VOLLEGRONDSGROENTEN NIEUWS & ADVIES

Drie wegen naar duurzame gewasbeschermingTelers moeten omgaan met een smaller pakket aan chemische gewasbeschermingsmiddelen,

voldoen aan regels van onze overheid én aan bovenwettelijke eisen van hun afnemers.

Ook de extra eisen op het etiket kunnen de praktische toepassing in de weg staan. Volgens

Paul Goorden, productmanager gewasbeschermingsmiddelen bij Cebeco Agrochemie, is

een overstap naar duurzame gewasbescherming noodzakelijk.

In deze editie o.a. Groeien als kool p.2 Nieuw advies uit Akkerweb p.3 Slim bestrijden trips en koolvlieg in spruitkool p.4

Agrifirm Plant intermediair voor telers en SMK p.5 Wat is in sluitkool het voordeel van rijenbemesting? p.6 Extra eisen voor middelen gewasbescherming p.7

Vollegrondsgroentenbedrijf Willem van der Heijden VOF p.8

Editie maart 2016

Teelttechnische Nieuwsbrief gaat digitaal Agrifirm Plant brengt naast de Teeltkrant

ook de Teelttechnische Nieuwsbrief speciaal

voor u uit. Een actuele nieuwsbrief vol

artikelen, geschreven door de teelt-

specialisten, specifiek over teeltadviezen en

doseringen voor de vollegrondsgroenten-

teelt. Vanaf komende zomer kunt u deze

artikelen ook per e-mail ontvangen.

Zo heeft u sneller advies op het moment

dat iets in het veld speelt, is het nieuws

actueler en kunt u direct actie ondernemen.

Kijk voor meer informatie en de mogelijk-

heden op www.agrifirm.com/TTN

Daarbij doelt hij op geïntegreerd

telen: het combineren van

maatregelen om inzet van chemische

middelen te bewaren voor momenten dat ze

écht nodig zijn. Goorden onderscheidt drie

sporen: preventie, schadedrempels & advies-

systemen en uitgekiend toepassen.

Preventie

Preventie gaat om het voorkomen van ziektes door een scala aan

maatregelen: de zorg voor een goede bodembalans, vruchtwisseling,

het gebruik van resistente rassen en de toepassing van plantverster-

kende middelen bij het poten en zaaien of later in de teelt, zoals

bladbemesting of het toepassen van mycorrhizaschimmels.

verder op pagina 2

Paul Goorden

Verminder emissie met de erfemissiescan

De erfemissiescan is ontwikkeld in

het Toolboxteam, een samenwerkings-

verband tussen Nefyto, Agrodis, LTO en

de waterschappen. Doel is om telers

bewust te maken van waar er problemen

kunnen ontstaan met erfemissie van

gewasbeschermingsmiddelen en inzicht

te geven in wettelijke eisen.

Ondanks vele inspanningen meet het

waterschap nog te veel normoverschrij-

dingen van GBM in het oppervlakte-

water. Door zelf actief te zijn kunnen we

voorkomen dat er extra beperkingen op

de etiketten komen of zelfs toelatingen

worden ingetrokken.

In een kwartier vult u de erfemissiescan

in. Zo ontdekt u waar bij u op het bedrijf

mogelijke afspoeling van GBM naar de

sloot ontstaat en kunt u gericht aan het

werk om dit te verminderen en het liefst

te voorkomen. Dit is in het belang van

alle partijen!

Ga naar www.erfemissiescan.nl om de

scan in te vullen

Groeien als kool

Knelpunten

Ook het signaleren van knelpunten in het veld

is belangrijk. ‘We willen beschikbare middelen

behouden. Zonder middelen kunnen we geen

geïntegreerde teelt uitvoeren en is de kans op

resistentieontwikkeling groter. Nederland stelt

extra eisen ten aanzien van normoverschrijding

in het oppervlaktewater. De fabrikanten zetten

extra beperkingen op het etiket om een

verbod op het middel te voorkomen, waardoor

onwerkzame situaties kunnen ontstaan’, schetst

Goorden.

Agrifirm Plant speelt een belangrijke rol in dit

geheel. Teeltspecialist Cok van der Maarl helpt

telers bij het geïntegreerd telen. Als voorbeeld

geeft hij de begeleiding van de monitoring van

het koolmotje in spruitkool voor een effectieve

bestrijding. Dit systeem probeert hij uit te

breiden naar andere koolsoorten en insecten.

Tegelijkertijd signaleert Van der Maarl knel-

punten, die hij aankaart bij het groenteoverleg.

‘Dit is een overleg tussen Agrifirm Plant en

Cebeco Agrochemie. Hierna geven we een

advies aan de belangenbehartigers van de

betreffende teelt. Deze dragen het knelpunt

aan bij de Coördinator Effectief Middelenpakket

(CEMP), die het weer doorspeelt naar de

overheid. Agrifirm Plant levert de input en

de benodigde kennis om de punten te onder-

bouwen.’

Spil in de ketenRetailers en andere marktpartijen proberen

al jaren te scoren met hun verse groenten.

Met name Lidl profileert zich graag als

supermarkt met de beste groenten en

fruit. Deze strijd heeft er mede toe

geleid dat de eisen voor telers

steeds strenger zijn geworden.

Soms zelfs ver onder de maximale

residulimiet (MRL).

Door deze ontwikkelingen heeft Agrifirm

Plant zich steeds meer in een bemiddelende

rol gemanoeuvreerd. We schakelen inmid-

dels met diverse partijen in de keten en

adviseren en onderhandelen over eisen en

haalbaarheid. Zo overleggen we ook met

milieukeurpartijen. Het afgelopen jaar zijn

onze contacten met bijvoorbeeld SMK

versterkt en hebben we onder andere tijdens

hoorzittingen onze kennis laten gelden om

de eisen beter af te stemmen op de praktijk.

Met groentesnijderijen bespreken we de

inzet van groene middelen en hun invloed

op de voedselveiligheid. Daar is onder

andere onderzoek naar spuitschema’s uit

voortgekomen. Die bleken direct van invloed

op de MRL. Dit is waardevolle kennis die we

meteen kunnen inzetten bij onze telers!

Het CLM wil graag een versnelde toelating

voor deze groene gewasbeschermingsmid-

delen. Terwijl sommige producten maar voor

60% werkzaam zijn. Dat soort zaken moet

eerst goed onderzocht worden en ook daar

bemiddelen we in.

Kortom, onze rol als spil in de keten wordt

alleen maar belangrijker. Waarbij wat ons

betreft het mes aan twee kanten snijdt:

enerzijds de eisen voor u als teler haalbaar

houden en anderzijds zoveel mogelijk kennis

en data vergaren. Wij houden u op de

hoogte!

Adrie Strikkeling

Verkoopleider vollegrondsgroenten

VOLLEGRONDSGROENTEN

Drie wegen naar duurzame gewasbescherming vervolg van pagina 1

2

Groeien als kool. Die uitdrukking kennen we allemaal. En de vergelijking is niet toevallig.

Kool heeft inderdaad een aantal intensieve groeifases. In die fases moeten er heel wat

elementen in de juiste verhouding opgenomen worden.

Onbalans of tekort leidt tot opbrengstderving en kwaliteits-

verlies. Stikstofbemesting en kaliumgift afgestemd op de

bodemvoorraad zijn dan ook bekende aandachtspunten.

Maar de bemesting van secundaire- en sporenelementen wordt

vaak minder goed opgevolgd. YaraVita™ Brassitrel PRO voorziet

hierin en zorgt voor opbrengst en kwaliteit.

Agrifirm Plant nam met Brassitrel PRO afgelopen twee jaar

deel aan proeven in broccoli bij Proeftuin Zwaagdijk. In totaal

zijn er 21 bemestingsstrategieën getest waarbij gelijktijdig

ook de invloed is onderzocht op de aantasting met de

Pseudomonasbacterie.

In grafiek 1 staan Brassitrel PRO objecten aangevuld met de

hulpstoffen Wetcit, Cuprum, CuForte en zwavel. Onbehandeld

was in deze proef met circa 80% aangetaste planten met

schermrot fors aangetast. Zowel Brassitrel PRO + Wetcit als

andere combinaties reduceren de aantasting aanmerkelijk.

Voor opbrengst en kwaliteit hebben we in de teelt van broccoli

dus Brassitrel PRO nodig.

Cok van der Maarl

‘Wij zijn in staat u te adviseren

bij een geïntegreerde teelt.’

80

60

40

20

0

Bras

site

l +Cu

fort

e

Bras

site

l +W

etci

t 5x

+3x

S C

U la

at

Bras

site

l +W

etci

t 5x

+3x

S l

aat

Bras

site

l +W

etci

t 5x

Onb

ehan

deld

Grafiek 1: % planten met schermrot in broccoliproef PT Zwaagdijk 2015

Agrifirm Plant gebruikt Akkerweb al enkele jaren intern

en de komende tijd worden nieuwe adviesapplicaties

toegevoegd. Zo wordt de data voor het plaatsspecifiek

bekalken op basis van de Verisscan straks via Akkerweb

ontsloten. Een mooie praktische toepassing die direct een

taakkaart oplevert voor de kalkstrooier.

Het is gemakkelijk om een eigen account aan te maken

en direct samen te werken met uw adviseur. Ga naar

www.akkerweb.nl en ervaar de voordelen van een

onafhankelijk geo adviesplatform waarop alle perceeldata

geografisch worden gepresenteerd.

EDITIE MAART 2016

3

TOPTIP!

Groeiverschillen opsporen en slim aanpakken met de eBee

Door groeiverschillen in het gewas op een perceel

in kaart te brengen en die slim aan te pakken, kunt

u meer gewas oogsten en dus meer inkomsten

genereren. Met de eBee gaat dat heel eenvoudig.

Door de zeer nauwkeurige opname heb je als het

ware iedere plant in beeld. Daarmee bestaat de

mogelijkheid om op maat én specifieker bij te sturen.

Waarom uw gewas dieper doorgronden?

> Opbrengstverschillen van 10 tot 80%?

> Aaltjes valplek tijdig opsporen?

> Van huurpercelen de risicoplekken in beeld?

> Gewasvariatie preciezer managen?

Wat de aanleiding ook is, we spitten het samen

dieper uit. Voor vragen kunt u ons bereiken via

088 488 12 70 of plant@agrifirm.com.

Nieuw advies uit AkkerwebAkkerweb is een onafhankelijk geo adviesplatform voor telers en adviseurs.

U ontsluit er alle informatie over uw bouwplan, percelen en gewassen.

Het is de basis voor advies dat rendement in uw bedrijfsvoering oplevert.

De Limburgse groenteteler zit samen met vollegronds-

groentespecialist Ronald Hendriksen van Agrifirm Plant aan

de keukentafel om zijn bemestingsplan voor 2016 in Agri

Mineraal in te vullen. De module bevat uitgangspunten als

bodemanalyse, voorvrucht, groenbemester en uitgevoerde

bemesting. Theo is enthousiast over het programma. ‘Het is

een goed hulpmiddel om de juiste teeltkeuzes te maken.

Dat scheelt een hoop denkwerk achteraf.’ De maatschap

Rooijakkers teelt Chinese kool, radicchio rosso, asperge,

spitskool, pompoenen en bosui op 70 hectare grond.

Agri Mineraal is een app op

Akkerweb, die speciaal is

ontwikkeld voor specialisten

van Agrifrim Plant. ‘We maken

hierin samen met de klant

een bemestingsplan op basis

van de verwachte opbrengst’, zegt specialist Ronald

Hendriksen. ‘Het prettige van de module is dat de bodem-

analyses van Eurofins door gps-coördinaten automatisch

aan de percelen worden gekoppeld. Met een advies met

dierlijke mest aan de basis kunnen we in één oogopslag

zien hoeveel stikstof en kali kan en moet worden bijbemest,

om de aan- en afvoer van nutriënten in balans te houden.’

Advies per perceel

Het mooie van het programma is dat alle informatie op

één plek staat en aan elkaar is gekoppeld, vindt Rooijakkers.

‘We hebben vorig jaar voor het eerst met Agri Mineraal

gewerkt. Dat was toen nog even wennen. We wisselen nog

wel eens van perceel: als dat niet goed wordt bijgehouden

in de module, ontstaat er enige onduidelijkheid. Ik ga dit

jaar de percelen zelf op Akkerweb intekenen, met de juiste

namen erbij.’ Het programma werkt geo-based. Dat betekent

dat van alle percelen die op een kaart worden ingetekend,

het juiste oppervlak automatisch wordt berekend.

De app berekent ieder perceel apart. De teler kan dus per

perceel een advies uitdraaien. De klant krijgt rapporten van

zijn bemestingsplan, strooibonnen, wettelijke normen,

mineralenbalans, orderbonnen en organische stof-balans.

Die organische stof-balans is interessant voor de groente-

teelt, zegt Hendriksen. ‘Steeds meer telers leveren aan

afnemers die met een keurmerk werken. Een keurmerk als

Stichting Milieukeur (SMK) eist dat telers een organische

stof-balans bijhouden. Het programma kan daar rekening

mee houden door bijvoorbeeld een groenbemester voor

een teelt te adviseren.’

Rust op bedrijf

Theo Rooijakkers

verwacht dat een

goed ingevuld

bemestingsplan in

Agri Mineraal tot rust in de bedrijfsvoering en een hoger

rendement leidt. ‘Als je de module netjes invult weet je

tijdens de teelt en aan het einde van het jaar precies waar je

staat. Daarnaast berekent het programma elke verandering

die je invoert meteen door, zodat je niet voor verrassingen

komt te staan.’ Hendriksen: ‘Een teler krijgt ook gelijk een

overzicht van welke meststoffen voorradig moeten zijn.

Hierdoor verdwijnt het ad hoc-principe. Dat geeft rust voor

de teler en zijn toeleverancier, omdat de meststoffen op tijd

bij de ondernemer worden afgeleverd.’

Rust en rendement met Agri Mineraal

Theo Rooijakkers

‘Als je de module netjes invult,

weet je aan het einde van het jaar

precies waar je staat.’

Ronald Hendriksen

‘Bemestingsplan maken

op basis van verwachte

opbrengst.’

Vollegrondsgroenteteler Theo Rooijakkers uit Helden streeft naar rust en rendement in zijn

bedrijfsvoering. Met het programma Agri Mineraal van Agrifirm Plant heeft hij een goed overzicht

van al zijn percelen, zodat hij het hele seizoen door de juiste teeltbeslissingen kan nemen.

Er is dus nog heel wat onderzoek te verrichten. Omdat er

regionaal grote verschillen zijn is er gekozen voor twee

proeven in Nederland. In Flevoland en West-Brabant is de

druk van trips het grootst en in het westen en zuidwesten is

dat de koolvlieg. De proeven zijn opgezet in opdracht van

het Productschap Tuinbouw en participanten. Specialisten

van onder andere Agrifirm Plant hebben bijgedragen aan

de opzet.

Uit de resultaten blijkt dat er voor de trips in de toekomst

wel middelen aankomen die meerwaarde hebben.

Hoe die in te passen zijn in schema’s moet nog nader

onderzocht worden. Voor de koolvlieg blijft het toch

moeilijk om goede resultaten te krijgen. Ook in 2016 vindt

er onderzoek plaats in spruitkool.

Richard Knol, stagiair van Wageningen UR, heeft ook

onderzoek gedaan naar de tripsproblematiek in Nederland.

Onlangs heeft hij het verslag gepresenteerd en daar komen

heel interessante zaken in naar voren die aanknopings-

punten geven voor vervolgonderzoek. Deze resultaten

bespreken onze specialisten komend seizoen met u.

4

VOLLEGRONDSGROENTEN

Afgelopen teeltseizoenen hebben drie HBO-stagiaires op de

afdeling R&D van Agrifirm Plant onderzoek verricht naar zwarte

vlekken in peen. Er zijn diverse teeltonderdelen bestudeerd,

onderzocht en beoordeeld. Daarbij hebben bemesting,

bodemkwaliteit, gewasbescherming en de oogst onze speciale

aandacht gehad. Met de uitslagen van dit onderzoek verbeteren

we ons advies en daarmee het rendement.

Zwarte vlekken zijn de laatste jaren een echt probleem. Het is een complex van 5 ziekten:

Mycocentrospora acerina, Altenaria radicina, Chalaropsis thielavioides, Chalara elegans en

Acrothecium carotae. Tijdens de teelt is nauwelijks te zien of de peen is geïnfecteerd.

De zwarte vlekken treden pas op in de bewaring en na het wassen. En dan is een partij

peen moeilijk te verkopen.

Waarnemingen

In 2015 hebben we ons gericht op de invloed van beschadigingen bij het rooien die een

gemakkelijke opening kunnen zijn voor diverse ziekten. Het onderzoek is uitgevoerd op dertig

percelen, verspreid over Nederland. Er zijn meerdere waarnemingen gedaan: lucht- en bodem-

temperatuur, bodemvochtigheid, suikergehalte en de aanmaak van speciaal RNA als afweer

tegen zwarte vlekken-complex. Ook zijn er drie oogstmonsters genomen; met de hand geoogst,

van de klemband gehaald en uit de kist.

De verzamelde gegevens zijn statistisch verwerkt om een relatie te kunnen leggen tussen

waarnemingen en het percentage zwarte vlekken op de oogstmonsters. Het blijkt dat de peen

gerooid met de machine gemiddeld een hoger zwarte vlekkenpercentage had dan met de

hand gerooid. Het rooiproces heeft dus invloed op de kwaliteit. De peen die van de klemband is

gehaald had niet meer zwarte vlekken dan die uit de kist. De kans op extra beschadigingen van

de klemband naar de kist is dus klein. Invoer, kloppers en tussenbanden hebben uw aandacht

om beschadigingen en daarmee uitbreiding van de kans op zwarte vlekken tijdens de bewaring

te voorkomen.

RESULTAAT IN BEELD

Rooiproces van invloed op zwarte vlekken in peen

Was tot voor kort de koolmot het insect dat de meeste schade bracht in de

spruitkool, sinds enkele jaren zijn de trips en de koolvlieg de grootste bedreiging.

Voor de bestrijding van rupsen zijn er de laatste seizoenen effectieve middelen behouden

gebleven en zelfs bijgekomen. Voor de bestrijding van trips en koolvlieg geldt dit niet.

Slim bestrijden trips en koolvlieg in spruitkool

De beschikbare middelen ter bestrijding van Phytophthora porri

(papiervlekken) in de teelt van prei zijn beperkt. Op dit moment

zijn alleen Orvego en Folio Gold toegelaten en die mogen twee,

respectievelijk drie keer worden ingezet.

Orvego is in 2015 voor het eerst toegelaten

in de teelt van prei. Zo ontstond de

vraag hoe groot de effectiviteit is ten

opzichte van Folio Gold. Daarvoor

is in juli 2015 een proefveld met

zes objecten in vier herhalingen

aangelegd op een perceel prei met

een verwachte hoge sporendruk

van papiervlekken. Er zijn diverse

spuitschema’s met elkaar vergeleken.

De proefresultaten staan in grafiek 2.

De verschillen in visuele aantasting zijn groot.

Orvego preventief toepassen geeft een

goede bestrijding van papiervlekken. Folio Gold daarentegen laat

een tegenvallend resultaat zien. Waarschijnlijk is hier sprake van

een verminderde gevoeligheid van Phytophthora. Bij een hoge

sporendruk is starten met Folio Gold en eindigen met Orvego

minder sterk dan starten met Orvego en eindigen met Folio Gold.

De proef heeft duidelijk gemaakt welke positie de middelen in het

bestrijdingsschema moeten krijgen.

Phytophthora porri-bestrijding in prei

5

EDITIE MAART 2016RESULTAAT IN BEELD

Aan de slag met trips in preiDe trips die we in prei vinden is vrijwel altijd tabakstrips (Thrips

tabaci). In Nederland veroorzaakt die schade in uien, prei en

koolgewassen en dat betekent kwaliteitsverlies, extra afval en

meer kosten voor schoningswerk. Belangrijk is om de eerste

vlucht goed te pakken, zodat geen opbouw in het perceel

plaatsvindt. Een goede BOS voor het volgen van vluchtver-

wachting en de populatieopbouw is zeer zinvol.

In Maasbree hebben we afgelopen jaar een tripsproef

gehad met Decis (Deltamethrin), Vertimec Gold (Abametine),

Tracer (Spinosad) en Flipper. Die laatste is een nieuw

product. Een biological oftewel een middel van

natuurlijke oorsprong die werkt op alle stadia van de trips.

Het celmembraan wordt aangetast waardoor uitdroging

van het organisme plaatsvindt. Flipper bleek een goede

aanvulling te zijn op het middelenpakket.

In de proef geven de wisselstrategieën een goed resultaat.

De productvolgorde is afhankelijk van de ontwikkelings-

stadia van de trips in het perceel. Samen met uw

Agrifirm-specialist kiest u de beste strategie.

Hendriksen merkte in gesprekken met telers dat zij het

lastig vonden om aan het certificeringssysteem van

Milieukeur te voldoen. ‘De eisen blijken in de praktijk

niet altijd haalbaar’, zegt hij. ‘Veel gewasbeschermings-

middelen krijgen een maluspunt. Vooral bij een teelt als

winterprei, die lang op het veld staat, heb je te maken

met onkruid-, trips- en Phytophthorabestrijding.’

Bonuspunten

De specialist trad in contact met SMK om over de knel-

punten te praten. Hij maakte een lijst met twintig suggesties

inclusief onderbouwing, waarmee telers bonuspunten

kunnen halen. Een groot deel van deze punten is voor

2016 gehonoreerd, zegt Hendriksen. Voorbeelden hiervan

zijn het gebruik van klimaatdoek in plaats van folie of acryl,

de toevoeging van nitrificatieremmers aan varkens-

drijfmest in combinatie met geleide bemesting en het

aantoonbaar terugvoeren van gewasresten/verwerkings-

resten naar het perceel of composteren.

Verder wordt gekeken naar de inzet van gewas-

beschermingsmiddelen. Een teler kan in zijn

gewasbeschermingsplan rekening houden met de

eisen van Milieukeur door een alternatief te kiezen of

te kijken naar het risico op milieubelasting van een

bepaald middel, legt de Agrifirm-specialist uit. ‘Als we

een plan maken voor de bestrijding van insecten zoals

trips, schimmels en luis, of onkruiden moeten we van

tevoren goed nadenken over waar het product naartoe

gaat en wat de eisen zijn of welk keurmerk de afnemer

hanteert. Daar kan de vollegrondsgroentespecialist van

Agrifirm Plant de strategie op aanpassen.’

Hendriksen heeft voor 2016 namens zeven telers

plaatsgenomen in de begeleidingscommissie Milieukeur

vollegrondsgroenten. ‘Daar kan je direct uitleg geven

rondom praktijksituaties’, legt hij uit. ‘Indien mogelijk

proberen we gezamenlijk bij te sturen op specifieke

situaties of knelpunten.’

Prettige samenwerking

Stefanie de Kool, projectleider agro/food bij SMK,

is tevreden over de samenwerking met Agrifirm Plant.

‘Agrifirm Plant is één van onze stakeholders.

We ontvangen graag input over de mogelijkheden

en knelpunten vanuit de praktijk. Het contact en

de uitwisseling van informatie verloopt prettig.

De specialisten van Agrifirm Plant komen op veel

bedrijven en er wordt goed meegedacht over de

verduurzaming van de teelt. Voor ons is het belangrijk

om een evenwichtig beeld te hebben: ons College van

Agrifirm Plant intermediair voor telers en SMKAgrifirm Plant en Stichting Milieukeur (SMK) werken in

2016 intensief samen voor een betere afstemming.

‘We zitten op de goede weg’, zegt Ronald Hendriksen,

vollegrondsgroentespecialist bij Agrifirm Plant.

‘Maar het blijft belangrijk elkaar op te zoeken en

het gesprek aan te gaan.’

Deskundigen laat zich adviseren door diverse belanghebbende

partijen. Wij denken dat er nog veel kansen liggen voor de

Nederlandse tuinbouw om te verduurzamen. Agrifirm Plant kan

daar een belangrijke rol in spelen.’

100908070605040302010

0

21-9-2015

10-9-2015

30-9-2015

26-10-2015

12-11-2015

3-12-2015

24-12-2015

14-1-2016

1 Untreated Check2 Syngenta3 BASF4 Syngenta +Wetcit5 Exp. Agrifirm 16 Exp. Agrifirm 2

Grafiek 2: % aantasting papiervlekkenziekte prei

6

Wat is in sluitkool het voordeel van rijenbemesting?

VOLLEGRONDSGROENTEN RESULTAAT IN BEELD

In het verleden is er meerdere jaren door Agrifirm

Plant onderzoek gedaan naar rijenbemesting

versus volvelds. Daarbij is onder andere volvelds

gestrooide kalkammonsalpeter vergeleken met

NTS 27 + 7,5 SO3 in de rij. Qua opbrengst bleken

er gemiddeld genomen weinig verschillen.

Met toepassing in de rij werd met 10% minder

stikstof wel hetzelfde resultaat behaald.

Als in sluitkool de volledige stikstofbehoefte in de

rij wordt toegepast, bestaat er kans op wortel-

verbranding. Om dit risico te beperken, wordt de

meststof een stukje van de rij af gelegd. Hierdoor is

de start doorgaans wat trager. Maar dit wordt deels

opgevangen door vlakbij de wortels een zachte

meststof als startgift te leggen.

Dit kan met Maxistart

microgranulaat NP 10-31

of Top Flow PK 30-5.

Zo wordt ook op de

hoeveelheid fosfaat bespaard,

waardoor mogelijkheden ontstaan voor het

aanvoeren van organische mest of compost.

Naast de vorm en de manier van toepassen, spelen

er nog veel meer factoren een rol. Om tot een

verantwoorde keus te komen, kunt u samen met

uw specialist bepalen wat in uw specifieke situatie

het beste is.

Traditioneel wordt sluitkool volvelds met korrels bemest.

Sinds enkele jaren staat bemesting in de rij weer

meer in de belangstelling. Is dit beter dan

volveldsbemesting? Een veelgestelde vraag.

Agrifirm Plant heeft afgelopen jaar Handy

Firm gelanceerd. Een webwinkel met een

ruim assortiment van bedrijfsbenodigdheden

voor akker- en tuinbouw. Handy Firm biedt

onder andere informatie en advies over:

• wildafweer

• teeltbescherming- en vervroeging

• watermanagement

Online en op rekening

De artikelen in de Handy Firm bestelt u snel

en eenvoudig online op rekening. Bovendien

worden ze gratis bezorgd. Handy Firm vindt

u op onze website bij vollegrondsgroenten

onder het item: Handy Firm: bedrijfsbeno-

digdheden.

TOPTIP!

Compleet pakket wildafweer Agrifirm Plant biedt een compleet pakket wildafweer aan. En dat is niet voor niets. Want om

schade in gewassen door wild en vogels zoveel mogelijk te voorkomen, is het afwisselen

van producten het meest effectief. De dieren worden steeds op een andere manier in

verwarring gebracht en blijven voor langere tijd weg. Wij leveren onder andere een

knalapparaat, konijnennetten, geluidssystemen en diverse vliegers.

Laserpen blijvend effectief

Speciaal voor het verjagen van ganzen, kraaien en duiven op grote afstand is er een

laserpen beschikbaar met een bereik van twee kilometer. Vogels wennen niet aan de

groene laserbundel. Dus als de laserpen regelmatig gehanteerd wordt, gaan de vogels uw

perceel als onveilig gebied beschouwen. Een klein, effectief en gunstig geprijsd product!

En u kunt de laserpen nu ook uitvoeren met een kijker, zodat u de bundel beter kunt

volgen. De laserpen is te bestellen via de bestelapp.

Vraag & antwoord

Handig bestellen

Jan Schipper, teeltspecialist

Ervaring in de bollenteelt

Agrifirm Plant heeft middels onderzoek vastgesteld dat

leliebollen veilig blootgesteld kunnen worden aan hoge

concentraties CleanLight UV. Dit heeft geen negatieve invloed

op de bolkwaliteit en op de groei van de lelie na uitplanten. In

onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Agrifirm Plant, is door

PPO Lisse aangetoond dat de methode CleanLight UV effectief

is tegen PlAMV bij de getoetste lichtintensiteit. De milieuvrien-

delijke CleanLight UV behandelingsunit is een kant en klare

machine die ingebouwd kan worden in de verwerkingslijn.

Multifunctioneel

CleanLight UV is multifunctioneel en kan breed ingezet

worden ter bestrijding van schimmels, bacteriën en virussen.

Phytophthora is een algemeen voorkomende schimmel, die

rotstrukken veroorzaakt in kool. Jaarlijks gaat een deel van

de sluitkool tijdens bewaring verloren door Phytophthora.

Een aanzienlijke kostenpost. Op dit moment zijn er geen

middelen toegelaten om deze schimmel te bestrijden.

Om na te gaan of een naoogstbehandeling met CleanLight UV

op de oogstband de schade zou kunnen beperken, heeft

Telersvereniging Rodeko door Proeftuin Zwaagdijk onderzoek

laten doen naar de werking. De eerste resultaten gaven

aanleiding om vervolgonderzoek in te zetten waarvan de

resultaten tijdens de ledenvergadering van Rodeko in maart

worden gepresenteerd.

CleanLight heeft inmiddels een behandelingsunit ontwikkeld

voor op de oogstband, die de strukken van de langskomende

kolen enkele seconden beschijnt.

7

EDITIE MAART 2016RESULTAAT IN BEELD

Ultraviolet licht staat bekend om toepassingen voor oppervlakte desinfectie,

luchtzuivering en waterzuivering. CleanLight bv heeft daarnaast de gepatenteerde

CleanLight UV ontwikkeld als gewasbeschermingstechniek. CleanLight UV kan

ingezet worden ter bestrijding van schimmels, bacteriën en virussen op planten.

Voorwaarde is dat de organismen in hun gevoelige stadium aan de juiste

concentratie UV licht worden blootgesteld.

Op 1 juni 2016 doet de comparatieve assessment, ofwel de

vergelijkende beoordeling, van alle toegelaten middelen zijn

intrede. Deze beoordeling geldt alleen voor de zogenaamde

substitutiestoffen: middelen die de EU om milieutechnische

redenen liever wil vervangen. Als er betere alternatieven zijn,

krijgt de toepassing geen toelating of verlenging hiervan.

Dit uitvloeisel van de Europese verordening wordt op nationaal

niveau bekeken. Het gevaar bestaat dat het middelenpakket

verder verschraalt waardoor bijvoorbeeld resistentiemanage-

ment in de knel komt.

‘De eerste signalen zijn dat men er in Nederland praktisch mee om gaat en de gevolgen voor

kleine teelten meevallen’, zegt Paul Goorden, productmanager gewasbeschermingsmiddelen

bij Cebeco Agrochemie. Hij bekijkt de zorg voor een breed middelenpakket liever ruimer.

‘Door nieuwe inzichten worden de Europese eisen bij de toelating en herbeoordeling van

middelen jaarlijks strenger. Daarbij komen nog nationale eisen. Nederland stelt bijvoorbeeld

extra eisen aan normoverschrijdingen in het oppervlaktewater. Gelukkig zijn er nog

ontwikkelingen bij fabrikanten die ervoor zorgen dat er nieuwe middelen bij komen’,

relativeert hij.

Naar telers toe benadrukt hij het belang van duurzame gewasbescherming om ook in de

toekomst over een voldoende breed pakket te kunnen blijven beschikken.

Extra eisen voor gewasbeschermingsmiddelen

CleanLight UVInnovatieve techniek beperkt verspreiding schimmels, bacteriën en virussen

Arie Roos

VOLLEGRONDSGROENTEN

8

Colofon

Drie vragen aan Willem van der Heijden, vollegronds-

groententeler in Den Dungen

1. Wat betekent ‘de bodem in balans’ voor jullie?

De bodem in balans is het allerbelangrijkst voor onze

bedrijfsvoering! Ons teeltdek is ons banksaldo.

De afgelopen vijf jaar hebben we geïnvesteerd in

eigen grond. Hierdoor bepaal ik zelf wat er met de

bodem gebeurt qua voeding en gewasbescherming.

Ons streven is dat elementen in de juiste verhouding in

de bodem aanwezig zijn en opneembaar voor de plant.

Daarnaast streven we naar een goede bodemstructuur.

Om het organisch stofgehalte op peil te houden, vullen

we de bodem aan met compost en stalmest. We merken

dat onze grond en dus de gewassen weerbaarder

worden.

2. Hoe groot is de aaltjesproblematiek

op jullie bedrijf?

Schadelijke aaltjes vormen een toenemend probleem

in diverse teelten vanwege het terugdringen van het

gebruik van chemische grondontsmettingsmiddelen

en beperkte inzet van chemische gewasbeschermings-

middelen. Wij hebben zelf geen grote problemen. Door

maximaal gebruik van vruchtwisseling en de keuze voor

een juiste groenbemester krijgen schadelijke aaltjes hier

nauwelijks kans. Het probleem blijft wel sluimerend

aanwezig. Door intensief bemonsteren weten we of en

welke aaltjes er aanwezig zijn. Op basis daarvan kiezen

onze we onze groenbemester. De teelten van Tagetes en

Japanse haver passen goed binnen onze bedrijfsvoering

en bestrijden het schadelijke wortellesieaaltje

Pratylenchus penetrans. Voordat we de groenbemester

inwerken, klepelen we het gewas eerst fijn om het

inkuileffect te voorkomen.

3. Welke bijdrage levert Agrifirm Plant?

Telers hebben een steeds hoger kennisniveau. We zien

onze vollegrondsgroentenspecialist Rolf van Dijck

daarom als sparringpartner. Daarnaast heb ik nog meer

adviseurs, zoals mijn vader. Hun visies leg ik naast elkaar

om vervolgens zelf te beslissen. Nieuwe kennis en

innovaties leveren mij voordelen op. Agrifirm Plant

investeert veel in proeven om deze kennis in praktijk te

brengen. Er liggen diverse praktijkproeven op het gebied

van gewasbescherming en voeding, onder andere op

PPO-locaties. Daar kun je bijvoorbeeld zien wat langzaam

werkende meststoffen of bodemverbeteraars doen en

of nieuwe, alternatieve middelen werken. Ook hun

winterlezingen zijn interessant.

Teeltkrant vollegrondsgroenten is een uitgave van Agrifirm Plant.

Redactie en productie

Agrifirm Plant, www.agrifirm.com/plant, T 088 488 12 70

Vormgeving en concept

Emotion

Fotografie

Agrifirm Plant, Albert Brunsting, Sjoerd Stellingwerf,

Ivo Hutten, Marnix Klooster, Wim Roefs.

Drukwerk

Bek

Deze krant is gedrukt op BalancePure® papier.

Volg ons ook op facebook en twitter.

VRAAG HET DE TELER

Vollegrondsgroentenbedrijf Willem van der Heijden VOF

Vruchtwisseling

• Van der Heijden maakt optimaal gebruik van vruchtwisse-

ling. Teel vooral geen schadegevoelig gewas na een goede

waardplant. Globale informatie over waardplantstatus en

schadegevoeligheid is te vinden op www.aaltjesschema.nl.

Agrifirm Plant gebruikt NemaDecide. Voor Pratylenchus

penetrans en Meloidogyne chitwoodi kan dit programma

de vermeerdering op een groot aantal gewassen nauw-

keuriger voorspellen.

Intensieve bemonstering

• Intensieve bemonstering is goed, want aaltjes-

besmettingen zijn zeer grillig. Op het ene deel van een

perceel kan een besmetting heel laag zijn terwijl die op

een ander deel van het perceel zo hoog is dat je er niet

schadevrij kunt telen. Daarom adviseren wij monsters te

nemen van maximaal 1 ha. Beter een keer per vijf jaar een

goede bemonstering per ha, dan ieder jaar één monster

per 5 ha.

Bemonsteringstijdstip

• Bemonster op het goede moment. Altijd na een goede

waardplant, bij voorkeur vlak na de teelt. Dan is de kans op

het vinden van aaltjes het grootst. En vraag om incubatie,

dan wordt ook gekeken naar aaltjes in de gewasresten,

anders wordt de aaltjespopulatie onderschat.

Tips voor bestrijding van aaltjes

Voor vragen en bestellen kunt u ons bereiken via 088 488 12 70 of plant@agrifirm.com. Uw bestelling kunt u plaatsen via Mijn Agrifirm of de BestelApp!

Eigenaren: Willem en Carolien van der Heijden

Oppervlakte: 35 ha in eigendom

Gewassen: prei (hoofdteelt), selderij, tuinbonen, snijbonen,

witte kool, spitskool, winterpeen

Grondsoort: zand

Medewerkers: een vaste medewerker, ouders,

wisselend aantal seizoenarbeiders