“Elke jongere telt!” - Woerden · Startkwalificatie Diploma op minimaal Havo/VWO of MBO niveau...

Oudewater en Montfoort

“Elke jongere telt!”

Jaarverslag leerplicht schooljaar 2006-2007 2

INHOUDSOPGAVE WOORDEN/ AFKORTINGENLIJST 1. Inleiding 2. Algemene informatie over de uitvoering van de Le erplichtwet 1969

2.1 Doelstelling van de Leerplichtwet. 2.2 Uitgangspunten van de Leerplichtwet. 2.3 Uitvoering. 2.4 Formatie Leerplicht. 2.5 Taken en rollen die voortvloeien uit de Leerplichtwet 2.6 Soorten schoolverzuim

3. Uitvoering van de Leerplichtwet in de gemeente W oerden

3.1 Servicenormen leerplichthandhaving 3.2 Leerplichtadministratie 3.3 RMC/ onderwijsadviseurs 3.4 Regionaal leerplichtbeleid 3.5 Cursussen 3.6 Acties in het werkveld

4. Feiten en cijfers van het schooljaar 2005-2006 4.1 Aantal leerplichtigen en meldingen 4.2 Meldingen per schooltype

4.3 Uitleg genoemde vrijstellingen-wetsartikelen 4.4 Signaalmeldingen 4.5 Processen-verbaal 4.6 VAVO

5. Samenwerking

5.1 Deelname zorgadviesteams 5.2 (Jeugd)hulpverlening 5.3 Samenwerkingsverband VO-SVO Woerden Montfoort 5.4 “Op de rails” binnen het Samenwerkingsverband 5.5 Uitleg van projecten 5.6 Politie 5.7 Het OM van het Arrondissement Utrecht 5.8 Samenwerkingsconvenant Schoolverzuim 5.9 Aansluiting van VO naar MBO 5.10 Afstemming binnen eigen gemeenteafdeling

6. Conclusie en aandachtspunten voor schooljaar 200 6/2007 7. Bijlagen Bijlage 1: Cijfers Oudewater en Montfoort Bijlage 2: Schematische weergave integrale aanpak schoolverzuim Bijlage 3: Casus samenwerking met politie Bijlage 4: Melden bij Leerplicht

Pag. 4 4 4 4 4 4

4/5 6 6 6 7 7 8 8 9

9

9/10 11 11 12 13 14

15

15 15 15 15 16 17 17 17 18 18

19

20

21 22 23 24


Woorden / afkortingen lijst;

BAO Basisonderwijs SBAO Speciaal Basisonderwijs VO Voortgezet Onderwijs VSO Voortgezet Speciaal Onderwijs VMBO Voorbereidend Middelbaar Beroepsonderwijs HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs VWO Voorbereidend Wettenschappelijk Onderwijs MBO Middelbaar Beroeps Onderwijs VAVO Voortgezet Algemeen Volwassen Onderwijs ROC Regionaal Opleiding Centrum Hier kan een opleiding voor MBO,

VAVO of Taalonderwijs (NT2) gevolgd worden ZMLK Zeer moeilijk lerende kinderen ZMOK Zeer moeilijk opvoedbare kinderen Swv VO-SVO Woerden- Montfoort

Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs en Speciaal voortgezet onderwijs van Minkema-, Kalsbeek-, Wellant College en Praktijkschool Woerden

REC 4 Regionaal Expertise Centrum voor indicatiestelling voor Speciaal onderwijs

Startkwalificatie Diploma op minimaal Havo/VWO of MBO niveau 2 RMC Regionale Meld- en Coördinatie functie voortijdig schoolverlaten Ingrado Landelijke verenging van Leerplichtambtenaren. Streeft naar

gelijkwaardige uitvoering van leerplichttaken op landelijk niveau. Gemeente heeft lidmaatschap

ZAT Zorg Advies Team OM Openbaar Ministerie JCJ Justitieel Casusoverleg Jeugd OCW Onderwijs Cultuur en Wetenschap


1. Inleiding Burgemeester en wethouders brengen jaarlijks voor 1 oktober verslag uit aan de gemeenteraad over het gevoerde leerplichtbeleid in hun gemeente (artikel 25 van de Leerplichtwet 1969, verder Leerplichtwet.) Hierbij presenteren wij u het jaarverslag over het schooljaar 2006-2007. In het jaarverslag geven wij inzage in de werkzaamheden van de leerplichtambtenaren en presenteren wij de feiten en cijfers over het schooljaar 2006-2007 2. Algemene informatie over de uitvoering v an de Leerplichtwet 1969 2.1 Doelstelling van de Leerplichtwet . De doelstelling van de wet is dat jongeren van 5 tot en met 17 jaar staan ingeschreven bij een, als zodanig door de onderwijsinspectie erkende school en ook daadwerkelijk onderwijs volgen. 2.2 Uitgangspunten van de Leerplichtwet. Uitgangspunt van de wet is dat er voor iedere jongere een passend onderwijsaanbod moet zijn. Daar tegenover staat de verplichting voor de jongeren om gebruik te maken van het onderwijsaanbod. Handhaving van de Leerplichtwet houdt in dat de leerplichtambtenaar erop toeziet dat iedere leerplichtige jongere in de gemeente bij een school staat ingeschreven en ook daadwerkelijk naar school gaat. Gebeurt dit niet, dan wordt de jongeren en/of ouders ter verantwoording opgeroepen en indien nodig kunnen er sancties worden opgelegd. In de memorie van toelichting van de Leerplichtwet staat dat handhaving vooral het karakter moet dragen van maatschappelijke zorg, en minder dat van justitieel optreden. De leerplichtambtenaar neemt niet de zorg van het kind over. Ouders en school (en/of hulpverlening) zijn en blijven hiervoor primair verantwoordelijk. 2.3 Uitvoering. Het toezicht op de naleving van de Leerplichtwet is opgedragen aan Burgemeester en Wethouders. Zij wijzen daarvoor een (of meerdere) leerplichtambtenaren aan. Deze leerplichtambtenaren worden beëindigd door de burgemeester. (Leerplichtwet artikel 16, lid 1 en 2) 2.4 Formatie Leerplicht. In het schooljaar 2006-2007 is de formatie van de leerplichtambtenaren 1,3 fte. De leerplichtambtenaren werken beiden 24 uur per week. Zij handhaven de leerplicht voor de gemeente Woerden. In het kader van de regionalisering van de leerplicht in het Westelijk Weidegebied Utrecht voert de gemeente Woerden voor de gemeenten Oudewater en Montfoort de leerplicht uit voor de jongeren in de voortgezet onderwijsleeftijd.Ook de leerplichtadministratie van deze gemeenten wordt door Woerden uitgevoerd (0,64 fte). Daarnaast is Woerden coördinatiegemeente voor het RMC (voortijdig schoolverlaten) (0,5 fte) (zie 3.2.) 2.5 Taken en rollen die voortvloeien uit de Leerpli chtwet

• De jongere in de leeftijd van 5 tot 17 jaar moet ingeschreven staan op een school en deze school ook daadwerkelijk bezoeken. Ongeoorloofd schoolverzuim is niet toegestaan.

• De ouders dragen verantwoordelijkheid: zij dienen ervoor te zorgen dat hun kind op een school staat ingeschreven en dat hun kind de school bezoekt.

• Vanaf de leeftijd van 12 jaar wordt de leerling zelf medeverantwoordelijk gesteld voor het schoolbezoek. Vanaf de leeftijd van 12 jaar kunnen zowel de ouders als de jongere zelf ter verantwoording worden geroepen en kan zowel tegen ouders als tegen de jongere zelf proces-verbaal worden opgemaakt.


• De directeur van de school is verplicht alle in- en uitschrijvingen binnen 7 dagen door te geven aan de leerplichtambtenaar, zodat de leerplichtadministratie telkens actueel blijft. De directeur is wettelijk verplicht verzuim na 3 opeenvolgende dagen te melden aan de leerplichtambtenaar. Ook verzuim dat meer dan 1/8 van de lestijd bedraagt gedurende vier lesweken dient gemeld te worden bij de leerplichtambtenaar.

• De leerplichtambtenaar De leerplichtuitvoering kent vier basistaken.

1. Het behandelen van verzoeken om extra verlof en ontheffingen/vrijstellingen. 2. Het verlenen van maatschappelijke zorg aan jongeren van vijf tot achttien jaar ter voorkoming

van ongeoorloofd schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. 3. Het verrichten van justitiële afhandelingen volgens de Leerplichtwet. De leerplichtambtenaren

zijn Buitengewoon Opsporings Ambtenaar (BOA) 4. Het ondersteunen en (mede) ontwikkelen van beleid en het geven van voorlichting.

De leerplichttaak is onder te verdelen in drie componenten; preventief, curatief en repressief In het kort zijn deze drie termen hieronder omschreven;

1. Preventief De Leerplichtambtenaar neemt deel aan het zorgadviesteams( ZAT) van de scholen voor voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs in Woerden. Daar waar problemen zich voordoen, is het van belang snel te reageren. In het ZAT worden problemen rond leerlingen gesignaleerd en bespreken verschillen de partijen, te weten; de school, maatschappelijk werk (jeugdloket), politie, GGD arts en leerplichtambtenaar, wie welke taak op zich neemt. Het geven van voorlichting over de Leerplichtwet en het verstrekken van informatie over de regels en afspraken aan ouders en schooldirecteuren hoort bij het onderdeel preventie.

2. Curatief Na de verzuimmelding stelt de leerplichtambtenaar een onderzoek in naar de reden van het verzuim. Doel van interventie is om de leerling zo snel mogelijk weer op school te krijgen.

3. Repressief Als de leerling na herhaalde gesprekken blijft verzuimen en er geen verandering in de situatie van de leerling optreedt, dan maakt de leerplichtambtenaar uiteindelijk proces-verbaal op. Een afschrift van het proces-verbaal dat naar Justitie gezonden wordt, gaat naar de Raad voor de Kinderbescherming, behalve bij een proces-verbaal wegens luxeverzuim. De Raad voor de Kinderbescherming verricht een basisonderzoek naar de gezinssituatie. (zie voor uitleg van dit onderzoek hoofdstuk 4.6 Proces-verbaal) De interventies van de leerplichtambtenaren zijn divers en hiervan ziet u in volgend schema een overzicht. Samenvattend een overzicht van de interventies:

Advisering

Toezicht op - en handhaving leerplichtwet

Bemiddeling Kortdurende hulpverlening/ ondersteuning

Belangen behartiging

Deelname in zorgadviesteam

Regievoering Begeleide verwijzing

Signalering

Onderzoek

Handhaving

Informatie geven


2.6 Soorten schoolverzuim 1. Absoluut verzuim We spreken van absoluut verzuim als jongeren niet zijn ingeschreven bij een onderwijsinstelling, terwijl zij niet zijn vrijgesteld van deze verplichting. Het gaat hierbij om jongeren die als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie zijn ingeschreven, en nog leerplichtig of partieel leerplichtig zijn. 2. Relatief verzuim Relatief verzuim is verzuim waarbij de leerling en/of zijn ouders niet aan de verplichting hebben voldaan om te zorgen voor geregeld schoolbezoek, terwijl geen vrijstelling van deze verplichting bestaat (Leerplichtwet, artikelen 2, 4, 4a en 4c). Soorten relatief verzuim: 2a Luxe verzuim: Relatief verzuim voor extra vakantie buiten de schoolvakantie. 2b Signaal verzuim: Relatief verzuim is ongeoorloofd verzuim, spijbelen. Dit kan bestaan uit regelmatig te laat komen of een aantal uren of dagen wegblijven, tot in uiterste gevallen volledige schoolweigering. Wettelijk zijn scholen verplicht te melden bij schoolverzuim van drie achtereenvolgende schooldagen of meer dan 1/8 van de lestijd gedurende vier weken. Om de invloed van leerplicht zo groot mogelijk te maken, vragen wij van scholen om niet te wachten tot deze wettelijke termijn. Met de scholen is afgesproken dat zij melden wanneer een leerling begint te verzuimen, regelmatig te laat komt, terwijl school weet of vermoedt dat ze er geen vat op krijgen (sancties van school hebben geen effect) en wanneer er twijfels zijn over de werkelijke oorzaken van het ziekteverzuim. 3. Uitvoering van de Leerplichtwet in de gemeente W oerden 3.1 Servicenormen leerplichthandhaving In het kader van het project Open Vensters, dat tot doel heeft de klant van de Gemeente Woerden meer centraal te stellen, zijn er een aantal servicenormen voor de afdeling Onderwijs en Welzijn uitgewerkt. Voor de leerplichthandhaving zijn de volgende servicenormen geformuleerd.

1. Binnen 14 dagen nadat een geval van verzuim door een school is gemeld, wordt met een jongere (en diens ouders) een gesprek gevoerd door een leerplichtambtenaar, op het gemeentehuis. Een melding kan op vier manieren worden gedaan: telefonisch, per mail, per brief of op de website www.leerplicht.net.

2. Een klant die een melding van verzuim heeft gedaan ontvangt binnen een week na het gesprek als bedoeld onder 1, van de betreffende leerplichtambtenaar een kopie van de brief die aan de jongere (en diens ouders) wordt verstuurd ter bevestiging van de afspraken die tijdens dat gesprek zijn gemaakt.

3. Als een klant per e-mail een vraag stelt, ontvangt die klant van een leerplichtambtenaar een (inhoudelijke) reactie op uiterlijk de eerstvolgende werkdag van een leerplichtambtenaar. In uitzonderingsgevallen ontvangt de klant in eerste instantie uitsluitend een ontvangstbevestiging (per e-mail) met daarin de verwachte termijn waarbinnen alsnog inhoudelijk antwoord wordt gegeven op de vraag.

4. De dag voorafgaand aan ten minste 2 schoolvakanties zal een leerplichtambtenaar de gehele ochtend, van 9 tot 12 uur, bereikbaar zijn om meldingen van luxeverzuim (= verzuim/ziekmelding om eerder/langer op vakantie te gaan) van klanten in ontvangst te nemen en naar aanleiding van die verzuimmeldingen direct controles uit te voeren bij de betreffende jongeren.


5. Ook bij meldingen van luxeverzuim dat niet plaatsvindt direct voorafgaand of aansluitend aan een schoolvakantie, zal een leerplichtambtenaar, als die leerplichtambtenaar dat gezien de omstandigheden van het geval nodig acht, een huisbezoek brengen op uiterlijk de eerstvolgende werkdag van een leerplichtambtenaar.

6. Een verlofaanvraag (per brief, e-mail of telefoon) of een aanvraag voor andersoortige vrijstelling van de leerplicht wordt binnen 14 dagen door een leerplichtambtenaar beantwoord.

Als een klant (jongere, school of hulpverlenende instantie) belt, wordt die klant direct te woord gestaan door een leerplichtambtenaar of wordt die klant uiterlijk teruggebeld op de eerstvolgende werkdag van een leerplichtambtenaar. 3.2 Leerplichtadministratie Voor een goede uitvoering van de Leerplichtwet is een actuele leerplichtadministratie van wezenlijk belang. Van iedere inwoner van 4 jaar tot en met 22 jaar ( dit is meer dan alleen de leerplichtige leeftijd) wordt in het leerplichtsysteem bijgehouden op welke school hij zit en hoe de schoolloopbaan er uit ziet. Aan het einde van het schooljaar is gestart met het aanschrijven van ouder(s)/ verzorger(s) van jongeren in de leerplichtige leeftijd, die geen inschrijving op een school hadden. Als er niet gereageerd is op de tweede aanschrijving, volgt er een huisbezoek van de leerplichtambtenaar. Tot nu toe is hier geen absoluut verzuim uitgekomen. Het ging veelal om scholen buiten de regio die de inschrijvingen niet gemeld hadden of om inschrijvingen bij een instelling, omdat die jongeren niet in staat zijn om onderwijs te volgen. Het leerplichtadministratie systeem LL4all wordt nog niet optimaal gebruikt, gegevens kunnen nog niet voldoende uit het systeem worden gehaald. (zie aanbevelingen) 3.3 RMC/ onderwijsadviseurs Jaarlijks verlaat een groep jongeren het onderwijs zonder dat deze jongeren in het bezit zijn van een startkwalificatie, (een afgeronde HAVO, VWO of MBO-opleiding (niveau 2-4)) die hen toegang tot de arbeidsmarkt biedt. De problematiek van het voortijdig schoolverlaten is hardnekkig en vereist expertise en een goed functionerend netwerk van naar elkaar (door)-verwijzende instellingen. Om deze infrastructuur vorm te geven en te ondersteunen, heeft de rijksoverheid de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie (verder RMC) ingesteld. Het RMC wordt gedragen door samenwerkende gemeentebesturen, in regionaal verband. Het RMC richt zich op niet meer-leerplichtige jongeren tot 23 jaar. Onze (sub-) regio’s is sinds 1996 het Westelijk Weidegebied van Utrecht. De gemeenten Abcoude, Breukelen, De Ronde Venen, Loenen, Maarssen, Montfoort, Oudewater en Woerden maken hier deel vanuit. Woerden is de coördinerende gemeente. Op 1 januari 2006 zijn twee onderwijsadviseurs voor het RMC gestart met hun werk, onder de naam School2Work. Per 1 januari 2007 is een derde onderwijsadviseur gestart. Jongeren van 17 tot en met 22 jaar, die geen startkwalificatie hebben behaald, die niet staan ingeschreven bij een opleiding en niet het huidige of afgelopen schooljaar een half jaar of langer de lessen hebben gevolgd op een mbo- instelling, kunnen bij hen terecht. Het doel is ze te begeleiden naar een startkwalificatie. Dit gebeurt door hulp bij het zoeken van een passende opleiding (eventueel in combinatie met werk.) De onderwijsadviseurs helpen belemmeringen die de jongeren bij het volgen van een opleiding in de weg staan aan te pakken. Het afnemen van een beroepskeuze- en/of vaardighedentest is mogelijk. De onderwijsadviseurs zijn gedetacheerd vanuit het ID College in Gouda. Jongeren worden verwezen naar een mbo-opleiding die qua interesse, niveau en bereikbaarheid (geografisch) het beste bij hen past. Het RMC heeft een brochure en een speciale website gemaakt: www.school2work.net. Evaluatieverslag trajectbegeleiding is op te vragen bij de trajectbegeleiders of leerplichtambtenaren.


3.4 Regionaal leerplichtbeleid In 2004 hebben de gemeenten Abcoude, Breukelen, De Ronde Venen, Loenen, Maarssen, Montfoort, Oudewater en Woerden afgesproken om meer samen te werken bij de uitvoering van leerplicht-en RMC taken. De volgende afspraken zijn gemaakt.

- Elke gemeente handhaaft zelf de leerplicht voor de basisschoolleeftijd. - Twee zogenoemde netgemeenten- De Ronde Venen en Woerden- voeren de

(leerplicht)administratie uit voor alle vier- tot drieëntwintigjarigen in hun eigen gemeenten en de buurgemeenten Abcoude, Montfoort en Oudewater.

- De netgemeenten handhaven de leerplicht voor de voortgezet onderwijsleeftijd voor de eigen jongeren en de jongeren van de buurgemeenten. Voor Woerden zijn dat Montfoort en Oudewater.

- De formatieomvang voor de administratie voor vier tot drieëntwintig jaar en de leerplichthandhaving in de voortgezet onderwijsleeftijd, kan voor elke gemeente worden uitgevoerd volgens de norm van de landelijke vereniging van leerplichtambtenaren INGRADO (zelf uitgevoerd of bij een netgemeente ondergebracht). De INGRADO-norm is: 1fte voor leerplichtuitvoering op 5.000 leerplichtigen; 1fte voor leerplichtadministratie op 24.000 leerlingen.

- De leerplichtambtenaar van de netgemeente heeft zitting in de zorgadviesteams van de scholen voor voortgezet onderwijs in de regio.

- De RMC-registratie (voortijdig schoolverlaten) wordt uitgevoerd door de gemeente Woerden, dat wil zeggen, Woerden verzamelt en totaliseert de cijfers die de gemeenten afzonderlijk bijhouden, voor het ministerie.

- Er is gezamenlijk leerplichtbeleid voor alle leerplichtigen en niet-meer leerplichtigen tot drieëntwintig jaar.

In het regionaal leerplichthandboek is dit leerplichtbeleid vastgelegd. Uniform beleid binnen deze regio schept duidelijkheid voor ouders, kinderen en scholen en voorkomt rechtsongelijkheid. Het handboek is geschreven voor scholen en gemeenten en is te raadplegen via www.leerplicht.net Voor ouders is een brochure beschikbaar met de titel Onder de achttien moeten ze naar school met een samenvatting van het beleid. Deze samenwerking is –vooralsnog- aangegaan voor een periode van 4 jaar. Bij de start van het samenwerkingstraject is afgesproken om medio 2006 een tussenevaluatie te laten verrichten door een onafhankelijk onderzoeksbureau. Dit onderzoek is inmiddels uitgevoerd door KBA (Kenniscentrum Beroepsonderwijs Arbeidsmarkt) te Nijmegen. In december 2006 zijn de uitkomsten van de evaluatie besproken met de verantwoordelijke portefeuillehouders. In april 2007 volgde een werkbijeenkomst met bestuurders en leerplichtambtenaren, hier kwam een regionale uitvoeringsorganisatie als het meest wenselijke model naar voren. Dit model is door KBA verder uitgewerkt en samen met de uitkomsten van het evaluatieonderzoek beschreven in de publicatie Van evalueren naar regionaliseren? In het portefeuillehoudersoverleg van juni 2007 bleek, dat de betrokken bestuurders de tijd nog niet rijp achtten voor een principebesluit over de vorming van een regionale uitvoeringsorganisatie voor leerplicht en RMC. Er is besloten een projectorganisatie in te stellen voor het aanleveren van een nadere onderbouwing voor het nemen van een beginselbesluit begin 2008 over de vorming van een regionale uitvoeringsorganisatie voor leerplicht en RMC. ( zie aanbevelingen) 3.5 Cursussen De leerplichtambtenaren hebben dit schooljaar de cursus “Kwaliteit in zorg en regie” gevolgd, een cursus aan de Bestuursacademie. In deze cursus kwamen o.a de volgende onderwerpen aan de orde: Zicht op eigen positie, verschillende rollen van de leerplichtambtenaar, methodisch handelen en casuïstiek. Het Symposium “ Red de puber “ van Preventieplatform Voortgezet Onderwijs Midden Nederland is bezocht. De werkconferentie “Integrale aanpak schoolverzuim” georganiseerd door OCW is door de leerplichtambtenaren bijgewoond. Zie voor een schematische weergave van de betrokken partijen Bijlage 2.


3.6 Acties in het werkveld

• Onder de aandacht brengen van verzuimmeldingen De leerplichtambtenaren hebben bij de adjunct-directeuren van het Minkema -, het Kalsbeek- en het Wellant College het melden van verzuim besproken en nogmaals de meerwaarden van het tijdig melden benadrukt. In het consensus overleg is een toelichting gegeven op het leerplichtjaarverslag 2005/2006 en is het A-4 tje “Melden bij leerplicht” uitgedeeld.Toegezegd is door de aanwezige schoolbestuurders dit te verspreiden bij de verantwoordelijken. Zie bijlage 4.

• Controle luxeverzuim: Dit schooljaar is voor de voorjaarsvakantie controle uitgevoerd op het luxe verzuim bij de basisscholen in Harmelen. Dit gebeurde zowel aangekondigd als onaangekondigd. Van andere basisscholen kregen we het verzuim gemeld. De verzuimmeldingen werden gecontroleerd en de leerplichtambtenaar ging de klaslokalen in om eventuele afwezigen te controleren en met de leerlingen een praatje te maken over leerplicht. Bij verzuimmeldingen en twijfelachtige ziekmeldingen werd een huisbezoek afgelegd. Op adressen waar niet open werd gedaan, werd een brief in de bus gedaan met het verzoek om voor maandag a.s contact op te nemen met de leerplichtambtenaar. Indien er geen contact werd opgenomen kon worden geconcludeerd dat men op vakantie was. Zes ouders hebben een laatste waarschuwing gekregen. Bij een volgend verzuim zal direct proces-verbaal worden opgemaakt.

• Dag van de Leerplicht Op de derde donderdag in maart is jaarlijks de Landelijke Dag van de Leerplicht. Op deze dag wordt door leerplichtambtenaren in het land op diverse wijze de Leerplicht onder de aandacht gebracht. Dit schooljaar hebben we het signaalverzuim onder de aandacht gebracht bij de Basisscholen in Woerden. Op alle Basisscholen zijn door de collega’s van de afdeling Onderwijs en Welzijn stroopwafels voor de leerkrachten bezorgd. Daarbij zat een brief met uitleg over signaalverzuim, het belang van tijdig melden en wat de leerplichtambtenaar daarin kan betekenen. Tevens zat daarbij een lesbrief over de leerplicht voor groep 7/8 en een kleurplaat. Samen met wethouder mevrouw van der Woude hebben de leerplichtambtenaren een basisschool bezocht. In alle klassen is er over leerplicht gesproken. De kinderen konden vragen stellen en kregen na afloop een gezonde traktatie en een pen.

4. Feiten en cijfers van het schooljaar 2006-2007 4.1. Aantal leerplichtigen en meldingen Aantal leerplichtigen Woerden totaal Volledig leerplichtig 5-16 jaar 6554 Partieel leerplichtig 17 jaar 665

Woerden, Oudewater en Montfoort hebben bijelkaar 8503 leerplichtigen waarvoor de leerplichtambtenaren de handhaving uitvoeren. In totaal zijn er 260 meldingen gedaan bij de leerplichtambtenaren. De meest meldingen worden gedaan door de diverse scholen en soms meldt een ouder, als een jongere gestopt is met een opleiding of geen vervolgopleiding heeft gekozen en vervolgens thuis zit. Naast deze meldingen worden de leerplichtambtenaren ook vaak benaderd voor vragen over de leerplicht door zowel ouders als jongeren en scholen.


Aantal meldingen Woerden: Soort onderwijs Schooljaar

2004-2005 Schooljaar 2005-2006

Schooljaar 2006-2007

Basisonderwijs (BAO) 45 56 76 Speciaal Basisonderwijs (SBAO) 6 7 7 Voortgezet Onderwijs(VO) Kalsbeek College VMBO 9 17 18 Kalsbeek College HAVO/ VWO 8 13 6 Minkema College VMBO 29 29 34 Minkema College HAVO/VWO 3 7 14 Wellant College VMBO 4 3 3 Diverse ander VO scholen 5 8 6 Voortgezet Speciaal onderwijs (VSO) * 8 9 21 Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) 18 15 30 Totaal aantal meldingen 138 164 215

* VSO bevat eveneens meldingen van de praktijkschool Zie voor cijfers en feiten Oudewater en Montfoort schooljaar 2006-2007 Bijlage 1

Aantal meldingen Woerden

01020304050607080

BAO

SBAO

VMBO

HAVO/VW

O

Diverse

VO

VSOMBO

Soort onderwijs

Aan

tal

2004-20052005-20062006-2007

Meldingen per schooltype schooljaar 2004-2005, 2005-2006 en 2006-2007 Te zien is een stijging van het aantal meldingen. De scholen zien steeds meer in dat melden bij de leerplichtambtenaren effect heeft.


4.2 Meldingen per schooltype In onderstaand overzicht wordt inzichtelijk gemaakt hoe meldingen verdeeld zijn over de types onderwijs. Duidelijk zichtbaar is het hogere aantal (signaal)meldingen in het VMBO. Op deze scholen bevindt zich het grootste aantal risicojongeren. De inzet van de leerplichtambtenaren gaat voor het grootste gedeelte naar deze jongeren. Het aantal meldingen op BAO wordt voor een groot deel veroorzaakt door de meldingen luxe verzuim. Dit schooljaar zijn de leerplichtambtenaren door het basisonderwijs meer betrokken bij gezinsproblemen en bemiddeling tussen ouders en scholen. In het MBO zien we een stijging, doordat meer jongeren zijn gemeld die wilden stoppen met hun opleiding. Deze jongeren gaan veelal de rest van het schooljaar werken en worden begeleid naar een andere opleiding voor volgend schooljaar. Zie aanbeveling Aansluiting VO MBO Zie voor uitleg van de soorten verzuim de omschrijvingen in hoofdstuk 2.6 en de genoemde vrijstellingen in hoofdstuk 4.4

Na een melding worden de jongere en ouder(s)/verzorger(s) uitgenodigd voor een gesprek op het stadhuis. Indien nodig komen er vervolggesprekken, dit kan ook alleen met de jongeren zijn. Er wordt gekozen voor een huisbezoek als er snel actie of controle van de leerplichtambtenaar nodig is. Bijvoorbeeld bij twijfel ziekmelding of de jongere houdt zich niet aan de gemaakte afspraken. 4.3 Uitleg genoemde vrijstellingen- wetsartikelen In het schema staan een aantal vrijstellingen die verleend zijn door de leerplichtambtenaar. Het gaat om de volgende wetsartikelen: Artikel 11 van de Leerplichtwet Artikel 11 d. Dit artikel wordt door de leerplichtambtenaar gebruikt voor beroep op vrijstelling van geregeld schoolbezoek, voor jongeren wegens ziekte. Bijvoorbeeld jongeren die voor een periode zijn opgenomen of een deel van de schooltijd een behandeling volgen. Artikel 11 g. Jongeren die door ander gewichtige omstandigheden verhinderd zijn de school te bezoeken. Er wordt alleen vrijstelling verleend als het gaat om omstandigheden die buiten de wil en invloed van de ouders en/of jongeren liggen. De directeur van de school beslist over aanvragen tot 10 schooldagen. Voor meer dan 10 schooldagen beslist de leerplichtambtenaar.

Meldingen Woerden Vrijstellingen verleend

Soort verzuim: Info/

aanvraag verlof

Schorsing/ verwijdering/

gezinsproblemen/ bemiddeling

Artikel: Onderwijssoort Totaal aantal

meldingen Luxe Signaal Absoluut 11g 11d 15 3a/

3b 5a 5c

Basisonderwijs BAO 76 31 14 10 14 4 1 2 Speciaal Basisondw. SBAO

7 2 1 4

VMBO 58 6 32 3 16 1 1

HAVO/VWO 22 4 12 3 1 1 4 Voortgezet Speciaal Onderwijs/ Praktijkschool

21 7 8 6

MBO 30 15 2 5 12 Div. behandelcentra medisch/psychiatrisch

2 2


Artikel 15 van de Leerplichtwet Op grond van bijzondere omstandigheden kan voor partieel leerplichtigen vrijstelling gegeven worden voor inschrijving aan een school/instelling, als wordt aangetoond dat de jongere op andere wijze voldoende onderwijs geniet. Artikel 3a en 3b van de Leerplichtwet Het is niet aan alle jongeren gegeven in het gangbare onderwijstraject een startkwalificatie te halen. Voor hen kan vervangende leerplicht of een speciaal traject een mogelijkheid zijn om het zicht op een startkwalificatie te houden. In de artikelen 3a en 3b van de Leerplichtwet is de vervangende leerplicht voor 14-, 15- en 16-jarigen (‘laatste schooljaar’) geregeld. Artikel 5 onder a. van de Leerplichtwet Als de jongere op grond van lichamelijke of psychische gronden niet geschikt geacht wordt om tot een school /onderwijsinstelling te worden toegelaten. Artikel 5 c van de Leerplichtwet Als de jongeren als leerling staat ingeschreven op een school buiten Nederland en deze school geregeld bezoekt. 4.4 Signaalmeldingen Veruit de meeste meldingen bij de leerplichtambtenaren bestaan uit signaalmeldingen. Signaalmeldingen zijn meldingen over leerlingen waarvan de meeste problemen zijn gerelateerd aan de gezins-/ leefsituatie van de leerling. Vervolgens is de motivatie van de leerling een belangrijke factor. Dit is echter vaak het directe gevolg van de omstandigheden waarin de leerling zich bevindt of van een verkeerde schoolkeuze. Het aantal psychische of psychiatrische problemen is relatief klein. Het is echter de groep die veel aandacht en begeleiding nodig heeft. Deze leerlingen komen vaak meer schooljaren terug bij de leerplichtambtenaar. Als meldingen van signaalverzuim, bemiddeling, schorsing en verwijdering worden samengevoegd zijn dit ruim 124 signaalmeldingen Dit schooljaar waren 31 signaalmeldingen bij de leerplichtambtenaar een voortzetting van begeleiding van vorig schooljaar, 9 jongeren worden al meer dan twee schooljaren begeleid. Het blijkt dat de leerlingen van 14,15,16 jaar in het VO de grootste risicogroep vormen. We zien in de aantallen geen groot verschil tussen de meldingen van meisjes en jongens. Signaalverzuim VO totaal meisjes jongens 12-jarigen 2 1 1 13-jarigen 13 6 7 14-jarigen 21 12 9 15-jarigen 21 7 14 16-jarigen 18 10 8 17-jarigen 5 1 4 Totaal 80* 37 43

*dit aantal is exclusief de bemiddelingen, schorsingen/verwijderingen, zonder verzuim

Aantal signaalverzuim

02468

10121416

12 13 14 15 16 17

leeftijd

aant

al meisjes

jongens


4.5 Processen-verbaal Beide leerplichtambtenaren zijn opgeleid tot Buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA). Er zijn dit schooljaar 12 processen-verbaal opgemaakt. Er is 1 zaak naar Bureau-Halt gegaan. Aantal PV’s Schooljaar 2004/2005 Schooljaar 2005/2006 Schooljaar 2006/2007 luxe signaal halt luxe signaal halt luxe signaal halt BAO 1 7 6 VO 4 5 1 3 1 1 MBO 2 Wie wordt vervolgd? Bij luxe-verzuim wordt de ouder/verzorger vervolgd. Bij signaalverzuim is het afhankelijk van de casus of de ouders of de jongere zelf wordt vervolgd. De mate van verwijtbaarheid speelt hierbij een rol. Leerplichtigen tussen 12 en 18 jaar die verzuimen worden in beginsel vervolgd als de reden van het verzuim in belangrijke mate aan hen is toe te rekenen. De ouders/ verzorgers worden alleen vervolgd als ook een deel van de oorzaak van het verzuim aan hen is toe te rekenen, bijvoorbeeld door afspraken met school en de leerplichtambtenaar niet na te komen. Ouders die geen verwijt te maken valt en er alles aan hebben gedaan om hun leerplichtige kind naar school te krijgen, zullen niet worden vervolgd. Soms kan hierover worden overlegd met de Officier van Justitie Leerplichtzaken. Afdoening; Op luxe verzuim wordt gereageerd met een lik-op-stuk sanctie. Dit is een geldboete, bij herhaling zal deze hoger worden. Signaal verzuim heeft verschillende gevolgen en hangt af van de hoeveelheid verzuim en de omstandigheden en problematiek van de jongere. Dit kan zijn een voorwaardelijk vonnis, een maatregel Hulp en Steun (reclasseringsbegeleiding) of een Werk- en/of Leerstraf zijn, speciaal gericht op terugkeer naar school. Ouders krijgen meestal een geldboete. Onderzoek Raad voor de Kinderbescherming; Bij het opmaken van een proces-verbaal signaalverzuim wordt altijd een strafrechtelijke melding bij de Raad voor Kinderbescherming gedaan. Er volgt dan een basisonderzoek naar de gezinssituatie. Dit onderzoek eindigt in een advies aan de officier van justitie en /of de kantonrechter over de afdoening van de leerplichtzaak. De Raad kan ambtshalve een beschermingsonderzoek starten indien de signalen van de bedreiging van de ontwikkeling van de jeugdige ernstig zijn en niet in het vrijwillige hulpverleningskader opgelost kunnen worden. Een basisonderzoek kan tegelijkertijd met het beschermingsonderzoek (door één raadsonderzoeker) worden uitgevoerd. Proces-verbaal Luxe-verzuim Signaal verzuim Afdoening BAO/SBAO 9 Boete tussen € 135 en € 350 VO/MBO 3 Van 1 Leerstraf, van andere 2 moet

uitspraak nog komen. Wel al onderzoek Raad v.d Kinderbescherming en hulpverlening

Zie bijlage 1 Oudewater en Montfoort Bureau Halt: Als blijkt dat een jongere licht verzuimt, (regelmatig te laat komt of lesuren overslaat en /of enkele dagdelen verzuimt) en er geen sprake van ernstige problematiek, dan kan het wenselijk zijn om deze jongere meteen tot de orde te roepen. Als fase vóór het opmaken van een officieel proces-verbaal kan door de leerplichtambtenaar een melding worden gedaan aan Bureau-Halt voor een Halt-afdoening. Dit betekent een gesprek, een werkstuk maken en een lichte taakstraf bij Bureau Halt. Levert dit geen resultaat op, dan wordt alsnog een proces-verbaal ingestuurd naar het OM.


Van belang is dat scholen eerder gaan melden en dat is dit schooljaar nog te weinig gebeurd. Bij de meldingen die nu bij de leerplichtambtenaren gedaan worden, is er al vaak te veel verzuimd of is er te grote problematiek voor een Halt-verwijzing. Dit zal komend schooljaar de nodige aandacht krijgen. Zie aanbeveling Aandacht Bureau Halt Laatste waarschuwing: Bij luxe verzuim, afhankelijk van de duur van het verzuim, wordt één maal een laatste waarschuwing gegeven, of direct proces-verbaal opgemaakt. De waarschuwingen worden geregistreerd in de leerplichtadministratie en bij een volgend verzuim volgt een proces-verbaal. Er zijn dit schooljaar aan 21 gezinnen een laatste waarschuwing gegeven. Bij signaal verzuim kan de jongere en/of ouder ook een laatste waarschuwing krijgen. Dit kan dienen als stok achter de deur om jongere en/of ouder aan de afspraken met school en de leerplichtambtenaar te laten houden. Deze afspraken en de laatste waarschuwing worden in een brief vastgelegd en in het leerplichtadministratiesysteem. Er zijn dit schooljaar 15 laatste waarschuwingen gegeven. Mocht het toch tot een proces-verbaal komen, wordt deze waarschuwing bij het proces-verbaal gevoegd. 4.6 VAVO Met ingang van Januari 2006 mag het VAVO-onderwijs van minderjarige leerlingen niet meer bekostigd worden uit de educatiegelden van de gemeenten. De weg voor een minderjarige om tot de VAVO toegelaten te worden is; Inschrijven bij een VO-school en het onderwijs uitbesteden aan het VAVO, als dat in het belang is van de leerling. Dan financiert de VO-school het VAVO. Vorig schooljaar zijn er 5 leeftijdsdispensaties gegeven. Om zicht te houden op het aantal 16-17 jarige-aanmeldingen voor VAVO hebben wij bij de VO-scholen geïnformeerd naar het aantal. Dit schooljaar zijn er 8 leerplichtige leerlingen vanuit het VO naar de VAVO gegaan Hieruit blijkt dat het aantal verwijzingen iets is toegenomen.


5. Samenwerking Ongeoorloofd schoolverzuim is vaak het voorportaal van voortijdig schoolverlaten. Schoolverzuim is in veel gevallen een signaal van andere aanwezige problematiek op sociaal-emotioneel en/of maatschappelijk gebied. Het is dan ook essentieel om verzuim, en achterliggende problematiek zo vroeg mogelijk te signaleren en snel te handelen. Om het schoolverzuim en het voortijdig schoolverlaten terug te dringen werkt de leerplichtambtenaar samen met anderen.

5.1 Deelname zorgadviesteams De leerplichtambtenaar heeft zitting in diverse Zorg Advies Teams (ZAT) waar, in een multidisciplinair overleg risico jongeren worden besproken. Bij dit overleg, dat op school wordt gehouden, is naast vertegenwoordigers van school, ook een maatschappelijk werker (Zuwe) van het Jeugdloket, een wijkagent en een schoolarts/verpleegkundige (GGD) aanwezig. Een overleg duurt gemiddeld 2 uur. Aantal keren ZAT per schooljaar; Minkema College, Steinhagenseweg 6 keer per jaar. Minkema College, Minkemalaan 4 keer per jaar Kalsbeek College, Bredius 5 keer per jaar Kalsbeek College, Schilderspark 5 keer per jaar ID College, Essenlaan 5 keer per jaar Netwerkoverleg Oudewater 6 keer per jaar 5.2 (Jeugd)hulpverlening Tijdens begeleiding van de jongeren is er regelmatig contact met en verwijzingen naar hulpverlenende instanties, met name het Jeugdloket Woerden ( Algemeen Maatschappelijk Werk Zuwe), Bureau Jeugdzorg Utrecht, Geestelijke Gezondheidszorg, Raad voor de Kinderbescherming, Altrecht en diverse andere instellingen. De leerplichtambtenaren nemen 2 maal per jaar deel aan de Klankbordgroep Jeugdloket. Hier worden signalen en knelpunten besproken met alle partijen die betrokken zijn bij de zorg aan jongeren van 0 tot 18 jaar in de gemeente Woerden. 5.3 Samenwerkingsverband VO-SVO Woerden Montfoort : Rebound In dit Samenwerkingsverband zijn vertegenwoordigd het Minkema College, Kalsbeek College, Wellantcollege en de Praktijkschool Woerden. Het Samenwerkingsverband krijgt vanuit het rijk (OCW) middelen om het thuiszitten van gedragsmoeilijke leerlingen tegen te gaan, de zogenaamde reboundmiddelen. Sinds het schooljaar 2005-2006 draait op het Minkema College als reboundvoorziening de Plusklas . In het schooljaar 2006-2007 is ook op het Kalsbeek College een reboundklas gestart. Het streven is om komend schooljaar op het Wellantcollege een reboundklas te starten. Dit schooljaar hebben 11 leerlingen deelgenomen aan de plusklas van het Minkema College en 6 leerlingen aan de reboundklas van het Kalsbeek College. Er zijn echter ook jongeren met zwaardere gedragsproblemen die niet tot de doelgroep van de reboundklas behoren. Voor deze jongeren is vanuit het ministerie, in het kader van ‘1000 extra ZMOK plaatsen’ geld beschikbaar gesteld om als samenwerkingsverband met een Rec 4 een “Op de Rails” voorziening te starten. De financiering zal per opgenomen leerling plaats vinden. 5.4 ‘Op de Rails’ Dit schooljaar is er overleg geweest met de leerplichtambtenaren, beleidsmedewerkers, de wethouder en vertegenwoordigers uit het Samenwerkingsverband. Hierin is het probleem van de jongeren met de zwaardere gedragsproblemen en het risico van thuiszitten besproken. De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor deze groep is uitgesproken en besloten is om een werkgroep ‘Op de Rails’ te starten, om te onderzoeken wat het project ‘Op de Rails’ Woerden en omgeving kan bieden. De werkgroep bestaat uit een vertegenwoordiger van het Minkema College, Kalsbeek College, Wellantcollege en de Praktijkschool, een leerplichtambtenaar en de coördinator van het samenwerkingsverband. Het streven is om in december 2007 te starten met een combinatie van Rebound en Op de Rails op drie locaties Wellant, Minkema en Kalsbeek. Per 1 september wordt er een coördinator Rebound/Op de Rails benoemd. Die schrijft een projectplan en treft voorbereidingen voor het programma en de


uitvoering op de drie locaties. Het streven op langere termijn is om te komen tot een bovenschools expertisecentrum om een sluitend aanbod aan onderwijs te kunnen beiden voor leerlingen met lichte tot zware gedragsproblemen, binnen het Samenwerkingsverband. 5.5 Uitleg van de projecten voorkomen van thuiszitters Om te voorkomen dat jongeren met gedragsproblemen thuis komen te zitten zijn er de volgende projecten: ‘de Reboundklas/ Plusklas’, ‘Op de rails’ en ‘Herstart ‘ In onderstaand schema worden de projecten uitgelegd. Plusklas/rebound Op de Rails Herstart Korte omschrijving Een voorziening voor

leerlingen met gedragsproblemen en met problemen op het motivationeel- affectieve vlak. Leerlingen van wie sprake is van: - stagnatie van de leerontw. en/of sociaal-emotionele ontw. - die nog niet in allerlei begeleidingstrajecten zitten. - bij wie er nog mogelijkheden zijn om ze weer leerbaar te maken en binnen het reguliere onderwijs te houden

Project ter bevordering van de veiligheid binnen het regulier onderwijs. Bedoeld voor leerlingen van 10 jaar en ouder met gedragsproblemen, die een bedreiging vormen voor de veiligheid, waarbij de problematiek niet direct terug te voeren is op een onderliggende psychopathologie of te classificeren gedragsstoornis

Project bedoeld voor leerlingen van 10 jaar en ouder, die minimaal 4 weken thuiszitten, zonder uitzicht op plaatsing op een school. Leerling wordt binnen een REC -school geplaatst.Na afloop kan herplaatsing plaatsvinden binnen het regulier onderwijs (eventueel met LGF) of binnen het (V)SO.

Doel De leerling te leren reflecteren op hun gedrag op school. Ze een nieuwe kans te bieden om binnen het reguliere onderwijs hun schoolloopbaan te kunnen voortzetten

Terugkeer naar de school van herkomst of een doorstart maken op een andere school. Dit kan een reguliere of cluster 4 school zijn. Inventarisatie van de achterliggende hulpvraag, opstarten professionele hulpverlening.

Leerling weer laten wennen aan school. Bepalen welke school het beste past bij de leerling. Eventueel indicatie aanvragen

Wie meldt aan? Mentor/adjunct-directeur

Wordt nog uitgewerkt Leerplichtambtenaar

Duur van de plaatsing 6 tot 13 weken Maximaal 1 jaar 13 weken Bijzonderheden Van belang dat zowel

ouders als leerling gemotiveerd is tot plaatsing in de Pluklas

Leerling wordt uitgeschreven op de laatst bezochte reguliere school en ingeschreven bij Rec 4. Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de terugplaatsing. Momenteel is dit project er nog niet in Woerden, zie voor de stand van zaken hoofdstuk 5.4

Leerling zit bij aanmelding minimaal 4 weken thuis. Leerling zit nog niet in een indicatietraject / heeft nog geen indicatie (V)SO


5.6 Politie Er is individuele informatie-uitwisseling tussen politie en leerplichtambtenaar. Als de leerplichtambtenaar een proces-verbaal van signaalverzuim opmaakt, wordt dit bij de politie gemeld. Politie kan informatie vragen aan de leerplichtambtenaar waar een jongere op school zit en of hij spijbelt. Om deze informatie-uitwisseling te bevorderen hebben wij het wijkagentenoverleg in Woerden bezocht. (Zie voor goede samenwerking de casus Bijlage 3) 5.7 Het OM van het Arrondissement Utrecht Twee keer per jaar vindt een leerplichtoverleg plaats in het gerechtsgebouw van het Arrondissement te Utrecht. Bij dit overleg zijn leerplichtambtenaren uit de regio aanwezig. Ontwikkelingen en ervaringen worden tijdens dit overleg uitgewisseld. Aan de leerplichtambtenaren wordt door het OM om informatie gevraagd over jongeren die besproken worden in het Justitieel Casus Overleg (JCJ).In dit overleg worden jongeren uit onze regio besproken die een strafbaar feit hebben gepleegd. Het OM, de politie, Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming bepalen gezamenlijk wat de beste aanpak is voor die jongere. De informatie over de schoolgang van deze jongere wordt hierin meegenomen. 5.8 Samenwerkingsconvenant Schoolverzuim Op 1 februari 2006 is het Samenwerkingsconvenant Leerplicht door de burgemeesters van het Westelijk Weidegebied ondertekend. De Hoofdofficier van Justitie in Utrecht heeft dit verzoek gedaan aan de gemeenten van het politiedistrict Rijn en Venen waaronder het Westelijk Weidegebied valt. De tekst van het convenant is opgesteld door het openbaar ministerie en het regionale leerplichtbeleid is hierin meegenomen. Doelstelling is: door middel van samenwerkingsafspraken willen de ketenpartners een sluitende, consequente aanpak creëren ten aanzien van leerplichtigen die van school verzuimen. Zo mogelijk wordt de zorg afgedwongen. De ketenpartners zijn het OM, Raad voor de Kinderbescherming, Bureau jeugdzorg, Bureau Halt en de ondertekenende gemeenten. Het convenant is afgesloten voor één jaar en wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd, tenzij een partner aangeeft geen deel meer te wil uitmaken van de samenwerking. Afspraak is dat bij een jaarlijkse evaluatie zo mogelijk de gegevens van alle betrokken instellingen worden gebruikt om de resultaten te evalueren en waar nodig te verbeteren. Dit convenant is op te vragen bij de leerplichtambtenaar. In het vorig jaarverslag is als aandachtspunt gegeven dat de afspraken van dit convenant niet werden nagekomen en dat de samenwerking met het OM niet goed verliep. Deze signalen zijn inmiddels opgepakt door het OM en op 5 juni 2007 hebben de leerplichtambtenaren aan een Arrondissementsbrede bijeenkomst in Utrecht deelgenomen. In deze bijeenkomst is toegezegd tot een nieuwe en sterk verbeterde samenwerking te komen, met name van de zijde van het OM. Het OM heeft de portefeuille Leerplicht heringericht. Er is een beknopte schets gegeven van de nieuwe structuur binnen het OM aangaande de Leerplicht. De coördinerend jeugdofficier en de beleidsmedewerker jeugd zullen zorgdragen voor betrouwbare ketenbrede afspraken op het gebied van strafrechtelijke handhaving van de Leerplichtwet. Daarnaast zal een vaste officier van justitie verantwoordelijk zijn voor de beleidsportefeuille leerplicht. Binnen het Veiligheidshuis Utrecht, waar ons district onder valt, zullen structurele overleggen tussen leerplichtambtenaren en OM opnieuw worden opgestart. Het Veiligheidshuis Utrecht bestaat uit justitie-ketenpartners o.a. politie, parket OM, Raad voor de Kinderbescherming, div. Reclasserings instellingen en Bureau Jeugdzorg en Slachtofferhulp Nederland. De meerwaarde van de samenwerking in het Veiligheidshuis zit vooral in de naadloze aansluiting van de preventieve, curatieve en repressieve aanpak en aansluiting op het nazorgtraject. In het Justitieel Casusoverleg (JCJ) komt de informatie van de partners ( justitie, leerplicht, zorg) beschikbaar over de jongere (dader), zodat een persoonsgerichte aanpak kan worden opgesteld, strafrechtelijk al dan niet in combinatie met hulpverlening. Het plan is om per oktober 2007 leerplichtzaken ( signaalverzuim ) structureel te bespreken en beoordelen binnen het JCJ.


5.9 Aansluiting van VO naar MBO: Lentetraject De gemeenten uit het Westelijk Weidegebied hebben als gezamenlijk traject “Het Lentetraject“ in het leven geroepen. Het is een traject voor het begeleiden van leerlingen in het Westelijk Weidegebied die nog twijfelen over hun keuze naar een beroepsopleiding. De bedoeling is om een extra mogelijkheid te bieden om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. Het is bedoeld voor leerlingen van 4 VMBO of met een overgangsbewijs van 3 naar 4 havo (die niet willen of kunnen doorgaan naar 5 Havo), die ondanks de inzet van de decaan, leerlingbegeleider of leerplichtambtenaar, nog geen keuze hebben gemaakt. De “twijfelaars” kunnen worden aangemeld via de website ( www.leerplicht.net/ schoolplein) door de decaan of de leerplichtambtenaar. Het Lentetraject wordt in opdracht van het RMC uitgevoerd door het Onderwijs Service Centrum van het ID College Gouda. Zowel het Minkema College als het Kalsbeek College hebben geen gebruikt gemaakt van dit traject. Bij ons bezoek, begin juli 2007, aan de decanen bleek dat de decaan van het Kalsbeek te laat op de hoogte gebracht was van dit project. Hij geeft aan er volgend schooljaar wel gebruik van te willen maken. Voor dit schooljaar zegt hij geen “twijfelaars” meer te hebben. De decaan van het Minkema College ziet de meerwaarde van dit traject nog niet in. Hij heeft van alle schoolverlaters inzichtelijk welke beroepskeuze zij gemaakt hebben. Daarbij gaf hij aan dat er op dat moment, bij hem, van een aantal leerlingen nog geen definitieve keuze bekend was. Hij heeft een lijst van 30 leerlingen gegeven. De ouders van deze jongeren zijn aangeschreven met het verzoek de schoolkeuze door te geven. Indien geen keuze gemaakt is of er geen antwoord volgde, werden deze jongeren benaderd door de leerplichtambtenaar. Van de 30 benaderde jongeren, hebben 25 een schoolkeuze doorgegeven en hebben er 5 niet gereageerd. Daarvan zijn er 3 niet meer leerplichtig en doorverwezen naar de trajectbegeleider en 2 nog in behandeling bij de leerplichtambtenaren. Zie aanbeveling:Aansluiting VO MBO 5.10 Afstemming binnen eigen gemeenteafdeling. De leerplichtambtenaar neemt actief deel aan de overleggen van de LEA (Lokaal Educatieve Agenda) en programma Jong. Diverse agendapunten hebben raakvlakken met het werkveld van de leerplichtambtenaar. Zodat deze overleggen een goede bron van informatie zijn tussen de betreffende beleidsambtenaren en de leerplichtambtenaar.


6. Conclusie en aanbevelingen voor schooljaar 2007- 2008

Elke jongere telt! We zien een stijging van het aantal meldingen bij leerplicht. ‘De aanval op uitval’ vindt zijn doorwerking. De verantwoordelijkheid van scholen voor de risico’s op voortijdig school verlaten groeit. Inspanning blijft nodig en vooral de integrale aanpak. Dit moet doorwerken bij alle scholen en samenwerkingspartners, zodat de leerlingen merken dat elke jonger telt! Leerplicht is sterk in ontwikkeling en ook de komst van de Kwalificatieplicht (1 augustus 2007) zal zijn doorwerking vinden. Hier volgen een aantal aanbevelingen voor het nieuwe schooljaar.

Meldingen basisonderwijs • We zien een toename van het aantal meldingen vanuit het basisonderwijs. Naast de

meldingen voor het luxe-verzuim zijn we vaker betrokken bij bemiddelingen van gezinsproblematiek of verwijzing naar het speciaal onderwijs. Deze meldingen komen van een aantal dezelfde scholen, echter nog niet van alle scholen.

� Aan te bevelen is om tijd te investeren in het onderhouden van contact met alle basisscholen en deze opnieuw te bezoeken. Doel van deze bezoeken is, voorlichting geven over de leerplicht, wat de leerplichtambtenaar kan betekenen, hoe om te gaan met verlofaanvragen en hoe en wanneer verzuim gemeld moet worden.Tevens willen wij meer zicht krijgen op hoe de zorgstructuur binnen de basisscholen is geregeld ( Zie hoofdstuk 3.6 Onder de aandacht brengen van verzuimmeldingen en hoofdstuk 4.2 Meldingen per schooltype.)

Protocol ziekteverzuim • In zowel het BAO als het VO zien we veel twijfelachtig ziekteverzuim. De oorzaak van dit

verzuim blijkt vaak niet medisch te zijn, maar ligt vaak veel gecompliceerder bijv. pestproblematiek, niet uit bed kunnen komen, overbeschermende ouder(s) enz. Dit probleem is moeilijk aan te pakken door school en leerplicht. In de praktijk blijkt dat scholen laat door hebben dat het gaat om twijfelachtig ziekteverzuim. De leerplichtambtenaar wordt daardoor pas laat of helemaal niet op de hoogte gebracht van dit verzuim.

� Aan te bevelen is te gaan werken met het door de GGD ontwikkeld Protocol Ziekteverzuim Dit protocol biedt scholen een duidelijk stappenplan hoe om te gaan met ziekmeldingen, hierdoor worden ziekmeldingen beter geanalyseerd. De verantwoordelijkheden van de school, de schoolarts en de leerplichtambtenaar worden hierin duidelijk omschreven. Er kan gestart worden met dit Protocol op het VO. Voorstel is om dit Protocol samen met de GGD schoolarts in de ZAT’s te presenteren. In later stadium zal ook het BAO hierbij betrokken worden.

Aandacht bureau Halt

• Opgevallen is dat bij de verzuimmeldingen die nu gedaan worden bij leerplicht, is er al vaak te veel verzuimd of is er te grote problematiek voor een Halt-verwijzing. Van belang is dat scholen in eerder stadium gaan melden

� Samen met medewerkers van bureau Halt zullen wij komend schooljaar de Zorg AdviesTeams (ZAT) bezoeken en voorlichting geven, zodat nogmaals het belang van tijdig melden wordt benadrukt. Zie hoofdstuk 4.5 Processen-verbaal.

Aansluiting van VO naar MBO • We zien dat jongeren vanuit het VO na de zomervakantie niet ingeschreven staan op een

MBO opleiding. Ook zien we een toename van eerste jaar MBO-ers die al snel met de opleiding willen stoppen, doordat ze een verkeerde keus hebben gemaakt. Landelijk blijkt dat 55% van de voortijdig schoolverlaters uit het MBO komt, voornamelijk het eerste jaar.

� Aan te bevelen is om het Lentetraject bij de VO scholen beter onder de aandacht te brengen, zodat ze de twijfelaars bij het Lentetraject melden. De twijfelaars kunnen dan bij hun schoolkeuze extra begeleid worden. Als er geen keuze gemaakt wordt moeten deze jongeren gemeld worden bij de leerplichtambtenaar. Zie hoofdstuk 5.9 Aansluiting van VO naar MBO.


Meldingen MBO en de komst van de kwalificatieplicht • De eerder al genoemde toename van de meldingen van eerstejaars MBO-ers kwamen vaak

via ouder(s) bij ons binnen. Vanuit het MBO kwamen de melding pas als een leerling al lange tijd thuis zat. Verzuim wordt niet gemeld.

• Per 1 augustus 2007 wordt de kwalificatieplicht ingevoerd. Dit betekent: alle leerlingen blijven volledig leerplichtig tot het einde van het schooljaar waarin ze 16 jaar worden. Met de kwalificatieplicht wordt de leerplicht verlengd tot de dag dat de leerling een startkwalificatie heeft gehaald, of tot de dag dat de leerling 18 jaar wordt. Een startkwalificatie is een havo-, vwo- of mbo niveau 2, 3, of 4- diploma. Staan leerplichtige of kwalificatieplichtige jongeren niet ingeschreven op een school, of niet naar school en/of naar de opleidingsplaats (‘het werk’) gaan, dan zijn de ouders en/of de jongeren vanaf 12 jaar strafbaar en kunnen zij een boete krijgen van de rechter.

� Aan te bevelen is om regionaal de MBO scholen te benaderen over het melden van verzuim en schooluitval. Er zullen duidelijke afspraken gemaakt moeten worden over het wanneer en waar melden. Er zal vanuit het Westelijk Weidegebied één aanspreek/meldpunt voor de MBO-scholen moeten komen, van daaruit komen de meldingen bij de juiste leerplichtambtenaar.

Regionalisering van de leerplicht • Begin 2008 wordt er een beginselbesluit genomen over de vorming van een regionale

uitvoeringsorganisatie voor de leerplicht en RMC. � Aan te bevelen is om positief te besluiten voor een regionale uitvoeringsorganisatie, mits de

leerplichtambtenaar actief deel kan blijven nemen aan de diverse beleidszaken in de eigen gemeente. Gezien de ontwikkelingen van de leerplicht is het noodzakelijk om als leerplichtambtenaar nog meer te professionaliseren. Binnen een regionale uitvoeringsorganisatie zal dit gemakkelijker gaan: -Als regio sta je sterker in het contact met scholen: b.v. één contactpersoon per school, dit maakt het melden bij leerplicht voor scholen (VO en MBO) een stuk eenvoudiger. -De uitvoering van het regionale leerplichtbeleid kan met één leidinggevende beter worden gehandhaafd en dit verschaft duidelijkheid en eenduidigheid naar ouder(s), jongeren en scholen. -De uitvoering is minder kwetsbaar, door betere vervangingsmogelijkheden, grotere bereikbaarheid en uniforme werkprocessen -Het biedt meer mogelijkheid voor intervisie en een op leerplicht gericht werkoverleg. Zie hoofdstuk 3.4 Regionaal leerplichtbeleid

Leerplichtadministratie • Het leerplichtadministratie systeem LL4all wordt nog niet optimaal gebruikt, gegevens kunnen

nog niet voldoende uit het systeem worden gehaald. De formatie van de leerplichtadministratie is nog niet volledig ingevuld. Afhankelijk van de begroting en de invoering van de kwalificatieplicht, is er formatie om de administratie uit te breiden.

� Aan te bevelen is om bij het invullen van deze formatie iemand in te zetten die de mogelijkheid en kennis heeft om het LL4all systeem optimaal te gaan gebruiken. Bijvoorbeeld het standaard koppelen van persoonsgegevens aan brieven en processen-verbaal. Ook kan het systeem bij optimaal gebruik cijfers aanleveren over verzuim, voortijdig schoolverlaters, en gegeven vrijstellingen. Gewenst is dus adequaat applicatiebeheer. Zie hoofdstuk 3.2 Leerplichtadministratie.

De leerplichtambtenaren:

Petra van den Bosch en Olga Wagensveld 7. Bijlagen

• Bijlage 1. Feiten en cijfers Oudewater en Montfoort • Bijlage 2. Schemaoverzicht integrale aanpak leerplicht • Bijlage 3. Casus samenwerking politie • Bijlage 4. Melden bij leerplicht


Bijlage 1 : Cijfers Oudewater en Montfoort

Aantal leerplichtigen Oudewater totaal Volledig leerplichtig Voortgezet onderijs ( VO) 12-16 jaar

395

Partieel leerplichtig 17 jaar 146

Aantal leerplichtigen Montfoort totaal Volledig leerplichtig Voortgezet Onderwijs(VO) 12-16 jaar

547

Partieel leerplichtig 17 jaar 196 Aantal meldingen Voortgezet Onderwijs(VO) Oudewater

2005-2006 Oudewater 2006-2007

Montfoort 2005-2006

Montfoort 2006-2007

Kalsbeek College VMBO 5 4 2 3 Kalsbeek College HAVO/ VWO 0 1 0 1 Minkema College VMBO 1 2 7 8 Minkema College HAVO/VWO 2 0 1 0 Wellant College VMBO 2 1 3 3 Diverse ander VO scholen 1 8 2 2 Voortgezet Speciaal onderwijs (VSO)* 3 3 2 3 Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) 1 2 1 4 Totaal 15 21 18 24

* is inclusief Praktijkonderwijs

Meldingen Oudewater

Vrijstellingen verleend Soort verzuim:


meldingen Luxe Signaal Absoluut

Info/ aanvraag

verlof


gezinsproblemen/ bemiddeling 11g 11d 15 3a/3b 5

VMBO 14 1 9 4

HAVO/VWO 2 2

Voortgezet Speciaal Onderwijs/Praktijkschool

3 2 1

MBO 2 1 1

Div. behandelcentra medisch/psychiatrisch

Meldingen Montfoort

Vrijstellingen verleend Soort verzuim:


meldingen Luxe Signaal Absoluut

Info/ aanvraag

verlof


gezinsproblemen/ bemiddeling 11g 11d 15 3a/3b 5

VMBO 15 3 3 8 1

HAVO/VWO 2 2

Voortgezet Speciaal Onderwijs/Praktijkschool 3 2 1

MBO 4 3 1

Div. behandelcentra medisch/psychiatrisch

Proces-verbaal Luxe-verzuim Signaal verzuim Afdoening BAO Oudewater 1 1 naar Halt Luxe; nog op zitting

Halt; Door naar justitie VO Montfoort 1 geseponeerd


Bijlage 2: Schematische weergave


Bijlage 3: Samenwerking met Politie/ca sus

Juni 2007 ’s morgens om 10.00 uur, de leerplichtambtenaar wordt gebeld door een wijkagent. Hij had net 2 meisjes van 15 jaar een bekeuring gegeven voor het rijden, en achterop zitten, op een brommer. De dames zijn nog geen 16 jaar en droegen geen helm. Op de vraag van de agent of ze niet op school hoorde te zitten hadden ze ontkennend geantwoord. De agent had gezegd dit te checken en zo gebeurde dat via de leerplichtambtenaar. In het leerplichtsysteem werden de 2 scholen van de dames gevonden en 1 telefoontje naar de verzuim coördinatoren van de scholen was voldoende om te achterhalen dat ze wel op school hadden moeten zitten. Het ene meisje was de dag ervoor ziek naar huis gegaan en het andere meisje was die ochtend ziekgemeld. Ze bleek zichzelf ziek gemeld te hebben. Zowel school als leerplichtambtenaar hebben contact gezocht met de ouders, die bij beide meisjes erg verbaast waren. De leerplichtambtenaar heeft direct een afspraak gemaakt voor een gesprek met ouders en kind. In het ene geval was dit het eerste verzuim, en is het meisje erg geschrokken. De ouders zijn de wijkagent dankbaar voor zijn optreden. Dit meisje heeft een officiële laatste waarschuwing gekregen. Als ze weer spijbelt zal ze naar Bureau Halt worden gestuurd. Bij het andere meisje was er al eerder 1 dag verzuim geweest en zijn er gedragsproblemen thuis. Ouders hebben hier hulp voor gezocht. Ook dit meisje heeft een officiële laatste waarschuwing gekregen en bij een volgend verzuim zal er direct proces verbaal opgemaakt gaan worden. Door middel van een proces verbaal kan er voor dit meisje indien nodig meer hulpverlening worden afgedwongen.


Bijlage 4 : Melden bij leerplicht.

Wat u vooraf moet weten:

- De leerplichtambtenaar houdt toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. - Dit toezicht heeft het karakter van maatschappelijke zorg, bij het zoeken naar

oplossingen wordt de hele leefsituatie van de leerling meegewogen. - De leerplichtambtenaar maakt proces-verbaal op, als de jongere zijn/haar

spijbelgedrag niet verbetert. - De leerplichtambtenaar is gekoppeld aan de woongemeente van de leerling.

Leerplichtambtenaren van de gemeente Woerden voeren ook de leerplicht uit voor leerlingen van de middelbareschool-leeftijd van de gemeenten Oudewater en Montfoort.

- Informatie over leerplicht kan u vinden op www.leerplicht.net, meldingen kunnen via www.rmcwwu.net.

U schakelt de leerplichtambtenaar in:

- Wanneer een leerling 3 dagen achtereen of in een periode van 4 weken meer dan 1/8 deel van de lestijd niet op school verschenen is en u van de ouders geen (afdoende) reden hebt ontvangen (m.a.w. bij verzuim).

- Wanneer u een leerling van school hebt geschorst langer dan 1 dag. - Wanneer de ouders de leerling i.v.m. vakantie van school hebben gehouden,

terwijl er geen toestemming van de school was. (Denkt u in dit geval ook aan zgn. “ziekteverzuim”!)

- Wanneer ouders verlof langer dan 10 schooldagen aanvragen. - Wanneer een leerling begint te verzuimen, regelmatig te laat komt, terwijl u

weet of vermoedt dat u er als school geen vat op krijgt. ( sancties van school hebben geen effect)

- Wanneer u twijfels heeft over de werkelijke oorzaken van ziekteverzuim.

Wat u niet moet doen:

- Wachten tot het verzuim dagen en weken beslaat en/of de problemen gigantisch groot zijn.

- Er van uitgaan dat een leerling, die uw school verlaat, wel terecht zal komen. - Er van uitgaan dat problemen van een leerling oplossen, als hij/zij een niveau

lager gaat ( bv. van Havo naar VMBO of MBO) Leerplichtambtenaren; Petra van den Bosch, werkdagen ma, di en do telefoonnummer 0348-428433, e-mail : [email protected] Olga Wagensveld; werkdagen ma, woe en do telefoonnummer 0348-428570, e-mail: [email protected]

“Elke jongere telt!” - Woerden · Startkwalificatie Diploma op minimaal Havo/VWO of MBO niveau...

Documents

Transcript of “Elke jongere telt!” - Woerden · Startkwalificatie Diploma op minimaal Havo/VWO of MBO niveau...