ABCDE methodiek

Basisvorming acute zorg 1 april 2016

1

2

Lesdoelen

• Kennis maken met de ABCDE methodiek.

• Het belang van een gestructureerde opvang volgens

de ABCDE methodiek weergeven.

3

Gebruik van de stemkastjes

4

Principes

• Systematische beoordeling van vitale parameters

• Behandeling van de levensbedreigende problemen

• “Treat First What Kills First”

5

6

Dr. James K. Styner en Paul Collicott

Airway – hoge luchtwegen

Breathing – lage luchtwegen

Circulation – circulatie

Disability – neurologische status

Exposure – temperatuur/ ontkleden

Eerste indruk

Wat wordt er gecontroleerd in de

A van Airway?

A. Vrije luchtweg

B. Ventilatie en oxygenatie

C. Ausculteren van de longen

D. Percussie van de thorax

8

Vrije lu

chtw

eg

Ventilatie

en o

xyge

natie

Ausculte

ren van d

e longe

n

Percuss

ie van d

e thora

x

0% 0%0%0%

9

Airway

Kijken

Mond – keel holte

Hals gebied

Positie trachea

Luisteren

Stridor

Rochelen

Reutelen

Voelen Positie trachea

Meten

Aanvullend

onderzoek

Ademweg

vrij

Breathing

Ja

Behandel oorzaak Nee

- Chin Lift

- Jaw Thrust

- Uitzuigen

- Oropharyngeale airway of

- Nasopharyngeale airway

- Supraglottic airway device

- Endotracheale intubatie

- Naald cricothyroidotomie

Practicum Casus:

Een 23-jarige jongeman ligt op de afdeling en

heeft per acuut toenemende dyspnoe klachten

na het avondeten.

Parametrie • Eerste indruk

Slanke, gezond uitziende jongeman met een hoorbare en snelle

ademhaling met duidelijke zwelling in het gelaat

• Airway

Er is sprake van stridor

en zwelling van de lippen

12

Wat is de waarschijnlijke oorzaak van

de stridor?

A. Larynx spasme

B. Status astmaticus

C. Allergische reactie

13 La

rynx s

pasme

Statu

s ast

mat

icus

Allerg

ische re

actie

0% 0%0%

Wat wordt er gecontroleerd in de B

van Breathing?

A. Vrije luchtweg

B. Auscultatie van het hart

C. Ventilatie en oxygenatie

D. Inspectie van de mond -

keelholte

14

Vrije lu

chtw

eg

Ausculta

tie van h

et hart

Ventilatie

en o

xyge

natie

Insp

ectie

van d

e mond -

keelholte

0% 0%0%0%

15

Breathing

Kijken

Huidskleur

Halsvenen

Ademfrequentie

Gebruik van hulp ademhalingspieren

Ademhalingspatroon: diepte, regelmaat en

symmetrie

Luisteren Auscultatie

Voelen Percussie

Meten Saturatie

Aanvullend

onderzoek

ABG

X-thorax

Ademhaling

sufficiënt

Circulatie

Ja

Nee Ademhaling

Ja

Beademen

Zuurstof op geleide van de streefsaturatie Nee

Behandel oorzaak:

- Drainage spanningspneumothorax

- Afdekken zuigende borstwond

- Antibiotica

- Vernevelen

- Specifiek protocol

Sufficiënte ademhaling

-normale kleur van de huid

-ademfrequentie 12-20 /minuut

-Saturatie > 95 % of bij COPD > 87%

-Geen gebruik hulpademhalingspieren

-niet hoorbare ademhaling

Streefsaturatie:

96-98 %

(COPD 88-92%)

Practicum

Parametrie Breathing

18

Huidskleur Rood gelaat

C.V.D. Normaal

Inspectie Snelle, oppervlakkige symmetrische ademhaling

Ademfrequentie 30 per minuut

Inspanning Gebruik van hulp ademhalingspieren

Auscultatie Bronchospasme, stridor

Percussie n.v.t.

SpO2 88 %

Hoeveel parameters van de breathing zijn er

afwijkend?

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

19

3 4 5 6

0% 0%0%0%

Huidskleur Rood gelaat

C.V.D. Normaal

Inspectie Snelle, oppervlakkige

symmetrische ademhaling

Ademfrequentie 30 per minuut

Inspanning Gebruik van hulp

ademhalingspieren

Auscultatie Bronchospasme, stridor

Percussie n.v.t.

SpO2 88 %

20

Circulation

Kijken Huidskleur

Uitwendig bloedverlies

Luisteren

Voelen Pols: frequentie, regelmaat, vulling

Capillaire refill tijd

Meten

Bloeddruk

Hartritme

Urineproductie

Aanvullend

onderzoek

ECG

Laboratorium onderzoek

Echografie

Disability

Ja

Nee Circulatie

stabiel

Instabiele circulatie:

-Shock of klinische aanwijzingen verlaagde cardiac output: bleek,

zweten, koude extremiteiten, hypotensie, duizeligheid of verwardheid

-Syncope of verminderd bewustzijn veroorzaakt door verminderde

cerebrale perfusie

-Hartfalen of verminderde coronaire perfusie: decompensatie,

longoedeem, verhoogde CVD, perifeer oedeem, tachy- en

bradycardie

-Verdenking ischemie myocard, pijn op de borst

- Infuus inbrengen en evt. starten met vulling

- Bloed naar het laboratorium

Behandel de oorzaak

- Vind en stop de bloeding

- ECG en anamnese

- Medicatie

Practicum

Parametrie Circulation

23

Huidskleur Rood gelaat

Bloedverlies Geen

Pols Snel, regelmatig en week

Hartfrequentie 160 per minuut

Bloeddruk 80 / 42 mm/Hg map: 54 mm/Hg (Mean Arterial Pressure)

Capillaire refill time < 2 sec.

Urine productie onbekend

Hartritme sinustachycardie

Op welke toedieningswijze wordt

adrenaline gegeven in deze casus?

A. Subcutaan

B. Inhalatie

C. Intraveneus

D. Intramusculair

24 Subcu

taan

Inhala

tie

Intra

veneus

Intra

musc

ulair

0% 0%0%0%

Waarom controleer je de

urineproductie in de circulation?

A. Geeft informatie over

eventuele zwelling in het

genitaal gebied

B. Geeft informatie over het

functioneren van de nieren

25 Geeft in

form

atie o

ver e

ventu

el...

Geeft in

form

atie o

ver h

et func..

.

0%0%

Hoeveel parameters in de circulation

zijn er afwijkend?

A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

26

3 4 5 6

0% 0%0%0%

Huidskleur Rood gelaat

Bloedverlies Geen

Pols Snel, regelmatig en week

Hartfrequentie 160 per minuut

Bloeddruk

80 / 42 mm/Hg map: 54

mm/Hg (Mean Arterial

Pressure)

Capillaire refill

time < 2 sec.

Urine productie onbekend

Hartritme sinustachycardie

Is deze patiënt in shock?

A. Ja

B. Nee

27

JaNee

0%0%

Met welk type shock hebben we te

maken?

A. Hypovolemische

B. Cardiogene

C. Neurogene

D. Distributieve

28 Hyp

ovole

misc

he

Cardio

gene

Neuroge

ne

Distrib

utieve

25% 25%25%25%

29

Disability

Kijken

Pupillen

Lateralisatie

Pupilreactie

Luisteren Spraak

Voelen Menigeale prikkeling

Meten

EMV score

FAST – test

Glucose

Aanvullend

onderzoek

CT – scan

Toxicologie

Exposure

Gedaald

bewustzijn,

afwijkende FAST-

test of andere

neurologische

afwijkingen

Behandel eventueel de oorzaak:

- Glucose

- Antidotum

- Diazepam

Ja

Aanvullend onderzoek:

- CT-Scan

- Toxicologie

Nee

Practicum

Parametrie Disabilty

32

EMV test Maximaal

FAST - test Niet afwijkend

Pupillen Isocoor en reagerend op licht

Lateralisatie Geen

Meningisme Geen

Glucose 6,5 mmol

Wat zou de oorzaak kunnen zijn bij

deze patiënt van een verminderd

bewustzijn?

A. Vermoeidheid

B. Bijwerking medicatie

C. Verminderde perfusie van de

hersenen

33

Vermoeid

heid

Bijwerk

ing m

edicatie

Vermin

derde p

erfusie

van d

e ...

0% 0%0%

Beoordelen van de Exposure

• Exposure/ environment/ secondary survey

• Temperatuur

• AMPLE

34

AMPLE

Allergieën Bekend met allergieën?

Medicatie Welke medicatie wordt er

gebruikt?

Past illness/ ziektegeschiedenis Wat is de medische

voorgeschiedenis

Last meal/ laatste maaltijd Wanneer voor het laatst gegeten

Event/ wat is er gebeurd? Wat is er precies gebeurd?

Exposure

-Voor zover nodig ontkleden

-Patiënt tegen invloeden van buitenaf beschermen

Secondary survey

- Situation (event)

- Background (voorgeschiedenis, medicatie, allergie)

- Assessment (top teen onderzoek, werkdiagnose, beleid)

Practicum

37

Hebben jullie nog vragen?

Kan niet anders….