Adoptienieuws 2013-03

4
Adoptienieuws 03-2013 Jane Goodall Instituut Nederland Anzac & Jeje, de nieuwe chimp ambassadeurs in het adoptieprogramma Jeje Jeje is één van onze nieuwste adoptiechimps en tot op heden de jongste chimpansee die in Tchimpounga is opgevangen. Hij was nog geen jaar oud, en wellicht jonger dan acht maanden toen hij in juni 2012 in Tchimpounga aankwam en woog slechts 2,1 kg. Hij kreeg de naam “JeJe” naar de bijnaam JJ van de Australische dierenarts John Debenham die de eerste zorg op zich nam. Jeje was als een pasgeborene, nog totaal hulpeloos. Hij was erg kaal en ondervoed, vermoedelijk door een gebrek aan juiste voeding. Als zijn inbeslagname nog veel langer had geduurd had hij het waarschijnlijk niet overleefd. In de eerste maanden na zijn aankomst in Tchimpounga was Jeje dan ook dag en nacht bij een verzorger om hem van de nodige zorg én aandacht te voorzien. Inmiddels maakt Jeje deel uit van Tchimpounga’s ‘kleuterklasje’. Elke dag gaan ze naar een dichtbij gelegen bosje waar ze spelenderwijs de vaardigheden leren die ze nodig hebben voor een leven in het bos. Jeje blijft nog een beetje in de buurt van zijn verzorger en speelt veel met Anzac en Zola. Ondanks dat hij de kleinste is van het stel, gedraagt Jeje zich vaak als een echt alfamannetje; stampend met al zijn haar overeind, maakt hij zo veel mogelijk herrie. Nee, kleine Jeje laat duidelijk niet over zich heenlopen. Jeje met verzorger Antonette en met Anzac Anzac Anzac is één van onze nieuwste adoptiechimps. Anzac werd in beslag genomen in het noorden langs de Congo-rivier en kwam in april 2012 aan in Tchimpounga. Ze was zo klein dat de dierenartsen haar moesten wegen in een keukenweegschaal! Met slechts 2,7 kilo behoorde ze tot de kleinste chimpansees die ooit binnen zijn gekomen. Zij is genoemd naar de dag waarop zij in Tchimpounga aankwam: ANZAC-day. Dit is de dag waarop de militaire slachtoffers uit Australië en Nieuw Zeeland worden herdacht. En net als veel oorlogsveteranen mist Anzac een arm. Het gaat goed met Anzac. Ze groeit snel en eet graag veel groenten en fruit in aanvulling op haar flessen melk. Anzac maakt deel uit van Tchimpounga’s ‘kleuterklasje’ en gaat met de andere jonge chimps regelmatig naar het bos waar ze lekker kunnen klimmen en spelen. Anzac is een heel extraverte en avontuurlijke kleine chimpansee en houdt ervan om steeds weer spelletjes te bedenken. Zo maakt ze bijvoorbeeld graag Fotocollage van Anzac

description

Adoptienieuwsbrief van Jane Goodall Instituut Nederland met nieuws van de opvangcentra Ngamba Island in Oeganda en Tchimpounga in Congo Brazzaville.

Transcript of Adoptienieuws 2013-03

Page 1: Adoptienieuws 2013-03

Adoptienieuws 03-2013

Jane Goodall Instituut Nederland

Anzac & Jeje, de nieuwe chimp ambassadeurs in het adoptieprogrammaJeje

Jeje is één van onze nieuwste adoptiechimps en tot op heden de jongste chimpansee die in Tchimpounga is opgevangen. Hij was nog geen jaar oud, en wellicht jonger dan acht maanden toen hij in juni 2012 in Tchimpounga aankwam en woog slechts 2,1 kg. Hij kreeg de naam “JeJe” naar de bijnaam JJ van de Australische dierenarts John Debenham die de eerste zorg op zich nam. Jeje was als een pasgeborene, nog totaal hulpeloos. Hij was erg kaal en ondervoed, vermoedelijk door een gebrek aan juiste voeding. Als zijn inbeslagname nog veel langer had geduurd had hij het waarschijnlijk niet overleefd. In de eerste maanden na zijn aankomst in Tchimpounga was Jeje dan ook dag en nacht bij een verzorger om hem van de nodige zorg én aandacht te voorzien.

Inmiddels maakt Jeje deel uit van Tchimpounga’s ‘kleuterklasje’. Elke dag gaan ze naar een dichtbij gelegen bosje waar ze spelenderwijs de vaardigheden leren die ze nodig hebben voor een leven in het bos. Jeje blijft nog een beetje in de buurt van zijn verzorger en speelt veel met Anzac en Zola. Ondanks dat hij de kleinste is van het stel, gedraagt Jeje zich vaak als een echt alfamannetje; stampend met al zijn haar overeind, maakt hij zo veel mogelijk herrie. Nee, kleine Jeje laat duidelijk niet over zich heenlopen.

Jeje met verzorger Antonette en met Anzac

Anzac

Anzac is één van onze nieuwste adoptiechimps. Anzac werd in beslag genomen in het noorden langs de Congo-rivier en kwam in april 2012 aan in Tchimpounga. Ze was zo klein dat de dierenartsen haar moesten wegen in een keukenweegschaal! Met slechts 2,7 kilo behoorde ze tot de kleinste chimpansees die ooit binnen zijn gekomen. Zij is genoemd naar de dag waarop zij in Tchimpounga aankwam: ANZAC-day. Dit is de dag waarop de militaire slachtoffers uit Australië en Nieuw Zeeland worden herdacht. En net als veel oorlogsveteranen mist Anzac een arm.

Het gaat goed met Anzac. Ze groeit snel en eet graag veel groenten en fruit in aanvulling op haar flessen melk. Anzac maakt deel uit van Tchimpounga’s ‘kleuterklasje’ en gaat met de andere jonge chimps regelmatig naar het bos waar ze lekker kunnen klimmen en spelen. Anzac is een heel extraverte en avontuurlijke kleine chimpansee en houdt ervan om steeds weer spelletjes te bedenken. Zo maakt ze bijvoorbeeld graag

Fotocollage van Anzac

Page 2: Adoptienieuws 2013-03

2

‘gras-engeltjes’ door op haar rug te gaan liggen en met haar armen en benen te bewegen. Ook heeft ze ontdekt dat de deksel van een emmer een perfecte springplank is om bovenop de kleine Jeje te springen. Ze wordt totaal niet gehinderd door de arm die zij mist en klimt net zo snel en hoog de bomen in als de rest. Vaak stopt ze eerst wat voedsel onder haar halve arm zodat ze nog wat heeft voor onderweg! Bovendien is Anzac een kei in gekke bekken trekken.

Tijdens haar laatste bezoek aan Tchimpounga had Jane Goodall de gelegenheid om met onze nieuwe ambassadeur Anzac het bos in te gaan. Jane probeerde de kleine chimp zachtjes te strelen, maar Anzac draaide zich om, sprong op Jane’s benen en maakte haar haar door de war. Jane Goodall was erg geduldig - ze kon erg om Anzac’s capriolen lachen en omhelsde haar.

In Memoriam, Mika (1992-2013)

De stoffelijke resten van Mika, de alfaman van Ngamba Island Chimpanzee Sanctuary (CSWCT), werden op 9 oktober gevonden in het bos. Mika is waarschijnlijk rond 1992 geboren en kwam in oktober 1998 aan op Ngamba Island, nadat hij was gered uit een Egyptisch circus in Kampala, Oeganda. Mika was al meer dan tien jaar de grote baas van de chimpansees op Ngamba Island. Hij werd op de avond van 22 september gemist, nadat hij niet was teruggekeerd uit het woud. Omdat chimpansees soms liever in het woud overnachten, beschouwden de verzorgers dit als een normaal voorval.

Ze beseften echter dat er meer aan de hand was, toen Mika enkele avonden later nog niet met de anderen was teruggekeerd en ook niet verscheen bij de dagelijkse voereringen. “We doorzochten het woud elke dag volgens het protocol voor dergelijke situaties, in de hoop een glimp van hem op te vangen. Maar tevergeefs,” zegt Dr. Titus Mukungu, manager van het opvangcentrum.

Nadat Mika meer dan tien dagen vermist was, nam het management van Ngamba Island, maatregelen voor een zeer uitgebreide zoekactie door het bos, in samenwerking met de autoriteiten. ‘Drie dagen lang werden we, vastberaden hem te vinden. We hadden 95 hectares uitgekamd, toen we op de derde dag zijn resten vonden,” aldus de directeur van het CSWCT.

Zijn lichaam was al in staat van ontbinding en eromheen waren struiken verwijderd. Dit kan er op wijzen dat de chimpansees zich rond Mika hebben verzameld om te rouwen. Ook hebben ze het lichaam bedekt met enkele bladeren, mogelijk als een soort begrafenisritueel. De doodsoorzaak is nog altijd onbekend. Nadat een post-mortem van experts aan de Makerere University geen beslissend resultaat opleverde, werden monsters naar Europese laboratoria verzonden. Op 6 november werden Mika’s stoffelijke resten op Ngamba Island begraven.

De zoektocht naar Mika

Een vertegenwoordiger van het ministerie plaatst een gedenkbord op Mika’s grafsteen; elders op het eiland werd een boom geplant

Page 3: Adoptienieuws 2013-03

3

De afgelopen 10 jaar werkte Ngamba Island Chimpanzee Sanctuary samen met het Max Planck Instituut voor Antropologie in Duitsland. Op Ngamba Island wordt onderzoek uitgevoerd naar het gedrag en de houding van chimpansees in vergelijking met de mens.

Ngamba Island biedt nu onderdak aan twee onderzoekers: Katja Karg en Rebecca Koomen van het Instituut. “In ons huidige onderzoek willen we erachter komen of chimpansees, net als mensen, over een ‘Theory of Mind’ beschikken,” zegt Katja Karg, een van de onderzoekers.

Theory of Mind is het vermogen om je te verplaatsen in de niet waarneembare belevingswereld van een ander; hun waarnemingen, intenties en doelen. “We gaan in het bijzonder onderzoeken of chimpansees het visuele perspectief van de onderzoeker kunnen bevatten, ook als het verschilt van dat van hen,” voegt ze toe. Het onderzoek zal ongeveer twee maanden duren. We hopen dat de chimpansees liever voedsel stelen dat de onderzoeker niet kan zien, dan het voedsel dat de onderzoeker wel kan zien.

Onderzoek op Ngamba Island

Asega neemt deel aan Rebecca Koomen’s experiment

Het onderzoek is niet-invasief en vindt overdag gedurende enkele uren plaats binnen het verblijf. De chimpansees worden daarna in het bos vrijgelaten, zodat hun welzijn geen gevaar loopt.

Sinds de dood van Ngamba Island’s alfaman Mika, die begin oktober overleed, houden invloedrijke individuen binnen de chimpanseegroep ‘politieke bijeenkomsten’ om de volgende leider te kiezen.

Voordat Mika het overnam, was Robbie de leider. Maar eerstgenoemde vormde een bondgenootschap met Eddie om de macht te grijpen. “Mannetjes zoals Tumbo, Umutama, Eddie en Robbie komen in aanmerking maar lijken geen interesse te hebben in de positie, hoewel ze vaak samen komen en lijken te discussiëren over wie ze moeten steunen,” zegt Innocent Ampeire.

Verzorger Innocent voegt daaraan toe dat de strijd momenteel tussen Kalema, Indi, Kisembo en Maisko gaat. “Vanmorgen vocht Kalema met Kisembo en versloeg hem. De andere chimpansees gaven hem ruggesteun.”

Innocent wijst er snel op dat de verzorgers Kalema desondanks nog niet definitief als alfa kunnen aanwijzen. Vandaag heeft hij misschien gevochten en gewonnen, maar morgen kan een heel ander verhaal zijn. Hij zal zijn positie consequent moeten

Politiek onderonsje op Ngamba Island; foto rechtsboven: Kalema

verdedigen. De chimpansee moet andere leden van de groep respecteren, bondgenoten zoeken en bevriend raken met oudere chimpansees. Hoewel de verzorgers zeggen zich niet te bemoeienmet chimpanseepolitiek, houden ze de chimps wel goed in de gaten om verhalen met ons en de toeristen te kunnen delen.

Krokodil gevangen op Ngamba Island

Begin oktober werd vlak bij Ngamba Island een krokodil gezien. Een team medewerkers van CSWCT en de Oegandese Wildlife autoriteit (UWA) kon het dier levend vangen. Op dat moment was alfamannetje Mika nog steeds vermist, dus werd bij Entebbe Zoo een röntgenfoto gemaakt om te verzekeren dat Mika niet door de krokodil was gedood. Gelukkig vond de dierenarts niets in de maag van de krokodil dat erop wees dat hij Mika had verslonden. De krokodil werd veilig naar Murchison Falls National Park vervoerd en vrijgelaten.

Wie wordt Ngamba’s nieuwe alfaman?

Page 4: Adoptienieuws 2013-03

Adoptienieuws is een uitgave van: Jane Goodall Instituut Nederland, Postbus 2251, 6802 CG Arnhem - email: [email protected] - www.janegoodall.nl

4

Steun van de adoptieouders voorNgamba Island & TchimpoungaOpvangcentra zijn een cruciaal onderdeel van JGI’s streven om de bushmeat handel tegen te gaan. We hebben gemerkt dat er drie factoren nodig zijn om de handel te verminderen: politie (om handelaren aan te houden en chimpansees terug te halen), opvangcentra (om gevangen chimps onder te brengen) en onderwijs (om burgers te wijzen op bestaande wetten en de verbinding tussen de chimpansee en de mens).

De kosten van een opvangcentrum zoals Tchimpounga houden onder andere gebouwen, materiaal en andere harde activa in. Omdat de infrastructuur op de drie eilanden in de Kouilou Rivier nog steeds in aanleg is - Tchibebe (voltooiing dit jaar), Tchindzoulou en Ngombe (deze eilanden hebben de focus in 2014) - is de hoeveelheid benodigd materiaal aanzienlijk. Om van deze taak een nog grotere logistieke uitdaging te maken, heeft het personeel ook te maken met brandschade, zoals die van de branden in juli 2013.

Dit jaar draagt JGI Nederland bij aan bovenstaande projecten met de organisatie van het transport van de benodigde materialen voor het afmaken van het elektrische hekwerk: zonnepanelen, batterijen, drie kilometer gegalvaniseerd draad, 25 kg krammen en talloze soorten isolators. Bij het transport zitten ook plastic scheppen en 100 stapelkratten met verschillende dieptes, voor de verschillende soorten voedsel die worden gebruikt. Dat zijn vooral komkommers, aubergines, bladgroenten zoals andijvie, tomaten, sinaasappels, etc. Naast de financiële steun van de adoptieouders voor het transport dragen ook de JGI-kantoren in Oostenrijk, België, Duitsland en Hongarije hun steentje bij.

Eerder dit jaar besloten we in samenwerking met JGI Oostenrijk en het Max Planck Instituut de installatie van meerdere zonnepanelen en de vervanging van vijftien batterijen op Ngamba Island te sponsoren. De batterijen hadden zes jaar dienst gedaan en waren inmiddels oud en verzwakt. Het werk aan de panelen en batterijen werd in september afgerond. Het volgende project op Ngamba Island, dat we samen met JGI Oostenrijk zullen sponsoren is de isolatiekamer voor zieke chimps. Help ons om deze faciliteit te bouwen en maak uw extra donatie over op onze bankrekening 3026.

Collage van goederen die zijn aangeschaft voor Tchimpounga

Vier pallets klaar voor transport naar Tchimpounga, begin november

Nieuwe batterijen voor Ngamba Island

Nieuwe zonnepanelen voor Ngamba Island