Circular design: Basis voor een Circulaire Grondstoffen Hub

Jacqueline CramerAmbassadeur Circulaire Economie

Van een lineaire naar een circulaire economie

3

Missie en VisieEen internationaal vooraanstaande positie verwerven als circulaire grondstoffen hub van Europa in 2020.

De circulaire economie wordt gezien als kans voor de MRA (People, Planet, Profit). Het:• leidt tot kostenbesparing • creëert nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid • bespaart grondstoffen en energie• stimuleert de ontwikkeling van kennis, innovatie en start-ups• verhoogt de voorzieningszekerheid van grondstoffen.

4

Waarom de MRA?

• Dichtbevolkte regio (circulatie van grote hoeveelheden producten en materialen)

• Veel innovatieve en duurzame ondernemers • Breed palet aan economische bedrijvigheid en

kennisinfrastructuur • Uitstekend logistiek netwerk met alle

transportmodaliteiten • Maatschappelijk draagvlak voor initiatieven op

het gebied van de circulaire economie.

5

Strategische Uitvoeringslijnen

1. Overzicht van de belangrijkste grondstofstromen in de regio en de mate waarin deze hoogwaardig worden hergebruikt

2. Identificeren van kansen voor de regio om bedrijvigheid, werkgelegenheid en innovatie te versterken

3. In gang zetten van activiteiten per grondstofketen die passen binnen de strategie

4. Verkrijgen van nationale en internationale bekendheid met de MRA als circulaire grondstoffen hub

6

PRIORITEITEN VOOR 2015-2016- Kringloopsluiting voor 6 grondstofketens (bouw en

sloop, textiel, plastic, biomassa, incontinentiemateriaal/luiers, metalen; mogelijk uitgebreid met E waste)

- Uitbreiding van het warmte en CO2 leidingen netwerk- Ondersteuning living labs en startups- Opzetten van innovatieprogramma’s rond prioriteiten- Communicatie nationaal en internationaal

Niveaus van circulariteit (10 R’s)Refuse: weigeren/voorkomen gebruikReduce: gebruik minder grondstoffenRedesign: herontwerp met oog op circulariteitRe-use: product hergebruik (2e hands)Repair: onderhoud en reparatieRefurbish: product opknappenRemanufacture: nieuw product van 2e handsRe-purpose: hergebruik product maar andersRecycle: verwerking en hergebruik materialen Recover: energie terugwinning

Herontwerpen van producten en diensten: Cradle to Cradle

Voorbeeld: tapijt

Ontwikkelen bio-basedproducten uit bamboe,vlas, hennep e.a.

Startup’s in duurzaamheid

3Dprinting

ReuseRepairRecycling

Naast directe financiële baten, ook indirecte baten

Directe financiële baten Indirecte baten

• Kostenbesparing in EU 380-630 miljard euro/jr (E.MacArthur Foundation)

• 7 miljard/jr in Ned. (TNO)• Besparingen 2.9 – 3.7

biljoen $ in 2030 door verhoging van grond-stoffenefficiëntie wereld-wijd (McKinsey, 2011)

• Voorzieningszekerheid• Ontwikkeling van nieuwe

kennis • Aanjager van innovatie • Creatie van nieuwe

bedrijvigheid en werkgelegenheid

• Verlaging milieudruk

Belemmeringen voor verandering

• Institutioneel (gevestigde belangen)• Organisatorisch (geen coördinatie)• Juridisch (wetgeving remt innovatie) • Economisch (focus op bestaande

businessmodellen)• Gedragsmatig (ingeslepen gewoonten)• Technisch (incrementele innovaties hebben de

overhand)

Stadstuin Overtoom: Duurzaam sloop-nieuwbouw; 470 woningen

95% grondstoffen hergebruik; klimaat neutraal, groen

Kringloopsluiting bouw- en sloopafval

Meerwaarde: efficiency verbetering in het sloop- en bouwproces, kosten-besparing, nieuwe banen en milieuwinst

Voorwaarde: samenwerking in consortium van bedrijven, toepassing van nieuwe financiële arrangementen en circulaire aanbestedings-procedures

Textiel recycling

Het circulaire model

Verkopen

HerwinnenMaken

Kopen

Inzamelen

Gebruiken/repair

Communiceren

Sorteren

Voorbe-werken

Vezels her-

winnenNabe-werken

Herwonnenvezels

Ruwevezels

Garens spinnen

Kleurentoevoegen

Doekmaken

Confectioneren

Verpakken

Presenteren

Ketenlogistiek/returns

Ontwerpen

Biomassa stromen (GFT, afvalstromen uit voedings-industrie, land- en tuinbouw) hoogwaardig hergebruiken

Verschuiving van een lineaire naar een circulaire economie betekent dat producten ontworpen moeten worden om na gebruik weer grondstof te kunnen worden.

Dit vergt samenwerking met partners in de hele keten of zelfs in nieuwe ketens Circulair inkopen kan dit proces versnellen

Van grondstoffenrecycling naar kringloopsluiting

1. Initiatoren, lef en vertrouwen

2. Samenwerking in kringloopketen

(incl. eind-gebruikers)

3. Nieuwe financiële

arrangementen

4. Additionele maatgerichte instrumenten

Verschuiving vindt plaats van een lineaire naar een circulaire economie

Voorwaarden hiervoor zijn: