee verdienen wordt de naaimachine afbetaald. Aan het einde van de opleiding is de naaimachine hun eigendom en heb-

investeren in

In Kenia kan het overgrote deel van afgestudeerden van technische vaktrainingen niet aan de slag. Simpelweg omdat ze geen gereed-schap of machine hebben. Zonde, want ze hebben voldoende kennis en vaardigheden in huis.

Kenia met behulp van een ‘Toolbank’

ben ze een directe opstap naar betaald werk. De studenten

hebben dan behalve een diploma ook startgereedschap.

Bovendien hebben ze contacten opgedaan om de gemaakte

producten te verkopen.

Andersen VTC

Voor deze pilot hebben we drie technische scholen geselec-teerd. Eén van de scholen die aan deze pilot deelneemt is het Andersen Vocational Training Center.

Deze school ligt op het platteland aan de voet van Mount Elgon op het terrein van de Andersen Farm, een rozenkwekerij. De school geeft trainingen in kledingmaken, metaal- en houtbewerken en

motoronderhoud. Allemaal vakken die goed aansluiten bij

de behoefte van de lokale markt.

In april 2017 zijn de eerste 65 van de 100 naaimachines aan studenten uitgegeven. Een grote stap. De leerlingen naaien stofjassen voor de Andersen Farm en kleding voor hun eigen klanten. Met het verdiende geld kunnen ze de naaimachines afbetalen. Voor deze pilot werken we samen met Stichting Elimu in Tilburg.

Tekst: Annelieke Robben

Foto’s: Luitzen Wobma, Annelieke Robben

PROJECTEN

Page 13: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

VRIJWILLIGERS

24 25Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Al jaren wist ik dat ik als vrijwilligster

wilde werken voor Tools To Work. Maar eerst

moest ik met pensioen zijn. Acht jaar geleden

was het zo ver. Ik doe heel ander werk dan wat

ik beroepshalve deed, maar vind het ontzettend

leuk. Bij deze stichting werken vrijwilligers sa-

men met mensen die een afstand hebben tot de

arbeidsmarkt. Er wordt gereedschap opgeknapt, fietsen, naai-& breimachines en computers. De goederen gaan naar vakscholen in Afrika

en naar Nederlandse gezinnen met een krap-

pe beurs. In Afrika kunnen jong volwassenen

hiermee een vak leren en in Nederland krijgen

kinderen op deze manier de kans om mee te

doen.

Aan mijn twee linkerhanden hebben ze in de

werkplaats niets, maar op de projectadminis-

tratie kan ik me nuttig maken. Hoe leuk is het

om een bericht te krijgen van mensen die dank-

zij gereedschap of een naai- of breimachine van

Tools To Work de kost kunnen verdienen voor

hun gezin en hun kinderen naar school kunnen

laten gaan.

Neem het verhaal van Leah. Leah heeft haar

school niet kunnen afmaken en had geen werk.

Tot ze leert breien op een breimachine en via

het Father Grol’s Welfare project in Kenia een

breimachine krijgt van Tools To Work. In haar

huurkamertje waar ze slaapt, kookt en woont

breit ze de mooiste spencers en vesten. In

drie kwartier maakt ze een vest. Zij breit ook

schooltruien, die verplicht zijn op veel Afrikaan-

se scholen. Nu heeft ze een inkomen en kan ze

voor haar kinderen zorgen. Haar droom is een

grotere werkplaats en andere vrouwen opleiden

als breister.

Leah heeft een droom, maar ik ook. Mijn droom

is dat alle breimachines die in Nederland onge-bruikt in een stoffig hoekje staan, naar Tools To

Work komen. Hoeveel vrouwen in Afrika zouden

daarmee aan werk geholpen kunnen worden!

Leah vroeg na haar vrijlating uit de ge-

vangenis, hulp aan de organisatie van Father

Grol’s Welfare Trust (FGWT). Zij had in de

gevangenis goed leren werken met een brei-

machine en kreeg een aanbeveling mee van de

directeur.

Via het FGWT kreeg Leah van Tools To Work

een Passap 80 dubbelbeds breimachine. Ze

vond een kamer in Naivasha en startte haar

eigen breiatelier.

In een kamertje van 3 x 3 m2 waar ze werkt,

slaapt en kookt, breit ze spencers en vesten

voor de schooluniformen die Afrikaanse scho-

lieren verplicht zijn te dragen.

Van haar verdiende geld heeft ze ook een naai-

machine kunnen aangeschaffen en werkt ze

nu samen met een kleermaker. Samen kunnen

ze nu complete schooluniformen aanbieden.

Ze hebben ze een winkelje geopend waar de

kleding wordt verkocht.

Deze samenwerking heeft beider inkomen ver-

betert, maar Leah heeft meer ambities. Haar

droom is: een grotere werkplaats, nóg meer

kennis van de breimachine, een overlockma-

chine om sneller te kunnen werken en ze wil

graag andere vrouwen opleiden als breister.

‘Mijn droom: alle ongebruikte breimachines naar Tools To Work’

Leah verdient haar geld met het maken van schooluniformen

Tekst: Astrid Kok, Foto: Henk Klerkx

PROJECTEN

Page 14: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

26 27Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Fietsen in Afrika

Als je in Kenia of Sierra Leone bent kan het zomaar gebeu-ren dat je iemand tegenkomt op een blauwe OV-fiets van de Nederlandse Spoorwegen. In 2016 schonk de NS een grote partij (630) afgeschreven OV- fietsen aan Tools To Work. Wij knapten ze op en stuurden ze vervolgens naar diverse pro-jecten in Afrika.

Een fiets maakt daar een groot verschil. Het is een duurzaam en goedkoop vervoermid-del. Stel je bent dokter en je moet huisbezoeken afleggen in diverse dorpen. Openbaar vervoer is er niet, een lokale taxi is duur, dus ga je te voet. Dan kun je niet veel mensen bezoeken op een dag. Of stel dat je een ambachtsman bent. Je wilt je klanten bezoe-ken om reparaties op te halen of goederen thuis te brengen. Dan je moet naar de winkel om materiaal te kopen. Met je fiets is dat veel gemakkelijker en je wint tijd.

Steeds meer projecten, die van ons fietsen hebben ge-kregen, starten ook fietswerk-plaatsen waar jonge mensen opgeleid worden tot fietsen-maker en waar de bevolking een fiets kan huren.

In de afgelopen jaren heeft Tools To Work 1759 fietsen kunnen versturen naar projecten in o.a. Zimbab-we, Congo, Kenia, Oeganda en Mozambique. De fietsen worden verstuurd per zeecontainer, vaak gecombineerd

met de verzending van gereedschap, naai-& breimachi-

nes en computers.De fietsen hebben in deze landen een enorme toege-

voegde waarde. Ze versterken de mobiliteit van kleine

ondernemers, geven scholieren een grote tijdwinst en

vergemakkelijken het werk van de mensen die voor loka-

le projectorganisaties werken.

Ondernemers vertellen dat zij veel minder tijd en geld kwijt zijn sinds zij alles per fiets kunnen doen. Klanten-bereik, inkoop en aflevering zijn een stuk efficiënter dan voorheen, toen zij enkel van het openbaar vervoer

gebruik konden maken.

Uit een gehouden enquête onder startende ondernemers

in Zimbabwe blijkt dat deze ondernemers, sinds het gebruik van de fiets, een omzetstijging van 40%-80% halen.

Leerlingen van de school van Sun4Malindi in Kenia maken dankbaar gebruik van de witte fiets van Park De Hoge Veluwe. Hun reistijd is teruggebracht van 2-3

uur per dag naar 1 uur per dag. Zij houden daardoor

veel meer tijd en energie over voor huiswerk en andere

zaken.

Behalve met Park De Hoge Veluwe en de NS werkt Tools

To Work ook samen met het bedrijf TOP-uitje. TOP-uitje

heeft een MVO-uitje (Maatschappelijk Verantwoord On-dernemen) ontwikkeld. Via spel moeten losse fietsonder-delen tot compleet werkende fietsen worden gebouwd. ‘BOUW EEN FIETS VOOR AFRIKA ‘ heet het uitje en veel bedrijven hebben hier al een leuke dag aan beleefd. De

donaties die aan dit uitje gekoppeld zijn, stellen ons in staat de fiets te reviseren en op te sturen naar projecten in Afrika.

Tekst: Luitzen Wobma, Foto: Jan Koeman

DONOREN EN SPONSORS PROJECTEN

Page 15: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

28 29Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

‘Ik heb hier mijn plek gevonden’

Gert-Jan van der Heijden (42) werkt sinds 2011 op de fietsafdeling. Hiervoor werkte hij lange tijd ‘in het hout’, zoals hij zelf zegt. “We maakten industriële verpakkingen. Het waren altijd lange dagen, maar toch ging ik met ple-zier naar mijn werk.”Toen er het één en ander gebeurde in zijn pri-véleven en Gert-Jan thuis kwam te zitten, is hij op advies van zijn psycholoog eens een kijkje gaan nemen bij Tools To Work. Met twee dag-delen begon hij op de fietsafdeling en leerde de kneepjes van het vak van de afdelingsbegelei-der. Inmiddels werkt hij er 5 halve dagen en wil hij niet meer weg.Gert-Jan: ”Ik heb het hier enorm naar mijn zin. Zéker nu ik verantwoordelijk ben voor de fietsen die worden ingezet bij TOP-uitje.” (TOP-uitje is een evenementenbureau dat o.a. het bedrijfsuitje BOUW EEN FIETS VOOR AFRIKA aanbiedt.red.) “Ik zorg dat de speciale fietsen gedemonteerd worden en alle onderdelen soort bij soort klaar staan voor het volgende uitje op locatie. Wanneer het spel gespeeld is, komen de fiet-sen terug en begint het demonteren opnieuw. Het is echt mijn ding geworden.”De structuur en de directe verantwoordelijk-heid bevallen hem goed. Regelmatig gaat hij mee met het uitje om technische ondersteu-ning te geven. “Ik help graag”, vertelt Gert-Jan, “ook in mijn privéleven doe ik graag klusjes voor mensen. Als ik foto’s zie van hoe blij de mensen in Afrika zijn met hun fiets, dan voel ik me trots en nuttig . Ik krijg er soms zelfs kippenvel van.”

Tekst: Claudia van der Heijden, Foto: John Wijngaarde

VRIJWILLIGERS

Page 16: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

30 31Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Malinese vrouwen krijgen in Burkina Faso

SKIT trainingen

“Ze wilden niet stoppen voor ze zéker wisten dat ze alles hadden geleerd”, vertelt PUM expert Thea Jansen. (PUM is een nonprofit organisatie die ondernemers in ontwikkelingslanden ondersteunt met kennis en expertise, red.) Samen met collega Jan Koeman was zij begin 2017 twee weken in Burkina Faso om cursussen te geven. Cursussen in het onder-houden en repareren van fietsen en naaimachines. Thea: ”Deze vrouwen kunnen allemaal goed overweg met de naaimachine, maar als hij hapert hebben ze niet de kennis en het gereed-schap om hem te repareren.” Een groep van 12 Malinese vrouwen kwam speciaal naar Burki-na Faso om de training te volgen. In Mali is het voor Europeanen nog te gevaarlijk vanwege aanslagen en ontvoeringen. Met gereedschap, machines en video-training van Tools To Work, gingen zij aan de slag en behaalden allemaal het certificaat van monteur. Terug in Mali kunnen deze vrouwen een eigen bedrijf starten. VAM, stichting Vrouw en Arbeidsmarkt, helpt hen verder met het organisatorisch opzetten van de business. Deze 12 vrouwen gaan een zonnige toekomst tegemoet in een land waar geen fiets- of naaimachinewinkel om de hoek zit. De cursus was een groot succes!

Tekst: Thea Jansen, Foto: Jan Koeman

KENNISOVERDRACHT

Page 17: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

VRIJWILLIGERS

32 33Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Wie ben je, waar kom je vandaan?Mijn naam is Ahmad Abdulgani, ik ben 25 jaar geleden ge-

boren in de prachtige havenstad Benghazi in Libië.Met mijn

vader en moeder, een oudere broer en zus en een jongere zus

hebben wij goede jaren gekend. Wij hebben de Palestijnse

nationaliteit. Als ik aan mijn jeugd denk, zie ik de mooie jaren

op school en het spelen op het strand wat we vaak deden. Het was fijn thuis. Lekker eten en altijd gezellig bij elkaar. Welke opleiding heb je gevolgd en heb je ook

gewerkt?

Tijdens het volgen van de middelbare school werkte ik in een

computerwinkel. Daarna volgde ik een ICT-opleiding en werk-

te bij een bedrijf dat technische ondersteuning geeft bij instal-

latie en gebruik van schotelantennes en randapparatuur.

En toen naar Europa. Wat kun of wil je hierover

vertellen?De situatie in Libië werd na 2011, het begin van de oorlog, steeds moeilijker. In 2014 werd het voor jonge mannen zoals ik te gevaarlijk. Door de dreiging heb ik de moeilijke keus gemaakt om naar Europa en uiteindelijk naar Nederland te gaan. Ook mijn broer en zijn gezin zijn vertrokken. Zij wonen

nu in Zweden. Mijn zwager en zus zijn met hun twee zoontjes

ook naar Nederland gekomen.

Over Nederland, hoe gaat het?In 2014 ben ik, via Ter Apel in het COA (Centraal Orgaan opvang

Asielzoekers, red.) in Budel terechtgekomen en heb daarna nog in Eindhoven gewoond. Ik woon nu al bijna 2 jaar in Ooster-

hout, net als mijn zus met haar gezin. Ik mis mijn ouders en

mijn jongere zus. We hebben gelukkig regelmatig contact via

internet als de verbinding het toelaat. Het gaat goed. Ik woon

op mezelf in een kleine maar leuke woning en wil iedere dag

stappen maken naar een betere toekomst.

Wat voor stappen?Ik leer Nederlands en dit gaat goed. Als nieuwe Nederlander

ben ik aan het inburgeren. De Nederlandse regering (DUO)

geeft hier verschillende mogelijkheden voor.

(meer informatie hierover lees je op www.inburgeren.nl).

Ik ben begonnen bij Kellebeek, een school in Breda waar veel

nieuwe Nederlanders starten. Bij de Universiteit van Tilburg

heb ik daarna een module gevolgd. Op dit moment doorloop

ik een traject bij Voorwaartz, een bureau voor taaltraining en

coaching. Dat doe ik niet alleen voor het inburgeringsdiploma,

maar ook omdat ik merk dat het spreken van de Nederlandse

taal mijn leven mooier maakt.

Wat doe je nog meer? Ik wil graag een opleiding gaan volgen en een baan gaan vin-

den in de ICT. Communiceren met anderen en de Nederlandse

taal beheersen. Niveau B1* is nodig om dit te bereiken. Naast

mijn taalopleiding heb ik twee taalcoaches, een aardige dame

en heer. Zij helpen me, ieder, één uur per week. Daarnaast

werk ik als vrijwilliger drie dagdelen bij Tools To Work in

Teteringen. Hier leer ik veel.

Aha, Tools To Work, hoe vind je het werk?Heel leuk, ik werk op de computerafdeling. Het werk sluit aan op mijn ICT-achtergrond en toekomstplannen. Er wordt gewerkt, gepraat en gelachen. Ik hou van het werken met com-

puters, leer van het praten en heb plezier door het contact met

de mensen. Ik hoor best vaak dat ik goed Nederlands spreek.

Dit komt volgens mij zeker ook door het werken bij Tools To

Work. Iedere donderdag krijg ik een uur taalondersteuning

van John Wijngaarde (taalvrijwilliger). Vaak kijken we naar

brieven of mails van bedrijven of instanties die ik niet hele-

maal begrijp. Steeds leer ik dan wat nodig is. Ik ben heel blij

om bij Tools To Work te werken.

Wat zou je willen zeggen tegen andere nieuwe

Nederlanders? Ga alsjeblieft Nederlands leren, dat is belangrijk om verder

te komen. Het helpt om met Nederlandse mensen om te gaan.

Wees niet bang om fouten te maken, daar kun je van leren.

Zorg goed voor jezelf, werk aan jezelf. Het gaat om de toe-

komst, die is van jou.

*Taalniveau B1 staat voor eenvoudig Nederlands. Ongeveer 95% van de bevolking begrijpt teksten die op taalniveau B1 zijn geschreven. Ook mensen die geen (hoge) opleiding hebben gehad. Taalniveau B1 kenmerkt zich door het gebruik van veel voorkomende woorden en korte, eenvoudige en actieve zinnen. Er zijn 6 taalniveaus: A1 is het laagste, niveau C2 is het hoogste.

Iedere dag maak ik stappen naar een betere toekomst´

Tekst en Foto: John Wijngaarde

Een interview met Ahmad Abdulgani, sinds 2014 in Nederland

“Zorg goed voor jezelf en werk aan jezelf. Het gaat om de toekomst, die is van jou.”

Page 18: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

HERGEBRUIK van goederen zit Tools To Work in het DNA

34 35Jubileumnummer TOOLS TO WORKJubileumnummer TOOLS TO WORK

Jonge ondernemers richten zich

steeds meer op het verhuren en delen

in plaats van verkopen van hun pro-

duct. Niet het bezit, maar het gebruik

van producten staat centraal. Ook

grote bedrijven worden steeds inven-

tiever in het hergebruik van onder-delen. Fokker bijvoorbeeld bespaart duizenden euro’s door gereviseerde onderdelen in te zetten in plaats van

het aanschaffen van nieuwe onder-

delen. Met behoud van veiligheid en

kwaliteit.

Niet naar de schroot

Op lokaal niveau zien we een toename

van repaircafés waar kapotte goe-

deren gerepareerd kunnen worden.

Steeds meer mensen krijgen moeite

met de wegwerpmaatschappij. Dat

merken we ook in onze werkplaats.

Steeds vaker besluiten mensen pro-

ducten bij ons in te leveren in plaats

van op de schroothoop te gooien. Men

ziet het voordeel van het hergebruik

van goederen in de wetenschap dat

anderen hiermee een inkomen kun-

nen verdienen. Zo eenvoudig kan ont-

wikkelingshulp zijn.

Een tweede leven

In onze werkplaats worden dage-

lijks grote hoeveelheden producten

nagekeken, hersteld en waar nodig

gerepareerd. Gereviseerde compu-ters, fietsen, naai- en breimachines en gereedschap vinden hun weg naar

projecten in Afrika. Soms met nieuwe

onderdelen, maar meestal met gere-

cycled materiaal.

Goederen die echt niet meer te red-

den zijn, worden gedemonteerd, ge-

sorteerd op grondstof en vervolgens

gerecycled.

Recycling

Op ons terrein hebben we een kleine

milieustraat, waar alle onderdelen

naar grondstof gesorteerd worden

en via samenwerkende bedrijven ge-

recycled worden. Dit leverde in de

afgelopen vier jaar ca. € 12.000,= op.

Geld dat we weer investeren in cur-

sussen over onderhoud en reparatie

die wij geven in Afrika. Sinds 2005

hebben wij meer dan 2500 monteurs

en trainers van monteurs opgeleid in

het onderhouden en repareren van fietsen en naai- en breimachines. Met deze kennisoverdracht wordt de le-

vensduur van de producten die wij

opsturen verlengd.

Resultaat

Vanaf 1992 houden we de aantallen

gereviseerde goederen bij. Dit zijn

respectabele aantallen. Deze goede-

ren zijn voornamelijk naar Afrika ge-

gaan, maar er is ook een toenemende vraag uit Nederland naar fietsen en computers. Via o.a. Stichting Leergeld

worden deze geleverd aan mensen

met een kleine beurs.

Zorg voor de aarde en haar mensen,

dat is waar Tools to Work voor staat.

Dat doen we door het opwekken van

energie met onze zonnepanelen, het

hergebruik van goederen en verpak-

kingsmateriaal, en het investeren in

de kracht van mensen.

Het terugdringen van het gebruik van grondstoffen is actueler dan ooit. Er is een groeiend besef dat de aarde niet onuitputtelijk is. Dat resulteert in allerlei nieuwe initiatieven om restproducten en grondstoffen te herge-bruiken. Een circulaire economie, noemen we dat.

Tekst: Luitzen Wobma

Infographic: Annelies de Ruiter

Tweemaal per week haalt Ad Willems goederen op bij particulieren, scho-len en bedrijven. Ad: “Ik doe dit nu een jaar of 10, meestal met mijn trouwe maat Lucien. Soms is er zoveel aanbod dat ik extra dagen werk, maar altijd met mijn eigen auto en de aanhanger van Tools To Work. Die zou trouwens best een nieuw dekzeil kunnen gebruiken met ons logo en telefoonnummer erop...”

Allereerst willen wij Tools to Work feliciteren met het

30-jarig bestaan van de organisatie.

Onze eerste contacten, met de Derde Wereld Werk-

plaats, dateren van zo’n tien jaar geleden. De nieuws-

brief 2008 jaargang 10 editie 5 is de oudste correspon-

dentie die we in ons bezit hebben.

Stichting Leergeld West-Brabant Oost is zelf actief

sinds 2003 en zet zich in voor kinderen tussen 4 en 18

jaar die opgroeien in minimagezinnen en daarom niet

actief kunnen deelnemen aan binnen- en buitenschool-

se activiteiten of sport. Per jaar ondersteunen wij op

deze manier zo’n 1.000 kinderen in acht gemeenten

(Aalburg, Dongen, Drimmelen, Geertruidenberg, Gil-

ze-Rijen, Oosterhout, Werkendam en Woudrichem).

Via Tools to Work is er een samenwerking ontstaan

waarbij Leergeld tweedehands PC ’s en fietsen kan kopen voor kinderen die daarvoor een aanvraag indie-

nen. In het begin waren de aantallen klein maar in de

loop van de tijd zijn die fors gestegen en het kan dus zo

maar voorkomen dat er een wachtlijst ontstaat.

Zodra de spullen klaar staan krijgt het gezin bericht

dat ze naar Teteringen kunnen komen en als dat niet

kan dan is er zelfs sprake van een bezorgservice! Wij

op onze beurt promoten bij particulieren en gemeenten

om nog op te knappen fietsen naar Tools To Work te brengen of contact op te nemen om te laten ophalen.

Een hechte samenwerking, gebaseerd op simpele af-

spraken, maar wat een goed gevoel geeft omdat beide

organisaties weten dat ze hiermee een positieve bij-

drage kunnen leveren aan mensen die onze steun goed

kunnen gebruiken.

Wij wensen Tools to Work nog veel succesvolle projec-

ten toe in ontwikkelingslanden en continuïteit in de

relatie met Leergeld West-Brabant Oost.

Charlotte J. van ’t Hullenaar

Algemeen Coördinator St. Leergeld West-Brabant Oost

[ INGEZONDEN BRIEF VAN STICHTING LEERGELD ]

Page 19: “Tools To Work geeft mij de kans om mezelf te ontwikkelen ......kappen van de naaimachinebehuizing schuren en schilderen. Niet echt leuk werk vond ik het, ik was er niet zo handig

30 jaar revisie arbeidsfit kennisoverdracht

HET WERK VAN TOOLS TO WORK WORDT MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR BIJDRAGEN VAN PARTICULIEREN, BEDRIJVEN, ORGANISATIES EN FONDSEN.