Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020...Actieplan reductie uitstoot van F-gassen...

Actieplan reductie uitstoot van F-gassen 2015-2020 BEMAS – infosessie – 15-17 november 2016

Tomas Velghe/Sven Claeys

dienst Klimaat – Vlaamse Overheid

Broeikasgassen en hun Global Warming Potential (GWP)

CO2 1

CH4 21

N2O

310

F-gassen: HFK’s, PFK’s en SF6

675 - 22.800

H2O, O3, aërosolen, CO, VOS, NOx

Voorbeeld: impact 5kg uitstoot R404a = 19,6 ton CO2 of equivalent aan 130 733 km autorijden

Aanleiding voor actie

het Vlaams Klimaatbeleidsplan (VKP) 2013-2020) bestaat uit een overkoepelend luik en twee deelplannen: :

Vlaams Mitigatieplan (VMP): verminderen broeikasgasemissies het Vlaams Adaptatieplan (VAP): opvangen van effecten van klimaatverandering

Vlaams Mitigatieplan - maatregel 4.3.4: “Verdere reductie van de emissies

door het beperken van lekverliezen van F-gassen uit koelinstallaties “ Onder meer door:

• Opleiding • Sensibilisering • Controle • Reglementering • Kennisvergaring

Klimaatbeleidsdoelstellingen sinds “Effort Sharing Decision” (406/2009/EC) zijn

klimaatdoelstellingen van EU-Lidstaten op non-ETS uitstoot gefocust i.e. alle BKG-emissies van een Lidstaat die niet onder het EU ETS vallen voor 2013-2020 zijn Belgische non-ETS trajecten vastgelegd

04/12/2015 : politiek akkoord omtrent de intra-Belgische

lastenverdeling engagement Vlaams Gewest: Uitstoot 2020 -15,7% t.o.v. niveau 2005

elke ton CO2e die méér/minder wordt uitgestoten dan dit traject, heeft financiële impact voor Vlaamse overheid => belang van actieplan

Uitstoot broeikasgassen Vlaams Gewest

voor de non-ETS sector (kton CO2-eq)

F-gassen: • +/- 2 Mton CO2e per jaar (in laatste jaren) • meer dan 4% v/d totale non-ETS uitstoot • 2,5% in de totale broeikasgasuitstoot (non ETS + ETS)

Uitstoot F-gassen in detail

bron: Vlaams Actieplan reductie uitstoot van F-gassen 2015-2020

Uitstoot en prognoses F-gassen Prognoses: op basis van EU-verordening 517/2014 (zie verder in de

presentatie) + extra aanvullend/ondersteunend beleid (Actieplan):

bron: Vlaams Actieplan reductie uitstoot van F-gassen 2015-2020

Uitstoot stationaire koeling

2014 2030

Commerciële koeling (gecentraliseerde systemen)

40 % 31 %

Commercieel: condensing units 14 % 10 %

Industriële koeling 21,5 % 22 %

Airco in grote gebouwen 24,5 % 37 %

Commerciële koeling nu verantwoordelijk voor grootste aandeel in uitstoot maar aandeel daalt (door vervangingsmogelijkheden (bvb. CO2- koeling))

Vlaams Actieplan reductie uitstoot F-gassen 2015-2020

voorbereid in overleg met betrokken doelgroepen gelanceerd door Minister Schauvliege tijdens eerste

Klimaattop van 19 april 2016

Specifieke acties uit het Actieplan

ACTIE 3: Intensifiëren overleg met en responsabiliseren van de doelgroepen/beroepsfederaties:

Regelmatig doelgroepenverleg (waaronder BEMAS) Communiceren over acties Vlaamse Overheid Sectoren aanmoedigen om acties te ondernemen Relatie gelegd met aanpak Vlaamse Klimaattop 19 april 2016

VVE’s: Vooropgestelde Vrijwillige Engagementen

Beroepsfederaties gevraagd om creatief na te denken

Status: Overleg lopende


ACTIE 4: Bijkomende sensibilisering van exploitanten van

koeltoepassingen, koeltechnische bedrijven en koeltechnici

Regelmatige verspreiding van een elektronische nieuwsbrief naar de betrokken doelgroep(en)

Status: opgestart

Intensievere algemene communicatie en sensibilisering: Brochure (voor najaar 2016)

Artikels in vakbladen (lopende)


ACTIE 4: Bijkomende sensibilisering van exploitanten van koeltoepassingen, koeltechnische bedrijven en koeltechnici (vervolg)

Online bevragingstool voor exploitanten van koeltoepassingen

Doel: identificeren van wettelijke verplichtingen rond uitbating van koelinstallaties –> eenvoudige tool op maat van exploitant

Status: in ontwerp, finalisatie voor najaar 2016

Specifieke communicatie omtrent lekdichtheid van koelinstallaties Studie: Onderzoek en promotie van milieuvriendelijke koelmiddelen en koeling: opzetten van een kennisdatabank lekdichtheidsproblematiek en ontwikkelen van een communicatie(strategie)

Doel: Online aanbieden van gedetailleerde informatie rond koeltechnische kennis rond lekdichtheid van koelinstallaties + wettelijke voorschriften

Status: operationeel, zie http://ucllenergy.be/lne/

http://ucllenergy.be/lne/

http://ucllenergy.be/lne/


ACTIE 5: Intensifiëren van promotie voor overschakeling naar milieuvriendelijke koelmiddelen

• Actie 5A: Bestendiging ecologiesteun tot 2020 • Actie 5B: Gerichte communicatie en sensibilisering ter

promotie van milieuvriendelijke koelmiddelen

• Actie 5C: Optimaal gebruik van middelen binnen Operationeel Programma EFRO Vlaanderen 2014-2020 en andere mogelijke subsidies (bvb. LIFE-subsidies)


• Actie 5D: Verfijnen en heroriënteren opleiding koeltechniek en/of opleiding koeltechnische bedrijven

• Uitbreiding exameninhoud certificering koeltechnici • Tgv. wettelijke Europese verplichtingen

• Stimuleren van training en opleiding van technici m.b.t. non HFK-koelmiddelen • Knelpunt: kostprijs didactische koelinstallaties met

milieuvriendelijke koelmiddelen / Expertise

• Mogelijkheden heroriënteren leerplannen opleiding koeltechnieker • In overleg met dept Onderwijs (opgestart)


Actie 5E: Identificatie en eliminatie van mogelijke belemmeringen die de introductie van niet-HFK of lage-GWP alternatieven in de weg staan

• Recent overleg tussen federale overheden en gewesten heeft plaats gevonden

• Conclusie: Geen specifieke Belgische of regionale belemmeringen vastgesteld

Actie 6: Ondersteunen en waar mogelijk verhogen van effectiviteit van toezichthoudende activiteiten • Actie 6A: Controle op de verkoop van F-gassen:

• Sensibilisering vanuit federale overheid rond verplichtingen van verkopers van F-gassen – in voorbereiding (1ste fase)

• Rapportage van verkoop van F-gassen aan de overheid (2de fase)


• Actie 6B: Toezicht en handhaving van relevante milieuregelgeving:

• Verderzetting controle-activiteiten Milieu-Inspectie • Ondersteuning lokale toezichthouders handhaving

Klasse 2 bedrijven • Effectieve beteugeling van milieuschendingen

• Actie 6C: Toezicht inzake certificering koeltechnische bedrijven


Actie 7: Klimaatvriendelijke overheid: Doel: Sneller bannen van koelmiddelen met hoge GWP-waarde dan Europees voorzien door duurzaam aankoopbeleid (aankoopcriteria/aanbevelingen) status: lopende

Actieplan, nieuwsbrieven te consulteren via: https://www.lne.be/f-gassen

https://www.lne.be/f-gassen




Regelgeving inzake koelmiddelen BEMAS – infosessie – 15-17 november 2016

Tomas Velghe/Sven Claeys

dienst Klimaat – Vlaamse Overheid

Regelgeving

Inhoud presentatie: Europese Regelgeving

• EU-verordening 1005/2009 voor ozonafbrekende stoffen (HCFK’s) bvb. R-22

• EU-verordening 517/2014 inzake gefluoreerde broeikasgassen (HFK’s) bvb. R-134a en HFK-mengsels zoals R404A, R407C, R410A, R507C

VLAREM-uitbatingsvoorwaarden: Art 5.16.3.3

Europese regelgeving EU-verordening 1005/2009 van 16 september 2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen • CFK’s: productie, op de markt brengen en gebruik: verboden • HCFK’s: Vanaf 1/1/2015 is het gebruik van HCFK’s (R-22) verboden, gebruik = bijvulling (en dus niet: de aanwezigheid van het koelmiddel in de installatie) • verplichte terugwinning van ozonafbrekende stoffen (art. 22) • Verplichte regelmatige lekdichtheidscontrole voor koelinstallaties met 3 kg

of meer aan koelmiddel (art 23)

Europese regelgeving:

EU-verordening 517/2014 F-gassen

EU-verordening 842/2006 van 17 mei 2006 inzake bepaalde gefluoreerde broeikasgassen is sinds 01/01/2015 vervangen door EU-verordening 517/2014 van 16 april 2014 Dit betekent een belangrijke aanscherping ! Waarom aanpassing? • Routekaart EU: Reductiedoelstelling voor niet-CO2-broeikasgassen tegen 2030: - 61% tov 2005 (excl landbouw)

• Zonder bijkomend beleid EU-emissies F-gassen stijgen tot 104 MT CO2-eq in 2030 (90 Mt in 2005) => reductie van 70 MT CO2-eq vereist

• Milieuvriendelijke alternatieven zijn meer en meer beschikbaar en betaalbaar

1.1. Europese regelgeving:


• “Ton CO2-eq” = aantal kg koelmiddel * aardopwarmingspotentieel van koelmiddel (GWP-waarde)

• GWP-waarde: in bijlage I van EU-verordening 517/2014 • Voor koelmiddelmengsels: GWP-berekenen bvb.

R404A = 44% HFK-125, 52% HFK-143a en 4% HFK-134a GWP van R404A = 0,44 * 3500 + 0,52 * 4470 + 0,04 * 1430 = 3922

=> hoe hoger GWP-waarde van het koelmiddel, hoe meer ton CO2-eq en hoe strenger de voorwaarden



(kg) GWP 5 ton CO2-eq 50 ton CO2-eq 500 ton CO2-eq

HFC 32 675 7,41 74,07 740,74

HFC 134a 1430 3,50 34,97 349,65

R410A 2088 2,40 23,95 239,52

R404A 3922 1,27 12,75 127,50

R507 3985 1,25 12,55 125,47

Uitgebreide tabel te vinden op https://www.lne.be/bepalingen-voor-koelinstallaties-met-f-gassen-enof-ozonlaag-afbrekende-stoffen

• Enkele voorbeelden:



Logboekverpslichting Vanaf 5 ton CO2-equivalenten

Lekdichtheidscontrole om de 12 maand Vanaf 5 t CO2-eq



lekkagedetectiesysteem Vanaf 500 t CO2-eq

• Uitzondering van deze voorwaarden voor hermetisch afgesloten systemen met minder dan 10 t CO2-eq

• Tot 31/12/2016 vrijstelling van deze voorwaarden voor systemen met minder dan 3 kg koelmiddel of hermetisch afgesloten systemen met minder dan 6 kg koelmiddel



• Opzettelijk uitstoten van F-gassen is verboden indien technisch niet noodzakelijk (=> bij koeling is dit technisch niet noodzakelijk)

• Lekkage van gassen voorkomen en zo snel mogelijk herstellen • Installatie, onderhoud, service, herstel en buitendienststelling waarbij er een

risico is op emissie van F-gassen gebeurt door gecertificeerde ondernemingen en personeel hiermee belast is ook gecertificeerd

• Lekdichtheidscontroles moeten gebeuren door gecertificeerd personeel en

conform minimumeisen vastgelegd in Commissieverordening 1516/2007 • Indien lekdetectiesysteem aanwezig:

frequentie lekdichtheidscontrole gehalveerd 12-maandelijkse controle op goede werking van het lekdetectiesysteem



Terugwinning

• Exploitanten zorgen voor regelingen voor juiste terugwinning van koelmiddelen door gecertificeerd personeel

Certificering betrokken technici:

• Uitbreiding naar sector koeltransport (in de loop van 2016)

Verplichtingen voor leveranciers van F-gassen:

• Verkoop van F-gassen enkel aan ondernemingen die houder zijn van (relevant) certificaat of die personeel in dienst hebben die over het juiste certificaat beschikken (voor certificeringsplichtige sectoren)

• Registreren van certificaatnummer en gegevens van de kopers en van de aangekochte hoeveelheden

• Bewaren van registraties: minstens 5 jaar

• Informatie ter beschikking stellen van bevoegde overheid of Eur. Commissie indien hierom verzocht



Phasedown voor HFK’s:

Vanaf 2015: Quota-systeem voor invoerders/producenten sterke afbouw tov gemiddelde van periode 2009-2012! (in CO2-eq)

Jaren

Percentage van de maximumhoeveelheid HFK’s die op de markt mogen worden gebracht (quota)

2015 100%

2016-2017 93%

2018-2020 63%

2021-2023 45%

2024-2026 31%

2027-2029 24%

2030 21%



Nieuwe EU-verordening (annex III): Sterke uitbreiding verbodsbepalingen voor op de markt brengen van welbepaalde apparatuur met F-gassen, bvb.



Bestaande koelsystemen met koelmiddelvulling vanaf 40 ton CO2-eq: • Verbod op gebruik F-gassen met GWP > 2500

• van nieuw geproduceerde F-gassen vanaf 2020 • geregenereerde/gerecyclede F-gassen vanaf 2030

• 40 ton CO2-eq = +/- 10 kg R404a of R507) • Uitzondering voor diepkoeling (-50°C) • zie art 13.3. van EU-verordening 517/2014

Vlaamse regelgeving koelinstallaties

Vlarem II - Art. 5.16.3.3. ‘Koelinstallaties’

• Van toepassing op ingedeelde installaties met een geïnstalleerde

totale drijfkracht vanaf 5 kW

• ook van toepassing op airco-installaties en warmtepompen met een koelsysteem

• Voor goede lectuur van dit artikel: Art. 1.1.2. van Vlarem II bevat definities (categorieën ‘koelinstallaties’ en ‘ozonafbrekende stoffen en gefluoreerde broeikasgassen’)


Bepalingen geldend voor alle ingedeelde koelinstallaties:

Onderhoud: • werkzaamheden met kans op lekkage koelmiddel moeten door een bevoegd koeltechnicus

worden uitgevoerd

• onderhouden volgens code van goede praktijk, regelmatig onderzocht door een bevoegd koeltechnicus.

• Bij vaststellen van lekkage: onmiddellijk lekkage verhelpen en nieuwe controle op lekdichtheid uitvoeren.

• Resultaten van onderzoek in een register (logboek)

Terugwinning van koelmiddelen: • Bij definitieve buitenbedrijfstelling: koelmiddel binnen de maand verwijderen.

• Bij buitenbedrijfstelling of bij herstellingen waarbij het koelmiddel moet worden afgetapt, moet het koelmiddel met doelmatige apparatuur door bevoegde koeltechnici worden opgevangen in speciaal daarvoor bestemde en gemarkeerde recipiënten.

• koelmiddel mag, nadat het goed bevonden is, terug worden gebruikt.


Bepalingen voor koelinstallaties met koelmiddelinhoud van 3 kg of meer die ozonafbrekende stoffen of 5 ton CO2-eq of meer gefluoreerde broeikasgassen bevatten (en niet hermetisch gesloten zijn): Relatief lekverlies: L = (B/N) x 100% waarbij: 1° L: relatief lekverlies 2° B: som van alle bijvullingen gedurende een kalenderjaar (kg); 3° N: nominale koelmiddelinhoud v/d koelinstallatie (kg)


Vereisten mbt. relatief lekverlies: • Maximaal 5% • indien lekkage meer dan 5% : zo spoedig mogelijk herstellen (uiterlijk

binnen de 14 dagen) • Nieuw koelmiddel mag pas worden toegevoegd wanneer lekkage is

verholpen en een controle op lekdichtheid is uitgevoerd • Na iedere bijvulling relatief lekverlies berekenen en noteren • Binnen de maand na herstel: controle op lekdichtheid (niet op dag van

herstel zelf)

Periodieke lekdichtheidscontroles: • Volgens EU-regelgeving (zie eerder in de presentatie)

Art. 5.16.3.3. ‘Koelinstallaties’

• Indien 2 opeenvolgende kalenderjaren lekverlies > 10% dan moet installatie binnen de 12 maanden na vaststelling buiten bedrijf worden gesteld + melding 14 dagen na vaststelling aan afdeling bevoegd voor milieuhandhaving (AMI)

• Gemotiveerde aanvraag tot afwijking kan worden goedgekeurd indien:

• De aanvraag reden van lekkage verklaart (niet te wijten aan ouderdom of slijtage)

• Maatregelen worden beschreven om lekkage op te sporen en te verhelpen

• Indien lekkage in een kalenderjaar meer dan 100% bedraagt voor installaties

met meer dan 30 kg koelmiddel, dan moet dit worden gemeld aan afdeling bevoegd voor milieuhandhaving (=> AMI)

Documentatie: • Instructiekaart:

- Gegevens installateur en van onderhoudsdienst; - type koelmiddel; - maximaal toelaatbare werkdrukken (hoge- en lagedrukzijde); - instructies voor buitenbedrijfstelling koelsysteem (ook in geval van

nood) • Logboek (onder meer):

- Type koelmiddel/nominale koelmiddelinhoud van koelinstallatie - aard van uitgevoerde werkzaamheden - Storingen/alarmeringen koelinstallatie - hoeveelheden koelmiddel toegevoegd, afgetapt, afgevoerd - Relatief lekverlies - beschrijving + resultaten van de lekdichtheidscontroles - persoon die werkzaamheden heeft uitgevoerd

Certificering koeltechnische bedrijven

• werkzaamheden aan koelinstallaties die ozonafbrekende stoffen en/of gefluoreerde broeikasgassen bevatten, met een mogelijk risico op emissies van koelmiddelen, en het uitvoeren van wettelijk opgelegde lekdichtheidscontroles moeten worden uitgevoerd door een gecertificeerd koeltechnicus.

• Ook het koeltechnisch bedrijf moet gecertificeerd zijn.

• Werkzaamheden met mogelijk risico: installeren, (bij)vullen met en

aftappen van koelmiddel, herstellingen aan koelmiddelbevattende onderdelen

• Uitzondering: geen certificeringsverplichting op bedrijfsniveau indien bedrijf

enkel controles op lekkage uitvoert waarbij koelmiddelcircuit niet wordt geopend (persoon heeft wel nog altijd certificeringsverplichting)

Alle info ivm regelgeving, actieplan, communicatie, nieuwsbrieven etc… terug te vinden via







1

Aandachtspunten voor MRO op koelinstallaties met F-gassen

Dirk Hermans

LNE maatregelen:

Controle op lekken vanaf 5 ton CO2eq. of 10 ton CO2eq. voor hermetische koude Installaties (KI);

Opleidingen & certificering bedrijven en personeel per gewest;

Eindgebruiker moet bewijzen welke gecertificeerde persoon en welk bedrijf de KI geplaatst heeft;

Vanaf 01 01 2017 logboek moet CO2 eq. en gewicht vermelden;

Vanaf 01 01 2017 voorvulling meerekenen in quotumregeling;

Vanaf 01 01 2020 verbod op het gebruik van koelmiddelen met een GWP>2500 in nieuwe installaties;

Vanaf 01 01 2030 verbod op het gebruik van KM met een GWP>2500 bij interventies op bestaande installaties.

.

2 15 & 17/11/2016 BEMAS - studiesessie: reductie F-gassen impact op onderhoud koelinstallaties

VLAREM II

Relatief lekverlies mag max. 5% per koelkring, per kalenderjaar zijn.

Bij een lek:

o binnen de 14 dagen herstellen;

o bijvullen mag slechts na de herstelling;

o nieuwe lekdichtheidstest, minstens 1 dag na de herstelling en ten laatste 30 dagen na de herstelling.

Indien relatief lekverlies 2 jaar na elkaar >10% MOET de koelinstallatie*uit dienst worden genomen en KM

afgevoerd worden conform wetgeving.

Meldingsplicht door eindgebruiker aan milieuadm.: KI* met meer dan 30kg KM en een relatieflekverlies > 100%.

* per koelcircuit


Actuele eisen LOGBOEK

Voor koudemiddel (KM) type CFK, HCFK,HFK en HFO. Niet voor natuurlijke koelmiddelen (HC).

Voor iedere toestel met een GWP>= 5 ton CO2 eq. (ipv 3 kg). omrekening

o tot eind 2016 nog vrijstelling voor open/ semi-hermetische installaties met minder dan 3 kg KM;

o tot eind 2016 nog vrijstelling voor hermetische installaties met minder dan 6 kg KM.

Inhoud:

o bij ingebruikname: datum, type koelmiddel, hoeveelheid in kg & CO2 eq.;

o bij interventies: de aard (onderhoud, herstelling, …);

o bij lekken: oorzaak; hoeveel en soort vh toegevoegde KM;

o bij lekcontrole: naam technici, bedrijf, datum;

o bij afvoer KM: hoeveelheid, datum, identiteit vd vervoerder en verwerker om traceerbaarheid door milieucontroleur toe te laten;

o attesten van druktest en lektesten met juiste informatie van datum, identificatie technici, ….


AximaCool/gewicht KM per CO2 cat per soort NL.docx

Nieuwe uitdaging voor onderhoudsdienst

De kans op een milieu inspectie voor F-

gassen is sterk toegenomen.

De controleurs passen de wet effectief

toe.

Zorgen dat een inspectie niet leidt tot

een milieu inbreuk waardoor de CEO

aansprakelijk wordt gesteld.

Meer personen (VGM), meer sites, meer

afdelingen, zijn betrokken.

Op een kostefficiënte en kwalitatieve

manier voldoen aan deze noden.

15 & 17/11/2016 BEMAS - studiesessie: reductie F-gassen impact op onderhoud koelinstallaties 5

Gecertificeerd personeel


Beheer en rapporteringstool

AximaCOOL “Asset, Field & Environmental” management voor koelinstallaties


Engie Axima portaal website

http://www.engie-axima.be/


AximaCOOL is software speciaal voor koelinstallaties voordeel eigenschappen

Templates, databases, formules, setpoints zijn

opgesteld op basis van de actuele VLAREM II,

NBN 378, EU regels.

Beveiligd internetportaal met rapportering.

EAR zorgt voor de hele opzet in de “Cloud”.

Kost: éénmalig 25€ / toestel voor opzetten;

jaarlijks 15€ / toestel voor licentie.

Data beheer en wijzigingen beantwoorden aan

gangbare proces- & kwaliteitsvereisten.

Bewaartijd: 5 jaar historische data beschikbaar.

Langer op aanvraag.

Gevalideerd voor de 3 regio’s in België:

- VL door LNE

- Bssl door LB

- Wal door EW

Data snel, overal en altijd beschikbaar.

Snelle activering.

Geen investering voor exploitant.

Is ook een meetinstrument voor KPI.

Rapportage en exporteerbare Excel.

Geen validering nodig van uw IT afdeling.


Welke data?

Minimum:

o installatie inventaris met technische eigenschappen;

o koelmiddelboekhouding;

o Lekverliesberekening;

o periodieke onderhoud;

o Interventies;

o attesten & certificaten: bedrijf, technici en lektesten.

Opties:

o werkbonnen;

o onderhoudsdocumenten.


Maximum drie toegangsniveau ’s


Opdracht aan EAR, in combinatie met een onderhouds- en interventie contract

Standaard is een samenwerkingsperiode van 3 jaar

Afstemmen van toegangshiërarchie, nomenclatuur, …

Invoeren van alle toestellen, zonder historiek, op basis van ontvangen inventaris

Communicatie van paswoord

Opleiding 3U à 450€, max. 5 deelnemers (optie)

De user interface is alleen in het NL en FR

De templates zijn voor alle gebruikers identiek

Opdrachtgever stelt een gratis Wifi verbinding ter beschikking voor onze technici ( wens)

Opdrachtgever laat het gebruik van laptop/ tablet toe bij de installaties (wens)

Data is onmiddellijk beschikbaar, na ingeven door onze technici ter plaatse

Data beschikbaar in het systeem wordt niet meer nagestuurd

11

Hoe praktische realiseren?

15 & 17/11/2016 BEMAS - studiesessie: reductie F-gassen impact op onderhoud koelinstallaties

Milieu alarm zonder vertraging


Inventaris koelinstallaties


Rapportering



Status nieuwe koelmiddelen

Belangrijkste eigenschappen koelmiddelen


HC NH3 CO2gesatureerde

HFC

niet gesatureerde

HFC (HFO)

GWP ++ ++ ++ - - ++

Brandbaarheid - - - ++ ++ -

Toxiciteit ++ - - + ++ ++

Druk + + - - + +

Beschikbaarheid + + + ++ -

Kennis + + - ++ -

natuurlijke koelmiddellen syntetische koelmiddelen

koelmiddel

lage

toxiciteit

hoge

toxiciteit

niet brandbaar A1 B1

lage brandbaarheid A2L B2L

brandbaar A2 B2

hoge brandbaarheid A3 B3

De brandpropagatie snelheid (<10cm/s) is te

laag om een horizontale vlamverspreiding of een

explosie te weeg te brengen volgens ASHRAE

Deze klasse is reeds opgenomen in ISO 817 en

de pr h EN 374

*

*

Samenvatting: er is niet één alles omvattend alternatief koelmiddel


Er is een enorme uitdaging bij de keuze van koelmiddelen

om conform te zijn met de wetgevingen en tevens een

performant system aan te bieden

Er moet een compromis gemaakt worden tussen de

economische en de ecologische doelstellingen.

Koelmiddelen van de klasse A2L gaan een groot deel van

de markt inpalmen

CO2 koelmiddel zal een belangrijke rol spelen in

toepassingen waar meerdere temperatuur regimes

gevraagd worden

Voor grotere koelvermogens, is NH3 nog steeds de meest

economische oplossingen, rekening houdend met alle

wettelijke eisen

Bron: Bitzer

Tijd voor onmiddellijke acties of niet? CFC/HCFC*: JA HFC* met GWP>2500: NEEN, maar

Bestaande installaties:

o Interventies & onderhoud tot 31/12/2030

o Nieuw KM toegestaan tot 31/12/2019

o Vanaf 1/1/2020 alleen geregenereerd KM

toegestaan.

o RISICO

• Beschikbaarheid & prijs zijn onzeker

Nog te bouwen installaties:

o Hou rekening met de TCO en de

levensduurverwachting van de investering

* R404a, R422a, R428a,R507a, R508a

Belangrijke installaties:

o Snel vervangen…

Niet kritische installaties:

o Bij lek / panne installatie vervangen of

afvoeren…

… daar herstelling al verboden is !

Opmerkingen:

o Afvoeren volgens wetgeving

o Retrofit met HFC overweegbaar, mits risico

* R22, R402a, R408a, R502, R503, …


Beschikbaarheid & prijs F-gassen met hoge GWP ??


Nog te bouwen installaties, welk concept?


• Kies voor KM met

lage GWP en

anticipeer op de F-

gas verordening

• Natuurlijke KM zijn

een toekomst zeker

alternatief

• Cascade en indirecte

systemen zullen

toenemen


Dirk Hermans

Phone : +32 (0)3 270 96 97

mobile : +32 (0)492 90 08 08

Web : www.engie-axima.be

email : [email protected]

@ your service ! QUANTUM olievrije koelgroep




Bevindingen AMI omtrent Koelinstallaties

Bemas

Saartje Swinnen

Afdeling Milieu-Inspectie

Overzicht

1. Vlarel

2. Werking AMI

3. Bevindingen AMI

4. Verloop van een inspectie

5. Enkele voorbeelden

6. aandachtspunten

7. Besluit

• EU-verordening 1005/2009 betreffende de ozonlaag afbrekende stoffen

• EU-verordening 517/2014 betreffende F-gassen • Vlarem II artikel 5.16.3.3. betreffende exploitatie

voorwaarden koelinstallaties • Vlarel betreffende certificering koeltechnische bedrijven

en hun koeltechnici recent aangepast in Vlaremtrein 2015

Geldende wetgeving

1. Vlarel betreffende certificering

koeltechnische bedrijven en hun

koeltechnici

Erkenning Technicus Bedrijf Opleidings-centrum

Keurings-instelling

Stationaire koelinstallaties, warmtepompen en airco’s met F-gassen of oas

installatie onderhoud

terugwinning lekkagecontrole

reparatie buitendienststelling

installatie onderhoud reparatie

buitendienststelling

keuren koeltech-

nische bedrijven

Stationaire brandbeveiligings-apparatuur met F-gassen of oas

installatie onderhoud

terugwinning lekkagecontrole

reparatie buitendienststelling

installatie onderhoud reparatie


Elektrische schakelinrichtingen met F-gassen

terugwinning installatie onderhoud reparatie


Oplosmiddelen o.b.v. F-gassen

terugwinning

Airco’s in bepaalde motorvoertuigen met F-gassen

terugwinning

VLAREL bijzondere gebruikseisen koeltechnicus (art. 40/1)(1):

1° die in het bezit is van een certificaat van categorie I, II, III of IV mag de

werkzaamheden uitvoeren aan stationaire koelinstallaties met zowel gefluoreerde broeikasgassen als ozonlaagafbrekende stoffen;

2° bezorgt een afschrift van de volgende registraties aan de eigenaar of beheerder van de koelinstallatie die F-gassen of ozonlaagafbrekende stoffen bevat en noteert ze in het installatiegebonden logboek:

a) Bij initiële installatie of een aanpassing van de koelinstallatie waardoor de nominale koelmiddelinhoud of het type koelmiddel wijzigt:

1) de nominale koelmiddelinhoud, eveneens in ton CO2-equivalent;

2) het type koelmiddel;

3) indien bij de installatie gerecycleerde of geregenereerde gefluoreerde broeikasgassen gebruikt worden: de vermelding hiervan en de naam en het adres van het recyclage- of regeneratiebedrijf;

4) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de initiële installatie of de aanpassing van de koelinstallatie uitgevoerd heeft;

5) de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt;

│6

VLAREL

b) als gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen werden bijgevuld of afgetapt:

1) het type koelmiddel;

2) de hoeveelheid, uitgedrukt in metrische eenheid;

3) de datum van bijvulling of aftapping;

4) de reden van bijvulling of aftapping;

5) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de bijvulling of aftapping uitgevoerd heeft;

6) als dat van toepassing is: de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt;

7) na elke bijvulling voor een koelinstallatie met een nominale koelmiddelinhoud van 3 kg of meer die gebruik maken van ozonlaagafbrekende stoffen en op koelinstallaties die gefluoreerde broeikasgassen bevatten met een nominale koelmiddelinhoud van 5 ton CO2-equivalent of meer: het relatief lekverlies;

c) als lekkagecontroles als vermeld in artikel 4 van verordening nr. 517/2014 of artikel 23 van verordening nr. 1005/2009 uitgevoerd worden:

1) de datum van de lekkagecontrole;

2) een beschrijving en de resultaten van de uitgevoerde controles;

3) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de lekkagecontrole uitgevoerd heeft;

│7

VLAREL

d) de nominale koelmiddelinhoud van de koelinstallatie, uitgedrukt in metrische eenheid, en, in geval van gefluoreerde broeikasgassen, eveneens in ton CO2-equivalent, als die niet gekend is;

e) bij een buitendienststelling:

1) de datum van de buitendienststelling;

2) de maatregelen die genomen zijn om de gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen terug te winnen en te verwijderen;

3) de voor- en achternaam en het erkenningsnummer van de koeltechnicus die de installatie buiten dienst gesteld heeft;

4) de naam en het erkenningsnummer van het koeltechnisch bedrijf waar de technicus werkt;

│8

Aanpassingen VLAREL

bijzondere gebruikseisen koeltechnisch bedrijf (art. 53/7) (1)

1. zorgt ervoor dat erkenningsplichtige werkzaamheden uitgevoerd

worden door erkende koeltechnici;

2. bezorgt een afschrift van de volgende registraties aan de eigenaar of beheerder van de stationaire koelinstallatie die gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen bevat en noteert dit, als dat van toepassing is, in het installatiegebonden logboek idem koeltechnieker

3. gaat na iedere bijvulling na of het maximaal relatief lekverlies, vermeld in artikel 5.16.3.3, §6, artikel 5bis.15.5.4.5.5, artikel 5bis.19.8.4.8.5 en artikel 6.8.1.2 van titel II van het VLAREM, niet overschreden werd. Als blijkt dat het maximaal relatief lekverlies overschreden is en maatregelen moeten worden getroffen, brengt het koeltechnisch bedrijf ten minste de eigenaar of beheerder schriftelijk op de hoogte van de vastgestelde lekkage en formuleert het een voorstel van te nemen maatregelen;

│9

VLAREL

Voor stationaire koelinstallaties, warmtepompen en airco’s:

correct invullen van het installatiegebonden logboek: verantwoordelijkheid exploitant, koeltechnisch bedrijf én koeltechnicus

│10

VLAREL

vijfjaarlijkse toezichtsretributie te betalen door erkende technici (vanaf 1/09/2016) en bedrijven

principe van wederzijdse erkenning: technici en bedrijven die buiten het Vlaamse Gewest een

‘Europees certificaat’ behaald hebben, worden van rechtswege erkend

erkenning gaat in na:

melden gebruik erkenning in Vlaanderen aan AMV

identificatiegegevens bezorgen aan AMV

legt certificaat voor (Nederlands, Frans, Duits of Engels) aan AMV

bewijs van betaling van de toezichtsretributie bezorgen aan AMV

koeltechnici met een ‘Europees’ certificaat die werken in Vlaanderen:

naleven VLAREL

slagen voor vijfjaarlijks actualisatie-examen

VLAREL

• belangrijkste aanpassingen (4):

periodieke evaluatie van erkende technici en koeltechnische

bedrijven (art. 58/1, §4)

AMV kan een koelinstallatie die door een erkende koeltechnicus of een erkend koeltechnisch bedrijf geïnstalleerd, onderhouden, gerepareerd of buiten dienst gesteld werd, die door een erkende koeltechnicus gecontroleerd werd op lekkage of waaruit gefluoreerde broeikasgassen of ozonlaagafbrekende stoffen werden teruggewonnen door een erkende koeltechnicus, op ieder moment onderwerpen aan een controle door een keuringsinstelling die aangewezen is door AMV. Bovendien kan AMV het gebruik van de erkenning als koeltechnicus of als koeltechnisch bedrijf onderwerpen aan een controle door een keuringsinstelling die aangewezen is door AMV.

│12

Vragen omtrent Vlarel

• uitbatingsvoorwaarden installaties met F-gassen: [email protected]

• erkenningen: [email protected]

• tel: 02 553 79 97

mailto:[email protected]


2. Werking AMI

De afdeling Milieu-inspectie situeert zich binnen het

departement Leefmilieu, Natuur en Energie (dept LNE)

De afdeling Milieu-inspectie

Organisatie Afdelingshoofd

Stafmedewerkers

• Secretariaat • ICT

Toezicht zwarerisicobedrijven

Buitendienst Antwerpen

Buitendienst Limburg

Buitendienst

Oost-Vlaanderen

Buitendienst Vlaams-Brabant

Buitendienst

West-Vlaanderen

Werkgroepen • Afval • Ketenteam • Dierlijke bijproducten • Bodem en Grondwater • Geluid-, trillinghinder en windmolens • Genetisch gemodificeerde organismen • Lucht – geleide emissies • Lucht – diffuse emissies • Lucht – fugitieve emissies • Ozonafbrekende stoffen + gefluoreerde

broeikasgassen • Water • Energie • Milieuzorgsystemen • IMJV

GPBV • GPBV industrie • GPBV landbouw

Logistiek en financiën

Personeel

Hoofdbestuur

Handhaving in de praktijk

waarneming

veiligheidsmaatregel

voorschrift

vaststelling

aanzienlijk risico voor mens of milieu

raadgeving

aanmaning

bestuurlijke maatregel

dreigende schending voorschrift

schending voorschrift

PV

VvV

milieumisdrijf

milieu-inbreuk

AMI en koelinstallaties AMI heeft momenteel 3 acties omtrent koelinstallaties

A614 “Controles ozonafbrekende stoffen en broeikasgassen”

A772 “ Lekverliezen koelinstallaties terugdringen bij supermarkten”

IT024 (GPBV) “Koelinstallaties”

3. Bevindingen AMI

Handhaving in cijfers (%)

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

PV

aanmaning

RG

VVV

Belangrijkste tekortkomingen

1. Logboek niet in orde

2. Onvoldoende periodieke lektesten

3. Te hoge relatieve lekverliezen

3.1. Logboeken

3.1. Logboeken

0

20

40

60

80

100

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

4

62 62

51

32

51

39 44

55

25 19

27

41

30

26

45

29

7 15

16

13

8

28

11 12 6 5 6

14 11 7

1

Logboeken

% aantal logboeken niet aanwezig

%aantal logboeken slecht in orde

%aantal logboeken redelijk in orde

%aantal logboeken in orde

3.2. Periodieke lekdichtheidscontroles

3.2. Periodieke lekdichtheidscontroles

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

2013 2014 2015

% ok

% nok

3.3. Relatief lekverlies

19%

30%

10%

6%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

Inspectiejaar 2015

aantal installaties met relatief lekverlies > 10%

2015 > 10%

2014 > 10%

2014 en 2015 > 10%

2013 en 2014 > 10%

Stilleggen volgens

VLAREM II !!


0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

2013 2014 2015

insta

llati

es

Inspectiejaar

aantal installaties met relatief lekverlies > 10%

inspectiejaar > 10%

Voorgaande inspectiejaar > 10%

Inspectiejaar en voorgaand inspectiejaar > 10%

Voorgaand inspectiejaar en jaar ervoor > 10%


Uit de inspecties 2015 halen we volgende gegevens voor het jaar 2014:

153 installaties Gemiddelde RL = 28% (0% - 395%)

Samen een nominale koelmiddelinhoud van 27.791 kg

Dit geeft een verlies van 7.781 kg.

50 installaties RL > 5%

Gemiddeld RL = 84%

Samen nominale koelmiddelinhoud van 9.184 kg

Dit geeft een verlies van 7.714 kg

Bijkomende vaststellingen

Resultaten lektesten

Gebruikt koelmiddel

Bouwjaar koelinstallatie

Installaties getest op lekken

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

% installaties lekdicht

% installatie niet lekdicht

Koelmiddel

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Gebruikte koelmiddelen

% R22

% R404a

% R134a

% R507

% R407

Gemiddeld relatief lekverlies en koelmiddel

0

10

20

30

40

50

60

70

R22 R404a R134a R507 R407c

2013

2014

2015

gemiddelde

koelmiddel GWP

R134a 1430

R404a 3922 R22 (ook

ODP) 1700

R407c 1774

r410 2088

R422d 2729

R507 3985

GWP > 3900

4. VERLOOP VAN EEN INSPECTIE

Verloop van inspectie

Visuele controle

Administratieve controle

Visuele controle

Visuele controle Instructiekaart aanwezig en volledig?

Lekdichtheidscontrole van installatie

Instructiekaart

Is instructiekaart volledig?

Onderhoudsdienst met telefoonnummer

Type koelmiddel

Maximale werkdrukken

instructies over de wijze waarop een koelsysteem in of buiten bedrijf kan worden gesteld;

instructies over de wijze waarop het koelsysteem in geval van nood buiten werking kan worden gesteld

Administratieve controle

Koeltechnisch bedrijf

Logboek

Lektesten na herstel

Periodieke lektesten

Permanent lekdetectiesysteem

Relatief lekverlies

Verloop controle – Administratie

Logboek Informatie over de installaties:

Naam installatie

Bouwjaar

Koelmiddelinhoud

type koelmiddel

TCE

ALLE werken aan installatie VOLLEDIG beschrijven: Beschrijving lekdichtheidscontroles (type en gevoeligheid, lekdetector, resultaat, welke delen, locatie lekken, …)

ALLE storingen + alarmering mogelijks aanleiding tot koelmiddelverlies

Hoeveelheid koelmiddel toegevoegd + relatief lekverlies!

Hoeveelheid koelmiddel afgetapt en/of afgevoerd

Bij afvoering vervoerder, datum en bestemming

Periodes buitenbedrijfstelling

Bij buitendienststelling maatregelen om koelmiddel terug te winnen

Voor- EN achternaam koeltechnieker + certificaatnummer bedrijf

Logboek

Installatiegebonden!

Mag elektronisch indien toegankelijk ter plaatse

Steeds nauwkeuring invullen!

Verantwoordelijkheid exploitant, koeltechnieker en koeltechnisch bedrijf!

Niet aanwezig of onvolledig logboek

boetes 100-3000 euro

Lekdichtheidscontroles

Bij vaststelling lek: Lek moet hersteld worden binnen de 14 dagen Binnen de maand lekdichtheidscontrole

Periodieke lekdichtheidscontroles : Afhankelijk type koelmiddel en koelmiddelinhoud (TCE)

Permanent lekdetectiesysteem: Verplicht bij koelinstallaties met HFK en TCE >500 Moeten exploitant waarschuwen bij ELKE lekkage Frequentie periodieke lektesten halveren

Permanent lekdetectiesysteem

Detecteren niet ALLE

lekken!!!

Relatief lekverlies

maximaal 5% per kalenderjaar. na elke bijvulling berekend en genoteerd in het installatiegebonden logboek. Indien gedurende twee opeenvolgende kalenderjaren telkens meer dan 10% de installatie binnen twaalf maanden na de vaststelling buiten bedrijf stellen + binnen de veertien dagen gemeld aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving. Koelinstallaties >30kg: het relatief lekverlies > 100% binnen de veertien dagen na de vaststelling gemeld aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving. Als blijkt dat het maximaal relatief lekverlies overschreden is en maatregelen moeten worden getroffen, brengt het koeltechnisch bedrijf ten minste de eigenaar of beheerder schriftelijk op de hoogte van de vastgestelde lekkage en formuleert het een voorstel van te nemen maatregelen!

Meldingen aan Milieu-Inspectie

Via email aan buitendienst van je provincie: West-Vlaanderen: [email protected] Oost-Vlaanderen: [email protected] Antwerpen: [email protected] Vlaams-Brabant: [email protected] Limburg: [email protected]

Volgende gegevens: Naam installatie Nominale koelmiddelinhoud Type koelmiddel Naam koeltechnisch bedrijf Hoeveelheden bijgevuld Reden van bijvullingen
















5. Aandachtspunten

Exploitant is verantwoordelijk voor uitbating koelinstallatie!!!

Exploitant, koeltechnieker en koeltechnisch bedrijf verantwoordelijk voor bijhouden logboek!!!

Kijk na of koeltechnieker dit steeds nauwkeurig invult

Maak duidelijke afspraken!

Lekdichtheidscontroles

Controleer of deze voldoende gebeuren:

Binnen de maand na herstel van lek

Voldoende periodieke lektesten (afhankelijk van TCE)

Belangrijk ter voorkoming van grote lekverliezen

Relatief lekverlies

Hou dit goed in de gaten

Indien > 100% (>30kg) binnen 14 dagen melden aan Milieu-Inspectie

Indien 2 kalenderjaren > 10% installatie binnen 12 maanden buiten dienst nemen en binnen 14 dagen melden aan Milieu-Inspectie

Juiste nominale koelmiddelinhoud gebruiken!

Steeds beperken tot 5%

Boetes tot 50.000 euro!

Belangrijk om milieu-impact te bepalen

Alternatieve koelmiddelen (CO2, NH3, propaan, …)

Indien alternatieve koelmiddelen niet mogelijk zijn

koelmiddel met lage GWP

Koelinstallatie met secundair circuit

Keuze koelmiddel

Vaak weinig aandacht aan het energetisch aspect van de koelinstallatie. Denk hier bij aan:

Energieverbruik bij nieuwe koelinstallaties

Energieverbruik bij goed onderhouden installatie versus slecht onderhouden koelinstallaties

Mogelijkheden tot warmterecuperatie of andere energierecuperatie

Energie en koelinstallaties

6. Besluit

Koelinstallaties hebben een enorme impact op milieu

Geldende milieuwetgeving wordt onvoldoende gevolgd. Belangrijkste tekortkomingen zijn:

Onvolledig logboek

Onvoldoende lekdichtheidscontroles

Hoge relatief lekverliezen

Exploitant verantwoordelijk uitbating koelinstallatie opvolgen koeltechnieker is nodig!

Het is moeilijk koelinstallatie (oud of nieuw) lekdicht te houden:

Bij ombouw of nieuwe koelinstallatie alternatieve koelmiddelen

Preventieve maatregelen nemen om lekken te voorkomen

Regelmatig lekdichtheidscontrole en tijdig herstel gevonden lekken opdat grote lekkages vermeden kunnen worden

Besluit

Zijn er nog vragen?

Saartje Swinnen Vlaamse overheid – Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

Afdeling Milieu-inspectie - Hoofdbestuur

T 02 553 81 89, GSM 0473 26 83 83, F 02 553 80 85

[email protected]

Koning Albert II-laan 20 bus 8, 1000 Brussel

www.lne.be


http://www.lne.be/

F-gassen : Welk zijn de objectieven, impact voor Carrefour België

Geeraerts Jan

Technisch manager Hypermarkten

15+17/11/2016

Direction name P.2 - 14/11/2016 title document

Wie is Carrefour :

Actief in meer dan 35 landen

380.000 medewerkers

Tweede grootste retailer in Europa


Carrefour België : Carrefour Belgium is één van de grootste retailers in België en stelt zo’n 11.500 medewerkers te werk. Carrefour, dat is 756 winkels, waarvan : 45 Hypermarkten Carrefour, : 441 Markets, : 270 Express buurtwinkels, : 12 Carrefour Drives : en meer dan 60 afhaalpunten in de winkel voor online bestellingen.

Carrefour België is de partner van het dagelijks leven. Ze ontvangt elke dag zo’n 650.000 klanten en meer dan 75% van alle gezinnen in België, door hen een breed scala aan producten en diensten aan de juiste prijs aan te bieden. Meer info op: press.carrefour.eu en @carrefour_bnews

http://press.carrefour.eu/

https://twitter.com/Carrefour_bnews





Wat zijn de objectieven?

Globale emissies

CO² emmisies door transport

Energie verbruik m²

/verkoopsoppervlak

OBJECTIEVEN

2025 <->2010

OBJECTIEVEN

2050 <->2010

-40% -70%

-30%

-30%


Hoe realiseren?

Isoleren daken en gevels


Historiek en evolutie van het

F-gassen beheer (geintegreerd model):

2000

Installaties full CO² einde 2016:

Hyper : 9

Market : 11

Group : + 260

2000 • Retrofit 404a

2008 • Geen R22

2012

• CO² group CF

• Eerste CO² Hypermarkt Zemst

2014 • Actieplan cfk’s

2015 • Full CO² Hypermarkt

• Malmedy / Kraainem

2016 • Eerste water loop Express Laken

• Hypermarkt Koksijde AWARD




Verbruik -58% 2013-2015 Evolutie




Aandachtspunten/uitdaging : -> Bewustwording bij eindgebruikers

Exploitant eindverantwoordelijk niet de contractant!

-> Bewustwording bij installatiebedrijven

Administratieve opvolging o.a. logboeken (papier -> digitaal)

-> Verwerkingsattesten/buiten dienststelling

-> Kostprijs van cfk’s ↑

Maandelijkse update van cfk verbruik

-> Kennis van de wetgeving op alle niveau’s.

-> Opleiding van installateurs en eindgebruikers

Informatie daalt niet steeds tot bij de arbeiders ter plaatsen.

-> Een duidelijke visie onderlijnen.

Er komen zeer veel alternatieven op de markt, welke is de beste voor

je doelgroep?

Hypermarkt ≠ express ≠ distributie center

Drop in -> tijdelijke situatie / oplossing?


Aanrader :

http://ucllenergy.be/lne/courses/LNE01/


Realisaties Hypermarkt : Koksijde

Full Led

Geen gas

0 Kg cfk = Freon free

Full CO² geïntegreerd systeem

Comm. koeling + HVAC Recup regenwater voor

sanitair

Ka = 22

Meer dan 9 apparte

afvalstromen

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjR7J-us5vPAhVQahoKHbTpDVEQjRwIBw&url=http://www.gondola.be/nl/news/food-retail/carrefour-koksijde-meest-moderne-carrefour-van-vlaanderen&bvm=bv.133178914,d.ZGg&psig=AFQjCNFQ9vC-JbeuTsqUrj3UrijQ0U4sgQ&ust=1474373475392546

Direction name

Projet pilot: Laeken P.11 – 15 Juillet 2016

Projet pilot système water loop: Laeken (Belgique)

Système pour la réfrigération commerciale fonctionnant avec R1270 (propylène GWP 3) Principe de fonctionnement: Chaque meuble, positif et négatif, est équipé d’un système complet de réfrigération

(compresseur, évaporateur et condenseur à fluide), chargé avec le réfrigérant et scellé en usine.

Les meubles frigorifiques sont connectés avec un circuit hydraulique contenant un fluide caloporteur (eau glycolée) qui alimente chaque condenseur, le fluide est refroidie à l’extérieur avec un échangeur à air.

Avantages du système: Fluide réfrigérant vert à très faible GWP* Chaque circuit frigorifique est chargé et scellé en usine Faible charge de réfrigérant utilisée (~ -90% par rapport une installation

traditionnelle*) Aucun tuyauterie contenant du réfrigérant est réalisée pendant l’installation Risque des fuites du fluide réfrigérant et émissions directes de CO2 réduites au

minimum Réduction du temps et simplification de l’installation Réduction des consommations d’énergie attendues (consommations d’énergie

du système pilot tenues sous contrôle et comparées avec celles d’un système traditionnelle*)

*Système traditionnelle:

systèmes à détente directe R134a (GWP 1430) pour les meubles positif et R407F (GWP 1825) pour le meubles négatifs

Système complet de réfrigération

Circuit hydraulique


Realisaties:

Nijvel : R22 -> Amoniac / CO² 2500kw koelvermogen

Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020...Actieplan reductie uitstoot van F-gassen...

Documents

Transcript of Actieplan reductie uitstoot van F- gassen 2015-2020...Actieplan reductie uitstoot van F-gassen...