AMUZ krant najaar 2013

8
HISTORISCHE MUZIEK IN EEN HISTORISCH KADER VZW AMUZ [FESTIVAL VAN VLAANDEREN-ANTWERPEN], KAMMENSTRAAT 81, 2000 ANTWERPEN | INFO & TICKETS: +32 (0)3 292 36 80 | WWW.AMUZ.BE | [email protected] JAARGANG 4 - NR. 3 | SEIZOENSKRANT - NAJAAR 2013 | EEN ORGANISATIE VAN AMUZ [FESTIVAL VAN VLAANDEREN-ANTWERPEN] Topzangers De stemkunstenaars van het seizoen 2013-2014 op een rijtje >> P. 3 Interview Eric Sleichim Het nieuwe Bachproject van BL!NDMAN >> P. 4 Interview Elena Sadina ‘Dit oervlaamse instrument werd mijn leven’ >> P. 6 In de kijker: Raphaella Smits Romantiek op snaren >> P. 5 GIULIO PRANDI OVER IL MATTUTINO DEI MORTI VAN DAVIDE PEREZ Wat een genie Het werk is met afstand het meest gekopieerde stuk kerkmuziek van de 18de eeuw. Tot het eind van de 19de eeuw zijn er zeker 160 uitvoeringen van bekend, door heel Europa verspreid. Nee, we hebben het niet over de Hohe Messe van Bach of het Requiem van Mozart. Het gaat hier om Il Mattutino dei Morti van Davide Perez, uit 1770. Van wie? Juist, nooit van gehoord dus. Toch was de Napolitaan Perez (1711-1778) een van de meest geliefde componisten van zijn tijd, en in ieder geval de best betaalde. De muziekgeschiedenis heeft niet altijd gelijk, zo ondervond ook de jonge Italiaan Giulio Prandi. Met zijn Ghislieri Choir & Consort zal hij laten horen waarom het zo onterecht is dat we de Mattutino niet meer kennen. Al een aantal jaren is Prandi samen met musicologen Rui Vieira Nery en Cristina Fernández bezig om dit groot bezette en omvangrijke werk uitvoeringsklaar te maken. A ls ik hem spreek voor dit in- terview is Prandi één brok enthousiasme, een razende spraakwaterval. Hij weet gewoon niet wat hij me het eerst moet vertellen. Om toch ergens te beginnen: wie was Davide Perez? “Hij werd geboren in Napels, werkte als kapelmeester in Napels en Palermo en was een zeer succesvol operacomponist. Perez trok door Europa, samen met zijn collega Nicolò Jommelli. We hebben veel do- cumentatie over de vergelijking tussen de twee componisten. Zelf zie ik dat zo: Jommelli was echt een operacom- ponist, die de nadruk legde op het me- lodische, het virtuoze. Maar Perez be- heerste ook de stile antico, de polyfonie die in de kerkmuziek nog steeds veel werd toegepast. Als componist was Perez dus veelzijdiger dan de meeste van zijn tijdgenoten.” Jommelli zou uiteindelijk in Duitsland blijven; Perez ging naar Portugal. Dat laatste was een opmerkelijke stap voor een componist die, gezien zijn repu- tatie, overal in Europa terecht kon. Por- tugal behoorde niet tot de belangrijke muziekcentra, en ze hadden er niet eens operatheater. Wat was er voor Perez dan zo aantrekkelijk? Prandi: “Aan het Portugese hof was het van oudsher de kerkmuziek die de toon zette. Er waren enorme publieke manifestaties die ook muzikaal zeer uitgebreid waren, en waarbij de koning zelf de mis op- droeg. Je had daarvoor de muziek van de grote Portugese componisten uit de renaissance, die schreven in de poly- fone stijl van de Franco-Vlamingen. In Portugal is men namelijk veel langer dan elders in Europa in deze stile antico blijven componeren. De barokstijl van bijvoorbeeld Monteverdi vond in Por- tugal aanvankelijk weinig ingang en er waren zelfs in de 18de eeuw maar weinig Portugese componisten die in deze ‘nieuwe’ stijl componeerden. En nee, een operatheater was er dus ook niet. Maar toen in 1752 koning João I op de troon kwam, wilde hij het cultu- rele leven aan het Portugese hof mo- derniseren en op een meer internati- onaal plan brengen. Overal in Europa floreerde de Italiaanse opera, ook in Engeland en Duitsland. Portugal wilde daar niet langer bij achterblijven. Net als in alle andere kunstvormen had Por- tugal een hoop in te halen. Dat moest groots worden aangepakt, dus vroeg de koning de beste kunstenaars in alle disciplines naar Lissabon te komen. Hij nodigde ook Hasse, Jommelli en Perez uit. Dat waren, hoe weinig we hun muziek nu ook horen, toen de meest geliefde operacomponisten in Europa. De koning liet ze zelfs met elkaar wedij- veren om te bepalen wie kapelmeester aan zijn hof zou worden. Hasse werd door de koning te licht bevonden. Jom- melli wilde niet komen, maar leverde composities en werd daar goed voor betaald. Perez ging wél naar Lissabon, werd kapelmeester en kon in zowel we- reldlijke als kerkelijke muziek zijn genie kwijt. Daarom bleef hij er de rest van zijn leven. VERVOLG >> P. 2 OOK IN AMUZ Open Monumentendag Vlaanderen Gratis rondleidingen in de voormalige St.-Augustinuskerk Op zondag 8 september 2013 wordt Open Monumentendag Vlaanderen 25! Om dat te vieren, zet de organisatie alle monu- menten die ooit hun deuren openden voor Open Monumen- tendag in de kijker. Geen thema dus dit jaar, maar een best-of van de voorbije vierentwintig edities. In de Grote Inventaris kan je online snuisteren in ruim 6 500 monumenten: kleine en grote, jonge en al wat oudere, gebouwen en landschappen, ar- cheologische sites en mobiel erf- goed. Ook AMUZ staat erin. Je fa- voriete monument kan je delen op Facebook. De meest bekeken mo- numenten komen in een top 25. Naar goede gewoonte organi- seert AMUZ tijdens Open Monu- mentendag rondleidingen in de voormalige St.-Augustinuskerk, het barokke pareltje dat nu dienst doet als hedendaagse concert- zaal. Er zijn gratis gidsbeurten om 10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30 en 15.30 uur (inschrijven via de web- site van AMUZ). Je kan AMUZ op 8 september ook vrij bezoeken tussen 10.00 en 17.00 uur. n ZO 08/09/13, 10.00: Open Monumentendag Vlaanderen Cursus muziekgeschiedenis Van gregoriaans tot Lassus De Europese klassiekemuziek- geschiedenis kent een belang- rijke voedingsbodem in het gregoriaans. Deze gezangen hebben een stempel gedrukt op genres als mis en motet, vanaf de middeleeuwen tot diep in de renaissance (en nog later). Naast het gregoriaans kende de middeleeuwse periode ook eenstemmige hoofse liederen. Het meest exclusieve van de Europese muziekgeschiedenis is echter de meerstemmigheid. In deze cursus muziekgeschie- denis wordt zowel de historische ontwikkeling als de enorme ver- scheidenheid van die meerstem- migheid geïllustreerd via werken van Leoninus, Perotinus, en Dun- stable. VERVOLG >> P. 3 ©Ghislierimusica

description

 

Transcript of AMUZ krant najaar 2013

Page 1: AMUZ krant najaar 2013

HistoriscHe muziek in een HistoriscH kader

vzw AMUz [FestivAl vAn vlAAnderen-Antwerpen], KAMMenstrAAt 81, 2000 Antwerpen | inFo & ticKets: +32 (0)3 292 36 80 | www.AMUz.be | [email protected]

Jaargang 4 - nr. 3 | seizoenskrant - naJaar 2013 | een organisatie van amuz [Festival van vlaanderen-antwerpen]

Topzangers

De stemkunstenaars van het seizoen 2013-2014 op een rijtje

>> p. 3

Interview Eric SleichimHet nieuwe Bachproject van BL!NDMAN

>> p. 4

Interview Elena Sadina‘Dit oervlaamse instrument werd mijn leven’

>> p. 6

In de kijker: Raphaella Smits Romantiek op snaren

>> p. 5

giulio prandi over il mattutino dei morti van davide perez

Wat een genieHet werk is met afstand het meest gekopieerde stuk kerkmuziek van de 18de eeuw. Tot het eind van de 19de eeuw zijn er zeker 160 uitvoeringen van bekend, door heel Europa verspreid. Nee, we hebben het niet over de Hohe Messe van Bach of het Requiem van Mozart. Het gaat hier om Il Mattutino dei Morti van Davide Perez, uit 1770. Van wie? Juist, nooit van gehoord dus. Toch was de Napolitaan Perez (1711-1778) een van de meest geliefde componisten van zijn tijd, en in ieder geval de best betaalde. De muziekgeschiedenis heeft niet altijd gelijk, zo ondervond ook de jonge Italiaan Giulio Prandi. Met zijn Ghislieri Choir & Consort zal hij laten horen waarom het zo onterecht is dat we de Mattutino niet meer kennen. Al een aantal jaren is Prandi samen met musicologen Rui Vieira Nery en Cristina Fernández bezig om dit groot bezette en omvangrijke werk uitvoeringsklaar te maken.

a ls ik hem spreek voor dit in-terview is Prandi één brok enthousiasme, een razende

spraakwaterval. Hij weet gewoon niet wat hij me het eerst moet vertellen. Om toch ergens te beginnen: wie was Davide Perez? “Hij werd geboren in Napels, werkte als kapelmeester in Napels en Palermo en was een zeer succesvol operacomponist. Perez trok door Europa, samen met zijn collega Nicolò Jommelli. We hebben veel do-cumentatie over de vergelijking tussen de twee componisten. Zelf zie ik dat zo: Jommelli was echt een operacom-ponist, die de nadruk legde op het me-lodische, het virtuoze. Maar Perez be-heerste ook de stile antico, de polyfonie die in de kerkmuziek nog steeds veel werd toegepast. Als componist was

Perez dus veelzijdiger dan de meeste van zijn tijdgenoten.”

Jommelli zou uiteindelijk in Duitsland blijven; Perez ging naar Portugal. Dat laatste was een opmerkelijke stap voor een componist die, gezien zijn repu-tatie, overal in Europa terecht kon. Por-tugal behoorde niet tot de belangrijke muziekcentra, en ze hadden er niet eens operatheater. Wat was er voor Perez dan zo aantrekkelijk? Prandi: “Aan het Portugese hof was het van oudsher de kerkmuziek die de toon zette. Er waren enorme publieke manifestaties die ook muzikaal zeer uitgebreid waren, en waarbij de koning zelf de mis op-droeg. Je had daarvoor de muziek van de grote Portugese componisten uit de renaissance, die schreven in de poly-

fone stijl van de Franco-Vlamingen. In Portugal is men namelijk veel langer dan elders in Europa in deze stile antico blijven componeren. De barokstijl van bijvoorbeeld Monteverdi vond in Por-tugal aanvankelijk weinig ingang en er waren zelfs in de 18de eeuw maar weinig Portugese componisten die in deze ‘nieuwe’ stijl componeerden. En nee, een operatheater was er dus ook niet. Maar toen in 1752 koning João I op de troon kwam, wilde hij het cultu-rele leven aan het Portugese hof mo-derniseren en op een meer internati-onaal plan brengen. Overal in Europa floreerde de Italiaanse opera, ook in Engeland en Duitsland. Portugal wilde daar niet langer bij achterblijven. Net als in alle andere kunstvormen had Por-tugal een hoop in te halen. Dat moest

groots worden aangepakt, dus vroeg de koning de beste kunstenaars in alle disciplines naar Lissabon te komen. Hij nodigde ook Hasse, Jommelli en Perez uit. Dat waren, hoe weinig we hun muziek nu ook horen, toen de meest geliefde operacomponisten in Europa. De koning liet ze zelfs met elkaar wedij-veren om te bepalen wie kapelmeester aan zijn hof zou worden. Hasse werd door de koning te licht bevonden. Jom-melli wilde niet komen, maar leverde composities en werd daar goed voor betaald. Perez ging wél naar Lissabon, werd kapelmeester en kon in zowel we-reldlijke als kerkelijke muziek zijn genie kwijt. Daarom bleef hij er de rest van zijn leven.

vervolg >> p. 2

ook in AMUZopen Monumentendagvlaanderen Gratis rondleidingen in de voormalige St.-Augustinuskerk

Op zondag 8 september 2013 wordt Open Monumentendag Vlaanderen 25! Om dat te vieren, zet de organisatie alle monu-menten die ooit hun deuren openden voor Open Monumen-tendag in de kijker. Geen thema dus dit jaar, maar een best-of van de voorbije vierentwintig edities. In de Grote Inventaris kan je online snuisteren in ruim 6 500 monumenten: kleine en grote, jonge en al wat oudere, gebouwen en landschappen, ar-cheologische sites en mobiel erf-goed. Ook AMUZ staat erin. Je fa-voriete monument kan je delen op Facebook. De meest bekeken mo-numenten komen in een top 25. Naar goede gewoonte organi-seert AMUZ tijdens Open Monu-mentendag rondleidingen in de voormalige St.-Augustinuskerk, het barokke pareltje dat nu dienst doet als hedendaagse concert-zaal. Er zijn gratis gidsbeurten om 10.30, 11.30, 12.30, 13.30, 14.30 en 15.30 uur (inschrijven via de web-site van AMUZ). Je kan AMUZ op 8 september ook vrij bezoeken tussen 10.00 en 17.00 uur.

n ZO 08/09/13, 10.00: Open Monumentendag Vlaanderen

cursus muziekgeschiedenisVan gregoriaans tot Lassus

De Europese klassiekemuziek-geschiedenis kent een belang-rijke voedingsbodem in het gregoriaans. Deze gezangen hebben een stempel gedrukt op genres als mis en motet, vanaf de middeleeuwen tot diep in de renaissance (en nog later). Naast het gregoriaans kende de middeleeuwse periode ook eenstemmige hoofse liederen. Het meest exclusieve van de Europese muziekgeschiedenis is echter de meerstemmigheid. In deze cursus muziekgeschie-denis wordt zowel de historische ontwikkeling als de enorme ver-scheidenheid van die meerstem-migheid geïllustreerd via werken van Leoninus, Perotinus, en Dun-stable.

vervolg >> p. 3

©Ghislierimusica

Page 2: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december2

beroering

wiJ gaan op zoek naar musici die een Boeiend verHaal vertellen, Beroeren

uitvoeringen van historische muziek vormen vaak aanleiding tot heftige discussies. Specialisten halen er traktaten bij en onderbouwen

hun stelling via het soms eeuwen geleden geschreven woord. Het komt er niet zelden op neer dat verschillende interpretaties mogelijk zijn, ook al staan die soms lijnrecht tegenover elkaar … Wie heeft ooit de volledige waarheid in pacht?

Maar zoals de rijzende sterklavecinist/dirigent Laurence Cummings onlangs zei tijdens een competitie voor jonge oudemuziekensembles in York: “Over één zaak zal geen enkel traktaat een tegengestelde mening opleveren, en dat is dat elk stuk muziek het hart van de luisteraar wil beroeren.” Laat het nu net dát zijn waar wij elke dag opnieuw naar op zoek gaan: muziek en musici die een boeiend verhaal vertellen, iets losmaken, beroeren. Een zoektocht die ons als artistiek team leidt naar concertpodia over de hele wereld, ons doet snuisteren in bibliotheken en die dagelijks boeiende gesprekken oplevert met musici en ensembles die hun artistieke zoektocht met ons willen delen.

Sommige van die ensembles werken al jarenlang in de luwte en betreden volgens ons te weinig de podia die ze verdienen om hun visie te verdedigen. Daarnaast zijn er groepen die aan de andere kant van de wereld kansen genoeg krijgen, maar slechts nu en dan in Europa optreden. Ik denk bij dit alles aan Transports Publics, de nieuwe formatie van huisvriend Thomas Baeté. Ik denk aan Chanticleer, het vocale ensemble uit San Francisco dat als geen ander verschillende stijlen uit de muziek-geschiedenis aankan en dat ook op schitterende wijze doet. Of aan het muzikale enthousiasme van gambiste Romina Lischka die we in AMUZ hebben leren kennen in tal van formaties en die we nu een podium geven voor een solorecital.

Ook dit seizoen serveren we u een mix van bekend en onbekend repertoire, telkens gebracht door muzikanten die trouw blijven aan hun eigen zoektocht; artiesten die steevast het beste van zichzelf geven. Laat de kans niet liggen om naast de kleppers ook nieuwe namen of minder bekend repertoire te ontdekken. Onbekend is onbemind en in een mensenleven gaan te veel schatten aan ons allen voorbij. Yolo zeggen de jongeren. Geniet met volle teugen!

Bart Demuyt, directeur AMUZ (Festival van Vlaanderen Antwerpen)

OPERA IN LISSABON João I wilde dus graag opera’s aan het hof; kerkmuziek werd wat minder belangrijk. In 1755 werd het nieuwe operatheater in Lissabon ingewijd met een opera van Perez. Zeven maanden daarna vond de grote aardbeving plaats die de stad zo goed als totaal vernie-tigde. Die werd door velen beschouwd als een straf van God, vanwege het feit dat de nieuwe koning zich met wereldse kunst omringde en zich had afgekeerd van de grote Portugese traditie van aan de kerk gelieerde kunstvormen.”Maar in zijn Mattutino dei Morti ging Perez een heel andere kant op. Sterker: het stuk is behoorlijk atypisch voor de manier waarop anno 1770 werd ge-componeerd. Prandi neemt de partituur erbij: “Kijk. Wat Perez op muziek heeft gezet, is een gedeelte van het doden-officie, dus de liturgie voor de doden waar ook de requiemmis deel van uit-maakt. In Portugal was het traditie dat niet alleen de mis maar ook de rest van de liturgie – de metten, de lauden en de vespers – speciaal gecompo-neerde muziek kregen en niet gregori-aans werden gezongen. Van de metten (‘mattutino’) componeerde Perez drie versies waarvan de eerste twee voor alleen vocale solisten en orgel. Wij voeren nu de derde versie uit, voor so-listen, koor en orkest, die nog tot eind 19de eeuw ieder jaar op 22 november werd uitgevoerd, ter nagedachtenis aan de dat jaar gestorven musici. Want die dag is de naamdag van de heilige Cecilia, patroonheilige van de muziek. Er zijn uitvoeringen bekend waarin het stuk werd gecombineerd met het Re-quiem van Mozart.”

OUDERWETS EN MODERN “Il Mattutino dei Morti bestaat uit drie nocturnes van elk drie responsoria die

populaire, maar nu totaal vergeten meesterwerk? “Mijn eerste confron-tatie met deze partituur was bij de Fondation Royaumont in Parijs. In de bibliotheek daar wordt een exemplaar bewaard van de Londense uitgave. Ik geloofde mijn ogen niet! Dit móést worden uitgevoerd. Ik heb het toen een beetje zitten doorspelen met een paar zangers en instrumentalisten en we werden hoe langer hoe enthousiaster. Natuurlijk, musicologisch is het heel in-teressant wat Perez heeft gedaan, maar het is vooral zulke fantastische muziek! En dat is toch altijd mijn belangrijkste drijfveer. Ik houd ervan om dingen uit te zoeken, dat is de musicoloog in mij, maar in de eerste plaats ben ik toch een muzikant die de wereld wil laten horen wat voor geweldige muziek Perez heeft gecomponeerd. Ken je onze Galuppi-cd? Nou, dat stuk van Perez is onge-veer twee keer zo mooi. Maar om het te kunnen uitvoeren moest ik nog wel flink wat werk verzetten. De Fondation Royaumont was van harte bereid mijn ideeën te ondersteunen en aan het project bij te dragen. Dat is ook heel belangrijk, want alleen krijg ik zoiets natuurlijk niet voor elkaar.” Met zijn Ghislieri Choir & Consort

ik gelooFde miJn ogen niet! dit móést worden uitgevoerd

elk ook weer in drie delen uiteenvallen. Perez heeft al die tekstgedeelten apart op muziek gezet. Het werk bestaat dus uit zevenentwintig deeltjes waarvan het langste drie minuten duurt. Geen virtuoze opera-aria’s op Latijnse tekst maar een nog echt helemaal barokke declamatorische manier van compo-neren. Eigenlijk een beetje villancico-achtig, zoals we dat van de Spaanse barokmuziek kennen. Maar Il Mattutino is uit 1770, dus ook invloeden uit de klassieke stijl zijn aanwezig. Daarnaast maakt Perez in zijn koordelen nog heel vaak gebruik van fugatechnieken. Hij doet de ingewikkeldste dingen en maakt de meest bizarre harmonische wendingen. Hij schiet voortdurend naar andere toonsoorten en stopt veel dramatiek in de muziek. Je hoort Perez de operacomponist er duidelijk doorheen en ondanks het feit dat het werk geen lange aria’s bevat, schrijft hij soms behoorlijk virtuoos voor de solisten. De bezetting is groot: zes so-listen, koor en een orkest met fluiten, hobo’s, trombones en hoorns die allemaal afzonderlijk en soms in ra-zendsnelle afwisseling in de heel korte deeltjes worden ingezet. Opvallend is de belangrijke partij voor de altviolen: die openen het stuk met een myste-rieus tremolo. Het gebruik van een basso continuo is natuurlijk nog echt barok, maar Perez laat het continuo soms ook matenlang zwijgen. Ook de strijkers spelen niet het hele stuk mee. Het stuk is dus ouderwets en modern tegelijkertijd, echt ongelooflijk!”

ONTDEKKING We hebben nog geen noot gehoord maar de gloedvolle beschrijving van Giulio Prandi maakt inderdaad nieuws-gierig. Hoe is hij zelf op het spoor ge-komen van dit in zijn tijd mateloos

Bart Demuyt ©Rob Stevens

Page 3: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december 3

maakte Prandi al een aantal cd’s met 18de-eeuwse Napolitaanse kerkmu-ziek. Ook de Mattutino van Perez zal op cd verschijnen. Prandi: “Er verscheen reeds een cd met kerkmuziek van Bal-dasare Galuppi en een Jommelli-cd. Binnenkort staat de uitgave van Perez gepland. En voor daarna hebben we alweer volop nieuwe plannen, want ik heb hier nog stapels muziek liggen waarmee beslist iets moet gebeuren. In AMUZ voeren we naast Perez trou-wens ook nog een schitterend Stabat Mater van Emanuele Astorga uit. Deze componist was een generatie ouder dan Perez maar net als hij uit Napels af-komstig. Ook Astorga publiceerde zijn laatste werken in Portugal. Zijn Stabat Mater leek me een ideale aanvulling op het werk van Perez. Inderdaad, dit onbekende Napolitaanse repertoire is ons specialisme. En ge-lukkig krijgen we alle vrijheid om dat op cd op te nemen. Dat is in deze tijd erg belangrijk want de onbekendheid van deze muziek, en ook nog wel van ons ensemble, maakt het soms moeilijk om concerten georganiseerd te krijgen. Ik werk bovendien meestal met flinke bezettingen – voor de uitvoering van Il Mattutino neem ik zestig musici mee – en dat maakt het organisatorisch niet makkelijker. Maar wie eenmaal ken-nismaakt met dit repertoire is volledig overtuigd van het belang ervan. Ik kijk dan ook erg uit naar ons optreden en ben benieuwd naar de reacties van het publiek. Hopelijk wordt iedereen net zo enthousiast als ikzelf!”Marcel Biljo

Uit: Tijdschrift Oude Muziek nr. 2, 2013.

n ZA 12/10/13, 21.00: Ghislieri Choir & Consort, Mattutino dei Morti (Explorerconcert)

Ook baanbrekende Vlaamse poly-fonisten zoals Dufay, Ockeghem, Josquin Desprez, Willaert en Lassus en figuren als Tallis en Pa-lestrina worden besproken. Naast religieuze genres komen ook we-reldlijke vormen aan bod: chan-sons, liederen, ballades, verheven madrigalen, pikante moresken, treurzangen en drinkliederen. Deze cursus in samenwerking met Davidsfonds Academie staat open voor iedereen die houdt van of nieuwsgierig is naar klassieke muziek. Ze omvat zestien lesmo-menten op woensdagnamiddag en biedt toegang tot drie AMUZ-concerten.

n WO 02/10/13, 14.00: Start cursus muziekgeschiedenis Van gregoriaans tot Lassus

internationaal congres rond muziekeducatieA Concert Hall in Three Movements: Music, Musicians and Education

Sinds de opening van AMUZ in 2006 behoort muziekeducatie tot de pijlers van de werking. Zowel in schoolverband als in vrije tijd kunnen jongeren, volwassenen, conservatoriumstudenten en pro-fessionele musici er terecht voor workshops, muzikale activiteiten, cursussen en masterclasses met partners als Musica, De Veerman en Davidsfonds Academie. Dit congres blikt terug op de gerea-liseerde projecten, maar wil ook nadenken over de toekomst, in dialoog met andere internatio-nale concerthuizen en betrok-kenen. Een bijzonder aandachts-punt daarbij is de wisselwerking tussen muziek, musici en muzie-keducatie – drie ankerpunten die kunnen inspireren en interageren. Dit congres richt zich naar muziek-programmatoren en educatieve medewerkers van concertzalen, (klassieke)muziekfestivals, cultu-rele centra, kunsteducatieve orga-nisaties, evenals naar beleidsma-kers en allen die klassieke muziek willen ontsluiten naar een breed en divers publiek.

n ZA 05/10/13 - ZO 06/10/13, 10.00: Internationaal congres rond muziekeducatie

boem paukeslag: kinderworkshop slagwerkKunstendag voor Kinderen

De derde zondag van november is Kunstendag voor Kinderen. Musea, theaters, cultuurcentra en bibliotheken kiezen uit hun aanbod iets wat kinderen lusten en zorgen ervoor dat het smaakt.

vervolg >> p. 5

Roberta Invernizzi °1966, MilaanDe Italiaanse sopraan Roberta Invernizzi heeft diverse operarollen op haar conto en wordt inter-nationaal geprezen als de nieuwe barokmuze. Met haar kristalheldere stem en zin voor dramatiek heeft ze al meermaals bijgedragen tot de herontdekking van vergeten muziek. Dit seizoen is ze de stersolist in het prestigieuze project van het Collegio Ghislieri, de Fondation Royaumont en de Gulbenkian Foundation rond de dodenmetten van Davide Perez: schitterende muziek die na meer dan twee eeuwen van onder het stof wordt gehaald!

n ZA 12/10/13, 21.00: Ghislieri Choir & Consort, Mattutino dei Morti (Explorerconcert)

Tore Denys °1973, Roeselare Voordat hij professioneel begon te zingen, behaalde Tore Denys het diploma trompet aan het conservatorium van Antwerpen. Besmet door de zangmicrobe tijdens zijn concertreizen met het Wereld Jeugdkoor, trok hij naar Wenen om er zang te studeren. Tore richtte een aantal eigen en-sembles op zoals Vivante en Cinquecento en vervoegde in 2006 de vocale kern van Capilla Fla-menca, het ensemble waarmee hij al meermaals te zien was in AMUZ. Na een doortocht met Capilla Flamenca keert de trefzekere en expressieve tenor terug met ensemble LA CACCIA voor een renaissancistische liedstonde met werk van de Zwitserse polyfonist Ludwig Senfl.

n ZA 19/10/13, 21.00: Capilla Flamenca, Polyphonie à la Française n ZO 03/11/13, 15.00: Tore Denys & LA CACCIA, All Ding ein Weil

Johannette Zomer °1965, WierdenDe Nederlandse sopraan Johannette Zomer werkte eerst enige jaren als microbiologisch analiste alvorens ze in 1990 haar zangopleiding begon bij Charles van Tassel aan het Sweelinck Conservato-rium te Amsterdam. Sindsdien werkte ze samen met barokspecialisten zoals Philippe Herreweghe en Frans Brüggen, maar ook met dirigenten als Kent Nagano, Ivan Fischer en Valery Gergiev. Johan-nette stond al meerdere malen op de operabühne en richtte dit jaar haar eigen ensemble Tulipa Consort op. Haar bezoek dit najaar aan AMUZ staat in het teken van de originele Schubertiade met muziek uit liedbundels als Schwanengesang en Gesänge aus “Wilhelm Meister”.

n ZO 10/11/13, 15.00: Johannette Zomer, Jan Kobow e.a., Schubertiade (brunch vooraf mogelijk)

Jan Kobow °1966, BerlijnJan Kobow werd geboren in Berlijn en deed zijn eerste muzikale ervaring op in het Berliner Staats- und DomChor. Hij studeerde orgel in Parijs en behaalde graden in orgel en directie aan de Hochschule für Musik in Hannover, daarna studeerde hij zang in Hamburg. Jan Kobow heeft voornamelijk naam verworven als oratoriumzanger en uitvoerder van oude muziek. Hij trad regel-matig op met ensembles als Collegium Vocale Gent, de Nederlandse Bachvereniging, Freiburger Barockorchester en de Akademie für Alte Musik Berlin. Daarnaast ligt ook het liedrepertoire hem na aan het hart, hetgeen hij met verve zal bewijzen tijdens de Schubertiade met Johannette Zomer.

n ZO 10/11/13, 15.00: Johannette Zomer, Jan Kobow e.a., Schubertiade (brunch vooraf mogelijk)

Brigitte Lesne °1958, ParijsDe Française Brigitte Lesne legt zich volledig toe op de oudste muziekrepertoires, een studiege-bied waarin ze zich verdiepte op de Schola Cantorum in Bazel. Ze is de oprichter van de ensem-bles Alla francesca en Discantus, waarmee ze respectievelijk wereldlijke en religieuze muziek uit de middeleeuwen ten gehore brengt. Als specialiste wordt ze vaak gevraagd aan het Centre de Musique Médiévale de Paris. Op 14 december staat ze in AMUZ met religieuze muziek van Gilles Binchois. Begeleid door de handklokken die intussen zowat hun handelsmerk zijn geworden, brengen de zangeressen van Discantus ook anonieme kerstliederen en eenstemmige liturgische gezangen uit de 15de eeuw.

n ZA 14/12/13, 21.00: Discantus, l’Argument de beauté / Causa pulchritudinis

Paul Agnew °1964, GlasgowDe Schotse tenor Paul Agnew verdiende zijn sporen bij gerenommeerde ensembles als The Con-sort of Musicke, The Tallis Scholars en The Sixteen. In de internationale pers wordt hij gelau-werd om zijn opmerkelijke expressiviteit en spontane vertolkingen. In 2007 dirigeerde hij voor de eerste keer Les Arts Florissants. Met dat ensemble is hij al enige tijd aan een titatenproject bezig: de realisatie van een integrale van Claudio Monteverdi’s madrigalenbundels. Intussen is boek zes aan de beurt, een sleutelwerk uit Monteverdi’s oeuvre en een weergaloze verklanking van menselijke passies, pijn, angsten en wensen. Hiermee zet AMUZ het jaar 2014 in.

n ZO 12/01/14, 15.00: Les Arts Florissants, Claudio Monteverdi’s zesde madrigaalboek

Topzangers najaar 2013

Velen zijn het erover eens: het allermooiste muziekinstrument is en blijft de menselijke stem. Tijdens seizoen 2013-2014 haalt AMUZ weer een aantal topzangers en -zangeressen naar Antwerpen. De stemkunstenaars die dit najaar aantreden, stellen we hier graag aan u voor:

©Ribaltaluce Studio

©Tim De Backer

©Ghislierimusica

©Jonas Sacks

©Bernd BodtlÑnder

©Philippe Matsas

©Denis Rouvre

©Kroen Broos

Page 4: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december4

toen ik 25 Jaar geleden met Bl!ndman startte, dacHt ik er niet aan om arrangementen te maken en oude muziek te spelen

Het orgel van Bach op saxofoonsHun vorige Bachproductie was zo succesvol dat ze er meer dan tien jaar lang mee rondtoerden. In de tussentijd is Eric Sleichim, oprichter en artistiek leider van BL!NDMAN helemaal in de ban geraakt van Bachs orgelmuziek. “Bach weet er zijn ingenieuze schrijfwijze te verzoenen met een grote liefde voor het orgel,” aldus Sleichim. In 32 FOOT / The Organ of Bach buigen de saxofonisten van BL!NDMAN zich over een reeks heel diverse en vaak virtuoze orgelwerken van Bach. Het wordt de kers op de taart waarmee BL!NDMAN zijn vijfentwintigste verjaardag viert.

Bl!ndman viert viJFentwintigste verJaardag met nieuw BacHproJect

daar dat we bijna het gehele concert lang met zijn vijven spelen en dat ikzelf naar de nog lagere tubax grijp. Dat in-strument is een heel recente uitvinding van de Münchense bouwer Benedikt Eppelsheim. Het instrument speelt in hetzelfde register als de contrabassaxo-foon, maar klinkt veel transparanter. Maar zelfs dan lukt het nog niet om zo laag als een 32-voetspijp te spelen. Daarvoor schakelen we elektronische middelen in. Bach schreef die diepste noten expliciet voor in zijn bewerking van een concerto voor strijkers van Vi-valdi, BWV 596, een arrangement dat we ook spelen.”“Natuurlijk zullen bepaalde puristen dit een complete aberratie vinden. Toch is het arrangeren van muziek een feno-meen van alle tijden. De polyfonisten deden het zonder ophouden en ook Bach – zo blijkt onder meer uit het pro-gramma dat we hier zelf spelen – was er erg bedreven in. Toen ik vijfentwintig jaar geleden met BL!NDMAN startte, dacht ik er niet aan om arrangementen te maken en oude muziek te spelen.

Een vergelijking met jullie vorige Bach-project dringt zich op. Is de aanpak veranderd?Eric Sleichim: “BL!NDMAN plays Bach, onze eerste productie rond Bach waarmee we eind de jaren 1990 voor het eerst op de planken stonden, kwam er eigenlijk heel spontaan. We hadden toen de gewoonte elke repetitie en soundcheck te beginnen met een koraal van Bach. De koraalpartita’s waarin de jonge Bach zich uitleeft in allerlei vari-atietechnieken leken ons geknipt voor een project waarin wij ons kamermu-ziektechnisch konden perfectioneren. Dat Bach die muziek voor orgel had geschreven, was toen geen criterium. Ik geraakte pas echt in de ban van het orgel naar aanleiding van het pro-gramma dat we speelden met muziek van Dietrich Buxtehude. We voerden toen geen orgelmuziek van Buxtehude uit, maar we leerden wel een compo-nist kennen wiens oeuvre echt muziek is van een musicus aan het orgel. Bux-tehude heeft de klankmogelijkheden van het orgel mee helpen uitbouwen. In 32 FOOT / The organ of Bach is het orgel duidelijk wel van essentieel belang. Al slaagde Bach er ook steeds in de aanwezigheid van een klankmon-ster zoals het orgel te overstijgen. De genialiteit van zijn schriftuur leeft er in perfecte symbiose met zijn liefde voor het orgel.”

Trachten jullie met jullie instrumenten het orgel te imiteren? Of verleent het gebruik van saxofoons net een nieuwe dimensie aan Bachs muziek? ES: “Registers zoals die van een orgel hebben we natuurlijk niet. Wel is het zo dat de instrumenten van een saxofoon-kwartet elk een heel herkenbare klank hebben. Zoeken naar de ultieme ver-smelting van onze instrumenten, zoals in een strijkkwartet, doen we dus niet. Niet enkel onze instrumenten zelf, maar ook de manier waarop we die bespelen, bepaalt de klank. We kunnen daar heel ver in gaan. Om de klankrijkdom van ons ensemble te verfijnen, zetten we ook onze stembanden, keel- en mond-holte in. Ook de plaats waar we onze

lippen op het riet zetten beïnvloedt de klank. Zo kunnen we zorgen voor scherpe of juist heel zachte klanken. Met volume heeft dat niets te maken, het gaat echt om de klankkwaliteit. Alles samen kunnen we de orgelregistratie dus aardig dicht benaderen.”“Een wezenlijk verschil met een uitvoe-ring op orgel is natuurlijk dat wij met meer dan één musicus zijn. De organist moet de diverse stemmen in zijn eentje gespeeld krijgen. Het spreekt voor zich dat de transparantie van de uitvoering vergroot door alle stemmen door ver-schillende musici te laten uitvoeren. Op die manier garandeer je dat elke stem per definitie haar eigen individualiteit behoudt.”

Moest u ingrijpende aanpassingen doen om Bachs orgelmuziek speelbaar te maken op saxofoons?ES: “De muziek die we spelen, is van de eerste tot de laatste noot die van Bach. Het enige wat ik als arrangeur heb gedaan, heeft te maken met de verschillen tussen het orgel en een saxofoonensemble. Op een orgel kan je lijnen spelen die beneden op het kla-vier vertrekken en tot helemaal boven gaan. De saxofoon echter telt maar 2,5 octaven, wat eigenlijk heel weinig is. Ik was dus verplicht om bepaalde lijnen te herverdelen tussen de instrumenten. Daarbij heb ik ervan geprofiteerd om bepaalde thematische elementen extra in de verf te zetten. Onze versie klinkt dan ook bijzonder transparant.”

Hoe krijgen jullie de allerlaagste noten uit Bachs orgelmuziek gespeeld?ES: “Met ’32 voet’ in de titel van ons project verwijzen we natuurlijk naar de extreem diep klinkende 32-voetspijpen van een orgel. Zelfs met een baritonsax krijg je die noten niet gespeeld. Van-

We hielden ons toen nog exclusief met nieuwe muziek bezig. We wilden dan ook afwijken van het pad dat ons in het conservatorium was aangewezen. Ons iconoclastische gedrag van toen komt nu terug in een andere gedaante.”

Behalve Bach staan ook Jan Pieters-zoon Sweelinck en onze landgenoot Pierre Bartholomée op het pro-gramma. Vanwaar die keuze?ES: “Met Sweelinck zitten we nog hon-derd jaar vroeger in de tijd dan met Bach. Zonder Sweelinck zou het or-gelwerk van Bach er zeker anders uit hebben gezien. Het leek ons goed om in dit programma toch ook even terug te keren naar de oorspronkelijke manier waarop een componist met een orgel kan omgaan.”

Mus

ica

Sacr

a M

aastr

ichtmuziek

dans theater

performancefilm

beeldende kunst

musicasacramaastricht.nl UITbalie +31 (0)43 3505555

19 - 22 september 2013

inkeerommekeerbekering

“Het werk van onze landgenoot Pierre Bartholomée is simpelweg het beste hedendaagse werk dat is geschreven voor saxofoonkwartet. Bartholomée springt hier op een heel eigenzinnige manier om met het harmonische ma-teriaal. Het was niet de bedoeling van de componist, maar qua klank doet dit werk heel erg denken aan de textuur van het orgel. Vandaar dat de link met ons Bachprogramma voor de hand lag.”

De werken van Bach uit dit programma vindt u ook terug op een cd die uitkomt op 8 september (bij EMI Warner Clas-sics).

n ZA 26/10/13, 21.00: BL!NDMAN, 32 FOOT!

©Guy Kokken

©Guy Kokken

Page 5: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december 5

In AMUZ kunnen kinderen van tien tot twaalf jaar zich inschrijven voor een workshop slagwerk. Pieterjan Vranckx en Jaume-Blai Santonja Espinos kennen de slagen van de zweep als het op slagwerk aankomt. Al jaren laten ze trommels, pauken, xylofonen en triangels klinken en knallen tijdens de concerten van deFilharmonie. In deze twee uur du-rende workshop mogen de kinderen het beste van zichzelf geven. Deze keer is de concertzaal helemaal hun terrein!

n ZO 17/11/13, 15.00: Kinderworkshop slagwerk (10-12 j.)

KlankenbadMuzikale dialogen voor kinderen van 0 tot 36 maanden

De mens vertoont de grootste aanleg voor muziek in zijn vroegste kinder-tijd. Het is dan ook heerlijk om met baby’s en peuters liedjes te zingen en te experimenteren met ritme en geluid. In de foyer van AMUZ kan je je kindje tijdens vier korte sessies laten kennismaken met muzikaliteit. Klan-kenbad is gebaseerd op The Music Learning Theory van de gerepu-teerde pedagoog Edwin E. Gordon, die stelt dat muzikaliteit op dezelfde manier wordt verworven als taal. Gordons theorie toont aan dat op zeer jonge leeftijd in contact komen met muziek een grote invloed heeft op de toekomstige muzikale ontwik-keling. Heel nuttig dus om je kindje te stimuleren en spelenderwijze in contact te brengen met muziek, maar bovenal ook bijzonder plezierig voor ouder en kind! Er wordt gewerkt met drie leeftijdscategorieën. Samen ga je aan de slag met melodie, ritme en beweging. Als ouder of begeleider ontdek je hoe je ook thuis met je kindje muziek kan maken. n ZO 15/09/13, 09.00 (startdatum)n Nieuwe reeksen in 2014

worden aangekondigd op de facebookpagina van AMUZ.

brunchconcerten Genieten op zondag

Op geregelde tijdstippen serveert AMUZ een heerlijke brunch in zijn unieke foyer. De prachtige 19de-eeuwse winterkapel, versierd met muurschilderingen in neobyzan-tijnse stijl, vormt het kader voor een rijkelijk buffet. De brunches in AMUZ starten om 11.30 uur. Wie wil, kan nadien het matineeconcert mee-pikken. De brunches van het seizoen 2013-2014 vinden plaats op zondag 27 oktober (Andreas Staier), 10 november (Johannette Zomer, Jan Kobow e.a.), 8 december (Il Giardino Armonico), 19 januari (Les Muffatti), 2 maart (Ronald Brautigam) en 6 april (il Gardellino). Gelieve op voorhand te reserveren.

Transports Publics debuteert met Music for John Gostling

raphaella Smits groeide op in een artistieke familie. Haar vader René Smits was beeldhouwer

en een amateurviolist. Haar moeder was kleuterjuf en een van de pioniers van de Rudolf Steinerscholen in België. Raphaella leerde al vroeg zang en blokfluit. Om Raphaella toe te laten zichzelf bij het zingen te begeleiden, kochten haar ouders haar een gitaar, nochtans voelde hun dochter op dat moment geen bijzondere aantrekkingskracht tot het instrument. Dat de combinatie van haarzelf en een gitaar iets heel speciaals opleverde, drong pas helemaal door in 1981, toen Raphaella op een muziekcompetitie in Granada de derde prijs ontving met daarbij de warmste complimenten van juryvoorzitter en jeugdidool Andrés Segovia. Vijf jaar later, in 1986, won ze als eerste vrouw de Francisco Tarrega Competitie in Benicasim. Smits is nog steeds de enige Belgische gitarist die deze prestigieuze prijs op het palmares heeft staan.

Intussen jureert Raphaella geregeld zelf op internationale competities.

in de kiJker: rapHaella smits

Als grande dame van de gitaar geniet de Vlaamse Raphaella Smits (°1957) wereldfaam. Ze is een schitterend vertolkster van hedendaagse muziek en wordt gelauwerd om haar arrangementen van Bach, die ze op cd uitbracht. Dat ook het 19de-eeuwse, romantische repertoire haar als gegoten zit, was al langer duidelijk. Getuige de heerlijke opnamen met muziek van onder anderen Johan-Kaspar Mertz, stermusicus in Wenen, en Fernando Sor, een Catalaan op Franse bodem. Op zondag 24 november plaatst Smits deze twee 19de-eeuwse beroemdheden van de gitaar naast elkaar in AMUZ.

romantiek op snaren

Naast een bevlogen muzikante is ze een veelgevraagd docente die wereld-wijd beklijvende masterclasses geeft. Haar filosofie: “Muziek is iets wat je deelt, met publiek, met collega’s, met leerlingen.” De dag voorafgaand aan haar concert organiseert AMUZ een Smits-masterclass waarbij de 19de-eeuwse gitaar en het romantische repertoire in the spotlight staan. Voor klassiek geschoolde gitaristen een uit-gelezen kans!

Raphaella neemt een origineel instru-ment mee naar Antwerpen, gebouwd in Mirecourt rond 1830. Restaurateur Bernard Kresse kocht de gitaar op een veiling in Vichy in 1995. “Hoewel de gitaar bijna uiteen viel, waren de afzonderlijke stukken nog in zeer goede conditie,” vertelt Raphaella. “Oorspronkelijk was het een zessnarig instrument. Twee diepere bassen werden later toegevoegd, zoals vroeger wel meer gebeurde.”

Van Johan-Kaspar Mertz (afkomstig uit Bratislava, maar al spoedig uitge-weken naar Wenen) is geweten dat hij ook zelf zes-, acht- en tiensnarige gitaren bespeelde. “Voor mij is hij een van de meest kleurrijke en fanta-

sievolle componisten uit die periode. Iemand die vooral zichzelf bleef tussen de vele gitaarvirtuozen en eerder aan-sluiting vond bij de pianisten van zijn tijd.”

Fernando Sor, de tweede componist op het concertprogramma, was een Catalaan die werd opgeleid in het befaamde Monasterio Montserrat nabij Barcelona. Hij diende als on-derluitenant in het Spaanse leger, sympathiseerde vervolgens met de Franse bezetter en vluchtte naar Parijs toen Napoleon zich in 1813 uit Spanje moest terugtrekken. Nadien trok Sor naar Londen waar hij een

mooie reputatie verwierf als gitarist, componist en zangleraar. Heel wat Europese concerttournees volgden. Zijn laatste levensjaren wijdde hij in Parijs aan compositie en pedagogie. “Sor weet de luisteraar te bekoren door zijn geweldige melodieën, in alle eenvoud en diepgang. Ander-zijds is hij een van de grote virtuozen van zijn tijd, ook als musicus.”

n ZA 23/11/13, 13.00: Open Masterclass Raphaella Smits

n ZO 24/11/13, 15.00: Raphaella Smits, Romantiek op snaren (Explorerconcert)

Natuurrampen bekoren vaak compo-nisten. Vooral storm op zee blijkt een dankbaar onderwerp voor vocale of in-strumentale werken waarbij een compo-nist de kans krijgt zowel zijn illustratieve talenten als zijn zin voor dramatiek te demonstreren. Volgens de 18de-eeuwse muziekhistoricus Jon Adkins nodigde de Engelse koning Charles II zijn favoriete baszanger en vriend John Gostling uit voor de mayden voyage van zijn nieuwe zeiljacht Fubbs. De vreselijke storm tijdens deze trip kon de zanger niet be-koren. Gostling trok er wel artistieke con-

puriteins militaristische bewind van Lord Protector Cromwell. De Restauration ver-leende alle vrijheid aan componisten als Humfrey en Purcell. Een van hun speci-aliteiten was de ‘verse anthem’. In zo’n meerdelige compositie wisselden vocale solistische fragmenten koren af. Nadat Charles II, in navolging van de Franse koning Louis XIV, een vast strijkers- ensemble aan zijn hof installeerde, werd ook een instrumentale deelname aan de anthem essentieel. Zo werd de anthem in Engeland een schoolvoorbeeld van

een ver doorgedreven emotionaliteit en dramatiek, wat sterk aanleunde bij de Ita-liaanse barok. Franse invloeden spreken duidelijk uit de instrumentale delen, bijvoorbeeld door het inzetten van de Franse ouverture, en uit fragmenten die sterk naar de dans neigen. De ooit zo bewonderde John Gostling mag dan wel tussen de plooien van de muziekgeschiedenis zijn gesukkeld, op 24 januari 2014 – bijna drie eeuwen na zijn dood – staat hij terug in de schijnwerpers. Zijn fenomenale bas vindt dan weerklank in de stem van aanstormend Argentijns talent Lisandro Abadie (foto). “One to watch”, net als alle andere leden van het gloednieuwe Transports Publics!

n VR 24/01/14, 21.00: Transports Publics, Music for John Gostling (Explorerconcert)

sequenties uit. Prompt bestelde de bas een stormachtig lied bij Purcell met een glansrol voor zichzelf. Dat resulteerde in de anthem They that go down to the sea in ships, die vermoedelijk dateert uit 1684 of 1685.De anthem kende in de 17de eeuw een opmerkelijke bloei in Engeland; vooral vanaf 1660, na de min of meer met de barok samenvallende Restauration. Die luidde met het herinstalleren van de mo-narchie onder koning Charles II politiek en artistiek een periode van meer libera-lisme in; een verademing na het streng

Huisvriend Thomas Baeté is in AMUZ een graag geziene gast. Nadat zijn eerste eigen ensemble, ClubMediéval, tijdens Laus Polyphoniae 2010 boven de doopvont werd gehouden, is er nu het gloednieuwe Transports Publics: weerom een uitgelezen collectief dat nog meer jonge wolven voor het voetlicht brengt. Met Music for John Gostling levert het alvast een sterk visitekaartje af: Engelse barok geput uit de vermaarde muziekcollectie van kanunnik, zanger en kopiist John Gostling.

©Marleen Peeters

©ICUC

Page 6: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december6

Af en toe wordt er in de bibliotheek van een of ander bolwerk van ver-gane glorie een partituur gevonden van een onbekende: beroemd bij leven, maar de tijd – en de mensen die hem verbruikten – bevonden zijn werk te licht. De muzikale Sher-lock oogst wetenschappelijke én morele eer door het opnieuw te ontsluiten. Een typisch verhaal voor de eeuwenoude – niet altijd geniale – muziek, maar het kan ook re-

LUistertipThéodore Gouvy, Pianotrio’s

Voces Intimae, Challenge Classics

elena Sadina (43) studeerde aan het conservatorium in Saratov, een grote stad aan de Volga, op

zo’n duizend kilometer van Moskou. “Ik volgde zowel klassieke instrumenten als Russische volksinstrumenten en zang, maar ook koor- en orkestdirectie. Daarna heb ik ook nog Russische klokken leren spelen. Voor het praktijkexamen namen we deel aan een wedstrijd die ik heb gewonnen, mijn man werd tweede. De Russische televisie filmde de wedstrijd. Jo Haazen, de toenmalige directeur van de Mechelse beiaardschool, merkte de film op en nodigde mij en mijn man uit om hier beiaard te komen studeren. We kwamen vijf maanden op proef en in die korte tijd werkten we de eerste twee jaar van de opleiding af. De volledige opleiding duurt negen jaar. De school wist dat we goede studenten waren, we hadden immers al een meestergraad in muziek. Daarom kregen we een stu-dentenvisum om de hele opleiding te kunnen afwerken. Na mijn studies kwam er een vacature vrij aan de bei-

aardschool. Ik was de eerste vrouw die beiaardles gaf aan deze school, onder-tussen is er nog een andere vrouwelijke collega bijgekomen.”

UNIEKIn 2004 richtte Elena de eerste kinder-beiaardklas ter wereld op. “Voor we hier aan de Koninklijke Beiaardschool zijn begonnen, konden kinderen ner-gens beiaard leren spelen,” legt Elena uit. “Misschien was er wel een enke-ling die het als kind leerde, maar nooit in groep. Vroeger was een beiaard ook veel zwaarder en moeilijker om te be-spelen. De beiaard was toen enkel voor mannen, vrouwelijke beiaardiers waren er bijna niet, laat staan kinderen.” Toch ging Elena de uitdaging aan: “Ik over-tuigde de directeur van de beiaard-school. Kinderen konden al piano en handbellen leren spelen aan de beiaard-school, dus waarom ook geen beiaard?”

AVONTUUR“We zijn met acht kinderen begonnen en ondertussen zijn we met elf. Voor ons was het een avontuur. Ik wist wel dat het zou lukken, maar nog niet op welke

Begeleid door de handbellen die intussen zowat hun handelsmerk zijn geworden, brengt het Franse ensemble Discantus op 14 december religieuze werken van Gilles Binchois. Hoewel het gebruik van klokken eeuwenoud is en een wereldwijd fenomeen, werd het precies stemmen van bellen slechts geleidelijk aan geperfectioneerd. In de late middeleeuwen slaagde men er steeds beter in om aan klokken een juiste en min of meer vooraf bepaalde toonhoogte mee te geven. In de Lage Landen leidde dit in de 16de eeuw tot het ontstaan van de beiaard. Dat dit oude instrument ook jongeren kan boeien, bewijst de Russische Elena Sadina. Zij richtte in Mechelen de eerste kinderbeiaardklas ter wereld op.

manier. Er waren nog geen handboeken voor kinderen en voor een achtjarige is het niet evident om de beiaard te be-spelen. Kinderen die naar hier komen, beginnen echt van nul. Ze krijgen no-tenleer, piano, beiaard, samenzang en handbellen. Dit wordt aangeleerd in één pakket. Ze leren twee instrumenten, piano en beiaard en moeten ook voor beide examens afleggen. Maar het is ons wel gelukt. In datzelfde jaar hebben ze hun eerste kerstconcert al op de Sint-Romboutstoren gespeeld. Dat is toen opgenomen door jongerenzender Ketnet.”

CONCERTENElena vindt het belangrijk dat de leer-lingen naast de lessen ook deelnemen aan activiteiten: “De meesten komen twee keer per week en krijgen indivi-dueel les voor piano en beiaard. Verder krijgen ze ook nog lessen harmonie en campanologie (klokkenleer). Gewoon in de klas zitten, studeren en dan een examen afleggen is niet zo boeiend. Wel voor volwassenen die al weten wat ze willen, maar bij kinderen moet je de lessen interessant maken. Dat doen we

door in groep ergens naartoe te gaan. Zo spelen ze bijvoorbeeld een concert en achteraf worden ze dan uitgenodigd voor een etentje of maken we samen een reis. We speelden al in Nederland, Frankrijk en Portugal. De beiaardschool organiseert ook jaarlijks een nieuw-jaarsconcert en een kinderbeiaardfes-tival waarbij de jongeren op een mo-biele beiaard en op de beiaard van de Sint-Romboutstoren spelen.

DIPLOMAElena geeft nog les aan volwassenen, maar de kinderklas is haar passie. “Voor die leeftijd is het soms echt verrassend wat ze doen.” Ze mogen er dan wel jong aan beginnen, maar de opleiding van de kinderklas bereikt net hetzelfde als de volwassenenopleiding. “Dat is positief omdat ze op korte termijn veel kunnen. Zo geef ik bijvoorbeeld les aan een vijf-tienjarige jongen en als hij zo voortdoet, kan hij op zijn achttiende een laureaat-sdiploma voor de beiaard halen. Dat is officieel en geeft hem de mogelijkheid om als beiaardier in een van de torens te werken of als (gast)beiaardier zomer-concerten te spelen.”

SCHAARSE OEFENTIJDDe beiaard is een gigantisch instrument. Omdat de beiaard van de Sint-Rom-boutstoren erg luid klinkt, mag er maar twee uur per dag op worden gespeeld. “Die tijd moeten we goed verdelen tussen de studenten en leraars die les geven op de toren,” zegt Elena. “Het is ook moeilijk om les te geven op de bei-aard zelf: de tijd is daarvoor te beperkt en bovendien luistert iedereen mee. Daarom moeten studenten voor ze naar de toren gaan hun stuk goed onder de knie hebben, zodat ze niet te veel fouten maken. We leren de beiaard aan op eenoefenklavier. Dat heeft net hetzelfde keyboard, alleen hangen er geen klokken aan. Een oefenklavier klinkt wel anders dan een echte beiaard, dus we zorgen ervoor dat de leerlingen al eens op de toren kunnen oefenen voor ze hun examen afleggen.” Een oefen-klavier is duur, tweedehands betaal je er twee- à drieduizend euro voor. Sommige volwassen studenten die al werken, investeren er wel in. “Mijn man en ik hebben er een gekocht zodat we thuis kunnen oefenen, ook onze oudste zoon speelt beiaard. Dat oefenklavier is dus echt noodzakelijk. Het staat bij ons in de woonkamer zoals een piano. Gelukkig heeft een oefenklavier zachte klanken, stel je dat eens voor met echte klokken (lacht)!” Dorien Brijssinck - Uit: Living in Mechelen 2013

n Meer info op www.beiaardschool.be en kinderbeiaardklasmechelen.jimdo.com

n Ook in AMUZ kan u dit najaar naar handbellen komen luisteren. Het Franse Discantus brengt religieuze muziek van de 15de-eeuwse polyfonist Gilles Binchois.

ZA 14/12/13, 21.00: Discantus, l’Argument de beauté

deze plaat dan kopen? Om te horen hoe de romantiek klonk toen hij vers was; je luisteren wordt niet door te grote herkenning gekleurd. En omdat Voces Intimae het beste pianotrio van de wereld is, al heet het dan zoals een strijkkwartet. Rudy Tambuyser, uit: Knack Focus

n ZO 15/12/13, 15.00: Voces Intimae, Romantiek tot de derde macht

center. Gouvy was een 19de-eeuwer, geboren in Sarre met een opleiding in Metz. Een Fransman, zouden we nu zeggen, maar toen heette je daar – o identiteit – een Duitser. Professi-onele eer kreeg hij pas nadat hij écht Fransman werd, in 1851. En eerlijk: had hij dat niet gedaan, was hij nu niet herontdekt met de subsidie van het Palazzetto Bru Zane, het in Ve-netië gevestigde instituut voor pro-motie van Frans erfgoed. Waarom

“Dit oervlaamse instrument werd mijn leven”

elena sadina ricHtte de eerste kinderBeiaardklas ter wereld op

Afgebeeld voertuig: nieuwe CITROËN C4 Picasso Exclusive (opties: metaalkleur, meedraaiende bi-xenon koplampen en 18’’ lichtmetalen velgen «Eole»). (1) Nettoprijs btwi van de nieuwe CITROËN C4 Picasso 1.6 VTi 120 MAN Attraction, alle premies inbegrepen alsook de recyclagepremie(2). (2) Citroën neemt uw oud voertuig over voor 1.300€ bij aankoop van een nieuwe CITROËN C4 Picasso (behalve op Business). Dit voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. Aanbiedingen geldig t.e.m. 31/07/2013 op alle nieuwe CITROËN C4 Picasso verkocht aan particulieren, niet cumuleerbaar met alle andere lopende promoties en geldig bij ons.

De nieuwe CITROËN C4 Picasso laat u genieten van de beste technologie. Het interieur is nog ruimer geworden en baadt volop in het licht dankzij de panoramische voorruit. Via het 7’’ touchscreen, het panoramische 12’’ HD infoscreen dat u kunt personaliseren en de geïntegreerde technologieën bent u permanent verbonden met de buitenwereld. Geniet van ongeëvenaard rijplezier, terwijl u uw verbruik en CO2-uitstoot perfect onder controle hebt. Rij vol vertrouwen door de wereld en u hebt de hele wereld in uw wagen. Er is al een nieuwe CITROËN C4 Picasso vanaf 17.940€ (1).

3,8 - 6,3 l/100 km 98 - 145 g co2/km

DE wERElDIN jE wAGEN

HElE

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be

citroen.be

NIEuwE CITROËN C4 PICassO, DE TECHNOsPACE.

Afgebeeld voertuig: nieuwe CITROËN C4 Picasso Exclusive (opties: metaalkleur, meedraaiende bi-xenon koplampen en 18’’ lichtmetalen velgen «Eole»). (1) Nettoprijs btwi van de nieuwe CITROËN C4 Picasso 1.6 VTi 120 MAN Attraction, alle premies inbegrepen alsook de recyclagepremie(2). (2) Citroën neemt uw oud voertuig over voor 1.300€ bij aankoop van een nieuwe CITROËN C4 Picasso (behalve op Business). Dit voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. Aanbiedingen geldig t.e.m. 31/07/2013 op alle nieuwe CITROËN C4 Picasso verkocht aan particulieren, niet cumuleerbaar met alle andere lopende promoties en geldig bij ons.

De nieuwe CITROËN C4 Picasso laat u genieten van de beste technologie. Het interieur is nog ruimer geworden en baadt volop in het licht dankzij de panoramische voorruit. Via het 7’’ touchscreen, het panoramische 12’’ HD infoscreen dat u kunt personaliseren en de geïntegreerde technologieën bent u permanent verbonden met de buitenwereld. Geniet van ongeëvenaard rijplezier, terwijl u uw verbruik en CO2-uitstoot perfect onder controle hebt. Rij vol vertrouwen door de wereld en u hebt de hele wereld in uw wagen. Er is al een nieuwe CITROËN C4 Picasso vanaf 17.940€ (1).

3,8 - 6,3 l/100 km 98 - 145 g co2/km

DE wERElDIN jE wAGEN

HElE

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be

citroen.be

NIEuwE CITROËN C4 PICassO, DE TECHNOsPACE.

Meer info op www.citroenantwerpen.be

Afgebeeld voertuig: nieuwe CITROËN C4 Picasso Exclusive (opties: metaalkleur, meedraaiende bi-xenon koplampen en 18’’ lichtmetalen velgen «Eole»). (1) Nettoprijs btwi van de nieuwe CITROËN C4 Picasso 1.6 VTi 120 MAN Attraction, alle premies inbegrepen alsook de recyclagepremie(2). (2) Citroën neemt uw oud voertuig over voor 1.300€ bij aankoop van een nieuwe CITROËN C4 Picasso (behalve op Business). Dit voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. Aanbiedingen geldig t.e.m. 31/07/2013 op alle nieuwe CITROËN C4 Picasso verkocht aan particulieren, niet cumuleerbaar met alle andere lopende promoties en geldig bij ons.

De nieuwe CITROËN C4 Picasso laat u genieten van de beste technologie. Het interieur is nog ruimer geworden en baadt volop in het licht dankzij de panoramische voorruit. Via het 7’’ touchscreen, het panoramische 12’’ HD infoscreen dat u kunt personaliseren en de geïntegreerde technologieën bent u permanent verbonden met de buitenwereld. Geniet van ongeëvenaard rijplezier, terwijl u uw verbruik en CO2-uitstoot perfect onder controle hebt. Rij vol vertrouwen door de wereld en u hebt de hele wereld in uw wagen. Er is al een nieuwe CITROËN C4 Picasso vanaf 17.940€ (1).

3,8 - 6,3 l/100 km 98 - 145 g co2/km

DE wERElDIN jE wAGEN

HElE

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be

citroen.be

NIEuwE CITROËN C4 PICassO, DE TECHNOsPACE.

©Dorien Brijssinck

Page 7: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december 7

sleUtelwoord:

1. Componist van Mattutino dei Morti, een prachtig muzikaal eerbetoon aan overleden pelgrims uit de 18de eeuw, dat wordt opgevoerd in AMUZ op zaterdag 12 oktober.

2. Op 26 oktober brengt BL!NDMAN 32 FOOT, een programma met orgelwerken van Bach gearrangeerd voor saxo-foonkwintet. Hoe heette het eerst Bachprogramma waarmee BL!NDMAN internationaal succes oogstte?

3. Beethovens tegenhanger van Bachs Goldberg Variaties. Op 27 oktober voert Andreas Staier dit monstre sacré van de klaviermuziek uit in AMUZ.

4. Française gespecialiseerd in middeleeuwse muziek, oprichtster van Discantus en Alla francesca. 5. De derde zondag van november is Kunstendag voor Kinderen. Welk soort workshop kunnen kinderen tussen 10 en

12 jaar die dag in AMUZ bijwonen? 6. Italiaanse muziekterm voor versnellend.7. Tenor bij Capilla Flamenca. Op 3 november brengt hij samen met ensemble La Caccia liederen van de Zwitserse

polyfonist Ludwig Senfl.

romantiek tot de derde macHt

Het Italiaanse Voces Intimae heeft met de pianotrio’s van nobele onbekende Louis Théodore Gouvy (1819-1898) een prachtplaat afgeleverd (zie cd-bespre-king p. 6). Op zondag 15 december hoort u deze muziek live in AMUZ. Gou-vy’s superbe Pianotrio in a, op. 18 mag dan terecht de affiche delen met de Fantasiestücke van Robert Schumann

Het vierentwintigste europaliafestival brengt India naar het hart van Europa. Vier maanden lang gaat alle aandacht naar dit mysterieuze en fascinerende land, waar verschillende culturen voortdurend in dialoog staan en een ongeziene creativiteit voortbrengen. Die dialoog is ook het uitgangspunt van Ensemble Gilles Binchois dat op 25 oktober AMUZ aandoet met Entre terre et ciel, een multicultureel concertprogramma dat drie grote muzikale en spirituele tradities verstrengelt tot een intrigerend vlechtwerk.

Ensemble Gilles Binchois vertolkt al dertig jaar even enthousiast zijn reper-toire van muziek uit de 15de en 16de eeuw en kerkgezangen uit het mid-

europalia.india Houdt Halt in amuz

Wereldmuziek tussen aarde en hemel

tHe times tHey are a-cHangin’

gezocht:Jonge coMponisten

Ben je tussen 12 en 20 jaar oud en schrijf je muziek? Droom je ervan dat jouw composities worden uitgevoerd door professionele muzikanten in een grote concertzaal? Dan is dit jouw kans!

“Hoe klinkt de toekomst?” Deze vraag stelt HERMESensemble zich elk jaar wanneer het samen met AMUZ, de Veerman en Concertge-bouw Brugge jong talent uitnodigt om nieuwe muziek te componeren. The times they are a-changin’ gaat de uitdaging aan om jouw compo-sitie in concert uit te voeren. Boven-dien wordt er een professionele live-opname gemaakt van de uitvoering. Nieuwe muziekwerken van maximaal vijf minuten voor een bezetting van mezzosopraan, viool, altviool, cello, contrabas, fluit, klarinet/basklarinet,

piano en percussie (of enkele van deze instrumenten) komen in aan-merking om geselecteerd te worden voor The times 2014. Traditionele partituren zijn geen vereiste, ook ver-zorgde en duidelijke grafische parti-turen kunnen in aanmerking komen. Als je compositie wordt uitgekozen, zullen componisten Bram Van Camp en Hanne Deneire je begeleiden in de afwerking van je partituur, en de voorbereiding van het concert.

n Uiterste inschrijvingsdatum: MA 02/12/13

n Uiterste inleverdatum partituur: MA 06/01/14

n Er zijn twee concerten: ZO 16/02/14 in AMUZ en 23/02/14 in het Concertgebouw Brugge. Alle voorwaarden en het inschrijvingsformulier vind je op www.hermesensemble.be.

deleeuwse christendom. Gesteund door hun ruime ervaring stelde het ensemble zich door de jaren heen ook open voor andere repertoires. Ze slaan bruggen tussen en gaan de dialoog aan met andere culturen. Ze hebben meerdere platen gewijd aan Indiase, Marokkaanse, Iranese en Spaanse muziek.

Op het einde van de jaren 1990 maakt Dominique Vellard (stichter en direc-teur van Ensemble Gilles Binchois) kennis met Aruna Saïram, beroemde zangeres binnen het Carnatische reper-toire (klassieke muziek uit Zuid-Indië). De twee hebben heel wat raakpunten. Hun ontmoeting resulteert in een dertigtal recitals over de hele wereld en de opname van de plaat Sources, Chants dévotionnels de l’Inde du sud et de l’occident médiéval.

Ook de populaire Marokkaanse zanger Noureddine Tahiri kruist hun pad. Zijn bijdrage betrekt ook de Islamitische

traditie bij het project van Vellard en Saïram. Melodische instrumenten worden aan het ensemble toege-voegd om de zangers van de ver-schillende tradities te begeleiden: de viool voor Carnatische zang, de ud voor Arabische muziek, de vedel voor middeleeuwse tradities en percussie voor verschillende muziekstijlen: mri-dangam, zarb en daf.

Entre terre et ciel biedt u de kans om enkele beroemde exotische zangers live aan het werk te horen. Zowel pro-fane als gewijde liederen komen aan bod. Ensemble Gilles Binchois belooft een spel van herkenning en verrassing in deze ontdekkingsreis door tijden, stijlen en culturen heen, laverend tussen lied en lofzang. 

n VR 25/10/13, 21.00: Ensemble Gilles Binchois, Entre terre et ciel (Explorerconcert)

n VR 04/10/13 – ZO 26/01/14: europalia.india

1

2

3

4

5

6

7

en met het levendige Pianotrio in d, op. 49 van Felix Mendelssohn – een van de meest geliefde werken uit zijn kamermuziekrepertoire! Via het kruis-woordraadsel maakt u kans op gratis tickets voor dit concert.

n ZO 15/12/13, 15.00: Voces Intimae Romantiek tot de derde macht

voces intimae

Mail het sleutelwoord voor 1 december naar [email protected] en maak kans op een duoticket voor het concert van Voces Intimae op zondag 15 december in AMUZ.

©S. Hammarstrand

© Kathleen Engels

Page 8: AMUZ krant najaar 2013

Seizoenskrant - Najaar 2013 I september - december8

© Koen Broos

Colofon Redactie: Kathleen Engels, Elise Simoens, Marcel Biljo, Dorien Brijssinck, Bart Demuyt, Rudy Tambuyser nEindre-dactie: Tine Clevers nCoördinatie & samenstelling: Kathleen Engels nVormgeving: Yellow Submarine n Druk: Paesen

V.U.: Bart Demuyt, Kammenstraat 81, 2000 Antwerpen

AMUZprAktisCH

hoe ticKets bestellen?• Elke weekdag van 12.00 tot 17.00

uur aan de balie van AMUZ of via +32 (0)3 292 36 80.

• Een uur voor aanvang van het be-treffende concert.

• Via www.amuz.be of via mail naar [email protected].

• De ticketprijzen staan per concert vermeld in de seizoensbrochure en op www.amuz.be. AMUZ rekent € 2 aan per reservatie.

word AMUz eXplorer Als bezoeker van AMUZ bent u niet bevreesd voor het onbekende. Of het nu gaat om eeuwenoud reper-toire dat van onder het stof wordt gehaald, de première van een jong ensemble of een hedendaagse cre-atie, uw liefde voor muziek verlegt grenzen. Speciaal voor wie naast de klassiekers ook zeldzame parels in zijn hart sluit, ontwikkelde AMUZ de Explorer Pass. Als AMUZ Explorer brengt u uw muzikale ontdekkings-tocht op kruissnelheid. Een selectie uitdagende voorstellingen uit het seizoen 2013-2014 krijgt het Explo-rerlabel opgeplakt. U herkent ze aan het vergrootglas-logo. De Explo-rerconcerten laten u kennismaken met verloren gewaande repertoires, bijzondere muziekinstrumenten of aanstormend talent.

Volg vier van deze voorstellingen en word AMUZ Explorer. Uw muzikale nieuwsgierigheid wordt beloond met:• een gratis programmaboekje per

Explorerconcert dat u bijwoont• een gratis consumptie per Explo-

rerconcert dat u bijwoont• gratis toegang tot het recital van

Romina Lischka op ZO 30/03/14• korting: een Explorer Pass voor vijf

concerten (incl. het gratis concert op ZO 30/03/14) kost € 60

INFO & TICKETS: +32 (0)3 292 36 80WWW.AMUZ.BE | [email protected]

VRAAG NAAR ONZE GRATIS SEIZOENSBROCHURESCHRIJF JE IN VOOR DE NIEUWSBRIEF OP DE WEBSITE

Met een abonnement op faro | tijdschrift over cultureel erfgoed houdt u de vinger aan de pols van de brede cultureel-erfgoed-sector in Vlaanderen (archieven, bewaarbibliotheken, docu-mentatiecentra, erfgoedcellen, erfgoedverenigingen, musea, expertisecentra …). faro verschijnt viermaal per jaar (maart, juni, september en december) en bevat actuele bijdragen over de kennis en praktijkervaring op het vlak van roerend en imma-terieel cultureel erfgoed en de cultuur van alledag.

Voor een jaarabonnement betaalt u slechts 25 euro. Abonneren doet u snel en eenvoudig via www.faronet.be/tijdschrift. U vindt daar ook alle reeds verschenen nummers.

faro | tijdschrift over cultureel erfgoed

AGenDAnAjAAr 2013septemBerzo 08/09/13

10.00 Open Monumentendag Gratis rondleidingen in de voormalige St.-Augustinuskerk (vooraf reserveren)

zo 15/09/1309.00 Start Klankenbad Muzikale dialogen voor kinderen van 0 tot 36

maanden ENKEL NOG PLAATS vOOr 0-9 mAANdEN

oktoBerwo 02/10/13

14.00 Start Cursus Muziekgeschiedenis Van gregoriaans tot Lassus

zA 05/10/1310.00 Internationaal Congres rond Muziekeducatie A concert hall in

three movements: music, musicians and education

zo 06/10/1310.00 Internationaal Congres rond Muziekeducatie A concert hall in

three movements: music, musicians and education

zA 12/10/1321.00 Ghislieri Choir & Consort Mattutino dei Morti

zA 19/10/1321.00 Capilla Flamenca Polyphonie à la française

vr 25/10/1314.00 Toonmoment projectweek Kinderen worden als

componisten geboren 21.00 Ensemble Gilles Binchois Entre terre et ciel

zA 26/10/1321.00 BL!NDMAN 32 FOOT!

zo 27/10/1315.00 Andreas Staier Diabelli Variaties

novemBerzo 03/11/13

15.00 Tore Denys & LA CACCIA All Ding ein Weil

zo 10/11/1315.00 Johannette Zomer, Jan Kobow e.a. Schubertiade

MA 11/11/1321.00 Bart Moeyaert & il Gardellino Iemands lief WACHTLIJST

di 12/11/1321.00 Bart Moeyaert & il Gardellino Iemands lief WACHTLIJST

zA 16/11/1321.00 Guillermo Pérez Los organos dizen Chançones

zo 17/11/1315.00 Kunstendag voor kinderen Kinderworkshop slagwerk (10-12 j)

zA 23/11/1313.00 Open Masterclass Raphaella Smits De romantische gitaar in the

spotlight

zo 24/11/1315.00 Raphaella Smits Romantiek op snaren

decemBerzo 08/12/13

15.00 Il Giardino Armonico Barok op zijn best LAATSTE TICKETS

zA 14/12/1321.00 Discantus l’Argument de beauté

zo 15/12/1315.00 Voces Intimae Romantiek tot de derde macht

zA 21/12/1321.00 Choir of New College Oxford The little Road to Bethlehem

LAATSTE TICKETS

Explorerconcert (kijk bij ‘AMUZ praktisch’ voor meer info) Brunch mogelijk (kijk op p. 5 voor meer info) Activiteit voor kinderen

WACHTLIJST Een uur voor aanvang van het concert kunt u zich aan de balie aanmelden voor de wachtlijst. Dit biedt echter geen garantie op het bijwonen van het concert.

6-9 maart 2014www.amuz.be

inPRIMETIMECPE•BACH