ALFJAARLIJKSE RAPPORTAGE - Hakkers...BEDRIJFSPROFIEL 2.1 Organisatie a 2.2 Organisatiegrenzen d 2.3...

HAKKERS BV PAGINA: 1 / 26

3.A.1. - 2.A.3. - 1.B.2.

CARBON FOOTPRINT

CO2-EMISSIE INVENTARIS

HALFJAARLIJKSE RAPPORTAGE 2015

DOCUMENTNAAM AUTEUR: VERSIE: DATUM: STATUS:

3A1-2A3-1B2 HALFJAARLIJKS CO2-VERSLAG 2015 Hakkers

scope 1-2-3

KAM B 04-08-2015 DEFINITIEF

AUTORISATIE

OPGESTELD DOOR: VERIFICATIE DOOR:

M VAN RIJBROEK

KAM-COÖRDINATOR

W. VERBRUGGEN

KAM-, RISICO- EN OMGEVINGSMA-

NAGER

OUDSAS 11, 4251 AW WERKENDAM

POSTBUS 11, 4250 DA WERKENDAM

T: 0183 - 50 11 22

F: 0183 – 50 16 65

WWW.HAKKERS.COM

[email protected]

DOCUMENTVERSIE: PR.18.03

http://www.hakkers.com/

mailto:[email protected]

CARBON FOOTPRINT HALFJAARLIJKSE RAPPORTAGE 201

CO2


Inhoudsopgave 1 INLEIDING .......................................................................................................................................... 4

1.1. DOEL ........................................................................................................................................................ 4 1.2. BASISJAAR EN REFERENTIEPERIODE ......................................................................................................... 4 1.3. VERIFICATIE EMISSIE-INVENTARIS ............................................................................................................ 4 1.4. NORMEN EN PROCEDURES ........................................................................................................................ 4

2 BEDRIJFSPROFIEL .............................................................................................................................. 6 2.1. ORGANISATIE ........................................................................................................................................... 6 2.2. ORGANISATORISCHE GRENZEN ................................................................................................................. 6 2.3. VERANTWOORDELIJKHEDEN ...................................................................................................................... 7

3 EMISSIE-INVENTARIS ........................................................................................................................ 8 3.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET RAPPORTAGE JAAR 2014 ............................................................................. 8 3.2. TOEGEPASTE OMREKENFACTOREN ............................................................................................................ 9 3.3. WIJZIGINGEN IN DE OMREKENFACTOREN .................................................................................................. 9 3.4. NUMERIEKE RESULTATEN 2014 ................................................................................................................. 9 3.5. UITSLUITINGEN ...................................................................................................................................... 11

3.5.1. Biomassa....................................................................................................................................... 11 3.5.2. Opname van CO2 ........................................................................................................................... 11 3.5.3. Uitsluitingen energiestromen .......................................................................................................... 11

4 EVALUATIE CO2-EMISSIES ................................................................................................................ 12 4.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET BASISJAAR 2009 ....................................................................................... 12 4.2 TRENDANALYSE ....................................................................................................................................... 13

5 VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLIGNEN EN -MAATREGELEN ....................................................... 14 5.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 14

5.1.1. Aardgas ........................................................................................................................................ 14 5.1.2. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 14 5.1.3. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 14 5.1.4. Elektriciteit .................................................................................................................................... 14 5.1.5. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 14 5.1.6. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 14

5.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 15 5.2.1. VOORTGANG REEDUCTIEDOELSTELLINGEN .................................................................................... 15 5.2.2. VOORTGANGREDUCTIE MAATREGELEN .......................................................................................... 15

5.3. WAGENPARK ........................................................................................................................................... 16 5.3.1. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN ..................................................................................... 16 5.3.2. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN .......................................................................................... 16

5.4. CO2 GUNNINGSVOORDEEL PROJECTEN .................................................................................................... 17 5.5. BEDRIJFSINVESTERINGEN .................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.

6 REDUCTIEDOELSTELLINGEN TOTAAL ....................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. 7 MAATREGELEN KOMENDE PERIODE ................................................................................................. 17

7.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 19 7.1.1. Elektriciteitverbruik ........................................................................................................................ 19 7.1.2. Aardgasverbruik............................................................................................................................. 19

7.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 19 7.3. WAGENPARKBEHEER ............................................................................................................................... 20

8 BRONGEGEVENS ................................................................................................................................ 22 9 MEETONZEKERHEDEN ....................................................................................................................... 25

9.1. PANDEN .................................................................................................................................................. 25


CO2


9.1.1. ElektriciteitverbruiK ........................................................................................................................ 25 9.1.2. aardgas verbruik ............................................................................................................................ 25

9.2. MATERIEEL EN PROJECTEN ..................................................................................................................... 25 9.3. WAGENPARKBEHEER ............................................................................................................................... 26 9.4. VERBETERPUNTEN IN METINGEN ............................................................................................................. 26


CO2


1 INLEIDING

1.1. DOEL

Dit jaarverslag geeft feiten en cijfers betreffende de uitstoot van broeikasgassen in het boekjaar 2015 van Hakkers BV (Hak-

kers). In 2014 is besloten om de energiestromen en CO2-emissies te managen conform de CO2-prestatieladder van SKAO. Con-

form trede 5 dienen de scope 1, scope 2 en scope 3 emissies zoals in CO2 Prestatieladder handboek (versie 3) zijn gespecifi-

ceerd te zijn geïnventariseerd en gecommuniceerd. Dit document vormt een halfjaarlijkse gedetailleerde rapportage van de

CO2-emissies over eerste periode 2015 van scope 1 en 2. Scope 3 zal separaat gecommuniceerd worden.

1.2. BASISJAAR EN REFERENTIEPERIODE

Voorliggende rapportage heeft betrekking op boekjaar 2015. Het boekjaar voor Hakkers B.V. loopt van 1 januari tot en met 31

december. De Carbon Footprint is binnen Hakkers voor het eerst uitgevoerd over boekjaar 2009. Het basisjaar is 2009. Dit jaar

is niet uitgesplitst per kwartaal.

1.3. VERIFICATIE EMISSIE-INVENTARIS

Alle voorgaande jaren is voor de emissie-inventarissen (CO2 footprint) een verificatie uitgevoerd door een certificerende instel-

ling. Over de emissie-inventaris van het rapportage jaar 2014 en eerste deel 2015 is geen verificatie uitgevoerd. Hier is bewust

voor gekozen omdat de verificatie drie jaar geldig is en Hakkers naar al die jaren vertrouwen heeft in het goed berekenen van

de footprint.

1.4. NORMEN EN PROCEDURES

De bepaling van de CO2 Footprint is opgesteld in overeenstemming met:

NEN-ISO 14064-1 (Greenhouse gases), zie voor de normverwijzing de tabel hieronder

CO2-Prestatieladder Handboek 2.2 (04 april 2014)

NEN-EN-ISO 50001 (Energiemanagementsystemen – Eisen met gebruiksrichtlijnen)

PR.18 Energiemanagement

NORMVERWIJZINGSTABEL

HOOFDSTUKINDELING § 7.3.1 ISO 14064-1

1. INLEIDING

1.1 Doel p

1.2 Basisjaar en referentie periode c

1.3 Verificatie emissie-inventaris q

1.3 Normen en procedures

2. BEDRIJFSPROFIEL

2.1 Organisatie a

2.2 Organisatiegrenzen d

2.3 Verantwoordelijkheden b

3. EMISSIE INVENTARIS

3.1 Emissie-inventaris van het rapportage jaar 2014 e, i

3.2 Toegepaste omrekenfactoren l, n


CO2


3.3 Wijzigingen in de omrekenfactoren m

3.4 Numerieke resultaten j, k, e, i

3.5 Uitsluitingen f, g, h

4. EVALUATIE CO2 EMISSIES

4.1 Emissie-inventaris van het basisjaar 2009 j, k

4.2 Trendanalyse

5.VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN EN -MAATREGELEN

5.1 Panden L

5.2 Materieel en projecten L

5.3 Wagenparkbeheer L

5.4 Gunningsvoordeelprojecten L

5.5 Bedrijfsinvesteringen L

6.REDUCTIEDOELSTELLINGEN TOTAAL

7.MAATREGELEN KOMENDE PERIODE

7.1 Panden

7.2 Materieel en projecten

7.3 Wagenparkbeheer

8. BRONGEGEVENS

8.3 Meetonzekerheden m, o

8.4 Verbeterpunten in metingen


CO2


2 BEDRIJFSPROFIEL

2.1. ORGANISATIE De rapporterende organisatie bestaat uit Hakkers BV en de Verhuur en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV. De laatste is volledig eigenaar van Hakkers BV. De bedrijven vinden hun oorsprong in 1875, waar de (over-over) groot-vader van de inmiddels vijfde generatie Hakkers startte met productie van rijshout uit de grienden van de Biesbosch. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een verzameling van samenwerkende bedrijven met als activiteitenscope: het ontwerpen, uitvoeren en onderhouden van waterbouwkundige constructiewerken, conserverings-, bagger-, grond-, (wa-ter) bodemsanerings- kust- en oeverwerken, inclusief turn-key projecten en aanverwante elektrotechnische en werk-tuigkundige componenten. De opdrachtgevers bestaan uit diverse bouw-, petrochemische en civieltechnische bedrijven, overheidsinstellingen en particulieren. Met een omzet van circa 40 miljoen Euro behoort Hakkers tot de middelgrote aannemers in de GWW-sector.

Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV

Gebroeders Hakkers, de verhuur- en exploitatiemaatschappij van de groep, beschikt over een 5 hecta-

re groot werkterrein met eigen haven, loswal en constructiewerkplaatsen voor de (pre)fabricage van

beton-, hout- en staalconstructies. Verder beschikt het bedrijf over een eigen werkplaats ten behoeve

van het onderhoud van eigen materieel voor voornamelijk het verhuur van dit materieel aan haar

dochterondernemingen. Haar 12 (werk)schepen behoren de het modernste materieel in de bedrijfstak.

Het bedrijf is sinds 1998 gecertificeerd volgens de VCA** en de NEN-EN-ISO 9001. Het bedrijf staat

onder directe leiding van de chef werkplaats Leo van Heukelum. De directie wordt gevoerd door Ad

Hakkers, Hein van Laar en Nico van Heukelum.

BTW nr.: NL 0083.43.433.B01

Kamer van koophandel nummer: 18122869

Hakkers BV

Hakkers is een middelgrote aannemer in de GWW-sector die zich concentreert op het ontwerpen, uit-

voeren en onderhouden van waterbouwkundige werken zoals: funderings-, beton- en staalbouwkundi-

ge constructiewerken, conserverings-, bagger-, grond-, (water)bodemsanerings-, kust- en oeverwer-

ken. Hakkers BV telt ongeveer 100 FTE, is sinds 1998 gecertificeerd volgens de VCA**, de NEN-EN-ISO

9001 en vanaf 2010 volgens de BRL-SIKB 7000 en de BRL-OCE. Hakkers BV is voor 100% eigendom

van de Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV en de directie wordt gevoerd door

Ad Hakkers, Hein van Laar en Nico van Heukelum.

2.2. ORGANISATORISCHE GRENZEN De Carbon Footprint (CO2 Footprint) wordt conform de Greenhouse Gas protocol bepaald van de bedrijven waarover 100% operationele controle uitgevoerd wordt. Binnen de organisatorische grenzen vallen daarmee de emissies van de Verhuur- en Exploitatiemaatschappij Gebroeders Hakkers BV samen genomen met die van Hakkers BV (Hakkers). Daar-mee wordt geborgd dat alle uitstoot van de aannemende partij wordt opgenomen in de inventaris. Hakkers heeft in het verslagjaar naast haar eigen activiteiten ook deelgenomen in een samenwerkingsverband tussen IGL en Hakkers BV (is een aparte organisatie dat een peilboot gebruikt tbv optimaal gebruik van materieel voor beide partijen). Het samenwerkingsverband tussen Boskalis BV, Van den Herik BV en Hakkers BV, genaamd Zeeuwse Stromen is gestopt doordat het project daar af gelopen was. Hakkers BV heeft enkel eigendom, maar geen operationele zeggen-schap binnen dit samenwerkingsverband. Om deze reden wordt daarom de CO2-uitstoot van deze BV niet meegenomen in de CO2 Footprint van Hakkers. In begin 2015 hebben er geen projecten gelopen met CO2 gunningsvoordeel. Er zijn wel projecten aangenomen met gunningsvoordeel. Deze projecten zijn in het eerste half jaar niet gestart. Momenteel zijn de volgende projecten aange-nomen met CO2 gunningsvoordeel die voor tweede helft 2015 op de planning staan - Tholen keermiddel en dijkverzwaring Botshooft - Tiel ligplaatsen Sint Bernardsluis


CO2


- GOVa 5 Groot onderhoud vaarwegen

2.3. VERANTWOORDELIJKHEDEN

De verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de procedure: PR.18 Energiemanagement.


CO2


Panden 2%

Materieel en projecten

71%

Wagenpark Totaal 27%

Vliegreizen 0% Andere emissies

0%

Emissiefactor Carbon Footprint: 1.246,1 ton CO2

3 EMISSIE-INVENTARIS

3.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET EERSTE HALF JAAR VAN 2015

Aardgas 3%

Gasolie (Overige projecten)

58%

Mixgas (CO2-lassen)

13%

Acetyleen (snijbranden)

0%

Verbruik benzine 1%

Verbruik diesel 25%

Verbruik lpg 0%

Overig scope 1 0%

Scope 1: 1.244,8 ton CO2

Groene elektricit

eit, 100%

Normale ('grijze') elektricit

eit 0%

Walstroom 0%

Overig scope 2

0%

Scope 3: ton CO2


CO2


3.2. TOEGEPASTE OMREKENFACTOREN

De emissies (CO2 uitstoot) ten gevolge van het gebruik van de aangegeven energiedragers is bepaald middels de Carbon Assessment Tool. Deze tool vermenigvuldigd de energiestromen met de conversiefactoren die vastgesteld zijn in de CO2 Prestatieladder norm. Deze conversiefactoren zijn berekend op basis van de uitstoot in de totale keten van winning t/m eind gebruiker van de energiestroom. De toegepaste conversiefactoren zijn betrokken van het Handboek CO2 Prestatieladder versie 2.2 van SKAO. De omre-kening van volume naar CO2-uitstoot is eenduidig en geeft de meest betrouwbare vergelijking. De CO2 uitstoot wordt ui-gedrukt in ton CO2 (1 ton CO2 is 1.000 kg CO2). In de eindrapportage worden de conversiefactoren omgezet naar versie 3.0 van het Handboek CO2 prestatieladder.

3.3. WIJZIGINGEN IN DE OMREKENFACTOREN

Er zijn nog geen wijzigingen in de omrekenfactoren (conversiefactoren) sinds het basisjaar 2009 doorgevoerd. De foot-print van het eerste half jaar van 2015 is in augustus 2015 bepaald. Hierbij is er gebruik gemaakt van de conversiefacto-ren genoemd in het SKAO handboek versie 2.2, geldig m.i.v. 04 april 2014. De verwachting is dat de conversiefactoren met medio 2014 wijzigen, omdat handboek 3.0 in ontwikkeling is.

3.4. NUMERIEKE RESULTATEN EERSTE HALF JAAR 2015

Panden Scope Aantal Eenheid Emissiefactor Eenheid ton CO2 Opmerkingen

Groene elektriciteit, 2 80630,3 [kWh] 0,015 [kg CO2/kWh] 1,2 Essent Windkracht 220

Normale ('grijze') elektriciteit 2 [kWh] 0,455 [kg CO2/kWh]

Aardgas 1 17102,3 [m³] 1,825 [kg CO2/m³] 31,2

Totaal panden 32,4

Materieel en projecten Scope Aantal Eenheid Emissiefactor Eenheid ton CO2 Opmerkingen

Gasolie (Overige projecten) 1 228718,7 [liter] 3,135 [kg CO2/liter] 717,0

Mixgas (CO2-lassen) 1 160631,2 [kg] 1,000 [kg CO2/kg] 160,6

Acetyleen (snijbranden) 1 1026,0 [kg] 3,145 [kg CO2/kg] 3,2

Propaan (flessen) 1 [kg] 2,994 [kg CO2/kg]

Walstroom 2 [kWh] 0,015 [kg CO2/kWh] Essent Windkracht 220

Totaal materieel en projecten 880,9

CO2-projecten Scope Aantal Eenheid Emissiefactor Eenheid ton CO2 Opmerkingen

Gasolie (Vlaardingen KW haven ZZ) PROJ

[liter] 3,135 [kg CO2/liter]

Gasolie (GOVA IIIa) PROJ

[liter] 3,135 [kg CO2/liter]

71.401,3 Totaal materieel en projecten

Wagenpark Totaal Scope

Aantal Eenheid Emissiefactor Eenheid ton CO2 Opmerkingen

Verbruik benzine 1 5944,0 [liter] 2,780 [kg CO2/liter] 16,5 Registratie getankte hoeveelheden in totaal (LET OP: inclusief pro-jectuitstoot!!!)

Verbruik diesel 1 99.454,5 [liter] 3,135 [kg CO2/liter] 311,8

Verbruik lpg 1 2382,7 [liter] 1,860 [kg CO2/liter] 4,4

Totaal wagenpark 334,5

Carbon Footprint: 1246,1 ton CO2

Scope 1: 1244,8 ton CO2

Scope 2: 1,21 ton CO2

Scope 3: ton CO3


CO2


Hakkers is een middelgroot bedrijf qua CO2 uitstoot. Met 32.4 ton CO2-uitstoot voor de bedrijfspanden blijven zij onder de 2.000 ton CO2 en met 880,9 ton CO2 uitstoot voor de projecten blijft Hakkers onder de 10.000 ton CO2. Het gasolie verbruik van het materieel en op de projecten is de grootste energiestroom van Hakkers 58% van het totaal, daar zal voornamelijk de focus op liggen.


CO2


3.5. UITSLUITINGEN

3.5.1. BIOMASSA Er is in de afgelopen periode geen gebruik gemaakt van biomassaverbranding.

3.5.2. OPNAME VAN CO2 Er heeft in de afgelopen periode geen CO2 opname plaatsgevonden binnen de bedrijfsactiviteiten.

3.5.3. UITSLUITINGEN ENERGIESTROMEN Grijze stroom: is uitgesloten voor de panden. Al het elektriciteitverbruik van de panden wordt groen ingekocht. Walstroom: is uitgesloten de rapportage periode, hier is geen gebruik van gemaakt door schepen op de projecten. Koel- en koudemiddelen: er hebben in de rapportage periode geen lekkages van koel- en koudemiddelen plaatsge-

vonden binnen de bedrijfsactiviteiten. Vliegreizen: er hebben in de rapportage periode geen vliegreizen plaatsgevonden voor Hakkers BV. Gedeclareerde kilometers: er wordt beperkt zakelijk gereden met privé auto's van medewerkers. Dit is verwaar-

loosbaar, dit is kleiner dan 1% van de totale footprint. Goederen vervoer: Hakkers heeft één eigen vrachtwagen medio 2014 aangeschaft. De uitstoot van de vrachtwagen

wordt meegenomen in het wagenpark.


CO2


4 EVALUATIE CO2-EMISSIES

4.1. EMISSIE-INVENTARS VAN HET BASISJAAR 2009 Naar aanleiding van verzoeken van verschillende marktpartners is over 2009 een CO2 footprint gemaakt, waarvan on-derstaande figuur de resultaten weergeeft. De resultaten van 2009 worden aangemerkt als basisjaar.

In het jaar 2009 wat het basisjaar van de CO2 footprint is heeft Hakkers een uitstoot van 2.345 ton aan CO2. In het eerste halfjaar van 2015 is de uitstoot gegroeid naar 1247,8 indien we deze waarde verdubbelen komen we uit op een ver-wachte totale uitstoot in 2015 naar 2465,6 ton CO2. Dit is een toename van 120,6 ton CO2 in 2014 was er een toename van 313,7 ton CO2 ten opzichte van 2013, in percentage is dit een stijging van 13,4%. De omzet cijfers voor de eerste helft van 2015 zijn nog niet bekend in 2014 is dit tov 2009 gestegen met 66,2%.

Panden 8%

Materieel en projecten 74%

Wagenpark 18%

CO2 Footprint: 2.345 ton CO2


CO2


4.2 TRENDANALYSE In het onderstaande schema is het verloop (trend) is de absolute uitstoot weergegeven van het basisjaar 2009 t/m 2014.

Energiestromen Eenheid 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2 keer waarde

half jaar

Verschil in % t.o.v. 2009

Materieel en projecten ton CO2 1.726 1.749 2.281 2.080 2.237 1.785 880,9= 1761,8 2%

Wagenpark ton CO2 429 475 512 486 496 610,6 332,7=665,4 55,1%

Gas ton CO2 80 72 32 39 54 35 31,2= 62,4 -22%

Elektriciteit ton CO2 111 115 94 4 4 4,1 1,2= 2,4 -97,8%

Totaal uitstoot ton CO2 2.347 2.411 2.919 2.609 2.791 2.658,8 1246,1=2462,2 -4.9%

Hieronder wordt ingegaan op het verbruik van het afgelopen jaar per energiestromen. Hierbij zullen de cijfers worden onderbouwd en het verloop tussen het eerste kwartaal van 2015 en basisjaar 2009 worden beschreven. In het volgende hoofdstuk wordt per energiestroom gekeken naar de voortgang gerelateerd aan de factor die invloed heeft op deze energiestromen en daarbij gekeken naar de voortgang op de doelstellingen. Materieel en projecten: De verwachte stijging is 2% dit is een kleine stijging (daling tov 2014 3,4%), wetende dat de omzet met ruim gestegen is. Deze energiestroom is het brandstofverbruik, voornamelijk gasolie op de projecten. De gasolie wordt verbruikt voor de schepen en voor het overige materieel op het water. Deze gasolie is met 50 ton CO2 gestegen in 2014 t.o.v. 2009, de overige stijging zit in de energiestromen: mixgas en acetyleen deze worden gebruikt om te lassen en te snijbranden. De-ze energiestromen zijn voor 2009 niet meegenomen, dit maakt het vergelijk incompleet. Wagenpark: De uitstoot van het wagenpark, is het brandstofverbruik dat verbruikt wordt door de auto's van Hakkers. Deze energie-stroom is gestegen met ruim 55% dit is een stijgende trend vanaf 2014 (42%) dit is een grote stijging. Gekeken naar de toename in FTE's is deze toename minder groot dan de toename in de uitstoot van het wagenpark. Gekeken naar de toename in auto's is deze ongeveer gelijk. In het volgende hoofdstuk wordt hier nader op ingegaan. Aardgas: De uitstoot van het aardgasverbruik is tov 2009 gedaald met 22% (in 2014 was dit maarliefst 56,4% dit lijkt daarom een minder grote daling dan vorig jaar). Het verbruik wordt in het volgende hoofdstuk gerelateerd aan het aantal graadda-gen. Mogelijke verklaring is de verbouwing op de Oudsas. Elektriciteit: De uitstoot van het elektriciteit gebruik is gedaald met 97,8%. Deze daling is gerealiseerd door het inkopen van groene stroom. Daarnaast de focus op bewustwording bij medewerkers.


CO2


5 VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLIGNEN EN -MAATREGELEN In dit hoofdstuk wordt per energiestroom gekeken naar de voortgang gerelateerd aan de factor die invloed heeft op de-ze energiestroom en daarbij gekeken naar de voortgang op de doelstellingen. Daarnaast wordt er gekeken naar de even-tuele ruis of onzekerheid die in de energiestroom zit.

5.1. PANDEN 5.1.1. AARDGAS

De verwachting is dat de uitstoot van het aardgasverbruik daalt met 22% tov van 2009 in 2014 was de daling maarliefst 56,4%. Het verbruik van aardgas hangt sterk samen met de Nederlandse tempraturen in de koudere periode. In 2014 is er begin en eind 2014 een zachte winter is geweest. Begin 2015 is tot heden niet extreem geweest in 2014 lag de ge-middelde temperatuur in de eerste maanden van het jaar net iets hoger. Samen met de verbouwing op de Oudas kan dit een mogelijke verklaring zijn.

(Bron: https://weerstatistieken.nl/)

5.1.2. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan graaddagen. Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 47,9% waarneer de uitstoot gerelateerd wordt aan het aantal graadda-gen. Absoluut is er een reductie van 56,3% behaald. Onderstaande tabel geeft een goede weergave van deze cijfers.

5.1.3. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN

De doelstelling is in 2014 bijna behaald er is in 2014 47.9% reductie behaald. Het ziet er naar uit dat de gemiddelde

temperatuur begin 2015 hoger is. Het verloop van de graaddagen in 2015 is niet inzichtelijk wel is de verachte reductie

van het gasverbruik in dit jaar moeilijker door te zetten ivm het verbruik in het eerste kwartaal. De verbouwing kan in-

vloed hebben op het behalen van de doelstelling in 2015. De maatregel wordt pas in 2016 inzichtelijk. Daarom willen we

de doelstelling verlengen. Zie de voortgang reductiemaatregelen H 5.1.2 Elektriciteit.

De nieuwe doelstelling is: een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan graaddagen.

5.1.4. ELEKTRICITEIT De uitstoot van het elektriciteit verbruik is in 2014 gedaald met 96,3%. Deze daling lijkt naar cijfers van het eerste kwar-taal in 2015 zich door te zetten. Mogelijk wordt er nog een verdere daling in verbruik gerealiseerd in 2015. De reductie is gerealiseerd door het inkopen van groene stroom. Door de aanbouw en de toename in personeelsbestand is een moge-lijke stijging niet uitgesloten in 2015.

5.1.5. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is: een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan FTE. Voor het jaar 2014 is een absolute CO2 reductie behaald van 96,3%. Wanneer de uitstoot gerelateerd wordt aan aantal FTE is dit nog meer, namelijk 97,1 %.

5.1.6. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN Groene stroom De maatregel was groene stroom gebruiken voor alle panden dit is gerealiseerd, daarom is er ook een grote reductie behaald voor de CO2 uitstoot van elektriciteit. Gelijkblijvend energiegebruik na verbouwing van het kantoorpand t.o.v. FTE Het energieverbruik is minder geworden, daarmee kan gezegd worden dat de minimale doelstelling behaald is. Het elektra verbruik van het kantoor is niet gestegen, niet gelijk gebleven maar gedaald. Daarmee is de maatregel geslaagd. Er is echter weer een verbouwing gaande op het hoofdkantoor. Hierdoor kan het verbruik mogelijk iets stijgen maar de verwachting is dat de doelstelling wel wordt behaald.


CO2


5.2. MATERIEEL EN PROJECTEN De verwachting is dat de energiestroom in 2015 stijgt met 2% relatief. Deze energiestroom is het brandstofverbruik (gasolie) op de projecten. De gasolie wordt verbruikt voor de schepen en voor het overige materieel op het water. Het overige verbruik is mixgas en acetyleen voor het lassen en snijbranden op de projecten. De stijging in 2014 lag op 3,4% er wordt daardoor verwacht dat het verbruik De totale stijging is in 2014 59 ton CO2 t.o.v. 2009. De gasolie is met 50 ton CO2 gestegen, de overige stijging zit in de energiestromen: mixgas en acetyleen.

5.2.1. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is in 2014 expliciet gemaakt er wordt gerelateerd aan productiekosten: een reductie van 3% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan omzet productie kosten (QT). Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 23,5%, hiermee kan gezegd worden dat de doelstelling behaald is. De kosten van de eerste helft 2015 zijn niet inzichtelijk. Er zijn diverse middelen ingezet voor het bevorderen van de bewustwording. De verwachting is dat de doelstelling wordt behaald. De uitstoot absolute uitstoot zal blijven stijgen.

5.2.2. VOORTGANGREDUCTIE MAATREGELEN De reductie maatregel die is opgesteld ten behoeve van de reductie doelstellig is; Aanpassen van gedrag van mede-werkers door communicatie. In 2014 is dit voor medewerkers uitgevoerd. In 2015 wordt de training het nieuwe draai-en georganiseerd. Om de doelstelling te kunnen behalen is er een maatregel opgesteld om additieven in de brandstof in te zetten. Dit is in 2014 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden (zie B. energie management actieplan). Momenteel is Hakkers bezig om een energiezuinig schip te ontwikkelen. Meer informatie over de bouw van het schip is nog niet duidelijk, daar-naast is het moeilijk inzichtelijk te maken wat de mogelijke reductie zou kunnen zijn. Daarnaast is er geïnformeerd naar de mogelijkheden om gebruikt te maken van GTL fuel brandstof. Bij het doen van investeringen wordt er ook altijd gekeken naar de laatste technische ontwikkelingen. Meer informatie is terug te vinden in 5.5 Bedrijfsinvesteringen Hakkers wil materieel efficiënter inzetten dit doen ze onder andere doormiddel van een samenwerkingsverband met IGL. Hierdoor is de Sunshine uit de vloot gegaan en een andere peilboot is de atlas is ingezet. Zo hoeft er geen aparte boot ingezet te worden en wordt het nieuwe schip efficiënt gebruikt voor meerdere activiteiten.


CO2


5.3. WAGENPARK

De uitstoot van het wagenpark, is het brandstofverbruik dat verbruikt wordt door de auto's (en de vrachtwagen) van Hakkers. Er worden drie soorten brandstoffen getankt: benzine, diesel en LPG. De verwachting van deze energiestroom is dat er weer een absolute stijging is van 55,1% dit is meer dan in 2014. In 2014 is gekozen om de doelstelling bij te stel-len omdat de absolute uitstoot wordt beïnvloed door het aantal projecten, de projectgrootte en de looptijd van een pro-ject. In 2014 is de uitstoot van het wagenpark totaal 610,6 ton CO2 in 2009 het basisjaar was dit 429 ton CO2. De uitstoot is afhankelijk van de verreden km in dat jaar. In 2014 waren er enkele langdurende projecten waarbij de af-stand groter is dan de gemiddelde afstand van de projecten. De meeste uitvoerende medewerkers en de aanvoer van geprefabriceerd materiaal komen uit Werkendam. Wanneer de projecten verder weg zijn wordt er ook meer uitgesto-ten. Projecten zoals Maastricht damwanden Beatrixhaven (163 km vanaf Werkendam), sluizencomplex Samsbeek-Belfeld (151 km vanaf Werkendam), Vlissingen Vopak Presto Project ( 137 km vanaf Werkendam) en Vlissingen dam-wand Yacht Valley fase 1 (137 km vanaf Werkendam). In 2009 is een project in Duitsland uitgevoerd in Godorf het reali-seren van laadsteigers (236 km vanaf Werkendam). De doorlooptijd is beperkt (+/- 1 mnd), het project is door een vast team uitgevoerd (ongeveer 2 teams, er is gecarpoold en alleen in de weekende gereist). Daarnaast zijn er in 2009 enkele werken die relatief ver ( +/- 130 km) van Werkendam afliggen door de combinatie Zeeuwse stromen aangenomen. Hak-kers was niet fysiek op locatie werkzaam. In vergelijking met 2014 zijn de afstanden van de projecten in 2009 dichter bij dan de projecten in 2014. Er zijn diverse projecten in Rotterdam en in de omgeving van Werkendam in 2009 (gemiddel-de afstand 70 km vanaf Werkendam). In 2015 lopen er ook diverse werken waarbij de afstand gemiddeld hoger ligt dan 70 km in de omgeving van Werken-dam. Er zijn grote projecten aangenomen in het Ijselmeergebied (155 km vanaf Werkendam) en op de maasvalkte LNG terminal is een groot project ( 97.2 km vanaf Werkendam). De stijging is dus te relateren aan de afstanden en de looptijd van de verschillende projecten.

5.3.1. VOORTGANG REDUCTIEDOELSTELLINGEN De doelstelling is in 2014 aangepast. Er wordt niet meer gerelateerd aan FTE of omzet, ook de absolute uitstoot zegt niets of niet veel over de toename van CO2 uitstoot. De doelstelling: Een CO2-reductie van 4% in 2020 op het brand-stofverbruik in eigen wagenpark ten opzichte van 2015, relatief aan het aantal gereden km. Voor het jaar 2014 is een reductie behaald van 14,4% wanneer de uitstoot gerelateerd wordt aan de omzet. Bij het rela-teren aan FTE is er een stijging van 10,7%. (Externe gebruiken een auto van Hakkers. Deze mensen worden niet meege-nomen als medewerker maar gebruiken wel een auto van Hakkers dus dit heeft invloed op de stijging op de uitstoot ge-relateerd aan FTE) De doelstelling blijkt niet realistisch te zijn voor Hakkers, omdat de projectlocaties en project duur jaarlijks anders zijn. Hierdoor is de doelstelling gerelateerd aan omzet en FTE geen realistische papameter. Omdat Om-zet niets zegt over de afstand vanaf Werkendam tot projectlocatie en de duur van het project. De toename of afname van FTE hoeft niet gelijk op te gaan met de toename/ afname van de uitstoot van het wagenpark. Dit kan wel invloed hebben op aantal auto’s, niet elke FTE heeft een auto. Er wordt waar mogelijk (vooral in de uitvoering) gecarpoold. De uitstoot wordt daarom gerelateerd aan verreden kilometers. Hiermee wordt het normverbruik inzichtelijk en kan er gericht gereduceerd worden. Er is in 2015 gestart met opname van kilometerstanden. Daarom kan er pas in 2016 voor-tang worden gemeten. Daarom worden nu de projectlocaties, projectduur en de grootte beoordeeld.

5.3.2. VOORTGANG REDUCTIEMAATREGELEN In 2012 is een start gemaakt om het rijgedrag van de medewerkers te verbeteren door het benadrukken van de nieuwe rijstijl. Op projectniveau zijn deze stappen doorgezet ten aanzien van groene mobiliteit door structurele carpooling door de projectleiding en door medewerkers. In december 2014 is het nieuwe rijden herhaald in een toolbox, daar zijn tips voor het nieuwe rijden weer besproken. Dit is een opfris moment geweest voor de medewerkers. Herhaling is de beste leermeester. Het wagenparkbeleid is in 2014 verder doorgevoerd waardoor er wederom voor overwegend zuinigere auto’s zijn geko-zen. Het aantal auto’s is wederom toegenomen. De laatste auto’s die zijn aangeschaft zijn Seat Mii’s deze auto’s hebben een laag verbruik. Daarnaast is er de eerste elektrische auto aangekocht.


CO2


5.4. CO2 GUNNINGSVOORDEEL PROJECTEN In het eerste half jaar van 2015 zijn er geen projecten uitgevoerd met gunningsvoordeel. Er zijn drie projecten aange-nomen met gunningsvoordeel. Deze projecten starten het tweede half jaar van 2015 of in 2016. - Aanleg keermiddel en dijkverzwaring Tholen (start augustus 2015) - Tiel ligplaatsen sint Bernardsluis (start oktober 2015) - GOVa 5 (start januari 2016) In het volgende CO2 verslag zal over de voortgang worden gerapporteerd.

5.5. SCOPE 3 De scope 3 analyse is in 2015 herzien. Hakkers B.V. heeft conform de voorschriften van de CO2-Prestatieladder hand-boek 3.0 uit de top 6 van meest materiële emissies twee ketenanalyses gekozen, waarvan één ketenanalyse uit de top 2 is gekozen. De top 6 van de scope 3 analyse betreft: GHG categorie 1. Aangekochte goederen en diensten: inkoop van staal; GHG categorie 1. Aangekochte goederen en diensten: inkopen van staal bewerkingen en toebehoren project; GHG categorie 1. Aangekochte goederen en diensten: inkopen diensten (onderaanneming grondverzet); GHG categorie 4. Upstream transport en distributie en 9. Downstream transport en distributie: transport materiaal naar project (en van project); GHG categorie 2. Kapitaal goederen: inkoop en onderhoud materieel; en GHG categorie 1. Aangekochte goederen en diensten: inkopen advies en/of vooronderzoek. Bijvoorbeeld duikbedrijf. De emissie inkoop van staal is de top 1 materiële emissie van scope 3. Hakkers heeft ervoor gekozen om een ketenana-lyse te maken die betrekking heeft op de stalen damwanden. In deze ketenanalyse, die omschreven wordt in dit rapport, wordt geanalyseerd wat de verschillen zijn tussen damwanden die koud gezet en warm gewalst. Ketenanalyse Woon-werkverkeer is vervallen hiervoor wordt er gewerkt aan een nieuwe ketenanalyse. De tweede ketenanalyse gaat over de emissie (top 2) inkopen van staal bewerking van GHG categorie aangekochte goe-deren en diensten. Het bewerken van staal raakt aan meerdere vlakken: met name de uitstoot van de bewerking van staal en de invloeden van de levensduur van uiteindelijk de waterbouwconstructie. Ketenanalyse stalen damwand De ketenanalyse is omgezet van M3 naar tonnen staal. In 2014 is de eerste reductie in gang gezet. Er is een reductie be-haald van 0,75%. In jaar 2014 zijn de eerste stappen gemaakt om de doelstelling te behalen. Doelstelling: 3,5% CO2-reductie in 2016 t.o.v. 2013 binnen de eigen inkoop van stalen damwanden door Hakkers.

In de eerste helft van 2015 is er nog geen koud gezette profielen ingekocht. Er is ook relatief weinig warm gewaste profielen

ingekocht.

2013

Ton staal

(in gewicht)

2013

Totaal CO2

uitstoot

Q1 en Q2

2015 Ton

staal (in

gewicht)

Q1 en Q2

2015

Totaal CO2

uitstoot

Verschil in

CO2 uitstoot verwachting

totaal 2015

9700,68

Koud gezette damwand 0 0 0 0 0

Warm gewalste damwand 5.013,35 14.303,11 1.700,08 4850,34 0

5.013,35 14.303,11 1.700,08 4850,34 4602,34

De uistoot in de keten is afgenomen in 2015 omdat er minder damwand is ingekocht niet omdat er een keuze is gemaakt in

koud gezette damwanden ipv warm gewalste damwanden. Om een goed vergelijk te maken met het jaar 2013 zal dit gerela-

teerd moeten worden aan het ingekochte gewicht. En dit kan berekend worden door vermeden emissies door een vergelijk te

maken met wanneer koud gezette damwanden toch warm gewalste damwanden waren. Het absolute verschil in CO2 uitstoot


CO2


tussen deze twee profielen is ongeveer 9%, de koud gezette damwand stoot 9% minder CO2 uit dan de warm gewalste dam-

wand.

2013

CO2 uitstoot

2013 Uitstoot

gerelateerd aan

ton staal

Q1 en Q2

2015

Totaal CO2

uitstoot

Q1 en Q2 2015

Uitstoot gerela-

teerd aan ton

staal

Koud gezette damwand 0 0 0

Warm gewalste damwand 14.303,11 2,853 4850,34 2,853

14.303,11 2,853 4850,34 2.853

Het percentage verschil van 2014 t.o.v. 2013 is 0,75%. Dit is ook het verschil wanneer er gekeken wordt naar vermeden emis-

sies. Dit is de berekening van een fictief jaar 2014 waarin koud gezet omgerekend is naar warm gewalst en het verschil met het

werkelijk jaar 2014. In 2015 is er geen koud gezette profielen ingekocht bij Archelor. Bij het project in Alpen aan de Rijn, de

bouwtverbetering Gouwesluis, Is bij een andere leverancier koud gezette damwanden ingekocht. De kwartaalcijfers van deze

leverancier zijn niet beschikbaar. Dit geeft een vertekend beeld, dit geeft wel aan dat er gewerkt is met koud gezette profielen.

In de jaarrapportage kunnen alle gegevens van de leveranciers worden meegenomen.

6 STATUS EMISSIE REDUCTIE DOELSTELLING MEI 2014.

De reductiedoelstelling: 3,5% CO2-reductie in 2016 t.o.v. 2013 binnen de eigen inkoop van stalen

damwanden door Hakkers.

Een reductie van 0,75% is een goede start, dit betekent dat bijna de eerste procent behaald is in het eerste reductie jaar 2014.

Eind 2015 kan bepaald worden of het doel van 3,5% in 2016 behaald kan worden, omdat 2014 het eerste reductie jaar is. Het

heeft tijd gekost om de partijen die het meeste invloed hebben op de keuze koud gezet i.p.v. warm gewalst damwanden, be-

wust te maken van het feit dat deze beter zijn voor de CO2 uitstoot in de keten. De verwachting is dat deze trend van meer

koud gezette damwanden inzetten zicht voort gaat zetten. Als de voordelen gezien gaan worden, zal het vaker toegepast wor-

den. Dit kan pas geconstateerd worden eind 2015. Indien de reductie niet toeneemt, zullen er aanvullende maatregelen geno-

men worden of Hakkers zal het doel naar beneden bijstellen.

Ketenanalyse Duurzaamste keuze levensduur staalconstructie in de waterbouw De nieuwe ketenanalyse die Hakkers heeft uitgevoerd ter vervanging van Ketenanalyse Woon-Werkverkeer. In de eerst helft van 2015 is deze ketenanalyse opgesteld. Hiervan is nog geen voortgang te rapporteren omdat het plan en de doelstellingen net zijn vastgesteld. In de jaarlijkse rapportage wordt ingegaan op de voortgang van de doelstellingen en maatregelen die volgen uit de ketenanalyse.


CO2


7 MAATREGELEN KOMENDE PERIODE Per energiestroom wordt hieronder en beknopte opsomming weergegeven op de gerealiseerde maatregelen en de kansen die

zijn geïdentificeerd. Daarbij wordt de individuele bijdrage van de medewerkers meegenomen.

7.1. PANDEN De doelstelling die is opgesteld voor de besparing van de uitstoot van CO2 dat voortkomt uit de panden is behaald in 2014. De

doelstelling is uitgesteld tot 2016 de tweede verbouwing kan invloed hebben op het verbruik van 2015.

7.1.1. ELEKTRICITEITVERBRUIK

De navolgende maatregelen zijn genomen/behouden om het energieverbruik niet te doen stijgen. Deze maatregelen blijven staan en zijn nog niet eerder opgepakt omdat de verbouwing nog niet gereed is.

Groene stroom (Windkracht 220) Energieverliezen voorkomen door onderhoudscontract af te sluiten voor het airco-, verwarming- en ventilatiesys-

teem voor het kantoorpand Efficiënter maken computernetwerk: toepassen virtuele servers om efficiënter gebruik te maken van hardware Verder is de constructiewerkplaats uitgebreid met een lasrook-bronafzuigingsinstallatie, welke het energieverbruik kan beïnvloeden. Maar dit is niet het geval. In 2015 wordt het kantoor verbouwd dit kan invloed hebben op het verbruik in 2015. Daarnaast wordt er gekeken naar een ander afzuigsysteem voor de werkplaats dit kan ook invloed hebben op de uitstoot.

Uit correspondentie blijkt dat er contract is geweest met Memostar Relighting. Dit contact kan worden opgepakt om te kijken

wat de mogelijkheden zijn om doormiddel van ledverlichting de uitstoot van elektra te verminderen. Daarnaast kan een indivi-

duele bijdrage worden gestimuleerd om bij warme dagen te kiezen voor het opzetten van een raam ipv de airco te gebruiken.

Maatregelen voor de komende periode:

Toolbox over het besparen van energie door het uitzetten van materialen tijdens de pauze (werkplaats) of indien de

werkplek voor langere tijd wordt verlaten (kantoor).

Er wordt gekozen voor een zuidig VRF systeem de LG type Multi (basis en optie 2).

Kozijnen die worden geplaatst zijn v.v. triple glas met een U-waarde van 0,6 W/m2K.

7.1.2. AARDGASVERBRUIK Er zijn twee registratie fouten gevonden in het overzicht van de meterstanden van de aardgasregistratie. Het is onmogelijk om

de standen achteraf te controleren. Mogelijk kan er bij opname van de meterstanden een foto worden genomen om de meter-

standen ook te kunnen archiveren. Het maken van fotomateriaal gebeurd nog niet omdat de mensen nog geen smartphone tot

hun beschikking hebben.

7.2. MATERIEEL EN PROJECTEN De doelstelling is niet behaald de maatregelingen die zijn opgesomd om de maatregelen te behalen zijn ook nog niet genomen/ gereed. Er zijn hierdoor nog diverse maatregelen die opgepakt kunnen worden om de (aangepaste) doelstelling toch te kunnen behalen in 2015. Zoals duidelijk te zien in de Carbon Footprint is het brandstofverbruik op de projecten en door het materieel veruit de grootste energiestroom. Door de aard van onze werken wordt er zowel op water als op land dieselolie gebruikt en geleverd. Dit is nau-welijks te herleiden tot de feitelijke gebruikers (kranen, schepen, aggregaten). Wel kan er voorzichtig geconcludeerd worden dat zwaar heiwerk ook zwaar verbruik betekend. Meer inzicht wordt mogelijk door de veranderde wetgeving (scheiding tussen witte en rode diesel), hierdoor is verbruik per materieelstuk beter inzichtelijk te maken. Maar dit is beperkt en hierbij is geen 100% onderscheid in te maken. Overige actiepunten die nog niet geheel zijn uitgevoerd:

- Het aanpassen van het gedrag van medewerkers door interne communicatie dat moet resulteren in minder verspilling (meer interne communicatie is gewenst).

- Het inzetten van additieven in de brandstof of de efficiëntie te verbeteren (Er wordt een nieuw schip ontwikkeld waarbij het doel is groen te zijn).


CO2


- Het efficiënter inzetten van materieel in projecten door logistieke processen, de materiële geschiktheid, het onderhoud te optimaliseren (Wordt al gedaan maar de maatregel vasthouden komt vooral terug in uitvoerders overleg).

- Mogelijkheden bekijken voor gebruik van walstoom bij langdurige projecten.

7.3. WAGENPARKBEHEER Onder druk van de brandstofprijzen, politiek klimaat op Europees en nationaal niveau is de ontwikkeling van energiezuinige personen- en bestelauto’s een grote vlucht genomen. Door tijdige vervanging van het wagenpark kan er geprofiteerd worden van de nieuwe technologie. Ook in dit aandachtsveld liggen de kansen voor reductie bij de gebruikers, dus onze medewerkers. Het initiatief tot de cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ is in 2014 uitgevoerd. In 2016 gaat het beleid veranderen rondom het voordeel wat voor medewerkers behaald kan worden indien een zuinige auto wordt gekozen (bijtelling gekoppeld aan de hoeveelheid uitstoot.) Het beleid van aankoop van auto's opstellen dat als doel heeft auto's in te kopen met een betere energieklasse (met een lage uitstoot).Beleid is uitgesproken maar is nog niet vast gelegd. De doelstelling is opgezet maar om de doelstelling op de juiste wijze te kunnen meten moet de uitstoot worden gerelateerd aan gereden KM. Hierdoor kan je uitstoot worden gekoppeld aan het rijgedrag. Door het veranderen van die doelstelling wordt het gedrag om het concrete aantal KM te verminderen niet gestimuleerd. Bij het veranderen van die doelstelling moeten de km worden achterhaald. Dit jaar in april is hiermee een start gemaakt hierdoor is meting op die manier nog niet mogelijk in 2016 kan er dan pas een trend worden waargenomen. Dan wordt het basisjaar 2015 en wordt de doelstelling samen getrokken met de doelstelling van de ketenanalyse (loopt tot 2020) Overige actiepunten die nog niet geheel zijn uitgevoerd:

- Het aanpassen van het gedrag van medewerkers door interne communicatie en cursussen, waardoor carpoolen en nieuwe rijden wordt gestimuleerd.

- Inkoop auto beleid vastleggen.

OVERZICHT BESPARINGSPOTENTIEEL Doelstelling Verwachte

CO2 bespa-

ring

Investering Terug-

verdientijd

Prioriteit Status

Panden: Een reductie van 50% in 2015 t.o.v. 2009 gerelateerd aan graaddagen.

Toolbox

Materiaalkeuze

kantoor tbv voorko-

ming toename in

verbruik.

2.1% Hoog kort - 1 jaar Midden 47.9%(gerelateerd aan

graaddagen)

56.3% (absoluut)

Materieel en projecten: Een

reductie van 3% op het brand-

stof verbruik

Chauffeurs de cursus

“Het nieuwe draaien”

laten volgen

Meer inzicht verkrij-

gen in het verbruik

van de mobiele

kranen

1%

Inzicht

Hoog Lang Hoog

23.5% reductie van

brandstof verbruik.

(materieel aangepast,

lichte maatregelen nog

mogelijk om meer

reductie te bewerkstel-

ligen) Doelstelling

wordt volgend jaar

vernieuwd.

Wagenpark: een reductie van 4% op het brandstof verbruik

Aanschaf elektrische

auto

0.5% Hoog Lang Laag +42,3% absoluut

verbruik enorm geste-

gen in 2015 is gestart

met registreren km

standen zodat het

normatief verbruik in

kaart kan worden

gebracht. In 2016 kan

hier pas een conclusie

aan worden gekoppeld.

in 2014 wordt nog

geprobeerd de absolu-

te uitstoot te vermin-

deren. Daarnaast

wordt de invloed van

de afstand en duur van


CO2


projecten/ projectloka-

ties meegenomen.

Toolbox 1% Laag Kort Laag medewerkers motive-

ren tot zuinig rijden.

Uitzoeken mogelijk-

heden tanken van v-

power

1% Laag Kort hoog Er is hier nog geen

beleid op geweest

momenteel tankt

iedereen naar eigen

inzicht.

Wagenparkbeleid

vast stellen

1% Laag Lang Laag Beleid is ongeschre-

ven: nieuwe medewer-

kers alleen Seat Mii


CO2


8 CO 2 EVALUATIE PROJECTEN

8.1. PRINS BERNHARDSLUIS TIEL 8.1.1. ENERGIEBEOORDELING PROJECT LIGPLAATSEN PRINS BERNHARDSLUIS TE TIEL

De activiteiten binnen dit project worden uitgevoerd voor Rijkswaterstaat. Dit betreft de ligplaatsen Prins

Bernhardsluis te Tiel. Het betreft het realiseren van het project Prins Bernhardsluis. Het werk is aange-

nomen met een EMVI score gebaseerd op trede 5 van de CO2 Prestatieladder.

8.2. DOELSTELLING Voor het project is de volgende doelstelling opgezet Doelstelling: Binnen het project Ligplaatsen Prins Bernhardsluis is het doel een reductie van 1% CO2 uit-

stoot te realiseren. Dit doel wordt gemeten aan de hand van werkelijke emissies en de fictieve emissies. De werkelijke emissies worden vastgelegd en de fictieve emissies worden door de beschikbare gegevens

vastgesteld.

8.3. MAATREGELEN

De uitvoering wordt zo optimaal mogelijk georganiseerd maar bij de uitvoering van sommige taken zijn er

al besparingen doorgevoerd binnen de huidige werkwijze. Binnen de energiebeoordeling zijn kansen en

mogelijkheden beschreven op basis van deze beoordeling worden doelen opgesteld en maatregelen ge-vormd om het doel te bereiken. Hieronder staan de op het project genomen maatregelen en inventarisa-

tie van de emissies.

Onderstaande maatregelen worden genomen om reductie te realiseren. Status van de realisatie wordt

bijgehouden tijdens de rapportage momenten: Start: september 2015, eind rapportage: Januari 2016.

Vanuit de Energiebeoordeling zijn deze maatregelen opgesteld.

Aspect Maatregel Actie besparingspotentieel

Scope 1: Prefabricage - Besparing draaiuren dmv prefabrica-

ge. Hierdoor zijn de werkzaamheden

die op locatie worden uitgevoerd be-

perkt.

Inzicht in uren gebaseerd op

prefabricage en productie op

locatie.

Scope 1: Ontwerp optimalisatie - Mogelijkheden worden onderzocht Inzicht in vermeden emissies

contract ontwerp en mogelijk-

heden binnen het voorgeschre-

ven ontwerp

Scope 1: aan en afvoer van mate-

rieel en grondstoffen

- Grondstoffen over het water transpor-

teren

- Grondstoffen zo efficiënt mogelijk

afvoeren

- Hergebruiken van vrijgekomen mate-

rialen (oeverbescherming) bij het

aanbrengen van de loopbrug.

Inzicht km over de daadwerke-

lijke km en de vermeden km

Scope 3: Inhuur van diensten:

transport

- Lokale partners inhuren voor GWW;

grondwerk en transport kan door een

externe organisatie worden uitge-

voerd.

De draaiuren kunnen worden

geregistreerd op basis van de

afstand in Km vanaf het project.

Algemeen

- Indien onderaannemers ingezet moeten worden dan wordt er gekeken naar de mogelijkheden die lokaal aanwe-

zig zijn. Het doel is het inzetten van lokale bedrijven om zo de uitstoot te verminderen.

- Bouw en hulpgoederen dienen zoveel mogelijk lokaal te worden ingekocht. Indien dit mogelijk is kan hierdoor de

uitstoot worden beperkt.

- Op de projectlocatie is tijdens de uitvoering van de werkzaamheden een schip aanwezig. Hierdoor is het gebruik

van een bouwkeet op de kade niet noodzakelijk.

- Schip blijft in de nacht liggen op de werklocatie hierdoor is uitstoot tbv transport beperkt


CO2


Transport

- Uitbesteden van werkzaamheden aan een lokale aannemer. Inventarisatie van emissies gewenst daarnaast is het

goed om de aannemer na te laten denken over de eventuele besparingsmogelijkheden.

- Toevoer van materieel en mensen is lokaal zo veel mogelijk lokaal dus dat zorgt minder uitstoot

- Materialen die worden gebruikt worden zo veel mogelijk per schip meegenomen afhankelijk van de ligplaats van

een schip. Zoals prefab en staalconstructies, uitstoot vrachtwagens tegenover de uitstoot van het schip. (Afhan-

kelijk van de grootte en het gewicht, ongeveer 30 ton per transport).

Prefabricage

- Doormiddel van prefabricage worden de constructieve werkzaamheden uitgevoerd in een werkplaats waar diver-

se hulpmiddelen aanwezig zijn. Hierdoor is de daadwerkelijke uitvoering zo optimaal mogelijk en wordt dit op lo-

catie bevestigd.

Ontwerp - Binnen ontwerp wordt er nog gekeken naar de mogelijke optimalisaties in het ontwerp tbv van CO2 reductie.


CO2


9 BRONGEGEVENS Alle gegevens zijn gebaseerd op hoeveelheden zoals deze vermeld staan op de betreffende facturen. De afgenomen hoeveelheden brandstoffen en energiedragers zijn daarbij toegepast om middels conversiefactoren de CO2-emissie te berekenen. Jetmix is in 2006 vanuit Hakkers ontstaan en is sinds 2010 een onafhankelijk bedrijf, verdeeld over de Jetmix Verhuur en Exploitatiemaatschappij (holding, eigenaar materieel) BV en Jetmix BV (aannemingsbedrijf). Jetmix maakt gebruik van de panden van Hakkers voor haar bedrijfsvoering. Gebroeders Hakkers Verhuur en Exploitatiemaatschappij BV huurt de drie panden van de Hakkers Vastgoed BV en be-taald de energierekeningen. Intern worden deze verdeeld over Hakkers en Jetmix. Er worden verdeelsleutels toegepast om de kosten over de bedrijven te kunnen verdelen. Op basis van de oppervlakte die permanent in gebruik is dan wel de periode waarover een ruimte wordt gebruikt wordt meegenomen in de verdeelsleutel. De verdeelsleutels worden aangegeven in de spreadsheet ‘Gegevens energie panden’ onder het tabblad ‘energiebere-kening per bedrijf’. Vanaf 2010 is een start gemaakt door de brandstofregistratie van wagenpark en materieel/project per kenteken respec-tievelijk werknummer te documenteren. Hierdoor wordt meer transparantie en traceerbaarheid verkregen ten opzichte van het basisjaar en kunnen de geleverde brandstoffen beter worden gealloceerd aan de bedrijven Jetmix en Hakkers. Vanaf 2011 is een start gemaakt door de brandstofregistratie in de geautomatiseerde administratie tevens te voorzien van de hoeveelheden liters, zodat gemakkelijk een overzicht gegenereerd kan worden. Toch is handmatig invoeren van de gegevens nog steeds nodig, omdat de gegevens niet in tabelvorm uit de software zijn te betrekken. In de loop van 2012, 2013 en 2014 en het eerste half jaar van 2015 zijn hier nog geen wijzigingen op doorgevoerd.


CO2


10 MEETONZEKERHEDEN

De gegevens zijn gebaseerd op het eerste kwartaal van 2015. De gegevens zijn dus niet zuiver voor een volledig jaar. De brongegevens en rekenmethodiek kunnen leiden tot enige onzekerheid in de meetmethodiek. Per energiestroom wordt hieronder en beknopte analyse weergegeven op de toegepaste verwachte meetonzekerheid. Algemeen: Er is geen basis jaar benoemd voor de specifieke doelen. Op basis van naberekeningen zijn in 2014 dezelfde cijfers gebruikt als in het vorige verslag. De werkwijze is uitgewerkt in het overzicht financiële kengetallen. CO2 uitstoot relateren aan om-zet is binnen Hakkers BV moeilijk. Indien de prijs van materieel (neem voorbeeld damwanden) om hoog gaat hoeft dit geen invloed te hebben op het project of de uitstoot die er vrijkomt. Daarom is het moeilijk uitstoot te relateren aan omzet. Je bent afhankelijk van de prijs fluctuatie van de ingekochte middelen.

10.1. PANDEN 10.1.1. ELEKTRICITEITVERBRUIK

Vanaf 2011 is een start gemaakt met opnames per kwartaal om meer inzicht te verwerven in de gebruiksgegevens. Van de staalwerkplaats wordt per maand een factuur ontvangen met het werkelijke verbruik. Na ontvangst van een jaarafschrift wordt ter controle een meterstandopname verricht. Door toepassing van periodieke meterstandopnames kan beter inzicht verkregen worden in het energiegebruik. De meterstandopnames kunnen middels de facturen geverifieerd worden. In 2012 is de overstap gemaakt van “grijze”stroom naar Essent Windkracht 220, waardoor een andere emissiefactor is toe-gepast. De registratie van het elektra- en gasverbruik van de nieuwe loods is aangesloten op de reeds bestaande prefabhal. Daar Jetmix de nieuwe loods in gebruik heeft genomen op het bedrijfsterrein, is de verdeelsleutel van het elektra- en gas-verbruik in het 2

e kwartaal van 2012 aangepast van 90%-10% naar 80%-20%.

- In 2014 heeft het kantoor een nieuwe meter voor elektra ontvangen. Hierdoor is de eindstand van april, de stand op het moment van de vervanging is niet bekend. Geschat dat de meter doorgelopen is tot 999.999.

- Verbruik in de constructiewerkplaats is laag in de zomermaanden. Dan zijn er mensen met vakantie en dan zijn de kli-maat omstandigheden vaak gunstig.

10.1.2. AARDGAS VERBRUIK - In de vakantieperiode van juli/augustus zijn er registraties vast gelegd van het verbruik van aardgas binnen de werk-

plaats. De gegevens zijn aangenomen op basis van de trend dat eerder te zien is. Dit is mogelijk veroorzaakt door va-

kanties van de mensen die normaliter registreren.

2-6-2014 2-7-2014 1-8-2014 9-9-2015 2-10-2014

191.887 191.888 191.672 191.863 191.893

191891 191892

- Eind 2014 is er ook iets mis gegaan met de registratie van gasmeterstanden bij de prefabhal. De gegevens zijn aange-

nomen op basis van de cijfers die mogelijk in verkeerde volgorde zijn geplaatst.

01-12-14 01-01-15 01-02-15 01-03-15 01-04-15

83.191 87.326 82.634 83.969 85.341

81.326

84.316

10.2. MATERIEEL EN PROJECTEN - Controle van de invoer van brandstofgegevens is uitgevoerd door het sommeren van zowel de kostprijzen als de hoe-

veelheden van alle facturen. Met deze totalen kan een check gemaakt worden met de administratie dat alle facturen zijn inbegrepen in de inventarisatie.

- In 2011 is het eerste project met CO2-gunningsvoordeel verworven, namelijk GOVa 3A. Dit project bestaat voornamelijk uit het vervangen van damwandconstructies, en zal naar verwachting een hoog gasolieverbruik opleveren. In 2012 is het gasolie verbruik van dit project separaat vermeld in de Carbon Footprint.


CO2


- Brandstof verbruik van de Adriaan in het 1e kwartaal van 2014 is laag (Adriaan is aantal weken uit de vaart geweest voor

het inbouwen van de boegschroef) - Op jaarbasis kan het tankverbruik van het materieel een vertekend beeld geven. De schepen tanken maar een paar keer

per jaar. Indien de schepen tanken gaat dit wel om enorme hoeveelheden. De tankingen kunnen in een bepaalde peri-ode vallen waardoor een footprint een vertekend beeld kan geven.

- Projecten die aangenomen zijn met gunningvoordeel worden apart geregistreerd in de footprint. GOVA 4 perceel 2 is niet direct door hakkers aangenomen ook activiteiten van GOVa VOF vormen geen onderdeel van de projecten met gunningvoordeel. In deze gevallen is het project door een andere partij aangenomen.

10.3. WAGENPARKBEHEER Controle van de invoer van brandstofgegevens is uitgevoerd door het sommeren van zowel de kostprijzen als de hoeveel-heden van alle facturen. Met deze totalen kan een check gemaakt worden met de administratie dat alle facturen zijn inbe-grepen in de inventarisatie.

10.4. VERBETERPUNTEN IN METINGEN Ten behoeve van het beheersen van de energiestromen, is de procedure PR.18 inclusief onderliggende instructies opge-steld. De instructie monitoring en meting borgt de gang van zaken rond het meten en beheersen van de energiestromen en de afgeleide Carbon Footprint rapportage. Na aanleiding van het betrekken en analyseren van de energiegegevens worden onderstaande verbeterpunten voorge-steld: Registratie van het aantal gereden kilometers (op projectniveau) Inzichtelijk krijgen verbruiksgegevens van schepen, kranen en heiaggregaten (initiëren onderzoek op project met

CO2-gunningsvoordeel met grotere diepgang dan bij GOVa IIIA) Waar mogelijk het gebruik van walstroom achterhalen en opnemen

ALFJAARLIJKSE RAPPORTAGE - Hakkers...BEDRIJFSPROFIEL 2.1 Organisatie a 2.2 Organisatiegrenzen d 2.3...

Documents

Transcript of ALFJAARLIJKSE RAPPORTAGE - Hakkers...BEDRIJFSPROFIEL 2.1 Organisatie a 2.2 Organisatiegrenzen d 2.3...