Allochtone studenten en hun werelden

34
Allochtone studenten en hun werelden Het culturele luik van het Tutor-project

description

Allochtone studenten en hun werelden. Het culturele luik van het Tutor-project. Inhoud. 1. Invloed van verschillen in migratiegeschiedenis 2. Twee culturen – twee werelden van vanzelfsprekendheden 3. Loyaliteitsconflicten 4. Verschillen tussen jongens en meisjes. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Allochtone studenten en hun werelden

Page 1: Allochtone studenten en hun werelden

Allochtone studenten en hun werelden

Het culturele luik van het

Tutor-project

Page 2: Allochtone studenten en hun werelden

Inhoud

• 1. Invloed van verschillen in migratiegeschiedenis

• 2. Twee culturen – twee werelden van vanzelfsprekendheden

• 3. Loyaliteitsconflicten

• 4. Verschillen tussen jongens en meisjes

Page 3: Allochtone studenten en hun werelden

1. Invloed van verschillen in migratiegeschiedenis

• Meer dan culturele verschillen: de migratiecultuur is heel complex.

• De familie als overlevingsstrategie: overleven > welvaart > welzijn

• Van piramide naar trapezium

• Statisch wereldbeeld

Page 4: Allochtone studenten en hun werelden
Page 5: Allochtone studenten en hun werelden

1. Invloed van verschillen in migratiegeschiedenis

• Terugkeerperspectief

• De anderhalfde generatie

• De tweede generatie

• De neveninstromers

• Nieuwkomers via huwelijk

• De derde generatie

Page 6: Allochtone studenten en hun werelden

2. Twee culturen – twee werelden van vanzelfsprekendheden

• Groepsgericht-rolgericht

• Opvoeden vanuit modelgedrag

• De situatie van Turkse migranten

• De invloed van Ataturk

• Privé- en openbare wereld

• Het belang van familie-eer

• Groepsculturele feedbackmechanismen

Page 7: Allochtone studenten en hun werelden

2. Twee culturen – twee werelden van vanzelfsprekendheden

• Minder zicht op eigen aandeel

• Indirecte communicatiestijl

• Persoonsgericht mens- en wereldbeeld

• Vrijheid en verantwoordelijkheid

Page 8: Allochtone studenten en hun werelden

3. Loyaliteitsconflicten

• Een onmogelijke opdracht• Overidentificatie• 180° draaien• Kameleongedrag• Dubbel loyaal zijn• Kliekjesvorming• Vorm en inhoud loskoppelen• Binnen- en buitenkant

Page 9: Allochtone studenten en hun werelden
Page 10: Allochtone studenten en hun werelden

4. Verschillen tussen jongens en meisjes

• Het zelfbeeld van meisjes

• Risico’s voor jongens

• Jongste zonen uit grote gezinnen

• Nood aan voorzieningen

• Turkse en Marokkaanse vaders

• Sterke moeder-zoon binding

Page 11: Allochtone studenten en hun werelden

Enkele uitgangspunten voor het zoeken naar geschikte strategieën om de band

tussen allochtone leerlingen en de KHLim nauwer aan te halen.

Page 12: Allochtone studenten en hun werelden

Een aantal gedragingen die de school vanzelfsprekend vindt, zijn voor allochtone studenten die thuis vaak aan andere gedragsregels moeten

beantwoorden, helemaal niet evident. Interculturele misverstanden over wat correct gedrag is, kunnen de relatie docent/student behoorlijk verzuren. Bij grote verschillen in gedragscodes thuis en op school, zonder uitleg over het waarom van die verschillen, kunnen jongeren slechts te weten komen wat

er van hen verwacht wordt door grenzen af te tasten. Dat fenomeen is eigen aan de leeftijd, maar allochtone jongeren lijken, vooral in groep, vaak

echte experts te zijn in grensonderhandelen.

1

Page 13: Allochtone studenten en hun werelden

2

De meeste docenten delen de persoonsgerichte opvattingen die eigen zijn aan de middenklasse. Daardoor ontstaat het risico dat men samen blind is voor het feit dat een aantal studenten -- ook sommige autochtonen – heel andere levensverwachtingen hebben? Die ‘blindheid’ is er de oorzaak van dat men verwachtingen koestert voor 100% ‘correct’ gedrag, zodat de frustraties en teleurstellingen van beide kanten groot kunnen zijn.

Page 14: Allochtone studenten en hun werelden

3

Dat de hogeschool andere eisen stelt dan thuis, kan door sommige studenten opgevat worden als een veroordeling van hun cultuur. Zij menen dan soms die te moeten verdedigen door bepaalde zaken juist extra te gaan beklemtonen.

Page 15: Allochtone studenten en hun werelden

4

Veel allochtone studenten hebben in de thuiscultuur goed geleerd om uit non-verbaal gedrag te leren wat van hen verwacht wordt. Als de non-verbale houding van het docentenkorps niet overeenkomt met de gedragsregels, wordt enkel het non-verbale ernstig genomen.

Page 16: Allochtone studenten en hun werelden

5

De studenten hebben, meer nog dan autochtone studenten, nood aan een duidelijk kader, waarin de waarden van hun thuiscultuur en van de schoolcultuur een plaats hebben en de relatie tussen beide gelegd wordt.

Page 17: Allochtone studenten en hun werelden

6

Ze hebben nood aan dialoog over hun positie en rol in de samenleving, zowel met ‘lot’genoten als met autochtone jongeren.

Page 18: Allochtone studenten en hun werelden

7

Kliekvorming bij allochtone studenten is een gevolg van de behoefte ergens bij te horen. Als de groep studenten die in hetzelfde schuitje zitten, de enige plaats is waar ze zich thuis voelen kan de loyaliteit tussen de groepsleden erg groot zijn. De kliek is dan meteen ook de buffer tegen ‘veroordelende ogen’.

Page 19: Allochtone studenten en hun werelden

8

Vooral mannelijke studenten hebben het moeilijk met het opbouwen van een eigen identiteit, omdat voor hen de specifieke rol van ‘de mannenwereld buiten’ bijna volledig verdwenen is. Ook daarom zijn ze geneigd om zoveel samen ‘rond te hangen’ en vaak haantjesgedrag vertonen.

Page 20: Allochtone studenten en hun werelden

9

Personen in een groepsgerichte cultuur zoeken minder vaak hulp van buitenaf, omdat de (familiale) groep van oudsher in principe voor zichzelf moest kunnen instaan. Hulpverleningsnetwerken zijn voor hen vaak ondoorzichtig. Ze ervaren onze horizontale en emanciperende ‘hulpverleningslogica’ soms als bedreigend en gezagsondermijnend.

Page 21: Allochtone studenten en hun werelden

10

Als studenten uit een groepsgerichte cultuur een overtreding begaan, zijn ze vaak bang dat familieleden zullen delen in de ‘schande’. Om dat te vermijden, is het extra moeilijk om fouten toe te geven. Voor hen is het namelijk ook een loyaliteitsconflict.

Page 22: Allochtone studenten en hun werelden

11

Ze zijn opgegroeid in een ‘verticale logica’ en hebben het vaak moeilijk om binnen een ‘horizontale logica’ op voet van gelijkheid, te overleggen en naar compromissen te zoeken. Zo zullen ze informele leiders in een studentengroep niet zo vlug tegenspreken uit schrik uit de groep gestoten te worden.

Page 23: Allochtone studenten en hun werelden

12

en ….

Page 24: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Willem Schinkel

Page 25: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Het integratiedebat lost de problemen niet op, het veroorzaakt ze zelfs. Willem Schinkel, als theoretisch socioloog verbonden aan de Erasmus universiteit van Rotterdam legt dat uit aan de hand van een radicaal nieuwe analyse van de Nederlandse samenleving, waarin hij verder aantoont dat die samenleving niet bestaat.

Page 26: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Schinkel legt uit hoe het gebruik van de woorden samenleving en integratie het probleem zelf creëert: het veronderstelt dat er zoiets bestaat als 'dé Nederlandse samenleving', die een sociale eenheid is en waarin mensen van buitenaf zich moeten integreren. Dit denken veroorzaakt een kloof tussen de mensen binnen de samenleving en hen die er zogenaamd buiten staan. Daar komt nog bij dat er een (gedroomd) beeld bestaat van de samenleving als sociale eenheid.

Page 27: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Die eenheid is bang verstoord te worden door invloeden van 'buitenaf' en daardoor wordt het nog moeilijker om er deel van uit te gaan maken. In plaats daarvan zouden we moeten inzien dat de samenleving met de komst van migranten verandert en dat hun problemen dus problemen van die nieuwe samenleving zijn.

Page 28: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Vaak worden problemen rondom integratie verklaard vanuit verschillen in cultuur. Dat er bijvoorbeeld meer criminaliteit voorkomt onder Antilliaanse jongeren wordt gezien als een gevolg van hun cultuur. Cultuur wordt op deze manier gebruikt als verklaring voor uiteenlopende problemen, van criminaliteit tot vrouwenemancipatie. En als gevolg daarvan wordt de cultuur op zich ook als probleem gezien.

Page 29: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Vreemd is dat alleen de culturen van de migranten worden geproblematiseerd, niet de Nederlandse. Integratie is dus een heel eenzijdig probleem: de aanpassing moet van één kant komen.

Page 30: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Een ander probleem van deze culturistische (zoals Schinkel het noemt) visie op integratie is dat migranten als individuen worden gezien, waarvan wordt verwacht dat ze zich aanpassen, maar dat tegelijk hun niet-aangepast-zijn wordt verklaard vanuit hun cultuur, waar ze als individu niets aan kunnen doen.

Page 31: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Hoe erg ze dus hun best doen om te integreren, zelfs de meest aangepaste, hoogst opgeleide migranten zal het nooit lukken om er helemaal bij te horen, want ze komen uit een 'achterlijke cultuur' en dat stempel zullen ze altijd behouden. Schinkel heeft dus geen ongelijk als hij culturisme in verband brengt met racisme.

Page 32: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Eerder is integratie een sociaal probleem: De niet-geïntegreerden staan buiten de samenleving, maar tegelijkertijd ook aan de onderkant ervan. Dat wordt duidelijk in vergelijking met bijvoorbeeld academici of managers uit het buitenland, die het niet eens kwalijk wordt genomen als ze geen Nederlands spreken.

Page 33: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Dat ze onderaan de samenleving staan, geeft tegelijk aan dat ergens wel wordt erkend dat ze er deel van uitmaken. Alleen voelt de samenleving zich niet op haar gemak met deze onderkant, ze is bang dat het de eenheid zou kunnen bedreigen. Deze constructie houdt de integratie daardoor tegen, dat mensen niet kunnen opstijgen binnen een samenleving waar ze niet toe behoren. Ze blijven dus onderaan en vanuit deze positie zouden bijvoorbeeld de hoge criminaliteitscijfers beter kunnen worden verklaard dan vanuit de cultuur.

Page 34: Allochtone studenten en hun werelden

De gedroomde samenleving

Schinkel trekt de conclusie dat 'dé samenleving' niet bestaat. “Er is een open verzameling sociale relaties die juist niet bijeen gebundeld kunnen worden tot 'samenleving'[...] Hij reikt geen concrete oplossingen aan. Zijn analyse bevat een nieuw perspectief op de samenleving op zich. Zoveel mogelijk mensen zouden zich zijn kritiek aan moeten trekken, zodat onze droom van de samenleving niet tot een nachtmerrie wordt.