ALUMNIN I E U W S B R I E F

FACULTEIT TEW VAN UFSIA

JAARGANG 8, NR 29, JULI 2000

TRIMESTRIEEL TIJDSCHRIFT - AFGIFTEKANTOOR ANTWERPEN X

Cover juli 14-06-2000 9:31 am Page 1

Alumni Nieuwsbriefis een uitgave vanUFSIA vzw

AdresUFSIALokaal B-213Prinsstraat 13,2000 Antwerpenfax: (03) 220.47.99

Verantwoordelijke uitgeverKarel SoudanUFSIAPrinsstraat 132000 Antwerpen

KernredactieP. Cordy, B. De Bruyn,A. Deckers, E. Faucompret,V. Guillaume, N. Pauwels, H. Poriau, P. Sambre, S. Smaers, K. Soudan, P. Van de Wiele, M. Van Hauwermeiren,L. Van Lierde, M. van Loon, K. Vanstalle

Grafische vormgevingen productieESCO, a De Schutter company

Oplage13.000 ex.

Jaargang 8, nummer 29, juli 2000

Inhoud

01 Universiteit Antwerpen Management SchoolManagementopleidingen in hogere versnelling

03 Belgisch monetair beleid in goede UFSIA handenEen gesprek met Marcia De Wachter, Vice-Gouverneur van de Nationale Bank van België

05 Leerstoel Fortis Bank: The Economics of Structural ChangeJean-Luc Dehaene over “De hereniging van Europa”

06 De nieuwe TEW-faculteit: “moeilijke geboorte, maar de moeite waard”RUCA-professoren Patrick De Pelsmacker en Willy Winkelmansaan het woord

09 Gesprek met de familie Stas: UFSIA in familieverbandViermaal twee generaties en acht alumni in huis

13 Gesprek met alumnus Karl Van den BosscheDe wereld als werkterrein

15 Het beste paard staat op stal ... Denkt u?Jobforum voor alumni bewijst het tegendeel

17 Gesprek met alumni Jan van Daele en Walter Hintjensvan de Vlaamse senior advisorsSinds ons pensioen zijn we niet op rust gesteld

19 Amusementsbusiness is geen lachtertjeDe naam van het spel: relatiemarketing

VAN DE REDACTIEHet is ondertussen wel bekend: op 1 oktober gaat de faculteit TEW van UFSIAop in de nieuwe UFSIA-RUCA faculteit TEW. Voor u ligt echter nog niet hetlaatste nummer van Alumni Nieuwsbrief, ‘oude stijl’. Pas over vier jaar zullenwe immers de eerste TEW-alumni uit deze nieuwe faculteit kunnen begroeten.In afwachting doen we regelmatig verslag van nieuwe belangrijke ontwikkelin-gen. Zo laten we in dit nummer de tenoren van onze fusiepartner aan het woord.Ze vertellen de UFSIA-alumni hoe zij deze mijlpaal in het Antwerpse universi-tair onderwijs ervaren. Een andere belangrijke realisatie is zeker de start van deUniversiteit Antwerpen Management School.

Uiteraard blijven we in Alumni Nieuwsbrief de meeste aandacht besteden aan deeigen facultaire werking en de eigen alumni. Zo maken we de start mee van deLeerstoel Fortis Bank en van het Jobforum voor Alumni. Verder hadden we gesprek-ken met een beleidsmakende alumna in euroland, met ondernemende alumni inrelatieland, met senioren-alumni in hun nieuwe leven als consulent in het bui-tenland, met een kersverse alumnus in de diplomatie en - merkwaardig - met eenfamilie, die in twee generaties acht UFSIA-alumni heeft afgeleverd.

Karel Soudan

Cover juli 14-06-2000 9:32 am Page 2

1

Universiteit AntwerpenManagement School

Managementopleidingen in hogere versnelling

Sinds de fusie van de TEW-faculteiten is eraan de Universiteit Antwerpen heel wat inbeweging. De samensmelting inspireerdeonder andere tot de oprichting van de Uni-versiteit Antwerpen Management School(UAMS), die volgend academisch jaar vanstart gaat. De ambities liggen hoog: het isde bedoeling een instituut te creëren dat opEuropees niveau zal meespelen.

De aanleiding om een managementschool op te rich-ten was de fusie van de beide TEW-faculteiten. Hetbleek een goed idee om alles wat met management-opleidingen te maken heeft in één instituut te stop-pen. “Er zijn heel wat goede redenen om een derge-lijke managementschool op te richten”, zegt WalterNonneman, tot het einde van dit jaar decaan van deUAMS. “Een van de belangrijkste is toch wel dat we

in Antwerpen na de fusie de grootste TEW-faculteitvan het land hebben, maar op het vlak van postaca-demische vorming slechts op de tweede plaats komenna de combinatie Leuven-Vlerick. We moeten dusduidelijk een grotere opzet voor onze postacademi-sche vorming creëren.”

Al even belangrijk is de internationalisering vande universiteit. Het belang hiervan groeit nog. Ookhet bedrijfsleven kijkt steeds meer in deze richting.Nonneman: “En dan hebben we het niet alleen overhet naar het buitenland sturen van onze studenten,we moeten ook studenten uit het buitenland aan-trekken. Door die internationale contacten kunnenbedrijven uit de haven, de scheikundige of de dia-mantsector een interessant netwerk ontwikkelen.Ook voor de instelling en onze professoren heefthet belang om internationale uitstraling te krijgen.”Daarnaast stijgt het prestige van het diploma dat deuniversiteit uitreikt - jaarlijks zo’n 400 - wanneer die

Het directiecomité UAMS a.i. Van links naar rechts: Frank Bostyn, Ria Janvier, Walter Nonneman, Rudy Martens, Kristine Bosmans, Patrick De Pelsmacker.

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 1

2

universiteit ook over een bekend postacademischinstituut beschikt. Managers komen op die manier incontact met de universiteit en zullen daardoor ookeerder in de richting van Antwerpse alumni kijkenom mensen in dienst te nemen. De oprichting vaneen managementschool versterkt ook de samenwer-king tussen de verschillende geledingen van de UA:het schaaleffect maakt een grote investering in men-sen mogelijk.

Eigen aanpak

“Een managementschool vereist een heel andere aan-pak dan de traditionele universitaire opleiding”, legtNonneman uit. “Je moet een aantal andere uitgangs-punten hanteren, of het werkt niet.” In de eersteplaats moet de universiteit dit beschouwen als eendeel van haar kernopdracht. Decretaal zijn universi-teiten verplicht aan dienstverlening te doen. Het con-tractonderwijs dat een managementschool aanbiedt,is duidelijk een vorm van dienstverlening. Alleen, hetis niet vanzelfsprekend dat de academische wereld ditook als een volwaardige onderwijsvorm beschouwt.Nonneman: “Ten tweede moet je ervoor zorgen datje de beste mensen aantrekt. Je hebt de topproffen uitje eigen instelling nodig om je geloofwaardigheid,zowel in de academische als in de bedrijfswereld, teverzekeren. Maar die mensen aantrekken doe je nietmet de klassieke weddeschalen. Je moet deze topaca-demici een marktconforme verloning aanbieden.”

Een managementschool wordt het best op een anderemanier bestuurd dan de andere onderdelen van deuniversiteit. De klassieke faculteiten kennen een rela-tieve stabiliteit in hun onderwijsprogramma’s. De pro-fessionele opleidingen van een managementschooldaarentegen moeten veel flexibeler kunnen inspelenop eisen van de markt. “Als je daarvoor de klassiekebesluitvormingsprocedure van een faculteit zou vol-gen, heb je die flexibiliteit niet”, legt Nonneman uit.“Een grote delegatie van bevoegdheid naar de recht-streekse coördinatoren voor de onderwijsprogramma’sis dus vereist. Niettemin mag men het hele instituutniet als een compleet onafhankelijk geheel beschou-wen. Een stevige verankering in de Universiteit Ant-werpen blijft noodzakelijk.”

De managementschool ressorteert als instituut recht-streeks onder de UA. Een raad van beheer, gelijkelijksamengesteld uit vertegenwoordigers van de UA enmensen uit het bedrijfsleven en de non-profitsector,stippelt de strategie uit. Op termijn zal deze raad vanbeheer een externe voorzitter krijgen die als boeg-beeld van het instituut kan fungeren. Een directie-comité van een zestal mensen staat in voor de wer-king van het geheel. Aan het hoofd hiervan staat eendecaan, die het academische boegbeeld van het insti-tuut is. Momenteel is men in binnen- en buitenlanddruk op zoek naar iemand die vanaf volgend acade-misch jaar die functie op zich kan nemen. Het direc-tiecomité telt coördinatoren voor iedere business-unitwaaruit het instituut is opgebouwd.

Die units komen overeen met de taken die deUAMS krijgt: voortgezette academische opleidin-gen, postacademische vorming, het opzetten vanbuitenlandse programma’s en onderzoek. Volgendacademiejaar gaan er al vier voortgezette opleidin-gen van start, onder meer een Engelstalig MBA-pro-gramma van een jaar dat zich richt op mensen die aleen tweetal jaar bedrijfservaring hebben. Hiermeewil de UAMS duidelijk op de Europese markt mik-ken en een opleiding aanbieden die ook op Europeesniveau erkend is. Verder starten ook nog een Mas-ter of Science in Management, dat zich richt totalumni uit niet-economische richtingen, een Mas-ter in Personeelswetenschappen en een Master inPubliek Management.

Voor de postacademische vorming slaan het bekendeIPO en het Instituut voor Management en Bestuurin het kader van de UAMS de handen in elkaar.Hierbinnen zullen verschillende programma’s op hetvlak van bijvoorbeeld informatica, marketing, HRMof finance worden aangeboden. “Een van onze be-langrijkste opleidingen is zeker het Executive MBA-programma, dat de plaats inneemt van het vroegerewelbekende PPB van IPO”, zegt Nonneman. “Daar-uit zijn in het verleden heel wat grote managers ge-groeid. Met die opleiding trekken we goede managersaan, en je drukt een duidelijke stempel op het be-drijfsleven.” Het programma richt zich tot mensendie enkele jaren functionele managementervaringhebben en nu de stap willen zetten naar het algemeenmanagement.

Europees niveau

Momenteel lopen er internationale programma’sin Moskou en Warschau, maar de UAMS richt zicheveneens tot buitenlanders die hier een kort pro-gramma willen volgen. Ook het onderzoek zal vanafvolgend academiejaar verder worden ontwikkeld.Nonneman: “We denken in de eerste plaats aan zoge-naamde greenfield consultancy, waarbij je tijdens hetverrichten van een bedrijfsanalyse ook de nog ont-brekende methodologie ontwikkelt. We kijken ver-der in de richting van het verzamelen van onder-zoeksgegevens via case writing, zoals dat onder meeraan de Harvard Business School gebruikelijk is.Onderzoek is echt wel een noodzaak, wil je op ter-mijn je geloofwaardigheid als instituut behouden.”

Met de UAMS mikt de UA duidelijk hoog. Non-neman: “Het is onze ambitie om binnen vier tot vijfjaar in de lijst van managementinstituten van deFinancial Times te geraken. Niet in de absolute top,daar vind je de scholen met budgetten van bovenhet miljard: dat is niet haalbaar. Maar we willennaar een school met een uitstraling op Europeesniveau. En dat willen we onder andere bereikenvia allianties met complementaire instellingen inhet buitenland.”

Paul Cordy

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 2

3

Een academische start aan de UFSIA

Begonnen in 1971 behaalde Marcia De Wachter vierjaar later met glans het diploma van licentiate in deTEW, oriëntatie Financiering. “Tijdens mijn studen-tenperiode aan de UFSIA heb ik een enorme bewon-dering gekregen voor de kennis van bepaalde profes-soren. Ik herinner me nog levendig de vak-ken Strategisch Management van prof. Van Cauwen-bergh, Geld- en Kapitaalmarkten van prof. Plasschaert,en Europese Economische Integratie van prof. Pour-voyeur - cursussen die ik trouwens doorheen mijn heleloopbaan veelvuldig heb kunnen gebruiken. UFSIAheeft altijd al borg gestaan voor een goede mix vanalgemene vorming, kwaliteit en ook diepgang. Expo-nenten daarvan waren voor mij in de kandidaturende glasheldere cursussen Wiskunde van prof. VanMechelen en de uitermate boeiende cursussen Antro-pologie van prof. Arts en Filosofie van prof. Van Bladel.In de licenties hebben de cursussen Marketing vanprof. Bilsen, Financiering van prof. Wauters en Fisca-liteit van prof. Couturier mij ten zeerste kunnen beko-ren. Toen ik promoveerde als licentiate, heb ik danook - met hen als voorbeeld - vrijwel onmiddellijkbeslist om een academische loopbaan aan te vattenen zelf een doctoraal proefschrift voor te bereidenonder leiding van professor Walter Nonneman.”

“In het kader van dit doctoraat ben ik twee jaar inde States geweest via een beurs van het BelgianAmerican Education Fund (BAEF). Aan de Uni-versity of Chicago heb ik les gekregen van o.a.Nobelprijswinnaars Bob Lucas en Gary Becker, envan professoren Frenkel en Stigler - de groten deraarde. Maar niet alleen de inhoud van de collegeswas enorm verrijkend, ook de hele cultuur van hetcampusleven werkte inspirerend. Terwijl in Europade nadruk nog voornamelijk lag op het opbouwenvan kennis, Knowledge, werd aan de andere kant vande oceaan al gehamerd op het belang van kunde,Competence. Studenten gingen zelf veel actieverop zoek naar allerhande informatie en maaktengretig gebruik van de pendeldienst tussen aulaen universiteitsbibliotheek. Discussies en debat-ten maakten deel uit van het dagdagelijkse stu-dentenleven. Dit hele Amerikaanse avontuurheeft me enorm verrijkt. Ik heb nog steeds deovertuiging dat daar de basis is gelegd voor mijncarrière. Ik zal de professoren Walter Nonne-man en Philippe Naert dan ook altijd dankbaarblijven. Zij hebben me immers aangemoedigd omde grenzen letterlijk en figuurlijk steeds op-nieuw te verleggen. Wijze raadgevingen die ik-zelf voortdurend tracht mee te geven aan ande-ren.”

Belgisch monetair beleid

in goede UFSIA handen

Een gesprek met Marcia De Wachter,

Vice-Gouverneur van de Nationale Bank van België

Op 1 maart 1999 werd UFSIA-alumna Marcia de Wachter benoemd tot Vice-Gouverneur van de Nationale Bank van België (NBB).

Daarvoor was ze achtereenvolgens wetenschappelijk medewerker aan de UFSIA en de Universiteit van Amsterdam,

economisch adviseur van Eerste Minister Wilfried Martens, woordvoerster en secretaris van de NBB.

Voldoende stof dus voor een interessant gesprek …

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 3

4

Van de UFSIA naar de Universiteit van Amsterdam

“Mijn doctoraal proefschrift bestond uit vijf essaysover arbeidsaanbod en -participatie. Op een Neder-landse studiedag voor jonge econometristen heb ikeen van die essays gepresenteerd. Professor WimDriehuys van de Universiteit van Amsterdam wasblijkbaar onder de indruk. Kort daarna vroeg hij meom een internationaal vergelijkende studie van vijflanden te maken in verband met de arbeidsvoor-zieningen en -omstandigheden. Een aanbod waaropik maar al te graag ben ingegaan …”.

Economisch adviseur van EersteMinister Wilfried Martens

Ongeveer twee jaar later is die studie afgerond envraagt een journalist van De Standaard om er eenartikel over te publiceren. “Een publicatie die mijncarrière een belangrijke wending heeft gegeven.Dankzij dat artikel ben ik immers in contact geko-men met toenmalig Eerste Minister Wilfried Mar-tens. Tijdens ons gesprek heb ik hem kunnen over-tuigen van het belang van dergelijke studie voor deBelgische arbeidssituatie en een paar weken laterwas ik zijn Economisch Adviseur.” Op deze periodeblikt Marcia terug als een van de zwaarste, maar ookboeiendste uit haar leven. “Ik herinner me nog hoewe op het kabinet dag en nacht gewerkt hebben aande wet op de concurrentiekracht en aan de conver-sie van de overheidsschuld. Die stond toen uit tegenrentevoeten van 13% en meer, terwijl de markt-rente slechts 8% bedroeg. Er werd gezocht naar eenakkoord met de Belgische banken om onze schuldte converteren tegen minder dan marktconformevoorwaarden … uiteraard geen sinecure. Een andereervaring die ik nooit zal vergeten is de Wereldeco-nomische Top in Venetië. Ik zat er aan de onder-handelingstafel met o.a. Ronald Reagan, FrançoisMitterrand en Helmut Kohl.”

Van het kabinet naar de NationaleBank van België

“Tijdens de talrijke vergaderingen die ik vanuitmijn functie van Economisch Adviseur bijwoonde,raakte ik meer en meer geïnteresseerd in de dyna-miek die tijdens deze ontmoetingen vaak ontstond.Ook de wijze waarop beslissingen uiteindelijk totstand kwamen begon me meer en meer te intrige-ren. Ik stelde vast dat heel wat mensen blijkbaarmoeilijkheden hadden om zichzelf en hun ideeën teverkopen. Daarom ging ik me verder verdiepen ingroepspsychologie en sociologie, en volgde ik eenaantal interessante communicatiecursussen. Op heteinde van de jaren tachtig had de Nationale Bankvan België niet echt een communicatiestrategie.Het uitwerken van een dergelijke strategie leek meeen enorme uitdaging. In 1988 zette ik de stap naarde Nationale Bank, eerst als coördinator van hetkabinet van de Gouverneur, daarna als woordvoer-

ster, departementsadviseur en Secretaris-Generaal.Vorig jaar ben ik dan Vice-Gouverneur geworden.”

Waar houdt een Vice-Gouverneur zich eigenlijk meebezig? “Weinig mensen weten dat de Nationale Bankvan België niet enkel verantwoordelijk is voor hetuitvoeren van het Europese monetaire beleid, maarook voor het drukken en de uitgifte van bankbiljet-ten, het aanhouden en beheren van deviezenreser-ves, het onderhouden van betrekkingen met hetIMF, de Wereldbank, de OESO en de EG, het pro-duceren van allerlei statistieken en rapporten, hetbeheer van kredietcentrales, enz. Momenteel steltde bank ongeveer 2.500 mensen tewerk. Daarvanwerken er 2.000 in Brussel, de overige 500 in eenvan de twaalf regionale vestigingen. Dat allemaal ingoede banen leiden vraagt heel wat energie.”

Op de vraag of de functie van de Nationale Bankvan België niet uitgehold is nu het monetaire beleidop Europees niveau wordt bepaald, antwoordt Mar-cia De Wachter resoluut: “Onder voorzitterschapvan Wim Duisenberg komt de Raad van Gouver-neurs om de twee weken samen in Frankfurt. Doorde grote transparantie tijdens die vergaderingenkrijgen wij een geprivilegieerde kijk op wat er eco-nomisch gaande is in de andere landen van heteurogebied. De oprichting van de Europese Cen-trale Bank is dus veeleer een verruiming dan eenbeknotting geweest. Tenslotte stippelen wij nu hetmonetaire beleid uit voor ruim 280 miljoen men-sen. Uiteraard is België slechts één van de elf spe-lers op dit ogenblik. Maar of je stem gehoord wordtof niet, hangt meer af van je intellectuele span-kracht dan van de grootte van het land dat je ver-tegenwoordigt ...”

De drie grote uitdagingen voor de Nationale Bankvan België vat Marcia De Wachter als volgt samen:“Een eerste grote uitdaging bestaat erin om de euroen het Europese monetaire beleid met betrekkingtot de euro geloofwaardig te maken voor de man inde straat. Daarvoor zal er een belangrijke commu-nicatie-inspanning nodig zijn. Een tweede uitdagingbestaat erin om zich als ‘beste’ te profileren onderde andere nationale banken, in een klimaat vanrationalisering en mondialisering van de privatebanksector. Dat kan enkel door voldoende snel teblijven herstructureren. Tot slot staan twaalf à der-tien landen, waaronder Polen - met 40 miljoen in-woners - en Turkije, zich op te warmen om tot deEuropese Monetaire Unie toe te treden. Er zal danook een belangrijke inspanning geleverd moetenworden om de uitstraling van een klein land als Bel-gië binnen de Europese constellatie van nationalebanken op peil te houden.”

Na dit boeiende en verhelderende gesprek zien wijdeze toekomst vol uitdagingen en opportuniteitenmet vertrouwen tegemoet …

Noël Pauwels

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 4

5

Na de Leerstoel Deloitte & Touche startte de UFSIAvorig jaar met de Generale Bank Leerstoel. Naar aan-leiding van de evoluties in het Belgische bancairelandschap, werd deze leerstoel dit jaar omgedoopt totde Fortis Bank Leerstoel. De academische zittingwerd geopend door Herman Verwilst, voorzitter vanhet directiecomité van de Fortis Bank. In zijn inlei-ding schetste Verwilst de rol van de Fortis Bankinzake universitair onderzoek en onderwijs in België.De voorzitter benadrukte vooral de rol van de leer-stoel als brug tussen de academische wereld en debedrijfswereld. De gastspreker van de avond werdingeleid door professor Walter Nonneman. Naast eenalgemeen overzicht van de indrukwekkende loop-baan van Jean-Luc Dehaene, putte Nonneman voor-al uit zijn persoonlijke ervaring als zijn economischkabinetschef van 1997 tot 1999. Anekdotes die bijhet publiek duidelijk in de smaak vielen.

Voor een geïnteresseerd publiek startte Dehaeneenigszins verrassend door de titel van zijn uiteenzet-ting te veranderen. In plaats van ‘De uitbreiding vande Europese Unie’ spreekt de ex-premier liever van‘De hereniging van Europa’ omdat de splitsing vanEuropa in twee delen niet berust op historische, cul-turele of sociaal-economische gronden. “Willen wevermijden dat de publieke opinie in de landen vanCentraal-Europa zich afkeert van de Europese Unie,dan moet er dringend werk worden gemaakt van deopname van die landen in de EU.” Terwijl de Euro-pese en Monetaire Unie (EMU) gestart was als eenpolitiek project, benadrukt de would-be voorzitter vande Europese Commissie de rol van de EMU voor deverdere integratie van Europa. “De reden waarom erzich naar aanleiding van de dioxinecrisis, de perike-len rond Kohl in Duitsland of de regeringsvorming

in Oostenrijk geen turbulenties op de financiëlemarkten afspeelden, moet in de invoering van deeuro gezocht worden.”

In het tweede deel van zijn uiteenzetting benadrukteJean-Luc Dehaene het belang van de aanpassing vande structuren van de EU met het oog op een efficiëntbeleid na de uitbreiding. Hij vatte kort de kernpuntensamen uit het rapport van het ‘Comité van wijzen’, dathijzelf voorzat. Zo moet de meerderheidsbeslissing alsalgemene regel worden ingevoerd. “De rol van het Ver-enigd Koninkrijk in het fiscaal dossier heeft uitgewe-zen dat unanimiteit in de toekomst niet langer werk-baar is.” Een tweede kernpunt vormt de ontwikkelingvan een sterke Europese Commissie van tien à vijftienleden, waarbij er tussen de diverse lidstaten een beurt-rol wordt afgesproken om een commissielid te leveren.Tot slot wil hij ook het idee van een verschillendemate van integratie voor de diverse lidstaten ingangdoen vinden, het Europa van de twee snelheden. “Ditconcept bestaat uit een kern van meest geïntegreerdelidstaten met daaromheen concentrische cirkels vanlidstaten die minder ver geïntegreerd zijn.”

En wat brengt de toekomst voor Jean-Luc Dehaenezelf? “Hoewel ik mij recent meer naar het bedrijfsle-ven oriënteer en minder formeel betrokken ben bijde beslissingen in de EU, hoop ik toch via lezingenals deze een impact op de opinievorming rond Europate hebben. Ook via het ‘Comité van wijzen’ geef iknog steeds richting aan de Europese besluitvorming.Ik houd mij alvast beschikbaar voor dergelijkenieuwe initiatieven van commissievoorzitter Prodi”,aldus een zichtbaar ontspannen Dehaene op dereceptie achteraf.

Leerstoel Fortis Bank: The Economics of Structural ChangeJean-Luc Dehaene over “De hereniging van Europa”

Veranderingen zijn inherent aan het economisch gebeuren. Voortdurend doen er zich nauwelijks merkbare of plotse wijzi-gingen voor, zowel aan de vraag- als aan de aanbodzijde.

Belangrijke structurele veranderingen lijken elkaar in versneld tempo op te volgen. De Fortis Bank volgt die ontwikkelingen op de voet en heeft daarom samen met de UFSIAeen leerstoel opgericht rond het algemeen thema ‘The Economics of Structural Change’. Op 16 februari jl. had in de aula van de Antwerpse zetel van de Fortis Bank een academischezitting plaats met een lezing door Minister van Staat en Senator Jean-Luc Dehaene.

lees verder pag. 8

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 5

6

De lange historiek van het economisch hogeronderwijs in Antwerpen begint in 1852, wanneerhet Institut Supérieur de Commerce wordt opgericht,de bakermat van de latere vermaarde Rijkshandels-hogeschool. Dit instituut voor economisch hogeronderwijs, zowat het eerste in zijn soort in Europa,stond model voor vele andere instellingen, zoals bij-voorbeeld de universiteit van Venetië. Vóór 1900al waren er buitenlandse studenten, die na hun ver-blijf in Antwerpen in hun land soortgelijke ini-tiatieven namen. Een van de grote Japanse univer-siteiten werd opgericht door Japanse studenten metde hulp van een staf van de Rijkshandelshoge-school. “Die RHHSA heeft een ware pioniersrolgespeeld, en dat op een ogenblik dat handelswe-tenschappen nog in de kinderschoenen stonden”,zegt Willy Winkelmans. Het RUCA gaat ook pratop de oudste studentenvereniging in Vlaanderen,de Nederlandse Studentenkring (NSK). Willem Els-schot zou een deel van het liederenboek van de ver-eniging geschreven hebben.

“Omstreeks het eeuwfeest in 1952 begon men inAntwerpen de behoefte te voelen aan een rui-mere waaier van hogere studie”, legt Patrick DePelsmacker uit. “Bovendien kwam de discussie opgang over de spreiding van het universitair onder-wijs, met het oog op de democratisering en het weg-werken van de Vlaamse achterstand. De wet van

april 1965 legde de legale basis voor de verruimingvan het universitair onderwijs in Antwerpen enleidde tot de oprichting van het RijksuniversitairCentrum Antwerpen. Daarin is de Handelshoge-school als Faculteit TEW opgegaan.” Zegt Winkel-mans: “De oorspronkelijke pioniersrol leeft nogsteeds voort binnen deze faculteit. Zo werd na 1965niet geaarzeld om een volwaardige en vrij uniekerichting handelsingenieur op te zetten, die gebruik-maakte van laboratoria en natuurwetenschappelijkekennis in de Faculteit Wetenschappen van hetRUCA. Sinds 1965 is het personeelsbestand gelei-delijk meegegroeid met het aantal studenten ensinds zowat vijf jaar zitten we in een gloednieuwgebouw.”

Naast TEW moet je in Wilrijk zijn voor de kandi-daturen van de zuivere wetenschappen: genees-kunde, diergeneeskunde, wiskunde, scheikunde ennatuurkunde. Patrick De Pelsmacker: “Eigenlijk iser nu al jaren een echte integratiebeweging bezig inAntwerpen. Zo opereren de twee medische facul-teiten, die van het RUCA en de UIA, de facto alséén faculteit. De programma’s worden op elkaarafgestemd. De faculteit TEW bood echter een spe-cifiek probleem: dat was namelijk de enige oplei-ding van de drie deelinstellingen van de Antwerpseuniversiteit die zowel bij UFSIA als bij RUCA eenvolledig traject aanbood van vier jaar TEW en vijfjaar handelsingenieur.”

Integratiedruk

De Pelsmacker schetst hoe naar zijn aanvoelen dewagen aan het rollen is gegaan. “Om te beginnenwaren ook alle andere faculteiten daarmee bezig.Ten tweede streeft de Universiteit Antwerpen alskoepelstructuur naar een uitbreiding van onder-wijsbevoegdheid. Maar er was een steeds groter wor-dende politieke en maatschappelijke druk om, tegende natuurlijke inertie van de meeste mensen in,eerst orde op zaken te stellen tussen twee TEW-faculteiten. De buitenwacht vond het vrij gek datje op een afstand van vijf kilometer in dezelfde stadeen dubbel onderwijsaanbod had. Nochtans zijn dietwee faculteiten op zich groot genoeg voor een

De nieuwe TEW-faculteit: “moeilijke geboorte,

maar de moeite waard”

RUCA-professoren Patrick De Pelsmacker en Willy Winkelmans aan het woord

Professor Patrick De Pelsmacker, doctor in de economische wetenschappen van deUniversiteit Gent, begon zijn loopbaan in1979 aan het RUCA. Vandaag is hij erhoogleraar en sinds 1 oktober 1999 decaanvan de faculteit TEW. TransporteconoomWilly Winkelmans kon in de vijf jarenervoor als decaan de eerste toon zettenvoor het huidige integratieproces. Beide professoren waren vanaf het voor-akkoord over de integratie van de faculteitTEW UFSIA-RUCA bij de onderhande-lingen betrokken.

JULI 14-06-2000 10:27 am Page 6

7

autonoom bestaan en vind je in ons land kleinerefaculteiten TEW. Schaalvergroting op zich was dusgeen integratiemotief, wél de interne druk. De UA-koepel en alle instellingen hadden verzuchtingenom hun onderwijsrichtingen uit te breiden. Wan-neer twee nabijgelegen vergelijkbare faculteitenelkaar blijven beloeren, gaat er nogal wat kostbareenergie verloren. Ook dát snijdt hout, als argumentvoor integratie. Schaalvergroting biedt sowiesomeer mogelijkheden: je kunt de sterke kanten vanbeide instellingen combineren. Ten slotte, na dezeoperatie zullen wij de grootste faculteiten TEW vanhet land hebben, zowel wat studenten als wat per-soneelsaantal betreft. De kans om door schaal-vergroting onderwijs te kunnen aanbieden doorhooggekwalificeerde medewerkers, kun je niet linkslaten liggen. Dat lijkt me nog het belangrijkste plus-punt.”

“We hebben geprobeerd de traditioneel sterkeresociaal-culturele inslag van de UFSIA in het curri-culum te combineren met onze meer exact-weten-schappelijke benadering. Met samen 250 profes-soren en assistenten voor zowat 2.200 studenten -ruwweg 1 medewerker voor 10 studenten - kun jevoor kleinere groepen studenten meer interactief

werken. Anderzijds kregen wij de garantie dat deintegratie de eerste vijf jaar geen kwantitatieveweerslag zou hebben op de middelen of het perso-neelsbestand. Het aantal RUCA- en UFSIA-mede-werkers verhoudt zich ruw geschat van 30 tot 70.Kwalitatief biedt de integratie dus kansen, maarmensen die in essentie hetzelfde werk doen, orga-nisatorisch ineenschuiven is heel andere koek. Daarmoet je vaak met heel wat gevoeligheden afreke-nen. Je moet een visie hebben, een concept, énmensen die daarin willen passen. Bijna iedereenheeft een natuurlijke reflex tegen verandering, wilzekerheid over zijn plek in het geheel. Een legitiemebekommernis, die echter voor onrust zorgt. Maarhoe meer mensen betrokken zijn bij deze integra-tie, hoe gemakkelijker de psychologische drempeloverschreden wordt.”

Samen oversteken

“Er werd binnen het RUCA al jaren gepraat overeen mogelijke samenwerking met de TEW-faculteitin de Prinsstraat, en op een mooie dag mondde datuit in het voorakkoord”, aldus Winkelmans. “Deingreep kwam niet uit de lucht vallen. Op eenbepaald ogenblik hebben wij gesteld dat we er geen

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 7

8

Het slotwoord van de academische zitting werd ver-zorgd door TEW-decaan André Van Poeck, die eenoverzicht gaf van de andere lezingen van de leerstoel.Dit academiejaar waren de meest opgemerkte die vanFrank Berry (University College, Dublin) over FDI,Cost Competitiveness and the Transformation of the IrishEconomy, van Bruno Frey (University of Zürich) overFOCJ: Creating a Single European Market for Govern-ments en Andrew Hughes Hallett (University ofStrathclyde) over Does one size fit all? - A currencyunion with asymmetric transition mechanisms. Sommigevan deze sprekers treden ook op als gastdocent in decursus Economische Politiek. Zo krijgen de studentenvan de UFSIA een uitgelezen kans om kennis te

bezwaren tegen hadden om de hele TEW-opleidingnaar het centrum van Antwerpen te verhuizen. Datwas een grote toegeving. Voor UFSIA bleek dat hetbreekpunt.”

“Dat ligt hier nog steeds erg gevoelig”, bevestigt col-lega De Pelsmacker. “Beide instellingen staan ophun eigenheid. RUCA is daarenboven makkelijk tebereiken, biedt soepele parkeermogelijkheden, delokalen zijn ruimer, de omgeving groener… dat kunje toch moeilijk ontkennen? De meesten komenhier graag. De weerstand was niet klein. Dit jaar teltonze TEW-faculteit 650 studenten. Ook in het orga-niseren van de opleiding voor handelsingenieurshebben wij een langere traditie dan de UFSIA.Vanaf het eerste jaar was er hier in de richting voorhandelsingenieurs altijd een mix van technologi-sche, economische en toegepaste economische vak-ken, ook omdat we hier mensen hebben die techno-logisch-wetenschappelijk bezig zijn. In ruil voor dieverhuizing naar het centrum stonden we er op datenkele voor ons belangrijke voorwaarden vervuldzouden worden. Zo wilden wij een blokkeringsrechtvoor beslissingen waarmee we het niet eens kondenzijn. Inmiddels werden in het voorakkoord crucialepunten ingeschreven, zoals de procedure voor hetaanstellen van nieuwe professoren, het wijzigen vanhet curriculum, het vakkenpakket … Op termijnmoeten we er natuurlijk toe komen samen als éénfaculteit in één richting te denken. We willen inhet stadscentrum ook een plek kunnen betrekkendie zowel kwalitatief als kwantitatief aan onze eisenvoldoet en ook fysiek per vakgroep goed geïnte-greerd worden met de UFSIA-collega’s.” Willy Win-kelmans: “Vooral dat laatste, het ‘samen werken’ opeenzelfde plek, moet uiteindelijk een substantiëlemeerwaarde opleveren. Daarom stond ik erop omde integratie tot op vakgroepsniveau expliciet inhet voorakkoord te laten opnemen.”

Deze materiële eisen zijn vanzelfsprekend nog nietallemaal of helemaal opgelost, maar ze vormen niethet ware probleem, gelet op de geleidelijke invoe-ring van het curriculum. Verduidelijkt Willy Win-

kelmans: “Pas over vijf jaar zal de laatste handels-ingenieur van het oude regime hier en bij de UFSIAafstuderen. Tot zolang blijft het gros van de mede-werkers met lesopdracht ook op de RUCA-campus.In oktober 2000 kan alvast de eerste kandidatuurvan de nieuwe TEW-faculteit probleemloos vanstart gaan, omdat hiervoor aanvankelijk slechts eenbeperkt aantal RUCA-medewerkers in de Prins-straat les zal moeten geven, terwijl ze hun kantoorvooralsnog hier zullen houden. De bedoeling is teverhuizen wanneer de grootste workload verschuiftnaar het Antwerpse centrum. In een aantal werk-groepen denkt men er nu over na hoe die diverseverschuivingen zullen verlopen en wie waar zal zit-ten. Concreet is er nog niets beslist, maar uiteraardverwachten we de hele faculteit in de Prinsstraat ofde directe omgeving te kunnen herschikken. Als weallemaal willen verhuizen tegen 2002 of 2003 en alser daarvoor nieuwe gebouwen moeten komen, danmoeten ze nu wel worden opgericht. Rond die her-locatie van mensen, faculteiten, departementen ende benutting van gebouwen is een heel denkprocesbezig. Diverse werkgroepen buigen zich over de helefacultaire organisatie, de voortgezette academischeopleidingen, het probleem van de financiën, hetacademisch personeel, het administratief en tech-nisch personeel, de communicatie …”.

Beide RUCA-professoren zijn positief gestemd enhebben bovendien hooggespannen verwachtingen.“Ten eerste ben ik ervan overtuigd dat we de stu-dent een beter onderwijsproject zullen kunnen bie-den”, aldus De Pelsmacker. “Ten tweede zal er bijhet academisch personeel meer tijd vrijkomen voorwetenschappelijk onderzoek. Dat is toch eenbelangrijke opdracht van een universiteit. Tenderde is Antwerpen een van de grootste economi-sche centra van ons land. Maar door de huidige ver-snippering geniet de universiteit er niet de reputa-tie die zij verdient. Deze integratie zal eenbelangrijke stap voorwaarts betekenen in de profi-lering van de Universiteit Antwerpen.”

Ben De Bruyn

vervolg pag. 5 maken met de ideeën van enkele buitenlandsetopeconomen. In de nabije toekomst zijn nieuwelezingen gepland waarop ook alumni welkom zijn. Zogeeft Willi Semmler (Universität Bielefeld) binnen-kort een lezing over Credit Risk and Sustainable Debt:A Model and Estimations for Euroland. De academi-sche zitting bewees alvast dat de band tussen econo-mische theorie en praktijk de faculteit TEW nauwaan het hart blijft liggen.

Peter-Jan Engelen

Inlichtingen over de Leerstoel Fortis Bank zijn verkrijgbaar bij Kristel Van Hilst op het telefoonnummer (03)220.40.31 of via email: Kristel.VanHilst@ufsia.ac.be

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 8

9

1. De eerste generatie

1.1. De stamvaders

Paul (° 1925), Jos (° 1930) en Frederik (° 1934)Stas, drie broers uit een gezin met vijf zonen en tweedochters, behoorden in de jaren ‘45 tot ’55, tot devrij selecte groep studenten van de Sint-IgnatiusHandelshogeschool. Hun vader, Jozef Stas, was in1929 van Sint-Truiden naar Hoboken verhuisd enwerkte er bij de Kredietbank. Het lag voor de handdat de familie voor een hogere opleiding opteerdevoor Sint-Ignatius, zodat de studenten niet op kothoefden. Voor Jos was dat eigenlijk een streep doorzijn rekening. Hij wilde graag naar Leuven om ervoor apotheker te studeren. De omstandighedenbeslisten er anders over: een groot gezin, net eenWereldoorlog achter de rug …

Paul, de oudste, studeerde in 1949 af als licentiaatfinanciële wetenschappen, een jaar later aangevuldmet een licentie maritieme. In 1950 behaalde hijbovendien een speciale licentie accountancy aan deUniversiteit van Amsterdam. Jos volgde als licen-tiaat financiële in 1952 en trok naar de universiteitvan Gent voor het aggregaat. Dat het Gent werd,had alles te maken met prof. Taymans, die aan-raadde te kiezen voor de eenjarige opleiding inGent, in plaats van de meerjarige - voor hetzelfdediploma - in Leuven…. Frederik, Fre, jongste vande zeven en derde Stas-broer die naar de UFSIAtrok, promoveerde tot licentiaat financiële in 1959,met aggregaat in 1960. De twee andere broers, Mau-rice en Marcel, kozen voor een technische richting.

1.2. Herinneringen en loopbanen

Intussen hebben de drie broers er een rijkgevuldecarrière opzitten, hebben ze kinderen en kleinkin-deren, en zoals alle gepensioneerden nauwelijksvrije tijd. Het is derhalve een hele klus om dezefamiliale UFSIA-kroniek rond te krijgen, maar alsje de reizende en welbespraakte oldtimers eenmaalaan de praat krijgt, merk je nauwelijks nog verschilmet het enthousiasme van de volgende generatie.

1.2.1. Paul, de oudste, herinnert zich “den Injas-tijd” vooral van het studentenleven met veel onge-compliceerd plezier. “We kwamen net uit de oorlog.Dan hecht je belang aan de dingen die dat waardzijn, zoals kameraadschap. Wij werden toen nog

voortdurend geconfronteerd met de oorlogssituatie,want de gebouwen aan de Prinsstraat werden doorde Canadezen gedeeltelijk als kazerne gebruikt.Meteen na mijn studie in 1949 kon ik bij Unileveraan de slag. Na 37 jaar trouwe dienst ging ik er alsadministratief en financieel directeur, 14 jaar gele-den, met pensioen. Intussen brachten we onze driekinderen groot en we zijn nu de trotse grootoudersvan evenveel kleinkinderen. Onze dochter Marleen,de middelste tussen de twee zonen, stapte in mijnUFSIA-voetsporen.” (zie Marleen, 2.1.1)

1.2.2. Jos ging na de Grieks-Latijnse aan het Sint-Lievenscollege dan toch niet naar Leuven voor apo-theker, maar trok eveneens naar Sint-Ignatius. Daarhaalde hij vlotjes zijn diploma handelswetenschap-pen, gevolgd door het aggregaat in Gent. Dat mobi-liteit ook met loopbaanontwikkeling te makenheeft, mag blijken uit deze anekdote: “De school-strijd was net goed losgebarsten en het was erg moei-lijk om aan een baan in het onderwijs te geraken.Op een morgen kwam er een telegram met de vraagme in het Onze-Lieve-Vrouwcollege van Oostendeaan te melden voor een vacante betrekking.‘s Anderendaags nam ik heel vroeg de trein naarOostende. De vacante plaats was al ingenomen. Nuzou je bellen, faxen, e-mailen, in je auto stappen….Kort daarop kwam ik in een Brusselse firma terecht,die apparatuur leverde voor bioscoopzalen. Het rei-len en zeilen in de firma voorspelde weinig goedsvoor de toekomst en via pater Taymans kwam ikdan terecht bij Financia, een financieringsmaat-schappij die later ook bank werd en in 1969 werdopgekocht door Citibank. Als algemeen directeuradministratie ben ik er eind ‘89 met brugpensioengegaan. Ons gezin telt twee zonen en een dochter.Eén zoon, Johan, trad in mijn UFSIA-voetsporen.”(zie Johan, 2.1.2)

1.2.3. Frederik, zevende in de rij Stassen en negenjaar jonger dan de oudste, herinnert zich dat zijnverwachtingen over het studentenleven niet echtingelost werden. “Van de studentikoze verhalen vanmijn twee broers vond ik weinig terug. Al zaten wijal met 80 (!) studenten in ons jaar, de sfeer van decantussen en de studentikoze manifestaties warenheel wat minder flamboyant. Ten tijde van mijnbroers werden zowat alle stembanden gesmeerd enkweelde iedereen mee. Onze tijd moest het met eenfractie van de toenmalige sfeer stellen. Dat vond ikjammer.” Desondanks promoveerde ‘de Fre’ in ’59

Gesprek met de familie Stas: UFSIA in familieverband

Viermaal twee generaties en acht alumni in huis

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 9

10

tot licentiaat financiële wetenschappen, in ’60 aan-gevuld met een aggregaat. Meteen na zijn studiekwam hij voor een vijftal jaren in het onderwijsterecht. Dan volgde de overstap naar het VlaamsEconomisch Verbond, waar hij in ’93 als financieeldirecteur met brugpensioen ging. Twee zonen, waar-van de jongste, Bruno, zich in datzelfde jaar ‘93 eenplaats in de alumnigalerij wist te bemachtigen (zieBruno, 2.1.4), en vier kleinkinderen zorgden intus-sen alweer voor een fikse schaalvergroting

2. De tweede generatie

2.1. Opvolging verzekerd

De drie broers UFSIA-alumni stuurden dus elk eenvan hun kinderen naar het vertrouwde instituut:Marleen, Johan en Bruno. Maar ook broer Marcel,die zelf de technische kant opging, zag zijn zoon Guy(zie 2.1.3 en 3bis) naar de UFSIA trekken en er nogzijn vrouw vinden bovendien.

2.1. 1. Marleen Stas, dochter van Paul, is de enigeStas-UFSIA-alumna en deed meteen het vrouwe-lijk geslacht alle eer aan. “Ik koos bewust voor eco-nomie aan de UFSIA, omdat ik na een ‘markton-

derzoek’ (lacht) van het aanbod TEW-opleidingen,vond dat UFSIA de breedste opleiding aanbood,met de meeste verplichte taalvakken in de kandi-daturen: Engels, Frans, Duits. Een ramp trouwensvoor iemand uit Latijn-Wiskunde…” Je kozijns zeg-gen dat jij het prototype van de goede student was.Lief, maar ook waar? Marleen: “Zeggen ze dat? Ikben wel perfectioniste in wat ik doe. Wellicht doe-len ze daarop. Ik promoveerde in ’84 met groteonderscheiding als licentiaat kwantitatieve econo-mie, en behaalde ook het aggregaat. Daarop trok iknaar Leuven voor een Master of Arts in Economics.Twee jaar na mekaar een eindverhandeling schrij-ven dus: eerst bij Van Broeckhoven en dan bij DeGrauwe.”

“Ik vond het inderdaad leuk om zoals mijn vaderaan de UFSIA te studeren, maar om na mijn studiein hetzelfde bedrijf te gaan werken (Unilever),kwam niet eens in me op. Een aantal bedrijvenstelde zich in het laatste jaar voor aan de studentenen ik informeerde me daar over de mogelijkhedenin de banksector. Misschien wel een stukje doormijn grootvader, die ik nochtans niet echt langgekend heb. De ene bank was niet vrouwvriende-lijk genoeg, de andere te weinig Vlaams. Bij de Kre-

JOZEF STAS

JOS (1.2.2)

LF ’52

JOHAN (2.1.2)

Lbm ’84

MARMAGGYMAURICEARMANDE

PAUL (1.2.1)

LF ’49LM ’50

MARLEEN (2.1.1)

Lkw ’84Ag ’84

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 10

11

dietbank zag ik enorm veel mogelijkheden en ikstartte er in de commerciële dienst voor kredieten,vervolgens buitenlandse handel. Momenteel heb ikeen commerciële en leidinggevende functie - excuusvoor het Engels - , Trade Finance Officer. De bedoe-ling is zowel het team te leiden en commercieel-technisch te ondersteunen, als de klant zelf te bege-leiden bij import- en exporttransacties. Ik ben nietgetrouwd, maar dat ligt niet aan mijn professioneleambities. Integendeel, ik ben met veel andere zakenbezig en durf me toch wel sociaal-geëngageerd tenoemen. Voor mij is de top bereiken geen doel. Hetis mijn ambitie elke ochtend met plezier naar mijnwerk te vertrekken en het blijvend interessant enuitdagend te vinden.”

2.1. 2. Johan, voor iedereen Jo, zoon van Jozef, isde enige over wie we, noodgedwongen schrijven‘van horen zeggen’…Hij was tijdens onze informa-tieronde op huwelijksreis. Het blijkt een Stas-tra-ditie te zijn om niet voor je dertigste te trouwen endus was het voor Jo (°1962) meer dan de hoogstetijd. Hij studeerde in ’84 af als licentiaat bedrijfs-economie, oriëntatie marketing, en deed er nog eenschepje bovenop met een speciale licentie marke-ting in ’85 aan de RUG. Dat Jo een buitenbeentje

is, hoorden we van nicht en neven, al bestempeltzijn vader hem als een ‘bezadigde jongen’. Feit is datJo jarenlang actief was bij de scouts van het Sint-Michielscollege in Brasschaat en dat hij zeer spor-tief is. Hij beklom de Matterhorn, de Mont Blanc,liep de marathon van New York … En nu is hij ophuwelijksreis met Martine. Ze kunnen maar bestgenieten van het voltijdse samenzijn, want Jo woonten werkt tijdelijk - twee jaar, hij is nu halfweg - vooreen Nederlands melkbedrijf in Engeland. Om detwee weken verhuist hij voor een weekend naar Bel-gië, of trekt zijn vrouw naar Engeland.

2.1. 3. (en 3bis) Guy Stas promoveerde in ’82 alslicentiaat bedrijfseconomie, oriëntatie internatio-naal zakenwezen, en in ’85 als handelsingenieur.Guy leerde aan de UFSIA meer dan economie. Hijontmoette er zijn grote liefde: Martine Van Velt-hoven (Lbiz ’82), sinds ’90 ook zijn vrouw. Metlegerdienst en een extra jaar voor handelsingenieur,was het wellicht wijs de liefde voor een jaartje ‘koel’te zetten: Martine nam een baan aan in Noorwe-gen … Met de technische bagage van huis uit enhet diploma handelsingenieur op zak kwam Guybij Barco in Kortrijk terecht in de computerbran-che. Martine vond haar draai in de kledingindus-trie in Deinze. Toen zij daar de hele ‘Dialogue’-lijnmoest beheren, en haar man wat al te veel op zaken-reis moest, wist ze hem te overhalen bij haar tekomen werken… Maar na de computers was de tex-tielsector niet echt aan Guy besteed en hij werddoor Barco met open armen opnieuw binnenge-haald. Toen zich in juni ’93 de kans voordeed omeen eigen zaak te starten als franchise-nemer vanBelisol - ramen, deuren, zonnewering - in Gent, aar-zelde het ondernemersduo niet. Het startkapitaaldat ze bijeen hadden gespaard, werd goed geïnves-teerd en nu staan ze samen op de bres in hun eigenbedrijf, dat sinds enkele maanden ook een filiaal inhet Waasland heeft. Wij interviewden hen opvakantie aan de Azurenkust met dochtertje Char-lotte van twee, per telefoon, hoor!

2.1. 4. Bruno is de jongste zoon van de jongstebroer. Hij studeerde in ’93 af als licentiaat alge-mene economie, oriëntatie internationale econo-mische en diplomatieke betrekkingen. We treffenhem tijdens een weekend vrijwillige huiswacht inhet scoutsdomein ‘Drie Boomkensberg’ in West-malle. “De Scouts ontgroei je eigenlijk nooit. Ik wasleider en heb me ook in de gouw productief ge-maakt. Dat, en ook mijn sportief engagement, heb-ben mijn studentikoos leven destijds op een lagerpitje gezet. Eens beslist dat ik economie zou stu-deren, stond het als een paal boven water dat hetaan de UFSIA zou zijn. Ik heb er eigenlijk nooit bijstilgestaan of de voorgangers daar voor iets tussenzaten … Tijdens mijn universiteitsjaren deed ik meeaan een uitwisseling tussen de UFSIA en Bhuba-neswar in India, via het netwerk van de jezuïeten.Bijna koos ik voor enkele jaren buitenland. Maarde liefde besliste er anders over.” Een vrouwelijke

MARCEL

GUY (2.1.3)

Lbiz ’82HiT. ’85

MARTINE (2.1.3bis)

Lbiz ’82

FREDERIK (1.2.3)

LF ’59Ag ’60

BRUNO (2.1.4)

Laid ’93

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 11

12

supporter bij het basket, een zekere Linda, veran-derde tijdens de competitie van idool. Haar bas-ketspelende neef moest in die status wijken voorBruno, die niet lang daarna haar lief werd, nu haarman en de vader van haar twee kinderen. MetBruno werkt er weer een Stas op het VEV, deze keerop het Sociaal Secretariaat (SDWorx) en de inter-nationalisering. En hij is er tevreden.

3. Slotakkoord

Voor de volgende generatie Stas aan de UFSIA zul-len we nog even moeten wachten. Laattrouwershebben uiteraard een veel jonger nageslacht. Al zijn

het stuk voor stuk individuele persoonlijkheden, degemeenschappelijke noemer verraadt toch ook heelwat gelijkenissen: groot, sportief, sociaal, Vlaams,economisch onderlegd, carrière: “ja, maar”, vlottepraters, genieters … Er werd geen “prettig” maar weleen “zalig paasfeest” gewenst … Een familie zoals ervele zijn, een fraai portret van verschillende gene-raties verstandige ouders, die het beste voorhaddenmet hun kroost en schijnbaar ook slaagden. Wel-licht heeft ook hier ‘elk huisje zijn kruisje’, maar hetheeft geenszins de positieve familiekroniek over-schaduwd.

Myriam van Loon

Mededeling: BRIEF VAN DE ALUMNIWERKING

Alumniboek 1999

Beste alumni,

Ruim een jaar geleden ontving u met zijn allen een vragenformulier met het oog op de updating vanhet alumnibestand. Dankzij uw massale reactie kon de Cel Alumniwerking een waardevol alumniboeksamenstellen. Alle wijzigingen die ons nog werden gemeld naar aanleiding van ons rondschrijven overde voorintekening, werden nog in de nieuwe uitgave opgenomen. Uiteindelijk werden alle gegevens indecember aan drukkerij Acco bezorgd, die beloofde het boek te leveren halfweg januari 2000.

Samen met ons hebt u kunnen vaststellen dat het drukken van het boek dit keer niet van een leiendakje is gelopen. Niettegenstaande Acco bij de vorige uitgave goed werk had geleverd, wat ons hetnodige vertrouwen gaf, werd ons dit keer tot tweemaal toe een boek geleverd dat niet aan de verwach-tingen voldeed. Op ons verzoek heeft Acco zich daarvoor schriftelijk bij de alumni verontschuldigd.Omdat wij er echter op staan dat onze alumni een kwaliteitsvol product krijgen, hebben wij pas eindapril het alumniboek kunnen versturen.

Na alle perikelen met de druk van het boek werd het ondertussen bezorgd aan de alumni. We hebbenechter gemerkt dat sommige boeken bij de verzending werden beschadigd. Dat was uiteraard niet debedoeling en wij ruilen dan ook graag uw beschadigd boek in voor een nieuw exemplaar.

Als u nog geen boek hebt besteld voor de alumniprijs van 1.150 BEF of als u uw beschadigd exemplaarwilt ruilen voor een nieuw, gelieve dan contact op te nemen met de Cel Alumniwerking op het num-mer 03-220 47 22 of te mailen naar katrien.dickele@ufsia.ac.be. Inruilen van het boek kan tot 15 september 2000.

Wij wensen u alvast een prettige zomervakantie!

Vriendelijke groeten,

Katrien Dickele Fabienne De StrijkerCel Alumniwerking Public Relations

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 12

13

Vijf jaar geleden rondde Karl Van den Bossche zijnstudie TEW af in de Oriëntatie Internationale, Eco-nomische en Diplomatieke Betrekkingen. Vandaagstaat hij op het punt zijn eerste post als diplomaatte bekleden. Maar het had evengoed anders kunnenuitdraaien, beseft hij. Van de 300 kandidaten metwie hij in 1997 aan de examens begon, bleven eruiteindelijk maar elf over. De proeven zijn dan ookniet te onderschatten. “Om te beginnen zijn de taal-tests vrij streng”, zegt Karl. “En er wordt een uitge-breide actualiteitenkennis verwacht. Die heb je nueenmaal nodig voor de functie. Als er zich ergenseen acuut probleem voordoet, moet je meteen kun-nen teruggrijpen naar je feitenkennis over de be-trokken landen en verbanden kunnen leggen.”

België-Nederland, meer dan voetbal

Toen Karl in oktober 1998 zijn eerste officiële stap-pen in de diplomatie zette, was hij niet helemaalzonder ervaring. Als laureaat van de prijs van deminister van Buitenlandse Handel trok hij al voortwee maanden naar Turkije om er de exportmoge-lijkheden voor de agro-industrie te onderzoeken, énwerkte hij twee jaar op de Belgische Dienst voor deBuitenlandse Handel.

Intussen zijn we alweer een kleine twee jaar verderen is Karls diplomatenstage bijna achter de rug. “Diestage bestaat deels uit opleiding, deels uit praktijk”,legt hij uit. “Ik heb onder meer de Belgisch-Neder-landse conferentie voorbereid, waarna ik een postvan vijf maanden in Den Haag heb gekregen om deeigenlijke conferentie in elkaar te boksen. De theo-rie over de Belgische staatshervorming werd toenopeens heel tastbaar: de Gemeenschappen en Ge-westen hebben omvangrijke bevoegdheden, ook opinternationaal vlak. Het project in Nederland wasbedoeld om onze noorderburen meer inzicht te bie-den in de nieuwe bilaterale relaties na de staats-hervorming. Die kennismaking met de vernieuwdevertegenwoordiging van België en de deelstaten inhet buitenland is ook voor mij een bijzonder ver-rijkende ervaring geworden.”

Dioxinecrisis

Als kersverse diplomaat kreeg Karl meteen eenflinke portie dioxinecrisis over zich heen. Het waseen periode waarin hij de klok rond werkte. De helewereld, van Australië tot de Verenigde Staten, hing

Gesprek met alumnus

Karl Van den Bossche

“Wat doet een diplomaat eigenlijk?”

Die ironische vraag krijgt diplomaat-in-

wording Karl Van den Bossche wel eens

voor de voeten gegooid. “Mensen zien

alleen maar de recepties, de diners,

de prestigieuze kant ... Maar in werkelijk-

heid is het hard werken. Het werk van een

diplomaat houdt eigenlijk nooit op”,

omschrijft hij zijn vak. Het relaas van een

gesprek waarin ik op mijn vragen

- wat dacht je - vaak diplomatieke ant-

woorden kreeg.

De wereld als werkterrein

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 13

14

toen bij wijze van spreken aan de telefoon om tevragen wat ze moesten doen. “We werden over-spoeld met telefoontjes van federaties en bedrijvendie met enorme leveringen aan de grenzen geblok-keerd stonden”, vertelt Karl. “In veel gevallen staje dan machteloos. Maar soms kun je echt ietsgedaan krijgen. Zoals in Rijsel, waar onze consul-generaal de douane wist te overtuigen om truckersmet ladingen groenten en fruit binnen te laten. Wehebben in die periode ook een soort van crisiscom-municatie opgezet, waarmee we heel goede resulta-ten bereikt hebben.”

Schipperen, compromissen sluiten, negatieve situ-aties ombuigen ... Een diplomaat moet er als geenander in bedreven zijn. Karl haalt het voorbeeld aanvan het chocoladedossier. “Toen Europa onlangs ineen richtlijn bepaalde dat je voor chocolade gedeel-telijk ook andere vetten mag gebruiken dan zuiverecacaoboter, was dat op het eerste gezicht in hetnadeel van de Belgische producenten. Maar nu pro-beren we van de nood een deugd te maken. Hetgebruik van traditionele grondstoffen kan naarvoren worden geschoven als een kwaliteitsken-merk.”

Koffers

Als alles goed gaat, kan Karl in september aan zijneerste post beginnen. Waar hij terecht zal komen?Afwachten maar. Het kan evengoed Brussel als deandere kant van de aardbol worden. Vast staat dathij de komende jaren regelmatig zijn koffers zalmogen pakken. Want als diplomaat word je veron-dersteld telkens een cyclus van twee buitenlandseposten en één werkopdracht in Brussel te doorlo-pen. Afhankelijk van de ‘gevoeligheid’ van de post- Algerije versus Nederland bijvoorbeeld - duurt eenbuitenlandse zending twee tot vier jaar. De opdrach-ten in Brussel moeten ervoor zorgen dat de diplo-maat niet van België vervreemdt en dat hij voelinghoudt met de evoluties op de thuisbasis.

België in het buitenland vertegenwoordigen in tij-den van kippencrisissen en Dutroux-ontsnappingenlijkt geen dankbare taak. Maar Karl bekijkt de zaakanders. “Voor een diplomaat tellen in de eerste plaatspersoonlijke relaties. Als mensen vinden dat hij zin-nige dingen te zeggen heeft, dan luisteren ze naarhem, ook als het land een crisis doormaakt. Diegeloofwaardigheid moet je opbouwen en verdienen.”Precies daarom is het leggen van contacten erg be-langrijk. En dat gebeurt niet altijd op kantoor. Recep-ties en diners, al dan niet in de ambassadeurswoning,lezingen bijwonen ... het hoort er gewoon bij. In diezin houdt de public-relationsfunctie nooit op.

Vastroesten

Maar Karl hoor je allerminst klagen. De mogelijk-heid om voortdurend kennis te maken met nieuwesectoren, nieuwe landen en nieuwe mensen vindthij een enorm pluspunt. Geen gevaar voor vast-roesten als je vandaag bij de Europese Unie werkten morgen in hartje Afrika bent gestationeerd.

Maar of de naaste omgeving daar ook zo over denkt?Karl: “Het valt niet te ontkennen dat een loopbaanals diplomaat een grote impact heeft op het hele gezin.Maar anderzijds wordt er steeds meer rekening gehou-den met de familiale situatie. Zo werkt het departe-ment momenteel aan een database van Belgischebedrijven die in het buitenland actief zijn en waar departner eventueel aan de slag kan. De tijd dat de part-ner van een diplomaat de eigen loopbaan maar alsvanzelfsprekend moest opgeven, is al lang voorbij.”

Als ik aan het einde van het gesprek vraag of hij ernog iets aan wil toevoegen, denkt hij even na. Endan: “Schrijf maar dat ik hoop dat er nog veelTEW’ers van de UFSIA in de diplomatie stappen.Want zeker als je voldoende aandacht besteedt aanje talen, kun je uit die opleiding veel voordeel halen.”

Annick Deckers

Ufsia afstudeer - BBQ 20006 juli - Binnentuin Ufsia

UFSIA Networking - Campus Socializing - Campus Prerecruitment

Een nieuwe traditie op de avond voor de plechtige eindproclamatie in de verlichte rustieke grote binnentuin van de Prinsstraat 13

Meer dan 500 personen nemen deelstudenten, professoren, assistenten én UFSIA-alumni

Als UFSIA-TEW-alumnus kan u er ook nog bij zijn indien uw bedrijf sponsort

Inlichtingen bij Karel.Soudan@ufsia.ac.be tel 03-220 48 76 / gsm 0479-27 21 16 / fax: 03-220 47 99

Ufsia, Wikings, Aiesec, Unifac, Eka, Prisma, Wikingssenioren

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 14

15

Vrijblijvende ontmoeting

Als pas afgestudeerde, of zoals het nu vaak gaat, alsafstuderende, raak je relatief gemakkelijk aan eenbaan. Je stapt er met veel enthousiasme in, zij het metenkel theoretische voorkennis. Gaandeweg beleef jede praktische invulling van het engagement, waarbijniet zelden het onaangename gevoel optreedt dat jevergelijkingspunten mist. Misschien twijfel je eraandat de vooropgestelde verwachtingen ooit wel inge-lost worden. Dat gevoel hangt niet uitsluitend metverloning samen, maar steeds vaker met werksfeer,mogelijkheden tot vervolmaking, doorgroeikansen …

Ook de sector waarvoor iemand aanvankelijk koos,kan veel minder boeien dan verwacht. Je veranderttrouwens ook als mens en daaraan gekoppeld krijg jeeen andere visie op de dingen. Of je meent tenonrechte dat het gras aan de overkant groener is, maarmoet na vergelijkende evaluatie vaststellen dat je jebest goed voelt in je jobvel. Je hebt maar één levenen daarin moet je je persoonlijk, relationeel en pro-fessioneel helemaal ontplooien. Het vinden van dejob van je leven maakt daar essentieel deel van uit. Job-forum biedt de kans om te zien en gezien te worden.Op een potentieel prima paard, verdoken in de stal,kun je niet wedden …

Jobshoppen

Een ietwat delicate aangelegenheid om je in vertrou-wen te informeren over mogelijke andere opportuni-teiten? Misschien, maar wel een kolfje naar de handvan de cel Alumniwerking van de UFSIA, die pre-cies daarom de ontmoetingskans op touw zette. Erwerden 2644 uitnodigingen gestuurd: aan alumniTEW, Handelsingenieurs en Handelsingenieurs in deBeleidsinformatica van de promoties 1989 tot 1997(die dus minstens twee en maximum tien jaar afge-studeerd zijn) en aan een selectie van bedrijven metminstens 100 werknemers, waar alumni op directie-niveau functioneren. Ook de bedrijven zien heil indergelijke opzet. Naast de rekrutering aan de bron bijstudenten in hun laatste en zelfs voorlaatste jaar, zijnbedrijven permanent op zoek naar “de juiste m/v vooreen specifieke baan”. Waar vind je ze?

Het ontmoeten van mensen met hun ervaringen enpotentieel, hun persoonlijke verzuchtingen en mis-schien teleurstellingen, is zonder meer een rijke bronvan informatie, van welke kant je het ook bekijkt.Om de ontmoetingen op het Jobforum een persoon-

Het beste paard staat op stal… Denkt u?Jobforum voor alumni bewijst het tegendeel

Met een dubbele primeur werkt de UFSIAgestadig verder aan de versteviging vanhaar goed functionerend netwerk vanalumni. In avant-première werden de deel-nemers aan de exclusieve jobbeurs vooralumni ontvangen in de schitterend gerestaureerde historische panden Het Brantijser en Den Grooten Sot aan de Sint-Jacobsmarkt. De tweede primeurschuilt in het idee van het Jobforum:young potentials na hun eerste werkerva-ringen in contact brengen met collega’s uitandere bedrijven en vooral met anderebedrijven zelf, waarin alumni roergangerszijn. Het UFSIA-netwerk van nieuw bloedvoorzien, met inachtneming van de bloed-groep, is denken en vooral werken aan de toekomst.

Ufsia is altijd weer ontmoeten ...

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 15

16

lijk en toch ook discreet karakter te geven, kreegelk deelnemend bedrijf een kantoorruimte, die be-mand werd door een alumnus op directieniveau uithet bedrijf. Er werd aan weerszijden geluisterd en geïn-formeerd. En de cel Alumniwerking “zag dat het goedwas”.

Ook al hulden de alumni hun bezoek aan het Forumhelemaal niet in een mantel van geheimzinnigheid -er waren trouwens heel wat aangename “her-ont-moetingen” in het sfeervolle decor -, over hun iden-titeit blijven we discreet. De deelname van bedrijvenwerd de eerste keer beperkt gehouden, vooral uit prak-tische overwegingen.

De vragende partij zit aan de anderekant …

Er is een duidelijke verschuiving in de aanpak en hetverloop van de rekrutering. Terwijl vroeger de werk-gever de criteria vastlegde, lijkt het er steeds meer opdat het de werknemer is die nu zelf de kaarten schudt.Wat betekent het: ‘vragende’ partij zijn?’ De werkge-ver heeft één vraag: een bekwame kracht in dienstnemen. De potentiële werknemer daarentegen heefteen heleboel vragen: concrete informatie, toekomst-plannen, opleidingsfaciliteiten, extra voordelen,werksfeer … Als alle vragen een bevredigend ant-woord krijgen, is de vraag naar een sluitend contractook het antwoord op die ene vraag van de werkgever.Ooit was dat anders.

Evaluatie

Hans Bril (promotie ’90) was op het Jobforum aan-wezig voor Telepolis, de telematica-leverancier voorde stad Antwerpen, haar OCMW, stedelijk onderwijs,het havenbedrijf … “Het Jobforum is een lovens-waardig initiatief, waar we graag aan meewerkten.”Hans Bril ging concreet op zoek naar business ana-lysts en projectleiders om een aantal vacatures te kun-nen invullen. Hij kreeg zo’n vijftien geïnteresseerdenover de vloer, die daarom niet echt op zoek warennaar ander werk, maar graag de markt verkenden.Voor hem was de ontmoeting met een oude bekendeeen wederzijds gelukkig toeval, dat resulteerde in eenconcrete opdracht voor een zelfstandig consultant.“Het vroege beginuur van het forum was wat onge-lukkig gekozen en voor een aantal kantoorruimtes-buiten-parcours was de drempel te hoog. Wij zijnnochtans zeker gewonnen voor een volgende editie.”

Ivo Vandeweyer (promotie ’84) is als vice-presidentvan AT Kearney permanent op zoek naar mensen meteen aantal jaren ervaring in de industrie. Al klinkt denaam AT Kearney ons niet meteen vertrouwd in deoren, het bedrijf, dat gespecialiseerd is in algemeenmanagement en consulting, behoort tot de top-driein de wereld. Het verloop van goede krachten, dateigen is aan deze sector, maakt permanente rekrute-ring noodzakelijk. Vandeweyer constateert dat de Vla-ming, in vergelijking met werknemers elders in de

wereld, weinig laterale mobiliteit aan de dag legt. “Ikben gewonnen voor het initiatief van een Jobforum,maar de opkomst was te gering. De staalkaart vangeïnteresseerden is daardoor te eng. Het principe ommensen met een aantal jaren ervaring andere facet-ten van het arbeidscircuit voor te stellen, is een goedezaak. Prima idee dat ons blijft interesseren, maar welop voorwaarde dat de doelgroep van ervaren alumnisterker wordt gemobiliseerd.”

Luc Meurrens (promotie ’66) gedelegeerd bestuurdervan Aviapartner België en Nederland, is bij mondevan zijn HR-manager, Bertrand Janssen, uitgesprokenpositief. “Wij hebben bijzonder interessante mensenmet een duidelijke toekomstvisie ontmoet. Ze zoekengericht contact, in het licht van hun vaardighedenen ambities. Onze bedrijvigheid spitst zich hoofdza-kelijk toe op het werken met mensen: de manpowervertegenwoordigt 70% van de kosten. Vandaar datsuccesvol omgaan met mensen hoog scoort in onzerekruteringscriteria. Wij werken in een operationeleomgeving die bovendien een grote flexibiliteit vergt.De sollicitanten die wij op het Jobforum hebben ont-moet, waren uitgesproken rationele en assertievemensen, zelfbewust en matuur, waarmee we als even-waardige partners gepraat hebben. Vruchtbaregesprekken trouwens, waaruit één al afgeronde en éénop til zijnde aanwerving voortvloeiden. Wij zijngewonnen voor het initiatief.”

Samengevat

Het Jobforum is een succesvolle formule, die gerichtis op een ideale doelgroep. De democratische vormvan headhunting, die in twee richtingen werkt. Moge-lijk ging de eerste uitgave wat gebukt onder drem-pelvrees, wat in de kaart speelde van de meest asser-tieve deelnemers. Voor wie zich na enkele jaren in debedrijfswereld duidelijk bewust is van zijn meerwaardeof duidelijker zicht heeft gekregen op eigen kunnenen willen, is het Jobforum uitermate geschikt. Watkun je verliezen door beter geïnformeerd te zijn overhet reilen en zeilen elders? Te herinneren als een vol-gende editie zich aankondigt.

Myriam van Loon

Vragen kunt u richten aan Fabienne De Strijker, dienstPublic Relations van de UFSIA, tel. 03-220 44 15, of aan Katrien Dickele, cel Alumniwerking, tel. 03-220 47 22, e-mail Katrien.Dickele@ufsia.ac.be. De deelnemende bedrijven aan deze eerste Jobbeursworden hierbij trouwens expliciet bedankt: AT Kearney, Deloitte & Touche Bedrijfsrevisoren,PricewaterhouseCoopers, Ernst & Young, Andersen Consulting, Artesia Banking Corporation,Gemeentekrediet, Randstad Interlabor, Euroclear,Katoen Natie, Group Tessenderlo, Janssen Pharmaceutica NV, Telepolis Antwerpen,Accor, SD Worx, Aviapartner, De Vaderlandsche NV,Mercator Noordstar NV, Arthur Andersen, Sidmar.

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 16

17

Tot in het begin van de jaren vijftig spoorden de stu-denten van den Ignace die in het onderwijs wildenstappen nog naar Gent of Leuven voor de aggregatieof, in goed Nederlands, de lerarenopleiding. In 1955startte pater Lenders een aggregatieopleiding aan deUFSIA, zodat Jan van Daele na zijn studie (promotie

Gesprek met alumni

Jan van Daele

en Walter Hintjens

van de Vlaamse senior advisors

Sinds ons pensioen zijn we niet op rust gesteld

Tijdens het Romeinse keizerrijk waren deseniores de oudere burgers van 45 tot 60jaar, die slechts in tijd van nood onder dewapens werden geroepen … De seniorenvan vandaag ontplooien initiatieven vanAntwerpen tot Kazachstan.

1949) er als professor terugkwam, voor bijzonderemethodeleer en proeflessen. Hij ontwikkelde er meede professionalisering van de permanente vorming.Via training voor trainers in de privé-sector hield pro-fessor van Daele de vinger aan de pols binnen debedrijfswereld: alumni vroegen hem steeds vaker ombijspijkerdagen. Hieruit groeide het huidige IDEA,Instituut voor Didactiek en Andragogiek, dat ooktwintig jaar later gonst van de activiteiten.

Bezige bij

Viel de prof in het spreekwoordelijke gat bij zijn eme-ritaat? Van Daele lacht de bezorgdheid weg: “Ik zatvanaf mijn studietijd voortdurend op allerlei ideeënte broeden. Als je iets wilt ondernemen, moet jeervoor werken, zonder al te zeurderig te hengelen naarfinanciering, dat had ik al bij De Snek geleerd: graspthe opportunity, dat werd mijn devies.” Zo vatte Janvan Daele lang voor zijn emeritaat het plan op voor

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 17

18

de eerste seniorenwerking. Die groeide uit tot deVlaamse Senioren voor Advies, Management en Engi-neering (VLASEM).

Walter Hintjens (promotie 1951): “Mensen gaansteeds vroeger met pensioen. Die senioren hebben eenberg ervaring. Tegelijk blijven mensen veel langeractief. Bij je pensioen heb je twee opties: ofwel bergje het beroepsleven op en stort je je op hobby's waar-voor je al te lang geen tijd hebt gehad, ofwel maak jeje dienstbaar met je kennis en vaardigheden. Binnende schoot van VLASEM verlenen gepensioneerdekaderleden vrijblijvend en gratis advies aan KMO's.”

De keuze voor de KMO is vanzelfsprekend. Multina-tionals en grote bedrijven hebben voor elk probleemspecialisten in huis. In familiale of kleinere bedrijvenis dat veel minder het geval. Walter Hintjens: “Neemnu dat staalbedrijf in het Antwerpse dat razendsnelgroeide. Knappe vaklui, technisch vaardig, dat zeker,maar de snelle groei stelt de bedrijfsleider voor nieuwevragen: hoe structureren we onze activiteiten, hoeontwikkelen we een personeelsbeleid, hoe financie-ren we bijkomende investeringen? Samen met eenbevriend senior advisor nemen we die vragen onder deloep. Dat advies geldt steeds voor een korte termijnen voor welomschreven deelaspecten. Het is trouwensook helemaal niet de bedoeling te concurreren metde commerciële consultants, maar wel om met hensamen te werken.”

Vlaanderen zendt zijn seniors uit

Van Daele richtte naast VLASEM een parallelle ver-eniging op voor senior-advies in een Europese context.Heel wat bedrijven in Oost-Europa en het Gemene-best van Onafhankelijke Staten verteerden de over-gang naar de markteconomie moeizaam. De senioradvisors van SENA brengen die organisaties snel inhet rechte spoor. Een voorbeeld: in het GOS en Oost-Europa heeft de Europese Unie lokale TACIS- enPHARE-kantoren gevestigd. Plaatselijke bedrijven enlokale overheden richten een vraag tot bijstand aandat kantoor, dat alles doorspeelt aan een Europees net-werk van seniors, de ESSN of European Senior ServiceNetwork. Via het ESSN dienen de nationale vereni-gingen een gemotiveerd projectontwerp in. Het besteontwerp kaapt het project weg. Een senior advisorneemt vervolgens ter plaatse poolshoogte - soms let-terlijk tot in Siberië - en verleent het gepaste advies.

SENA is actief in tientallen projecten: van Oezbeki-stan tot Mongolië, van Irkoetsk tot Timisoara. Beideheren vertellen glunderend over die contacten. Zowas er dat landbouwtijdschrift uit Armenië: “DeArmeniërs kampten met gronderosie en slachttennoodgedwongen al het vee voor de winter, omdat zede technieken voor de bewaring van veevoeder nietonder de knie kregen. Samen met onze landbouw-specialist trokken we langs de Vlaamse landbouwfa-culteiten en het Vlaamse Ministerie van Landbouw.Toegegeven, de werkomstandigheden in den vreemde

zijn soms bar, maar alle partijen putten duidelijk veelvoldoening uit die geslaagde transfer van kennis enervaring.”

Een geslaagd plaatje

Aan welke vereisten moet een goed senior advisorvoldoen? Van Daele wijst naar de flexibiliteit vanHintjens. Na zijn studie aan de UFSIA en een Gentsedoctorsbul ging Walter Hintjens aan de slag bijGevaert. De fabriek stond, vergeleken bij nu, in dekinderschoenen: sommige arbeiders liepen er rond opklompen. Sindsdien greep er een technologische aard-verschuiving plaats: zo is een kleurenfoto bijvoorbeeldzeventig keer goedkoper geworden. Gevaert had vanbij de oprichting een sterk internationaal profiel,waarin de handelswetenschapper goed paste. Hijschopte het tot exportmanager. Daarna lanceerde hijde commercialisering van een nieuwe emulsietech-niek. De kroon op het werk kwam voor de beschei-den Hintjens met de digitalisering: “Na heroïschegevechten met de Amerikanen en het Japanse Fujiwierp ons grafisch team zich op als marktleider. Sinds1980 kreeg elke divisie eigen verantwoordelijkheidvoor research, fabricatie, marketing en verkoop. Elketechnologische innovatie ging gepaard met nieuwestrategische wendingen. We slaagden erin met decomputer-to-plate-technologie de beeldinfo uit de com-puter met een laser rechtstreeks te belichten op hoog-gevoelige drukplaten, een wereldprimeur.”

Wat verwachten die Oost-Europese bedrijven vanVlaamse senioren met zo'n palmares? Van Daele steltvast dat er weinig behoefte is aan zuiver financiëlespecialisten: “Veeleer vragen onze partners om hunaanbod te schoeien op een commerciële westerseleest. Zij weten niet hoe je een goed business planschrijft. De internationale kredietorganisaties vragenvaak een gedetailleerd conceptontwerp naar de Ame-rikaanse boekhoudnormen. Je moet het aanbod dan- letterlijk en figuurlijk - vertalen naar een taal die degeldschieters verwachten.”

Alumni-senioren?

Van Daele en Hintjens hebben een primeur in petto.Zopas werd een reusachtige koepel van Europesesenior advisors opgericht: 30 organisaties, 20 landen,meer dan tachtigduizend advisors. Toch blijft kwali-teit belangrijker dan kwantiteit: “Elk lid moet eenconcrete meerwaarde bieden, door een specifiekevaardigheid of een krachtig netwerk. We streven nietnaar een logge administratieve structuur met vrijblij-vende bijeenkomsten. In die zin richten we graag eenoproep tot de actieve UFSIA-alumni van 60 tot 70jaar die - jong van hart - met ons willen bouwen aande Vlaamse bijdrage tot de internationale economi-sche ontwikkeling van morgen.” De daadkracht blijktuit de dikke map die beide heren na ons gesprek inhet Agora Caffee nog even met elkaar doornemen.Een echte senior rust niet op zijn lauweren.

Paul Sambre

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 18

19

Jeroen zit vast in het verkeer. Dat geeft ons de gele-genheid even ongestoord rond te kijken. Van op dederde verdieping, waar de kantoren langzaam maarzeker vorm krijgen, heb je een schitterend uitzichtop de gedempte zuiderdokken, waar groen en spe-lende kinderen het lentegevoel gestalte geven. Evende ooglens focussen op vergezicht en genieten vande zonneglans op de Schelde. Unieke ligging. Eenlange gang met aaneengeregen glazen kantoor-compartimenten verkeert nog in het installatie-stadium. Maar de echte kroon ligt onder deze werk-site: een multifunctionele infrastructuur, die inons land haar gelijke niet heeft. Ondertussen isgedelegeerd bestuurder Jeroen De Pooter gearri-veerd.

Hoe kom je op zo’n idee? “Als pas afgestudeerdekwam ik in ’86 terecht in de financiën. De laatstebaan in die wereld had ik bij beursvennootschapCorluy. Als zelfstandig manager behartigde ik er hetvermogensbeheer, altijd vanuit de prangende vraag:hoe maak ik het verschil bij mijn doelgroep? In-stinctief wist ik het: met informele relatievorming,

waardoor er een netwerk ontstaat. De bedrijfswe-reld is permanent op zoek naar geschikte mogelijk-heden om klant en bedrijf op een informele maniermet elkaar in contact te brengen, de mens achterde functie te ontdekken en op die manier de rela-tie te bevorderen. Met je klanten naar een voet-balwedstrijd gaan of naar een concert spreekt uiter-aard niet iedereen in dezelfde mate aan, en ook dekans op informeel contact is er relatief beperkt. Tafe-len en praten gaan wél goed samen, maar mensendie je niet zo goed privé kent, een hele avond ani-meren, vereist vakmanschap. De combinatie vanamusement, tafelen en een ontmoetingsruimte creë-ren, daar droomde ik hardop van.”

“Nergens in onze stad, in Vlaanderen of in ons landbeschikte men over een polyvalente en omvorm-bare ruimte, waar alle faciliteiten voor eender welkeproductie voorhanden zijn, zonder dat die zaal voorlange tijd bezet wordt. Doorgaans moet er heel watverbouwd en bekabeld worden, en meestal wordtook de omgeving nog belegerd met captatiewagens.Kortom, je zou voor minder afzien van je ‘lumineus

Amusementsbusiness is geen lachertje

De naam van het spel: relatiemarketing

Van links naar rechts: Bart Goossens, Liesbeth Maas, alumnus Jeroen De Pooter, Katelijne De Pooter, alumnus Chris De Vos.

11 maart 2000: UFSIA-Galabal in De Zuiderkroon aan de Vlaamse Kaai. Zowel het galabalals de onbekende locatie lokken ons voor een avondje uit. Er zijn twee alumni betrokken

bij dit niet-alledaagse, gewaagde project: initiatiefnemer en gedelegeerd bestuurder Jeroen De Pooter (Lbf ’86) en bestuurder-vennoot Chris de Vos (LF ’77), sinds maart ’99

mee aan boord. Zij vonden en dichtten een gigantisch gat in de markt: een polyvalent ontmoetingplatform voor business and pleasure. De Zuiderkroon slaat aan.

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 19

20

idee’. Daarin schuilt precies het unieke van wat wijhier op het Zuid hebben neergezet. Een polyvalentgebouw met een totale oppervlakte van 3000 m2

biedt ruimte aan een foyer van 1000 m2 , die uit-geeft op een binnentuin van 750 m2 . Het meest inhet oog springend echter is het halfrond op de eer-ste verdieping: het amfitheater met centraal po-dium. Daar wordt in drie niveaus plaats geboden aanruim 1200 personen. 700 personen kunnen er com-fortabel plaatsnemen aan speciaal ontworpen, coni-sche tafels. Deze zijn allemaal even goed gesitueerdten opzichte van het podium en bieden maximaaluitzicht en comfort.

Voor het UFSIA-Galabal werd de ruimte een riantedanszaal, waar alle technische snufjes qua klank,licht en speciale effecten uit de toverdoos werdengehaald. Het - overigens erg enthousiaste - danspu-bliek was beslist het minst kleurrijke element vande avond. Zwart, zwart en nog eens zwart. Gelukkigmaar dat de blote ruggen en inkijkdecolletés voorwat variatie zorgden … Maar dit tussen haakjes,uiteraard. Jeroen De Pooter: “Nu, dat galabal wasnatuurlijk niet representatief voor de activiteitendie hier gehouden kunnen worden. Al was het leukde studentikoze UFSIA hier te mogen verwelko-men.”

De locatie. Accommodatie creëren om in optimaforma aan informele relatievorming te doen, werddé uitdaging voor de voormalige bankier Jeroen DePooter. Na heel wat rondzwerven belandden de ini-tiatiefnemers aan de Vlaamse Kaai bij een bouw-vallig pand dat te koop stond. Toen bleek dat ookhet ernaast gelegen voormalig zand- en grindbedrijfverworven kon worden was de ruimte er. De plan-nen konden gestalte krijgen.

De financiering. Handenvol geld, dat de initiatief-nemers niet hadden en waarvoor ze een vastgoed-vennootschap oprichtten. Uit hun ervaring in definanciële sector wisten ze maar al te goed dat finan-ciering als een bouwdoos is. Stap voor stap, plan-nen voorleggen, mensen overtuigen van de slaag-kansen. “Dit is absoluut de sector van de toekomst.”Iedereen knikt als je deze open deur intrapt en raadtje opgewekt aan om voor investeringsgeld later nogeens terug te komen. Financiers wensen je veel ge-luk en zeggen dat je nog eens moet langskomen alshet project op poten staat, want dat het beslist eeninteressante belegging wórdt. Maar intussen moetje plannen, aanbesteden, bouwen en denken aanexploitatie. Pro-actieve investeerders zijn blijkbaarzeldzame vogels. Men ziet geld liever snel renderenin venture capital. Naast het eigen vermogen kwamer ook hulp uit de hoek van het Waarborgfonds vande Vlaamse Gemeenschap, dat zich garant steldevoor 40 miljoen.

Het bouwwerk. De bouw, een ontwerp van hetAntwerps Architecten Atelier, liep een fikse ver-traging van 20 maanden op. De Pooter: “Dat we de

opening moesten uitstellen, met de daaraan ver-bonden consequenties in verband met reservatiesen producties, heeft enorm veel energie gevraagd.Uiteindelijk is alles op z’n pootjes terechtgekomenen het huidige enthousiasme laadt onze batterijenweer op. Hoewel we al in juni 1996 gestart warenmet de oprichting van de vennootschap, werd hetgebouw pas in oktober 1999 definitief opgeleverd.Totale investering: 300 miljoen bef. ‘Economischverantwoord gebouwd’, heet het. Beton en baksteenwerden niet bepleisterd, maar kregen een verzorgdeafwerking. Tal van elementen als ramen en deurenwerden getekend naar standaardafmetingen, waar-door zowel kostprijs als werkuren behoorlijk werdengedrukt; ze vragen ook weinig onderhoud. Het iseen merkwaardig gebouw geworden, een parel aande kroon van een bruisend Zuid, dat zich haast hele-maal weerspiegeld ziet in onze glasgevel.”

Beleid en activiteit. De Raad van Bestuur van deNV Zuiderkroon telt naast de twee UFSIA-alumniJeroen en Chris, nog drie andere leden: Katelijne,de zus van Jeroen, die het dagelijks bestuur voorhaar rekening neemt, Bart Goossens en LiesbethMaas. De NV exploiteert het gebouw, wat betekentdat het verhuurd wordt voor tal van manifestatiesmet een privé-, maatschappelijk of sportief karak-ter. De accommodatie, en het mag gezegd dat diehet maximum aan mogelijkheden biedt, staat vol-ledig ter beschikking van wie het complex of eengedeelte ervan huurt.

Dinnershows. Daarnaast is de NV ook organisatorvan de intussen bekend geworden dinnershows. Diebestonden al in Parijs, Londen en Las Vegas, maarvoor ons land zijn ze uniek. Voor de bedrijven eenexclusieve gelegenheid om op informele wijze hunpersoneel, klanten, leveranciers een aangenameavond als dank, waardering, stimulatie, kennisma-king … aan te bieden volgens een totaalconcept.Van parking en ophaalservice die de gasten in degepaste stemming brengen, over de ontvangst, dereceptie, de ontmoeting met de anderen, -een schit-terend diner, met daaromheen een spectaculaireshow op hoog niveau. Ieder jaar worden er vier ver-schillende shows aangeboden: ze lopen elk vierweken, en worden drie avonden per week opge-voerd. Het is de bedoeling bedrijven te overtuigenom een of meerdere tafels, van vier tot tien perso-nen, te reserveren voor die shows. Vergelijk het methet systeem van business-seats in het voetbal, en jevoelt de nuance.

De vraag ernaar groeit exponentieel en daar kan DeZuiderkroon als unicum alleen maar erg blij om zijn.Een permanente uitdaging derhalve om uit te kij-ken naar topproducties die meteen aanslaan bij eenveeleisend multicultureel en -disciplinair publiek.Allianties buiten de grenzen met soortgelijke con-cepten, waar de dure producties ook een afzetmarktkunnen vinden, zouden niet alleen de kostprijs kun-nen drukken, maar ook de kwaliteitslat steeds hoger

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 20

21

ties, data van voorstellingen … Een heuse wurg-machine. Er lopen zoveel would be business angelsrond, die alleen uit zijn op snel rendement vooreigen rekening. Ons project is gegroeid als eenmaatschappelijke perceptie, pas later zijn we gaancijferen. Nu hebben we meer dan vijfhonderdbedrijven die deelnemen aan ons business concept.Of ik al andere plannen koester? Ja, toch wel. Eerstde tijd bij mijn gezin inhalen. Andere plannen staanwel in functie van de Zuiderkroon. Ik denk daarbijaan business platforms als thuishaven voor bijvoor-beeld VIP clubs …”

Herinneringen aan de UFSIA, die bijgedragenhebben tot dit resultaat? Jeroen De Pooter: “Ikbesef nu dat je als student je studie te weinig bekijktals een wereld waarin je wegwijs moet worden. Nupassen de dingen die ik geleerd heb, hier eindelijkmooi in elkaar. Het herinnert me aan een examenbij prof. Edward Durinck. Ik kreeg een vraagstuk enal werkend aan de oplossing begon ik de leerstof ein-delijk te begrijpen. Ik heb hem toen verteld dat ikbij het studeren nauwelijks begreep waarover hetging. Maar bij de toepassing op die examenvraagvielen alle stukjes op hun plaats en werd de theoriemeteen glashelder. Het werd overigens mijn enigegrootste onderscheiding ooit …” De Zuiderkroonwordt ongetwijfeld zijn tweede.

Myriam van Loon

leggen, de zaken rendabeler maken en daarmeeandere mogelijkheden kansen bieden. “Dat moetgroeien. Maar het komt”, zegt Jeroen overtuigd.

De balans. Jeroen De Pooter: “Een intensieve jobdie je totaal opeist.” Het is hem trouwens aan te ziendat hij zenuwslopende jaren in de kleren heeft. Ookal blijft hij er stoïcijns kalm onder, de blik wat oponeindig. Mijn geoefend, zij het moederlijk vrou-wenoog ziet echter duidelijke sporen. En hij geefthet ook ootmoedig toe: “Het was een zware, een-zame tijd, die zijn tol eiste. Maar het is ons gelukt!Ik ben niet het type dat panikeert en tiert. Als ikmerk dat er wat dreigt mis te gaan, ben ik al naarde oplossing op zoek.”

De twinkeling in zijn ogen bevestigt het. Jeroen DePooter: “Ik heb er geen spijt van, op een bepaaldmoment is er geen weg terug. Ik hoop dat De Zui-derkroon mag bijdragen tot een vernieuwde onder-nemingsfilosofie. Veel te veel ondernemers onder-nemen niks meer. Ze lopen over platgetreden paden.Die neerwaartse trend geeft geen nieuwe dynamiekaan de Vlaamse economie. Je hebt bij dit soort uit-dagingen kans te over om te sneuvelen, zelfs zonderfouten te maken. Elk radertje in het geheel heeftzijn belang. Het is tergend hoe mensen soms licht-zinnig omspringen met beloftes in verband mettiming. De gevolgen escaleren algauw en iedereenkomt in de problemen: bouw, financiering, produc-

JULI 14-06-2000 10:28 am Page 21

Bestaat dat? Een softwarebedrijf dat ook champagne, hondenvoer en thermisch ondergoed

produceert? Als ondernemer weet u dat het belangrijk is om u op één terrein te specialiseren.

Bij Bank J.Van Breda & C° spitsen we ons toe op service voor familiale ondernemers en

medische vrije beroepen. Die specialisatie, onze snelheid en onze persoonlijke aanpak

maken het verschil.

Wil u ons beter leren kennen?

Bel gratis 0800-9-2121,surf naar www.bank.vanbreda.be ofe-mail naar info@bank.vanbreda.be

Kent u

een specialist

in alles?

MOR

AEL

JULI 14-06-2000 9:41 am Page 22