Afstudeerprojecten 2013 bouwkunde civiele techniek

saxion.nl

Afstudeerprojecten 2013Bouwkunde en Civiele Techniek

22

Woord voorafGeachte gediplomeerde,

Vandaag is de uitreiking van de diploma’s waarbij jullie tevens dit afstudeerjaarboek ontvangen met daarin de samenvattingen van de afstudeerprojecten van de opleidingen Bouwkunde en Civiele Techniek van het studiejaar 2012-2013.

Dit studiejaar is er door jullie weer veel inzet getoond uitmondend in prachtige afstudeerwer-ken. Er is aan een verscheidenheid van Bouwkundige en Civiele onderwerpen gewerkt. Het ene afstudeerwerk meer innovatief, het andere meer maatschappelijk relevant.Het afstudeerwerk is het sluitstuk van de opleiding en kan als een meesterproef worden gezien. Laten we niet vergeten dat hiervoor ook veel onderwijswerk is verzet. Vanaf de basisschool naar het einddiploma is een lange periode waarin de onderwijsontwikkeling ook een centrale rol speelt in jullie leven.

Het docententeam met goede ondersteuning van het secretariaat en het management hebben met plezier met jullie samengewerkt om ons gezamenlijk doel te bereiken, namelijk om van jullie goede beginnende beroepsbeoefenaars te maken en natuurlijk om jullie te laten slagen in de praktijk.

Nog even kort terugkijkend naar de afgelopen vier… vijf jaren hebben wij er het volste ver-trouwen in dat jullie een mooie werkplek of een vervolgstudie vinden om je talenten verder te ontwikkelen en hierdoor de baan krijgt die bij je past.

Namens alle medewerkers van de opleidingen Bouwkunde en Civiele Techniek,Ir. P.H.M. de Lange, curriculumcoördinator opleiding Civiele Techniek

3Afstudeerprojecten 2013

Bouwkunde Bouwen met Passie 6

Arcu Duo 8

EBCK GerMan & Nijhof 10

4Building Bouwmanagement 12

Building Team Saxion 14

Bouw Consulting Enschede 16

Solidum Bouwmanagement 18

eye Design 20

Perform and Engineering 22

TwenSa Bouwgroep 24

SJ Engineers 26

Civiele TechniekWeKa Infra 30

Immortal Techniek 32

Kukara INFRA 34

Water Infrastructure Engineering 36

ProTwenthe 38

Actorius Engineers 40

CTB Le Hoff 42

L&R Waterbouw 44

Inhoud

4

Gro

epsf

oto

Bouw

kund

e

1

K

ees

Oude

Ave

nhuis

2

G

abi D

ido

3

Bar

t va

n B

arnev

eld

4

D

ines

h S

anto

khi

5

Jo

chem

de

Jong

6

Lo

es P

ikkem

aat

7

A

nne

Gei

sler

8

D

anie

k B

esse

link

9

V

ince

nt

Jongm

an

10

•W

assi

m S

ake

11

•M

atth

ijs

Nijkam

p

12

•G

erw

in v

an D

ijk

13

•El

io C

anta

fio

14

•Bjo

rn H

artm

an

15

•K

evin

Wes

terh

of

16

•Bar

t G

ervi

nk

17

•Jo

chem

Mig

chel

bri

nk

18

•K

asper

Bri

nkm

an

19

•K

im v

an d

er V

egt

20

•M

anon G

robben

21

•M

aris

ka

Jaco

bs

22

•Su

zan

van

der

Zan

den

23

•N

ick E

lfer

ink

24

•Jo

ris

Kle

in H

aarh

uis

25

•Ir

is A

vesk

amp

26

•Ruben

Lam

mer

ink

27

•Sv

en N

ijm

an

28

•Ju

rjen

Sto

pel

29

•Jo

ris

Ebbin

ge

30

•Le

on L

amm

erin

k

31

•Er

win

Bosm

an

32

•St

eef

Koop

33

•M

atth

ijs

Slam

p

34

•R

ene

ten T

hije

35

•T

eun S

chip

per

s

36

•T

hom

as H

euker

of

hoek

37

•Bar

t Pe

rik

38

•G

eert

en K

loppen

burg

39

•Sj

oer

d E

isin

k

40

•G

erben

ten

Heg

gel

er

41

•Si

emen

Zijls

tra

42

•T

hom

as L

iebra

nd

43

•Pe

ter

Mei

jer

44

•C

oen

ten

Ber

ge

45

•M

art

Huis

tede

46

•R

ichar

d L

angen

hof

47

•Fr

ank G

rote

ntr

aast

48

•T

om

Wis

sink

49

•Pa

tric

k L

amai

n

50

•R

uben

Gro

te S

troek

51

•D

ennis

Ste

vens

1415

1720

2221

1918

1625

5048

4746

45

44

4342

30

4041

4951

3938

3129

3534

3637

3233

2726

24

28

23

12

46

810

1213

117

53

9

6

Bouwen met Passie:• Gerben ten Heggeler

• Thomas Heuker of Hoek

• Mart Huistede

• Richard Langenhof

• Bart Perik

Het cultuurhuis Winschoten dient de culturele

‘markt’ van Oost-Groningen te worden. Met haar

brede aanbod aan cultuur, qua theater en muziek-

voorstellingen en de aanwezige stadsbibliotheek,

radio- en tv-studio, dansstudio’s en evenementen-

hal biedt voor een jong en oud publiek een breed

programma.

Door de centrale plaats in de regio zal het cultuur-

huis een grote betekenis hebben voor de culturele

ervaring van de omgeving Oost-Groningen.

Het ontwerp heeft geen duidelijke voorgevel, wat

duidelijk maakt dat het gebouw per functie een

andere hoofdingang heeft.

Cultuurhuis Winschoten

Bouwkunde


OpdrachtDe opdracht voor een nieuw gebouw die plaats biedt aan de

culturele samenleving van Oost-Groningen is tot stand geko-

men na het afbranden van het oude theater ‘De Klinker’ in

Winschoten. De gemeente Oldambt had gelijk het idee voor

een nieuw cultureel centrum voor Oost-Groningen.

Cultuurhuis WinschotenHet cultuurhuis Winschoten moet plaats bieden aan een jong

en oud publiek. Door meerdere functies is er een aanbod van

verschillende culturele activiteiten. De hoofdmassa van het

cultuurhuis bestaat uit 2 bouwlagen die goed aansluit op de

lage bebouwing van de omgeving. Aan de zuidzijde van het

gebouw is een derde laag aanwezig die plaats biedt aan de

‘Centrum van de Kunsten’.

Om voor genoeg parkeergelegenheid te zorgen voor de be-

zoekers, zal deels onder het cultuurhuis en het Oldambtplein

een 2-laags parkeerlaag komen.

ArchitectuurEr is gekozen voor een ontwerp met alzijdige gevels, waardoor

er benadrukt wordt dat er geen duidelijke hoofdingang is.

Om de verschillende functies in het cultuurhuis te bena-

drukken wordt er gebruik gemaakt van bakstenen wanden.

Deze accentueren de verschillende functies en deze worden

verbonden door grote glaspuien. Hierdoor wordt het idee

gecreëerd van drie zelfstandige functies die samenkomen

in de culturele ‘markt’.

Er wordt gebruik gemaakt van een ruwe roodbruine baksteen

om de bouwgeschiedenis van de omgeving te benadrukken.

In de gevel is ook veel gebruik gemaakt van glas. Hierdoor

krijgt het cultuurhuis een openlijk karakter die de mensen

aantrekt om naar binnen te stappen. Het uitgangspunt voor

de afwerking en materialen is dat deze duurzaam zijn en een

warme welkome uitstraling geven voor een breed publiek.

Functies Het cultuurhuis huisvest verschillende functies die met elkaar

samenwerken. Op de begane grond bevindt zich als eerste in

de centrale hal/foyer/expositie. Vanuit hier is het theater café

bereikbaar. De twee theaterzalen zijn ook via deze ruimte be-

reikbaar. Aan de rechterzijde van het gebouw bevindt zich de

evenementenhal, deze heeft een eigen hoofdingang. Via de cen-

trale trap in de bibliotheek is de eerste verdieping bereikbaar.

Hier bevinden zich het leescafé/bibliotheek, de rtv-studio. Op

de tweede verdieping bevindt zicht het Centrum van de Kunsten

met leslokalen voor muziek en dans. Het balkon van de theater-

zaal is bereikbaar via het foyer die zich bevindt tussen de eerste

en tweede verdieping.

8

Arc Duo:• Anne Geisler

• Jochem Migchelbrink

Gelegen tussen de steden Lelystad en Almere

vormen de Oostvaardersplassen een belangrijk

onderdeel van het in ontwikkeling zijnde natuur-

gebied ´Oostvaardersland´. De kernboodschap

van de Oostvaardersplassen luidt ‘op nieuw land

schept de oerkracht van de natuur nieuwe wilder-

nis’. De opdrachtgever Staatsbosbeheer wil, als

beheerder van het gebied, de bezoekers een zo

optimaal mogelijke beleving bieden.

Er wordt een keten van voorzieningen ontwikkeld,

waaronder infocentra, uitkijklocaties, ecolodges,

wandelen fietspaden. Centrale voorziening binnen

deze keten wordt het Natuuractiviteitencentrum.

Staatsbosbeheer wil dat het nieuwe centrum en het

omringende landschap in alle opzichten bijdragen

aan een unieke natuurbeleving en dat het voorbeel-

dig is in zijn architectuur, inrichting en inbedding

in de natuurlijke en landschappelijke context.

Natuuractiviteitencentrum ‘Oostvaardersland’

Bouwkunde


De groepAls enige afstudeergroep begonnen wij het jaar met zijn tweeën.

Deze bewuste keus was gebaseerd op slagvaardigheid en ef-

fectiviteit, in een kleine groep is het makkelijker overleggen

en zijn beslissingen sneller gemaakt. Daarnaast hebben we op

deze manier een groter deel van het totaalplaatje mee willen

maken, door in plaats van taken te verdelen zoveel mogelijk

problemen samen aan te willen pakken. Deze samenwerking

was erg succesvol, mede door onze gevarieerde bouwkundige

inslag: Waar Anne vaak de nadruk legde op esthetica en vorm-

geving deed Jochem dat op constructie en bouwtechniek, en

zo werd vaak een mooie middenweg gevonden.

De keuze voor een kleinere groep zorgde ervoor dat er geen

afstudeerruimte beschikbaar was op Saxion, waardoor we uit

zijn geweken naar de binnenstad van Enschede. In het voor-

malige kantoor van Tubantia vonden we bij van Wijnen en PIT

(Platform Initiatieven Tijdelijkheid) onderdak, waar we het

gehele jaar erg plezierig hebben gezeten.

Het projectArchitectenbureau Olaf Gipser Architects uit Amsterdam

leverde het schetsontwerp van het project aan. Hierin waren

drie duidelijke pijlers aan te wijzen: Een permanent open

waterdak, een viertal landschapsvitrines en een vogeluitkijk-

toren. Het waterdak verwijst naar de voormalige Zuiderzee,

welke op hetzelfde peilniveau lag. De landschapsvitrines

vertegenwoordigen elk een eigen landschapsvorm die in

de Oostvaardersplassen voorkomt, en de vogeluitkijktoren

verwijst met zijn industriële vorm en uiterlijk naar de droog-

legging. Deze drie pijlers hebben we zoveel mogelijk intact

willen houden, aangezien Staatsbosbeheer hier veel waarde

aan heeft gehecht.

Desondanks hebben we een groot aantal zaken gewij-

zigd. De draagconstructie is sterk versimpeld door middel

van een raster van gelamineerd houten liggers, gedragen

door kolommen en prefab HSB-wandelementen. Gezien de

natuurlijke uitstraling van hout is gekozen voor een houten

balklaag als dakvloer, welke voor een groot deel in het zicht

blijft. Vanuit de duurzaamheidsambitie is besloten deze uit

te voeren in inlands Lariks, aangezien Staatsbosbeheer dit

uit eigen kap haalt.

Er is besloten een decentraal verwarmings- en ventilatiesysteem

toe te passen, om zo de hoeveelheid leidingwerk voor installa-

ties sterk te verminderen. Transport van warmte / koude vindt

plaats via water, waarvan de leidingen in installatiegoten en

voorzetwanden zijn weggewerkt. In combinatie met de houten

draagconstructie ontstaat een flexibele structuur, waarin naar

behoeven wanden zijn te plaatsen- en verplaatsen.

Een andere ingrijpende wijziging is het toevoegen van een

nieuw bouwdeel, om zo uniformiteit in de plattegrond te

krijgen. Waar voorheen één van de vier landschapsvitrines

niet geheel omsloten werd door wanden is dat nu wel het

geval, zodat alle vier de vitrines ‘gelijkwaardig’ zijn. Een

gevelhoge glaspui scheidt de vitrines van het bouwwerk,

zodat de bezoeker binnen het bouwwerk het gevoel heeft

daadwerkelijk in de natuur te lopen.

De kopgevels zijn uitgevoerd als stampleemwand, wat sym-

bool staat voor de aardlagen waarin wordt afgedaald bij het

aflopen van de entreetrap welke toegang geeft tot het pand.

Ook de overige gesloten geveldelen zijn omgeven door deze

stampleemwanden. Van buiten ziet de bezoeker dus enkel

glazen geveldelen en stampleem. Een uniform en natuurlijk

beeld, perfect aansluitend bij de omgeving.

Een sterk contrast ontstaat aan de uiteinde van het pand, waar

de bezoeker terecht komt als hij de centrale hal doorkruist

heeft. Hier bevindt zich een stalen vogeluitkijktoren, welke zich

over de gehele breedte van het pand uitstrekt (24,6m). Door

het industriële karakter van de drooglegging te benadrukken

zijn hier alle staalprofielen in het zicht gelaten. De buitenlijst

bestaat uit een samengesteld vakwerkspant van HEM-600 pro-

fielen. Bordessen en trappen hangen hier vervolgens onder,

bevestigd aan voorgespannen RVS-staalkabels. Om de uitkijk-

toren bij het bouwwerk te betrekken is de Okoumé lijst die

zich langs de gehele lengte van het pand boven de gevelpuien

bevindt, langs de buitenlijst van de uitkijktoren doorgezet.

Vanaf de 21m hoge uitkijktoren kan de bezoeker zich vergapen

aan de schoonheid van het natuurgebied wat voor hem ligt,

of een blik werpen op de achter hem gelegen watermassa die

op het dak van het Natuuractiviteitencentrum ligt. Het water-

dak, welke naast een esthetische functie ook een isolerende

werking heeft in de zomer. Bij overvloedig water door regenval

zorgt een grijswater zuiverings- en opvangsysteem ervoor dat

de toiletten doorgespoeld kunnen worden met hemelwater.

Architectuur en bouwfysica, samengebracht in één.

ErvaringenTerug kijkend op afgelopen jaar kunnen we niet anders conclu-

deren dan dat we hebben mogen werken aan een fantastisch

ontwerp. Naast een leerzaam jaar te hebben beleefd hebben

we met zijn tweeën prettig samen kunnen werken, en door

onze gevarieerde inbreng een prachtig project uitgewerkt.

Met trots presenteren we het nieuwe bezoekerscentrum in dit

schitterende natuurgebied.

10

EBKC GerMan & Nijhof:- Sjoerd Ensink

- Bas Gervink

- Bjorn Hartman

- Mathijs Nijkamp

- Kevin Westerhof

Een nieuw sport en recreatie complex aan de rand

van Hoofddorp wordt hét project in de omgeving.

Het Huis van de Sport is een unieke plek om je

grenzen te verleggen in gezondheid, ontspanning

en sportprestaties. Je kunt er alle indoorsporten

uitoefenen als amateur, maar ook als je grenze-

loos ambitieus bent en topsport beoefent. Het

hele gebouw is rolstoeltoegankelijk en geschikt

voor aangepaste sporten op individueel gebied of

in teamverband.

Met een breedtesporthal, turnfaciliteiten, fitness

en squashgelegenheden en zwembaden voor

wedstrijden, recreatie en doelgroepen is er voor

ieder wat wils. Ook is er een ruimte voor de fy-

siotherapeut gecreëerd en beschikt het complex

over horeca gelegenheden en ruimten bijeen-

komsten of vergaderingen.

‘Huis van de Sport’ te Hoofddorp

Bouwkunde


OpdrachtDe gemeente Haarlemmermeer heeft het voornemen om een

sporthal annex turncentrum gecombineerd met het voor

Hoofddorp benodigde zwemwater, onder de werktitel ‘Huis

van de Sport’ te realiseren.

De voorzieningen dienen zodanig te worden uitgevoerd dat

deze voor de kernsporten turnen, ritmische gymnastiek en

synchroon zwemmen optimaal zijn als trainingsfaciliteit en

voor het houden van wedstrijden op nationaal niveau en Euro-

pese clubontmoetingen.

VooronderzoekGedurende het eerste halfjaar werden veel aspecten onderzocht

en getoetst. Denk hierbij aan het Bouwbesluit, brandveiligheid,

de constructie en het architectonische gedeelte. Tijdens dit

vooronderzoek werden bepaalde beslissingen genomen wat

verder in het project uitgewerkt worden.

Bestek en uitvoeringfaseTijdens de bestekfase is het ontwerp verder uitgewerkt tot in-

dieningsgereed tekenwerk. Bij dit tekenwerk zijn bijbehorende

berekeningen en rapportages aangeleverd om een bouwvergun-

ning te bemachtigen. Toen de bouwvergunning in bezit was, is

er begonnen met het maken van uitvoeringstekeningen. Denk

hierbij aan productietekeningen, bouwplaatsinrichtingen, werk-

tekeningen, maar ook aan ‘nieuwe aspecten’ als clashcontrols

en Beheer en Onderhoud.

BIMDoor het jaar heen, maar met name de laatste periode, heeft bij

ons een thema centraal gestaan. Namelijk het BIM modelleren.

Na het maken van het 3D model in Revit is er geprobeerd om

zoveel mogelijk via dit model op te lossen met andere soft-

ware. Een paar voorbeelden hiervan zijn:

- Het halen van hoeveelheden uit Revit t.b.v. calculatie;

- Maken van 4D planning;

- Beheer & Onderhoud d.m.v. DaluxQA;

- Clashcontrole van bouwkundig, installatie en constructie-

model d.m.v. Solibri;

- Lumion. Revit model ingeladen t.b.v. de eindgebruiker. Zo

krijgt degene een goed beeld van ‘wat krijg ik waarvoor ik

betaal’.

Deze manier van werken, waar het in de bouw nu vooral om

gaat, was een nieuwe manier voor ons als groep. Veel nieuwe

software is ontdekt, samen met de toepassing hiervan. Al met

al een zeer leerzaam jaar.

4Building Bouwmanagement:• Iris Aveskamp

• Bart van Barneveld

• Gabi Dibo

• Manon Grobben

• Kees Oude Avenhuis

Aan de Rietgrachtstraat in Arnhem wordt de

nieuw bouw van de 24-uurs brandweerkazerne

gerealiseerd.

De 24-uurs brandweerkazerne is een gebouw dat

erop gericht is om de brandweerfunctie optimaal

te kunnen laten functioneren. De belangrijkste

taak van de brandweer is het voorkomen van

brand en het optreden bij ongevallen, calamitei-

ten en rampen. Snel uitrukken van brandweerper-

soneel, materieel en materiaal is dus van belang

voor het bestrijden van deze situaties.

12

Bouwkunde

24-uurs Brandweerkazerne VGGM Arnhem


Opdracht:Het gebouw is ontworpen, in opdracht van de hulpverlenings-

organisatie VGGM, door bct architecten. VGGM staat voor

Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden.

Voor deze opdracht is een prijsvraag uitgeschreven waarop

meerdere architecten konden reageren. Dit ontwerp is tweede

geworden, waardoor dit project voor ons een goede mogelijk-

heid was om het uit te werken.

Ontwerp:

De visie van het ontwerp is, dat binnen 1 minuut vanuit alle

verblijfsruimten de stallingruimte bereikbaar moet zijn. Dit

gegeven is leidend geweest voor het ontwerp op de kazerne.

Vanuit bct architecten kregen we het concept van dit gebouw

aangeleverd.

Na een tweetal nieuwe brandweerkazernes bezocht te hebben

en aan de hand van een Programma van eisen hebben we het

gebouw ingedeeld, met de visie en het belang om snel uit te

rukken als leidende uitgangspunten.

De brandweerkazerne is een ellipsvormig gebouw; hierbij is het

mogelijk om vanuit een willekeurige plek op de ellips, de stal-

lingsruimte te bereiken binnen die ene minuut. De afmetingen

van het gebouw zijn 92,5 bij 97 meter. Om voldoende ruimte in

het gebouw te creëren hebben we een tussenverdieping in het

gebouw ontworpen, de uiteindelijke eerste verdieping.

Architectuur:Het ontwerp is geïnspireerd door de jaren-50 architectuur.

De gevel bestaat voornamelijk uit baksteenarchitectuur, in

eigentijds horizontaal gelijnd metselwerk, en uit glas. Het

gehele gebouw bestaat uit drie bouwlagen met een doorlo-

pende gevelbelijning. Ondanks de grootschalige functie van

het gebouw doet het ontwerp, dankzij de gebogen vormen

en hoeken, zacht aan.

De gehele begane grond wordt transparant uitgevoerd, zo-

dat de voertuigen goed zichtbaar zijn. Deze keuze draagt

bij aan de maatschappelijke betrokkenheid en de sociale

controle rondom.

De brandweerkazerne:De kazerne wordt gebruikt voor de volgende activiteiten

• Stallen voertuigen

• Faciliteren uitruk

• Verblijven (24-uurs bezetting)

• Onderhoud materieel en materiaal

• Administratieve werkzaamheden

• Overleg en instructie

• Sport en ontspanning

• Faciliteren algemeen

• Oefen en opleiden (praktijk)

• Parkeren, oefenen, manoeuvreren

Op de begane grond bevinden zich de stallingruimten, maga-

zijnen, werkplaatsen en de kleedruimte voor de uitruk.

Op de eerste verdieping bevinden zich de wachtruimte voor

de ambulance medewerkers, een magazijn en een leslokaal.

De eerste verdieping beschikt over een vide, waardoor je op

de entree neerkijkt.

De tweede verdieping is opgedeeld in drie gebieden: de lin-

kervleugel, de rechtervleugel en het centrale gedeelte. In de

linkervleugel bevinden zich de kantoren en in de rechtervleugel

bevinden zich de vertrekken voor de 24-uurs bemanning. In het

centrale gedeelte bevinden zich de kantine, de sportruimten,

oefenruimten en de ontspanningsruimten voor de vrijwilligers

en brandweer.

De kazerne biedt onderdak aan een 24-uurs ploeg van 16 per-

sonen en beschikt over 53 werkplekken.

Het parkeerdek biedt plaats voor 50 parkeerplekken, deze

zijn toegankelijk voor het kantoorpersoneel, brandweer en

het ambulancepersoneel. Het parkeerdek is te bereiken via

de hellingbaan.

Duurzaamheid Vanuit school is de opdracht gegeven dat het gebouw ener-

gieneutraal moet zijn.

Er is veel aandacht en tijd besteed aan het kiezen van de juiste

installaties; dit heeft er toe geleid dat het gebouw volledig

energieneutraal is. Dit is gerealiseerd doormiddel van zon-

nepanelen en zonnecollectoren.

De zonnecollectoren voorzien twee 400 liter boilers van energie.

Deze boilers verzorgen warm water voor het gehele gebouw.

Er wordt 2800 m2 aan dakoppervlak gebruikt om zonne-

panelen te leggen. Deze zonnepanelen voorzien het gehele

gebouw van energie.

Omdat de begane grond volledig uit glas bestaat en er rol-

deuren zijn die gedurende de dag meerdere malen open en

dicht gaan, is er voor gekozen om de begane grond niet

volledig te conditioneren, dit eveneens in samenspraak met

de opdrachtgever.

De begane grond is rondom de entree en de kleedkamer

geconditioneerd, de 1e en 2e verdieping zijn wel volledig

geconditioneerd.

Naast het energieneutraal maken van het gebouw is er ook

gekeken naar BREEAM; dit is een internationaal erkend milieu-

vriendelijkheidskeurmerk. Gezien het gebouw van de gemeente

is, is er geprobeerd een zo hoog mogelijke score te behalen.

Alle maatregelen die zijn genomen leiden tot een execellent

score, dit is de op een na hoogste score.

Building Team Saxion:• Leon Lammerink

• Ruben Lammerink

• Joris Klein Haarhuis

• Nick Elferink

• Dennis Stevens.

Het hotel Accor Novotel en Etap is gelegen in Am-

sterdam, Teleport. Beeldbepalend zijn de hoge

spoor- en metroviaducten en het Orlyplein. Het

gebouw is in zijn geheel eigendom van Accor, het

is echter een splitsing van 2 verschillende hotel-

typen. Het Novotel gedeelte en het Etap gedeelte.

Novotel probeert bij te dragen aan het welzijn

van zakenreizigers en vakantiegangers: ruime ka-

mers met een flexibele indeling voor zowel werk

als ontspanning, 24 uur per dag vergaderzalen,

servicegericht personeel, ontspanningsruimten

en oog voor duurzame ontwikkeling. Het Etap

Hotel biedt een handige, comfortabele en econo-

mische overnachting voor de gemiddelde reiziger

en zakenman.

14

Bouwkunde

Hotel Accor Novotel en Etap te Amsterdam


Van ontwerp tot uitvoeringHet schetsontwerp voor het gebouw is gemaakt door S2 ar-

chitecten, een architectenbureau gelegen te Amsterdam. De

opdracht is aangestuurd door de Hugenholtz Project Groep,

welke in contact staat met Accor. Het plan is destijds niet

tot uitvoering gekomen door een krimpende hotelmarkt. Het

hotel bestaat uit een twee laags parkeerkelder, op de begane

grond zijn de algemene voorzieningen te vinden met o.a.

restaurants, keukens, een fitnessruimte, een sauna en een

hammam. Op de eerste verdieping vindt men in het Novotel

de vergaderzalen en presentatieruimtes. De overige ruimtes

worden ingevuld door hotelkamers, waarvan er 460 aanwezig

zijn. Er is getracht het project zoveel mogelijk prefab uit te

voeren. Het gebouw, de vorm, de grootte en vooral de repeti-

tie in het gebouw lenen zich hier uitstekend voor. De hele dra-

gende constructie bestaat uit prefab betonnen kolommen en

prefab wanden. De gevels bestaan uit prefab gevel elementen,

waar in de uitvoering de nadruk op heeft gelegen.

BIMTegenwoordig begint het Building Information Model (BIM) een

steeds bepalender factor te spelen in de bouwsector. Vandaar

dat dit onderwerp centraal stond tijdens ons afstuderen. Vanaf

het opzetten van het schetsontwerp is er met het hele team in

één model gewerkt. Dit ging goed tot aan het eind van de be-

stekfase. In deze fase werd het model overbelast door de grote

hoeveelheden input. Om deze reden is het model opgesplitst in

verschillende onderdelen, die in één model worden ingeladen.

De elementen krijgen daarnaast specifieke gegevens mee die

later zijn te gebruiken voor andere softwarepakketten. Mede

hierdoor hebben wij een makkelijke een koppeling kunnen

maken naar de (4D) planning en bijbehorende opbouwfilm.

Bouw Consulting Enschede:• Coen ten Berge

• Patrick Lamain

• Peter Meijer

• Sven Nijman

• René ten Thije

Architect:• Groosman Partners, Rotterdam

De bioscoop Cinerama aan de Westblaak in

Rotterdam wordt herontwikkeld. Een (groep)

investeerder(s) heeft het complex gekocht. De

transactie is de eerste stap op weg naar een

ingrijpende transformatie. Op de plaats van het

zeven zalen tellende bioscoopcomplex verrijst

een multifunctioneel gebouw tot 70 m hoog. De

investeerder(s) praten met de Gemeente Rotter-

dam over de herontwikkeling van het strategisch

gelegen complex. Het plan past in de strategie van

de Gemeente om het aantal binnenstadbewoners

op te krikken.

De karakteristieke bioscoopgevel blijft behouden.

De foyer van de bioscoop wordt ontvangsthal en

in de 70 m hoge toren worden: ’Restaurant, 72

studenteneenheden, 90 hotelkamers en 87 ap-

partementen’ gevestigd. Aansluitend (nog) 4

bioscoopzalen en 122 parkeerplaatsen - in de

laagbouw - rondom de toren.

16

Bouwkunde

Cinerama Rotterdam


Aanleiding afstudeeronderwerp-/ projectBouw Consulting Enschede is opgericht in maart 2012 en op

zoek gegaan naar afstudeerprojecten. Via tipgever - dhr. Huijnen

(ex-docent) is Bouw Consulting Enschede in contact geko-

men met Groosman Partners. Dinsdag 8 mei 2012 volgde

een gesprek, daarin kwamen 2 projecten bovendrijven:

‘De Cinerama en het Stadsmuseum, beide in Rotterdam’.

Na het presenteren van bovengenoemde projecten aan de

(opleidings)commissie bleek de Cinerama het meest toon-

aangevend i.c.m. de uitstroomprofielen: ‘Bouwtechniek en

Uitvoering’.

Project Cinerama RotterdamDit winnend prijsvraagontwerp bestaande uit een stapeling

van functies op de oorspronkelijke footprint van het Cinerama

complex. De naam van de bioscoop is afgeleid van de Cinera-

ma-projectiemethode. Een methode van afspelen doormiddel

van 4 projectoren waarbij de bezoeker zich in de voorstelling

waande. Belangrijk binnen het winnende prijsvraagontwerp

is de stapeling van functies op de oorspronkelijke footprint,

bestaande entree met de status gemeentelijk monument blijft

behouden en wordt de ontsluiting van het 70 meter hoge

nieuwbouw gebouw.

De 70 meter hoge toren moet een echt herkenningspunt van

de stad worden. Tevens fungeert de Cinerama als overgang

tussen oud en nieuw Rotterdam. Het heeft haar entree aan de

levendige straat Westblaak.

ArchitectonischDe 70 meter hoge toren bestaat uit balkons, gevelbeplating

en transparante puien. Dit geeft het gebouw eenheid, ro-

buustheid, maar ook moderne/ strakke uitstraling. De dichte

gevelvlakken - gevelbeplating - zorgen enigszins voor privacy,

niet zozeer voor omwonenden, maar voor de kantoorpanden

aan de Westblaak.

De UitdagingDe grootste uitdagingen liggen op het gebied van logistiek en

omgeving. De hoogbouw in de Schiedamse Vesthof is volledig

omsloten door bestaande bebouwing, wat direct al veel pro-

blemen geeft in het kader van bovengenoemde uitdagingen.

Dan het bouwen en de omgeving: de context is krap, maar

niets is onmogelijk in Rotterdam, er wordt veel op dit soort

locaties gebouwd en nadenken over prefab is een vereiste.

Met behulp van bovengenoemde gegevens en (verkregen)

schetsontwerp van Groosman Partners is het plan van aan-

pak opgesteld. Tijdens het PvA is gebleken dat de Cinerama

kampt met een groot probleem, namelijk dat de bouwplaats

alleen toegankelijk is via 2 poorten van resp. 4,0 m (B) x 3,5

m (H). Dit probleem heeft tot - aan - uitvoeringsfase parten

gespeeld, waarop is besloten om 2-woningblokken te slopen.

UitvoeringDe uitvoeringsfase is uitgevoerd aan de hand van het vooraf

opgestelde afstudeerplan, vooronderzoek en bestek- en

indieningsgereed fase met als doelstelling: ‘Het zodanig

uitwerken van het ontwerp, dat aan de hand daarvan de

productie van bouwen installatiecomponenten, alsook de

daadwerkelijke uitvoering en assemblage op de bouwplaats

kan plaatsvinden’. De bouwmethodiek, logistiek, omgeving

en postzegellocatie zijn uitdaging(en) - in deze fase - voor

ons als bouwtechnici -en uitvoerenden. Bouw Consulting

Enschede wil zich voornamelijk bouwtechnisch -en uitvoe-

ringsgericht onderscheiden, hieronder valt bijvoorbeeld de

bouwmethodiek, de bouwplaats, logistiek, overallplanning

en uitvoeren-techniek.

Solidum Bouwmanagement • Geerten Kloppenburg

• Thomas Liebrand

• Kim van der Vegt

• Siemen Zijlstra

Het stadhuis Almelo gaat de publieke dienstver-

lening en de gemeentelijke ambt huisvesten. Het

gebouw wordt de ‘huiskamer’ van Almelo, waar

zich buiten gemeentelijke en politieke activiteiten

ook huldigingen en trouwerijen plaatsvinden.

Het stadhuis wordt gebouwd aan het kanaal van

Almelo in de binnenstad, in lijn met de rechtbank

en de Java-toren. Een deel van het plan is om de

parkeerplaats die nu in het kanaal is aangebracht

weer in oude staat te herstellen en zo het kanaal

door te trekken naar de binnenstad.

18

Bouwkunde

Stadhuis Almelo


De opdrachtDe gemeente Almelo heeft al een tijd behoefte aan nieuwe

huisvesting, vooral omdat de gemeentelijke ambt momen-

teel verdeeld is over meerdere gebouwen in de stad. Er is

behoefte aan één gezamenlijke huisvesting. Voor het braak-

liggende terrein is in eerste instantie een appartementen-

complex ontwikkeld. Om financiële redenen is dit plan stop

gezet. In opdracht van de gemeente Almelo heeft een aantal

architecten een ontwerp gemaakt voor het nieuwe stadhuis.

IAA architecten te Enschede was niet benaderd maar heeft

uit eigen initiatief een ontwerp aangeleverd. Er is uiteindelijk

gekozen voor het ontwerp van Kraaijvanger.

De bouw van een nieuw stadhuis heeft veel weerstand ge-

had vanuit zowel de gemeente als de burgers. In tijden van

financiële crisis schiet een budget van 58 miljoen voor de

ontwikkeling en bouw van een nieuw stadhuis bij veel bur-

gers en ambtenaren in het verkeerde keelgat.

ArchitectuurHet stadhuis bestaat uit twee gebouwdelen: het publieksge-

bouw en het kantoorgebouw. De twee gebouwdelen zijn met

elkaar verbonden maar toch gescheiden van elkaar. Hoewel

de twee delen samen één gebouw vormen is de architectuur

onderling zeer verschillend. Het publieksgebouw is een open

en transparant gebouw. De verdiepingen zijn hoog en ruim

opgezet, er wordt veel glas gebruikt. Het kantoorgebouw

daarentegen is veel meer gesloten en minder uitnodigend.

Prefab bouwenWe hebben geprobeerd zoveel mogelijk bouwonderdelen

geprefabriceerd op de bouw aan te laten komen. Zo wor-

den alle betonwanden, kolommen, balken en betonvloeren

in de fabriek gemaakt. Op de bouw hoeven ze enkel nog

gemonteerd te worden. Hierdoor wordt de bouwtijd verkort

en is er geen sprake van hinder door vorst. Een ander voor-

deel is dat de kwaliteit van het beton hoger ligt omdat het

onder geconditioneerde omstandigheden in de fabriek is

vervaardigd. Doordat het productieproces zich in de fabriek

afspeelt is er minder materiaal en personeel op de bouw-

plaats. Waar rekening mee moet worden gehouden is dat de

bouwkranen voldoende capaciteit hebben om de elementen

te hijsen. Het gewicht kan oplopen tot zo’n 25 ton. Daarbij

verdient het logistieke proces veel aandacht. Van elk ele-

ment moet bekend zijn op welke dag en hoe laat deze per

vrachtwagen arriveert.

Bouwen met BIMHet 3D modelleren en het maken van een zogenaamd Building

Information Model is één van de belangrijkste ontwikkelingen

in de bouw op het moment. Het 2D tekenen van bouwteke-

ningen is spoedig verleden tijd. In plaats van 2 lijnen die een

wand moeten ‘voorstellen’ modelleren we nu werkelijk een

wand. Een Building Information Model is in feite één model van

het gebouw waar álle informatie in is aangebracht. Er werken

dan ook meerdere partijen samen. Een bekende combinatie is

architect, constructeur en installateur. De wand krijgt behalve

zijn afmetingen dus ook alle materiaaleigenschappen, tijds- en

kosteneigenschappen en zo voort. Iedere partij leest de infor-

matie uit die voor hem van belang is.

Door ook alle prefab elementen 3D te modelleren kan de

fabrikant uit het model opmaken hoe het element eruit moet

zien en hoe vaak hij deze moet produceren. Door ook tijds-

eigenschappen aan een element te geven kan uit het model

een logistieke planning worden gemaakt.

Duurzaam bouwenDe gemeente Almelo heeft duurzaamheid hoog in het vaandel.

Duurzaam bouwen kent veel aspecten: duurzame productie,

milieuvriendelijke materialen, duurzame energieopwekking,

duurzaam energieverbruik. Het stadhuis Almelo is duurzaam,

omdat we met warmte- en koude opslag in de grond energie

kunnen opslaan en hergebruiken. De verwarming is daarbij

zeer energiezuinig. We wekken zelf energie op door zonnecel-

len in de zonwering en de beglazing van het daklicht toe te

passen. Met het zogenaamde helofytenfilter (een waterfilter

van planten), heeft de daktuin behalve een architectonische

ook een duurzame functie. Water uit wastafels en toiletten

wordt door de filters gereinigd en kan worden hergebruikt

voor het spoelen van toiletten. Hierdoor wordt jaarlijks op

vele honderdduizenden liters water bespaard.

We maken het gebouw duurzaam door het ‘toekomstbe-

stendig’ te maken. In het licht van de grote leegstand van

kantoorgebouwen maken we het kantoorgebouw van het

stadhuis zo, dat er later eenvoudig appartementen van te

maken zijn.

eye Design:• Daniek Besselink

• Kasper Brinkman

• Vincent Jongman

• Wassim Sako

• Teun Schippers

In Leeuwarden, aan de monumentale stadsrivier ‘de

Potmarge’, wordt de Watercampus gerealiseerd.

Het is een innovatief en onderscheidend gebouw,

dat zich richt op het vergroten van het Kenniscen-

trum van de watertechnologie. Binnen het complex

zijn worden diverse kantoren gesitueerd voor be-

drijven met affiniteit met water. Daarnaast biedt

het gebouw ruimte voor onderzoek en onderwijs.

Het onderscheidt zich door het visualiseren van de

waterzuiveringskringloop, de duurzaamheid en de

flexibiliteit.

20

Bouwkunde

Uitbreiding Watercampus Leeuwarden


Wij zijn eye DesignEen jong en dynamisch bouwkundig bureau met vijf gedre-

ven en ervaren medewerkers. De gemeente Leeuwarden heeft

een prijsvraag uitgeschreven voor de ontwikkeling van ‘de

Watercampus’. Het ontwerp van dit project is afkomstig van

‘Van Mourik Architecten’. Kernwoorden voor deze ontwik-

keling zijn: duurzaamheid, water, technologie en innovatie.

Woorden die perfect aansluiten op de vier kernwaarden van

ons bedrijf: passievol, bewust, groen en samen!

De WatercampusHet project ‘de Watercampus’ is een initiatief van de gemeente

Leeuwarden. Samen met diverse water- technologische bedrij-

ven wil men het bestaande waterkenniscentrum uitbreiden

met een nieuw gebouwcomplex. Het gebouw biedt straks

plaats aan kantoren, laboratoria en onderwijsruimten.

Het complex is gelegen aan de monumentale stadsrivier ‘de

Potmarge’. De rivier vormt dé inspiratiebron voor het ontwerp,

en water is het centrale thema in het gebouw. Door openingen

in de lichtstraat druppelt het water in een vijverbak op de bega-

ne grond. Middels een waterloopbak stroomt het water naar de

kelder. Daar wordt het water weggepompt naar het eigen wa-

terzuiverhuis! Met uitzondering van vorstperioden, wordt het

water, vanuit vijvers, naar het dak geleid. Daarnaast wordt het

water continu in de atriumvijver gepompt. Op deze manier ont-

staat er een contante waterstroom, en is het zuiverproces dus

altijd zichtbaar. Het gezuiverde water wordt tevens gebruikt

voor spoelwater in de toiletten. Het zuiversysteem bestaat uit

helofytenfilters, een algenbioreactor en een vergister. Op eigen

terrein wordt water uit het geel–, grijs– en zwartwatercircuit

gezuiverd.

DuurzaamheidDuurzaamheid is één van de speerpunten van het project. De

materialisering bestaat zoveel mogelijk uit cradle-to-cradle

producten. De constructie is opgebouwd uit een bollenplaat-

vloer. De gerecyclede en herbruikbare plastic bollen leveren

een gewichtsbesparing van ongeveer 25% op. De kozijnen wor-

den van bamboe vervaardigd. Deze duurzame grassoort wordt

overigens op meerdere plaatsen toegepast. Op het sedumdak

liggen ten slotte 1250 PVT-panelen, om de warmte– en elektri-

citeitsvraag af te dekken.

Perform and Engineering:• Steef Koop

• Mathijs Slamp

• Tom Wissink

Het RevalidatieHotel is het meest recente concept

op het gebied van revalideren. Het RevalidatieHotel

combineert revalideren met overnachten op zeer

luxe wijze.

22

Bouwkunde

RevalidatieHotel


Opdracht:In de Rotterdamse naoorlogse wijk IJsselmonde is de Laurens

Zorg revalidatie vestiging ‘Antonius IJsselmonde’ gelegen. Een

centrum voor revalideren en kortdurende zorg, welke in het

kader van revalidatie is gespecialiseerd in een groot aantal ge-

bieden waaronder CVA-zorg, specialistische wondverzorging,

zorg voor jongeren met niet aangeboren hersenletsel (NAH),

orthopedie en oncologie. Deze huidige huisvesting voldoet

niet meer aan de kwaliteitswensen van Laurens Zorg en sluit

daarbij ook niet meer aan bij de veranderende zorgmarkt. Er

ontstond de wens om een nieuw zorg-revalidatieconcept te

creëren. Het concept van het RevalidatieHotel. Een nieuw reva-

lidatiecentrum met de kwaliteiten en uitstraling van een hotel.

Bezoek aan het RevalidatieHotelNa een zware operatie gehad te hebben in het ziekenhuis en de

nodige behandelingen daar zijn afgerond begint de revalidatie-

periode. Deze kunt u voortzetten in het RevalidatieHotel.

Bij binnenkomst van het RevalidatieHotel meldt u zich bij de ba-

lie. Er zal een verpleegkundige worden gevraagd om u naar uw

kamer te begeleiden. Het RevalidatieHotel bestaat uit 162 één

persoonskamers van gemiddeld 30m2. Vanuit deze kamers zijn

via de liften de fitnessruimten en behandelkamers te bereiken.

De omgeving is een belangrijke ondersteuning in het gene-

zingsproces. Het gebouw als ‘healing environment’. Dit wordt

bereikt door middel van gebruik te maken van kleur, materiaal

en veel groen.

RevalidatieHotelIn het ontwerp is het concept van Revalideren en Hotel sa-

mengebracht. Twee specifieke werelden die in één gebouw

samenkomen. Een hotel waarin wordt gerevalideerd, een ho-

tel waar gasten verblijven en geen patiënten. De kwaliteit van

de healing environment van de directe omgeving is minimaal.

Vanuit dit gegeven is het concept van een gebouw met twee

gezichten ontstaan, van hard naar zacht. Vanuit zijn stedelijke

context sluit het ontwerp aan bij de gewenste architectuurrich-

ting van het gebied. Het hart van het gebouw vormt juist een

groene organische binnenwereld.

Het project RevalidatieHotel is een gebouw van 29 meter hoog

en telt hierin 7 verdiepingen en heeft een BVO van ongeveer

12000m2. Op de begane grond bevinden zich de openbare

functies zoals het café en het restaurant. Tevens bevindt

zich hier de parkeergarage die voor gasten en personeel te

gebruiken is. Op de eerste verdieping bevinden zich de be-

handel- en fitnessruimten. Op deze verdieping kunnen gasten

revalideren onder behandeling van gespecialiseerde artsen

en fysiotherapeuten. Ook bevindt zich op deze verdieping

de binnentuin. Op de tweede tot en met de vijfde verdieping

bevinden zich de zorgkamers. Het begrip zorgkamer is ge-

kozen omdat mensen zich hier te gast moeten voelen en niet

als patiënt. Op de zesde en zevende verdieping bevinden zich

de NAH patiënten. Dit zijn patiënten met een niet aangeboren

hersenletsel. Deze patiënten dienen zo min mogelijk prikkels

van buiten krijgen. Om deze reden is het verblijf voor deze

“gasten” boven in het gebouw gesitueerd.

ArchitectuurDe architect van dit RevalidatieHotel is HD Projectrealisatie te

Rotterdam. De diverse hoekverdraaiingen van de planlocatie

zijn in het ontwerp als breuklijnen ingezet. De breuklijnen

creëren rechte bouwkundige gebouwdelen met een helderen

constructieve opzet. Daarbij zorgen de breuklijnen voor dag-

licht tot diep in het gebouw, waardoor het belangrijke gevoel

van dagritme: ochtend, middag, avond altijd in het gebouw te

ervaren is. In de breuklijnen worden via bruggen de verschil-

lende gebouwdelen gekoppeld, met interessante doorzichten.

Het ontwerp van het gebouw is een hedendaagse benadering

refererend naar de Rotterdamse wederopbouwarchitectuur.

De herkenbare driedeling in de gevels van plint, middenstuk

en top is herkenbaar ingezet als basis met horizontale ge-

laagdheid. De overhoekse verbijzondering ter plaatse van het

plein aan de Motorstraat accentueert de beëindiging van het

bouwblok en creëert tegelijkertijd twee gelijkwaardige gevels.

Het markeert in combinatie met de begroeide gevels tevens de

positie van de entree. Met de architectonische verbijzondering

is gerefereerd aan het ritme van verticale kaders, welke zo

herkenbaar is uit de wederopbouwperiode en het te slopen

bestaande gebouw van de planlocatie. Als basismaterialisatie

van het gebouw is gekozen voor hedendaagse detaillering met

een combinatie van metselwerk, staal en glas.

TwenSa Bouwgroep:• Erwin Bosman

• Joris Ebbinge

• Ruben Groote Stroek

• Frank Grotentraast

• Jurjen Stopel

Het project “Veldwijk Noord” zal zich uiten als een

toekomstig icoon van de opnieuw ontwikkelde

Wijk Veldwijk Noord te Hengelo. De locatie van het

complex bevindt zich aan de straat Kuipersdijk,

tegenover het FBK-stadion. Het project zal bestaan

uit winkels en appartementen in de koop- en huur-

sector, waaronder studio’s voor de jeugdopleiding

van FC Twente, die beheert gaan worden door

woningbouwcorporatie Welbions.

De kleur groen is een typisch herkenningspunt

van het gebouw, deze kleur valt terug te zien aan

de gekleurde hardglasplaten en de toepassing van

groendaken. Een ander typisch herkenningspunt

is de vorm van het gebouw die bestaat uit niet

haakse hoeken en twee torens die tot een hoogte

van 34 en 47 meter reiken.

24

Bouwkunde

Veldwijk Noord


OpdrachtBinnen het gebied van de Hengelose wijk Veldwijk Noord is een

multifunctioneel complex gepland die het commerciële cen-

trum van de wijk dient te worden. Deze opdracht is tot stand

gekomen omdat het oude buurtwinkelcentrum verouderd is,

net als een deel van de wijk die ook opnieuw ontwikkeld zal

worden. MAS Architecten heeft hiervoor het ontwerp gecreëerd.

Dit ontwerp is door ons, TwenSa Bouwgroep, aangenomen om

te gebruiken als afstudeerproject.

Het ontvangen voorlopig ontwerp is allereerst veranderd naar

een definitief ontwerp. Tijdens deze fase is naar het ontwerp

gekeken en zijn de constructie en afwerkingen bepaalt. Nadat

het ontwerp definitief afgerond was is er begonnen met de

indieningsgereedfase. In deze fase wordt het definitieve ont-

werp verder uitgebreid en worden er belangrijke aanvullende

berekeningen uitgevoerd. Aan het einde van deze fase zou het

project in te dienen zijn bij gemeente en zou een aannemer het

project aan kunnen nemen. De daarop volgende en laatste fase

is de uitvoeringsfase. Hier worden de werktekeningen, bouw-

planningen en detailbegroting gemaakt zodat het gebouw

klaar is om gebouwd te worden.

Veldwijk NoordHet project “Veldwijk Noord” bestaat uit een onderbouw met

vijf verdiepingen inclusief een kelder. Boven op de tweede

verdieping komen twee woontorens van zeven en elf verdie-

pingen, hierdoor bereikt het gebouw een maximale hoogt van

47 meter.

De kelder zal gebruikt worden als parkeerkelder voor de bewo-

ners van het complex. Bezoekers van de commerciële ruimtes

die zich op de begane grond bevinden, kunnen gebruik ma-

ken van de parkeergelegenheden rondom het gebouw. In deze

commerciële ruimtes zullen zich onder andere een supermarkt

(Emté) en een horecaruimte vestigen. De overige winkelunits

zullen opgevuld worden door diverse nader te bepalen onder-

nemingen.

De eerste verdieping zal bestaan uit studio’s voor de jeugd-

opleiding van FC Twente en vrije huur woningen. Daarnaast is

er een fitnessruimte op de eerste verdieping die onder andere

gebruikt gaat worden door FC Twente. Op de overige boven-

liggende verdiepingen komen huur- en koopwoningen.

GevelbeeldDe onderste verdiepingen van het gebouw worden afgewerkt

met steenstrips. Deze manier van bouwen versneld de bouwtijd

en maakt de gevel slanker zonder dat het traditionele gemetsel-

de gevelbeeld verdwijnt. In combinatie met aluminium kozijnen

geeft dit een modern maar ook vertrouwd karakter.

De torens zullen bestaan uit groen gekleurde hardglas bepla-

ting. Deze platen worden semi-blind bevestigd waardoor de

bevestiging van deze platen nauwelijks te zien is. De hardglas

beplating wordt in drie verschillende kleuren groen toegepast

en wordt per etage onderbroken door een aluminium gevelband,

hierdoor ontstaat een wisselend beeld. Al deze kenmerken sa-

men zorgen ervoor dat Veldwijk Noord een kenmerkend gebouw

zal worden in de omgeving.

DuurzaamIn onze ogen is duurzaamheid een belangrijke factor in de

bouwwereld. Onder duurzaamheid voor het project zien wij

milieuvriendelijke producten, goede isolatiewaarden en een zó

installatie-arm gebouw als belangrijke streefpunten. Zo wordt

de buitenschil in een hogere isolatiewaarde toegepast dan in de

regelgeving benodigd is en wordt er drievoudig glas toegepast.

In het gebouw wordt gebruik gemaakt van milieuvriendelijke

installaties zoals het warmtenet dat zich in deze omgeving

van Hengelo bevindt. Door dit systeem is een gasaansluiting

niet nodig in het gebouw. Voor de ventilatie wordt een warm-

teterugwinningssysteem (WTW-systeem) toegepast zodat er

bij de luchtverversing zo min mogelijk warmte verloren gaat.

Ook worden er zonnepanelen bevestigd op de daken van de

torens. Tot slot wordt op de daken van de onderbouw sedum

toegepast, dit zorgt voor een betere klimaatbeheersing tussen

buiten en binnen.

BIM (Building Information Model)TwenSa bouwgroep heeft er voor gekozen om zoveel mogelijk

gebruik te maken van BIM. Zo is het gehele project in Revit

gemodelleerd en zijn de planning, bouwplaats en calculaties

door middel van dit model afgeleid. Daarnaast is het Revit

model voor presentaties ingeladen in animatieprogramma’s

om afbeeldingen en video’s te renderen van het gebouw.

SJ Engineers:• Dinesh Santokhi

• Jochem de Jongh

Studenten van de Saxion opleiding Bouwkunde

studeren af middels een simulatie van een com-

plex gebouw . Wij als SJ Engineers hebben een

gemeentehuis gelegen in Wijhe gekozen, waarbij

we van I’M architecten eenvoudige opmaakteke-

ningen hebben verkregen. Gedurende één jaar

hebben wij dit project verder uitgwerkt, waarbij

het jaar in drie fasen en tevens tussenpeilingen is

verdeeld. Te beginnen met een vooronderzoek,

waarbij we gekeken hebben naar de constructie,

bouwfysica, bouwbesluit, bouwmethodiek, maar

ook erg veel tijd hebben besteed aan het Plan

van Eisen, zodat we wisten wat de opdrachtgever

26

Bouwkunde

Gemeentehuis Olst-Wijhe

voor ogen had met dit gebouw. Ook hebben we in

deze fase zelf enkele doelen gesteld, waarin we

ons wilden specialiseren. Na deze fase kwam de

indieningsgereedfase, waarin we de benodigde

bestektekeningen hebben gemaakt. De laatste

zes weken waren gericht op de uitvoeringsfase,

waarin we op werktekeningniveau gewerkt heb-

ben. Beiden hebben we ons in het derde jaar ver-

diept in de BIM systematiek, door een BIM-minor

te volgen op Saxion. De hierdoor meegekregen

expertise hebben we kunnen toepassen op ons

afstudeerproject.


BIM systematiekHet begrip BIM staat voor Building Information Modeling.

De inhoud van dit begrip wordt door het bedrijfsleven op

verschillende manieren verwoord. Met deze reden geven wij

als SJ Engineers ook aan hoe wij dit begrip zien: We hebben

een gebouw wat we virtueel opbouwen in een 3D tekenpak-

ket. We zijn dus aan het modeleren, waarbij we tegelijkertijd

informatie aan het verzamelen zijn, welke we koppelen aan

ons model. Deze informatie wordt verzameld door in een

vroegtijdig stadium verschillende partijen samen te brengen

en hun expertise te gebruiken.

Optimaal gebruik BIMHet virtuele bouwen in 3D geeft veel inzicht en geeft ons te-

vens de mogelijkheid om vroegtijdig problemen te kunnen tra-

ceren én op te lossen. Met BIM wordt er in een vroeg stadium

veel informatie verzameld, Tijdens de werkelijke uitvoering is

alle informatie bekend om het gebouw te kunnen realiseren,

waarbij ook al virtueel is gekeken of alle bouwdelen goed in el-

kaar passen. Door de goede voorbereiding en met behulp van

een 3D model, waarbij gevels, plattegronden, details en door-

sneden eenvoudig gegenereerd kunnen worden, is er eenheid

binnen de gemaakte tekeningen. Binnen dit project is gekeken

naar de mogelijkheid om Revit optimaal te kunnen gebruiken.

De mogelijkheden zijn onderzocht om o.a. calculatie, onder-

houd, coordinaten, uitrekstaten en bestekteksten binnen Revit

te houden, om zo IFC export te voorkomen. Gegevensverlies,

wat nog steeds bekend is bij IFC zal dus voorkomen worden.

Coordinaten uitzettenMiddels Smartrevit hebben we uitzetcoordinaten kunnen

genereren uit ons 3D model, welke ingeladen kunnen worden

in een total station.

Simulatie planning 4DOm meer inzicht te krijgen in de planning en zijn al-dan-niet

logische volgorde qua opbouw hebben we een export gemaakt

uit Asta powerproject naar Navisworks. Door 3D elementen aan

tijd te koppelen wordt de opbouw van het gebouw gesimuleerd.

Naast het verkrijgen van meer inzicht kan ook gekeken worden

hoe de planning en daarmee de bouwtijd verkort kan worden.

BestektekstIn ons 3D model hebben we de mogelijkheid gecreëerd om

3D elementen zoals dakbedekking aan te klikken en direct de

bestektekst te kunnen inzien met als resultaat, dat na het mo-

deleren alle bestekteksten uit het model ‘rollen’. Het is echter

nog niet duidelijk hoe dit juridisch vastgelegd kan worden.

Installaties 3DDoor installaties en leidingen voor warm- en koud tapwater,

riolering en ventilatie te modeleren hebben we het gebouw

kunnen controleren op clash detections. Dit houdt in dat we

kijken of de leidingen niet door dragende consructies lopen

of verkeerd gepositioneerd zijn. Door eventuele problemen

(clashes) virtueel op te lossen, verloopt de uitvoering efficien-

ter, met als gevolg een faalkostenreductie op de bouw.

OnderhoudEen belangrijk onderwerp binnen de bouw is beheer & on-

derhoud. We hebben gekeken hoe we zowel op locatie als

in het ontwerpproces invloed kunnen uitoefenen op dit

voor aannemers nog veelal nieuwe werkgebied. Binnen

Revit kunnen onderbouwde keuzes gemaakt worden gelet

op materialisering, zijn daarbij behorende onderhoud en de

investering welke bij een bepaalde keuze gemaakt moet wor-

den. Middels een ipad met ons 3D model kunnen we op locatie

onderhoud beheren.

CalculatieNa het modelleren geeft ons 3D model inzicht in de kosten,

waarbij binnen Revit een onderbouwing op detailniveau ge-

maakt is, zoals we dat kennen van de een detailbegroting.

Virtueel kunnen materialen veranderd worden, waarna live de

verschillen gelet op de inverstering van materialen inzichtelijk

worden gemaakt.

Werkelijkheid vs Bim modelOmdat het 3D model van het gemeentehuis as-build (zoals

de werkelijkheid) is gemodelleerd, hebben we goed verge-

lijkingsmateriaal. Middels een Tablet waar ons 3D model op

staat zijn we in staat om het resultaat van de oplevering te

controleren met ons as-build model. Beter is het om deze

controle nog vóór de oplevering te doen en zelfs in de ruw-

bouwfase is dit mogelijk middels de applicatie DaluxQA.

Productieproces met bim Zowel efficientie in het vervaardigen van bouwtekeningen als

nieuwe ontwikkelingen rondom BIM zijn onderzocht.

ConclusieHet tekenpakket Revit, wat veelal bekend is geworden bij

bedrijven kan efficienter gebruikt worden. Omdat we binnen

Revit met o.a. calculatiegegevens en onderhoud werken is er

geen export nodig in de vorm van IFC. Het meest interessante

aan deze methode is dat er live veranderingen in ons virtuele

Revit model gemaakt kunnen worden, en hierbij de gevolgen

direct inzichtelijk zijn. We zullen dus geen gegevensverlies

hebben en snelle onderbouwde keuzes kunnen maken op

vooral kosten en onderhoud.

28

Gro

epsf

oto

Civi

ele

Tech

niek

1

G

ert

Jan t

er M

aat

2

A

rdw

in Jan

sen

3

K

asper

Ker

khof

4

Jo

rdi de

leau

5

Em

iel K

lein

sma

6

W

out

Tuin

te

7

St

efan

Gra

at

8

Jo

s W

esse

ldijk

9

G

ijs

Hutt

enhuis

10

•M

arti

jn t

e Bie

sebee

k

11

•N

adi M

odder

man

12

•Rudy

Alf

erin

k

13

•Ral

ph B

org

huis

14

•Fa

bia

n F

ranken

15

•Thom

as S

choute

n

17

•Ber

end v

an R

aaij

18

•Tom

Rutt

en

19

•N

ick H

ovi

ng

20

•A

lber

t de

Vri

es

21

•St

efan

Kam

phuis

22

•Tom

Jan

nin

k

23

•G

ijs

Win

kel

man

24

•R

obber

t T

iehuis

25

•Fr

eek W

este

rvel

d

26

•Je

roen

Lam

mer

s

27

•St

ephan

de

Hoop

28

•Ja

sper

Lute

ijn

29

•Pi

m W

issc

hoff

30

•K

ay B

org

elin

k

31

•H

erber

t T

uit

ert

32

•T

om

Nijkam

p

33

•N

iek V

eldin

k

1415

1720

2221

1918

2530

3129

3233

2726

2428

23

12

46

8

1012

1311

75

39

WeKa Infra:• Stefan Kamphuis

• Freek Westerveld

Het Rutbeek is een recreatiepark ten zuiden van de

stad Enschede en staat bekend als een actief re-

creatief park. In januari 2010 is door de gemeente

Enschede en regio Twente een nieuw ontwikkelde

visie vastgesteld. Doel van deze visievorming was

om verschillende parken in de regio een grotere

bijdrage te laten leveren aan de toeristische en eco-

nomische ontwikkeling. Zo is ook voor het Rutbeek

een uitvoeringsprogramma opgesteld waarmee

deze visie gerealiseerd dient te worden. Voor het

Rutbeek betreft dit plan de realisatie van een bun-

galowpark van hoge kwaliteit en een aantrekkelijke

jaarrond geopende horecavoorziening, die tevens

kan voorzien in de wensen van de dagrecreanten.

30

Civiele Techniek

Wellness en Outdoor Resort Boekelo


Opdracht:Regio Twente is eigenaar van vier recreatieparken in Twente:

het Hulsbeek te Oldenzaal, het Lageveld te Wierden, het Ar-

boretum Poort-Bulten te Losser en het Rutbeek te Enschede.

In januari 2010 is er een nieuw ontwikkelde visie vastgesteld.

Doel van de visievorming was de parken een grotere bijdrage te

laten leveren aan de toeristische en economische ontwikkeling.

Eén van die projecten voor het Rutbeek is de realisatie van een

bungalowpark van hoge kwaliteit en een aantrekkelijke horeca-

voorziening die het gehele jaar geopend zal zijn en tevens kan

voorzien in de wensen van de dagrecreanten.

Doel van dit project is het gebruik van het Rutbeek te verbre-

den en het aantrekken van nieuwe doelgroepen. Regio Twente

en Gemeente Enschede hechten een zeer grote waarde aan

een duurzame realisatie en exploitatie van het bungalowpark

en de horecavoorzieningen. Regio Twente stelt een zo ‘groen’

mogelijke ontwikkeling voor. Voor zowel het bungalowpark

als voor de horecavoorziening dient een krachtig concept ont-

wikkeld te worden dat aansluit op het thema voor het Rutbeek

‘Actief, outdoor, sport’.

Voor het recreatiepark bestaat alleen nog een ontwerp van

het architectenbureau. Het gaat om een combinatie van een

recreatiepark van ca. 260 vakantiewoningen aan de waterplas

met centrale voorzieningen, sportvelden en desgewenst een

natuurtransferium. Voor dit park dient er een intern wegennet

ontworpen te worden en ook de ontsluiting van het gehele park

heeft nader onderzoek nodig. Deze opdracht dient te worden

uitgevoerd aangezien de huidige situatie niet toereikend is. Op

het moment is de beoogde ontsluitingsweg een zandweg (erf-

toegangsweg) bedoeld voor landbouwverkeer, ruiters en wan-

delaars. Uit onderzoek moet blijken op welke manier de ont-

sluiting het beste gerealiseerd kan worden. Hierbij moeten alle

verschillende aspecten zoals gebruiksvriendelijkheid, milieu,

omgeving en verkeersveiligheid gewaarborgd blijven. Verder

dient de doorstroming van het verkeer binnen het park soepel

te verlopen. Er zullen verschillende alternatieven worden opge-

steld en hieruit zal uiteindelijk het alternatief worden gekozen

die het beste aansluit bij de wensen van opdrachtgever.

Vooronderzoek:Gedurende het vooronderzoek zijn benodigde gegevens

voor het specificeren van het systeem uitgezocht. Hierbij is

uitgebreid onderzocht wat de verkeersintensiteiten zijn op

de omliggende wegen en wat het maatgevende tijdvak is

voor de verkeersintensiteit. Verder zijn benodigde gegevens

met betrekking tot de bodemgegevens opgevraagd en ver-

der verwerkt voor gebruik tijdens het ontwerp.

Relatics:Voor het project is gebruik gemaakt van de methodiek ‘Sys-

tems Engineering’. De verschillende stakeholders zijn in kaart

gebracht en de bijbehorende klanteisen gespecifieerd. Om

overzicht te houden over al deze gegevens is er gebruik ge-

maakt van het web-based programma Relatics. Het werken met

Relatics is als zeer leerzaam bevonden, mede omdat er binnen

Saxion weinig ervaring is met het programma. Een student van

de opleiding Bouwkunde heeft voor de inrichting van het pro-

gramma gezorgd en we konden bij hem terecht voor open

aanmerkingen. Relatics biedt de mogelijkheid alle gegevens

met betrekking tot het project overzichtelijk weer te geven.

Verder kunnen verschillende rapportages uit worden gevoerd

waaronder de vraagspecificatie en verificatieplannen.

Ontwerp bungalowpark:Voor het project was enkel een ontwerp van het architecten-

bureau beschikbaar. Het ging hierbij om een schetsontwerp

waarbij gedurende het project nog verschillende aanpassingen

zijn gedaan. De definitieve versie van het ontwerp is verder uit-

gewerkt en aan de hand hiervan zijn de overige voorzieningen

ontworpen. Bij het uitwerken van de verschillende onderdelen

vond constant verificatie plaats met de opgestelde eisen. De

verificatie van de systeemeisen vond op verschillende manieren

plaats, zo is er ook een koppeling van AutoCAD met Relatics

gerealiseerd. Op deze manier is alle informatie met betrekking

tot een onderdeel snel inzichtelijk en worden snel gemaakte

fouten voorkomen.

Ontsluiting Bungalowpark:Gedurende het vooronderzoek zijn de verschillende mogelijk-

heden met betrekking tot de ontsluiting van het park onder-

zocht. Een definitieve keuze voor de ontsluiting is gemaakt

tijdens het hoofdonderzoek, en deze is verder uitgewerkt tot

een definitief ontwerp. Het definitieve ontwerp is tot stand

gekomen met behulp van berekende verwachte verkeers-

intensiteiten en aangeleverde gegevens over de ondergrond

en grondwaterstand. Bij het dimensioneren van de weg is ook

veel rekening gehouden met de inpassing in de omgeving, de

inpassing speelt namelijk een zeer grote rol voor het gehele

project. Om tot een goed ontwerp te komen zijn met regel-

maat vergaderingen georganiseerd met de opdrachtgevers en

gemeente. Indien er geen vergadering benodigd werd bevonden

vond overleg via mail plaats.

Immortal Techniek:• Jasper Luteijn

• Tom Jannink

• Stephan de Hoop

32

Civiele Techniek

Twentekanaal Fase 2: Uitbreiding Twentekanaal


Het projectHet transport via binnenvaart groeit nog steeds. Om deze

groei aan te houden zijn er aanpassingen nodig. Momenteel

heeft het Twentekanaal namelijk een scheepsklasse IV. Met

deze scheepsklasse kan het kanaal echter niet de benodigde

transport capaciteit halen. Het project “Uitbreiding Twente-

kanaal” gaat daarom over het opwaarderen van het kanaal

naar een scheepsklasse Va. Door de opwaardering van het

kanaal kunnen er schepen varen met een grotere breedte en

diepgang.

Hoe het allemaal begonVoordat het schooljaar was begonnen hadden we al contact

met RWS. Een aantal verschillende projecten behoorden tot de

mogelijkheden, maar er was één optie die er voor ons boven

uitsprong: Twentekanaal fase 2. Het had alle onderdelen waar

wij naar opzoek waren; Waterbouw, geotechniek, en in min-

dere mate ook mechanica.

Twentekanaal fase 2 gaat over het verbreden van het Twente-

kanaal zodat ook schepen van scheepsklasse 5 het kanaal

kunnen betreden. Een vrij simpele opdracht dachten wij ook

in het begin, daarom zijn er vol goede moed een hele hoop

onderdelen aan toegevoegd. Onder andere het ontwerpen van

een loswal, een zwaaikom, en een aantal natuurvriendelijke

oevers. Ecologie en duurzaamheid speelden bij dit project een

belangrijke rol, vandaar dat de natuurvriendelijke overs in het

project zijn opgenomen. Over de duur van het jaar zijn we iets

van het originele idee van RWS afgeweken en hebben zo ons

eigen project weten neer te zetten.

Hoe hebben we het aangepaktToen eenmaal bekend was waar het project over ging, kon

begonnen worden met de onderzoeksfase. In deze fase zijn

er zoveel mogelijk gegevens verzameld die moeten helpen

bij het maken van het uiteindelijke ontwerp. Zo is er onder

andere langs het kanaal een visuele inspectie uitgevoerd.

Bij deze inspectie werd de staat van de damwanden ge-

controleerd en is het omliggende terrein in kaart gebracht.

Naast deze inspectie zijn er onder andere gegevens van

Rijkswaterstaat in kaart gebracht, is gepraat met een aantal

betrokken ingenieursbureaus en is contact gezocht met de

gebruiker van de loswal.

Na eenmaal deze fase te hebben afgerond kon begonnen

worden met de ontwerpfase. In deze fase vonden de bereke-

ningen plaats en werden de ontwerpen uitgetekend. Zo werd

onder andere met behulp van het programma D-Sheetpiling

van Deltares en de eerder gedane visuele inspectie bepaald

waar, wanneer en welke damwanden vervangen moesten

worden. Ook werd gekeken welke nieuwe damwanden hier

moesten worden toegepast. Dit werd vervolgens in een aantal

ontwerptekeningen duidelijk weergegeven. Naast de bereke-

ningen en tekeningen voor het vervangen van de damwanden

zijn er ook berekeningen uitgevoerd en tekeningen gemaakt

voor onder andere het ontwerp van de loswal, de twee natuur-

vriendelijke oevers en de zwaaikom. Ook zijn een begroting,

fasering met stappenplan en planning voor één van de twee

natuurvriendelijke oevers gemaakt en is in kaart gebracht

waar een bodembescherming dient te worden toegepast.

Het procesNa een iet wat langzame start aan het vooronderzoek moest

er bijgeschakeld worden. Dit is gebeurt en het vooronderzoek

is naar behoren afgerond. Met dit in het achterhoofd is er een

strakkere planning gehanteerd voor de ontwerpstudie. Na wat

tegenslagen te verduren te hebben gekregen is er nogmaals

bijgeschakeld om ook de ontwerpstudie naar behoren af te ron-

den. Bloed, zweet en tranen maar dit is uiteindelijk ook gelukt.

MeningenWe zijn tevreden met het uiteindelijk resultaat en hopen dat

de beoordelaars deze mening delen. We hebben veel geleerd

en het zou tof zijn als we in het bedrijfsleven nogmaals een

soortgelijk project mogen meemaken. Verder over de oplei-

ding Civiele Techniek: Top opleiding en aan iedere technisch

ingestelde aan te raden. Hele leuke tijd gehad met een paar

toffe uistapjes. De trip naar Barcelona in het afstudeerjaar was

daar één van. Hopelijk nog een keer een reunie met CI4 en

dan in Berlijn☺? We willen alle afstudeerders in ieder geval

het beste voor de toekomst wensen en alle mensen binnen de

opleiding van harte bedanken voor de vier jaar die wij hebben

mogen genieten op de opleiding.

Rukara INFRA:• Rudy Alferink (Waterbouwkunde)

• Kay Borgerink (Waterbouwkunde)

• Ralph Borghuis (Verkeerskunde)

In Enschede ontstaat bij zware regenval veel pro-

blemen met de afvoer van het hemelwater. De stad

Enschede ligt op een kam, hierdoor stroomt water

van hoger gelegen gebieden via het riool omhoog

het centrum in. Tevens draagt het toenemend per-

centage verhard oppervlak van de laatste honderd

jaar bij aan deze situatie. Vooral ondernemers

in het centrum ondervinden hier de consequen-

ties van. Het riool in dit gedeelte van de stad is

een gemengd stelsel. Dit houdt in dat vuilwater

en hemelwater niet gescheiden zijn. Hierdoor is

de capaciteit van het riool niet groot genoeg bij

zware regenval. Als gevolg hiervan stroomt er een

combinatie van vuilwater en hemelwater over de

straten de winkels in.

34

Civiele Techniek

‘Weg met water’ Stadsbeek Enschede


AfstudeeropdrachtDe oplossing voor deze situatie wordt gezocht in het afkop-

pelen van hemelwater in het projectgebied en het afvoeren

op de toekomstige ‘Stadsbeek’ door Enschede. Het project-

gebied omvat de Bothoven, het gedeelte tussen de kruising,

Oldenzaalsestraat met de Molenstraat tot de kruising van

Boulevard 1945 en de Oldenzaalsestraat. Een belangrijke

eis in het ontwerp is de maximale afvoercapaciteit op de

Stadsbeek, waardoor een grote hoeveelheid water geborgen

dient te worden. De gemeente Enschede staat er op, dat

hemelwater zichtbaar voor het publiek afgevoerd wordt.

Zodoende wordt een situatie gecreëerd die weg en water

in de Oldenzaalsestraat met elkaar laat samenwerken. De

Oldenzaalsestraat dient tevens heringericht te worden naar

de huidige verkeerscapaciteit. Hieruit volgt de naam van het

afstudeerproject: ‘Weg met water’ Stadsbeek Enschede.

Ontwerp watergangAangezien de afvoer van het water een esthetische meer-

waarde moet hebben, is gekozen om een watergang aan

te leggen. Door middel van onderleiders stroomt het afge-

koppelde hemelwater van de Bothoven de watergang in.

Het tracé is bepaald aan de hand van het profiel van vrije

ruimte. Nadat het tracé vastgesteld is, is begonnen met het

ontwerp van de watergang. In het ontwerp van de watergang

zijn stuwen geplaatst om een maximale bergingscapaciteit

te creëren. In de watergang alleen kan de grote hoeveelheid

water van 5600 m³ niet geborgen worden, waardoor extra

bergingskunstwerken gerealiseerd dienen te worden.

WaterbergingOm deze bergingscapaciteit van 5600 m³ te realiseren zijn er

verscheidene kunstwerken bedacht. Aan de kop van De Heurne

wordt een waterplein met bergingsbassin gerealiseerd. Het

toekomstige wegprofiel wordt gerealiseerd met rotondes.

Aangezien rotondes een groot ongebruikt middeleiland heb-

ben, kan deze ruimte benut worden voor waterberging. In de

Bothoven is een wadi ontworpen waardoor het hemelwater

van het zuidelijk gedeelte van deze wijk hierin geborgen en

geïnfiltreerd kan worden. Ter plaatse van de Klanderij worden

infiltratiekratten in de grond toegepast. Infiltratiekratten heb-

ben een grote bergingscapaciteit en een infiltrerende functie.

Om de berging in de watergang maximaal te benutten wordt

watergangverbreding toegepast waar beschikbare ruimte is.

Samen voldoen de bergingskunstwerken aan de gestelde be-

nodigde bergingscapaciteit van 5600 m³.

Ontwerp wegprofielDe verkeersdoorstroming van de Oldenzaalsestraat dient

verbetert te worden aan de hand van de huidige capaciteit.

Daarnaast dient rekening gehouden te worden met het ont-

werp van de watergang. Om de doorstroming te verbeteren is

door middel van de multicriteria-analyse rotondes toegepast

in het ontwerp van het wegprofiel. Voor het wegprofiel is een

nieuwe asfaltverharding berekend. Bij het ontwerp voor het

wegprofiel is rekening gehouden met wensen en eisen van de

gemeente Enschede. Tevens is gekeken naar de herinrichting

van de kruising met de Boulevard 1945 en de kruising met

de Hoge Bothofstraat en de Van Lochemstraat. Bij de Boule-

vard 1945 is het verkeersregelsysteem aangepast. Ter hoogte

van de Hoge Bothofstraat en de Van Lochemstraat zijn de ver-

keersregelinstallaties vervangen door voorrangskruispunten.

BeeldscheppingOm een duidelijk beeld te scheppen voor de opdrachtgever, is

een fasering en een kostenraming gemaakt van het afkoppelen

en het herinrichten van het projectgebied. Het gehele project

is gevisualiseerd in een 3D-model. Met deze computersoftware

is het mogelijk gemaakt om een kijk te nemen in het project-

gebied.

Water Infrastructure Engineering:• Emiel Klijnsma

• Nadi Modderman

• Albert de Vries

‘Water in de Wijk’ zal bij veel bewoners van En-

schede een negatieve reactie teweeg brengen.

Enschede heeft immers te kampen met flinke

wateroverlast bij hevige regen. Dit project biedt

een oplossing voor de wateroverlast in de wijk

Twekkelerveld. Verhard oppervlak in de wijk

wordt afgekoppeld en via een beek naar op-

pervlaktewateren geleid. In de wijk komen twee

hoofdaders te liggen: de Schuttersbeek die uit-

stroomt op de Elsbeek en de Zwiksbeek die uit-

stroomt op het Twentekanaal.

36

Civiele Techniek

‘Water in de Wijk’


OpdrachtDe ernst van de waterproblematiek wordt steeds meer belicht

in de politiek. Een speerpunt van de gemeente Enschede bij

het oplossen van hemelwateroverlast is het afkoppelen van

verhard oppervlak. Hiermee wordt het bestaande gemengd

rioolstelsel ontlast en het rendement van de rioolwaterzui-

veringsinstallatie vergroot. Aan dit speerpunt wordt in het

project tegemoetgekomen. Daarnaast is de insteek bij het

project ‘Water in de Wijk’ om waterbeheermaatregelen te

combineren met een verbetering van de ruimtelijk kwaliteit,

waardoor meer draagvlak ontstaat bij bewoners.

Vormgeving van de beekHet ontwerp is gebaseerd op een regenintensiteit van een

bui die eens in de tien jaar voorkomt. Dat komt overeen met

bijna 36 millimeter in drie kwartier. Het water wordt ofwel

direct naar de beek gevoerd ofwel via een bergingslocatie uit-

eindelijk naar de beek stromen. De twee hoofdaders zijn als

een semi-open systeem ontworpen. Dit houdt in dat het sys-

teem bestaat uit een zichtbaar deel waarin de dynamiek van

de regenwaterafvoer te zien is, terwijl het grootste deel van

de afvoer plaatsvindt in een onzichtbaar deel ondergronds.

De keuze voor dit systeem is gebaseerd op de beperkte be-

schikbare ruimte in Twekkelerveld en de verbetering van de

ruimtelijk kwaliteit.

Het doel van het zichtbare deel is om water meer in de bele-

ving en leefomgeving van de bewoners te brengen. In droge

tijden wordt het zichtbare deel gevoed door opgepompt

grondwater. Tijdens perioden van regen zal de neerslag

zorgen voor een toename van de waterstand. Wanneer die

in het zichtbare deel van de beken te hoog wordt, zal het

overtollige water door kleine overstortbuisjes in het niet-

zichtbare deel terechtkomen. Daardoor wordt het water af-

gevoerd naar oppervlaktewateren.

UitstroomvoorzieningenTer plaatse van de aansluiting op de Elsbeek en het Twente-

kanaal zijn constructies ontworpen om de problemen bij het

lozen van de grote hoeveelheden water te ondervangen. Het

voornaamste probleem bij de uitstroom van de Schuttersbeek is

de hoge snelheid van het water. Om die reden is een uitstroom-

constructie ontworpen met energievernietigende blokken. Deze

blokken dienen het water dat uit de hoofdader komt te vertragen

naar een acceptabele stroomsnelheid.

Het voornaamste probleem bij de uitstroom van de Zwiksbeek

is het te overbruggen hoogteverschil. Hiervoor is een waterval

ontworpen waarbij het water over de spoordijk naar beneden

stroomt. Deze constructie zorgt net als de beken voor een

beleving van water bij de bewoners.

EffectDit ontwerp zorgt voor het direct afvoeren van neerslag naar

bergingen of oppervlakte wateren. Hierdoor stroomt er min-

der water door het rioolstelsel. De wateroverlast zal hierdoor

beperkt worden. Toch zal de problematiek in Twekkelerveld

niet direct opgelost zijn. Door de benedenstroomse ligging

van de wijk zijn er ook problemen die ontstaan door water

dat uit hoger gelegen gebieden binnenkomt. De echte oplos-

sing van het probleem kan pas komen als ook in deze hoger

gelegen gebieden wordt afgekoppeld.

Het effect van het ontwerp op de waterkwaliteit is niet in detail

bekeken. Wel kan gesteld worden dat het rendement van de

rioolwaterzuiveringsinstallatie toeneemt doordat er minder

relatief schoon regenwater naar de zuivering wordt gestuurd.

ProTwenthe:• Stefan Graat

• Wout Tuinte

• Martijn te Biesebeek

• Peter van Dijk

Het Masterplan Holten is een project waarin en-

kele geïntegreerde vraagstukken binnen het

dorp Holten zijn uitgewerkt. Gelegen aan de rand

van de Sallandse Heuvelrug vormt de spoorlijn

Deventer- Almelo een barriére tussen de dorps-

kern van Holten en de nabijgelegen Holterberg.

Met name de huidige gelijkvloerse kruising ter

plaatse van het station, vormt een letterlijke en

figuurlijke belemmering in de ontwikkeling van

de toeristische en recreatieve activiteiten. Re-

den voor de Gemeente Rijssen-Holten om afstu-

deergroep ProTwenthe in te schakelen. De door

ProTwenthe geformuleerde doelstelling luidde

uiteindelijk; Holten dient zich, te samen met een

conflictvrije spoorkruising, op recreatief vlak te

onderscheiden van plaatsen in de regio.

38

Civiele Techniek

Masterplan Holten


Even voorstellenAfstudeergroep ProTwenthe bestaat uit een viertal studenten

van de opleiding Civiele Techniek, met als afstudeerrichtin-

gen Waterbouw en Constructief. Onder de vleugels van Reef

Infra uit Oldenzaal is voor de Gemeente Rijssen-Holten een

project uitgewerkt waarin de geformuleerde doelstelling van-

uit de afstudeerrichtingen is beantwoord. Voordat er echter

specifieke oplossingen konden worden aangedragen, zijn in

een vooronderzoek de huidige situatie en de eisen en wensen

van belanghebbenden onderzocht.

VooronderzoekMet behulp van Systems Engineering zijn in het Vooronder-

zoek alle relevante zaken die van invloed zijn op de besluit-

vorming binnen het project in kaart gebracht en uitgewerkt.

De resulterende oplossing bestaat feitelijk uit twee delen. De

recreatieve vraag wordt beantwoord door de aanleg van een

recreatieplas tussen Holten en de voet van de Sallandse Heu-

velrug. Het knelpunt in de vorm van de gelijkvloerse kruising,

wordt na een uitgebreide alternatieven- en variantenstudie

vervangen door een verdiept spoor met een dek ter hoogte van

het stationsgebouw. De fysieke link tussen beide onderdelen,

het spoor en de recreatieplas, is een waterbak die het spoor

letterlijk kruist en een recreatieve verbinding tussen Holten en

de Sallandse Heuvelrug zal slaan. Deze waterbak zorgt samen

met de zandhoudende bodem, de lage grondwaterstand en

de hoge intensiteit op de spoorlijn Deventer – Almelo voor de

nodige uitdagingen.

HoofdonderzoekHet bedenken van een recreatieplas is snel gedaan, het ont-

werpen een vak apart. Met name de zandhoudende bodem in

combinatie met een grondwaterstand onder de bodemdiepte

zorgt voor de nodige kopzorgen. Om het water op niveau te

kunnen houden is besloten de volledige bodem van de plas,

met een oppervlak van 15 hectare, te bekleden met geoplastic.

Een uitermate complexe en vooral uitvoerige operatie. Om het

resultaat optimaal te benutten heeft ProTwente ook het hemel-

water vanuit aanliggende Holtense woonwijken op de recre-

atieplas aangesloten. Het voor de recreatieplas op te vangen

hoogteverschil ter plaatse van de Holterberg is uitgevoerd met

een gewapende grondkering. In totaal wordt over een lengte

van 420 meter, middels ankertechniek een hoogte van 12 me-

ter grond gekeerd. Naast de primaire constructieve functie van

deze grondkering, wordt de wand plaatselijk uitgerust met

klimvoorzieningen en zal ook een recreatieve functie vervullen.

De aanpassing van de gelijkvloerse kruising ter plaatse van

het stationsgebouw levert weer hele andere vraagstukken op.

Met name de gestelde randvoorwaarden spelen hierin een

grote rol. Het monumentale stationsgebouw dient bijvoor-

beeld behouden te blijven en het verkeer over de spoorlijn

Deventer- Almelo mag van de bouw geen hinder ondervinden.

ProTwenthe heeft na veel afwegingen besloten om het ver-

diepte spoor aan te leggen in een tijdelijke bouwkuip naast

het huidige spoor, bestaande uit een combinatie van stalen

damwand en natuurlijk talud. Het nieuwe spoortracé schuift

hierdoor enkele meters op, waardoor het spoorverkeer tijdens

de bouw geen hinder zal ondervinden. De lage grondwater-

stand heeft voor dit onderdeel een gunstige uitwerking, want

een onderwater-betonvloer of bemaling is gezien de vereiste

ontgravingsdiepte niet nodig. Binnen de tijdelijke bouwkuip

wordt de constructie volledig in het werk gestort in moten van

25 meter. Naast de nodige constructieve (wapenings-) bereke-

ningen is er ook veel aandacht besteed aan de uitvoering en

fasering. Een buitendienststelling van het spoorverkeer is met

de aansluiting van het nieuwe spoor op het oude spoor on-

vermijdelijk, maar ook hier is nodige aandacht aan besteed.

ResultaatEindproduct is een integraal ontwerp en uitvoeringsplan waarbij

water en spoorlijn zijn gecombineerd in een verdiepte construc-

tie met een aangrenzende en deels kruisende recreatieplas.

Ter plaatse van het stationsgebouw is met het dek een nieuwe

leefomgeving gecreëerd en is de barrière tussen Holten en

de Sallandse Heuvelrug letterlijk verdwenen. De grote hoog-

teverschillen als gevolg van het glooiende landschap worden

opgevangen door een grondkering. Het resultaat is een voor

Holten gevarieerde recreatieve trekpleister waar bezoekers

kunnen wandelen, zwemmen, fietsen, klimmen en uiteraard

het spoor veilig en ongestoord kunnen kruisen.

AfstudeerjaarAl met al kan er worden teruggekeken op een bewogen, uitda-

gend en vooral leerzaam afstudeerjaar. Na het eerste halfjaar

op Saxion te hebben gewerkt kwam vooral de overstap richting

het kantoor van Reef Infra in Oldenzaal de productiviteit ten

goede. Onder begeleiding van docent Robert Heino en afstu-

deerbegeleider Peter-Paul Heideman konden ervaringen vanuit

de praktijk gekoppeld worden aan afstudeerdoelen. Naast deze

begeleiding is er ook veel lering getrokken uit gerelateerde pro-

jectbezoeken. Met name het bezoek aan het project Avenue2

in Maastricht is van grote waarde geweest voor de voortgang

van het afstudeerproject. De perfecte combinatie van theorie

en praktijk.

Actorius Engineers:• Ardwin Jansen

• Kasper Kerkhof

• Gertjan ter Maat

• Robbert Tiehuis

• Gijs Winkelman

De Achterhoek is een rustieke omgeving die ge-

kenmerkt wordt door zijn vergezichten en boom-

wallen, tevens wordt de Achterhoek nog niet

doorkruist door een autosnelweg. De belang-

rijkste verkeersader is momenteel de N18. Deze

weg, ook wel de Twenteroute genoemd, zorgt

ervoor dat verschillende dorpen en kernen met

elkaar verbonden zijn maar ook het doorgaande

verkeer afgewikkeld wordt. De combinatie van

deze twee verschillende functies met de huidige

inrichting zorgt voor problemen op gebied van

doorstroming, veiligheid, bereikbaarheid en leef-

baarheid. Om deze problemen op te lossen en de

Achterhoek economisch interessant(er) te maken,

heeft Actorius Engineers een oplossing bedacht.

Op deze manier brengt de N18 de Achterhoek

naar voren!

40

Civiele Techniek

‘De N18 brengt de Achterhoek naar voren’


OpdrachtRijkswaterstaat voorziet voor de N18 tussen Enschede en

Groenlo in een nieuwe weg, welke om de kernen van Haaks-

bergen, Eibergen en Usselo geleid wordt. Het deel van de N18

tussen Groenlo en Varsseveld is door Rijkswaterstaat niet in

studie genomen maar er worden slechts een aantal kleine maat-

regelen getroffen om de verkeersveiligheid en doorstroming te

verbeteren. De omliggende gemeenten hadden liever gezien

dat ook hier een nieuwe N18 met ongelijkvloerse kruisingen ge-

realiseerd zou worden. Omdat de N18 een belangrijk onderdeel

is van het regionale wegennet is dit een goede gelegenheid om

een studie uit te voeren naar dit deel van de N18.

ProblematiekIn de eerste fase van het afstuderen is er onderzoek gedaan

naar de problemen op de huidige N18. Uit deze probleem-

analyse is gebleken dat er zich problemen voordoen op een

viertal aspecten:

• Leefbaarheid

• Veiligheid

• Bereikbaarheid

• Doorstroming

Uit het onderzoek is gebleken dat deze problemen het beste

opgelost kunnen worden door een nieuwe N18 aan te leggen,

ten noorden van het bestaande tracé. Deze nieuwe weg wordt

ontworpen als een 2x2 stroomweg met ongelijkvloerse krui-

singen en een ontwerpsnelheid van 100 km/h.

OntwerpprocesOm tot een gedegen ontwerp te komen is het project opge-

splitst in twee disciplines. Een tweetal groepsleden heeft zich

gefocust op de constructieve aspecten in dit project. De drie

andere groepsleden hebben zich bezig gehouden met het

wegontwerp van de N18 en het omliggende wegennet. Het

constructieve gedeelte van het rapport behelst het ontwerp

van het kunstwerk dat de N312 over de nieuwe N18 leidt. Voor

het wegontwerp is naast een nieuwe N18 ook een ontwerp

gemaakt voor het omliggende wegennet tussen Lichtenvoorde

en Groenlo.

AmbitieVoor beide disciplines is ernaar gestreefd om het standaardni-

veau te ontstijgen op het gebied van ontwerp en uitvoerings-

methodes. Voor de discipline constructie houdt dit in dat er

onderzoek is gedaan naar de economische haalbaarheid van

de toepassing van vezelversterkt Ultra Hogesterktebeton in een

verkeersbrug. De Zieuwentsebrug (kruising N312-N18) vormt

het uitgangspunt voor dit onderzoek. Voor de discipline ver-

keer & wegen is ernaar gestreefd om de nieuwe N18 zodanig in

de omgeving te integreren dat de landschappelijke kenmerken

van de Achterhoek zo min mogelijk aangetast worden.

AdviesOp basis van de onderzoeksconclusies worden verschillende

adviezen gegeven worden. Wat betreft de Zieuwentsebrug

wordt geadviseerd om geen vvUHSB toe te passen. Dit heeft

ermee te maken dat de materiaalbesparing te klein is om een

kostenbesparing te realiseren. Verwacht werd dat er door toe-

passing van vvUHSB dusdanig slank ontworpen kon worden dat

de hogere eenheidsprijs van vvUHSB ten opzichte van conventi-

oneel beton gecompenseerd zou worden. Uit onderzoek bleek

echter dat er meer materiaal nodig was dan verwacht om de

doorbuiging binnen de perken te houden.

Om de N18 in de omgeving te integreren wordt er geadviseerd

de weg verdiept aan te leggen. Om problemen met de hoge

grondwaterstand in het gebied te voorkomen, is er gekozen

voor een kunstmatige polderconstructie. Dit betekent dat de

weg twee meter onder het huidige maaiveld komt te liggen. Om

de indringing van grondwater te voorkomen wordt geadviseerd

om de minerale afdichting Trisoplast aan te brengen. Dit is een

waterondoorlatende laag die aangebracht wordt onder de weg-

constructie.

Om een compleet ontwerp op te leveren is er op uitvoe-

ringstechnisch vlak aandacht besteed aan de fasering en de

daarbij behorende planningen. Van het gebied rondom de

Zieuwentsebrug is er een materieel-, materiaal- en overall-

planning gemaakt.

Om een goede schatting van de kosten te kunnen maken, is

een gedetailleerde begroting gemaakt van de aanleg van de

Zieuwentsebrug en het bijbehorende wegontwerp. Op basis

van deze begroting is een indicatie gegeven van totale kosten

van het project.

CTB Le Hoff:• Pim Wischhoff

• Jordi de Leau

Wij zijn Jordi de Leau en Pim Wischhoff. We zijn

allebei 21 jaar en komen beiden uit de buurt van

Deventer. Vorig jaar tijdens het samenstellen

van de projectgroepen en het zoeken van een

afstudeeropdracht zaten we samen voor onze

vrije minor namens Witteveen en Bos in Sema-

rang, Indonesië.

Vanwege onze goede samenwerking daar, hebben

wij ervoor gekozen om samen te gaan afstuderen.

Doordat we in Indonesië zaten was het wat lasti-

ger om aan een opdracht te komen, maar dankzij

goed contact met Witteveen en Bos kregen wij van

hun een aantal opties aangeboden. Waaruit wij de

keuze hebben gemaakt voor de golfbrekers van

de haven van Yamal.

42

Civiele Techniek

Golfbrekers van de haven van Yamal


OpdrachtIn Rusland, aan de Noordkust in de Golf van Ob, wordt een

haven gerealiseerd waar vandaan LNG (liquid natural gas) ge-

exporteerd gaat worden. De omstandigheden op deze locatie

maken het echter een complex project. De zee is hier ca. 9

maanden per jaar volledig dichtgevroren en de locatie ligt zo’n

2000 km van de bewoonde wereld. Dit levert zowel voor de con-

structie als voor het transport van de materialen een logistiek

probleem op. Witteveen+Bos is gevraagd om voor deze haven

een ontwerp te maken.

De haven zal beschermd moet worden tegen de golven in de

Golf van Ob, zodat schepen zonder hinder kunnen laden en

lossen. Deze golfbrekers zullen in de periode dat de zee is

dichtgevroren extreem hoge krachten ondervinden door de

druk van het ijs.

CaissonsGezien de korte bouwperiode doordat de zee 9 maanden per

jaar is dichtgevroren, is gekozen om een deel van de golf-

brekers uit te voeren in caissons. Caissons zijn betonnen

bouwdelen die prefab geproduceerd kunnen worden wat

enorm veel tijd scheelt want op de locatie hoeven ze slechts

geplaatst te worden.

De caissons moeten ook zelf drijvend zijn, omdat de schepen

die de caissons in verband met diepgang niet helemaal tot de

locatie kunnen komen.

TransportDoor de grootte van de caissons en het feit dat ze zelf drij-

vend moeten zijn, worden speciale schepen ingezet voor

het transport. Dit zijn zogenaamde zelf-afzinkbare schepen.

Deze schepen kunnen het dek van het schip laten zinken tot

13 meter onder water. Op deze manier worden de caissons

langzaam in het water gelaten waardoor ze uiteindelijk blij-

ven drijven.

BlokkenmattenDe helft van de golfbrekers wordt uitgevoerd in stortsteen.

Het oppervlak van stortsteen golfbrekers bestaat meestal uit

een toplaag en een filterlaag. De toplaag moet de krachten

van de golven aan kunnen en daarmee voorkomen dat de

golfbreker kan eroderen. De filterlaag is een tussenlaag die

voor een geleidelijke overgang zorgt zodat tussen de open

ruimtes van de toplaag door niet alsnog erosie kan ontstaan.

Vanwege de grote ijskrachten kon er niet voor grote prefab

betonnen elementen gekozen worden aangezien deze gemak-

kelijk uit de constructie gedrukt kunnen worden. In plaats

daarvan moest er gekozen worden voor een toplaag met een

goede onderlinge verbinding. Gebruikt van blokkenmatten is

zo’n optie, dit zijn namelijk kleine betonblokken van 25 cm

dik die onderling aan elkaar vastzitten door staalkabels.

TussenfasesDe constructieperiode van 100 dagen is te kort om de con-

structie in een keer te bouwen. Dit heeft ook deels te maken

met het transport van de caissons. De opdracht was om de

golfbrekers in 3 jaar gebouwd te hebben, dus zijn er 3 peri-

odes van 100 dagen om te bouwen. Bepaald moest worden

hoeveel gebouwd kan worden in 100 dagen en dat dan na die

100 dagen er een constructie staat die dan sterk genoeg is

om de ijs-/golfkrachten te kunnen weerstaan tot de volgende

constructieperiode.

ComplexiteitHet is wel duidelijk dat er veel punten zijn waar rekening mee

gehouden moest worden tijdens dit project. Hadden we een

caisson gekozen die bestand is tegen de ijskrachten, maar

bleek deze niet te voldoen aan het drijfvermogen. Was het

caisson berekend op de golfhoogte, zou het caisson niet vol-

doen aan het verticaal draagvermogen. Al met al een complex

project, maar een beetje uitdaging in een project is nooit weg.

L&R Waterbouw:• Jeroen Lammers

• Tom Rutten

Het winnen van gas in de provincie Groningen

zorgt ervoor dat de druk in de bodem afneemt en

levert zakkingen op. De waterstand blijft gelijk ter-

wijl de bodem daalt. Dit resulteert in wateroverlast.

Om dit te voorkomen is een netwerk van gemalen

gerealiseerd die samenwerken om de waterstand

controleerbaar te maken. Dit project gaat over het

ontwerp van één van deze gemalen, waarbij ook

een sluis en een vis- en kanopassage moet komen.

44

Civiele Techniek

Maatregelen wateroverlast door bodemdaling


Na jaren van gaswinning is de druk van het gas in de bodem

aanzienlijk afgenomen met alle gevolgen van dien. Zo treedt

er onder andere bodemdaling op, die soms zelfs gepaard

gaat met lichte aardschokken. De bodemdaling wordt geschat

op ongeveer 40 centimeter in het jaar 2050. Een van de ge-

volgen van deze bodemdaling is wateroverlast. Doordat de

waterstand gelijk blijft tijdens het zakken van de bodem, lijkt

het alsof de waterstand stijgt. Hier zijn door het waterschap

Noorderzijlvest en de Commissie bodemdaling maatregelen

tegen genomen.

Om de waterstand te laten dalen en controleerbaar te maken,

is besloten een netwerk van gemalen aan te leggen. Deze ge-

malen zullen samenwerken om wateroverlast te voorkomen.

De verwachtte zakkingen van de bodem zijn in kaart gebracht

en op verschillende punten is besloten om een peilscheiding te

maken, waardoor het water stapsgewijs weggepompt kan wor-

den. De opdracht is het ontwerpen van een gemaal, een sluis,

een vispassage en een kanopassage aan de Usquerdermaar,

nabij het plaatsje Usquert in Groningen.

Er zijn voorontwerpen gemaakt van het gemaal, de sluis,

vispassage, kanopassage en wachtvoorzieningen. Voor deze

tekeningen is informatie uit diverse boeken gebruikt, onder

andere het boek ‘Ontwerp schutsluizen’ van Rijkswaterstaat en

het Handboek Gemalen van Tauw zijn gebruikt. De vooront-

werpen zijn gemaakt met behulp van het computerprogramma

Autocad van Autodesk. Daarnaast is er beschreven hoe de te-

keningen tot stand zijn gekomen en hoe deze zijn opgebouwd.

De voorontwerpen zijn gecontroleerd door middel van bere-

keningen. Van het gemaal zijn onder andere de snelheden op

verschillende punten gecontroleerd en is het energieverlies

berekend. Voor de sluis zijn onder andere de vultijd en het

schutverlies berekend. Ook is de fundering voor het gemaal,

de sluis en de vispassage berekend. Hiervoor is eerst de belas-

ting op de palen berekend, daarna is er een paal gekozen en

de maximale draagkracht hiervan berekend. Met deze waarden

is het aantal palen berekend en is er een palenplan opgesteld.

De uitkomsten van de berekeningen zijn verwerkt in de defi-

nitieve ontwerpen. Voor deze tekeningen is uitgegaan van de

voorontwerpen. Er is een definitief ontwerp van het gemaal en

van de sluis. Naast deze tekeningen is vermeld hoe de teke-

ning gemaakt is en waar deze verschilt ten opzichte van het

voorontwerp. Voor deze ontwerpen is ook gebruik gemaakt

van Autocad. Op het gebied van de uitvoering is er gekeken

naar een fasering voor de bouw en een bouwplaatsinrichting.

De fasering van de bouw is beschreven per fase, hiervan zijn

faseringstekeningen gemaakt. Daarnaast is er een tekening ge-

maakt van de bouwplaats. Bij de fasering is rekening gehouden

met de damwanden. Er is geprobeerd om zoveel mogelijk van

de blijvende damwanden als bouwkuip te gebruiken in plaats

van tijdelijke damwanden. De kosten van het geheel zijn ver-

deeld over drie ramingen, dit zijn het civieltechnische deel (C),

het werktuigbouwkundige deel (WB) en het elektrotechnische

deel (E). Alleen het civiel technische deel is uitgewerkt, maar

als vuistregel geldt dat de kosten voor het W-deel ongeveer de

helft zijn van het C-deel. Het E-deel is ongeveer een kwart van

het C-deel. Als laatste is er in opdracht van Tauw onderzocht of

het gemaal en de sluis uit zijn te voeren met prefab onderde-

len. Hiervoor is eerst gekeken welke manieren er zijn om beton

aan te brengen. Deze methoden zijn ter plaatse storten, de

holle wand methode en prefab onderdelen plaatsen.

Verder is er gekeken welke soorten verbindingen er zijn om

prefab onderdelen met elkaar te verbinden maar ook met ter

plaatse gestort beton. Met deze gegevens is bepaald welke de-

len van de sluis en het gemaal in prefab elementen zijn uit te

voeren en welke minder goed. Ook is de uitvoering toegelicht,

hierin worden de verschillen met de traditionele manier van

bouwen benoemd. Tevens is er naar het kostenaspect gekeken

maar. Daarna zijn de voordelen en de nadelen afgewogen om

tot de conclusie te komen. Deze is dat delen van het gemaal

en de sluis in prefab elementen zijn uit te voeren maar naar de

kosten zal nog nauwkeurig gekeken moeten worden.

saxion.nl

Enschede

M.H. Tromplaan 28

Postbus 70000

7500 KB Enschede

Tel. (053) 487 11 11

Deventer

Handelskade 75

Postbus 501

7400 AM Deventer

Tel. (0570) 603 663

Apeldoorn

Kerklaan 21

Postbus 10120

7301 GC Apeldoorn

Tel. (055) 527 57 57

Afstudeerprojecten 2013 bouwkunde civiele techniek

Documents

Transcript of Afstudeerprojecten 2013 bouwkunde civiele techniek