Ademtocht september-oktober 2014

24
Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: L. Declerck, J. Maertenstraat 26, 8200 BRUGGE 2 - Afgiftekantoor: 8200 Brugge-Mail – P2A8313 TIJDSCHRIFT VAN ADEM-TOCHT VZW 34e jaargang nr. 1 – september en oktober 2014 (verschijnt vijfmaal per jaar: februari, mei, augustus, oktober, december)

description

 

Transcript of Ademtocht september-oktober 2014

Page 1: Ademtocht september-oktober 2014

Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: L. Declerck, J. Maertenstraat 26, 8200 BRUGGE 2 - Afgiftekantoor: 8200 Brugge-Mail – P2A8313

TIJDSCHRIFT VAN ADEM-TOCHT VZW

34e jaargang nr. 1 – september en oktober 2014(verschijnt vijfmaal per jaar: februari, mei, augustus, oktober, december)

Page 2: Ademtocht september-oktober 2014

22

colofonADEM-TOCHTReligieuze kernbewegingvoor mensen op rijpere leeftijd

VOORZITTERS EN PASTORESInterdiocesaan

ERIC BRUNEELFazantenlaan 14, 8450 Bredenetel. 059 32 20 [email protected] VANDEN BERGHEKoninginnelaan 149 bus 102, 8670 Koksijdetel. 058 51 22 [email protected]

Bisdom Antwerpen

MIA VERBANCKKoninklijke laan 91 bus 5, 2600 Berchem0495 28 65 [email protected]

Bisdom Brugge

MARIA SEURINCKDelaeystraat 58, 8830 Hoogledetel. 051 70 14 500473 21 16 [email protected] WEYTSOude Molenweg 24-26, 8377 Meetkerketel. 050 31 22 750473 84 97 [email protected]

Bisdom Gent

RENÉE SMETEendenplasstraat 33, 9940 Evergemtel. 09 357 75 [email protected] VERHEGGENSint-Lievenslaan 268, 9000 Genttel. 09 225 59 [email protected]

Bisdom Hasselt

HUBERT SCHEPERSHerebaan-West 127, 3530 Houthalentel. 011 52 21 [email protected]

Bisdom Mechelen - Brussel

KAMIEL DE WITTEBurchtstraat 27, 1933 Sterrebeektel. 02 731 19 [email protected] STOFFELENKleine Wouwer 29 bus 7, 1860 Meisetel. 02 269 83 [email protected]

ADEM-TOCHTTijdschrift van de v.z.w. Adem-Tocht

REDACTIEHerman Anné, Eric Bruneel, Edith Cardoen,Ria Grommen, Hubert Schepers, Piet Thomas,Céline Van Acker, Jan Vanden Berghe,Achille Venmans, Mia Verbanck

GESPREKSBIJLAGENGuido Debonnet

VORMGEVINGW. Vanhaelemeesch

LIDGELD(werkjaar september tot juni)binnenland: 14,00 eurotwee huisgenoten: 18,00 euro‘steunabonnement’: 20 euro - 30 euro …

REKENINGNUMMERSInterdiocesaanIBAN: BE69 4348 1481 7178BIC: KREDBEBBAdem-Tocht, Nieuwpoortsesteenweg 112G bus 3.02,8400 Oostende

Bisdom AntwerpenIBAN: BE64 4190 1330 1152BIC: KREDBEBBAdem-Tocht, Spoorweglaan 137, 2610 Wilrijk

Bisdom BruggeIBAN: BE73 7380 0798 6960BIC: KREDBEBBAdem-Tocht, Diocesaan Centrum GroenhoveBosdreef 5, 8820 Torhouttel. 050 74 56 28 (vrijdag 10 uur - 16 uur)

Bisdom GentIBAN: BE70 2900 2286 3325BIC: GEBABEBBAdem-Tocht, Oudenaardsesteenweg 48, 9000 Gent

Bisdom HasseltIBAN: BE47 0013 6240 2180BIC: GEBABEBBAdem-Tocht, Kloosterstraat 27, 3990 Peer

Bisdom Mechelen-BrusselIBAN: BE13 0014 8665 5039BIC: GEBABEBBAdem-Tocht, Wolvertemsestwg 97 bus 2,1850 Grimbergen

Foto’s:Mia Verbanck, p. 4, 5, 6, 13, 19, 20, 21, 22, 24Carlos Ervinck, p. 21

Page 3: Ademtocht september-oktober 2014

3

huwelijk in Rome. Een thema dat ons allen ter harte gaat. We hopen dat de Kerk hoopvolle wegwijzers uitzet die naar meer liefde leiden. De moeite waard om het daarover te hebben met elkaar en samen te bidden voor het goede verloop van die synode.

Interdiocesaan is een werkgroep een nieuwe folder aan het ontwerpen. Hoe verwoorden we best de grondpijlers van onze beweging voor de nieuwe generatie mensen die hun actieve loopbaan beëindigd hebben? Heb jij suggesties, kruip in je pen en laat het ons weten. Heb je mooie foto’s die de teksten licht en kleur kunnen geven, mail ze ons. Het moet ons aller bekommernis zijn wegen te zoeken om jongere senioren Adem-Tocht te leren kennen. Hoe doen we dat op een haalbare en efficiënte wijze? Heb je daarover ideeën, ze zijn welkom.

In november kiezen we de thema’s voor de artikels voor het werkjaar 2015-2016. Graag verneemt uw diocesaan voorzitter welke onderwerpen jouw kring voorstelt. Bespreek dat in de vergadering van september en oktober en stuur ze voor 1 november op naar uw diocesaan voorzitter. Alvast bedankt voor uw inbreng.

Van 20 tot 25 oktober 2014 heeft het internationaal congres van Vie Montante plaats in Namen. Het thema is “Les aînés dans un monde en mutation: défis et ouverture” (“De ouderen in een wereld in verandering: uitdagingen en mogelijkheden”). Wij hebben in de Algemene vergadering de vragen ter voorbereiding van het congres besproken en de tekst doorgestuurd naar het internationaal secretariaat. Op donderdag 16 oktober is er in de namiddag een eucharistieviering in de

edito

Twee grootse evenementen zorgden ervoor dat iedereen ergens bij hoorde. Op zondag 25 mei gingen we naar de stembus. We steunden een politieke partij of gaven onze stem aan een kandidaat die onze voorkeur genoot. We sloten ons aan bij een politieke groep en waren ’s avonds blij of ontgoocheld met de behaalde score. Wat ook de uitslag was, we hadden het gevoel erbij te horen, samen met zo veel gelijkgezinden. Het geeft een innerlijke kracht te ervaren dat zo veel anderen dezelfde overtuiging hebben. Je hoort erbij en dat besef is hartverwarmend.

Ook de periode van het WK-voetbal is zo’n unieke gelegenheid om mensen samen te brengen. Samen voor het grote scherm in steden en dorpen, samen met huisgenoten en vrienden voor het kleine scherm in de huiskamer. Samen voor een ploeg supporteren, ermee begaan zijn. Jubelen als de Rode Duivels een doelpunt maken, samen verdrietig zijn als ze een match verliezen. Samen de zenuwen door de keel voelen gieren wanneer het spannend wordt en als ontspanning samen iets drinken op het verdere succes. Het doet deugd die samenhorigheid te ervaren. Je hoort erbij en dat geeft vleugels.

Heb jij ook datzelfde gevoel, nu het nieuwe werkjaar van Adem-Tocht zich aankondigt? Opnieuw samen met vrienden naar de eerste kringvergadering. Zullen ze er nog allemaal zijn, zijn er nieuwe gezichten, zal het nog even gezellig en leerzaam zijn?Allemaal vragen, die door je hoofd gaan terwijl je op weg bent.

In het artikel van onze pastor Jan verwijst hij naar de komende synode over het gezin en het

HOOR JIJ ERBIJ?

Page 4: Ademtocht september-oktober 2014

4

kathedraal van Namen en om 17.00 uur wordt een receptie aangeboden. Ieder lid van Adem-Tocht is er welkom.

Ik wens jullie een aangenaam, zinvol en verrijkend werkjaar vol luisterbereidheid en open dialoog.

Zorg dat je erbij hoort.

Woord van de interdiocesaan pastor

Straks, van 5 tot 19 oktober 2014, vindt in Rome een buitengewone bisschoppensynode plaats over “de pastorale uitdagingen voor het gezin in de context van de evangelisatie”. Het zal er dus ook gaan over een aantal hete hangijzers, zoals het condoom en de pil, de communie voor echtgescheidenen in een nieuwe relatie, het homohuwelijk, abortus… Ik vermoed dat de aanwezige bisschoppen er vooral zullen kennismaken met de uiteenlopende manieren waarop in onze Kerk wereldwijd over die onderwerpen gedacht en gehandeld wordt. Gelukkig krijgen ze daarna een jaar om dat alles te laten bezinken om dan volgend jaar in oktober, op een “gewone” bisschoppensynode, besluiten te formuleren.

Op 12 mei jl. vond aan de KU Leuven een studiedag plaats in dat verband. We kregen informatie over de resultaten van de enquête bij ons – die zijn trouwens op het internet te vinden (1) – en daarna werd vanuit diverse hoeken commentaar geleverd. Ik heb vooral iets onthouden van wat prof. Roger Burggraeve ter sprake bracht. Als emeritus doceert hij ethiek aan het Internationaal Instituut voor Catechese en Pastoraal “Lumen Vitae” te Brussel, o.a. over liefde en vruchtbaarheid. Hij vertelde hoe een Afrikaanse student hem eens interpelleerde na een les waarin het over homoseksualiteit ging. Hoelang moest het nog duren vooraleer die Europeanen zouden ophouden te denken dat die Afrikanen “nog zover niet zijn als zij”? Dat superioriteitsgevoel van ons… Om te beletten dat dit ons in het binnenkerkelijk debat parten zou spelen vroeg hij zich af of we de term ‘afwijkend’ (afwijkend van ‘de norm’) niet beter zouden vervangen door ‘heterodox’. Een andere mening, een ander gedrag heeft evenveel recht van bestaan als het onze – maar is alleen ‘anders’. Zo veralgemenen we niet langer ‘onze’ norm – maar erkennen we gewoon het verschil.

Misschien zit daar ook iets in voor onze groepen in Adem-Tocht? Het zou me verbazen als we het over alles altijd eens zouden zijn met elkaar. Lukt het dan om met die verschillende meningen goed om te gaan? Ik stelde bij mezelf ooit vast dat ik het anders-zijn van een moslim gemakkelijker kon aanvaarden dan dat van een medegelovige. Dat een moslim over een aantal kwesties anders zou denken, was van te voren ingecalculeerd. Van die medegelovige niet…

Lode Aerts gaf in dat verband nog een interessante bedenking mee op de bijzonder boeiende bezinningsdag van Adem-Tocht voor het bisdom Brugge (op 22 mei jl.) (2) Het ging over dit vers uit de brief van Paulus aan de christenen van Filippi: “Maak mijn vreugde volledig door uw eenheid van denken, uw eenheid in de liefde, uw saamhorigheid en eensgezindheid.” (Fil.

Genegen, Erik Bruneel, interdiocesaan voorzitter

Page 5: Ademtocht september-oktober 2014

5

2,2) (3) Vanuit zijn kennis van het Hebreeuws wees hij er op dat het niet gaat om “hetzelfde denken”, dat men eerder zou moeten vertalen als “eenheid van voelen”, “hetzelfde voelend”. En welk gevoel dan? Liefde, genegenheid, hartelijkheid – natuurlijk.

Lukt het ons om die gevoelens te bewaren, over de verschillen in onze kringen heen? Ik wens het u allen van harte toe!

Jan Vanden Berghe, interdiocesaan pastor

WEBSITEhttp://www.kerknet.be/microsite/ademtocht/

(gespreksbijlagen staan centraal op de startpagina bij ‘nieuws’)

PS - Trouw aan mijn verleden bij Pax Christi kan ik het niet nalaten uw aandacht te vragen voor de komende vredesweek (21 september – 2 oktober), onder het motto “Geen haat, praat!”. Dit sluit ergens aan bij het gespreksthema van de voorbije maand juni, denk ik. Meer info: www.vredesweek.be.

–––––––––––––(1) Zie: www.kerknet.be/(2) De tekst van zijn lezing vindt u op de website van Adem-Tocht.(3) Lode Aerts citeert hier de Willibrordbijbel (1956). De Nieuwe Bijbelvertaling klinkt zo: “Maak mij volmaakt gelukkig door eensgezind te zijn, één in liefde, één in streven, één in geest.”

Verder in dit nummerTHEMA VOOR SEPTEMBER:

“De nieuwe parochie: de weg is nog te gaan”,Karel D’Huys, Caroline Van Audenhoven, Mathieu Voets

“Bemoediging”, gebedTHEMA VOOR OKTOBER:

“Zal ik met je meegaan? - Het boek Tobit”, Geert DedeckerNieuws uit de beweging

Onze dierbare overledenen“De oorlog voorbij”, Jozef Vandromme

Page 6: Ademtocht september-oktober 2014

6

Vele leden van ADEM-TOCHT zijn sterk aanwezig in het parochiegebeuren. Ze gaan geregeld naar de zondagsviering of zijn actief bezig met een of ander uitzicht van de pastoraal. Zo maken zij de veranderingen mee vanop de eerste rij. Ze worden er actief bij betrokken, maar niet zonder vragen en reserves, niet zonder twijfels en pijn. De huidige evolutie laat ook de mensen die een stapje verder van de parochie en de kerk staan, niet onverschillig.Om een beeld te krijgen van wat er gaande is, vroeg de redactie twee mensen om een bijdrage: één diocesane beleidsverantwoordelijke, priester Karel D’Huys, vicaris voor de parochies in het bisdom Hasselt, en een lokale be-leidsverantwoordelijke, mevrouw Caroline Van Audenhoven, die er een van haar medewerkers bij betrok, de heer Mathieu Voets, beiden behorend tot de Sint-Antoniusparochie in Leuven.

DE VISIE DIE DE VERANDERINGEN

AANSTUURT EN BEGELEIDTKarel D’Huys

Vicaris D’Huys gaat om te beginnen in op de visie die de veranderingen aanstuurt en begeleidt …

Zowat alle bisdommen in Vlaanderen zijn in hun aanpak van de parochiepastoraal onderweg naar een nieuwe realiteit. De diverse visieteksten – meestal nog heel recent – spreken over federaties, pastorale eenheden, pastorale zones, pastoraal in de stad … Enkele voegen er een voorzichtig pijltje richting ‘nieuwe parochie’ aan toe, voor later. Maar het nieuwe is er nu al, als een watermerk in het papier van die visieteksten.

De nieuwe parochie: de weg is nog te gaanThema voor september

Page 7: Ademtocht september-oktober 2014

7

Het ‘nieuwe’ …

Wat is er ‘nieuw’ in die hergroepering van parochies tot een nieuw landschap voor de territoriale pastoraal? In schaalvergroting alleen ligt het nieuwe niet. Hetzelfde maar dan groter, kan immers niet. Want de nabijheid is niet meer dezelfde. ‘Onder de kerktoren’ verandert van inhoud. De sociologische gemeenschap van dorp, buurt, stadswijk zal zich moeten heroriënteren … Men heeft reeds voldoende gewezen op de grenzen van schaalvergroting. Rekbaarheid van mensen en van relaties is beperkt, verschraling komt om de hoek kijken … Dat kan niet de bedoeling zijn. Kwantitatieve schaalvergroting alleen levert niet het beoogde resultaat op. Nochtans missen critici van schaalvergroting soms ook het punt. De minste stap achteruit ten opzichte van wat de gewoonte was, is dan een bewijs van de onjuistheid van het nieuwe project. Het alternatief? Vaak alleen het oude, vertrouwde. Opgepast voor sclerose. Ongewijzigd beleid bij gewijzigde omstandigheden is niet vruchtbaar voor de toekomst.

In de zoektocht naar het ‘nieuwe’ van, zeg maar, de nieuwe parochie kan een vrij gekend schema vanuit de religieuze congregaties helpen. Iemand heeft een droom, een visie, weet mensen rond zich te verzamelen om die visie mee te dragen en te realiseren. Vanuit die droom ontwikkelen ze samen activiteiten. Geleidelijk wordt een organisatiestructuur uitgebouwd. In die volgorde, van één tot vier, groeien religieuze bewegingen, in die volgorde gaan ze ook teloor. De visie verschraalt, de verzamelde groep valt uiteen, activiteiten verminderen, de structuur – het secretariaat – houdt het langst stand. De bekoring van allen die ‘nieuw leven’ willen blazen in hun organisatie, ook kerkelijke, is te willen starten langs de verkeerde kant: de structuur hervormen, opnieuw meer en

betere activiteiten … Terwijl het beproefde schema zegt: begin opnieuw bij één, aan de kant van de droom!

Zich richten op Christus

Dat is de richting die verschillende kerkelijke documenten inslaan bij hun uitnodiging voor een zoektocht naar een nieuwe vaart, ook in onze parochiepastoraal. Reeds het conciliedocument over de kerk, Lumen Gentium, spreekt, vertrekkend vanuit het Christusmysterie, éérst en vooral over de kerk als Volk Gods, pelgrimerend onderweg vanuit zijn roeping en gericht naar zijn voltooiing en toekomst, het Rijk Gods. Pas daarna is er sprake van het hiërarchische ambt en van het gestructureerde instituut. In zijn recente brief De vreugde van het Evangelie wijst Paus Franciscus de kerkorganisatie de weg naar bekering tot verkondigende pastoraal, vanuit een persoonlijke ontmoeting met Christus. Innerlijke vernieuwing, persoonlijk en als instituut, begint aan de kant van de visie. Uitdagingen opnemen om effectief veranderingen aan te vatten, is het resultaat van een resolute keuze. Paus Franciscus stelt: “Minstens de beslissing nemen om zich door Hem te laten ontmoeten, Hem elke dag zonder ophouden te zoeken.” (De vreugde van het Evangelie, nr. 3)

Het evangelie in zijn leven toelaten, en vanuit de ervaren vreugde niet anders kunnen dan dit evangelie met anderen delen, is de motor van vernieuwing. Zo’n missionaire houding gaat voor op elke vorm van structurele vernieuwing. Stilaan ontwaakt die missionaire geest ook in de parochiepastoraal. Merkwaardige vaststelling: concrete initiatieven wrikken haast ongemerkt de pijlers van de oude parochiestructuren los. Mensen werven en op hun krachten aanspreken, gebeurt haast noodzakelijk over grenzen van

Page 8: Ademtocht september-oktober 2014

8

Kerkgebouwen

Wat met de kerkgebouwen? De vraag is inderdaad waar morgen de thuis van de christelijke gemeenschap is, het kerkgebouw als huis van God en huis van de gemeenschap. Welke kerken als vaste baken in het parochielandschap worden geprofileerd, welke, naar verhouding met de nodige liturgische ruimte, een nevenbestemming vinden, welke eventueel een nieuwe bestemming kunnen krijgen: het is een schijnbaar onmogelijke denkoefening, maar ze heeft alles te maken met kiezen voor het ‘nieuwe’, en vanuit die keuze uitdagingen aangaan, niet in het minst die van het loslaten.

De weekendvieringen

In deze reflectie over de weg naar nieuwe pastorale eenheden en parochies, hebben we een beschouwing over de zondagsbeleving en de eucharistieviering tot nu gereserveerd. We starten reorganisaties nochtans vaak met het meest praktische. Hoeveel zondagsmissen kunnen er nog zijn? Waar? Wie zal wanneer voorgaan? Toch mag het herschikken van eucharistievieringen niet het startpunt van reorganisatie zijn. De zondagse eucharistie heeft immers de omkadering van heel het kerkelijke leven nodig. Ze voert het leven van de kerk namelijk tot haar hoogtepunt en is er tegelijkertijd de bron van. De eucharistie bouwt een ‘nieuwe’ gemeenschap op, over de grenzen heen, gastvrij en open, Gods Volk onderweg. Hoeveel vieringen? En waar? Eigenlijk is dit van secundair belang, als er tenminste binnen de eenheid één zondagse eucharistieviering is, op een vast uur, liefst op een vaste plek, waaraan de ‘dragende mensen’ ook deelnemen. Diaconie, verkondiging, catechese, een brede

gemeenschappen heen in een verruimde horizon. De hedendaagse vragen van mensen om sacramenten passen al lang niet meer in het oude kader van de plaatselijke gemeenschap. Dat vraagt een aanpak in een ruimer sociologisch perspectief. De missionaire situatie van vandaag doet de grenzen tussen oude, aparte pastorale werelden vervagen. De territoriale parochies worden stilaan ook geroepen voor de wereld van rusthuizen, instellingen, ziekenhuizen op hun grondgebied. Zo komt stilaan het model van pastorale eenheden op ruimere schaal in het vizier. Geen schaalvergroting om zichzelf, maar een beweging vanuit innerlijke noodzaak, als antwoord op behoeften en noden die verschuiven. Het stemt hoopvol.

Gewijden en leken

Tot de roeping van de parochie, ook in nieuwe constellaties, behoort een visie omtrent het herderschap. Daarbij zal men altijd uitgaan van de wezenlijke band tussen de lokale kerk, met zijn bisschop, en de territoriale indeling en groepering van mensen in parochies. Onder meer het ambtelijke priesterschap, ook als het ‘tegenover’ in de gemeenschap, maakt die band zichtbaar. Toch kan het parochielandschap niet voortdurend op maat van het aantal priesters worden gewijzigd. Een correct samenspel van de verschillende ambten en bedieningen en van ieders talenten en charisma’s is de aangewezen weg. Priesters, diakens en lekengelovigen hebben elkaar hierin te vinden en aan te vullen. In de nieuwe vormen van pastorale eenheden zal de aandacht ook uitgaan naar reële verantwoordelijkheid voor leken in de gemeenschappen. Haalbare verantwoordelijkheid met draagkracht, vraagt om een haalbare schaalgrootte.

Page 9: Ademtocht september-oktober 2014

9

gebedscultuur ..., kortom, de hele waaier van de pastoraal zal vanuit zulk eucharistisch bewustzijn gevoed worden. De vriendschap van de christenen onderling, met de Heer en met de medemensen in de samenleving, vindt hier verbinding.

Tot besluit

De nieuwe parochie: de weg is nog te gaan. Het is de titel, mij doorgegeven voor deze bijdrage. Het klinkt als een programma voor de toekomst. De parochie mag dan een eeuwenoude structuur en levende realiteit zijn, eerbiedwaardig en kerkjuridisch gezien

met een ijzersterke gezondheid, ze heeft als instituut evengoed als ieder lid van deze gemeenschap nood aan bekering, verdieping en terugkeer naar de bron, telkens weer. Het is mijn wens dat we enigszins beantwoorden aan wat De vreugde van het Evangelie van paus Franciscus zo treffend als krijttekening en model van ‘parochie zijn’ aan de wereldkerk voorlegt: “…een gemeenschap van gemeenschappen, een heilige plaats waar dorstigen zich komen laven om hun weg voort te zetten en een centrum van waaruit men voortdurend missionair wordt gezonden.” (De vreugde van het Evangelie, nr. 28)

Karel D’HuysBisschoppelijk vicaris parochies bisdom Hasselt

DE ‘NIEUWE’ PAROCHIE IN DE PRAKTIJK …Caroline Van Audenhoven en Mathieu Voets

De volgende gedachten zijn gebaseerd op een ‘levensechte’ ervaring in onze Sint-Antonius van Padua-parochie in Heverlee. In 2006 werden wij geconfronteerd met het plotse overlijden van onze pastoor Paul Peeters. Er werd geen andere priester aangesteld. Onze parochie is verder gegaan op het elan en in de geest van onze overleden pastoor. Hij had tijdens zijn jaren in de parochie al veel opengetrokken, leken – mannen en vrouwen – veel kansen gegeven: voor de voorbereiding van vieringen, het mee voorgaan erin, in de voorbereiding van eerste communie en vormsel … Hij legde heel sterk de klemtoon op gemeenschapsvorming, ontmoetingen. ‘Samen-gedragen-verantwoordelijkheid’ was het leidmotief en dat blijft het tot op vandaag.

In het vicariaat Mechelen-Vlaams-Brabant is Pinksteren 2016 de datum waarop de pastorale zones in werking moeten zijn. In elke pastorale zone moet er dan een nieuwe structuur werkzaam zijn, bestaande uit een Zoneploeg, met een zonepastoor en veldverantwoordelijken voor liturgie, verkondiging, catechese, diaconie …, een Zoneraad, met een vertegenwoordiging vanuit de vroegere parochies en een Economische Raad, met een afgevaardigde in de dekenale VZW, een afdelingsverantwoordelijke en overige leden. Binnen die pastorale zone is er één zondagskerk waar de eucharistie op zondag gegarandeerd wordt. Daarnaast kunnen er nog één of twee bijkerken zijn. Die reorganisatie zou de kerk in Vlaams-Brabant nieuw leven moeten inblazen. Zo eenvoudig is het!

Maar is dit ook echt wel zo eenvoudig?

In een aantal parochies is de pastorale werking quasi nul: er zijn slechts enkele mensen

Page 10: Ademtocht september-oktober 2014

10

aanwezig in de weekendviering, men slaagt er niet in om medewerkers te vinden, de priester en pastoraal vrijgestelden rennen van her naar der … Een situatie die niet langer houdbaar is, noch voor de priester, noch voor de vrijwilligers.Er zijn echter ook andere parochies. Daar waar een hele equipe in een samen-gedragen-verantwoordelijkheid ‘parochie maakt’. Daar waar priesters mogen voorgaan in goed voorbereide vieringen. Daar waar mensen mogen zijn wie ze zijn, en waar lief en leed gedeeld wordt. Daar waar aandacht is voor kinderen en jongeren en waar ouderen en zieken niet vergeten worden. Daar waar het broeit en bloeit door activiteiten en ontmoetingen. Daar waar op zondag ‘gemeenschap’ gevierd wordt rond het Woord en het Brood. Daar waar men openstaat voor anderen en bereid is elkaar te ondersteunen. Daar waar mensen dienend en gevend parochie vormen.

Twee totaal uiteenlopende situaties, met daartussenin uiteraard een grote verscheidenheid. Dat is de basis van waaruit men vertrekt voor de vorming van een pastorale zone.

Wat nu al duidelijk wordt …

In de parochies die aan de grond zitten, is men sneller bereid om in te stappen in het zonemodel. Men hoopt daardoor een oplossing te vinden voor wat niet meer functioneert. De parochies met een bruisend leven zijn geen vragende partij om te verruimen: zij wensen verder te gaan op hun elan. De medewerkers zijn niet zomaar bereid om zich in te zetten voor een groter geheel.

Uiteenlopende situaties met veel vraagtekens die we vanuit diverse oogpunten kunnen benaderen. Mogelijke oplossingen vragen een open geest, zowel vanuit de geloofsgemeenschappen als vanuit het kerkelijk beleid.

Enkele uitgangspunten …

Eenheid in verscheidenheid

In de wereldkerk is de ‘kerkelijke’ situatie in Zuid-Amerika bijvoorbeeld moeilijk vergelijkbaar met die in Oost-Europa. Dat is ook zo in ons eigen Vlaanderen. We geloven allemaal in dezelfde God maar de manier waarop we ons geloof uitdrukken is vaak verschillend. Dat heeft onder meer te maken met culturele achtergronden, leeftijd, opvoeding, geschiedenis van de parochie … Die verscheidenheid is een rijkdom waarmee men best rekening houdt bij mogelijke veranderingen.

Veranderen waar nodig, behouden wat leeft

We mogen er niet blind voor zijn, de veranderingen zijn gaande: minder gelovigen, zeker ook minder kerkgangers, hun vergrijzing, minder priesters … En er staan ons nog uitdagingen te wachten: actieve medewerkers behouden, mogelijk grote uitgaven voor onderhoud van kerken en parochiale infrastructuur… Maar ook wat dat betreft is, zoals reeds aangegeven, de situatie niet overal gelijk. ‘Uitdovende’ gemeenschappen verdienen de nodige aandacht en ondersteuning want ook daar verdienen gelovigen respect. ‘Levende’ gemeenschappen

Page 11: Ademtocht september-oktober 2014

11

hebben een goede basis met vieringen, beleving van de sacramenten, actieve verenigingen, gemeenschapsvormende activiteiten, diverse ontmoetingsmomenten … Zij kunnen eigenlijk op eigen kracht verder op voorwaarde dat ze voldoende vertrouwen en ruimte krijgen binnen de kerkelijke structuren.

Priesters en gevormde lekenvoorgangers

De priesters, de gewijde dienaars, verdienen respect en waardering. Maar … wat als er steeds minder priesters zijn, priesters ouder worden en er zo goed als geen nieuwe priesters komen? Het zou van weinig respect ten aanzien van hen getuigen als de kerkelijke overheid hen in een stresserende en eigenlijk erg ondankbare situatie brengt door hen steeds maar meer parochies te laten bedienen en hen alleen maar te laten voorgaan in de eucharistie. Dan hebben zij vaak weinig voeling met de plaatselijke geloofsgemeenschap. Ook voor die problemen dringen er zich andere oplossingen op.

Priesters die nog actief zijn kunnen zich best inzetten in geloofsgemeenschappen die het moeilijker hebben. Zij kunnen daar een belangrijke ondersteuning bieden en een vertrouwensband opbouwen. In ‘levende’ gemeenschappen kan men vertrouwen geven aan lekenvoorgangers, mannen en vrouwen die die rol op zich willen nemen en ook bereid zijn hiervoor de nodige vorming te volgen. Men zou hierin zeer ver kunnen gaan: voorgaan in de eucharistie. Dat is in de huidige situatie wellicht nog niet haalbaar maar we mogen die evolutie niet uitsluiten. Woord- en communiediensten zijn echter wel een haalbaar en waardevol alternatief. Ook het inschakelen van gelegenheidsvoorgangers, bv. priesters op rust, in samenwerking met leken blijft een zinvol alternatief. Gelovigen hebben immers het recht om ‘samen rond de tafel van de Heer te zitten, het brood te breken en te delen’.

Structuren versus gelovige dynamiek

Structuren geven vorm aan een samenleving en bieden ook een houvast. Maar structuren kunnen ook verstikkend of verlammend zijn en een spontane dynamiek in de weg staan. De kunst en de uitdaging voor bedenkers en beheerders van structuren is om een gezond evenwicht te vinden tussen het bieden van zekerheden en het toelaten en aanmoedigen van de aanwezige dynamiek. Dit geldt ook in kerkverband. Hoe kan de kerkelijke overheid instaan voor de nodige basisvoorzieningen en voor een algemeen organisatorisch en religieus kader én terzelfdertijd ruimte geven aan plaatselijke geloofsgemeenschappen om mee te zorgen voor de concrete invulling? ‘Luisteren naar’ en ‘rekening houden met’ zijn attitudes die vele geloofsgemeenschappen toch echt wel verwachten.

Samenwerking zoeken

Los van ‘opgelegde’ structuren is samenwerking over grenzen van parochies en geloofsgemeenschappen heen zeker zinvol en aangewezen. Ervaringen en goede praktijken uitwisselen, teksten van vieringen doorgeven, gezamenlijke editie van Kerk & leven…, het zijn maar enkele voorbeelden van een mogelijke samenwerking. Ook rond het beleven van sacramenten zijn er al samenwerkingsvormen. Maar die samenwerking heeft ook grenzen.

Page 12: Ademtocht september-oktober 2014

12

VRAGEN TER BESPREKING1. Wens je sommige ideeën, passages, woorden … verduidelijkt te zien?2. Wat treft je in het artikel?3. Kan je even vertellen welke veranderingen er de laatste jaren

in jouw parochie hebben plaatsgevonden?4. Met welke veranderingen ben je blij? Met welke heb je het moeilijk?5. Hoe zie jij de parochie of de geloofsgemeenschap van de toekomst? Hoe wens jij je daarvoor mee in te zetten?

Noodzakelijke of opgelegde verplaatsingen naar elders om daar eucharistie te vieren kan ook tot gevolg hebben dat mensen afhaken of het onmogelijk maken om na de eucharistieviering elkaar nog in een gezellige sfeer te ontmoeten. Vrijwilligers kunnen niet altijd overtuigd worden om zich in te zetten voor een groter geheel.

Proces versus product

We mogen ervan uitgaan dat er, gezien die diverse evoluties, op termijn veranderingen nodig zijn. Maar dat hoeft daarom niet overal op dezelfde manier en in hetzelfde tempo te gebeuren. Het proces dat door deze veranderingen op gang is gebracht is belangrijker dan het ‘product’ of het eindresultaat dat men voor ogen heeft.

Een van bovenaf opgelegd eindproduct, hoe goed het ook bedoeld moge zijn, roept veelal weerstand op. Dialoog en inspraak zijn en blijven sleutelwoorden om tot een goed en gedragen resultaat te komen. Veranderingen doorvoeren vraagt tijd. Veranderen om te veranderen is niet aangewezen, zeker niet daar waar het huidige ‘product’ nog steeds voldoet aan de verwachtingen.

Caroline Van AudenhovenMathieu Voets

De teksten hierboven zijn een weergave van de – verschillende – visie en praktijk in twee bisdommen. Nog andere bisdommen leggen eveneens eigen accenten. Het artikel fungeert dus eerder als toetssteen voor de ervaringen van de leden in het eigen bisdom, de eigen pastorale eenheid of parochie. Het is goed dat we daarmee rekening houden in het gesprek.

Page 13: Ademtocht september-oktober 2014

13

VRAGEN TER BESPREKING

Wij proberen te bidden, samen,en toch elk vanuit het eigen hart. Zend uw heilige Geest,gooi de vensters openin ons leven,in onze gemeenschap,in onze wereld.Leg uw vuurin onze kleine woorden.En laat ons echte woorden sprekendie een vonk van liefdedoen overslaan. Amen.

Bemoediging God, onze Vader,wij kunnenniet anders dan toegevendat wij soms moedeloos zijnen zelfs angstig. Soms vragen wij ons af:wat kan er toch gebeurenom de kerken ons leven en kracht te geven? Wij openen ons hart voor U.Wij wachten, wij verwachten,eensgezind in de vriendschap.

Page 14: Ademtocht september-oktober 2014

14

‘Laat mij nou mijn eigen weg maar gaan ook al zijn er heel wat beet’re wegen. Jagend achter de liefde aanen God wie weet kom ik jou tegen…’

(Liselore Gerritsen)

HET VERHAAL

Ergens in de marge van de Schrift staat een heel mooi sprookjesverhaal. Het is al vele eeuwen oud, en toch spreekt het vandaag nog altijd mensen aan.Moet je horen: er was eens een man, en zijn naam was Tobit. Hij was een vrome Jood uit de stam van Naftali. Toen de Assyrische legers Israël waren binnengevallen was hij naar Ninive gedeporteerd, ver weg van huis en vaderland.Tobit was een goed en eerlijk mens. Hij was getrouwd met Anna, en tot hun groot geluk hadden zij samen een zoon gekregen: Tobias. In Ninive viel het leven nog wel mee. Als inkoper van het koninklijk hof deed Tobit zijn best om goed te doen voor zijn mede-mensen. Hij deelde brood uit, maakte gevangenen vrij, ging doden begraven. Maar dan slaat plots het noodlot toe. Het is Pinksterfeest, een grote Sabbat. En net op het moment dat het gezinnetje aan tafel wil gaan, komt Tobias zijn vader zeggen dat er in de buurt een aanslag is gepleegd. Een Joodse man is door onbekende terroristen overvallen – zijn lijk ligt ginds nog op straat…

IJlings gaat Tobit het slachtoffer weghalen en be-graven, ook al mag dat eigenlijk niet. Doodsbenauwd komt hij van zijn gevaarlijke missie thuis. Zijn ogen, zijn lijf en zijn ziel zijn moe. Onder een afdak probeert hij wat bij te komen. Tot er per ongeluk vanuit de goot een klad vogelpoep in zijn ogen valt. Met de slag ziet hij geen steek meer voor zijn ogen.Tobits ogen hebben te veel gezien. Hij is oud geworden, is blind en verblind. Balling in Assyrië en balling in eigen huis. In een vertwijfeld schietgebed drukt hij bij God de wens uit snel te mogen sterven.

Zo mooi, zo blond en zo alleen…

Precies tezelfdertijd, maar honderden kilometers daarvandaan, verkeert (!) een jong meisje al

Zal ik met je meegaan?Het boek Tobit, een inspiratiebron

Thema voor oktober

Page 15: Ademtocht september-oktober 2014

15

‘Gevecht van Jakob met de engel’ van Inka Klinckhardt (foto Mia Verbanck)

evenzeer in grote nood. Moet je horen wat haar overkomt: reeds met zeven mannen had zij huwelijksplannen. Maar telkens wanneer zij met haar nieuwe vrijer naar bed wil gaan, wordt de jongeling door de boze demon Asmodeüs fataal ter dood gebracht. De buren en het personeel roddelen erover. De paparazzi liggen op de loer, de boulevardpers staat er vol van. Wat scheelt er toch met prinses Sara? Enne… ligt de schuld voor alle narigheid ook niet een beetje bij haar? Jaagt zij niet zelf elke huwelijkskandidaat de gordijnen in zodra het menens wordt? Sara heeft een groot verdriet. Zij vraagt God om snel te mogen sterven…De verteller van ons sprookje hapt nu even naar adem. Om ons daarna meteen gerust te stellen: geen paniek – alles komt wel goed! ‘Het gebed van Tobit en Sara vond verhoring bij de Allerhoogste. En Rafaël werd gezonden om beiden te genezen, om de witte vlekken van Tobits ogen weg te nemen, om Sara aan Tobias tot vrouw te geven en de boze demon in de boeien te slaan.’ (3,16-17) Wie meespeelt in deze soap-serie weet nog van niets, maar wij horen dat er straks een engel komt met een drievoudige opdracht. Hij zal genezer van Godswege zijn, heelmeester en ogen-opener. Hij wordt relatietherapeut, mag mensen aan mensen teruggeven. En hij drijft demonen uit. Asmodeüs wordt weldra voorgoed verbannen naar Egypte – dat is Bijbels gesproken: Angstland, Nergens-land…

Een oude vader stuurt zijn zoon op reis…

Terug naar Ninive. Tobit leeft daar in de waan dat hij weldra zal sterven. Ineens moet hij weer denken aan een grote schat die hij ooit aan een ver familielid in Medië in bewaring heeft gegeven. Dus roept hij Tobias bij zich, die met dat spaarpotje van papa een flinke stap vooruit kan zetten in het leven. Tobias moet op zoek naar de erfenis van zijn vader. Maar… de jongen is bang voor het grote avontuur, want het is zo’n lange weg, en wie weet of hij ooit wel weer veilig thuiskomt?

Geen nood – er wordt iemand gezocht die met hem mee wil gaan, een betrouwbare reisgezel die in het buitenland de weg wel kent. En als bij wonder komt er direct één uit de hemel gevallen: de engel Rafaël (maar Tobias beseft in de verste verte niet dat dit een engel is – hij ziet er immers zo gewoon, zo menselijk uit. Hij presenteert zichzelf trouwens als Azarias, een volksgenoot!).

Adieu dan maar. Vaart wel! God zegene en beware jullie – en tot ziens, misschien… Met de zegen van vader Tobit en een dikke zoen van moeder Anna gaan zij op weg.

De schone slaapster en de jonge prins...

Onderweg, aan de oever van de Tigris, duikt een grote vis op uit het water. ‘Tobias, jij moet met dat monster vechten! Vang de vis, en haal er gal, lever en hart uit. Bewaar dat alles goed. Met lever en hart kan men demonen verdrijven. En met de gal geneest men blinde ogen…’ Het is zijn engelbewaarder die zo spreekt.

Tobias wint het gevecht op leven en dood met de vis. De avond valt en zijn gezel stelt voor logies te vragen bij een zekere Raguël, die daar vlakbij moet wonen. Meteen vertelt hij over Sara, de dochter van die man. Een buitengewoon lief en verstandig kind, Tobias! Maar… zij heeft tegenslag: geen man die er in slaagt om haar gelukkig te maken.Heel gastvrij worden de reizigers in huize Raguël ontvangen. En nu gaat alles snel. Via de engel als ‘facteur d’amour’ vraagt Tobias om Sara’s hand. Onmiddellijk stemt papa toe. Wél verwittigt hij de jonge minnaar omtrent het gevaar dat boven zijn verliefde hoofd hangt, gezien reeds zeven mannen het met deze maagd vergeefs hebben gewaagd. Maar Tobias hoort het niet, zo verliefd is hij – letterlijk ‘tot over zijn oren’. En daarbij: hij is zo gretig om zijn schone slaapster wakker te kunnen kussen uit de dood.

Page 16: Ademtocht september-oktober 2014

16

De verloren zoon keert naar huis terug…

Rond middernacht wordt het jonge koppel naar het bruidsvertrek gebracht. Na een intens gebed als voorspel jaagt Tobias met een rookgordijn van vissenhart en –lever de demon Asmodeüs op de vlucht. Dan volgt een lange nacht (the rest is silence…) en bij het krieken van de dag springt Tobias levend en wel uit de bedstee van zijn prinses. Schoonvader Raguël is de koning te rijk. Als trouwcadeau schenkt hij royaal de helft van zijn bezit, en er wordt uitbundig feest gevierd…Nog tweemaal zeven dagen blijft Tobias ter plekke. Ondertussen haalt Azarias de schat op waar de jongen recht op heeft. En wanneer dat (spaar)varkentje gewassen is, wordt de terugreis aangevat.Tobit en Anna hebben zich thuis erg ongerust gemaakt. Iedere ochtend speuren zij de weg af waarlangs hun zoon

is heengegaan. En dan, gans onverwacht, komt de stoet er aan. Er wordt gehuild, gelachen, gedanst. Met zachte vingers strijkt Tobias de gal op zijn vaders ogen en… Tobit kan zijn zoon weer zien. De jongen vertelt dat hij de schat van Medië heeft gevonden, en nog een grote schat er bovenop: het meisje Sara…Te midden van de ballingschap is het nu groot feest, want de verloren zoon is eindelijk thuis. Tussen twee gangen door maakt Tobias’ reisgezel zijn ware naam en aard bekend. Hij is Rafaël, één van de zeven engelen voor Gods troon. En het was Gods uitdrukkelijke wil dat hij Tobias op zijn reis naar het geluk zou vergezellen. Meteen klapwiekt hij weg uit het verhaal, recht naar de hemel toe.Eind goed, al goed! Tobias en Sara leefden verder nog lang en gelukkig. En ze hadden vele kindertjes, zo mogen we veronderstellen. Want in alle sprookjes hoort dat zo…

Page 17: Ademtocht september-oktober 2014

17

INSPIRATIE VOOR GELOVIGE OPVOEDING

‘Een vader en een zoon staan aan de oever van het water, elk met hun eigen gedachten. Er ligt een roeibootje. Opeens zegt de zoon: ‘Daar wil ik heengaan, naar de overkant.’ En de vader zegt: ‘Zou je dat wel doen? Het kan gaan waaien, stormen, kun je dat wel?’‘Ja’, zegt de zoon, ‘ik wil het proberen’. ‘Maar zal ik dan niet met je meegaan? Het kan koud worden. Je zult je eenzaam voelen. En als het donker wordt, is het dan niet beter dat ik bij je ben?’‘Neen’, zegt de zoon. ‘Ik wil weten of ik het kan. Ik wil het proberen. Maar weet je, als ik terugkom, wil je dan hier zijn, op deze oever? Wil je hier op me wachten...?’

1) Gelovig opvoeden: zich inleven in de rol van vader Tobit en moeder Anna.• Wat is ‘vaderschap’? (‘Tobit’ betekent: ‘het is goed’…)

‘Is dat macht, dreiging, verpletterende autoriteit? Of is dat: in mij blijven geloven, op mij blijven wachten, uitzien van ver, eindeloos geduld, aanvaarding zonder grenzen, alles openhouden…?’ (Frans Cromphout). De Vader van de verloren zoon als de Bijbelse vaderfiguur bij uitstek.

• Wat is ‘moederschap’? (‘Anna’ betekent: ‘genade’ – ‘het leven is je gegund en gratis voor niets gegeven’…)De Bijbel zegt dat het de ‘ingewanden’ zijn, de ‘baarmoeder’, de barmhartigheid en ontferming die erover beslissen of je al of niet ‘moeder’ bent van een kind.Met (klein)kinderen en jonge mensen leren ‘inzitten’, er blijvend ‘zwanger’ van zijn, altijd ‘in blijde (?) verwachting’ zijn…

2) Heb je ze alle vijf? Vijf grondhoudingen van de gelovige opvoeder.1. Jonge mensen geen cynisme meegeven, maar hoop en perspectief.2. Vasthouden en loslaten tegelijkertijd; ze op eigen vleugels leren vliegen én bereid

blijven om ze op te vangen.3. Hen helpen kiezen en leren voorsorteren op de kruispunten van het leven.4. Hen het vragen niet afleren.5. Zelf leren vertrouwen op de goede afloop, en in vrede durven gaan slapen na het gedane werk.

3) Strategieën om zelf als gelovige opvoeder te overleven in de ‘ballingschap’.1. Het Grote Verhaal van God-en-de-mensen blijven vertellen en doorgeven.2. Vasthouden aan je eigen ‘basisprincipes’ – je inzetten om zelf gerechtigheid en

solidariteit te blijven beoefenen in de dagelijkse praktijk.3. Zelf blijven geloven en hopen, bidden, liturgie vieren, gemeenschap vormen. En

daarbij een bevrijdend Godsbeeld cultiveren.4. Leren loslaten en ruimte geven om (klein)kinderen en jonge mensen hun eigen weg te

laten gaan.

4) Jongeren iets meegeven voor onderweg.• Een opdracht, een testament: je hebt een eigen, unieke roeping! Je moèt dus op reis

naar de toekomst, want daar ligt een schat op jou te wachten.

Page 18: Ademtocht september-oktober 2014

18

• Een dubbele belofte:üje staat er niet alleen voor – altijd is er wel ergens een engel van een mens die met

je mee wil gaan en voor jou zo goed als God zal zijn;üwij zullen op deze oever altijd op je wachten.

5) Zelf regelmatig in de rol stappen van Azarias (‘God helpt’) oftewel van Rafaël (‘God geneest’).• Jonge mensen laten ondervinden wat een genade en krachtbon het is wanneer je in je

leven een engel van een mens mag ontmoeten als reisgenoot.• In doen en laten zelf zo’n engelbewaarder voor hen zijn: heel-kundige worden,

verloskundige, vroedvrouw (of -man)…Geert Dedecker

In 1995 publiceerde Geert Dedecker bij uitgeverij Lannoo/Tielt een boekje over Tobit, onder de titel: Altijd onderweg. Het is reeds lang uitverkocht – maar misschien is het in één of andere openbare of privé-bibliotheek nog wel te vinden? Veel van wat hierboven schematisch wordt aangehaald, wordt daar een stuk uitvoeriger besproken en toegelicht…

VRAGEN TER BESPREKING1. Waar herken je bij jezelf: ouder worden, moeten loslaten, afscheid nemen, bezorgd zijn om de toekomst?2. Welke zijn jouw ‘blinde vlekken’ i.v.m. de toekomst van de komende generaties? Wat zie je niet zo helder meer als vroeger, en wat is daarvan de oorzaak? Op welk domein, in

welk gezichtsveld situeren zich vooral: geloof en kerk, waardepatroon, milieu, politiek en economie, werkzekerheid, te veel zucht naar welvaart, individualisme, het niet meer langdurig geëngageerd willen/durven zijn, zich niet meer vrijwillig inzetten voor?3. Heb jij het moeilijk als jongeren heel andere wegen gaan dan je zelf had gedroomd en gewenst? En hoe ga je daarmee om, hoe leer je daarmee leven? Blijf je toch waardering en respect voor hen opbrengen? Waar haal je daarvoor de kracht?4. Wat zou jij graag willen meegeven aan jonge mensen vandaag. Lees de prachtige raadgevingen van Tobit aan zijn zoon Tobias wanneer hij hem op weg stuurt naar de toekomst (zie tekst Tobit 4,3-19). Welke wenken, vermaningen, woorden van bemoediging geef je hen mee op hun levensreis? Welke schat ligt daar volgens jou op hen te wachten?

Page 19: Ademtocht september-oktober 2014

19

VRAGEN TER BESPREKING

Tobit 4,3-19

3 Tobit zei: ‘Begraaf me op gepaste wijze. Toon eerbied voor je moeder, laat haar

zolang ze leeft niet in de steek, doe wat haar vreugde geeft en bezorg haar nooit

verdriet.

4 Houd altijd voor ogen dat ze veel voor jou heeft moeten doorstaan toen ze je in haar

schoot droeg. Wanneer ze sterft, moet je haar naast mij in hetzelfde graf begraven.

5 En, jongen, denk altijd aan de Heer, je leven lang. Pas op dat je niet zondigt en zijn

geboden niet overtreedt. Handel elke dag van je leven rechtvaardig, ga nooit de weg

van het onrecht,

6-7 want wie eerlijk leeft zal slagen in alles wat hij doet. Ondersteun met je bezittingen

iedereen die een rechtvaardig leven leidt; en wanneer je iemand helpt, doe het dan niet

met tegenzin. Wend je blik niet af van iemand die in nood zit, dan zal God zijn blik niet

van jou afwenden.

8 Wanneer je veel bezit, geef dan ook ruimhartig. Wanneer je zelf maar weinig bezit,

aarzel dan niet om van dat beetje toch te geven.

9 De hulp die je geeft is de beste investering voor moeilijke tijden

10 en behoedt je voor het duister van de dood.

11 Wie de armen helpt, brengt een offer dat de Allerhoogste welgevallig is.

12 Onthoud je van een onrein huwelijk, trouw alleen met een vrouw uit de stam

van je vader en voorouders. Kies beslist geen andere vrouw, want wij stammen van

profeten af. Denk aan Noach, Abraham, Isaak en Jakob, onze allereerste voorouders;

ze trouwden alle vier met een vrouw uit hun eigen familie, ze werden gezegend met

kinderen, en hun nageslacht zal het land bezitten.

13 Heb je eigen volk lief, jongen, voel je niet te goed om een vrouw te kiezen uit hun

midden, uit de vrouwen van je eigen volk. Hoogmoed leidt alleen maar tot ellende en

ontreddering, en luiheid tot verval en bittere armoede, want luiheid is de moeder van

de honger.

14 Iemand die voor je gewerkt heeft, moet je nog op dezelfde dag zijn loon uitbetalen.

Stel het niet uit. Wanneer je God zo dient, word ook jij beloond. Neem jezelf in acht bij

alles wat je doet en gedraag je altijd zoals wij je hebben opgevoed.

15 Doe een ander niets aan dat je zelf verafschuwt. Bedrink je niet aan wijn, ga niet

als een dronkaard door het leven.

16 Laat wie honger heeft delen in je brood en wie geen kleren heeft in je kleding.

Alles wat je kunt missen moet je weggeven, zonder dat je het betreurt.

17 Wanneer een rechtschapen mens sterft, houd dan een maaltijd voor zijn

nabestaanden, maar doe dat niet bij de dood van een zondaar.

18 Win de raad in van ieder wijs mens en sla geen enkel bruikbaar advies in de

wind.

19 Prijs God, de Heer, altijd en vraag hem om je over rechte wegen te leiden en je te

laten slagen in alles wat je doet. Er is geen enkel volk dat wijsheid bezit, alleen de Heer

geeft wijsheid. Hij verstoot wie hij maar wil tot in het diepst van het dodenrijk. Jongen,

denk altijd aan deze raadgevingen, neem ze altijd ter harte.

Uit de Nieuwe Bijbelvertaling

Page 20: Ademtocht september-oktober 2014

20

Nieuws uit de beweging

Ontmoetingsnamiddag 2014 - GELOVEN VANDAAGOp 8 mei jl. hield Adem-Tocht Antwerpen zijn jaarlijkse ontmoetingsnamiddag. Te gast was Bert Claerhout, hoofdredacteur van Kerk & leven. In juni 2013 schreef hij voor Adem-Tocht een artikel met als titel ‘Geloven op een breukvlak in de tijd’. In het verlengde daarvan zou hij ons meer ideeën aanreiken rond Geloven vandaag. Een honderdtal geïnteresseerden was erop afgekomen, waaronder 85

BISDOM ANTWERPEN(Tekst en foto’s Mia Verbanck)

leden van Adem-Tocht. Een bijzonder hartverwarmende opkomst!Na het onthaal bij een kop koffie begaf de groep zich naar de Damiaankerk. Ik verwelkomde er van harte de talrijke aanwezigen, onze interdiocesaan voorzitter Eric Bruneel, en de kersverse interdiocesaan pastor Jan Vanden Berghe. Na het inleidende gebed luisterden we aandachtig naar de uiteenzetting van de spreker. In tweemaal vijfenveertig minuten schetste Bert Claerhout ons de grote evolutie in samenleving en kerk sinds het Tweede Vaticaans Concilie. Onze samenleving maakte de laatste 50 jaar een immense verandering mee. En we hebben mede daardoor ook afscheid genomen van het sociologische christendom. Geloven neemt vandaag een andere plaats in ons leven in, het gebeurt meer vanuit een persoonlijke keuze. Mensen zoeken naar verinnerlijking en verdieping. De woestijn waarin we daardoor belanden, is de plaats van uitzuivering en nieuwe geboorte. Een vertrouwvolle boodschap van hoop die ons een hart onder de riem stak en die diezelfde maand nog zou bekrachtigd worden door het mei-artikel van Carine Devogelaere over ‘Sporen van nieuw leven in een verschrompelende kerk’!Na enkele vragen vanuit het publiek, baden we samen het slotgebed. Stip om half vijf konden we de terugreis aanvatten. Hopelijk is er in de kringen zelf hierover nog doorgepraat. Er was stof genoeg daarvoor. De reacties achteraf waren in elk geval ongemeen positief en kwamen meestal hierop neer: een leerzame namiddag; een uiteenzetting vanuit het hart over kerk zijn vroeger en groeien naar kerk zijn nu; een verrijkende en inzichtrijke namiddag; we kregen bevestiging van onze inzichten en sommige dingen zijn nu duidelijker geworden.

De kring van WOMMELGEM stelt zich aan u voor

De kring werd gesticht door Arthur Van Craen, pastoor van Wommelgem-Laar van 1951 tot 1994, en door de heer Jos Van Brabant. Beiden waren ervan overtuigd dat er te weinig

Page 21: Ademtocht september-oktober 2014

21

geloofsverdieping voor senioren in de parochie aanwezig was.De kring van Wommelgem-Laar is ooit klein begonnen met vijf leden. Intussen telt de kring niet minder dan 23 leden. Bij het overlijden van Jos Van Brabant bij het begin van de jaren 2000 nam Monique de Schepper, de echtgenote van de huidige voorzitter Jan Verduyckt, de leiding op zich. Toen Monique in 2006 overleed, nam Jan het over en hij doet dat met verve tot op heden.Wommelgem is een redelijk jonge kring, met tien leden onder de 70 jaar!

Op de eerste rij v.l.n.r.: Jan Verduyckt, Anna Wouters-Van Bergen, Anna Struyven, Albert Van Geel, pater Filip Deploige, René Van Gool en Constant De Preter.Op de tweede rij: Ludo Gielis, Christiane Smeuninx-Reusens, Chris Bellon-Cauwenbergh, Marc Bellon, Jos Smeuninx, Marijke Kussé, Hilde Van Looveren, Cecile Van Dyck en Josée Smeyers-Thielemans.Ontbreken op de foto: Chris De Merlie, Hilde De Smet, Monique Dirven, Maria Jacobs, Jos Smeyers, Wiske Theys, Ghislaine Verhoeven en Elvina Vermeulen.

BISDOM BRUGGE

BezinningsdagOp 22 mei jl. had in Groenhove te Torhout de diocesane bezinningsdag plaats. Op het programma: Liefde sterker dan de dood door E.H. Lode Aerts. Speciale gast was E.H. Jan Vanden Berghe, de nieuwe interdiocesaan pastor, voor velen een aangenaam weerzien.Voorzitster Maria Seurinck was weer onze vertrouwde en gewaardeerde gastvrouw voor 241 aanwezige leden; zij leidde alles in goede banen. E.H. Joris Weyts manifesteerde zich als onze geliefde ‘gangmaker’ in gebed en eucharistie, mede voorgegaan door E.H. Geert Bamelis.Lode Aerts, vicaris voor vorming in Gent, theoloog en enthousiaste herder, gidste ons, vragende gelovigen, in inhoudelijke herbronning en daadwerkelijke profilering van ons christen-zijn. Hij becommentarieerde de oude Christus-hymne in hoofdstuk 2 van Paulus’ brief aan de gemeente van Filippi: afdalen om te doen opstaan. Deze geestesgezindheid, het gelovig gehoorgevend

Page 22: Ademtocht september-oktober 2014

22

aanvoelen van Jezus zelf, werd de drijfveer van zijn liefdevolle zelfgave aan zijn Vader, in onze handen overgeleverd. Jezus wil van in ’t begin de gelijkheid met God niet voor zich houden maar aan ons meedelen.Het bekerings-inzicht van Saulus in de werkelijke betekenis van Jezus’ kruisdood, wordt voor hem de diepste openbaring en ervaring van de eigenlijke godsliefde. Hij wordt ‘gegrepen’ en zal daarom graag op zijn beurt zijn leven geven voor de ‘broeders’.Twee vuistregels bepalen mee ons christen-zijn: neerdalende nederige dienst én opbouwende hartelijke samenhorigheid. De moderne samenleving dwingt ons in de dagelijkse wederwaardigheden de voortdurende ontdekking van het liefde-mysterie naar waarheid au serieux te nemen: dood én opstanding nú, verscheurend verdriet én vredevolle vreugde.De spreker wist ons te boeien met vele mooie voorbeelden, verhelderende verhalen, uitdagende uitspraken en treffende liederen. Zijn bemoedigende aanmaning kwam duidelijk en warm over. Zelveloze dienstbaarheid treedt in de knechtsgestalte van Jezus. Samenhorigheid wordt gemeenschap van geest. Vriendschap wordt proeven van Gods liefde.Moge de Kracht van de Allerhoogste ons in alle omstandigheden overschaduwen en tot nieuw leven opwekken. Moge Adem-Tocht verder opleven in de allesdoordringende levensstroom van Gods zelfmededeling in liefde. (h.a.)

Ontmoetingsnamiddagen 2014Maandag 13 oktober in Diksmuide en dinsdag 14 oktober in Oostkamp: mevrouw Mieke Van Hecke, uittredend directeur-generaal van het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs, komt spreken over “Mag, kan en zal er morgen katholiek onderwijs bestaan in Vlaanderen?” Een persoonlijke uitnodiging voor voorzitters en leden volgt.

BISDOM GENT

BezinningsdagNaar jaarlijkse gewoonte bete-kende onze bezinningsdag op 4 juni in de Oude Abdij van Drongen de afsluiting van ons werkjaar. Een 100-tal leden en geïnteresseerde niet-leden kwamen met veel verwachtingen naar deze dag.Onze bisschop, mgr. Luc Van Looy, behandelde het thema ‘De toekomst van de parochies in het bisdom Gent’. Op zijn eigen hartelijke en warme manier, met de nodige humor en altijd

optimistisch, en ik citeer zijn eigen woorden, ‘pessimisme staat niet in mijn woordenboek’, gaf hij uitleg bij de visie, die in ons bisdom leeft over de evolutie van de kerkgemeenschap.Vertrekkend van de parabel van de talenten, waar diegene die de meeste talenten verzameld had er ook nog bij kreeg omdat hij bewezen had dat hij die het best kon beheren, kwam hij bij de overtuiging dat dit nog steeds geldt voor de kerk vandaag: kleine parochies hebben geen toekomst. Breng mensen bijeen in een centrale geloofsgemeenschap, waar er samen

Page 23: Ademtocht september-oktober 2014

23

iets gevierd wordt. De nieuwe parochie is niet langer een dorpsgemeenschap, maar een groep van zoekende mensen, die samen komen om met Christus te vieren. Waar dat gebeurt en met hoeveel is niet zo belangrijk, maar zoals onze paus Franciscus ons ook voorhoudt ‘Ga naar de mensen toe!’.Na het smakelijk middagmaal bracht diaken Fernand Verheggen een speciaal voor deze dag door hem geschreven monoloog ‘Mijmeringen met Spinoza. Ik geloof in God, maar mag ik dan nog nadenken?’Alle aanwezigen luisterden met volle aandacht naar zijn boeiende performance, waarin hij als perfecte acteur ons de wereld van deze filosoof leerde kennen en ons stof tot nadenken meegaf voor thuis.De dag werd afgesloten met een sfeervolle eucharistieviering, voorbereid door Fernand Verheggen en pater Andreas Krahnen en voorgegaan door mgr. Van Looy.Alle aanwezigen waren zeer tevreden en ik was fier op deze succesvolle bezinningsdag. Dank aan alle medewerkers die van onze bezinningsdag een hoogtepunt maakten.

BISDOM MECHELEN-BRUSSEL

BezinningsdagOnze jaarlijkse bezinningsdag werd dit jaar pas op het einde van het werkjaar georganiseerd en kende een succesvol verloop, tenminste wat het inhoudelijke betreft. Minder goed was het met de opkomst. Onmiddellijk daarbij aansluitend moeten wij begrip opbrengen voor de talrijke verontschuldigingen wegens ziekte of gebrek aan vervoer. Ook het drukke verkeer rond Zaventem schrikt heel wat oudere chauffeurs af.Wij hebben niets dan woorden van lof mogen opvangen voor de manier waarop zuster Carine, van de Zusters Annunciaten Heverlee, de bezinningsdag heeft begeleid.In een eerste deel behandelde de spreekster – en dit in een eenvoudige en voor iedereen begrijpende taal – een reeks Bijbelse parabels, waar iedereen vanaf zijn kinderjaren al mee vertrouwd is. Zij wist die parabels boeiend na te vertellen en tevens de diepere betekenis en de symboliek die erin verborgen zit tot leven te brengen. In een tweede deel werden de visioenen, zoals zij het noemde, of de essentie van wat Jezus van ons verwacht, via projecties op een zeer verdiepende en visueel sterk aansprekende wijze toegelicht. Zuster Devogelaere heeft ons geleerd op een andere manier naar de Bijbeltekst te kijken, namelijk als een tekst uit het verleden, als een tekst die actueel is en als een tekst die de toekomst onthult, en dit via de tekst als venster, als spiegel en als icoon, zoals uitvoerig werd uiteengezet. Dit alles werd besloten met een verzorgde eucharistieviering met een passende homilie over de werking van de Heilige Geest. De tevredenheid over het verloop van de dag was op ieders gezicht te lezen!

Onze dierbare overledenen

Antwerpen: E. H. Michel Beckers, gewezen geestelijk raadgever kring Borgerhout Intra Muros • Bellegem: mevrouw Godelieve Duprez, weduwe van de heer Maurits Dierick • Gistel: mevrouw Lieve Yperman • Heizel: E.H. Nand Goossens, geestelijk raadgever • Kortrijk Pius X: de heer Marcel Vanantwerpen, weduwnaar van mevrouw Adrienne Delange • Kuurne Sint-Michiel 1: de heer Joris Decaluwé, echtgenoot van mevrouw Ivonne Quartier • Leuven: E.Z. Maria Maes • Torhout: de heer Maurice Dedeyne, echtgenoot van mevrouw Margriet Yde • Waregem 1: de heer Hilaire Mestdag, gewezen voorzitter, echtgenoot van mevrouw Anna Maria Soenen / de heer Etienne Van Geluwe, echtgenoot van mevrouw Lidy Verbrugge

Page 24: Ademtocht september-oktober 2014

24

DE OORLOG VOORBIJ

In het geheugen van de zomersluimeren beelden van een oud verhaal.Soldaten vechtend man tegen man,hun toekomst aan flarden geschotenin de armen van de dood.Namen gebeiteld in steen,een laatste eerbetoon aan hendie voor onze vrijheid vielen.In het geheugen van de zomersluimeren droombeelden van vrede. Jozef Vandromme