Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in...

31

Transcript of Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in...

Page 1: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.
Page 2: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

Academisch Erfgoedin de Universiteit Antwerpen

Balans en perspectiefAcademisch erfgoed in Vlaanderen

Trudi Noordermeer 15 mei 2014

Page 3: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

3

Feiten & cijfers UAntwerpen

20 109 studenten (waarvan 17% buitenlander, 116 nationaliteiten)

1479 doctoraatsstudenten192 doctoraten in 20134200 wetenschappelijke publicaties per jaar

4987 personeelsleden (waarvan 17% buitenlander, 81 nationaliteiten)

631 professoren (13%)308 assistenten (6%)2423 onderzoekers (49%)1294 administratief en technisch personeel (26%)

60 000 alumni

Page 4: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

4

Page 5: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

5

Page 6: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

6

UAntwerpen

• ‘Jonge’ universiteit• Fusie 3 interuniversitaire instellingen in 2003• Oorsprong midden negentiende eeuw - en midden

twintigste eeuw• 2003: ca. 7.000 studenten• 2014: ruim 20.000 studenten

• Nog geen strategisch beleid voor een Universiteitsarchief, academisch erfgoed en kunstpatrimonium: er was nog geen tijd/interesse voor

Page 7: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

7

UAntwerpen

Raad Dienstverlening, mei 2013:• goedkeuring voor pilootprojecten mbt • Universiteitsarchief• Academisch Erfgoed• Kunstpatrimonium

Doel :• pilootprojecten uitvoeren om te komen tot een

strategisch beleid voor het erfgoed

Page 8: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

8

Visie: Academisch ERFGOED in context

• Academisch, wetenschappelijk en technologisch erfgoed

in relatie tot

• Onroerend erfgoed: gebouwen• Bijzondere collecties Universiteitsbibliotheek• Universiteitsarchief• Kunstpatrimonium

Page 9: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.
Page 10: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.
Page 11: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

11

Universiteitsbibliotheek

Bijzondere Collecties: Waardevolle en historische

collecties

Oude en kostbare boeken,

gedrukt voor 1831

Handschriften

Prenten en tekeningen

Page 12: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

12

Universiteitsarchief• Administratieve en

wetenschappelijk archieven UAntwerpen en voorgangers

• Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap Antwerpen

• Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis

• Kathedraalarchief• te gast tot augustus 2014

• Studiecentrum voor Onderneming en Beurs

• Wetenschappelijk archief prof Fernand Suykens

• Etc………

Page 13: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

13

Collectie moderne kunst

Circa 700 schilderijen en beelden

Kunst op de Campus beheert

Doel uitdagen vragen stellen zin van het leven verwondering oproepen

Jean-Michel Folon

Page 14: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

14

Stappen in UAntwerpen mbt erfgoed

• Inventarisatie• Deselectie: ontdubbeling en sanering• Registratie / catalografie in duurzame omgeving• Standaarden, zodat uitwisseling mogelijk is• Integrale benadering erfgoed• Brocade : metadata voor bibliotheekmaterialen,

archivalia en (museale) objecten• Digitalisering• Contextualisering• Beschikbaarstelling (fysiek en digitaal, via het web)• Plan voor opslag, behoud en beheer

Page 15: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

15

Pilot projecten / investeringen

• Bijzondere Collecties Universiteitsbibliotheek

• Universiteitsarchief

• Kunstpatrimonium

• Academisch erfgoed

Page 16: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

16

Bijzondere Collecties

• Investeringen inrichting leeszaal, infrastructuur (magazijnen), materialen voor behoud en beheer

• Investeringen collectievorming: boeken en prenten

• Infrastructuur Digitalisering: scanner/fototoestellen en digitaal platform voor opslag en beschikbaarstelling

• Afdeling is onderdeel van werking van Universiteitsbibliotheek

Page 17: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

17

Universiteitsarchief

• Brocade: nieuwe modules registratie/beschrijving archivalia op collectie- en stuksniveau

• archivalia in hun context

• Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap Antwerpen: pilot 2013

• digitalisering afbeeldingen

• Inventarisatie wetenschappelijke en administratieve archieven UAntwerpen: 2014/5

• Ontwikkeling strategisch plan (digitale) archivering

Page 18: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

18

Kunstpatrimonium

• Module in Brocade voor beschrijving objecten• Huidige access databank converteren• Invoer 700 kunst objecten: 2014/5• Digitalisering objecten• Contextinformatie• Referenties naar boeken en wetenschappelijke artikelen

- in eigen collectie• Publicatie via web (indien toegestaan vanwege

auteursrechten)

Page 19: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

19

Academisch erfgoed

• Doel

• Beschrijving collecties en individuele objecten in Brocade module voor objecten

• Digitalisering objecten• Digitalisering handleidingen / contextinformatie• Publicatie op het web (indien toegestaan)

• Dit werk is nog niet ingepland• Belangrijke 1E stap: inventarisatie Balans en Perspectief

Page 20: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

20

Resultaten inventarisatie Balans en Perspectief

• 1e inventarisatie in de UAntwerpen• 1e inventarisatie Antwerpse associatie: AUHA

• Artesis Plantijn Hogeschool (AP)• Karel de Grote-Hogeschool• Hogere Zeevaartschool

• Overzicht beschikbaar via website

• Nota bene• Nog niet geïnventariseerd: materiaal bijeengebracht door Marc Demolder• Grote collectie wetenschappelijke, technische en medische apparatuur

Page 21: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

Collectie ratten- en muizenvallen (prof dr Herwig Leirs)

Page 22: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

22

Resultaat inventarisatie

• Media-apparatuur: 1500• Diergeneeskunde: 3.000• Academische,

wetenschappelijke en technologische instrumenten

• Anatomie: 690• Pathologische anatomie: 200• Historische kaarten• Dierkunde: 12.230• Herbarium: 4.665• Mineralen: 100-den• Muizen- en rattenvallen: 300

Page 23: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

Historische kaarten: didactische collectie

Page 24: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

24

Resultaat inventarisatie

• Onderwijsplaten biologie, 70• Preparaten biologie: 7.000• Topografische kaarten• Elektronenmicroscopen: 2• Kristalmodellen: 50• Natuurkunde: 50• Mineralen en gesteenten• Leesapparaten microfilm en

microfiche: 4• Medische en paramedische

apparatuur

Page 25: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

Collectie academisch, wetenschappelijk en technologisch erfgoed

Page 26: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

26

Resultaat inventarisatieArtesis Plantijn• Gesteenten• Topografische kaarten: 1.400• GezondheidszorgKarel de Grote-Hogeschool• Robotica: 212• (Meet)instrumenten

(bio)chemie• Auto-elektronica: 1• Elektromechanica: 30• GezondheidszorgHogere Zeevaartschool• Oude (meet)instrumenten: 71

Page 27: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

Collectie maritieme instrumenten Hogere Zeevaartschool

Page 28: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

28

Opmerkingen / bevindingen

• Project Balans en Perspectief was zeer belangrijk voor de bewustwording van waarde academisch erfgoed in de UAntwerpen en de Antwerpse associatie

• In Antwerpen staan we nog aan het begin

• Buitenlandse ervaringen tonen aan:• Erfgoedwaarde krijgt opnieuw onderzoeks- en

onderwijswaarde door beschikbaarstelling, contextualisering, digitalisering en valorisatie

Page 29: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

29

Opmerkingen/bevindingen:

• ‘Alles’ hoeft niet bewaard te blijven: gemotiveerde deselectie aan te raden (persoonlijke mening)

• Afstemming op nationaal en internationaal niveau is belangrijk

• Contextinformatie en handleidingen zijn essentieel

Page 30: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

30

Met dank aan

Marc Demolder Hoeder van academisch, wetenschappelijk en technologisch

erfgoed in de UAntwerpen

Collega’s van de werkgroep bibliotheken AUHA Dirk Desaever Chris Goetschalckx Han Jacobs Sissi Loostermans

Fotograaf Jesse Willems

Page 31: Academisch Erfgoed in de Universiteit Antwerpen Balans en perspectief Academisch erfgoed in Vlaanderen Trudi Noordermeer 15 mei 2014.

31

Vragen?