Aansluiting A2 Nieuwegein / IJsselstein€¦ · Pagina 3 van 52 Het Groene Golf Team geeft adviezen...

3

Aansluiting A2 Nieuwegein / IJsselstein

Onderzoek naar het functioneren van de verkeerslichten op

vier kruispunten van de provincie Utrecht

Datum 9 december 2010

Status Definitief

Pagina 2 van 52

Colofon

Uitgegeven door Ministerie van Verkeer en Waterstaat

RWS – Dienst Verkeer en Scheepvaart

Groene Golf Team

Schoemakerstraat 97c

2628 VK Delft

In opdracht van Provincie Utrecht

Contactpersoon Dirk-Jan Stormink

Informatie rapport Joop Kokje

Telefoon 06-29471816

E-mail [email protected]

Uitgevoerd door Joop Kokje, adviseur

Marcel Kant, teambegeleider

Informatie GGT Erna Schol, afdelingshoofd

Telefoon 088-7982389

Projectcode Provincie Utrecht_10_1

Datum 9 december 2010

Status Definitief

Pagina 3 van 52

Het Groene Golf Team geeft adviezen die er toe doen! Het Groene Golf Team biedt wegbeheerders ondersteuning op maat bij de

zorg voor goed afgestelde verkeersmanagementsystemen (VM-systemen).

Optimale doorstroming, verkeersveiligheid en milieu krijgen op die manier

voortdurend aandacht. Voor wegbeheerders zou verkeerskundig

functioneel onderhoud aan VM-systemen een automatisme moeten zijn, zo

vindt het ministerie van Verkeer en Waterstaat.

Onderhoud van de VM-systemen is niet overal op orde. Vaak heeft dit te maken

met instellingen die niet meer aansluiten op de huidige verkeerssituatie of met

nieuw verkeersbeleid bij wegbeheerders. In de loop der tijd verandert de vraag

naar mobiliteit en wijzigen verkeerspatronen. Maar ook liggen de prioriteiten van

een wegbeheerder soms ergens anders: er zijn urgentere zaken of menskracht en

middelen zijn niet of onvoldoende beschikbaar.

De juiste afstelling van VM-systemen levert op veel manieren winst op: minder

fijnstof, grotere verkeersveiligheid en minder wachttijden. In maatschappelijk

opzicht is dit een aantrekkelijk rendement.

Het Groene Golf Team helpt wegbeheerders met ondersteuning op maat, om

ervoor te zorgen dat actuele VM-systemen een vanzelfsprekendheid zijn. Dit kan

bijvoorbeeld door te adviseren over doorstroming en veiligheid. Ook adviseert het

team wegbeheerders over de beleidsmatige aanpak van het onderhoud aan VM-

systemen.

De adviezen van het Groene Golf Team zijn niet gratis: ze worden gefinancierd

door het ministerie van Verkeer en Waterstaat, Rijkswaterstaat en decentrale

wegbeheerders.

Het Groene Golf Team is een afdeling van de dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van

Rijkswaterstaat. Het team is één van de zestig projecten uit het programma FileProof van het

Ministerie van Verkeer en Waterstaat. FileProof is inmiddels afgerond, maar wegens succes is

het voortbestaan van het Groene Golf Team verlengd tot 2013. Lag in de eerste jaren de

focus op verkeersdoorstroming, vanaf 2010 ligt de aandacht op ondersteuning op maat aan

wegbeheerders bij het functioneel onderhoud aan VM-systemen.

Het Groene Golf Team bestaat uit ongeveer 20 afgestudeerde hbo’ers en academici, die

speciaal voor deze werkzaamheden zijn opgeleid. Zij worden vakkundig begeleid door

professionals uit de markt. Het team werkt vanuit Delft en Den Bosch.

Zie voor meer informatie over het Groene Golf Team:

www.rijkswaterstaat.nl/dvs

www.groenegolfteam.nl

Pagina 4 van 52

Pagina 5 van 52

Inhoud

Managementsamenvatting 7

1 Inleiding 9

1.1 Inleiding 9

1.2 Situatieschets 9

1.3 Probleembeschrijving 9

1.4 Opdracht 10

1.5 Randvoorwaarden en uitgangspunten 10

2 Analyse 13

2.1 Inleiding 13

2.2 Observatie ochtendspits 13

2.3 Observatie dalperiode en avondspits 16

2.4 Verkeersveiligheid 18

2.5 Conclusies 20

3 Maatregelen 21

3.1 Maatregelen voor de korte termijn 21

3.2 Maatregelen voor de lange termijn 22

4 Conclusies en adviezen 25

4.1 Conclusies 25

4.2 Adviezen 25

4.3 Effecten 26

Bijlage A Kruispunttekeningen 27

Bijlage B Schematische weergave van de stages 31

Bijlage C Uitvoer Kwaliteitscentrale 37

Bijlage D Ongevalgegevens ViaStat 45


Pagina 6 van 52


Pagina 7 van 52

Managementsamenvatting

Inleiding en opdracht

De provincie Utrecht heeft het Groene Golf Team (GGT) gevraagd een advies uit te

brengen over de verkeerslichten op vier met verkeerslichten geregelde kruispunten

bij de aansluiting van de N210 op de snelweg A2, ter hoogte van Nieuwegein en

IJsselstein. Deze vier kruispunten worden geregeld met Utopia. Utopia is een regel-

methode die ervoor zorgt dat de verkeerslichten op de vier kruispunten op elkaar

afgestemd zijn en als een netwerk functioneren.

In de spitsperiodes ontstaan vooral op het kruispunt van de N210 met de westelijke

toe- en afrit A2-Nieuwegein en de Utrechtseweg problemen met de afwikkeling van

het verkeer. De tijd dat het verkeer groen licht krijgt, wordt als te kort ervaren, er

ontstaan lange wachtrijen en veel auto’s rijden door rood licht. De provincie Utrecht

heeft het GGT gevraagd om het functioneren van de verkeerslichten op deze locatie

te beoordelen, de problemen in kaart te brengen en te adviseren over verbeter-

mogelijkheden. Voor het uitvoeren van deze opdracht heeft het GGT zich beperkt tot

het uitvoeren van observaties bij de kruispunten en een analyse van de Utopia-

regelingen, de gemeten prestaties van de verkeerslichten en geregistreerde

ongevalgegevens.

Constateringen

Uit het onderzoek van het GGT blijkt:

• De huidige versie van Utopia waarmee de kruispunten ten westen en ten oosten

van de A2 worden geregeld, is verouderd en niet meer efficiënt. Hierdoor ontstaat

onnodig veel wachttijd, zijn er voor de weggebruikers ongeloofwaardige situaties

en is er een negatieve invloed op de verkeersveiligheid. De nieuwste versie van

Utopia kan deze problemen direct verhelpen.

• Tijdens de observaties heeft het GGT nauwelijks gemerkt dat de netwerkregeling

met Utopia voordelen heeft voor het verkeer van en naar het kruispunt ten

westen van de A2, in de vorm van bijvoorbeeld groene golven.

• Op het kruispunt ten westen van de A2 gebeuren beduidend meer ongevallen dan

op de drie andere kruispunten. Een van de voornaamste oorzaken is dat auto’s

door rood licht rijden. Dit is een aanwijzing dat de verkeerslichten niet geloof-

waardig zijn voor de weggebruikers.

• De verkeerslichten op de twee kruispunten in Nieuwegein functioneren efficiënter.

Wel zijn hier nog enkele kleine verbeteringen mogelijk.

Adviezen

Op basis van de uitkomsten van het onderzoek adviseert het GGT om zo spoedig

mogelijk een nieuwe versie van de Utopia-regeling te laten maken voor de twee

kruispunten ten westen en ten oosten van de A2. De nieuwste versie van Utopia is

veel flexibeler dan de huidige, verouderde regelingen, voorkomt onnodige wachttijd

en ongeloofwaardige situaties voor de weggebruikers en verbetert de verkeersveilig-

heid. Het uitvoeren van een dergelijke update kost naar schatting € 15.000,-. Dit

bedrag is gebaseerd op een raming door de leverancier van Utopia, Peek Traffic

Solutions.


Pagina 8 van 52

Na het uitvoeren van de update van de regelingen is het noodzakelijk om deze op

straat verder goed in te regelen en minimaal eens in de twee jaar te toetsen of de

regelingen nog naar behoren functioneren en dan eventueel opnieuw aan te passen.

Daarnaast adviseert het GGT om op korte termijn volwaardige voertuigafhankelijke

regelingen te laten maken voor deze twee kruispunten met bijbehorende, volledige

detectievelden. Met een voertuigafhankelijke regeling wordt het verkeer op het

kruispunt afgewikkeld volgens het actuele aanbod. Hierdoor wordt het verkeer

efficiënter afgewikkeld en zijn de verkeerslichten geloofwaardiger voor de weg-

gebruikers, zijn de wachttijden waarschijnlijk lager en verbetert de verkeersveilig-

heid. Op dit moment hebben beide kruispunten slechts basale voertuigafhankelijke

regelingen met beperkte detectievelden. Om deze dusdanig complexe kruispunten

goed te regelen, zijn investeringen nodig in de regeling en de detectie. Deze

bedragen naar schatting € 50.000,-.

Het GGT verwacht dat door het tegelijkertijd uitvoeren van de update van Utopia en

het toevoegen van voertuigafhankelijke regelingen met volledige detectievelden een

kostenbesparing mogelijk is.

Voor de twee andere kruispunten, in Nieuwegein, adviseert het GGT enkele kleine

aanpassingen aan te brengen in de Utopia-regelprogramma’s, zodat het verkeer

efficiënter wordt afgewikkeld op deze kruispunten. De kosten hiervan zijn beperkt.

De kruispunten ten westen en ten oosten van de A2 moeten eerst worden

aangepast met een update van Utopia en bij voorkeur voertuigafhankelijk worden

geregeld, voordat het GGT verdere adviezen kan geven om de afwikkeling van het

verkeer te verbeteren. Vanwege de inherente inefficiënties van de huidige

regelingen is er nu nog teveel ruis om hier goede adviezen over te geven.

Desondanks adviseert het GGT om voor de langere termijn de mogelijkheden en

effecten te verkennen van:

• op het kruispunt ten westen van de A2 het aantal rijstroken voor het rechtdoor-

gaande verkeer op de N210 van IJsselstein naar Nieuwegein vergroten door de

beweging van de N210 linksaf IJsselstein in te verbieden, en de rijstrook die zo

vrijkomt te gebruiken als derde rijstrook voor het verkeer dat rechtdoor rijdt;

• de regeling van het kruispunt ten westen van de A2 koppelen met de verkeers-

lichten op de Utrechtseweg, IJsselstein in.

Effecten

De adviezen van het GGT hebben de volgende effecten:

• De adviezen van het GGT leveren flexibelere en efficiëntere verkeersregelingen

op. Hierdoor zijn deze geloofwaardiger voor de weggebruikers, zijn de wachttijden

waarschijnlijk lager en verbetert de verkeersveiligheid.

• Het busverkeer op de kruispunten profiteert mee van de efficiëntere regelingen.

• Het is niet mogelijk om met de beschikbare middelen de effecten op het milieu te

bepalen.

• Vanwege de scope van het project heeft het GGT geen berekening gemaakt van

de doorstroomwinst die het uitvoeren van de adviezen oplevert.


Pagina 9 van 52

1 Inleiding

1.1 Inleiding

Het Groene Golf Team (GGT) van Rijkswaterstaat onderzoekt hoe met eenvoudige

aanpassingen de doorstroming op met verkeerslichten geregelde kruispunten kan

worden verbeterd.

De provincie Utrecht heeft het GGT gevraagd een advies uit te brengen over het

functioneren van de verkeersregelinstallaties (VRI’s) op vier kruispunten bij de

aansluiting van de A2 op de N210 bij Nieuwegein en IJsselstein:

• VRI 107: Wijkerslootweg – Zuidstedeweg – A.C. Verhoefweg;

• VRI 108: Weg Naar De Poort – Wijkerslootweg – Buizerdlaan – Batauweg;

• VRI 109: Provinciale Weg – Weg Naar De Poort – Oostelijke toe- en afrit A2;

• VRI 110: N210 – Utrechtseweg – Westelijke toe- en afrit A2-Nieuwegein.

VRI’s 110 en 109 zijn in beheer bij de Provincie Utrecht, VRI’s 108 en 107 zijn in

beheer bij de gemeente Nieuwegein.

1.2 Situatieschets

VRI’s 109 en 110 regelen de kruispunten aan respectievelijk oostelijke en westelijke

zijde van de snelweg A2 en vormen de aansluiting bij Nieuwegein en IJsselstein.

VRI’s 107 en 108 liggen op het verlengde van het traject in Nieuwegein. De vier

VRI’s zijn 24 uur per dag onderling gekoppeld met Utopia. Dit is een netwerkregel-

methode voor verkeerslichten. De beleidsdoelstellingen die de provincie heeft

opgesteld, zijn als prioriteiten verwerkt in de regelingen. In beide spitsen hebben

bussen geen absolute prioriteit op VRI 110. In de regelstructuur zijn er gedurende

een cyclus wel meerdere, vaste momenten waarop een bus wit licht kan krijgen.

Figuur 1 is een luchtfoto van Nieuwegein en IJsselstein die de ligging van de

onderzoekslocatie weergeeft. Figuur 2 is een overzichtsfoto van de locatie zelf. In

bijlage A zijn tekeningen van de vier kruispunten opgenomen. In bijlage B is een

schematisch overzicht opgenomen van de Utopia regelingen voor de vier VRI’s.

Deze zogenaamde stageplaatjes vormen een schematische weergave van de

regelstructuur en bestaan uit de volgorde waarin, voorwaarden waaronder en

tijdsduur dat richtingen groen krijgen.

1.3 Probleembeschrijving

De provincie ontvangt voornamelijk klachten over VRI 110 bij de westelijke toe- en

afrit van de A2. Deze klachten betreffen vooral problemen tijdens de ochtendspits.

In deze spits doen zich hier de volgende problemen voor:

• De groentijd van richting 11 (voor het verkeer komend vanaf de A2) is te kort,

waardoor de wachtrij voor deze richting niet altijd wordt afgewikkeld en veel

bestuurders het rode licht negeren.

• Richting 09 is zwaar belast en heeft last van de vele roodrijders op richting 11.

• Op richting 05 staat een wachtrij tot in IJsselstein.

Tijdens de avondspits is de verkeersdrukte wat meer verspreid over alle richtingen

van VRI 110 en zijn er veel minder klachten bekend.


Pagina 10 van 52

1.4 Opdracht

De provincie Utrecht wil graag voor de korte termijn weten welke verbeteringen

mogelijk zijn in de verkeersafwikkeling bij de vier VRI’s. Daarnaast wil de provincie

graag een doorkijk met verbetermogelijkheden voor de lange termijn. Hoewel de

focus van het onderzoek op VRI 110 ligt, wil de provincie graag dat het GGT ook

eventuele problemen bij de VRI’s 107, 108 en 109 benoemt.

Op verzoek van de provincie voert het GGT deze opdracht uit op basis van

observaties bij de VRI’s, analyse van de huidige Utopia-regelingen, analyse van

informatie uit de Kwaliteitscentrale en analyse van ongevalgegevens.

1.5 Randvoorwaarden en uitgangspunten

Bij het onderzoek gaat het GGT uit van de huidige vormgeving en huidige regelingen

van de kruispunten. Daarnaast gelden de uitgangspunten die de provincie Utrecht

en de gemeente Nieuwegein hebben opgesteld voor de Utopia-regelingen1:

1 De afritten van de rijksweg A2 moeten in voldoende mate vrij blijven, zodat er

geen terugslag ontstaat waardoor filevorming op de rijksweg optreedt. Wanneer

hiervan wordt afgeweken, gebeurt dit in overleg met de provincie en de

gemeente.

2 De hinder voor het openbaar vervoer moet beperkt blijven. Wanneer er wordt

afgeweken van de maximale prioriteit gebeurt dit in overleg met de provincie en

de gemeente.

3 Voor de voetgangers en fietsers mogen geen beperkingen worden opgelegd.

Wanneer hiervan wordt afgeweken, gebeurt dit in overleg met de provincie en de

gemeente.

4 De wachtrij op de Utrechtseweg vanuit IJsselstein mag niet dermate lang worden

dat deze terugslaat tot in de kern van IJsselstein. Wanneer hiervan wordt

afgeweken gebeurt dit in overleg met de provincie en de gemeente.

5 De prioriteit ligt bij de wachtrijen op de hoofdrichtingen. Het uitgangspunt is dan

ook het beperken van de wachtrijen op de hoofdrichtingen. Wanneer hiervan

wordt afgeweken, gebeurt dit in overleg met de klant.

1 Bron: Peek Traffic, documentatie configuratie Utopia Spot Nieuwegein – Utrecht, 24 april 2009.


Pagina 11 van 52

A12

Utrecht

N210

A27

aansluiting A2-N210

Nieuwegein

IJsselstein

A2

N210

VRI 109

Nieuwegein

A2

VRI 107

VRI 108

VRI 110

Figuur 1

Luchtfoto Nieuwegein en

IJsselstein

Figuur 2

Overzichtsfoto locatie


Pagina 12 van 52


Pagina 13 van 52

2 Analyse

2.1 Inleiding

Op donderdag 3 juni en dinsdag 8 juni 2010 heeft het GGT observaties uitgevoerd

op de onderzoekslocatie gedurende een dalperiode en een ochtend- en avondspits.

Hierbij waren de doelen om een beeld te krijgen van de situatie tijdens de spits-

periodes en in kaart te brengen wat de problemen zijn die zich dan voordoen bij de

afwikkeling van het verkeer. Aansluitend op de observaties heeft het GGT voor de

observatiedagen de uitvoer van VRI’s 109 en 110 in de Kwaliteitscentrale verzameld

en geanalyseerd. Daarnaast heeft het GGT de ongevalgegevens voor alle VRI’s

verzameld en geanalyseerd.

2.2 Observatie ochtendspits

Tijdens de observatie van de ochtendspits op 8 juni heeft het GGT voornamelijk

aandacht geschonken aan het functioneren van VRI 110 (westelijke toe- en afrit van

de A2). Daarnaast zijn korte schouwen uitgevoerd van VRI’s 107, 108 en 109.

In het verslag van de observaties verwijst het GGT naar de stages van de Utopia-

regelprogramma’s. In bijlage B staan schematische overzichten van de stages

binnen de regelprogramma’s van de vier VRI’s, zogenaamde stageplaatjes. In deze

bijlage staat ook een toelichting op de plaatjes. Opvallend is dat de stageplaatjes

voor VRI’s 107 en 108 van een nieuwere versie van Utopia zijn dan die voor VRI’s

109 en 110.

2.2.1 VRI 110 (westelijke toe- en afrit A2)

Algemeen

• De cyclustijd is erg hoog. Het GGT heeft tussen 7:30 en 8:00 uur cyclustijden

gemeten die opliepen tot 200 seconden. In tabel 1 in bijlage C staat een overzicht

van de gemiddelde cyclustijden per richting, afkomstig uit de Kwaliteitscentrale.

Voor de hoge cyclustijd zijn meerdere oorzaken:

- Het kruispunt wordt geregeld met een verouderde versie van Utopia. Hierdoor

vindt de wisseling van de ene stage naar de volgende star plaats en richtingen

verlengen uit of mee totdat de stage is afgelopen. In bijlage C zijn meerdere

faselogs van VRI 110 opgenomen waarin dit duidelijk te zien is. Nieuwere

versies van Utopia kunnen stages vloeiender in elkaar doen overgaan (“green

cut on demand”).

- De inefficiëntie van de stagewisselingen wordt versterkt door hoge minimum-

en maximumtijden per stage. De minimumtijd is 15 seconden, zelfs wanneer er

slechts één voertuig is. De maximumtijd per stage is 60 seconden. Wanneer

alle normale stages maximaal duren, kan de cyclustijd in theorie oplopen tot

vier minuten.

- De fasevolgorde is inefficiënt. In de huidige regelingen komen de richtingen 03

en 09 (stage 14) meestal voor de richtingen 02 en 08 (stage 1). Een fase-

volgorde waarbij de richtingen 03 en 09 na de richtingen 02 en 08 groen zijn,

is waarschijnlijk efficiënter, gezien de ontruimingstijden.

Als gevolg van bovenstaande punten functioneert het regelprogramma van VRI

110 vrijwel als een starre regeling. Gezien de belasting van het kruispunt lijdt dit

tot hoge, onnodige verliestijden. Het GGT ziet dan ook veel ruimte voor

verbetering op deze locatie.


Pagina 14 van 52

• Er is weinig wisselwerking met de rest van het netwerk vanwege de grote afstand

ten opzichte van VRI 109. Dit roept de vraag op of het wel zo zinnig is om dit

kruispunt te regelen in een netwerk met de andere VRI’s, gezien de hierboven

beschreven inefficiënties van een netwerkregeling.

• Het leek er meerdere malen op dat er een “hik” in de regeling zat voorafgaand

aan stage 1, waarbij al het verkeer stil stond. De oorzaak hiervan is een realisatie

van busrichting 49. Er zijn echter geen bussen die gebruik maken van deze

busrichting waardoor al het verkeer onnodig staat te wachten. Het is niet duidelijk

waarom richting 49 een aanvraag en realisatie krijgt.

Richting 02

Op de N210 is er vanuit zuidwestelijke richting veel verkeer naar VRI 110. Er

ontstaat een wachtrij van zo’n 2 kilometer lang. Deze wachtrij blokkeert de rotondes

verderop op de N210. Als gevolg van de drukte blijft richting 02 lang groen, iedere

cyclus 53 seconden. Dit is de maximale groentijd binnen de stage in het Utopia-

regelprogramma. Figuur 16 in bijlage C is een faselog van VRI 110 uit de Kwaliteits-

centrale voor een deel van de ochtend waarop het GGT heeft geobserveerd en toont

een voorbeeld hiervan.

Richting 03

Er is nauwelijks verkeer op richting 03. Slechts incidenteel zijn er hier één of twee

voertuigen. Zodra er een voertuig op deze richting, gaat deze meeverlengen met

richting 09 tot en met het eindegroen van deze richting. Hierdoor blijft richting 08

onnodig lang rood. Figuur 17 in bijlage C is een faselog van VRI 110 en toont een

voorbeeld hiervan.

Richting 05

Richting 05 krijgt heel kort groen, slechts 8 seconden. Er is echter veel meer aanbod

vanuit IJsselstein, waardoor een lange wachtrij ontstaat en auto’s vaak meerdere

stops voor rood licht hebben. Dit lokt veel rood lichtnegatie uit. De Utopia-regeling

telt het aantal voertuigen per arm. Het lijkt erop dat de Utopia-regeling het aantal

voertuigen voor richting 05 niet goed kan inschatten. Figuur 4 illustreert de

problematiek. De omcirkelde vrachtwagen op de linkerfoto staat op de rechterfoto,

één cyclus later nog steeds in de wachtrij. Figuur 18 in bijlage C is een faselog met

een voorbeeld van de korte groentijd van richting 05 op momenten dat er meer

aanbod is.

Figuur 3

Wachtrij voor richting 02


Pagina 15 van 52

Om ongeveer 8:00 uur krijgt richting 05 tijdens twee opeenvolgende cycli veel

langer groen. De reden hiervoor is dat richting 05 in de eerste cyclus meerealiseert

met de bus op richting 46 in stage 2 en vervolgens meeverlengt in stage 5. De

Utopia-regeling telt hierdoor ineens veel meer voertuigen dan volgens het afslag-

percentage verwacht werden en past de groentijd voor richting 05 hierop aan.

Richting 05 krijgt daardoor in de volgende cyclus opnieuw lang groen, waardoor de

wachtrij verdwijnt. De volgende cycli zijn echter weer kort, waardoor de wachtrij

opnieuw ontstaat.

Richting 09

Richting 09 krijgt gedurende meerdere cycli weinig groen. De groentijd is slechts 15

seconden en er kunnen dan zeven of acht auto’s afrijden. Er is echter veel meer

aanbod, waardoor de meeste auto’s minstens één dubbele stop hebben, maar

sommige zelfs twee. Figuur 5 illustreert de problematiek. De omcirkelde vracht-

wagen op de linkerfoto staat op de rechterfoto, één cyclus later nog steeds in de

wachtrij. Figuur 17 in bijlage C is een faselog van VRI 110 en toont een voorbeeld

van de korte groentijd.

Tegen 8:00 uur krijgt richting 09 opnieuw langer groen, zonder dat er een aanvraag

was op richting 03. De oorzaak hiervoor is onduidelijk, ook na analyse met behulp

van de Kwaliteitscentrale. Wellicht was er op dat moment ruimte in de netwerk-

regeling. In de daarop volgende cycli krijgt richting 09 nog enkele keren lang groen,

omdat de Utopia-lussen verkeer tellen. Uit dit voorbeeld blijkt dat Utopia regelt op

basis van de intensiteit in plaats van op het actuele verkeersaanbod.

Figuur 4

Richting 05 krijgt kort

groen, waardoor voertuigen

meerdere malen voor rood

licht moeten stoppen

Figuur 5

Richting 09 krijgt kort

groen, waardoor voertuigen

meerdere malen voor rood

licht moeten stoppen


Pagina 16 van 52

2.2.2 VRI’s 107, 108 en 109 (in Nieuwegein en oostelijke toe- en afrit A2)

Tijdens de observatie heeft het GGT ook een korte schouw uitgevoerd bij VRI’s 107,

108 en 109. Daar zijn de volgende aandachtspunten:

• Bij VRI 108 blijft richting 02 95 seconden lang groen om circa 8:35 uur. Er is

continu aanbod vanaf VRI 109. Het verkeer krijgt de maximale tijden van stages

1 en 2. Na circa 60 seconden wordt de benutting van het groen steeds minder

(onverzadigd groen). Tijdens stage 1 raakt het vak van richting 03 overvol en

raakt de linker rijstrook van richting 02 geblokkeerd. Zo ontstaan gevaarlijke

situaties, omdat dit verkeer met hoge snelheid aan komt rijden vanaf VRI 109.

• Bij VRI 108 moet de bus op richting 42 onnodig wachten op wit licht. De

parallelle, conflicterende richting 01 wordt wel rood, maar daarna weer groen

terwijl er geen aanbod is en de bus nog steeds staat te wachten.

• Bij VRI 109 is minder te merken van de verouderde versie van Utopia vanwege

het beperkte aantal signaalgroepen. Hierdoor kan deze VRI het verkeer van

nature al efficiënter regelen.

• Voor VRI 107 zijn geen aandachtspunten.

2.3 Observatie dalperiode en avondspits

Op 3 juni heeft het GGT een observatie uitgevoerd tijdens de dalperiode in de

middag, overgaand in de avondspits. Ook tijdens deze observaties is voornamelijk

aandacht geschonken aan het functioneren van VRI 110. Daarnaast is een korte

schouw uitgevoerd van VRI’s 107, 108 en 109.


Algemeen

• De cyclustijd is erg hoog. Zelfs in de dalperiode heeft het GGT een cyclustijd van

3 minuten gemeten. In tabel 2 en tabel 3 in bijlage C staan overzichten van de

gemiddelde cyclustijden per richting. Voor de hoge cyclustijd zijn dezelfde

oorzaken aan te wijzen als genoemd bij de ochtendspits. In tegenstelling tot de

ochtendspits is het de indruk van het GGT dat in de dalperiode en tijdens de

avondspits vaker en langer onnodig groen wordt gegeven. Hierdoor is de regeling

minder geloofwaardig voor de weggebruikers.

• Rond 17:30 ontstaat er op het wegvak IJsselstein in (Utrechtseweg) een wachtrij.

Hierdoor kan het verkeer afkomstig van de richtingen 03, 07 en 11 niet goed

afwikkelen.

Richting 03

Richting 03 wordt slechts zeer beperkt gebruikt. Zelfs in de avondspits is er vaak

geen verkeer op deze richting en wanneer er wel verkeer is, zijn dit hooguit één of

twee voertuigen. Bij een aanvraag zit richting 03 in dezelfde stage als de zeer

drukke richting 09. Richting 03 blijft dan net zo lang groen als richting 09, totdat de

volgende stage met de richtingen 02 en 08 begint. Hierdoor staat het verkeer op de

richtingen 07 en 08 onnodig te wachten totdat hun lichten groen worden. Dit

wachten kan lang duren, omdat de stage van de richtingen 03 en 09 maximaal 60

seconden kan duren. In figuur 6 is te zien dat het licht van richting 03 nog groen

blijft tegelijk met richting 09, ook al is er geen verkeer meer. Figuur 19 in bijlage C

is een faselog van een extreme situatie waarbij richting 03 na één voertuig 50

seconden lang blijft meeverlengen met richting 09.


Pagina 17 van 52

Richting 05

Richting 05 blijft in de dalperiode enkele malen onnodig lang groen, waardoor het

langer duurt voordat de stage met richting 12 begint. Richting 05 verlengt dan mee

met busrichtingen 46 of 51. Figuur 20 in bijlage C illustreert dit aan de hand van

een faselog uit de Kwaliteitscentrale.

Richting 06

Richting 06 blijft (in de dalperiode) enkele malen onnodig lang groen, waardoor het

langer duurt voordat de stage met de zwaar belaste richting 11 begint. In figuur 7 is

te zien dat het licht van richting 06 groen blijft terwijl het opstelvak al leeg is. Uit de

analyse met de Kwaliteitscentrale blijkt dat de oorzaak hiervan is dat richting 06

meeverlengt met busrichting 47. Figuur 21 in bijlage C illustreert dit met een

faselog uit de Kwaliteitscentrale.

Richtingen 07 en 47

Hoewel er geen bussen meer rijden, moet het verkeer op richting 07 iedere cyclus

onnodig wachten op een realisatie van richting 47. Richting 47 is een busrichting

parallel aan, maar conflicterend met richting 07. Deze busrichting krijgt nog steeds

iedere cyclus wit licht in compulsory alternative (CA) stage 9. De lijndienst die

gebruik maakte van richting 47 is echter opgeheven, waardoor hier nooit bussen

rijden. Figuur 22 in bijlage C is een faselog uit de Kwaliteitscentrale dat een situatie

toont met realisaties van richtingen 47 en 49 zonder dat een aanvraag is gedaan.

Tabel 4 toont een overzicht van het aantal realisaties per uur voor beide busrich-

tingen op de twee observatiedagen. Bij de realisaties van richting 49 valt op dat

deze vooral in de spitsperiodes plaats vinden.

Figuur 6

Richting 03 verlengt

onnodig mee met richting

09

Figuur 7

Richting 06 blijft groen

hoewel er geen verkeer

meer is


Pagina 18 van 52

Richting 09

Hoewel richting 09 druk is in de avondspits, blijft deze richting in stage 14 enkele

malen meeverlengen met richting 08 nadat het laatste voertuig al is gepasseerd.

Hierdoor staat het verkeer op richting 02 onnodig lang te wachten. Dit kan dan zo’n

10 seconden duren, waardoor de cyclustijd onnodig oploopt. Figuur 23 in bijlage C

toont een voorbeeld hiervan met een faselog uit de kwaliteitscentrale. Figuur 24 laat

een voorbeeld zien van richting 03 die onnodig lang meeverlengt met richting 09 in

de avondspits.


Tijdens de observatie heeft het GGT ook een korte schouw uitgevoerd bij VRI’s 107,

108 en 109. Daar zijn de volgende aandachtspunten.

VRI 107

• De cyclustijden zijn kort. Gedurende twee cycli op VRI 108, maakt VRI 107 vijf

cycli.

• Richting 08 blijft soms onnodig lang groen, waardoor conflicterende richtingen

langer moeten wachten. De laatste voertuigen van richting 08 komen vaak ook te

laat aan bij VRI 108 en moeten daar stoppen voor rood licht.

VRI 108

• Evenals in de ochtendspits verlengt richting 02 onnodig mee met de richtingen 03

en 04 in de optional/alternative stage 2. Hierdoor staat het verkeer op richting 09

onnodig lang te wachten voor rood licht. Dit lange wachten is niet geloofwaardig

voor de automobilisten en zorgt voor een cyclustijd die hoger is dan nodig.

• Richting 11 wordt meerdere malen groen, ook als er geen verkeer is. De oorzaak

hiervan is dat de verweglus van richting 11 zodanig ligt, dat ook het verkeer voor

de richtingen 10 en 12 hier aanvragen op doet.

VRI 109

• Evenals in de ochtendspits doen zich bij VRI 109 geen problemen voor bij de

afwikkeling van het verkeer.

• Vanwege het beperkte aantal signaalgroepen is er minder te merken van de

verouderde versie van Utopia. Hierdoor kan deze VRI het verkeer van nature al

efficiënter regelen.

2.4 Verkeersveiligheid


Op het gebied van verkeersveiligheid zijn voor VRI 110 bij de westelijke toe- en afrit

van de A2 meerdere aandachtspunten:

• Het eindegroen wordt bepaald op basis van schattingen door Utopia en niet op

basis van de lusinformatie per richting. Hierdoor is het moment van eindegroen

niet gerelateerd aan het actuele verkeersbeeld op een richting. De zogenaamde

dilemmazone ontbreekt. Op twee manieren heeft dit een weerslag op de

verkeersveiligheid:

- Het licht blijft langer dan nodig is op groen staan. Een voertuig dat aan komt

rijden, ziet vanuit de verte het licht op groen staan. Het is dan niet meer

geloofwaardig dat het licht rood wordt op het moment dat het voertuig

dichterbij is en de bestuurder zal er sneller (bewust) voor kiezen om het rode

licht te negeren.


Pagina 19 van 52

- Het licht kan onverwacht geel en daarna rood worden, ook als de wachtrij nog

niet is afgewikkeld. Automobilisten verwachten dit niet en kunnen hierdoor

(onbewust) het rode licht gaan negeren.

• De hiervoor beschreven inefficiënties in de regeling van VRI 110 leiden tot

ongeloofwaardige situaties waarbij verkeer vaak langere tijd onnodig voor rood

licht moet wachten. Hierdoor neemt de kans toe dat automobilisten door rood

licht gaan rijden, omdat er toch geen conflicterend verkeer is.

• De richtingen 05, 09 en 11 krijgen in de ochtendspits zeer beperkt groen. Deze

groentijd is te kort voor het aanbod. Het gevolg hiervan is dat veel voertuigen

door geel en de eerste secondes rood rijden. Deze rood lichtnegatie heeft een

negatief effect op de verkeersveiligheid. De tabellen 4, 5 en 6 in bijlage C tonen

een overzicht van het aantal voertuigen dat door rood rijdt nadat het licht 2

seconden rood is geweest. In tabel 5 staan de cijfers voor de ochtendspits van 8

juni 2010. Deze cijfers bevestigen het beeld van het GGT. Daarnaast wordt ook

op de richtingen 01 en 02 het rode licht veelvuldig genegeerd. Verder valt op dat

’s nachts (tabel 7) op richting 11 opvallend vaak door rood licht wordt gereden.

Figuur 25 in bijlage C toont een faselog waarin duidelijk te zien is hoe een auto

rond 23:45 uur het rode licht op richting 11 bewust negeert.

• Uit gegevens in de ongevallendatabase van VIA-Stat blijkt dat van 2005 tot en

met 2009 bij 9 van de 25 geregistreerde ongevallen rood lichtnegatie de oorzaak

van het ongeval was, zie tabel 10 in bijlage D. Bij vijf van deze ongevallen was

sprake van gewonden, bij de overige vier was er uitsluitend materiële schade

(UMS). Zes van de ongevallen vonden ’s avonds en ’s nachts plaats, waarvan drie

na tien uur ’s avonds. Deze ongevallen waren ook ernstiger dan die overdag, zie

tabel 11.


Tijdens de korte schouwen bij VRI’s 107, 108 en 109 heeft het GGT op het gebied

van verkeersveiligheid geen opvallende zaken waargenomen. Uit gegevens in de

ongevallendatabase van ViaStat blijkt voor de periode 2005 tot en met 2009 het

volgende:

• Bij VRI 107 zijn 11 verkeersongevallen geregistreerd. Hierbij had de hoofdtoe-

dracht slechts eenmaal te maken met verkeerstekens, zie tabel 12 en tabel 13 in

bijlage D. Uit het rapport van dit ongeval blijkt dat er sprake was van rood licht-

negatie.

• Bij VRI 108 zijn 10 verkeersongevallen geregistreerd. Hierbij had de hoofdtoe-

dracht driemaal te maken met verkeerstekens, zie tabel 14 en tabel 15. Uit de

rapporten van deze ongevallen blijkt dat in alle drie gevallen sprake was van rood

lichtnegatie.

• Bij VRI 109 zijn slechts twee verkeersongevallen geregistreerd. Hierbij had de

hoofdtoedracht beide keren te maken met verkeerstekens, zie tabel 16 en tabel

17. Uit de rapporten van deze ongevallen blijkt dat in beide gevallen sprake was

van rood lichtnegatie.

Uit de geregistreerde ongevalgegevens blijkt dat het aantal verkeersongevallen bij

de drie overige VRI’s beduidend lager is dan bij VRI 110. Daarbij is het aantal

ongevallen met als oorzaak rood lichtnegatie ook beduidend lager. Dit kan er op

wijzen dat Utopia deze drie VRI’s efficiënter en geloofwaardiger regelt dan VRI 110.


Pagina 20 van 52

2.5 Conclusies

Uit de observaties van het GGT, analyse van de huidige Utopia-regelingen, analyse

van de informatie uit de Kwaliteitscentrale en analyse van de ongevalgegevens blijkt

het volgende:

• De huidige versie van Utopia voor VRI’s 109 en 110 is verouderd en bij VRI 110

niet meer efficiënt. Hierdoor ontstaat onnodig veel wachttijd, zijn er voor de

weggebruikers ongeloofwaardige situaties en is er een negatieve invloed op de

verkeersveiligheid. Een nieuwere versie van Utopia kan deze problemen direct

verhelpen.

• VRI 110 heeft weinig wisselwerking met de rest van het netwerk vanwege de

grote afstand ten opzichte van VRI 109. Tijdens de observaties heeft het GGT

nauwelijks gemerkt dat de netwerkregeling met Utopia voordelen heeft voor het

verkeer van en naar VRI 110. Dit roept de vraag op of het wel zo zinnig is om dit

kruispunt te regelen in een netwerk met de andere VRI’s.

• VRI’s 107 en 108 zijn al voorzien van een nieuwere versie van Utopia en functio-

neren efficiënter dan VRI’s 109 en 110. Wel zijn hier enkele kleine verbeteringen

mogelijk.

• Bij VRI 110 gebeuren aanzienlijk meer verkeersongevallen dan bij de drie andere

VRI’s. Daarbij is het aantal ongevallen met als oorzaak rood lichtnegatie ook

beduidend hoger. Dit is een aanwijzing dat Utopia VRI’s 107, 108 en 109 geloof-

waardiger en efficiënter regelt dan VRI 110.


Pagina 21 van 52

3 Maatregelen

3.1 Maatregelen voor de korte termijn

3.1.1 VRI’s 109 en 110: nieuwere versie van Utopia

Het GGT adviseert om zo spoedig mogelijk een nieuwere versie van de Utopia-

regeling te laten maken voor VRI 110 (bij de westelijke toe- en afrit van De A2) en

tegelijkertijd de regeling van VRI 109 (bij de oostelijke toe- en afrit) ook te

vernieuwen. Een nieuwere versie van Utopia is veel flexibeler dan de huidige

regelingen van deze VRI’s en voorkomt onnodige wachttijd en ongeloofwaardige

situaties voor de weggebruikers en verbetert daarmee de verkeersveiligheid.

In het verleden hebben de provincie Utrecht en de gemeente Nieuwegein al

opdracht gegeven om de Utopia-regelingen van VRI’s 107 en 108 te vernieuwen.

Voor VRI’s 109 en 110 is dit niet gebeurd. Dit blijkt te zijn uit angst dat zulke

aanpassingen de situatie verergeren. Het GGT is van mening dat deze angst

ongegrond is en dat het juist zeer verstandig is om verkeersregelingen regelmatig te

evalueren en van een update te voorzien. Het uitvoeren van een update kost naar

schatting € 15.000,-.. Dit bedrag is gebaseerd op een raming door de leverancier

van Utopia, Peek Traffic Solutions. Daarnaast is het noodzakelijk om na het

uitvoeren van de update de regelingen op straat verder te finetunen.

De aangepaste Utopia-regelingen voor VRI’s 109 en 110 moeten volgens het GGT in

ieder geval aan de volgende voorwaarden voldoen:

• de actuele beleidsuitgangspunten van de provincie Utrecht;

• flexibele overgangen van de ene stage naar de volgende, zodat richtingen niet

onnodig lang groen blijven terwijl verkeer op een richting van de volgende stage

onnodig voor rood licht moet wachten (“green cut on demand”);

• korte minimum en maximum stagetijden, zodat de cyclustijd beperkt kan blijven;

• voor VRI 110 een zodanige fasevolgorde dat de richtingen 03 en 09 groen worden

na de richtingen 02 en 08, mits de richtingen 02 en 08 alternatief terug mogen

komen; gezien de ontruimingstijden levert dit waarschijnlijk een efficiëntere

regeling op;

• drukke richtingen die slechts kort groen krijgen (zoals richting 05 van VRI 110 in

de ochtendspits) waar mogelijk meer ruimte geven zonder dat dit ten koste gaat

van de cyclustijd, zodat de wachtrijen op deze richtingen korter worden.

3.1.2 VRI’s 109 en 110: voertuigafhankelijke regelingen

Het GGT adviseert tevens om op de korte termijn volwaardige voertuigafhankelijke

regelingen te laten maken voor VRI’s 109 en 110 met bijbehorende, volledige

detectievelden. Op dit moment beschikken beide VRI’s slechts over basale fall back-

regelingen en ontbreken volledige detectievelden. Het meest efficiënt is om dit

tegelijk met de update van de Utopia-regelingen uit te voeren, maar het kan ook op

een iets later moment.

De voertuigafhankelijke regelingen kunnen in eerste instantie de kruispunten in de

nachtelijke uren regelen. Daarnaast kan met deze regeling voor VRI 110 in de

praktijk onderzocht worden wat de effecten zijn op onder andere wachtrijen en

cyclustijden van het overdag en in de spitsperiodes solitair regelen van deze VRI.


Pagina 22 van 52

Het voordeel van VRI’s 109 en 110 voertuigafhankelijk regelen, is dat het verkeer

op de kruispunten wordt afgewikkeld volgens het actuele aanbod. Hierdoor zijn de

regelingen efficiënter en geloofwaardiger voor de weggebruikers, zijn de cyclustijden

lager en verbetert de verkeersveiligheid. Dit geldt in het bijzonder voor de nachte-

lijke uren.

Vanwege de beperkte scope van de opdracht heeft het GGT geen berekeningen

uitgevoerd om deze aannames te toetsen. Uit een eerste analyse door de provincie

Utrecht zelf, blijkt dat bij VRI 110 in de spitsperiodes een gemiddeld lagere cyclus-

tijd mogelijk is. In de ochtendspits bedraagt deze circa 120 seconden, in de avond-

spits circa 130 seconden.

Aan het voertuigafhankelijk regelen zijn echter ook enkele nadelen verbonden:

• De huidige fall back-regelingen van beide VRI’s zijn zeer basaal en er zijn

nauwelijks normale detectielussen aanwezig. Om een dusdanig complex kruispunt

als VRI 110 goed te regelen, zijn investeringen nodig in de regeling en de

detectie. Deze bedragen naar schatting € 30.000,-. De aanpassingen aan VRI 109

zijn iets minder complex en bedragen daardoor naar schatting € 20.000,-.

• Er is geen sprake meer van koppeling met de overige VRI’s. Met vrije koppelingen

kan wel een koppeling onder voorwaarden worden toegevoegd aan de regeling.

3.1.3 VRI’s 107 en 108

Voor de korte termijn ziet het GGT de volgende verbeterpunten in de Utopia-

regeling van VRI 108:

• bij VRI 108 de maximale stagetijd van stage 1 verkorten, zodat de richtingen 02

en 08 minder lang groen zijn; hierdoor kan richting 03 eerder groen worden;

• bij VRI 108 in stage 2 richting 02 niet meer laten meeverlengen met de richtingen

03 en 04, zodat richting 09 eerder groen kan worden en verkeer op deze richting

niet meer onnodig lang hoeft te wachten voor rood licht;

• bij VRI 108 de inmeldfunctie van de verweglus van richting 11 uitschakelen, zodat

verkeer voor de richtingen 10 en 12 hier geen onnodige aanvragen meer doet.

3.2 Maatregelen voor de lange termijn

De regeling van met name VRI 110 moet eerst worden aangepast met een update

van Utopia en bij voorkeur voertuigafhankelijk worden geregeld, voordat het GGT

verdere adviezen kan geven om de afwikkeling van het verkeer te verbeteren.

Vanwege de inherente inefficiënties van de huidige regeling is er nu nog teveel ruis

om hier goede adviezen over te geven.

Het GGT ziet desondanks voor de lange termijn twee mogelijkheden die het nader

onderzoeken van mogelijkheden en effecten waard zijn:

• vergroten van de capaciteit van richting 02 van VRI 110;

• VRI 110 koppelen met de VRI’s op de Utrechtseweg in IJsselstein.

3.2.1 Capaciteit van richting 02 van VRI 110 vergroten

Het GGT heeft geconstateerd dat in de ochtendspits bij VRI 110 op de twee

rijstroken van richting 02 een lange wachtrij ontstaat, met een lengte die kan

oplopen tot 2 kilometer. Daarentegen maakt slechts een beperkt aantal voertuigen

gebruik van richting 03.


Pagina 23 van 52

Het GGT adviseert om de mogelijkheden en effecten te onderzoeken van opheffen

van richting 03, verbieden van de beweging van de N210 linksaf naar IJsselstein en

gebruiken van het opstelvak van richting 03 als derde rijstrook van richting 02. Het

GGT vermoedt dat op deze manier de capaciteit van richting 02 met zo’n 50% kan

toenemen ten opzichte van de huidige situatie. Uit een eerste analyse door de

provincie Utrecht blijkt dat deze aanname klopt. Uit de gevoeligheidsanalyse blijkt

dat de groeiruimte van deze oplossing echter beperkt is. Het verkeer dat nu nog

gebruik maakt van richting 03 moet dan echter een andere route kiezen. Zoals het

GGT heeft geconstateerd, betreft dit echter slechts een beperkt aantal voertuigen.

3.2.2 VRI 110 koppelen met de VRI’s op de Utrechtseweg in IJsselstein

Tijdens de observatie van de avondspits heeft het GGT geconstateerd dat op de

Utrechtseweg IJsselstein in een terugslag ontstond vanaf de VRI’s in IJsselstein naar

VRI 110. Deze wachtrij blokkeerde bij VRI 110 de afstroom van met name richting

07, maar ook van de richtingen 03 en 11. Wellicht kan een koppeling van de VRI’s

in de richting van VRI 110 IJsselstein in deze terugslag voorkomen. Een koppeling

vanuit IJsselstein naar VRI 110 acht het GGT niet wenselijk. De Utrechtseweg vult

met één rijstrook drie opstelstroken bij VRI 110. Omdat in IJsselstein niet bekend is

waar het verkeer naar toe rijdt, is een koppeling in deze rijrichting niet efficiënt.

Het GGT adviseert daarom de mogelijkheden en beperkingen te onderzoeken van

een koppeling met de VRI’s op de Utrechtseweg in IJsselstein, in de rijrichting van

VRI 110 naar IJsselstein. Hierbij is het ook van belang om te bepalen wat de

effecten zijn op de cyclustijd en wat de gevolgen hiervan zijn voor onder meer het

openbaar vervoer en de oversteekbaarheid van het langzaam verkeer.


Pagina 24 van 52


Pagina 25 van 52

4 Conclusies en adviezen

4.1 Conclusies

De provincie Utrecht heeft het GGT gevraagd een advies uit te brengen over het

functioneren van de vier VRI’s bij de aansluiting van de A2 op de N210 ter hoogte

van Nieuwegein en IJsselstein. Het GGT heeft deze opdracht uitgevoerd op basis van

observaties bij de VRI’s, analyse van de huidige Utopia-regelingen, analyse van de

informatie uit de Kwaliteitscentrale en analyse van de ongevalgegevens.

Uit het onderzoek van het GGT blijkt:

• De huidige versie van Utopia voor VRI’s 109 en 110 (bij respectievelijk de

oostelijke en westelijke toe- en afritten van de A2) is verouderd en niet meer

efficiënt. Hierdoor functioneert het regelprogramma van VRI 110 vrijwel als een

starre regeling en ontstaat er onnodig veel wachttijd, zijn er voor de weggebrui-

kers ongeloofwaardige situaties en is er een negatieve invloed op de verkeers-

veiligheid. De nieuwste versie van Utopia kan deze problemen direct verhelpen.

• Tijdens de observaties heeft het GGT nauwelijks gemerkt dat de netwerkregeling

met Utopia voordelen heeft voor het verkeer van en naar VRI 110, in de vorm

van bijvoorbeeld groene golven.

• Bij VRI 110 gebeuren beduidend meer ongevallen dan bij de drie andere VRI’s.

Een van de voornaamste oorzaken is rood lichtnegatie. Dit is een aanwijzing dat

de netwerkregeling met Utopia niet geloofwaardig is voor de weggebruikers.

• VRI’s 107 en 108 in Nieuwegein functioneren efficiënter dan VRI’s 109 en 110.

Wel zijn hier nog enkele kleine verbeteringen mogelijk.

4.2 Adviezen

Op basis van de uitkomsten van het onderzoek adviseert het GGT om zo spoedig

mogelijk een nieuwe versie van de Utopia-regeling te laten maken voor VRI 110 en

tegelijkertijd de regeling van VRI 109 ook te vernieuwen. De nieuwste versie van

Utopia is veel flexibeler dan de huidige, verouderde regelingen van deze VRI’s en

voorkomt onnodige wachttijd en ongeloofwaardige situaties voor de weggebruikers

en verbetert de verkeersveiligheid. Het uitvoeren van een dergelijke update kost

naar schatting € 15.000,-. Na het uitvoeren van de update is het noodzakelijk om

de regelingen op straat verder in te regelen en minimaal eens in de twee jaar te

toetsen of deze nog naar behoren functioneren en dan eventueel opnieuw aan te

passen.

Daarnaast adviseert het GGT om op korte termijn volwaardige voertuigafhankelijke

regelingen te laten maken voor VRI’s 109 en 110 met bijbehorende, volledige

detectievelden. Met voertuigafhankelijke regelingen wordt het verkeer op de

kruispunten afgewikkeld volgens het actuele aanbod. Hierdoor zijn de regelingen

efficiënter en geloofwaardiger voor de weggebruikers, zijn de cyclustijden

waarschijnlijk lager en verbetert de verkeersveiligheid. Op dit moment beschikken

beide VRI’s slechts over basale voertuigafhankelijke regelingen en zijn er nauwelijks

normale detectielussen aanwezig. Om deze dusdanig complexe kruispunten goed te

regelen, zijn investeringen nodig in de regelingen en in de detectie. Deze bedragen

naar schatting € 50.000,-.


Pagina 26 van 52

Het GGT verwacht dat door het tegelijkertijd uitvoeren van de update van Utopia en

het toevoegen van voertuigafhankelijke regelingen met volledige detectievelden

lager een kostenbesparing mogelijk is.

Voor VRI’s 107 en 108 adviseert het GGT enkele kleine aanpassingen aan te

brengen in de Utopia-regelprogramma’s van deze twee VRI’s, zodat deze het

verkeer efficiënter afwikkelen. De kosten hiervan zijn beperkt.

De regelingen van VRI’s 109 en 110 moeten eerst worden aangepast met een

update van Utopia en bij voorkeur voertuigafhankelijk worden geregeld, voordat het

GGT verdere adviezen kan geven om de afwikkeling van het verkeer te verbeteren.

Vanwege de inherente inefficiënties van de huidige regelingen is er nu nog teveel

ruis om hier goede adviezen over te geven.

Desondanks adviseert het GGT om voor de langere termijn de mogelijkheden en

effecten te verkennen van:

• bij VRI 110 de capaciteit van richting 02 vergroten door de beweging van de

N210 linksaf IJsselstein in te verbieden, richting 03 op te heffen en dit opstelvak

te gebruiken als derde rijstrook van richting 02;

• VRI 110 koppelen met de VRI’s op de Utrechtseweg in IJsselstein in de rijrichting

IJsselstein in.

Tenslotte adviseert het GGT om alle VRI’s jaarlijks te observeren tijdens een

ochtend- en avondspits en in een dalperiode om zo te bepalen of de VRI’s nog naar

behoren functioneren. Dit advies geldt in het bijzonder voor VRI 110. Daarnaast

adviseert het GGT om eens per vijf jaar een uitgebreider onderzoek te (laten)

uitvoeren naar het functioneren van de VRI’s en de onderlinge koppelingen.

4.3 Effecten

De adviezen van het GGT hebben de volgende effecten:

• De adviezen van het GGT leveren flexibelere en efficiëntere verkeersregelingen

op. Hierdoor zijn deze geloofwaardiger voor de weggebruikers, zijn de cyclus-

tijden waarschijnlijk lager en verbetert de verkeersveiligheid.

• Het busverkeer op de kruispunten profiteert mee van de efficiëntere regelingen.

• Het is niet mogelijk om met de beschikbare middelen de effecten op het milieu te

bepalen.

• Vanwege de scope van het project was het niet mogelijk om een berekening te

maken van de doorstroomwinst die het uitvoeren van de adviezen oplevert.


Pagina 27 van 52

Bijlage A Kruispunttekeningen

Figuur 8

Kruispunttekening VRI 107

(ongeschaald)

02

03

N

04

06

08

07


Pagina 28 van 52

Figuur 9


(ongeschaald)

N

07

02

08 09

04

05 06

10

42

01

03

11

12


Pagina 29 van 52

Figuur 10


(ongeschaald)

N

08

12

10

02


Pagina 30 van 52

Figuur 11


(ongeschaald)

N


Pagina 31 van 52

Bijlage B Schematische weergave van de stages

Verklaring symbolen stageplaatjes


Pagina 32 van 52

[9,21,33][3,7,11] [min. stagetijd,streefwaarde, max. stagetijd][min. aantal stappen,

streefwaarde in stappen, max. aantal stappen]. Een stap is 3 seconde.

Dat betekent dat de stagetijd gedeeld door 3 het aantal stappen

oplevert. Dit klopt totdat er sprake is van absolute busprioriteit. Hierbij

kan gekozen worden om de min. stagetijd verder in te korten of de

max. stagetijd verder uit te verlengen om een buspassage mogelijk te

maken.


Pagina 33 van 52

VRI 107

VRI 109

Figuur 12

Schematische weergave

stages VRI 107

Figuur 13


stages VRI 109


Pagina 34 van 52

VRI 108

Figuur 14


stages VRI 108


Pagina 35 van 52

VRI 110

Figuur 15

Schematische

weergave stages

VRI 110


Pagina 36 van 52


Pagina 37 van 52

Bijlage C Uitvoer Kwaliteitscentrale

C.1 Faselog VRI 110

Figuur 16

Ochtendspits: richting 02

krijgt iedere cyclus exact 53

seconden lang groen, de

maximale groentijd binnen

de stage in het Utopia-

regelprogramma

Figuur 17

Ochtendspits: richting 03

verlengt vanwege het

bloksgewijs afhandelen van

richtingen onnodig mee met

richting 09, terwijl richting

08 staat te wachten


Pagina 38 van 52

Figuur 18

Ochtendspits: richting 05 is

slechts 8 seconden groen,

terwijl er veel meer aanbod

is

Figuur 19

Dalperiode: richting 03

verlengt onnodig mee met

richting 09 (groentijd van

ruim 50 sec.), terwijl de

richtingen 07 en 08 lang

staan te wachten


Pagina 39 van 52

Figuur 20

Avondspits: richting 05

verlengt onnodig mee met


12 staat te wachten

Figuur 21

Richting 06 blijft onnodig

lang groen in de dalperiode,

terwijl verkeer op richting

11 staat te wachten


Pagina 40 van 52

Figuur 22

Overbodige realisaties van

busrichtingen 47 en 49

tijdens de avondspits, want

geen aanvragen

Figuur 23

Richting 09 blijft onnodig

lang groen tijdens de

avondspits, waardoor

richting 02 langer rood heeft


Pagina 41 van 52

Figuur 24

Avondspits: richting 03

verlengt vanwege het

bloksgewijs afhandelen van

richtingen onnodig mee met


08 staat te wachten

Figuur 25

Nacht: rood lichtnegatie op

richting 11. Aan de detectie

op D11_3 (bij de

stopstreep) is te zien dat

een auto even is gestopt en

vervolgens vlak voor het

groen van de richtingen 01

en 02 het kruispunt is

overgestoken bij rood licht.

Dit is een van de drie auto’s

die geregistreerd staan in

tabel 7 in de periode 23.45-

0.00 uur.


Pagina 42 van 52

C.2 Tabellen cyclustijden

Tijd Gemiddelde cyclustijd per richting (sec.)

Van Tot 012 02 033 05 06 07 08 09 11 12

07:00 07:15 73 145 - 143 126 122 128 - 140 140

07:15 07:30 82 154 - 117 157 129 155 154 163 158

07:30 07:45 83 167 - 173 168 140 143 167 168 140

07:45 08:00 95 182 - 189 152 110 178 186 187 188

08:00 08:15 90 180 - 149 149 146 153 181 181 182

08:15 08:30 80 159 - 159 159 158 137 155 160 136

08:30 08:45 81 163 - 163 144 169 150 166 167 156

08:45 09:00 74 150 - 153 149 113 146 147 147 147


Van Tot 01 02 03 05 06 07 08 09 11 12

14:00 14:15 70 140 - 123 - 136 136 139 139 -

14:15 14:30 65 132 - 156 130 130 130 128 130 116

14:30 14:45 74 147 - 125 113 128 128 147 146 146

14:45 15:00 72 142 - 125 140 104 123 139 140 141

15:00 15:15 73 154 - 155 156 126 137 155 154 133

15:15 15:30 75 150 - 153 131 134 134 151 152 152

15:30 15:45 86 172 - 154 147 137 175 171 171 175

15:45 16:00 83 166 - 139 143 139 139 167 165 165


Van Tot 01 02 03 05 06 07 08 09 11 12

16:00 16:15 82 166 - 143 165 140 140 168 166 167

16:15 16:30 95 189 - 157 190 157 157 186 186 186

16:30 16:45 93 182 - 152 181 129 149 186 185 185

16:45 17:00 98 194 - 141 172 133 194 198 200 198

17:00 17:15 87 174 - 166 167 131 176 172 168 169

17:15 17:30 95 191 - 138 188 136 191 186 187 187

17:30 17:45 86 165 - 140 170 123 140 170 169 169

17:45 18:00 75 154 - 147 151 145 151 155 150 149

2 Richting 01 heeft twee realisaties per cyclus. Om die reden is hier sprake van een cyclustijd die sde helft is van die

van de overige richtingen. 3 Op richting 03 zijn meerdere cycli achter elkaar geen realisaties. Hierdoor is er geen representatieve meting van de

gemiddelde cyclustijd mogelijk.

Tabel 1

Gemiddelde cyclustijd VRI 110,

ochtendspits 8 juni 2010

Tabel 2


dalperiode 3 juni 2010

Tabel 3


avondspits 3 juni 2010


Pagina 43 van 52

C.3 Tabellen onnodige realisaties busverkeer

Busrichting 47 Busrichting 49

Periode 3 juni 8 juni 3 juni 8 juni

0.00-1.00 31 35 0 0

1.00-2.00 34 37 0 0

2.00-3.00 36 36 0 0

3.00-4.00 38 35 0 0

4.00-5.00 38 36 0 0

5.00-6.00 33 33 0 0

6.00-7.00 29 28 0 0

7.00-8.00 22 26 1 2

8.00-9.00 23 25 0 1

9.00-10.00 29 29 0 0

10.00-11.00 27 28 2 0

11.00-12.00 26 26 1 0

12.00-13.00 28 27 0 0

13.00-14.00 26 27 1 1

14.00-15.00 28 27 0 0

15.00-16.00 23 25 2 1

16.00-17.00 20 22 1 1

17.00-18.00 22 22 0 0

18.00-19.00 24 27 1 0

19.00-20.00 22 28 0 0

20.00-21.00 25 29 0 0

21.00-22.00 31 31 0 0

22.00-23.00 32 28 0 0

23.00-24.00 32 33 0 0

Tabel 4

Aantal realisaties per uur voor

busrichtingen 47 en 49 op

donderdag 3 juni en dinsdag 8

juni 2010. Op beide busrich-

tingen rijden geen lijnbussen

meer en deze realisaties zijn

daardoor onnodig. Opvallend is

dat de realisaties van richting

49 op beide dagen vooral

tijdens de spitsperiodes plaats

vonden.


Pagina 44 van 52


Pagina 45 van 52

Bijlage D Ongevalgegevens ViaStat

D.1 Tabellen rood lichtnegatie, VRI 110

Richting + aantal voertuigen

Van Tot 01 02 03 05 06 07 08 09 11 12

Totaal

7:00 7:15 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1

7:15 7:30 1 1 0 2 0 0 0 1 0 1 6

7:30 7:45 0 1 0 1 0 0 0 1 0 0 3

7:45 8:00 2 0 0 1 0 0 0 1 0 0 4

07:00 - 08:00 3 2 0 5 0 0 0 3 0 1 14

8:00 8:15 1 0 0 0 1 0 0 1 0 0 3

8:15 8:30 2 1 0 0 0 0 0 0 0 0 3

8:30 8:45 1 2 0 0 0 0 0 1 1 0 5

8:45 9:00 0 1 0 1 0 0 0 0 1 0 3

08:00 - 09:00 4 4 0 1 1 0 0 2 2 0 14

Periode :

07:00-09:00 7 6 0 6 1 0 0 5 2 1 28


Van Tot 01 02 03 05 06 07 08 09 11 12

Totaal

14:00 14:15 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2

14:15 14:30 0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 4

14:30 14:45 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1

14:45 15:00 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 2

14:00 - 15:00 1 0 1 1 1 2 1 0 2 0 9

15:00 15:15 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1

15:15 15:30 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 2

15:30 15:45 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

15:45 16:00 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

15:00 - 16:00 0 0 0 0 0 0 1 0 1 1 3

16:00 16:15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

16:15 16:30 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1

16:30 16:45 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 2

16:45 17:00 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1

16:00 - 17:00 0 3 0 0 0 0 0 0 1 0 4

17:00 17:15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1

17:15 17:30 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

17:30 17:45 0 0 1 0 0 1 0 1 0 1 4

17:45 18:00 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1

17:00 - 18:00 0 0 2 0 0 1 0 1 0 2 6

Periode :

14:00-18:00 1 3 3 1 1 3 2 1 4 3 22

Tabel 5

Aantal roodrijders na 2 sec.

VRI 110, ochtendspits 8 juni

2010

Tabel 6


VRI 110, dalperiode en

avondspits 3 juni 2010


Pagina 46 van 52


Van Tot 01 02 03 05 06 07 08 09 11 12

Totaal

23:00 23:15 0 0 0 0 0 0 0 0 1 2 3

23:15 23:30 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 1

23:30 23:45 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1

23:45 0:00 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 3

Periode :

23:00-00:00 0 0 0 0 0 0 1 0 5 2 8

D.2 Registratie verkeersongevallen VRI 110

Hoofdtoedracht

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Voorrang/doorgang 3 0 0 0 0 0 3

Afstand bewaren 6 1 0 0 0 1 5

Afslaande beweging 0 0 0 0 0 0 0

Verkeerstekens 9 5 3 0 3 2 4

Plaats op de weg/bocht 5 0 0 0 0 0 5

Parkeren 0 0 0 0 0 0 0

Inhalen 1 1 1 0 1 0 0

Oversteken 0 0 0 0 0 0 0

Toestand weg/voertuig 1 0 0 0 0 0 1

Div. toed. bestuurder 0 0 0 0 0 0 0

Overige toedrachten 0 0 0 0 0 0 0

Totaal 25 7 4 0 4 3 18

Tijd

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet

ingevuld 0 0 0 0 0 0 0

07-09 3 0 0 0 0 0 3

09-12 3 0 0 0 0 0 3

12-16 5 2 1 0 1 1 3

16-18 4 1 0 0 0 1 3

18-22 4 2 1 0 1 1 2

22-07 6 2 2 0 2 0 4

Totaal 25 7 4 0 4 3 18

Tabel 7


VRI 110, dalperiode 7 juni

2010. Opvallend is het grote

aantal roodrijders op richting

11.

Tabel 8

Overzicht alle geregistreerde

verkeersongevallen VRI 110

periode 2005 – 2009 naar

hoofdtoedracht

(Bron: viastat.nl)

Tabel 9




tijdsperiode

(Bron: viastat.nl)


Pagina 47 van 52

Hoofdtoedracht

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet ingevuld 0 0 0 0 0 0 0

Geen voorrang verlenen 0 0 0 0 0 0 0

Fout door bocht 1 0 0 0 0 0 1

Fout parkeren 0 0 0 0 0 0 0

Te veel rechts rijden 1 0 0 0 0 0 1

Onvold. rechts rijden 2 0 0 0 0 0 2

Fout in-/uitvoegen 0 0 0 0 0 0 0

Fout inhalen/snijden 1 1 1 0 1 0 0

Foutieve rijbaan/weghelft 1 0 0 0 0 0 1

Fout oversteken 0 0 0 0 0 0 0

Geen doorgang verlenen 3 0 0 0 0 0 3

Slippen 1 0 0 0 0 0 1

Te hoge snelheid 0 0 0 0 0 0 0

Macht over stuur verliezen 0 0 0 0 0 0 0

Onvoldoende afstand 6 1 0 0 0 1 5

Verlies lading 0 0 0 0 0 0 0

Negeren rood licht 9 5 3 0 3 2 4

Slaap, vermoeidheid 0 0 0 0 0 0 0

Onwel worden/ziekte 0 0 0 0 0 0 0

Geen richting aangeven 0 0 0 0 0 0 0

Schuld van derden 0 0 0 0 0 0 0

(Poging tot) zelfmoord 0 0 0 0 0 0 0

Totaal 25 7 4 0 4 3 18

Tijd

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet

ingevuld

0 0 0 0 0 0 0

07-09 1 0 0 0 0 0 1

09-12 0 0 0 0 0 0 0

12-16 1 0 0 0 0 0 1

16-18 1 1 0 0 0 1 0

18-22 3 2 1 0 1 1 1

22-07 3 2 2 0 2 0 1

Totaal 9 5 3 0 3 2 4

Tabel 10



periode 2005 – 2009 naar detail

hoofdtoedracht

(Bron: viastat.nl)

Tabel 11

Overzicht geregistreerde


periode 2005 – 2009 met als

hoofdtoedracht rood licht-

negatie, naar tijdsperiode

(Bron: viastat.nl)


Pagina 48 van 52

D.3 Registratie verkeersongevallen VRI’s 107, 108 en 109

Hoofdtoedracht

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n






Parkeren 0 0 0 0 0 0 0

Inhalen 0 0 0 0 0 0 0





Totaal 11 2 2 0 2 0 9

Tijd

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet

ingevuld

0 0 0 0 0 0 0

07-09 0 0 0 0 0 0 0

09-12 1 1 1 0 1 0 0

12-16 2 1 1 0 1 0 1

16-18 2 0 0 0 0 0 2

18-22 0 0 0 0 0 0 0

22-07 6 0 0 0 0 0 6

Totaal 11 2 2 0 2 0 9

Tabel 12




hoofdtoedracht

(Bron: viastat.nl)

Tabel 13




tijdsperiode

(Bron: viastat.nl)


Pagina 49 van 52

Hoofdtoedracht

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n






Parkeren 0 0 0 0 0 0 0

Inhalen 0 0 0 0 0 0 0





Totaal 10 3 0 0 0 3 7

Tijd

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet

ingevuld

0 0 0 0 0 0 0

07-09 3 1 0 0 0 1 2

09-12 0 0 0 0 0 0 0

12-16 1 0 0 0 0 0 1

16-18 0 0 0 0 0 0 0

18-22 4 2 0 0 0 2 2

22-07 2 0 0 0 0 0 2

Totaal 10 3 0 0 0 3 7

Tabel 14




hoofdtoedracht

(Bron: viastat.nl)

Tabel 15




tijdsperiode

(Bron: viastat.nl)


Pagina 50 van 52

Hoofdtoedracht

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n






Parkeren 0 0 0 0 0 0 0

Inhalen 0 0 0 0 0 0 0





Totaal 2 1 0 0 0 1 1

Tijd

Tota

al

ongevalle

n

Sla

chto

ffer

ongevalle

n

Ernstig

e

ongevalle

n

Dodelijk

e

ongevalle

n

Zie

kenhuis

ongevalle

n

Overig

e

gew

onden

ongevalle

n

UM

S

ongevalle

n

Niet

ingevuld

0 0 0 0 0 0 0

07-09 0 0 0 0 0 0 0

09-12 1 1 0 0 0 1 0

12-16 0 0 0 0 0 0 0

16-18 1 0 0 0 0 0 1

18-22 0 0 0 0 0 0 0

22-07 0 0 0 0 0 0 0

Totaal 2 1 0 0 0 1 1

Tabel 16




hoofdtoedracht

(Bron: viastat.nl)

Tabel 17




tijdsperiode

(Bron: viastat.nl)


Pagina 51 van 52

Aansluiting A2 Nieuwegein / IJsselstein€¦ · Pagina 3 van 52 Het Groene Golf Team geeft adviezen...

Documents

Transcript of Aansluiting A2 Nieuwegein / IJsselstein€¦ · Pagina 3 van 52 Het Groene Golf Team geeft adviezen...