Actief moslimburgerschap

Bestaat dat?

Dé moslim bestaat nietDé allochtoon ook niet

Wegvallen van traditionele zorg-, onderwijs-, en opvoedingsystemen in de herkomst landen zorgt voor spanningen tussen:

• De cultuur van het land van herkomst;

• De cultuur v/h immigratieland;

• De culturele veranderingen die optreden onder invloed van migratie.

Extremistische en militante interpretatie v/d islam geeft onverwachte

ontwikkelingen

Steeds staan drie juridische beginselen centraal:

• Godsdienstvrijheid

• Rechtsgelijkheid

• Scheiding van kerk en staat

Achterstelling, discriminatie, islamfobie/ werkeloosheid, criminaliteit, homofobie,

jodenhaat

• De ene uitsluiting roept de andere op;

• Op de arbeidsmarkt/ in het onderwijs;

• Moslims onderling.

• Groeiend extreem rechts.

Intermenselijke veiligheid in de wijk

• Ont-anonimiseren voor elkaar;• Elkaars gedragscodes leren;• Elkaar principes aanreiken waaraan je kunt

worden herinnerd;• Uiteindelijk elkaar als gelijkwaardige

burgers aantreffen binnen het kader van de Nederlandse grondwet en de Universele verklaring van de Rechten van de Mens

Zonder analyse van eigen cultuur geen analyse van andermans

cultuur• Migratie, Verenigde Naties (blauwhelmen),

en globalisering zorgen voor een ‘Nieuw Nederland’;

• Niet langer een monocultuur maar een transit (waren we altijd al) - mondiale economische en morele - cultuur;

• Vorming van transnationale verbanden op vele niveaus.

CasusEen Koerdische immigrant die in Frankrijk is genaturaliseerd maar tegelijkertijd zijn Turkse paspoort heeft behouden. Het vrije verkeer van burgers binnen de EU maakt het voor hem mogelijk zich vervolgens in Nederland te vestigen en daar

deel te nemen aan lokale en aan Europese verkiezingen. Ook mag hij – als hij dat zou willen – zijn stem uitbrengen bij

algemene verkiezingen in Frankrijk en Turkije. Hij is formeel burger van twee staten, burger binnen een lokale politieke eenheid van weer een andere staat en ook nog eens burger van een supranationale eenheid. En bij dit alles kan hij zich nog steeds buitenstaander voelen, omdat hij zich politiek het sterkst verbonden voelt met de statenloze Koerdische natie,

die hem geen burgerschapsrechten kan bieden.

Moslim zelforganisaties formuleren nieuwe doelstellingenOpvallend hierin zijn:

• Openlijke keuze voor burgerschap;

• Maatschappelijke en politieke participatie;

• De door de Nederlandse overheid geëiste financiële en politieke onafhankelijkheid van de ‘eigen’ organisaties.

Wat is hierin de dynamiek van ‘de islam’?

Kunnen moslims koranverzen en andere leerstellige teksten voor het ‘nut van het algemeen’ toepasbaar maken?

• Liefde voor God = liefde voor de naaste

• Wens voor je broeder wat je voor jezelf wenst

• Vraag: Wie is mijn broeder?

Vanuit ‘eigen volk eerst’ naar nieuw ‘wij’- concept?

• Wat de mens voor nop doet (Pro Deo) is kenmerkend voor sociaal ‘wij’- gevoel;

• In Baghavad Ghita, Tora, Bijbel en Koran staat dat niet alleen geloofsgenoten maar alle mensen in nood geholpen dienen te worden;

• Vrijwilligerswerk in eigen kring maakt mensen rijp voor vrijwilligerswerk buiten eigen kring.

Radicalisering en ontradicalisering

• Waarom hoorden we Amerikaanse moslims – ook na 9/11 - zeggen: Proud to be American?

• Ooit een Nederlandse moslim horen zeggen: Ik ben trots dat ik Nederlander ben?

• Misschien is het de gecombineerde identiteit van burger van een land en burger van een geloof.

Verschuivende begrippen

• Van huis van de oorlog (Dâr al-harb) naar huis van de vrede (Dâr us-salâm);

• Oemma: van geloofsgemeenschap naar Nederlandse samenleving;

• Vanwege dreiging terrorisme kan juridisering déhumanisering worden;

• Ontradicalisering = déprogrammering.

Verschillen tussen mensen productief maken

• Aan het eind van de dag staan de agnostische, humanistische, hindoe, joodse, christelijke en moslimbuurvrouw in het zelfde pannetje royco, vegetarische, kosjere of halâl soep te roeren;

• Bevorder betrokkenheid door mensen mede-eigenaar van het probleem te maken;

• Zelfredzaamheid cruciaal voor zelfbewustzijn en daarmee voor vermogen maatschappelijke aansluiting te vinden.

Durf te zien wat er gebeurt met open agenda’s

• Kijk hoe de sociale netwerken van maatschappelijk zwakke groepen in elkaar zitten;

• Ontwikkel meer dynamische manier van werken, integraal, informeel; en zonder vastgeroeste begrippen.

• Voorwaarde voor burgerschap is herstel van vertrouwen. Mensen moeten – met al hun verschillen - elkaar leren kennen, respecteren en waarderen. Samen activiteiten ontwikkelen in wijken en buurten: prima middel!