2

Onderzoeksrapport

“Adoptie Haagse Beemden? Een kans voor open doel!”

Geschreven door: Paul van Dijk Studentnummer: 041710 Afstudeerbegeleider: Roeland Bottema Organisatie: Teamplay@NAC Bedrijfsmentor: Leon Aerssens Startdatum afstudeerstage: 7-1-08 Einddatum afstudeerstage: 9-5-08

3

Voorwoord Dit onderzoeksrapport is geschreven voor Teamplay@NAC, de organisatie waarin NAC Breda sterk participeert en een groot deel van haar maatschappelijke projecten onderbrengt. Omdat NAC Breda middels Teamplay@NAC haar maatschappelijke rol in de toekomst wilt vergroten ben ik, Paul van Dijk 4e jaars Vrijetijdsmanagement student ingeschakeld, voor het doen van onderzoek hiernaar. Vanuit dit onderzoek worden een aantal aanbevelingen gedaan omtrent nieuwe maatschappelijke projecten welke voornamelijk gericht zullen zijn op de Bredase wijk Haagse Beemden.. Verder is in de inhoudsopgave te zien waar de verschillende onderdelen te vinden zijn in dit rapport Graag wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om verschillende personen te bedanken. Ten eerste Roeland Bottema, mijn afstudeerbegeleider. De samenwerking heb ik tijdens de gehele afstudeerperiode als zeer prettig ervaren. Uw kennis, ervaring en feedback hebben mij enorm geholpen. Daarnaast wil ik Teamplay@NAC en in het bijzonder Leon Aerssens bedanken voor het mogelijk maken van deze (leer)ervaring en persoonlijke ontwikkeling. Deze afstudeerperiode was voor mij persoonlijk net als het voetbalseizoen 2007/2008 voor NAC Breda, een memorabele ervaring! Rest mij u veel plezier en inspiratie te wensen bij het lezen van dit rapport. Paul van Dijk Breda, mei 2008

4

Samenvatting In Engeland laten inspirerende initiatieven als ‘Playing for Succes’ en ‘Football in the Community’ zien dat het betaald voetbal op maatschappelijk gebied een enorme meerwaarde kan betekenen. Nederlandse voetbalclubs hebben maatschappelijk ondernemen niet pas recent ontdekt, maar hebben al decennia lang hun maatschappelijke rol erkend. De 38 betaalde voetbalorganisaties vormen namelijk, samen met duizenden amateurverenigingen, vaak de ruggengraat van de maatschappij. Waar de voetbalclub in het kleine dorp voor sociale cohesie zorgt, is de professionele voetbalclub de sociale cohesie die een hele regio of zelfs het hele land bindt. NAC Breda is zich zeer bewust van deze maatschappelijke functie en laat dit blijken door in diverse maatschappelijke projecten te participeren en daarnaast zelf ook te organiseren. Zo is in september 2005 de huidige directie aangesteld door de diverse participerende organisaties om Teamplay@NAC op te zetten. De resultaten zijn medio januari 2008 duidelijk zichtbaar. Diverse jongeren zijn via de projecten van Teamplay@NAC op een verantwoorde wijze teruggekeerd in de reguliere maatschappij. Vanuit de trends en ontwikkelingen blijkt dat het Maatschappelijke Verantwoord Ondernemen (MVO) een steeds belangrijkere rol gaat spelen in het bedrijfsleven en dat er zelfs een positief verband is tussen MVO en de bedrijfsresultaten. In het diepte-interview met Dhr Theo Mommers, algemeen directeur NAC Breda en tevens zittend in de directie van Teamplay@NAC is duidelijk geworden dat nieuwe maatschappelijke projecten in de Bredase wijk Haagse Beemden prioriteit heeft. Het kwalitatief onderzoek heeft duidelijk gemaakt waar de problemen liggen in de Haagse Beemden. De Haagse Beemden is een wijk met 30.000 jongeren, een relatief gezien erg hoog aantal. Ondanks de enorme hoeveelheid jongeren is er een schrijnend tekort aan goede speelruimten en (sport)activiteiten. Dit zorgt o.a voor de maatschappelijke problemen in de wijk. Met name de buurt Kesteren heeft hoge prioriteit bij maatschappelijke ondersteuning. Vanuit het deskresearch en het kwalitatieve onderzoek zijn er een aantal aanbevelingen geformuleerd waarin beschreven wordt op welke wijze Teamplay@NAC en indirect dus NAC Breda een rol kan spelen bij het oplossen van deze maatschappelijke problemen.

� Intensieve ondersteuning amateurclubs Haagse Beemden Door intensieve ondersteuning vanuit NAC Breda kunnen de huidige amateurclubs gevestigd in de Haagse Beemden hun maatschappelijke rol continueren en mogelijk vergroten. De ondersteuning van NAC Breda zal vorm krijgen door kennisuitwisseling op bestuurlijk, technisch en financieel vlak.

� Structurele (voetbal)activiteiten in Haagse Beemden Onder leiding van een afgevaardigde vanuit NAC Breda en mogelijk een jongerenwerker van Vertizontaal, de regionale maatschappelijke organisatie, kunnen er trainingen en onderlinge wedstrijden georganiseerd worden op diverse plaatsen in de Haagse Beemden. Daarnaast kunnen andere ondersteunende activiteiten zoals rondleidingen door het NAC stadion en museum en een wedstrijdbezoek georganiseerd worden. Een andere optie is de jongerencentra meer een NAC uiterlijk geven waardoor de binding met NAC Breda vergroot zal worden.

5

� Uitbereiding NAC Street League in Haagse Beemden De NAC Street League is al een lopend maatschappelijk project. Op dit moment wordt er alleen gespeeld in de buurt Muizenberg. Uitbereiding met de buurten Gageldonk, Kesteren en Kievitsloop in de NAC Street League zal een positieve invloed hebben op de maatschappelijke problemen in de Haagse Beemden. Bij alle projecten is samenwerking met andere organisaties de sleutel tot succes. Vertizontaal, Breda Actief en de Gemeente Breda zijn hierbij belangrijke partners. Om de projecten te financieren zijn er diverse mogelijkheden. Het VSB Fonds, Oranje Fonds, Stimuleringsregeling Ruimte voor Contact en het FMO fonds zijn de belangrijkste financieringsmogelijkheden. Daarnaast zijn de nieuw te vormen, en geheel door de overheid gefinancierde combinatiefuncties, voor NAC Breda de ultieme mogelijkheid personeel aan te nemen om de projecten extra daadkracht bij te zetten en werkelijk te realiseren!

6

Inhoudsopgave Voorwoord Pagina 3

Samenvatting 4

Hoofdstuk 1: De Onderzoeksopzet 9 1.1 Aanleiding van het onderzoek 9 1.1 De probleemstelling 9 1.2 De doelstelling 10 1.3 De onderzoeksvragen 10 Hoofdstuk 2: Theoretisch kader 11 2.1 Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) 11

2.1.1 Algemene geschiedenis MVO 11 2.1.2 Waarom MVO 12 2.1.3 Geschiedenis MVO voetbalclubs 12 2.1.4 Waarom MVO NAC Breda? 13

2.1.4.1 Extern 13 2.1.4.1 Intern 13

2.2 Piramide van maatschappelijke betrokkenheid 14 2.3 (Kern) waarden en normen 16 Hoofdstuk 3: De bedrijfsbeschrijving 17 3.1 Wat is Teamplay@NAC? 17 3.2 De missie 18 3.3 De visie 18 3.4 Organisatie en Bestuur 18 3.5 De Stuurgroep 18 3.6 Samenwerkingspartners 18 3.7 Organogram 19 Hoofdstuk 4: Methoden van onderzoek 21 4.1 Deskresearch 21 4.2 Kwalitatief onderzoek 21 Hoofdstuk 5: MVO Trends en ontwikkelingen 22 5.1 Macro niveau 22

5.1.2 Conclusie Macro niveau 24 5.2 Meso niveau 25 5.2.1 Conclusie Meso niveau 26

7

Hoofdstuk 6: Concurrentie analyse 27 6.1 Verantwoording gekozen clubs en landen 28 6.2 De thema’s 28

6.2.1 Integratie 28 6.2.2 Gezondheid 28

6.2.3 Onderwijs 29 6.2.4 De wijken 29 6.2.5 Anti racisme 29 6.2.6 Ontwikkelingssamenwerking 29 6.2.7 (Jeugd)werkloosheid 29 6.2.8 Veiligheid 30 6.2.9 Vrouwenvoetbal / emancipatie 30 6.2.10 Kinderen en jongeren 30

6.3 Schematische weergave 31 6.3.1 De Eredivisie 32 6.3.2 De Jupiler League 33

6.4 Conclusie concurrentie analyse 35 Hoofdstuk 7: Kwalitatief onderzoek 36 7.1 Verantwoording gekozen interviewers 38 7.2 Resultaten kwalitatief onderzoek 38 7.2.1 Algemene vragen 38 7.2.2 Specifieke vragen 42 7.2.2.1 Verantwoording gekozen interviews 42 7.3 Conclusies kwalitatief onderzoek 50 7.3.1 Algemene conclusies 50 7.3.1 Specifieke conclusies 50 Hoofdstuk 8: De aanbevelingen 51 8.1 Intensieve ondersteuning amateurclubs Haagse Beemden 51 8.1.2 Bestuurlijk gebied 51 8.1.2.1 Concrete actie 51 8.1.3 Technisch gebied 52 8.1.3.1 Concrete actie 52 8.1.4 Financieel gebied 52 8.1.4.1 Concrete actie 52 8.1.5 De samenwerkingspartners 52 8.1.6 De financiering 53 8.2 Structurele (voetbal)activiteiten Haagse Beemden 53 8.2.1 Trainingen en wedstrijden organiseren 53 8.2.2 Wedstrijdbezoek NAC Breda 53 8.2.3 Rondleidingen NAC Breda stadion en Museum 53 8.2.4 Jongerencentra meer NAC Breda uiterlijk geven 53 8.2.5 De samenwerkingspartners 54 8.3 Uitbereiding NAC Street League 55 8.3.1 Specifieke aanbeveling 55 8.3.2 De samenwerkingspartners 55 8.3.3 De financiering 56 8.4 Combinatiefuncties 57 8.4.1 Specifieke informatie gemeente Breda 58 8.4.1 Conclusie 58 Bronvermelding 59

8

Bijlagen

Bijlage 1 Overzicht MVO activiteiten BVO’s nationaal pagina 63 Bijlage 2 Overzicht MVO activiteiten internationaal pagina 73 Bijlage 3 De NAC Street League pagina 81 Bijlage 4 De financiële mogelijkheden pagina 82 Bijlage 5 Uitwerking interviews kwalitatief onderzoek pagina 88

9

Hoofdstuk 1: De onderzoeksopzet In dit hoofdstuk zal de aanleiding van het onderzoek, de probleemstelling, doelstelling en onderzoeksvragen worden behandeld. Middels dit onderzoeksvoorstel wordt het doel van het onderzoek inzichtelijk gemaakt. 1.1 Aanleiding van het onderzoek De afgelopen jaren is maatschappelijk verantwoord ondernemen een steeds belangrijkere rol in de maatschappij gaan spelen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen betekent dat men naast het streven naar winst (profit) ook rekening houdt met het effect van activiteiten op het milieu (planet) en dat men oog heeft voor menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf (people). Het gaat er om een balans te vinden tussen people, planet en profit. Steeds vaker blijkt dat die balans leidt tot betere resultaten voor zowel het bedrijf als de samenleving.1

Maatschappelijk ondernemen kent een enorme geschiedenis. De Amerikaanse autoproducent Ford en de Nederlandse lampenfabrikant Philips constateerden in de jaren twintig van de vorige eeuw dat er grote voordelen verbonden waren aan het opvoeden, huisvesten en goed betalen van hun personeel. De huidige grote aandacht voor maatschappelijk ondernemen is echter voortgekomen uit de zorg voor de verslechtering van onze leefomgeving, vooral het milieu. Daardoor is voor veel mensen maatschappelijk ondernemen nog steeds synoniem met duurzaam ondernemen, duurzaam wordt dan gedefinieerd als goed voor het milieu.2

In de voetbalwereld is deze trend ook niet onopgemerkt gebleven. Hierdoor gaan zowel internationale als nationale betaald voetbal organisaties steeds meer projecten opzetten met een maatschappelijk verantwoord karakter. NAC Breda laat haar maatschappelijke betrokkenheid mede blijken door een stichting waarin zij sterk participeert namelijk Teamplay@NAC. Omdat NAC Breda zijn naam verleent aan het project is het erg belangrijk dat de projecten van Teamplay@NAC succesvol verlopen omdat dit de voetbalclub NAC Breda een positieve impuls geeft. Op dit moment zijn de activiteiten die Teamplay@NAC verzorgt erg succesvol. Zo zijn jongeren die in de maatschappij een uitzichtloze situatie hadden volledig opgebloeid en staan ze op de drempel om met een stevige basis de maatschappij in te gaan. Belangrijk is dat de projecten van Teamplay@NAC structureel een succes blijven en daarom moet er onderzocht worden of er nieuwe mogelijkheden zijn van projecten waarin Teamplay@NAC kan participeren of zelf organiseren. 1.2 Probleemstelling Onder Teamplay@NAC vallen diverse projecten, waarbij de link tussen, onderwijs, sport, bedrijfsleven en jongeren op allerlei manieren wordt gezocht en gevonden, met NAC Breda als trigger. Het huidige aanbod wordt momenteel intern en extern als succesvol ervaren. Onderzocht moet worden of en hoe de succesfactoren ook structureel een succes kunnen blijven en welke andere mogelijke projecten Teamplay@NAC in de toekomst kan gaan uitvoeren.

1 http://www.mvonederland.nl/aandeslagmetmvo/watismvoenwaarom?startAt=2 2 Maatschappelijk ondernemen theorie, praktijk en instrumenten van Marleen Janssen Groesbeek januari 2006 blz. 21

10

1.3 Doelstelling Inzicht krijgen in de huidige diensten van Teamplay@NAC en onderzoek doen naar de maatschappelijke wensen en behoeften in de wijk Haagse Beemden teneinde aanbevelingen te doen over mogelijke diensten die in de toekomst geleverd kunnen worden door Teamplay@NAC. Subdoelstelling Door de nieuw te ontwikkelingen maatschappelijke projecten voor Teamplay@NAC wil NAC Breda haar maatschappelijke betrokkenheid in de toekomst vergroten. 1.4 Onderzoeksvragen Gedurende het onderzoek moeten de volgende onderzoeksvragen beantwoord worden:

� Waardoor zijn de huidige activiteiten van Teamplay@NAC succesvol?

� Wat zijn de huidige maatschappelijke problemen in de Haagse Beemden?

� Wat kan de rol van Teamplay@NAC zijn om deze maatschappelijke problemen op te lossen?

� Wat is de haalbaarheid van deze projecten en hoe kunnen zij het totaalproject Teamplay@NAC versterken?

� Hoe creëer je (financieel) draagvlak voor de diverse projecten van Teamplay@NAC?

11

Hoofdstuk 2: Theoretisch kader 2.1. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) Omdat de onderzoeksopdracht volledig gekoppeld is aan maatschappelijk verantwoord ondernemen is hier op verschillende manier onderzoek naar gedaan. Maatschappelijk verantwoord ondernemen betekent dat NAC Breda in dit geval naast het streven naar winst (profit) ook rekening houdt met het effect van de activiteiten op het milieu (planet) en dat er ook oog is voor menselijke aspecten binnen en buiten het bedrijf (people). Het gaat er om een balans te vinden tussen people, planet en profit. Steeds vaker blijkt dat die balans leidt tot betere resultaten voor zowel het bedrijf als de samenleving.3 2.1.1 Algemene geschiedenis MVO Maatschappelijk verantwoord ondernemen kent een lange geschiedenis. Aan het begin van de twintigste eeuw waren er al een aantal ondernemingen dat zorgde voor huisvesting, sport en gezondheidszorg voor hun personeel. Zo liet Lord Lever (van het latere Unilever) tuinwijken bouwen, waardoor zijn werknemers een goed leefklimaat zouden hebben. De Philips-familie richtte sport- en ontspanningsverenigingen op en liet huizen bouwen voor haar medewerkers. De onderneming voelde een belangrijke verantwoordelijkheid voor haar medewerkers. In de periode na de Tweede Wereldoorlog moet de verwoeste economie weer op gang komen, wat de rol van bedrijven verandert. Het is de overheid die in deze periode het grootste deel van de sociale zorg op zich neemt. Eind jaren ’90 van de vorige eeuw wordt eigenlijk pas echt ingezien, dat MVO een belangrijk deel kan uitmaken van het waarborgen van continuïteit binnen organisaties. Het effect van dit inzicht van grote bedrijven is onder meer, dat zij aan hun toeleveranciers, dus ook aan kleine bedrijven, eisen stellen op gebieden van arbeidsomstandigheden, milieu en integriteit. Maatschappelijk verantwoord ondernemen neemt nu een enorme vlucht. Niet alleen wordt in de bedrijfsactiviteiten steeds vaker rekening gehouden met sociale- en milieueffecten, maar bedrijven leren er ook steeds beter over communiceren. In websites, in brochures en in gesprekken met relaties. Daarbij wordt ingezien, dat het geen moeten is, maar dat maatschappelijk verantwoord ondernemen daadwerkelijk loont. Zo is het een belangrijk onderdeel voor de ontwikkeling en groei van onze economie.

3 http://www.mvonederland.nl/aandeslagmetmvo/watismvoenwaarom?startAt=2

12

2.1.2 Waarom MVO? Hieronder worden de voordelen genoemd van maatschappelijk verantwoord ondernemen volgens MVO Nederland:4

� Aandacht voor mens en milieu zorgt voor een positieve sfeer en medewerkers zijn meer betrokken en minder vaak ziek.

� Besparing op energiegebruik of het voorkomen van afval is goed voor het milieu en voor de portemonnee.

� MVO verbetert de relaties met de omgeving zoals klanten, leveranciers, banken en overheden. En MVO-bedrijven zijn innovatiever, origineler en meer onderscheidend.

� MVO geeft bedrijven vaak een streepje voor bij klanten, kredietverstrekkers en investeerders. � Het vermindert risico op imagoschade. En in 2010 mogen alleen nog MVO-bedrijven aan de

rijksoverheid leveren (met een markt van 40 miljard euro per jaar). Banken nemen MVO steeds vaker mee als voorwaarde bij de kredietverlening.

� Ruim 1,5 miljoen consumenten vragen naar duurzame producten. En in de bedrijvenmarkt stellen klanten/opdrachtgevers steeds vaker MVO-eisen aan hun leveranciers.

� Mensen werken graag voor bedrijven die verder kijken dan winst alleen.

2.1.3 Geschiedenis MVO voetbalclubs

In Engeland laten inspirerende initiatieven als ‘Playing for Succes’ en ‘Football in the Community’ zien dat het betaald voetbal op maatschappelijk gebied hun ambitie werkelijk waar kan maken. Jarenlang hebben de Nederlandse BVO’s indirect ook een maatschappelijke functie gehad zonder dat hier veel aandacht aan besteed werd. Wie kent niet het ‘Friese gevoel’ dat door SC Heerenveen uitgedragen wordt en Friezen samenbindt, de Utrechter die trots is op zijn/haar FC of de De Graafschap supporter die zich ‘superboer’ voelt? Dat gevoel beperkt zich niet alleen tot de supporter en fans van een voetbalclub, maar omvat ook vaak alle inwoners van een regio die trots zijn op hun club en alle verrichtingen van de club nauwlettend volgen.5

4 www.mvonederland.nl/aandeslagmetmvo/watismvoenwaarom?srartAt=4 5 Voetbal heeft meer dan twee doelen door de Stichting Meer dan Voetbal blz. 13, 14

13

2.1.4 Waarom MVO NAC Breda? Voor NAC Breda zijn er een aantal redenen waarom MVO zo belangrijk is. Deze zijn op te splitsen in intern, dus waarom is MVO specifiek voor NAC Breda zo belangrijk en extern, waarom is het juist voor de regio belangrijk. 2.1.4.1 Extern (regionaal)

� De regio Breda heeft duidelijk profijt van de maatschappelijke activiteiten die georganiseerd worden door NAC Breda. Diverse doelgroepen, maar met name jongeren kunnen middels deze activiteiten zich ontwikkelen op sportief vlak. Daarnaast leren ze normen en waarden bij en kunnen ze zichzelf ontwikkelen op educatief gebied.

� Waar maatschappelijke organisaties nog wel eens moeite te hebben de juiste snaar te raken bij mensen die behoefte hebben aan maatschappelijke ondersteuning slaagt NAC Breda gezien de ervaringen bij Teamplay@NAC hier een stuk beter in. Oorzaak hiervan is dat de trigger NAC Breda bijzonder stimulerend werkt op mensen. Zo heeft het stadion een enorme impact op mensen en motiveert dit leerlingen om bij Teamplay@NAC wel serieus bezig te zijn met hun opleiding iets wat op een reguliere school niet lukt.

2.1.4.2 Intern (NAC Breda)

� Door MVO toont NAC Breda haar betrokkenheid bij de regio t.o.v. de supporters en zorgt zo voor een positief imago, ook in tijden waarin het minder gaat bij de club. Ook wordt de binding op deze manier verhoogt met de supporters. Hierdoor kan er beter in worden gespeeld op negatief supportersgedrag tijdens de wedstrijden en kunnen maatschappelijke projecten zorgen voor nieuwe supporters. Een voorbeeld hiervan kan zijn dat wanneer er in samenwerking met scholen maatschappelijke projecten gedraaid worden deze leerlingen zo enthousiast zijn dat ze ook supporter willen worden NAC Breda.

� Door MVO krijgt NAC Breda bij haar huidige en mogelijk ook nieuwe zakelijke relaties een positiever imago. Sponsors zullen eerder kiezen voor een voetbalclub die ook duidelijk een sociale binding heeft met de regio. Eventuele werknemers van een bedrijf dat NAC Breda sponsort kunnen dan profiteren van de maatschappelijke activiteiten die georganiseerd worden.

� Door MVO verbetert NAC Breda de relaties met de omgeving zoals klanten, leveranciers, banken en overheden. De rol van de gemeente moet hierin niet onderschat worden. Wanneer NAC Breda haar maatschappelijke betrokkenheid toont kan dit bijdragen aan een positieve en intensieve samenwerking op het gebied van MVO. De rol van NAC Breda op het gebied van MVO moet ook terugkomen in het beleid wat wordt opgesteld door NAC Breda.

� Doordat het MVO landelijk gezien steeds belangrijker wordt en het niet gaat om een trend maar om een langdurige ontwikkeling zullen BVO’s in de toekomst wel verplicht worden tot MVO. Rekening houdend met de kernwaarden, zelfbewust, saamhorig maar ook zeker Bourgondisch is het MVO erg belangrijk.

� Bewezen is dat werknemers graag werken bij een bedrijf wat verder kijkt dan alleen het maken van winst. MVO kan dus indirect positieve gevolgen hebben voor de werksfeer bij NAC Breda.

14

2.2 Piramide van maatschappelijke verantwoordelijkheid Om de behoefte van de gebruikers van Teamplay@NAC te achterhalen wordt er gebruik gemaakt van de piramide van Maslow. Volgens de motivatietheorie van Maslow kan men bij het analyseren van de motivatie van de mens onderscheid maken tussen vijf fundamentele typen behoeften. Zoals de behoeftehiërarchie laat zien rangschikt men deze op vijf niveaus. Piramide van Maslow6

Als iemands eerste basis behoeften – onderaan de piramide - niet zijn bevredigd, eist dat al zijn aandacht op en laten de overige behoeften hem omberoerd. Iemand die bijvoorbeeld honger heeft, wil liever wat te eten dan waardering van zijn medemens. Pas wanneer grotendeels in zijn elementaire behoeften is voorzien, gaat hij behoeften op een hoger niveau ervaren en stelt hij zich ten doel ook die te bevredigen. De piramide van Maslow is gericht om de behoefte te achterhalen van klanten, terwijl dit onderzoek juist ook de behoefte moet achterhalen van de nog te bepalen doelgroep omtrent mogelijke maatschappelijke activiteiten in de Bredase wijk Haagse Beemden. Omdat NAC Breda sterk participeert in de stichting Teamplay@NAC is het interessant om te kijken naar de piramide van maatschappelijk verantwoordelijkheid welke is gericht op de bedrijfstak. Dus wat de verantwoordelijkheden van een bedrijf, in dit geval NAC Breda. Deze piramide is een afgeleide van de piramide van Maslow zoals deze hierboven is weergegeven alleen gaat deze specifieker in op de maatschappelijke verantwoordelijkheden.

6 Inleiding tot de Marketing van Verhage, derde druk 2005, blz. 64

15

Deze piramide ziet er als volgt uit7:

De sociale verantwoordelijkheid van een onderneming omvat vier bestanddelen. Dit zijn de economische, juridische, ethische en filantropische aspecten van het zakendoel. Figuur 3.9 illustreert deze dimensies in de zogenaamde piramide van maatschappelijke verantwoordelijkheid. De economische dimensie – als fundering van het ondernemerschap – stelt dat een bedrijf moet streven naar winst. Dat is ook in het belang van de aandeelhouders. De juridische dimensie verplicht de organisatie om volgens de wet te handelen, en dus de spelregels te volgen. De ethische dimensie houdt in dat de onderneming niemand onnodig schade mag berokkenen: zij moet altijd doen wat juist en rechtvaardig is. Ten slotte zijn filantropische activiteiten weliswaar niet verplicht, maar ze kweken – mits subtiel gebracht- zeker goodwill en bevorderen (net als de overige dimensies) het welzijn van de mensheid. Het is vaak de taak van marketeers om de relatie, functies en verplichtingen van de onderneming ten opzichte van de maatschappij in kaart te brengen. Als extern georiënteerde manager beseffen vooral zij dat de voordelen van maatschappelijke verantwoord ondernemerschap op de lange termijn groter zijn dan de kosten op de korte termijn. Daarmee vergroten ze ook het concurrentievoordeel. Zo blijkt uit onderzoek dat de meeste consumenten – bij een vergelijkbare kwaliteit, service en prijs het liefst kopen bij het bedrijf met de beste reputatie op het gebeid van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Volgens het economische aspect van de piramide moet Teamplay@NAC streven naar winst. Echter is Teamplay@NAC een stichting. Een gevolg hiervan is dat het niet als doelstelling heeft winst te maken. Wel is het belangrijk dat er financieel draagvlak gecreëerd gaat worden zodat alle projecten doorgang kunnen blijven vinden. Subsidies spelen hierbij een grote rol.

7 Grondslagen van de marketing van Verhage blz. 167 t/m 169

16

Het derde aspect van de piramide is het ethisch aspect. Door alle maatschappelijke activiteiten die NAC onderneemt betekent dit dat ze meer betrokkenheid creërt bij het personeel, haar supporters, haar zakelijke relaties en de maatschappij. Hierdoor kunnen ze goodwill kweken bij de desbetreffende betrokkenen welke in ‘slechte’ tijden ook achter NAC Breda blijven staan. Voor dit onderzoek is het noodzakelijk om te achterhalen wat de behoefte is van huidige en in de toekomst mogelijke nieuwe gebruikers van Teamplay@NAC. De piramide van maatschappelijke verantwoordelijkheid wordt toegepast op deze doelgroep. Hier zal men zich voornamelijk richten op het ethische en filantropische aspect van de piramide. Voor elk bedrijf zijn de eerste doelstellingen continuïteit en winst maken. Dit moet wel gedaan worden volgens de regels van de wet. Voor het onderzoek is het niet relevant om zich te richten het economische en juridische aspect van de piramide. 2.2 (Kern)waarden en normen Het onderwerp maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft te maken met waarden en normen. Het is belangrijk dus om te achterhalen wat de waarden en normen zijn van de huidige en mogelijk nieuwe gebruikers van Teamplay@NAC. De mens streeft naar waarde; waarden geven sturing aan ons gedrag en aan onze cultuur: We onderscheiden8:

� Persoonlijke waarden (bv. Gezondheid) � Sociale waarden en culturele waarden (bv. rechtvaardigheid /zorgzaamheid of respect voor

onze historie) � Maatschappelijke waarden (bv. Hoe richten wij onze maatschappij in) � Economische waarden(bv. Schaarse goederen voor specifieke doelstellingen)

NAC Breda heeft een viertal kernwaarden geformuleerd die de club sturing moeten geven. Deze zijn Bourgondisch,Tegendraads, Zelfbewust en Saamhorig. Met name de kernwaarden Bourgondisch en Saamhorig duiden op het feit dat NAC Breda ook zeker de verantwoordelijkheid pakt op het gebied van Maatschappelijk ondernemen. Eventuele nieuwe maatschappelijke activiteiten zouden ook een relatie moeten hebben met deze kernwaarden.

8 Een nieuwe kijk op de Experience Economie, Betekenisvolle betekenissen van A. Boswijk, T. Thijssen en E. Peelen 2e druk 2005 blz. 34

17

Hoofdstuk 3: De bedrijfsbeschrijving Teamplay@NAC: “een één-tweetje tussen voetbal en onderwijs”

De BVO Roda JC heeft sinds twee jaar het project Teamplay. Middels dit project probeert Roda JC jongeren die vaak voor problemen zorgen in de stad of rond en in het stadion, te helpen zodat zij hun negatieve gedrag omdraaien naar een positieve inbreng. De basisgedachte is: “geef jongeren een home waar ze graag komen en waar ze trots op kunnen zijn”. De jongeren gaan zich hechten aan die omgeving en hebben minder behoefte aan negatieve gedachten.

Binnen de Betaald Voetbal Organisatie NAC Breda heerste al langer het idee een maatschappelijk verantwoord project, waarbij jongeren betrokken zijn, op te zetten. Dit heeft een delegatie van NAC Breda, NHTV Internationale Hogeschool, ROC West-Brabant en de Gemeente Breda ertoe aangezet een bezoek te brengen aan het project bij Roda JC. Middels dit project zagen zij mogelijkheden om ook de jongeren in Breda die in de stad of rond en in het stadion voor problemen zorgen, op te gaan vangen.

Zo is in september 2005 de huidige directie aangesteld om Teamplay@NAC op te zetten. De resultaten zijn medio januari 2008 duidelijk zichtbaar. Diverse jongeren zijn via de projecten van Teamplay@nac op een verantwoorde wijze terug gekeerd in de reguliere maatschappij.

3.1 Wat is Teamplay@NAC?

Teamplay@NAC is een project in de vorm van maatschappelijk verantwoord ondernemen door BVO NAC Breda in samenwerking met het ROC West-Brabant en de NHTV Internationale Hogeschool. Door de doorlopende leerlijn HBO/MBO/VMBO is Teamplay@NAC een uniek project; jongeren leren met én van elkaar.Het seizoen 2005/2006 was een pilotjaar. Teamplay@NAC is in het pilotjaar van start gegaan met drie deelprojecten:

Het Praktijkcentrum: in samenwerking met afdeling de Pasvorm van het ROC West-Brabant worden er verschillende stages aangeboden in en rondom het Rat Verlegh stadion van NAC Breda.

De Naschoolse Opvang: twee keer per week wordt er voor naschoolse opvang gezorgd voor jongeren uit Breda die een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Hier zullen verschillende activiteiten, workshops, gastsprekers en huiswerkbegeleiding worden aangeboden.

De Maatschappelijke Stage: tijdens de thuiswedstrijden van NAC Breda zullen er twee maatschappelijke stages worden aangeboden namelijk de gastheren/gastvrouwen en de assistent-steward stage.

Op dit moment is het project “Naschoolse opvang” gestopt door een gebrek aan financiële middelen. Verder is er ook het ITOM-project wat staat voor Individuele Training Op Maat. Bij dit project krijgen vroegtijdige schoolverlaters les in het klaslokaal van het NAC-stadion en worden zij via de zakelijke partners van NAC Breda geholpen aan een stageplaats wat uiteindelijk uit kan monden in een uiteindelijke baan.

Het idee Teamplay komt oorspronkelijk uit Engeland waar het project ‘Playing for Succes’ haar waarde heeft bewezen. In Engeland draagt iedere Betaald Voetbal Organisatie (in samenwerking met de overheid) door middel van dit project een steentje bij aan de maatschappij. Uiteindelijk is het dan ook een streven om op termijn het Teamplay project en het “Teamplay gevoel” als een olievlek over Nederland te laten gaan zodat er steeds meer Teamplay-projecten ontstaan door de nauwe samenwerking tussen de BVO’s en de ROC’s. Op dit moment is RBC Roosendaal ook gestart met het project Teamplay@RBC.

18

3.2 De missie

Teamplay@NAC wil de jongeren in Breda, die het nodig hebben, een extra steuntje in de rug geven en hun leerprestaties helpen te verbeteren door de aantrekkingskracht van NAC Breda te gebruiken. Door het aanbieden van verschillende praktijkstages en opvang bij NAC Breda wil Teamplay@NAC de jongeren een home geven waar ze graag komen en trots op kunnen zijn.

3.3 De visie

Teamplay@NAC wil een voorbeeld stellen voor het verder ontwikkelen van maatschappelijk verantwoord ondernemen door Betaald Voetbal Organisaties. Ook wil Teamplay@NAC de politiek en het bedrijfsleven prikkelen gebruik te maken van de mogelijkheden die het maatschappelijk verantwoord ondernemen door Betaald Voetbal Organisaties biedt, om zodoende het succesvolle ‘Playing for Succes’ uit Engeland ook in Nederland vorm te geven.

3.4 Organisatie&bestuur

De organisatie van Teamplay@NAC bestaat uit een bestuur, een stuurgroep en een directie. Dit is ook af te lezen in de organogram.

Het bestuur van Teamplay@NAC is belast met het besturen van de stichting en heeft de eind verantwoordelijkheid van de stichting.

1.Theo Mommers (Algemeen directeur NAC Breda) Functie: voorzitter Teamplay@NAC 2. Fred Zacht (Unit directeur Kellebeek College ROC West-Brabant) Functie: penningmeester Teamplay@NAC 3. Kees Rijgersberg (Unit directeur Prisma College van Cooth ROC West-Brabant) Functie: secretaris Teamplay@NAC 3.5 Stuurgroep De stuurgroep bewaakt het beleid op de lange termijn en controleert de directie. 1. Leon Aerssens (Manager Operations NAC Breda) 2. Robert Prins (Supporters coordinator NAC Breda) 3. Wendy van Haperen (Teamleider Prisma College de Rotonde) 4. Danny Evertse (Loopbaanbegeleider/projectleider teamplay@NAC) 5. Erica Hilker (Stagedocente Pasvorm) 6. Jan Klerx (Interim-directeur Vertizontaal) 3.6 Samenwerkingspartners

� Gemeente Breda heeft een ondersteunende en adviserende rol � Stichting Vertizontaal is een participant in stuurgroep teamplay@nac en heeft een

ondersteunende en adviserende rol. � Diverse onderwijsinstellingen � Stichting RADAR advies en ondersteuning � Sponsoren NAC Breda

19

3.7 Organigram Onderstaand is een organigram weergegeven zoals deze is geformuleerd bij de oprichting van de stichting Teamplay@NAC. Op dit moment is het onderdeel naschoolse opvang weggevallen wat plaats gemaakt heeft voor het project “niemand buitenspel” en is er geen directie van Teamplay@NAC meer. De directie destijds bestond uit een tweetal afstudeerders van de NHTV, deze plaatsen zijn na afloop van de stage niet meer opgevuld. Op de volgende pagina is de organigram weergegeven zoals de organisatie op dit moment in elkaar steekt.

20

Organigram huidige organisatie Teamplay@NAC

21

Hoofdstuk 4 Methoden van onderzoek Om antwoord te krijgen op de diverse onderzoeksvragen zoals deze zijn opgesteld in de onderzoeksopzet dient er onderzoek te worden uitgevoerd. Er zijn verschillende methoden en technieken om dit onderzoek uit te voeren. In samenspraak met NHTV docent Roeland Bottema is gekozen om door middel van deskresearch en kwalitatief onderzoek de inhoud van het onderzoek vorm gegeven. 4.1 Deskresearch Het deskresearch gedeelte krijgt uiting in een bedrijfsbeschrijving, trends en ontwikkelingen en een concurrentieanalyse. Bij de bedrijfsbeschrijving is gekeken hoe de huidige organisatie van Teamplay@NAC uiting krijgt met de daarbijbehorende activiteitenbeschrijving, visie, missie, organogram en samenwerkingspartners. Doel van deze bedrijfsbeschrijving is vooral het inzichtelijk krijgen van de huidige organisatie. Vervolgens worden de diverse trends en ontwikkelingen bekeken welke gespitst zijn op het centrale thema tijdens dit onderzoek namelijk Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO). Met deze trends en ontwikkelingen dient rekening gehouden te worden in het vervolg van het onderzoek en met name bij het opstellen van de diverse aanbevelingen. Tot slot wordt er een uitgebreide concurrentieanalyse gemaakt waarin alle BVO’s op nationaal gebied onderzocht worden op hun maatschappelijke activiteiten.Daarnaast worden ook een aantal bewust gekozen landen onder de loep genomen omtrent hun maatschappelijke activiteiten. De keuze voor deze landen wordt toegelicht in de concurrentieanalyse. Doel van deze analyse is te inventariseren wat er op dit moment bij andere BVO’s gedaan wordt aan maatschappelijke activiteiten. Dit zodat NAC Breda enerzijds weet hoever het is op maatschappelijk vlak en anderzijds om ideeën op te doen van activiteiten die mogelijk ook bij Teamplay@NAC te introduceren zijn. Er zijn diverse bronnen geraadpleegd om het deskresearch te totaliseren. Deze bronnen worden weergegeven in de bronvermelding. Het gaat hier vooral om het gebruik van diverse internetpagina’s en literatuur. 4.2 Kwalitatief onderzoek De volgende stap in het onderzoek is het doen van kwalitatief onderzoek. De diverse manieren van kwalitatief onderzoek zijn onder de loep genomen en er is gekozen voor diepte-interviews. Bij de diepte-interviews is de respondenten de mogelijkheid gegeven om hun mening/visie over de diverse onderwerpen te belichten. Er is gebruik gemaakt van semi-gestructureerde interviews wat inhoudt dat een lijst met thema’s en vragen is opgesteld die als rode draad heeft gediend bij het houden van de interviews. Meestal is er een vaste volgorde aangehouden waardoor de interviews gestandaardiseerd waren. De reden voor de gekozen respondenten van het kwalitatief onderzoek is weergegeven in hoofdstuk 7, kwalitatief onderzoek in paragraaf 7.1.

22

Hoofdstuk 5 MVO trends en ontwikkelingen Bij het ontwikkelen van nieuwe maatschappelijke projecten door Teamplay@NAC is het belangrijk om rekening te houden met de huidige trends en ontwikkelingen. Hierdoor kan er beter ingespeeld worden op de wensen en behoeften van de diverse gebruikers maar kan er ook richting de toekomst meer continuïteit gecreëerd worden. 5.1 Macro-niveau Het macro niveau omvat verschillende invloeden ook wel trends en ontwikkelingen genaamd op nationaal, internationaal en mondiaal niveau. Deze invloeden spelen een belangrijke rol binnen deze drie (macro, meso en micro) gebieden.9 Hieronder worden de belangrijkste trends & ontwikkelingen weergegeven op maatschappelijk niveau: Ministers, sportkoepels en EU erkennen de maatschappelijke rol van sport. Er is een Europese verklaring getekend voor de maatschappelijke rol van sport.Deze overeenkomst vloeit voort uit het eerste gezamenlijk overleg ooit tussen de Europese ministers van Sport, voorzitters van nationale sportkoepels en de EU commissaris verantwoordelijk voor Sport Jan Figel. Uit de discussie met betrekking tot de toekomst van sport benadrukte men de educatieve en maatschappelijke rol van sport en kwamen overeen dat sport meer ingezet moet worden als middel voor interculturele dialoog. Deze verklaring biedt voedingsbodem voor een gezamenlijk Europees beleid op het gebied van sport. Dat de maatschappelijke rol in de toekomst van NAC Breda alleen maar groter en belangrijker wordt blijkt wel uit deze Europese verklaring. http://www.meerdanvoetbal.nl/index.php?id=3&news_index=1 MVO in Nederland: veel dynamiek, nog weinig verankering Maatschappelijk verantwoord ondernemen is tegenwoordig een bekend begrip in ondernemend Nederland. Een overgrote meerderheid van ondernemers en managers staat er positief tegenover. Dat blijkt uit recente onderzoeken naar MVO die MVO Nederland overzichtelijk heeft samengevat. Slechts een derde brengt volgens eigen zeggen MVO daadwerkelijk in de praktijk. Meestal in de vorm van goed werkgeverschap. Het milieu en maatschappelijke betrokkenheid krijgen de minste aandacht. Opvallend is dat ondernemers meer MVO-activiteiten uitvoeren dan ze zich realiseren. En de aandacht voor MVO neemt toe. Zowel in de markt voor business to business, consumenten, kapitaal en arbeid. Kortom gezien deze ontwikkeling is dit het moment voor Teamplay@NAC om daadkrachtig te zijn en verder uit te breiden nu de aandacht voor MVO toeneemt. http://www.mvonederland.nl/nieuwsteontwikkelingen/standvanzakenvanmvo

9 De andere kant van de Vrije Tijd

23

� Consumentenmarkt en MVO

Uit onderzoek van Market Response blijkt dat 85% van de Nederlanders het belangrijk vindt dat bedrijven aan MVO doen. Toch is slechts een kwart zich bewust van de verantwoorde afkomst van producten en diensten. Ongeveer de helft van de Nederlanders zou daar wel meer voor willen betalen. Steeds meer bedrijven onderkennen de groeiende belangstelling bij consumenten en verwerken duurzaamheid in de eigen marketing. Aangezien veel mensen best bereid zijn meer te betalen kan NAC Breda bijvoorbeeld een bijdrage vragen van 10 euro bij aanschaf van een seizoenkaart. Dit geld kan worden gebruikt voor maatschappelijke activiteiten waardoor de supporters ook hun maatschappelijke betrokkenheid laten zien. http://www.mvonederland.nl/nieuwsteontwikkelingen/standvanzakenvanmvo

� Toename invloed maatschappelijke organisaties Zowel ondernemingen als maatschappelijke organisaties hebben duidelijk aan kracht gewonnen, waardoor er een nieuwe verantwoordelijkheidverdeling tussen overheid, markt en civiele samenleving ontstaat. Dit uit zich in convenanten, cao’s en publiekprivate samenwerking. Doordat maatschappelijke organisaties een steeds belangrijkere rol gaan spelen liggen hier dus ook mogelijkheden voor Teamplay@NAC omdat de wensen en behoeften van derden partijen steeds groter wordt. Ook wordt het samenwerken tussen diverse maatschappelijke partijen door overheid en subsidieverstrekkers versterkt. Onderzocht moet worden of Teamplay@NAC nog meer kan samenwerken met externe partijen. http://www.adburdias.nl/printversies/mvo-waarom.htm

� Duurzaamheid hoger in vaandel van bedrijfsleven Bedrijven besteden wel steeds meer aandacht aan duurzaam ondernemen, maar in de samenleving wordt deze ontwikkeling nog steeds vooral afgedaan als ‘PR’, ‘greenwash’ of ‘windowdressing’. Anders dan 10 jaar geleden wordt er niet alleen aandacht besteed aan milieu, maar komen uitlopende maatschappelijke onderwerpen aan de orde zoals corporate governance, discriminatie, veiligheid, papiergebruik en CO2-impact. Met andere woorden, MVO is bezig aan een opzienbarende opmars in het Nederlandse bedrijfsleven, zowel kwantitatief als kwalitatief. Aangezien MVO bezig is met een opmars in het bedrijfsleven is het voor NAC Breda een kans is om het bedrijfsleven bij de MVO trajecten/projecten te betrekken. Het bedrijfsleven staat er namelijk steeds meer voor open en zien ook de voordelen hiervan in. Door het project Niemand Buitenspel is er op dit moment al een koppeling met het bedrijfsleven, echter moet er onderzocht worden welke koppelingen er nog meer gemaakt kunnen worden http://newsportal.lexisnexis.nl/proxy1.dom1.nhtv.nl/nhtv/, trouw 31 december 2007

24

� Verband met financiële prestaties

Hoe meer bedrijven een verband zien tussen financiële prestaties en MVO, hoe meer zij MVO in de praktijk brengen. Dat blijkt uit onderzoek van de Erasmus Universiteit onder 200 grote Europese bedrijven. Rondom de thema’s corruptiepreventie, gezondheid en veiligheid, werknemersrechten en transparantie hebben de meeste bedrijven een beleid opgesteld. Klimaatverandering wordt volgens de respondenten in de toekomst het belangrijkste thema. Daarnaast is er door de Vrije Universiteit van Amsterdam een onderzoek gedaan waarin beschreven staat dat MVO gezien moet worden als een kans voor ondernemingen in plaats van een verplichting aan de maatschappij. MVO is dus van positieve invloed op de bedrijfsresultaten. Belangrijk voor NAC Breda is om in te zien dat er een positief financieel verband tussen de financiële prestaties en MVO. Hiervoor zal het onderzoek van de Vrije Universiteit van Amsterdam geraadpleegd moeten worden. De link is hieronder weergegeven. http://www.20MVO%20Deskresearch.EML/13%2520S%2520van%2520den%2520Broek.pdf/C58EA28C-18C0-4a97-9AF2-036E93DDAFB3/13%2520S%2520van%2520den%2520Broek.pdf?attach=1 http://www.mvonederland.nl/nieuwsteontwikkelingen/standvanzakenvanmvo

� Verschuiving van behoeften De toegenomen welvaart leidt tot een verschuiving van behoeften: de materiële behoeften van de jaren ’40 en ’50 hebben steeds meer plaats gemaakt voor immateriële. Tegenwoordig hecht men meer waarde aan memorabele belevenissen. Dit houdt in dat Teamplay@NAC vooral moet inspelen op de memorabele belevenis van de gebruiker. Het NAC-gevoel en de betrokkenheid moet dus nog meer versterkt worden, vooral omdat NAC Breda ook als trigger gebruikt wordt. http://www.adburdias.nl/printversies/mvo-waarom.htm 5.1.2 Conclusie Macro niveau Door de diverse trends en ontwikkelingen op macro niveau wordt onderstreept dat de rol van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen sterk aan het groeien is. De Europese verklaring van de maatschappelijke rol van sport is hier een goed voorbeeld van. Ondanks dat het MVO steeds meer aandacht krijgt binnen het bedrijfsleven is er nog weinig echte verankering in de bedrijfsvoering al zien wel steeds meer bedrijven het belang ervan in. Bij de individuele werknemer groeit het bewustzijn van MVO gestaag, slechts een kwart van de mensen is zich werkelijk bewust van verantwoorde producten of diensten. Wat wel opvallend is dat uit onderzoek is gebleken dat de consument bereid is meer te betalen voor een MVO product of dienst. De meeste trends en ontwikkelingen hebben voor Teamplay@NAC een positief gevolg. De aandacht voor maatschappelijke projecten groeit enorm snel en daarmee ook de mogelijkheden voor Teamplay@NAC. Met name de beslissingen op een hoger niveau hebben indirect positieve gevolgen voor Teamplay@NAC. Doordat de consument bereid is meer te betalen voor een MVO product of dienst liggen hier mogelijkheden voor NAC Breda. Zo kan bij een aanschaf van een seizoenskaart een kleine bijdrage gevraagd worden voor maatschappelijke projecten van NAC Breda, belangrijk is wel dat dit goed gecommuniceerd wordt. Dit is niet alleen voor de club een meerwaarde maar ook voor de supporter.

25

5.2 Meso Niveau In dit hoofdstuk wordt er gekeken naar de bedrijfstak van NAC Breda, namelijk de voetbalbranche waarbij de koppeling wordt gemaakt tussen MVO en het product voetbal.

� Voetbal heeft een steeds belangrijkere maatschappelijke functie De waarde van voetbal reikt verder dan het feit dat mensen er plezier aan beleven. In sociaal opzicht als bindend element voor de samenleving, maar ook als het gaat om gezondheid, als grossier van emoties en als baken van stedelijke en nationale trots. Doordat voetbal een bindend element is moet er gekeken worden hoe NAC Breda nog meer als trigger kan worden gebruikt bij de activiteiten van Teamplay@NAC Onderzoek Ecorys in opdracht van de afdeling communicatie van de KNVB, 1 februari 2006

� Op maatschappelijk niveau fungeert het voetbal als bindmiddel. Een positieve bijdrage wordt bovendien geleverd in processen van emancipatie en integratie van minderheden. Voetbal als sociale smeerolie levert misschien wel zijn belangrijkste bijdrage op lokaal niveau. In de wijk, waar mensen samen op de club zitten of toernooitjes organiseren. De amateurvereniging, of in dit geval NAC Breda is dikwijls het sociale en sportieve middelpunt van een wijk of gemeenschap en dient als ontmoetingsplaats waar mensen dichterbij elkaar komen. Van deze voordelen van voetbal dient Teamplay@NAC gebruik te maken. Dit kan bijvoorbeeld door uitbereiding van het maatschappelijke activiteitenaanbod en de organisatie. Onderzoek Ecorys in opdracht van de afdeling communicatie van de KNVB, 1 februari 2006

� Clubs ontplooien steeds meer maatschappelijke activiteiten In dit kader is door de clubs en de KNVB de stichting “Meer dan voetbal” opgericht om de potentie in te zetten in concrete sociaal maatschappelijke projecten met een betekenis. Als voorbeeld bieden de clubs kansen aan jongeren of starten projecten in de buurten. Spelers zijn hierbij rolmodellen en spelen een belangrijke en stimulerende rol. Dat NAC Breda zijn verantwoordelijkheid neemt op het gebied van MVO is wel duidelijk wanneer er gekeken wordt naar het aantal MVO activiteiten waarin NAC Breda participeert. Onderzoek Ecorys in opdracht van de afdeling communicatie van de KNVB, 1 februari 2006

� Voetbal is voor het bedrijfsleven een prima communicatiemiddel

Om die reden investeert het bedrijfsleven veel geld in het voetbal, onder andere door shirtsponsoring, via reclameborden, skyboxen of door reclamezendtijd in te kopen. Ten opzichte van vijf jaar geleden zijn de sponsorbijdrage aanzienlijk gestegen, hetgeen opmerkelijk is gezien de economische ontwikkeling. De omvang en stijging van deze bedragen zijn een indicatie voor het feit dat investeren in voetbal rendeert en voor het bedrijfsleven ook daadwerkelijk iets oplevert. Veel grote bedrijven sponsoren BVO’s om marketinggerelateerde redenen met name de naamsbekendheid is hier een voorbeeld van. Bij amateurclubs sponsoren bedrijven vaak om ook hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen. De sportvereniging is namelijk vaak de sociale ontmoetingsplaats voor veel mensen en door de financiële injecties van bedrijven kunnen deze verenigingen blijven bestaan. Onderzoek Ecorys in opdracht van de afdeling communicatie van de KNVB, 1 februari 2006

26

� Sportverenigingen moeten in 2011 hun maatschappelijke functie vervullen

Sportverenigingen moeten over vier jaar sterk genoeg zijn om zich naast hun leden, ook te richten op het onderwijs, de naschoolse opvang, de wijk en kwetsbare doelgroepen die verhoudingsgewijs minder sporten. In 2008 stelt de regering € 10 miljoen extra beschikbaar. Voor 2009 en de latere jaren is nog eens € 10 miljoen extra gereserveerd. Teamplay@NAC kan van alle mogelijke nieuwe gelden die beschikbaar komen middels subsidies gebruik maken. Beleidsbrief “De kracht van Sport” door staatssecretaris Bussemaker 5.1.2 Conclusie Meso Niveau De rol van sport op maatschappelijk vlak en dan met name voetbal is de laatste jaren enorm aan het groeien. Binnen Nederland krijgt dit landelijk gezien mede uiting door de stichting Meer dan Voetbal welke is opgericht door de KNVB. De sportvereniging is dikwijls het sociale en sportieve middelpunt van een wijk of gemeenschap en dient als ontmoetingsplaats waar mensen dichterbij elkaar komen. Het heeft naast het sportieve gedeelte dus ook duidelijk een sociale en maatschappelijke functie. Voor bedrijven is het voetbal een goed communicatiemiddel maar daarnaast heeft het sponsoren van een club ook vaak een maatschappelijke gedachte. Dit om het voortbestaan van voetbalclubs te garanderen en zo dus ook de ontmoetingsplaats, de maatschappelijke functie voor veel supporters. Nu de maatschappelijke waarde van sportclubs steeds meer bekend en gewaardeerd worden groeien ook de financiële mogelijkheden om deze maatschappelijke activiteiten te organiseren. Voor Teamplay@NAC en dus ook NAC Breda zelf bieden al deze ontwikkelingen tal van mogelijkheden om de maatschappelijke functie te vergroten, de maatschappij heeft hier immers behoefte aan. Belangrijk is te weten welke rol NAC Breda zelf in de toekomst ziet weggelegd op maatschappelijk vlak en ook hoe dit verankerd is in een beleidsplan.

27

Hoofdstuk 6 Concurrentieanalyse

6.1 Verantwoording gekozen clubs en landen

Omdat Teamplay@NAC een organisatie is waarin NAC Breda grotendeels de maatschappelijke projecten onderbrengt is het van belang te kijken wat de concurrenten van NAC Breda doen aan MVO. In het kader van MVO is het niet voor de hand liggend om over concurrenten te spreken. Alle clubs dienen namelijk het zelfde belang om van waardevolle betekenis te kunnen zijn op maatschappelijk gebied t.o.v. de regio, of bij grotere voetbalclubs zelfs het land. Clubs kunnen onderling alleen maar leren van elkaar en hebben vaak ook die houding. In het kader van het onderzoek zijn er diverse gesprekken over MVO met andere clubs waarbij zij een heel open houding hebben en er dus eigenlijk niet gesproken kan worden over concurrenten.

Hieronder is weergegeven wat de diverse voetbalclubs in Nederland doen aan MVO. Er is een splitsing gemaakt tussen de Eredivisie en de Jupiler League. Deze clubs kunnen omschreven worden als concurrenten van NAC Breda maar nog beter is het om ze te zien als samenwerkingspartners. Het belangrijkste is dat huidige MVO projecten van andere voetbalclubs mogelijk gezien kunnen worden als inspiratiebron voor nieuwe activiteiten van Teamplay@NAC. Omdat mogelijk ook MVO projecten van Buitenlandse voetbalclubs interessant kunnen zijn, is er ook een analyse gemaakt een aantal voetballanden in Europa. Er is gekozen voor de volgende landen:

� Engeland � Duitsland � Spanje � Italië � Frankrijk � Schotland � Amerika � Brazilië

De keuze voor deze landen is gemaakt op basis van hoe actief ze zijn op maatschappelijk gebied. Deze landen zijn dus de koplopers op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. De activiteiten van deze landen zijn vernieuwend en zijn dus mogelijk ook interessant voor Teamplay@NAC. Ook zal er gekeken worden naar overkoepelende organisaties. Op landelijk gebied is dit de K.N.V.B en op internationaal gebied is dit de U.E.F.A. en de F.I.F.A.

Een opsomming van alle maatschappelijke activiteiten is opgenomen in de bijlage.

28

6.2 De thema’s Tijdens het onderzoek kijkend naar wat concurrenten doen op maatschappelijk gebied zijn er een aantal thema’s die bij veel BVO’s terug komen. Deze thema’s zijn:

� Integratie (allochtonen en gehandicapten) � Gezondheid � Onderwijs � De wijken � Antiracisme � Ontwikkelingssamenwerking � (Jeugd) werkeloosheid � Veiligheid

Hieronder is per thema een toelichting gegeven mogelijk met een passend voorbeeld uit de praktijk. 6.2.1 Integratie Integratie is natuurlijk een breed te interpreteren begrip maar in dit geval wordt bij het thema integratie gedacht aan het integreren van gehandicapten en allochtonen. NAC Breda levert middels de NAC Street League ook indirect een bijdrage aan de integratie van allochtonen. Doordat er wedstrijden worden gespeeld tegen andere wijken van zowel mensen van autochtone als allochtone afkomst wordt er indirect gewerkt aan de integratie. Een ander en misschien wel beter typerend voorbeeld is ADO Den Haag. Zo heeft ADO Den Haag het programma ‘Inburgeraars’ opgesteld. In het kader van de Haagse Ontmoeting maken nieuwe Hagenaars op de wedstrijddagen kennis met een typerende vrijetijdsbesteding in de veelzijdige stad Den Haag. Ze willen Haagse burgers stimuleren om met elkaar in gesprek te gaan en om samen activiteiten te ondernemen. Daarbij gaat het om activiteiten waarbij mensen met elkaar praten over de stad, hetgeen de binding met de stad vergroot. Tevens organiseren diverse BVO’s veel voor de doelgroep gehandicapten. Zo worden er penalty shoot outs tijdens de rust georganiseerd, clinics gegeven en er worden landelijke en district voetbaldagen georganiseerd. NAC Breda geeft middels de CZ- dag uiting aan een maatschappelijke activiteit voor gehandicapten. Tijdens deze dag worden diverse G-voetbalteams uit de regio uitgenodigd om wedstrijdjes te spelen in het stadion van NAC Breda. Het plezier van de gehandicapten is groot evenals het plezier van de NAC spelers die de gehandicapten ondersteunen. Er wordt door de BVO’s meer georganiseerd voor de gehandicapten dan voor allochtonen. BVO’s vinden allochtonen toch een lastige doelgroep om te bereiken. Opvallend is ook te zien dat NAC Breda relatief bijna geen allochtone supporters heeft. 6.2.2 Gezondheid Gezondheid is in de sportwereld een belangrijke factor en ook een hot thema bij maatschappelijke projecten. BVO’s willen een gezonde leefstijl overbrengen naar de maatschappij. Dit wordt vooral gecommuniceerd naar de doelgroep kinderen/jongeren omdat deze doelgroep nog jong is en er dus ook de meeste winst te behalen is.Tegenwoordig krijgen kinderen steeds vroeger met overgewicht te maken en bewegen kinderen steeds minder wat mede als oorzaak heeft de toename van computergebruik van kinderen. Alle 18 BVO’s uit de Eredivisie doen mee aan het project Scoren voor Gezondheid. Scoren voor Gezondheid is bedoeld voor kinderen uit groep 6, 7 en 8 van de basisschool. Voetbal is de meest populaire sport in Nederland. Bekende voetballers uit de Eredivisie geven het goede voorbeeld en begeleiden kinderen van basisscholen gedurende een periode van 20 weken. De kinderen gaan naar de voetbalclub en de voetballers komen op bezoek in de klas. Het project start met een clinic en een fit- en gezondheidstest in het stadion van de Eredivisieclub. De kinderen ondertekenen daar een contract met één van de spelers, in het geval van NAC Breda was dit Edwin de Graaf. Hierin beloven zij zich gedurende het project in te spannen om actief aan hun gezondheid te werken. Op school komen tijdens het project thema’s over voldoende bewegen en gezonde voeding aan de orde. Na deze 20 weken wordt er een evaluatiemoment gehouden en krijgen de kinderen, mits ze zich hebben gehouden aan de afspraken, een oorkonde uitgereikt door een speler of trainer.

29

6.2.3 Onderwijs De maatschappij hecht veel waarde aan onderwijs. Een goede opleiding is namelijk de basis voor de toekomst.Tevens bereikt men via het onderwijs een grote doelgroep kinderen/jongeren. De BVO’s hechten veel waarde aan het onderwijs. Toch is het thema onderwijs een moeilijk thema voor BVO’s als men dit gestructureerd wilt aanpakken. Het vergt namelijk veel tijd, energie en vooral specifieke kennis. NAC Breda is middels het Teamplay@NAC project de voorloper op het gebied van onderwijs. Een verdere beschrijving van het project is te lezen in hoofdstuk 3, de bedrijfsbeschrijving. 6.2.4 De wijken Supporters van BVO’s komen vaak uit de regio. Om deze reden wilt de BVO’s iets terug doen voor de buurt. Een goed voorbeeld hiervan is FC Twente. Deze hebben inmiddels drie wijken ‘geadopteerd’ in Enschede en Almelo. Zo helpen zij deze wijken met het oplossen van problemen die zich in deze wijken voordoen op diverse leefgebieden. Door bijvoorbeeld voetbalkooien aan te leggen probeert FC Twente de leefbaarheid in de wijken te vergroten. Daarnaast plegen verschillende BVO’s overleg met de nabije omgeving. Wedstrijden leveren toch vaak overlast bij de buurt en hierdoor willen de BVO’s weten of er veel klachten zijn. 6.2.5 Antiracisme Vanwege het feit dat de hedendaagse maatschappij uit verschillende culturen bestaat er ook sprake van racisme zowel op- als buiten het voetbalveld. Door BVO’s wordt hier gehoor aan gegeven door het project ‘De Held’. Bij dit project gaan er één keer per wijk 2 selectiespelers naar een groep 8 van een basisschool. Hier wordt aan de hand van een video samen met de kinderen gesproken over onderwerpen als racisme, discriminatie en zinloos geweld. Profvoetballers zijn helden, waar kinderen tegenop kijken. Om die reden wordt hun hulp ingeschakeld bovenstaande onderwerpen bespreekbaar te maken. 6.2.6 Ontwikkelingssamenwerking Alle BVO’s willen de jongste en talentvolste talenten aan zich binden. Om deze reden werken alle BVO’s samen met diverse amateurverenigingen ook, NAC Breda heeft een dergelijke overeenkomst met de amateurverenigingen in de regio. Zo stimuleert men verenigingen om de talenten van hun voetballers verder te ontwikkelen. Vaak kunnen deze amateurverenigingen voor een gereduceerd tarief een aantal keer per jaar een wedstrijd bezoeken. Een ander voorbeeld is De Graafschap. Zij hebben een ‘Super’ Talentenmuur in het leven geroepen. Op het De Graafschap Davilex Voetbalcollege komt een muur te staan met alle portretten van jeugdspelers van De Graafschap. Daaronder is de ruimte opengelaten voor een bedrijfslogo van een sponsor die een Graafschap talent ‘adopteert’. Voor de speler is dit het signaal dat zowel De Graafschap als de sponsor belang hechten aan de ontwikkelingen van de jeugd. Zowel De Graafschap als de sponsor tonen hiermee hun maatschappelijke betrokkenheid. 6.2.7(Jeugd) Werkeloosheid Volgens het Engelse concept “Playing for succes’ zetten diverse clubs zich in voor jongeren om hen zo een goede toekomst te geven. NAC Breda is ook op dit gebied één van de koplopers met het project Niemand Buitenspel. Leerlingen in het reguliere onderwijs die niet in het gareel gehouden konden worden krijgen nu les in het stadion van NAC Breda, deze omgeving werkt voor veel jongeren enorm motiverend. Daarna wordt middels de zakelijke relaties van NAC Breda gekeken naar een mogelijke werkgever die personeel nodig heeft. De interesse vanuit de zakelijke relaties is groot omdat er vaak een tekort is aan handjes op de werkvloer. Het concept is in Engeland ook al jaren succesvol gebleken.

30

6.2.8 Veiligheid Betaalde Voetbal Organisaties hechten veel waarde aan een veilig stadion waar o.a. ouders met kinderen veilig naar een wedstrijd kunnen gaan kijken. Elke BVO is verplicht om te zorgen dat dit goed op orde is. Daarnaast zijn er enkele BVO die extra aandacht geven aan veiligheid. Zo komt er bij Heracles Almelo elke woensdagochtend op uitnodiging van de politie een klas uit het basisonderwijs voor een themabijeenkomst over veiligheid naar het Polman stadion. Gedurende twee uur worden de leerlingen door een agent en vrijwilligers van Heracles Almelo onderhouden over dit onderwerp. Ook wordt er een film gedraaid. De dag wordt afgesloten met een rondleiding. 6.2.9 Vrouwenvoetbal / Emancipatie Dat voetbal alleen maar een mannensport is, is natuurlijk al lang achterhaalt. Vrouwenvoetbal is in Amerika helemaal hot. Dit is momenteel één van de snelst groeiende vrouwensporten. Nederland gaat zich ook steeds meer richten op vrouwenvoetbal. Momenteel zijn er zes BVO’s (FC Twente, Ado Den Haag, Willem II, SC Heerenveen, AZ en FC Utrecht) die inmiddels een eigen vrouwenvoetbalelftal hebben opgericht. In de toekomst zal dit uitgebreid gaan worden tot een volwaardige vrouwen eredivisiecompetitie. 6.2.10 Kinderen / Jongeren De meeste BVO’s richten zich met haar maatschappelijke activiteiten op kinderen/jongeren. Dit zijn namelijk de nieuwe generatie supporters. De diverse kidsclubs zijn hier een goed voorbeeld van. Omdat kinderen / jongeren de nieuwe generatie supporters zijn, kunnen de BVO’s het (supporters) gedrag bij deze doelgroep nog vormen. Daarnaast grijpt het iedereen aan als zij zieke of kansarme kinderen zien. Voor deze doelgroep worden verschillende activiteiten georganiseerd. Deze hebben veelal bovenstaande thema’s zoals onderwijs, gezondheid, (jeugd) werkeloosheid en ontwikkelingssamenwerking. Tevens zijn BVO’s vaak betrokken bij goede doelen die zich richten op de doelgroep kinderen/jongeren. Op de volgende pagina is een schema opgenomen waarin weergegeven wordt wat voor activiteiten de verschillende BVO’s zoal ontplooien op maatschappelijk gebied.

31

6.3 Schematische weergave In de schema’s op de drie volgende pagina’s is overzichtelijk weergegeven wat welke club doet aan MVO. Er is een onderscheid gemaakt in de Eredivisie, de Jupiler League en internationale organisaties/landen Omdat een gestructureerde en uitgebreide wijze van deskresearch het onderzoek alleen maar versterkt is er ook gekozen om te inventariseren wat andere internationale voetbalclubs op gebied van MVO doen. De uitleg voor de keuze van deze landen is al gegeven. Vanuit deze schema’s zijn een aantal conclusies te trekken hoe actief of passief clubs zijn op maatschappelijk vlak. Deze conclusie is te lezen na de schema’s.

32

6.3.1 De Eredivisie

Organiseren mvo-

projecten

Thema: Integratie

Thema: Gezondheid

Thema: Onderwijs

Thema: Buurt

(verbetering)

Thema: Anti-

racisme

Thema: Ontwikkelings Samenwerking

Thema: (Jeugd)

Werkeloosheid

Thema: Veiligheid

Richten zich op

kinderen/ Jongeren

Vrouwen Voetbal /

Emancipatie

Communicatie op de website

Betrekken zakelijke

relaties bij MVO

projecten KNVB + + + + - - + - + + + +/- +/- Ajax + + + + + - + - + + - ++ + AZ + - + + - - + - + + + - - Feyenoord + + + + - - + - + + - ++ + De Graafschap

+ - + + - - + - + + - - +

Excelsior + - + - - - + - + + - - - FC Groningen

+ + + - - - + - + + - - -

Heracles Almelo

+ - + - - - + - ++ + - - -

SC Heerenveen

+ - + + - - + - ++ + + - -

NAC Breda + + + + + - + ++ + + - - + N.E.C. + + + + + - + + + + - - + Roda JC + + + + - + + + + + - - + Sparta + + + + + - + + + + - ++ - FC Twente + + + + + - + - + + + ++ + FC Utrecht + + + + - - + - + + + ++ + Vitesse + + + + - + + - + + - ++ + VVV Venlo + + + + - + + - ++ + - ++ - Willem II + + + + + + + - + + + ++ -

Legenda:

- Nee (besteden hier geen aandacht aan) + Ja (zetten zich hiervoor in) ++ Besteden hier extra aandacht aan

33

6.3.

2 D

e Ju

pile

r Lea

gue

Org

anis

ere

n m

vo-

proj

ecte

n

Them

a:

Inte

grat

ie

Them

a:

Gez

ondh

eid

Them

a:

Ond

erw

ijs

Them

a:

Buu

rt (v

erbe

terin

g)

Them

a:

Ant

i- ra

cism

e

Them

a:

Ont

wik

kelin

gs

sam

enw

erki

ng

Them

a:

(Jeu

gd)

Wer

kelo

oshe

id

Them

a:

Vei

lighe

id

Ric

hten

zi

ch o

p ki

nder

en

Vro

uwen

V

oetb

al

Com

mun

icer

en

dit o

p de

web

site

B

etre

kken

za

kelij

ke

rela

ties

bij

MV

O

proj

ecte

n A

DO

Den

H

aag

+ +

+ +

+ +

+ -

++

+ +

+ -

AG

OV

V

+ -

- -

+ -

+ -

+ +

- -

- S

C C

ambu

ur

+ +

- -

- +

+ -

+ +

- +

+ / -

FC

Den

Bos

ch

+ -

- +

- -

+ -

+ +

- -

- FC

Dor

drec

ht

+ -

- +

- -

- -

+ +

- -

- FC

Ein

dhov

en

+ +

+ +

+ +

+ -

+ +

- +

+ FC

Em

men

+

+ -

+ -

- +

- +

+ -

- -

Fortu

na

Sitt

ard

+ -

- +

- -

+ -

+ +

- -

-

Go

Ahe

ad

Eag

les

+ +

- +

- -

+ -

++

+ -

- -

Haa

rlem

+

- -

+ -

- +

- +

+ -

- -

Hel

mon

d S

port

+ +

- +

+ -

+ -

+ +

- -

-

MVV

-

- -

- -

- -

- -

- -

- -

Om

niw

orld

+

+ -

- -

- +

- +

+ -

- -

RB

C

Roo

send

aal

+ +

+ +

+ -

+ +

+ +

- +

+

RK

C W

aalw

ijk

+ -

- +

- -

+ -

+ +

- +

+ / -

S

torm

voge

ls

Tels

tar

+ -

- +

+ -

+ -

+ +

- -

-

Top

Oss

+

+ -

+ -

+ +

- +

+ -

+ -

Vee

ndam

+

- -

- -

- +

- +

+ -

- -

Vol

enda

m

+ -

- -

- -

+ -

+ +

- -

- FC

Zw

olle

+

- -

+ -

+ +

- +

+ -

- -

Lege

nda:

- N

ee (b

este

den

hier

gee

n aa

ndac

ht a

an)

+ Ja

(zet

ten

zich

hie

rvoo

r in)

++

B

este

den

hier

ext

ra a

anda

cht a

an

6.3.

3 In

tern

atio

naal

O

rgan

iser

en

mvo

- pr

ojec

ten

Th

ema:

In

tegr

atie

Th

ema:

G

ezon

dhei

d

Th

ema:

O

nder

wijs

Th

ema:

B

uurt

(ver

bete

ring)

Th

ema:

A

nti-

raci

sme

Th

ema:

O

ntw

ikke

lings

sa

men

wer

king

Th

ema:

(J

eugd

) W

erke

loos

heid

Th

ema:

V

eilig

heid

R

icht

en z

ich

op k

inde

ren

V

rouw

en

voet

bal

C

omm

unic

eren

di

t op

de

web

site

Bet

rekk

en

zake

lijke

re

latie

s bi

j M

VO

pr

ojec

ten

UEF

A

+ +

- -

- +

- -

+ +/

- +

- -

Enge

land

+

+ +

+ +

+ +

+ +

+ +

+ +

Scho

tland

+

+ +

+ +

+ +

+ +

+ +

+

Bra

zilië

+

+ +

+ +

+

+ +

+

+

Am

erik

a +

+ +

+

Span

je

+ +

+ +

+

+

+ +

+ +

Le

gend

a: -

Nee

(bes

tede

n hi

er g

een

aand

acht

aan

) +

Ja (z

ette

n zi

ch h

ierv

oor i

n)

++

Bes

tede

n hi

er e

xtra

aan

dach

t aan

35

6.4 Conclusie concurrentie analyse Maatschappelijke verantwoord ondernemen heeft de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt bij de diverse voetbalclubs in de eredivisie. De clubs zien het belang van MVO in en spelen hierop in door het organiseren van maatschappelijke projecten. Veel van de projecten zijn gericht op kinderen en jongeren. Mogelijk oorzaak hiervan is dat deze doelgroep interessant is voor de diverse voetbalclubs omdat dit mogelijk potentiële supporters kunnen zijn. Daarnaast is de jeugd de toekomst van de maatschappij, als je deze waarden en normen bijbrengt hebben zowel de jongeren zelf, als de omgeving daar in de toekomst profijt van. De waarden die aan de maatschappelijke activiteiten gekoppeld kunnen worden zijn persoonlijke, sociale en culturele, maarschappelijke en economische waarden. Dit geeft aan dat alle waarden aan bod komen en dat de BVO’s veel waarde hieraan hechten Niet alleen de traditionele top 3 clubs, PSV, Feyenoord en Ajax hebben een groot scala aan maatschappelijke activiteiten. Alleen organiseren zij wel door hun internationale uitstraling ook projecten in het buitenland. Doordat deze clubs ook groot zijn qua organisatie is er ruimte om de maatschappelijke activiteiten onder te brengen in een functie. Bij andere clubs wordt er vaak gewerkt met stagiaires of is het MVO ondergebracht in een functieprofiel waarbij nog diverse andere verantwoordelijkheden horen. Bij Ajax is dit het geval met de missie Kaapstad en zo heeft Feyenoord een samenwerking met Unicef. Bij de meeste andere clubs worden regionale maatschappelijke activiteiten ontplooit. Vanuit de Eredivisie zijn naast de traditionele topclubs met name NAC Breda, Vitesse en FC Twente maatschappelijk enorm actief. Heracles Almelo en Excelsior zijn negatieve uitschieters op maatschappelijke vlak, hun activiteitenaanbod is gering. Mogelijke oorzaak hiervan kan zijn dat deze clubs ook beschikken over minimale financiële middelen. NAC Breda is dus in vergelijking met de meeste andere BVO’s enorm maatschappelijk betrokken. Teamplay@NAC is hier een goed voorbeeld van. Voor Teamplay@NAC zijn er diverse maatschappelijke projecten van andere clubs die interessant kunnen zijn. De belangrijkste pijler hiervan is het project “scoren in de wijk” van FC Twente. Bij dit project tracht FC Twente samen met diverse andere partijen d.m.v. het organiseren van activiteiten de leefbaarheid in de wijk te vergroten. Hierbij worden diverse doelgroepen aangesproken. Dit project zou mogelijk ook te implementeren zijn in een wijk als de Haagse Beemden in Breda. Er is onder andere een taalgame ontwikkeld waarbij FC Twente als trigger wordt gebruikt om lees en taalachterstanden bij kinderen weg te nemen. In vergelijking met de Eredivisie zijn de clubs in de Jupiler league een stuk minder actief op het gebied van MVO. Vaak hebben deze clubs al moeite met het in stand houden van de reguliere organisatie binnen de voetbalclub. Clubs zien de meerwaarde van het maatschappelijk ondernemen wel in maar heb niet de mankracht dit ook echt om te zitten in activiteiten of zelfs een structureel beleid. Positieve uitschieters op maatschappelijk gebied zijn met name ADO den Haag en RBC Roosendaal. Dit zijn dan ook clubs met een duidelijk Eredivisieverleden en met de ambitie zo snel mogelijk terug te keren naar de Eredivisie.

36

Hoofdstuk 7 Kwalitatief onderzoek 7.1 Verantwoording gekozen interviewers Om een goed fundamenteel onderzoek te doen naar mogelijke nieuwe maatschappelijke projecten waarin Teamplay@NAC kan participeren is het belangrijk de juiste personen te interviewen. In overleg met docent en stagementor Roeland Bottema (NHTV), bedrijfsbegeleider Leon Aerssens (NAC Breda) en Paul van Dijk (schrijver) is gekozen voor de volgende personen. Naam: Mike Janssen Organisatie: Stichting “Meer dan voetbal” Functie: Marketing en programmamanager Mike Janssen is marketing en programmamanager van de stichting “Meer dan voetbal”. Deze stichting is opgericht door de KNVB en heeft als doel BVO’s te adviseren maar vooral te stimuleren op het gebied van MVO. Doel van het gesprek met Mike Janssen is informatie en kennis op te doen op het gebied van MVO. Naam: Theo Mommers Organisatie: NAC Breda Functie: Algemeen directeur Omdat Teamplay@NAC een stichting is waarin NAC Breda sterk participeert en ook financiert is het belangrijk om te weten welke richting NAC Breda op wilt gaan op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. De eindverantwoordelijke binnen NAC Breda is algemeen directeur Theo Mommers. Dit gesprek vormt een belangrijk fundament voor de specifieke inrichting van mijn onderzoek. Naam: Drees Kroes Organisatie: FC Twente Functie: Projectleider “Scoren in de wijk” Dat FC Twente de voorloper is op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen is landelijk bekend. Het interview met Drees Kroes is vooral gericht op het uitwisselen van kennis. Dus hoe pakt FC Twente het MVO aan. Belangrijke onderdelen die hierbij aan bod komen zijn de inhoud van de projecten, de samenwerkingspartners, de financiering en de mogelijke implementatie bij NAC Breda. Naam: Hans van den Dungen Organisatie: NAC Breda Functie: Commercieel manager Omdat een mogelijk nieuw maatschappelijk project ook gefinancierd moet worden is het erg belangrijk om te kijken hoe dit kostendekkend gemaakt kan worden. Mogelijk kan er een beroep worden gedaan op subsidies maar ook is het interessant om te bekijken of de zakelijke relaties geïnteresseerd zijn in maatschappelijke projecten. Hans van den Dungen, commercieel manager van NAC Breda kan mij hier alles over vertellen.

37

Naam: Marlies van Ginneken Organisatie: Vertizontaal Functie: Stafmedewerker kwaliteit en innovatie Marlies van Ginneken, is stafmedewerker kwaliteit en innovatie bij Vertizontaal. Vertizontaal is een maatschappelijke organisatie die participeert in Teamplay@NAC. Marlies van Ginneken zit ook in de stuurgroep van Teamplay@NAC. Doel van het interview met Marlies van Ginneken is te achterhalen welke rol Vertizontaal in de toekomst kan gaan spelen bij nieuwe maatschappelijke projecten van Teamplay@NAC. Naam: Jan Franken Organisatie: Gemeente Breda Functie: Team Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling Graag had ik een interview gehad met Marja Heerkens, wethouder gemeente Breda. Helaas was dit mede door haar drukke agenda niet mogelijk. Wel is het gelukt om een interview in te plannen met Jan Franken die deel uit maakt van het team Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling van de Gemeente Breda. Dit fonds kent subsidies toe aan maatschappelijke projecten. Omdat de financiering van een mogelijk nieuw maatschappelijke project een belangrijk item is binnen het onderzoek is het interview met Jan Franken van groot belang. Naam: Martien Smit Organisatie: Breda-actief Functie: Directeur Breda-actief is een maatschappelijke organisatie gevestigd in Breda die met name opereert op het gebied van sportstimulering en vrijwilligerswerk. Dit interview is met name gericht om te inventariseren welke rol Breda-actief op dit moment speelt op maatschappelijk gebied en te kijken of er mogelijke samenwerkingsverbanden te sluiten zijn in de toekomst.

38

7.2 Resultaten kwalitatief onderzoek Middels diepte-interviews is getracht te achterhalen op welke manier Teamplay@NAC, de stichting waarin NAC Breda een groot deel van haar maatschappelijke activiteiten onderbrengt, in de toekomst een nog actievere rol kan spelen op maatschappelijk gebied. Tijdens de diverse diepte-interviews is er onderscheidt gemaakt tussen algemene en specifieke vragen. Bij algemeen wordt er met name gedoeld op de vragen omtrent maatschappelijk verantwoord ondernemen. Bij de specifieke vragen wordt er dieper in gegaan op de problematiek in de Bredase wijk Haagse Beemden. Vanuit het kwalitatieve onderzoek met Theo Mommers, directeur NAC Breda, is gebleken dat Teamplay en indirect dus ook NAC Breda de prioriteit op maatschappelijk vlak legt in de wijk Haagse Beemden. Daarnaast is er per subvraag een kleine conclusie beschreven. Hieronder worden per vraag de belangrijkste uitkomsten van de diverse geïnterviewden weergegeven 7.2.1 Algemene vragen Hoe krijgt MVO uiting in het beleid van een BVO? Iedere BVO geeft een andere invulling aan het maatschappelijke aspect in zijn of haar beleidsplan. Dit is afhankelijk welke prioriteit de BVO hier zelf aan wilt geven. Mike Janssen, marketing en programmamanager van de stichting “Meer dan voetbal” zegt het volgende omtrent de uiting van MVO in beleidsplannen van een BVO: “Iedere BVO heeft een bepaalde strategie uitgestippeld wat meestal wordt vertaald in een beleidsplan. In een dergelijk beleidsplan worden een aantal doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen worden vaak opgenomen in:

� Sportieve doelstellingen, dit is tenslotte de core-business van een BVO. In de sportieve doelstellingen worden vaak voetbal-technische zaken omschreven. Een voorbeeld hiervan is het spelsysteem wat gepretendeerd wordt door de club.

� Financiële doelstellingen, dit vormt naast de sportieve doelstellingen een belangrijk aspect binnen een BVO omdat in het heden en verleden veel BVO’s problemen hebben om financieel gezond te zijn.

� Maatschappelijke doelstellingen, hierin wordt beschreven wat de BVO terug doet op maatschappelijk gebied. Iedere BVO geeft een andere prioriteit aan de maatschappelijke doelstellingen”

NAC Breda heeft een meerjaren beleidskader opgesteld wat betrekking heeft op de periode van het seizoen 2007/2008 t/m 2012/2013. In dit beleidskader heeft het maatschappelijk verantwoord ondernemen een belangrijke prioriteit. Dit wordt op de volgende manier omschreven aldus Theo Mommers, directeur NAC Breda: “Op maatschappelijk gebied wil NAC Breda uitgroeien tot een sterke identificatiemogelijkheid voor mensen uit de regio, die elk op hun manier met NAC meeleven, en tot de voornaamste maatschappelijke organisatie van Breda, met uitstraling naar de rest van zuidwest-Nederland. Door haar rol vormt NAC een bindende kracht in de maatschappij. NAC kenmerkt zich hierbij als creatief, gastvrij, vol passie, niemand bij voorbaat uitsluitend, een band scheppend, die band doorgevend van generatie op generatie, geworteld in de stad Breda”

39

FC Twente werkt evenals NAC Breda met een aantal kernwaarden, één van die kernwaarden is solidariteit. Deze kernwaarde heeft betrekking op maatschappelijk ondernemen bij FC Twente. Het volgende is hier over omschreven in doelstellingen die FC Twente geformuleerd heeft aldus Drees Kroes, projectleider “Scoren in de wijk” bij FC Twente: “Bij FC Twente is een aantal jaren geleden het besef gegroeid dat de club niet alleen afhankelijk is van een brede achterban, maar dat die achterban in feite het fundament van de club is. Zonder sponsors onvoldoende kans om aan het aspect voetbal inhoud te geven, zonder achterban geen inhoud aan het aspect ambiance. FC Twente wil graag een echte club van het volk zijn, zoals dat ook vaak in Engeland het geval is en ook bij een aantal van de Duitse clubs is dat een belangrijk uitgangspunt. Spelers, technische staf en directie zijn de aansprekende boegbeelden van de club. Zij zijn in staat om als voorbeeld en inspiratiebron voor velen in de regio te fungeren. Een rol die telt en aanzien geeft, maar die ook grote verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Om aan die maatschappelijke positie vorm en inhoud te geven, heeft FC Twente in 2004 besloten om een afzonderlijke entiteit op te richten, die los van ‘de voetbalwaan van de dag’ aan de uitvoering van die taken sturing en inhoud kan geven” Conclusie MVO binnen BVO’s krijgt vaak uiting in maatschappelijke doelstellingen. Iedere BVO geeft hier een andere prioriteit aan. Naast de maatschappelijke doelstelling wordt het bij sommige BVO’s ook opgenomen in de kernwaarden. FC Twente is hier een goed voorbeeld van, zo geeft de kernwaarde solidariteit aan dat zij erg maatschappelijk betrokken is. Verder kan er concluderend gesteld worden dat NAC Breda haar maatschappelijke rol in de toekomst nog serieuzer gaat nemen dan dat het nu al doet. Dit krijgt uiting in het beleidskader wat is opgesteld.

40

Voordelen BVO’s van MVO De voordelen van BVO’s zijn uitgebreid omschreven in het deskresearch gedeelte. Om meer specifieke informatie te weten te komen is er in de kwalitatieve diepte-interviews gevraagd aan zowel Theo Mommers, directeur NAC Breda als Drees Kroes projectleider van het project “scoren in de wijk” bij FC Twente wat nou specifiek de voordelen zijn van MVO voor een BVO. Hieronder zijn de antwoorden weergegeven. Theo Mommers(NAC Breda): “Door maatschappelijk verantwoord te ondernemen waarborgt NAC haar continuïteit richting de toekomst. Een goed voorbeeld hiervan is het nieuw te bouwen stadionkwartier wat zich gaat uiten in en rondom het stadion. Bij dit stadionkwartier zijn diverse partijen betrokken waaronder de gemeente Breda. Doordat NAC Breda zeer actief is op maatschappelijk gebied en zo laat zien meer te zijn dan alleen een voetbalclub, verlopen de gesprekken met o.a. gemeente en andere betrokken partijen positiever” Drees Kroes(FC Twente): De voordelen van MVO voor FC Twente zijn het tonen van solidariteit richting de regio, het creëren van goodwill bij o.a. supporters, gemeenten en sponsoren en het levert positieve media-aandacht op” Conclusie Vaak levert de maatschappelijke betrokkenheid op financieel gebied geen direct resultaat op. Echter zijn er wel andere grote voordelen aan het maatschappelijk betrokken ondernemen. Theo Mommers durft zelfs uit te spreken dat NAC Breda door maatschappelijk verantwoord te ondernemen haar continuïteit richting de toekomst waarborgt. Daarmee doelt hij op de indirecte positieve gevolgen zoals bijvoorbeeld dat de relatie met de gemeente Breda sterk is verbeterd. De overige voordelen van maatschappelijk betrokken ondernemen worden genoemd in het theoretisch kader, hoofdstuk 2 pagina 9.

41

Moet een BVO zich bezighouden met MVO? Deze vraag is aan diverse mensen gesteld binnen maatschappelijke organisaties zoals Vertizontaal, Breda-actief en de gemeente Breda. Hieronder zijn van de diverse personen de antwoorden weergegeven. Marlies van Ginneken, medewerkerster kwaliteit en innovatie Vertizontaal “Dat Betaald Voetbal Clubs een meerwaarde kunnen zijn en in het geval van NAC Breda ook al werkelijk is, is duidelijk. NAC Breda heeft een enorme aantrekkingskracht op inwoners en dat met name op de jeugd uit Breda en omstreken. NAC Breda kan door zijn uitstraling vaak net wel de juiste snaar raken bij de mensen terwijl andere maatschappelijke organisaties hier moeite mee hebben” Martien Smit,directeur Breda-actief “Als maatschappelijk betrokken persoonlijkheid juich ik het zeer toe dat NAC Breda zich bezig houdt met maatschappelijk georiënteerde activiteiten. De trigger NAC Breda kan vooral als middel worden gebruikt om maatschappelijke problemen op te lossen. Wel is het enorm belangrijk dat NAC Breda met verschillende partijen samenwerkt en niet de arrogantie heeft te denken dat ze alle kennis zelf in huis hebben” Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Vertizontaal “De BVO’s van tegenwoordig hebben een grote verantwoordelijkheid richting de maatschappij, een BVO is namelijk vaak meer dan alleen een voetbalclub. Elke mogelijkheid die een BVO kan hebben bij het oplossen van maatschappelijk georiënteerde problemen moet aangegrepen worden. Dit omdat NAC Breda bij veel mensen aanzien heeft, mensen luisteren sneller naar iemand van NAC dan naar een jongerenwerker, omdat deze persoon in de beleving van veel inwoners nou eenmaal meer aanzien heeft. Daarnaast beschikt NAC over een uitgebreid netwerk wat van pas kan komen bij het organiseren van maatschappelijke projecten” Jan Fanken, medewerker FMO-fonds gemeente Breda “Ik vind het enorm positief dat NAC Breda haar maatschappelijke rol zo serieus neemt. Sport kan als middel enorm goed gebruikt worden om maatschappelijke vraagstukken in de diverse wijken in Breda op te lossen. Het positieve imago wat NAC Breda heeft werkt met name op de jongeren enorm stimulerend. Doordat NAC Breda in het eerste elftal ook diverse jongens heeft van buitenlandse afkomst kunnen zowel allochtone als autochtone jongens zich met NAC Breda identificeren, hierbij wordt NAC Breda als rolmodel gebruikt. Daarnaast beschikt NAC Breda over een enorm groot zakelijk platform wat ook gebruikt kan worden bij het ondersteunen van maatschappelijke projecten” Mening jongeren vanuit jongerencentrum Galaxy Een mogelijke participatie van NAC Breda bij het organiseren van maatschappelijk georiënteerde projecten werd door alle jongeren toegejuicht. Ze zouden het een enorme meerwaarde en stimulans vinden als NAC Breda hierin een rol gaat spelen. Conclusie Alle mogelijke betrokken partijen reageren enorm positief op het feit dat NAC Breda zich zo nadrukkelijk bezig houdt met het organiseren van en het participeren in maatschappelijke projecten. Uit eerdere projecten is gebleken dat met name de trigger NAC Breda een enorm positief effect heeft op diverse doelgroepen en met name jeugd. Daarnaast kan het uitgebreide netwerk wat NAC Breda heeft goed van pas komen bij het ondersteunen van maatschappelijke projecten. Belangrijk bij mogelijke nieuwe maatschappelijke projecten van NAC Breda is dat er een samenwerking wordt gezocht met andere maatschappelijke organisaties omdat hun de kennis en ervaring in huis hebben.

42

7.2.2 Specifieke vragen In het diepte-interview met Theo Mommers is duidelijk geworden dat NAC Breda zich in de toekomst op maatschappelijk gebied vooral wilt richten op de wijk Haagse Beemden. Theo Mommers heeft hierover de volgende uitspraak gedaan: “Richting de toekomst heeft de wijk Haagse Beemden prioriteit. Deze wijk is door minister Vogelaar en de gemeente Breda aangewezen als aandachtswijk en daarnaast is het NAC Stadion ook gelegen naast de wijk Haagse Beemden dus fungeert het als buur. De concrete invulling van de rol van NAC Breda t.a.v. de Haagse Beemden is nog niet duidelijk. Hierin zal mede door jouw onderzoek helderheid moeten komen” 7.2.2.1 Verantwoording gekozen interviews Om meer specifieke informatie te weten te komen omtrent de Haagse Beemden heb ik de volgende personen geïnterviewd: Naam: Harrie Bus Organisatie: Gemeente Breda Functie: Verbindingsregisseur Haagse Beemden Harry Bus is verbindingsregisseur in de Bredase wijk Haagse Beemden. Zijn taak is om de leefbaarheid binnen deze wijk te optimaliseren. Dit interview is vooral gericht op het achterhalen van de huidige problemen in de Haagse Beemden. Mogelijk kan een maatschappelijk project van NAC Breda gericht zijn op het oplossen van deze problemen.

Naam: Kelly Meeuwisse Organisatie: Vertizontaal Functie: Jongerenwerker Haagse Beemden Kelly Meeuwisse is jongerenwerker in de Haagse Beemden en weet dus precies wat er leeft onder de jongeren in deze wijk. Middels dit interview hoop ik een beter beeld te krijgen van de maatschappelijke vraagstukken in de Haagse Beemden en mogelijk al te brainstormen over nieuwe projecten waarin Teamplay kan participeren. Naam: Jongeren Buurthuis Galaxy Organisatie: N.V.T. Functie: N.V.T. Mensen op een hoger niveau binnen (maatschappelijke)organisaties nemen de beslissingen over de manier waarop getracht wordt de leefbaarheid binnen een wijk te verhogen. Belangrijk hierbij is te weten wat de behoefte is van de uiteindelijke deelnemer, de burger in dit geval. Om een impressie te krijgen van de wensen en behoeften van de burger heb ik een bezoek gebracht aan jongerencentrum “Galaxy”.

43

Welke wijk heeft prioriteit bij maatschappelijke ondersteuning? Belangrijk is te weten welke wijk er werkelijk behoefte heeft aan maatschappelijke ondersteuning. Wanneer de Haagse Beemden hier volgens maatschappelijke organisaties en gemeente geen prioriteit bij heeft kan er beter gekozen worden voor een andere wijk. Daarnaast is de wijk Haagse Beemden een hele diverse wijk qua buurten en is het dus de vraag welke buurt er eventueel behoefte heeft aan maatschappelijke ondersteuning. Hieronder de antwoorden: Jan Franken, medewerker FMO-fonds Breda “De wijken Heuvel, Driesprong, Brabantpark en Haagse Beemden hebben prioriteit bij maatschappelijke ondersteuning. In de Haagse Beemden gaat het met name om het gedeelte Kesteren” Harry Bus, verbindingsregisseur Haagse Beemden “De buurten Kesteren, Muizenberg, Gageldonk en Kievitsloop hebben vanuit de Haagse Beemden behoefte aan maatschappelijke ondersteuning” Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Vertizontaal “In de Haagse Beemden hebben met name de buurten Donk, Heksewiel en Kesteren hierbij de aandacht. Kesteren is een zogenaamde P-wijk wat staat voor prioriteitswijk” Conclusie Belangrijk is te weten dat de Haagse Beemden vanuit NAC Breda in de toekomst de prioriteit heeft bij maatschappelijke ondersteuning. De ervaring van maatschappelijke organisaties leert dat de Haagse Beemden ook werkelijk behoefte heeft aan deze ondersteuning. De buurten Kesteren, Muizenberg, Gageldonk, en Kievitsloop hebben hierbij prioriteit. Waarbij Kesteren extra prioriteit heeft omdat deze is aangewezen als Prioriteitswijk door de gemeente.

44

Wat zijn de huidige maatschappelijke problemen in de Haagse Beemden en door wie worden deze veroorzaakt? Om in de toekomst goed in te kunnen springen op de huidige problemen van de Bredase wijk Haagse Beemden is het belangrijk te weten wat deze problemen zijn. Jongerenwerkers, verbindingsregisseurs, de gemeente Breda en natuurlijk de bewoners zelf hebben een goed inzicht in deze problemen. Hieronder de belangrijkste uitspraken: Harry Bus, verbindingsregisseur Haagse Beemden “Het grootste probleem in de Haagse Beemden is het drastisch tekort aan goede voorzieningen voor de jeugd in de leeftijdsgroep 12 t/m 23 jaar. Er zijn ongeveer 30.000 jongeren in de Haagse Beemden maar er is geen één fatsoenlijke kroeg waar jongeren bijvoorbeeld kunnen biljarten. Door het tekort aan voorzieningen gaan de jongeren de straat op met alle negatieve gevolgen van dien” “Jongeren zijn de belangrijkste doelgroep in het oplossen van de maatschappelijke problemen. De specifieke doelgroep is een mengeling van autochtone en allochtone jongeren waarbij het opvalt dat het om een relatief grote groep Cambodjaanse en Vietnamese jeugd gaat en relatief weinig Marrokaanse en Turkse jongeren. De Surinaamse en Antilliaanse jongeren zijn daar in tegen wel weer goed vertegenwoordigd in de wijk Haagse Beemden. Opvallend is bovendien dat 25 % van de wijk Haagse Beemden bestaat uit jongeren. Dit is landelijk gezien een hoog gemiddelde. Daarnaast zijn veel bewoners import en komen oorspronkelijk uit de randstad” Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Haagse Beemden “De meeste overlast wordt verzorgd door hangjongeren. Met name de buurten Donk, Heksewiel en Kesteren hebben hierbij de aandacht. Kesteren is een zogenaamde P-wijk wat staat voor prioriteitswijk. Een praktisch voorbeeldje hiervan is het kerkje bij de Donk waar jongeren s’avonds en s’nachts hangen en hierdoor geluidsoverlast veroorzaken en ook zorgen voor veel zwerfafval zoals blikjes bier” Tijdens de gesprekken met de jongeren in de Haagse Beemden werd door de jongeren aangegeven dat ze met name het drastisch tekort aan goede speelruimten als een probleem zien. Conclusie Concluderend kan er gezegd worden dat ondanks dat er 30.000 jongeren wonen in de wijk Haagse Beemden er toch een drastisch tekort is aan speelplaatsen. Er is zelfs voor die oudere jeugd niet één fatsoenlijke kroeg. Door het tekort aan speelplaatsen gaan jongeren op straat “hangen” met alle negatieve gevolgen van dien. De buurten Kesteren, Muizenberg, Gageldonk en Kievitsloop hebben vanuit de Haagse Beemden behoefte aan maatschappelijke ondersteuning

45

Wat wordt er op dit moment aan deze problemen gedaan? Diverse maatschappelijke organisaties proberen een rol te spelen in het oplossen van deze problemen, op welke manier zij dit doen wordt hieronder weergegeven. Harry Bus, verbindingsregisseur Haagse Beemden “Op dit moment wordt er een wijkanalyse gemaakt waarin bekeken wordt waar de problemen zich afspelen in de wijken. Hierin worden dus de zwakke plekken van de wijk bloot gelegd. Op dit moment worden de jongeren, bijvoorbeeld door jongerenwerkers, te weinig bereikt. Zo zijn jongerencentra maar vier dagdelen per week open. Dit zijn met name politieke keuzes waardoor de financiële middelen voor dit soort jongerencentra niet toereikend zijn om meer open te zijn” Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Haagse Beemden “Jongerencentra proberen de jongeren zoveel mogelijk binnen deze centra te krijgen. Zo’n centra moet vertrouwelijk zijn/worden voor de jeugd. Vanuit deze centra worden activiteiten georganiseerd. Elke activiteit heeft zijn eigen specifieke doel. Wel dienen ze allemaal het doel om de wijk “Haagse Beemden” leefbaarder te maken. Jongeren worden gestimuleerd zelf activiteiten te organiseren. Hierbij kunnen ze rekening houden met de eigen specifieke wensen en krijgen de jongeren door het organiseren van een project een groter verantwoordelijkheidsgevoel. In het geval van overlast door hangjongeren wordt getracht samen met de jongeren een hangplek te creëren. Dit gebeurd in overleg met de jongeren. Door zo’n hangplek te creëren op een plaats waar de buurt er geen last van heeft, heeft dit positieve invloed op de leefbaarheid in de wijk” Conclusie De gemeente maakt op dit moment een wijkanalyse van de wijk Haagse Beemden. Vanuit deze analyse moet verder duidelijk worden waar de specifieke problemen liggen. Jongencentra proberen de jongeren zoveel mogelijk binnen de jongerencentra te krijgen door het organiseren van activiteiten. Deze activiteiten moeten aansluiten op de wensen en behoeften van de jongeren om het te doen laten slagen. Verder is het BOS-project waarvan de leiding ligt bij Breda-Actief, het enige structurele project. Voor Teamplay@NAC liggen er dus mogelijkheden om structurele activiteiten in de wijk Haagse Beemden te gaan ontplooien.

46

Zijn de activiteiten succesvol? Belangrijk is om te weten of de activiteiten die met name door Vertizontaal gehouden worden binnen en buiten de jongerencentra wel of niet succesvol zijn. Hieronder een impressie hiervan: Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Vertizontaal “Veel projecten zijn succesvol. Dit wil zeggen dat de jongeren de activiteiten als “leuk” ervaren. Andere projecten mislukken omdat er niet genoeg rekening is gehouden met de specifieke wensen van de jongeren.Vaak zit er bij het organiseren van een project een maatschappelijke gedachte achter, maar het belangrijkste is dat de jongeren het project leuk vinden zodat ze er ook echt op af komen. Het uiteindelijke doel is een langdurige relatie op te bouwen met de jongeren zodat deze vertrouwen krijgen in de jongerenwerker. Door dit vertrouwen kunnen ze hun problemen bespreken met de jongerenwerker en kan er ook gezocht worden naar een oplossing. Tevens is er de gedachte dat zolang de jongeren binnen het jongerencentra zijn ze ook niet kunnen zorgen voor overlast” Marlies van Ginneken, medewerker kwaliteit en innovatie Vertizontaal “Per project verschilt het succes en daarnaast is het succes of de effectiviteit moeilijk te meten. Wel zijn er al wel zeker goede voorbeelden. Zo zijn diverse jongerenwerkers in het verleden als jongere zelf betrokken geweest bij projecten die gericht waren op het verbeteren van o.a. hun gedrag. Deze jongere zijn nu zelf actief als jongerenwerker en weten op deze manier dus goed waar er speelt onder de probleemjongeren” Conclusie De meeste projecten georganiseerd vanuit de jongerencentra zijn succesvol al is de hoeveelheid jongeren die deelnemen aan deze activiteiten niet erg groot gezien de 30.000 jongeren die de Haagse Beemden telt. Doel van de projecten vanuit de jongerencentra is het opbouwen van een langdurige relatie zodat de jongeren o.a. ook waarden en normen worden bijgebracht.

47

Wat zou de rol van Teamplay en indirect dus NAC Breda kunnen zijn bij het oplossen van maatschappelijke problemen? Als uitgangspunt is het erg belangrijk om te weten welke rol Teamplay@NAC en indirect NAC Breda de prioriteit legt op maatschappelijk gebied. Theo Mommers, directeur NAC Breda zegt hierover het volgende: “Richting de toekomst heeft de wijk Haagse Beemden prioriteit. Deze wijk is door minister Vogelaar en de gemeente Breda aangewezen als aandachtswijk en daarnaast is het NAC Stadion ook gelegen naast de wijk Haagse Beemden dus fungeert het als buur. De concrete invulling van de rol van NAC Breda t.a.v. de Haagse Beemden is nog niet duidelijk. Hierin zal mede door jouw onderzoek helderheid moeten komen. Daarnaast kwamen van de overige geïnterviewden de volgende ideeën bij deze vraag naar boven; Marlies van Ginneken,medewerkster kwaliteit en innovatie Vertizontaal “Bij diverse amateurclubs is behoefte aan een steward (zie het krantenbericht uit BN De Stem). NAC Breda werkt al lange tijd met stewards en heeft dus de kennis paraat om deze stewards op te leiden en te plaatsen bij activiteiten van NAC Breda. Een mogelijk nieuw project kan zijn dat amateurclubs waar NAC Breda een samenwerking mee heeft één persoon binnen hun club kan aanwijzen om een stewardopleiding te volgen bij NAC Breda. Ook zouden stagiaires van Teamplay en stewards die nog in opleiding zijn bij NAC Breda hun stage kunnen lopen bij deze amateurverenigingen” “Verder hebben diverse amateurverenigingen gebrek aan professioneel kader binnen hun vereniging. Zo worden spelers van seniorenelftallen ingezet als jeugdtrainer maar beschikken zij over geen of geringe kennis. NAC Breda zou mogelijk deze mensen een korte opleiding kunnen geven. Hierbij kunnen maatschappelijke aspecten als normen en waarden ook behandeld worden” Martien Smit, directeur Breda-actief “Ik adviseer om de koppeling te maken met al bestaande projecten, het wiel hoeft namelijk niet opnieuw uitgevonden te worden. De BOS-projecten is een project waarbij NAC zich heel goed kan aansluiten. Op het gebied van het bevorderen van de leefomgeving in de buurten kan NAC Breda vooral een bemiddelende rol spelen tussen gemeente en de wijken. De stichting Teamplay heeft ook een traject wat zich bezig houdt met onderwijs en verder kan NAC Breda middels clinics in de wijken een invulling geven aan het sportgedeelte. Verder kan NAC Breda bij een wedstrijd waarbij het stadion niet helemaal uitverkocht is deze tickets aan Breda-Actief doneren. Hiermee kunnen vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor andere ook eens naar een wedstrijd van NAC Breda” Harrie Bus, verbindingsregisseur Haagse Beemden “NAC Breda kan samen met andere organisaties zoals bijvoorbeeld Vertizontaal, Breda-actief en de gemeente activiteiten/projecten organiseren in de wijk. De NAC Street League is in dit opzicht al een heel goed initiatief. Op dit moment heeft de gemeente een potje van 36.000 euro beschikbaar gesteld waarmee jongeren hun eigen project kunnen realiseren. Mogelijk kan de know-how die NAC in huis heeft gebruikt worden bij het stimuleren van projecten die de jongeren zelf organiseren”

48

Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Vertizontaal “NAC zal met name de naamsbekendheid kunnen gebruiken bij het prikkelen van de jongeren. Door middel van sport, wat vaak als een goed bindmiddel wordt beschouwd, maatschappelijke problemen op te lossen. NAC kan in de wijken structurele (sport)activiteiten organiseren zoals op dit moment al wordt gedaan met de NAC Street League. Daarnaast kan het ook een maatschappelijke betekenis spelen door andere activiteiten te organiseren zoals bijvoorbeeld spelers te laten praten met probleemjongeren. Een gesprek van 10 minuten met een NAC speler heeft meer invloed op een jongere dan een lang gesprek met een jongerenwerker. Jongeren moeten weer trots worden op hun eigen wijk, op dit moment hebben ze vaak geen respect voor hun eigen wijk” Jongeren Haagse Beemden Tijdens een brainstormsessie kwamen de volgende ideeën naar boven over hoe Teamplay@NAC en indirect NAC Breda dus hun maatschappelijke rol in de Haagse Beemden, in de toekomst kan vergroten.

� De huidige jongerencentra meer een NAC Breda uiterlijk geven d.m.v. posters, muren in het geel zwart schilderen, foto’s ect.

� Organiseren van rondleidingen voor jongeren in het NAC Stadion. � Geven van clinics, dit kan op straat maar ook op trapveldjes. � Met een groep jongeren een bezoek brengen aan een wedstrijd van NAC Breda. � NAC Street League verder uitbereiden met meer teams uit de Haagse Beemden.

Conclusie Alle mogelijke betrokken partijen geven aan hoe Teamplay@NAC zijn rol in de toekomst kan vergroten. Kortweg zijn er drie mogelijkheden te onderscheiden:

� Een faciliterende rol, hierbij kan gedacht worden aan het ondersteunen bij nieuw aan te leggen trapveldjes maar ook dat de zakelijke relaties van NAC Breda gebruikt kunnen worden bij nieuwe maatschappelijke projecten.

� Een organiserende rol, waarbij Teamplay@NAC in samenwerking met andere

maatschappelijke organisaties zoals Vertizontaal en Breda-actief bepaalde projecten en activiteiten organiseert.

� Een kennisbron voor andere organisaties, hierbij kan gedacht worden aan maatschappelijke

organisaties die hun voetbalgerelateerde rol willen vergroten. Een andere optie is amateurclubs ondersteunen bij het nemen van belangrijke beslissingen.

Bij al deze activiteiten is het enorm belangrijk dat NAC Breda mede als trigger wordt gezien om een bijdrage te leveren aan de maatschappelijke problemen in de Haagse Beemden. Zoals al eerder vermeld werkt NAC Breda enorm stimulerend en is de effectiviteit van maatschappelijke projecten waarin NAC Breda participeert vaak groter dan van andere maatschappelijke organisaties. In het hoofdstuk 7, de aanbevelingen, wordt uitgebreid omschreven welke rol de voorkeur heeft en hoe deze rol specifiek ingevuld kan worden in de toekomst.

49

Hoe kunnen de activiteiten door Teamplay@NAC gefinancierd worden? Dat NAC Breda de rol op maatschappelijk gebied wilt vergroten is enorm positief dat hiervoor op jaarbasis 500.000 euro beschikbaar is gesteld een belangrijke randvoorwaarden. Daarnaast is belangrijk te kijken welke mogelijkheden er zijn tot financiering. Dit kan op het gebied van subsidies maar ook op het gebied van sponsoring. Om hier meer duidelijkheid in te krijgen is er een diepte-interview gehouden met Hans van den Dungen, commercieel manager van NAC Breda. Hieronder zijn de belangrijkste uitspraken weergegeven.

� Wat is het effect van maatschappelijke projecten op de zakelijke relaties van NAC Breda?

“De zakelijke relaties reageren doorgaans positief op de maatschappelijke projecten van NAC Breda. Bedrijven vinden het goed om te zien dat NAC Breda meer is dan alleen een voetbalclub en ook de verantwoordelijkheid pakt op maatschappelijk vlak. Juist omdat NAC Breda impact heeft op een grote groep uit de samenleving en dus ook sneller maatschappelijke doelen kan bereiken dan andere organisaties. Het uiteindelijke effect van maatschappelijke projecten op de zakelijke relaties is dat de band tussen de sponsoren en NAC Breda zelf sterker wordt, de betrokkenheid groeit”

� Zijn de zakelijke relaties van NAC Breda geïnteresseerd in het ondersteunen van maatschappelijke projecten?

“Er is interesse vanuit de zakelijke relaties van NAC Breda om maatschappelijke projecten te ondersteunen. Een goed voorbeeld hiervan is de NAC Street League, een maatschappelijk project dat inmiddels mede door ondersteuning van de zakelijke relaties van NAC Breda kostendekkend is”

� Op welke manier zouden de zakelijke relaties betrokken kunnen worden bij nieuwe maatschappelijke projecten?

“Zakelijke relaties zijn niet altijd geïnteresseerd in het doneren van geld. Een goed alternatief kan zijn dat bedrijven materialen beschikbaar stellen die niet meer gebruikt worden (bijvoorbeeld afgeschreven pc’s). Verder kan de kennis en het netwerk die bedrijven in huis hebben gebruikt worden bij de ontwikkeling en uitvoering van nieuwe maatschappelijke projecten” Naast de zakelijke relaties zijn er tijdens de diepte-interviews veel mogelijkheden tot subsidiering aangegeven door diverse personen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: -VSB fonds -Stichting Doen -Skan fonds -Stimuleringsregeling Ruimte voor Contact -Oranje fonds -FMO fonds, gemeente Breda Een uitgebreide beschrijving betreffende mogelijke financiering van de maatschappelijke projecten is weergegeven in per aanbeveling. De overige informatie omtrent alle fondsen staan vermeld in bijlage 2. Conclusie NAC Breda is zelf bereid een gedeelte van mogelijke maatschappelijke projecten te financieren. Daarnaast zijn de zakelijke relaties van NAC Breda geïnteresseerd in het ondersteunen van maatschappelijke activiteiten. Deze ondersteuning kan op verschillende manieren, zoals het leveren van kennis, materialen en mogelijk een financiële injectie. Daarnaast zijn er diverse fondsen waarvan mogelijk gebruikt gemaakt kan worden. Volgens dhr Kroes, projectleider van “scoren in de wijk” bij FC Twente is het hebben van een goed projectplan cruciaal bij het werven van fondsen.

50

7.3 Conclusies kwalitatief onderzoek Vanuit het kwalitatief onderzoek zijn er een aantal conclusies te trekken welke te splitsen zijn in algemene conclusies en specifieke conclusies die betrekking hebben op de Bredase wijk Haagse Beemden. 7.3.1 Algemene conclusies

� De maatschappelijke rol krijgt binnen BVO’s een steeds belangrijkere rol welke wordt opgenomen in de beleidsplannen. Iedere BVO hanteert zijn eigen strategie op dit gebied en geeft de prioriteit eraan welke men nodig acht.

� De belangrijkste maatschappelijke onderwerpen zijn wijkadoptie, gezondheid, onderwijs,

integratie en verbondenheid. � De maatschappelijke rol die NAC Breda in de toekomst wil gaan spelen wordt steeds groter,

dit is opgenomen in het beleidskader.De wijk Haagse Beemden heeft hierbij prioriteit. Ook op personeelsgebied zal het maatschappelijke aspect binnen NAC Breda gaan groeien.

� Diverse subsidies en fondsen maken het mogelijk de maatschappelijke rol van NAC Breda in

de toekomst te vergroten. De nieuw te vormen combinatiefuncties is hier een goed voorbeeld van. Voor verdere financiële verantwoording zie bijlage 4

� Alle maatschappelijke organisaties juichen het toe dat NAC Breda haar maatschappelijke rol

wilt gaan vergroten. De trigger NAC Breda werkt vooral op jongeren enorm positief. Intensieve samenwerking met de maatschappelijke organisaties Vertizontaal, Breda-actief en de gemeente Breda organisaties is de sleutel tot succes.

� De zakelijke relaties van NAC Breda zijn geïnteresseerd om maatschappelijk georiënteerde

projecten te ondersteunen. Dit kan zowel op gebied van kennis, randvoorwaarden (materialen) als financiële ondersteuning.

� Ondersteuning vanuit NAC Breda met al bestaande maatschappelijke projecten heeft de

voorkeur vanuit Breda-Actief. Het BOS-project is een mogelijke optie.

� Gemeente Breda is erg positief over de maatschappelijke ondersteuning die NAC Breda op dit moment uitvoert en in de toekomst wil gaan vergroten.

7.3.2 Conclusies gespecificeerd op de wijk Haagse Beemden

� Ondanks het procentueel grote aantal jongeren in de wijk is er een drastisch tekort aan goede speelvoorzieningen. Gevolg hiervan is dat jongeren op straat gaan hangen met alle negatieve gevolgen van dien. Voornamelijk de doelgroep 16-23 jaar zorgt voor de overlast.

� De deelwijken Kesteren, Muizenberg, Gageldonk en Kievietsloop hebben prioriteit bij

maatschappelijke ondersteuning waarbij de wijk Kesteren door de overheid ook nog eens is aangewezen als prioriteitswijk.

� Het huidige activiteitenaanbod van jongerencentra is niet toereikend, de oorzaak hiervan ligt

vooral in de financiële middelen. Verder wordt er vaak niet goed genoeg rekening gehouden met de wensen en behoeften van de deelnemers.

� Een maatschappelijke NAC-huis, vergelijkend met een jongerencentra of buurthuis is voor

NAC Breda praktisch en organisatorisch niet haalbaar. Verder zijn de jongeren gehecht aan de jongerencentra die er op dit moment zijn. De vertrouwensband die zij met deze centra hebben opgebouwd is een langdurig proces.

51

Hoofdstuk 8 Aanbevelingen Middels een drietal aanbevelingen wordt er aangegeven hoe Teamplay@NAC haar maatschappelijke rol kan gaan vergroten. Bij het ontwikkelen van deze aanbevelingen is gekeken naar de resultaten van de uitgebreide deskresearch en het kwalitatieve onderzoek. 8.1 Intensieve ondersteuning amateurclubs Haagse Beemden Innovatieve projecten kunnen verfrissend werken maar brengen ook veel organisatorische en vaak financiële consequenties met zich mee. Door intensieve ondersteuning vanuit NAC Breda kunnen de huidige amateurclubs gevestigd in de Haagse Beemden hun maatschappelijke rol continueren en mogelijk vergroten en brengt dit niet enorme organisatorische en financiële consequenties met zich mee. NAC Breda heeft al wel een overeenkomst met deze verenigingen maar hierin beperkt de samenwerking zich tot het mogen deelnemen aan het NAC Breda 4x4 toernooi en het bezoeken van een wedstrijd van NAC 1 tegen een gereduceerd bedrag. Deze ondersteuning moet duidelijk worden uitgebreid. Op dit moment zijn er een drietal amateursclubs in de Haagse Beemden en wel WDS’19, Boeimeer en The Gunners. WDS’19 ligt in de wijk Muizenberg, The Gunners in Gageldonk en Boeimeer in Heksenwiel. Deze wijken zijn niet toevalligerwijs ook wijken van waaruit uit het kwalitatieve onderzoek is gebleken dat ze aandacht hebben bij Maatschappelijke ondersteuning. Belangrijk is te weten of deze amateurclubs zelf ook wel de behoefte hebben aan de ondersteuning vanuit NAC Breda. Navraag heeft duidelijk gemaakt dat alle amateurclubs open staan voor welke steun dan ook vanuit NAC Breda. Hun mening is dat deze steun de amateurclubs alleen maar kan versterken. 8.1.2 Bestuurlijk gebied Iedere amateurclub heeft behoefte aan zijn eigen specifieke ondersteuning daarom zal er altijd gestart moeten worden met een uitgebreid intakegesprek waarin de amateurclubs kenbaar maken aan welke ondersteuning van NAC Breda zij behoefte hebben NAC Breda heeft op bestuurlijk vlak een jarenlange ervaring opgebouwd. Op hoog niveau worden beslissingen genomen welke directe consequenties hebben voor de BVO NAC Breda. Vaak hebben mensen die in het bestuur van NAC Breda zitten jarenlange ervaring opgebouwd in het bedrijfsleven en weten zij dus hoe ze een organisatie moeten runnen. Bij amateurclubs is het vaak al een probleem om aan bestuurlijk kader te komen daarnaast gaat het om goedwillende vrijwilligers welke niet altijd beschikken over de kwaliteiten die een bestuurder moet bezitten. 8.1.2.1 Concrete actie Enkele afgevaardigden uit het NAC bestuur wonen een bestuursvergadering bij van de amateurclubs. Vanuit deze vergadering kunnen er een aantal aanbevelingen worden gedaan om de diverse amateurclubs op bestuurlijk vlak naar een hoger level te tillen.

52

8.1.3 Technisch gebied NAC Breda heeft een enorme kennis op technisch gebied. Dit krijgt uiting in een hoofdtrainer, assistent trainers maar ook een technisch directeur, jeugdtrainers en een scoutingapparaat. Dit technisch kader zijn allen hoog gekwalificeerd en beschikken over een enorme ervaring op profniveau. Amateurclubs hebben vaak alleen maar een gekwalificeerde hoofdtrainer in dienst, overige trainers zijn vaak goedwillende vaders of andere betrokkenen welke niet beschikken over een diploma. 8.1.3.1 Concrete actie NAC Breda verzorgt een presentatie over hoe het technische aspect uiting krijgt binnen NAC Breda. Daarna kan er gekeken worden hoe bepaalde technische zaken te implementeren zijn bij de amateursclubs. Daarnaast zal een jeugdtrainer van NAC Breda één keer alle hoogste jeugdteams trainen waarbij de amateur-trainer dus kan leren van de werkwijze van een gekwalificeerde jeugdtrainer en zal er ook een wedstrijd gespeeld tegen een elftal van de NAC jeugd. 8.1.4 Financieel gebied Om als BVO of amateurclub het bestaansrecht te behouden is het van levensbelang dat er sponsoren zijn die de club op diverse manieren ondersteunen. NAC Breda heeft op dit moment 500 zakelijke relaties die verbonden zijn aan de BVO. Er zijn zeer diverse mogelijkheden van hoe bedrijven verbonden kunnen zijn aan de BVO. Zo zijn er bedrijven die hun naamsbekendheid vergroten via vermelding op de boarding rondom het veld en andere bedrijven huren weer een unit in het stadion waaruit zij de wedstrijden van NAC Breda kunnen kijken. Vaak worden hierbij relaties van deze bedrijven uitgenodigd tevens kunnen zij deze ruimte gebruiken voor vergaderingen of presentaties. NAC Breda heeft dus een enorme ervaring en kennis op het gebied van sponsoring. Deze kennis kan worden gedeeld met de amateurclubs in de wijk Haagse Beemden, natuurlijk moet NAC Breda hier zelf ook wel voor open staan. Ze moeten het de amateurclubs ook gunnen om gebruik te mogen maken van het netwerk dat NAC Breda bezit. 8.1.4.1 Concrete actie Via een intake gesprek wordt bekeken hoe de club op dit moment omgaat met hun sponsoren. Vervolgens wordt het huidige sponsorbeleid vergeleken met het beleid welke NAC Breda voert op sponsorgebied. Deze kennis kan mogelijk geïntroduceerd worden bij de diverse amateurclubs in de Haagse Beemden. Daarnaast kan er bekeken worden welke zakelijke relaties van NAC Breda een rol kunnen spelen bij de amateursclubs in de Haagse Beemden. Dit kan mogelijk zijn op financieel vlak maar ook het leveren van goederen behoort tot de mogelijkheden. 8.1.5 Samenwerkingspartners De rol van NAC Breda zal groot zijn. De enige mogelijkheid tot samenwerking hierbij is met Breda Actief. Omdat zij ervaring hebben met het werven van vrijwilligers en het geven van advies voor verenigingen op kaderniveau zal hier mogelijk een koppeling te maken zijn. Met name het werven en behouden van vrijwilligers is voor veel verenigingen een probleem. Door de ervaring en kennis van Breda Actief kunnen er aanbevelingen worden gedaan hoe de amateurverenigingen in de Haagse Beemden hier mee om kunnen gaan.

53

8.1.6 De financiering De eerste aanbeveling brengt weinig financiële consequenties met zich mee. Er wordt alleen aanspraak gemaakt op de werktijd van enkele werknemers van NAC Breda. Aangezien er in de financiële jaarbegroting een bedrag van 500.000 euro is opgenomen voor maatschappelijke projecten moet een deel van dit bedrag de geringe personeelskosten kunnen dekken. 8.2 Structurele (voetbal)activiteiten in de Haagse Beemden Uit het kwalitatieve onderzoek is gekomen dat het activiteitenaanbod voor met name jongeren in de wijk Haagse Beemden niet toereikend is. Zo zijn jongerencentra maar een aantal dagdelen per week open wat mede komt door de beperkte financiële middelen. NAC Brede kan in samenwerking met andere partijen een rol gaan spelen om dit activiteitenaanbod te vergroten. Uitbereiding van de NAC Street League (aanbeveling 3) is hier al een onderdeel van maar in samenwerking met maatschappelijke organisaties kan er nog meer cachet aan gegeven worden. 8.2.1 Trainingen en wedstrijden organiseren Onder leiding van een afgevaardigde vanuit NAC Breda en mogelijk een jongerenwerker van Vertizontaal kunnen er trainingen en onderlinge wedstrijden georganiseerd worden op diverse plaatsen in de Haagse Beemden. De activiteiten zijn toegankelijk voor zowel de jongeren die lid zijn van een voetbalclub als voor de jongens die geen lid zijn. Deze activiteiten kunnen plaatsvinden op (straat)veldjes maar ook op velden van de diverse amateurclubs in de wijken. Deze activiteiten zijn voor zowel jongens als meisjes. Afhankelijk van de interesse van de jongeren wordt er gekeken of er een splitsing gemaakt moet worden in diverse leeftijdsgroepen. Om de rol van NAC Breda tijdens deze activiteiten te vergroten zal er met enige regelmaat een NAC speler langs komen. Dit werkt enorm stimulerend op de jongeren. Naast de voetbaltechnische aspecten zal er gedurende de sportactiviteiten spelenderwijs ook aandacht worden besteed aan waarden en normen. Dit kan bijvoorbeeld wanneer er tijdens de wedstrijdjes een conflict is. 8.2.2 Wedstrijdbezoek NAC Breda Veel jongeren zouden graag eens een wedstrijd van NAC Breda bezoeken maar o.a. wegens beperkte financiële middelen is dit niet mogelijk. De jongeren die deelnemen aan de trainingen en clinics kunnen mits zich ze goed gedragen een wedstrijdbezoek brengen aan het NAC Stadion. 8.2.3. Rondleidingen door NAC Stadion en Museum Naast een wedstrijdbezoek kunnen er ook structureel rondleidingen door het stadion en het NAC Museum gegeven worden aan jongeren uit de Haagse Beemden. Door deze rondleidingen hebben de jongeren een leuke ervaring en wordt tevens ook de binding van de jongeren met NAC Breda verhoogt. 8.2.4 Jongerencentra meer een NAC Breda uiterlijk geven De huidige jongerencentra in de Haagse Beemden zijn behoorlijk saai ingericht. Door middel van een aantal NAC Breda artikelen kan het jongerencentrum wat meer kleur krijgen. Zo kunnen de jongeren met behulp van geel zwarte verf de muren zelf voorzien van de NAC kleuren en kunnen foto’s en posters het nog meer opsieren.

54

8.2.5 Samenwerkingspartners NAC Breda zal in samenwerking met Vertizontaal, Breda Actief en mogelijk de gemeente Breda dit project gaan draaien. NAC Breda heeft de technische kennis in huis omtrent voetbalgerelateerde activiteiten en zal daarnaast ook als trigger worden gebruikt om de jongeren aan te sporen deel te nemen aan deze activiteiten. Vertizontaal weet door hun maatschappelijke ervaring en contact met de jongeren wat er speelt in de wijken. Hierdoor kan Vertizontaal het “bruggetje” zijn tussen NAC Breda en de jongeren. Daarnaast kan een jongerenwerker van Vertizontaal een ondersteunende functie hebben tijdens de trainingen en onderlinge wedstrijdjes. Om een project als dit draaiende te houden zijn vrijwilligers onmisbaar, om deze vrijwilligers te werven zal hulp in worden geschakeld van Breda Actief. Daarnaast kan er in samenwerking met de gemeente Breda gekeken worden hoe het aanbod van speelveldjes vergroot kan worden in de Haagse Beemden en daarnaast kan de gemeente middels een bijdrage aan het FMO fonds een financieel ondersteunende rol spelen. 8.2.6 De financiering Om alle maatschappelijke projecten te financieren is er een uitgebreide beschrijving van de diverse fondsen opgenomen in bijlage 4, de financiële mogelijkheden. Hieronder volgt een toelichting van welke financieringsmogelijkheden mogelijk gebruik gemaakt kan worden. Op het VSB fonds zal mogelijk aanspraak gemaakt worden wanneer er structurele (voetbal)activiteiten gehouden gaan worden in de wijk Haagse Beemden. Vooral omdat het bij het VSB fonds draait om het creëren van verbindingen tussen (sport)organisaties en verschillende groepen in de samenleving. Deze verbinding zal bij een mogelijk project in de Haagse Beemden zeker gemaakt worden tussen diverse maatschappelijke organisaties. Een samenwerking tussen Breda-actief, Vertizontaal, Teamplay, NAC Breda en de gemeente Breda behoort hier tot de mogelijkheden. Het Oranje Fonds is een andere mogelijkheid tot financiering. Het Oranje Fonds wil enerzijds sociale samenhang en anderzijds sociale participatie bevorderen. Sociale samenhang is belangrijk om eenzaamheid en isolatie te voorkomen van kwetsbare groepen in de samenleving. Bij dit fonds is er een goede koppeling te maken met de NAC Street League maar ook met de structurele activiteiten in de Haagse Beemden. Voordeel van het Oranje Fonds is dat het een landelijke uitstraling heeft en dat er een groot budget (22 miljoen) beschikbaar is. Daarnaast heeft NAC Breda tijdens het congres “samen sporten” georganiseerd door het Oranje Fonds al de eerste oriënterende contacten gelegd met dit fonds. De stichting Meer dan Voetbal heeft op hun symposium de toezegging gekregen van Staatssecretaris Bussemaker dat zij de komende jaren een subsidiebedrag ontvangen. Dit geld moet wel doorstromen naar de diverse BVO’s, dit biedt dus mogelijkheden voor NAC Breda en indirect ook voor Teamplay@NAC.

55

8.3 Uitbereiding NAC Street League Uit kwalitatief onderzoek is gebleken dat een koppeling met reeds bestaande maatschappelijke projecten de voorkeur heeft. De NAC Street League is een zo’n lopend project waarbij uitbereiding van het aantal speelplaatsen in de wijk Haagse Beemden van één naar vier een enorm positieve impuls zal zijn. De buurten Kesteren, Gageldonk en Kievitsloop hebben hierbij prioriteit is gebleken uit het kwalitatieve onderzoek. Een verdere beschrijving van het doel van de NAC Street League is te lezen in bijlage 3. 8.3.1 Specifieke aanbeveling Vanuit de wijk Haagse Beemden is alleen de buurt Muizenberg vertegenwoordigd in de NAC Street League. Mede oorzaak hiervan is het drastische tekort aan speelvoorzieningen. Op korte termijn wordt er een Cruyff-court geopend in de buurt Kesteren. Deze nieuwe speelplaats moet onderdeel gaan uitmaken van de NAC Street League 2008-2009. Dit zal voor de buurt Kesteren hun thuisbasis worden. Naast Kesteren en Muizenberg zullen er nog twee buurten uit de Haagse Beemden moeten gaan deelnemen aan de NAC Street league. Vanuit de resultaten van het kwalitatieve onderzoek is gebleken dat de buurten Gageldonk en Kievietsloop prioriteit hebben.Gageldonk heeft op dit moment nog geen geschikte speelplaats en een mogelijk speelveld van Kievitsloop voldoet nog niet aan de eisen van een goed speelveld voor de NAC Street League. In samenwerking met gemeente zal er getracht moeten worden het speelveld van Kievitsloop op te knappen. Op korte termijn zal Gageldonk op een speelveld spelen van een van de andere buurten in de Haagse Beemden, op de lange termijn zal er getracht worden ook voor Gageldonk hun eigen speelplaats te creëren. Verdere uitleg hierover bij de aanbeveling “creëren speelvelden” 8.3.2 De samenwerkingspartners Op dit moment heeft de NAC Street League al een aantal samenwerkingspartners waarbij de rol van Vertizontaal op maatschappelijk vlak het grootst is. Daarnaast fungeren CIOS studenten als scheidsrechter tijdens de wedstrijden. NAC Personeel treedt op dit moment op als gastheer bij de wedstrijden. Dit vergt wekelijks een hoop organisatorische rompslomp onder het NAC Breda personeel. Bij uitbreiding van het aantal teams is het niet meer mogelijk NAC Breda personeel in te zitten tijdens de wedstrijden. Daarom heeft een samenwerkingsverband met Breda Actief prioriteit. Breda Actief is het servicepunt voor vrijwilligers en sport. Inwoners van de gemeente Breda, vrijwilligersorganisaties en (sport)verenigingen kunnen bij hen terecht. Daarnaast stimuleren zij als servicepunt deelname aan het vrijwilligerswerk en sport om welzijn en gezondheid in Breda te bevorderen. Mogelijk kan NAC Breda is samenwerking met Breda Actief vrijwilligers werven voor ondersteuning tijdens de wedstrijden. Hierbij kunnen ook NAC supporters benaderd worden om op vrijwillige basis de NAC Street League te ondersteunen. Hiermee laat NAC Breda ook haar toegankelijkheid zien aan de supporters. Daarnaast zal er voor het verbeteren van speelvelden in de wijken uitgebreid contact nodig zijn met de gemeente Breda.

56

8.3.5 De financiering De huidige NAC Street League wordt mede gefinancierd vanuit het FMO-fonds van de gemeente Breda. Daarnaast is het door de sponsoring van de drie Bredase woningcorporaties Singelveste, Wonen Breburg en Laurentius kostendekkend. Vanuit het FMO fonds is de toezegging gedaan voor subsidie voor de speeljaren 2008-2009 en 2009-2010 mist het project succesvol is. Na twee maanden NAC Street League lijkt het project al erg succesvol al moet een evaluatie met het FMO fonds nog plaatsvinden. Daarnaast hebben de woningbouwcoöperaties een contract getekend voor één seizoen met de intentie om mits het project succesvol verloopt ook in de volgende speeljaren als hoofdsponsor te fungeren waardoor hoogstwaarschijnlijk ook de NAC Street League in het seizoen 2008/2009 gewaarborgd is. Wanneer er mogelijk toch een partij afhaakt in de financiering zijn er diverse mogelijkheden voor subsidie. Rekening houdend met het doel van het project lijken de meeste kansen voor subsidie te liggen bij het Oranje fonds, wat al beschreven is in aanbeveling 2 en de stimuleringsregeling Ruimte voor Contact. Daarnaast kan ook de stichting “Meer dan Voetbal” mogelijk in de toekomst zorgen voor financiële ondersteuning. De stimuleringsregeling Ruimte voor Contact is bedoeld om op lokaal niveau activiteiten te stimuleren waarin autochtonen en allochtonen elkaar ontmoeten. Doel is dat hierdoor duurzame contacten ontstaan, zodat mensen elkaar ook in nieuwe situaties weten te vinden. De NAC Street League is hiervan een uniek voorbeeld. Mogelijk kan dit maatschappelijk project in de toekomst ondersteuning vinden van de stimuleringsregeling. Op dit moment is er vanuit NAC Breda een projectleider aangesteld voor de NAC Street League, deze FTE wordt mede gefinancierd vanuit het FMO-fonds. Wanneer uitbereiding van de NAC Street League een feit wordt zal één extra FTE noodzakelijk zijn om het project te doen slagen. Om deze FTE te financieren kan er mogelijk een beroep gedaan worden op een combinatiefunctie welke door de gemeente gefinancierd wordt. Verdere uitleg over de combinatiefuncties zie paragraaf 8.4. Kortom er zijn financieringsmogelijkheden genoeg. Om deze financiën binnen te halen is het hebben van een goed projectplan cruciaal.

57

8.4 De combinatiefuncties Om de maatschappelijke betrokkenheid van Teamplay@NAC en indirect dus van NAC Breda te vergroten zijn er diverse middelen nodig om dit te financieren. Een mogelijke uitkomst biedt de nieuw te introduceren combinatiefuncties. Hieronder volgt een uitleg:

� Wat is de impuls brede scholen, sport en cultuur oftewel de combinatiefuncties? De impuls brede scholen, sport en cultuur beoogt in het hele land ten minste 2.500 combinatiefuncties (fte’s) mogelijk te maken. Een combinatiefunctie is een functie waarbij een werknemer in dienst is bij één werkgever maar werkzaam is voor twee of meer sectoren: in dit geval onderwijs, sport en/of cultuur. Met combinatiefuncties wordt de verbinding en samenwerking tussen sectoren versterkt. Hierdoor wordt het binnen- en buitenschoolse onderwijs-, sport en cultuuraanbod verrijkt en beter op elkaar afgestemd

� Waartoe moet deze impuls leiden?

1. Meer sport- en cultuuraanbod op en om de brede school in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Dat kan dus ook zijn bij de sportvereniging of de culturele instelling. Teamplay@NAC heeft een duidelijke koppeling met onderwijs en NAC Breda heeft natuurlijk de koppeling met sport.

2. De ontwikkeling van meer brede scholen met een sport- en cultuuraanbod, om te beginnen in

de 40 prioriteitswijken. De buurt Kesteren in de Haagse Beemden is zo’n prioriteitswijk.

3. De versterking van ca. 10% van de sportverenigingen, zodanig dat deze niet alleen in staat zijn de leden te bedienen, maar ook iets kunnen betekenen voor het onderwijs, de naschoolse opvang, de wijk en/of specifieke (inactieve, kwetsbare) doelgroepen. De maatschappelijke activiteiten zijn hier een goed voorbeeld van.

� Wie voeren de impuls uit?

De impuls wordt uitgevoerd onder regie van de gemeenten. Gemeenten ontvangen een bijdrage van de rijksoverheid en ‘matchen’ deze bijdrage met eigen middelen. In overleg met lokale organisaties (scholen, sportverenigingen en culturele instellingen) kijken gemeenten waar de combinatiefuncties het best kunnen worden ingezet. Gemeenten worden in de uitvoering ondersteund door:

� Advies van landelijke onderwijs-, sport- en cultuurorganisaties bij de keuze voor geschikte lokale organisaties;

� Een (tijdelijke) landelijke taskforce die functieprofielen zal ontwikkelen en voorstellen zal doen

om werkgeverschap, arbeidspositie (CAO’s), opleidingen en BTW-afdracht voor combinatiefuncties goed te regelen;

� Een landelijk steunpunt dat zal zorgen voor kennisoverdracht en –uitwisseling, verspreiding

van good practices e.d.

58

8.4.1 Specifieke informatie gemeente Breda Er is berekend dat Breda dit jaar 12,4 FTE aan combifuncties kan realiseren. Per FTE kost dit ongeveer 45.000 euro per jaar. Vanaf 2009 financiert het Rijk nog 40%. De andere 60% van het bedrag komt óf van organisaties (verenigingen, culturele instellingen en scholen) en/of gedeeltelijk vanuit gemeentelijke middelen. De Impuls brede scholen, sport en cultuur (feitelijk de financiering van deze functies) loopt tot en met 2012. Per jaar krijgt de gemeente meer subsidie voor het realiseren van meer functies (fte's). Het aantal FTE’s loopt dus op en in 2012 kunnen er 25 FTE combifuncties gerealiseerd worden in Breda. 8.4.2 Conclusie De nieuw te vormen combinatiefuncties kunnen uitkomst bieden bij nieuwe maatschappelijke projecten van Teamplay@NAC. Zo bestaat er de mogelijkheid dat een nieuwe werknemer van Teamplay@NAC gaat zorgen voor ondersteuning bij de NAC Street League en daarnaast nieuwe maatschappelijke projecten gaat opzetten in de wijk Haagse Beemden. Op deze manier creëer je een combinatiefunctie.

59

Bronvermelding Tijdens het onderzoek voor Teamplay@NAC is gebruikt gemaakt van diverse bronnen. Voor het uitvoeren en verwerken van fieldresearch is met name gebruikt gemaakt van literatuur en bij deskresearch voornamelijk internetpagina’s. Verder zijn er vaardigheden en kennis toegepast die verkregen zijn tijdens de cursussen en trainingen in de voorgaande jaren van de opleiding Vrijetijdsmanagement van de NHTV in Breda. Literatuuronderzoek De volgende literatuur is geraadpleegd:

� Methoden en Technieken van onderzoek, Mark Saunders, Philip Lewis en Adrian Thornhill (2004), 3e editie

� Imagineering, Het creeëren van belevingswerelden van Diane Nijs en Frank Peters � De andere kant van Vrije Tijd, Niek Beunders, Han Boers,2004 � Sportbusiness Ethiek, Jan de Leeuw � Inleiding tot de marketing, Verhage � Maatschappelijk ondernemen theorie, praktijk en instrumenten, Marleen Janssen-Groesbeek � Voetbal heeft meer dan twee doelen van Stichting meer dan Voetbal

Toepassing trainingen en cursussen in het onderzoek en geraadpleegde personen Buiten literatuur is er gebruikt gemaakt van cursussen en trainingen die in voorgaande jaren van de opleiding Vrijetijdsmanagement gevolgd zijn. Hieronder is een overzicht te vinden van deze cursussen en trainingen. Daarnaast ook de respondenten van het kwalitatief onderzoek weergegeven omdat zij ook zeker als een belangrijke bron gefungeerd hebben. Cursussen en trainingen

� Training Mondelinge en Communicatieve vaardigheden (MCVI-jaar 2) � Training Interviewen (jaar 2) � Cursus Fieldresearch (jaar 2) � Cursus Afstudeervoorbereiding (jaar 4)

Respondenten

� Theo Mommers, algemeen directeur NAC Breda � Drees Kroes, projectleider ’scoren in de wijk ‘ FC Twente � Mike Jansen, programmamanager stichting Meer dan Voetbal � Hans van den Dungen, commercieel manager NAC Breda � Harry Bus, verbindingsreggisseur Haagse Beemden � Marlies van Ginneken, medewerker kwaliteit en innovatie Vertizontaal � Martien Smit, directeur Breda Actief � Jan Franken, medewerker FMO-fonds gemeente Breda � Kelly Meeuwisse, jongerenwerker Haagse Beemden � Diverse jongeren van jongerencentrum Galaxy Haagse Beemden

Docent

� Roeland Bottema Bedrijfsmentor

� Leon Aerssens, manager operations NAC Breda

60

Internet Veel internetsite’s hebben een bijdrage gehad bij het tot stand komen van dit onderzoeksrapport. De meeste bronnen zijn weergegeven onder aan de pagina van het desbetreffende hoofdstuk. Daarnaast hebben ondestaande websites een toegevoegde waarde gehad : www.nac.nl www.mvonederland.nl www.goededoelen.nl www.meerdanvoetbal.nl www.breda.nl www.75-managementmodellen.wolters.nl natschool.nhtv.nl/hoorcolleges www.meerdanvoetbal.nl www.knvb.nl Daarnaast zijn alle websites van de BVO’s in Nederland en van buitenlandse clubs en organisaties geraadpleegd voor het tot stand komen van de concurentie analyse.

61

Bijlagen

62

Bijlage 1 Beschrijving en overzicht MVO activiteiten nationaal Nationaal Eredivisie K.N.V.B. De Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond, heeft als overkoepelend orgaan van het hele Nederlandse voetbal ook een belangrijk aandeel in het maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat de KNVB hierin duidelijk zijn verantwoordelijkheid pakt blijkt wel uit het feit dat zij in samenwerking met de Eredivisie CV (ECV) en Coöperatie Eerste Divisie (CED) een stichting opgericht hebben. De naam hiervan is “stichting Meer dan Voetbal” De Stichting Meer dan Voetbal heeft als doel de maatschappelijke inzet van het voetbal vergroten, zichtbaarder maken, verbreden en verdiepen. Ze hebben met name een belangrijke adviserende rol richting de diverse BVO’s. Onderstaande informatie is vergaard via de website van de stichting Meer dan voetbal. De visie De positieve kracht van (het betaald) voetbal kan ingezet worden voor maatschappelijke doelen, waardoor het imago van het voetbal verbetert, de bedrijfstak voetbal gezonder wordt en een impuls wordt gegeven aan het oplossen van maatschappelijke problemen.

De missie Stichting Meer dan Voetbal stimuleert en ondersteunt (betaald) voetbalclubs om de kracht van hun organisatie in te zetten voor een betere samenleving!

De strategie De Stichting wil deze doelstellingen bereiken door: • Voetbalclubs individueel te ondersteunen bij het vormen en uitvoeren van MVO beleid. • Het organiseren van een aantal landelijke, cluboverstijgende projecten met relevante en actuele thema's als gezondheid, normen & waarden, integratie en niemand buitenspel. • Het landelijk zichtbaar maken van de activiteiten van de clubs én de landelijke projecten.

63

De Eredivisie NAC Breda Het onderzoek wordt gedaan in opdracht van Teamplay@NAC, een stichting waarin NAC Breda sterk participeert. Naast Teamplay@NAC, doet NAC Breda nog veel meer aan MVO. Dit is hieronder weergegeven.

� Reclassering � Vertizontaal � Johan Cruyff Courts � NAC Straatvoetbal � Bredapas � Sociaal preventief Supportersproject � Clubraad � NAC kids club � Diverse projecten met gezondheidsinstellingen � Ondersteuning Sociaal maatschappelijke projecten � OZ dag � Paragames Breda � Scoren voor gezondheid � Sportief Tour

NAC Breda is volgens de Stichting Meer dan Voetbal één van de koplopers op het gebied van MVO. Zoals ook de stichting aangeeft communiceren zij dit momenteel nog niet op de website al staat dit wel in de planning. De projecten zijn voornamelijk gericht op jongeren. De thema’s van de projecten zijn onderwijs, integratie, gezondheid en (jeugd) werkeloosheid. NAC Breda betrekt o.a. haar zakelijke relaties bij de MVO projecten. Zo zorgen zij ervoor dat gedemotiveerde jongeren stage kunnen lopen bij de relaties van NAC Breda. Ajax

� Missie Kaapstap � VU Kinderstad � Kika � Kids Club � Ajax Jonge Schare � Stichting doe een wens � Amsterdam Zuid Oost � Ongehinderd toegang gehandicapten � Scoren voor gezondheid

Ajax is een voetbalclub met grote nationale en internationale allure. Vanwege het goede imago wil Ajax ook iets terug doen naar de maatschappij. Deze MVO-projecten richten zich voornamelijk op kinderen. Kinderen zijn ten slotte de toekomst. Tevens staan gezondheid en integratie hoog in het vaandel. Ajax doet momenteel op het gebied van MVO geen projecten in samenwerking met haar zakelijke relaties. Deze projecten worden allemaal vermeld onder het kopje “Charity” op de website van Ajax. Hierdoor kan iedereen gelijk zien wat Ajax terug doet voor de maatschappij.

64

AZ

� Schoolprogramma � Waaghalzen � AZ AllstarZ � Scoren voor gezondheid � Doventribune

Bovenstaande projecten zijn op de website van AZ terug te vinden. Uit deze projecten kan je opmaken dat kinderen belangrijk zijn voor AZ. Tevens vind AZ onderwijs een belangrijke factor in de maatschappij. Zonder een goede scholing kom je nergens. Deze projecten worden niet duidelijke gecommuniceerd op de website van AZ. Momenteel heeft AZ nog geen projecten opgezet met haar zakelijke relaties. Excelsior

� Scoren voor gezondheid Excelsior is nog niet echt bewust bezig met MVO. Op de website is ook weinig terug te vinden. Een mogelijke verklaring voor de beperkte maatschappelijke activiteiten is dat deze club werkt vanuit een kleine organisatie waar geen ruimte is voor dergelijke activiteiten. Feyenoord

� Unicef � Voetbalclinics � Kameraadjes � Scoren voor gezondheid � Sophia Kinderziekenhuis � Fortis Marathon � Feyenoord Jeugdproject � Amateurpartners � TIFO Teams

Feyenoord is druk bezig met MVO. Ze zijn zich bewust van haar maatschappelijke functie. Aangezien het legioen altijd achter Feyenoord staat, wil deze iets terug doen voor de maatschappij. Feyenoord houdt zich voornamelijk bezig met kinderen. Dit is het Legioen voor de toekomst. De andere MVO-projecten zijn vooral gericht op het gebied van goede doelen, onderwijs en integratie. Feyenoord communiceert goed op de website wat zijn doen op het gebied van MVO (kopje goede doelen). In samenwerking met hoofdsponsor Fortis loopt Feyenoord mee met de Fortis Marathon. Het geld wat zij ophalen tijdens deze marathon gaat naar een goed doel. Zij hebben hun zakelijke relaties inmiddels weten te betrekken bij dit evenement.

65

De Graafschap

� Superboertjes � Scoren voor gezondheid � Super talentenmuur � Voetbalcollege

De ‘Superboeren’ zijn druk in de weer met MVO. Zoals ook bovenstaande BVO’s aangeven vinden zij de welzijn van kinderen zeer belangrijk. Daarentegen is het opleiden van jeugdspelers ook een belangrijk aandachtspunt, hier is de talentenmuur een goed voorbeeld van. Door jeugdspelers te koppelen aan sponsoren betrekken zij hun zakelijke relaties bij hun MVO-beleid. Op de website moet je heel goed zoeken om te ondervinden wat de Graafschap doet op het gebied van MVO. FC Groningen

� Juniorclub � Amateurconvenant Amateurclubs � Scoren voor gezondheid � Cruyff Court � Gehandicapten � G-teams � Eurovoetbaltoernooi

FC Groningen is op dit moment bezig met een opmars in de Eredivisie, en die zet zich ook voort op het gebied van MVO. Met deze MVO projecten richten ze zich momenteel op kinderen/jeugd en gehandicapten. Door het contact goed te onderhouden met amateurclubs kunnen ze de talenten scouten voor de toekomst. FC Groningen communiceert niet op de website dat ze zich bezig houden met MVO. Daarnaast betrekken zij hun zakelijke relaties nog niet bij hun MVO-projecten. SC Heerenveen

� Junior Heroes � Scoren voor gezondheid � Amateurverenigingen � Feanatics � Heerenveen & Onderwijs � Voetbalspektakel

SC Heerenveen is een club die in de loop der jaren een positief imago heeft ontwikkeld. Ze richten zich met MVO voornamelijk op kinderen. Daarnaast spelen onderwijs en gezondheid een belangrijke factor tijdens deze projecten. SC Heerenveen geeft op haar website niet aan dat ze bezig zijn met de maatschappij. Bij de projecten die ze momenteel organiseren worden nog geen zakelijke relaties betrokken. Heracles Almelo

� Herakids � Scoren voor gezondheid

Heracles Almelo doet momenteel nog niet veel op MVO-gebied. De twee projecten die ze wel hebben zijn gericht op kinderen. Heracles communiceert niet dat ze iets terug doen voor de maatschappij.

66

NEC

� NEC Junior � Talentenmuur � Voetbalschool � Scoren voor gezondheid � NEC on Tour � ROC4NEC

NEC richt zich met haar MVO projecten voornamelijk op kinderen. De thema’s van deze projecten zijn onderwijs en gezondheid. Net zoals de Graafschap betrekken zij haar zakelijke relaties bij het project “Talentenmuur”. Daarnaast hebben zij net zoals NAC een programma voor gedemotiveerde jongeren. NEC communiceert dit niet onder een apart kopje op hun website. Roda JC

� Roda JC Rakkers � Roda JC Rebbels � Shake Hands � Teamplay � Scoren voor gezondheid

De doelgroep van Roda JC zijn kinderen. Gezondheid en onderwijs zijn de thema’s van deze projecten. Met het Teamplay project betrekken zij haar zakelijke relaties bij maatschappelijke projecten. Op de website van Roda JC wordt niet gecommuniceerd dat zij deze projecten organiseren voor de maatschappij. PSV

� KWF Kankerbestrijding: Stop Kinderkanker � Ziekenhuisbezoek selectie � PSV & Scoren voor gezondheid � Cruyff Courts � Rustactiviteit G-teams � Fan of the Match � PSV FANdesk � PSV Phoxy Club � Informatiepakket voor leerlingen van basisscholen � Loot-Project � PSV Hotel kamer de Rooi Pannen Eindhoven � Veiligheid � Anti-racisme: FARE � Tifo-teams � Activiteiten in de wijk � Webcams de Herdgang

Omdat PSV ook internationaal een rol speelt op sportief vlak werken ze ook samen met diverse internationale projecten.

67

Sparta Rotterdam

� Ziekenhuis bezoeken � Stichting Breath � Stichting Dada � Scoren voor gezondheid � Sociaal Betrokken � Kidsclub De Spartaantjes � Sparta & Onderwijs � De Sparta Express

Sparta richt zich met deze MVO-projecten op jongeren. Deze proberen ze te bereiken door zich in te zetten voor goede doelen en veel samenwerkingsverbanden af te sluiten. Op de website hebben ze een eigen kopje ‘Sociaal’ waar alle projecten van Sparta vermeld worden. Interessant voor Teamplay@NAC zijn de samenwerkingsverbanden die ze hebben afgesloten met het onderwijs. FC Twente

� Scoren in de wijk � Stichting Balans � Kidsclub � Scoren voor gezondheid � Vrouwenvoetbalacademie � FC Twente zet zich in voor gehandicapten � Promotour � Voetbalvandalisme project � Sportief Tour

FC Twente is volgens de Stichting meer dan voetbal dé koploper in Nederland op het gebied van MVO. FC Twente heeft onder het kopje FC Twente Maatschappelijk al de projecten van FC Twente staan op haar internetsite. Hierdoor is het overzichtelijk wat FC Twente terug doet voor de maatschappij. De thema’s van deze projecten zijn onderwijs, integratie, gezondheid en Buurt (verbeteringsprojecten). De doelgroep van FC Twente voornamelijk gericht op kinderen, maar ook vrouwen en ouderen (boodschappen service) worden niet vergeten bij FC Twente. Voor Teamplay@NAC en met name NAC Breda zelf is het interessant om te zien dat vrouwenvoetbal ook een kans heeft in Nederland. Bij eventuele nieuwe maatschappelijke projecten moet dus ook duidelijk rekening gehouden worden met de vrouwelijke wensen en behoefte, zeker ook omdat NAC Breda veel vrouwelijke fans heeft. FC Utrecht

� Project it � Scoren voor gezondheid � Charity Box � De elf en jijzelf � FC Utrecht clinics � Klein Galgenwaard � Project Inside � RAC Samenweringsverband � Wilhemina kinderziekenhuis � Junior Tigers � Vrouwenelftal

68

FC Utrecht heeft in 2005 een prijs gewonnen van de KNVB, omdat FC Utrecht de club was die het meeste werk maakte van maatschappelijke activiteiten. Van het prijzengeld hebben zij de Charity Box gerealiseerd. Op de website van FC Utrecht staat een kopje FC In de samenleving waar haar maatschappelijke functie wordt toegelicht. FC Utrecht richt zich voornamelijk op de doelgroep kinderen en jongeren. Dit worden natuurlijk de nieuwe supporters. Ook worden vrouwen niet vergeten door het opzetten van een vrouwenelftal. De thema’s van deze projecten zijn onderwijs, gezondheid en integratie. Vitesse

� Stichting d’n Opkikker � De Held � Sportief Tour � Scoren voor gezondheid � Ziekhuis bezoek Rijnstate � Live for Life � Vitesse Kidsclub � Vitesse & goede Doelen � G-troffee � Cruyff Court Vitesse Veld

Vitesse is volgens de Stichting meer dan voetbal de nummer 2 op de ranglijst als het gaat om maatschappelijke betrokkenheid. Op de site van Vitesse geven ze dit aan als Vitesse Betrokken. Hier kan je alle maatschappelijke projecten terug vinden. Vitesse communiceert dit heel goed op haar website. De doelgroep van Vitesse zijn kinderen/jongeren en de thema’s waar Vitesse zich op richt zijn gezondheid, onderwijs en integratie. VVV Venlo

� Koelkids � Scoren voor gezondheid � Sport & Vaardigheden � Gehandicaptensport

V.V.V. Venlo heeft in Mohammed Allach een Technisch directeur die maatschappelijk enorm betrokken is, toch is het aanbod van maatschappelijke activiteiten nog niet enorm groot. De nieuw te introduceren combinatiefuncties heeft bij VVV zijn intrede al gedaan, en met succes. Willem II

� De Held � WII Kings � Ronald McDonaldhuis � Cruyff Courts � Wilem II on tour � Tilburgse Tifiosi � Villa Pardoes � Samenwerking met Amarant � Gedragscodeclubs

Met name de samenwerking tussen Willem II en Villa Pardoes is een mooi initiatief. Via diverse acties wordt er geld ingezameld voor de Stichting Villa Pardoes wat een initiatief is van de Efteling. Op deze manier versterken een pretpark, een BVO en een stichting elkaar.

69

Jupiler League In vergelijking met de eredivisie zijn de clubs in de Jupiler league een stuk minder actief op het gebied van MVO. Vaak hebben deze clubs al moeite met het in stand houden van de reguliere organisatie binnen de voetbalclub. Clubs zien de meerwaarde van het maatschappelijk ondernemen wel in maar heb niet de mankracht dit ook echt om te zitten in activiteiten of zelfs een structureel beleid. Positieve uitschieters op maatschappelijk gebied zijn met name ADO den Haag en RBC Roosendaal. Dit zijn dan ook clubs met een duidelijk eredivisie verleden en met de ambitie zo snel mogelijk terug te keren naar de Eredivisie. Hieronder een opsomming van de activiteiten die clubs in de Jupiler League ontplooien. ADO Den Haag

� Right to Play � De Held � ADO kids � Clinics � Voetbalschool � Cruyff Court � Publieksbureau � ADO Den Haag als kenniscentrum � Inburgeraars � Onderwijs � Vrouwenvoetbal

AGOVV

� Overleg met wijk � Samenwerking met amateurverenigingen

Cambuur Leeuwarden

� Kika � Cambuur Leeuwarden en amateurverenigingen � Kidsclub de Camigo’s � Held rond de velden � Stand Up Speak Up

FC Den Bosch

� VIC project � Samenwerking met amateurclubs � Schooladoptieplan � Dragons � Samenwerking Cello

70

FC Dordrecht

� Lammetjes � FC Dordrecht & Onderwijs � TIFO team

FC Eindhoven

� Gehandicaptenfonds � Sportief met Korein Kinderplein � Raad van Kinderbescherming � Ronald McDonaldhuis � D´n Opkikker � Wereldkampioenschappen � BOS project � De Held

FC Emmen

� FC Emmen & Onderwijs � Emmertjes � G-voetbaldag � Een betrokken FC Emmen

Fortuna Sittard

� Scholenproject � Fun Club � Fortuna Sittard on tour

Go Ahead Eagels

� Go kids club � Convenant � Trap! In de goede richting � Speler voor de klas � Samenwerking GA Eagles en Nationaal Fonds Kinderhulp (NFK)

Haarlem

� Kidsclub � HFC Haarlem & de Schoter scholengemeenschap � Programma voor amateurverenigingen

Helmond Sport

� Fanaticats � G-voetbalweekend � Helmond Sport en onderwijs � Helmond Sport in de regio � Jeugdspeler adopteren

71

MVV

� Scoren voor gezondheid FC Omniworld

� Bezoek aan bejaarden en gehandicapten � FC Omniworld bezoekt inburgeringcursus � FC Omniworld on Tour � De minichamps � Pingelen in de polder � Bezoek ziekenhuis

RBC Roosendaal

� Teamplay � Buurtomschrijving � Amateurvoetbal/clinics � Scoren voor gezondheid � Asielzoekersproject � Onderwijs � Kidsclub � Franciscus Ziekenhuis � Cruyff Court � Talent adoptieplan

RKC Waalwijk

� RKC kidsclub � Liefdadigheidswedstrijden � RKC & amateurverenigingen � RKC & goede doelen � RKC in de wijk

Stormvogels Telstar

� Amateurverenigingen � Kidsclub � Roodrunner � Samenwerking met scholen � Wijkprogramma

Top Oss

� De Held � Nationaal Fonds Gehandicapten � Talentencampus Oss � Convenant met amateurverenigingen � G-voetbal � Top Oss week

72

BV Veendam

� Yellow Kids � Samenwerking met amateurverenigingen

FC Volendam

� Buurtvoetbaltoernooi � Straatvoetbaltoernooi

FC Zwolle

� Kidsclub � FC Zwolle coach voetbalclinic � FC Zwolle actief en betrokken � Samenwerking met amateurverenigingen � Samenwerking met ROC de landstede & Deltion College

73

Bijlage 2 Beschrijving en overzicht MVO activiteiten Internationaal Omdat een gestructureerde en uitgebreide wijze van deskresearch het onderzoek alleen maar versterkt is er ook gekozen om te inventariseren wat andere internationale voetbalclubs op gebied van MVO doen. De uitleg voor de keuze van deze landen is al eerder gegeven. Overkoepelende organisaties De internationale overkoepelende organisaties op voetbalgebied zijn de FIFA en de UEFA. Zij hebben de volgende maatschappelijke projecten:

� UEFA – Unite Against Racism � Football Againt Racism in Europe � Show Racism the red card

Engeland De oorsprong van maatschappelijk verantwoord ondernemen van en door voetbalclubs heeft niet plaatsgevonden in Nederland maar in Engeland. De FA Premier League – de verzameling van twintig clubs in de hoogste Engels afdeling- is de enige sportliga ter wereld die een zeer uitgebreid sociaal-cultureel activiteitenprogramma buiten het veld heeft ontwikkeld. Deze clubs zijn verplicht tijd te besteden aan dat MVO. Elke club moet minimaal deelnemen/aangesloten zijn bij één activiteitenprogramma. Hieronder worden de verschillende activiteitenprogramma’s weergegeven:

� Football in the Community Sinds 1998 werkt men in geheel Engeland aan het project Football in the Community. Een ambitieus project met als doel om het voetbal terug te brengen in de gemeenschap. Het project is opgezet met de FA (Football Assosiation), de PFA (Professional Footballers’ Association) en de Football League. Daarmee zijn alle organen binnen het Engelse voetbal betrokken bij het project. Van de spelers tot de clubs en daarmee de fans. Met het project willen ze de volgende doelen bereiken:

� De kinderen voetbalvaardigheden bij te brengen � Bewustzijn te creëren voor een gezonde levenstijl � De kinderen naast voetbal ook te ondersteunen met basisvaardigheden zoals lezen en

rekenen � De jongeren van de straat te houden en mee te laten doen in leuke en educatieve activiteiten

Op dit moment bereiken ze al meer dan 60.000 kinderen die nu al actief zijn binnen het project. Footbally in the Community wordt gefinancierd door een groot aantal sponsoren, waaronder een aantal grote multinationals. Maar het grootste van de betrokkenen leveren materialen en diensten aan FITC en ondersteunen daarmee alle projecten.

74

� The Prince’s Trust Football: Developing skills for live

De Princes’s Trus is een organisatie van de Engelse Prins Charles. Een leerprogramma van twaalf weken in het stadion voor mensen tussen 16 en 25 jaar: zelfontwikkeling, zelfvertrouwen, motivatie en geloof in zichzelf, op zoek naar werk en toekomst. Clubs bieden vrijkaarten, presentatiemogelijkheden, tewerkstelling, spelersbijdragen; motivatiebegeleiding, artikels in wedstrijddagprogramma’s; het gebruik van het clublogo ter ondersteuning. Tussen de 75% en 90% van de deelnemers vindt na het volgen van de programma’s werk of beschouwt het als een fundamentele stap in zijn persoonlijkheidsontwikkeling De voorbije 6 jaar zette het schema 5000 jongeren opnieuw op het juiste spoor.

� The Football Foundation Een programma ten voordele van zowel jeugdsport als welzijns- en onderwijsprojecten voor mensen van alle leeftijden. In 2002 werd door allerhande activiteiten met de 92 profclubs voor 52 miljoen pond binnengehaald met als verdeelsleutel: 45 miljoen ten voordele van voetbalinfrastructuur in steden voor jongeren en 7 miljoen in functie van gemeenschap- en opvoedkundige projecten. Aanleg moderne sportvelden in parken, scholen en buurten. Ondersteuning van ontwikkeling van pleintjesvoetbal. Versterking van de banden tussen voetbal en de gemeenschap en de potentie van het voetbal te gebruiken als kracht voor de verbetering van de samenleving. Ontwikkeling van fondsen voor moderne familie-, gemeenschaps- en gehandicaptenfaciliteiten in stadion.

� The Football Scholarship Een scholingsprogramma voor aankomende profvoetballers, jongens en meisjes. Elk jaar mogen 200 jonge spelers zich via een Football Scholarship ontwikkelen tot Football Academy Student. Naast de training ontwvangen ze een onderwijspakket in de plaatselijke school. Iedere voetballer volgt het lessenpakket dat hem het best bevalt. In de opleiding zit alles wat een voetballer nodig heeft om in het leven te slagen. Velen stromen door naar de universiteit, als ze mislukken in hun voetballoopbaan. De FA PL heeft speciale programma’s ontwikkeld, die helemaal aangepast zijn aan de deelnemers van de Football Academies.

� Kick Racism Out of Football De campagne krijgt steun van alle onderdelen van de FA Premier League, de regering, stedelijke en gemeentelijke overheden en supportersfederaties. Professioneel voetbal: ter ontwikkeling van een hoog ethisch profiel Jongeren: begeleiding in opvoeding van jongeren in scholen en jeugdorganisaties Liefhebbersvoetbal Aziaten & Zwarten: trachten mensen van Aziatische en zwarte gemeenschappen op alle niveaus bij het voetbal te betrekken. Europa: een partnership met verenigingen in Europa. Er zijn activiteiten tijden de nationale actieweek in oktober door middel van parades op het veld met vlaggen en wimpels, entertainment voor de wedstrijd en tijdens de pauze, demonstraties van spelers met t-shirts met boodschappen, artikels en foto’s in de programma’s, de magazines en op de website.

75

� Premier League Reading Stars

Voetbalclubs stimuleren hun fans om te lezen en de plaatselijke bibliotheek te bezoeken Elke club duidt in zijn spelerskern een Reading Champion of leeskampioen aan en adopteert een bibliotheek uit de buurt. De leeskampioen vertelt tijdens een sessie over zijn favoriete boeken voor kinderen en volwassenen. Er wordt een leesclub opgezet die elke maand samenkomt in de bibliotheek. Daarin discussieert men over de boeken die men heeft gelezen en maakt men een nieuwe selectie. De organisatie verloopt in familieverband. Kinderen en volwassenen, vaak lager opgeleid, ontdekken de wondere wereld van het lezen. Bibliotheken trekken mensen aan die ze voorheen nooit konden bereiken. Het initiatief loopt in samenwerking met The National Literacy Trust. Op deze wijze leert men de kinderen de voordelen van het lezen aan.

� Study Support Centres/ Premier Learning/ Playing for success Elk stadion heeft een eigen onderwijs- en trainingscentrum, in samenwerking met het Ministerie van Onderwijs. Kinderen leren zichzelf ontplooien op verschillende terreinen, tijdens naschoolse activiteiten (weekend, vrije dagen, na de schooluren) Elk centrum heeft zijn eigen leerkracht en krijgt steun van universiteit- en hogeschoolstudenten. Het richt zich vooral op kinderen die een extra motivatie en begeleiding nodig hebben. Premier learning is een interactief spel, ontwikkeld door didactici, waarin voorbeelden uit het voetbal als leermoment worden gebruikt. Veel spelers nemen deel aan deze activiteiten, bezoeken de onderwijscentra’s in het stadion en wijze de leerlingen op het belang van zowel goede scholing als van een gezonde levenswijze. De clubs worden er zelf beter van, want ze ervaren dat deze wijze van interactie hen dichter bij lokale gemeenschap brengt en dat op haar beurt die gemeenschap investeert in de club.

76

Duitsland Das Fan Projekte Treedt op tegen kwetsende spreekkoren en streeft verzoening na tussen rivaliserende blokken. Straathoekwerkers- ‘begeleiding van voetbalfans’ is een vak geworden in de pedagogische hogescholen – voeden jonge supporters op: geweldpreventie, individuele psycho-sociale begeleiding, sociaal-cultureel jeugdwerk. De financiering is netjes verdeeld: 1/3 door de Duitse voetbalbond, 1/3 door de stad en 1/3 door de federale overheid. Drijfveren van het project zijn :

� Bestrijding rechts-radicalisme in de fancultuur � Geweldpreventie en algemene pedagogische arbeid � Aanbod van andere, positieve vormen van gedrag � Sociaal-psychologische begeleiding � Positieve identificatie van de jongeren met hun voetbalclub � Deelname aan de leefwereld van de jonge voetbalfans � Aanbod van vrijetijdsactiviteiten � Acties tegen racisme � Ondersteuning van zelforganisatie van de voetbalfans � Ontwikkelen van wetenschappelijke kennis over nieuwe jeugdsubculturen

Deze aanpak haalde puike resultaten. De concepten van Schalke 04 en Borussia Dortmund sprongen er gedurende de voorbije vijftien jaar bovenuit. Schalke 04 Dem Ball Ist Egal Wer Ihn Tritt (de bal is gelijk voor iedereen) Dit is een pedagogische antiracismeproject voor jonge voetbalfans. Voor aanvang van enkele wedstrijden tonen ze langs het publiek een reuze spandoek met slogans voor verdraagzaamheid. Iedereen die racistische geschriften verkoopt of liederen zingt wordt uit het publiek gehaald en wordt vervolgd. Schalke 04 richt zich voornamelijk op antiracisme projecten.

Borussia Dortmund Integratie zonder uitsluiting Het concept: de uitbouw van een sociaal-pedagogisch en sportief netwerk voor voetbalfans. De structuur: een secretariaat met administratie, sportleraar en welzijnswerker. Het motto: integratie zonder uitsluiting Ze verkozen jongeren uit de hooliganscène niet uit te sluiten en hen te leren verdraagzaam om te gaan met andersdenkenden en vreemdelingen Eigen trefpunt Borussia zorgt voor huisvesting in het stadion en nam de hele onkostenfactuur voor zijn rekening. Sinds 1996 hebben ze hun eigen ontmoetingsruimte, Fan Laden, in de binnenstad van Dortmund. Geschilderd in de geel-zwarte clubkleuren. De jongeren kome er zeer graag naar toe. Het is van hen.

77

Ontspanning- en vormingsprogramma Een vrijetijdsaanbod met heel duidelijke en stabiele structuren. Ze organiseren zaalvoetbaltoernooien waar ze de jongeren aanleerden dat sportieve rivaliteit niet hoeft uit te monden in agressie en geweld. Jaarlijks doen er 65 ploegen aan mee. Samen met het Freizeitcentrum West organiseren ze regelmatig een multiculturele activiteit, een groot muziek- en theater gebeuren, met deelname van Dortmundse kunstenaars en popzangers. Met de Kids Tour begeleiden ze jongeren tussen 12 en 16 jaar uit risicogroepen naar uitwedstrijden van Borussia. Het gebruik van drank, drug en tabak is uit den boze. Ze leren hen verdraagzaamheid aan. Internationale supportersontmoetingen Verbroedering bij Europese wedstrijden. In de binnenstad van Dortmund, met een animatieprogramma. Ze creëren op het oude marktplein een gezellige stemming en een echt feestkader. Ze doen beroep op artiesten uit de steden van de bezoekende club. Het uitgangspunt van dit project is de positieve benadering van de tegenstander. Ze leren de andere supporters ook kennen door een verbroederingsfeest.

78

Spanje

Dat het voetbal diep geworteld is binnen de Spaanse samenleving is een feit. Fans die hun laatste dubbeltje besteden aan de club zijn meer regel dan uitzondering. Spaanse clubs erkennen dan ook hun maatschappelijke belang en investeren hierin. De club die dit het sterkst communiceert in Spanje en misschien ook wel wereldwijd is F.C. Barcelona. Een belangrijk speerpunt hierin is de samenwerking met Unicef. Grote bedrijven zoals Vodafone betalen enorme bedragen om hun naamsbekendheid via voetbalclubs te vergroten via shirtreclame. Dit is voor de clubs een enorme inkomstenbron. F.c. Barcelona heeft er voor gekozen om een samenwerking aan te gaan met Unicef, waarbij de club jaarlijks miljoenen overmaakt aan Unicef, de omgekeerde wereld dus. Ook in de slogan van F.C. Barcelona, més que un club (méér dan een club), communiceren ze hun maatschappelijke betrokkenheid. Alle maatschappelijke activiteiten zijn ondergebracht in een foundation genaamd Fundacia F.C. Barcelona waarbij onderwijs en gezondheid de belangrijkste peilers zijn. Italie

Een goed voorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen in Italie is A.C. Milan. Jaarlijks investeert A.C. Milan een bedrag van 2 miljoen euro in maatschappelijke projecten. De projecten zijn ondergebracht in een foundation genaamd Fondazione Milan waarin reeds 30 projecten participeren. Hierbij worden ook samenwerkingen gezocht met diverse grote maatschappelijke organisaties zoals bijvoorbeeld Unicef10. Diverse spelers zoals boegbeeld Maldini worden betrokken bij deze projecten wat een enorme aantrekkingskracht heeft op mensen. Andere voetbalclubs in Italië communiceren hun maatschappelijke projecten minder naar de buitenwereld toe wat niet direct betekend dat zij hun verantwoordelijkheid op het gebied van MVO niet nemen. Schotland

Dat clubs in de UK en dus ook Schotland, de ontdekkers en dus voorlopers zijn op het gebied van maatschappelijk ondernemen is bekend. Het maatschappelijk ondernemen wordt naamgegeven door middel van “community”. Zo is er op bijna alle websites van de diverse BVO’s in Schotland een kopje met “community” waarin vermeld wordt wat hun maatschappelijke rol is. Vaak is de community weergegeven in een foundation. Om maar eens aan te geven hoe serieus Schotse clubs hier mee omgaan, hier het volgende citaat van de website van Aberdeen waarin hun doelstelling m.b.t MVO wordt weergegeven “Provide the best possible framework for attracting young people to our national game, and then giving them every opportunity to develop to the best of their ability11” Een andere voetbalclub in Schotland die erg bezig is met MVO is Celtic. De Glasgow Celtic Football Club is de moeder van de stroming die ,,emancipatie via het voetbal'' propageert. Ontstaan uit de armoedige Ierse migrantengemeenschap in de negentiende eeuw lanceerde het al in 1888 een unieke integratiemethodiek: open to all! Het Sociaal Charter verbiedt elke vorm van discriminatie. Geen club ter wereld verzamelt meer solidariteitsfondsen. In 2003 lagen 90.000 Celtic-fans uit alle delen van de planeet aan de basis van de grootste vredelievende volksverhuizing sinds de Tweede Wereldoorlog richting UEFA-cupfinale in Sevilla. Ondanks de nederlaag werd geen enkel incident genoteerd. De supportersstijl van Celtic is humoristisch en muzikaal. De FIFA bekroonde hem tot ,,beste ter wereld''. Als UEFA en EU deze succesvolle initiatieven in één gestroomlijnde synthese gieten - volgens een rechtvaardige financiële verdeelsleutel van bijvoorbeeld 50 procent naar salarissen, 25 procent naar jeugdopleiding en 25 procent naar de combinatie van sociale projecten en supportersbegeleiding - dan vormen ze het ultieme totaalconcept voor het voetbal van de 21ste eeuw. 10 http://www.fondazionemilan.org/InfoPage.aspx?id=16 11 http://www.afc.premiumtv.co.uk/page/overview/0,,10284,00.html

79

Frankrijk Centre des Formations Minstens acht eigen opgeleide spelers dienen verplicht tot de selectie te behoren. Een omwenteling, maar haalbaar volgens het Franse voorbeeld. Elke profclub heeft, met steun van de stedelijke overheid en het plaatselijke bedrijfsleven, een eigen jeugdopleidingscentrum. Naast sportieve opleiding- gericht op techniek, tactische inzicht, balbeheersing- ook persoonlijkheidsontwikkeling, waarbij het ‘samen mens zijn’ belangrijker wordt geacht dan de culturele of religeuze identiteit. Gevolg: volwassen voetballers die hun verantwoordelijkheid nemen: veelkleurige elftallen met vertegenwoordiging van alle bevolkingsgroepen; de meeste spelers in de Champions League; Europees en wereldkampioen. En vooral: het voetbal is de enige sector van de Franse maatschappij waarin de integratie is voltooid. Amerika Voetbal is op wereldschaal de snelst groeiende sport bij vrouwen. De VS is koploper op dit gebied. Elk jaar nemen vijf miljoen meisjes deel aan zomervoetbalkampen. Ouders weten dat hun dochters kunnen spelen in een veilige omgeving. Er steekt ook een opvoedkundige gedachte achter: het voetbal geeft meisjes overal ter wereld de kans zich beter te ontwikkelen en te beschermen tegen geweld. De Italiaans bondscoach Caroline Morace heeft hier een statement over gemaakt door te zeggen dat elke club verplicht is om een vrouwenteam op te richten, met een jeugdafdeling. Op de website van LA Galaxy (de club van David Beckham, Abel Xavier, Ruud Gullit etc.) is zien dat zij net zoals Engeland een “Community” en een “Foundation” hebben opgericht. Zij doneren geld aan goede doelen, spelers worden ingeschakeld om te verschijnen bij verschillende evenementen/mvo-projecten en ze willen analfabeten weer leren schrijven en lezen weer stimuleren. Hierbij wordt vooral aandacht geschonken aan kinderen/jongeren.

80

Brazilië

IBISS, een Braziliaanse organisatie werd in 1989 opgezet door de Nederlander Nanko G. van Buuren. Hij wilde iets doen aan de schrijnende situatie in de sloppenwijken van Rio de Janeiro en richtte daarom de stichting op. IBISS gebruikt sport als middel om contact te leggen met moeilijk te bereiken groepen; sport oefent aantrekkingskracht uit op kinderen en jongeren, zo ook op de zogenaamde ‘soldados’; sport brengt weer structuur in het leven van (straat) kinderen; deelnemen aan sport betekent leren samenwerken en je aan regels leren houden; sportactiviteiten bieden een uitstekende gelegenheid voor de vroegtijdige onderkenning van ziekten en gebruiken, zoals TBC en Lepra. Inmiddels werkt IBISS met een kleine staf en ruim 300 medewerkers, waarvan velen (17%) ooit tot de doelgroep behoorden. IBISS is actief in 37 van de meest gewelddadige favela’s van Rio de Janeiro. De projecten van IBISS variëren van het door een trainer geven van tennisles tot het uitwisselen van studenten uit Azië, Europa en Amerika. Hierbij wordt zoals gezegd sport gebruikt om structuur in de projecten te brengen.

81

Bijlage 3 De NAC Street League Wat is de NAC Street League? Op dit moment is de NAC Street League zijn eerste jaargang ingegaan waarbij 10 teams in de leeftijd van 12 t/m 15 jaar uit wijken in Breda wedstrijden spelen op diverse straatvoetbalpleintjes in Breda. Dit project is nu nog onderdeel van NAC Breda zelf maar waarschijnlijk gaat het in de toekomst vallen onder Teamplay@NAC, dit omdat dit de organisatie is waarin NAC Breda een groot deel van haar maatschappelijke projecten onderbrengt. NAC Street League (NSL) is een maatschappelijk project van NAC Breda, dat financieel ondersteund wordt door het FMO fonds van de Gemeente Breda. Naast de competitiewedstrijden worden er ook trainingen gegeven en thema- avonden georganiseerd. De thema-avonden gaan over zeer uitlopende onderwerpen, zoals ambitie en sport, samen sporten en samen leven, voeding en gezondheid etc. Doel van het project Het doel van het project is tweeledig. Voornaamst doel is om door gratis sport en fun, jongeren, die door hun verschillende achtergronden of cultuur elkaar niet tegen komen in het dagelijkse leven of elkaar misschien zelfs mijden bij vrije tijdsbesteding, met elkaar om te laten gaan en elkaar beter te leren kennen. Op deze manier willen we de sociale omgeving en het eigen zelfvertrouwen van de jongeren vergroten. Het tweede doel is om, in samenwerking met verschillende partijen, de leefomgeving in de wijken te verbeteren. Dit gebeurt door verbeteringen aan de bestaande speelvelden aan te brengen en in sommige wijken wordt zelfs een heel nieuw speelveld aangelegd. Het project wordt ondersteund vanuit alle geledingen van NAC Breda. Zo komen de spelers van het 1e elftal regelmatig langs bij wedstrijden, zorgt de jeugdopleiding voor o.a. demonstraties bij trainingen en maakt het bestuur er budget en tijd voor vrij in de begroting. Zelfs de supporters van NAC helpen mee als vrijwilliger bij de verschillende evenementen.

82

Bijlage 4 De financiële mogelijkheden Om Teamplay en indirect dus NAC Breda op maatschappelijk gebied te laten groeien zijn er een aantal randvoorwaarden waaraan voldaan moet worden. Door in het beleidskader een belangrijke rol te omschrijven op maatschappelijk gebied voor NAC Breda is er aan een grote randvoorwaarde voldaan. Om continuïteit op maatschappelijke vlak te garanderen is de financiële rol van groot belang . De core-business van NAC Breda is en blijft op voetbalgebied. Toch is er jaarlijks een bedrag van 500.000 euro opgenomen in de financiële jaarbegroting voor maatschappelijke activiteiten. Echter is het altijd van belang te kijken welke mogelijkheden er zijn om de financiële daadkracht op maatschappelijk gebied te vergroten. In de diverse kwalitatieve diepte-interviews zijn er een aantal mogelijkheden besproken van fondsen waarvan Teamplay gebruik van zou kunnen maken. Hieronder een overzicht van welke fondsen NAC Breda mogelijk in de toekomst gebruik kan maken.

VSB fonds

Wat is het VSB fonds? Het VSB fonds concentreert zich op zijn rol als 'aanjager' en wil vooral bijzondere, niet-reguliere projecten een kans geven. Op deze wijze wil het fonds een bijdrage leveren aan de dynamiek van de samenleving en daarmee de voortdurende ontwikkeling van de Nederlandse maatschappij.

Door te investeren in sport wil het VSB fonds bijdragen aan een gezonde, leefbare samenleving waarin mensen samen sporten en waar voor iedereen plek is.

Om dat te bereiken moet sport een vast onderdeel worden van de maatschappij. In de projecten die het VSB fonds steunt gaat het daarom om méér dan sport alleen. Het gaat om het creëren van verbindingen tussen (sport)organisaties en verschillende groepen in de samenleving.

Het VSB fonds kijkt naar de impact en kwaliteit van een project, welk maatschappelijk doel het dient en hoe de toekomst eruitziet.

Financiële daadkracht Het VSB fonds heeft een donatiebudget van circa 45 miljoen euro per jaar daarnaast heeft het een vermogen van 2,2 miljard euro.

83

Stichting doen Wat is stichting doen? Stichting DOEN is het fonds van de goededoelenloterijen: de Nationale Postcode Loterij, de BankGiro Loterij en de Sponsor Bingo Loterij. DOEN werkt aan een leefbare wereld waaraan iedereen kan meedoen. Dit doet zij door middel van subsidies, leningen, garanties en participaties voor initiatieven op het gebied van Duurzame Ontwikkeling, Cultuur, Welzijn en Sociale Cohesie. Stichting DOEN ondersteunt zowel kleine als grote initiatieven die bijdragen aan een kleurrijke en leefbare samenleving. Zij richt zich vooral op initiatieven die zowel een actief ondernemend als een duurzaam karakter hebben. Bij de uitvoering hiervan ligt de nadruk op de zelfwerkzaamheid van personen of organisaties die de initiatieven organiseren. Stichting DOEN streeft naar een leefbare wereld. Zij richt zich vooral op die initiatieven waarin zowel de zakelijke als de sociale component sterk vertegenwoordigd is. Bovendien staan duurzaamheid en innovatie hoog in het vaandel. Ze steunt kleine en grote projecten, programma’s en organisaties. Bij de uitvoering hiervan ligt de nadruk op de zelfwerkzaamheid van personen of organisaties die de initiatieven organiseren. Stichting DOEN steunt bij voorkeur die initiatieven die het behoud van een zo groot mogelijke maatschappelijke vrijheid, dynamiek en culturele eigenheid van betrokkenen nastreven. Financiële daadkracht Uit de netto-opbrengst 2007 van de Nationale Postcode Loterij ontvangt Stichting DOEN naar verwachting een bedrag van 25 miljoen euro voor het werkterrein Duurzame Ontwikkeling. Hiervan gaat 3 miljoen euro naar het durfkapitaal fonds DOEN Participaties. Stichting Triodos-Doen ontvangt een bijdrage van 2,3 miljoen euro. Uit de netto-opbrengst 2007 van de BankGiro Loterij ontvangt DOEN naar verwachting een bedrag van 4 miljoen euro voor het werkterrein Cultuur. Uit de netto-opbrengst 2007 van de Sponsor Loterij ontvangt Stichting DOEN naar verwachting een bedrag van 3 miljoen euro voor het werkterrein Welzijn.

84

Skanfonds Wat is Skanfonds? Meedoen in de samenleving is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Onze samenleving kent mensen die - om wat voor reden dan ook - vaak aan de zijlijn staan. Mensen die chronisch ziek zijn bijvoorbeeld, maar ook ex-gedetineerden, vluchtelingen of ouderen. Skanfonds geeft financiële steun aan starters met een vernieuwend initiatief voor zorg en welzijn, zingeving of spiritualiteit. Nieuwkomers kunnen bij Skanfonds terecht voor een bijdrage aan de kosten die zij maken in hun startfase. Dit kunnen exploitatiekosten zijn, maar ook investeringskosten, zoals de aanschaf van een nieuw pand. Wij noemen deze vorm van steunverlening Social Investments. Door aanvragers met vernieuwende ideeën gedurende een bepaalde tijd fors te steunen, houden wij ze vrij van de tijdrovende taak om fondsen te werven. Zo geven wij deze organisaties ruim baan om hun talenten in te zetten voor het uitvoeren van hun plannen. Financiële daadkracht Skanfonds biedt mensen in kwetsbare posities de kans om mee te doen in de samenleving. Sinds de oprichting van het fonds in 1957 financieren ze projecten die dat mogelijk maken. Jaarlijks hebben ze daarvoor circa 8 miljoen euro beschikbaar. Het grootste deel van dit geld is afkomstig uit de opbrengsten van de Postcode Loterij en De Lotto. Het andere deel komt uit giften en legaten. Met dit geld ondersteunt Skanfonds prachtige initiatieven die er op gericht zijn de kwaliteit van leven van mensen te verbeteren.

Ruimte voor contact Wat is ruimte voor contact? Ruimte voor Contact is een stimuleringsregeling om op lokaal niveau activiteiten te stimuleren waarin autochtonen en allochtonen elkaar ontmoeten. Doel is dat hierdoor duurzame contacten ontstaan, zodat mensen elkaar ook in nieuwe situaties weten te vinden. Een voorbeeld: De komende 3 jaar gaat de Haagse Sportvereniging Escamp samen met de Rijswijkse voetbalvereniging KRSV Vredenburch interculturele ontmoetingen organiseren. Rijswijkse en Haagse voetballers van verschillende culturen kunnen op deze manier beter met elkaar kennis maken. Dat is nodig want er woekert een veenbrand in de sportverenigingen in de Haagse regio. Confrontaties tussen autochtonen en allochtonen zoals die in het dagelijkse leven voorkomen spelen zich ook af op het sportveld. Sport is bij uitstek een ontmoetingsplaats voor allochtone en autochtone bewoners. Dat leidt tot confrontaties maar biedt tegelijkertijd dé kans om de sociale binding tussen verschillende etnische groepen duurzaam te verankeren. De beide voetbalverenigingen hebben een beroep gedaan op het programma Ruimte voor Contact. Om hun ambitie waar te kunnen maken hebben zij professionele ondersteuning nodig plus een activiteitenbudget. Niet praten maar doen is het devies! Ruimbaan voor kleurrijk sportief Haaglanden is een van de koploperprojecten van Ruimte voor Contact. Financiële daadkracht Er zijn geen gegevens bekend over de financiële daadkracht van de stimuleringsregeling ruimte voor contact.

85

Oranjefonds

Wat is Oranjefonds? Het Oranje Fonds is het grootste nationale fonds op sociaal gebied. Het Oranje Fonds bevordert betrokkenheid in de samenleving. Door deze steun ontmoeten mensen elkaar of vinden zij een nieuwe plek in de maatschappij. Het Oranje Fonds wil enerzijds sociale samenhang en anderzijds sociale participatie bevorderen. Sociale samenhang is belangrijk om eenzaamheid en isolatie te voorkomen van kwetsbare groepen in de samenleving. Ze willen hen ook in staat stellen volwaardig te participeren in de samenleving. Die participatie willen ze stimuleren onder alle inwoners van het Koninkrijk der Nederlanden, zodat we daadwerkelijk met z'n allen samen verder komen. Om deze doelen te verwezenlijken ondersteunt het Fonds projecten die de sociale infrastructuur verbeteren of vernieuwen, zoals de bouw van een gemeenschapshuis, of het wegwijs maken van allochtone vrouwen in Nederland. Daarnaast investeren we in projecten die een positieve sociale dynamiek op gang brengen, zoals ontmoeting tussen jong en oud, of gezamenlijke activiteiten van buurtbewoners in hun wijk of dorp. Jaarlijks geeft het Oranje Fonds financiële ondersteuning aan zo’n 1.500 organisaties en projecten in het hele land, die zonder uitzondering een ontmoetingsplaats zijn voor allerlei mensen uit de omgeving van die organisaties. Projecten die veelal voortkomen uit ideeën van vrijwilligers en die alleen door hun inzet mogelijk zijn. Er zijn vele succesvolle, hartverwarmende voorbeelden waar diverse mensen bij elkaar komen, in wederzijdse uitwisseling en in wederzijds respect. Het Oranje Fonds ervaart telkens weer de positieve kracht van projecten, waarin mensen zich inzetten om ons land leefbaar en verdraagzaam te houden. Financiële daadkracht Jaarlijks besteden ze ongeveer € 22 miljoen aan organisaties in Nederland, op de Nederlandse Antillen en op Aruba. Het Oranje Fonds is een onafhankelijk fonds dat geen geld van de overheid ontvangt. Ons geld komt van de Nationale Postcode Loterij, van De Lotto en uit giften en legaten. Daarnaast werken we steeds meer samen met andere partijen in de samenleving zoals particulieren, overheden en het bedrijfsleven. We zijn een goede partij voor iedereen die wil investeren aan de sociale kant van de samenleving, vanwege onze jarenlange ervaring en solide, transparante financiële bedrijfsvoering. Ons streven is om steeds meer geld naar de sociale sector te brengen en daar duurzaam te investeren.

86

Start Foundation Wat is Stichting Start Foundation? Stichting Start Foundation wil mensen, die een steuntje in de rug kunnen gebruiken om op de arbeidsmarkt te komen, helpen. Het gaat hierbij om onder meer vroegtijdige schoolverlaters, gehandicapten, vluchtelingen, ex-gedetineerden en (ex-) psychiatrische patiënten. Niet door ze individueel te begeleiden, maar door vernieuwende experimenten en ondernemingen te steunen. Dat doen we sinds 1998 met geld, advies en contacten. Start Foundation streeft naar een arbeidsmarkt waarop voor iedere burger van Nederland plaats is. In het bijzonder richt Start Foundation zich op de indirecte ondersteuning van personen die een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt hebben. Start Foundation investeert in experimentele projecten en in ondernemingen die een bijzondere bijdrage leveren aan het verbeteren van de positie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Start Foundation wil een toonaangevende maatschappelijke investeerder zijn die zich onderscheidt door een pro-actieve werkwijze bij het ontwikkelen van investeringsaanvragen en door een betrokken maar zakelijke werkrelatie. Over de financiële daadkracht zijn geen gegevens bekend. Stichting Meer dan Voetbal Wat is stichting Meer dan Voetbal? Voetbal is een populaire sport. Miljoenen mensen delen hun passie voor de sport in het stadion, thuis en in de buurt. Voetballers worden verheven tot helden, mensen leven toe naar het begin van een wedstrijd en de club is als een tweede thuis. Maar voetbal is meer dan spanning en sensatie. Het is een uitgelezen middel voor sociale integratie. Het stadion is een aansprekende leeromgeving voor jongeren die school links laten liggen. En als profvoetballers spreken over gevoelige onderwerpen als ‘wederzijds respect’ luisteren ze graag. Deze positieve kracht van (het betaald) voetbal kan ingezet worden voor maatschappelijke doelen, waardoor het imago van het voetbal verbetert, de bedrijfstak voetbal gezonder wordt en een impuls wordt gegeven aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Om hun missie te verwezenlijken werken ze samen met betaald voetbalclubs, de overheid, maatschappelijke organisaties en sponsors van het voetbal. Ze vervullen daarbij een ondersteunende en aanjagende rol. Om in voetbaltermen te blijven: ze laten zoveel mogelijk de bal het werk doen. Duurzaamheid, inventiviteit, teamwork, openheid en passie zijn hun waarden. Financiële daadkracht Op het symposium van Meer dan Voetbal werd door de staatssecretaris van VWS, mevrouw Bussemaker, bekend gemaakt dat de stichting Meer dan Voetbal kan rekenen op jaarlijks een aanzienlijk subsidiebedrag. Een specifiek bedrag is nog niet gepubliceerd. Wel is het van belang dat de financiële middelen indirect voort vloeien naar de BVO’s.

87

FMO fonds Wat is het FMO fonds? Het FMO fonds is een fonds ingesteld door de gemeente Breda en dus ook geheel beschikbaar voor diverse maatschappelijke projecten in Breda. Met het fonds wilt de gemeente Breda ideeën voor maatschappelijke ontwikkeling stimuleren. Ze willen dat zoveel mogelijk mensen alle kansen krijgen om mee te doen aan de Bredase samenleving. "Iedereen hoort erbij, iedereen doet mee". Het FMO is één van de pijlers. De gemeente staat open voor vernieuwende initiatieven op de terreinen zorg en welzijn, wonen en werk, onderwijs en cultuur. Ze willen samen met de burgers de sociale samenhang in de wijken en buurten versterken door Bredanaars met elkaar in contact te brengen, betrokkenheid tussen bewoners(groepen) te vergroten en (vrijwilligers)activiteiten te stimuleren. Ook willen ze samen met de burgers het meedoen van bepaalde groepen aanmoedigen. Financiële daadkracht Jaarlijks is er een bedrag beschikbaar van 2,5 miljoen euro, verdeeld over 4 jaar in totaal dus een budget van 10 miljoen. Het maximale subsidiebedrag per aanvraag is € 500.000 dit om meerdere projecten de kans te geven en zodat de focus niet bij een beperkt aantal projecten komt te liggen. 1.9 Overigen Naast de bovengenoemde subsidiemogelijkheden zijn er nog een aantal fondsen waar met name gebruik gemaakt kan worden voor pilot projecten. Het nadeel van pilot projecten is dat de financiële ondersteuning vaak maar van korte duur is en dus geen enkele zekerheid garandeert richting de toekomst. Het ICT fonds en het fonds voor onderwijsvernieuwing zijn hier voorbeelden van. Bijbehorende conclusies van op welke financieringsmogelijkheden NAC Breda de meeste kans maakt zijn opgenomen in de hoofdstuk 7, de aanbevelingen.

88

Bijlage 5 Uitwerking interviews kwalitatief onderzoek Uitwerking gesprek Drees Kroes (FC Twente) Kennismaking Drees Kroes is verantwoordelijk voor het MVO binnen Fc Twente. Hij heeft jarenlang gewerkt als projectmanager bij de gemeente Hengelo en heeft hierdoor een enorme ervaring opgebouwd met het organiseren van maatschappelijke projecten. Meneer Kroes heeft door zijn werkperiode bij de gemeente een netwerk op weten te bouwen wat bijvoorbeeld goed te pas komt bij het aanvragen van subsidies. Op welke manier is het MVO opgenomen in het beleid van Fc Twente? Dhr Kroes stuurt mij z.s.m het beleidsplan op van Fc Twente waarin precies staat beschreven hoe het MVO is opgenomen in het beleid van Fc Twente. Wel kon dhr Kroes mij al vertellen dat het maatschappelijke aspect opgenomen is in de kernwaarden van Fc Twente. Dit zijn voetbal, ambiancé en solidariteit. Solidariteit slaat dan op het MVO. Wat zijn de specifieke voordelen van MVO voor Fc Twente? Door het MVO laat Fc Twente zien zich solidair te voelen met haar omgeving. Twente doet iets terug voor zijn of haar trouwe supporters en laat dit dus niet alleen blijken op het veld maar ook door haar maatschappelijk karakter. Hierdoor wordt een band opgebouwd en goodwill gekweekt met de regio wat op diverse manieren van pas komt. Gedacht kan worden aan het gedrag van supporters op de tribunes maar ook aan de bereidwilligheid van sponsoren te investeren in Fc Twente. Zeker nu het MVO zo enorm in opkomst is, is dit voor bedrijven een mogelijkheid zijn of haar maatschappelijk karakter te tonen door te investeren in Fc Twente. Op deze manier geven zij Fc Twente dus niet alleen een financiële impuls op voetbalgebied maar ook voor het ontwikkelen van maatschappelijke projecten. Bij alle MVO-activiteiten van Fc Twente is een enorme media-aandacht op zowel landelijk als regionaal gebied. Journalisten gaan nou éénmaal liever naar een project van Fc Twente dan naar een project in een buurthuis. Welke MVO activiteiten organiseert Fc Twente? Alle MVO-activiteiten van Fc Twente zijn opgenomen in een stichting en hangt onder de naam “scoren in de wijk”. Op dit moment zijn er 3 supportwijken, 2 in Enschede en 1 in Hengelo. In deze wijken worden diverse projecten opgezet om de leefbaarheid te vergroten. Gedacht kan worden aan het neerzetten van pannakooien, de werkloosheid verminderen m.b.v. de zakelijke relaties van fc Twente, inspelen op de gezondheidsproblematiek enzovoort. Een overzicht van alle activiteiten is te vinden op de website van Fc Twente. Zijn deze projecten succesvol? Alle projecten die georganiseerd worden zijn succesvol, de één nog meer dan de ander. De naam Fc Twente zorgt voor een enorme impuls, wel is het zaak dat Fc Twente niet alleen zijn naam er aan verbind maar dat ze ook werkelijk een bijdrage leveren en hun belofte dus nakomen. Met name spelers werken erg stimulerend. Voor bijna alle maatschappelijke projecten die Fc Twente organiseert zijn wachtlijsten wat laat zien dat de animo erg groot is.

89

Met welke organisaties wordt samengewerkt? Door de grote omvang van het project is het noodzakelijk dat er met diverse organisaties wordt samengewerkt. Omdat voetbal natuurlijk de core-business van FC Twente is en blijft, is het door de samenwerking met diverse partijen mogelijk om maatschappelijk zo enorm actief te zijn. Enkele samenwerkingspartners zijn: -Woningbouwcoöperaties -Gemeente -Universiteit -Wijkbewoners -ROC’s -Sponsoren -CWI -Basisscholen -Bibliotheken -Ministeries -Provincie -VROM Hoe creëer je financieel draagvlak? Door de werkervaring van dhr Kroes als projectmanager van de maatschappelijke projecten in het verleden bij de gemeente heeft hij een groot netwerk op kunnen bouwen. Dit netwerk bestaat uit diverse maatschappelijke organisaties op zowel landelijk als regionaal gebied. Ook heeft hij directe ingangen bij mensen die subsidies verlenen. Verder is het verkrijgen van subsidies een kwestie van lobbyen bij de diverse subsidieverstrekkers. Uiteraard is het hebben van een goed projectplan cruciaal. Het snelst zijn subsidies te verkrijgen voor pilot-projecten, nadeel hiervan is dat het vaak maar gaat om een éénmalige financiële impuls en het dus geen continuïteit waarborgt. Verder adviseert dhr Kroes om “brutaal” te zijn door mensen aan te spreken die zo hoog mogelijk in de organisatie staan omdat hun ook daadwerkelijk de beslissing nemen. Enkele fondsen waarvan gebruik gemaakt kan worden:

� VSB fonds � Stichting doen � Skan-fonds � Ruimte voor contact � ICT fonds � Fonds voor onderwijsvernieuwing

Belangrijk! Speciale aandacht vanuit de gedachte van Teamplay@NAC verdient het zogenaamde “Taalgame” project waarin Fc Twente op dit moment participeert. Dit is een educatief spel dat kinderen spelenderwijs wegwijs maakt in taal. Fc Twente wordt hierbij gebruikt als onderwerp bij het spel. Een voorbeeld: kinderen krijgen een plaatje te zien van Fred Rutten, gevraagd wordt wat zijn functie is bij Fc Twente. Hierdoor vergroten kinderen hun woordenschat en moeten ze woorden op de juiste manier schrijven. Het wegwerken van een taalachterstand is hierbij een belangrijke doelstelling. Doordat Fc Twente gebruikt wordt als middel is het spel bij de kinderen enorm populair. Dit project wordt gefinancierd door een ICT-fonds en een fonds voor onderwijsvernieuwing. Volgens dhr Kroes is dit spel ook te implementeren bij NAC Breda.

90

Uitwerking gesprek Mike Jansen, programmamanager Meer dan Voetbal Hoe wordt zorggedragen voor continuïteit op het gebied van MVO bij BVO’s? Iedere BVO heeft een bepaalde strategie uitgestippeld wat meestal wordt vertaald in een beleidsplan. In een dergelijk beleidsplan worden een aantal doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen worden vaak opgenomen in:

� Sportieve doelstellingen, dit is tenslotte de core-business van een BVO. In de sportieve doelstellingen worden vaak voetbal-technische zaken omschreven. Een voorbeeld hiervan is het spelsysteem wat gepretendeerd wordt door de club.

� Financiële doelstellingen, dit vormt naast de sportieve doelstellingen een belangrijk aspect binnen een BVO omdat in het heden en verleden veel BVO’s problemen hebben om financieel gezond te zijn.

� Maatschappelijke doelstellingen, hierin wordt beschreven wat de BVO terug doet voor de regio. Iedere BVO heeft een andere prioriteit gegeven aan de maatschappelijke doelstellingen.

Welke thema’s worden vaak gebruikt door BVO’s bij het uitvoeren van maatschappelijke projecten? MVO bij BVO’s krijgt vaak uiting op de volgende gebieden

� Wijkadoptie, bekendste voorbeeld hiervan is “scoren in de wijk” wat gedaan wordt door FC Twente.

� Gezondheid, het landelijke project “scoren voor gezondheid” is hier een goed voorbeeld van. � Integratie � Onderwijs � Verbondenheid

Welke organisaties zijn vaak partners bij maatschappelijke projecten?

� Gemeente, deze zorgen vaak middels subsidies voor financiële hulp bij maatschappelijke projecten.

� Maatschappelijke organisaties, omdat BVO’s natuurlijk weinig knowhow in huis hebben op maatschappelijk gebied worden vaak maatschappelijke organisaties betrokken in diverse projecten.

� ROC’s, vaak zijn projecten gericht op jongeren en onderwijs met als indirecte doelstelling het verbeteren van waarden en normen van jongeren. Onderwijsinstellingen zoals bijvoorbeeld ROC’s worden dan betrokken in projecten. Teamplay@NAC is hier overigens een goed voorbeeld van.

� Sponsoren, vaak worden de zakelijke relaties benaderd van een BVO. Het project “niemand buitenspel” is hier een goed voorbeeld van”

� Supporters, belangrijk voor voetbalclubs is het benaderen van supporters voor het helpen bij maatschappelijke projecten. NAC Breda heeft minimaal 16.000 supporters, hiervan zijn er vast een aantal bereid te helpen bij maatschappelijke projecten. Daarnaast laat je als club zien ook toegankelijk te zijn voor de supporters

91

Welke mogelijkheden zijn er tot subsidiering? Er zijn diverse fondsen waar gebruikt van gemaakt kan worden. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

� Stichting Start � Stichting Doen � VSB fonds � Ministerie van VWS, Onderwijs en WW � Diverse pilot projecten zoals o.a. lezen schrijven”

Welke clubs zijn op dit moment voorlopers op het gebied van MVO? Voorlopers op het gebied van MVO zijn:

� FC Barcelona, goed voorbeeld hiervan is hun vergaande samenwerking met UNICEF. � Charlton Athletic, hier is het project “playing for succes” gestart.. � FC Twente, met name het project “scoren in de wijk” is vernieuwend in Nederland

92

Uitwerking gesprek Theo Mommers, directeur NAC Breda 1.Op welke manier is maatschappelijk ondernemen opgenomen in het beleid van NAC Breda? NAC Breda heeft een meerjaren beleidskader opgesteld wat betrekking heeft op de periode van het seizoen 2007/2008 t/m 2012/2013. In dit beleidskader heeft het maatschappelijk verantwoord ondernemen een belangrijke prioriteit. Het volgende staat hierover omschreven: Op maatschappelijk gebied wil NAC Breda uitgroeien tot een sterke identificatiemogelijkheid voor mensen uit de regio, die elk op hun manier met NAC meeleven, en tot de voornaamste maatschappelijke organisatie van Breda, met uitstraling naar de rest van zuidwest-Nederland. Door haar rol vormt NAC een bindende kracht in de maatschappij. NAC kenmerkt zich hierbij als creatief, gastvrij, vol passie, niemand bij voorbaat uitsluitend, een band scheppend, die band doorgevend van generatie op generatie, geworteld in de stad Breda. 2.Is hiervoor een bedrag opgenomen in de begroting? In het beleidskader is hier per jaarbasis een bedrag opgenomen van 500.000 euro. Qua personeel zullen 2 a 3 FTE’s onderdeel uitmaken van het maatschappelijk ondernemen van NAC Breda. 3.Hoe onderscheidt NAC Breda zich op het gebied van MVO t.o.v. andere BVO’s? Het grote onderscheidt wat NAC Breda maakt t.o.v. van andere clubs uit zich in het feit dat NAC het maatschappelijk ondernemen niet gebruikt als marketinginstrument maar dat het ook daadwerkelijk is geworteld in een beleidskader, kortom het maatschappelijk ondernemen bij NAC is puur. 4.Wat zijn voor NAC Breda de voordelen van maatschappelijk ondernemen? Door maatschappelijk verantwoord te ondernemen waarborgt NAC haar continuïteit richting de toekomst. Een goed voorbeeld hiervan is het nieuw te bouwen stadionkwartier wat zich gaat uiten in en rondom het stadion. Bij dit stadionkwartier zijn diverse partijen betrokken waaronder de gemeente Breda. Doordat NAC Breda zeer actief is op maatschappelijk gebied en zo laat zien meer te zijn dan alleen een voetbalclub, verlopen de gesprekken met o.a. gemeente en andere betrokken partijen positiever. 5.Welke rol kan NAC Breda spelen t.a.v. mogelijke nieuwe maatschappelijke projecten? Op dit moment is de NAC Street League weer een belangrijk item in het scala van maatschappelijk activiteiten. Richting de toekomst heeft de wijk Haagse Beemden prioriteit. Deze wijk is door minister Vogelaar en de gemeente Breda aangewezen als aandachtswijk. De concrete invulling van de rol van NAC Breda t.a.v. de Haagse Beemden is nog niet duidelijk. Dit zal ook opgenomen worden in mijn scriptie. Belangrijke vragen hierbij zijn:

� Wat speelt er op dit moment in de Haagse Beemden,kortom wat zijn de problemen en wat zijn de successen?

� Wat zijn de huidige succesfactoren van maatschappelijke projecten? � Hoe kijkt de politiek tegen de wijk Haagse Beemden aan?

Richting het nieuwe stadionkwartier heeft NAC Breda bewust geen ruimtes ingedeeld op maatschappelijk gebied. Dit omdat NAC op maatschappelijk gebied niet gevestigd wilt zijn in het stadion maar juist in de wijken omdat de activiteiten zich daar ook werkelijk afspelen. Wel staat het in de planning om maatschappelijke organisaties zoals Surplus samen met een onderwijsinstelling te vestigen in het stadionkwartier. Hierdoor zijn er in de toekomst korte lijnen op maatschappelijk gebied waar NAC alleen maar baat bij heeft.

93

Uitwerking gesprek Kelly Meeuwisse Jongerenwerker Vertizontaal 1.Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie waarin u werkzaam bent? Kelly is een jongerenwerker met het gebied Noord/West Breda als haar verantwoordelijkheid. De wijk die in dit gebied ligt is de Haagse Beemden. Jongerencentrum “De Kelder” wat gevestigd is in wijkcentrum “Het Kraaiennest” is het jongerencentrum waar Kelly voor verantwoordelijk is. Vanuit dit centra organiseert Kelly diverse activiteiten met en voor jongeren. 2.Bent u bekend met het begrip Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)?Zo ja wat verstaat u hieronder? Door de functie van jongerenwerker is zij uiteraard bekend met het begrip MVO. Dit speelt een belangrijke rol binnen de doelstelling van Vertizontaal, de organisatie waarvoor Kelly werkzaam is. Belangrijk in het kader van MVO vind Kelly dat de activiteiten niet gericht zijn op één doelgroep, verbondenheid speelt een belangrijke rol en belangrijk is dat de maatschappelijke activiteiten vooral door de jongeren zelf georganiseerd worden. 3.Bent u bekend met Teamplay@NAC? Door haar rol binnen Vertizontaal waarbij zij direct in aanraking komt met de NAC Street League is zij tevens bekend met Teamplay. 4.Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en teamplay@nac organiseren? Ja, zie vorige vraag. 5.Vindt u dat een betaald voetbalclub zich bezig moet houden met het organiseren van maatschappelijke projecten? De BVO’s van tegenwoordig hebben een grote verantwoordelijkheid richting de maatschappij, een BVO is namelijk vaak meer dan alleen een voetbalclub. Elke mogelijkheid die een BVO kan hebben bij het oplossen van maatschappelijk georiënteerde problemen moet aangegrepen worden. Dit omdat NAC Breda bij veel mensen aanzien heeft, mensen luisteren sneller naar iemand van NAC dan naar een jongerenwerker, omdat deze persoon in de beleving van veel inwoners nou eenmaal meer aanzien heeft. Daarnaast beschikt NAC over een uitgebreid netwerk wat van pas kan komen bij het organiseren van diverse maatschappelijke activiteiten. 6. Wat zijn de huidige problemen in de wijken? Kelly is jongerenwerker in de wijk Haagse Beemden en kan dus met name een inschatting maken van de problemen die zich afspelen rondom jongeren in de wijk Haagse Beemden. De meeste overlast wordt verzorgd door hangjongeren. Met name de buurten Donk, Heksewiel en Kesteren hebben hierbij de aandacht. Kesteren is een zogenaamde P-wijk wat staat voor prioriteitswijk. Een praktisch voorbeeldje hiervan is het kerkje bij de Donk waar jongeren s’avonds en s’nachts hangen en hierdoor geluidsoverlast veroorzaken en ook zorgen voor veel zwerfafval (blikjes bier ect.).

94

7. Wat wordt daar op dit moment aan gedaan? Jongerencentra proberen de jongeren zoveel mogelijk binnen deze centra te krijgen. Zo’n centra moet vertrouwelijk zijn/worden voor de jeugd. Vanuit deze centra worden activiteiten georganiseerd. Elke activiteit heeft zijn eigen specifieke doel. Wel dienen ze allemaal het doel om de wijk “Haagse Beemden” leefbaarder te maken. Jongeren worden gestimuleerd zelf activiteiten te organiseren. Hierbij kunnen ze rekening houden met de eigen specifieke wensen en krijgen de jongeren door het organiseren van een project een groter verantwoordelijkheidsgevoel. In het geval van de overlast door hangjongeren wordt getracht samen met de jongeren een hangplek te creëren. Dit gebeurd in overleg met de jongeren. Door zo’n hangplek te creëren op een plaats waar de buurt er geen last van heeft, heeft dit positieve invloed op de leefbaarheid in de wijk. 8. Zijn deze activiteiten succesvol? Waarom wel of niet? Veel projecten zijn succesvol. Dit wil zeggen dat de jongeren de activiteiten als “leuk” ervaren. Andere projecten mislukken omdat er niet genoeg rekening is gehouden met de specifieke wensen van de jongeren.Vaak zit er bij het organiseren van een project een maatschappelijke gedachte achter, maar het belangrijkste is dat de jongeren het project leuk vinden zodat ze er ook echt op af komen. Het uiteindelijke doel is een langdurige relatie op te bouwen met de jongeren zodat deze vertrouwen krijgen in de jongerenwerker. Door dit vertrouwen kunnen ze hun problemen bespreken met de jongerenwerker en kan er ook gezocht worden naar een oplossing. Tevens is er de gedachte dat zolang de jongeren binnen het jongerencentra zijn ze ook niet kunnen zorgen voor overlast. 9. Hoe worden de projecten gefinancierd? Veel van de projecten worden gefinancierd door de gemeente. Een specifiek voorbeeld hiervan zijn de BOS gelden. 10. Welke wijk(en) hebben prioriteit bij het bieden van maatschappelijke ondersteuning? De wijk Kesteren is aangewezen als een prioriteitswijk door de gemeente Breda. Deze wijk heeft dus prioriteit bij het bieden van maatschappelijke ondersteuning. 11. Om welke doelgroep gaat het hier? Het gaat om de doelgroep van 16 tot 23 jaar. Het zijn veelal allochtonen jongeren. Er is geen specifieke afkomst maar het betreft jongeren met diverse nationaliteiten. 12. Met welke partijen wordt er samengewerkt? Gemeente, Wijkagenten, Jeugdzorg, GGD, Breda-actief, Politie ect. 13.Welke rol zou NAC Breda en Teamplay kunnen spelen in het oplossen van deze problemen? NAC zal met name de naamsbekendheid kunnen gebruiken bij het prikkelen van de jongeren. Door middel van sport, wat vaak als een goed bindmiddel wordt beschouwd, maatschappelijke problemen op te lossen. NAC kan in de wijken structurele (sport)activiteiten organiseren zoals op dit moment al wordt gedaan met de NAC Street League. Daarnaast kan het ook een maatschappelijke betekenis spelen door andere activiteiten te organiseren zoals bijvoorbeeld spelers te laten praten met probleemjongeren. Een gesprek van 10 minuten met een NAC speler heeft meer invloed op een jongere dan een lang gesprek met een jongerenwerker. Jongeren moeten weer trots worden op hun eigen wijk, op dit moment hebben ze vaak geen respect voor hun eigen wijk. 14.Hoe zouden deze activiteiten gefinancierd/ondersteund kunnen worden? Kelly heeft geen inzicht hoe de diverse activiteiten gefinancierd zouden kunnen worden.

95

Is een NAC huis een optie? De reactie van Kelly op het voorstel van Robbert Prins om een wijkcentrum op te kopen en dit in te richten als NAC-huis om daar de diverse maatschappelijke activiteiten te ontplooien werd door Kelly als negatief ervaren. Ten eerste denkt Kelly dat dit praktisch en organisatorisch voor NAC niet haalbaar is. Er moet namelijk altijd een beheerder en gediplomeerd jongerenwerker aanwezig zijn. Ten tweede zijn de jongeren gehecht aan de jongerencentra die er op dit moment zijn. De vertrouwensband die zij met deze centra hebben opgebouwd is een langdurig proces. Als NAC nu ook weer met een centra zou komen zal dit lang nodig hebben om het vertrouwen te winnen van de jongeren. Op dit moment zijn er 3 jongerencentra in de Haagse Beemden namelijk De Kelder, Galaxy en Collors. Kelly denkt dus dat het als NAC zijnde beter is om daarin te investeren omdat dit al vertrouwd is voor de jongeren.

96

Uitwerking gesprek Hans van den Dungen, NAC Breda Commercie 1. Wat is het effect van maatschappelijke projecten op de zakelijke relaties van NAC Breda? De zakelijke relaties reageren doorgaans positief op de maatschappelijke projecten van NAC Breda. Bedrijven vinden het goed om te zien dat NAC Breda meer is dan alleen een voetbalclub en ook de verantwoordelijkheid pakt op maatschappelijk vlak. Juist omdat NAC Breda impact heeft op een grote groep uit de samenleving en dus ook sneller maatschappelijke doelen kan bereiken dan andere organisaties. Het uiteindelijke effect van maatschappelijke projecten op de zakelijke relaties is dat de band tussen de sponsoren en NAC Breda zelf sterker wordt, de betrokkenheid groeit. 2. Zijn de zakelijke relaties van NAC Breda geïnteresseerd in het ondersteunen van maatschappelijke projecten? Er is interesse vanuit de zakelijke relaties van NAC Breda om maatschappelijke projecten te ondersteunen. Een goed voorbeeld hiervan is de NAC Street League, een maatschappelijk project dat inmiddels door ondersteuning van de zakelijke relaties van NAC Breda kostendekkend is. 3. Op welke manier zouden de zakelijke relaties betrokken kunnen worden bij nieuwe maatschappelijke projecten? Zoals dhr Bus, verbindingsregisseur van de Haagse Beemden ook al in een eerder stadium aangaf zijn zakelijke relaties niet altijd geïnteresseerd in het donderen van geld. Een goed alternatief kan zijn dat bedrijven materialen beschikbaar stellen die niet meer gebruikt worden (bijvoorbeeld afgeschreven pc’s). Verder kan de kennis en het netwerk die bedrijven in huis hebben gebruikt worden bij de ontwikkeling en uitvoering van nieuwe maatschappelijke projecten. 4. Wordt er tijdens de huidige sponsorgesprekken aandacht besteed aan de MVO activiteiten van NAC Breda? Afhankelijk van hoe het sponsorgesprek verloopt wordt er aandacht besteed aan de maatschappelijke projecten van NAC Breda. Belangrijk is dat er altijd gekeken wordt naar de wensen van de klant. Liggen deze op maatschappelijk vlak dan zal er zeker aandacht worden besteed aan de diverse maatschappelijke projecten van NAC Breda.

97

Uitwerking gesprek Jan Franken, medewerker FMO-fonds 1.Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden op het gebied van MVO binnen u organisatie? Ik ben binnen de gemeente Breda verantwoordelijk voor het FMO-fonds. Met het fonds willen we ideeën voor maatschappelijke ontwikkeling stimuleren. We willen dat zoveel mogelijk mensen alle kansen krijgen om mee te doen aan de Bredase samenleving. Het motte van het FMO-fonds is: "Iedereen hoort erbij, iedereen doet mee". 2.Bent u bekend met teamplay@NAC? Ja, door mijn werkzaamheden in de maatschappelijke sector ben ik ook bekend met teamplay@NAC en alle andere maatschappelijke activiteiten die NAC Breda organiseert. 3.Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en teamplay@nac organiseren? Zie vraag 4 4.Vindt u dat een betaald voetbalclub zich bezig moet houden met het organiseren van maatschappelijke projecten? Ik vind het enorm positief dat NAC Breda haar maatschappelijke rol zo serieus neemt. Sport kan als middel enorm goed gebruikt worden om maatschappelijke vraagstukken in de diverse wijken in Breda op te lossen. Het positieve imago wat NAC Breda heeft werkt met name op de jongeren enorm stimulerend. Doordat NAC Breda in het eerste elftal ook diverse jongens heeft van buitenlandse afkomst kunnen zowel allochtone als autochtone jongens zich met NAC Breda identificeren, hierbij wordt NAC Breda als rolmodel gebruikt. Daarnaast beschikt NAC Breda over een enorm groot zakelijk platform wat ook gebruikt kan worden bij het ondersteunen van maatschappelijke projecten. 5. Hoe actief is Breda t.o.v. andere steden op het gebied van MVO? De gemeente Breda is in vergelijking met andere steden actief op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Op maatschappelijk vlak speelt het FMO-fonds hier een belangrijke rol in. De gemeente heeft 10 miljoen euro beschikbaar gesteld om projecten met een maatschappelijk karakter te ondersteunen. Daarnaast heeft de gemeente Breda goede contacten met de diverse woningbouwcoöperaties waadoor hun samenwerking, ook op maatschappelijk vlak, positief verloopt. 6. Wat is de doelstelling van de gemeente Breda t.a.v. MVO? Op dit moment is er nog geen concrete doelstelling geformuleerd. Omdat MVO enorm in opkomst is verwacht ik dat er binnen een jaar een duidelijke doelstelling is geformuleerd op het gebied van MVO binnen de gemeente Breda. 7. Welke afdelingen binnen de gemeente Breda zijn betrokken bij maatschappelijke verantwoord ondernemen? MVO wordt binnen de gemeente Breda breed gedragen. De afdelingen milieu, economische zaken, communicatie en werkgelegenheid maken onderdeel uit van het MVO binnen de gemeente Breda.

98

8. Is de gemeente Breda vrij in het bepalen van de maatschappelijke projecten die men begeleid of worden deze vanuit de overheid gestuurd? Landelijk gezien worden er een aantal maatschappelijke speerpunten benoemd waaraan Breda aandacht moet besteden. Dit gaat met name over de opvang van bijvoorbeeld dak en werklozen. Toch heeft Breda enorm veel vrijheid in het bepalen van welke projecten men financieel ondersteund. Dit omdat iedere gemeente zijn eigen specifieke “problemen’ heeft. 9.Welke wijken hebben prioriteit bij het bieden van maatschappelijke ondersteuning en waarom? De wijken Heuvel, Driesprong, Brabantpark en Haagse Beemden hebben prioriteit bij maatschappelijke ondersteuning. In de Haagse Beemden gaat het met name om het gedeelte Kesteren. 10.Wat zou de rol van Teamplay en NAC kunnen zijn bij het oplossen van deze maatschappelijke problemen? Het huidige project, de NAC Street League is een enorm goed project waarin verschillende maatschappelijke aspecten terugkomen. Vooral het wijkgerichte is een groot pluspunt. Mogelijk kan NAC Breda in de toekomst een rol spelen op het fysieke vlak, door bijvoorbeeld een rol te spelen bij het aanleggen van nieuwe trapveldjes in de wijk Haagse Beemden. Hierbij kunnen de zakelijke contacten van NAC als middel gebruikt worden om gedeeltes van zo’n trapveldje te financieren en of in te richten. Verder kan NAC middels het organiseren van voetbalgerelateerde activiteiten indirect een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in de wijken. Belangrijk is dat ook de meisjes worden betrokken bij deze activiteiten. 11.Hoe zouden deze activiteiten gefinancierd/ondersteund kunnen worden?

Middels gelden uit het FMO-fonds en mogelijke landelijke subsidies kunnen deze projecten ondersteund worden.

99

Uitwerking gesprek Marlies van Ginneken, medewerkster Vertizontaal Algemene vragen 1.Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie waarin u werkzaam bent? Marlies is verantwoordelijk voor kwaliteit en innovatie binnen Vertizontaal. Daarnaast geeft zij advies aan andere medewerkers bij nieuwe projecten. Ten slotte zoekt Marlies ook constant naar subsidiegelden waarvoor Vertizontaal in aanmerking komt. 2.Bent u bekend met het begrip Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen(MVO)?Zo ja wat verstaat u hieronder? Dat iedereen (bedrijven,particulieren ect) zijn of haar verantwoordelijkheid pakt op maatschappelijk gebied. 3.Bent u bekend met Teamplay@nac? Marlies is bekend met Teamplay omdat ze ook betrokken is bij diverse projecten van Teamplay. 4.Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en Teamplay@nac organiseren? Door de betrokkenheid die Marlies heeft bij de diverse projecten van NAC Breda en Teamplay is zij op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en Teamplay organiseren. 5.Vind u dat een betaald voetbalclub zich bezig moet houden met het organiseren van maatschappelijke projecten? Dat Betaald Voetbal Clubs een meerwaarde kunnen zijn en in het geval van NAC Breda ook al werkelijk zijn is duidelijk. NAC Breda heeft een enorme aantrekkingskracht op inwoners en dat met name op de jeugd uit Breda en omstreken. NAC Breda kan door zijn uitstraling vaak net wel de juiste snaar raken bij de mensen terwijl andere maatschappelijke instanties hier moeite mee hebben. 6.Waaruit bestaan jullie werkzaamheden? Vertizontaal betrekt mensen actief bij de samenleving en biedt hen kansen op ontmoeting en ontwikkeling. Ze verbinden mensen met elkaar en met de samenleving om bij te dragen aan een sociale samenleving en om uitsluiting te voorkomen. 7.Wat zijn de huidige problemen in de wijken? Marlies heeft niet een precieze kijk op wat de problemen zijn per wijk in Breda. Hier moet het interview met de jongerenwerker en buurmedewerker duidelijkheid in verschaffen. Wel heeft zij een algemene kijk op de problemen die er spelen en dat zijn de volgende:

� Sociale isolatie van ouderen � Jongeren in de wijken G. Majella, Heuvel, Westeinde, Tuinzigt, Kesteren, Geeren en

Driesprong zorgen voor overlast. 8. Welke doelgroep veroorzaakt deze problemen? Doelgroep verschilt per probleem. Verdere uitleg via buurt en jongerenwerkers.

100

9.Wat wordt daar op dit moment aan gedaan door uw organisatie? Er zijn diverse jongerencentra in Breda waar jongeren terecht kunnen en waar activiteiten georganiseerd worden gericht op een positieve ontwikkeling van deze jeugd. Een goed voorbeeld hiervan zijn de diverse BOS-projecten. Verdere uitleg ook via buurtmedewerker. 10.Met welke partijen word er samengewerkt? Met diverse partijen werkt Vertizontaal samen. Dit verschilt ook per project. Voorbeelden van samenwerkingspartners zijn:

� Onderwijsinstellingen � Leerplichtambtenaren � Politie � GGD � Justitie � Leerplichtambtenaren � Teamplay

11.Zijn deze activiteiten succesvol? Per project verschilt het succes en daarnaast is het succes of de effectiviteit moeilijk te meten. Wel zijn er al wel zeker goede voorbeelden. Zo zijn diverse jongerenwerkers in het verleden als jongere zelf betrokken geweest bij projecten die gericht waren op het verbeteren van o.a. hun gedrag. Deze jongere zijn nu zelf actief als jongerenwerker en weten op deze manier dus goed waar er speelt onder de probleemjongeren. 12.Hoe worden deze activiteiten gefinancierd? Alle projecten worden gefinancierd door gemeentelijke gelden. 13. Zijn er in het verleden projecten geweest gericht op het oplossen van de besproken problemen? Welke zijn succesvol geweest en welke zijn geflopt? Hier heeft Marlies, mede door haar korte werktijd bij Vertizontaal geen goed beeld van. Dit moet ook direct worden besproken met jongeren en buurtmedewerkers. 14.Welke rol zou NAC Breda en Teamplay kunnen spelen in het oplossen van maatschappelijke problemen? Bij diverse amateurclubs is behoefte aan een steward (zie het krantenbericht uit BN De Stem). NAC Breda werkt al lange tijd met stewards en heeft dus de kennis paraat om deze stewards op te leiden en te plaatsen bij activiteiten van NAC Breda. Een mogelijk nieuw project kan zijn dat amateurclubs waar NAC Breda een samenwerking mee heeft één persoon binnen hun club kan aanwijzen om een stewardopleiding te volgen bij NAC Breda. Ook zouden stagiaires van Teamplay en stewards die nog in opleiding zijn bij NAC Breda hun stage kunnen lopen bij deze amateurverenigingen. Verder hebben diverse amateurverenigingen gebrek aan professioneel kader binnen hun vereniging. Zo worden spelers van seniorenelftallen ingezet als jeugdtrainer maar beschikken zij over geen of geringe kennis. NAC Breda zou mogelijk deze mensen een korte opleiding kunnen geven. Hierbij kunnen maatschappelijke aspecten als normen en waarden ook behandeld worden.

101

Artikel BN De Stem

Nieuw: stewards bij jeugdvoetbal

door Cyril Rosman. donderdag 07 februari 2008 | 06:55 | Laatst bijgewerkt op: maandag 11 februari 2008 | 10:17

Donderdag 7 februari 2008 - BREDA - De Bredase voetbalclub Boeimeer wil op zaterdagen stewards rond laten lopen op het terrein om de sfeer tijdens wedstrijden van de jeugdelftallen goed te houden. Voor zover de KNVB weet, is er nog geen enkele andere club in Nederland die zoiets doet.

Bij profclubs zijn stewards al niet meer weg te denken. Bij topduels in het amateurvoetbal zie je ze ook wel eens. Maar als het aan Boeimeer ligt, lopen er binnenkort ook stewards rond tijdens de wedstrijden van de jeugdelftallen van die club. "Wij willen op zaterdag, als de jeugd speelt, graag mensen bij de velden hebben rondlopen die letten op misdragingen van spelers en publiek en de mensen daarop aanspreken", zegt Jos Verdonschot, voorzitter van de club uit de wijk Haagse Beemden. Het idee is ontstaan na gesprekken met de wijkagent. Boeimeer houdt zich, mede vanwege enkele incidenten in het verleden, al jaren bezig met normen en waarden op het veld. Er is zelfs een apart bestuurslid voor aangesteld. We hebben 35 jeugdelftallen, dus zijn een vrij grote club", zegt Verdonschot. "We willen dat er stewards zijn die akkefietjes kunnen sussen voordat ze uit de hand lopen. Daarnaast moeten ze rondlopende jeugdleden aanspreken als die zich misdragen door bijvoorbeeld ballen bij een veld weg te schieten. Ook zullen ze ouders die zich langs de lijn te veel met het spel bemoeien op hun gedrag wijzen. Daar loopt nu ook een Sire-campagne over: 'Geef kinderen hun spel terug'. Tenslotte moeten de stewards ook als vraagbaak dienen: weet u waar veld c is? Op het districtskantoor van de KNVB in Breda en op het landelijke bureau in Zeist hebben ze nog niet eerder van een dergelijk initiatief gehoord. Ook Sjaak van der Kroon, manager van het district West II, waar Den Haag en Rotterdam onder vallen, is verrast. "Amateurclubs willen wel eens stewards inzetten bij een topduel tussen de eerste elftallen. Maar bij de jeugd, dat zegt me niets. Of het een goed idee is? Eigenlijk is het erg dat het nodig is." Bij Boeimeer hebben ze intussen de vacature voor steward bij de lokale vrijwilligerscentrale aangekaart. Verdonschot: "Maar we hebben er nog geen reacties op gekregen. Jammer."

102

Uitwerking gesprek Martien Smit, directeur Breda Actief 1.Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie waarin u werkzaam bent? Ik ben directeur van Breda-actief en heb dus de eindverantwoording over alle werkzaamheden van Breda-Actief. 2.Bent u bekend met het begrip Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen(MVO)?Zo ja wat verstaat u hieronder? Ik ben zeker bekend met het begrip MVO. Ik ben zelfs de oprichter van de landelijke brancheorganisatie waarin diverse grote partijen participeren zoals gemeenten en het bedrijfsleven. Wel is het heel belangrijk dat er onderscheid wordt gemaakt tussen MVO, wat staat voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en MBO wat staat voor Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. Maatschappelijk Betrokken Ondernemen heeft betrekking op de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda organiseert. 3.Bent u bekend met Teamplay@NAC Binnen Breda-Actief is men bekend met Teamplay@NAC 4.Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en teamplay@nac organiseren? Ja, zie vraag 4 5.Vindt u dat een betaald voetbalclub zich bezig moet houden met het organiseren van maatschappelijke projecten? Als maatschappelijk betrokken persoonlijkheid juich ik het zeer toe dat NAC Breda zich bezig houdt met maatschappelijk georiënteerde activiteiten. De trigger NAC Breda kan vooral als middel worden gebruikt om maatschappelijke problemen op te lossen. Wel is het enorm belangrijk dat NAC Breda met verschillende partijen samenwerkt en niet de arrogantie heeft te denken dat ze alle kennis zelf in huis hebben. 6.Waaruit bestaan jullie werkzaamheden? Kort gezegd uit het bevorderen en ondersteunen van sport en vrijwilligerswerk in Breda. Op de website tref je een uitgebreide beschrijving aan van alle activiteiten. 7.Wat zijn de huidige problemen in de wijken? Iedere wijk heeft zijn eigen specifieke problemen. Voor een specifiek verslag van alle problemen verwijs ik je graag door naar Vertizontaal, die hebben daar een beter beeld van. 8. Welke wijken hebben prioriteit? Het is erg gevaarlijk om één specifieke wijk te omschrijven als prioriteitswijk. Vaak gaat dan alle maatschappelijke aandacht naar één wijk waardoor de andere wijken hieraan een tekort hebben. Dat de Haagse Beemden en dan met name Kesteren prioriteit heeft bij maatschappelijke ondersteuning is een feit. 9.Welke doelgroep veroorzaakt die problemen? Iedere doelgroep veroorzaakt zijn eigen specifieke problemen, Vertizontaal heeft een beter zicht op de specifieke problemen.

103

10.Wat wordt daar op dit moment aan gedaan door uw organisatie? Wij stimuleren deelname aan vrijwilligerswerk en sport om welzijn en gezondheid in Breda te bevorderen. Een belangrijk onderdeel hierbij zijn de BOS-projecten. Deze projecten zijn gericht op Buurt, Onderwijk en Sport. Verder ondersteunt Breda-Actief verenigingen bij het voeren van beleid en het begeleiden van maatschappelijke stages. 11.Met welke partijen wordt er samengewerkt? Breda-Actief werkt met een groot aantal organisaties samen. Samenwerking is hierbij de basis van het wel of niet slagen van maatschappelijke projecten. Organisaties waarmee wordt samengewerkt zijn o.a. Vertizontaal, Gemeenten, Wijkraden,Politie, Verenigingen en Fondsen 12.Zijn deze activiteiten succesvol? Met name de BOS-projecten zijn erg succesvol omdat hier ook weer diverse koppelingen worden gemaakt. Ten eerste het bevorderen van de leefbaarheid in de buurten, daarnaast het bevorderen van onderwijs en tot slot sport gebruiken als middel om normen en waarden te bevorderen. 13.Hoe worden deze activiteiten gefinancierd? De helft van alle activiteiten wordt gefinancierd door de gemeente Breda. De rest van de gelden komen uit het bedrijfsleven, onderwijs en uit fondsen. 14.Welke rol zou NAC Breda en Teamplay kunnen spelen in het oplossen van deze problemen? Ik adviseer om de koppeling te maken met al bestaande projecten, het wiel hoeft namelijk niet opnieuw uitgevonden te worden. De BOS-projecten is een project waarbij NAC zich heel goed kan aansluiten. Op het gebied van het bevorderen van de leefomgeving in de buurten kan NAC Breda vooral een bemiddelende rol spelen tussen gemeente en de wijken. De stichting Teamplay heeft ook een traject wat zich bezig houdt met onderwijs en verder kan NAC Breda middels clinics in de wijken een invulling geven aan het sportgedeelte. Verder kan NAC Breda bij een wedstrijd waarbij het stadion niet helemaal uitverkocht is deze tickets aan Breda-Actief doneren. Hiermee kunnen vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor andere ook eens naar een wedstrijd van NAC Breda.

104

Uitwerking interview Harry Bus, verbindingsregisseur Haagse Beemden 1.Wat zijn uw taken en verantwoordelijkheden binnen de organisatie waarin u werkzaam bent? Harry Bus is verbindingsregisseur in de Bredase wijk Haagse Beemden. Zijn taak is om de leefbaarheid binnen deze wijk te optimaliseren. De leefbaarheid is kort in te delen in drie kernwoorden:

� Sociaal� Veiligheid is hier een belangrijke verantwoordelijkheid bij � Fysiek� De verantwoordelijkheid omtrent speelvelden is hierbij belangrijk � Economie� Bedrijven in de wijk moeten warm gemaakt worden om hun maatschappelijke

verantwoordelijkheid in de wijk te tonen. 2.Bent u bekend met het begrip Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)?Zo ja wat verstaat u hieronder? Harry is zeker bekend met het begrip MVO dit mede door zijn werkverleden in diverse sociale functies in de gemeente Arnhem. Harry verstaat onder het begrip MVO met name dat bedrijven hun verantwoordelijkheid pakken in de wijken waarin zij gevestigd zijn. Bedrijven steken niet vaak geld in maatschappelijke organisaties maar ze kunnen wel hun kennis en mogelijk materialen, zoals bijvoorbeeld afgeschreven pc’s doneren. 3. Bent u bekend met Teamplay@nac? Harry heeft in het verleden contact gehad met Leon Aerssens en is door dit contact ook bekend met teamplay@nac . 4.Bent u op de hoogte van de maatschappelijke activiteiten die NAC Breda en teamplay@nac organiseren? Door zijn functie als verbindingsregisseur toont Harry veel interesse in de NAC Street League en overige maatschappelijke projecten. 5.Vindt u dat een betaald voetbalclub zich bezig moet houden met het organiseren van maatschappelijke projecten? Gezien de resultaten die Teamplay@nac nu al boekt stimuleert Harry de maatschappelijke betrokkenheid van NAC Breda enorm. Hij vind het een meerwaarde voor de club, gemeente en maatschappelijke organisaties. 6. Wat zijn de huidige problemen in de wijk Haagse Beemden? Het grootste probleem in de Haagse Beemden is het drastisch tekort aan goede voorzieningen voor de jeugd in de leeftijdsgroep 12 t/m 23 jaar. Er zijn ongeveer 30.000 jongeren in de Haagse Beemden maar er is geen één fatsoenlijke kroeg waar jongeren bijvoorbeeld kunnen biljarten. Door het tekort aan voorzieningen gaan de jongeren de straat op met alle negatieve gevolgen van dien. 7. Wat wordt daar op dit moment aan gedaan? Op dit moment word er een wijkanalyse gemaakt waarin bekeken wordt waar de problemen zich afspelen in de wijken. Hierin worden dus de zwakke plekken van wijk Haagse bloot gelegd. Op dit moment worden de jongeren, bijvoorbeeld door jongerenwerkers, te weinig bereikt. Zo zijn jongerencentra maar vier dagdelen per week open. Dit zijn met name politieke keuzes waardoor de financiële middelen voor dit soort jongerencentra niet toereikend zijn om meer open te zijn.

105

8. Zijn deze activiteiten succesvol? Waarom wel of niet? Op dit moment zijn er dus nog weinig structurele activiteiten om de problemen in de wijk Haagse Beemden op te lossen. Belangrijk bij mogelijke nieuwe activiteiten is dat er diverse samenwerkingsverbanden worden gezocht. 9. Wat is de rol van uw organisatie in het oplossen van de huidige problemen? De belangrijkste functie van een verbindingsregisseur in het oplossen van de huidige problemen is het initiatief nemen in het bij elkaar brengen van verschillende partijen. 10. Zijn er in het verleden projecten geweest gericht op het oplossen van de besproken problemen? Welke zijn succesvol geweest en welke zijn geflopt? Er zijn geen structurele activiteiten gericht op het oplossen van de problemen in de wijk Haagse Beemden. Wel zijn er een aantal kleinschalige projecten geweest van de wijkraad van de Haagse Beemden. Door de beperkte middelen is het effect van deze activiteiten nihil. Vertizontaal heeft in het verleden een project gedraaid t.b.v. allochtone vrouwen om deze uit hun sociale isolement te halen. Dit project was redelijk succesvol. 11. Welke wijk(en) hebben prioriteit bij het bieden van maatschappelijke ondersteuning? De buurten Kesteren, Muizenberg, Gageldonk en Kievitsloop hebben vanuit de Haagse Beemden behoefte aan maatschappelijke ondersteuning. 12. Om welke doelgroep gaat het hier? Jongeren zijn de belangrijkste doelgroep in het oplossen van de maatschappelijke problemen. De specifieke doelgroep is een mengeling van autochtone en allochtone jongeren waarbij het opvalt dat het om een relatief grote groep Cambodjaanse en Vietnamese jeugd gaat en relatief weinig Marrokaanse en Turkse jongeren. De Surinaamse en Antilliaanse jongeren zijn daar in tegen wel weer goed vertegenwoordigd in de wijk Haagse Beemden. Opvallend is bovendien dat 25 % van de wijk Haagse Beemden bestaat uit jongeren. Dit is landelijk gezien een hoog gemiddelde. Daarnaast zijn veel bewoners import en komen oorspronkelijk uit de randstad. 13.Welke rol zou NAC Breda en Teamplay kunnen spelen in het oplossen van deze problemen? NAC Breda kan samen met andere organisaties zoals bijvoorbeeld Vertizontaal, Breda-actief en de gemeente activiteiten/projecten organiseren in de wijk. De NAC Street League is in dit opzicht al een heel goed initiatief. Op dit moment heeft de gemeente een potje van 36.000 euro beschikbaar gesteld waarmee jongeren hun eigen project kunnen realiseren. Mogelijk kan de know-how die NAC in huis heeft gebruikt worden bij het stimuleren van projecten die de jongeren zelf organiseren. 14.Hoe zouden deze activiteiten gefinancierd/ondersteund kunnen worden? Nadat een goed projectplan is geschreven moet er met een dergelijk initiatief “de boer op worden gegaan”. Voor een goed plan is in Nederland altijd geld beschikbaar meent Harry.

106

Uitwerking Vragen Jongerencentrum Galaxy

Kennen jullie de NAC Street league?Zoja, wat vinden jullie hiervan?

Van de 10 ondervraagde jongeren kende slechts 1 de NAC Street League. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de naamsbekendheid nog niet optimaal is. Mogelijke oorzaak hiervan kan zijn dat er slechts één team is uit heel de wijk Haagse Beemden. Dit komt door de geringe bruikbare speelveldjes in de wijk, iets wat met name voor de gemeente Breda een aandachtspunt is. Worden er genoeg activiteiten georganiseerd door jongerencentrum Galaxy?

De algemene reactie was dat het activiteitenaanbod niet enorm groot was. Zo is het jongerencentrum maar maximaal 4 dagdelen per week open waarvan 2 dagen voor jongeren en 2 dagen voor kinderen. Helaas is Galaxy op woensdagmiddag nu gesloten wegens het gebrek aan financiële middelen. Wat vinden jullie leuke activiteiten die Galaxy op dit moment organiseert en welke zijn minder leuk?

Met name de disco valt in de smaak bij jongeren. Deze is op vrijdagavond van 21.00 tot 23.00 uur. Activiteiten als tafeltennistoernooien en darttoernooien worden door de lange wachttijden als minder leuk ervaren. Door het geringe materiaal kunnen maar weinig jongeren tegelijk spelen.

Zijn er genoeg openbare speel en sportplaatsen in de wijk?

Het antwoord op deze vraag was werd door iedere jongere stellig met “nee” beantwoord. Het gebrek aan speelplaatsen is een duidelijk struikelblok in de wijk Haagse Beemden.

Vinden jullie dat NAC zich in samenwerking met Vertizontaal moet bezighouden met het organiseren van activiteiten voor jullie? Een mogelijke participatie van NAC Breda bij het organiseren van maatschappelijk georiënteerde projecten werd door alle jongeren toegejuicht. Ze zouden het een enorme meerwaarde en stimulans vinden als NAC Breda hierin een rol gaat spelen. Wat zouden jullie willen wat voor activiteiten dat NAC in samenwerking met Vertizontaal voor jullie zou organiseren? Samen met de kinderen hebben we gebrainstormd wat de mogelijke rol van NAC Breda zou kunnen zijn. Hieronder een aantal voorbeelden:

� De huidige jongerencentra meer een NAC Breda uiterlijk geven d.m.v. posters, muren in het geel zwart schilderen, foto’s ect.

� Organiseren van rondleidingen voor jongeren in het NAC Stadion. � Geven van clinics, dit kan op straat maar ook op trapveldjes. � Met een groep jongeren een bezoek brengen aan een wedstrijd van NAC Breda. � NAC Street League verder uitbereiden met meer teams uit de Haagse Beemden.