Activiteitenplan - Zorgbelang Inclusief · Zorgbelang Gelderland 5Activiteitenplan 2010...

Activiteitenplan 2010

September 2009

Dr. E.A.M.J Verkaar

Directeur

© 2009 Zorgbelang Gelderland

Alle rechten voorbehouden. Teksten, delen van teksten en/of artikelen uit deze uitgave mogen,

na verkregen toestemming van Zorgbelang Gelderland, worden overgenomen of worden

verveelvoudigd onder strikte voorwaarde van bronvermelding. Toestemming kan worden

aangevraagd per brief, fax of e-mail.

Postbus 5310 6802 EH Arnhem

IJsselburcht 4 6825 BP Arnhem

Telefoon 026 384 28 22

Fax 026 384 28 23

www.zorgbelanggelderland.nl

[email protected]

Zorgbelang Gelderland Activiteitenplan 2010

2


3

Inhoudsopgave Inhoudsopgave .......................................................................................................................... 3

SAMENVATTING .......................................................................................................................... 5

Vraaggestuurde zorgen welzijnsvoorzieningen ....................................................................... 5 Programma‟s van activiteiten ..................................................................................................... 5 Uitvoering van provinciaal beleid ............................................................................................... 5 Bijdrage aan doelstellingen andere partijen .............................................................................. 6 Werkmethodieken ...................................................................................................................... 6 Financiering ............................................................................................................................... 7

1 INLEIDING ................................................................................................................................ 9

1.1 Zorgbelang Gelderland: de organisatie en haar missie ...................................................... 9 1.2 Dit activiteitenplan 2010 .................................................................................................... 11 1.3 Leeswijzer ......................................................................................................................... 12

2 DE ORGANISATIE ZORGBELANG GELDERLAND............................................................. 15

2.1 Zorgbelang Gelderland in landelijk perspectief ................................................................ 15 2.2 Relatie met de Provincie Gelderland ................................................................................ 15 2.3 De organisatiestructuur van Zorgbelang Gelderland ........................................................ 16 2.4 Regionale en lokale samenwerking .................................................................................. 17 2.5 Landelijke samenwerking ................................................................................................. 17

3 BELEIDSKEUZEN VAN ZORGBELANG GELDERLAND .................................................... 19

3.1 Provinciaal beleid als leidraad .......................................................................................... 19 3.2 Beleidsmatige keuzes in 2010 .......................................................................................... 20

4 METHODIEKEN VAN PARTICIPATIE EN INNOVATIE ........................................................ 23

4.1 Participatiemethodieken ................................................................................................... 23 4.2 Innovatiemethodieken ....................................................................................................... 26

5 INHOUDELIJKE BESCHRIJVING VAN DE PROGRAMMA’S .............................................. 27

5.1 Informatie en klachtenopvang........................................................................................... 27 5.2 Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg .............................................................................. 30 5.3 Belangenbehartiging op lokaal en regionaal niveau ......................................................... 35 5.4 Speciale aandacht voor groepen kwetsbare burgers ....................................................... 37 5.5 Versterking positie cliënt in de jeugdzorg ......................................................................... 41 5.6 Dienstverlening aan onze achterban ................................................................................ 44 5.7 Communicatie en publiciteit .............................................................................................. 46

6 FINANCIERING EN BEGROTING.......................................................................................... 47

6.1 De begroting 2010 op hoofdlijnen ..................................................................................... 47 6.2 Opbouw van de kosten ..................................................................................................... 48 6.3 Risico‟s .............................................................................................................................. 50 6.4 Overige risico‟s .................................................................................................................. 51 6.5 Verdeling van de middelen naar programma‟s ................................................................. 52 6.6 Verdeling van de middelen naar provinciale beleidsdoelen ............................................. 54

BIJLAGEN: UITGEWERKTE ACTIVITEITEN ............................................................................ 56


4


5

Samenvatting

Vraaggestuurde zorgen welzijnsvoorzieningen

Zorgbelang Gelderland komt – vanuit het perspectief van zorgvragers - op voor vraaggestuurde

zorgen welzijnsvoorzieningen in Gelderland. Gelderse zorgvragers moeten kunnen leven

zoals zij dat willen, ook als zij door ziekte, ongeval, beperking of ouderdom belemmeringen

ondervinden in hun persoonlijk of maatschappelijk functioneren.

Zorgbelang Gelderland bestaat uit ongeveer 450 aangesloten organisaties met daarin vele

actieve vrijwilligers, die ondersteund worden door een werkorganisatie met ongeveer 50

betaalde medewerkers die ongeveer 33 arbeidsplaatsen vervullen. De precieze

personeelsformatie is afhankelijk van externe gefinancierde projecten en kan daarom variëren.

Programma’s van activiteiten

In dit activiteitenplan presenteren wij samenhangende programma‟s van activiteiten die gericht

zijn op het bereiken van vraaggestuurde zorgen welzijnsvoorzieningen. Zorgbelang

Gelderland richt zich in 2010 (net als in de voorafgaande jaren) op de volgende programma‟s:

Informatie en klachtenopvang

Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg

Participatie op regionaal en lokaal niveau

Aandacht voor kwetsbare burgers

Jeugdzorg

Dienstverlening aan de achterban

Communicatie en publiciteit

Uitvoering van provinciaal beleid In de hierboven genoemde 7 programma‟s van Zorgbelang Gelderland wordt uitvoering

gegeven aan zowel het provinciaal sociaal beleid als aan het provinciaal beleidskader jeugd.

De beleidsdoelstellingen van deze beleidskaders worden hier beknopt weergegeven.

Provinciaal sociaal beleid

Zorgbelang Gelderland voert met haar activiteiten het sociale beleid van de Provincie

Gelderland uit. De doelstellingen van dit provinciale sociale beleid zijn vastgelegd in het op

28 mei 2008 door Provinciale Staten vastgestelde „Voorzet twee; Sociaal beleid provincie

Gelderland 2010 – 2012‟. Daarin worden de volgende beleidsdoelen weergegeven.

Versterking van de positie van zorgvragers

Zorgvragers kunnen meer en beter opkomen voor hun eigen belangen.

Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over kennis en informatie over behoeften en

knelpunten met betrekking tot zorgvragers, zorg en deelname aan de samenleving.

Het zorgvragersperspectief is bekend bij gemeenten, zorginstellingen en andere relevante maatschappelijke partijen.

Bevordering van de integratie van migranten

Tegengaan van discriminatie.

Interculturalisatie van de jeugdzorg.

Ondersteuning van mantelzorgers en andere informele zorgverleners

Er is meer kennis beschikbaar over ondersteuningsbehoeften van specifieke doelgroepen

mantelzorgers (o.a. jongeren, migranten, GGz).

Mantelzorgers weten van de mogelijkheden van belangenbehartiging en zijn lokaal

vertegenwoordigd.


6

Stimulering van voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg

Bij de ontwikkeling van deze initiatieven dient de inbreng van gebruikers (participatie)

georganiseerd te zijn (deze vereiste is opgenomen in het programmaplan ontgroening

en vergrijzing).

Verbetering en vernieuwing van de palliatieve zorg

Zorgaanbieders vernieuwen en verbeteren de palliatieve zorg aansluitend bij de regionale

behoeften en het rijksbeleid.

Voorkoming en bestrijding van dakloosheid

Ondersteuning en stimulering van regio‟s en (centrum)gemeenten ten behoeve van een

sluitende keten(aanpak) van preventie en opvang van daklozen.

Provinciaal beleidskader Jeugd

Zorgbelang Gelderland draagt ook bij aan de realisatie van het provinciaal beleidskader jeugd.

Dit beleidskader is op 24 september 2008 vastgesteld door Provinciale Staten. In dit

beleidskader zijn de volgende beleidsdoelen opgenomen die door Zorgbelang Gelderland

worden uitgevoerd.

Belangenbehartiging voor cliënten en ouders in de jeugdzorg

De vertrouwenspersoon jeugdzorg

Het stimuleren van cliëntenparticipatie in de jeugdzorg

Zorgbelang Gelderland draagt, door middel van activiteiten die in zes programma‟s zijn

georganiseerd, bij aan de realisatie van de hierboven genoemde provinciale

beleidsdoelstellingen.

Bijdrage aan doelstellingen andere partijen

Zorgbelang Gelderland probeert in toenemende mate bij te dragen aan de doelstellingen van

andere partijen in zorg en welzijn. Waar het gaat om lokale participatie (o.a. Wmo), zijn het vaak

gemeenten die Zorgbelang Gelderland projectsubsidies verlenen om bij te dragen aan de

gemeentelijke doelstellingen op dit gebied. Op het gebied van inkoop van curatieve en AWBZ

zorg, zijn het zorgverzekeraars / zorgkantoren. Ook zorgaanbieders zijn in toenemende mate

bereid om Zorgbelang Gelderland te subsidiëren voor het inbrengen van ervaringskennis van

zorggebruikers, als bijdrage aan de verbetering van de door een aanbieder geboden kwaliteit

van zorg.

Daar waar deze bijdragen aan doelstellingen van andere partijen bij het schrijven van dit

activiteitenplan al bekend zijn (of met redelijke zekerheid verwacht kunnen worden), worden

deze activiteiten in dit activiteitenplan vermeld.

Werkmethodieken

Om het doel van (meer) vraaggestuurde zorgen welzijnsvoorzieningen te bereiken, heeft

Zorgbelang Gelderland een aantal werkmethodieken (middelen) ontwikkeld. Deze middelen zijn

enerzijds gericht op ondersteuning van de individuele consument en anderzijds gericht op

beïnvloeding van zorgaanbieders, verzekeraars en overheden (collectieve belangenbehartiging,

participatie). Individuele zorgvragers worden met name ondersteund door informatie en door

ondersteuning of bijstand bij het omgaan met klachten.

Op het gebied van participatie bij of beïnvloeding van het beleid of de uitvoering van zorg en

welzijn, kennen wij een groot aantal werkvormen. Daarbij kunt u bijvoorbeeld denken aan

panelmethoden, ondersteuning van cliëntenraden, advisering bij zorginkoop, uitvoering van het

enquêterecht of signalering op basis van binnengekomen klachten.


7

Op het terrein van beïnvloeding van het werk van zorgaanbieders en verzekeraars, richt

Zorgbelang Gelderland zich meer en meer op kwaliteitsverbetering en innovatie van het

zorgaanbod, door het (mede) onderzoeken, ontwikkelen en evalueren van nieuwe vormen van

zorg en dienstverlening vanuit het zorgvragersperspectief. Daarbij staat voor Zorgbelang

Gelderland niet het onderzoek als zodanig voorop, maar de implementatie van de resultaten.

Dus wat gaan instellingen, zorgverzekeraars, overheden en zorgvragers met deze resultaten

van kwaliteitsonderzoek doen.

Financiering

Zorgbelang Gelderland kent naar verwachting in 2010 een „omzet‟ van ongeveer 3,18 miljoen

euro. Meer dan de helft (1.86 miljoen euro) van deze middelen bestaat uit een structurele

subsidie van de provincie Gelderland. Daarnaast vraagt Zorgbelang Gelderland sinds 2002

jaarlijks bij de provincie Gelderland een (incidentele) subsidie voor lokaal en regionaal werken

van € 340.000. Deze subsidie werd tot en met 2009 verstrekt. Vanaf 2010 wordt deze

incidentele subsidie op voorstel van Provinciale Staten naar verwachting gedeeltelijk omgezet

(€ 150.000,-) in een structurele subsidie voor regionale ondersteuningsprogramma‟s voor lokale

participatie van zorgvragers.

Voor onze activiteiten in de jeugdzorg ontvangen wij in 2010 een subsidie van de provincie

Gelderland van ongeveer € 500.000. Daarnaast zullen wij in totaal in 2010 voor iets minder dan

meer dan € 450.000 aan projecten verrichten, die door diverse partijen (zorgverzekeraars,

gemeenten, instellingen e.d.) worden gesubsidieerd.

Voor alle financiering geldt dat het gaat om resultaatgebonden (project)financieringen. Voor de

structurele provinciale subsidie (basissubsidie en jeugdzorg) geldt in principe dat de omvang

ervan een keer per vier jaar wordt vastgesteld in het kader van het meerjarenbeleid sociaal en

jeugd. Maar jaarlijks worden de resultaten getoetst en afgerekend. De afspraken met

zorgverzekeraars kennen een looptijd van drie jaar. Ook hier vindt jaarlijkse afrekening plaats.

Voor alle andere subsidies gaat het om incidentele subsidies met wisselende looptijden.

Stabilisering activiteiten

In 2010 zal Zorgbelang Gelderland ongeveer evenveel activiteiten verrichten als in 2009. In

2009 was sprake van een daling van activiteiten ten opzichte van 2008, welke werd veroorzaakt

door het wegvallen van het voormalige VWS stimuleringsprogramma „ lokaal centraal‟. Dit

landelijke stimuleringsprogramma (€334.000,-) was bedoeld om zorgvragersparticipatie in

gemeenten te bevorderen.

Vanaf 2010 stelt de provincie Gelderland naar verwachting een deel (€ 150.000,-) van een

voormalige incidentele subsidie nieuw beleid (€ 340.000,-) structureel ter beschikking van

regionale ondersteuningsprogramma‟s voor lokale participatie. De ondersteuning van lokale

participatie zelf (voorheen € 190.000,-) wordt vanaf 2010 naar verwachting niet meer of tijdelijk

nog maar gedeeltelijk door de provincie Gelderland ondersteund. Het is de bedoeling dat

gemeenten in Gelderland de financiering van deze activiteiten gaan overnemen. Een eerste

evaluatie op dit gebied in de zomer van 2009, heeft opgeleverd dat gemeenten wel tevreden

zijn over deze door Zorgbelang Gelderland geboden ondersteuning, maar dat ze in veel

gevallen geen eigen middelen ter beschikking hebben om de financiering van deze

ondersteuning van lokale zorgvragersparticipatie van de provincie over te nemen. Daarbij

wijzen gemeenten op artikel 13 van de wet Wmo, waarin expliciet staat vermeld dat het de taak

is van de provincies, om provinciale steunfuncties (waar Zorgbelang Gelderland er één van is)

te financieren.


8

Zorgbelang Gelderland wil graag haar activiteiten op het gebied van ondersteuning van lokale participatie voortzetten en heeft daarom Provinciale Staten alsnog gevraagd om voortzetting en het structureel maken van deze subsidie, temeer dat duidelijk wordt dat gemeenten financiering van deze activiteiten niet of maar beperkt over willen overnemen.

Medio 2009 is daarnaast duidelijk geworden dat de financiële crisis ook consequenties gaat

hebben voor het werk van Zorgbelang Gelderland. Subsidieverstrekkers zijn momenteel

terughoudend in het verstrekken van subsidies. Bijvoorbeeld omdat het vermogen van fondsen

gevoelig is voor aandelenkoeren. Of omdat overheidsorganisaties teruglopende inkomsten

verwachten uit het gemeentefonds of provinciefonds. De verwachting is dat Zorgbelang

Gelderland in 2010 dan ook minder incidenteel gefinancierde activiteiten kan verrichten dan in

de jaren 2005 tot en met 2009. Om die reden is het bedrag aan te verwachten extra incidentele

subsidies naar beneden bijgesteld.


9

1 Inleiding

Voor u ligt het activiteitenplan 2010 van Zorgbelang Gelderland. Zorgbelang Gelderland is de

belangenorganisatie voor alle Gelderse burgers die op enigerlei wijze als cliënt, patiënt,

consument of burger te maken hebben (of krijgen) met vragen en diensten op het gebied van

zorg en welzijn. In dit activiteitenplan legt Zorgbelang Gelderland vooraf verantwoording af over

de in 2010 te ondernemen activiteiten. Elke Gelderse burger krijgt hiermee inzicht in de door

ons te verrichten werkzaamheden. Daarnaast is dit activiteitenplan ook bestemd voor onze

achterban, die bestaat uit 450 aangesloten organisaties: wat kunt u van ons in 2010 aan

activiteiten verwachten waar u belang bij hebt?

Tenslotte is dit activiteitenplan 2010 ook bedoeld om de provincie Gelderland als belangrijkste

financier van de activiteiten van Zorgbelang Gelderland inzicht te geven in de door ons

voorgenomen werkzaamheden. De provincie Gelderland verstrekt subsidie voor activiteiten (en

de resultaten daarvan) aan Zorgbelang Gelderland, op basis van dit activiteitenplan.

In deze inleiding zetten we eerst kort uiteen wat Zorgbelang Gelderland voor een organisatie is

en welke missie wij nastreven. Daarbij leest u welke informatie over Zorgbelang Gelderland in

dit activiteitenplan is opgenomen en via een korte leeswijzer geven we u aan waar u in dit

activiteitenplan welke informatie kunt vinden.

1.1 Zorgbelang Gelderland: de organisatie en haar missie

Vraaggestuurde zorgen welzijnsvoorzieningen in Gelderland

Zorgbelang Gelderland komt – vanuit het perspectief van zorgvragers - op voor vraaggestuurde

zorgen welzijnsvoorzieningen in Gelderland. Gelderse zorgvragers moeten kunnen leven

zoals zij dat willen, ook als zij door ziekte, ongeval, beperking of ouderdom belemmeringen

ondervinden in hun persoonlijk of maatschappelijk functioneren. Wij willen vraaggerichte zorg-

en welzijnsvoorzieningen bereiken door:

het behartigen van collectieve belangen / verbeteren van toegankelijkheid en kwaliteit

van het aanbod van zorg en welzijn;

het ondersteunen van individuele zorgvragers;

het ondersteunen van aangesloten organisaties en vrijwilligers.

Herkenning en erkenning van het zorgvragersperspectief

De herkenning en erkenning van het feit dat zorgvragers een eigen perspectief hebben, is de

reden voor het bestaan van honderden Gelderse zorgvragersorganisaties en daarmee voor

Zorgbelang Gelderland. Wij beschouwen elke Gelderse burger als een (potentiële) zorgvrager.

Iedereen heeft vroeg of laat een vraag op het gebied van zorg en welzijn. Zorgvragers kunnen

mensen zijn die chronisch ziek zijn, een lichamelijke of verstandelijke beperking hebben of een

psychische beperking. Ook een oudere of een jongere kan een zorgvrager zijn met specifieke

vragen. Iemand kan blijvend zorgvrager zijn, of tijdelijk. Ook kan er sprake zijn van potentiële

zorgvragen: over enige tijd zou het kunnen zijn dat iemand een zorgvraag heeft.

Het zorgvragersperspectief dient permanent een rol te spelen bij de verdere ontwikkelingen van

het aanbod van zorgen welzijnsvoorzieningen. Overheden (provincie, gemeenten),

zorgaanbieders en zorgverzekeraars streven, net als zorgvragers, naar een optimale kwaliteit

en toegankelijkheid van zorgen welzijnsvoorzieningen tegen aanvaardbare kosten.


10

Feit is echter, dat zij als „partijen‟ ieder een ander belang hebben.

In Nederland is sinds enkele decennia het besef gegroeid dat een vraaggericht, kwalitatief

hoogwaardig aanbod van zorgen welzijnsvoorzieningen (tegen maatschappelijk aanvaardbare

kosten), niet tot stand kan komen zonder de inbreng van kennis en ervaringen vanuit het

zorgvragersperspectief.

Ad 1: het behartigen van collectieve belangen / verbeteren kwaliteit en toegankelijkheid

Om haar doelen te bereiken, werkt Zorgbelang Gelderland voor en samen met ruim 450

aangesloten patiëntenverenigingen, gehandicaptenorganisaties, ouderenorganisaties en

cliëntenraden in Gelderland. In deze organisaties zijn duizenden vrijwilligers actief. Deze

vrijwilligers zijn voor Zorgbelang Gelderland de daadwerkelijke bron van

ervaringsdeskundigheid. Zij brengen vanuit hun eigen dagelijkse ervaringen en perspectief als

(potentiële) zorgvrager, die kennis in die niet binnen overheden en organisaties van

zorgaanbieders en verzekeraars aanwezig is. Juist deze specifieke ervaringskennis (het

perspectief van de zorgvrager) levert samen met professionele kennis, betere zorgen

welzijnsvoorzieningen in Gelderland op. Hiermee wordt de kwaliteit van leven van Gelderse

zorgvragers verbeterd.

Zorgbelang Gelderland zorgt er op een professionele en doelmatige manier voor dat de

ervaringskennis van 450 aangesloten organisaties wordt ingebracht bij processen van innovatie

en kwaliteitsverbetering, zowel bij aanbieders van zorgen welzijnsvoorzieningen als bij

zorgverzekeraars. Daarnaast brengen wij deze ervaringskennis in bij beleids- en

besluitvormingsprocessen van overheden (met name gemeenten en provincie).

De behartiging van collectieve belangen gebeurt in de meeste gevallen door vrijwilligers van

Zorgbelang Gelderland. Zij worden daarbij ondersteund door betaalde medewerkers.

Ad 2: het ondersteunen van individuele zorgvragers

Alle Gelderse burgers kunnen contact opnemen met Zorgbelang Gelderland als zij informatie

zoeken over zorg- of welzijnsvoorzieningen, maar ook als zij ondersteund willen worden bij het

omgaan met klachten over zorg- of welzijnsvoorzieningen. Goed opgeleide medewerkers van

Zorgbelang Gelderland helpen elke Gelderse zorgvrager bij zijn zoektocht naar informatie en bij

het indienen van klachten. In overleg met de zorgvrager bekijken zij op welke wijze een klacht

kan leiden tot verbetering van individuele zorg, of op welke wijze recht gedaan kan worden aan

een zorgvrager, indien fouten niet meer te herstellen zijn. Daarnaast verstrekt Zorgbelang

Gelderland veel informatie over zorg en welzijn aan individuele zorgvragers via de website

www.zorgbelanggelderland.nl en via brochures, folders, rapporten en dergelijke. Dit materiaal

is ook via de website te bestellen.

Ad 3: het ondersteunen van aangesloten organisaties en vrijwilligers

Zorgbelang Gelderland biedt een uitgebreid programma aan ondersteuningsactiviteiten voor

aangesloten organisaties en hun vrijwilligers. Wij ondersteunen onze aangesloten organisaties

waar nodig en mogelijk bij het inbrengen van ervaringskennis in processen van

kwaliteitsverbetering in zorg en welzijn en bij het beïnvloeden van beleid op dit gebied.


11

1.2 Dit activiteitenplan 2010

Activiteiten die reeds te plannen zijn

Dit activiteitenplan geeft een totaal overzicht van de activiteiten die Zorgbelang Gelderland

in 2010 voornemens is uit te voeren. Het gaat daarbij om activiteiten waarvan de

subsidiemiddelen op dit moment bekend zijn. Om die reden zijn deze activiteiten reeds in

te plannen.

Programma’s van activiteiten

In dit plan presenteren wij samenhangende programma‟s van activiteiten. Een programma zien

wij als een geheel van activiteiten dat gericht is op het bereiken van een maatschappelijk doel.

Zorgbelang Gelderland richt zich in 2010 op de volgende programma‟s.

Informatie en klachtenopvang

Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg

Belangenbehartiging op lokaal en regionaal niveau

Aandacht voor kwetsbare burgers

Programma Jeugdzorg

Dienstverlening aan de achterban

Communicatie en publiciteit

In hoofdstuk 5 worden deze programma‟s van activiteiten beschreven.

Actueel of niet?

Omdat veel activiteiten pas in de loop van 2010 van start gaan, is het de vraag of deze

activiteiten bij het schrijven van dit activiteitenplan (medio 2009) realistisch te plannen zijn.

Daarnaast is het de vraag of een organisatie door een dergelijke manier van werken wel actueel

kan zijn.

De activiteiten voor 2010 worden door ons zodanig beschreven dat ze bij de start in 2010 (of

zelfs gedurende de uitvoering) aangepast en geactualiseerd kunnen worden. In de praktijk kan

het ook zo zijn dat een aantal geplande activiteiten in de loop van 2010 achterhaald is en door

andere activiteiten worden vervangen. Indien het gaat om substantiële activiteiten, dan is

daarover vooraf overleg met de provincie Gelderland of de financier van de betreffende

activiteit.

De financiering van de activiteiten in 2010

Een groot deel van de in dit plan beschreven activiteiten wordt gefinancierd door verschillende

subsidies van de provincie Gelderland. Een deel van de activiteiten kent andere bronnen van

financiering. Om zichtbaar te maken welke algemene koers Zorgbelang Gelderland in 2010

vaart en welke andere – niet door de provincie Gelderland gesubsidieerde - activiteiten we in

2010 zullen ondernemen, is dit activiteitenplan breed van opzet. Deze opzet resulteert in een

overzicht van reeds bekende en geplande activiteiten. Daarnaast komen activiteiten, die niet

door de provincie Gelderland worden gefinancierd in de opzet van het activiteitenplan duidelijk

naar voren.


12

Het activiteitenplan 2010 sluit nauw aan bij de begroting van Zorgbelang Gelderland. Het is de

inhoudelijke verantwoording van het gesubsidieerde (en vooraf bekende) deel van de

inkomsten van Zorgbelang Gelderland. In de begroting is, naast de financiering van de

gesubsidieerde activiteiten, een deel aan inkomsten opgenomen dat – naar verwachting - in de

loop van 2010 zal worden verworven door middel van incidentele projectsubsidies.

Zorgbelang Gelderland verricht in toenemende mate activiteiten, die worden gefinancierd uit dit

soort incidentele projectsubsidies. Daar waar deze bijdragen aan doelstellingen van andere

partijen bij het schrijven van dit activiteitenplan reeds bekend zijn (of met redelijke zekerheid

verwacht kunnen worden), worden deze activiteiten in dit activiteitenplan vermeld.

De door Zorgbelang Gelderland in 2010 nog te verwerven projecten zullen allemaal aansluiten

op de inhoudelijke koers van dit activiteitenplan. Wij richten ons bij het verwerven van projecten

uitdrukkelijk op initiatieven die passen bij de in dit plan genoemde activiteiten, voortkomend uit

onze missie en doelstellingen.

Opzet

Dit activiteitenplan geeft, door middel van projectbeschrijvingen, u als lezer inzicht op

hoofdlijnen in ons werk. Daarbij gaat het om inzicht in het doel en het verwachte resultaat van

de inspanningen van Zorgbelang Gelderland als geheel. De hoofdlijnen en de samenhang

tussen activiteiten beschrijven we in hoofdstuk 5, de gedetailleerde projectoverzichten vindt u

terug in de bijlagen.

Het samenstellen en schrijven van dit activiteitenplan is een gezamenlijke inspanning van

directie, management en medewerkers van Zorgbelang Gelderland. Wij hopen dat u als lezer

tevreden bent over de wijze waarop wij reeds onze voorgenomen activiteiten voor 2010

verantwoorden. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u hierover uiteraard

contact opnemen met de directeur van Zorgbelang Gelderland.

1.3 Leeswijzer

Na deze inleiding vervolgt het activiteitenplan met een hoofdstuk (2), waarin we de organisatie

van Zorgbelang Gelderland toelichten. Dit ter informatie voor diegenen die regelmatig contact

hebben met onze organisatie.

In een derde hoofdstuk gaan we in op de beleidskeuzen van Zorgbelang Gelderland. In eerste

instantie zijn dat keuzen die gerelateerd zijn aan het provinciaal beleid, dat een belangrijke

leidraad voor ons handelen is.

In hoofdstuk 4 gaat het over de wijze, waarop Zorgbelang Gelderland haar doelen tracht te

bereiken. We beschrijven er kort verschillende - door ons gebruikte - methodieken van

participatie en innovatie.

In hoofdstuk 5 leest u de beschrijving van de programma‟s van activiteiten. In paragraaf 5.1

staat het programma op het gebied van de - vooral op individuele zorgvragers gerichte -

informatie en klachtenopvang centraal. In paragraaf 5.2 gaat het over de verbetering van de

kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg. In paragraaf 5.3 beschrijven we de door ons

voorgenomen belangenbehartiging op lokaal en regionaal niveau in Gelderse gemeenten.

Paragraaf 5.4 behandelt onze activiteiten op het gebied van kwetsbare burgers in Gelderland.

In paragraaf 5.5 wordt specifiek ingegaan op de versterking van de positie van de cliënt in de

jeugdzorg. Paragraaf 5.6 heeft de dienstverlening aan onze achterban als onderwerp en in

paragraaf 5.7 gaan we kort in op onze activiteiten op het gebied van communicatie en

publiciteit.


13

Tenslotte vindt u in hoofdstuk 6 een korte omschrijving van de belangrijkste financiële

gegevens.

In de bijlagen treft u de gedetailleerde projectbeschrijvingen aan, die een uitwerking zijn van de

in de hoofdtekst omschreven inhoudelijke programma‟s met bijbehorende activiteiten. U treft

hier alleen de projecten aan die gefinancierd worden door middel van een provinciale subsidie

(basissubsidie, subsidie nieuw beleid en subsidie jeugdzorg). Deze subsidies zijn bij het

schrijven van dit werkplan zowel inhoudelijk als financieel in belangrijke mate zeker, zodat het

mogelijk was de inhoudelijke invulling ervan reeds uit te werken.


14


15

2 De organisatie Zorgbelang Gelderland

2.1 Zorgbelang Gelderland in landelijk perspectief

De organisatie Zorgbelang Gelderland maakte de afgelopen jaren een aanzienlijke ontwikkeling

door. Dit leidde er toe dat de participatie van zorgvragers in Gelderland op een hoger niveau

kon komen. Landelijk wordt Gelderland regelmatig genoemd als de provincie, waarin

Zorgbelang Gelderland in belangrijke mate voorop loopt bij de behartiging van

zorgvragersbelangen.

In gesprekken met andere partijen wordt Zorgbelang Gelderland met name gewaardeerd om

investeringen in de volgende inhoudelijke speerpunten.

We richten ons in grote mate op lokale participatie van zorgvragers, met name in

samenhang met de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).

We hebben aandacht voor levensbrede aspecten van zorgvragers en daarmee leggen we de

verbinding tussen zorg – welzijn – wonen – leefbaarheid.

We hebben onze doelgroep zorgvragers verbreed:

- organisatie van cliëntenparticipatie in de jeugdzorg/het jeugdbeleid en sterke samenhang

tussen de functie van vertrouwenspersoon jeugdzorg en cliëntenparticipatie;

- aandacht voor allochtone zorgvragers;

- aandacht voor de aparte positie van mantelzorgers, mede in relatie tot de positie van

zorgvragers zelf;

- gericht op verbetering van de positie van mensen met een verstandelijke beperking en

tevens veel aandacht voor cliënten uit de Geestelijke Gezondheidszorg (GGz).

Daarnaast oogst Zorgbelang Gelderland waardering bij verschillende partijen vanwege een

aantal meer strategische en organisatorische keuzes.

Landelijk lopen we voorop in het proces van schaalvergroting en professionalisering van de

Zorgbelang organisaties.

We zijn sterk gericht op de concreetheid en de (maatschappelijke) resultaten van de door

ons ontwikkelde producten en diensten.

We tonen initiatief en zijn succesvol in het verwerven van additionele subsidiemiddelen.

Hierdoor krijgt de Gelderse zorgvrager meer producten en diensten dan dat enkel met

provinciale subsidie mogelijk zou zijn.

We richten ons expliciet op het communiceren van de samen met onze aangesloten

organisaties verrichte activiteiten. Hierdoor kunt u regelmatig over de resultaten van ons

werk vernemen via lokale, regionale en landelijke media.

2.2 Relatie met de Provincie Gelderland

Zorgbelang Gelderland heeft een nauwe relatie met de Provincie Gelderland. De Provincie

Gelderland is de belangrijkste structurele financier van Zorgbelang Gelderland. Daarmee is een

belangrijke provinciale „sturing‟ van Zorgbelang Gelderland een feit. Dat laat echter onverlet dat

Zorgbelang Gelderland een onafhankelijke maatschappelijke organisatie is – gebouwd op

ongeveer 450 aangesloten organisaties – die haar eigen koers bepaalt. Deze koers is gericht

op het bereiken van een grotere kwaliteit van leven (en van het daarmee samenhangend

aanbod van zorgen welzijnsdiensten) voor zorgvragers in brede zin.


16

2.3 De organisatiestructuur van Zorgbelang Gelderland

Zorgbelang Gelderland is een stichting waarbij 450 aangesloten organisaties zijn aangesloten.

Tot medio 2008 bestond er een stichting Zorgbelang Gelderland en een vereniging Zorgbelang

Gelderland. Na een bestuurlijke heroriëntatie zijn de activa en passiva van de vereniging aan

de stichting overgedragen en is de vereniging opgeheven.

De werkorganisatie (ongeveer 50 medewerkers die ongeveer 35 arbeidsplaatsen vervullen)

staat onder leiding van de directeur/bestuurder, drie managers, drie programmacoördinatoren

en een coördinerende secretaresse. De Raad van Toezicht (RvT) toetst als toezichthouder de

directeur en diens organisatorische en financiële beleid.

Daarnaast functioneert vanaf 2008 de Raad van Advies (RvA) van aangesloten organisaties.

Deze Raad van Advies adviseert de directeur over het inhoudelijk functioneren van de

organisatie. In de Raad van Advies zijn 20 vrijwilligers actief, die door alle aangesloten

organisaties zijn gekozen. Deze 20 zetels zijn verdeeld over 10 doelgroep zetels (ouderen;

cliënten jeugdzorg; verslaafden en dak- en thuislozen; mensen met een psychische beperking;

mensen met een verstandelijke beperking; mensen met een lichamelijke beperking/chronisch

zieken; allochtone zorgvragers; mantelzorgers en cliëntenraden AWBZ/Ziekenhuizen) en

10 algemene zetels.

Op de website van Zorgbelang Gelderland kunt u zien wie er zitting heeft in de Raad van

Toezicht en de Raad van Advies en wie er als medewerker aan Zorgbelang Gelderland

verbonden zijn.

Bij de werkorganisatie zijn honderden actieve vrijwilligers betrokken, die meestal lid zijn van of

betrokken zijn bij de bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties. Het werk van de

(betaalde) medewerkers van Zorgbelang Gelderland is in belangrijke mate gericht op

ondersteuning van deze honderden vrijwilligers in hun organisaties, opdat zij vorm kunnen

geven aan de missie van Zorgbelang Gelderland.

Op dit moment onderscheidt de werkorganisatie Zorgbelang Gelderland de volgende

organisatorische eenheden die de volgende inhoudelijke activiteitenprogramma‟s uitvoeren.

Programmateam Informatie en klachtenopvang

o Programma Informatie en Klachtopvang

o Vertrouwenspersoon jeugdzorg (onderdeel programma jeugdzorg)

Programmateam Zorg

Programmateam Lokale participatie

Programmateam Kwetsbare burgers (inclusief het programma jeugdzorg)

Programmateam Advies (inclusief programma‟s ondersteuning achterban en communicatie)

Afdeling Bedrijfsondersteuning (inclusief team Secretariaat)


17

2.4 Regionale en lokale samenwerking

Zorgbelang Gelderland werkt lokaal en regionaal samen met veel andere organisaties. In eerste

instantie zijn dat onze aangesloten organisaties; collega-consumentenorganisaties waarmee

zoveel als mogelijk en zinvol wordt samengewerkt. Dat geldt ook voor de maatschappelijke

ondersteuningsorganisaties zoals Spectrum, Osmose, Enzovoorts en de Samenwerkende

Bonden Ouderen Gelderland (SBOG).

Gemeenten zijn – naast de provincie - in toenemende mate overheidsorganisaties waarvoor en

waarmee Zorgbelang Gelderland samenwerkt. Gemeenten vragen steeds vaker aan

Zorgbelang Gelderland om gesubsidieerde projecten voor hen uit te voeren, in aanvulling op

onze door de provincie gefinancierde activiteiten.

De verbetering van dienstverlening aan consumenten door zorginstellingen en organisaties op

het terrein van welzijn, kan niet plaats vinden zonder betrokkenheid van deze zorgorganisaties

zelf. Zorgbelang Gelderland heeft dan ook talloze werkrelaties met een breed scala aan

instellingen, variërend van een kleine lokale welzijnsinstelling tot de grote ziekenhuizen in

Gelderland.

Sinds enkele jaren neemt ook de samenwerking met zorgverzekeraars toe. Zorgbelang

Gelderland is verantwoordelijk voor de selectie en voordracht van leden van zorgvragersfracties

van zorgkantoren. Maar daarnaast sloot Zorgbelang Gelderland

samenwerkingsovereenkomsten met de vier grote zorgverzekeraars in onze regio: Menzis,

Agis, VGZ (Univé) en CZ.

2.5 Landelijke samenwerking

Zorgbelang Gelderland is één van de dertien Nederlandse Zorgbelang organisaties. Voorheen

werden deze organisaties aangeduid als RPCP‟s of PPCP‟s (Regionale of Provinciale

Patiënten/Consumenten Platforms). Een aantal Zorgbelang organisaties in andere provincies

hanteert een andere naam, zoals Het Klaverblad in Zeeland, Cliëntenbelang Utrecht, Het

Algemeen Patiënten/Consumenten Platform Amsterdam en het Huis van de Zorg in Limburg.

Alle Zorgbelang organisaties zijn lid van Zorgbelang Nederland. In dit landelijk verband wordt

nauw samengewerkt aan verschillende projecten op het gebied van communicatie. Ook vindt in

projectmatige zin samenwerking plaats met betrekking tot onderwerpen als kwaliteitsverbetering

van ziekenhuiszorg, het elektronisch patiëntendossier of het e-panel.

Behalve met andere Zorgbelang organisaties, werkt Zorgbelang Gelderland, waar zinvol en

mogelijk, ook met andere landelijke partijen samen. Daarbij kan gedacht worden aan de

Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF), Het landelijk platform GGZ, maar ook

bijvoorbeeld met het Landelijk Cliëntenforum Jeugdzorg (LCFJ) of Mezzo, de landelijke

belangenvereniging voor mantelzorgers.

Zorgbelang Gelderland ziet zichzelf uitdrukkelijk als een provinciaal en lokaal samenwerkingsverband binnen de Nederlandse patiëntenbeweging. Binnen de organisatie van Zorgbelang Gelderland komen de lokale, regionale en provinciale organisaties van categorale en algemene patiëntenorganisaties samen. In landelijk verband wordt Zorgbelang Gelderland daarom aangeduid als een provinciale koepelorganisatie binnen de patiëntenbeweging. Zorgbelang Gelderland stimuleert actief de éénwording binnen de patiëntenbeweging, met name gericht op de vorming van één landelijke brancheorganisatie voor zorgvragers in al hun diversiteit.


18


19

3 Beleidskeuzen van Zorgbelang Gelderland

Zorgbelang Gelderland is dé onafhankelijke organisatie in Gelderland van en voor zorgvragers

in de meest brede zin van het woord. De provincies hebben sinds 1994 in Nederland de

wettelijke taak om Zorgbelang organisaties in stand te houden. Zij hebben deze taak van het

Rijk overgenomen. Op welke wijze zij dit doen, is niet in de wet vastgelegd. In Gelderland vat de

provincie deze taak redelijk ruim op en besteedde in 2007 € 0,81 per inwoner aan de

basisfinanciering van Zorgbelang Gelderland. De provincie Friesland besteedde in 2007 naar

verhouding het minste aan een zorgbelangorganisatie (€ 0,52 per inwoner). Zeeland was

daarentegen koploper op dit terrein met een besteding van € 2,95 per inwoner in 20071.

Omdat de Nederlandse provincies de financiering van Zorgbelang organisaties op zich hebben

genomen, beïnvloeden zij in belangrijke mate ook de koers van deze organisaties.

Veel Zorgbelang organisaties richten zich in hun beleid – mede vanwege de provinciale

financiering – op onderwerpen die de provincies belangrijk vinden. Denk daarbij aan

onderwerpen als mantelzorg, diversiteit, lokale participatie van mensen met een (verstandelijke)

beperking en (recentelijk) de jeugdzorg. Ook Zorgbelang Gelderland ondersteunt de uitvoering

van het beleid van de Provincie Gelderland in grote mate.

In dit hoofdstuk zetten we allereerst de hoofdlijnen uiteen van het provinciaal beleid, in relatie

tot de activiteiten van Zorgbelang Gelderland in 2010. Dit hoofdstuk sluit af met de

beleidskeuzen waarvoor Zorgbelang Gelderland zich in 2010 gesteld ziet.

3.1 Provinciaal beleid als leidraad

In de in hoofdstuk vijf uit te werken 6 programma‟s van Zorgbelang Gelderland wordt uitvoering

gegeven aan zowel het provinciaal sociaal beleid als aan het provinciaal beleidskader jeugd.

De beleidsdoelstellingen van deze beleidskaders worden hier beknopt weergegeven.

Provinciaal sociaal beleid

Zorgbelang Gelderland voert met haar activiteiten het sociale beleid van de Provincie

Gelderland uit. De doelstellingen van dit sociale beleid zijn vastgelegd in het op 28 mei 2008

door Provinciale Staten vastgestelde „Voorzet twee; Sociaal beleid provincie Gelderland

2010 – 2012‟. Daarin worden de volgende beleidsdoelen weergegeven.

Versterking van de positie van zorgvragers

Zorgvragers kunnen meer en beter opkomen voor hun eigen belangen.

Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over kennis en informatie over behoeften en

knelpunten met betrekking tot zorgvragers, zorg en deelname aan de samenleving.


Bevordering van de integratie van migranten

Tegengaan van discriminatie.

Interculturalisatie van de jeugdzorg.

1 Bron: A.W.L. van der Dungen, Het Brabants Zorgvragersbeleid in landelijk en interprovinciaal perspectief, PRVMZ

Noord-Brabant, mei 2007. Recentere gegevens zijn helaas niet beschikbaar.


20

Ondersteuning van mantelzorgers en andere informele zorgverleners

Er is meer kennis beschikbaar over ondersteuningsbehoeften van specifieke doelgroepen

mantelzorgers (o.a. jongeren, migranten, GGz).

Mantelzorgers weten van de mogelijkheden van belangenbehartiging en zijn lokaal

vertegenwoordigd.

Stimulering van voorzieningen op het gebied van wonen, welzijn en zorg

Bij de ontwikkeling van deze initiatieven dient de inbreng van gebruikers (participatie)

georganiseerd te zijn (deze vereiste is opgenomen in het programmaplan ontgroening en

vergrijzing).

Verbetering en vernieuwing van de palliatieve zorg

Zorgaanbieders vernieuwen en verbeteren de palliatieve zorg aansluitend bij de regionale

behoeften en het rijksbeleid.

Provinciaal beleidskader Jeugd

Zorgbelang Gelderland draagt ook bij aan de realisatie van het provinciaal beleidskader jeugd.

Dit beleidskader is op 24 september 2008 vastgesteld door Provinciale Staten. In dit

beleidskader zijn de volgende beleidsdoelen opgenomen die door Zorgbelang Gelderland

worden uitgevoerd.

Belangenbehartiging voor cliënten en ouders in de jeugdzorg.

De vertrouwenspersoon Jeugdzorg.

Het stimuleren van cliëntenparticipatie in de jeugdzorg.

Zorgbelang Gelderland draagt, door middel van activiteiten die in zeven programma‟s zijn

georganiseerd, bij aan de realisatie van de hierboven genoemde provinciale

beleidsdoelstellingen.

3.2 Beleidsmatige keuzes in 2010

In 2010 staat Zorgbelang Gelderland voor een aantal belangrijke beleidsmatige keuzes, die

vooral te maken hebben met de verandering van financiering.

De voormalige provinciale incidentele subsidie „nieuw beleid lokaal en regionaal werken‟ – die vanaf 2002 aan Zorgbelang Gelderland wordt toegekend - voor het lokaal en regionaal werken (in 2009 € 340.000,-) is op 31 december 2009 afgelopen.

Vanaf 2010 stelt de provincie Gelderland een deel (€ 150.000,-) van deze voormalige

incidentele subsidie nieuw beleid (€ 340.000,-) structureel ter beschikking van regionale

ondersteuningsprogramma‟s voor lokale participatie. De ondersteuning van lokale participatie

zelf (voorheen € 190.000,-) wordt vanaf 2010 naar verwachting niet meer (of tijdelijk nog maar

gedeeltelijk) door de provincie Gelderland ondersteund. Het is de bedoeling dat gemeenten in

Gelderland de financiering van deze activiteiten gaan overnemen. Een eerste evaluatie op dit

gebied in de zomer van 2009, heeft opgeleverd dat gemeenten wel tevreden zijn over deze

door Zorgbelang Gelderland geboden ondersteuning, maar dat ze in veel gevallen geen eigen

middelen ter beschikking hebben om de financiering van deze ondersteuning van lokale

zorgvragersparticipatie van de provincie over te nemen. Daarbij wijzen gemeenten op artikel 13

van de wet Wmo, waarin expliciet staat vermeld dat het de taak is van de provincies, om

provinciale steunfuncties (waar Zorgbelang Gelderland er één van is) te financieren.


21

Zorgbelang Gelderland wil graag haar activiteiten op het gebied van ondersteuning van lokale participatie voortzetten en heeft daarom Provinciale Staten alsnog gevraagd om voortzetting en het structureel maken van deze subsidie, temeer dat duidelijk wordt dat gemeenten financiering van deze activiteiten niet of maar beperkt over willen overnemen.

Vanaf 1 januari 2009 is de tijdelijke, landelijke stimuleringssubsidie (van € 234.000 in

Gelderland) voor lokale ondersteuning van zorgvragers vervallen. Deze subsidie werd in de

periode van 2006 tot en met 2008 door het Ministerie van VWS (via het toenmalige fonds PGO)

betaald. Ondanks het structureel worden van een deel van de voormalige provinciale subsidie

nieuw beleid voor regionale ondersteuning van lokale participatie, zullen we als Zorgbelang

Gelderland vanaf 2010 helaas nog minder ondersteuningsactiviteiten dan in de periode 2006 tot

en met 2008 in gemeenten aan onze achterban kunnen bieden.

Door het wegvallen van de VPR middelen (vanaf 2008) en het wegvallen van de landelijke

middelen voor ondersteuning van regionale en lokale zorgvragersparticipatie, is een grotere

ambitie voor het verwerven van projectopdrachten noodzakelijk om het „oude‟ niveau van

ondersteuning van onze achterban op pijl te kunnen houden. Onze ambitie richt zich op termijn

met name op de volgende kansen.

Informatievoorziening en klachtopvang:

- het zo mogelijk continueren en uitbreiden van een Europees samenwerkingsproject,

gericht op het verbeteren van grensoverschrijdende zorg;

- het organiseren van een onafhankelijke klachtenfunctionaris voor met name de eerste

lijn;

- het organiseren van participatie van zorgvragers bij de oprichting van de nieuwe

(regionale?) geschillencommissies in de zorg;

- het aanbieden van onafhankelijke klachtopvang en ondersteuning in gemeenten in Wmo

loketten, maar mogelijk ook bij andere zorgaanbieders.

Verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg:

- het ondersteunen van cliëntenraden;

- het vergroten van inbreng tot kwaliteitsverbetering door middel van onder andere

cliëntenpanels, patiëntenenquêtes, spiegelgesprekken, shadowing en andere vormen

van inbreng tot kwaliteitsverbetering;

- het vergroten van de inzet met betrekking tot de verbetering van de kwaliteit van zorg, en

de inkoop van zorg, samen met zorgverzekeraars;

- het organiseren van vormen van participatie rondom indicatiestelling (CIZ);

- het organiseren van vormen van participatie rondom academische ziekenhuizen, in

samenwerking met de landelijke Cliëntenraad Academische Ziekenhuizen (CRAZ);

- het aanbieden van participatie van zorgvragers bij de invoering van verbetertrajecten als

implementatie van gebruikersonderzoeken (zoals de CQ index);

- het ontwikkelen van nieuwe ondersteuningsvormen voor zorgvragersparticipatie in woon

service gebieden, ten aanzien van palliatieve zorg en acute zorg.

Lokale en regionale participatie van zorgvragers:

- het vergroten van het aandeel van bijdragen van gemeenten met betrekking tot het

ondersteunen van de organisatie van zorgvragersparticipatie in de Wmo;

- verder ontwikkelen van ondersteuning van participatie bijzondere doelgroepen;

- het ondersteunen van Wmo-raden;

- het aanbieden van participatiemethodieken voor bijzondere groepen;

- het aanbieden van deskundigheidsbevordering van wijkraden, vrijwilligersorganisaties

etc. met name in de wijze waarop men in contact komt met en contacten onderhoudt met

bijzondere doelgroepen;

- het vergroten van inbreng tot kwaliteitsverbetering door middel van cliëntenpanels en

mistery guest onderzoek.


22

Kwetsbare burgers:

- uitbreiding van participatie-ondersteuning voor mantelzorgers en allochtone zorgvragers;

- streven naar behoud project ondersteuning GGz participatie.

Jeugdzorg:

- Verdere ontwikkeling ondersteuning ouderparticipatie.

Ondersteuning Achterban:

- invoering en uitwerking intraweb applicatie (voor aangesloten organisaties) Infoduct;

- ontwikkeling projectenwerkplaats samen met aangesloten organisaties;

- verdere ontwikkeling Zorgbelang Academie voor aangesloten organisaties.


23

4 Methodieken van participatie en innovatie

Zorgbelang Gelderland richt zich op de verbetering van de leefsituatie van mensen met een

zorgvraag en op de verbetering van het aanbod van zorg en welzijn. De vraag is echter op

welke wijze Zorgbelang Gelderland dit doel nastreeft: wat zijn de methoden om dit doel te

bereiken?

Participatie en innovatie als middel

Eerder in dit activiteitenplan is al aangegeven dat Zorgbelang Gelderland ervaringskennis

centraal stelt. Ervaringskennis is een toegevoegde waarde die noodzakelijk is om de kwaliteit

van leven en de kwaliteit van zorg en welzijn te verbeteren, vanuit het perspectief van

zorgvragers. Zorgbelang Gelderland ontwikkelt vormen van participatie en innovatie

(zorgvernieuwing) als middel om ervaringskennis tot verbetering van de kwaliteit van leven en

de kwaliteit van (het aanbod van) zorg en welzijn te laten leiden. Methodieken van participatie

en innovatie zijn middelen (producten, werkwijzen), die tot verwezenlijking van onze doelen

leiden. In dit hoofdstuk wordt een aantal van deze participatiemethodieken en

innovatiemethodieken kort omschreven. Hierdoor wordt inzichtelijker wat bedoeld wordt met de

in dit activiteitenplan beschreven activiteiten op verschillende terreinen.

4.1 Participatiemethodieken

Participatiemethodieken zijn erop gericht om ervaringskennis van zorgvragers te verkrijgen.

Deze ervaringskennis wordt op een dusdanige manier verzameld, dat deze kennis als inbreng

kan fungeren voor verbeteringen in de zorgverlening zelf, de organisatie daarvan, de

financiering of het beleid op een zorg- of welzijnsterrein. Het gaat dus niet om de

ervaringskennis op zich, maar om het gebruik van die ervaringskennis die tot een verbetering

van de leefsituatie van burgers of zorgvragers kan leiden of tot een verbetering in de zorg- of

dienstverlening aan zorgvragers.

In het proces van zorgvragersparticipatie is een aantal fases te onderscheiden:

ervaringkennis verzamelen, bundelen;

ervaringskennis formuleren, beschrijven, vastleggen;

ervaringskennis communiceren, overbrengen;

ervaringskennis verbinden met professionele kennis;

„vertalen van ervaringskennis‟ naar inbreng die kan leiden tot een verbetering in een

leefsituatie of zorg- of dienstverlening;

gebruik van ervaringskennis in de praktijk: leidend tot al dan niet een daadwerkelijk

resultaat;

evaluatie en terugkoppeling van het totale proces van participatie.

Medewerkers van Zorgbelang Gelderland hebben veel ervaring in het omgaan met mensen met

een zeer grote diversiteit aan zorgvragen. Zij onderhouden allemaal een netwerk van relaties

met een deel van onze achterban van zorgvragers.

Onze medewerkers zijn goed opgeleide professionals, maar zijn in het bijzonder getraind in het

omgaan met ervaringskennis en met mensen met specifieke zorgvragen. Daardoor zijn zij in

staat om informatie te „vinden‟ en te „vertalen‟ die door professionals die bij andere organisaties

werken vaak niet „gevonden‟ wordt.


24

Zorgbelang Gelderland doorloopt het proces van participatie steeds op andere – op maat

toegesneden – wijze, „verpakt‟ in een aantal standaardmethodieken. Hierna wordt een aantal

veel gebruikte participatiemethodieken kort omschreven. In de concrete projectbeschrijvingen

(in de bijlagen van dit activiteitenplan) zult u veel van deze methodieken als concreet project

terugvinden.

Onderzoek

Uitgevoerd door onszelf of door derden. Kwalitatief (inhoudelijk) van karakter of meer

kwantitatief (cijfermatig). Onderzoek wordt als methodiek veelal bij de start van grotere

participatietrajecten gebruikt voor nieuwe of complexere zorgvragen of problemen. Onderzoek

kan plaatsvinden door middel van verschillende methodieken zoals:

Cliëntenpanel

Een cliëntenpanel bestaat uit één of meer groepsgesprekken over een specifieke problematiek

of zorgvoorziening. Er is sprake van directe interactie tussen zorgvragers, eventueel met

zorgaanbieders (twee-gesprek) of zelfs met zorgverzekeraars erbij (drie-gesprek). Zorgbelang

Gelderland gebruikt bijvoorbeeld cliëntenpanels voor de inbreng van ervaringskennis bij

apotheken, ziekenhuiszorg en eerstelijnsgezondheidscentra.

E-panel

Dit is een digitaal onderzoekspanel waar een groot aantal deelnemers wordt gevraagd naar hun

ervaringen. Op dit moment kent Zorgbelang Gelderland, net als de meeste andere Zorgbelang

organisaties een provinciaal e-panel. In de toekomst kunnen e-panels ontstaan voor specifieke

zorgvragen of zorgvoorzieningen op basis van persoonlijke profielen.

Persoonlijke gesprekken

Er wordt diepgaande ervaringskennis opgehaald over een specifiek onderwerp, waarbij de

mening en de beleving van de zorg centraal staan. Persoonlijke gesprekken kunnen worden

gevoerd met een cliënt maar ook bijvoorbeeld met een zorgverlener. Zorgbelang Gelderland

voert momenteel persoonlijke gesprekken met als onderwerp tandartsenzorg.

Spiegelgesprekken

Tijdens een spiegelgesprek worden (ex)patiënten en hun eventuele familie bij elkaar gebracht.

Daar omheen wordt een kring van maximaal 25 zorgverleners opgesteld. De binnenste kring

praat onder leiding van een gespreksleider van Zorgbelang Gelderland over de zorg waarmee

zij in aanraking zijn geweest. Tevens vindt interactie plaats tussen patiënten en zorgverleners.

Zorgbelang Gelderland voert momenteel bijvoorbeeld spiegelgesprekken met als onderwerp

borstkanker.

Shadowing

Een patiënt wordt letterlijk gevold vanaf de binnenkomst in het ziekenhuis tot vertrek. Hiervan

wordt een feitelijk verslag gemaakt. Hoe lang moet een patiënt wachten? Met welke boodschap

werd hij doorgestuurd? Hoe werd hij te woord gestaan etc. Zorgbelang Gelderland heeft nog

geen shadowing uitgevoerd maar heeft deze methodiek in ontwikkeling.

Mystery guest

Een groep van vrijwilligers doen zich voor als burger met een zorgvraag. Aan de hand van een

aantal criteria wordt de dienstverlening van bijvoorbeeld het gemeentelijk loket onderzocht.


25

Platformontwikkeling

Zorgbelang Gelderland kent een aantal platforms (onder andere GGz, mantelzorgers,

allochtone zorgvragers). Dit zijn werkgroepen van mensen met een gedeelde ervaring.

Op grond van deze specifieke ervaring wordt, al of niet tijdelijk, een platform opgezet.

Doel van een platform is het ontwikkelen van initiatieven, die bedoeld zijn om de positie als

zorgvrager te verbeteren. Een platform kiest daarbij zijn eigen speerpunten en werkwijzen.

Het ene platform richt zich meer op het zelf organiseren van informatieve activiteiten, het

andere platform richt zich meer op beïnvloeding van het beleid van gemeenten of

zorginstellingen.

Beleidsbeïnvloeding

Heel veel ervaringskennis is belangrijke kennis voor beleidsmakers, zowel bij de overheid (rijk,

provincie, gemeenten) als bij instellingen en zorgverzekeraars. Zorgbelang Gelderland gaat zelf

actief het gesprek aan met beleidsmakers of wordt daartoe door hen uitgenodigd. Ook kan het

zijn dat aangesloten organisaties een gesprek met beleidsmakers aangaan of aan willen gaan.

Zorgbelang Gelderland ondersteunt hen bij initiatieven op dit gebied.

Advisering bij inkoop van zorg

Een specifieke vorm van beleidsbeïnvloeding is de advisering bij zorginkoop door

zorgverzekeraars. Zorgbelang Gelderland heeft hiertoe samenwerkingsovereenkomsten met

de vier belangrijke Gelderse zorgverzekeraars gesloten.

Organisatie, ondersteuning en training van cliëntenraden, Wmo-raden

Zorgbelang Gelderland zet waar nodig en waar gevraagd cliëntenraden op. De komende tijd

gaat Zorgbelang Gelderland zich bijvoorbeeld meer en meer richten op jeugdzorginstellingen

die vaak nog geen cliëntenraad hebben. Op verzoek ondersteunt Zorgbelang Gelderland

cliëntenraden professioneel en traint hen in het uitoefenen van hun functie.

Invulling enquêterecht in het kader van de Wet Toelating Zorginstellingen (Wtzi)

Zorginstellingen dienen volgens deze wet de uitvoering van het enquêterecht bij een partij neer

te leggen. Het enquêterecht omvat het recht om het beleid van een zorginstelling te

onderzoeken, indien daartoe een aanleiding is. Een statutair vastgelegde partij mag dit recht

uitoefenen, onafhankelijk van de bestuurder van een zorgorganisatie. Deze partij kan de

cliëntenraad van de instelling zijn, maar ook een externe organisatie. Zorgbelang Gelderland

verzorgt voor meerdere instellingen op verzoek deze dienstverlening.

Signalering op basis van klachten

Zorgbelang Gelderland analyseert structureel de ongeveer 1.500 klachten die jaarlijks bij de

afdeling Informatie en Klachtopvang binnenkomen. Op eigen initiatief en in overleg met de

Inspectie voor de Gezondheidszorg benaderen we die zorgverleners waarover we opvallend

veel klachten krijgen. In 2007 is met name een aantal huisartsen benaderd. In 2010 zal de

nadruk op de tandartsen liggen.


26

4.2 Innovatiemethodieken

Participatiemethodieken zijn vooral gericht op verbetering van de bestaande zorgpraktijk. Veel

ervaringen van zorgvragers zijn echter aanleiding om na te gaan of een nieuwe, andere manier

van werken niet meer geschikt zou zijn dan de bestaande vormen van zorg op een bepaald

terrein. Vaak is het nodig dat – vanuit het perspectief van de zorgvrager - aparte

vernieuwingsprojecten worden opgezet om met nieuwe vormen van zorgen dienstverlening te

experimenteren en (later) te implementeren in de bestaande zorg.

Zorgbelang Gelderland neemt in toenemende mate het initiatief om – vaak samen met andere

partijen – te komen tot een innovatief zorgvernieuwingsproject. Hierna geven we kort een aantal

typeringen van door Zorgbelang Gelderland gebruikte projecten.

Informatieprojecten

Soms is het nodig een heel ander type informatie te verstrekken. In de Zorgaanbiedersgids

(voorheen Kies met Zorg) wordt bijvoorbeeld gewerkt aan keuzeondersteunende informatie

vanuit het perspectief van de klant.

Ondersteuning van cliënteninitiatieven

Het gaat hierbij om betrokkenheid bij de organisatie van vernieuwend zorgaanbod. Op het

gebied van de GGz is Zorgbelang Gelderland momenteel met een aantal andere partijen

betrokken om in de regio Arnhem een hele andere manier van ondersteuning van GGz-cliënten

op te zetten. Van belang voor ons is, dat het initiatief vanuit het perspectief van klanten wordt

opgezet en zo mogelijk ook (mede) door hen zelf wordt vormgegeven.

Bijdragen aan (innovatieve) projecten door instellingen, beroepsbeoefenaren,

zorgverzekeraars en andere partijen

Het komt regelmatig voor dat andere partijen een beroep doen op Zorgbelang Gelderland om

een bijdrage te leveren aan een project dat door hen zelf is geïnitieerd en gericht is op

verbetering van de kwaliteit van zorg of de kwaliteit van het leven van zorgvragers. Zorgbelang

Gelderland neemt ook zelf het initiatief om partijen tot innovatie aan te zetten. In het verleden is

Zorgbelang Gelderland bijvoorbeeld „kartrekker‟ geweest voor palliatieve zorg voor mensen met

een verstandelijke beperking. Momenteel is Zorgbelang Gelderland actief o.a. met het initiëren

van zelfregiecentra in gemeenten.


27

5 Inhoudelijke beschrijving van de programma’s

In de hierna volgende paragrafen beschrijven we de voorgenomen activiteiten van Zorgbelang

Gelderland in 2010 op inhoudelijke wijze. We onderscheiden daarbij de volgende programma‟s

en hun activiteiten:

programma Informatie en Klachtenopvang

programma Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg

programma Regionale en lokale participatie

programma Kwetsbare burgers

programma Jeugdzorg

programma Dienstverlening achterban

programma Communicatie en publiciteit

De uitgewerkte activiteiten vindt u in de bijlagen.

5.1 Informatie en klachtenopvang

Zorgbelang Gelderland vindt het belangrijk dat burgers en zorgvragers goed geïnformeerd

worden. Daartoe biedt zij keuzeondersteunende informatie aan over een aantal sectoren in de

zorg en welzijn en bijvoorbeeld over grensoverschrijdende zorg. Daarnaast geeft de organisatie

informatie over de Gelderse patiënten- en consumentenorganisaties (aangesloten organisaties).

Naast het brengen van informatie, haalt Zorgbelang Gelderland via verschillende methodieken

en werkwijzen informatie op bij burgers en zorgvragers, ervaringskennis genoemd. Met die

informatie kunnen tekorten en misstanden in de zorg gesignaleerd worden en kunnen deze

gegevens worden gebruikt in de belangenbehartiging.

De dienstverlening op het gebied van Informatie en Klachtenopvang richt zich op burgers in

Gelderland die vragen of klachten hebben over zorg, welzijn of wonen. Zij krijgen informatie,

worden geadviseerd over de juiste weg om een klacht in te dienen en ontvangen indien nodig

bijstand bij het traject van het indienen van een klacht.

5.1.1 Keuzeondersteunende informatie (IK1)

Zorgbelang Gelderland biedt keuzeondersteunende informatie via de website

www.zorgbelanggelderland.nl. In de Zorgaanbiedersgids staan de aanbieders van zorg op de

terreinen thuiszorg, verpleeghuiszorg, verzorgingshuiszorg en gehandicaptenzorg vermeld.

Op de genoemde website is ook een database te vinden met informatie over de Gelderse

patiënten- en consumentenorganisaties. In de beide onderdelen kunnen Gelderse burgers

tevens hun mening geven op onderdelen van het (zorg) aanbod door de enquêtes in te vullen

in het onderdeel „Meld uw ervaringen‟.

In 2010 zal de mogelijkheid om een oordeel te geven over zorgaanbieders en instellingen

worden uitgebreid. Dit in nauwe samenhang met het landelijk project om samen met alle

zorgbelang organisaties en de NPCF te komen tot een landelijk platform voor reviews over zorg

door zorggebruikers zelf samengesteld. Daarnaast wordt de samenwerking met

www.kiesbeter.nl op het gebied van de Gelderse zorgaanbiedersgids uitgebreid.


28

5.1.2 Klachtenopvang en individuele advisering (IK2 en IK3)

Bij de afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland kunnen Gelderse

burgers elke werkdag terecht van 9.00 tot 16.30 uur. Zij kunnen dan vragen stellen over zorg,

wonen en welzijn en over patiëntenrechten of kunnen melding doen van een klacht.

Zij krijgen dan informatie en advies en zo nodig ook bijstand bij de indiening en het traject van

behandeling van een klacht. Mensen kunnen telefonisch contact opnemen of via

[email protected].

In 2008 is een verzwaring van de problematiek geconstateerd: mensen bellen met klachten

over steeds complexere zorgvragen. Hierdoor neemt de begeleiding per cliënt en per klacht toe.

Daarbij is in het eerste half jaar van 2009 een stijging zichtbaar van het aantal mensen dat om

begeleiding bij klachten vraagt, van meer dan 10 procent. Dit was ook het streven voor 2010.

Het lijkt er op dat door aanhoudende inspanningen op het gebied van communicatie, steeds

meer mensen met een klacht de weg naar Zorgbelang weten te vinden. Mogelijk is deze

aanzienlijke toename echter ook een aankondiging van een toename van het aantal fouten en

problemen in de Gelderse zorg. Zorgbelang Gelderland onderzoekt door middel van gerichte

signaleringsacties (zie hieronder) of dit ook daadwerkelijk het geval is.

5.1.3 Signalering (IK4)

Zorgbelang Gelderland haalt via de registratie van de vragen en klachten, die bij de afdeling

Informatie en Klachtenopvang en ook bij de vertrouwenspersonen jeugdzorg binnenkomen en

via andere methodieken ervaringskennis op. Op de functie van de vertrouwenspersoon

jeugdzorg wordt in paragraag 5.5.1. nader ingegaan.

Op basis van deze gegevens kunnen tekorten en misstanden in de zorg in kaart gebracht

worden. Deze knelpunten in de zorg worden gesignaleerd en aangekaart bij zorgaanbieders en

instanties om de kwaliteit van zorg te verbeteren. Zo nodig worden anderen ingeschakeld, zoals

zorgverzekeraars, de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de media of de politiek.

5.1.4 Ervaringskennis ophalen (IK5)

Zorgbelang Gelderland verzamelt op verschillende wijzen ervaringen van gebruikers van zorg.

Op basis van deze informatie kunnen tekorten en misstanden in de zorg gesignaleerd worden

en gebruikt worden voor de (collectieve) belangenbehartiging. Daarbij worden onder andere de

volgende werkwijzen gebruikt:

leden van het E-panel krijgen tenminste vier maal per jaar een vragenlijst voorgelegd om

hun mening te peilen over verschillende onderwerpen;

de meldactie is een middel om burgers uit Gelderland op te roepen telefonisch of via de

website hun melding of klacht te uiten over actuele onderwerpen;

ook uit de registratie van vragen en klachten van de afdeling Informatie en Klachtenopvang

komt ervaringskennis beschikbaar;

Zorgbelang Gelderland maakt naast deze methoden ook nog gebruik van interviews,

vragenlijsten, de mystery guest methode, themabijeenkomsten, workshops en

cliëntenpanels.

In 2009 is het aantal deelnemers aan het E-panel gestegen tot 560. In 2010 is het de ambitie te

komen tot 750 deelnemers.

5.1.5 Kenniscentrum opzetten (IK6)

Door de verschillende medewerkers van Zorgbelang Gelderland én door de aangesloten

organisaties wordt ervaringskennis verzameld en veelal geformuleerd in nota‟s, nieuwsbrieven,

prestatiecriteria en andere documenten. Zorgbelang Gelderland wil deze kennis en

deskundigheid bundelen op een toegankelijke manier, zoveel mogelijk digitaal, zodat deze door

allen gebruikt kan worden en ten goede komt aan de collectieve belangenbehartiging en

externe contacten. Dit gebeurt in samenwerking met Spectrum, dat een breed Gelders

kenniscentrum op sociaal terrein aan het opzetten is.


29

In 2009 is een start gemaakt met de thema‟s AWBZ en Wmo. In 2010 zal het resultaat daarvan

zichtbaar worden aangeboden aan Gelderse belangenbehartigers en hun organisaties. In 2010

wordt het tweede thema van het kenniscentrum (Wmo) voorbereid en uitgewerkt.

5.1.7 Beoogde resultaten en activiteiten in 2010

Beoogde resultaten / activiteiten a.h.v. provinciale beleidsdoelen

Provinciaal

beleidskader

Sociaal beleid, versterking positie zorgvragers

Provinciaal

Beleidsdoel A:

Zorgvragers kunnen meer en beter opkomen voor hun eigen belangen

Resultaat A1: Onafhankelijke betrouwbare, actuele keuze-informatie voor zorgvragers.

Activiteit: Keuze ondersteunende informatie: informatiegidsen consumentenorganisaties en zorgaanbieders (1K1)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A2: Provinciale opvang en afhandeling van klachten van zorgvragers.

Activiteit: Klachtopvang (IK2)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A3: Provinciale opvang en afhandeling van klachten van zorgvragers.

Activiteit: Individuele advisering (IK3)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:

Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over kennis en informatie over behoeften en knelpunten met betrekking tot zorgvragers, zorg en deelname aan de samenleving.

Resultaat B4: Omzetten van klachten in beleidsaanbevelingen, dan wel acties om

knelpunten publiek onder de aandacht te brengen

Activiteiten: Signaleringsrapportages en acties (IK4)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:


Resultaat B1: Beschikbaarheid van informatie over de vraag naar zorg in Gelderland en

ondersteuning van zorgvragers

Activiteiten: Ophalen ervaringskennis, waaronder het onderhouden van het E-panel.

(IK5)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:



30

Resultaat B2: Beschikbaarheid van informatie over het aanbod van zorg in Gelderland en


Activiteiten: Ontwikkeling kenniscentrumfunctie (IK6)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A6: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van de bij Zorgbelang

Gelderland aangesloten organisaties bij de uitvoering van hun eigen

belangenbehartigingsactiviteiten

Activiteiten: Bijdrage Zorgbelang Academie Informatie en klachtopvang (IK7)

Overige resultaten/activiteiten

Signalering als ondersteuning van zorginkoop door zorgverzekeraars

Bijdragen aan opleidingen

Mediation in complexe klachtsituaties

Ondersteuning klachtencommissies zorgaanbieders en instellingen

5.2 Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg

Zorgbelang Gelderland richt zich op de verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van alle

zorgvragers binnen de provincie Gelderland en hanteert hierbij een integrale aanpak: wij richten

ons op het verbeteren van de positie van de cliënt door middel van het verbeteren van

medezeggenschap, belangenbehartiging en het verbeteren van de invloed van de cliënt op de

inkoop van zorg. Hierbij leggen we de nadruk op de eerstelijnszorg, spoedeisende zorg en

ziekenhuiszorg. Daarnaast zijn we in toenemende mate actief binnen de AWBZ omdat hier veel

veranderingen voor zorgvragers plaats vinden.

5.2.1 Ondersteuning cliëntenraden (KTZ1)

Zorgbelang Gelderland ondersteunt cliëntenraden binnen verschillende sectoren. Wij doen dit

door het geven van cursussen aan startende cliëntenraden, het geven van informatie over

actuele ontwikkelingen (bijvoorbeeld over de impact en gevolgen van de nieuwe Wet

Cliëntenrechten Zorginstellingen) en het bijstellen van medezeggenschapsstructuren voor al

bestaande cliëntenraden (bijvoorbeeld na fusies of wanneer blijkt dat een cliëntenraad niet

optimaal functioneert).

Door Zorgbelang Gelderland worden in 2010 de volgende activiteiten ondernomen om

cliëntenraden nog beter te kunnen ondersteunen:

er wordt een kandidatenbank opgericht met potentiële kandidaten voor cliëntenraden, dit

wordt breed gecommuniceerd naar diverse cliëntenraden binnen eerste- en tweedelijns

zorginstellingen;

tijdens de gesprekken met de cliëntenraden wordt geïnventariseerd wat inhoudelijke en

procesmatige behoeften van de raden zijn. Mede op basis hiervan ontwikkelt Zorgbelang

Gelderland een cursusaanbod/ondersteuningsaanbod (bijvoorbeeld met als onderwerp: hoe

ga ik om met….Mijn directie/De zorgverzekeraar/Patiëntenorganisaties).


31

Wanneer een cliëntenraad uit een instelling een aanvullende vraag heeft aan Zorgbelang

Gelderland ter ondersteuning bij het herzien van de medezeggenschapsstructuur naar

aanleiding van bijvoorbeeld een fusie of andere factoren, waardoor de raad niet optimaal

functioneert, wordt in overleg met de raad een resultaatgericht plan van aanpak opgesteld dat

uit eigen middelen van de instelling wordt gefinancierd.

5.2.2 Doelgroepbijeenkomsten kwetsbare ouderen (KTZ2)

Zorgbelang Gelderland draagt zorg voor de versterking van de maatschappelijke participatie,

belangenbehartiging van en de cliëntenparticipatie door en voor kwetsbare ouderen.

Teneinde deel te zijn van het netwerk rondom ouderen bezoekt Zorgbelang Gelderland

symposia en participeert in andere netwerkbijeenkomsten (zoals ZOWEL NN, Zorg voor

Ouderen en Welzijn Netwerk Nijmegen), waarin kennis wordt vergaard over ouderen, kennis

wordt gemaakt met ouderen en aanpalende organisaties zoals seniorenraden en lokale

hulpdiensten.

Zorgbelang Gelderland organiseert in 2010 als onderdeel van de regionale

ondersteuningsprogramma‟s (zie paragraaf 5.3.3 Regioplannen lokale belangenbehartiging

(RLP3)) een aantal doelgroep specifieke activiteiten, waarbij het uitgangspunt is dit samen met

de ouderen te doen. Hieronder enkele voorbeelden van initiatieven die in 2010 zullen worden

voortgezet of geïnitieerd.

Zorgbelang Gelderland inventariseert de belangen, wensen, behoeften en ervaringen van

ouderen ten aanzien van het onderwerp valpreventie en brengt deze in, in het Regionaal

Valpreventie Netwerk Nijmegen.

„Samen Sterk‟ is een samenwerking tussen de doelgroepen: lichamelijk gehandicapten,

chronisch zieken en ouderen. Sinds 2008 is met deze groep een start gemaakt met het

vertalen van een aantal gezamenlijk thema‟s naar lokale belangenbehartiging.

Na afronding van het thema van 2008 (zingeving & zelfredzaamheid) zal de nieuwe

werkwijze met deze samenwerkingsgroep geëvalueerd worden.

Indien deze werkwijze door de deelnemers zinvol is gebleken, zal in 2010 op dezelfde wijze

een thema uitgewerkt worden.

Zorgbelang Gelderland voorziet externe partijen (zoals V&VN) van specifieke expertise en

advies voor de doelgroep ouderen.

Door Zorgbelang Gelderland wordt een themacafé georganiseerd voor ouderen, het

onderwerp wordt gebaseerd op een actueel onderwerp voor ouderen.

5.2.3 Kwaliteit van de AWBZ-zorg (KTZ3)

De gewijzigde financieringsgrondslag zal naar verwachting ingrijpende gevolgen hebben voor

de zorg en de indicatiestelling. In 2010 zullen op grote schaal herindicaties aan de orde zijn.

Daarnaast zal het budget voor de zorg in omvang afnemen. In toenemende mate zullen

instellingen te kampen krijgen met financiële moeilijkheden, dit komt de kwaliteit van zorg niet

ten goede.

In 2010 zal Zorgbelang Gelderland groepen (ongeorganiseerde) zorgvragers die Zorgbelang

Gelderland benaderen „met raad en daad‟ ondersteunen wanneer zij knelpunten ervaren binnen

de geboden AWBZ-zorg (ten aanzien van bijvoorbeeld rechten en plichten).

Deze knelpunten worden, samen met informatie die wordt verzameld binnen het kenniscentrum

AWBZ van Zorgbelang Gelderland, vanuit de afdeling Informatie en Klachtenopvang en vanuit

achterbanraadplegingen, gebundeld aangeboden aan zorgkantoren en het CIZ met als doel

invloed uit te oefenen op de inkoop van AWBZ-zorg en de kwaliteit van AWBZ-zorg.


32

5.2.4 Ondersteuning zorgvragersfracties Raden van Advies AWBZ-zorgkantoren (KTZ4)

Zorgbelang Gelderland ondersteunt de zorgvragersfracties van de Raden van Advies van de

zorgkantoren in Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn. In 2010 worden extra inspanningen verricht

om te komen tot meer ondersteuning vanuit zorgvragersperspectief bij de inkoop van AWBZ

zorg door zorgkantoren. Deze beïnvloeding van de AWBZ zorginkoop zal naar verwachting in

2010 ook weer onderdeel uit maken van de samenwerking met Menzis zorgverzekeringen (net

als in 2009). Met Univé (zorgkantoor Nijmegen) is daartoe in de zomer van 2010 een

samenwerkingconvenant gesloten dat eind 2009 wordt omgezet in concrete

samenwerkingsactiviteiten.

5.2.5 Eerstelijnszorg (KTZ5)

Zorgbelang Gelderland draagt zorg voor een vergroting van de invloed van zorgvragers op de

geboden eerstelijns zorg. Het netwerk dat binnen de eerstelijnszorg instellingen is opgebouwd,

wordt hiervoor onderhouden. Door ons wordt in 2010 met name gefocust de invoering van het

EPD (Elektronisch Patiëntendossier) en de uitvoering van cliëntenpanels waardoor cliënten hun

ervaringen kunnen laten spreken.

5.2.4 Kwaliteit van ziekenhuiszorg (KTZ6)

Zorgbelang streeft naar kwalitatief goede en toegankelijke ziekenhuiszorg. Hiertoe brengen wij

knelpunten die door (ex) patiënten zijn ervaren structureel in bij de Gelderse Ziekenhuizen én

bespreken wij verbetervoorstellen.

In 2010 wordt met name aandacht besteed aan patiëntveiligheid. Dit naar aanleiding van de

rapporten van de Inspectie (IGZ).

5.2.5 Spoedeisende Zorg (KTZ7)

In spoedeisende situaties dient de Gelderse burger er van verzekerd te zijn dat de benodigde

zorg bereikbaar is en dat adequate hulp snel ter plekke is. In de avond-, nacht- en

weekendsituatie dient een goede afstemming tussen de verschillende voorzieningen te

bestaan. Wij stimuleren dat op beleidsniveau en op operationeel niveau betrokkenheid is van

zorgvragers. Dit doen wij door in 2010 deel te nemen aan diverse overleggen. Daarnaast is de

inzet om in 2010 tot een structurele participatie van zorgvragers te komen bij het Regionale

Ambulance Vervoer Gelderland zuid, zoals dat ook al in andere Gelderse regio‟s het geval is.

5.2.8 Palliatieve zorg (KTZ8)

Zorgbelang Gelderland zet zich in voor de realisatie van kwalitatief goede palliatieve zorg,

waarbij afstemming van zorg geleverd door verschillende aanbieders, extra aandacht heeft.

Het patiëntenperspectief wordt door de inbreng van Zorgbelang Gelderland nadrukkelijk

betrokken bij projecten, die via het Provinciaal Platform Palliatieve Zorg en de centrale

projectgroep PIVOT worden geïnitieerd. Tevens wordt door Zorgbelang Gelderland de reeds

bestaande relatie met het VPTZ (vrijwilligers palliatieve terminale zorg) geïntensiveerd met als

doel te onderzoeken op welke wijze samenwerking kan leiden tot een betere aansluiting van

het huidige aanbod van palliatieve zorgvoorzieningen.

Zorgbelang Gelderland ontvangt signalen uit het veld dat door de gewijzigde AWBZ financiering

terminale zorgvragers niet alle palliatieve zorg ontvangen die zij nodig hebben. Zorgbelang

Gelderland onderzoekt wat precies de knelpunten zijn en zal vervolgens acties ondernemen

richting de verantwoordelijke partijen (zoals Zorgkantoor en zorgaanbieders). In navolging van

de doelgroep Allochtonen zal bij de doelgroep GGz in kaart worden gebracht welke specifieke

behoeften leven bij zorgvragers ten aanzien van palliatieve zorg.


33

5.2.9 Inbreng cliëntenperspectief bij de zorginkoop door verzekeraars (KTZ9)

Zorgbelang Gelderland werkt samen met vier zorgverzekeraars die in onze provincie veel

verzekerden hebben (Menzis, Agis, CZ en Univé).

Met deze zorgverzekeraars worden verschillende projecten uitgevoerd, die erop gericht zijn de

positie van de patiënt binnen de zorg te versterken. De keuze welke projecten in 2010 worden

uitgevoerd hangt nauw samen met bijvoorbeeld maatschappelijke ontwikkelingen en uitkomsten

van patiëntenervaringsonderzoeken.

Het gaat daarbij soms om de inbreng van specifieke ervaringen bij de inkoop van zorg rondom

een bepaald ziektebeeld, in samenwerking met aangesloten organisaties. Soms gaat het om

belangenbehartiging met betrekking tot de algemene communicatie over een verzekeringspolis

of bijvoorbeeld de rechten en plichten van verzekerden. In de loop van het jaar benoemen we,

in overleg met deze verzekeraars en op aanraden van onze achterban, concrete projecten. De

investering voor deze projecten worden door de betreffende zorgverzekeraars gefinancierd uit

de zogeheten RVVZ middelen (innovatiefonds zorgverzekeraars).

De inhoud en omvang van deze samenwerkingsafspraken voor 2010 zijn bij het schrijven van

dit activiteitenplan 2010 (september 2009) nog niet bekend.

5.2.10 Uitvoering enquêterecht in het kader van de Wet Toelating Zorginstellingen

(KTZ10)

Zorginstellingen dienen volgens deze wet de uitvoering van het enquêterecht statutair vast te

leggen. Het enquêterecht omvat het recht om het beleid van een zorginstelling te onderzoeken,

indien daartoe aanleiding is (vermeend wanbeleid). Dit recht is reeds door acht zorginstellingen

toegekend aan Zorgbelang Gelderland. Teneinde op de hoogte te zijn van het reilen en zeilen

van de instellingen wordt door Zorgbelang Gelderland het jaarverslag van de instelling

beoordeeld en vindt minstens eenmaal per jaar een gesprek plaats met de Raad van Bestuur

van de betreffende instelling. Een gesprek met de Cliëntenraad van die instelling kan daar deel

van uitmaken.

De werkzaamheden die in dit kader door Zorgbelang Gelderland uitgevoerd worden, worden

gefinancierd door de betrokken instellingen.

5.2.11 Beoogde resultaten / activiteiten in 2010

Beoogde resultaten / activiteiten a.h.v. provinciale beleidsdoelstellingen

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A4: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van georganiseerde zorgvragers bij hun collectieve belangenbehartiging in cliëntenraden.

Activiteiten: Ondersteuning cliëntenraden curatieve zorg en AWBZ instellingen (KTZ1)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A5: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van georganiseerde zorgvragers in (WMO raden van) Gemeenten

Activiteiten: Bijeenkomsten en doelgroepactiviteiten voor kwetsbare ouderen (KTZ2)


34

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:


Resultaat B3: Handvatten voor kwalitatief goede zorg, zoals prestatiecriteria en

visiedocumenten vanuit het perspectief van diverse groepen zorgvragers.

Activiteiten: Kwaliteitsverbetering AWBZ zorg (KTZ3)

Kwaliteitsverbetering eerstelijnsvoorzieningen (KTZ5)

Kwaliteitsverbetering ziekenhuiszorg (KTZ6)

Kwaliteitsverbetering spoedeisende zorg (KTZ7)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel C:


Resultaat C1: Een goede vertegenwoordiging van het patiëntenperspectief in relevante zorgpartijen, zoals de Raden van Advies van zorgkantoren en indicatieorganen.

Activiteiten: Ondersteuning zorgvragersfracties AWBZ zorgkantoren (KTZ4)

Provinciaal

beleidskader

Sociaal beleid, stimulering palliatieve zorg

Provinciaal

Beleidsdoel F :

Zorgaanbieders vernieuwen en verbeteren de palliatieve zorg aansluitend bij regionale behoeften en het rijksbeleid.

Resultaat F1 Bij de verbetering van het aanbod aan palliatieve zorg, wordt rekening

gehouden met het perspectief van zorgvragers (inclusief relaties en

mantelzorgers).

Activiteiten: Organisatie inbreng zorgvragers bij verbetering palliatieve zorg in

provinciale werkgroep (KTZ8)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:





Activiteiten: Bijdrage Zorgbelang Academie en projectenwerkplaats Kwaliteit en

toegankelijkheid zorg (KTZ11)


Beïnvloeding zorginkoop Menzis, CZ, Agis en Univé (KTZ9).

Uitvoering enquêterecht zorginstellingen (KTZ10).

Ondersteuning diverse cliëntenraden op maat.

Uitvoering diverse cliëntenpanels op maat voor zorgaanbieders.

Ontwikkeling toolkit participatie woon service gebieden.


35

5.3 Belangenbehartiging op lokaal en regionaal niveau Zorgbelang Gelderland wil een bijdrage leveren aan een samenleving waarin iedereen kan „meedoen‟ en zoveel mogelijk in staat is een eigen leven te leiden. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) biedt kansen om te bevorderen dat alle mensen kunnen „meedoen‟ in de maatschappij. Ons „Leitmotiv‟ daarbij is: mensen zelf sterker te maken zodat ze kunnen meedoen. Daarvoor is goed beleid voor nodig. Beleid dat rekening houdt met de wensen, behoeften en mogelijkheden van álle burgers. In het werk van het team Regionale en Lokale Participatie staat het beïnvloeden van beleid (en de uitvoering daarvan) centraal. Al onze activiteiten zijn onder te verdelen in twee hoofdactiviteiten:

Netwerken

belangenbehartigers en beleidsmakers verbinden en onderlinge contacten stimuleren;

Ondersteunen

belangenbehartigers en beleidsmakers toerusten met deskundigheid, (vergelijkende) informatie, handleidingen, specifieke ervaringen van doelgroepen etc.

In ons werk richten we ons in eerste instantie op belangenbehartigers die invloed willen uitoefenen op het gemeentelijke beleid. Soms worden de krachten gebundeld en richten we ons op het regionale of provinciale niveau. Daarnaast richten we ons op (met name gemeentelijke) beleidsmakers, zorgen welzijnsorganisaties en derden. Samenwerken met de achterban Een kenmerk van ons werk is dat we altijd nauw samenwerken met onze achterban. Regionale netwerkbijeenkomsten, regionale studiedagen en themabijeenkomsten voor specifieke doelgroepen worden altijd met mensen uit de achterban georganiseerd. Maar ook bij het schrijven van bijvoorbeeld de ‘Handleiding Indicatiestelling’ of ‘Aanbesteden binnen de Wmo’ worden leden van aangesloten organisaties nauw betrokken. Bij de „Nieuwsbrief Wmo’ zijn zij in de meeste gevallen co-auteur.

5.3.1 Basispakket ondersteuning en advisering lokale en regionale participatie (RLP1)

Voor alle aangesloten organisaties die actief zijn op het terrein van lokale en regionale

belangenbehartiging in de 7 Gelderse regio‟s, biedt Zorgbelang Gelderland een basispakket

aan ondersteuning. Dit basispakket is er op gericht een netwerk tussen alle aangesloten

organisaties te onderhouden, maar ook om hen gezamenlijk en op maat te adviseren.

5.3.2 Monitoring en evaluatie (RLP2) In 2008 is de verzameling van informatie ter vergelijking van gemeenten van start gegaan. Per gemeente is het mogelijk om op een aantal onderdelen gemeenten te vergelijken vanuit het perspectief van de Wmo-raad of een zorgvrager. In 2009 wordt verder gewerkt aan het verzamelen van vergelijkende informatie. We zullen in het najaar 2009 met de inzet van HAN-studenten meer informatie verzamelen. Het verzamelen van informatie blijkt arbeidsintensief, maar wordt zeer gewaardeerd door de achterban. Een onderdeel van de monitor is aandacht voor leerlingenvervoer. We hebben bij zo‟n 30 gemeenten de regelingen rondom leerlingenvervoer in kaart gebracht. Daarnaast is een provinciale bijeenkomst georganiseerd over leerlingenvervoer. Een ander onderdeel is de aanbesteding binnen de Wmo. Vanuit de aangesloten organisaties kregen we signalen dat belangenbehartigers behoefte hebben aan informatie en handvatten. In samenwerking met hen hebben we een handleiding samengesteld. Plan is om in het najaar van 2009 bij belangenbehartigers van verschillende gemeenten te informeren naar hun betrokkenheid bij het aanbestedingsproces.

In 2010 wordt de monitor geactualiseerd aan de hand van nieuwe actuele thema´s.


36

5.3.3 Regioplannen lokale belangenbehartiging (RLP3)

In elk van de 7 Gelderse regio´s wordt in overleg met aangesloten organisaties een programma gemaakt ter ondersteuning van de lokale belangenbehartiging. Dit programma bevat activiteiten zoals bijeenkosten, informatieproducten of gezamenlijke acties voor specifieke doelgroepen.

5.3.4 Ondersteuning belangenbehartiging in gemeenten (RLP4)

Vanaf 2009 biedt Zorgbelang Gelderland aan elke gemeente een standaardpakket aan

ondersteuning voor lokale participatie aan. Het ondersteuningsaanbod bestaat uit een keuze

van twee van onderstaande onderdelen.

Deskundigheidsbevordering.

Bevragen van specifieke groepen.

Positiebepaling Wmo-raad.

In 2009 werd dit aanbod aan gemeenten gefinancierd door de provincie Gelderland. Uit de eerste evaluatie van dit aanbod blijkt dat veel gemeenten en Wmo raden (erg) positief zijn over de door Zorgbelang Gelderland geboden ondersteuning. Geen enkele gemeente is echter op dit moment duidelijk of zij dit aanbod in 2010 zelf gaan financieren. Voor 2010 zijn daarom dan ook middelen aangevraagd bij de provincie Gelderland om dit aanbod in 2010 opnieuw aan gemeenten te kunnen doen.



Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A5: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van georganiseerde zorgvragers

in gemeenten

Activiteiten: Ondersteuning en advisering lokale en regionale participatie (RLP1)

Monitoring en evaluatie (RLP2)

Regioplannen lokale belangenbehartiging (RLP3)

Ondersteuning belangenbehartiging in gemeenten (RLP4)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:





Activiteiten: Bijdrage Zorgbelang Academie en projectenwerkplaats regionale en

lokale participatie (RLP5)


Extra ondersteuning van participatie op maat in diverse gemeenten.


37

5.4 Speciale aandacht voor groepen kwetsbare burgers Sommige burgers in onze samenleving zijn kwetsbaarder dan andere burgers. Zorgbelang Gelderland is een organisatie, waarin organisaties van vele groepen kwetsbare burgers zich verenigd hebben. Zorgbelang Gelderland komt op voor alle burgers, maar ook en met name voor die groepen burgers die (als zorgvrager) extra aandacht behoeven. In het programma (ondersteuning van) kwetsbare burgers richten wij ons op de volgende groepen in het bijzonder:

mensen met een psychische beperking en dak- en thuislozen;

allochtone zorgvragers;

mantelzorgers. Ook in 2010 zal Zorgbelang Gelderland zich inzetten voor het versterken van de mondigheid en de maatschappelijke participatie van deze groepen kwetsbare burgers. Voor alle doelgroepen gelden de volgende speerpunten.

Activeren tot individuele en collectieve initiatieven: deze activiteit heeft als doel het versterken van de mensen in hun eigen kracht, zodat zij zelf meer de regie over hun eigen leven in handen kunnen nemen.

Versterken van de cliëntenparticipatie: deze activiteit heeft tot doel het vergroten van de mate waarin de kwetsbare burgers zelf voor hun belangen kunnen opkomen bij gemeenten en in instellingen.

Initiëren en versterken van netwerken: deze activiteit heeft tot doel het leggen en vergroten van verbindingen, op lokaal en regionaal niveau, tussen de leden van dezelfde groep, tussen groepen onderling en tussen de groepen en andere organisaties (gemeenten, zorgen welzijnsinstellingen).

Initiëren, begeleiden en/of uitvoeren van innovatieve projecten: deze activiteit heeft tot doel het opstarten, realiseren of ondersteunen van pilots, die dankzij hun innovatieve karakter een voorbeeldwerking kunnen hebben als het gaat om het versterken van de eigen regie en de participatie van de kwetsbare burger. De doelgroepfunctionaris is, als netwerker en deskundige, de aangewezen persoon om de wenselijkheid van bepaalde projecten te initiëren, te formuleren en uit te dragen.

5.4.1 Mensen met een psychische beperking (KW1) Zorgbelang Gelderland ondersteunt mensen met een psychische beperking en hun belangenbehartiging. Doel hiervan is:

het versterken van de regie over het eigen leven van mensen met een psychische beperking;

het stimuleren dat zij een volwaardige positie in de samenleving kunnen innemen en er een bijdrage aan kunnen leveren;

het bevorderen dat zij beter kunnen opkomen voor het behartigen van hun eigen belangen. Die doelstellingen worden door middel van de volgende speerpunten gerealiseerd:

activeren tot individuele en collectieve initiatieven (inzetten van ervaringsdeskundigheid, ondersteunen provinciale werkgroepen en zelforganisaties);

versterken van de cliëntenparticipatie (coachen, trainen en begeleiden van belangenbehartigers);

initiëren en versterken van netwerken (organiseren bijeenkomsten, functioneren als doelgroepdeskundige);

initiëren, begeleiden en/of uitvoeren van innovatieve projecten. Concrete activiteiten:

organiseren van informatieve bijeenkomsten (over onder andere weten regelgeving) voor de doelgroep;

ondersteunen van de provinciale werkgroep ervaringskennis GGz, verslavingszorg en maatschappelijke opvang;

vervullen van de functie van „vraagbaak‟/adviseur vanuit cliëntenperspectief voor initiatiefnemers uit de doelgroep zelf als gemeenten en zorginstellingen;


38

stimuleren en ondersteunen van belangenbehartiging en cliëntenparticipatie door mensen met een psychische beperking in het kader van de Wmo in het algemeen en bij Wmo-raden in het bijzonder;

versterken van de cliëntenparticipatie in GGz-instellingen door advisering en ondersteuning van cliëntenraden;

initiëren en ondersteunen van innovatieve projecten voor en door mensen met een psychische beperking;

inspelen op actuele ontwikkelingen op het gebied van weten regelgeving, die relevant zijn voor mensen met een psychische beperking;

ondersteunen van de totstandkoming van regionale GGz-netwerken (waarin de doelgroep en zelforganisaties hun activiteiten willen bundelen).

5.4.2 Allochtone zorgvragers (KW2 t/m KW5) Zorgbelang Gelderland ondersteunt allochtone zorgvragers bij het behartigen van hun belangen en het verbeteren van hun toegang tot en kwaliteit van zorg en welzijnsvoorzieningen. De doelstellingen van onze activiteiten zijn:

het versterken van de positie van allochtone hulpvragers;

het stimuleren dat zij een volwaardige positie kunnen innemen in de samenleving;

het bevorderen dat zij beter kunnen opkomen voor het behartigen van hun belangen. Deze doelstellingen worden gerealiseerd door middel van de volgende speerpunten:

activeren en ondersteunen van allochtone hulpvragers tot collectieve initiatieven (organiseren van regionale bijeenkomsten voor en met allochtone zelforganisaties);


initiëren en versterken van netwerken (functioneren als doelgroepdeskundige);


verder uitbouwen van de contacten met allochtone zelforganisaties zodat een provinciaal dekkend netwerk ontstaat;

initiëren en begeleiden van bijeenkomsten in de 7 regio‟s voor allochtone hulpvragers, als start voor regionale platforms van allochtone zelforganisaties die brandpunt worden voor participatie en belangenbehartiging;

adviseren van de Wmo-raden over de wijze waarop zij allochtone zorgvragers bij hun activiteiten kunnen betrekken;

adviseren van gemeenten en instellingen over het bereiken en betrekken van allochtone zorgvragers;

aanbieden van diverse trainingen en cursussen aan allochtone zelforganisaties en hulpvragers, gericht op maatschappelijke participatie, belangenbehartiging en cliëntenparticipatie door allochtonen;

vervullen van de functie van „vraagbaak‟/adviseur vanuit cliëntenperspectief voor zowel cliëntenorganisaties als instellingen en gemeenten;

inspelen op actuele ontwikkelingen op het gebied van weten regelgeving, die relevant zijn voor allochtone zorgvragers.

Steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn en werkplaats interculturalisatie voor aangesloten organisaties: nieuw aangevraagde activiteiten

In het kader van de taakverandering van de Stichting Osmose, heeft Zorgbelang Gelderland in 2009 het steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn overgenomen van Osmose. Het betreft een steunpunt voor organisaties in zorg en welzijn en voor allochtonen en hun zelforganisaties. Dit steunpunt informeert allochtone zorgvragers over diverse aspecten van zorg en welzijn. Daarnaast wordt in de praktijk ondersteuning geboden aan de contacten tussen allochtone zorgvragers en zorgverleners. Dit gebeurt door allochtone consulenten, die ad hoc of structureel in een instelling ondersteuning bieden of informatie verzorgen.


39

Projectenwerkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties

Als onderdeel van de verderop genoemde projectenwerkplaats van Zorgbelang Gelderland, waarin samen met aangesloten organisaties projecten worden opgezet, wordt gewerkt aan het betrekken van meer allochtone zorgvragers bij de aangesloten organisaties. Bij dit project wordt ook het nieuwe Osmose betrokken. Ondersteuning belangenbehartiging allochtonen met een verstandelijke beperking Het hebben van een verstandelijke beperking is soms moeilijk te accepteren. Dat geldt misschien nog meer dan gewoon voor allochtone bevolkingsgroepen. Er is dan ook nauwelijks sprake van enige vorm van betrokkenheid van allochtone Nederlanders bij belangenbehartiging voor mensen met een verstandelijke beperking. Zorgbelang Gelderland is in 2009 gestart met een project om allochtone groepen Gelderse burgers te informeren over de belangenbehartiging voor mensen met een verstandelijke beperking. In 2010 zal dit project verder worden uitgewerkt.

5.4.3 Mantelzorgers (KW6) Zorgbelang Gelderland ondersteunt de belangenbehartiging van mantelzorgers. Dit onder erkenning van het feit dat mantelzorgers niet zelf zorgvragers zijn en dus een eigen positie in nemen ten aanzien van zowel zorgverleners als zorgvragers. Maar er zijn veel overeenkomsten in de belangenbehartiging van zorgvragers en die van mantelzorgers. Bovendien is er natuurlijk altijd een directe relatie tussen mantelzorger en zorgvrager. De doelstellingen van de ondersteuning van de belangenbehartiging van mantelzorgers zijn:

het versterken van de positie van mantelzorgers;

het stimuleren dat zij een volwaardige positie in de samenleving kunnen innemen;

het bevorderen dat zij beter kunnen opkomen voor het behartigen van hun belangen. Deze doelstellingen worden gerealiseerd door middel van de volgende speerpunten:

activeren en ondersteunen van mantelzorgers tot collectieve initiatieven (ondersteunen van het Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorgers);


initiëren en versterken van netwerken (functioneren als doelgroepdeskundige);


versterken van de rol van het Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorgers in de belangenbehartiging en cliëntenparticipatie van mantelzorgers in Gelderland;

werven, trainen en toerusten van (tenminste 10) nieuwe leden van het Gelders Platform Belangenbehartiging Mantelzorgers;

bevorderen dat gemeenten mantelzorgovereenkomsten sluiten met mantelzorgers;

onderhouden en opbouwen van contacten met voor de belangenbehartiging door en voor mantelzorgers relevante partijen;

initiëren en bijdragen, vanuit cliëntenperspectief, aan innovatieve projecten die mantelzorgers ten goede komen (onder andere allochtone mantelzorgers);

vervullen van de functie van „vraagbaak‟/adviseur vanuit cliëntenperspectief voor zowel cliëntenorganisaties als instellingen en gemeenten;

inspelen op actuele ontwikkelingen op het gebied van weten regelgeving, die relevant zijn voor mantelzorgers;

adviseren van Wmo-raden over de wijze, waarop zij mantelzorgers bij hun activiteiten kunnen betrekken.


40



Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat A6: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van bijzondere groepen

georganiseerde zorgvragers (groepen kwetsbare burgers)

Activiteiten: Ondersteuning belangenbehartiging mensen met een psychische beperking (KW1)

Ondersteuning belangenbehartiging allochtone zorgvragers.(KW2)

Ondersteuning platform belangenbehartiging mantelzorgers.(KW6)

Provinciaal

beleidskader

Sociaal beleid, integratie van migranten

Provinciaal

Beleidsdoel E

Gemeenten, maatschappelijke organisaties en migranten zelf, spannen zich

in om de integratie van migranten te bevorderen.

Resultaat E1: De integratie van migranten in zorg en welzijn wordt bevorderd met gelijke

toegang en gelijke kwaliteit van zorg en welzijn als resultaat.

Activiteiten: Steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn (KW3)

Werkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties (KW4)

Ondersteuning belangenbehartiging allochtonen met een verstandelijke beperking (KW5)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:





Activiteiten: Bijdrage Zorgbelang Academie en projectenwerkplaats Kwetsbare burgers (KW7)


Afronding project ondersteuning regionale belangenbehartiging mantelzorgers.

Ondersteuning cliënteninitiatieven GGz Arnhem.

Kwartiermakersfestival 2010 (GGz).


41

5.5 Versterking positie cliënt in de jeugdzorg

Zorgbelang Gelderland is in de afgelopen jaren begonnen met het versterken van de positie van de cliënt in de jeugdzorg. Dat gebeurde op drie onderwerpen: de vertrouwenspersoon, cliëntenparticipatie en belangenbehartiging. In het komend jaar willen we verder gaan op dat ingeslagen pad.

5.5.1 Vertrouwenspersoon De vertrouwenspersonen van Zorgbelang Gelderland zijn in het afgelopen jaar bekender geworden en hebben ook initiatieven ondernomen om meer bekend te raken bij jongeren. Enkele activiteiten: het opzetten van de website www.dropjemening.nl, het aansluiten op vrijetijdsactiviteiten in instellingen en het houden van inleidingen op leefgroepen. Tevens is de cursus „omgaan met klachten‟ naar tevredenheid in een aantal organisaties gegeven. De ontvankelijkheid van medewerkers voor vragen of opmerkingen van ouders en jongeren is vergroot. Bovendien worden uit het signaleringsrapport thema‟s benoemd, die gebruikt zullen worden in de belangenbehartiging. In 2010 wordt verder gegaan met deze activiteiten, alsook het bereiken van speciale groepen als pleegkinderen en ambulante jongeren. Verder wordt gezamenlijk met de provincie een bijeenkomst georganiseerd om de bij Zorgbelang Gelderland en de Provincie Gelderland binnengekomen klachten te bespreken met de instellingen. Hierdoor wordt een bijdrage geleverd aan het kwaliteits- en cliëntenbeleid van de instellingen. Daarnaast worden de individuele gesprekken met de directies over het signaleringsrapport voortgezet.

5.5.2 Cliëntenparticipatie Het versterken van de participatie van cliënten is een van de speerpunten in het cliëntenbeleid van de jeugdzorg. Dat gebeurt onder meer door het adviseren van jongeren- en cliëntenraden en door het organiseren van een jaarlijkse bijeenkomst voor ondersteuners en leden van jongeren- en cliëntenraden. De ervaring leert dat voor participatie door jongeren ook andere, meer flexibele vormen gebruikt moeten worden dan de traditionele vorm van een jongerenraad. Bijvoorbeeld: debatten, interviews, vragenlijsten, panels. Ook voor jonge doelgroepen (4-12 jarigen) dienen bruikbare werkvormen te worden ontwikkeld. In opdracht van Pactum levert Zorgbelang Gelderland vanaf midden 2008 een externe ondersteuner aan voor de jongerenraad van Pactum in Arnhem, Lochem en Deventer. De ondersteuner begeleidt de bestaande jongerenraad en zet nieuwe jongerenraden op in Lochem en Deventer. Gedurende dit project kan tevens ervaring worden opgedaan met alternatieve vormen van jongerenparticipatie (en het mogelijk nut van maatschappelijke stages daarbij). De verkregen inzichten zullen worden gebruikt voor het verder ontwikkelen van jongerenparticipatie in en met de andere Gelderse jeugdzorginstellingen. Een onderdeel van onze taak op het gebied van cliëntenparticipatie is het organiseren dat jongeren rechtstreeks hun stem laten horen aan Provinciale Staten of gemeenten opdat zij op een authentieke manier, die hun concrete ervaringen weerspiegelt, hun ervaringen en wensen onder de aandacht brengen van de politieke beleidsbepalers. Daartoe zullen we contacten met jongeren opbouwen en onderhouden en bijeenkomsten met Provinciale Staten organiseren. Het werven van jongeren voor cliëntenparticipatie, zoals provinciale en gemeentelijke bijeenkomsten, vraagt om het structureel opbouwen en onderhouden van contacten met jongeren. Dit gebeurt in contacten met de jongerenraden, maar ook op meer informele manieren, bijvoorbeeld via innovatieve projecten, de website en de jongereninformatiekrant. De website www.dropjemening.nl zal (behalve als een manier om de vertrouwenspersonen jeugdzorg toegankelijker te maken voor jongeren) ook een plek worden waar jongeren hun mening kunnen geven, signalen kunnen doorgeven, hun verhaal kunnen vertellen, andere jongeren kunnen adviseren en waar ze zich kunnen aanmelden voor projecten.


42

In de jongereninformatiekrant kunnen jongeren hun verhaal en mening kwijt en kunnen ze informatie krijgen over interessante bijeenkomsten. Het is een goede en noodzakelijke aanvulling op de jongerenwebsite, omdat niet alle jongeren gebruik kunnen maken van internet.

5.5.3 Belangenbehartiging Onder de noemer „belangenbehartiging‟ worden diverse activiteiten ondernomen, variërend van het organiseren van contacten van cliënten met politici via het oppakken van knelpunten, tot en met innovatieve projecten. De belangenbehartiging is onder meer gericht op het vergroten van het kwaliteitsbeleid van de instellingen. Wij zullen een goede afstemming van de diverse kwaliteitsinstrumenten (certificering, rapportages aan de provincie, cliëntentoetsen) van Zorgbelang Gelderland, provincie en instellingen stimuleren om zoveel mogelijk rendement uit de diverse inspanningen te verkrijgen. De negatieve beeldvorming over hen houdt zowel jongeren als ouders in de jeugdzorg nadrukkelijk bezig. Het vooroordeel dat wie gebruik maakt van de jeugdzorg een ontspoorde jongere of slechte ouder is, heerst nog steeds. Daarom zijn beeldvormingsactiviteiten bij herhaling nodig, zoals in de Week van de Jeugdzorg, met gastlessen en de jeugdzorg award. Tevens biedt deze activiteit de mogelijkheid om groepen jongeren te bereiken met concrete initiatieven. De provinciale werkgroep jeugdzorg zal tenminste vier keer per jaar bij elkaar komen om voeding te geven aan en feedback te geven op de activiteiten van Zorgbelang Gelderland. Dit is een breed samengestelde groep mensen die als advies- en klankbordgroep fungeert en adviseert over conceptstukken, relevante ontwikkelingen en nuttige contacten. Ook de individuele leden van de werkgroep zijn bereid hun deskundigheid ter beschikking te stellen. Er wordt gestreefd naar uitbreiding van de werkgroep met ouders en specifieke deskundigen. Ook in 2010 zullen actuele thema‟s worden opgepakt in het kader van belangenbehartiging, zoals in 2008 met de 18+-problematiek het geval was. De signalen van de vertrouwenspersonen kunnen aanleiding zijn om initiatieven te ondernemen. De voorgenomen harmonisering van de indicatiestelling kan zo‟n onderwerp zijn. Tevens willen wij een bijdrage leveren aan het kwaliteits- en cliëntenbeleid van de instellingen. Onder meer door middel van: de signaleringsrapporten van de vertrouwenspersonen, het uitvoeren van cliëntenpanels, afstemming van de kwaliteitsinstrumenten van de diverse partijen. Ook wil Zorgbelang Gelderland een sterkere bijdrage leveren aan het publieke debat en de politieke meningsvorming bij de provincie en de gemeenten. Dit zal onder meer gebeuren door het publiceren van artikelen in de provinciale en regionale pers. Als de mogelijkheid zich voordoet, willen wij graag (vanuit het perspectief van de cliënt) aansluiten bij innovatieve projecten, die een stimulans geven aan innovatie en vernieuwing in de jeugdzorg. Kleinschalige innovatieve projecten door en voor cliënten kunnen een positieve uitstraling op de cliënten van de jeugdzorg hebben en bijdragen aan verbetering van de hulpverlening. Bijvoorbeeld: jongeren die andere jongeren adviseren (als een vorm van informele hulp), gastlessen over beeldvorming (onder andere in de Week van de Jeugdzorg) en informeren van jongeren door jongeren over de jeugdzorg.

5.5.4 Participatie van ouders Ouders die te maken hebben met de jeugdzorg zijn vaak onvoldoende op de hoogte van hun rechten en mogelijkheden. Zij zijn nauwelijks georganiseerd en hebben weinig gelegenheid om met elkaar ervaringen uit te wisselen en hun stem te laten horen. Toch hebben zij behoefte aan informatie, het uitwisselen van ervaringen en het leveren van een inbreng in het beleid. Daarom willen wij de inbreng van ouders in de jeugdzorg helpen versterken door het ondersteunen van een oudernetwerk in oprichting. Dat wil zeggen: een provinciaal netwerk dat ouders bij elkaar brengt en informatie en kennis biedt, hierdoor worden de krachten en mogelijkheden die ouders hebben, gemobiliseerd.


43

De afgelopen periode ondersteunden wij een aantal initiatiefnemers bij het opzetten van een provinciaal netwerk. Het is de bedoeling deze vorm van betrokkenheid en participatie en belangenbehartiging van ouders in 2010 in verschillende regio‟s verder uit te werken en in te vullen door middel van bijeenkomsten, lezingen en andere activiteiten die aan de wensen van de ouders beantwoorden. Zorgbelang Gelderland zal de initiatieven ondersteunen, maar zoveel mogelijk toewerken naar zelfsturing door betrokken en enthousiaste ouders. Een ervaringsdeskundige ouder zou bijvoorbeeld op termijn aanspreekpersoon van het oudernetwerk kunnen worden, waarbij Zorgbelang Gelderland ondersteuning biedt waar gewenst en nodig is.

Concreet doet het oudernetwerk het volgende:

organiseren van informatieve bijeenkomsten, waar ouders zowel nuttige informatie krijgen over hun rechten als ervaringen kunnen uitwisselen;

bieden van maatjesprojecten, waarbij ervaringsdeskundige ouders (bijvoorbeeld) een luisterend oor bieden, meegaan naar gesprekken met instellingen en helpen met het ordenen van de papierwinkel;

instellen van een helpdesk waar ouders (per e-mail of telefonisch of mondeling) vragen kunnen stellen.

Verder wordt de cursus „Hoe help ik mijn hulpverlener?‟ in dit kader ontwikkeld en aangeboden. Er is een brochure gemaakt over dit onderwerp die de basis zal vormen voor de cursus. Het doel van de cursus is ouders in een vroegtijdig stadium wegwijs te maken in de wereld van de jeugdzorg. Zij voelen zich dan meer zeker in hun individuele situatie en zijn vaardiger in het omgaan met tegenslagen. Verder kunnen zij een betere inbreng hebben in de hulpverlening aan hun kind (bijvoorbeeld bij het opstellen van leerdoelen). Tenslotte moet de cursus eraan bijdragen dat zij op een positieve manier met professionals omgaan zodat de rol van beide partijen tot zijn recht komt. Tenslotte kunnen de bijeenkomsten van dit netwerk een belangrijke voedingsbron zijn voor collectieve acties op het gebied van belangenbehartiging. Ouders krijgen immers als eersten te maken met knelpunten in de hulpverlening en kunnen dat via dit netwerk signaleren. Vervolgens kunnen die knelpunten omgezet worden in aanbevelingen en suggesties voor verbetering die Zorgbelang Gelderland weer kan inbrengen in de belangenbehartiging.

5.5.5 Beoogde resultaten en activiteiten in 2010 Beoogde resultaten / activiteiten a.h.v. provinciale beleidsdoelen

Provinciaal

beleidskader

Beleidskader jeugd, versterking positie cliënt

Provinciaal

Beleidsdoel J:

Elke instelling heeft een vastgesteld beleid voor actieve cliëntenparticipatie en heeft permanent aandacht voor laagdrempelige, transparante en onafhankelijke klachtenregeling.

Resultaat J1: De provincie zorgt voor ondersteuning, bemiddeling en advies voor klachten

over instellingen voor jeugdzorg en voorziet in ondersteuning bij klachten.

Activiteiten: Vertrouwenspersoon jeugdzorg (J1)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel J:


Resultaat J2: De participatie van cliënten in de jeugdzorg wordt ondersteund.

Activiteiten: Ondersteuning cliëntenparticipatie (J2)


44

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel J:


Resultaat J3: De belangenbehartiging van cliënten in de jeugdzorg wordt ondersteund

Organisatie actuele belangenbehartigingsactiviteiten (J3)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel J:


Resultaat J4: Participatie van ouders van cliënten in de jeugdzorg wordt ondersteund en

bevorderd.

Activiteiten: Ouderparticipatie jeugdzorg (J4)

Overige resultaten en activiteiten

Ondersteuning ouderen cliëntenparticipatie centra voor jeugd en gezin (J5).

Ondersteuning diverse jongerenraden/cliëntenraden.

5.6 Dienstverlening aan onze achterban

Zorgbelang Gelderland is eerst en vooral een netwerk van ruim 450 Gelderse

zorgvragersorganisaties waarin duizenden vrijwilligers actief zijn. De ervaringen van deze

„achterban‟ zijn de basis voor het werk van Zorgbelang Gelderland. Deze aangesloten

organisaties vormen ons menselijk „kapitaal‟. Zonder de ervaringen van al deze mensen, kan

Zorgbelang Gelderland geen bijdrage leveren aan de verbetering van de toegankelijkheid en

kwaliteit van zorg.

Inzet en ervaringskennis van vrijwilligers uit onze aangesloten organisaties is nodig om effectief

belangen te behartigen en aansprekende resultaten te behalen. Dat geldt voor activiteiten die

plaatsvinden voor projecten, die door of onder de verantwoordelijkheid van Zorgbelang

Gelderland worden uitgevoerd. Maar het geldt ook voor activiteiten van de aangesloten

organisaties zelf. De organisaties die aangesloten zijn bij Zorgbelang Gelderland hebben een

eigen, belangrijke rol. Zij zetten zich onder andere in op het subregionale en lokale niveau om

de stem van de patiënt/consument te laten horen.

Activiteiten voor aangesloten organisaties

Zorgbelang Gelderland richt zich er in eerste instantie dan ook op om ervoor te zorgen dat de

vrijwilligers van de aangesloten organisaties zelf kunnen werken aan de verbetering van de

kwaliteit en toegankelijkheid van voor hun relevante zorg en welzijnsvoorzieningen. Daartoe

worden op hoofdlijnen de volgende doelen nagestreefd:

Het in stand houden en vergroten van de subsidies voor aangesloten organisaties (potje met

geld).

Jaarlijks ten minste 3 vaste algemene netwerkactiviteiten voor alle aangesloten organisaties.

Het blijven leveren van advies op maat voor aangesloten organisaties. Aangesloten

organisaties blijven op maat advies krijgen als antwoord op hun met name organisatorische

en financiële vragen.

De opbouw van een levendige projectenwerkplaats waarin aangesloten organisaties samen

met medewerkers van Zorgbelang Gelderland projecten ontwikkelen.


45

De uitbouw van de Academie Zorgbelang Gelderland. Hierin wordt binnen de organisatie

(medewerkers en vrijwilligers) aanwezige kennis op met name vrijwilligers uit aangesloten

organisaties overgedragen.

Verdere ontwikkeling van de intraweb voorzieningen voor de aangesloten organisaties.

Steeds vaker wordt geprobeerd andere financiers (met name fondsen en bedrijven) te

verleiden om een bijdrage te leveren (ofwel in de vorm van geld, ofwel in de vorm van

diensten) aan de activiteiten van de bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties.

5.6.1 Helpdesk aangesloten organisaties

Bij de helpdesk kunnen aangesloten organisaties terecht voor informatie en advies op maat op

het gebied van beleid, communicatie en fondsenwerving. De helpdesk kent een flink aantal

onderdelen (die in de bijlagen worden uitgewerkt).

Advies op maat

Vrijwilligerspool

Zorgbelang Academie

Projectenwerkplaats

De firma Zorgbehang

Infoduct

5.6.2 Instandhouding netwerkstructuur De Raad van Advies is de (democratisch gekozen) stem van onze brede achterban. Hun belangrijkste taak is de koers van Zorgbelang Gelderland mee vorm te geven. Daarnaast zijn zij het aanspreekpunt voor de aangesloten organisaties. Om deze structuur interactief te houden en ruimte te scheppen voor de inbreng van de aangesloten organisaties organiseren we:

de jaarlijkse patiëntenmanifestatie (in november);

een nieuwjaarsreceptie (in januari);

een inhoudelijke bijeenkomst rondom het activiteitenplan (in augustus);

de ondersteuning van de Raad van Advies.

5.6.3 Potje met Geld

Uit het Potje met Geld worden eenmalige activiteiten van aangesloten organisaties

gefinancierd. Een commissie (samengesteld uit onze achterban) beoordeelt de aanvragen aan

de hand van opgestelde criteria.

5.6.4 Methodieken ophalen ervaringskennis

Ervaringskennis van gebruikers van zorg en welzijnsvoorzieningen vormt de basis van onze

activiteiten. Het ophalen van die ervaringskennis dient dan ook op verantwoorde wijze plaats te

vinden. Doel van deze activiteit is de deskundigheid van zowel de eigen medewerkers als van

de achterban rondom methodieken voor het ophalen van ervaringskennis te bevorderen.

5.6.5 Beoogde resultaten / activiteiten in 2010:

Beoogde resultaten a.h.v. provinciale beleidsdoelen

Zorgbelang Gelderland richt zich er in eerste instantie op om ervoor te zorgen dat de

vrijwilligers van de aangesloten organisaties zelf kunnen werken aan de verbetering van de

kwaliteit en toegankelijkheid van voor hun relevante zorg en welzijnsvoorzieningen. Daartoe

worden de volgende resultaten nagestreefd.

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel A:


Resultaat: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van de bij Zorgbelang


belangenbehartigingsactiviteiten.


46

Activiteiten: Helpdesk aangesloten organisaties (DA1)

Advies op maat (DA1a)

Zorgbelang Academie (DA1b)

Projectenwerkplaats (DA1c)

Infoduct (DA1d)

De firma Zorgbehang (DA1e)

Instandhouding en bevordering netwerkstructuur (DA2)

Potje met Geld (DA3)

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:


Resultaat: Beschikbaarheid van informatie over de vraag naar zorg in Gelderland en


Activiteiten: Methodieken ophalen ervaringskennis (DA4)

5.7 Communicatie en publiciteit Zorgbelang Gelderland is regelmatig in het nieuws. Vaak leiden signaleringen van onze

organisatie of onze aangesloten organisaties tot publiciteit over een knelpunt in de zorg. In de

Gelderlander en vele regionale en lokale bladen verschijnen met regelmaat artikelen over door

ons aangekaarte problemen.

Ook via omroep Gelderland (radio en TV) en via lokale radio- en televisiezenders, brengen wij

de mening van zorgvragers naar voren. We worden steeds vaker gevraagd reacties te geven op

door journalisten aangedragen probleemsituaties, ook de landelijke pers raadpleegt ons steeds

vaker als het over zorggerelateerde onderwerpen gaat.

Het beoogde resultaat in 2010

In 2010 zal worden ingezet op een verstevigde relatie met de lokale, regionale en provinciale

pers. Daarnaast worden onze eigen media (het periodiek Vraag aan Bod, de website, het

jaarverslag en diverse nieuwsbrieven) uiteraard ook in 2010 uitgegeven, onderhouden en

geactualiseerd.

Naast de uitgave van eigen media en de relatie met de pers wordt rondom veel Zorgbelang

projecten aparte inzet geleverd op het gebied van communicatie. De ervaring heeft geleerd dat

inhoudelijke resultaten van zorgvragersparticipatie pas een plaats krijgen in de verbetering van

zorg en welzijn, als er professionele communicatie over plaats vindt. Zorgbelang zet rondom de

communicatie (de resultaten van) projecten, eigen communicatie deskundigen in.

Provinciaal

beleidskader


Provinciaal

Beleidsdoel B:


Resultaat: Beschikbaarheid van informatie over de vraag naar zorg in Gelderland en


Activiteiten: Uitgave eigen media en pers communicatie (COM1)

Communicatie rondom Zorgbelang projecten (COM2)


47

6 Financiering en begroting

In dit laatste hoofdstuk geven wij op hoofdlijnen inzicht in de financiering van de activiteiten van

Zorgbelang Gelderland.

6.1 De begroting 2010 op hoofdlijnen

Hieronder is de begroting van 2010 op hoofdlijnen weergegeven:

BEGROTING 2010

Goedgek.

Jaar-

Begroting

Begroting

Rekening

2010

2009

2008

LASTEN €

€

€

Lasten reguliere activiteiten Personeelskosten € 2.293.011

€ 2.223.263

€ 2.342.627

Huisvestingskosten € 219.925

€ 204.093

€ 197.756

Organisatiekosten € 275.725

€ 310.820

€ 342.625

Kosten activiteiten € 370.897

€ 338.054

€ 445.887

Onvoorziene uitgaven € 20.000

€ 20.000

€ 54.015

Totale lasten € 3.179.558

€ 3.096.230

€ 3.382.910

BATEN

Provinciale subsidie Regulier € 1.861.188

€ 1.598.579

€ 1.583.929

Provinciale subsidie Nieuw Beleid € 340.000

€ 335.520

€ 335.520

Provinciale subsidie Jeugdzorg € 552.031

€ 487.211

€ 436.473

Provinciale subsidie additioneel € 66.160

€ 77.510

€ -

Additionele subsidie toegekend € 171.250

€ 208.383

€ 971.467

Overige baten € 21.000

€ 61.000

€ 29.723

Totale baten € 3.011.629

€ 2.768.203

€ 3.357.112

Resultaat € 167.929-

€ 328.027-

€ 25.798-

Te verwerven subsidies € 167.929 € 328.027

Toelichting:

Ten opzichte van de jaarrekening 2008 is een daling van de inkomsten uit uuropbrengsten

zichtbaar. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de afronding van het VWS project „lokaal

centraal‟ waarmee extra stimulering van lokale participatie (Wmo) kon worden gerealiseerd.

Ten opzichte van de begroting 2009 is een stijging van inkomsten uit uuropbrengsten

zichtbaar. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het gestegen uurtarief en de daarmee


48

gepaard gaande inkomsten. Het aantal productieve uren is tussen de begroting 2009

(28.393) en de begroting 2010 (28.593) ongeveer gelijk gebleven.

De stijging van het uurtarief van € 95 in 2009 naar € 97,50 in 2010 is gebaseerd op hogere

kosten. Dit betreft met name loonkosten vanwege een Cao gebonden loonstijging van 4,8

procent welke naar verwachting in 2010 niet door provinciale indexering kan worden

opgevangen.

De organisatiekosten zijn duidelijk lager in de begroting 2010 doordat:

o In 2009 opgenomen investeringen in relatietevredenheid en ICT projecten

onderzoek in 2010 niet zijn voorzien (in vergelijking tot de begroting 2009).

o Door de inmiddels vergevorderde implementatie van de eigen administratie (tot en

met 2007 uitbesteed) met minder externe ondersteuning op dit punt kan worden

volstaan (in vergelijking tot rekening 2008).

o ICT kosten zijn wel gestegen maar dit is opgevangen door op andere posten kosten

terug te brengen. Met name de kosten voor opleiding en training zijn iets

teruggebracht, mede omdat er ook minder mensen werkzaam zullen zijn in 2010

ten opzichte van 2009.

De kostenstijging is niet volledig doorberekend in het uurtarief:

o Door minder indirecte uren beschikbaar te stellen, is een verhoging van de

productiviteit gerealiseerd: met minder mensen (minder loonkosten) wordt in

totaliteit ongeveer hetzelfde aantal productieve uren geleverd.

o Deze verhoogde productiviteit is gerealiseerd door een beperkte inkrimping van het

secretariaat (van 6,61 naar 6,07 fte).

o Door omzetting van ongeveer 0,8 fte van indirecte (communicatie) uren naar aan

projecten toe te rekenen directe communicatie-uren.

o In totaliteit daalt in 2010 de totale formatie van 34,79 fte (begroting 2009) naar

33,45 fte in 2010. Een daling van de werkgelegenheid van 1,34 fte.

6.2 Opbouw van de kosten

Uurtarief

In bovenstaande tabel wordt op hoofdlijnen weergegeven welke de inkomsten van Zorgbelang

Gelderland zijn. Deze inkomsten worden geworven op basis van dit activiteitenplan en

incidentele projectplannen. Bij zowel dit activiteitenplan als bij incidentele door derden te

subsidiëren projectplannen, wordt uitgegaan van een integraal uurtarief en bijkomende

activiteitskosten.

Zorgbelang Gelderland kent in 2010 in principe één integraal uurtarief van € 97,50,- per uur.

Voor de subsidie Jeugdzorg van de provincie Gelderland geldt echter een afwijkend uurtarief

(van € 94,- en € 91,18) voor de begroting 2010 omdat deze subsidie pas achteraf wordt

geïndexeerd en omdat hier om historische redenen en vanwege een andere subsidie

systematiek andere afspraken zijn gemaakt (zie verder).

Indexering

De subsidieverordening van de provincie Gelderland op het gebied van sociaal beleid schrijft

voor dat een begroting zonder indexering wordt ingediend. Het prijspeil van de begroting 2010

is feitelijk het prijspeil van 2009. De begrootte inkomsten zijn gebaseerd op de

subsidiebeschikking van december 2008, waarin vooraf voor 2008 een indexatie is toegepast

op de aangevraagde subsidie (begroting) 2009. In december 2009 zal de provincie Gelderland

weer vooraf een indexatie voor de subsidie 2010 toepassen. Op dit moment is niet bekend hoe

groot deze indexering zal zijn.

De verwachting is dat de indexering voor 2010 nihil of zeer beperkt zal zijn. Uitgaande van deze

systematiek zijn de materiële kosten ook niet vooraf geïndexeerd en dus gebaseerd op het


49

prijspeil 2009. De loonkosten voor 2010 zijn echter in afwijking van deze systematiek wel

geïndexeerd. Dit omdat nu al bekend is dat in 2010 Zorgbelang Gelderland een reële

loonstijging van 4,7 procent zal kennen door gemaakte bindende Cao afspraken. Omdat dit

zekere kosten zijn en omdat de verwachting is dat de indexering voor 2010 nihil zal zijn, zijn

deze kosten wel reeds opgenomen in de begroting 2010, in afwijking van de provinciale

begrotingssystematiek.

De subsidie jeugdzorg is in afwijking van het bovenstaande gebaseerd op het prijspeil 2008 (!).

De indexering voor 2009 wordt pas achteraf toegepast en is bij het maken van de begroting

2010 (september 2009) nog onbekend. Het begrootte tarief voor de activiteiten in de jeugdzorg

komt daarmee op € 94,- voor de reguliere subsidie en op € 91,18 voor het project

„oudernetwerk‟.

Productiviteit

Productiviteit per medewerker

De uurtarieven van Zorgbelang Gelderland zijn gebaseerd op 1315 directe uren en 546

indirecte uren per fte (totaal 1872 uur per fte), conform de 36 urige werkweek en andere

arbeidsvoorwaarden volgens de CAO Welzijn. Daarmee wordt een gemiddelde productiviteit

gehaald per medewerker van 70 procent. Maar dat is inclusief vakantie (gemiddeld 178 uur)

en ziekteverlof (streefgemiddelde 2,5%, 47 uur). Tijdens vakantie en ziekteverlof kan en hoeft

er niet gewerkt te worden. Wanneer we uit gaan van het aantal werkbare dagen, dan ligt de

productiviteit per uitvoerende medewerker op 81 procent. Dit is in onze ogen een goede

marktconforme prestatie.

Uren Dagen % totaal % werkbaar

Direct 1315 164,38 70 81

Indirect 557 69,63 30 Verlof 178 22,25 10 feestdagen 29 3,63 2 Ziekte 2,5 % 47 5,88 3 Overig indirect 303 37,88 16

Totaal 1872 234,00 Werkbare uren 1618 202,25 86

niet werkbare uren 254 31,75 14

Productiviteit gehele organisatie

Een organisatie kent niet alleen medewerkers die aan projecten werken. Elke organisatie kent

overhead in de vorm van kosten en indirect personeel. De kosten van het indirect personeel en

de kosten als huisvesting, ICT etc. leiden samen met de loonkosten van de directe

medewerkers tot het uurtarief.

Overhead is niet alleen noodzakelijk om een organisatie te kunnen laten bestaan, maar het kan

ook efficiënt zijn. Ondersteunende functies zoals een secretariaat, leiden tot vermindering van

de inzet (en dus kosten) van (relatief duurdere) projectgebonden medewerkers. Daardoor kan

met name het aantal uren per activiteit relatief laag blijven. Activiteiten als zodanig kunnen

daardoor qua kosten relatief goedkoop worden uitgevoerd.

Ook kosten voor gespecialiseerde medewerkers (bijvoorbeeld communicatie, financiën) kunnen

de kosten drukken. Doordat gespecialiseerde medewerkers bepaalde aan projecten verbonden


50

taken (door hun specifieke kennis) sneller en beter kunnen verrichten, kunnen per activiteit de

kosten relatief lager zijn en de kwaliteit beter. Deze laatste redenering is ook van roepassing op

met name overhead kosten als opleiding en training en ICT ondersteuning.

Hier geven we als een maat voor de overhead van Zorgbelang Gelderland het percentage

indirecte functies weer op de totale formatie in 2010. Opgemerkt moet worden dat een aantal

medewerkers gedeeltelijk productieve taken uitvoeren en gedeeltelijk indirecte taken.

Bij het lezen van deze tabel is het van belang te beseffen dat elke organisatie een afweging

maakt om bepaalde ondersteunende functies extern in te huren of intern te organiseren. Voor

Zorgbelang Gelderland gaat het bij externe inhuur met name om ICT diensten. Deze extern

ingehuurde ondersteuning wordt bij andere organisaties weer teruggevonden bij indirect

personeel. Zorgbelang Gelderland heeft echter de financiële administratie tot en met 2007

uitbesteedt, maar om strategische redenen is deze functie vanaf 2008 intern georganiseerd.

Deze formatie vindt u wel terug bij de indirecte formatie (een stijging van indirecte formatie met

0,78 fte ten opzichte van 2007) maar is feitelijk veel goedkoper dan de uitbesteding voorheen

en biedt meer interne management mogelijkheden.

Niet directe medewerkers Fte Percentage t.o.v.

indirect totale formatie

Totale formatie 2010 33,45 Totaal fte indirect 11,16 33,4%

Inhoudelijk management en directie 3,53 10,6%

Management en staf bedrijfsondersteuning 1,56 4,7%

Secretariaat 6,07 18,1%

6.3 Risico’s

Zorgbelang Gelderland is als organisatie in toenemende mate afhankelijk van tijdelijke projecten

/ subsidies. In onderstaande tabel wordt aangegeven (in directe of productieve

formatieplaatsen/fte‟s) wat in 2010 de financiële dekking is. 78 procent van direct productieve

uren van Zorgbelang Gelderland worden gefinancierd uit vaste subsidies. 22 procent uit

incidentele extra projectsubsidies. Daarvan is een deel al zeker (8 procent van de begroting) bij

het maken van deze begroting 2010 (september 2009). In totaal heeft de begroting 2010 dus

een zekerheid van 86 procent.

Een deel van de begrootte extra projecten is onzeker maar erg kansrijk (14% van de begroting).

Een ander deel van de mogelijke projecten is bij het maken van de begroting 2010 nog erg

onzeker en daarom buiten de begroting gehouden. In totaal is 14 procent van de dekking van

de begroting (inkomsten) dus onzeker op het moment van vaststelling, medio september 2009.

Uit ervaring blijkt dat dit voor Zorgbelang Gelderland een haalbare doelstelling is om extra

projecten / subsidies te verwerven.


51

6.4 Overige risico’s

Zorgbelang Gelderland loopt niet alleen directe (financiële) risico‟s door het al of niet verwerven

van extra gefinancierde projecten. Voorbeelden van deze (mogelijke) overige risico‟s.

Het niet realiseren van afgesproken verplichtingen, naar inhoud of maatschappelijk

rendement of qua planning (te laat geleverd) of qua volume (meer of minder inspanningen

noodzakelijk gebleken dan was voorzien, begroot). Dit onderwerp is permanent onderwerp

van gesprek binnen het management en de teams. Een vernieuwd systeem van

kwartaalrapportages biedt hierbij ondersteuning. Vanaf het eerste half jaar van 2009 is

daarom de (financiële) rapportagesystematiek uitgebreid en aangevuld met een inhoudelijke

kwartaalrapportage en wordt vanaf eind 2009 maandelijks financieel intern gerapporteerd .

Imago vraagstukken: ziet de buitenwereld de kwaliteiten van Zorgbelang Gelderland? Deze

risico‟s zijn gerelateerd aan de beperkte mogelijkheden om hier als Zorgbelang organisatie

investeringen op dit terrein te doen. Ook de samenhang met het imago van andere

Zorgbelang organisaties en de patiëntenbeweging als geheel, speelt hierbij een rol. Op dit

terrein wordt in toenemende mate meer samengewerkt met andere Zorgbelang organisaties

in Zorgbelang Nederland verband en met de NPCF.

Arbeidsmarktproblemen: door de grotere afhankelijkheid van projecten en de daarmee

gepaard gaande fluctuaties in de personeelsbezetting (een grotere buffer tijdelijk personeel

is noodzakelijk om pieken en dalen in projecten op te kunnen vangen) leiden bij een krappe

arbeidsmarkt tot problemen bij het (op tijd) verkrijgen van personeel om de gemaakte

afspraken te kunnen realiseren. Tot nu toe is de arbeidsmarkt voor Zorgbelang Gelderland

niet problematisch gebleken: Zorgbelang Gelderland is een aantrekkelijke werkgever voor

sollicitanten. Het is de verwachting dat vanwege de oplopende werkloosheid ook in 2010 het

aantrekken van eventueel noodzakelijk (tijdelijk) personeel geen problemen zal opleveren.

Ziekteverzuim: een organisatie die veranderingen in werken door maakt, meer met tijdelijk

personeel moet werken, loopt grotere risico‟s op het gebied van ziekteverzuim. Zorgbelang

Gelderland kende de afgelopen jaren een aanzienlijk ziekteverzuim. Voor een belangrijk deel

is dit wel te verklaren uit langdurige ziekten, die niet werk gerelateerd zijn.

Ook de verzuimfrequentie en het kortdurend verzuim waren tot begin 2008 redelijk hoog.

Een gerichte aanpak op vermindering van dit kortdurend verzuim, heeft in 2008 tot goede

resultaten geleid. In 2009 liggen de kortdurend verzuim cijfers naar verwachting echter iets

hoger dan in 2008. In 2010 worden de maatregelen die in 2008 en in 2009 zijn ingevoerd

(maandelijkse rapportage, verzuimgesprekken na tweede ziekmelding) gehandhaafd.


52

Automatisering: Zorgbelang Gelderland is afhankelijk van een goede kantoorautomatisering.

De complexiteit van de automatisering neemt toe. In 2008 heeft Zorgbelang Gelderland

aanzienlijke automatiseringsproblemen gehad (een server die 9 maanden geen dienst kon

doen, regelmatig overbelasting en uitval van de overgebleven server en het niet aankomen

van mail door een verkeerd afgestelde spamfilter). In 2009 heeft Zorgbelang Gelderland

aanzienlijke investeringen op dit gebied gedaan die medio 2009 tot een sterk verbeterde ICT

omgeving hebben geleid, na een aanvankelijke moeilijke omschakelingsperiode.

Planning en control: Zorgbelang Gelderland heeft in 2008 de gehele financiële administratie

voor het eerst zelf uitgevoerd. Dat is uitermate goed verlopen en geeft veel sneller beter

inzicht in de financiële stand van zaken van de organisatie. In 2009 en 2010 is het echter

noodzakelijk door te gaan met deze ontwikkeling en verder te investeren op dit terrein. Met

name een vernieuwing/automatisering van de huidige projectplanning systematiek is

noodzakelijk vanwege de snel veranderende manier van projectmatig werken. Deze

investeringen zijn noodzakelijk om sneller te kunnen inspelen als management op

verwerving en uitvoer van nieuwe projecten. Ook een investering in digitaal archiveren is

noodzakelijk om onze interne kwaliteit van bedrijfsvoering op langere termijn te kunnen

blijven waarborgen.

Veiligheidsrisico’s: de huisvesting van Zorgbelang Gelderland is van goede kwaliteit. Over

de veiligheid op dit gebied zijn goede afspraken met de brandweer, die ons pand 2 keer per

jaar controleert. Zorgbelang Gelderland kent daarnaast 6 actieve Bedrijfshulpverleners die

jaarlijks bijgeschoold worden. Op dit gebied zijn alle gangbare voorzieningen aanwezig.

In 2010 zal een uitgebreidere risico-inventarisatie worden gemaakt.

6.5 Verdeling van de middelen naar programma’s

In deze paragraaf geven wij aan op welke wijze de provinciale middelen volgens bestaand

beleid en reeds bekende andere middelen op hoofdlijnen verdeeld worden naar de inhoudelijke

programma‟s. In onderstaande tabel vindt u een verdeling in uren. Daarnaast wordt

aangegeven welke nieuwe aanvragen zijn gedaan bij de provincie Gelderland in het kader van

het nieuwe meerjarenbeleid 2010 – 2012.

Materiële activiteitenkosten worden in dit overzicht buiten beschouwing gelaten.

Activiteit Basis

Nieuw beleid Jeugdzorg

IK1 Keuze ondersteunende informatie 220 IK2 Klachtopvang 2300 IK3 Individueel advies en ondersteuning 800 IK4 Signalering kwaliteitsknelpunten zorg 1000 IK5 Ophalen ervaringskennis E-panel 370 IK6 Ontwikkeling kenniscentrum 295 IK7 Academie Zorgbelang informatie en klachtopvang 50

KTZ1 Ondersteuning cliëntenraden curatieve zorg 250 KTZ2 Doelgroepbijeenkomsten kwetsbare ouderen

200

KTZ3 Kwaliteitsverbetering AWBZ 345 KTZ4 Ondersteuning AWBZ participatie 145 KTZ5 Kwaliteitsverbetering eerstelijnszorg 250 KTZ6 Kwaliteitsverbetering ziekenhuiszorg 250


53

KTZ7 Kwalteitsverbetering spoedeisende zorg 120 KTZ8 Inbreng provinciale werkgroep palliatieve zorg 146 KTZ9 Academie en projectenwerkplaats Curatieve zorg en AWBZ 50

RLP1 Basispakket ondersteuning regionale en lokale belangenbehartiging 1466 RLP2 Monitor gemeentelijk zorgvragersbeleid 534 RLP3 Regioplannen lokale en regionale participatie

1236

RLP4 Ondersteuning belangenbehartiging in gemeenten

1846 RLP5 Academie en projectenwerkplaats regionale participatie 50

KW1 Ondersteuning mensen met een psychische beperking 400 KW2 Ondersteuning allochtone zorgvragers 400 KW3 Steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn 1296 KW4 Projectenwerkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties 25 KW5 Interculturalisatie belangenbehartiging VG 75 KW6 Ondersteuning mantelzorgers 560 KW7 Academie en projectenwerkplaats Kwetsbare burgers 50 J1 Vertrouwenspersoon jeugdzorg

2357

J2 Ondersteuning cliëntenparticipatie jeugdzorg

1326

J3 Ondersteuning belangenbehartiging jeugdzorg

737

J4 Ondersteuning belangenbehartiging ouders jeugdzorg

589

DA1a Helpdesk aangesloten organisaties advies op maat 900 DA1b Helpdesk aangesloten organisaties Zorgbelang Academie 250 DA1c Helpdesk aangesloten organisaties projectenwerkplaats 150 DA1d Helpdesk aangesloten organisaties Infoduct 150 DA1e Helpdesk aangesloten organisaties Zorgbehang 150 DA2 Netwerk activiteiten 540 DA3 Ophalen ervaringskennis methodiekontwikkeling 310 DA4 Potje met geld 253 COM1 Uitgave eigen media en communicatie pers 737 COM2 Communicatie rondom projecten 988

Totaal Activiteitenplan provinciale subsidies 15875 3282 5009


54

In onderstaande grafiek ziet u de verdeling van alle (nagenoeg) zekere activiteiten in 2010 (dus exclusief de nieuwe aanvragen) verdeeld naar de verschillende inhoudelijke programma‟s.

6.6 Verdeling van de middelen naar provinciale beleidsdoelen

In onderstaande tabel wordt aangegeven op welke wijze de middelen van Zorgbelang Gelderland (in uren) worden verdeeld over de provinciale beleidsdoelen.

Activiteit Basis

Nieuw beleid Jeugdzorg

Zorgvragers komen op voor eigen belangen 9523 3282

RA1 IK1 Keuze ondersteunende informatie 220 RA2 IK2 Klachtopvang 2300 RA3 IK3 Individueel advies en ondersteuning 800 RA4 KTZ1 Ondersteuning cliëntenraden curatieve zorg 250

RA5a RLP1 Basispakket ondersteuning regionale en lokale belangenbehartiging 1466

RA5b KTZ2 Doelgroepbijeenkomsten kwetsbare ouderen

200 RD1 RLP3 Regioplannen lokale en regionale participatie

1236

RD2 RLP4 Ondersteuning belangenbehartiging in gemeenten

1846 RA5d RLP2 Monitor gemeentelijk zorgvragersbeleid 534

RA6a KW1 Ondersteuning mensen met een psychische beperking 400 RA6b KW2 Ondersteuning allochtone zorgvragers 400 RA6c KW6 Ondersteuning mantelzorgers 560 RA7a DA1a Helpdesk aangesloten organisaties advies op maat 900


55

RA7b IK7 Academie Zorgbelang informatie en klachtopvang 50 RA7b KTZ9 Academie en projectenwerkplaats Curatieve zorg en AWBZ 50 RA7b RLP5 Academie en projectenwerkplaats regionale participatie 50 RA7b KW7 Academie en projectenwerkplaats Kwetsbare burgers 50 RA7b DA1b Helpdesk aangesloten organisaties Zorgbelang Academie 250 RA7c DA1c Helpdesk aangesloten organisaties projectenwerkplaats 150 RA7d DA2 Netwerk activiteiten 540 RA7e DA4 Potje met geld 253 RA7f DA1d Helpdesk aangesloten organisaties Infoduct 150 RA7g DA1e Helpdesk aangesloten organisaties Zorgbehang 150

Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over informatie 4665

RB1a IK5 Ophalen ervaringskennis E-panel 370 RB1b DA3 Ophalen ervaringskennis methodiekontwikkeling 310 RB1c COM1 Uitgave eigen media en communicatie pers 737 RB1c COM2 Communicatie rondom projecten 988 RB2 IK6 Ontwikkeling kenniscentrum 295 RB3a KTZ5 Kwalteitsverbetering eerstelijnszorg 250 RB3b KTZ7 Kwalteitsverbetering spoedeisende zorg 120 RB3c KTZ6 Kwalteitsverbetering ziekenhuiszorg 250 RB3d KTZ3 Kwaliteitsverbetering AWBZ 345 RB4 IK4 Signalering kwaliteitsknelpunten zorg 1000

Zorgvragersperspectief is bekend bij andere partijen 291

RC1a KTZ4 Ondersteuning AWBZ participatie 145 RC1b KTZ8 Inbreng provinciale werkgroep palliatieve zorg 146

Maatschappelijke partijen spannen zich in de immigratie van migranten te bevorderen 1396

RE1a KW3 Steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn 1296

RE1b KW4 Projectenwerkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties 25

RE1c KW5 Interculturalisatie belangenbehartiging VG 75

Vertrouwenspersoon, cliëntenpartiicpatie, belangenbehartiging Jeugdzorg

5009

RJ1 J1 Vertrouwenspersoon jeugdzorg

2357

RJ2 J2 Ondersteuning cliëntenparticipatie jeugdzorg

1326

RJ3 J3 Ondersteuning belangenbehartiging jeugdzorg

737

RJ4 J4 Ondersteuning belangenbehartiging ouders jeugdzorg

589

Totaal 15875 3282 5009


56

Bijlagen: uitgewerkte activiteiten


57

Informatie en Klachtenopvang (I&K)

IK1 / RA1 Keuze ondersteunende informatie (IK1) Projectleider: Karin Kalthoff

Geplande uren: 220

Provinciaal doel:

A: Zorgvragers komen op voor eigen belangen

Subdoel: A1: Onafhankelijke betrouwbare, actuele keuze-informatie voor zorgvragers

Beoogd resultaat:

RA1: Keuze ondersteunende informatie,

Gids Gelderse consumentenorganisaties via www.zorgbelanggelderland.nl.

Onafhankelijke Informatie over zorgaanbieders in Gelderland. via

www.zorgbelanggelderland.nl, www.zorgbelang-nederland.nl en

www.kiesbeter.nl

Streefwaarde(n) Gids Gelderse consumentenorganisaties: o Maandelijkse actualisatie. o Jaarlijks minimaal 10.000 page views.

Onafhankelijke Informatie over zorgaanbieders: o Maandelijkse actualisatie. o Jaarlijks minimaal 200.000 page views.

Website Kiesbeter.nl: o Deelname aan werkgroep „vraagsturing‟ (2 á 3 keer per jaar). o Deelname aan werkgroep „patiëntenrechten‟. o Linken van review onderdeel Zorgaanbiedergids op Zorgbelangsites

(community-project) naar www.kiesbeter.nl.

Community project Zorgbelang Nederland: o Integreren van de uitkomsten van het „community-project‟ op de site

www.zorgbelangelderland.nl: met name de toegang tot het forum waarop mensen met elkaar in contact kunnen komen en hun keuzeondersteunende informatie kunnen delen.

Gerealiseerd in 2009 (verwachting):

Gids Gelderse consumentenorganisaties: o Tot begin juni 2009 75.000 bezoekers op site

www.zorgbelanggelderland.nl, pagina consumentenorganisaties zit bij 10 meest bezochte pagina‟s.

o 454 Gelderse organisaties online. o 2 keer per jaar wordt de gids geüpdate, organisaties krijgen via de mail

een verzoek hun gegevens na te lopen en wijzigingen door te geven.

Zorgaanbiedergids: o Tot begin juni 2009 80.000 bezoekers (dus vlg. plan). o 499 Gelderse organisaties online. o 2 keer per jaar wordt de gids geüpdate, organisaties krijgen via de mail

een verzoek hun gegevens na te lopen en wijzigingen door te geven.

Ambities 2010, veranderingen t.o.v. 2009:

Verbeteren en uitbreiden van een review/oordeel mogelijkheid in de Zorgaanbiedergids, in combinatie met het nieuwe community project dat in Zorgbelang Nederland verband wordt opgezet. Directe lijnen aanbrengen van zorgaanbiederpagina‟s naar achterliggende/uitgebreidere pagina‟s op www.kiesbeter.nl en vice versa.

Werven van Gelderse deelnemers aan het forum van Zorgbelang Nederland (community project), bekendmaken van het forum en PR.


58

IK2 / RA2 Klachtopvang Projectleider: Heleen den Breeker

Geplande uren: 2300

Provinciaal doel:


Subdoel: A2: Provinciale opvang en afhandeling van klachten van zorgvragers.

Beoogd resultaat:

RA2: Opvang van klachten over zorg en welzijn van alle burgers in Gelderland

Streefwaarde(n) Opvang gedurende 5 werkdagen per week, van 9.00 – 16.30 uur

Afhandeling minimaal 1000 klachten per jaar

Tevredenheid afhandeling minimaal 7


10 procent meer klachten verwerkt dan in 2008


Stabilisering afhandeling aantal klachten.

IK3 / RA2 Individueel advies Projectleider: Heleen den Breeker

Geplande uren: 800

Provinciaal doel:


Subdoel: A2: Provinciale opvang en afhandeling van klachten van zorgvragers.

Beoogd resultaat:

RA2: Opvang van klachten over zorg en welzijn van alle burgers in Gelderland

Streefwaarde(n) Opvang gedurende 5 werkdagen per week, van 9.00 – 16.30 uur

Afhandeling minimaal 400 enkelvoudige informatie / adviesvragen per jaar

Tevredenheid afhandeling minimaal 7


Stabilisering afhandeling enkelvoudige individuele advies adviesaanvragen t.o.v. 2008


Stabilisering afhandeling enkelvoudige individuele advies adviesaanvragen t.o.v. 2008 en 2009.

IK4 / RB4 Signalering kwaliteitsknelpunten zorg Projectleider: Heleen den Breeker

Geplande uren: 1000 Gerealiseerde uren:

Provinciaal doel:

B: Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over kennis en informatie over behoeften en knelpunten met betrekking tot zorgvragers, zorg en deelname aan de samenleving

Subdoel: B4: Omzetten van klachten in beleidsaanbevelingen, dan wel acties om knelpunten publiek onder de aandacht te brengen.

Beoogd resultaat:

RB4: Signaleringsrapportages en beïnvloedingsinitiatieven in de richting van zorgaanbieders en verzekeraars.

Streefwaarde(n) Jaarlijks gemiddeld 50 singnaleringsrapporten

Jaarlijks gemiddeld 5 beïnvloedingsinitiatieven

Gerealiseerd in Vanwege personele wisselingen iets minder signaleringsrapportages en


59

2009 (verwachting):

beïnvloedingsinitiatieven, met name in de eerste helft van 2009.


Ontwikkeling periodieke sectorale standaardrapportages over vaste onderwerpen (ziekhuizen, huisartsen, tandartsen, zorgverzekeraars), naast signaleringsrapportages op maat voor instellingen, beroepsgroepen en thema‟s.

IK5 / RB1a Ophalen ervaringskennis, E-panel, meldacties Projectleider: Karin Kalthoff

Geplande uren: 370

Provinciaal doel:

B: Zorgvragers en beleidsmakers beschikken over kennis en informatie over behoeften en knelpunten met betrekking tot zorgvragers, zorg en deelname aan de samenleving.

Subdoel: B1: Beschikbaarheid van informatie over de vraag naar zorg in Gelderland en ondersteuning van zorgvragers.

Beoogd resultaat:

RB1 E-panel: Opinies over zorg door zorgvragers, via uitvoering Zorgbelang E-panel. Meldacties: deelnemen aan (landelijke) meldacties.

Streefwaarde(n) E-panel: o Minimaal 500 deelnemers. o Minimaal 4 onderzoeken per jaar.


E-panel: o Meer dan 560 deelnemers. o 6 enquêtes in 2009.

Meldacties: o Meegewerkt aan tenminste 3 landelijke meldacties, een landelijke meldactie

zelf voorbereid en opgezet (patiëntenrechten).


E-panel: o Aantal deelnemers panel uitbreiden naar 750. o Minimaal 4 enquêtes per jaar. o Resultaten van de enquêtes actief onder de aandacht brengen van de pers. o Betrekken van achterban/burgers bij keuze van enquête onderwerpen. o Starten samenwerking provincie Gelderland op enquêtes of

enquêteonderdelen en bekendmaking resultaten.

Meldacties: o Medewerking verlenen aan landelijke meldacties (ZB Nederland/NPCF). o Indien nodig 1 regionale meldactie zelf organiseren.

IK6 / RA2 Ontwikkeling kenniscentrum Projectleider: Heleen den Breeker

Geplande uren: 295

Provinciaal doel:


Subdoel: B2: Beschikbaarheid van informatie over het aanbod van zorg in Gelderland en ondersteuning van zorgvragers.

Beoogd resultaat:

RB2: Toegankelijkheid verspreide informatie vanuit patiëntenperspectief.

Streefwaarde(n) Groeiscenario: In 2012 geheel operationeel kenniscentrumfunctie.

In 2012 jaarlijks 250 gebruikers.


Kennis over AWBZ is centraal gedocumenteerd als eerste pilot.

Een werkgroep Wmo is samengesteld om de kennis voor het kenniscentrum Wmo te verzamelen.


60


Het kenniscentrum AWBZ wordt verder ontwikkeld en up to date gehouden.

Naar voorbeeld van de AWBZ wordt kennis over de Wmo als tweede pilot gedocumenteerd.

Kennis over ophalen ervaringskennis wordt verzameld, ter voorbereiding van een kenniscentrum over dat thema.

IK7 / RA7b Zorgbelang Academie Informatie en klachtopvang Projectleider: Heleen den Breeker


Provinciaal doel:

A: Zorgvragers kunnen meer en beter opkomen voor hun eigen belangen

Subdoel: A7: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van de bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties bij de uitvoering van hun eigen belangenbehartigingsactiviteiten.

Beoogd resultaat:

RA7b: Kosteloze cursussen en trainingen voor aangesloten organisaties.

Streefwaarde(n) Bijdrage op het gebied van Informatie en klachtopvang aan de Zorgbelang Academie.


Op aanvraag zijn themabijeenkomsten gehouden over onderwerpen op het gebied van informatie en klachtopvang.


Ook in 2009 worden themabijeenkomsten over onderwerpen vanuit het team Informatie georganiseerd.


61

Kwaliteit en toegang van Zorg (KTZ)

KTZ1 / RA4 Ondersteuning cliëntenraden curatieve zorg Projectleider: Hans Verhaar

Geplande uren: 250

Provinciaal doel:


Subdoel: A4: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van georganiseerde zorgvragers bij hun collectieve belangenbehartiging in cliëntenraden

Beoogd resultaat:

RA4: Basispakket ondersteuning cliëntenraden curatieve zorg

Streefwaarde(n) 1 Consultatiegesprek

2 wervingsprocedures

2 gezamenlijke activiteiten

Waardering ondersteuning minimaal 7

Gerealiseerd in 2009:

Er hebben in 2009 verschillende consultatiegesprekken plaats gevonden met cliëntenraden van verschillende ziekenhuizen Het onderwerp ervan was heel verschillend; van de keuze al dan niet deel te nemen aan gesprekken met de zorgverzekeraar tot en met de participatie lokale patienten organisaties in het kader van de CRAZ (cliëntenraad academische ziekenhuizen)

Ook hebben wervingsprocedures plaats gevonden binnen bijvoorbeeld de Gelre Ziekenhuizen en het CWZ.

De eerste bijeenkomst voor cliëntenraden ziekenhuizen in het kader van financiering van de ziekenhuizen en de rol van cliëntenraden daarbij is gezien het geringe aantal inschrijvers niet doorgegaan. Dit jaar zal in ieder geval nog een tweede bijeenkomst georganiseerd worden.

Ambities 2010 veranderingen tov 2009:

Uitbreiding ondersteuning cliëntenraden care en AWBZ zorg met 100 uur door middel van samenwerking met zorgkantoren en WWBZ zorgaanbieders (onzeker).

KTZ2 Doelgroepbijeenkomsten kwetsbare ouderen Projectleider: Marion Reinartz

Geplande uren: 200

Doel: D: (idem A5) Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.

Subdoel: RD1: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.

Beoogd resultaat:

7 Regioplannen lokale belangenbehartiging, met daarin facultatief opgenomen activiteiten voor kwetsbare ouderen.

Streefwaarde(n) Per regio:

Minimaal 3 /activiteiten bijeenkomsten per jaar (niet alleen voor kwetsbare ouderen: deze kunnen daar onderdeel van uitmaken).

Tevredenheid per activiteit gemiddeld minimaal 7.

Minimaal 2 handvatten / publicaties etc. voor belangenbehartigers, beleidsmakers, politiek etc. (niet alleen kwetsbare ouderen).


62

Gerealiseerd in 2009

In 2009 is gestart met het werven van ouderen voor de doelgroeppanel van ZOWEL NN. Zorgbelang heeft in 2009 een aantal kwetsbare ouderen geïnterviewd en heeft deze uitkomsten ingebracht en verwerkt in het 1

e lijns transitieproject van ZOWEL NN.

Het perspectief van de ouderen is ingebracht in het Valpreventie Netwerk. Dit netwerk is nog een netwerk in oprichting en is nog zoekende hoe zij het vorm wil geven. In januari 2009 is een symposium, met diverse sprekers, georganiseerd voor de doelgroepen ouderen, chronisch zieken en lichamelijk gehandicapten nav de landelijke meldactie „ Leven met medicijnen‟ (2008). Naast een presentatie van de uitkomsten van de landelijke meldactie is met name aanbod gekomen hoe de informatieverstrekking aan de cliënt verbeterd kan worden en belang hiervan voor de ouderen, e.a. en welke acties zijzelf zouden kunnen doen om de kwaliteit van farmaceutische zorg te kunnen verbeteren (empowerment). In september 2009 wordt een bijeenkomst gehouden samen met de doelgroepen chronisch zieken en lichamelijk gehandicapten (september) waarin mbv sprekers en de open space methode geïnventariseerd is wat mensen belangrijk vinden in hun zingeving en eigen zelfredzaamheid. De uitkomsten van deze bijeenkomst is bepalend voor het vervolg

Ambities 2010 veranderingen tov 2009

Daar waar in netwerken een goede structuur/basis is gevonden zal Zorgbelang ouderen voordragen en zelf een meer ondersteunende rol voor deze ouderen gaan vervullen Ouderen participeren mee in de doelgroeppanel van ZOWEL NN en hebben daarmee een beslissende stem in innovatieve projecten. Zorgbelang brengt het perspectief van ouderen in bij het Valpreventie Netwerk Nijmegen, dat beoogt een ketenaanbod te creëren dat afgestemd en transparant is voor de ouderen. Uitkomsten van de bijeenkomst Samen Sterk uit 2009 over zingeving en zelfredzaamheid, zijn specifiek vertaald naar de doelgroep ouderen Netwerken met diverse ouderenorganisaties wordt onderhouden door presentaties en andere contacten over wat Zorgbelang voor hen kan betekenen, om zo de binding met de doelgroep te continueren en te behouden. Een themacafé wordt georganiseerd over actuele ontwikkelingen; bijv. polyfarmacie en ouderen.

KTZ3 / RB5a Kwaliteitsverbetering AWBZ zorg Projectleider: Hans Verhaar

Geplande uren: 345

Provinciaal doel:


Subdoel: B3: Handvatten voor kwalitatief goede zorg, zoals prestatiecriteria en visiedocumenten vanuit het perspectief van diverse groepen zorgvragers

Beoogd resultaat:

RB3a: Handvatten kwaliteit AWBZ zorg

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2 nieuwe handvatten / publicaties.

Gerealiseerd: Met betrekking tot de pakketmaatregelen AWBZ is een bijeenkomst georganiseerd waarbij de pakketmaatregelen centraal stonden en getracht is helder te krijgen wat de effecten ervan zouden zijn.


63

Afgesproken is om in de tweede helft een vervolg aan te geven en hier een publicatie over te verzorgen

Verschillende cliëntenraden geadviseerd op basis van diverse onderwerpen, bijvoorbeeld privatisering ZZG thuisservice BV, eventueel wanbeleid Philadelphia, medezeggenschap binnen de Gelderse Roos, Oprichting nieuwe cliëntenraad binnen Zorggroep VDA, enz.

Op basis van vragen uit onze achterban is een notitie geschreven over ons standpunt in het kader van koppelverkoop

Onder andere ten behoeve van cliëntenraden binnen AWBZ instellingen is een aanvulling gemaakt op het handboek.

Er is in 2009 verder gewerkt aan de opbouw van een kandidatenbank ten behoeve van vertegenwoordigende functies (cliëntenraden, raden van advies, klachtencommissies).


Handvatten kwaliteit AWBZ zorg Uitvoering kandidatenbank ten behoeve van vertegenwoordigende functies

KTZ4 / RC1 Ondersteuning AWBZ participatie Projectleider: Hans Verhaar

Geplande uren: 145

Provinciaal doel:

C: Het zorgvragersperspectief is bekend bij gemeenten, zorginstellingen en andere relevante maatschappelijke partijen.

Subdoel: C1: Een goede vertegenwoordiging van het patiëntenperspectief in relevante zorgpartijen, zoals de Raden van Advies van zorgkantoren en indicatieorgananen.

Beoogd resultaat:

Ondersteuning cliëntenparticipatie AWBZ bij 3 Zorgkantoren en 2 CIZ kantoren

Streefwaarde(n) Werving en selectie voor 3 zorgkantoren in Gelderland middels een kandidatenbank.

Participatievormen bij de 2 CIZ regiokantoren in Gelderland.

Waardering 7

Gerealiseerd: In 2009 is het vooroverleg van de zorgvragersfracties van de 3 raden van advies van de zorgkantoren georganiseerd, een inhoudelijke inbreng geleverd en zal in de loop van 2009 gewerkt worden aan een meer inhoudelijke ondersteuning van de zorgvragersfracties. Met betrekking tot het zorgkantoor Arnhem is een wervingsprocedure voor een plaatsvervangend lid in gang gezet


Identiek aan 2009

KTZ5 / RB3a,

Kwaliteitsverbetering eerstelijnszorg

Projectleider: Hilde Boei

Geplande uren: 250

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB3a: Handvatten kwaliteit eerstelijnszorg


64

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2 nieuwe handvatten / publicaties per werkveld

Gerealiseerd: Een handleiding voor patiënten met aandachtspunten t.a.v. het EPD (Elektronisch Patiëntendossier); waar moeten patiënten op letten en wat valt er te kiezen? Het gaat hierbij om het WDH (Waarneemdossier Huisartsen), dus de gegevensuitwisseling tussen de huisartsenpost en de huisarts. Als input zijn o.a. de resultaten van het E-panel (augustus 2009) en informatie van de afdeling Informatie en Klachtenopvang gebruikt.


Initiatief om een Gelderse EPD gebruikersgroep op te starten (werving, communicatie en bijeenkomsten). Het is nog niet in te schatten of dit realiseerbaar is.

KTZ6 / RB3c Kwaliteitsverbetering ziekenhuiszorg Projectleider: Marion Reinartz/Mariëtte de Vries

Geplande uren: 250

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB3c: Handvatten kwaliteit ziekenhuiszorg

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2 nieuwe handvatten / publicaties.


Nav meerdere navolgende signaleringsrapportages over de Gelre ziekenhuizen, die een zorgwekkende trend lieten zien in aard en omvang van klachten, heeft Zorgbelang contact geïnitieerd met de RvB en klachtenfunctionaris van deze ziekenhuizen. Nav dit gesprek heeft Zorgbelang contact gezocht met de IGZ en de zorgverzekeraars. Alle deze 3 partijen hebben hun zorg uitgesproken naar het ziekenhuis toe. Het ziekenhuis heeft vervolgens verbeteracties intern genomen. Gelre ziekenhuizen blijven onder de extra aandacht van Zorgbelang om de ontwikkelingen te bewaken. Indien signaleringsrapportages van de andere Gelderse ziekenhuizen aanleiding geven zal dezelfde werkwijze met de diverse verantwoordelijke partijen worden gevolgd.


Patiëntveiligheid als kwaliteitsitem wordt verder uitgewerkt. Mede nav de IGZ rapporten.

KTZ7 / RB3b Kwaliteitsverbetering spoedeisende zorg Projectleider: Hilde Boei

Geplande uren: 120

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB3b: Handvatten kwaliteit spoedeisende zorg

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2 nieuwe handvatten / publicaties per werkveld


Mogelijkheden voor patiëntenparticipatie in de spoedeisende zorg zijn op een rij gezet en uitgedragen aan de verschillende organisaties voor spoedzorg, bijvoorbeeld de ambulancediensten in Gelderland.


Het is de bedoeling in 2010 een Cliëntenberaad RAV Gelderland-Zuid opgezet te hebben.


65

KTZ8 / RC1b Palliatieve zorg Projectleider: Marion Reinartz

Geplande uren: 146

Provinciaal doel:

C: Het zorgvragersperspectief is bekend bij gemeenten, zorginstellingen en andere relevante maatschappelijke partijen.

Subdoel: C1: Een goede vertegenwoordiging van het patiëntenperspectief in relevante zorgpartijen.

Beoogd resultaat:

Participatie provinciale werkgroep palliatieve zorg

Streefwaarde(n) Inhoudelijke inbreng in provinciale werkgroep is gerealiseerd Inbreng wordt door provincie en andere participanten aantoonbaar positief gewaardeerd.


Provinciale Conferentie Palliatieve zorg vanuit patiëntenperspectief, mede georganiseerd met de Provincie en IKO Cliëntenvertegenwoordiging geworven voor 1 a 2 palliatieve netwerken (1 is zeker; een 2e waarschijnlijk) Nieuwe projecten provinciaal palliatief platform mede beoordeeld PIVOT project afgerond; advies uitgebracht over hoe deelnemede organisaties nog meer van elkaar kunnen leren en wat ten goede komt aan de client en diens naaste Samen met Zorgkantoor Arnhem en palliatief netwerk Arnheme.o. en Lemiers brief opgesteld om de toegankelijkheid van palliatieve zorg door m.n. verzorgingshuizen te verbeteren.

Beoogd Resultaat 2010:

Participatie provinciale werkgroep palliatieve zorg


Contacten met de Palliatieve Netwerken in de provincie verstevigen naast het provinciaal platform. En vanuit deze contacten een Top 3 van knelpunten van zorgvragers opstellen, bundelen en inbrengen (i.s.m. de netwerken) bij de zorgkantoren en andere verantwoordelijke partijen tbv verbetering.(onzeker)

KTZ9 Beïnvloeding Zorginkoop Menzis, CZ, Agis en Univé Projectleider: Christel van Batenburg

Geplande uren: 850 uur

Doelstelling: Zorginkoop: vanuit patientenorganisaties de wensen, verwachtingen en kwaliteitscriteria zodanig te verwoorden dat op basis daarvan de zorginkoop nader ingevuld wordt

Beoogd resultaat:

Wordt voor 2010 nog nader in overleg met Menzis, CZ, Agis en Univé ingevuld.


Met Menzis en CZ en Agis bestaat een volwaardig samenwerkingsprogramma. Met Univé wordt inhoudelijke samenwerking verkend.


Volwaardige samenwerking met Univé bereiken door middel van gezamenlijke activiteiten. Uitwerking samenwerking Agis door te komen tot meer bredere samenwerking (meer onderwerpen) en grotere onderlinge beïnvloeding. De samenwerking met Menzis krijgt meer nadruk op regionale activiteiten (minder samen met Zorgbelang Groningen en Overijssel). Voortzetting van de optimale samenwerking met CZ.


66

KTZ10 Uitvoering enquêterecht zorginstellingen Projectleider: Hans Verhaar

Geplande uren: 300

Doelstelling: Met die instellingen waarmee overeen gekomen is dat Zorgbelang Gelderland de instelling is die, statutair vastgelegd, het recht van enquête toegekend heeft gekregen contact onderhouden. Dit contact is erop gericht zicht te houden op het naar behoren functioneren van die instellingen.

Beoogd resultaat:

1. Een maal per jaar wordt overleg gevoerd met de Raad van Bestuur van de

betreffende instelling op basis van een beoordeling van het jaardocument van

die instelling.

2. In principe wordt voorafgaand aan dat overleg met de cliëntenraad van de

betreffende instelling een beoordeling van het jaardocument doorgenomen en

het gesprek met de Raad van Bestuur in grote lijnen voorbereid.

Streefwaarde(n) Zodanig zicht houden op het functioneren van die instellingen waarmee duidelijkheid is over het naar behoren functioneren van die instellingen

Gerealiseerd: Met de zeven instellingen worden op basis van de gesloten overeenkomsten overlegd met de cliëntenraden en de raden van bestuur van de betreffende instellingen. Dit overleg zal gevoerd worden op basis van een schriftelijke beoordeling van het jaardocument.


10 organisatie maken gebruik van het enquêterecht. In 2009 wordt een marketingactie opgezet onder huidige klanten en nieuwe leads om het enquête recht onder de aandacht te brengen zodat er in 2010 3 nieuwe klanten bijkomen die dit product van ons afnemen.

KTZ11 / RA7b

Zorgbelang Academie Curatieve Zorg en AWBZ

Projectleider:


Provinciaal doel:


Subdoel: A7: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van de bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties bij de uitvoering van hun eigen belangenbehartigingsactiviteiten

Beoogd resultaat:


Streefwaarde(n) Een cursus ten behoeve cliëntenraden binnen AWBZ instellingen (twee dagdelen)

Een cursus “de cliëntenraad als toezichthouder op financieel terrein” wordt ontwikkeld

Een cursus EPD; welke aspecten spelen een rol bij belangenbehartiging (8 uur).

Gerealiseerd 2009:

De cursussen zijn met name in de tweede helft van 2009 uitgevoerd worden.


Uitvoering van cursussen


67

Regionale en lokale participatie (RLP)

RLP1 / RA5a Basispakket ondersteuning en advisering lokale en regionale organisaties

Projectleider: Joke Stoffelen


Provinciaal doel:

A: Zorgvragers kunnen meer en beter opkomen voor hun eigen belangen.

Subdoel: A5: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.

Beoogd resultaat:

Netwerkvorming en advies lokale zelforganisaties

Onderhoud en ontwikkeling netwerk van relaties met gemeenten en zorgaanbieders, als faciliteit voor aangesloten organisaties in 7 Gelderse regio‟s.

Advies aan zelforganisaties, beleidsmakers, lokale en regionale belangenbehartigers en leden Wmo-raden.

Streefwaarde(n) Jaarlijks 1 consultatie / beïnvloedingsgesprek per gemeente.

Jaarlijks minimaal 1 gesprek met in een regio actieve aangesloten organisatie (achterban).

Minimaal afwikkeling 2 (per regio), ondersteuningsvragen / adviesvragen.

Tevredenheid afwikkeling gemiddeld minimaal 7.


In elke regio:

1 regionale studiedag voor Wmo-raden, lokale belangenbehartigers, patiëntenorganisaties. Daarbij wordt een thema uitgediept met presentaties, sprekers, soms ook workshops.

Met elke gemeente wordt contact gelegd voor een gesprek.

deelname aan werkgroepen, netwerken etc. van gemeenten of zorgaanbieders met als doel de participatie van mensen met een beperking te bevorderen. Bij deze gesprekken/contacten wordt altijd gevraagd naar de tevredenheid maar wordt niet gevraagd een cijfer te geven.

Provinciaal:

In 2009 verschijnen er 3 provinciale Wmo-nieuwsbrieven waarbij de achterban betrokken wordt. Naast het leveren van input zijn er rubrieken waarbij zij „de pen‟ pakken en daadwerkelijk meeschrijven.

Inzet op verschillende thema‟s: Vervoer Ondersteuning van belangenbehartigers Zorgbelang ondersteunt belangenbehartigers in hun overleg met de verantwoordelijke voor de regiotaxi in Gelderland: Stadsregio Arnhem Nijmegen en provincie Gelderland. Daarnaast heeft zij meegewerkt aan het instellen van een zogenaamde Denktank in Stadsregio Arnhem Nijmegen. Leden van deze Denktank dragen ideeën en suggesties aan om de regiotaxi te verbeteren. Inzoomen op een doelgroep Momenteel wordt gewerkt aan plannen voor het ondersteunen van mensen met een verstandelijke beperking bij het reizen met het openbaar vervoer. Met ondersteuning kunnen zij dan zelfstandig reizen en zijn zij minder aangewezen op de regiotaxi. Presentaties Tijdens twee bijscholingsdagen voor leden van de SBOG zijn presentaties gegeven over de verschillende vervoerssystemen.


68

Indicatiestelling In samenwerking met mensen uit onze achterban is een handleiding Indicatiestelling bij de Wmo geschreven en uitgebracht. De handleiding wordt zeer gewaardeerd door onze achterban en door gemeenten en medewerkers van gemeentelijke Wmo-loketten. Inmiddels zijn in twee maanden zo‟n 8000 exemplaren verspreid.

Veranderingen AWBZ Momenteel wordt onderzocht wat de consequenties zijn van de veranderingen in de AWBZ. Een bijeenkomst met de achterban heeft plaatsgevonden in januari jl. en een tweede bijeenkomst wordt voorbereid.


Verder onderhoud en ontwikkeling netwerk van aangesloten organisaties in 7 Gelderse regio‟s.

Ondersteunen van zelforganisaties, beleidsmakers, lokale en regionale belangenbehartigers en leden Wmo-raden met een digitale Wmo-nieuwsbrief.

Ondersteunen van aangesloten organisaties met verdieping en uitwerking van enkele nieuwe thema’s.

RLP2 / RA5d Monitoring en evaluatie Projectleider: Joke Stoffelen

Geplande uren: 534

Provinciaal doel:


Subdoel: A5: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.

Beoogd resultaat:

RA5d: Monitor gemeentelijk zorgvragersbeleid.

Streefwaarde(n) Jaarlijkse publicatie (digitale) Monitor.

Per gemeente/regio overzicht van ervaringen van zorgvragers, i.s.m. Wmo raden en andere belangengroepen.

Jaarlijks onderhoud en actualisatie monitor.


In 2008 is de verzameling van informatie ter vergelijking van gemeenten van start gegaan. Per gemeente is het mogelijk om op een aantal onderdelen gemeenten te vergelijken vanuit het perspectief van de Wmo-raad of een zorgvrager. In 2009 wordt verder gewerkt aan het verzamelen van vergelijkende informatie. We zullen in het najaar 2009 met de inzet van HAN-studenten meer informatie verzamelen. Het verzamelen van informatie blijkt arbeidsintensief, maar wordt zeer gewaardeerd door de achterban. Een onderdeel van de monitor is aandacht voor leerlingenvervoer. We hebben bij zo‟n 30 gemeenten de regelingen rondom leerlingenvervoer in kaart gebracht. Daarnaast een provinciale bijeenkomst georganiseerd over leerlingenvervoer. Een ander onderdeel is de aanbesteding binnen de Wmo. Vanuit de aangesloten organisaties kregen we signalen dat belangenbehartigers behoefte hebben aan informatie en handvatten. In samenwerking met hen hebben we een handleiding samengesteld. Plan is om in het najaar van 2009 bij belangenbehartigers van verschillende gemeenten te informeren naar hun betrokkenheid bij het aanbestedingsproces. Er heeft inmiddels een bijeenkomst over dit item plaatsgevonden in de Academie Zorgbelang Gelderland op 8 mei jl. in nauwe samenwerking met TNO.


69


In 2010 wordt de monitor geactualiseerd aan de hand van nieuwe actuele thema´s.

RLP3 / D1 Regioplannen lokale belangenbehartiging Projectleider: Joke Stoffelen

Geplande uren: 1236 Zie ook KTZ2

Provinciaal doel:

D: (idem A5) Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.


Beoogd resultaat:

7 Regioplannen lokale belangenbehartiging.

Streefwaarde(n) Per regio:

Minimaal 3 /activiteiten bijeenkomsten per jaar.

Tevredenheid per activiteit gemiddeld minimaal 7. Minimaal 2 handvatten / publicaties etc. voor belangenbehartigers, beleidsmakers, politiek etc.


Per regio:

2 regionale uitwisselingsbijeenkomsten voor Wmo-raden en lokale belangenbehartigers. Daarbij worden ervaringen uitgewisseld en leren zij van elkaar. De tevredenheid wordt gemeten na afloop van elke bijeenkomst;

worden gesprekken gevoerd met 2 in een regio actieve aangesloten organisatie;

wordt inhoudelijke ondersteuning gegeven aan 2 zorgvragersorganisaties, gemeenten, of derden.

Nijmegen en Apeldoorn: Zorgbelang Gelderland heeft het initiatief genomen om in 2 regio‟s bijeenkomsten te organiseren voor PGB-houders (vanuit de Wmo). Dit is een relatief nieuwe groep binnen onze organisatie. In 2009 worden in elk van de 2 regio‟s:

2 regionale PGB-bijeenkomsten georganiseerd;

2 werkgroepbijeenkomsten (de werkgroep bereid de regionale bijeenkomsten en eventuele acties voor);

2 nieuwsbrieven voor PGB-houders. Regionaal (doelgroep mensen met een verstandelijke beperking): In vier regio‟s (Nijmegen, Arnhem, Tiel en Doetinchem) worden themacafés georganiseerd voor en met mensen met een verstandelijke beperking, ouders en belangenbehartigers. Specifieke ervaringen van de doelgroep worden verzameld en omgezet in beleidsaanbevelingen. Provinciaal (doelgroep mensen met een chronische ziekten en of een lichamelijke beperking en de doelgroep ouderen): Een provinciale bijeenkomst is georganiseerd rondom het thema „Leven met medicijnen‟. Een tweede themabijeenkomst is in voorbereiding. Verder wordt gestart met een notitie over de Wmo en de doelgroep chronisch zieken.


Geen veranderingen t.o.v. 2009.


70

RLP4 / D2 Ondersteuning belangenbehartiging in gemeenten Projectleider: Joke Stoffelen

Geplande uren: 1846

Provinciaal doel:

D: (idem A5) Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van (on)georganiseerde zorgvragers/belangenbehartigers in (Wmo raden van) Gemeenten en relevante maatschappelijke organisaties.


Beoogd resultaat:

Gemeentelijke ondersteuning op maat, 55 gemeenten.

Streefwaarde(n) Standaard ondersteuningsaanbod WMO participatie aan 55 gemeenten. Op verzoek op maat ingevuld.

Tevredenheid gemiddeld minimaal 7 over het geleverde aanbod door gemeenten en zorgvragers / Wmo raden.


Ondersteuningsaanbod aan 51 van de 55 (samenwerkende) gemeenten gerealiseerd. 4 Gemeenten hebben geen interesse.


Opnieuw kunnen aanbieden van dit ondersteuningsaanbod op maat aan alle Gelderse gemeenten.

RLP5 / RA7b Zorgbelang Academie Regionale en lokale participatie Projectleider:

Geplande uren: 85

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:


Streefwaarde(n)


In voorjaar 2009 heeft het team Lokale Participatie verschillende bijeenkomsten georganiseerd in het kader van de Academie Zorgbelang Gelderland:

Veranderingen in de AWBZ.

Toelichting op beleidsplannen.

Indicatiestelling.

Aanbesteding binnen de Wmo. Per bijeenkomst wordt bijgehouden hoeveel deelnemers er waren en hoe de bijeenkomst werd gewaardeerd. De ervaringen van deelnemers zijn positief.




71

Kwetsbare Burgers (KW)

KW1 / RA6a Positieverbetering mensen met een psychische beperking Projectleider: Mieke Biemond

Geplande uren: 400

Provinciaal doel:


Subdoel: A6: Procesmatige en inhoudelijke ondersteuning van bijzondere groepen georganiseerde zorgvragers (groepen kwetsbare burgers).

Beoogd resultaat:

RA6a: Doelgroep activiteiten voor mensen met een psychische beperking.

Streefwaarde(n) Minimaal 4 /activiteiten bijeenkomsten per jaar. Ingericht naar actualiteit en gewenst door doelgroep zelf.

Minimaal afwikkeling 2 ondersteuningsvragen / adviesvragen.


Minimaal 1 handvat / publicatie etc. voor belangenbehartigers, beleidsmakers, politiek etc.


Fundamenten lokale versterking GGZ in diverse regio’s neergelegd en geconsolideerd.

Informatieverstrekking aan GGZ-achterban over pakketmaatregelen AWBZ en Wmo-gelden op gang gebracht.


Cliëntparticipatie in GGZ is in instellingen en gemeenten (via team LP en hun betrokkenheid bij Wmo-raden) breed uitgewaaierd en versterkt.

De inzet van ervaringsdeskundigheid is verder ontwikkeld.

KW2 / RA6b Positieverbetering allochtone zorgvragers Projectleider: Nurhayat Oztürk

Geplande uren: 400

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA6b: Doelgroep activiteiten voor allochtone zorgvragers.






Training, coaching en ondersteuning van Wmo-& Raadsleden.

Ondersteuning van diverse zelforganisaties bij uitbreiding netwerk.


Verdere uitbouw van een provinciaal dekkend netwerk van allochtone zelforganisaties.

In samenwerking met programma lokale en regionale participatie werken aan groeiende deelname aan Wmo-raden en burgerparticipatie in woonservicezones door allochtonen (programma kwaliteit en toegankelijkheid zorg).


72

KW3 / E1 Steunpunt interculturalisatie Zorg en Welzijn Projectleider: Saïda Hattaoui

Geplande uren: 1296

Provinciaal doel:

E: Gemeenten, maatschappelijke organisaties en migranten zelf, spannen zich in om de integratie van migranten te bevorderen.

Subdoel: E1: De integratie van migranten in zorg en welzijn wordt bevorderd met gelijke toegang en gelijke kwaliteit van zorg en welzijn als resultaat.

Beoogd resultaat:

Steunpunt interculturalisatie zorg en welzijn2

Allochtone consulenten ondersteunen allochtone zorgvragers bij het afstemmen van het aanbod van zorg op hun zorgvraag.

Streefwaarde(n) Jaarlijks 20 consultaties / aanvragen door zorgaanbieders en andere partijen.

Waardering 7.


Hernieuwde start van het steunpunt, aansluiting bij andere activiteiten van Zorgbelang Gelderland op dit gebied..


as

- Proactief werken aan cultuursensitiviteit bij instellingen en aanbieders van Zorg & Welzijn door middel van een uitgebalanceerd dienstenpakket.

- Werken aan kennisvergroting en ledenwerving bij allochtone zelforganisaties.

KW4 / E1 Projectenwerkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties Projectleider: Saïda Hattaoui

Geplande uren: 25.3

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

Werkplaats interculturalisatie aangesloten organisaties Werkplaats met als doel het allochtone ledenbestand van aangesloten organisaties te vergroten en door hen een voor allochtone zorgvragers aantrekkelijk dienstenpakket te ontwikkelen.

Streefwaarde(n) Deelname minimaal 5 aangesloten organisaties.

Verwerving van een groter aandeel allochtone leden per deelnemende organisatie.

Minstens 1 nieuwe activiteit per deelnemende organisaties, gericht op allochtone leden.

Waardering 7.


Overdracht van Projectenwerkplaats van Osmose naar ZBG en herstart gerealiseerd


In samenwerking met programma Lokale en regionale Participatie werken aan kennisvergroting over cultuuraspecten van allochtonen bij gemeenten.

2 Dit steunpunt was tot en met 2008 één van de activiteiten van Osmose.

3 De overige benodigde uren zijn opgenomen onder project projectenwerkplaats (onderdeel van de helpdesk aangesloten

organisaties).


73

KW5 / E1 Ondersteuning belangenbehartiging allochtonen met een verstandelijke beperking

Projectleider:

Geplande uren: 75

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

Ondersteuning belangenbehartiging allochtonen met een verstandelijke beperking.

Streefwaarde(n) Minimaal 2 belangenbehartigingsactiviteiten voor allochtonen met een verstandelijke beperking.

Waardering 7.


Er is een start gemaakt met de informatievoorziening aan de doelgroep.


Uitbouw informatievoorziening aan doelgroep en begin maken met belangenbehartiging

KW6 / RA6c Positieverbetering Mantelzorgers Projectleider: Nurhayat Oztürk

Geplande uren: 400

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA6c: Doelgroep activiteiten voor mantelzorgers.






Ondersteuning, training+begeleiding van het Gelders Platform

Regionale belangenbehartiging-+voorlichtingsbijeenkomsten uitgevoerd


Uitbouwen van het Gelders Platform naar een weerspiegeling van de Gelderse maatschappij.

In samenwerking met programma lokale en regionale participatie werken aan het meer betrekken van Mantelzorgers bij Wmo-raden.


74

KW7 / RA7b Zorgbelang Academie kwetsbare burgers Projectleider:

Geplande uren: 50

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:


Streefwaarde(n) Organisatie van enkele bijeenkomsten in het kader van de Zorgbelang Academie, rondom onderwerpen binnen het programma kwetsbare burgers.


Er hebben enkele bijeenkomsten plaats gevonden in het kader van de Zorgbelang Academie, rondom onderwerpen binnen het programma kwetsbare burgers.




75

Jeugdzorg (J)

J1 Vertrouwenspersoon Jeugdzorg Projectleider: Patricia Bergmans


Provinciaal doel:

J: Elke instelling heeft een vastgesteld beleid voor actieve cliëntenparticipatie en heeft permanent aandacht voor laagdrempelige, transparante en onafhankelijke klachtenregeling.

Subdoel: J1: De provincie zorgt voor ondersteuning, bemiddeling en advies voor klachten over instellingen voor jeugdzorg en voorziet in ondersteuning bij klachten.

Beoogd resultaat:

RJ1: Elke jongere in de Gelderse jeugdzorg, diens ouder of vertegenwoordiger kan bij de vertrouwenspersoon jeugdzorg terecht voor ondersteuning in het omgaan met vragen over de zorg of een instelling.

Streefwaarde(n) Bereikbaarheid:

o 5 werkdagen; o 9.00 – 16.30 uur.

Aanvullend: MSN spreekuur.

Minimaal 200 cliënten per jaar.

Minimaal 15 bezoeken aan instellingen per jaar.

Minimaal 4 gastlessen op scholen.

1 Jaarrapportage gehele Gelderse jeugdzorg.

Minimaal 2 signaleringsacties per jaar.

Uitkomsten jaarrapportage bespreken met 9 jeugdzorginstellingen en Provincie.

Website dropjemening.nl 25.000 hits per jaar.


Verwachting is dat we alle streefwaarden gaan halen.


Handhaving van de streefwaarden zoals hierboven beschreven, verder:

Eén landelijke signalering in samenwerking met andere Zorgbelang organisaties.

Ontwikkeling van informatiemateriaal voor kinderen.

Informatiemateriaal ontwikkelen voor jongeren.

Cursus ontwikkelen voor nieuwe cliënten in de Jeugdzorg over de jeugdzorg.

Mogelijkheden voor samenwerking met Zorgbelang Drenthe inzake de website.

J2 Bevordering cliëntenparticipatie jeugdzorg Projectleider: Lisette van Hees


Provinciaal doel:


Subdoel: J2: De participatie van cliënten in de jeugdzorg wordt ondersteund.

Beoogd resultaat:

RJ2: Cliënten in de jeugdzorg zijn tot nu toe maar heel beperkt betrokken bij het vorm geven van hun eigen zorg. Zorgbelang Gelderland ontwikkelt samen met jongeren en instellingen nieuwe vormen van medezeggenschap.

Streefwaarde(n) Gebaseerd op actualiteit, gestuurd door cliënten zelf.

Minimaal 6 adviesgesprekken per jaar.

Minimaal 1 provinciale bijeenkomst per jaar.


76

Jaarlijks minimaal 1 uitgewerkte methodiek betrekken specifieke doelgroepen (b.v. jongeren van 4-12).

Website www.dropjemening.nl: Minimaal 25.000 bezoekers per jaar en waardering minimaal 7.


Adviesgesprekken met Jongeren-/Cliëntenraden, werven en in standhouden klankbordgroep, crew, forum en chatfunctie vertrouwenspersonen.

Oprichting provinciaal platform cliëntenraden i.s.m. LCFJ.

Jongerendebat in de Achterhoek i.s.m. team LP.


Start maken met kinderparticipatie en verbreding naar Entrea en Trajectum.

Verbetering van de Jongerenkrant.

Inhoudelijk samenwerking met Zorgbelang Drenthe inzake www.dropjemening.nl.

Uitbreiding van het cursusaanbod voor cliënten.

J3 Ondersteuning belangenbehartiging jeugdzorg Projectleider: Hellen Houterman


Provinciaal doel:


Subdoel: J3: De belangenbehartiging van cliënten in de jeugdzorg wordt ondersteund.

Beoogd resultaat:

RJ3: Zorgbelang Gelderland ontwikkelt samen met jongeren in de jeugdzorg activiteiten om hun belangen te behartigen.

Streefwaarde(n) Bijdrage aan de week van de jeugdzorg.

Minimaal 3 bijeenkomsten provinciale werkgroep jeugdzorg.

Minimaal 4 belangen behartigingsactiviteiten per jaar, gebaseerd op actualiteit, gestuurd door cliënten zelf.

Minimaal 1 innovatief project gerealiseerd.


Organisatie Bustour, Toets Gelders cliëntenbeleid, Kennisnetwerk Jongerenparticipatie, Cliëntenparticipatie Statencommissie Monitoring Jeugdzorg.

Ondersteuning belangenbehartiging bij Instellingen (Lindehout, Entrea).


Consolidatie van het opgerichte provinciaal platform cliëntenraden (i.s.m. LCFJ).

Focus op cursussen cliëntenraden en gastlestrainingen via Academie Zorgbelang.

http://www.dropjemening.nl/


77

J4 Ondersteuning belangenbehartiging ouders jeugdzorg Projectleider: Hellen Houterman


Provinciaal doel:


Subdoel: J4: De belangenbehartiging van ouders in de jeugdzorg wordt ondersteund.

Beoogd resultaat:

RJ4: Zorgbelang Gelderland ontwikkelt samen met ouders van jongeren in de jeugdzorg activiteiten om hun belangen te behartigen.

Streefwaarde(n)


Projectplan Oudernetwerk opgesteld met daarin onderdelen als Oudernetwerk, Helpdesk en Maatjesproject en subsidieaanvraag gedaan.


Start gemaakt met onderdelen uit het Projectplan Oudernetwerk Project heeft looptijd van 2 jaar: 2009+2010

J5 Ontwikkeling en ondersteuning participatie gemeentelijke Centra voor jeugd en gezin

Projectleider: Paul Wekker

Geplande uren: Afhankelijk van opdracht

Doelstelling: J3 en J4: De belangenbehartiging van cliënten en ouders rondom de zorg voor de jeugd wordt ondersteund.

Beoogd resultaat:

Betrokkenheid van ouders en jongeren bij de opzet en uitwerking van Centra voor Jeugd en gezin in zo veel mogelijk Gelderse gemeenten.

Streefwaarde(n) Elke gemeente die een Centrum voor Jeugd en Gezin opzet, heeft daarbij rekening gehouden met de belangen en visies van jongeren en hun ouders.


Publicatie over de Verwijsindex Risicojongeren (VIR) en de plaats die deze inneemt in het CJG.

In diverse gemeenten (Arnhem, Wageningen, Duiven) is ZBG betrokken geweest bij activiteiten op het gebied van cliëntparticipatie t.a.v. CJG‟s

ZBG is in gesprek met de provincie over een specifiek ondersteuningsaanbod voor provinciale projectleiders en gemeenten inzake het cliëntperspectief bij de implementatie van CJG‟s.


In samenwerking met programma Lokale Participatie wordt vorm en inhoud geggeven aan een ondersteuningsaanbod voor gemeenten aan de hand waarvan het cliëntperspectief bij CJG‟s kan worden ingevuld.


78


79

Dienstverlening aan de achterban (DA)

DA1a / RA7a Helpdesk lidorganisaties: advies op maat Projectleider: Ellen Spanjers

Geplande uren: 900

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA7a: Zorgbelang Gelderland geeft aan elk van de meer dan 430 aangesloten organisaties advies op maat over een heel groot scala aan onderwerpen.

Streefwaarde(n) 10 uitgebreide begeleidingen

10 korte ondersteuningstrajecten


15 uitgebreide begeleidingen

20 korte ondersteuningstrajecten


Bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties kunnen bij de helpdesk terecht

voor informatie en advies op het gebied van beleid, communicatie en fondsenwerving.

Ondersteuning kan in diverse vormen worden aangeboden aan een specifieke

organisatie of een groep van organisaties.

De ondersteuning is:

Telefonisch.

Per mail.

In een bijeenkomst (bijvoorbeeld cursussen fondsenwerving).

Afspraak kantoor Zorgbelang of bij de organisatie (thuis).

Intervisiebijeenkomst over een bepaald thema voor kleine groepen, op verzoek als

nazorg na de cursus.

Pool van vrijwilligers/studenten/dienstverleners

We bouwen verder aan de pool van deskundigen/ freelancers/studenten, die zich op

vrijwillige basis of tegen gereduceerd tarief willen inzetten voor aangesloten

organisaties. Dit kunnen korte afgebakende projecten/opdrachten zijn. Door middel

van onze eigen trainingen/workshops zullen kwaliteiten van mensen beter in kaart

gebracht worden zodat die kwaliteiten gericht ingezet kunnen worden.

Start met het benaderen van de actieve vrijwilligers, die regelmatig de cursussen

bezoeken. Doel: ontdekken wat de kwaliteiten en ervaringskennis is en samen op zoek

gaan naar de mogelijkheden om die kwaliteiten en ervaring in te zetten voor de

achterban.


80

DA1b / RA7b Helpdesk lidorganisaties: Zorgbelang Academie Projectleider: Ellen Spanjers

Geplande uren: 250 (plus 4x50, zie andere programma‟s)

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:


Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 20 cursussen / trainingen / colleges etc.

Gemiddeld per cursus, training e.d. 10 deelnemers.

Tevredenheid per training / cursus gemiddeld minimaal 7.


Naar verwachting zullen in 2009 zeker 30 cursussen / trainingen / colleges gehouden zijn. Bij sommige trainingen is het minimale aantal deelnemers niet gehaald, de tevredenheid ligt boven het streven.


Deskundigheidsbevordering voor onze aangesloten organisaties op thema‟s, onderwerpen, vaardigheden die door henzelf zijn aangegeven. We hebben trainingen, cursussen, themabijeenkomsten en hoorcolleges met inspirerende sprekers. Een aantal bijeenkomsten staat ook open voor zorgaanbieders, ongeorganiseerde zorggebruikers en andere geïnteresseerden. Nazorg/intervisie op verzoek/naar behoefte, dit kan groepsgewijs of via InfoduCT.

DA1c / RA7d Helpdesk lidorganisaties: Projectenwerkplaats Projectleider: Ellen Spanjers

Geplande uren: 150

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

Opzet projecten, samen met en in opdracht van aangesloten organisaties.

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2 gezamenlijk opgezette en uitgevoerde projecten.

Waardering voor ondersteuning minimaal een 7.


Start project: GGZ spel

Doel van het spel: bevorderen kwaliteit van leven van ggz-cliënten, rehabilitatie.

Voorbereiding en uitvoering van het project i.s.m. de aangesloten organisaties.

Deelname van minimaal vijf ggz-clientenorganisaties.

Fondsenwerving voor uitvoering van dit project.

Start project: Jongerenparticipatie Doel: vinden en binden van actieve jongeren voor de aangesloten organisaties.

Voorbereiding en uitvoering van project i.s.m. aangesloten organisaties.

Deelname van minimaal vijf aangesloten organisaties.

Bundelen van krachten en ervaringen met als doel verjonging van de achterban.

Formuleren van projectplannen.


81

Indien nodig; fondsenwerving voor de uitvoering van dit project.


In de projectenwerkplaats is ruimte voor aangesloten organisaties om hun projecten/plannen ook daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen. Er zijn faciliteiten, er is ondersteuning bij die realisatie/uitvoering én een aantal projecten wordt gezamenlijk opgepakt; project wordt beschreven, fondsen worden geworven (indien nodig), project wordt uitgevoerd. Naast de twee nieuwe projecten zal indien nodig de voortgang van de 2009 projecten begeleid worden.

DA1d / RA7f Helpdesk aangesloten organisaties: Infoduct Projectleider: Ellen Spanjers

Geplande uren: 150

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA7f: realisatie en uitvoering Intraweb voorziening voor aangesloten organisaties.

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 25 actief deelnemende organisaties, 25 passieve informatieverzamelaars.

Groeiscenario: van 5 actief en 5 passief participerende organisaties in 2009 naar 75 in 2012. Aantal verbonden vrijwilligers 300.


25 actief deelnemende organisaties.

25 informatieverzamelaars.

Uitgave van digitale nieuwsbrief, met daarin de nieuwe berichten die op InfoduCT zijn geplaatst en linken naar de site, zodat mensen geattendeerd worden op de (nieuwe) informatie die op InfoduCT staat.

Organiseren van 8 introductiebijeenkomsten voor nieuwe deelnemers op InfoduCT.


InfoduCT is een digitale variant (een soort van intranet voor aangesloten organisaties) op de helpdeskfunctie. Doel is informatieverstrekking op maat, uitwisseling van ervaringen op allerlei gebied, projectetalage van voorbeeldprojecten en een interactief forum, waar deelnemers onderling hun ervaringen kunnen uitwisselen. Ook is er een kennisbank, met alle informatie over de cursussen van de Academie Zorgbelang, en nazorg na afloop van de cursussen. Nazorg in de vorm van vragen die mensen kunnen stellen, resultaten die geboekt zijn, producten en projecten die door aangesloten organisaties ontwikkeld zijn en ervaringen die onderling uitgewisseld worden, zodat ze kunnen leren van elkaar. Het forum wordt beheerd door vrijwilligers uit de aangesloten organisaties Periodieke nieuwsbrief voor informatieoverdracht aan organisaties die nog niet deelnemen, met als doel om ze te prikkelen om ook deel te nemen (passief of actief) aan InfoduCT.


82

DA1e / RA7d Helpdesk lidorganisaties: De firma Zorgbehang Projectleider: Ellen Spanjers

Geplande uren: 150

Doelstelling: Ervaringsdeskundigen zetten zich in om door middel van korte presentaties/sketches

tijdens bijeenkomsten (ook van derden) de beeldvorming rondom mensen met een

beperking positief te beïnvloeden. Aan het einde van het project is een evaluatie en

een plan voor continuering van de firma Zorgbehang gemaakt. (financiering door

fondsen looptijd okt. 2008 t/m sept. 2009)

Opzetten theatergroep bestaande uit (ex-)ggz clienten met theaterervaring.

Positief beïnvloeden van de beeldvorming over de ggz.

Spelers zetten hun eigen ggz ervaring en theatertalent in.

Theatergroep op de kaart zetten, PR voor de theatergroep.

Beoogd resultaat:

Theatergroep voor en door de ggz staat op de kaart in Gelderland.

Streefwaarde(n) Pool van 15 – 20 ervaringsdeskundige en getrainde spelers.

Drie auditierepetities.

Wekelijkse repetitie o.l.v. ervaringsdeskundige professioneel regisseur/therapeut.

Tien optredens per jaar.

Zeven workshops theatervaardigheden/lessen.

Uitgave vijf digitale nieuwsbrieven.


Werving en selectie nieuwe spelers: 3 auditierondes.

Training spelers: workshops theatervaardigheden.

Ontwikkelen scènes op maat.

22 optredens op maat verspreid in Nederland.

PR: internetsite, flyer, visitekaartjes, digitale nieuwsbrief.

Besloten forum voor de spelers, uitwisseling ervaringen, voorbereiding,

nabespreking optredens.

Evaluatie: kwantitatief en kwalitatief.

Eindrapportage en overdrachts-implementatieplan voor de toekomst.


Coördinatie/productie theatergroep wordt overgedragen. Zorgbelang zal een kleinere, meer ondersteunende rol spelen.

Theatergroep gaat hogere tarieven vragen om kostendekkend te kunnen zijn.

Theatergroep ontwikkelt nieuwe „producten‟ bijv. een theaterproductie gemaakt en aangeboden in theaters voor groter/algemeen publiek.

DA2 / RA7d Netwerkactiviteiten Projectleider: Bianca Bergsvoort

Geplande uren: 540

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA7d: Netwerkactiviteiten aangesloten organisaties, gericht op bestuurlijke ontmoeting en op inhoudelijke sturing van Zorgbelang Gelderland als samenwerkingsverband.

Streefwaarde(n) Jaarlijkse patiëntenmanifestatie.

Minimaal 4 bijeenkomsten per jaar van de Raad van Advies van aangesloten organisaties.


83

Minimaal 3 plenaire bijeenkomsten, waaronder een nieuwjaarsbijeenkomst en een bijeenkomst rondom het activiteitenplan.


De streefwaarden worden in 2009 zeker gehaald. Aanvullend is nog het vrijwilligersbeleid van Zorgbelang Gelderland geactualiseerd en besproken in de Raad van Advies.


De Raad van Advies komt 4 maal per jaar bijeen. Bijeenkomsten voorbereiden,

ondersteunen etc. Speciale aandacht voor de communicatie van RvA met

achterban, invulling geven aan RvA.

Er worden minimaal drie netwerkbijeenkomsten voor de achterban georganiseerd:

- een nieuwjaarsreceptie (januari);

- een inhoudelijke bijeenkomst rondom het activiteitenplan (augustus);

- de jaarlijkse manifestatie (november).

(ongeorganiseerde) Vrijwilligers die zich willen inzetten voor de activiteiten van

Zorgbelang Gelderland hebben gemakkelijk toegang tot de beschikbare „vacatures‟

en worden conform het door ons opgestelde vrijwilligersbeleid ondersteund en

toegerust.

Zorgbelang Gelderland voert een actief beleid in het werven van nieuwe

organisaties en zoekt naar uitbreiding van de voordelen voor aangesloten

organisaties. Specifieke aandacht is er voor de aansluiting van organisaties op het

gebied van jeugdzorg, jongeren, allochtonen en welzijnsorganisaties.

DA3 / RB1 Ophalen ervaringskennis: methodiekontwikkeling Projectleider: Bianca Bergsvoort

Geplande uren: 310

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB1: Ophalen ervaringskennis, methodiekontwikkeling

Streefwaarde(n) Jaarlijks minimaal 2, (nieuwe of aangepaste) methodieken uitgewerkt.


Volgens streefwaarde.


Het samengestelde naslagwerk met informatiemateriaal over te gebruiken

methodieken wordt geactualiseerd en toegankelijk gemaakt voor collega‟s.

Collega‟s van informatie, zorg, lokaal en kwetsbare groepen worden geadviseerd

bij het maken van methodiekkeuzes (1). De adviseur ondersteunt bij de

voorbereiding van de uitvoering van de gekozen methode en geeft gevraagd en

ongevraagd advies (2). Indien wenselijk begeleidt de adviseur het hele proces

voorafgaand aan het inzetten van de methodiek, de uitvoering en de evaluatie (3).

De adviseur inventariseert de kennis en kunde die er bij collega‟s aanwezig is (stelt

een pool van direct inzetbare collega‟s samen) en inventariseert in hoeverre hun

professionaliteit voor de organisatie als geheel ingezet kan worden door minder

ervaren medewerkers „mee te laten lopen‟. Dit met als doel om meer medewerkers

methodisch te werk te laten gaan. De adviseur coördineert dit traineeschap en

zorgt ervoor dat de pool direct inzetbare medewerkers zowel voldoende breed als

voldoende specialistisch blijft en steeds aangevuld wordt.

Onder de noemer van de Academie Zorgbelang zal de opgedane kennis ook voor

de aangesloten organisaties beschikbaar worden gemaakt.


84

DA4 / RA7e Potje met Geld Projectleider: Marit van der Goot

Geplande uren: 253

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RA7e: Financiering van projectactiviteiten door aangesloten organisaties.

Streefwaarde(n) Jaarlijks € 130.000,- aan projecten / activiteiten gefinancierd en verantwoord.

Minimaal 26 gesteunde projecten.


Er is voor € 130.000,- aan projecten/activiteiten gefinancierd en verantwoord.

In totaal hebben 85 aangesloten organisaties subsidie ontvangen uit het Potje met geld.

Er is een start gemaakt met de uitwerking van de beleidswijziging van het Potje met geld.


Jaarlijks € 130.000,- aan projecten / activiteiten gefinancierd en verantwoord.

Minimaal 60 gesteunde projecten die vallen binnen drie vast te stellen

speerpunten.

Themabijeenkomst organiseren met tweeledig doel: deskundigheidsbevordering en

de aanschaf van duurzame middelen tegen gereduceerd tarief.

De beleidswijziging Potje met geld wordt verder uitgewerkt: de middelen worden

enkel nog op basis van een vooraf vastgesteld speerpunt toegekend.


85

Communicatie en Pers (COM)

Com1 / RB1 Eigen media voor zorggebbruikers: Vraag aan Bod (blad) en Website Projectleider: Marit van der Goot/Kim Scheffers


Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB1: Eigen media voor zorgvragers: Vraag aan Bod (blad) en Website en communicatie rondom Zorgbelang projecten.

Streefwaarde(n) Vraag aan bod:

4 maal per jaar;

Oplage 1900 exemplaren;

Lezerswaardering minimaal 7. Website:

minimaal 175.000 bezoekers per jaar;

waardering minimaal 7.


Eigen media voor zorggebruikers Vraag aan bod is in 2009 in een oplage van 1800 exemplaren vijf keer verschenen. Naast de kwartaaluitgaven is in juni 2009 een extra editie van Vraag aan Bod uitgebracht met als thema „Bakens in Wmo-beleid‟. In 2009 zijn vier digitale nieuwsbrieven verstuurd via de website. De digitale nieuwsbrief is aanvullend op Vraag aan Bod en is verspreid naar actieve vrijwilligers en andere belangstellenden. In maart 2009 verscheen het jaarverslag 2008 voor de Provincie Gelderland. In juli 2009 is een populaire versie van het jaarverslag gemaakt en verspreid naar de aangesloten organisaties, zorgaanbieders, relevante beleidsmedewerkers gemeenten, andere samenwerkingspartners en collega-organisaties. In 2009 zijn meer dan 20 persberichten verstuurd rondom activiteiten en geconstateerde knelpunten in zorg en welzijnsvoorzieningen. Ook is Zorgbelang Gelderland regelmatig benaderd door de media met vragen of verzoeken voor interviews. Hier zijn regelmatig artikelen en Radio- en TV-optredens uit voortgekomen. Contacten met journalisten van diverse media zijn verstevigd (onder andere De Gelderlander, Radio- en TV Gelderland, Radio Arnhem, NOVA, de GPD). Website De website is in 2009 naar verwachting 160.000 x bezocht. Via www.zorgbelanggelderland.nl kun je toegang krijgen tot de volgende websites:

www.defirmazorgbehang.nl

http://infoduct.zorgbelanggelderland.nl

www.kostbaarnieuws.nl

www.dropjemening.nl Ook zijn we bezig om met de andere Zorgbelangorganisaties om een agendamodule te realiseren.


Het blad „Vraag aan Bod‟ zal vier keer verschijnen in 2010.

Nummer 1: maart 2010

Nummer 2: juni 2010

Nummer 3: september 2010

Nummer 4: december 2010


86

De digitale nieuwsbrief is aanvullend op „Vraag aan Bod‟ en zal minimaal 4 maal

per jaar verschijnen en verspreid worden onder o.a. de actieve vrijwilligers.

In mei 2010 verschijnt het jaarverslag 2009 voor de Provincie Gelderland. Ook

komt dan het jaarverslag 2009 uit voor de aangesloten organisaties, vrijwilligers en

andere belangstellenden.

De website www.zorgbelanggelderland.nl wordt doorlopend geactualiseerd. In

samenwerking met andere Zorgbelangorganisaties werken we de in 2009

ontwikkelde module waarmee de actuele ontwikkelingen in de zorg in onze website

zijn geïntegreerd verder uit.

In 2010 verschijnen er minimaal 20 persberichten rondom activiteiten én

geconstateerde knelpunten in zorg en welzijnsvoorzieningen.

Vragen van de pers worden snel en adequaat opgepakt. Er zijn voldoende

deskundige medewerkers die het woord kunnen voeren.

Com2 / RB1 Communicatie rondom projecten Projectleider: Jos Rochette

Geplande uren: 988

Provinciaal doel:



Beoogd resultaat:

RB1: Eigen media voor zorgvragers: Vraag aan Bod (blad) en Website en communicatie rondom Zorgbelang projecten.

Streefwaarde(n) Jaarlijks ontwikkeling en uitvoering van communicatietrajecten rondom minimaal 10 projecten.


De resultaten zijn communicatieproducten rondom projecten, zoals brochures, nieuwsbrieven, websites of bijeenkomsten.

De inhoudelijke resultaten (welke brochure, nieuwsbrief, bijeenkomst etc.) wordt vermeld bij de inhoudelijke projecten


Jaarlijks ontwikkeling en uitvoering van communicatietrajecten rondom minimaal

10 projecten. Niet anders dan in 2009.

Activiteitenplan - Zorgbelang Inclusief · Zorgbelang Gelderland 5Activiteitenplan 2010...

Documents

Transcript of Activiteitenplan - Zorgbelang Inclusief · Zorgbelang Gelderland 5Activiteitenplan 2010...