Actal werkprogramma 2008

Visie 2009 en Jaarverslag 2008

Vermindering regeldruk

Vermindering regeldrukVisie 2009 en Jaarverslag 2008

Wegbereiders

De overheid is een stille metgezel die het beste met ons voorheeft, die helpt, het goede voorbeeld geeft en de weg wijst. Op die weg liggen soms obstakels. Dan maakt de overheidomwegen en werpt ze nieuwe versperringen op. De goede bedoelingen ten spijt schept deoverheid een labyrint.

Actal helpt de overheid de weg weer eenvoudig en duidelijk te maken, met een minimumaan bochten en vertakkingen. Een weg die burgers, bedrijven, instellingen en professionals helpt en leidt in plaats van hindert.

De verbeelding van het voortdurende proces van het effenen der paden en wegen is hetfotografische thema in Actals Visie 2009 en Jaarverslag 2008.

Inhoud

Voorwoord 5

Visie 2009 7

Jaarverslag 2008 111 Inleiding 132 Staat van vermindering regeldruk 143 Advisering voorgenomen regelgeving 234 Advies over strategie 285 Vooruitgang lokaal 356 Vooruitgang internationaal 39

Bijlagen1 Adviezen 422 Onderzoeken 433 Definities 444 Actal 465 Eindnoten 47

Voorwoord

Den Haag, maart 2009

Bij het afronden van deze Visie 2009 en Jaarverslag 2008 bevindt Nederland zich, net als de rest van de wereld, in een diepe financiële crisis. Het is zaak niet te snel naar meer wetten en regel s te grijpen, die vaak een schijnzekerheid bieden en lastiger zijn af te schaffen dan in te voeren. Juist nu moeten we meer ruimte creëren voor burgers, bedrijven, professionals en instellingen om zich aan te passen aan veranderde situaties en uitdagingen in de toekomst.

Burgers en bedrijven hebben behoefte aan een empathische overheid, die hen niet beknotmet wet- en regelgeving, maar hen terzijde staat. Het dichten van de kloof tussen burgeren overheid kan! Uitgaande van het volgen van de levensloop van de burger dient hetoverheidsingrijpen zo efficiënt mogelijk bottom-up te worden georganiseerd. Het resultaatvan een overheid die geen onnodige regels stelt en die er voor zorgt dat overheidsinstan-ties niet langs elkaar heen werken, moet het gezamenlijk streven blijven van alle betrok-ken partijen.

Het Adviescollege toetsing administratieve lasten wil aan dit streven een belangrijke bijdrage leveren. Actal heeft als missie het tot stand brengen van een cultuuromslag bijregelgevers, zodat zij de regeldruk voor bedrijven, burgers, instellingen, professionals enmedeoverheden automatisch en blijvend verlichten. Dat kunnen wij niet alleen. Vele partijen in het openbaar bestuur en in de samenleving kunnen daaraan bijdragen. Wenodigen alle belang hebbenden bij een lagere regeldruk uit gezamenlijk de schouders tezetten onder het realiseren van onze gemeenschappelijke missie.

Actal zet de activiteiten voort met een nieuwe samenstelling. Francine Giskes en Tjark deLange zijn in 2008 gestart. Met heel veel plezier ben ik per 1 januari 2009 aangetreden alsvoorzitter. In dit visiedocument zetten wij uiteen welke activiteiten u van het vernieuwdeActal kunt verwachten. Tevens bevat deze publicatie het verslag van de ontwikkelingen in2008.

Dr. Steven R.A. van EijckCollegevoorzitter

5

Visie 2009

InleidingHet vernieuwde College start op het moment dat het kabinet Balkenende IV op de helftvan zijn termijn is. Het kabinet streeft naar een samenleving, waarin de overheid duidelij-ke grenzen stelt aan wat wel en wat niet kan, waarin vooral de eigen kracht van de samen-leving wordt benut en waarin creativiteit en eigen initiatief worden ondersteund.1

Graag draagt Actal bij aan deze kabinetsdoelstelling. Die doelstelling vraagt om hetverminderen van regeldruk in onze samenleving. Het huidige economische klimaat vereist ook het vrijmaken van miljarden publiek en privaat geld door de beperking van deregeldruk. Een respectvolle en efficiënte dienstverlening bevordert voorts het wederzijdsvertrouwen tussen de overheid in alle geledingen en bedrijven, burgers, professionals eninstellingen. Het is de taak van Actal om de regering, de beide Kamers der Staten-Generaalen de medeoverheden hierbij te adviseren.

Actal heeft vanaf 2000 een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Het werkterrein van Actalis verbreed naar het gehele palet van de vermindering van regeldruk. In de komende periode verandert de werkwijze van Actal verder door aanvullende afspraken met dedepartementen en het parle ment over de verinnerlijkingsdoelstelling. Tenslotte is er ruim-te voor een steviger inzet op strate gische advisering. Actal wil hierbij twee perspectievenhanteren: 1 Keten beleid, uitvoering en toezicht.2 Van koker naar cluster.

Verbreding werkterrein Actal Actal is in 2000 opgericht als een onafhankelijk en tijdelijk adviescollege. Het werkterreinwas aanvankelijk het adviseren over de gevolgen van voorgenomen regelgeving op deadministratieve lasten voor bedrijven. Het kabinet heeft dit werkterrein driemaal uitge-breid. De eerste uitbreiding betrof de consequenties van bestaande regelgeving op de admi-nistratieve lasten voor bedrijven. De tweede uitbreiding zag op de gevolgen van voorgeno-men en bestaande regelgeving op de administratieve lasten voor burgers. Op 10 juni 2008is het Instellingsbesluit van Actal voor de derde keer aangepast. Het bestaan van Actal isverlengd tot 1 juni 2011 en het takenpakket van Actal is uitgebreid. De strategische advies-functie van Actal is versterkt en omvat het gehele terrein van regeldruk, waaronder deadministratieve lasten van professionals en instellingen. Actal kan voorts medeoverhedenadviseren over regeldruk.

Een Actaladvies over de gevolgen van voorgenomen wet- en regelgeving op de administra-tieve lasten wordt uitgebracht vóór de behandeling van een regeling in de ministerraad ofpublicatie in de Staatscourant. Dit betreft het ex ante adviseren. Actal kan voorts een expost advies uitbrengen over de gevolgen van bestaande regelgeving voor de administra -tieve lasten voor bedrijven en burgers.

7

Naast de adviezen over de gevolgen van voorgenomen en bestaande regelgeving op deadminis tratieve lasten richt Actal zich op strategische adviezen. Strategische adviezen zijn in de eerste plaats de adviezen over de kabinetsaanpak. In de tweede plaats zijn er deadviezen naar aanlei ding van een aanvraag van het kabinet en het parlement. Tenslottebrengt Actal strategische ad viezen uit over een bepaald zelf gekozen thema. Meestal legtActal voorafgaand aan dit type advies een onder zoeksvraag voor aan een extern bureau.

visie 2009 | Vermindering regeldruk

8

uitbreiding werkterrein actal

Start (2000) Advies over de gevolgen van voorgenomenregelgeving op de administratieve lasten voorbedrijven

Eerste uitbreiding (2004) Advies over de gevolgen van bestaande regelgevingop de administratieve lasten voor bedrijven

Tweede uitbreiding (2005) Advies over de gevolgen van voorgenomen enbestaande regelgeving op de administratieve lastenvoor burgers

Derde uitbreiding (2008) Strategische advies op alle terreinen van regeldrukAdvies aan medeoverheden op alle terreinen vanregeldruk

VerinnerlijkingsmissieDe missie van Actal blijft het bewerkstelligen van een cultuuromslag bij regelgevers(‘verinner lijking’). Zij moeten de regeldruk voor bedrijven, burgers, instellingen en profes-sionals automatisch en blijvend verlichten. Met de adviezen over voorgenomen regelge-ving streeft Actal er naar dat voorafgaand aan de politieke besluitvorming een zorgvuldigebelangenafweging plaatsvindt, waar van de gevolgen voor regeldruk deel uitmaken. Met de gevraagde en ongevraagde strategische adviezen wil Actal thema’s agenderen die de cultuuromslag dichterbij brengen en die leiden tot een lagere regeldruk.

De verinnerlijking meet Actal aan de hand van drie aspecten: kennis, houding en gedrag.Actal heeft tweemaal een internetenquête uitgevoerd onder ambtenaren van departemen-ten en uit voeringsorganisaties. De redenering bij die onderzoeken is dat kennis, houdingen gedrag een indicatie geven over ‘verinnerlijking’. In het meetinstrument ‘verinnerlij-king administratieve lasten’ zijn deze drie aspecten verder uitgewerkt.2 In 2009 bereidtActal een derde verinnerlijkingsonderzoek voor. Met het oog op de einddatum 2011 isActal van plan om dit onderzoek in 2010 uit te voeren. Het onderzoek moet inzicht gevenof, en in hoeverre, de ministeries er in geslaagd zijn om de beoogde cultuuromslag te ver-wezenlijken. Tevens wil Actal een lokale verinnerlijkingstool ontwikkelen. Actal streeft er naar dat gemeenten die het instrument toepassen, zich snel bewust worden van hunkennis, houding en gedrag ten aanzien van regeldruk.

Schep bovenop verinnerlijking departementenActal ondersteunt departementen bij de verinnerlijking. De departementen moeten deomslag echter zelf maken. De cultuuromslag betekent in feite dat regelgevers zich meerbewust zijn van het gegeven dat hun wet- en regelgeving tot administratieve lasten enregeldruk leidt. De ministeries hebben onmiskenbaar een slag gemaakt. Dat blijkt ook uiteen vergelijking tussen het eerste en het tweede verinnerlijkingsonderzoek van Actal.

Die slag is echter nog onvoldoende om de ex ante toetsing van voorgenomen wet- en regel geving op de gevolgen voor de administratieve lasten voor bedrijven en burgers niette doen.

Actal wil daarom afspraken met de ministeries maken over de wijze waarop zij die verin-nerlijking tot stand willen brengen. Actal is immers een tijdelijke organisatie. De ministe-ries moeten op een gegeven moment zelf voldoende aandacht aan het beperken van regel-druk geven. Voor deze structurele verankering is een aantal maatregelen nodig. Actal zalop basis van de specifieke aan dachtspun ten per minis terie nagaan welke maatregelennodig zijn om tot de structurele veranke ring te ko men. Hierover zal Actal afsprakenmaken met de individuele bewindslieden. Deze afspra ken be treffen een stappenplan metdaarin de stappen die een ministerie moet zetten, en het tijd pad. Het stappenplan beoogteen zodanige structurele verankering van het automa tisch en blijvend ver lichten van deadministratieve lasten dat de ex ante adviestaak van Actal begin 2011 kan worden beëin-digd. Het gaat kortom om een overgang van een dossiertoets naar een systeemtoets.

Actal is met de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit op 17 december 2008overeen gekomen dat het departement per 1 januari 2009 tot 1 juni 2011 voorgenomenregelgeving met ge volgen voor administratieve lasten niet meer voor advies voorlegt aanActal. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft in departementaleafspraken gewaarborgd dat het zonder een externe waakhond de administratieve lastenblijvend zal verminderen.

Dit departement heeft de primeur, omdat dit ministerie bij voorgenomen regelgevingrelatief goed aandacht geeft aan de vermindering van regeldruk. Het is een begin omdepartementen steeds meer op hun eigen verantwoordelijkheid voor de administratievelasten te wijzen en een externe toets door Actal overbodig te maken.

Actal heeft met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit afgesprokenom per 1 november 2009 en 1 november 2010 tussentijdse evaluaties uit te voeren. Beideorganisaties blijven elkaar overigens betrekken bij grote regeldrukdossiers.

Opleiding vermindering regeldruk Actal heeft samen met de Regiegroep Regeldruk en het ministerie van Binnenlandse Zakenen Koninkrijksrelaties het initiatief genomen voor een opleiding. De opleiding verschaftbasiskennis voor alle nieuwe beleidsmedewerkers en wetgevingsjuristen op de departe-menten. Voorts bevor dert de opleiding meer inhoudelijke kennis door met behulp van eenpraktijkcasus de deelnemers te laten nadenken over administratieve lasten, nalevingslas-ten en mogelijke minder belastende al ternatieven. In 2008 is tweemaal geëxperimenteerdmet de opleiding: voor ambtenaren van het ministerie van Onderwijs, Cultuur enWetenschap en voor medewerkers van het bureau wetgeving van de Tweede Kamer.

Verinnerlijking parlementIn maart 2008 hebben de leden van de Tweede Kamer Blanksma – Van den Heuvel enSmeets een motie ingediend over het toetsen van amendementen op gevolgen voor deadministratieve lasten.3 De Tweede Kamer heeft vervolgens ingestemd met een proef -periode tot aan het begin van het zomerreces 2009.4

Het is een goede ontwikkeling dat ook de Tweede Kamer het bewustzijn vergroot over degevolgen van voorgenomen regelgeving op de administratieve lasten en regeldruk. Eenkamerlid kan een departement verzoeken een amendement door te rekenen op regeldruken vervolgens beslissen om het amendement voor advies aan Actal voor te leggen. Dezewerkwijze is niet alleen voorbe houden aan de indiener van het amendement. Ook andere

Vermindering regeldruk | visie 2009

9

leden dan de indiener hebben deze mogelijkheid.5 Actal heeft momenteel nog geen enkelamendement voor advies mogen ontvangen.

Actal vindt het belangrijk dat ook bewindslieden bij de debatten in het parlement degevolgen voor de administratieve lasten en regeldruk betrekken, zeker bij moties en amen-dementen vanuit de Tweede Kamer. Moties en amendementen kunnen immers conflicte-ren met de kabinetsdoelstelling om de regeldruk te verminderen. Om inzicht te krijgen ofcompenserende maatregelen nodig zijn, indien de motie of het amendement wordt aan -genomen, kunnen bewindslieden er dan voor kiezen om het voorstel door te rekenen envoor advies aan Actal voor te leggen.6

Twee perspectievenActal streeft er naar dat regelgevers niet alleen wet- en regelgeving in het vizier hebben,maar ook aandacht schenken aan de uitwerking in de praktijk voor burgers, bedrijven,medeoverheden, in stellingen en professionals. Dit is een belangrijk speerpunt bij de ver-steviging van onze strate gische adviestaak. Actal hanteert de komende jaren twee perspec-tieven bij de adviestaak: 1 Keten beleid, uitvoering en toezicht.

Actal beoogt hiermee dat regelgevers de keten van ‘beleid – uitvoering – toezicht’ alséén ge heel beschouwen. Dat is niet alleen voor voorgenomen wet- en regelgeving rele-vant, maar ook voor de wijziging van regelgeving bij de parlementaire behandeling ende aanvulling van de regelgeving in de fase van uitvoering en toezicht.

2 Van koker naar cluster.Actal beoogt hiermee dat regelgevers het gehele samenstel (‘cluster’) van wet- en regel-geving waar een bedrijf, burger, professional of instelling mee te maken krijgt onder deloep nemen. Dat maakt dat regelgevers rekening houden met de wijze waarop debetreffende wet- en regel geving samenhangt met die van andere regelgevers en dewijze waarop dit samenstel van regels uitwerkt op een bedrijf, burger, professional ofinstelling.

Actal sluit daarmee aan op het kabinetsdoel om de regeldruk merkbaar te verminderen.Actal stelt zich ten doel met de kennis en ervaring, die Actal heeft opgedaan bij de advise-ring over de diverse componenten van de vermindering van regeldruk, een impuls tegeven aan die onderdelen die achtergebleven zijn.

visie 2009 | Vermindering regeldruk

Perspectieven

Keten

Vermindering van regeldruk in de lengte

Doelgroepen

Van koker naar cluster nc

Vermindering van regeldruk in de breedte

Departementale Departementale Departementale regelgeving 1 regelgeving 2 regelgeving 3

Amendementen, Amendementen, Amendementen, beleidsregels en beleidsregels en beleidsregels eninspectieregels inspectieregels inspectieregels

Regelgeving Regelgeving Regelgeving medeoverheden medeoverheden medeoverheden

Gecumuleerde regeldruk

Cluster van regelgeving

Bedrijven Burgers Professionals Instellingen Mede-overheden

nc

nc

nc

Jaarverslag 2008

1 Inleiding

De activiteiten van Actal zijn uitgewerkt in de werkprogram ma’s van Actal, die normalitervóór 1 september uitgebracht worden. Het Werkprogramma 2008 is op 1 april 2008 – enniet op 1 september 2007 – uitgebracht. Eind 2007 was het volledige kabinets standpuntover de vermindering van de administratieve lasten en regeldruk nog niet beschikbaar.Ook was er toen nog geen finaal besluit genomen over het mandaat en de samenstellingvan het College.

In augustus 2008 is het Werkprogramma 2009 verschenen. De staatssecretarissen vanFinanciën, Economische Zaken en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties hebbeningestemd met deze Werkprogramma’s, die zij vervolgens aan de Tweede en Eerste Kamerhebben aangeboden.

In 2008 zijn derhalve twee werkprogramma’s gemaakt.

Dit deel belicht de werkzaamheden van Actal in 2008 en de ontwikkelingen bij het beleidvan het kabinet en lokale overheden om de administratieve lasten en de regeldruk tebeperken.

13

wisseling van de wacht

2008 was het laatste jaar van RobinLinschoten en Hans Kamps bij Actal. Zij hebben gedurende ruim 8 jaar Actalvorm en inhoud gegeven. Zij hebbenbinnen én buiten Nederland een door-slag gevende impuls gegeven aan de ver-mindering van de administratieve lastenen regeldruk.

Robin Linschoten zet deze werkzaam-heden in een ander gremium voort. Hijblijft op persoonlijke titel verbondenaan de High Level Group of IndependentStakeholders on Administrative Burdensdie onder voorzitterschap staat van deheer Edmund Stoiber. Actal ondersteuntRobin Linschoten bij deze werkzaam -heden.

Op 19 december 2008 is met het seminar ‘Een remmende voorsprong?’afscheid genomen van deze pioniers.Tijdens deze geanimeerde bijeenkomsthebben stakeholders uit de politiek, hetbedrijfsleven en vertegenwoordigersvan belangenorganisaties besproken of de voorsprong, die Nederland heeftmet het beteugelen van de administra-tieve lasten, onder druk staat door deontwikkelingen in andere landen. Zijhebben allemaal veel waardering voorde werkzaamheden en de resultaten die Robin Linschoten en Hans Kampshebben geboekt.

2 Staat van vermindering regeldruk

InleidingHet kabinet heeft in 2008 een grote verscheidenheid in initiatieven en activiteiten getoondgericht op het beteugelen van de administratieve lasten en de regeldruk. Om het geheel in onderling verband goed te kunnen overzien, staan in het volgende overzicht alle com-ponenten van de vermindering van de regeldruk met de wijze waarop het kabinet de driepijlers coördineren, meten en adviseren heeft ingevuld. Ook het oordeel van Actal over deverschillende componenten is vermeld:

14

In de oranje vlakken staan de onderdelen van het kabinetsbeleid die volgens Actal op hoofdlijnen goed geregeld zijn.

In de gele vlakken ziet Actal positieve ontwikkelingen, maar adviseert Actal het kabinet de werkwijze te verstevigen.

In de beige vlakken staan de onderwerpen waarbij het kabinet volgens Actal zonder aanvullende maatregelen risico’s loopt bij het realiseren van zijn doelstellingen.

Inzicht en oordeel van Actal over de componenten beleid vermindering regeldruk van het kabinet Balkenende IV

Coördineren Meten AdviserenNulmeting in euro’s Netto reductiedoel Lastenplafond Adviestaak Actal

Nationaal

Administratieve lasten voor bedrijven

Staatssecretaris van Financiën enstaatssecretaris van EZ

- Nieuwe meting met als peildatum 1 maart 2007

- Aanpassing defini-tie administratievelasten

- Technische correctiehoogte administra-tieve lasten

- Nieuwe tranche van 25% nettodaling

- Eind 2008 zijn vol-doende voorstellenverzameld waar-mee het doelgehaald kan wor-den.

Nieuwe plafonds per departement opbasis van de metingmet de peildatum2007

Ex ante Ex post Strategisch

Administratieve las-ten voor burgers

Staatssecretarisvan BZK

Geen nieuwe metingof actualisatie van de partiële meting2002 die in euro’s enin uren is uitgevoerd

- Geen nieuw doel,25% netto dalingt.o.v. 2002

- Eind 2008 zijn vol-doende voorstellenverzameld om doelte kunnen halen

Plafonds per departe-ment van 2006 zijngeactuali seerd (bijv. door de komstvan Jeugd en Gezin).

Ex ante Ex post Strategisch

Overige nalevings-kosten voor bedrijven

Staatssecretaris van Financiën enstaatssecretaris van EZ

Pas begin 2009 partiële metinggereed

Nog niet Geen Strategisch

Interbestuurlijke lasten

Staatssecretaris van BZK

Pas begin 2009 partiële metinggereed

Minimaal 25% voorge meenten en provincies Eigen OCW-doel 25%minder AL OCW-instellingen

Geen Strategisch

Lasten voor professionals

Staatssecretaris van BZK

Kwantitatief onder-zoek tijdsbe steding

en bele ving van de profielen (nog niet gereed)

Geen percentage-doel, top 5 van een

aantal profielenwordt aange pakt

Geen Strategisch

Administratieve lasten voor bedrijven

Overeenkomst minister en staats -secretaris van BZK, de minister vanFinanciën, de voor zitter VNG

Nieuwe partiëlemeting met als peil-datum 1 maart 2007

Minimaal 25% daling Vereist een lokaalbesluit

Strategisch

Administratieve lasten voor burgers

Regeldruk Geen Geen Vereist een lokaalbesluit

Strategisch

Staat van vermindering regeldruk | jaarverslag 2008

15

Lokaal

Dit hoofdstuk betreft de ontwikkelingen in het nationale kabinetsbeleid en de initiatievendie het kabinet voor gemeenten en provincies in gang zet. De vooruitgang, die de lokaleoverheden hebben bereikt met vermindering van regeldruk, komt in hoofdstuk 5 aan deorde.

Voortgangsrapportages van het kabinetIn het algemeen overleg van 17 december 2008 keken de woordvoerders verminderingregeldruk bedrijven tevreden terug op het jaar. 2008 was een jaar waarin zij diverse malenmet de staatsse cretarissen van Financiën en Economische Zaken gesproken hebben overde resultaten van hun beleid en zij een groot aantal moties hebben ingediend. Er was ooktevredenheid bij het algemeen overleg verbetering dienstverlening en vermindering regel-druk van 5 februari 2009 met de staats secretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijks -relaties.

Actal deelt de tevredenheid van het parlement over de twee aparte voortgangsrapportagesvan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties respectievelijk destaatssecreta rissen van Financiën en Economische Zaken niet volledig.7 De rapportagesvan het kabinet over de resultaten van en plannen met de vermindering van regeldrukwaren voor Actal aanleiding om een strategisch advies uit te brengen. In het AdviesVoortgangsrapportages vermindering regeldruk van 8 december 2008 spreekt Actal zijnwaardering uit voor het feit dat het kabinet de aandacht heeft verbreed naar de beperkingvan overige nalevingskosten van bedrijven, interbestuurlijke lasten, lasten van de profes -sional en lokale regeldruk.

jaarverslag 2008 | Staat van vermindering regeldruk

16

aangenomen moties 2008 over het regeldrukbeleid van het kabinet

1 Motie Blanksma - Van den Heuvel en Smeets met verzoek om voorstelspoedpro cedure Actal inzake toetsenamendement op administratieve lasten (29 515, nr. 228)

2 Motie Blanksma - Van den Heuvelmet verzoek om over te gaan opkwartaalrap portage over de gereali-seerde vermindering van de admini-stratieve lasten (29 515, nr. 229)

3 Motie Smeets en Blanksma - Van denHeuvel om aan de belevingsmonitoreen doelstelling te koppelen en na de macrometing hierover in een halfjaarlijkse voort gangsrapportageRegeldruk aan de Kamer te rappor teren (29 515, nr. 249)

4 Motie Smeets en Blanksma - Van denHeuvel om de wijziging van deDrank- en Horecawet uiterlijk in het najaar van 2008 in te dienen bijde Tweede Kamer (29 515, nr. 250)

5 Motie Blanksma - Van den Heuvel enSmeets om zo snel als mogelijk werkte maken van de adviezen omtrentde venstertijden van de commissie-Stedelijke Distributie, de commissie-Noordzij en de ervaringen vanSenterNovem teneinde een econo-misch efficiënte en een maatschap-pelijke bedrijfsvoering voor de detail-handel te bevorderen (29 515, nr. 255)

De wijze waarop het kabinet de verbreding vormgeeft en het verschil in tempo, voortgangen soli diteit van de verschillen de programma’s zijn zorgelijk. Niet alle bouwstenen die debeperking van de administratieve lasten voor bedrijven succesvol hebben gemaakt, zijn ophet brede terrein van de regeldruk aanwezig. Verder is de samenhang niet duidelijk tussende diverse initiatieven die het kabinet heeft ondernomen om de regeldruk te beperken.Actal meent dat de ministeriële stuur groep vermindering regeldruk het kabinetsbeleidbeter moet coördineren.

Actal ziet het volgende beeld bij de drie pijlers coördineren, meten en adviseren. In dithoofdstuk worden vervolgens ook belicht het Programma Vernieuwing Toezicht en dediverse commissies die het kabinet heeft ingesteld.

CoördinerenDe coördinatie en structuur bij de vermindering van opnieuw 25% administratieve lastenvoor be drijven is stevig verankerd bij de staatssecretarissen van Financiën en EconomischeZaken.8 De verantwoordelijkheid voor de vermindering van de administratieve lasten voorburgers, van de interbestuurlijke lasten en van de administratieve lasten van de professional ligtbij de staatssecre taris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Binnen het kabinetgelden op deze terreinen geen dwingende spelregels in de vorm van een nulmeting, nettoreductiedoelstellingen en lasten plafonds. Dit is een risico. Het is niet duidelijk welkeinstrumenten de coördinerende bewindsper soon heeft om voldoende voortgang op dit terrein te realiseren.

Het gebrek aan coördinatie en regie van het Rijk merken vooral de lokale overheden. Destaatsse cretarissen van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, van Financiën en vanEconomische Zaken hebben allen diverse programma’s en projecten om de lokale regel-druk te verminderen. Het is verwar rend voor gemeenten dat zij benaderd worden met verschillende rijksproducten, die onderling geen samenhang vertonen.9 Actal adviseert de verschillende initiatieven vanuit het Rijk richting gemeenten samen te voegen engemeenten per onderwerp één product aan te bieden.

MetenDe administratieve lasten voor bedrijven zijn opnieuw gemeten. Het kabinet stelt dat de adminis tratieve lasten voor bedrijven op de peildatum 1 maart 2007 8,8 miljard eurobedragen. De adminis tratieve lasten voor bedrijven als gevolg van subsidieregelingenbedragen 223 miljoen euro. De werkwijze bij de nieuwe nulmeting is een vooruitgang omdat het onderzoek rijksbreedis uitbe steed en de gegevens centraal worden opgeslagen. Tijdens het onderzoek voeldeActal zich echter genoodzaakt om te waarschuwen voor ongewenste effecten van de nieuwe aanpak. Actal wijst in het Advies methodiek en nulmeting administratieve lastenvan 27 maart 2008 op de effecten van: 1 De versmalling van de definitie van administratieve lasten.2 De repre sentativiteit van de nieuwe nulmeting. 3 De effecten van het langdurig ontbreken van admi nistratieve lastenplafonds bij de

departementen.


17

Het kabinet heeft in 2008 voldoende voorstellen verzameld om in 2011 het doel van25% minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers te realiseren

Het kabinet heeft voor de nieuwe meting een aantal nieuwe uitgangspunten gekozen eneen aantal technische correcties doorgevoerd. Zo duidt het kabinet de kosten van de infor-matie verplichtingen aan derden niet meer als administratieve lasten, maar beschouwt het kabinet deze kosten als overige nalevingskosten. Dat be tekent dat de aanpak van dezecategorie kosten onder een minder solide regime valt. Ook bestaat het gevaar dat de aan-sluiting gemist wordt bij de definitie die in Europees verband wordt gehanteerd. Om tot merkbaar minder regeldruk te komen, heeft Actal het kabinet op 8 december 2008geadvi seerd om de Tweede Kamer te rapporteren over de omvang, samenstelling en ont-wikkeling van de informatieverplichtingen aan derden. Ook heeft Actal geadviseerd om deinformatieverplichtingen aan derden hoe dan ook met netto 25% te beperken.

Een afbreukrisico van de meting met de peildatum 1 maart 2007 is ook dat op een grootaantal onderdelen geen volwaardige meting is uitgevoerd, maar uitsluitend een actualisa-tie van de cijfers. De kwaliteit en betrouwbaarheid van de gegevens kan voorts in gevaarkomen, omdat het aantal waarnemingen lager is dan de 5 waarnemingen die Actal heeftgeadviseerd. Een aantal departe menten heeft op eigen initiatief een additioneel onderzoeklaten doen.

Het kabinet heeft in de Voortgangsrapportage Regeldruk Bedrijven van november 2008 de nieuwe plafonds voor de administratieve lasten per departement gepubliceerd. Hetministerie van Finan ciën is de grootste veroorzaker van administratieve lasten voor bedrijven. Het betreft met circa ¤ 4 miljard bijna de helft van de administratieve lastenvoor bedrijven.


18

actalsymposium ‘goede voornemens voor het mkb’

Op 17 januari 2008 heeft Actal tijdenszijn symposium het rapport ‘Kleineonderne mers, hoge lasten’ aangebodenaan de staatssecretaris van EconomischeZaken. In het onderzoek zijn voor tweekleine ondernemers per levensfase deadministratieve lasten in 2007 vergele-ken met de lasten in 1998. De voorbeeld-bedrijven betroffen een broodjeszaak en een schildersbedrijf. Ook de starters-faciliteiten en overige nalevings kostenzijn onderzocht.

De staatssecretaris van EconomischeZaken heeft tijdens het symposium toe-gezegd dat voor werkgevers met minderdan tien werknemers een loonsomhef-fing wordt in gevoerd. De loonsomhef-fing betekent dat een werkgever éénbedrag per bedrijf of per werknemer

inhoudt en afdraagt aan de Belasting -dienst. Daardoor dalen de adminis -tratieve lasten voor deze bedrijven.

In het Advies Voortgangsrapportagesvermindering regeldruk van december2008 heeft Actal zijn teleurstelling geuitover het ambitieniveau dat het kabinetbij de in voering van de loonsomheffinglaat zien. In de Voortgangsrap portageRegeldruk Bedrijven staat dat het kabi-net een aantal concrete stappen wil zet-ten richting één loonsomheffing. Hetkabinet zegt echter alleen toe dat debesluitvorming over de volgende stap-pen in het voorjaar van 2009 wordtgepresenteerd.

Het ziet er niet naar uit dat de loon-somheffing gedurende deze kabinetspe-riode wordt ingevoerd.

De vermindering van de overige nalevingskosten, waarvoor de staatssecretarissen vanFinanciën en Economische Zaken verantwoordelijk zijn, komt moeizaam van de grond.Om de aanpak te ver snellen, heeft Actal in 2008 een onderzoek laten uitvoeren naar deoverige nalevingskosten van bestaande wetgeving. Dit initiatief was een vervolg op demeting uit 2006 en 2007 waarmee onder andere de methode die ontwikkeld is door Actal,voor het eerst werd uitgeprobeerd.10 Actal heeft op 30 mei 2008 het Advies over concepthandleiding nulmeting en overige nalevingslasten voor bedrij ven uitgebracht. Daarinstaat dat het ont breken van een nulmeting, een netto reductiedoel stelling en lastenpla-fonds op dit terrein een risico is. Een nulmeting maakt immers de besluitvor ming over deplafonds voor de overige nalevingskosten mogelijk, omdat bij nieuwe wet- en regel gevingde toenamen en afnamen consequent ex ante in beeld ge bracht kunnen worden. Ook is ergelegenheid om een reductieprogramma op te stellen voor de overige nalevingskosten inbestaan de wet- en regelge ving.

Het kabinet beperkt de meting tot 30 terreinen waarvan het bedrijfsleven heeft aan -gegeven dat de overige nalevingskosten onevenredig hoog zijn. De resultaten van eenmeting op 7 terreinen worden in het voorjaar van 2009 verwacht.

Het wordt voor het kabinet een krachttoer om in de voorjaarsrapportage van 2009 deuitkomsten van een kwalitatief goede meting én een solide pakket maatregelen te presen-teren waarmee de overige nalevingskosten voor bedrij ven merkbaar vermin deren.

Het kabinet heeft de administratieve lasten voor burgers niet opnieuw gemeten en ook geennieuwe reductie doelstelling vastgelegd.11 Bij de vermindering van de administratieve las-ten voor burgers heeft het kabinet wel vastgehouden aan het belang van de administratie-ve lastenplafonds. De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeftaan de Tweede Kamer gemeld dat de administratieve lasten in 2011 zijn teruggedrongenmet circa 29% in tijd en 25% in kosten ten opzichte van de meting uit 2002.

Zowel bij de interbestuurlijke lasten als administratieve lasten van de professional ontbrekenvolledige metingen. Op 27 januari 2009 heeft de staatssecretaris van Binnenlandse Zakenen Koninkrijksrelaties een brief over de vermindering van regeldruk en een publicatieover de adminis tratieve lasten van de professionals aan de Tweede Kamer aangeboden. Het boekje bevat een be schrijving van de administra tieve lasten van de wijkagent, bevel-voerder brandweer, officier van Justitie, rechercheur, direc teur basisschool, VMBO vakdo-cent elektra, lerares basisschool, MBO docent SPW, verzorgen de, huisarts, verpleegkundigeziekenhuis, inkomensconsulent, medewerker serviceteam sociale verzekeringsbank. Ookbevat het boekje een korte opsomming van verbeter initiatieven. De metingen van dezeadministratieve lasten en de beleving zijn nog niet beschikbaar.


19

onvolledige rapportage van toenamen en afnamen

Uit de voortgangsrapportages kan nietworden afgeleid wat de huidige admini-stratie ve lastendruk is en hoever dereductie is gevorderd. Het kabinet pre-senteert met name voorstellen die deadministratieve lasten doen dalen. Hetis ook van belang om inzicht te hebbenin de toenamen van de administratieve

lasten. De reductiedoelstelling van 25%is een nettodoelstelling. Actal meent dathet kabinet inzicht moet geven in alletoe- en afnamen van administratievelasten met daarbij vermeld hoever dedeparte menten nog verwijderd zijn vanhun reductiedoelstelling.

Actal heeft op 4 februari 2009 aan de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken enKoninkrijks relaties zijn standpunt gezonden over de brief van 27 januari 2009. Actal vindtde coördinatie bij de beperking van de administratieve lasten van de professional onvol-doende. Binnen het kabinet gelden geen dwingende spelregels voor de vermindering vande administratieve lasten voor de professional. Het kabinet heeft geen volledige nulme-ting, geen netto reductiedoelstellingen en geen lastenplafonds. Onduidelijk is welke ande-re instrumenten de staatssecretaris van Binnenland se Zaken en Koninkrijks relaties zalinzetten om de beperking van de regeldruk van de professional te laten slagen.

Actal kijkt met veel belangstelling uit naar de initiatieven van andere bewindslieden. Zoheeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een eigen reductiedoelstellingop de administra tieve lasten van OCW-instellingen van 25%. Het departement legt voor-stellen met gevolgen voor die administratieve lasten voor advies aan Actal voor. Ook steltActal het bijzonder op prijs dat de minister voor Jeugd en Gezin enkele dossiers met effec-ten voor de professional heeft voorgelegd. Deze initiatieven verdienen navolging.

De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties meldt de TweedeKamer op 27 januari 2009 voorts dat de meting van interbestuurlijke lasten in de afron-dende fase is. Zij kondigt aan dat die gegevens samen met het plan van aanpak verminde-ring interbestuurlijke lasten in maart 2009 aan de Tweede Kamer worden aangeboden. Dit plan van aanpak verschijnt terwijl het kabinet op de helft van zijn termijn is.

Programma Vernieuwing Toezicht Het kabinet wil een vermindering van 25% van de toezichtslasten vanuit rijksinspectiesrealiseren. Dit onderdeel van de aanpak wordt gecoördineerd door de Inspectieraad vanuithet Programma Vernieuwing Toezicht. Het gaat hier niet om een integrale aanpak van alletoezichtslasten, maar om de aanpak van de toezichtslasten in een aantal domeinen. Dezedomeingerichte aanpak past in de door Actal gepropageerde visie dat de overheid zichmoet verplaatsen in de doelgroepen van het beleid. Dit is extra belangrijk voor toezicht,omdat het hier vaak gaat om een direct contact tussen de overheid en burgers/bedrijven.Helaas heeft de doelstelling om toezichtslasten met 25% te verminderen alleen betrekkingop bedrijven.

De Inspectieraad richt zich vooral op toenemende samenwerking tussen inspecties en legtmeer na druk op risicogericht toezicht. Dit kan deels binnen de huidige kaders van de rijks-inspecties worden gerealiseerd. Daarnaast is er veel te winnen door samenwerking metgemeenten, provincies en waterschappen te bewerkstelligen. Ook is het van belang om inbeleid en regelgeving na te denken over de organisatie van het toezicht.


20

reactie op actaladviezen

Op verzoek van de vaste commissie voorBinnenlandse Zaken en Koninkrijks -relaties heeft staatssecretaris Bijleveldop 27 januari 2009, mede namens destaatssecretaris van Financiën en destaatssecretaris van Economische Zakengereageerd op het Actaladvies van

december 2008. Actal vindt het vanbelang en stelt het op prijs als het kabinet consequent reageert op deActaladviezen. Dit houdt niet alleenActal scherp, maar komt ook deverinner lijkingsdoelstelling en de reductiedoelstellingen ten goede.

Om departementen ertoe te bewegen de lasten van het toezicht in beeld te brengen heeftActal medio juli 2008 het element toezicht in het vierde toetscriterium geïntroduceerd: ‘Is gekozen voor een uitvoering en toe zicht met minimale administratieve lasten?’.Hiermee wil Actal stimuleren dat in de beleidsvorming wordt nagedacht over de wijze vanhandhaving en toezicht en dat de adminis tratieve lasten van het toezicht expliciet inzich-telijk worden gemaakt in de toelichting bij wetgeving. Van departemen ten wordt ver-wacht dat zij bij voorgenomen wet- en regelgeving de effecten van de handhaving van wet-en regelgeving op de administratieve lasten van burgers en bedrijven expli ciet in beeldbren gen, zoeken naar minder belastende alternatieven en voor het minst belastende alter-natief kiezen. Het is nog te vroeg om een conclusie te trekken over de resultaten van hetge wijzigde vierde crite rium.

Commissies Ten behoeve van de vermindering van regeldruk van bedrijven heeft het kabinet diversecommis sies in het leven geroepen. De ‘Commissie Dekker’ en de ‘Commissie Noordzij’waren door het kabinet ingesteld om een fundamentele verkenning te maken van respec-tievelijk de bouw- en de transportsector. Deze commissies hebben in 2008 gerapporteerd.Beide rapporten leveren nuttige informatie op over de regelgeving in de onderzochte sec-toren en hoe hiermee in de praktijk wordt omgegaan. Met de aanbevelingen van de com-missie Dekker in de hand gaat het kabinet verder onderzoek uitvoeren en pilots starten.De kabinetsreactie op het advies van Commissie Noordzij en het actieplan voor de eerste15 knelpunten is op 13 februari 2009 naar de Tweede Kamer verzonden. De RegiegroepRegeldruk en het ministerie van Verkeer en Waterstaat hebben Actal begin 2009 verzochtover deze kabinetsreactie advies uit te brengen.

Voorts heeft het kabinet een Commissie Regeldruk Bedrijven ingesteld. Deze commissieonder voorzitterschap van de heer Wientjes heeft van het kabinet drie functies gekregen:een beoorde lingsfunctie, een initiërende functie en een ambassadeursfunctie. Deze com-missie kan zich bij voorbeeld uit spreken over het politieke doel van regelgeving.

Conclusie over de staat van de vermindering van regeldrukActal concludeert dat het kabinet op de goede weg is met de vermindering van de regel-druk. In 2008 heeft het kabinet voldoende voorstellen vergaard waarmee in 2011 de doel-stelling van 25% minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers gehaald kanworden.

Bij de vermindering van de overige nalevingskosten voor bedrijven, van de interbe-stuurlijke lasten en de lasten van de professionals is de voortgang minder voorspoedig. Het is van groot belang dat het kabinet in 2009 deze componenten van de verminderingvan de regeldruk een sterke impuls geeft.


22

23

3 Advisering voorgenomen regelgeving

InleidingActal spant zich in om bij de totstandkoming van regelgeving te komen tot een vormge-ving met zo min mogelijk administratieve lasten voor bedrijven en burgers. Als Actal overeen dossier een ad vies uitbrengt, wordt het volgende toetsingskader toegepast: 1 Zijn de te verwachten administratieve lasten gekwantificeerd en is de berekening daar-

van vol doende onderbouwd?2 Is er voldoende aandacht besteed aan alternatieven, die mogelijk minder administratie-

ve lasten voor het bedrijfsleven en voor burgers opleveren?3 Is er binnen het doel van de regeling gekozen voor het minst belastende alternatief?4 Is gekozen voor een uitvoering en toezicht met minimale administratieve lasten?12

In dit hoofdstuk worden de ontwikkelingen bij de advisering over voorgenomen regel -geving toege licht.

Ervaringen bij adviezen in 2008In 2008 is het aantal dossiers dat Actal heeft behandeld ongeveer gelijk gebleven aan hetaantal dat Actal in 2007 heeft afgedaan. Ook zijn er geen noemenswaardige wijzigingen inde verdeling van de doelgroepen bij de dossiers waarbij Actal een advies heeft uitgebracht.

Overzicht dossiers 2008

Dossiers met formeel advies 47Dossiers zonder formeel advies 151Totaal aantal behandelde dossiers 198

Overzicht doelgroepen van dossiers met advies 2008

Administratieve lasten bedrijfs leven en burger 14Administratieve lasten bedrijfs leven 20Administratieve lasten burger 6Administratieve lasten instel lingen 4Administratieve lasten bedrijfsleven, burgers en instellingen 2Administratieve lasten bedrijfsleven en instellingen 1

jaarverslag 2008 | Advisering voorgenomen regelgeving

24

100%

2004

2005

2006

2003

2008

2007

80%

60%

40%

20%

0%

Niet indienen

Niet indienen, tenzij

Indienen, nadat

Indienen

Overzicht dossiers 2008

Ja-adviezen 23Ja, nadat-adviezen 15Nee, tenzij-adviezen 8Nee-adviezen 0Overig 1Totaal aantal adviezen 47

Figuur ontwikkeling in dictums 2003 - 2008 13

Actal constateert dat er wijzigingen zijn in het dictum van de adviezen. In de periode 2003tot 2006 zag Actal een voortdurende verbe tering van de afweging van de administratievelasten. In 2007 is het aantal negatieve adviezen toegeno men. In het Jaarverslag 2007 noem-de Actal dit een zorg wekkende trendbreuk. Deze trendbreuk is in 2008 hersteld. In 2008heeft Actal geen enkel advies met een volledig negatief dictum uitgebracht.

Advisering voorgenomen regelgeving | jaarverslag 2008

25

In 2008 heeft Actal de meeste adviezen uitgebracht aan het ministerie van EconomischeZaken, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en het ministerie vanVerkeer en Water staat. Actal heeft bijvoorbeeld negen adviezen gezonden aan de bewinds-lieden van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zes adviezen hadden een positief dictum. De minister van Sociale Zaken en Werk gelegenheid heeft op verzoekvan de Tweede Kamer Actal om een advies gevraagd over de eenduidige loonaangifte,zoals die werd voorge steld in het wets voorstel Overige fiscale maatregelen. Aan het wets-voorstel kleefden de nodige onduidelijkheden waardoor Actal adviseerde deze eerst op tehelderen alvorens het wetsvoorstel in te dienen. De Tweede Kamer plaatste ook de nodigekritische kanttekeningen bij het wetsvoorstel. Het kabinet heeft daarop het wetsvoorstelaangepast. De inwerkingtreding van de eenduidige loon aangifte moet hierdoor bij eenafzonderlijk koninklijk besluit worden bepaald. Het kabinet hanteert bij het koninklijkbesluit een voorhangprocedure met blokkerende werking waarbij Actal om advies zalworden gevraagd. Het kabinet heeft de kritische kanttekeningen ter harte genomen. In een pilot wordt getest of de eenduidige loonaangifte goed gaat werken en of de beoogdevermindering van de administratieve lasten inderdaad gerealiseerd gaat worden.

In 2008 heeft Actal ook de minister en staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat negenadviezen gestuurd. Zeven van de negen adviezen waren positief. Een aantal dossiers hier-van heeft positieve gevolgen voor de vermindering van de administratieve lasten voor burgers en bedrijven. Deze dos siers hadden onder meer betrekking op de versoepeling vande keuringsverplichting bij het verlen gen van de gehandicaptenparkeerkaart, de invoeringvan de mogelijkheid tot het digitaal schorsen van een kentekenbewijs en de zogenaamdeontkoppeling van het kentekenbewijs en de kenteken plaat.

Een aantal dossiers van Verkeer en Waterstaat waarover geadviseerd is, heeft een forse stijging van de (eenmalige) administratieve lasten voor burgers en/of bedrijven als gevolg.Deze voorge nomen wet- en regelgeving heeft onder meer betrekking op de invoering vande boordcomputer taxi en de kilometerprijs. Een ander dossier dat in het oog springt, is het Beleidsvoornemen kilo meterfraude. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft op22 september 2008 om advies gevraagd over dit beleidsvoornemen waarmee wordt beoogdde fraude door middel van het terugdraaien van kilometertellerstanden tegen te gaan.

Het ministerie van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer en het pro-jectministerie voor Wonen, Wijken en Integratie zijn voorbeelden van departementen diein 2008 weinig voorge nomen wet- en regelgeving aan Actal hebben voorgelegd. Door hetvan kracht worden van nieuwe regelgeving zoals het Activiteitenbesluit, de nieuwe WetRuimtelijke Ordening en het Gebruiksbe sluit én de nieuwe wijze van registreren vanreducties in administratieve lasten, heeft het departe ment de doelstelling van 25% minderadministratieve lasten al bijna behaald. Grote, nieuwe reduc tievoorstellen zijn niet gedaanin 2008. Op dit moment is het ministerie van Volks huisvesting, Ruim telijke Ordening enMilieubeheer gestart met een nieuw programma dat zich richt op verbreding naar regel-druk. Fundamentele onderzoeken naar bijvoorbeeld keuringen, registratie- en rapportage-verplichtingen, leiden in de komende jaren mogelijk tot nieuwe reductievoorstellen zowelvoor administratieve lasten als voor inhoudelijke nalevingsverplichtingen.

Sinds 2006 toetst Actal ook de voorgenomen toezichthouderregels van De NederlandscheBank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Formeel worden de dossiers vanbeide toezicht houders voorgelegd via het ministerie van Financiën. Actal adviseert danook in eerste aanleg aan de minister van Financiën over de toezichthouderregels vanzowel DNB als AFM. Actal heeft het afgelopen jaar slechts één dossier getoetst van deAFM, de ‘Nadere regeling shortselling’.

Het ministerie van Financiën legt het toezicht en de uitvoering zoveel mogelijk vast inde departe mentale wetgeving. Toezichthouders hebben daardoor veel minder noodzaakom zelf nog nadere regels te stellen. Hierdoor is het aanbod van dossiers van AFM en DNBzeer beperkt gebleven. De aanpak zorgt er verder voor dat AFM en DNB al vanaf de begin-fase in een wetgevingsproces zijn betrokken. Het ministerie van Financiën borgt daarmeeook de administratieve lasten van het toe zicht en de uitvoering al in een vroeg stadium inhet wetgevingsproces. Actal ziet grote voordelen in een dergelijke opzet, omdat het voorhet bereiken van minimale toezichtslasten nodig is dat ook bij de ontwikkeling van nieuwbeleid en nieuwe regelgeving wordt nagedacht wat dit betekent in termen van toezicht,uitvoering en handhaving.

jaarverslag 2008 | Advisering voorgenomen regelgeving

26

communicatie

De werkzaamheden van Actal vereisenvoortdurend overleg met belanghebben-den binnen de rijksoverheid en lokaleoverheden, parlement, werkgevers -organisaties en andere doelgroepen.Actal heeft in 2008 drie expertpanelsgeorganiseerd over de volgende onder-werpen:

- Afschaffen AO/IC van de NederlandseZorgautoriteit. - Wet Kilometerprijs. - Bewaar- en weggooiverplichtingenvoor het midden- en kleinbedrijf.Het aantal bezoeken bedrijven en burgers is in 2008 beperkt gebleven tot drie.

4 Advies over strategie

InleidingIn dit hoofdstuk komen de strategische adviezen aan de orde die Actal in 2008 heeft uit -gebracht of voorbereid. Het betreft de strategische adviesaanvragen en de thematischestrategische adviezen.

Strategische adviesaanvragenIn 2008 heeft Actal twee adviesaanvragen ontvangen. De minister van Justitie stuurde op19 febru ari 2008 de Adviesaanvraag Integraal afwegingskader beleid en wetgeving. Destaatssecretaris van Financiën en de staatssecretaris van Economische Zaken zonden op 13 oktober 2008 de Ad viesaanvraag bronnen van regeldruk.

Integraal afwegingskader beleid en wetgevingIn de loop van jaren is een wirwar van tientallen instrumenten en toetsen ontstaan om de kwaliteit van regelgeving te verbeteren. Deze situatie is ineffectief en onoverzichtelijk.De minister van Justi tie heeft daarom het initiatief genomen tot de ontwikkeling van eengeïntegreerd afwegingskader dat inzicht biedt in de verschillende effecten van regelge-ving. Hij streeft er naar op die manier tege moet te komen aan de wens om meer samen-hang aan te brengen in de bestaande instrumenten en procedures, om zo het effect daar-van te vergroten en de ermee gepaard gaande bureaucratie terug te dringen. In de nota‘Vertrouwen in wetgeving’ van 6 oktober 2008 gaat hij in op de invoe ring van een inte-graal afwegingskader voor beleid en wetgeving:14

‘Door brede toepassing van het kader zullen in het proces van besluitvorming overnieuw beleid en wetgeving vragen van toepasbaarheid van alternatieven, effectiviteit, uit-voerbaarheid en kosten van naleving en handhaving een centrale rol spelen. Aandachtvoor effecten (baten en lasten van regelgeving) wordt daarmee onderdeel van het normalebeleidsproces, waardoor de noodzaak van externe adviescolleges om hierop toezicht tehouden, zoals het Adviescollege toetsing adminis tratieve lasten (Actal) vervalt. Het stre-ven is dat Actal aan het eind van deze kabinetsperiode kan worden opgeheven.’

Vooruitlopend op het verschijnen van de nota ‘Vertrouwen in wetgeving’ heeft de ministervan Jus titie in februari 2008 een adviesaanvraag aan Actal voorgelegd. Hij verwijst daarinnaar de uitdruk kelijke rol die het kabinet Actal heeft toegekend bij de ontwikkeling eninvoering van het afwegings kader. Het kabinet ziet deze rol graag ingevuld door directebetrokkenheid van Actal bij de verdere uitwerking van het kader (via deelname aan deinterdepartementale werkgroep) en via periodieke adviesaanvragen over tussenproductenin het traject.

Op 12 juni 2008 heeft Actal het Advies over de opzet van het integraal afwegingskaderbeleid en wetgeving uitgebracht. Omdat het bij de ontwikkeling van het integraal afwe-gingskader niet zozeer gaat om de ontwikkeling van een nieuwe toets, maar om de inte-gratie en afstemming van bestaan de toetsen, heeft Actal ter voorbereiding op dit advies

28

29

het Praktijkonderzoek regeldruktoetsen uit gevoerd. Aan de hand van zes wetsvoorstellenis de praktijk van de bestaande regeldruktoetsen onderzocht. Mede op basis hiervan heeftActal geadviseerd om het integraal afwegingskader in te richten als een systeem van zoge-heten Regulatory Impact Assessments. Hierbij worden alle sub stantiële gevolgen in beeldgebracht en worden ook relevante alternatieven doorgerekend, inclusief het zogenaamdenulalternatief, waarbij er geen maatregelen worden getroffen.

Voorts vindt Actal het belangrijk om meer focus aan te brengen in het integraal afwegings-kader. Daarvoor moet een onderscheid gemaakt worden tussen twee categorieën van toet-sen. De eerste categorie gaat over conformiteit met hoger recht en wetstechnische eisenuit de Aanwijzingen voor de regelgeving. De tweede categorie betreft beleidsinhoudelijkeafwegingen. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een kosten-baten afweging, waaronderde administratieve lasten, andere bedrijfsef fecten, milieu-effecten. Toetsen uit de eerstecategorie moeten altijd worden uitgevoerd. Toetsen uit de tweede categorie ontlenen hunnut vooral aan het politieke belang dat eraan wordt gehecht. Bij de tweede categorie kanvolgens Actal daarom een focus worden aangebracht door onderwer pen en wetgevings-programma’s die prioriteit hebben binnen het coalitieakkoord, in het integraal afwegings-kader op te nemen. De afweging met het kader gaat over de speerpunten die het kabinetmet zijn coalitieakkoord wil bewerkstelligen.

Tot slot heeft Actal de minister van Justitie geadviseerd rekening te houden met de succes-factoren uit de aanpak van administratieve lasten en de randvoorwaarden uit evaluatiesvan buitenlandse impactsystemen.

Actal maakt zich zorgen over het gebrek aan ambitie en voortgang bij de totstandkomingvan het kader. In 2009 voert het ministerie van Justitie een pilot uit op basis van een ontwerp integraal afwegingskader. Het is nog niet bekend hoe de minister van Justitie het Actaladvies daarin heeft verwerkt. Actal heeft ook nog geen vervolgadviesaanvragenontvangen.

Bronnen van regeldrukHet kabinet heeft Actal op 13 oktober 2008 om advies gevraagd over de herkomst vanregeldruk. Het kabinet wil inzicht in de verschillende bronnen van regeldruk inclusiefzelf regulering door het bedrijfsleven. Het kabinet vraagt Actal om in het kader van devormgeving en uitvoering van een merkbare aanpak van de regeldruk voor bedrijven tebezien hoe omgegaan kan worden met de regeldruk die het bedrijfsleven zichzelf oplegtals alternatief voor overheidsregulering. Het is daarbij van belang om de verschillende,

Advies opzet integraal afwegingskader beleid en wetgeving Vervolg

Het integraal afwegingskader inrichten als een systeem van GeenRegulatory Impact AssessmentsMeer focus aanbrengen in het integraal afwegingskader door een Geenkeuze te maken welke effecten in dit kader moeten worden getoetst.Een grondige analyse maken van de opzet en de werking van de Geen bestaande toetsen en zonodig de opzet en werking te verbeteren.In het integraal afwegingskader de nuloptie opnemen als eerste Geen alternatief dat moet worden overwogen.De infrastructuur voor de administratieve lasten ook opbouwen Geenvoor het integraal afwegingskader.

Advies over strategie | jaarverslag 2008

30

buiten de huidige regeldrukprogramma’s vallende bronnen van regeldruk te benoemenalvorens te bezien hoe deze kunnen worden teruggedrongen. Actal is momenteel in over-leg met het kabinet teneinde deze adviesaanvraag te operationaliseren.

Thematische strategische adviezenActal brengt ook strategische adviezen over een bepaald thema uit. Actal formuleert zonodig voor afgaand aan dit type advies een onderzoeksvraag, die aan een extern bureauwordt voorgelegd. Hierna volgt een weergave van de ontwikkelingen uit 2008.

SubsidiesActal heeft in 2008 twee keer geadviseerd over subsidiekaders, die de administratieve las-ten van subsidieregelingen aanzienlijk kunnen verlichten. In april 2008 was het Actal -advies ronduit positief over het Kaderbesluit EZ-subsidies. In oktober 2008 heeft Actalgeadviseerd over een tussenrap port met betrekking tot de inhoud van het Rijksbreedkader Financieel beheer subsidies. Actal is even zeer positief over de gevolgen hiervan voorde administratieve lasten, maar wijst op enkele noodzakelijke randvoorwaarden. Zo dientde overgang van een generieke verantwoordingsplicht naar een systeem van steekproefs-gewijze controle vergezeld te gaan van hoge en consequent opgelegde sancties. Dit houdtook in dat overheidsorganisaties informatie uitwisselen over frau derende bedrijven omgericht te kunnen controleren. Actal is ook voorstander van de verankering van het Rijks -brede subsidiekader in een wet. Verder bepleit Actal de toepassing van de lex silencio bijde aanvraag van rijkssubsidies.

Vaste verandermomentenMet belangstelling heeft Actal kennisgenomen van de brief van 3 november 2008 overvaste ver andermomenten.15 Het kabinet introduceert de vaste verandermomenten alsgevolg van klachten van bedrijven en instellingen over de frequente wijziging van regel -geving of nieuwe regelgeving gedurende het jaar. Bedrijven en instellingen klagen ookover de vaak beperkte voorbereidingstijd. Het kabinet lanceert met de vaste verander -momenten samen met de mini male invoeringstermijn een kansrijke werkwijze om deregeldruk te beperken. Op 20 november 2008 heeft Actal een ad vies uitgebracht over devaste verandermomenten om het effect van de werkwijze te verhogen en te bespoedigen.

Actal vindt het van belang dat het kabinet inzicht biedt in de daadwerkelijke betekenisvan de werk wijze. Hoe vaak is van een vast verandermoment en de minimale invoerings-termijn afge weken en op basis van welke uitzonderingsgrond? Wat betekenen een vastverandermoment en de minimale invoeringstermijn kwantitatief voor de verminderingvan regeldruk?

Verder heeft Actal geadviseerd de reikwijdte van de invoering van de vaste verander-momenten te verbreden door de werkwijze toe te passen bij alle regelgeving (óók ministe-riële regelingen), bij alle doelgroepen en bij beleidsregels. Tenslotte heeft Actal de ledenvan de Tweede Kamer geadvi seerd bij de indiening van initiatiefwetsvoorstel len en amen-dementen vaste verandermomenten en een minimale invoeringstermijn toe te passen.

Lex silencioDe staatssecretaris van Economische Zaken heeft mede namens de minister van Justitie op3 december 2008 de Tweede Kamer een brief aangeboden over de lex silencio.16 Het kabi-net stelt daarin voor om de lex silencio toe te passen op 24 vergunningstelsels. Op verzoekvan het parle ment heeft Actal op 16 februari 2009 geadviseerd om de lex silencio bredertoe te passen door alleen het criterium van gerede kans op grote onomkeerbare schade tehanteren.

jaarverslag 2008 | Advies over strategie

32

jaarverslag 2008 | Advies over strategie

BewaarplichtIn 2008 voerde Actal onderzoek uit naar de gevolgen van de verschillende bewaar- en weg-gooiver plichtingen voor met name het midden- en kleinbedrijf. E-Law@Leiden stelde inopdracht van Actal een uitvoerig rapport samen waarin alle voor het midden- en kleinbe-drijf relevante bewaar- en weg gooiverplichtingen zijn opgenomen. Uit deze inventarisatieblijkt dat er zeer veel verschillende ver plichtingen bestaan en dat lang niet altijd duidelijkis wat de ratio van de verplichting is. Ook is vaak onduidelijk op welke grond een bewaar-termijn is vastgesteld. In ver volg op het onderzoek van de Universiteit Leiden heeft EIM inopdracht van Actal de kwantitatieve gevolgen onderzocht voor een individuele onderne-mer. Uit dit onderzoek – waarbij is uitgegaan van een schildersbedrijf en een broodjeszaak– blijkt dat er met het voldoen aan alle bewaarplichten behoorlijk hoge kosten ge moeidzijn. Actal zal in 2009 verder gevolg geven aan de resul taten van deze onderzoeken.

ICTHet kabinet heeft al jaren grote ambities bij de verlaging van de administratieve lastendoor het slimme gebruik van ICT. Actal ondersteunt de gedachte dat ICT-toepassingenkunnen helpen bij een verbetering van service door de overheid en het verminderen vande administratieve lasten. De effecten voor de administratieve lasten voor bedrijven enburgers van ICT-projecten zijn in het verleden wel als reducties opgevoerd, maar warenniet of slechts ten dele kwantitatief onderbouwd. De resultaten bij grote ICT-reductievoor-stellen, zoals het op gestandaardiseerde wijze uitwisselen van geaggregeerde bedrijfsinfor-matie met XBRL, vielen in de praktijk vaak tegen en de ver wachte lastenreductie werdgeheel niet of pas veel later gerealiseerd. Die vrijblijvendheid past niet goed bij de kwanti-tatieve en vooral ook merkbare doelstelling die het kabinet nastreeft. Er is in het verle-den te eenvoudig aangenomen dat de regeldruk door toepassing van ICT vanzelfsprekendvermin dert. Om die reden verwelkomt Actal de ontwikkeling van het ICT-beoordelings -kader waarmee een leidraad wordt geboden voor het in kaart brengen van de kwantitatie-ve effec ten voor de administra tieve lasten van ICT-projecten.

In het Advies Voortgangsrapportages vermindering regeldruk van 8 december 2008heeft Actal het kabinet geadviseerd de effecten voor de administratieve lasten voor bedrij-ven en burgers van de in deze voortgangsrapportages opgevoerde ICT-reducties alsnog inkaart te brengen volgens het ICT-beoordelingskader en deze reductieplannen voor adviesaan Actal voor te leggen. In zijn reac tie is het kabinet niet op dit adviespunt ingegaan.

Actal ziet voorts graag dat versterkte regie, zoals het kabinet met het NationaalUitvoeringspro gramma dienstverlening en e-overheid (NUP) nastreeft, leidt tot meer aan-dacht voor en coördinatie bij het in de markt zetten van ICT-toepassingen die administra-tieve lasten verlichten.

Actal heeft in een casestudy onderzocht of de werkwijze bij de vermindering van admini-stratieve lasten bij voorgenomen wet- en regelgeving, ook één-op-één kan worden toege-past op reductie voorstellen in de vorm van ICT-projecten. Daarvoor heeft Actal het projectHoreca1 van de ge meente Amsterdam gekozen, waarmee één integrale aanvraag voordiverse horecavergunningen binnen de gemeente Amsterdam wordt gerealiseerd. Uit decasestudy blijkt dat de effecten van ICT-projecten voor de administratieve lasten ex anteen ex post goed in kaart gebracht kunnen worden. Actal heeft de resultaten van dit onder-zoek gedeeld met de ambtelijke werkgroep die het ICT-beoordelingskader heeft voorbe-reid. Actal meent dat de toepassing van de beproefde meet methodiek en het ICT-beoorde-lingskader er uiteindelijk toe leidt dat de overheid transparanter wordt over de effectenvan hun voorgenomen ICT-pro jecten. ICT-projecten van de overheid worden daar mee zelf ook afrekenbaar op de realisatie van merkbare administratieve lastenver lichting voorburgers en bedrijven.

Advies over strategie | jaarverslag 2008

33

Dienstverlening publieke uitvoeringsorganisatiesHet doel van het verkennende onderzoek naar de dienst verlening door publieke uitvoe-ringsorgani saties was het nagaan of en hoe verbetering van deze dienstverlening leidt toteen vermindering van regeldruk bij bedrijven, burgers en professionals. Dit onderzoek isin juli 2008 van start gegaan en in het voorjaar van 2009 afge rond. De in het onderzoekonderzochte verbeteringen van dienst verlening zijn uiteindelijk te onder scheiden in viercategorieën die een sterke onderlinge samen hang vertonen: de cliënt centraal, slimmertoezicht, de manier waarop informatie wordt verzameld en de wijze waarop informatiewordt verstrekt. Uit het onderzoek is gebleken dat de verbetering van dienstverleningpositieve ge volgen heeft voor de vermindering van regeldruk. De mate waarin regeldrukkan worden vermin derd, hangt af van vier factoren: wetgeving en prestatiecontracten, desamenwerking met het kerndepartement, de samenwerking met de doelgroep(en) en demogelijk heden van de interne organisatie om deze te verbeteren. Actal gaat in 2009 verderaan de slag met de uitvoering van wet- en regelgeving en blijft aandacht vragen voor deadministratieve lasten en regeldruk die in deze schakel kunnen ontstaan.

nederlandse zorgautoriteit

Sinds 2006 is Actal in contact met deNederlandse Zorgautoriteit over debeperking van de regeldruk in de zorg.De Nederlandse Zorgautoriteit wil met het project WALZ (WegnemenAdministratieve Lasten Zorgautoriteit)de bureaucratie van toezicht op demarktpartijen te verminderen. Geblekenis dat de regeling AO/IC een groot deelvan de administratieve lasten veroor-zaakt. Op 17 juni 2008 heeft deNederlandse Zorgautoriteit Actal adviesgevraagd over de gevolgen voor deadministratieve lasten, randvoorwaar-den en de termijn bij afschaffing van de regeling.

Om tot een door de stakeholdersgedragen advies te komen, heeft Actalmeerdere overleggen met de verschil-lende betrokken koepelorganisatiesgevoerd. Ook heeft Actal een expert-meeting georganiseerd. In het adviesvan 17 juli 2008 staan de volgende rand-voorwaarden. 1 Stabiele en transparante product-

structuur. 2 Certificering van de validatie module

DBC’s (via de zogenaamde ‘grouper’waardoor ex-post niet meer getoetsthoeft te worden of de juiste behan-deling aan een bepaalde diagnose isgekoppeld).

3 Uitbreiding van het risicodragendedeel van de ziekenhuisproductie (het B-segment).

4 Jaarrekening inclusief de bestuursver-klaring als verantwoordingsdocumentmet een tolerantienorm van 1%-tole-rantie over de gefactureerde massa.

5 Duidelijkheid verschaffen over wan-neer controle op de rechtmatigheidgerechtvaardigd is (bijvoorbeeld hethanteren van de bestaande fraude -regeling).

Daarnaast heeft Actal er op gewezen datde zorgsector de voorgestelde reductievan 32 miljoen euro door afschaffing vande regelingen wellicht niet merkt. Hetvoeren van een administratie en de con-troles daarop zijn immers onderdeel vaneen standaard bedrijfsvoering en vallenniet weg als de wettelijke verplichtingvervalt. Bij het afschaf fen van de rege-ling is dan ook van groot belang om devermindering van regeldruk daadwerke-lijk merkbaar te maken. Inmiddels heeftde minister van Volksgezondheid,Welzijn en Sport in zijn reductiepro-gramma vermeld dat hij de afschaffingvan de regelingen AO/IC als één van degrote reducties ziet. De NederlandseZorgautoriteit zal de adviespunten vanActal betrekken bij afschaffen van deregeling.

5 Vooruitgang lokaal

2008 is een belangrijk jaar geweest voor de vermindering van de lokale regeldruk. De nul-meting van lokale administratieve lasten voor de burgers en bedrijven is afgerond. Hetbetreft een meting van 40 producten voor administratieve lasten voor burgers en 45 pro-ducten voor bedrijven. De keuze voor een beperkte meting maakt dat een extrapolatie vande onderzoeksgegevens nood zakelijk was. Het eindresultaat van het onderzoek is dat detotale de administratieve lasten voor burgers uit lokale regelgeving, na extrapolatie, circa10,6 miljoen uur en 23 miljoen euro bedragen. Bedrijven hebben circa 101 miljoen euroadministratieve lasten (na extrapolatie). In het rapport staat ook een beslisboom als raam-werk voor systematische reductie van administratieve lasten.

In 2007 en 2008 hielp de Taskforce Wallage gemeenten om een versnelling aan te brengenin het verminderen van de administratieve lasten voor burgers en bedrijven. DezeTaskforce heeft eind 2008 een Najaarsoffensief ingezet, omdat de Taskforce nog veel mogelijkheden voor verbetering zag. Eind 2008 is het bestaan van de Taskforce beëindigd.

Het kabinet heeft vouchers beschikbaar gesteld aan gemeenten die de lokale regeldrukwillen ver lichten. Met deze vouchers konden gemeenten externe hulp inroepen om degemeentelijke admi nistratieve regeldruk in kaart te brengen en aan te pakken. Er was 4,5 miljoen euro beschikbaar aan vouchers die ingezet kunnen worden om plannen temaken voor het verminderen van de admi nistratieve lasten voor het bedrijfsleven.Daarnaast is er 2 miljoen euro beschikbaar voor vouchers voor burgers. SenterNovemheeft de regeling uitgevoerd. De eindrapporten van deze onderzoeken bij gemeenten heeftSenterNovem gepubliceerd op zijn website.

2009 wordt het jaar van de implementatie en het uitwisselen van de best practises.

Actal heeft de afgelopen jaren steeds meer aandacht gegeven aan regeldruk en administra-tieve lasten bij medeoverheden. Zeker gemeenten zijn een belangrijke uitvoerder van rijks-regelgeving en voor burgers en bedrijven vaak het eerste aanspreekpunt. Om tot merkbaarminder regeldruk te komen is de inzet van gemeenten van groot belang. Bij de aanpassingvan het Instellingsbesluit in 2008 heeft het kabinet onze adviestaak voor gemeenten gefor-maliseerd. Actal is ingesteld om een cultuuromslag bij regelgevers te bewerkstellingen. Dit is ook het doel bij de lokale adviestaak: zor gen voor een cultuuromslag bij medeover-heden. Actal concentreert zich op gemeenten. De regel druk die provincies veroorzaken, isgeringer.

Vanaf de zomer 2008 heeft Actal na overleg met onder andere de Regiegroep Regeldruk,het mi nisterie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de VNG en SenterNovemde nieuwe ad viestaak ingevuld. Actal zal effectief zijn wanneer uitgebrachte adviezengeneriek toepasbaar zijn. De adviezen zullen dus meer het karakter van strategische advie-zen hebben in plaats van advie zen over voorgenomen regelgeving van de medeoverheden.Ook kan Actal een agenderende en aanjagende rol vervullen bij het oplossen van de knel-

35

jaarverslag 2008 | Vooruitgang lokaal

36

punten in rijksregelgeving die vermindering van regeldruk op lokaal niveau verhinderen.De adviestaak spreekt over regeldruk. Dit maakt dat Actal naast over administratieve lasten ook adviseert over inhoudelijke nalevingslasten, toezichts lasten, interbestuurlijkelasten en dienstverlening.

In 2008 is meteen een start gemaakt met een aantal werkzaamheden. Het Rijk en de VNGhebben in het bestuursakkoord van 2007 een reductiedoelstelling van 25% mindergemeentelijke adminis tratieve lasten voor bedrijven en burgers afgesproken. Actal vindthet van groot belang dat deze reductiedoelstelling afdwingbaar is. Actal heeft daarom methet oog op de gemeenteraadsverkie zingen in 2010 een brief gestuurd naar alle landelijkepolitieke partijen. In deze brief heeft Actal aandacht gevraagd voor lokale regeldruk in dehandreikingen die deze partijen opstellen voor hun lokale afdelingen. Actal vindt hetdaarom van be lang dat binnen gemeenten de volgende zaken worden ge realiseerd: - Het college van burgemeester en wethouders stelt een plan van aanpak op om de

regeldruk te verminderen met daarin een concrete reductiedoelstelling. - De gevolgen van dit nieuwe beleid voor de regeldruk worden in kaart gebracht en

geëx pliciteerd in het beleidsvoorstel, vóórdat een voorstel voor nieuw beleid in het college van burgemeester en wethouders wordt besproken.

- Eén wethouder is verantwoordelijk voor de coördinatie van de reductie van de regel -druk. Deze wethouder heeft de mogelijkheid om bij een beleidsvoorstel te intervenië-ren in het college, indien de gevolgen voor de regeldruk niet in kaart zijn gebracht.

- Zowel college als raad wijzen het kabinet actief op overmatige interbestuurlijke lastenen mogelijkheden om deze te reduceren.

Actal pleit ervoor om deze elementen op te nemen in de gemeenteraadsverkiezingspro-gram ma’s. De VNG, VNO-NCW en MKB Nederland hebben het initiatief van Actalomarmd.

In 2008 heeft Actal een onderzoek laten uitvoeren naar veel voorkomende gemeentelijkeindie ningsvereisten. Dit onderzoek heeft een lijst opgeleverd van gegevens die gemeentenniet meer aan burgers en bedrijven zouden moeten opvragen, omdat deze elders in deeigen organisatie of bij andere overheden beschikbaar zijn. De lijst heeft Actal samen metde VNG onder de aandacht ge bracht van de gemeenten. Daarnaast heeft de lijst een aantalpunten opgeleverd waarover Actal met het kabinet in gesprek gaat. In sommige gevallenmoet het Rijk de regelgeving aanpassen voordat het mogelijk wordt de gegevens niet meerbij de aanvrager op te vragen.

In de tabel hiernaast staat het samenvattende overzicht met overbodige indieningsvereis-ten. In de tabel zijn 19 indieningsvereisten opgenomen die gemeenten niet meer zoudenmoeten uitvra gen. Hierbij is vermeld bij welke gemeentelijke producten dergelijke gege-vens worden gevraagd en wat hiervoor een mogelijk alternatief is. Daarnaast is aan -gegeven welke doelgroep – Bedrijven (Be), Burgers (Bu) of Georganiseerde burgers (Gb) –deze gegevens dient aan te leveren.

Indieningsvereisten kunnen worden afgeschaft. Er zijn geen belemmeringen.

Indieningsvereisten kunnen worden afgeschaft, maar de gemeente moet intern bepaalde belemmeringen wegnemen.

Indieningsvereisten kunnen worden afgeschaft, maar de gemeente moet met een andere overheidsinstantie hierover afspraken maken. Het kan ook een wettelijke belemmering betreffen.

Vooruitgang lokaal | jaarverslag 2008

Overzicht Overbodige Indieningsvereisten Gemeenten (gerangschikt op kleur, niet op importantie)

Indieningsvereisten Vaak gevraagd bij Alternatief Belemmering Be Bu Gb

1 Kopie legitimatie- Terras-, markten standplaats- Niet vragen of alleen het registratienummer x x x bewijs vergunning legitimatiebewijs opvragen

2 Keurmerk CBF Collectevergunning Niet vragen, is kosteloos via de website van x x het CBF te achterhalen

3 BTW-nummer Marktvergunning, standplaats- Niet vragen. x vergunning

4 Bewijs Marktvergunning, standplaats- Niet vragen of alleen het registratienummer x x WA-verzekering vergunning opvragen. Ook kan het in bezit hebben van

een WA-verzekering als voorwaarde worden opgenomen

5 Kentekenbewijs Parkeervergunning, Niet vragen of alleen het kentekennummer x x x deel IA of IB parkeerontheffing opvragen

6 Documenten t.b.v. Subsidies Niet vragen bij beperkt subsidiebedrag x x x vaststelling subsidie (circa € 50,- tot € 1.000,-)

7 CRK-kaart Markt- en standplaatsvergunning Niet vragen van de kaart heeft geen wettelijke x status of zelf checken in het CRK-register

8 Kopie inschrijfbewijs Terras-, markten standplaats- Vragen uit online database KvK x x KvK vergunning

9 Statuten Subsidies Vragen uit online database KvK x x

10 Gegevens die de Bouwvergunning, milieu- Deze informatie is binnen de gemeente x x x gemeente zelf afgeeft vergunning, inritvergunning beschikbaar

11 Tekeningen, foto’s van Bouwvergunning, milieu- Deze informatie is via visuele software- x x x de huidige situatie vergunning, inritvergunning programma’s (Cyclorama, Google-earth)

binnen de gemeente al beschikbaar

12 Historische informatie Monumentenvergunning of Deze informatie is binnen de gemeente x x x aanlegvergunning beschikbaar

13 Afschrift uit het GBA Huwelijk Deze informatie is binnen de gemeenten x x x beschikbaar

14 Kadastrale gegevens Bouwvergunning, milieu- Vragen bij het Kadaster x x x vergunning, inritvergunning

15 Kopie Woningonttrekkingsvergunning, Vragen bij het Kadaster x x x eigendomsbewijs splitsingsvergunning, horeca

exploitatievergunning

16 Meervoudig indienen Bouwvergunning, sloopvergun- Mogelijk conflict met Besluit indienings- x x x van gegevens ning, monumentenvergunning vereisten aanvraag bouwvergunning (art. 2).

17 Inkomensgegevens Kwijtschelding van belastingen Mogelijk conflict met Wet bescherming x en heffingen, bijzondere bijstand, persoonsgegevens (art. 8 Wbp). WMO.

18 Verklaring Sociale Drank- en Horecavergunning Mogelijk conflict met vereisten in de Regeling x x Hygiëne aanvraaggegevens en formulieren Drank- en

Horecawet

19 Verklaring omtrent Aanbestedingen, Drank- en Mogelijk conflict met Wet bescherming x x x Gedrag horecavergunning persoonsgegevens (art. 8 Wbp) en Drank- en

horecawet (art. 8)

Be - Bedrijven, Bu - Burgers, Gb - Georganiseerde burgers Bron SIRA Consulting

39

6 Vooruitgang internationaal

De internationale belangstelling voor de Nederlandse aanpak van administratieve lastenblijft onverminderd groot. De staatssecretarissen van Financiën en Economische Zakenhebben op 8 december 2008 het follow-up rapport van de Wereldbank over hetNederlandse regeldrukprogramma voor bedrijven aan de Tweede Kamer aangeboden.17

In het rapport ‘Review of the Dutch Administrative Simplification Programme’ wordt deNederlandse aanpak opnieuw omarmd, met vooral waardering voor de verbreding.

In 2008 heeft Actal diverse delegaties ontvangen uit verschillende landen, waaronderRoemenië, Turkije, Oekraïne, Korea, Verenigd Koninkrijk, Zweden en een delegatie vanverschillende herkomst uit het Midden Oosten en Noord Afrika. De ontvangst van dezedelegaties vloeit vaak voort uit het feit dat de Nederlandse aanpak van administratieve lasten veel internationale waardering heeft gekregen. Andere landen willen hiervan leren.Tijdens de bezoeken deelt Actal zijn inzichten in hoe administratieve lasten het beste kunnen worden bestreden en wat daarbij de kritische suc cesfactoren zijn.

Actal werkt nauw samen met de Europese zusterorganisaties, zoals de Duitse Normen -kontrollrat. Actal is verheugd dat ook in Zweden een ‘Actal’ in het leven is geroepen. DezeRegelrådet staat onder voorzitterschap van de heer Stig von Bahr, die afkomstig is uit derechterlijke macht. De Regelrådet gaat op 16 maart 2009 officieel van start. De Raad toetsttot 31 december 2010 de kwaliteit van impactassessments van wetsvoorstellen. Daarnaastkan de Raad adviseren over een kostenbewust en effectief regelgevingraamwerk.

Actal wordt ook uitgenodigd om presentaties te geven over de Nederlandse aanpak vanadmi nistratieve lasten. Zo heeft Actal in 2008 een bezoek gebracht aan Mexico om te spre-ken in een OECD-workshop ter gelegenheid van de start van een Mexicaanse aanpak vanbureaucra tie. Actal heeft op de Australische ambassade overlegd met de AustralischeMinister for Finance and Deregulation, Lindsay Tanner. Ook in Slovenië, begin 2008 voorzitter van de Europese Unie, heeft Actal een presentatie gegeven op de conferentie‘Reduction of Administrative Burdens on SMEs’.18 Verder heeft Actal in Londen een toelichting gegeven op het Nederlandse model en de Nederlandse ervaringen met het

Inzicht en oordeel van Actal over de vermindering regeldruk internationaal

Coördineren Meten AdviserenNulmeting in euro’s Netto reductiedoel Lastenplafond Strekking Adviestaak

HLG

Europees Administratieve lasten bedrijven

DG Enterprise Resultaten wordenin de eerste helft van2009 bekend

Vooralsnog brutodoelstelling 25% opprioritaire gebieden

Niet van toepassing Strategische adviesover bestaande regelgeving

jaarverslag 2008 | Vooruitgang internationaal

40

terugdringen van administratieve lasten op het seminar ‘Creative thinking on better regulation’, georganiseerd door The Institute of Chartered Accountants in England andWales’ (ICAEW).

Om de belangstelling vanuit de verschillende landen tegemoet te komen, is de Neder -landse aanpak als ‘best practice’ uitgewerkt in een artikel met als titel ‘Institutions forBetter Regulation: The Example of the Netherlands, 2002-2007’. Het artikel is opgesteld insamenwerking met de Regiegroep Regeldruk en het is als hoofdstuk gepubliceerd in het boek van André Nijsen ed. et al, Business Regulation and Public Policy, The Costs andBenefits of Compliance (New York 2009). In het Zwitserse tijdschrift van het KantonalerGewerbeverband Zürcher Wirtschaft is de Nederlandse aanpak beknopt toegelicht in hetdoor Actal geschreven artikel ‘So machens die Holländer’.19

Bijna 50% van de administratieve lasten voor Nederlandse bedrijven vindt een oorsprongin de Europese regelgeving. Het is daarom van belang om ook op Europees niveau deadministratieve lasten te verminderen. Actal volgt de Europese ontwikkelingen op de voet en draagt hier in 2008 ook actief aan bij door middel van de High Level Group ofIndependent Stakeholders on Administrative Burdens (HLG). De Europese Commissieheeft op 31 augustus 2007 besloten om de HLG op te richten. De HLG staat onder voor -zitterschap van dr. Edmund Stoiber, de voormalige minister-president van Beieren(Duitsland), en is ingesteld voor een periode van 3 jaar. De 14 leden van de HLG zijn op 23 november 2007 benoemd op persoonlijke titel op basis van hun kennis en ervaring. De HLG adviseert de Europese Commissie over: - Reductiemogelijkheden voor administratieve lasten.- Methodologische aspecten van het Europese Actieprogramma.20

- Aanvullingen voor de Europese nulmeting administratieve lasten. De 13 prioritaire gebieden van het Europees Actieprogramma zijn onderverdeeld tussen de leden.

De HLG brengt op elk gebied een advies met reductievoorstellen uit aan de EuropeseCommissie.

Robin Linschoten is benoemd tot lid van de HLG. Deze werkzaamheden zet hij in 2009 en2010 voort. Hij is de rapporteur voor de prioritaire gebieden financiële dienstverlening enfarmacie. Ook is hij co-rapporteur voor openbare aanbestedingen en coördinator voor destakeholderconsulta ties. Actal ondersteunt Robin Linschoten bij zijn werkzaamheden inde HLG.

In oktober 2008 heeft dr. Edmund Stoiber een bezoek gebracht aan Nederland. Actal heeftdit be zoek georganiseerd. De heer Stoiber heeft Ballast Nedam, OPG en de Rabobankgroepbezocht. Deze bedrijven vallen onder de prioritaire gebieden waarin Robin Linschoten een (co-)rapporteur schap heeft. Ook heeft de heer Stoiber gesproken met staatssecretarisDe Jager, VNO-NCW-voorzitter Wientjes en MKB-Nederland-voorzitter Hermans. In deze gesprekken is uitgebreid ingegaan op de specifieke problemen die Nederlandsebedrijven met (onderdelen van) Europese regelgeving hebben ten aanzien van de admini-stratieve lasten. De inbreng van bedrijven op het punt van aanbestedingen is ook verwerktin het advies van de HLG hierover. Het betreft de ‘opinion public procurement’. Actal zalook de suggesties uit het veld voor farmacie en financiële markten betrekken in de voor -bereidingen van de adviezen van de HLG over deze onderwerpen.

41

In het advies over company law/annual accounts adviseerde de HLG onder meer dat deCom missie in de EU regelgeving van accounting en auditing het lidstaten mogelijk moetmaken kleine bedrijven vrij te stellen van deze verplichtingen. De Commissie heeft ditadvies opgevolgd. De Regiegroep Regeldruk, het ministerie van Economische Zaken en hetministerie van Justitie onderzoeken momenteel de mogelijkheden voor de Nederlandsesituatie.

In het advies over openbare aanbestedingen (public procurement) heeft de HLG ondermeer de hoogte van de aanbestedingsdrempel ter discussie gesteld. De aanbestedings -drempel ligt sinds 1980 vast en is alleen aangepast voor schommelingen in de wisselkoer-sen. In de praktijk blijken de kosten die samenhangen met de bureaucratische inspanningbij lagere aanbestedings bedragen niet op te wegen tegen de baten. Een ander adviespuntwas dat de gevraagde informatie bij aanbestedingen voor zover mogelijk pas wordt ver-langd bij de gunning. Hierdoor worden gemiddeld vier van de vijf mededingers van veeladministratieve lasten ontheven.

In januari 2008 is een ‘Learning Team on administrative burden reduction for citizens’ binnen EUPAN (European Public Administration Network) opgericht. Het Nederlandseministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft zich mede sterk gemaaktvoor de Europese handleiding over het standaardkostenmodel administratieve lasten burger. Dit kan een begin vormen om ook de administratieve lasten voor burgers op hetEuropese niveau te agenderen.

HLG-adviezen 2008 21

Opinion Fast Track Actions 2008 26 februari 2008Opinion Company Law/Annual Accounts 10 juli 2008Opinion stakeholders suggestions 18 september 2008Opinion Invoicing in the VAT directives 22 oktober 2008Opinion Public Procurement 10 december 2008

Vooruitgang internationaal | jaarverslag 2008

42

Bijlage 1 Adviezen

Het overzicht laat zien hoeveel adviezen bij voorgenomen wet- en regelgeving Actal in2008 heeft uitgebracht en hoe het eindoordeel luidde. In de laatste kolom staat het aantaldossiers voorge nomen wet- en regelgeving dat niet tot een formeel advies heeft geleid.

Wet- en regelgeving Aantal adviezen Aantal dossiers zonderafkomstig van Ja Ja, nadat Nee, tenzij Nee Overig formeel advies

BZ 0 1BZK 0 4Defensie 0 0EZ 10 2 6 1 1 31Financiën 5 3 1 1 9Jeugd en Gezin 2 2 2Justitie 1 1 11LNV 0 16OCenW 6 4 2 24SZW 9 3 3 3 4VenW 9 4 3 2 24VROM 3 3 11VWS 2 2 12Tweede Kamer 0 2Totaal 47 23 15 8 1 151

In 2008 heeft Actal de volgende adviezen uitgebracht over het kabinetsbeleid verminde-ring administratieve lasten bedrijfsleven en administratieve lasten burger.

Advies methodiek en nulmeting administratieve lasten Maart 2008

Advies over concepthandleiding en nulmeting van overige nalevingskosten voor bedrijven Mei 2008

Advies over opzet van het Integraal afwegingskader beleid en wetgeving Juni 2008

Advies op tussenrapport Rijksbreed kader Financieel beheer subsidies Oktober 2008

Advies vaste verandermomenten November 2008

Advies Voortgangsrapportages vermindering regeldruk December 2008

43

Bijlage 2 Onderzoeken

Onderzoek ‘Bewaar- en weggooiverplichting’ Faculteit der Rechts geleerdheideLaw@Leiden

Bewaar- en weggooiverplichtingen voor het kleinbedrijf EIM

Praktijkonderzoek regeldruk toetsen IOO

Proefmeting overige nalevingskosten Bouwbesluit Ecorys

Administratieve lasten en overige nalevingskosten ten gevolge van een wijziging van de loonaangiftesystematiek bij loon-over bedrijven SIRA Consulting B.V.

Inventarisatie Overbodige Indieningsvereisten Gemeenten SIRA Consulting B.V.

Onderzoek dat in het eerste kwartaal 2009 wordt afgerond

Dienstverlening publieke uitvoeringsorganisatie Ernst & Young

Bijlage 3 Definities

Administratieve lasten zijn de kosten voor het bedrijfsleven en de burger om te voldoenaan informatieverplichtingen die voortvloeien uit wet- en regelgeving van de overheid.Het gaat om het verzamelen, bewerken, registreren, bewaren en ter beschikking stellenvan informatie.

Regeldruk is de investering en inspanning die burgers, bedrijven, instellingen en professio-nals moeten verrichten en de vrijheidsbeperking die ze ondergaan om zich aan regels tehouden. Het gaat daarbij zowel om de ruimte die regels laten voor gedragsalternatieven(keuzevrijheid), de kenbaarheid en doorzichtigheid van de regels, de consistentie met deandere regels, de wijze waarop regels worden uitgevoerd en naleving wordt verzekerd, dewijze waarop regels worden gehandhaafd en overtredingen worden bestraft en de admini-stratieve lasten.

Overige of inhoudelijke nalevingskosten zijn voor bedrijven de directe kosten van nale-ving van wet- en regelgeving, met uitzondering van administratieve lasten en financiëleheffingen. Het gaat om kosten die bedrij ven moeten maken om te voldoen aan de door deoverheid of door de overheid daartoe aangewezen instanties in wet- en regelgeving vast -gelegde specifieke eisen (zoals normen, voorschriften, procedu res) met betrekking tot hetgedrag van personen en toestanden van gebouwen, productiemiddelen c.q. het proces vanproductie of dienstverlening, inrichting administratie, producten en/of diensten.

Interbestuurlijke administratieve lasten zijn de kosten voor (semi-)overheidsorganisatiesof particu liere organisaties met een publieke taak voor het uitvoeren of laten uitvoerenvan handelingen om te voldoen aan informatieverplichtingen voortvloeiend uit wet- enregelgeving van andere organisaties in de publieke sector. Het gaat om het beoordelen, verzamelen, bewerken, registreren, bewaren en ter beschikking stellen van informatie.

Interbestuurlijk betreft de onderlinge betrekkingen tussen organisaties in de publiekesector. De pu blieke sector omvat het openbaar bestuur (overheid en semi-overheid) en particuliere organisaties met een publieke taak.

44

Bijlage 4 Actal

Actal bestaat uit drie collegeleden: de heer dr. S.R.A. (Steven) van Eijck (voorzitter),mevrouw drs. F.C. (Francine) Giskes en de heer ing. T.R.C. (Tjark) de Lange.

Het College wordt ondersteund door een secretaris dr. R.W. (Rudy) van Zijp en 12 medewerkers. De samenstelling en de verdeling van de departementen binnen het secretariaat is als volgt:

De heer drs. J.A. (Jeroen) van Bockel Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en MilieubeheerWonen, Wijken en Integratie

De heer ir. J.J.H.W. (Robin) Hamerlinck FinanciënMevrouw mr. F.J.G. (Saskia) van Klink Justitie

Buitenlandse ZakenAlgemene Zaken

De heer dr.mr. R.G.J. (Roel) Lauwerier Sociale Zaken en WerkgelegenheidDe heer P.B. (Patrick) Lut Verkeer en Waterstaat

DefensieMevrouw drs. C. (Claire) Mesman Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Landbouw, Natuur en VoedselkwaliteitMevrouw drs. P. (Paulien) Officier Jeugd en GezinDe heer A.A. (Ahmed) Moaty BeleidsondersteunerMevrouw A.S. (Anushka) Premchand SecretaresseDe heer P.H. (Peter) Sevat Economische ZakenDe heer dr.mr. J.A. (Jaap) Sleifer Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Onderwijs, Cultuur en WetenschapMevrouw C.R. (Carla) Touw Secretaresse

Actal is gebaseerd op het Besluit tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollegetoetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur,de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding van de taken van het college, Staatsblad2008, nr. 259.22

46

47

Bijlage 5 Eindnoten

1 Coalitieakkoord Samen Werken, Samen Leven van februari 2007. 2 De kennisvragen betreffen met name de aspecten ‘oorzaak’, ‘meten’

en ‘maatregelen’ en in mindere mate het aspect ‘omvang’. De hou-dingsvragen richten zich op de dimensies ‘probleemperceptie’,‘genomen maatregelen’ en ‘toekomstvisie met betrekking tot admi-nistratieve lasten’. Zeer gevarieerde houdingsvra gen op dezedimensies maken de houding van de respondenten met betrekkingtot administratieve lasten zichtbaar. De gedragsvragen vormen het derde onderdeel van ‘verinnerlijking’. Bij gedrag draait het omgedragsvragen zoals: ‘Heeft u structureel iets in uw werk veranderdvanwege het streven naar minimale administratieve lasten?’.In RegelMaat aflevering 2008/2 is een illustratief artikel‘Cultuuromslag in de wetgeving’ gepubliceerd van R.L.O.Linschoten, J.A. Kamps en J.A. Sleifer.

3 Kamerstukken II, 2007 – 2008, 29 515, nr. 228.4 Kamerstukken II, 2007 – 2008, 29 515, nr. 267.5 Op ambtelijk niveau zijn voorbereidingen getroffen om deze proef-

procedure te laten slagen. Actal zal in een tijdsbestek van enkeledagen na ontvangst van de relevante informatie een advies overeen amendement uitbrengen. Verder heeft Actal samen met decoördinerende departementen aan medewerkers van het BureauWetgeving een cursus over administratieve lasten en regeldrukgegeven.

6 Actal heeft bijvoorbeeld op 28 januari 2008 op verzoek van destaatssecretaris van Economische Zaken een advies uitgebrachtover de amendementen en moties die zijn aangenomen bij debehandeling van de Wijziging van de Telecommunicatiewet ver-band houdende met de instelling van een antenneregister. Degevolgen van deze voorstellen bleken cijfermatig onvoldoende inkaart gebracht. Actal heeft de staatssecretaris geadviseerd om deTweede en de Eerste Kamer te informeren over de hoogte van allegevolgen voor de administratieve lasten voor burgers en bedrijven.Dit Actaladvies bevat niet een eindconclusie ‘ja’, ‘ja nadat’, ‘nee ten-zij’, of ‘nee’. In bijlage 1 in het overzicht dossiers met een formeeladvies staat dit Actaladvies onder de categorie ‘overig’.

7 Kamerstukken II, 2008 – 2009, 29 515, nr. 269 en Kamerstukken2008 – 2009, 29 362, nr. 145. In november 2008 zijn ook de departe-mentale reductieplannen van Economische Zaken, Justitie, Verkeeren Waterstaat, Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordeningen enMilieubeheer en Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de TweedeKamer aangeboden.

8 De staatssecretarissen van Financiën en Economische Zaken wor-den bijgestaan door één directie: de Regiegroep Regeldruk. De spel-regels voor de vermindering van de administratieve lasten voorbedrijven, die in bijlage 7 van de Miljoenennota 2008 zijn vastge-legd, maken dat deze directie goed kan functioneren.

9 MKB Nederland en VNO-NCW schrijven in hun brief van 11 decem-ber 2008 aan de Tweede Kamer dat er een zekere wildgroei is aanprojecten die zich richten op gemeentelijke regeldruk. In een bijlagebij die brief staat een lijst van 40 lopende projecten gemeentelijkeregeldruk.

10 In de vervolgmeting werden twee onderdelen uit het Bouwbesluitonderzocht als een voorbeeld van een complexe wet. Het onder-zoek toont aan dat de nalevingslasten van een dergelijke wet inprincipe ook te meten zijn, maar dat de doorlooptijd en kosten vande waarneming veel hoger liggen dan bij een vergelijke meting vanadministratieve lasten. Verder blijkt een telefonisch interview ver-gelijkbare resultaten op te leveren als een face-to-face-interview.

11 Uit de nulmeting 2002 blijkt dat de administratieve lasten voorburgers als gevolg van regelgeving van het Rijk circa 100 miljoenuur en 1,25 miljard euro bedragen. Het Burgerlijk Wetboek bevat demeeste van de administratieve lasten voor burgers. Het betreft bij-voorbeeld het uitvoeren van informatieverplichtingen bij deBurgerlijke Stand.

12 Deze toets mondt uit in een eindoordeel. Actal kent vier catego-rieën: ‘indienen’, ‘indienen, nadat’, ‘niet indienen, tenzij’, ‘niet indie-nen’. In geval van ministeriële regelingen spreekt Actal niet van‘indienen’, maar van ‘vaststellen’. Actal publiceert de adviezen opwww.actal.nl op het moment dat zij openbaar worden. Dat is bijindiening bij de Tweede Kamer of bij publicatie in de Staatscourant.

13 Vanaf de start van Actal in 2000 is de beoordeling bij de Actaltoetsrelatief constant gebleven. De ontwikkeling van dictums vanaf2003 is weergegeven, omdat in de beginjaren veel frequenter voor-stellen voor nieuwe regelgeving ten onrechte niet aan Actal wer-den voorgelegd. Die voorstellen zouden waarschijnlijk een negatiefdictum hebben gekregen.

14 Kamerstukken II, 2008 – 2009, 31 731, nr. 1. 15 Kamerstukken II, 2008 – 2009, 29 515, nr. 270. 16 Kamerstukken II, 2008 – 2009, 29 515, nr. 274.17 Kamerstukken II, 2008 – 2009, 29 515, nr. 281.18 SMEs: Small and medium sized enterprises, het midden- en kleinbe-

drijf. 19 ’So machens die Holländer’ in Zürcher Wirtschaft 17. April 2008,

4/2008.20 COM (2007) 23; Actieprogramma ter vermindering van de admini-

stratieve lasten in de Europese Unie.21 Alle adviezen zijn te vinden op de website van de HLG.

http://ec.europa.eu/enterprise/admin-burdens-reduction/highlevelgroup_en.htm#opin.

22 De eerdere besluiten zijn: - Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten,

Staatsblad 2000, nr. 162.- Verlengingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve las-

ten, Staatsblad 2004, nr. 66.- Besluit taakuitbreiding Actal met administratieve lasten burgers,

Staatsblad 2005, nr. 113. - Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten

2006, Staatsblad 2006, nr. 138.

Colofon

Tekst en redactie Actal, Den HaagFotografie Gerhard van Roon, Den HaagOntwerp Studio Tint, Den HaagDruk Drukkerij van Deventer, ’s Gravenzande

Actal Lange Voorhout 58Den Haag Postbus 16228 2500 BE Den Haag t (070) 310 86 66 f (070) 310 86 79e [email protected] www.actal.nl

© 2009 Actal, Den Haag

Actal is een tijdelijk en onafhankelijk advies-college met als doel een cultuuromslag bij regelgevers te bewerkstelligen. Zij moeten de regeldruk voor bedrijven, burgers, instellingen, professionals enmedeoverheden automatisch en blijvend verlichten.

Om de cultuuromslag te bevorderenadviseert Actal de regering en de Staten-Generaal over gevolgen van regeldruk vanvoorgenomen wet- en regelgeving en overprogramma’s om de bestaande regeldruk te verminderen. Actal ondersteunt regel-gevers en medeoverheden door onder meerhet uitvoeren van projecten die bijdragen aan de beperking van regeldruk.

Missie Actal

Actal werkprogramma 2008

Documents

Transcript of Actal werkprogramma 2008