DOSSIER

DE KRACHT

VAN HET

COLLECTIEF

Op zoek naar extra handen

6 Bijna 40% minder verzuim? Het kan!

10 De IZZ Zorgverzekering in 2019: vernieuwd met meer keuze

19

Amerpoort: met elkaar praten versterkt het veiligheidsgevoel

nummer 4 - 2018

Magazine voor relaties van IZZ

In het kortBoekentip | IZZ helpt SEH’s | Online training statische belasting | Oproep: overgang Pagina 4

IN CIJFERS De grapevine als wervingstactiek Pagina 5

ZORGSUCCESSENMedewerkers sterk in hun werk makenVeiligheid staat voorop bij Amerpoort. Daar houdt het niet bij op: met het programma Sterk in je Werk wil Amerpoort mede-werkers “binden en boeien”. Pagina 14

IN DIALOOGDe kracht van samenPagina 17

Zorggebruik als indicator voor hr-beleid Pagina 18

IZZ Zorgverzekering: nog meer keuzeVanaf 2019 kent de IZZ Zorg-verzekering twee uitvoerders. Bekijk hun aanbod. Pagina 19

Gezond werken in de zorg:wat heeft IZZ in 2018 voor u bereikt?Pagina 24

Colofon | Inzicht jaargang 24 | Nummer 4 | december 2018 Inzicht is hét magazine van IZZ voor zorgorganisaties en stakeholders. Het wordt verspreid onder de relaties van Stichting IZZ en verschijnt viermaal per jaar. Redactie Anouk ten Arve, Wendy Bergervoet, Babette Bronkhorst, Mariëlle van Bussel, Ed Coumans, Anke van Dijk, Chris van der Hulst, Erik Lelieveld, Jacob van Lier,

Wies Peters, Marc Spoek, Cynthia van Wachem De IZZ Zorgverzekering m.m.v. CZ en VGZ Fotografie Marijke de Gruyter (Foto Formation), Hollandse Hoogte (Frank Muller), Jacqueline Dersjant, Studio 38C, Gerhard van Roon Illustraties Gloedcommunicatie, Teldesign Opmaak Gloedcommunicatie Huisstijl Teldesign Concept en realisatie Gloedcommunicatie Druk Zalsman B.V.

2

Inhoud

ZORGTREND

Extra handen gezochtZorgorganisaties proberen op allerlei

manieren de gaten in hun personeels-bestand te dichten. Van zzp’ers tot

buitenlandse zorgmedewerkers. PAGINA 6

Wat is statische belasting?Statische belasting is het langer dan 1 à 4 minuten ononderbroken werken met een: 1. gebogen, 2. gedraaide, 3. zijwaarts gebogen romp of nek.

Volg ons op:

Voor een gezonde zorgsector!

Het doel van het IZZ-collectief is een gezonde zorgsector. Medewerkers een passende zorgverzekering bieden, is een van de middelen. Want IZZ is en doet véél meer. Pagina 8

KIJK OP DE ZORGMaak aandacht hipPagina 10

Aanpak Organisatie­klimaat ook effectief op langere termijn 40% minder werkgerelateerd verzuim, dat wil toch iedere zorg-organisatie? Het is de realiteit bij zorgorganisaties die de Aanpak Organisatieklimaat hanteren! Nu blijkt dit mooie resultaat ook op langere termijn aan te houden. Pagina 10

Wat vinden uw medewerkers?Hoe gezond en inzetbaar zijn zorgmedewerkers? Wat doen bijvoorbeeld zelfsturende teams met iemands gezondheid? Ruim 10.000 zorgmedewerkers gaven antwoord op dit soort vragen in de Monitor Gezond werken in de zorg van IZZ. Deze waardevolle kennis delen we graag met u. Pagina 12

Pas op metstatische belasting Langdurig werken in een statische houding geeft gezondheidsrisico’s. Veel grotere risico’s dan zware fysieke belasting, zoals tillen.

Het risico van statische belasting verkleinen? Zie www.izz.nl/e-learningmodule-statische- belasting

3

1

2

Oplossing: micropauzesZorgmedewerkers werken volgens onderzoek ge middeld 2 uur per dienst in een statisch belas tende houding. Met uitschieters tot 4 uur. Naast diverse hulpmiddelen en aangepaste werkmethoden zijn vooral micropauzes effectief: regelmatig enkele seconden pauzeren, verkleint de kans op klachten.

Statische belasting > zwaar tillenBij aanhoudende statische belasting neemt de kans op langdurige klachten toe met een factor 3,3. Terwijl dat bij zwaar tillen “slechts” 1,3 is.

Wilt u Inzicht niet meer ontvangen?Meld u dan af via service@stichtingizz.nl.

© 2018 IZZ Hoewel de inhoud van dit magazine zorgvuldig is samengesteld kunnen er geen rechten aan worden ontleend.

IZZChristiaan Geurtsweg 37335 JV Apeldoorn055 - 750 65 07 www.izz.nl

3

In beeld

Dossier De kracht van het collectief

x3,3

x1,3risico statische belasting

risico zwaar tillen

Nieuw! E-learningmodule Statische BelastingStatische belasting – te lang in dezelfde onhandige houding werken – is een “sluipmoorde-naar” in de zorg. Medewerkers voelen het vaak pas aan hun lijf als het al te laat is. Met langdurige uitval als gevolg. IZZ ontwikkelde daarom de e-learningmodule Statische Belasting. Het is een gratis online module die klachten helpt voorkomen. Met veel praktijkgerichte casussen die uw medewerkers direct kunnen toepassen in hun werk. Een mooie tip voor uw mensen dus.

www.izz.nl/module- statische-belasting

Pluryn won de Nationale HR Zorg Award 2018 dankzij het project Carrièreswitchers.

BOEKENTIP

Brein versus burn-outWilt u meer grip krijgen op uw eigen energie en veerkracht en die van uw medewerkers? Het brein biedt daarvoor de sleutel, stelt neuropsycholoog Elke Geraerts. Een sterk brein zorgt voor mentale veerkracht en helpt medewerkers beter omgaan met stressvolle uitdagingen. Een effectief wapen tegen een burn-out dus. In haar boek Mentaal Kapitaal beschrijft Geraerts de verschillende compo-nenten van mentale veerkracht en hoe deze te trainen zijn. Ook laat ze zien hoe u energiebronnen binnen de organisatie opspoort en stimuleert. Onlangs verscheen de negende, volledig geactualiseerde druk. Meer Elke? Op pagina 12 breekt ze een lans voor minder afleiding voor zorgmedewerkers.

Elke Geraerts, Mentaal Kapitaal, Lannoo, 2018 (9e druk, geactua-liseerd), 208 pagina’s.

IZZ naar BrusselIZZ is uitgenodigd om haar visie op de voordelen van een gezond organisatie­klimaat te delen met vertegenwoordigers van de Europese Commissie en het Europees Parlement.

IZZ helpt SEH’sWat: IZZ en negentien zieken-huizen pakken samen de enorme psychosociale arbeidsbelasting op de SEH’s aan, sinds de lente van 2017. Nog eens negen zieken-huizen zijn deze zomer gestart.Hoe: Deze SEH’s voerden inter-venties uit om de psychosociale arbeidsbelasting te verlagen. Ook kwamen medewerkers en managers van verschillende SEH’s bij elkaar om te leren van elkaar.Resultaten: Medewerkers ervaren minder psychosociale arbeidsbe-lasting wanneer hun teams meer betrokken zijn bij een interventie. Ook bespreken zij dit onderwerp dan makke lijker.Deze en meer resultaten weten we dankzij een 0- en 1-meting, uitgevoerd samen met de Univer-siteit Leiden. Het project wordt ondersteund door een adviesraad met vertegen woordigers van werknemers en werkgevers in de ziekenhuisbranche.

www.izz.nl/seh

4

In het kort

Gezocht: verhalen over de overgang In de zorg werken veel vrouwen van tussen de 40 en 60 jaar. Bijna 70% van deze vrouwen heeft last van overgangsklachten (zie pagina 10-11). Gek genoeg staat het thema overgang bij de meeste zorgorganisaties niet bijster hoog op de agenda. IZZ wil het taboe door-breken en zorgorganisaties en medewerkers ondersteunen met gerichte informatie en con-crete handvatten. Daarvoor zoeken we orga-nisaties die het onderwerp wél bespreekbaar hebben weten te maken. Wilt u uw aanpak met ons delen en zo andere zorgorganisaties stimuleren om werk te maken van overgangs-klachten? Mail naar Cynthia van Wachem: cynthia.vanwachem@stichtingizz.nl. We zijn benieuwd naar uw verhaal!

www.izz.nl/zorgorganisaties/overgang

De grapevine als wervingstactiekHoe lossen we het personeelstekort in de zorg op? Organisa-ties en overheid breken hun hoofd erover. Plannen genoeg, maar het ei van Columbus is nog niet gelegd. Met kleine creatieve oplossingen probeert de sector het grote probleem behapbaar te houden: technologie die medewerkers werk uit handen neemt, taakherschikking, werven onder status-houders en zij-instromers. Wat kan er nog meer out of the box verzonnen worden? Hoe dan ook, ga niet dweilen met de kraan open. Het eerste wat elke organisatie moet doen, is niet werven maar inves-teren in de eigen medewerkers. Zorg dat je huidige groep inzetbaar blijft, beperk zowel het verzuim als het verloop. Een bewezen methode hiervoor is de Aanpak Organisatieklimaat van IZZ. De succesvolle uitvoering van deze methodiek betekent onder andere minder verzuimdagen en -kosten. Een besparing die direct in de patiëntgebonden zorg geïnvesteerd kan worden! En de winst is nog veel groter, omdat minder verzuimdagen ook betekent meer handen aan het bed, geen kosten voor het inhuren van vervangers, lagere werkdruk, meer werkplezier, minder verloop. Een mooi resultaat. En er is nog een bonus: uw met plezier werken-de medewerkers zijn goede ambassadeurs. Het is de beroemde grapevine-theorie uit de communicatiewetenschap. Nooit van gehoord? U kent allicht wel Marvin Gayes I heard it through the grapevine. Dankzij Marvins grapevine verkiezen baanzoekende zorgmedewerkers uw organisatie boven organisaties die gezond werken niet zo belangrijk vinden. Wat een een-voudige en goedkope investering in uw medewerkers zoal kan opleveren.

Het verloop in de thuiszorg is vier keer zo groot als in de branche ziekenhuizen. Bron: AZW.

Wat levert het op?Uit de pilot van de aanpak blijkt het succes in afname van het verzuim te variëren tussen: • beste score 6,75% afname oftewel

een besparing van € 45.034 • minst goede 3,43% afname

oftewel een besparing van € 22.517 in verzuimkosten

(beide per 1.000 medewerkers)

Uitgangspunten hierbij zijn*:• gemiddelde verzuimkosten

per dag € 230• gemiddeld per jaar 8,9 verzuimdagen • gemiddeld percentage verzuim 33,1

* Bron: TNO en IZZ-onderzoek Gezond werken in de zorg

5

In cijfers

Tot 2022 zijn jaarlijks zo’n 32.000 nieuwe zorgmedewerkers nodig. Dat kunnen de opleidingen niet aan. Waar haal je dan je mensen vandaan? De inhuur van zzp’ers is een oplossing. 10% van de zorg-medewerkers is inmiddels zzp’er. Naar verwachting neemt dat nog verder toe. Die populariteit is ook niet vreemd, want zzp’ers verdie-nen vaak meer dan medewerkers met een vast contract. Ook de grotere autonomie in werkwijze en arbeidstijden – wel of geen nachtdienst – verleiden vaste medewerkers tot een zelfstan-digenbestaan.

Werken met zzp’ersHet inhuren van zzp’ers is echter duur voor zorgorganisaties. En er zijn meer bezwaren. FNV-bestuur-der Elise Merlijn: ‘Een zzp’er moet natuurlijk BIG-geregistreerd zijn.

werkers dit doen. Daarnaast pak-ken ze geen taakoverstijgende zaken op. Op onze SEH kiezen we ervoor om met vaste medewerkers en daardoor een hecht team te werken. Nieuwe mensen leiden we continu op. Dit is een structurele oplossing om het jaarlijkse verloop op te vangen. Dit beleid voeren we al tien jaar. Je weet het nooit zeker, maar ik verwacht dat we er in de komende jaren ook mee uit de voeten kunnen.’

Werven over de grensEen in Nederland nog zeldzame manier om het personeelstekort op te vangen, is het aantrekken van zorgmedewerkers uit het buiten-land. Ouderenzorgorganisatie Zorg balans heeft sinds medio 2017 buitenlandse zorgmedewerkers in dienst. Zorgbalans grijpt alle op-ties aan om personeel te werven.

Hoe los ik mijn personeelstekort op?

De personeelskrapte is inmiddels een waar hoofdpijn dossier. Het traditionele inhuren van zzp’ers wordt steeds duurder en kent nog meer nadelen. Zorgorganisaties moeten dus creatieve oplossingen verzinnen om aan mensen te komen. Zoals bindingspremies voor vast personeel en het omscholen van medisch secretaresses tot doktersassistenten. Of zorg­medewerkers over de grens werven.

Maar als een team wordt aange-vuld met zzp’ers, weet je als vaste medewerker nooit of deze inhuur wel voldoende vakbekwaam is. Dit zorgt voor extra druk en mogelijk voor gestreste zorgmedewerkers.’Voor zorgorganisaties die met zelfsturende teams werken, kleeft er nog een nadeel aan zzp’ers. Teamcoach Esther de Haan: ‘Sommige teams werken met in- en uitvliegende externen, waardoor er geen vast team meer bestaat. Vaak is de verhouding tussen vast en extern 1:1. Zo kun je niet werken aan teamontwikkeling.’ De afdeling Spoedeisende hulp van het VUmc werkt bewust niet met zzp’ers. ‘Omdat ze niet volle-dig inzetbaar zijn’, licht teamleider Marjol Horselenberg toe. ‘Ze moe-ten ingewerkt worden en doen ook daarna eerder een beroep op een collega – meer dan vaste mede-

Help ik kom handen tekort!

6

Zorgtrend

tien à vijftien mensen en daarin draaien zij mee. Ze zijn universitair opgeleid en hun niveau valt te vergelijken met hbo-wijkverpleeg-kundige of gespecialiseerd ver-pleegkundige. Ze beginnen als verzorgende op niveau 3. Dit kun-nen ze zeker aan. Daarna is het maatwerk. De een pikt zaken sneller op dan de ander.’

Vele druppelsHet is vooral wennen en leren voor de Spaanse en Italiaanse zorgmedewerkers. Veenstra: ‘Vooral taalbeheersing is heel belangrijk. Een wijkverpleeg-kundige moet met een huisarts kunnen overleggen, en goed kunnen communiceren met collega’s en cliënten. In het begin hadden we geen idee hoe onze cliënten hen zouden ontvangen. Maar ze zijn inmiddels zeer popu-

Vooral taalbeheersing is belangrijk. Een buitenlandse zorgmedewerker moet goed overweg kunnen met het Nederlands.

lair. Het zijn innemende mensen, dat helpt. Nodig is om hen een welkom gevoel te geven. Wij zorgen voor een huis en een fiets. En we hebben een buddysysteem op gezet: collega’s nemen hen mee uit of naar de sportschool.’ Volgens Veenstra blijft de eerste lichting uit juni 2017 in Nederland werken. ‘Dat is nodig, want wij hebben er veel in geïnvesteerd. Al met al zijn we zeer tevreden. Als we in 2019 personeel tekort-komen, kijken we naast de andere opties ook in het buitenland. Het is een druppel op een gloeiende plaat, maar vele druppels helpen ook.’

Volgens de OESO werven zorg­organisaties in Europa steeds vaker zorg medewerkers in het buitenland.

Naast onder meer zelf opleiden, worden nieuwe medewerkers gezocht onder zij-instromers, mensen met een verblijfstatus en dus in het buitenland. ‘We zijn begonnen met een Spaanse en twee Italiaanse zorgmedewer-kers’, zegt directeur Wijkzorg Inge Veenstra. ‘Dit jaar volgde een tweede lichting van vijf nieuwe Spaanse en Italiaanse collega’s. Zij konden profiteren van onze ervaringen met de eerste groep. We hebben een aantal verbete- ringen doorgevoerd, zoals een intensievere taalles.’Zorgbalans werkt samen met een gespecialiseerd bemiddelings-bureau. Dit bureau verzorgt een voortraject van drie maanden taal-les. Daarna komen de Spaanse en Italiaanse zorgmedewerkers naar Nederland. Veenstra: ‘We werken met zelforganiserende teams van

Antonio Beninati en zijn begeleider Ellen Winters. De wijkverpleegkundige van Zorgbalans heeft goede ervaringen met haar nieuwe collega’s: ‘Ik vind het fantastisch gaan. Onze buitenlandse collega’s zijn hoog opgeleid en leren snel. Ze hebben een echt zorghart’

7

IZZ wil dat álle zorgmedewerkers gezond en vitaal aan het werk zijn, van de prille twintiger tot de ervaren zestiger. Voor hen regelen we daarom een zorgverzekering die afgestemd is op onder meer de arbeidsrisico’s in de zorg. IZZ maakt hiervoor zorg inhoudelijke afspraken op maat met vanaf 2019 twee uitvoerende zorgverzeke-raars. Maar de zorgverzekering is slechts een van onze speerpunten. Op veel meer manieren bevordert IZZ de gezondheid en duurzame inzetbaarheid van zorgmedewer-kers. Geen overbodige luxe, in een tijd waarin het vak van zorg-medewerker een van de zwaarste beroepen in Nederland is. En waar-in door de personeelskrapte elke medewerker, jong en oud, nodig is. Als elke dag verzuim er eentje te veel is. Het organisatieklimaat biedt de meeste kansen om de gezondheid van zorgmedewerkers te verbeteren. IZZ ontwikkelde de Aanpak Organisatieklimaat zodat zorgorganisaties zelf hiermee aan

In de bres voor een gezonde zorgsectorIZZ is een groot en krachtig collectief dat duidelijke meerwaarde biedt aan de leden. Maar niet alleen zorgmedewerkers, ook zorgorganisaties kunnen de vruchten hiervan plukken. Want, IZZ is veel meer dan alleen een zorg verzekering. IZZ brengt de zorgsector in beweging. Een beweging die kaars­recht op haar doel afkoerst: gezond werken op alle plekken in de zorg.

8

Dossier De kracht van het collectief

Via het collectief zijn de problemen van deze tijd gezamenlijk aan te pakken.

IZZ heeft een uniek inzicht in de gezondheid op de werkvloer.

de slag kunnen (zie pagina 12). In een gezond en veilig organi-satieklimaat is de betrokkenheid groter: hoger management, leidinggevenden en medewerkers nemen gezond en veilig werken in acht. Ze praten hier ook open en eerlijk met elkaar over. Mede-werkers werken er met plezier, het verzuim en verloop zijn laag, de kwaliteit van zorg is hoog en patiënten zijn tevreden.

Prettig en gezonder werkenDoor de schaalgrootte van het collectief beschikt IZZ ook over veel interessante data. Zo hebben we met de cijfers over het zorg-gebruik van zorgmedewerkers een uniek inzicht in de gezondheid op de werkvloer. Met het nieuwe dashboard kunnen zorgorganisa-ties de eigen scores in zorggebruik ver gelijken met collega-organisa-ties, de branche en de hele zorg-sector. Bovendien zijn de zorg-gebruik cijfers een belangrijke

indicator bij het maken van het beleid in een organisatie (zie pagina 18 en www.izz.nl/zorggebruik). Naast het onderzoek naar zorg-gebruik heeft IZZ de Monitor Gezond werken in de zorg (zie pagina 10). Ook dit jaarlijkse onderzoek levert een schat aan gegevens op. Zo resulteerde de recente editie in maar liefst 12.500 ideeën van zorgmedewerkers om de regeldruk te verminderen. Door dit onderzoek weten we wat er leeft onder zorgmedewerkers. Deze informatie gebruiken we om het werken in de zorg weer iets gezonder en prettiger te maken. Een mooi voorbeeld van voor én door het collectief.

Kennis delenWij stellen de kennis afkomstig uit onze onderzoeken en projecten beschikbaar voor zorgorganisaties, brancheverenigingen en de over-heid. Daarvoor delen we deze kennis onder meer via congres-sen, het magazine Inzicht en de

website. Ook verzorgen we plat-forms voor kennisuitwisseling met collega’s uit andere zorgorganisa-ties. Bijvoorbeeld in de vorm van gesprekstafels voor bestuurders en hr-managers. Om ideeën en successen te delen, om van elkaar te leren. U staat namelijk niet alleen voor de vele uitdagingen van deze tijd. Het collectief maakt het mogelijk om dat samen te doen. Samen geeft kracht.

De zorg in beweging Voor zorgorganisaties is IZZ dan ook een partner in gezond werken. IZZ heeft daartoe een groot net-werk van partijen binnen en buiten de zorgsector om zich heen ver-zameld. IZZ is de verbindende schakel hierin. De kennis en ervaring binnen dit netwerk zetten wij in voor ons (gezamenlijk) doel gezondheidswinst voor zorgmede-werkers. IZZ houdt de vinger aan de pols van de zorgsector. Daarom voeren we continu het gesprek met zorg-medewerkers en zorgorganisaties, met brancheverenigingen en vak-bonden. Wij staan in de bres voor gezond werken in de zorgsector. Op bijeenkomsten en tijdens andere evenementen, en in onze contacten met de overheid. Wij brengen de zorg in beweging, een beweging die uiteindelijk zal uitmonden in een gezondere

zorgsector en daarmee een gezonder Nederland.

Meer over het IZZ-collectief, zie: www.izz.nl/krachtvanhetcollectief

9

KIJK OP DE ZORG

Aanpak Organisatieklimaat werkt ook op lange termijn

Gezond en veilig werken niet langer een utopieDe Aanpak Organisatieklimaat van IZZ werkt ook op de lange termijn, weten we na aanvullend onderzoek. Dankzij de aanpak daalt het werk gerelateerd verzuim met maar liefst 38,7%. En de kwaliteit van de geleverde zorg is hoger volgens de teams die de aanpak volgen. Wilt u ook gezond en veilig werken in uw organisatie bevorderen? Start vandaag nog met de Aanpak Organisatieklimaat!

Maak aandacht hip In de zorg draait het na jaren van verschraling – gelukkig – weer om aandacht voor patiënten. Maar om aandacht te kunnen geven, moet je je werk met aandacht doen. Een andere manier van werken dus, die lastig is, want zorgmede-werkers worden voortdurend afgeleid. Je ziet het in het ziekenhuis, waar artsen en verpleeg-kundigen al bellend en append van de ene naar de andere afspraak rennen. In het verpleeg-huis, waar verzorgenden patiënten wassen met één oog op hun pieper. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is multitasken helemaal niet efficiënt. Je kunt je werk alleen goed doen als je a) jezelf 100% focust op wat je aan het doen bent en b) af en toe een breinpauze neemt. Wie zich laat regeren door de waan van de dag, krijgt uiteindelijk veel minder gedaan. En loopt een grote kans op burn-outklachten. Ik pleit voor aandacht-management, ook in de zorg. Zorgmede-werkers zijn in de eerste plaats breinwerkers. En dat brein moet je optimaal benutten. Hoe? Maak aandacht hip! Zorg ervoor dat mensen niet gestoord worden als ze iets doen wat focus vraagt. Introduceer breinpauzes. Accepteer dat niet-dringende mails even blijven liggen. Kies voor korte, functionele vergaderingen met een selecte groep. En vooral: laat laptop, tablet en mobiel wat vaker uit.

Dr. Elke Geraerts is neuropsycholoog en partner bij Better Minds At Work

In 2015 introduceerde IZZ de Aanpak Organisatieklimaat (AOK), ontwikkeld vanuit de data van het collectief. Een eenvoudige, prak-tische methodiek, gebaseerd op dialoog en commitment. De afge-lopen periode werd de effectiviteit van de aanpak in tien zorgorganisa-ties getoetst. Daarbij ging de helft van de teams aan de slag met de AOK, de andere helft (de controle-groep) werkte op de oude voet door. Wat blijkt: het organisatie-klimaat in de teams die volgens de AOK hebben gewerkt, is daad-werkelijk verbeterd. En dit werkt door in de gezondheid van de teamleden. Concrete winst dus voor medewerkers én organisatie! We zetten de belangrijkste uit-komsten van het onderzoek voor u op een rij.

FEIT Het organisatieklimaat wordt als gezonder en veiliger ervaren De AOK zorgt ervoor dat teams het organisatie-klimaat gezonder en veiliger beleven. De teamleden voelen meer steun en betrokkenheid van bestuur, management en collega’s als het gaat om gezond en veilig werken.

FEIT Medewerkers laten gezonder en veiliger gedrag zien Teams die de AOK hebben uitgevoerd, gedragen zich signi-ficant gezonder en veiliger dan teams die de aanpak niet hebben gevolgd. De dialoog leidt ertoe dat bestaande regels en afspraken worden aangepast of vervangen. Dit zorgt voor ander – gezonder en veiliger – gedrag op de werkvloer.

10

Dossier De kracht van het collectief

Dit is ook terug te zien in de cijfers rond (zelfgerapporteerd) zorg gebruik. Het werkgerelateerd zorggebruik daalt in deelnemende teams uiteindelijk met 42,9% voor geestelijke klachten en 63,9% voor lichamelijke klachten.

FEIT Het werkgerelateerd verzuim daalt Het (zelfgerap-porteerd) werkgerelateerd verzuim in de teams die de AOK hebben uitgevoerd ligt 38,7% lager dan in andere teams. Een halfjaar na de uitvoering ligt dat percentage op 34,4%, nog steeds een forse daling.

FEIT De kwaliteit van zorg neemt toe De teams die hebben deel genomen aan de AOK beoorde-len de kwaliteit van de geleverde zorg hoger dan teams die dat niet hebben gedaan.

FEIT Teams nemen de regie De AOK zorgt ervoor dat teams beter zelf de regie nemen om gezond en veilig te werken. Op de lange termijn is dat effect zelfs groter dan op de korte termijn.

FEIT Teamleiders passen leiderschapsstijl aan Een goed organisatieklimaat vraagt om teamleiders met een SSTL-leiderschaps stijl (Safety-Specific Transformational Leadership; specifiek gericht op gezond en veilig werken). De AOK zorgt voor een verbetering van de SSTL- leiderschapsstijl.

FEIT Medewerkers voelen zich gezonder De medewerkers uit de teams die deelnamen aan de AOK voelen zich lichamelijk en emotioneel minder uitgeput.

Breed toegepastKijkend naar bovenstaande opbrengsten is het niet vreemd dat inmiddels meerdere zorg-organisaties werken met de AOK. In de VVT zijn dat zeven organisa-ties, in de Geestelijke Gezond-heidszorg negen. Ook negen SEH’s hebben de methodiek ingevoerd. In de Gehandicaptenzorg wordt de AOK breed toegepast, specifiek voor het bespreekbaar maken van agressie en geweld (Veilig-Plus-aanpak).

Geen blad voor de mond‘We hebben gemerkt dat dialoog echt het sleutel-woord is van de methodiek. In de gesprekken met de bestuurders namen medewerkers geen blad voor de mond. Daardoor werden probleem en urgentie direct duidelijk en kon de bestuurder een toelichting geven of in actie komen. Dialoog hangt ook nauw samen met eigen regie. We kunnen als werkgever van alles aan bieden, maar plannen en verbeteringen werken het beste als medewerkers zelf kiezen.’ Femke Bartels, adviseur gezondheidsbeleid bij BrabantZorg, deelnemer aan het onderzoek

Meer info: www.izz.nl/ organisatieklimaat

Medewerkers voelen zich lichamelijk en emotioneel minder uitgeput.

Teams nemen beter de regie om gezond en veilig te werken.

Ook de teams van het Amsterdamse Cordaan hebben baat bij de Aanpak Organisatieklimaat

11

Dossier De kracht van het collectief

Ruim 10.000 leden deden afgelopen maand mei mee aan onze Monitor Gezond werken in de zorg. IZZ voerde deze uit samen met de Universiteit Utrecht. Onze leden beantwoordden diverse vragen over hun gezondheid en inzetbaarheid, in relatie tot hun werk. Voor ons heel waardevolle informatie. Deze uitkomsten vormen voor ons steeds de basis van waaruit we verdiepend onderzoek doen of waar-mee we aan de slag gaan in een project. Altijd met als hoofddoel dat uw medewerkers gezond hun werk kunnen blijven doen. En omdat we dit onderzoek ieder jaar gaan doen, kunnen we goed de trends in gezond werken volgen. Wat weet IZZ nu dankzij het onderzoek? En wat doen we met deze kennis voor uw organisatie en uw medewerkers? Voor vijf actuele thema’s die in de zorg leven, hebben we deze info samengevat voor u.

Hoe gaat het met uw medewerkers?Voel jij je fit als je werkt? Vraagt je werk emotioneel veel van je? Deze en meer vragen hebben we aan al onze leden gesteld in de Monitor Gezond werken in de zorg. Een mooi voorbeeld van hoe ons ledencollectief zich uitspreekt en ons voedt met informatie. Informatie die we graag met u als werkgever delen.

WerkdrukZorgmedewerkers hebben met álle soorten werkdruk te maken:• cognitief: veel verantwoordelijkheden,

moeilijke beslissingen (8,2)• kwantitatief: grote hoeveelheid werk (5,6)• emotioneel: veel emotioneel belastende

situaties (6,2)• fysiek: veel lichamelijke inspanning (4,8)• regeldruk: veel administratieve last en

onbegrip hierover (6,0) (1 is nooit, 10 is dagelijks)

Al deze soorten werkdruk zijn niet goed voor iemands gezondheid en inzetbaarheid, maar sommige soorten hebben een sterker effect dan andere. Zo zijn kwantitatieve en emotionele werkdruk het meest belastend voor de gezond-heid en het werkvermogen.

Dit doen we• In ons onderzoek vroegen we onze leden ook

naar ideeën die de regeldruk verminderen. Bijna 12.500 ideeën kregen we! In september hebben we een eerste selectie gemaakt en deze voorgelegd aan het IZZ-ledenpanel. De beste ideeën gaan we delen met u en uw medewerkers. En verder met vakbonden, brancheverenigingen in de zorg en de over-heid. Zodat er stappen gezet kunnen worden om de mooie ideeën ook te realiseren!

• Fysieke werkdruk voerden we als thema tijdens de Week van de Werkstress. We lanceerden een e-learningmodule die zorgmedewerkers helpt gezond met statische belasting om te gaan.

• Samen met 28 SEH-afdelingen van ziekenhuizen doen we onderzoek naar psychosociale arbeidsbelasting.

12

Dossier De kracht van het collectief

Organisatie­klimaatVoelen medewerkers dat hun organisatie het belangrijk vindt dat zij gezond en veilig werken? Dan is het organisatieklimaat goed. Zorgmedewerkers met zo’n positieve beleving van het organisatieklimaat: + ervaren minder werkdruk+ voelen zich minder lichamelijk

en emotioneel uitgeput+ voelen zich meer bevlogen+ ervaren ook een veiliger

klimaat voor patiënten

Dit doen weDe Aanpak Organisatieklimaat van IZZ helpt u het organisatieklimaat te verbeteren. Met behulp van een stappenplan gaan alle lagen van uw organisatie in gesprek over ge-zond en veilig werken. Een aanpak die bewezen effectief is! (Zie ook pagina 18.)

Medewerker én patiënt centraal: het kan!Veel zorgorganisaties stellen de patiënt centraal. Ook de mede-werkers centraal stellen, is vaak van ondergeschikt belang. Maar uit ons onderzoek blijkt dat die twee zaken heel goed hand in hand gaan. Want ervaren mede-werkers dat de organisatie priori-teit geeft aan hun gezondheid? Dan ervaren ze dat er ook prioriteit is voor de patiëntveiligheid.

Zelfsturende teams43,2% werkt in een zelfsturend team. 56,8% niet.Hoelang zijn die teams al zelfsturend? • 18,3% korter dan 1 jaar• 44,1% tussen de 1 en 5 jaar• 37,6% langer dan 5 jaarZorgmedewerkers in zelfsturende teams:

ervaren meer werkdruk+/- hebben geen lager

werkvermogen +/- zijn niet ongezonder + ervaren een beter

organisatieklimaat+ zijn meer bevlogen + denken er minder over na om

van baan te veranderen

Mantelzorg31,5% van de zorgmedewerkers verleent mantelzorg. 44,5% hier-van doet dit 1 of 2 keer per week Mantelzorgers in de zorg:

ervaren meer werkdruk voelen zich meer lichamelijk

en emotioneel uitgeput hebben een lager

werk vermogen+ zijn meer bevlogen

Overgangs klachten

69,3% van de vrouwelijke zorgmedewerkers tussen de 40 en 60 jaar heeft overgangsklachtenZorgmedewerkers met overgangsklachten:

voelen zich ongezonder hebben een lager werkvermogen ervaren meer emotionele en fysieke

werkdruk+/- denken niet vaker na om van baan te

veranderen+/- zijn niet minder bevlogen

Opvallend: bovenstaande resultaten zijn anders als de vrouwen in een organisatie werken met een gezond en veilig organisatieklimaat. Dan ervaren ze minder werkdruk, zijn ze minder geneigd om de organisatie te verlaten en voelen ze zich gezonder. Investeren in een gezond en veilig organisatieklimaat is dus ook belangrijk om vrouwen in de overgang gezond en inzet-baar te houden!

Meer informatie? Kijk op: www.izz.nl/ monitor

69,3% van de vrouwelijke zorgmedewerkers heeft overgangsklachten. Zij hebben baat bij een goed organisatieklimaat.

12.500 ideeën om de regeldruk te verminderen, leverde het onderzoek op. IZZ wil de beste ideeën graag realiseren.

13

Op de begane grond van Het Melkhuisje is het nog stil. Vanavond zullen cliënten met een ver-standelijke beperking, die een straat verderop begeleid zelfstandig wonen, in dit inloophuis komen eten of een kop koffie drinken. Of om stoom af te blazen. Dat gaat weleens gepaard met een opstootje, of zelfs met bedreigingen. Het is dan ook niet zomaar dat er in de kantoor-ruimte van de begeleiders een A4’tje aan de muur hangt met “De gouden 5”: wie te bellen in een bedreigende situatie? Agressie in de gehandicaptenzorg is een actueel thema. Met de steeds complexere problematiek van cliënten neemt de agressie op de werkvloer toe. ‘Amerpoort vindt veilig-heid voor medewerkers én cliënten een belang-rijk thema’, zegt Esther Tensen, strategisch P&O-adviseur. ‘We zien dat ons verzuim met 5,5% nog steeds boven onze norm van 4,7% zit. Dat heeft niet alleen met fysieke, maar ook met psychische klachten te maken.’Omdat agressie een enorme impact kan

hebben op de psychische gesteldheid van medewerkers, heeft Amerpoort fors ingezet op veiligheid. Niet alleen door een fysieke weer-baarheidstraining op het programma te zetten, maar ook door te focussen op het gevoel van veiligheid ín een team. Zo hebben vier pilot-teams afgelopen jaar de VeiligPlus-aanpak doorlopen. Deze aanpak is ontwikkeld met inhoudelijke ondersteuning van Stichting IZZ. En is gebaseerd op de Aanpak Organisatie-klimaat van IZZ. Tensen: ‘Het met elkaar praten over veiligheid draagt bij aan het veiligheids-gevoel. Wanneer voel je je veilig? Wanneer niet? Weten we dat van elkaar? Door het gesprek aan te gaan, weten we beter van elkaar wat er nodig is om je veilig te voelen. De resultaten zijn positief: teams ervaren het als prettig dat er nu aandacht is voor het thema en durven zich nu ook makkelijker uit te spreken.’

WeerbaarheidIn de woonkamer van Het Melkhuisje bereiden begeleiders Lisette Jamont en Dorien Keune zich voor op de verbale weerbaarheidstraining die ze later op de dag geven. Op tafel koffie-kopjes en koekjes, om hen heen kasten met spelletjes, een tafelvoetbalspel en aan de muur een gedetailleerde uitleg hoe een maal-tijd te bereiden. Keune werkt op deze locatie. De medewerkers hier hebben vooral met ver-baal geweld te maken. Jamont begeleidt op een andere locatie cliënten met “moeilijk ver-staanbaar gedrag”. Medewerkers moeten daar elk moment voorbereid zijn op fysiek geweld. Beide dames zijn enthousiast over de training.

Het aantal incidenten met agressie in de gehandi­captensector groeit. Daardoor neemt ook de kans op psychische klachten bij zorgmedewerkers toe. Zorgorganisatie Amerpoort, met ruim 2.700 verstandelijk beperkte cliënten in de regio Utrecht, zet fors in op veiligheid. Het doel: escalaties voor­komen én het empoweren van medewerkers.

Esther Tensen: ‘Praten over veiligheid draagt bij aan het veilig­heidsgevoel’

Sterk in je Werk bij Amerpoort

14

Zorgsuccessen

v.l.n.r. Lisette Jamont, Esther Tensen en Dorien Keune

Met de steeds complexere problematiek van cliënten neemt de agressie op de werkvloer toe.

Door teams te trainen zijn in sommige situaties incidenten te voorkomen.

15

Keune: ‘Door teams te trainen op verbale weer-baarheid leer je hen preventief te werken en spanningen van cliënten te herkennen. Zo kun je in sommige situaties een incident voor-komen.’ Jamont: ‘We beginnen met de vraag hoe veilig iedereen zich voelt op de werkvloer. Dan blijkt al dat medewerkers dat vaak niet van elkaar weten. Maar ook hebben we het over een teamgrens die je samen bepaalt, zodat iedereen op één lijn zit. Wanneer komen we in actie? Bij spugen? Bijten? Of iets anders?’

Sterk in je WerkDe VeiligPlus-aanpak en de weerbaarheids-trainingen zijn bij Amerpoort niet de enige manieren om medewerkers sterker te maken. De organisatie heeft zelfs een team met de naam Sterk in je Werk opgezet. ‘Om medewer-kers te behouden moet je ze binden en boeien, zodat ze letterlijk sterk in hun werk komen te staan’, aldus Tensen. ‘Mensen die voor de zorg kiezen, doen dat vanuit een intrinsieke motivatie. Ze gaan makkelijker over hun eigen grenzen heen wat weer tot uitval kan leiden. Je kunt dan reactief inzetten op ziekteverzuim,

maar je kunt er ook preventief mee aan de slag gaan. Dat laatste is onze insteek.’Het idee is dat medewerkers regelmatig stil-staan bij wat ze nodig hebben om hun werk goed te doen. En op die manier de regie kunnen nemen over hun eigen loopbaan. Daarom voer-de Amerpoort de Sterk in je Werk-scan uit. Onderzocht werd hoe sterk medewerkers daadwerkelijk in hun werk staan, en welke ondersteuning zij nog wensen. Dat kon gaan om vitaliteit en gezondheid, maar ook om mobiliteit en loopbaan. Het resultaat: een aan de doelgroep aange-past programma. Enthousiast noemt Tensen een aantal voorbeelden van het Sterk in je Werk-aanbod: van bedrijfsmaatschappelijk werk tot yogalessen, van een workshop Veerkracht (waarbij je je eigen stresssignalen leert herkennen) tot ergocoaches, en van een virtuele fysiotherapeut tot loopbaan-begeleiding.

BalansTensen is trots op het aanbod dat er nu ligt. Maar het kan nog beter, benadrukt ze. ‘Het zou ideaal zijn als onze medewerkers nóg meer de eigen regie nemen over de eigen loopbaan en ontwikkelmogelijkheden. Op onze beurt kunnen wij bijvoorbeeld meer rekening houden met de levensfase waarin iemand zit. Ook hebben we het teamroosteren opgepakt, waarbij mede-werkers samen een rooster maken, afgestemd op hun eigen behoeften en die van de cliënten. Het doel is meer balans tussen werk en privé. Dat is waar het uiteindelijk om gaat als je sterk in je werk wilt staan.’

Meer weten over de VeiligPlus-aanpak? Kijk op www.veiligplusaanpak.nl

‘Agressie heeft impact op de psychische gesteldheid’

Medewerkers moeten regelmatig stilstaan bij wat ze nodig hebben om hun werk goed te doen.

16

Zorgsuccessen

De kracht van samen

Op het moment dat ik dit schrijf, staat het Malieveld vol protesterende mensen uit deze sectoren. Iedere dag hebben ze met genoemde thema’s te maken. Het wringt. Ik snap dat. Geld is voor een deel een oplossing. Als beloning, voor extra handen of voor betere werving. Maar er is meer. Tijdens de bijeenkomst werd me duidelijk dat er echt een kracht van samen bestaat. En dan heb ik het niet over protest of verzet, maar over leren van elkaar. Van successen én van mis lukkingen uit – en tussen – de verschil lende sectoren.

Het succes van PlurynIk noem één fraai voorbeeld uit onze eigen sector. Pluryn won in september de HR Zorg Award 2018 met het project Carrièreswitchers. Waarom? Deze zorgorganisatie haalde zestig zij- instromers binnen en bood hen een tweejarig

Op uitnodiging nam ik deel aan een bijeenkomst over de toekomst van werken in de publieke sector. Ik voerde gesprekken over thema’s als werkdruk, waardering, respect, beloning en regeldruk. Bekende thema’s voor de zorg, maar ook voor onderwijs, defensie en politie. En, misschien verrassend, er passeerden niet alleen doemscenario’s. Nee, het ging vooral over het gedeelde belang. En over welke verandering we samen teweeg kunnen brengen.

omscholingstraject met directe indienst- treding én salaris. Mensen werven kan dus wel. Wat kunnen we leren van Pluryn? Ik denk: ze schieten niet met hagel, maar focussen op een doelgroep en doen hen, als boter bij de vis, een heel gericht en verleidelijk aanbod. Wat blijkt: ook mensen uit de private sector willen in de zorg werken.

Antwoorden zoekenSamen aan oplossingen werken en deze delen met anderen. Daar houden we bij IZZ van. Ons collectief bestaat bij de gratie van de betekenis die we hebben voor onze achterban. Al die individuele belangen bij elkaar opgeteld, vragen iets van ons. We onderzoeken en ver-talen ze naar antwoorden die de zorg en haar medewerkers iets opleveren. Steeds leren en verbeteren hoort daar ook bij. Zo hebben wij geleerd dat één collectieve zorgverzekering misschien te weinig recht doet aan al die ver-

schillende belangen en persoonlijke voorkeuren. Daarom hebben we gekozen voor een tweede zorgver-zekeraar naast VGZ die zijn aanbod aan de IZZ-deelnemers doet: CZ. Beide verzekeraars komen met een eigen aanbod. Zonder oordeel of

voorkeur van ons. Een fijne uitkomst van luisteren en leren.

Roland KipAlgemeen directeur Stichting IZZ

‘Luisteren, leren,

verbeteren’

17

In dialoog

Zorggebruik is het gebruik van fysiotherapie en psychische zorg van zorgmedewerkers. Tussen zorggebruik en andere indicatoren van zorg-organisaties is een duidelijke correlatie: veel zorggebruik betekent een grotere kans op veel verzuim, dito uitstroom en een groot aantal openstaande vacatures. Een verband dat volgens onderzoek van IZZ bovendien al jaren stabiel blijft. Daarmee staat ook vast dat zorggebruik een belangrijke indicator voor het beleid is.

Verzuim en zorggebruikEen zorgorganisatie met een hoog percentage medewerkers dat fysiotherapie gebruikt, heeft ook een hoog verzuim. Hetzelfde gaat op voor psychische zorg. IZZ onderzocht ook het verband tussen verzuimduur en zorggebruik. Babette Bronkhorst: ‘AIs in een zorgorganisatie de verzuimduur langer wordt, gebruiken ook steeds meer medewerkers fysiotherapie en psychische zorg. Bij fysiotherapie zie je vooral een verband met middellang verzuim. Terwijl bij psychische zorg de correlatie met lang en zeer lang verzuim het sterkst is. Dat is goed verklaarbaar, want een behandeltraject voor psychische zorg duurt vaak langer dan dat van fysiotherapie en kent een grotere ervaren ziektelast. Denk bij een psychische klacht bijvoorbeeld aan een depressie of angststoor-nis. Het behandelen daarvan duurt langer dan het behandeltraject van (niet-chronische) rugklachten bijvoorbeeld.’

Zorggebruik: indicator voor de gezondheid van medewerkersHoe staat het ervoor met de gezondheid van mijn medewerkers? Met de zorggebruikcijfers houd je eenvoudig de vinger aan de pols. Het is een belangrijke indicator die goed aansluit bij de andere hr­beleidsindicatoren zoals verzuim en uitstroom. IZZ­onderzoeker Babette Bronkhorst licht de laatste bevindingen toe.

Uitstroom en zorggebruikIn zorgorganisaties met een hoog gebruik van fysiotherapie of psychische zorg is doorgaans ook het uitstroompercentage van zorgmedewerkers hoog. Opvallend is dat dit verband volgens Bronkhorst alleen geldt voor mede werkers met patiëntgebonden functies. ‘Medewerkers met deze functies gebruiken meer zorg dan hun collega’s met niet- patiëntgebonden functies. Dat komt omdat de emo tionele én fysieke belasting hoger liggen bij zorgmedewerkers die met patiënten werken.’

Vacatures en zorggebruikIn zorgorganisaties waar medewerkers veel psychische zorg gebruiken, zijn relatief veel openstaande vacatures. Datzelfde verband is niet aangetroffen tussen vacatures en fysiotherapiegebruik. ‘Dit verschil komt door het langere behandeltraject van psychische klachten. En het zegt iets over hoe een organisatie omgaat met zaken als werkdruk en de balans werk-privé. Solliciterende zorgmedewerkers zijn meestal goed op de hoogte van de arbeidsomstandigheden binnen zorg organisaties in hun regio. Staat zo’n organisatie slecht bekend, dan zul je hier niet zo snel solliciteren. Er is namelijk veel keuze.’

Negatieve spiraalHet zorggebruik in een organisatie houdt dus op een negatieve manier verband met de uit-stroom en het aantal vacatures. Dit wijst ook op het bestaan van een negatieve spiraal, stelt Bronkhorst. ‘Bij een flinke uitstroom en veel verzuim moeten de medewerkers die nog aan het werk zijn hetzelfde werk verrichten met minder collega’s. Zij lopen hierdoor een nog groter risico. Ze melden zich ziek of kiezen eieren voor hun geld en zoeken elders hun heil. Waardoor de druk op het kleiner wordend groep-je “overblijvers” opnieuw groter wordt. En zo komt de organisatie almaar dieper in de spiraal terecht. Werk daarom met de zorggebruik-cijfers, want dan kun je op tijd ingrijpen.’

De zorggebruikcijfers van uw eigen organisatie inzien en vergelijken met branchegenoten? Ga naar www.izz.nl/dashboard

IZZ-onderzoeker Babette Bronkhorst

18

Zorggebruik

Samenwerken aan 1 doel: gezondheidswinst!

Speciaal voor de zorgMet de IZZ Zorgverzekering kunnen zorgmedewerkers kiezen voor een eigen zorgverzekering: de enige die rekening houdt met de gezondheidsrisico’s van het werken in de zorg. Samen met de onderzoeken en de gezondheidsprojecten van IZZ zorgt de zorgverzekering voor de unieke positie die het IZZ-leden collectief inneemt. De inhoud van het aanvullende Zorg voor de Zorg-pakket is afgestemd op het werken in de zorg. Uit onze onderzoeken naar gezond werken in de zorg weten we welke zorg de medewerkers zelf nodig hebben. Daarom zit in het aan-vullende Zorg voor de Zorg-pakket een ruime vergoeding voor fysiotherapie, steun voor mantelzorgers, arbeids-fysiotherapie en mindfulness bij burn-outklachten.

10% collectiviteitskorting Zorgmedewerkers die deelnemen aan de collectieve IZZ Zorgverzekering krijgen 10% collectiviteitskorting op de basisverzekering. Omdat de premie meestal automatisch

IZZ maakt zich als ledencollectief sterk voor gezond werken in de zorg. Dat doen we onder andere met de IZZ Zorgverzekering. Want om goed voor een ander te zorgen, moet je ook goed voor jezelf zorgen.

IZZ is een ledencollectief in de zorgsector. Het heeft als doel gezondheidswinst voor zorg mede-werkers. We bieden zorgorganisaties, branchevereni-gingen en de politiek inzicht in de gezondheidsrisico’s van zorgmedewerkers. Bovendien toetsen we met en bij zorgorganisaties oplossingen om gezond te kunnen werken.

op het salaris wordt ingehouden, bent u er zeker van dat uw medewerkers goed verzekerd zijn en recht op zorg hebben. Bovendien betaalt u als werkgever vaak via de zorg-cao een bijdrage voor het Zorg voor de Zorg-pakket. Zo stimuleert u dat voor uw medewerkers belangrijke zorg goed verzekerd is.

Nieuw: keuze uit 2 uitvoerend zorgverzekeraarsVanaf 2019 gaat naast VGZ ook CZ de IZZ Zorgverzekering uitvoeren. Hierdoor krijgen IZZ-leden meer keuze uit basis- en aanvullende verzekeringen. Het aanvullende Zorg voor de Zorg-pakket is bij beide zorgverzekeraars gelijkwaardig. De andere aanvullende pakketten van VGZ en CZ verschillen wel van elkaar.

Meer informatie over de IZZ Zorgverzekering vindt u op: www.izz.nl/zorgorganisaties/zorgverzekering

19

De IZZ Zorgverzekering

Zorgmedewerkers kunnen ervoor kiezen om de IZZ Zorgverzekering in 2019 bij VGZ af te sluiten. Bij VGZ kunnen ze kiezen uit drie basisverzekeringen en vijf aanvullende verzekeringen. Als zorg ­organisatie kunt u bij VGZ terecht voor ondersteuning bij het gezond en vitaal houden van uw medewerkers.

De IZZ Zorgverzekering door VGZ kent twee varianten: Basis verzekering Natura en Restitutie. Op 1 januari 2019 voegt VGZ een extra variant toe: de Basisverzekering Bewuzt. Dit is een verzekering met volledige vergoeding bij gecontracteerde zorgaanbieders, zoals apotheken, fysiotherapeuten en ziekenhuizen. Bij niet-gecontracteerde zorgaanbieders is de vergoeding maximaal 70% van het gemiddeld gecon tracteerde tarief. De premie is hierdoor relatief laag.

Meer informatie voor u en uw medewerkersWilt u zelf meer weten over de IZZ

Zorg verzekering door VGZ? Of wilt u weten waar uw medewerkers meer infor matie kunnen vinden? Kijk dan op www.vgzvoordezorg.nl /izz/zorgverzekering. Ook kunt u als werkgever mailen naar accountbeheer@vgzvoordezorg.nl, of bellen met 088 - 131 35 60.

Extra variant van de basisverzekeringBasisverzekering Bewuzt

Rugklachten. Liefst 60% van de medewerkers in de zorg heeft jaarlijks rugpijn. En vaak gaat het om terug-kerende klachten. Wij bieden u en uw medewerkers hier-over praktische informatie en tips. En via Vergelijk & Kies op www.vgzvoordezorg.nl/izz/vergelijk-en-kies vinden uw medewerkers bijvoorbeeld een fysiotherapeut.

Mantelzorg, want 30% van de zorgmedewerkers ver-leent naast het werk mantelzorg. VGZ biedt vergoedingen voor vervangende mantelzorg en de Mantelzorgmakelaar. Ook kunnen mantelzorgers met vragen over de Wet lang-durige zorg (WLZ) of over een persoonsgebonden budget (PGB) aankloppen bij de afdeling Zorgadvies- en bemiddeling van VGZ.

De overgang. Dit is een vaak nog weinig besproken onderwerp, dat echter een grote impact kan hebben op de inzetbaarheid van vrouwen in de leeftijd van 45 tot 60 jaar. Daarom besteedt VGZ hier actief aandacht aan, ondersteund door de organisatie OVER!, in nauwe samen-werking met Stichting IZZ. Ook vindt vergoeding plaats van zorg in de overgang.

Mentale veerkracht. Ook dit is een belangrijk thema, dat medewerkers kan helpen inzetbaar te blijven. Dit geldt voor oudere en zeker ook voor jongere medewerkers. Hiervoor biedt VGZ bijvoorbeeld de VGZ Mind fulness Coach-app aan, die al meer dan 500.000 keer is gedownload en recent volledig is vernieuwd.

De IZZ Zorgverzekering door VGZAandacht voor gezondheidsthema’sDe gemiddelde leeftijd van de zorgmedewerkers neemt toe. Ook het verzuim in de zorg neemt toe. VGZ ondersteunt daarom werkgevers en medewerkers bij gezondheids-thema’s, die volgens de Monitor Gezond werken in de zorg aan de orde zijn in de zorgsector. Enkele voorbeelden:

20

De IZZ Zorgverzekering

De IZZ Zorgverzekering door VGZ

Nieuwe service voor werkgevers

Online interventie regelen bij klachten of verzuim

Vanaf 1 januari 2019 biedt VGZ een nieuwe service, die kan helpen om gezondheids klachten en verzuim doeltreffend aan te pakken. Want VGZ vernieuwt dan VGZ Bedrijfszorg. Met het vernieuwde Bedrijfszorg wil VGZ u nog meer ondersteunen bij het gezond en vitaal houden van uw medewerkers. Bijzonderheden:

• U betaalt alleen voor wat u gebruikt U betaalt dus alleen de kosten van de

ingezette zorg of diensten. Er zijn geen bijkomende vaste kosten zoals een vast bedrag per werknemer of een vast bedrag per maand. Elk kwartaal ontvangt u een verzamelfactuur van de afgenomen inter venties.

• Alles op 1 plek in het online Werkgevers portaal VGZ Bedrijfszorg geeft u toegang tot een online loket, het Werkgevers - portaal. Hier vindt u het totaalaanbod van arbeids relevante inter venties die u eenvoudig online aanvraagt.

In 2019 vindt nog uitbreiding plaats van het Bedrijfszorgportaal, met realtime inzicht in de lopende interventies en inzicht in de mate waarin de inter venties voldoen aan de Werkkosten regeling (WKR). Ook komen er nog meer soorten interventies bij.

VGZ ondersteunt u met onder andere het Werkgeversportaal, dat u steeds meer mogelijkheden biedt

21

De IZZ Zorgverzekering door CZIn 2019 kunnen zorgmedewerkers er voor het eerst voor kiezen om de IZZ Zorgverzekering bij CZ af te sluiten. Bij CZ hebben medewerkers keuze uit drie basisverzekeringen en drie aanvul lende verzekeringen. En we laten graag zien hoe we u kunnen helpen met onze adviezen en diensten bij het gezond en inzetbaar houden van uw personeel.

Zorg voor de Zorg € 19 per maand

Zorg voor de Zorg Compleet € 63,10 per maand

ZorgGoed € 5,95 per maand

Fysiotherapie 16 behandelingen per jaar 42 behandelingen per jaar 6 behandelingen per jaar

Mindfulness Max. € 350 per jaar voor een online programma met persoonlijke coaching

Max. € 350 per jaar voor een online programma met persoonlijke coaching

Geen

Mantelzorg Max. 9 dagen per jaar Max. 9 dagen per jaar Geen

Orthodontie Geen tot 22 jaar: het 1e jaar dat u deze verzekering hebt € 750. Elk jaar dat u deze verzekering langer hebt, krijgt u € 500 per jaar extra. Uw totale vergoeding loopt op tot max. € 2.250

Geen

Tandartskosten na een ongeval Tot € 10.000 per ongeval Tot € 10.000 per ongeval Tot € 10.000 per ongeval

Spoedeisende hulp in het buitenland

Geen 100% van het gedeclareerde tarief binnen de EU/EER, Zwitserland en verdragslanden; in andere landen max. 2x het bedrag dat u in Nederland krijgt

100% van het gedeclareerde tarief binnen de EU/EER, Zwitserland en verdragslanden; in andere landen max. 2x het bedrag dat u in Nederland krijgt

Keuze uit drie basisverzekeringenDe basisverzekering is er voor de belangrijkste zorg, bijvoorbeeld van de huisarts, apotheek en ziekenhuis. Medewerkers kunnen bij CZ kiezen uit twee naturaverzekeringen en een restitutie verzekering.

Aanvullende verzekeringenCZ heeft voor medewerkers in de zorg een overzichtelijk aanbod samengesteld van drie aanvullende verzekeringen. Ingewikkelde vergelijkingen zijn dus niet meer nodig. De vergoedingen in de aanvullende verzeke-ringen Zorg voor de Zorg en Zorg voor de Zorg Compleet zijn speciaal afgestemd op de zorg-behoeften van medewerkers in de zorg. Met de aanvullende verzekering ZorgGoed verzekeren medewerkers zich met name voor onverwachte zorgkosten, die veel geld kunnen kosten.

22

De IZZ Zorgverzekering

De IZZ Zorgverzekering door CZSamen werken aan gezonde medewerkers Zorg is meer dan alleen verzekeren. Het is ook werken aan gezonde medewerkers: gezond-heidsrisico’s beperken, productiviteit verhogen en duurzame inzetbaarheid verbeteren. En het slim financieren daarvan. Vraagstukken waar u als hr-manager zich mee bezighoudt. De over-heid legt de verantwoordelijkheid voor de ge-zondheid en inzetbaarheid van medewerkers steeds meer bij de werkgever neer. Voor u als hr-professional betekent dat continu schake-len, monitoren en bijstellen. Maar u staat er niet alleen voor. We werken graag met u aan gezonde medewerkers:• We helpen u inzicht te krijgen in gezond-

heidsrisico’s.• We helpen u te werken aan de inzetbaarheid

van uw medewerkers. We adviseren u over inzet van interventies en geven toegang tot ons uitgebreide netwerk van interventiebe-drijven.

• We denken met u mee over de financiering van uw gezondheidsaanpak.

Gezond aan het werk: de basis voor gezonde medewerkersZijn uw medewerkers gezond en fit, dan bent u tevreden. Maar hoe stimuleer je gezond leven zonder al te veel bemoeienis? Daar helpt CZ u graag bij. Want met de collectieve zorgverze-kering uitgevoerd door CZ krijgen uw medewer-kers exclusief toegang tot het Vitality-portal. Hét startpunt om te werken aan gezondheid. Ook voor medewerkers in de zorg.

Sterk in werk: fysieke klachten de baasZwaar lichamelijk werk, steeds dezelfde beweging of een verkeerde werkhouding. 42% van de werknemers heeft er last van. Met het programma Sterk in Werk krijgen uw medewerkers een betere balans tussen fysieke belasting en rust. Zo blijven ze fysieke klachten eenvoudig de baas.

Veerkracht: wapen tegen werkstressWerkstress is beroepsziekte nummer 1 in Nederland. Het programma Veerkracht leert uw medewerkers werkstress te herkennen, voorkomen en bestrijden. Gemakkelijk online te volgen, waar of wanneer ze maar willen.

Het Vitality-Portal en de gezondheidsprogramma’s zijn ontwikkeld door FitzMe. Hierdoor zijn de kwaliteit van de programma’s en de privacy van uw medewerkers gewaarborgd.

Vitality­portal, het online vertrek­punt om te werken aan gezondheidHet Vitality-portal informeert en motiveert uw medewerkers met praktische informatie over thema’s als gezonde voeding, bewegen en een goede werk-privébalans. De unieke gezond-heidsprogramma’s Veerkracht en Sterk in Werk helpen uw medewerkers met het herkennen, voorkomen en bestrijden van werkstress en fy-sieke overbelasting. Zo blijven ze fysiek fit en mentaal sterk. Op het werk én thuis.

Unieke gezondheidsprogramma’s

Meer informatie Op www.cz.nl/zakelijk leest u meer over wat CZ doet

om samen te werken aan gezonde medewerkers. Zo vindt u er informatie over ons uitge-breide netwerk van interventie-bedrijven. En hoe wij u kunnen adviseren over inzet van de juiste interventie op het juiste moment.

23

Wat IZZ in 2018 heeft bereikt

Gezond werken in de zorg

VERBETEREN ORGANISATIEKLIMAAT

Dialoog over gezond en veilig werken in hele zorg organisatie opstarten én verbeterpunten introduceren. Samen met Erasmus Universiteit Rotterdam.

• via VeiligPlus-aanpak in de GHZ: gestart in 7 organisaties, afgerond door 11 organisaties

• via Aanpak Organisatieklimaat: gestart in 4 VVT- en 9 GGZ-organi-saties en 9 SEH’s ziekenhuizen

• RI&E ontwikkelen nieuwe, passende ‘Rie voor de Zorg’ ontwikkeld samen met Riepair

KENNIS DELEN• netwerkprojecten met sociale

partners, ministeries en andere partnerorganisaties als PGGM en Vernet

• congressen, workshops, presentaties, bijeenkomsten etc.

• leernetwerken opgezet door IZZ samen met SEH’s en in de GGZ en GHZ

• eigen en externe media • via community

ONDERZOEK Monitor Gezond werken in de zorg • met Universiteit Utrecht • ruim 10.000 deelnemers• opvattingen zorgmedewerkers

gebruiken voor gezonder werken

Zorggebruik• met voor het eerst digitaal

dashboard

Psychosociale arbeidsbelasting SEH’s verminderen• doel: onderzoek, delen van

ervaringen, interventies en oplossingen

• 28 ziekenhuizen nemen deel• samen met Universiteit Leiden

2 31

Doel: zorgmedewerkers kunnen gezond werken in de zorg