A ch ter de cijfers 84 - bronnendossier.files.wordpress.com duizenden kilometers af vanuit de...

1
A ch ter de cij fers 84 W ereld m ark t sojab onen Export 96.210 Brazilië VS Argentinië China India Paraguay Canada Overige Sojaproductie wereldwijd 285.504 83.500 15.171 Overige 11.877 4.930 8.350 82.055 51.000 12.600 China 59.000 EU-27 12.000 Mexico 3.550 Japan 2.750 Taiwan 2.400 Indonesië 2.000 11.500 Import 93.587 VS 36.741 Brazilië 36.350 Argentinië 9.100 Paraguay 5.000 Canada 3.500 Overige 5.519 Top-6 soja importerende landen (x 1.000 ton) Top-6 soja exporterende landen (x 1.000 ton) Top-7 soja producerende landen (x 1.000 ton) NRC 140513 / MJ / Bron: USDA, Min van Landbouw van de VS Brazilië is wereldkampioen in de teelt van sojabonen. Maar de export stokt door slechte wegen en havens. Havenbedrijf Rotterdam legt nu zelf een haven aan. Het potentieel is enorm. Daar spelen wij op in.Rotterdam helpt Brazilië van sojabonen af Door Floor Boon A an de voet van de dertien kilometer lange brug die de stad Rio de Janeiro ver- bindt met de overkant van de baai van Guanabara, laden twee kranen een vrachtschip. Reusachtige grijparmen zetten de ruim vierdui- zend kleurige containers op het 270 meter lange schip. Bedenk dat een vrachtwagen maximaal twee contai- ners kan vervoeren, zegt havenme- dewerker Ricardo Uzeda, terwijl hij zijn veiligheidshelm rechttrekt. Om deze vracht hier te krijgen wa- ren dus minstens tweeduizend vrachtwagens nodig.Veel vracht komt van ver, en legt soms duizenden kilometers af vanuit de binnenlanden van Brazilië. Dat vervoer leidt tot grote problemen. Slechte wegen met vaak slechts twee rijbanen zorgen voor grote verstop- pingen rondom de havens. Rio de Janeiro heeft daar weinig last van, want via die haven wordt geen soja en maïs vervoerd. In het zuiden van Bra- zilië is dat wel anders, zegt Uzeda. Daar staan vrachtwagens soms vijf dagen in de file.Het is slecht gesteld met de infra- structuur in Brazilië, naar inwoner- tal (200 miljoen) het vijfde land ter wereld. Er zijn nauwelijks spoorlij- nen, vliegvelden zijn overbelast, we- gen worden slecht onderhouden en havens hebben onvoldoende capaci- teit. Uit het jaarlijkse Competitiv eness R eport van het Wereld Economisch Forum blijkt dat Brazilië op het ge- bied van infrastructuur met een gi- gantisch probleem kampt. Alle andere BRICS (Brazilië, Rus- land, India, China en Zuid-Afrika) doen het beter op dat gebied en Bra- zilië moet zelfs zijn meerdere erken- nen in landen als Pakistan, Liberia en Jamaica. Van de 144 onderzochte lan- den komt het niet verder dan plek 107. Het is geen onbekend probleem. Het gebrek aan investeringen in in- frastructuur en logistiek leidt al ja- ren tot grote onvrede onder Brazilia- nen. Klagen over de slechte wegen is een volkssport, maar niet eerder wa- ren de problemen zo duidelijk zicht- baar als nu: duizenden vrachtwagens staan in lange files om hun ladingen verscheept te krijgen met een re- cordoogst koffie, maïs en soja op komst. Langs de kust liggen tiental- len schepen roerloos te wachten om te worden geladen. Brazilië verwacht dit jaar 84 mil- joen ton soja te oogsten, waarvan bij- na de helft wordt geëxporteerd. Het land zou de Verenigde Staten kun- nen inhalen als grootste soja-expor- teur ter wereld, maar de vertragin- gen die optreden bij de verscheping, beletten dat mogelijk. Het was voor China, de belangrijkste importeur van Braziliaanse soja, in maart zelfs reden om een bestelling van twee miljoen ton soja te annuleren. Dat is bijna 5 procent van de Braziliaanse soja-export. De situatie is om te huilen, zegt Kleber Zanchim, econoom en hoog- leraar infrastructuur verbonden aan de Getulio Vargas Stichting, een eco- nomische denktank. Zeker als je be- denkt dat de Braziliaanse landbouw- sector eigenlijk de meest competitie- ve ter wereld is. Studies bewijzen dat, op dat gebied verslaan we zelfs de Verenigde Staten. Toch is de prijs van Braziliaanse soja heel hoog vanwege de slechte infrastructuur.De problemen zijn te herleiden tot een gebrek aan investeringen in de vorige eeuw. Tijdens de militaire dic- tatuur (1964-1985) werd er fors geïn- vesteerd in wegen en bruggen, maar daarna viel dat stil. Zanchim: Tel daarbij op dat de bureaucratie ver- stikkend werkt, dat het belastingsys- teem onnavolgbaar is en het land wordt geteisterd door corruptie.Havenmedewerker Uzeda, verant- woordelijk voor de planning in de ha- ven, laat zien hoeveel paperassen er nodig zijn voordat een vol schip weg kan varen. In het kantoor van Libra, dat een van de vijf terminals van de haven van Rio exploiteert, liggen sta- pels documenten in een jarennegen- tiginterieur met systeemplafonds en plastic schotjes tussen de bureaus. B razilië is een land van stem- pels en eindeloos papier, daar heeft het digitale tijd- perk weinig aan veranderd. Hier kost het een vrachtschip ge- middeld 5,7 dagen om al het papier- werk te regelen. Het wereldwijde ge- middelde ligt op 2,7 dagen.Terwijl Brazilië zucht onder zijn slechte infrastructuur, ziet de Rotter- damse haven kansen. Nadat de toen- malige president van Brazilië Luiz Inacio Lula da Silva in 2008 Neder- land bezocht, maakte het Havenbe- drijf Rotterdam afspraken om mee te werken aan een grote studie naar de stand van de infrastructuur in Brazi- lië. Daaruit bleek een grote behoefte aan meer havencapaciteit. Havenbe- drijf Rotterdam besloot er zelf een te bouwen in het land. Porto Central, zoals de haven heet, komt vierhonderd kilometer ten noorden van Rio de Janeiro te liggen. Via een joint venture met de Brazili- aanse overheid en ontwikkelaar Ter- minal Presidente Kennedy (TPK) ontwikkelt de haven een gebied van vijftienhonderd hectare grond. Wat nu nog een strand is met rie- ten parasolletjes, moet in 2016 als diepzeehaven zijn eerste schip ver- welkomen. Er gelden in Brazilië strikte regels voor private havens om ladingen van derde partijen over te slaan. Door meerdere private initia- tieven te bundelen kan de haven ge- zamenlijke infrastructuur ontwik- kelen en zo die regels omzeilen. De bestaande havens in het zui- den van het land zitten nu al aan hun taks en de verwachting is dat de la- dingen van en naar Brazilië in de ko- mende twintig jaar verdrievoudi- gen, zegt Marc Everse, senior pro- jectmanager, telefonisch vanuit Rot- terdam. De Europese markt is ver- zadigd, maar in Brazilië is het poten- tieel enorm. Daar spelen wij op in.Dat Eike Batista, een van de rijkste mannen van Brazilië, al eerder een- zelfde concept ontwikkelde tachtig kilometer ten zuiden van Porto Cen- tral, is volgens Evertse geen pro- bleem. Batistas haven loopt mis- schien twee jaar voor, maar de koek in Brazilië is zo groot, daar kan ieder- een een plak van krijgen.Het Havenbedrijf Rotterdam lijdt overigens niet onder de opstoppin- gen die ontstaan in Brazilië. Vorig jaar kwam er wel merkbaar minder soja aan uit Brazilië vanwege een te- genvallende oogst, laat Karel Peters, die over de droge bulk gaat, weten uit Rotterdam. Nu leidt de congestie daar wel tot minder transport van so- jabonen en sojameel. Maar omdat verwerkers van deze grondstoffen vooral veevoerproducenten op zoek gaan naar graanvervangers, blijft het volume voor ons op peil.Brazilië zelf heeft er des te meer last van. Een lokale krant berekende dat het land tweeënhalf miljard euro misloopt, alleen al op de soja-export. De regering realiseert zich ook terde- ge dat het gebrek aan een goede infra- Brazilië verwacht dit jaar 84 miljoen ton sojabonen te oogsten, waarvan bijna de helft wordt geëxporteerd. Filevorming van vrachtwagens met maïs en soja voor de haven van Paranaguá, Brazilië. Foto AFP structuur een bottleneck vormt voor verdere groei. Het afgelopen jaar zeg- de president Dilma Rousseff al ver- schillende investeringspakketten toe van in totaal 70 miljard euro om spoorwegen, vliegvelden en havens te verbeteren. Hoewel de regerende arbeiders- partij geen voorstander is van priva- tiseringen in de infrastructuur, is het probleem zó nijpend, dat de partij overstag is gegaan. In februari kon- digde Rousseff aan om ook internati- onaal op zoek te gaan naar investe- ringen. Via een aanbesteding in Lon- den, New York, Tokio en Singapore, hoopt Brazilië 350 miljard euro aan private gelden bij elkaar te krijgen. D at geld is niet alleen van belang om de groeiende export te faciliteren, maar ook voor de prestige van Brazilië, dat in 2014 het wereld- kampioenschap voetbal organiseert en in 2016 de Olympische Spelen. De huidige vliegvelden zijn niet toege- rust om de verwachte aantallen be- zoekers aan te kunnen. Wie landt op het vliegveld van Rio de Janeiro kan zich niet voorstellen dat die krappe grijze bunker het hoofdvliegveld is van een miljoenen- stad. Bovendien is het openbaar ver- voer in veel steden niet op orde. In Rio de Janeiro verongelukten vorige maand vijf stadsbussen, met negen doden tot gevolg. Of die problemen tijdig zijn opge- lost, is zeer de vraag. In juni organi- seert het land de Confederations Cup, een soort miniwereldkampioen- schap voetbal. Het wordt alom ge- zien als proef. Maar Brazilië is er niet klaar voor, zo waarschuwde de FIFA recent. De zes stadions voor dit eve- nement hadden in december opgele- verd moeten worden. Op dit moment zijn er pas vier klaar. Brazilianen zelf zijn het meest sceptisch. Er bestaat geen vertrou- wen dat het land volgend jaar wél klaar is voor een van s werelds groot- ste evenementen. Imagina na copa, zegt iedereen, wat zoveel wil zeggen als: bedenk eens hoe de situatie nu al is, laat staan tijdens het WK. Intussen gaat de aanleg van nieu- we infrastructuur door. Om opstop- pingen richting de haven van Rio de Janeiro te voorkomen, legde de stad een weg om die voordien dwars door een drukke woonwijk ging. Daar- naast breidt Rio zijn metronet uit, komt er een snelbus met een eigen busbaan en bouwt de stad hard aan het Olympisch dorp. Logisch, dit is een WK speelstad en de stad waar de Olympische Spe- len zijn, verzucht Ricardo Uzeda die zijn stem verheft om boven het lawaai van de haven uit te komen. Hij wijst naar brug en de overkant van de baai. Maar daar blijft het elke dag twee uur file, om over de havens in het zuiden maar niet te spreken. Alles hier gaat langzaam, besluit hij.

Transcript of A ch ter de cijfers 84 - bronnendossier.files.wordpress.com duizenden kilometers af vanuit de...

A ch ter de cijfers 84

W ereld m ark t sojab onen

Export96.210

Brazilië

VSArgentinië

China

India

Paraguay

Canada Overige

Sojaproductiewereldwijd

285.504

83.50015.171

Overige11.877

4.930

8.350

82.05551.000

12.600

China59.000

EU-2712.000

Mexico3.550

Japan2.750

Taiwan2.400

Indonesië2.000

11.500

Import93.587

VS36.741

Brazilië36.350

Argentinië9.100

Paraguay5.000

Canada3.500

Overige5.519

Top-6 soja importerende landen(x 1.000 ton)

Top-6 soja exporterende landen(x 1.000 ton)

Top-7 soja producerende landen(x 1.000 ton)

NRC 140513 / MJ / Bron: USDA, Min van Landbouw van de VS

Brazilië is wereldkampioen inde teelt van sojabonen. Maar deexport stokt door slechte wegenen havens. HavenbedrijfRotterdam legt nu zelf eenhaven aan. „Het potentieel isenorm. Daar spelen wij op in.”

Rotterdamhelpt Braziliëvan sojabonen af

Door Floor Boon

Aan de voet van de dertienkilometer lange brug diede stad Rio de Janeiro ver-bindt met de overkant van

de baai van Guanabara, laden tweekranen een vrachtschip. Reusachtigegrijparmen zetten de ruim vierdui-zend kleurige containers op het 270meter lange schip. „Bedenk dat eenvrachtwagen maximaal twee contai-ners kan vervoeren”, zegt havenme-dewerker Ricardo Uzeda, terwijl hijzijn veiligheidshelm rechttrekt.„Om deze vracht hier te krijgen wa-ren dus minstens tweeduizendvrachtwagens nodig.”

Veel vracht komt van ver, en legtsoms duizenden kilometers af vanuitde binnenlanden van Brazilië. Datvervoer leidt tot grote problemen.Slechte wegen met vaak slechts tweerijbanen zorgen voor grote verstop-pingen rondom de havens. Rio deJaneiro heeft daar weinig last van,want via die haven wordt geen soja enmaïs vervoerd. In het zuiden van Bra-zilië is dat wel anders, zegt Uzeda.„Daar staan vrachtwagens soms vijfdagen in de file.”

Het is slecht gesteld met de infra-structuur in Brazilië, naar inwoner-tal (200 miljoen) het vijfde land terwereld. Er zijn nauwelijks spoorlij-nen, vliegvelden zijn overbelast, we-gen worden slecht onderhouden enhavens hebben onvoldoende capaci-teit. Uit het jaarlijkse Competitiv enessR e p o r t van het Wereld EconomischForum blijkt dat Brazilië op het ge-bied van infrastructuur met een gi-gantisch probleem kampt.

Alle andere BRICS (Brazilië, Rus-land, India, China en Zuid-Afrika)doen het beter op dat gebied en Bra-zilië moet zelfs zijn meerdere erken-nen in landen als Pakistan, Liberia enJamaica. Van de 144 onderzochte lan-den komt het niet verder dan plek107.

Het is geen onbekend probleem.Het gebrek aan investeringen in in-frastructuur en logistiek leidt al ja-ren tot grote onvrede onder Brazilia-nen. Klagen over de slechte wegen iseen volkssport, maar niet eerder wa-ren de problemen zo duidelijk zicht-baar als nu: duizenden vrachtwagensstaan in lange files om hun ladingenverscheept te krijgen met een re-cordoogst koffie, maïs en soja opkomst. Langs de kust liggen tiental-len schepen roerloos te wachten omte worden geladen.

Brazilië verwacht dit jaar 84 mil-joen ton soja te oogsten, waarvan bij-na de helft wordt geëxporteerd. Hetland zou de Verenigde Staten kun-nen inhalen als grootste soja-expor-teur ter wereld, maar de vertragin-gen die optreden bij de verscheping,beletten dat mogelijk. Het was voorChina, de belangrijkste importeurvan Braziliaanse soja, in maart zelfsreden om een bestelling van tweemiljoen ton soja te annuleren. Dat isbijna 5 procent van de Braziliaansesoja- export.

„De situatie is om te huilen”, zegtKleber Zanchim, econoom en hoog-leraar infrastructuur verbonden aande Getulio Vargas Stichting, een eco-nomische denktank. „Zeker als je be-denkt dat de Braziliaanse landbouw-

sector eigenlijk de meest competitie-ve ter wereld is. Studies bewijzen dat,op dat gebied verslaan we zelfs deVerenigde Staten. Toch is de prijs vanBraziliaanse soja heel hoog vanwegede slechte infrastructuur.”

De problemen zijn te herleiden toteen gebrek aan investeringen in devorige eeuw. Tijdens de militaire dic-tatuur (1964-1985) werd er fors geïn-vesteerd in wegen en bruggen, maardaarna viel dat stil. Zanchim: „Te ldaarbij op dat de bureaucratie ver-stikkend werkt, dat het belastingsys-teem onnavolgbaar is en het landwordt geteisterd door corruptie.”

Havenmedewerker Uzeda, verant-woordelijk voor de planning in de ha-ven, laat zien hoeveel paperassen ernodig zijn voordat een vol schip wegkan varen. In het kantoor van Libra,dat een van de vijf terminals van dehaven van Rio exploiteert, liggen sta-pels documenten in een jarennegen-tiginterieur met systeemplafonds enplastic schotjes tussen de bureaus.

Brazilië is een land van stem-pels en eindeloos papier,daar heeft het digitale tijd-perk weinig aan veranderd.

„Hier kost het een vrachtschip ge-middeld 5,7 dagen om al het papier-werk te regelen. Het wereldwijde ge-middelde ligt op 2,7 dagen.”

Terwijl Brazilië zucht onder zijnslechte infrastructuur, ziet de Rotter-damse haven kansen. Nadat de toen-malige president van Brazilië LuizInacio ‘Lu l a ’ da Silva in 2008 Neder-land bezocht, maakte het Havenbe-drijf Rotterdam afspraken om mee tewerken aan een grote studie naar destand van de infrastructuur in Brazi-lië. Daaruit bleek een grote behoefteaan meer havencapaciteit. Havenbe-drijf Rotterdam besloot er zelf een tebouwen in het land.

Porto Central, zoals de haven heet,komt vierhonderd kilometer tennoorden van Rio de Janeiro te liggen.Via een joint venture met de Brazili-aanse overheid en ontwikkelaar Ter-

minal Presidente Kennedy (TPK)ontwikkelt de haven een gebied vanvijftienhonderd hectare grond.

Wat nu nog een strand is met rie-ten parasolletjes, moet in 2016 alsdiepzeehaven zijn eerste schip ver-welkomen. Er gelden in Braziliëstrikte regels voor private havens omladingen van derde partijen over teslaan. Door meerdere private initia-tieven te bundelen kan de haven ge-zamenlijke infrastructuur ontwik-kelen en zo die regels omzeilen.

„De bestaande havens in het zui-den van het land zitten nu al aan huntaks en de verwachting is dat de la-dingen van en naar Brazilië in de ko-mende twintig jaar verdrievoudi-gen”, zegt Marc Everse, senior pro-jectmanager, telefonisch vanuit Rot-terdam. „De Europese markt is ver-zadigd, maar in Brazilië is het poten-tieel enorm. Daar spelen wij op in.”

Dat Eike Batista, een van de rijkstemannen van Brazilië, al eerder een-zelfde concept ontwikkelde tachtig

kilometer ten zuiden van Porto Cen-tral, is volgens Evertse geen pro-bleem. „B atista’s haven loopt mis-schien twee jaar voor, maar de koekin Brazilië is zo groot, daar kan ieder-een een plak van krijgen.”

Het Havenbedrijf Rotterdam lijdtoverigens niet onder de opstoppin-gen die ontstaan in Brazilië. Vorigjaar kwam er wel merkbaar mindersoja aan uit Brazilië vanwege een te-genvallende oogst, laat Karel Peters,die over de droge bulk gaat, weten uitRotterdam. „Nu leidt de congestiedaar wel tot minder transport van so-jabonen en sojameel. Maar omdatverwerkers van deze grondstoffen –vooral veevoerproducenten – opzoek gaan naar graanvervangers,blijft het volume voor ons op peil.”

Brazilië zelf heeft er des te meerlast van. Een lokale krant berekendedat het land tweeënhalf miljard euromisloopt, alleen al op de soja-export.De regering realiseert zich ook terde-ge dat het gebrek aan een goede infra-

Brazilië verwacht dit jaar 84 miljoen tonsojabonen te oogsten, waarvan bijna dehelft wordt geëxporteerd.

Filevorming van vrachtwagens met maïs en soja voor de haven van Paranaguá, Brazilië. Foto AFP

Rotterdamhelpt Braziliëvan sojabonen af

structuur een bottleneck vormt voorverdere groei. Het afgelopen jaar zeg-de president Dilma Rousseff al ver-schillende investeringspakkettentoe van in totaal 70 miljard euro omspoorwegen, vliegvelden en havenste verbeteren.

Hoewel de regerende arbeiders-partij geen voorstander is van priva-tiseringen in de infrastructuur, is hetprobleem zó nijpend, dat de partijoverstag is gegaan. In februari kon-digde Rousseff aan om ook internati-onaal op zoek te gaan naar investe-ringen. Via een aanbesteding in Lon-den, New York, Tokio en Singapore,hoopt Brazilië 350 miljard euro aanprivate gelden bij elkaar te krijgen.

Dat geld is niet alleen vanbelang om de groeiendeexport te faciliteren,maar ook voor de prestige

van Brazilië, dat in 2014 het wereld-kampioenschap voetbal organiseerten in 2016 de Olympische Spelen. De

huidige vliegvelden zijn niet toege-rust om de verwachte aantallen be-zoekers aan te kunnen.

Wie landt op het vliegveld van Riode Janeiro kan zich niet voorstellendat die krappe grijze bunker hethoofdvliegveld is van een miljoenen-stad. Bovendien is het openbaar ver-voer in veel steden niet op orde. InRio de Janeiro verongelukten vorigemaand vijf stadsbussen, met negendoden tot gevolg.

Of die problemen tijdig zijn opge-lost, is zeer de vraag. In juni organi-seert het land de Confederations Cup,een soort miniwereldkampioen-schap voetbal. Het wordt alom ge-zien als proef. Maar Brazilië is er nietklaar voor, zo waarschuwde de FIFArecent. De zes stadions voor dit eve-nement hadden in december opgele-verd moeten worden. Op dit momentzijn er pas vier klaar.

Brazilianen zelf zijn het meestsceptisch. Er bestaat geen vertrou-wen dat het land volgend jaar wél

klaar is voor een van ’s werelds groot-ste evenementen. „Imagina na copa”,zegt iedereen, wat zoveel wil zeggenals: bedenk eens hoe de situatie nu alis, laat staan tijdens het WK.

Intussen gaat de aanleg van nieu-we infrastructuur door. Om opstop-pingen richting de haven van Rio deJaneiro te voorkomen, legde de stadeen weg om die voordien dwars dooreen drukke woonwijk ging. Daar-naast breidt Rio zijn metronet uit,komt er een snelbus met een eigenbusbaan en bouwt de stad hard aanhet Olympisch dorp.

„Logisch, dit is een WK speelstaden de stad waar de Olympische Spe-len zijn”, verzucht Ricardo Uzedadie zijn stem verheft om boven hetlawaai van de haven uit te komen.Hij wijst naar brug en de overkantvan de baai. „Maar daar blijft het elkedag twee uur file, om over de havensin het zuiden maar niet te spreken.Alles hier gaat langzaam”, besluith ij.