Activiteitenverslag van de Brabant-Collectie

over het jaar 2013

Tilburg, juni 2014

3

Inhoud 1 Inleiding 1.1 Beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling 1.2 Materieel beheer, conservering en restauratie 1.2.1 Restauratie Roman-Visscherkaart 1.3 Collectievorming en -uitbreiding 1.4 Beschikbaarstelling, gebruiksbevordering en gebruik 2 Samenwerkingsprojecten 2.1 Foto en film 2.1.1 Film- en Fotobank Noord-Brabant 2.1.2 Fotocollecties 2.2 Samenwerking met Erfgoed Brabant in de Brabant Cloud 2.3 Stichting Cornelis Rudolphus Hermans 3 Bedrijfshulpverlening 4 Personeel 4.1 Opleiding en training 5 Bibliotheek-Adviescommissie voor de Brabant-Collectie Bijlage 1. Rekening en verantwoording subsidie Provincie Noord-Brabant Bijlage 2. Kwantitatief overzicht van het gebruik van de Brabant-Collectie 2003-2013 Bijlage 3. Verworven oude drukken en bijzondere uitgaven Bijlage 4. Raadplegingen handschriften, oude en bijzondere drukken Bijlage 5. Statistische gegevens bruiklenen oude en bijzondere collecties Bijlage 6. Fotobestellingen

4

5

1 Inleiding Het Activiteitenverslag voor 2013 is gebaseerd op het Werkplan en begroting van de Brabant-Collectie voor het jaar 2013, dat op uw verzoek van 14 augustus 2012 (uw kenmerk C20895664/ 3077557) op 8 december 2012 (ons kenmerk 270.052) door ons is voorgelegd aan het College van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant. De verleningsbeschikking is gedateerd 27 maart 2013 (uw kenmerk C2103977/3377052). Het activiteitenplan is gebaseerd op de volgende meerjarige uitgangspunten van beleid: 1. Meer aandacht voor behoud van de collectie. 2. Meer naar buiten treden met diensten en producten. 3. Ruime en brede digitalisering van de collectie. 4. Kwaliteitsverbetering. 1.1 Beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling

In november 2013 werd het Beleidsplan Brabant-Collectie 2014-2017 definitief. Het werd besproken met het team Brabant-Collectie en met het Management Team van Library & IT Services. Op 6 november 2013 is het besproken in de vergadering van de Bibliotheek Advies Commissie (BAC) van de Brabant-Collectie. De missie en visie uit dit plan zijn hieronder geformuleerd. Missie

Hoe willen we als Brabant-Collectie herkend worden? • Als een rijk gevarieerde en zeer complete verzameling gedrukt materiaal over (heden en verleden)

van de Provincie Noord-Brabant inclusief die van het Hertogdom Brabant, aangevuld met zeer veel beeldmateriaal in de vorm van kaarten, prenten, prentbriefkaarten, fotocollecties, enz. Ook bezit de Brabant-Collectie een belangrijke collectie handschriften en brieven. Dit materiaal zien wij als een monument van grote cultuurhistorische waarde, welke wij op een aantrekkelijke, verantwoorde en moderne wijze willen tonen aan een breed publiek.

• Als een vraagbaak op het gebied van onder andere gedrukte Brabantica, handschriften, Brabants historisch kaart- en prentmateriaal en historische foto’s en films.

• Als een belangrijke speler in het Brabantse erfgoedveld, waarbij wij met betrekking tot het informatief erfgoed in samenwerking met Erfgoed Brabant een brugfunctie willen vervullen tussen innovatie en het Brabantse erfgoed.

Visie

In 2016: • Zijn de bestanden van de Brabant-Collectie online te raadplegen via de Brabant Cloud als onderdeel

van regionale (Thuis in Brabant), nationale (Geheugen van Nederland, enz.) en internationale portalen (Europeana);

• Is alle digitaal beschikbare content van de Brabant-Collectie uniform doorzoekbaar en toonbaar via computer, notebook, tablet, smart phone, enz.;

• Is de zichtbaarheid (en de naamsbekendheid) van de Brabant-Collectie toegenomen.

6

1.2 Materieel beheer, conservering en restauratie

informatiedrager

streefgetal

resultaat

tijdschriftafleveringen (materieel beheer)

1200

1200

boeken (materieel beheer)

1500

1320

Alle in 2013 verworven boeken, tijdschriften, cd-rom’s en dvd’s zijn op verantwoorde wijze in de bestaande collectie opgenomen (zie ook 1.3). 1.2.1 Restauratie Roman-Visscherkaart De wandkaart van Brabant van Zacharias Roman (1595 - ca. 1675) en Nicolaas lohannes Visscher (1618 – 1679), getiteld Ducatus Brabantiae novissima descriptio per Nicolaum Ioa. Visscherum, is het belangrijkste cartografische overzichtswerk van Brabant uit de 17e eeuw en een bijzondere kunstuiting uit de Gouden Eeuw. De kaart is het meest volledige exemplaar dat tot nu toe bekend is en daardoor cultureel van onschatbare waarde. In 1983 werd de kaart met financiële steun van de Provincie Noord-Brabant en het Provinciaal Anjerfonds Noord-Brabant verworven door het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, de voorganger van de Brabant-Collectie. Op 8 maart 2012 bestond het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant 175 jaar. Eind 2011 werd daarom besloten om de kaart te laten restaureren, digitaliseren en in te laten lijsten. Op donderdag 16 augustus 2012 werd de Roman-Visscher-kaart opgehaald door restaurator Marijn de Valk. Zij haalde de wandkaart uit de lijst en vervoerde deze op rol vanuit Tilburg naar haar atelier in Nieuw- en Sint Joosland, vlakbij Middelburg. Eind 2012 was de kaart gerestaureerd. In 2013 werd de Roman-Visscher-kaart gedigitaliseerd. In 2014 wordt de kaart op stokken gezet en ingelijst. 1.3 Collectievorming en –uitbreiding

streefgetal

resultaat

tijdschriftafleveringen (acquisitie)

1200

12001

boeken, cd-rom’s en dvd’s (acquisitie)

1500

13202

– boeken, dvd’s, tijdschriften en cd-rom’s Dorine van Elderen heeft gewerkt (uitzoeken en inwerken) aan de schenking kunst- en theologieboeken van Margriet Smulders – Mutsaerts. Daarnaast heeft ze de lente- en herftscatalogus van Antiquariaat Duthmala doorgewerkt. Tevens stuurde ze desideratalijsten naar de Brabantse bibliotheken. Op 6 augustus bezocht Dorine van Elderen de openbare bibliotheek te Eindhoven om te praten over af te stoten werken. De collectie is volgens de verwachting toegenomen met ca. 1200 afleveringen van tijdschriften en met 1320 boeken inclusief enige cd-rom’s en dvd’s. Het aantal Brabanticaboeken hiervan bedraagt 946. 439 boeken werden gratis ontvangen. Van 865 beschrijvingen in de Catalogus werden de gegevens aangevuld (afcatalogiseren). Uit antiquariaats- en veilingcatalogi werd een selectie gemaakt in het kader van het opvullen van lacunes in de collectie. 22 mei vond er een gesprek plaats met Fons Mommers over Vereniging Componisten Brabant. De nieuw verworven boeken en tijdschriften werden via de maandelijkse aanwinstenlijst op de website van de Brabant-Collectie onder de aandacht van een breed publiek gebracht. De aanwinstenlijst werd indien gewenst ook via e-mail aan de gebruikers toegezonden.

1 Schatting. 2 Inclusief 31 verworven oude drukken en 31 bijzondere publicaties (zie ook bijlage 3).

7

– oude drukken De Brabant-Collectie heeft in het verslagjaar 43 oude drukken verworven plus 31 bijzondere publicaties, onder andere van private presses (zie bijlage 3). 14 publicaties werden verworven van de private press Kleinood & Grootzeer in Bergen op Zoom, 3 publicaties van de Brandon Pers in Tilburg en 1 publicatie van de Zolderpers in Vught. De Brabant-Collectie heeft de verzamelingen Brandon Pers en Zolderpers nu bijna compleet. – Brabanticacollectie van de Fraters van Tilburg Op 17 maart werd een omvangrijke schenking boeken gedaan door de Fraters van Tilburg, waaronder 12 oude drukken, Waarvan er twee uniek zijn. De boeken worden ontdubbeld door een vrijwilliger van de Brabant-Collectie. Er wordt vooral gezocht naar ontbrekende Brabanticaboeken. Wat de Brabant-Collectie niet wil hebben gaat naar het goede doel: Books 4 Life op de campus van Tilburg University. – schenking kunstboeken Dinsdag 26 maart 2013 werd door de Brabant-Collectie een verzameling kunstboeken opgehaald, geschonken door Avans Hogeschool, Akademie voor Kunst en Vormgeving / St. Joost te Den Bosch. De boeken worden ontdubbeld door een vrijwilliger van de Brabant-Collectie. – Collectie Kinderboeken van echtpaar Buijnsters – De Smet, Nijmegen Woensdag 30 oktober 2013 werden, mede door bemiddeling van de Brabant-Collectie, door de Bibliotheek van Tilburg University definitieve afspraken gemaakt over een verzameling kinderboeken, afkomstig van het echtpaar Buijnsters – de Smet, Nijmegen. Het gaat om een verzameling van circa 1000 titels met een kleine 100 titels uit de 18e eeuw. De nadruk van de verzameling ligt op de 19e en vroeg 20e eeuw. De collectie is van belang voor de bij de Faculteit Geesteswetenschappen gevestigde leerstoel voor kinder- en jeugd-literatuur, bekleed door prof. dr. Helma van Lierop. De verzameling zal worden gaan beheerd door de Brabant-Collectie. – handschrift De schenking van de Fraters van Tilburg bevatte ook een handschrift, waarvan het origineel omstreeks 1809, hoogstwaarschijnlijk te Handel, is geschreven door Pater Firmus, van St. Truiden (kloosternaam van de Kapucijn Petrus Theodorus Vanhoren). De tekst is gericht tegen Hanewinckel’s reize: Ds. Stephanus Hanewinkel en Philalethes : De Reizen door de Majorij van s Hertogenbosch in de jaren 1795 en 1799. [Handel, mei 1922.] Op het omslag staat met pen: “Brochure Ds. Stephanus Hanewinkel. Ontvangen van den heer Ouwerling. Brochure (onuitgegeven), indertijd geschreven door een Capucijner pater naar aanleiding van Hanewinkels boek De Reizen door de Majorij. Mei 1922. Geschonken aan eerw. Frater Chrysanthus te Tilburg. 21 Juli 1946 J.C. van Beek.” Pater Firmus was actief omstreeks 1809. Klaarblijkelijk gaat het om een afschrift van de tekst van het origineel van pater Firmus door Hendrik Nicolaas Ouwerling (1861-1932). Drie teksten gericht tegen Hanewin(c)kel van de hand van Pater Firmus bevonden zich in de bibliotheek van de Kapucijnen in Handel, later ondergebracht op het Provinciaal archief in Den Bosch. Zie: Clarentius, Pater, P. Firmus tegen dominee Hanewinkel, [S.l. : s.n., 1938] 5 p. Overdruk uit Uni trinoque 5(1938)16. – correspondenten De collectionering van in eigen beheer verschenen of moeilijk te achterhalen publicaties is in het verslagjaar wederom krachtig ondersteund door enkele actieve correspondenten in de provincie en daarbuiten. Ook via de Brabantse basisbibliotheken kwam materiaal binnen.

8

– schenkingen Van de volgende 55 personen en instanties zijn schenkingen ontvangen: Mr. Harry W.J. Ansems, Eindhoven; Avans Hogeschool, Breda; Avans Hogeschool (Kunstacademie), ’s-Hertogenbosch (Sandra Brocx); Cora van Beek, Breda (Begijnhof); Bibliotheek Midden-Brabant, Tilburg (Pieternel Thijssen); Arnoud-Jan Bijsterveld. Tilburg; Mrs. S. Birch, St. Peter Port, Guernsey; Breda’s Museum (Lesley Timmers); Ton de Brouwer, Nuenen; Burgersdijk & Niermans, Leiden; Charles Caspers, Titus Brandsma Instituut Nijmegen; Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen (Carla van Baalen); Bert Dirrix, Eindhoven; George Dirven, Bavel; Frans van de Dries, Tilburg; Hans van den Eeden, Heusden; Marco van Egmond, Utrecht; Embassy of the Republic of Lithuania to the Kingdom of the Netherlands; Erfgoed Brabant, ’s-Hertogenbosch (Monique Groot); Erfgoed Brabant,’s-Hertogenbosch (Jurgen Pigmans); Gerda Godrie van Gils, Etten-Leur; Jan-M. Goris, Herentals; Jeff S. Haneveer, Eindhoven; Heemkundekring Amalia van Solms, Baarle-Nassau/Baarle-Hertog (Ad van Hoek); Heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot (Marcel van der Heijden); Het Waalres Museum (Theo van Dijk); A.H. Huussen, Oegstgeest; H. Janssens, Averbode; Luus de Jong-Kuijlen, Woensdrecht; Andre Josiassen, Lecturis Uitgeverij en Drukkerij, Geldrop; Jef van Kempen, Tilburg; Frans Kense, Tilburg; Cor M. Kerstens, Etten-Leur; Jos Kuijlen, Nijmegen; Tine Lambregts, Amsterdam; Stephan Lerou, ’s-Hertogenbosch; M. Langenhuijsen, Laren; Henk Maliepaard, Veldhoven; Henk van der Meeren, Veldhoven; Meertens Instituut, Amsterdam (Hans Bennis); Adrie Mennen, Lierop; Pictures Publishers, Wijk en Aalburg (Corné de Keijzer); Cees van der Poel, Berkel-Enschot; Ad van Poppel, Bergeijk; Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (Ria Berkvens); John Smolders, Eindhoven; Margriet Smulders-Mutsaerts, Tilburg;Bram Steketee & Hans Willems, ’s-Hertogenbosch/Utrecht; Stichting De Brabantse Boerderij, Geertruidenberg (Ger van den Oetelaar); Stichting Van Gogh Documentatie Museum Nuenen (Ton de Brouwer); Stichting Heemkundekring Zeelst Schrijft Geschiedenis (J.M.J. Bressers); SOVON, Nijmegen; Vakbond voor Rijdend Personeel Tilburg (Lily Lambertus); Piet Verheyen, Tilburg (namens mevrouw M. Gimbrère-Enneking); Jan Werner, Amsterdam. 1.4 Beschikbaarstelling, gebruiksbevordering en gebruik Om het gebruik van de Brabant-Collectie te stimuleren is in 2013 is een grote stap gemaakt in de optimalisatie van de website: www.brabantcollectie.nl. De website is in het kader van het project TiU web 2.0 volledig vernieuwd. Door de overgang naar een nieuw content managementsysteem is de website nu namelijk responsive. Voor de bezoekers van de website levert dat een grote kwaliteitsverbetering op. Voor de beste gebruikerservaring is het belangrijk dat de website ook goed functioneert op allerlei mobiele apparaten. Dat is nu het geval. De website past zich aan de schermgrootte van laptop, tablet of smartphone aan. Er is veel verouderde informatie verwijderd. Om dit mogelijk te maken is in 2013 door het webteam van Corporate Communication en door de communicatiemedewerker van de Brabant-Collectie Corine Bon veel werk verzet. Dat deze aanpak succes heeft, blijkt wel uit het feit dat de Tilburg University website een tweede plaats heeft gehaald in een kwaliteitsonderzoek onder universitaire websites. Andere belangrijke activiteiten ter stimulering van het gebruik van de Brabant-Collectie zijn het verspreiden van de elektronische aanwinstenlijsten, de vierjaarlijkse nieuwsbrief en het actueel houden van de website. Ook de rondleidingen dragen bij aan het gebruik van de collectie. In 2013 werd verder gewerkt aan het implementeren van het Communicatieplan. De Brabant-Collectie heeft zich het gebruik van sociale media steeds meer eigen gemaakt, zoals Blogger, YouTube, een Photostream op Flickr en Twitter (BC1837). Recent is daar ook Facebook aan toegevoegd (oktober 2013). Het aantal berichten op de Blog van de Brabant-Collectie was iets lager dan voorgaande jaren ( 57 in 2013, 75 in 2012 en 83 in 2011). Voor het aantal pageviews geldt dat niet. Vanaf de start is er een continu stijgende lijn te zien met een piek in oktober 2013 waarbij het hoogtepunt van de gebruikerspiek van december 2011 (bijna 2000 pageviews) bijna werd geëvenaard. De meeste bezoekers van de Blog komen binnen via de eigen website: www.brabantcollectie.nl. Het blijkt, dat men vooral geïnteresseerd is in nieuwsberichten die aansluiten bij de actualiteit (bijvoorbeeld Boekpresentatie Verkeer en Vervoer in Brabant en dat over de ‘Blijde Inkomste’ naar aanleiding van het bezoek van het koningspaar). Blogs m.b.t. de restauratie van de Roman-Visscherkaart worden het meest gelezen. Het jubileumblog dat op 8 maart 2012 werd gestart, is in maart 2013 afgesloten.

9

streefgetal

resultaat

boeken, cd-rom’s,dvd’s (beschrijven en coderen)

1500

1320

toename aantal records in de Brabant Databank

1800

3547

– Catalogus In het verslagjaar zijn 1320 boeken, cd-rom’s en dvd’s beschreven, (deels) van trefwoorden voorzien en opgenomen in de catalogus van de universiteitsbibliotheek. Deze publicaties werden in de aanwinstenlijsten opgenomen. – Brabant-Databank De Brabant-Databank bevatte op 31 december 2013 99.993 titels. Een toename met 3547 beschrijvingen. Daaronder bevinden zich 2185 beschrijvingen van tijdschriftartikelen en hoofdstukken uit boeken. – Short Title Catalogue of the Netherlands In 2011 is Maria van den Broek van de afdeling Collection Management begonnen met het invoeren van titels in de Short Title Catalogue of the Netherlands (STCN). De STCN wordt beheerd door de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag en bevat titels van in Nederland gedrukte boeken en van boeken in het Nederlands tot en met het jaar 1800. Maria van den Broek werkt elke woensdag aan de STCN. In 2013 werden 1461 titels ingevoerd. 137 boeken bleken unica te zijn. Het Tilburgse exemplaar is dan het enige bekende exemplaar in Nederland3. – Databank Topografisch-Historische Atlas (THA) De Databank THA groeide in het verslagjaar naar 21.667 beschrijvingen van prenten en kaarten uit de Brabant-Collectie. 275 records in de Database THA werden in 2013 door Lieja Stalpers aangevuld of gewijzigd. Van 30 Brabantse kaarten uit de collectie werd de beschrijving aangepast en ingevoerd volgens een beschrijvingsmodel, dat ook gebruikt werd voor het cartografieproject van de Provincie Noord-Brabant, getiteld Brabant in kaart: www.brabantinkaart.nl. De beschrijvingen werden ingevoerd in een Access database. In 2014 zullen deze beschrijvingen overgezet moeten worden naar Brabant Cloud. – Film en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) De Film- en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) wordt nog steeds intensief gebruikt. Hoewel het hier zich wreekt, dat deze nog niet is aangepast aan de eisen van de moderne tijd. In 2014 zal de FFNB overgaan naar de Brabant Cloud. Er werden in 2013 door meer dan 55.000 bezoekers meer dan 1 miljoen afbeeldingen en films bekeken. – Metamorfoze Metamorfoze, verbonden aan de Koninklijke Bibliotheek (KB) in Den Haag gaat twee tijdschriften scannen van de Brabant-Collectie: Taxandria en Tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis, taal- en letterkunde, voortgezet als Noordbrabantsche volks-almanak (1883-1886). De tijdschriften zijn in juni 2013 opgehaald door de KB. Het project is afgerond medio 2014.

3 In 2011 ging het om 1274 titels, waarvan er 403 uniek waren. In 2012 werden 1791 titels ingevoerd. 164 boeken

bleken uniek te zijn. In 2013 ging het om 1461 exemplaren, waarvan 137 unica waren. Het Tilburgse exemplaar is dan het enige bekende exemplaar in Nederland. Totaal dus 3065 titels, waarvan er 567 uniek zijn!

10

– Samenwerking De Brabant-Collectie werkt samen met allerlei organisaties in het cultureel erfgoedveld: archieven, musea, (openbare) bibliotheken, Erfgoed Brabant, Brabants Heem, De Kring van Archivarissen in Noord-Brabant (KAN), heemkundekringen en genealogische en historische verenigingen, Omroep Brabant, de pers, enz. Vertegenwoordigers van de Brabant-Collectie namen deel aan een aantal landelijke overleggen: de UKB Commissie Bijzondere Werken, de Werkgroep Gedrukte Werken van de UKB, de Werkgroep Kaartbeheer van de UKB en de Vereniging de Topografisch-Historische Atlas (VTHA). Ook met andere organisaties was er geregeld contact o.a. met Digitaal Erfgoed Nederland (DEN), het Nederlands Genootschap van Bibliofielen, enz. Op het gebied van beeld en geluid wordt samengewerkt met een groot aantal organisaties en instellingen op het gebied van foto en film: Internationaal: INEDITS Film Amateurs / Memoire d'Europe. Landelijk: Nationaal Overleg Regionale Audiovisuele Archieven (NORAA), Nederlands Fotogenootschap (NFg), Nederlands Fotomuseum te Rotterdam, gebruikersoverleg Picturae imaginis, Regionaal: Brabants Heem (Film- en Fotobank Noord-Brabant), Brabants landschap, Brabantse Federatie van Schuttersgilden, Thuis in Brabant, ZLTO, Gemeente Best, en diverse lokale Brabantse heemkundekringen en andere erfgoedinstellingen. – Externe vertegenwoordiging Medewerkers van de Brabant-Collectie waren in 2013 aanwezig bij de volgende exposities, boekpresentaties, bijeenkomsten, enz.: Dinsdag 12 maart was Emy Thorissen aanwezig bij de vergadering in de UB Leiden van de UKB-werkgroep kaartbeheer.

Woensdag 13 maart 2013 had Jos Kuijlen in de KB te Den Haag een gesprek met vertegenwoordigers van Metamorfoze. 24 maart 2013 volgde Emy Thorissen een lezing van Jac Biemans over Kempische fotografie, Museum ’t Oude Slot, Veldhoven. Woensdag 27 maart was Emy Thorissen aanwezig bij de Boekpresentatie Schmidlin in het Regionaal Archief Tilburg.

Woensdag 17 april was Jos Kuijlen aanwezig bij de vergadering van de UKB-werkgroep Gedrukte Werken in de Artis Bibliotheek in Amsterdam.

Maandag 22 april was Jos Kuijlen aanwezig bij de voorjaarsbijeenkomst van de Vereniging Topografisch-Historische Atlas (VTHA) in het Markiezenhof te Bergen op Zoom.

Vrijdag 26 april was Emy Thorissen aanwezig bij de voorjaarsledendag van het Nederlands Fotogenootschap, in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Vrijdag 17 mei Opening was Emy Thorissen aanwezig bij Artists in Residence, Sterrenbos, ’s-Michielsgestel (Brabants Landschap en Noordbrabants Museum).

Vrijdag 24 mei bezocht Emy Thorissen de opening van het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch.

Maandag 3 juni bracht Emy Thorissen een bezoek aan Museum 4 Quartieren te Oirschot (i.v.m. bruikleen Noud Aartsen).

Donderdag 6 juni bezocht Emy Thorissen de Erfgoedontmoeting in het Museumkwartier te ’s-Hertogenbosch.

Donderdag 20 juni vond de opening plaats van de tentoonstelling Chop, chop,chop… Altijd prijs!, BKKC, Spoorlaan, Tilburg. Corine Bon en Emy Thorissen woonden deze opening bij.

11

Woensdag 26 juni 2013 bezochten Corine Bon en Emy Thorissen de CAST-lezing Tilburg is kermis, BKKC, Spoorlaan, Tilburg.

Vrijdag 7 juli bezocht Emy Thorissen de Opening van de expositie Jongen gevraagd om mee te reizen, in de Luycks Gallery, Tilburg (i.k.v. Fairfest Project).

Zaterdag 7 september nam Emy Thorissen deel aan het Symposium Brabant Academie, Erfgoed Brabant (Universiteit van Tilburg).

Donderdag 3 oktober 2013 waren Corine Bon en Jos Kuijlen bij de Brabantse Archivarissen Dag in het Stadskantoor in Tilburg. Het thema was ‘Inzet sociale media bij archiefdiensten’. Jos Kuijlen hield er een korte presentatie over de Brabant Cloud.

Zaterdag 5 oktober 2013 bezochten Paul Slot en Emy Thorissen de Hoofdliedendag in het Provinciehuis te ‘s-Hertogenbosch. Zij bemensten ook de stand van de Brabant-Collectie. De dag er op, zondag 6 oktober zorgden Corine Bon, Dorine van Elderen en Jos Kuijlen voor de stand.

Zondag 13 oktober 2013 bezochten Tony Vaessen en Emy Thorissen de boekpresentatie over de eerste wereldoorlog, Hoogspanning van de heemkundekring Amalia van Solms en de theatervoorstelling Folkazan in De Wouwer te Ravels (B)

Donderdag 17 oktober 2013 was Jos Kuijlen aanwezig op het Symposium Geertruidenberg 800 jaar. Zondag 20 oktober 2013 was Emy Thorissen aanwezig bij de uitreiking van de Brabantse Erfgoedprijs 2013, Klokgebouw (Hal C), Eindhoven.

Donderdag 24 oktober 2013 bezochten Tony Vaessen en Emy Thorissen Het Waalres Museum in Waalre (bezichtiging expositie Mooie Momenten). 24 oktober 2013 woonde Emy Thorissen bij heemkundekring Kempenland in het Augustinianum te Eindhoven een lezing bij van Jan Spoorenberg over de Geschiedenis van de Eindhovense prentbriefkaart. Dinsdag 29 oktober 2013 was Emy Thorissen aanwezig bij de UKB-werkgroep kaartbeheer, UvA Amsterdam. Ze bezocht er de expositie Atlas der Nederlanden.

Donderdag 31 oktober 2013 was Jos Kuijlen aanwezig bij de Click Conferentie in de KB te Den Haag.

Dinsdag 5 november 2013 woonden Jos Kuijlen en Emy Thorissen de boekpresentatie bij ‘Bosch was hier’ in het Groot Tuighuis, te ’s-Hertogenbosch.

Vrijdag 15 november 2013 vond in Best de presentatie plaats van het boek Traditionele boerenlandschappen, boerenerven en landbouwhuisdieren in Noord-Brabant van Stichting Brabantse Boerderij. Emy Thorissen was er bij aanwezig. Maandag 18 november 2013 deed Emy Thorissen mee aan de feestelijke afsluiting van het project Fairfest op NS plein 16 te Tilburg. Er was ook een digitale boekpresentatie.

Donderdag 21 november 2013 bezocht Emy Thorissen de jaarbijeenkomst van de UKB Commissie Bijzondere Collecties in de KB te Den Haag.

Diezelfde dag, donderdag 21 november 2013 vond eveneens bij de KB, ook de vergadering plaats van de UKB-werkgroep Gedrukte Werken, KB, Den Haag. Emy Thorissen was er bij.

12

– Brabantse Erfgoedprijs 2013

20 oktober 2013 vond in het Klokgebouw (Hal C) te Eindhoven de uitreiking plaats van de Brabantse Erfgoedprijs 2013. Emy Thorissen was daarbij aanwezig. De prijs werd georganiseerd door Erfgoed Brabant met medewerking van de Brabant-Collectie. De Brabant-Collectie zorgde voor de inrichtring met banieren met beeldmateriaal van Martien Coppens (thema landbouw) en prentbriefkaarten (thema ambachten) en met panelen ten behoeve van de tentoonstelling bidprentjes. De Brabant-Collectie gaf ook ondersteuning m.b.t.de bioscoop en de coördinatie van de openingsact (thema: traditie en vernieuwing: vendelier en breakdancers op muziek DJ Tiësto). – Advisering De heer Jan-Hein van de Mortel heeft de Brabant-Collectie gevraagd om advies m.b.t. de bibliotheek van het Landgoed Baest te Oostelbeers. Vrijwilligster mevrouw Tinka Ewoldt-Leicher is in april 2012 begonnen met het beschrijven van de boeken aanwezig in de bibliotheek van het landgoed. Zij gebruikt daarvoor het freeware programma Adlib Library Lite. In 2012 heeft ze vier voortgangsverslagen geproduceerd. In 2013 de laatste twee. Alle beschrijvingen kwamen gereed in 2013. Mevrouw Ewoldt zal het project begin 2014 afronden. – Rondleidingen In 2013 werden er 10 rondleidingen verzorgd voor ongeveer 80 personen. 22-02-2013 Heemkundekring Riethoven (5 personen) / foto’s van Gaston Remery 08-03-2013 Directeur Tiendschuur Gerwin Leupen (1 persoon) 19-04-2013 Medewerkers Jeroen Bosch Ziekenhuis (15 personen) 23-04-2013 Theologische bibliothecarissen uit Nederland en België (10 personen) 15-05-2013 Heemkundekring Amalia van Solms (3 personen) 27-06-2013 Familie Daverveld (3 personen) 04-09-2013 Liefhebbers van oude drukken Theologie (5 personen, Ton van der Meer) 04-09-2013 Alumni van de Universiteit van Tilburg (15 personen) 09-10-2013 Heemkundekringda Engelbertus van Nassau, Breda,

studiegroep Cartografie (18 personen) (Van der Heijden Collectie en Roman Visscher kaart)

22-11-2013 Rondleiding en St. Maarten expo (3 personen) – Boekpresentatie Verkeer en vervoer in Brabant Vrijdagmiddag 14 juni organiseerde Heemkundekring Tilburg in samenwerking met de Brabant-Collectie, de boekpresentatie van ‘Verkeer en vervoer in Brabant, 1814-1940’. Een bijbehorend symposium vond plaats in de ‘Black Box’ in het Esplanade-gebouw (gebouw E) gelegen op de UvT campus. Het boek, een canon van de mobiliteit in Brabant, is geschreven door een tiental auteurs op initiatief van Frans Kense: Frans Kense, Frans Giel van Hooff; Hans van den Eeden et al., [met bijdragen van Ruud van Bijnen et al. Eind- en beeldred., Frans Kense ... et al., Verkeer en vervoer in Brabant 1814-1940. [Tilburg] : Heemkundekring Tilburg, 2013. Omslagtitel. 240 p. Na een welkomstwoordje door Jos Kuijlen kwamen de volgende twee sprekers op het bijbehorende symposium aan bod: Sander van Bladel, bestuurslid van de Heemkundekring Tilburg, verzorgde een inleiding op het thema. Dr. ing. Gijs Mom, universitair hoofddocent History of Technology & Mobility History, Technische Universiteit Eindhoven, sprak over ‘Brabantse mobiliteitsontwikkeling in een nationale en internationale context’. Het symposium sloot af met de uitreiking van het eerste exemplaar door drs. ing. Frans Kense aan gedeputeerde ing. Ruud van Heugten, portefeuillehouder Mobiliteit en Financiën van de Provincie Noord-Brabant.

13

– Hoofdliedendag De Noordbrabantse Federatie van Schuttersgilden organiseert elk jaar in het Provinciehuis te Den Bosch een Hoofdliedendag. De Hoofdliedendag met als thema 'De tradities koesteren' vond plaats op zaterdag 5 oktober 2013 en was die dag uitsluitend toegankelijk voor de gilden. Op deze dag kwamen zo’n 400 gildebroeders en -zusters van de 150 Brabantse gilden bij elkaar. Het Sint-Lambertusgilde Vessem luisterde deze dag op. In 2013 werden de kleinere musea en erfgoedinstellingen uit Noord-Brabant uitgenodigd om zich zowel op zaterdag 5 oktober als op zondag 6 oktober te presenteren in de hal van het Provinciehuis. De Brabant-Collectie presenteerde zich op de museummarkt in de hal van het Provinciehuis. Met een fraai ingerichte kraam en een fotopresentatie op groot scherm van gildefoto’s uit de eigen collectie gaf de Brabant-Collectie acte de présence. Zaterdag 5 oktober stond in het teken van de jaarlijkse conferentie van de Brabantse gilden. Vanaf 11.00 uur tot aan de jaarrede, na de koffietafel en na afloop van het middagprogramma was er voor de gildebroeders- en zusters uitgebreid tijd om de stands te bekijken. Voor het brede publiek was diezelfde markt op zondag 6 oktober te bezichtigen. Ruim 350 bezoekers kwamen een kijkje nemen bij onze kraam om meer te horen over de collectie, de website, het zoeken in de collectie of in te tekenen op boeken, die ter inzage waren. De slideshow met de gildefoto’s trok de belangstelling van het publiek. Folders, boekenleggers en ander promotiemateriaal vond gretig aftrek. Kortom een meer dan geslaagd weekeind. – Publicaties Dijk, T.F. van, E.A. Thorissen, & A.T.J. Vaessen, Waalre gekiekt, Jan Bijnen (1874-1959).

Stichting Het Waalres Museum i.s.m. Brabant-Collectie, Tilburg University/Waalre, 2013. (Uitgaven van het Waalres Museum). 68, [2] p. Uitgave t.g.v. de gelijknamige tentoonstelling in het Waalres Museum van 19 januari t/m 21 april 2014.

Thorissen, Emy, Blijde incomste, commotie over Máxima. In Brabant, tijdschrift voor Brabants heem en erfgoed 4(2013)3-4 (juli), p.6-7.

Thorissen, Emy, Brabantse kermisprenten ter lering en vermaak. In: Isabelle Leijser en Geurt Grosfeld, Fairfest: de Tilburgse kermis als proeftuin. Tilburg: De Ambassade voor Creatieve Zaken, 2013, hoofdstuk 8, p. 68-85.

Thorissen, Emy & Jos Kuijlen, Uit het archief : Huwelijksdicht in brokaatpapier. In Brabant, tijdschrift voor Brabants heem en erfgoed 4(2013)6 (december), p.22-25.

Thorissen, Emy (red.), Ruim 1600 vintageprints van Martien Coppens permanent in bruikleen. In Brabant, 4(2014)3-4 (juli), p. 8-9.

Thorissen, Emy (met medewerking van Martijn Storms), In memoriam Henk van der Heijden, (1916-2012). Caert-thresoor 3(2013)1, p. 26-27.

– Tentoonstellingen (intern Tilburg University Library) 07-01-2013 t/m 15-02-2013 Winterse taferelen en tradities vitrine 0, begane grond 19-02-2013 t/m 24-04-2013 Voorjaarsbloemen vitrine 0, begane grond 01-05-2013 t/m 26-05-2013 Meimaand=Mariaverering vitrine 1, niveau 1 01-05-2013 t/m 10-06-2013 Meimaand=Mariaverering vitrine 0, begane grond 14-06-2013 t/m 29-07-2013 Verkeer en Vervoer in Brabant vitrine 0, begane grond 31-07-2013 t/m 08-09-2013 Kermis in Brabant vitrine 0, begane grond 11-09-2013 t/m 06-11-2013 Vorst & Volk, Macht & Pracht vitrine 0, begane grond 08-11-2013 t/m 29-01-2014 St. Maarten vitrine 0, begane grond 04-12-2013 t/m 05-01-2014 Ambachten vitrine 1, niveau 1

14

– Tentoonstellingen (extern) Bijdrage aan tentoonstelling ‘300 jaar Abdij Uden’ Zaterdag 14 september 2013 opende Wim van de Donk, Commissaris van de Koning in Noord-Brabant, de expositie ‘300 jaar Abdij Uden’. De Brabant-Collectie heeft met zeven bruiklenen bijgedragen aan deze jubileumexpositie van de abdij ‘Maria Refugie’ in Uden. De bruiklenen betreffen enkele handschriften die aandacht schenken aan het scriptorium van ‘Mariënwater’, twee prenten van het voormalige gebouw en een andere met de uittocht van de geestelijkheid uit Den Bosch. Een bruikleen betreft een van de kostbaarste handschriften van de Brabant-Collectie (KHS 26). Het beschrijft het leven en de mirakelen van Sint Brigitta van Zweden, Sint Catharina van Zweden en Elisabeth van Thüringen. Het manuscript uit het laatste kwart van de vijftiende eeuw was oorspronkelijk bezit van het birgitinessenklooster Mariënwater te Rosmalen. Later ging het mee naar ‘Maria Refugie’ te Uden. De tentoonstelling ‘300 jaar abdij Uden’ Birgitta van Zweden en haar volgelingen in Nederland was te zien van 14 september t/m 15 december 2013 in het Museum voor Religieuze Kunst in Uden. Daarna werd de tentoonstelling verlengd tot 5 januari 2014. 15 augustus 2013 bezocht Dorine van Elderen de Bibliotheek Midden Brabant (BMB) in Tilburg. Zij voerde er een gesprek met Jean-Pierre Hinssen over het plaatsen van een gastcollectie van de Brabant-Collectie. – Openingsuren De bibliotheek is van maandag tot en met vrijdag open van 8.00 tot 24.00 uur. De bibliotheek is op zaterdag en zondag als studiezaal open van 10.00 tot 24.00 uur. Er kan gewerkt worden met pc's. Tijdens de openingstijden kan men alleen die boeken en tijdschriften van de Brabant-Collectie raadplegen, die in open opstelling staan op niveau 0. Het informatiepunt van de Brabant-Collectie is op werkdagen open van 9.00 tot 17.00 uur.

streefgetal

resultaat

openingsuren bibliotheek per week

80

1084

openingsuren oude/bijzondere collecties per week

40

40

afleveringen van de Aanwinstenlijst

12

12

groepsbezoeken en rondleidingen

5

10

– Informatiepunt Op 1 september 2005 is het Informatiepunt Brabant-Collectie ingesteld. Dit informatiepunt bevindt zich sinds 31 mei 2010 aan een aparte balie bij de collecties op niveau 0 van de bibliotheek. Het telefoonnummer is: 013-466 2865. Voor de bezetting van dit informatiepunt is een rooster opgesteld, waarin alle medewerkers van de Brabant-Collectie participeren. Door de instelling van het informatiepunt garanderen we de bezoekers van de Brabant-Collectie dat er tussen 9.00 uur en 17.00 uur altijd een medewerker aanwezig is om vragen te beantwoorden en om oude drukken, handschriften en materiaal uit de Topografisch-Historische Atlas ter beschikking te stellen. – Nieuws en aanwinsten

In het verslagjaar verscheen 12 keer een elektronische aanwinstenlijst. Op 19 oktober 2009 verscheen voor de eerste keer de elektronische nieuwsbrief van de Brabant-Collectie. In 2013 verscheen de nieuwsbrief vier maal en wel in april, juni, oktober en december.

4 Van deze 108 uur is er 74,5 uur waarin uitleen mogelijk is.

15

– Gebruik van de Brabant-Collectie in 2013

type gebruik(ers)

streefgetal

resultaat

Raadplegingen oude drukken en handschriften

350 406

Bezoekers raadpleegruimte kostbare collecties

200 128

Geleverde reproducties aan klanten (digitale foto’s en scans)

p.m. 700

Bruikleenovereenkomsten

p.m. 9

Objecten in bruikleen

p.m. 83

Zoekacties Brabant-Databank (BD)

10000

14475

Zoekacties Databank Topografisch-Historische Atlas (DB THA) 10000 6576

Opgevraagde images uit Databank THA 10000 14806

Zoekacties Fotobank Martien Coppens (FMC) 2500 1847

Zoekacties Fotobank Rees Diepen (FRD) p.m. 428

Views in de Film- en Fotobank Noord-Brabant 1000000 1031862

Bezoeken Film- en Fotobank Noord-Brabant via Thuis in Brabant 100000 228177

Aantal bezoekers Film- en Fotodatabank Noord-Brabant p.m. 57460

Unieke bezoekers Film- en Fotodatabank Noord-Brabant p.m. 34481

16

2 Samenwerkingsprojecten 2.1 Foto en film Er kwamen naast vragen van particulieren ook verzoeken binnen om informatie en advies m.b.t. foto en film vanuit meer professionele hoek. 2.1.1 Film- en Fotobank Noord-Brabant In 2012 en 2013 werd onderzocht of de Film- en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) overgebracht zou kunnen worden naar Thuis in Brabant. Er wordt naar gestreefd om de FFNB in 2014 over te brengen naar de Brabant Cloud. Daarom werd verbetering van de FFNB via Picturae in Heiloo, via de overgang naar het systeem memorix major, voorlopig on hold gezet. Op 7 november verzorgde Jolanda van den Akker een presentatie over de FFNB aan de nieuwe deelnemer Museum Weeghreyse. Zie hieronder bij 2.2. Erfgoed Brabant. 2.1.2 Fotocollecties Een groeiend aantal fotografen en/of hun nazaten blijkt genegen om hun collectie onder te brengen bij de Brabant-Collectie. Duurzaam behoud en publieke toegankelijkheid zijn daarbij belangrijke overwegingen. Het voorbeeld van de erven Coppens werkt in dit verband niet alleen als voorbeeld, maar ook als stimulans. De Brabant-Collectie manifesteert zich in toenemende mate op het terrein van de historische fotografie. Daarbij streeft zij er naar om vooral het volledige werk van relevante Brabantse fotografen te verwerven. – Acquisitie fotocollecties Project Collectie Noud Aartsen Begin 2012 heeft de familie van Noud Aartsen (Best 1932 – Mollans sur Ouvèze 2010) zijn fotoarchief, inclusief alle rechten, geschonken aan de Brabant-Collectie van Tilburg University. Al enige tijd bestaat er een werkgroep bestaande uit Paul Maas uit Oirschot, Emy Thorissen (die het stokje van Frank van der Maden heeft overgenomen) en Jos Kuijlen. De werkgroep kwam in 2013 bijna maandelijks bijeen. Er wordt gewerkt aan een boek met werk van Aartsen uit Brabant, Ierland en Frankrijk. Werktitel: Landschappen van onze jeugd. Daarnaast is men bezig met de voorbereiding van een uitgebreide tentoonstelling. In 2013 kwam de Fotobank Noud Aartsen gereed. Op vrijdag 15 november 2013 verzorgde Emy Thorissen voor de heemkundekring ‘Dye van Best’ (7 personen) een Workshop Fotobank Noud Aartsen. Project Jan Bijnen De Brabant-Collectie heeft in 2008 de collectie van Jan Bijnen uit Waalre geschonken gekregen van de familie Bijnen. In 2012 is met behulp van de automatiseringsafdeling LIS een digitale Fotobank Jan Bijnen tot stand gekomen. Vrijwilligers zijn in 2013 bezig geweest met het registreren en ontsluiten van de fotocollectie. Tevens werd door vrijwilliger Tony Vaessen, conservator Emy Thorissen en een vrijwilliger van Het Waalres Museum, de heer Theo van Dijk gewerkt aan het opzetten van een tentoonstelling, die begin 2014 gaat starten. De tentoonstelingscatalogus verscheen eind 2013: Dijk, T.F. van, Thorissen, E.A. & Vaessen, A.T.J., Waalre gekiekt, Jan Bijnen (1874-1959). Stichting Het Waalres Museum i.s.m. Brabant-Collectie, Tilburg University Waalre, 2013. (Uitgaven van het Waalres Museum). 68, [2] p. Uitgave t.g.v. de gelijknamige tentoonstelling in het Waalres Museum van 19 januari t/m 21 april 2014.

17

Dinsdag 24 september werden familiefoto’s van Jan Bijnen geschonken door de familie te Waalre. De foto’s waren afkomstig van de overleden dochter van Jan Bijnen, Riek Verhoeven – Bijnen. Op 6 november 2013 verzorgde Emy Thorissen in het kader van de aanstaande expositie over Jan Bijnen een Workshop Jan Bijnen. Dit in het kader van een educatieproject bij groep 8 van Basisschool De Wilderen te Waalre. Project Martien Coppens Vrijdagmiddag 31 mei 2013 tekenden de erfgenamen Coppens en de Universiteit van Tilburg een contract, waarmee de kerncollectie foto’s Martien Coppens (1632 groot formaat afdrukken) voor onbepaalde tijd in bruikleen worden gegeven aan de universiteit. Martien Coppens (Lieshout, 18 maart 1908 – Geldrop, 17 juni 1986) wordt momenteel gerekend tot een van de belangrijkste Nederlandse fotografen van zijn tijd (naast Cas Oorthuys en Ed van der Elsken) en wordt beschouwd als de beste fotograaf van Brabant. Zijn foto’s zijn al bijna vijftien jaar ondergebracht bij de Brabant-Collectie van de Universiteit van Tilburg. Ze zijn afkomstig van de kinderen van Martien Coppens. Fotograaf en fotohistoricus Jan Coppens (1937-2000), een van de zonen, heeft een selectie gemaakt uit het beste werk van Martien Coppens. Elk kind kreeg na zijn overlijden 204 groot formaat foto’s, die door Martien Coppens zelf waren afgedrukt. Project Gaston Remery In 2008 werd ook de collectie van Gaston Remery uit Eersel verworven. De Brabant-Collectie wil graag een derde boek uitgeven met werk van Remery. In 2002 verschenen in de serie: Brabant zoals het was de boeken Platteland en dorpsleven, en Rijk roomsch leven. Het derde boek nog te verschijnen boek in de reeks draagt als werktitel: Koppen in de Kempen en De Peel. Het Prins Bernhard Cultuurfonds heeft in 2011 € 2500 toegekend voor deze boekpublicatie. Inmiddels is Emy Thorissen, samen met Gaston Remery en diens vertrouweling Adrie Mennen, bezig met de selectie van de foto’s en het samenstellen van de tekst. Het boek verschijnt in 2014. 12 vintage prints van Gaston Remery werden geschonken door de Stichting Brabantse Boerderij (via voorzitter Ger van de Oetelaar). 2.1 Erfgoed Brabant en de Brabant Cloud De Brabant-Collectie is een van de deelnemers van het eerste uur aan de door Erfgoed Brabant beheerde erfgoeddatabank Thuis in Brabant. In 2011 en 2012 werden er gesprekken gevoerd tussen medewerkers van Erfgoed Brabant en van Tilburg University om te bezien of samenwerking mogelijk is tussen de twee instellingen. Besloten werd om een samenwerkingsproject te gaan beginnen m.b.t. de Brabant Cloud. Doel van de samenwerking is om de Brabantse erfgoedcollecties op een innovatieve en interactieve manier toegankelijk te maken voor een breed publiek. Hiertoe werd op zaterdagmiddag 16 juni 2012 een intentieverklaring tot samenwerking tussen Erfgoed Brabant in Den Bosch en de Brabant-Collectie in Tilburg m.b.t. de Brabant Cloud getekend. Afgesproken werd, dat er najaar 2012, begin 2013 een pilot wordt uitgevoerd, die bestaat uit drie onderdelen:

- Beheren en door ontwikkelen van de Brabant Cloud (cloud systeem voor de digitale ontsluiting van erfgoedcollecties).

- Opzetten en door ontwikkelen van een open source collectie-informatiesysteem (welke onderdeel zal gaan uitmaken van de Brabant Cloud) voor de Brabantse heemkundekringen.

- Bieden van gezamenlijke ondersteuning aan de Brabantse erfgoedinstellingen op het gebied van collectieregistratie en digitalisering.

18

Na 16 juni 2012 werden de gesprekken met Erfgoed Brabant voortgezet. Er werd een projectgroep opgericht bestaande uit Annette Gaalman (projectleider), Cris Kremers, Jos Kuijlen en Jolanda van den Akker. Later kwam conservator Emy Thorissen hier nog bij. Er werd een projectplan opgesteld. Dit resulteerde uiteindelijk in een tweetal projecten. Het project Back to basics werd eind 2012, begin 2013 uitgevoerd door de Brabant-Collectie in samenwerking met Delving BV te Rotterdam. Er werd gebouwd aan een nieuwe zoekkant voor de databases van de Brabant-Collectie. Dit met als doel te onderzoeken op welke wijze de databases van de Brabant-Collectie het beste gemigreerd kunnen worden naar de Brabant Cloud. Een ander onderdeel van Back to basics was een door Delving uit te voeren pilotstudie om te achterhalen of en op welke manier de Film- en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) met minimaal dezelfde functionaliteit overgezet kan worden naar de Brabant Cloud. Voor de Brabant-Collectie betekent e.e.a. onderbrenging van de eigen databases in de Brabant Cloud: Brabant Databank, Databank Topografisch-Historische Atlas, de Fotobank Martien Coppens, de Fotobank Rees Diepen en andere te ontwikkelen fotobanken (Jan Bijnen, enz.). Op maandag 18 maart 2013 presenteerde de technische partner Delving BV te Rotterdam een rapport, getiteld Back to basics. Een van de resultaten betrof het onderbrengen van de databases van de Brabant-Collectie naar de Brabant Cloud: http://preview.delving.org/brabantcollectie/. Gebleken is uit deze pilot, dat het mogelijk is om zowel de eigen databases van de Brabant-Collectie als de Film- en Fotobank Noord-Brabant (FFNB) over te brengen naar de Brabant Cloud. Op basis van dit rapport werd besloten om door te gaan met Delving. Dat betekende ook, dat we voorlopig geen verbetertraject met de huidige leverancier Picturae in Heiloo in gaan. Een dag later kwam Delving met een vervolgplan Description of work. Het was een voorstel om de databases van de Brabant-Collectie plus de FFNB daadwerkelijk naar de Brabant Cloud te brengen en beschikbaar te stellen. Het andere onderdeel is een project (toen nog Synthesis geheten), dat wordt uitgevoerd door Erfgoed Brabant samen met Delving BV. Een vijftal heemkundige verenigingen gaat hun informatie invoeren in de Brabant Cloud. Naast leden van de deelnemende heemkundekringen waren ook vertegenwoordigers van het Klok & Peel Museum Asten bij de besprekingen aanwezig. De Brabant-Collectie was eveneens aanwezig, omdat het haar intentie is om de eigen in huis databases over te gaan brengen naar de Brabant Cloud. 2 oktober 2013 werd een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen Erfgoed Brabant en de Brabant-Collectie. Dit mede op basis van een op 22 september 2013 opgesteld projectplan Ontwikkeling OSCR v1.0-1.2. Aan dit projectplan lag een voorstel ten grondslag: Open Source Collection Registration System (OSCR), gedateerd 3 juli 2013. Er werd afgesproken - dat partijen beiden een rol hebben in het equiperen van collectie beherende instellingen in

Noord-Brabant om hun data te ontsluiten; de Brabant-Collectie als beheerder van de Film- en Fotobank Noord-Brabant, Erfgoed Brabant als beheerder van Thuis in Brabant en de Brabant Cloud, samen met Brabants Heem, initiator van een collectief collectieregistratiesysteem voor heemkundekringen;

- dat partijen in 2012 besloten hebben om in gezamenlijkheid verder de weg te verkennen naar één nieuw open source collectieregistratiesysteem (OSCR) voor erfgoedcollecties en de gezamenlijke ondersteuning daarvan;

- dat uit deze verkenning de volgende conclusies zijn getrokken: - dat de pilotversie van OSCR voldoende vertrouwen biedt om te koersen op de

migratie van de Film- en Fotobank Noord-Brabant naar dit nieuwe systeem; - dat de ARNO-databases van de Brabant-Collectie geheel gemigreerd zullen worden

naar dit nieuwe systeem; - dat partijen gezamenlijk ondersteunende materialen willen ontwikkelen en gezamenlijk

informatie willen verstrekken over het systeem, waarbij in eerste instantie de deelnemers aan de Film- en Fotobank Noord-Brabant terecht kunnen bij de Brabant-Collectie en voor de overige deelnemers zal Erfgoed Brabant het eerste aanspreekpunt zijn.

19

De belangrijkste fasen in het project OSCR zijn: - OSCR v1.0

In deze versie zullen de minimale functionaliteiten worden ontwikkeld om objecten goed te kunnen registreren, zoals de upload van digitale objecten en het beschrijven van de objecten. Het gaat hier om de basisversie. Het resultaat is een systeem waarin de deelnemende heemkundekringen digitale objecten kunnen toevoegen en beschrijven.

- OSCR v1.1 In deze versie zullen de bestaande databases van de vijf participerende heemkundekringen naar OSCR gemigreerd worden. Deze migratie geldt uitsluitend voor de door OSCR v.1.0 ondersteunde objectsoorten (foto's, films/video's, boeken, tijdschriften, bidprentjes). Voor deze migratie zal een eenmalige importeer-functionaliteit voor OSCR ontwikkeld worden. - OSCR v1.2 Migratie van de ARNO-databases van de Brabant-Collectie naar OSCR. Op 2 juli 2013 deed Delving een voorstel voor overbrenging van de databases van de Brabant-Collectie naar de Brabant Cloud: Open Source Collection Registration System (OSCR) v 1.2. Op vrijdag 26 juli 2013 werd het contract met Delving getekend door de directeur LIS, Marc van den Berg. De oplevering is gepland voor eind 2013, begin 2014. Op 18 en 25 oktober vond bij Erfgoed Brabant in Den Bosch een workshop OSCR plaats met de pilotgroep van heemkundekringen samen met mensen van Delving BV te Rotterdam. Op 1 en 22 november en op 6 en 20 december vonden ook workshops OSCR plaats in Den Bosch. Jolanda van den Akker, Jos Kuijlen en/of Emy Thorissen waren daar bij aanwezig. – Regiobijeenkomsten voor heemkundekringen 9, 22, 23 en 24 oktober vonden er regiobijeenkomsten van heemkundekringen verbonden aan Brabants Heem plaats. Tijdens die bijeenkomsten werden ook deelnemers van de Film- en Fotobank Noord-Brabant uitgenodigd om de laatste stand van zaken m.b.t. de Brabant Cloud te vernemen. De bijeenkomsten vonden plaats te Mierlo (Jos Kuijlen), Oud-Gastel (Jolanda van den Akker), Eersel (Emy Thorissen), St. Oedenrode (Jolanda van den Akker), Zeeland (Jos Kuijlen) en Baarle-Nassau (Jos Kuijlen). Bij de bijeenkomsten waren ook medewerkers van Erfgoed Brabant aanwezig in de persoon van Cris Kremers en Annette Gaalman. - Culture Cloud Conferentie Van 18 tot en met 20 november 2013 organiseerde Erfgoed Brabant in Den Bosch en Tilburg de internationale Culture Cloud Conferentie. Vertegenwoordigers van Europese instellingen als het Zweedse Nationaal Archief en het Griekse Instituut voor Onderzoek en Technologie spraken over de toekomst van digitale erfgoedontsluiting. Natuurlijk was ook Nederland vertegenwoordigd met afgevaardigden van onder andere Digitaal Erfgoed Nederland (DEN), de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), het Nationaal Archief, Cubiss, Erfgoed Brabant en de Brabant-Collectie. Centraal stond de vraag hoe we collectie-informatie op Europees niveau zo efficiënt mogelijk kunnen ontsluiten. Door te bouwen aan platformen, waarbij we gebruik maken van dezelfde open standaarden, kan bespaard worden op (ontwikkel)kosten. Vooral de Zweden reageerden enthousiast op de ontwikkelingen in Nederland rondom de Brabant Cloud. Jolanda van den Akker en Jos Kuijlen waren op maandagmiddag 18 november gastgevers van de Culture Cloud meeting in de bibliotheek van Tilburg University. De volgende twee dagen (19 en 20 november) vonden plaats in de Statenzaal van het Noordbrabants Museum. Jos Kuijlen was beide dagen aanwezig.

20

2.2 Stichting Cornelis Rudolphus Hermans

Op 18 juni 2013 werden de statuten van de Stichting Brabants Foto Archief (BFA) gewijzigd in de statuten van de nieuw genaamde Stichting Cornelis Rudolphus Hermans5. Hermans (Oss 1805 - ’s-Hertogenbosch 1869) was de eerste bibliothecaris van het op 8 maart 1837 opgerichte Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant. Doel van de Stichting Cornelis Rudolphus Hermans is het bevorderen van de belangen van de Brabant-Collectie, door daarvoor fondsen – met name gelden – te verwerven en te beheren en hiervoor op gezette tijden, in overleg met de bibliothecaris Brabant-Collectie bestemmingen te vinden. Verder wil de stichting de belangstelling voor het cultureel erfgoed in de provincie Noord-Brabant bevorderen. Dit doet de stichting onder andere door:

1. het onder de aandacht brengen van fotografen uit Brabant en fotografen die in Brabant werkzaam waren of zijn en

2. het ondersteunen van de Brabant-Collectie bij het bijeenbrengen, in stand houden, beheren, conserveren en toegankelijk maken van representatieve fotocollecties, meer in het bijzonder van representatieve collecties van Brabantse fotografen, zoals Martien Coppens, Jan Bijnen, Noud Aartsen, Gaston Remery, Rees Diepen en Frans Kuit;

3. het bijeenbrengen en onder de aandacht brengen van Brabantse historische films, en die zo mogelijk en al dan niet na behandeling onderbrengen bij een representatieve Brabantse archiefinstelling, en ze opnemen in de Brabant Cloud6;

4. het ondersteunen van de Brabant-Collectie bij het bijeenbrengen, in stand houden, beheren, conserveren en toegankelijk maken van handschriften, boeken, tijdschriften, kaart- en prentmateriaal inclusief prentbriefkaarten, e.d., die betrekking hebben op de geschiedenis van de provincie Noord-Brabant in de ruimste zin van het woord. Dat is inclusief geschiedenis van het Hertogdom Brabant.

Voor het werven van fondsen is er samenwerking met het alumnibureau van de universiteit. Inmiddels is er een brochure verschenen: Taking on tomorrow’s challenges: your gift to knowledge:

http://www.tilburguniversity.edu/nl/samenwerken/universiteitsfonds/. Een door het alumnibureau geselecteerd project is Brabant-Collectie: onuitputtelijke bron over Brabants erfgoed en gaat over de Roman-Visscherkaart, die onlangs is gerestaureerd. 3 Bedrijfshulpverlening Voor de Brabant-Collectie heeft veiligheid van gebruikers en bewoners van het bibliotheekgebouw de hoogste prioriteit. De Brabant-Collectie verzorgt echter ook het beheer van een aantal belangrijke cultuurhistorische collecties. Dit culturele erfgoed dient zowel ter beschikking gesteld te worden aan de gebruikers als adequaat bewaard te worden voor zowel huidige als toekomstige generaties. Naast de dagelijkse zorg voor deze erfgoedcollecties is het van belang, te voorkomen dat delen uit de collectie beschadigd raken en/of ontvreemd worden. In het BHV-plan zijn preventie en bestrijding van calamiteiten van groot belang. Daarom is er tevens een opleidingsplan BHV gemaakt. Naast opleiding en regelmatige bijscholing van EHBO’ers, BHV’ers en ontruimers worden er ook op gezette tijden ontruimingsoefeningen e.d. georganiseerd. Het bewust maken van de gebruikers en de medewerkers in het bibliotheekgebouw hoort eveneens tot het BHV-plan. Het hoofd BHV van de universiteit is verantwoordelijk voor alles over bedrijfshulpverlening. De bibliothecaris Brabant-Collectie, Jos Kuijlen, was in 2013 ploegleider van het bibliotheekgebouw L. Corine Bon is ontruimer BHV

5 Over Hermans zie Bossche encyclopedie:

http://www.bosscheencyclopedie.nl/personen/hermans,%20cornelis%20rudolphus.htm en Thuis in Brabant: http://www.thuisinbrabant.nl/personen/h/hermans,-cr 6 Historische films zijn nu nog te raadplegen in de Film- en Fotobank Noord-Brabant. Voorjaar 2014 gaan deze films

over naar de Brabant Cloud.

21

4 Personeel De totale gemiddelde bezetting in 2013 bedroeg 6,57 fte (tegenover 8.55 fte in 2012). 1,8 fte kwam uit ondersteunende diensten van de bibliotheek van de UvT (2012: 2,2 fte). Structureel werkzaam voor de Brabant-Collectie was 4,77 fte (2012: 5.0 fte). – Personeelsomvang Brabant-Collectie in 2013

- mw. drs. Jolanda van den Akker, informatiespecialist (0.67 fte) - mw. drs. Corine Bon, communicatiemedewerker/bibliotheektechnisch medewerker (0.4 fte7) - mw. drs Dorine van Elderen, informatiespecialist (0.6 fte) - drs. Jos Kuijlen, bibliothecaris Brabant-Collectie (0.8 fte) - mw. Ilse Mulder, informatiespecialist (0.6 fte) - dhr. Paul Slot, behoudsmedewerker/fotograaf (0.3 fte) - mw. Lieja Stalpers, bibliotheektechnisch medewerker (0.6 fte8) - mw. drs. Emy Thorissen, conservator (0.8 fte).

– Vrijwilligers

- dr. Dick Blonk (0.2 fte) - Jeroen Coppens (0.2 fte, m.i.v. september 2013) - dr. Jan Cornelissen (0.2 fte) - Tinka Ewoldt (0.2 fte) - drs. Ton van der Meer (0.4 fte) - Tony Vaessen (0.2. fte)

4.1 Opleiding en training Ten behoeve van deskundigheidsbevordering namen de medewerkers van de Brabant-Collectie in de loop van 2013 deel aan de volgende activiteiten:

- Algemeen

Bijna maandelijks vond er werkoverleg plaats. Op 12 en 20 maart 2013 werd er door Library & IT Services (LIS) van Tilburg University uitleg gegeven over het nieuwe bibliotheeksysteem van WorldCat Local geheten WorldShare Management Services. Corine Bon, Lieja Stalpers, Dorine van Elderen en Ilse Mulder waren daarbij aanwezig.

Op 17 april 2013 was er een medewerkersbijeenkomst LIS. Dorine van Elderen en Emy Thorissen waren er bij aanwezig. Op 4 juli 2013 was er weer een medewerkersbijeenkomst LIS, Dorine van Elderen woonde die bij. Op 5 november waren Corine Bon, Ilse Mulder en Emy Thorissen present bij de laatste medewerkersbijeenkomst LIS in 2013.

Op 24 juni gaf Delving BV te Rotterdam in Tilburg een demonstratie over het door hen te ontwikkelen Open Source Collectie Registratie Systeem (OSCR). Jolanda van den Akker, Dorine van Elderen, Corine Bon, Emy Thorissen en Jos Kuijlen waren er bij aanwezig.

7 In verband met ouderschapsverlof werkte Corine Bon 0.4 fte. 8 Vanaf 2 april 2012 maakt Lieja Stalpers gebruik van de seniorenregeling. Dat komt er op neer, dat ze voortaan nog

maar voor 0.6 fte inzetbaar is.

22

- Deskundigheidsbevordering Jolanda van den Akker 28 en 29 januari 2013 Training Sharepoint (incompany TiU). 29 oktober, 4 en 5 november 2013 Training Career Pitstop (TiU: Career Center en Oisterwijk).

Corine Bon 20 februari 2013 Basistraining GX (TiU: General Services). 22 februari 2013 Nieuwstraining GX (TiU: General Services). 18, 24, 25 april en 23 mei 2013 Training Career Pitstop (TiU: Career Center). Dorine van Elderen en Paul Slot 26 juni 2013 Introductie scannen kostbare werken.

Emy Thorissen 6 augustus 2013 Beschrijven Oude drukken in GCC (Robert Arpots/ UB Nijmegen). 12 november 2013 Cursus WO I, heemkundekring Amalia van Solms, Baarle-Nassau. 28 en 29 november 2013 Symposium Breekbaar Bezit (foto / glasnegatieven conservering), Fotomuseum, Antwerpen. Nevenactiviteit van Emy Thorissen: Redactielid van tijdschrift In Brabant. Vergaderingen op woensdag 13 februari, donderdag 2 mei en

woensdag 9 oktober 2013.

Emy Thorissen is sinds 14 juni 2013 algemeen bestuurslid van het Brabants Landschap en tevens lid van de redactiecommissie van het tijdschrift Brabants Landschap. Op vrijdag 14 juni 2013 bezocht Emy Thorissen, de jaarvergadering van het Algemeen Bestuur van het Brabants Landschap te Oirschot. Tevens was er de presentatie van het boek van Peter van Wijmen: Natuur, milieu & landschap, de cirkel rond : 40 jaar natuurbehoud en milieubeheer, 80 jaar Brabants Landschap. Tevoren was er een excursie bij door De Mortelen en Heerenbeek Donderdag 31 oktober 2013 was Emy Thorissen present bij de najaarsbijeenkomst van de vergadering van het Algemeen Bestuur van het Brabants Landschap te Haaren.

5 Bibliotheek-Adviescommissie voor de Brabant-Collectie De Bibliotheek-Adviescommissie voor de Brabant-Collectie (BAC) heeft in het verslagjaar twee keer een vergadering gehouden, te weten op woensdagmiddag 5 juni en op woensdagmiddag 5 november 2013. Leden van de BAC in 2013: Ir. M.J. van den Berg, directeur Library & IT Services, voorzitter BAC Drs. J.A.M. Kuijlen, bibliothecaris Brabant-Collectie, secretaris BAC Dr. T.H.M. Akerboom, Faculteit Geesteswetenschappen en voorzitter Universiteitsraad, UvT Drs. R. Bastiaanse, directeur Brabants Historisch Informatie Centrum, Den Bosch Prof. dr. A.J.A. Bijsterveld, bijzonder hoogleraar Cultuur in Brabant, Faculteit Sociale

Wetenschappen, UvT Prof.mr. B.C.M. van Erp-Jacobs, bijzonder hoogleraar Oud-Vaderlands Recht, Faculteit

Rechtswetenschappen, UvT Dhr. N. Nanninga, directeur Markiezaatsbibliotheken, Bergen op Zoom Prof. dr. A.P.C. Swanenberg, medewerker Erfgoed Brabant en bijzonder hoogleraar Diversiteit in Taal

en Cultuur, Faculteit Geesteswetenschappen, UvT

23

Bijlage 1. Rekening en verantwoording subsidie Provincie Noord-Brabant

Begroting 2013

Kostenspecificatie Personele lasten

Collectie- vorming

Bureaukosten Film- en fotobank

structureel

Centrale overhead

huisvesting

Totaal

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en

projectcoördinatie 69.227 5.760 48.631 123.618

B materieel beheer, conservering en restauratie 23.383 6.000 2.560 31.943

C collectievorming en -uitbreiding 47.582 52.000 5.248 104.830

D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 149.783 17.280 20.000 187.063

E informatievoorziening en dienstverlening 69.390 8.000 77.390

F communicatie en promotie 33.960 3.200 37.160

Totaal 393.325 58.000 42.048 20.000 48.631 562.005

Volume bijdrage provincie 2013 607.893

Resultaat 2012 45.888

24

Realisatie 2013

Kostenspecificatie Personele lasten

Collectie- vorming

Bureaukosten Film- en fotobank

structureel

Centrale overhead

huisvesting

Totaal

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en

projectcoördinatie 71.822 4.297 48.613 124.733

B materieel beheer, conservering en restauratie 23.985 27.231 1.910 53.126 C collectievorming en -uitbreiding 48.661 47.252 3.915 99.828 D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 153.371 12.891 19.965 186.227 E informatievoorziening en dienstverlening 71.348 5.968 77.316 F communicatie en promotie 33.985 2.387 36.372

Totaal 403.173 74.483 31.368 19.965 48.613 577.602

Inkomsten

Volume bijdrage provincie 2013 643304

Stichting Erfgoed Brabant 1.596

Martien Coppens (Provincie en Stichting Erfgoed Brabant 1.866 Aanvullend Verzekering i.v.m. schade 5.722

KB i.v.m. project metamorfoze 318

Diverse Inkomsten 865

Correctie FvdM afkoop 2012 25.400

totaal inkomsten 643.660

Resultaat 2013 66.058

25

Realisatie 2013

Rekening

Begroting

Realisatie Begroting

2012

2013

2013 2014

A Beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en projectcoördinatie 144.550 123.618 124.733 94.070

B Materieel beheer, conservering en restauratie 36.122 31.943 53.126 32.959

C Collectievorming en -uitbreiding 109.100 104.830 99.828 101.014

D Toegankelijk maken en beschikbaarstellen 200.682 187.063 186.227 230.021

E Informatievoorziening en dienstverlening 85.622 77.390 77.316 73.010

F Communicatie en promotie 53.377 37.160 36.372 42.225 Incidentele Lasten 52.500 Totaal 681.953 562.004 577.602 573.299

26

BEGROTING PERSONELE LASTEN 2013

ACT. JK ET LSt CB DvE IM JvdA PS CM ASM LS SD TOTAAL

87003 74386 49618 58830 60550 60550 60550 40396 42530 60550 42530 60550

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en projectcoördinatie

0,40 0,30 0,20 0,90

B materieel beheer, conservering en restauratie 0,20 0,20 0,40

C collectievorming en -uitbreiding 0,10 0,05 0,20 0,10 0,07 0,30 0,82

D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 0,10 0,05 0,35 0,10 0,20 0,40 0,50 0,20 0,50 0,30 2,70

E informatievoorziening en dienstverlening 0,10 0,10 0,25 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,30 1,25

F communicatie en promotie 0,10 0,10 0,20 0,10 0,50

TOTAAL 0,80 0,80 0,60 0,40 0,60 0,60 0,67 0,30 1,00 0,30 0,30 0,20 6,57

ACT. JK ET LSt CB DvE IM JvdA PS CM ASM LS SD TOTAAL

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en projectcoördinatie

36711 22997 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11934 71642

B materieel beheer, conservering en restauratie 0 15331 0 0 0 0 0 0 8574 0 0 0 23905

C collectievorming en -uitbreiding 9178 3833 0 0 12126 6048 4452 0 12861 0 0 0 48497

D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 9178 3833 17190 5489 12126 24191 31797 8992 21434 18600 0 0 152829

E informatievoorziening en dienstverlening 9178 7666 12279 5489 6063 6048 6359 4496 0 0 13520 0 71097

F communicatie en promotie 9178 7666 0 10978 6063 0 0 0 0 0 0 0 33885

TOTAAL 73422 61325 29469 21956 36379 36286 42608 13488 42869 18600 13520 11934 401854

27

REALISATIE PERSONELE LASTEN 2013

ACT. JK ET LSt CB DvE IM JvdA PS CM ASM LS SD TOTAAL

91777 76656 49115 54891 60632 60477 63594 44958 42869 60550 42530 60550

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en projectcoördinatie

0,40 0,30 0,20 0,90

B materieel beheer. conservering en restauratie

0,20 0,20 0,40

C collectievorming en -uitbreiding 0,10 0,05 0,20 0,10 0,07 0,30 0,82

D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 0,10 0,05 0,35 0,10 0,20 0,40 0,50 0,20 0,50 0,30 2,70

E informatievoorziening en dienstverlening 0,10 0,10 0,25 0,10 0,10 0,10 0,10 0,10 0,30 1,25

F communicatie en promotie 0,10 0,10 0,20 0,10 0,50

TOTAAL 0,80 0,80 0,60 0,40 0,60 0,60 0,67 0,30 1,00 0,30 0,30 0,20 6,57

ACT. JK ET LSt CB DvE IM JvdA PS CM ASM LS SD TOTAAL BPL

A beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling en projectcoördinatie

36711 22997 0 0 0 0 0 0 0 0 0 11934 71642 180,62

B materieel beheer, conservering en restauratie

0 15331 0 0 0 0 0 0 8574 0 0 0 23905 80,27

C collectievorming en -uitbreiding 9178 3833 0 0 12126 6048 4452 0 12861 0 0 0 48497 164,56

D toegankelijk maken en beschikbaarstellen 9178 3833 17190 5489 12126 24191 31797 8992 21434 18600 0 0 152829 541,85

E informatievoorziening en dienstverlening 9178 7666 12279 5489 6063 6048 6359 4496 0 0 13520 0 71097 250,85

F communicatie en promotie 9178 7666 0 10978 6063 0 0 0 0 0 0 0 33885 100,34

TOTAAL 73422 61325 29469 21956 36379 36286 42608 13488 42869 18600 13520 11934 401854 1318,49

28

Bijlage 2. Kwantitatief overzicht van het gebruik van de Brabant-Collectie in 2003-2013

Type gebruiker 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Raadplegingen oude drukken en handschriften

270 333 379 798 1638 379 914 180 355 478 4069

Bezoekers raadpleegruimte 159 276 195 226 286 378 180 77 120 151 141

Geleverde reproducties 150 191 226 549 531 1325 1234 522 740 754 700

Bruikleenovereenkomsten 9 14 1 1 13 18 16 11 8 5 9

Objecten in bruikleen 214 257 448 119 128 179 112 51 42 40 83

Zoekacties Brabant Databank (BD) 10881 9559 11462 13729 25128 11177 7779 8170 12021 15361 14475

Zoekacties BD via Thuis in Brabant (TiB)10!

> 50000 85396 69508 7824011

Zoekacties DB THA 9580 11683 11055 12286 16238 9592 8857 5167 5225 13542 6576

Zoekacties DB THA via Thuis in Brabant!

> 35000 52379 42634 35165

Opgevraagde images uit Databank THA

8170 10111 8383 6419 11248 7355 10556 15338 14449 18056 14806

Zoekacties Fotodatabank Martien Coppens

993 1930 1922 1888 4697 4425 4224 5807 2923 1527 1847

Zoekacties Fotobank Rees Diepen 428

Views in FFNB 12270616 7781565 117391312 1172023 884112 910734 1031862

Aantal bezoekers FFNB 57632 42952 55047 59654 49238 50715 57460

Aantal unieke bezoekers FFNB 30865 32318 29547 30433 34481

9 Deze cijfers zijn gebaseerd op volledig - door de klant - ingevulde formulieren en elektronische depotaanvragen. 296 aanvragen voor Brabant-Collectie en 110

aanvragen voor boeken en handschriften van de theologische faculteit. 10 Via Thuis in Brabant wordt vaker gezocht in de databases van de Brabant-Collectie dan via de eigen website. Dit is een argument voor integratie van de databases

van de Brabant-Collectie in Thuis in Brabant (TiB). Ook in de FFNB wordt vaak gezocht via TiB. 11 De cijfers m.b.t. zoekacties in de Brabant Databank (BD) en de Databank Topografisch-Historische Atlas (THA) zijn geëxtrapoleerd op basis van de verdeling van

de cijfers van 2010. De cijfers voor 2013 zijn een combinatie. BD en THA samen geven 113.405 zoekacties. 12 In 2009 is Pictura begonnen met een ander statistiekprogramma: Google analytics. De gegevens van de FFNB uit 2007 en 2008 zijn daarom niet een op een met

die van 2009 tot en met 2013 te vergelijken. De gegevens uit 2013 zijn bovendien door extrapolatie tot stand gekomen.

29

Aantal bezoekers FFNB via Thuis in Brabant!

> 70000 195503 201390 228177

30

Bijlage 3. Verworven oude drukken en bijzondere uitgaven Oude drukken

- Allardt, Wilhelmus Jacobus, Thalassius in auspicatissimis nuptiis viri ... Joann: Abrah: van Thye Hannes ... cum ... Anna Christina van Barnevelt / [Wilhelmus Jacobus Allardt. [S.l. : s.n.], [1767]. Vermoedelijk gedrukt in 's-Hertogenbosch door Jacobus en Hendrik Palier. Vindplaats: KOD 1767 's-HERT 5:2

- Bloemlezing uit de geschriften van Dr. M. Luther / vert. door B. T. Lublink Weddi . Amsterdam : Portielje, 1840-1841. 2 dl., (XXVI, 280; VIII, 340 p.). Vindplaats: TRE 070 G 12/1

- [Diploma uitgegeven door de stad Mechelen ter gelegenheid van de vijfhonderste verjaring van de eerste steenlegging van de toren van de Sint-Rombouts kerk.] [Mechelen : s.n.], [1952]. 1 blad (opgerold in koker). 48x35 cm. Koptitel: Stad Mechelen Incipit: "Den 22sten mey, wesende eenen maendag, is den eersten steen gelegd van den nieuwe thoren der collegiale kercke van St-Rombouts door Joannes van Muysen, als communemeester". Vindplaats: KOD 027 C 13

- Il frontespizio : rassegna mensile. Firenze, 1929. Tijdschrift: Vol. 4, afl. 2 (1932) t/m vol. 6, afl. 5 (1934); vol. 7 (1935) t/m vol. 8 (1936). Vindplaats: TRE 074 E 38

- Galle, Friedrich, Het leven en karakter van Philippus Melanchthon / [door Friedrich Galle] ; naar het Hoogduitsch bew. [door, en] met eene voorrede van B.T. Lublink Weddik. Amsterdam : G. Portielje, 1842. XVI, 198 p. Vindplaats: TRE 070 G 16

- Geestelijke liederen ter processie naar den H. Gerardus-Majella te Hulten. [S.l. : s.n.], 1922. 32 p. Vindplaats: TRE C 3066

- Göbel, Max, Proeve eener geschiedkundige vergelijking van de godsdienstige eigenaardigheid der Luthersche en der Hervormde kerk. Naar het Hoogduitsch, met eene voorrede van C.H. van Herwerden C. Hzn. Groningen : M. Smit, 1841. [12], 256 p. Vert. van: Die religiöse Eigenthümlichkeit der lutherischen und der reformirten Kirche. Vindplaats: TRE 070 G 11 Bew. van: Versuch einer Charakteristik Melanchtons als Theologen und einer Entwickelung seines Lehrbegriffs. 1840.

- Vindplaats: TRE 070 G 16 - Het handvest van de vrijheid . Londen : Gibbs, Bamforth & Co / Londen : The Netherlands publishing

co, 1943. 207 p. Uitgegeven door den Voorlichtingsdienst der Nederlandsche regeering. Vindplaats: TRE C 3075

- Hermanus Mann, Johannes, Nauwkeurige zo theologise als historise aanmerkingen over het werk der Reformatie, en over eenige op desselfs tweede eeuw-feest verhandelde jubel-texten : mitsgaders een nette beschryvinge van den opkomst en staat der Lutherse kerken in de Nederlanden / door Johannes Hermanus Mann, bedienaar des H. Evangeliums in de Lutherse Nieuwe Kerk te Haarlem. Te Haarlem : gedrukt by Mozes van Hulkenroy #aan de Markt, in Laurens Koster, eerste uitvinder der drukkonst#, 1719. Gegrav. titelblad: Naukeurige aanmerkinge over het werk der Reformatie. Vindplaats: TRE 074 C 40

- Hermanus Mann, Johannes, Het vaarwel of de afscheidsrede tot de gemeente, die de onveranderde Augsburgse belydenisse toegedaan is, in Haarlem. Uitgesproken den 16 July des jaars 1724, in de Lutherse Nieuwe Kerk aldaar. Door Johannes Hermanus Mann. Te Haarlem : gedrukt voor den autheur, 1724. [12], 31, [1] p. Vindplaats: TRE 074 C 40:2

- Immens, Petrus, De godvruchtige avondmaalganger, tot een heilig, heilryk en heuglyk genot van het hoogwaardige Avondmaal des Heeren bestuurd en aangemoedigd, door een schriftmaatig en gemoedelyk bericht aangaande het geloof, het verbond der genade en een godewaardig gebruik van dat heilig bondzegel / nagelaaten van ... Petrus Immens. Uitgegeven met eene voorrede ... over Spreuk. X: 7. door Jacobus Willemsen. Vierde druk. Middelburg : Leend. en Joh. Bakker. En Amsterdam, Dirk onder de Linden, 1756. CXXVIII, [14], 572, [4] p. Impr.: Te Middelburg, by Leend. en Joh. Bakker. En te Amsterdam, by Dirk onder de Linden. 1756. 1e dr. 1752. Vindplaats: TRE 073 F 19

31

- Interpretation et esclaircissement de certaines dovbtes et difficultez qui se sont recontres en l'Ordonnance & edict perpetuel des Archiducqz noz Princes souuerains, du xij. de Iuillet de cest an 1611. decret pour la meilleure direction des affaires de la iustice s pays de pardea. A Brvxelles, par Rutger Velpius & Hubert Anthoin , 1611. - [8] p. Vindplaats: TRE C 3070

- Jacobi, D.A., Leliana : herderszang ter bruilofte van ... mr. Johan Abraham van Thye Hannes ... en ... Anna Christina van Barnevelt / [D.A. Jacobi]. [S.l. : s.n.], [1767]. Vermoedelijk gedrukt in 's-Hertogenbosch door Jacobus en Hendrik Palier. Vindplaats: KOD 1767 's-HERT 5:1

- Jäkel, E.T., Leben und Wirken Dr. Martin Luther's im Lichte unserer Zeit : ein Denkbuch für die ganze Christenheit : Erster Band. Leipzig : C.W.B. Naumburg, [ca. 1845]. 494 p. Vindplaats: TRE 073 F 20/1

- Jäkel, E.T., Leben und Wirken Dr. Martin Luther's im Lichte unserer Zeit : ein Denkbuch für die ganze Christenheit: Zweiter Band. Leipzig : C.W.B. Naumburg, [ca. 1845]. - 407 p. Vindplaats: TRE 073 F 20/2

- Jäkel, E.T., Leben und Wirken Dr. Martin Luther's im Lichte unserer Zeit : ein Denkbuch für die ganze Christenheit: Dritter Band. Leipzig : C.W.B. Naumburg, [ca. 1845]. 381 p. Vindplaats: TRE 073 F 20/3

- Korte historie van de wonderbaere vindinghe ende vervoeringhe van het H. beeldt van onse Lieve Vrouwe van s'Hertogen-Bosch. Antwerpen : by Joannes G. De Rovero, [1769]. p. [235 - 245]. Fragment; bevat ook: Minnelycke aen-spraecke tot de alderheylichste maeghet ende moeder Godts Maria. Vindplaats: TRE C 3071

- Lamy, Bernardus, Bernardi Lamy oratorii D.J. Presbyteri Apparatus biblicus, ad intelligenda sacra biblia methodicam antiquitatum Hebraicarum dispositionem exhibens. Lugd. Batav. & Amstelaedami : Apud Joannem Arnold. Langerak & Joannem van Leeuwen bibbliop , 1711. 196 p. Vindplaats: TRE 073 F 17

- Leemputte, Henricus van den, Het Nieuwe Testament ons Zaligmakers Jesu Christi, mitsgaders d'epistelen uyt het Oude Testament, zoo die door 't jaer in den dienst der H. Kerke gelesen worden / oversien ende verbetert na den laesten Roomschen text, door ... De Bijbel . T'Antwerpen [= Den Bosch of Amsterdam], by Jacobus Scheffers, [1753]. [16], 830, [20] p. Jacobus Scheffers is werkzaam in 's-Hertogenbosch Vindplaats: TRE 073 F 21

- Lenke, Friedrich Rudolph, Denkmal der Reformation Luthers beim dritten Jubelfeste am 31. October 1817 aufgestellt. 2. verb. Auflage. Leipzig : in der Baumgärtnerschen Buchhandlung, 1817. 292 p. Vindplaats: TRE 070 G 17

- Het leven en bedrijf van Dr. M. Luther / bew. door B.T. Lublink Weddik. Amsterdam : Portielje,1838-1839. 2 dln. Vindplaats: TRE 070 G 14/1-2

- Lomler, Friedrich Wilhelm (Hrsg.), Dr. Martin Luthers Deutsche Schriften : theils vollständig, theils in Auszügen, ein Denkmal der Dankbarkeit des deutschen Volkes im Jahr 1817 zur würdigen Feier des dritten Jubelfestes des protestantischen Kirchen. Gotha : Becker, 1816-1817. 3 dln. Vindplaats: TRE 070 G 13/1

- Lulofs, B.H., Akademischen voorlezingen in den aanvang dezes jaars 1822 gehouden, over eenige paragrafen mijner Nederlandsche redekunst, elke handelen over de vinding in de welsprekendheid naar de denkbeelden der ouden / door B.H. Akademischen voorlezingen in den aanvang dezes jaars 1822 gehouden, over eenige paragrafen mijner Nederlandsche redekunst, elke handelen over de vinding in de welsprekendheid naar de denkbeelden der ouden. Groningen : J. Oomkens, 1822. XXII, 238 p. Gedrukt ten dienste van de heeren studenten, en van min geoefenden. Vindplaats: TRE 074 E 39

- Luther, Martin, Das Hausbuch der Politik, oder der Prophet Habakuk / ausgelegt durch Martin Luther 1526. Leipzig : Verlag der Lutherstiftung zu Leipzig ; Leipzig J.A. Barth, 1850. 90 p. Vindplaats: TRE C 3073

- Momma, Wilhelmus, Bedenkingen over de Heidelbergse catechismus. Vertaald door Abraham van Poot. Leiden : Jordaan Luchtmans, 1685. [6], 232 [i.e. 234] p. Vert. uit het Latijn. Vindplaats: TRE 073 F 18

- Oraison a la bienheureuse vierge Marie : mère de Dieu, mère de douceur. [S.l. : s.n.], [1750]. - 8 p. Waarschijnlijk gedrukt in België. Met afb.: O.L. Vrou vā S'Hertoghēbosch. Vindplaats: TRE C 3072

32

- Pfizer, Gustav, Martin Luther's Leben. Stuttgart : Liesching, 1836. XXIV, 911 p.

Vindplaats: TRE 070 G 10 - Poirters, Adriaan, Het masquer vande vvereldt. Antwerpen : Jan Cnobbaert, [1646]. [32], 382 p.

Vindplaats: TRE 073 F 22 - Resolutiën van de hoogh mogende heeren Staten Generael der Vereenighde Nederlandtsche

Provinciën. [s'Hage] : [s.n.], 1685-1796. Met indices, taf. Titel varieert. Vindplaats: TRE R 0047

- Schmitt, Ludwig Julius Karl, Luther en Zwingli in 1529, of het godgeleerd gesprek te Marburg : eene bijdrage tot de geschiedenis der Kerkhervorming in de 16e eeuw / bew. naar het Hoogd. door B.T. Lublink Weddik. Amsterdam : G. Portielje, 1842. xii, 91 p. Bew. van: Das Religionsgespräch zu Marburg im Jahre 152. Marburg : Elwert, 1840. Vindplaats: TRE 070 G 15

- Willem V, Missive en memorie door Zyne Hoogheid den heere Prince van Orange en Nassau aan Hun Hoog Mog. op den 7 october 1782 overgegeven, houdende eene gedetailleerde opening van zyne gehoudende directie als admiraal generaal van de Unie. [S.l. : s.n.], [1782]-1783. 4 dln. (126, 62, 213, 173 p.). Auteur is Willem V [Dl. 2] o.d.t.: Vervolg van de missive en memorie door Zyne Hoogheid .... [Dl. 3] o.d.t.: Bylaagen behoorende tot de Missive en memorie door Zyne Hoogheid .... [Dl. 4] o.d.t.: Bijlaagen gehoorende tot het vervolg van de Missive en memorie.... Vindplaats: TRE 071 F 09

Bijzondere publicaties Uitgeverij Kleinood & Grootzeer

- Cailliau, Philippe, Het boek nul : gedichten 2007-2012. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2013. - 37 p. Opl. van 100 genummerde en gesigneerde ex Vindplaats: TRE 098 E 34

- Cliteur, Marjet, Bewaakt ogenblik. [Bergen op Zoom] : Kleinood & Grootzeer 2013. 45 p. Oplage van 100 genummerde en gesigneerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 44

- Foqué, Richard, Te laat het landschap / geïllumineerd door Gerrit Westerveld. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2011. 43 p. : ill. Opl. van 100 genummerde en gesigneerde ex Vindplaats: TRE 098 E 32

- Hussem, Willem, Met inkt zeggen / Willem Hussem ; verlucht met penseeltek. van zijn hand. 2e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2011. 71 p. Opl. van 500 ex.1e dr: 2009. Vindplaats: TRE 098 E 24

- Kila, Erick, Waarschijn. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2012. 27 p. Oplage van 100 genummerde en gesigneerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 29

- Langs beide oevers van de Maas : dichters over Limburg / samenst. Hannie Rouweler. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2009. 69 p. Vindplaats: TRE 098 E 33

- Kooijman, Bert, Aanwezig licht. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2011. 48 p. Opl. van 100 genummerde en gesigneerde ex Vindplaats: TRE 098 E 25

- Kooijman, Bert, Slijpsel van tijd. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2012. 50, [4] p. Oplage: 100 genummerde en gesigneerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 22

- Roggeman, Willem, Jan van Ruusbroec en de stilte / met penseeltek. van Willem Hussem. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2010. 27 p. Opl. van 100 genummerde en gesigneerde ex. Vindplaats: TRE 098 E 27

- Roggeman, Willem, Notities voor een poëtica van de tijd / geïllumineerd door Marcase. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2013. 21, [3] p. Oplage van 110 genummerde en gesigneerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 28

33

- Roggeman, Willem & Leo Vroman, Woordenwisseling ruimtewisseling / met twee tek. van Leo Vroman. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2011. 27 p. Vindplaats: TRE 098 E 26

- Roggeman, Willem M., Hier wonen de woorden. 1e dr. -[Bergen op Zoom] : Kleinood & Grootzeer, 2012. 51 p. Opl. van 100 ex Vindplaats: TRE 098 E 30

- Til, Wim van & Johanna Jacobs, Ontmoet de dichter... : 50 gedichten van 50 dichters die optraden in het Poëziecentrum Nederland met 50 prenten van Gerrit Westerveld. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2012. 64 p. Vindplaats: TRE 074 C 39

- Visser, Kees, Nachtstand. 1e dr. Bergen op Zoom : Kleinood & Grootzeer, 2007. 36 p. Opl. van 100 genummerde en gesigneerde ex. Vindplaats: TRE 098 E 31

Brandon Pers

- Angiolieri, Cecco, Zeventien sonnetten / vert. [uit het Italiaans en van een inl. voorzien] door Frans van Dooren. Tilburg : Stichting Brandon Pers, 1986. [24] p. Omslagtitel: Sonnetten uit het Duecento. Opl. van 144 genummerde ex. Nr. 48. Vindplaats: TRE 098 E 40

- Raak, Cees van, Reiswieg : escapades door tijd en ruimte / [illustrering Ton Smulders]. Tilburg : Brandon Pers, 2013. 27 p. + boekenlegger. Opl. van 120 genummerde ex., 1-60 Romeins genummerd en gesigneerd, de overige bevatten een ingeponst Arabisch nummer. 60e uitg. Vindplaats: TRE 098 E 36

- Vergeer, Charles, "De glans van oud ijzer" : hommage aan Cornelis Verhoeven / [kunstwerken] Jeanne Schouten; [fotogr.: Jeanne Schouten]. Opl.van 200 genummerde ex. Uitg. n.a.v. het overlijden van Cornelis Verhoeven, 10 jaar geleden. Tilburg : Stichting Brandon Pers, 2011. [35] p. Vindplaats: TRE 098 E 23

Zolderpers Pikkemaat, Guus, Nijmegen. Vught : Zolderpers, 1989. 19 p. Opl. van 60 genummerde ex., de nrs. 1-4 tevens gesigneerd door auteur en drukker. Vindplaats: TRE 098 E 37 Overige bibliofiele uitgaven

- Enclose : [foto's] / Peter de Vos ; [tekst omslag: Arthur Jaspin et al.]. [S.l. : s.n.], 2013. [95] p. foto's. Opl. van 500 genummerde ex. Vindplaats: TRE 098 E 38

- Le Grand Tour : Avans200 : 1812-2012 / [red. L.J.A.D. Creyghton ... et al.]. Breda : Avans Hogeschool, 2012. 200 p. Opl. 2500 (waarvan 200 ex. Limited Edition voorzien van goudfolie cover en een lasergesneden boekenlegger). Vindplaats: TRE 074 E 37

- Hagendoorn, Frans, Libretto. [Waalwijk] : klisma art, 2009. [20] p.Oplage 50 genummerde exemplaren Vindplaats: TRE 098 E 42

- Hagendoorn, Frans, Sintemaartenskinderen = Des enfants de Saint-Martin.[Franse vert. van Françoise Hivélin]. Waalwijk : [eigen beheer], 2011. [38] p. Vindplaats: TRE 098 E 43

- Hermis, Kees, Wat bomen weten. [Groningen] : Triona Pers, [2013]. 16] p. Oplage van 70 genummerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 35

34

- Hoedemakers, Jeanine, Tot bewegen aangezet : haiku, senryū en andere gedichten. Amsterdam : De Beuk, 1997. 44 p. Vindplaats: TRE 098 E 45

- Kempen, Jef van, Laatste bedrijf : een keuze uit de gedichten 1962-2012. 1-2e dr. [Tilburg] : Art Brut, 2012. 64 p. 1e druk met rode omslag; 2e druk met oranje omslag en andere foto op de rug. Vindplaats: TRE C 3068

- Megens, Albert, Soldaat aan de IJzer. Orvelte : Stichting Pro-Graph, [1997]. [11] bl. Opl. van 100 gesigneerde ex., waarvan 20 ex. romeins genummerd. In opdracht van: Saudade Press in map. Vindplaats: TRE 098 E 46

- Prins, Sonja, Brood en rozen. [S.l. : s.n.] , [1953]. 56 p. Omslagtitel. Uitgegeven in eigen beheer. Gestencild in een oplage van 300 Vindplaats: TRE C 3067

- Salman, Jeroen, Zijn Marsie, en zijn stok, aanschouwer sta wat stil' : ontmoetingen met rondtrekkende boekverkopers.. Leiden : Stichting Neerlandistiek Leiden, 200 . 31 p. (Vijftiende Bert van Selmlezing) Opl. van 250 genummerde ex Vindplaats: TRE C 3074

- Steenbruggen, Han, Willem Hussem : tussen schrift en leegte. Eindhoven : Stichting Plint, 1994. 160 p. Met bibliografie. Oplage van 2000 exemplaren. Vindplaats: TRE 074 C 38

- Stellweg, Cri, Uit hetzelfde hout : moeder dochter kleindochter / [samenst.: Saar van Leusden. Vught : De Wiekslag, 2001. 23 p. Oplage van 1000 genummerde exemplaren. Vindplaats: TRE 098 E 21

- Verhoeven, Nel, Kind in de oorlog : 1944-1994. [Eindhoven : eigen beheer], cop.1994. 10 p. Vindplaats: TRE C 3069

Schenking oude drukken Fraters van Tilburg

- Bailliuw en mannen van de Hooge Vierschaare, [Plakaatbrief uit Strijen:] Vrijheid, gelykheid,

broederschap! : Waarschouwing … tegen derzelver verkleeftheid aan de Oude Constitutie en het Huis van Oranje, aan den dag te leggen [verbod om uitingen van gehechtheid aan het huis van Oranje te vertonen, zoals het gebruik van oranje doeken, oranje linten als mede om zich te tooien met Oranje- of zogenaamde gouds-bloement ] : Aldus gedaan en gearresteerd op den dorpshuize van en te Stryen, den 13e July 1795, het eerste jaar der Bataaffsche vrijheid, In kennisse van my secretaris F.F. Loose. Dordrecht : Van Eysden, 1795. Plano. Niet in NCC en WorldCat, Enig bekend exemplaar.

- Beughem, Victor van, Costuymen ende usantien der hooft-stadt ende Meyerye van s'Hertogen-bossche. 's Hertogen-Bossche : By Petrus Scheffers, boeckdrucker, 1744. 381, [2] p.

- Beughem, Victor van, Costuymen, ende usantien der hooft-stadt ende meyerye van s'Hertoghen-Bossche. s'Hertogen-Bossche, by Jan Scheffers, 1684. [8], 466 p. Generaal reglement voor den polder van Laag-hemaal, ressorterende onder Maren, Kessel en Alem, Quartier van Maasland, Meyerye van ’s Hertogenbosch. In ’s Gravenhage by P. Scheltus, 1734. 55 p.

- Foppens, Jean Francois, Historia episcopatus Silvæducensis, continens episcoporum et vicariorum generalium seriem et capitulorum, abbatiarum, et monasteriorum fundationes nec non diplomata varia ad rem hujus diœcesis spectantia. Bruxellis, : typis Francisci Foppens, 1721. [12], 333 p.

- Foppens, Jean Francois & Steven Jan van der Velde, genaamd Honselaer, Oudheden, en gestichten van de bisschoppelyke stadt en meyerye van 's Hertogen-bosch. Of beknopte beschryvinge der steden en dorpen onder dat bisdom : Met de leevens gevallen der bisschoppen en andere geleerde mannen. Te Leiden by Pieter de Does, Fr. Zoon, Johannes Delbeek, en Willem Boot, 1749. 14, 675, [13] p.

- Heurn, Johan Hendrik van, Vertoog, hoe nuttig het voor het Gemeene Land, en voor de Meyerye van 's Hertogenbosch zoude zyn, zo veel heide als mooglyk, aldaar tot bouw en weilanden te maaken. Te s' Hertogenbosch, : Gedrukt by J. en H. Palier, 1776. 20 p.

- Memorie van algemeene wezenlijke bezwaren van de Meijerije van ’s Bosch, ’s-Hertogenbosch : J. en H. Palier, 1786.

- J. van Oudenhoven, Beschrijvinge der stadt Heusden waar in het begin, aanwasch en tegenwoordige staat dier stadt verhaalt worden : alsmede veelderhande gedenkwaardige geschiedenissen. Amsteldam: Hartig (Jan), 1743. 496 p.

35

- Oudenhoven Jacob van, Silva-Ducis aucta & renata; of, Een nieuwe ende gantsch vermeerdere beschrijvinge van de stad van ’s-Hertogen-Bossche,vervatende des selfs begin en voortganck, soo van geestelijcke als wereldtlijcke gestichten, oprichten van 't Capittel, ende Collegien, maniere van regeeringhe, ende hare privilegien ende vryheden, bevorderinghe van haer Bisdom ende Bisschoppen, ende meer andere dingen. s'Hertoghen-Bossche : Gedruckt by Ian Scheffers, ende Iacomina van Oudenhoven, weduwe van Isaac van Dockum, 1670. Oorspr. uitg. 1649. 235, [7] p.

- Paringet, Diderik, Memoriaal of beschrijving van de stad Grave en den lande van Cuyk / uitgegeven en met aantekeningen vermeerdert door Paul van Alen. Tot Utrecht by Hermanus en Johannes Besseling, 1752. XXIV, p. 1-428, XVII, [1], p. 429-976 p.

- Thijs, Jean Francois (Isfridus), Memorie of Vertoog door Isfridus Thys, canonik van Tongerloo, voortyds capellaen te Mierlo, over het uytgeven en tot culture brengen der vage en inculte gronden in de Meyerye van 'sHertogen-Bosch. Tot Mechelen, by Petrus-Josephus Hanicq, 1792. 426, [3] p.

- Zijl, Otto van, Thomas Bernarts, Doux tronc de vigne distillant les miracles de N. Dame la Mere de Douceur premierement exposee a Bois-le-dvcq, : Dans l'eglise cathedrale de Saint Jean, & maintenant refugee a Bruxelles en l'eglise des Chanoines Reguliers de Coberges. A Bruxelles, : chez Hubert Anthoine Velpius, 1665. [8], 260, [1] p. Tirez du registre originel par sr. Thomas Bernarts religieux chanoine dudit Coberges en Flamend, & traduit par un autre en Francois respectivemēt chanoine dudit Coberges. Niet In NCC, voor Nederland uniek. Het enige andere exemplaar is in het bezit van de Bibliothèque National in Parijs.

Bijlage 4. Raadplegingen handschriften, oude en bijzondere drukken

BRABANT-COLLECTIE COLLECTIE THEOLOGIE KHS 46 K TFH HS 13 Vindplaats: KOD 91 K TFH INC 2 Vindplaats: TRE 109 TF PRE 4 Vindplaats: TRE C 18 K TFK HS 4 Vindplaats: TRE L 0 K TFK INC 0 Vindplaats: TRE R 0 PRE TFK E 0 Vindplaats: TRE T 0 CBM TF 6 CBM 13 CBM TF L 0 CBM B / C 15 CBC TFH 52 CBM L 3 CBC TFK 29 CBM R 0 CBM T 1 TOTAAL 29613 TOTAAL 110

13 Er is intensief gebruik gemaakt van de Topografisch-Historische Atlas, Collecties prentbriefkaarten Brabants Dorpsleven

en Weesp, Collecties fotografen Noud Aartsen., Martien Coppens, Jan Bijnen, Gaston Remery en Rees Diepen, Kaartencollectie Van der Heijden, Kaartencollectie Chrispeels en Brabantse kaarten.

36

Bijlage 5. Statistische gegevens bruiklenen oude en bijzondere collecties

BRUIKLEENOVER-

EENKOMSTEN OBJECTEN IN BRUIKLEEN

EXPOSITIES

Breda's Museum, Breda 1 1

Expositie 'De stercke Stadt Breda', 1 juli 2011 t/m 31 december 2012 (semipermanente presentatie: Balthasar Floris van Berckenrode, Expugnatio Fortissimae Urbis Bredae, 1637)

kaart (1)

HH. Petrus en Paulus Parochie, Tilburg 1 35

Expositie 'Foto’s Rees Diepen', 23 januari 2012 t/m 10 maart 2012

foto’s (35)

Museum de 4 Quartieren, Oirschot 1 36

Expositie 'D'n boer op: met foto's van Noud Aartsen', 12 mei t/m 29 september 2013

foto's uit privé-archief (14) vintage prints (22)

Museum voor Religieuze Kunst, Uden 1 7

Expositie '300 jaar Abdij Uden: Brigitta van Zweden en haar volgelingen in Nederland', 14 september – 15 december 2013

handschriften (4) historieprent (1) prenten (2: ets en aquarel)

Noordbrabants Museum, 's-Hertogenbosch 1 2

Semi-permanente presentatie in Brabantzaal ‘Het verhaal van Brabant’, 5 december 2013 – april 2016

oude drukken (2)

Maurits Sabbebibliotheek (Faculteit Theologie en Religiewetenschappen), Katholieke Universiteit Leuven

1 5

Expositie ‘Leuven, the Low Countries and the council of Trent’, 5 december 2013 t/m 6 februari 2014

handschriften (2) incunabel (1) oude drukken (2)

RESTAURATIEPROJECTEN

Boekrestauratie Marijn de Valk, Middelburg 1 1

Roman-Visscher-kaart kaart (1)

DIGITALISERINGSPROJECTEN

Koninklijke Bibliotheek, Den Haag / Metamorfoze 1 23

Project ‘Het Gezicht van de negentiende eeuw: de tentoonstellingen van Levende Meesters in Nederland 1808-1917’

19e eeuwse catalogi (23)

Jansen, Venray 1 6

Digitalisering films uit Waalre films (5) geluidsband (1)

OVERIG

Aan diverse personen en instellingen t.b.v. onderwijs en onderzoek

1 2

TOTAAL 9 83

37

Bijlage 6. Fotobestellingen

FOTOBESTELLINGEN T.B.V.

PUBLICATIE

geen winstoogmerk 32

commerciële uitgever 1

ONDERZOEK

wetenschappelijk 11

eigen gebruik 8

OVERIG

musea 10

educatie 2

media:

Caert Thresoor 1

In Brabant 6

Brabants Landschap 4

Gildetrom 4

TOTAAL 79

GELEVERDE REPRODUCTIES

digitaal via WeTransfer

469

scans per mail 231

TOTAAL 700

DIGITALE OPNAMES (PROJECTEN)

a. PUBLICATIES

Bosch was hier … 1967 (Gerrit van Hoven)

53

Traditionele boerenland-schappen,boerenleven … (George Dirven)

51

Fairfest: de Tilburgse Kermis als proeftuin (bundel)

5

In Brabant 37

Brabants Landschap 12

Caert-Thresoor 4

Gildetrom 4

b. EXPOSITIES

Verdiepingsschermen in permanente tentoonstelling / Noordbrabants Museum

148

Noud den boer op / Museum 4 Quartieren, Oirschot

31

Chop, chop, chop … / BKKC en Ambassade.

6

c. OVERIG

Glasnegatieven fam. van de Mortel

27

Cartografie 45

SUBTOTAAL a + b + c 287

d. BC ACTIVITEITEN

Fotoherkenningssessies en educatieproject Jan Bijnen

51

Fotocollectie Gaston Remery

156

Fotocollectie Rees Diepen

9

Fotocollectie Noud Aartsen

425

Fotocollectie Jan Bijnen 333

Collectie PBK Jegerings 37

BC website / nieuwsbrief / blog / kerstkaart / evenementen e.d.

128

SUBTOTAAL d 1.139

e. FOTOBESTELLINGEN

Geleverde foto’s aan overige klanten

182

Geleverde scans aan overige klanten

231

SUBTOTAAL 413

TOTAAL 1839