agrarisch nieuws

Akkerbouwer Arian de Jong:‘Een goed plan maken en kringlopen sluiten Samenwerken en overschakelen naar biologische landbouw was

een goede zet van drie akkerbouwers in de Hoekse Waard.

Op de jonge zeeklei groeien niet alleen aardappelen, groenten

en granen, maar ook grasklaver voor eigen koeien.

Lange rente omhoogDe rente is nog altijd heel laag. Wel is de kapitaalmarktrente

de laatste tijd wat opgelopen. Sinds maart had de Europese

Centrale Bank (ECB) geen extra maatregelen meer genomen,

maar daar is onlangs verandering in gekomen.

krachtvoer voor ondernemers in de sector

Nederland zuivelland: van meer naar beter De zuivelketen is een parel van de Nederlandse economie, maar

zit in een lastige fase. Afgelopen jaren is de melkveestapel te hard

gegroeid, waardoor het landelijk fosfaatplafond is doorbroken. Nu is

de introductie van fosfaatrechten onvermijdelijk.

Insectenkweek, kleine sector grote kansenIn Europa ontwikkelt zich een interessante markt voor insecten.

Niet alleen voor food (humane voeding), maar vooral voor feed

(diervoeding). Insecten bestaan uit diverse delen, waarvan de eiwitten

en olie het meest waardevol zijn.

1Agrarisch Nieuws >

December 2016

Nieuwsbrief voor de agrarische sector

inhoud>>

>>

>>

>>

>>

>>

>>

>>

>>

>>

<< terug naar begin

Samenwerken en overschakelen naar biologische landbouw was een goede zet van

drie akkerbouwers in de Hoekse Waard. Op de jonge zeeklei groeien niet alleen

aardappelen, groenten en granen, maar ook grasklaver voor eigen koeien. Die koeien

leveren voldoende mest voor alle gewassen en goede melk en kaas op de koop toe.

Zo is de cirkel rond.

Machines vervangen De drie besloten om een intensieve vorm van samenwerking op te zetten, In

eerste instantie om het machinepark te delen. Al snel kwamen zij erachter dat

daar ook nadelen aan kleven. “Als je machines deelt, dan moet je eigenlijk ook een

gezamenlijk bouwplan maken,” legt De Jong uit. “Dus besloten we uiteindelijk dat

het beter was om de drie bedrijven samen te voegen tot één bedrijf.”

Het moment van samengaan en overstappen op biologische akkerbouw was goed

gekozen. De drie ruilden hun machines in die overbodig waren. Sproeimachines

maakten plaats voor een goede schoffelmachine en andere precisieapparatuur.

Akkerbouwer Arian de Jong:>>

‘Een goed plan maken enkringlopen sluiten’

Ook werden de kavels vergroot tot blokken van 20 tot 25 ha. Iedere

ondernemer ging daardoor maar twee gewassen telen, in plaats van heel veel

verschillende gewassen.

Ook maakten ze een goede taakverdeling. Arian: “Het is een geluk dat we

alle drie zo verschillend zijn, zodat we ons hebben kunnen specialiseren. Ik

ben bijvoorbeeld verantwoordelijk voor certificering en financiën en doe dat

met plezier.” Pieter Hugo houdt zich bezig met mechanisatie en arbeid en Ard

met de verkoop.

2Agrarisch Nieuws >

<< terug naar begin

Volledig traceerbaarMet de komst van de biologische teelt veranderde er ook veel aan de afzetkant.

Biostee liet in eerste instantie de afzet over aan derde partijen. Dit is niet goed

bevallen, omdat korte lijnen beter werken. Producten worden nu onder eigen regie

verwerkt en verpakt.

De samenwerking tussen de ondernemers maakte hen ook interessanter

voor marktpartijen. “Ons doel is om zo ver mogelijk de keten in te gaan, tot

groothandelsniveau”, legt Arian uit. “De producten zijn volledig te traceren, tot het

perceel waarop ze zijn gegroeid. Afnemers vinden dat belangrijk. Dat is zo mooi aan

de bioteelt.”

Voor de biologische teelt is het ook belangrijk om biologische mest te gebruiken.

Het Duitse keurmerk Naturland stelt dat bijvoorbeeld als eis. In 2008 heeft Biostee

daarom al geïnvesteerd in mestopslag om zo voldoende mest op voorraad te hebben

en de eerste kringloop te sluiten.

Eigen veeNaast aardappelen, uien, peen, knolselderij en conservengroenten zijn luzerne en

grasklaver toegevoegd aan het bouwplan. Deze gewassen zijn bodemverbeteraars

die het organische stof gehalte omhoog brengen en stikstof vastleggen. Na vier jaar

groenteteelt volgen twee jaren van rust.

Met de komst van grasklaver is Biostee weer een hele nieuwe weg ingeslagen.

Zo merkten de ondernemers al snel dat hun grasklaver erg gewild is vanwege de

‘Het is een groot geluk dat we zo verschillend zijn’

3Agrarisch Nieuws >

<< terug naar begin

‘Kringlopen sluiten is iets dat je moet proberen’

‘Je moet eerst de trein op de rails hebben en dan pas gaan rijden’

hoge kwaliteit. Koeien geven daardoor meer melk van goede kwaliteit. Het duurde dus

niet lang voordat het plan ontstond om zelf koeien te gaan melken, om een volgende

kringloop te sluiten. Dat lukte in 2014.

“We hebben best een tijdje gezocht naar een goede boerderij en die vonden we

uiteindelijk vlakbij in Strijen. Maar wij hebben natuurlijk geen verstand van koeien”,

vertelt Arian. Ze leerden een jonge boerenzoon kennen die daar oog voor had. Inmiddels

heeft Biostee een melkstal met 200 dieren, die biologische melk levert aan coöperatie

EkoHolland. Een deel van de melk gaat naar de Mèkkerstee in Ouddorp, een boerderij

waar biologische kaas wordt gemaakt.

Op de rails“De cirkel is nu rond”, vindt Arian. “We hebben twee deeltijdpartners gevonden die

gewassen met ons telen. Groei is namelijk geen doel, alleen als deze toegevoegde

waarde heeft voor het al bestaande.” Achteraf is het hele traject van samenwerking en

omschakelen hem meegevallen. Hij en zijn collega’s voelen zich daar goed bij.

“De kunst van omschakelen is om allereerst de hele trein op de rails te hebben en pas

daarna te gaan rijden. Dat geldt voor goed zaad, een goed bemestingssysteem en een

planmatige aanpak. Het is belangrijk om het bouwplan per seizoen goed in te vullen.

En als je het echt goed wilt doen, dan moet je proberen om kringlopen te sluiten, om

kwaliteit te leveren en het milieu zo min mogelijk te belasten.” <<

4Agrarisch Nieuws >

ECB heeft na driekwart jaar weer verruimende maatregelen aangekondigdHet was alweer negen maanden geleden dat de ECB verruimende maatregelen nam.

Omdat de inflatie na april weer wat opliep en de kerninflatie1 stabiel bleef, besloot de

ECB een tijd lang pas op de plaats te maken. Daar kwam bij dat enkele maatregelen

pas in juni ingingen.

Nu stond de ECB voor het moment om een besluit te nemen over de kwantitatieve

verruiming. Haar lopende opkoopprogramma van obligaties zou namelijk in principe

lopen tot eind maart 2017. De bank heeft besloten langer door te gaan met het

opkopen van obligaties, namelijk tot eind december 2017. Wel gaat het maandelijkse

opkoopbedrag in april naar beneden. Daarnaast wordt het arsenaal aan op te kopen

papier vergroot, omdat er anders niet meer voldoende papier beschikbaar zou zijn.

lange rente omhoog

Renteontwikkeling >>

Bij dit besluit speelt mee dat volgens de zogeheten staframingen van de Bank de

inflatie zelfs in 2019 met 1,7 procent nog onder de streefwaarde van (bijna)

2 procent ligt. Reden voor de ECB om verder te verruimen.

De driemaands Euriborrente is de voorbije maanden nauwelijks verder gedaald

(slechts 1 à 2 basispunten). Deze rente is al ruim anderhalf jaar negatief en ligt nu

iets onder -0,3 procent. We verwachten dat de Euriborrente ook in 2017 zo laag zal

blijven. laag zal blijven.

De rente is nog altijd heel laag. Wel is de kapitaalmarktrente de laatste tijd wat

opgelopen. Sinds maart had de Europese Centrale Bank (ECB) geen extra maatregelen

meer genomen, maar daar is onlangs verandering in gekomen.

5Agrarisch Nieuws >

<< terug naar begin

6Agrarisch Nieuws >

Kapitaalmarktrente is gestegen en gaat verder omhoogDe tienjaarsrentes in Nederland en Duitsland zijn nog altijd laag, maar zijn

sinds eind september wel wat opgelopen. De periode van negatieve ‘lange’

rentes lijkt nu achter ons te liggen. In de eerste week van december lag de

Nederlandse tienjaarsrente op ongeveer 0,5 procent. Daarmee is deze rente

eerder gestegen dan we zo’n kwartaal geleden nog voorzagen. De rentes

zijn onder meer opgelopen onder invloed van ontwikkelingen in de VS. Zo

gingen de financiële markten er steeds meer vanuit dat de Amerikaanse

centrale bank (de Fed) de rente in december gaat verhogen. Dat leidde tot

een wat hogere lange rente in de VS. Ook de verkiezing van Donald Trump

tot president dreef de rente op.

We gaan ervan uit dat de tienjaarsrente de komende kwartalen verder

omhooggaat. Die verwachting heeft te maken met het stimulerende beleid

dat de nieuwe Amerikaanse president waarschijnlijk gaat voeren. Daardoor

zullen de economische groei en de inflatie in de VS in 2017 hoger uitvallen

dan eerder werd gedacht. Dat zal leiden tot een hogere lange rente in de

VS – ook al omdat de Fed zich genoodzaakt zal zien haar rentetarieven

méér te verhogen. De hogere lange rente in de VS trekt ook de lange rente

in de eurozone wat omhoog. Daar staat tegenover dat de verruimende

maatregelen van de ECB de rentestijging hier nog wat zullen afremmen. <<

Nico Klene

Economisch Bureau ABN AMRO

1 Kerninflatie is de inflatie exclusief de prijsontwikkeling van energie, voeding, alcohol en tabak.

<< terug naar begin

7Agrarisch Nieuws >

In Sectorvisie worden ontwikkelingen, trends of opvallende gebeurtenissen

van verschillende branches belicht.sector visie

Afgelopen weken is door de gehele zuivelketen hard gewerkt aan het fosfaatreductieplan voor de melkveehouderij. Dit plan moet leiden tot een fosfaatreductie van 8,2 miljoen kilo, behoud van de derogatie 2017 én de basis beiden voor de onderhandelingen over de periode 2018 – 2021. Het belang van de derogatie voor de Nederlandse landbouw is evident. ABN AMRO spreekt dan ook haar volledige steun uit aan de stoppersregeling als onderdeel van het totale fosfaatreductieplan.

Eerder dit jaar lanceerde staatsecretaris Van Dam de plannen voor fosfaatrechten in

de melkveehouderij. Door bezwaren van de Europese Commissie op het gebied van

ongeoorloofde staatsteun is de introductie van de fosfaatwetgeving uitgesteld tot

1 januari 2018. Er zijn derhalve geen wettelijke maatregelen om fosfaatreductie al in 2017

te realiseren. Terwijl de sector meer fosfaat produceert dan met de Europese Commissie

is afgesproken. Dit is voorwaardelijk voor de derogatie die het mogelijk maakt om meer

stikstof aan te wenden op onze hoog productieve landbouwgronden.

Het siert de sector, nu er geen wettelijke mogelijkheden meer zijn, dat ze zelf regie neemt

en met een heel stevig reductieplan komt. We realiseren ons dat dit offers vraagt van

alle spelers. Dit plan ondersteunen we met overtuiging en we hopen dat we met deze

gezamenlijke inspanning een sterke en duurzame zuivelketen behouden. Dat is een zaak

van sectorbelang en van nationaal belang.”

>> ABN AMRO ondersteunt fosfaatreductieplan melkveehouderij Stoppersregeling Een belangrijk onderdeel van het fosfaatreductieplan is de stoppersregeling. Hiermee

worden melkveehouders die overwegen hun bedrijf te beëindigen ondersteund. Bij deze

regeling spelen banken ook een rol. Relaties van ABN AMRO die hun melkveebedrijf

beëindigen, ontvangen 1200 euro per melkkoe als voorschot op in 2018 te verkopen

fosfaatrechten.

De bank draagt zelf het risico van het liquiditeitsvoorschot. Daarnaast worden stoppende

melkveehouders geholpen door het Ministerie van Economische Zaken en Zuivel NL.

Deze twee partijen bieden stoppers een stimuleringspremie, die wordt afgebouwd in drie

tranches.

Stoppen is een impactvolle beslissing We realiseren ons dat stoppen van het familiebedrijf een impactvolle en emotionele

beslissing is. Meestal gaat het om bedrijven die al generaties in de familie zijn. Daarom

bieden we relaties die deze stap overwegen aan om de gevolgen in beeld te helpen

brengen. Wat gebeurt er met de kasstroom en het gezinsinkomen? Resteert er voldoende

vermogen voor de oude dag? Zijn vervolginvesteringen nodig voor omschakeling? Hoe

stop ik op fiscaal vriendelijke wijze? Voor deze en andere vragen gaan onze specialisten

graag in gesprek met ondernemers.

Pierre Berntsen

Directeur Agrarische Bedrijven ABN AMRO

<< terug naar begin

8Agrarisch Nieuws >

In Sectorvisie worden ontwikkelingen, trends of opvallende gebeurtenissen

van verschillende branches belicht.sector visie

>>Verduurzaming in de sierteelt Van schaalvergroting naar netwerken naar Smart & Small

Kortgeleden las ik een inspirerend interview met Henk Jan Beltman, chief chocolade

officer van Tony’s Chocolonely. Zij hebben het nobele streven om de chocolade

industrie kindslaafvrij te maken. Imago is nothing zegt Beltman, het gaat alleen om

wat je bent. Klanten komen bij Tony’s pas op de derde plaats. Als je niet als een goed

team samenwerkt en niet trots bent op je product heeft het geen zin om klanten op

de eerste plaats te zetten.

De sierteeltsector zet goede stappen om gezamenlijk de transparantie op een hoger

niveau te krijgen. Het recent opgerichte Platform Duurzame Sierteelt wil de regie

nemen om verdere verduurzaming bij de teelt van bloemen en planten te stimuleren.

Initiatieven als Benefits of Nature en de circulaire orchidee van Koeleman

Potplanten onderstrepen de drang naar openheid en eerlijkheid. Duurzaamheid is een

belangrijk thema waarbij open kennisuitwisseling kan zorgen dat de gehele sector

zijn footprint verbetert. Je wordt tenslotte door de consument en actiegroepen

vaak beoordeeld op de zwakste schakel. Als circulaire economie de overtreffende

trap van duurzaamheid is, is het ook mooi om te zien dat Repeat Flowers bloemen

hergebruikt. Als dat lukt, dan zit het met de kwaliteit van de producten wel goed.

Jan de Ruyter

Sectormanager Plantaardige Sectoren

>>Smart & small is de kreet die je steeds meer hoort van beleidsmakers als het

gaat over de Nederlandse landbouw. Schaalvergroting was altijd het streven om

de arbeidskosten te kunnen beperken.

Produceren in netwerken is het nieuwe streven; slim en kwalitatief hoogstaand.

Daar zijn we nog niet. Om dit een succes te maken, heb je inzicht nodig in de

vraag op korte en vooral ook de lange termijn. Maar ook een mechanisme om

tijdelijk in volume terug te schakelen, waarbij de pijn verdeeld wordt, en inzicht in

de kwaliteit en volume van de producten die ‘eraan komen.’

Hiervoor zijn informatiesystemen nodig om dit inzicht te verschaffen.

Het resultaat is echter duidelijk: ieder in het netwerk kan daardoor gefundeerd

beslissingen nemen op welke manier zijn kapitaal het beste rendeert.

Wilbert Hilkens

Sectormanager Dierlijke Sectoren

>>

9Agrarisch Nieuws >

In Europa ontwikkelt zich een interessante markt voor insecten.

Niet alleen voor food (humane voeding), maar vooral voor feed

(diervoeding). Insecten bestaan uit diverse delen, waarvan de

eiwitten en olie het meest waardevol zijn. Insecteneiwit afkomstig

van de zwarte soldaatvlieg (black soldier fly, BSF of Hermetia

Illucens) en de kleine meelworm (ook wel de Buffalo-worm)

is in prijs en kwaliteit het meest concurrerend met vismeel en

soja-eiwitextract van hoge kwaliteit. De productievolumes van

insectenkwekers zijn nog klein. De vraag neemt echter sterk toe,

waardoor in de nabije toekomst uitbreiding van de productie mag

worden verwacht.

insectenkweekkleine sector grote kansen

Kleine sector voor kleine nichemarktenDe Nederlandse insectensector is kleinschalig: er zijn zo’n 25 bedrijven actief. De

meeste bedrijven kweken één soort insect, zoals de meelworm, sprinkhaan, krekel

of BSF. Naar schatting wordt er in Nederland in totaal vijfhonderd ton insecten (nat)

geproduceerd, met een totale omzet van tussen de drie en zeven miljoen euro. De

koplopers nemen hiervan de helft voor hun rekening. Zij investeren in opschaling,

mechanisering en automatisering.

ABN AMRO rapport: >>

<< terug naar begin

10Agrarisch Nieuws >

De Europese markt voor toepassing van insecten voor food is een nichemarkt:

Europeanen eten – in tegenstelling tot Aziaten – weinig insecten. Toch groeit deze

markt jaarlijks gestaag met 10 à 25 procent doordat de vraag naar hoogwaardige

insecteneiwitten stijgt, bijvoorbeeld als speciale voeding voor kinderen en zieken. De

markt voor hobby petfood, zoals levende sprinkhanen voor reptielen, is stabiel. Vanuit

de professional petfood-industrie groeit de vraag naar speciale huisdiervoeding: honden-

en kattenvoer met insecteneiwit. Hier liggen dus marktkansen. Verder is het mogelijk

om binnen de huidige Europese wetgeving nichemarkten te ontwikkelen voor feed,

zoals de toepassing van insectenolie en levende insecten in pluimvee- en varkensvoer.

Meer circulariteitInsecten kunnen organische nevenstromen van de landbouw en voedselverwerkende

industrie veranderen in waardevolle grondstoffen, zoals insecteneiwit. Deze

grondstoffen kunnen vervolgens worden ingezet voor toepassingen in verschillende

marksegmenten, waaronder (pet)food en feed. Deze toepassingen zijn steeds gericht

op het begin van een nieuwe voedselketen voor mens en dier. Kortom: insecten kunnen

de kringloop laten sluiten. Met de groei van de insectensector kan ook de circulariteit

van de Nederlandse landbouw en voedingsmiddelenindustrie groeien. <<

Wilbert Hilkens

Sectormanager Dierlijke Sectoren >>

Succesfactoren: kennis, kapitaal en ketenaanpak

Insectenkweek: kleine sector, grote kansen

Meer weten? Download hier

het volledige rapport.

‘De potentiële markt voor insecteneiwit in veevoertoepassingen is vele malen groter dan het huidige aanbod’

Hans WullemsRelatiemanager ABN AMRO Agriteam Midden-Nederland

<< terug naar begin

11Agrarisch Nieuws >

van meer naar beterDe melkveehouderij heeft zichzelf in een lastig pakket gewerkt.

De zuivelketen is een parel van de Nederlandse economie, maar zit in een

lastige fase. Afgelopen jaren is de melkveestapel te hard gegroeid waardoor

het landelijk fosfaatplafond is doorbroken. Nu is de introductie van

fosfaatrechten onvermijdelijk.

2017 wordt een lastig jaar. De melk- en fosfaatproductie moet worden

ingeperkt om de derogatie te behouden en inperking met terugwerkende

kracht zal op veel melkveebedrijven pijn doen. Zelfs na januari 2018 staan

ondernemers voor een lastig dilemma als ze zouden willen groeien. Zij zien

hun marges versmallen of zelfs verdampen door de kosten van

fosfaatrechten.

We gaan terug naar de dynamiek van voor april 2015.

Van meer naar beter De Nederlandse zuivelketen heeft een goede uitgangspositie en speelt

Champions League. We zijn dan misschien niet leidend in kostprijs, we

hebben een ijzersterk imago en goede toegang tot belangrijke groeimarkten.

Onze toekomst ligt niet zozeer in volumegroei, maar in waarde toevoegen.

Kortom: Van meer naar beter. Verdere uitbouw van deze sterke punten vereist

ABN AMRO rapport: >>

Nederland zuivelland:

extra inspanningen. Maar er is geen weg terug: focus op de bovenkant van de markt is

de beste remedie tegen negatieve gevolgen van prijsvolatiliteit. Marktdynamiek voorkom

je er niet mee, maar het zorgt wel voor hogere pieken en

minder diepe dalen. En voor een betere gemiddelde

melkprijs door de jaren heen.

Meer leest u in ons nieuwe zuivelrapport.

Nederland Zuivelland - Van meer naar beter. <<

Pierre Berntsen

Directeur Agrarische Bedrijven ABN AMRODisclaimerDe in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op door ABN AMRO betrouwbaar geachte gegevens en informatie, die op zorgvuldige wijze in onze analyses en prognoses zijn verwerkt. Noch ABN AMRO, noch functionarissen van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. De weergegeven opvattingen en prognoses houden niet meer in dan onze eigen visie en kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd.

©ABN AMRO, februari 2016

Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Het gebruik van tekstdelen en/of cijfers is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijke toestemming is verkregen van ABN AMRO. Teksten zijn afgesloten op 26 februari 2016.

Nederland zuivelland Van meer naar beter

abnamro.nl

Oktober 2016

<< terug naar begin

12Agrarisch Nieuws >

De landbouw wordt in hoog tempo grootgebruiker van hightechsystemen

en datatechnologie. Dankzij de nieuwe technologie weten bedrijven beter

dan ooit wat er op de vierkante kilometer gebeurt, maar ook op de vierkante

millimeter. Met deze kennis is nog veel winst te behalen. De noodzaak op

wereldschaal hiervoor is bekend: negen miljard monden moeten gevoed

worden. Nederlandse landbouw is bij uitstek geschikt om de toepassing van

deze technologie te optimaliseren vanwege het hoge opleidingsniveau en de

risicohouding van Nederlandse boeren. Maar om te kunnen profiteren van de

nieuwe smart farming-ontwikkelingen, is het nodig dat boeren zelf de regie

gaan voeren. Daarvoor is verdieping nodig in deze ontwikkeling en initiatief

om hiermee te experimenteren.

smart farmingwijzer worden van

ABN AMRO rapport: >>

<< terug naar begin

13Agrarisch Nieuws >

De beloften van smart farming zijn duidelijk:

>> minder administratieve druk en groter gebruikersgemak bij gegevensbeheer;

>> kostenbesparingen door gerichtere inzet van voer, kunstmest en

gewasbeschermingsmiddelen;

>> minder tijd nodig voor productie;

>> hogere verkoopwaarde van de primaire producten;

>> gewaarborgde voedselveiligheid.

Deze gelden voor alle landbouwtakken: melkveehouderij, akkerbouw en

de intensieve veehouderijtakken. Er wordt volop in landbouwdatastromen

geïnvesteerd, vooral door bedrijven in de agribusiness, technologiebedrijven en

door private investeerders. Met als doel om een strategische positie in te nemen

op het gebied van landbouwdata.

Alleen: de omarming van nieuwe technologie door individuele boeren blijft achter.

Vaak is door alle complexiteit niet duidelijk waar nu precies de waarde voor de

boer zit. Boeren besteden onvoldoende aandacht aan de vraag hoe technologie

hun positie kan versterken. Hierdoor dreigen ze een informatieachterstand op te

lopen, die hun positie in de verschillende productieketens ondergraaft en waardoor

ze hun fair share van de waarde dreigen mis te lopen. Om dit te voorkomen, is

het van belang dat er een visie en een strategie komen waarin het belang van de

individuele boer centraal staat.

Boeren kunnen actief zelf aan de slag met data als een nieuwe grondstof. Ze

kunnen evalueren wat werkt voor hun bedrijf en zo leren waar voor hen de waarde

ligt. Dat hun brancheorganisaties als LTO, ZLTO en LLTB ze hierbij ondersteunen

om een goed juridische kader te krijgen, is minstens zo belangrijk. Vooral bij

thema’s als privacy en data-eigendom is dit van belang. Sleutelontwikkelingen in

smart farming zijn Big Data, Internet of Things en open innovatie.

‘Boeren kunnen zelf aan de slag met data als nieuwe grondstof.’

Het ABN AMRO Rapport Wijzer worden van smart farming staat voor: hoe

kun je als boer verdienen aan digitalisering in de landbouw of je positie in de

keten verbeteren? Data creëren en hebben, en zelf het creëren van nieuwe

inzichten, leveren niet direct concreet nieuwe inkomsten op. Maar ze zijn wel

voorwaardelijk voor het vervolg. Als boer speel je in deze voorfase een belangrijke

rol. De echte waarde wordt pas later gegenereerd, bij de vertaling van data

naar managementadviezen of het integreren van data om ketenprocessen te

optimaliseren. Juist hier ontstaat discussie: wie heeft recht op welk deel van de

gecreëerde waarde? Het is cruciaal dat de boer zijn fair share ontvangt. Dit is niet

alleen in het belang van de boer, maar van iedereen die met landbouwdata wil

werken. Want krijgt de boer wat hem toekomt, dan zal de kwaliteit van de data

beter worden. <<

Wijzer worden van smart farming

Kans waardestijging voor boer en keten

>>

Meer weten? Download hier het

volledige rapport.

Wilbert Hilkens

Sectormanager Dierlijke Sectoren

<< terug naar begin

14Agrarisch Nieuws >

abn amro insights

Wij verwachten dat in de komende kwartalen de

economische groei van de eurozone vaart wint.

De BBP-groei ligt vermoedelijk in 2017 iets boven

het trendmatige niveau van circa 1 à 1,25 procent

om vervolgens iets te versnellen in 2018. Een

sterkere export en hogere investeringen in vaste

activa zullen waarschijnlijk het herstel steunen.

>> Lees verder

publicaties en nieuws

Over Insights

Insights is een website waar u al onze macro-economische en sectorinformatie terugvindt. Insights gaat dieper op uw sector in, zodat u met één website altijd op de

hoogte bent van alle ontwikkelingen. Op Insights vindt u elke week nieuwe artikelen. Wij nodigen u van harte uit om interessante artikelen te delen binnen uw netwerk.

In het derde kwartaal groeide de Nederlandse

economie opnieuw sterk. Het groeicijfer was flink

hoger dan dat van de eurozone. Wij verwachten dat

de economische groei aanhoudt. De groei van de

wereldhandel is weliswaar nog steeds mager, maar er

zijn aanwijzingen dat die groei wat aantrekt. Diverse

economische barometers zijn namelijk onlangs

verbeterd – ook in Nederland. >> Lees verder

Het nieuwe graanseizoen (2016/17) is van start gegaan met

opnieuw lage prijsniveaus. Voor tarwe en mais is de prijs

sinds de piek van afgelopen zomer met 25 procent gedaald

en worden de laagste prijzen genoteerd in tien jaar tijd.

Voor sojabonen ligt de prijs weliswaar nog boven het niveau

van een jaar geleden, maar ook hier zorgen verbeterde

productieomstandigheden voor een prijsdaling van ruim

20 procent sinds de piek eind juni. >> Lees verder

Sterke groei Nederlandse economie in derde kwartaal

Visie op eurozone – Laat de politiek het herstel ontsporen?

Olieprijzen stegen met meer dan 8 procent nadat de

OPEC het akkoord bevestigde om de olieproductie met

1,2 miljoen vaten per dag (mv/d) te verlagen. Niet-OPEC-

producenten zullen de productie met nog eens 600 duizend

vaten per dag (kv/d) verlagen. De helft hiervan zal voor

rekening komen van Rusland. Als gevolg van dit akkoord

steeg de Brent olieprijs tot ruim boven de USD 52/vat.

>> Lees verder

Agri Monitor – Tweedeling in prijszetting van agrarische grondstoffen

Energiemonitor – OPEC verlaagt productie, maar overtuigt niet

15Agrarisch Nieuws >

kalender

Themadagen

Collega’s van het ABN AMRO Agriteam Flevoland - IJsselmond zijn

aanwezig op de volgende themadagen, georganiseerd door

Vereniging Landbouwbeurs Noord en Centraal Nederland (LNCN):

>> Woensdag 11 januari Uiendag te Dronten, Meerpaal

>> Woensdag 15 februari Aardappeldag te Dronten, Meerpaal

>> Dinsdag 14 maart Peendag te Emmeloord, ’t Voorhuijs

IPM Essen

Een aantal collega’s van de ABN AMRO zullen de IPM Essen

bezoeken. Mogelijk treft u ze daar.

IPM Essen: 24 t/m 27 januari 2017

Website

Open dag Van der Gulik Tulpen, Zaterdag 28 januari 11:00 –17:00

Zuid Spierdijkerweg 42-b 1648 LB De Goorn

Als ABN AMRO zijn wij regelmatig aanwezig op open dagen

van onze klanten. Kijk voor open dagen bij u in de buurt op:

www.landbouwagenda.nl

Mechanisatie Tentoonstelling Bollenstreek

Dinsdag 10 - donderdag 12 januari 2017

Expo Haarlemmermeer - Hoofddorp

Website SMTB

Wij zijn aanwezig op de volgende evenementen:

HortiContact Gorinchem Dinsdag 14 - donderdag 16 februari 2017

Evenementenhal - Gorinchem

Website HortiContact

Flora Holland Winter Fair 11 en 12 januari 2017

Flora Holland - locatie Aalsmeer

Website Flora Holland

<< terug naar begin

16Agrarisch Nieuws >

Nieuws van uw bank >>

Verkiezing

ABN AMRO is ook dit jaar weer (mede) sponsor van de

verkiezing Agrarisch Ondernemer.

De inschrijving om mee te dingen naar de titel

Agrarisch Ondernemer van het Jaar is inmiddels gesloten.

De komende tijd neemt de jury de inschrijvingen onder de loep.

Naast continuïteit, financiën en productievolume van het bedrijf

kijkt de jury ook naar de ondernemer zelf. De toekomstvisie van de

ondernemer, de geestdrift, het innoverend vermogen en integriteit

zijn minstens zo belangrijk.

Begin 2017 worden de genomineerden bekendgemaakt.

In maart kunt u uw stem geven aan uw favoriet voor de publieksprijs.

Op donderdag 30 maart word bekend wie de winnaar is van

de titel Agrarisch Ondernemer 2017.

Kijk voor de informatie en het laatste nieuws

op agrarischondernemer.nl

Winnaar 2016Jan Dirk, Peter en Irene van de Voort,

melkveehouders en kaasmakers in Lunteren

ABN AMRO World Tennis Tournament 13 t/m 19 februari 2017, Rotterdam

Ook dit jaar is ABN AMRO als sponsor verbonden aan het WTT.

Voor haar (agrarische) relaties organiseert ABN AMRO ook een

aantal activiteiten.

Meer informatie hierover bij onze collega’s

van de ABN AMRO Agritems.

Website ABN AMRO WTT

Landbouwdagen Intensieve Veehouderij Venray Dinsdag 14 - donderdag 16 maart 2017

Evenementenhal - Venray

Website LIV Venday

<< terug naar begin

Agrarisch Nieuws is een publicatie van ABN AMRO

Sector Advisory Agrarisch.

De nieuwsbrief

wordt elektronisch verspreid.

Redactie:Martijn Leguijt

agrarisch.nieuws@nl.abnamro.com

Vormgeving en fotografie:Sandra Broersen

www.gerryhurkmans.nl

Aan dit nummer werkten mee: Arian de Jong

Biostee

Pieternel van Velden

Krabbels Tekst & Beeld

Pierre Berntsen

Sector Advisory Agrarisch ABN AMRO

Wilbert Hilkens

Sector Advisory Agrarisch ABN AMRO

Jan de Ruyter

Sector Advisory Agrarisch ABN AMRO

Nico Klene

Economisch Bureau ABN AMRO

Distributie:E-mail: agrarisch.nieuws@nl.abnamro.com

U kunt het Agrarisch Nieuws vinden op

www.abnamro.nl/agrarisch in de rubriek

‘Agrarisch Nieuws’ of via

insights.abnamro.nl

AfmeldenKlik hier om u af te melden voor de

verzendlijst van Agrarisch Nieuws.

Wilt u meer weten over de nieuwsbrieven en

publicaties van ABN AMRO? Klik hier

DisclaimerDe in deze publicatie neergelegde

opvattingen zijn gebaseerd op door

ABN AMRO vergaarde informatie, die op

zorgvuldige wijze is verwerkt. Noch

ABN AMRO, noch functionarissen van de

bank kunnen aansprakelijk worden gesteld

voor in deze publicatie eventueel aanwezige

onjuistheden

Copyright ABN AMRO Bank N.V., 2016

Colofon >>

17Agrarisch Nieuws >