Sanne Mouha

Competentiecentrum klinische voeding

Aanpak van ondervoeding bij kanker:

screening, sonde- en bijvoeding

Inhoud

• Inleiding

• Screening

• Aanpak na screening

Energie-en eiwitrijke voeding

Drinkvoeding

Enterale voeding

Inleiding

Ondervoeding: tekort aan energie & voedingsstoffen

↓ functioneren (verstoorde stofwisseling, afname

spiermassa en de spierkracht…)

Cachexie: onomkeerbaar door voeding alleen

Nood aan vroegtijdige detectie van

risico patiënten

Screening

Doel:

- Vroeg herkennen ondervoeding en cachexie

Voedingsplan opstellen

Voordelen:

- Voorkomen voedingsprobleem

- Tijdsbesparing

- Kostenbesparing

Waarom screenen?

• Cachexie = verhoogde morbiditeit en mortaliteit

• Classificatie stadia van de ontwikkeling van

cachexie

• Vroegtijdige detectie

Vroege interventie mogelijk

Verbetering levenskwaliteit

Tool Naam Gebruik

NRS

2002

Nutritional Risk

Screeningstool

Gebruik in ziekenhuizen

(ESPEN)

Voedingsstatus & ziektetoestand

SNAQ Short Nutritional

Assessment Questionnaire

VPK bij hospitalisatie

Slechts 3 vragen

SGA Subjective Global

Assessment

Subjectieve inschatting:

medische –& voedingsanamnese

+ waarnemingen

MNA Mini Nutritonal Assessment 65+ (ESPEN)

MUST Malnutrition Universal

Screening Tool

Diagnostisch & interventie

BMI, percentage gewichtsverlies

en ziektefactor

Screening ondervoeding

Voeding per os mogelijk?

JA

Energie- en eiwitrijke voeding

Energiebehoefte gedekt?

NEE: Start bijvoeding

Energiebehoefte gedekt?

JA: aanhouden

Nee: start combinatie SV

Nachtelijk SV

Continu SV

JA: aanhouden

NEE

Start SV

Nee + geen sondevoeding mogelijk

Start TPN

Wat na screening?

Energierijke- en eiwitrijke voeding

Energierijk Eiwitrijk

- Veel suiker

(eventueel dextrine maltose)

- Roomboter/ olie toevoegen

- Volle melkproducten

- Geen light producten

- Dranken: frisdrank, fruitsap,

sportdrank

- Zoete en hartige snacks

(snoepjes, koeken, chips,

chocomousse,…)

- Hartig beleg > zoet beleg

(beleg met brood)

- Eieren, vlees, vis

- Melkproducten/

sojaproducten

- Kaas

- Room

- Pap/pudding

vergelijking

• goede eetlust

• weinig eetlust

• weinig eetlust, met aanpassingen

2140 kcal

95 g eiwitten

925 kcal

43 g eiwitten

2230 kcal

48 g eiwitten

Drinkvoeding

Geconcentreerd + vloeibaar

Energie, eiwitten, vetten, koolhydraten,

vitamines en mineralen voeding

Verschillende soorten

Original Energierijk Vezelrijk

Energierijk

Licht verteerbaar

Vetarm

Geconcentreerd

1 kcal/ml 1,5– 2kcal/ml 1 – 2kcal/ml 1,5 kcal/ml 2,4 kcal/ml

Eiwitverrijkt Energie- en

eiwitverrijkt

Vezelrijk Energie- en

eiwitverrijkt

Energieverrijkt

-Lage intake

eiwitrijke voeding

-Verhoogde

eiwitbehoefte

-Lage intake

eiwitrijke voeding

-Verhoogde

eiwitbehoefte

- Stoelgangs-

problemen

- Langdurig

gebruik

-Lage intake

eiwitrijke voeding

-Verhoogde

eiwitbehoefte

- Vetarme voeding

- Lage intake

- Verhoogde

eiwitbehoefte

-Lage intake

-Verhoogde

eiwitbehoefte

- Vochtbeperking

200ml 200ml 200ml 200ml 125ml

Fortimel Regular

(Nutricia)

Fresubin Original

(Fresenius)

Resource 2.0

(Nestlé)

Fortimel (Nutricia)

Resource Energy

(Nestlé)

Fresubin Energy

(Fresenius)

Nutridrink Multi Fiber

(Nutricia)

Fresubin Energy of

2.0 Fiber drink

(Fresenius)

Resource 2.0 Fibre

en Clinutren 1,5

Fibre (Nestlé)

Fortimel Jucy

(Nutricia)

Resource Fruit

(Nestlé)

Fresubin Jucy drink

(Fresenius)

Fortimel compact

Fresubin 2kcal drink

(Fresenius)

• Andere:

- Aangepaste samenstelling diabetici

- Ziektespecifiek

Drinkvoeding

Tips:

- Tussen de maaltijden

- Kleine slokjes + verdelen

- Temperatuur

- Ondanks melksmaak: lactose arm!

Sondevoeding (enterale voeding)

• Vloeibaar, kant- en klaar

• Voeding volledig/deels via sonde

rechtstreeks in maag of darm

• Vanaf 1,5l: volledige behoefte gedekt

Standaard= 1kcal/ml

Energierijke= 1,5kcal/ml

Ziekte specifieke

Extra vezels

Soort SV Standaard Energierijk Vezelrijk Semi-

elementaire

Kcal 1 1,5 1-1,5 1,3

Eiw (g) +- 4 +- 6 4-6 6-7

Vezels 0 0 15g

Indicatie Normale eiwit-, energie-

en vochtbehoeften

Restenarm

Verhoogde

en-behoeften

Vochtbeperking

Restenarm

Langdurig gebruik

Stoelgangs-

problematiek

Beperkte

absorptiecapaciteit

Voorbeelden Isosource Standaard (Nestlé)

Fresubin Original (Fresenius)

Nutrison (Nutricia)

Fresubin Energy

(Fresenius)

Isosource Energy

(Nestlé)

Nutrison Energy

(Nutricia)

Fresubin

Original/Energy Fibre

(Fresenius)

Isosource

Original/energy

(Nestlé)

Nutrison (energy) Multi

Fiber (Nutricia)

Survimed OPD HN

(Fresenius)

Peptamen (HN)

(Nestlé)

Bedankt voor uw aandacht