7f93813e-ae59-47e2-b1f3-25e8fddd0a48 …...Wageningen UR zet inmiddels stappen om grote data-...

3
Kennis maken met big data In de wereldwijd explosief groeiende berg van digitale gegevens zitten nieuwe inzichten en kennis verstopt. Om die te vinden zijn slimme software en rekenkracht nodig, en heel veel data- experts. ‘Over tien jaar is 80 procent van het onderzoek gebaseerd op het analyseren van databestanden.’ TEKST RIK NIJLAND ILLUSTRATIES KAY COENEN 28 WAGENINGENWORLD 0100001 0 0 1 01101111 0110111 01101110 01110 011 0011 1 0110 01110 1 0011 0110 011 01110 0011 1 0 0110 01110 111 0011 1 0110 0 0 0 01110 11 11 11 11 1 1 0 011 0 10 11 1 0110 1 1 1 1 0 0 0 001 001 01 0 01 0 0 0 111 110 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 01101 1 0 01 0 0 10 10 01 01 1 1 1 1 1 1 1 01 1 1 1 0 01 01 1 1 1 110 11 1 1 11 1 11 1 1 1 1 10 0 0 10 1 1 1 11 111 11 1 11 011 0 0 0 0 0 011 0 0 00 00 0 00 0110 1 0 01110 0011 01 011 101111 1 1 1 0110111 01101 0 011 0111011 1 00 0 0 0 0100 00100 0 011 0011 01 0011 01101111 101111 1 0110111 01101110 0 11 0111011 011101100100 00100 11 0011 01 0011 01101111 101111 0 00 0110111 0110111 011011 0 0 0111011 0111011 01110 00100 00100 00100 0011 01 0011 0 1 0 101111 011 01101110 011101100100 0 0100 0011 01 0011 01 0011 01 0011 01 0011 01 0011 01101111 101111 101111 101111 01111 1 0110111 011 0 0111011 100100 0 0011 01 1 01101111 10111 0110111 01101110 0111011 11101100100 0011 01 00 101111 0 0110111 1 1 0 0111011 01110110 0 0 11 1 10 110 0 0 0 1 1 1 11 1 11 0 0 0 0 011 11 011 110 110 0 1 11 0 0 0 0 01 0 01 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 11 11 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 011 1 11 0 10 0 1 10 1 1 1 01 1 1 1 1 0 1 01 0 0 0 0100 0 0 1 1 1 1 1 1 1 111 10 011 1 0 0 01 1 10 1 11 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 10 10 1 1 1 10 1 00 0 00 0011 01 11 0 101111 1 1 1 0 0 0011 01 011 0 1 10111 11 1 1 11 1 0 0 0011 01 11 10111 10111 11 1 1 1 1 1 0 0 0 0011 01 011 01101 101 11 1 0 00 00 1 011101100 001 1 0 00 00 10 0 1 1 1 1011 0111011 0 001 001 0 00 100 100 10 10 0 1 1 1 1 1 0111011 0111011 01 001 001 0 0 0 100 100 10 0 10 1 1 0 1 1 1 1 1 111011 0111011 011101100 00 0 0 0 100 100 0 10 10 01 0 01 01 1 1 1 1 111011 111011 111011 111011 11101100 0 00 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 10 1 01 01 0 01 1 1 1 1101111 0 1 01101111 01111 0 1 10 0 0 0 01111 1 01 1101111 01111 101111 1 01 0 10 0 1 10 0 10 01101111 1 0 01 1 01 01 0 01111 101111 10111 10111 1 1 1 10 0 0 0 10 01 0 01 0 01 01101111 1 1 01 1 0 1 01 0 1 01 0 01110 0 0 0 1 1 111 0111 0111 0111 11 0 0 0 0 0 0 0 1 1 011 011 00 00100 1 01 01101111 1011 0 0 100 11 1 1 1 110 10 01 11 0 0 100 1 0110 10 0001 011 1 1 01110 100 0100 0 00 011 011001 001 1001 0 1 1 010 0 11 10 0 0 0 0 0 0 01 1 10 0 0 0 01 011 011 11 01 0 0 0 0 0 111 0111 1110 0 0 011 011 01100100 00100 00100 0 10 1 1 0 0 0 0 010 010 01 0 0 00 0 0 0 0 0 0 11 11 1 1 1 11 1 1 1 01 01 0110111 10111 10111 1 1 1 1 0 1 0 0111 111 01110 0 0 0 0 0 11 11 1 1 0 1 0100 0 1 1 010000 0 0 00 00 01000 0 00 110 0 0 110 01000 00 11 1 01110 0 0 0 0 0 110010 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 011001 1 01101111 10 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 00100 0100 0100 1 0 0 0 0 00100 0 0 01 011 011 10 011 0110 0 011 0110 101 01 1 1 1 01111 111 1111 1 1 1 11 11 1 01 1 01 1 011 1 0 0 0 0 11 11 1 1 0 0 0 0 01 1 11011 1 11 00100 0 0 0 0 110 0 0 11 11 0 0 0 011 0110 0 10 0 0111 1 1 1 0 0 11 011 011 01100 0 0 00 1111 11 1 1 1 00 1 1 1 10 0 0 0 111 111 11 11 11 11 11 01 0 0 1011 10 1011 1 1 1 10 10 1 0 0 0 0 0 110 0 0 01 1 1 1 11 1 111 1110 11 11 11 0 0 0 0 0 1 1 1 1 01 1 0 101111 101111 1011 1 1 11 1 111 0111 10 0 0 0 00 0 00 0 0 1 0 0110 0 01 1 1 10 0 00 1 110 0 0 1 1 01 0 0 0 11 1100100 010 0100 0100 10 10 1 10 0 0 0 01 0110 1 10 1 10 1 0 0 0 0 0 1 1 1 1 0 0 0 011 01100100 00100 10 10 01 011 1 01 1 0110111 1011 1 1 11 1 111 111 1 0 0 0 11 1 11 1 1 1 1 1 1 0 0 0 00 0 1 01 01 1 11 110 0 0 0 11 10 0 0 10 0 0 1 1 1 10 1 01 01101 1 1 1101 10 1 01 0 1 0 1 11 110 0 0 0 0 1 01 01 0 1 0 0 0 0 BIO-INFORMATICA WAGENINGENWORLD 29

Transcript of 7f93813e-ae59-47e2-b1f3-25e8fddd0a48 …...Wageningen UR zet inmiddels stappen om grote data-...

Page 1: 7f93813e-ae59-47e2-b1f3-25e8fddd0a48 …...Wageningen UR zet inmiddels stappen om grote data- bestanden beter te exploreren. Verwacht wordt dat de De komende tien jaar zijn een half

Kenn

is m

aken

m

et b

ig d

ata

In d

e w

erel

dwijd

exp

losi

ef g

roei

ende

ber

g va

n di

gita

le g

egev

ens

zitt

en n

ieuw

e in

zich

ten

en k

enni

s ve

rsto

pt. O

m d

ie te

vin

den

zijn

slim

me

soft

war

e en

rek

enkr

acht

nod

ig, e

n he

el v

eel d

ata-

expe

rts.

‘Ove

r tie

n ja

ar is

80

proc

ent v

an h

et o

nder

zoek

ge

base

erd

op h

et a

naly

sere

n va

n da

tabe

stan

den.

’TE

KST

RIK

NIJL

AND

ILLU

STR

ATIE

S KA

Y CO

ENEN

28W

AGEN

ING

ENW

ORL

D

0100

001

00

101

1011

11

0110

111

0110

1110

01

110

0111

00111

0110

0111

01 00

1101

1001

101

110

00111

0 0110

0111

011

100

11 01

0110

000 0111

0111111

11110 01

1 0

101111

01101111

000001

001010010000

111110 0

11111111111101

101

10010010100

101111111101111100101011111

01111111111111

1000101111111111111

011

00000 011

000000000 01101

0

0111

0

0011

01

011

1011

11111

101

1011

101

101

0 01

101

1101

11000000

100

0010

0001

100

11 0

100

11 0

1101

111

1011

111

0110

111

0110

1110

0 11

0111

011

0111

0110

0100

0010

011

0011

01

0011

011

0111

110

1111

000 01

1011

101

1011

101

1011

0 001

1101

101

1101

101

110

0010

000

100

0010

000

11 0

100

110

1010

1111

011

0110

1110

01

1101

1001

00001

0000

1101

0011

01

0011

0100

1101

0011

0100

11 0

1101

111

1011

1110

1111

1011

1101

111

101

1011

101

10

0111

01110

01000

0011

01

1 01

1011

1110

111

0110

111

0110

1110

01

1101

111

1011

0010

000

11 0

100

1011

110

0110

1111

10

0111

011

0111

01100

00 11110110

0

00 1 11

111 11 00 000 011 1101

1

110

1100

111 0 00 01100101010111111111

01111

00

11 00 1111101

1111010

011011 1

0111110

1

010000100

00 11 11111

11110

0111

00 011101

111111111111111 01010111101

00000 0011

0111

010

1111

111

0000

1101

011

01

1011

111

1111100

0011

0101

101

1011

110

111

1111111

00000

1101

011

0110

110

11110

00001

0111

0110

00011

00000100

011

110

1101

1101

10

001

001

000

100

100

100

10100

11111

0111

011

0111

0110

01001

001

000

100

100

100101100

11111

1110

1101

1101

101

1101

100000

00010

010

00101001010

01011111

1110

1111

1011

1110

1111

1011

1110

11000000

0000011111010

10101001

1111101

111

01

0110

1111

0111

10

11

000001

1111

01110

1111

0111

110

11111

0101001

100

1001

1011

111001101010

1011

1110

1111

11011

110

111

111

110000

100100100101

1011

1111

011

010101

010

0111

000011111

0111

0111

011111

0000 000011011

011

0100

0010

01

010110

1111

1011

0010

01111

111

010011

100

100

101

1010

000101

1 11

0111

0 10

001

00000001

101

100100

110

01011 1

01010

111

00000000111

000001

011

01111 0100000

111

01111110

0 0 01

101

101

1001

0000

100

0010

00

101 1

000001

001

00101

0000000000 1111111111111010101

1011

110

111

1011

111111

01

001

11111

0111

000

0000 1111110 1

0100011

0100

00000000

0100

000011

00011

001

00000

11101

110

0000011

001000000

000000000

1111 1110110

011

0110

1111

10111

111 0000

00

0010

001

0001

00100000010

000

0001

011

01110

011

01100

011

0110 10

1011110111

111

111

1111

1111111

1 01101

1 01

1100001

1111100000001111

011111

0010

00000

11000

1111 000

011

01100100

01111110 0

11011

011

0110

00000011

111111100

1 11100

0011

111

11111111111

010010

111010

111

111010

1 0

0 0 0011

00001111

111111

1110

1111110000

0 111

1 01

1 0

1011

1110

1111

1011

1111111

101

1110 00 0

0000000

1 001

100

011110

000

1 110000 11

01000

111100

100

010

0100

01001010

110000 0101

1011011

01

000001 111 000011

0110

0100

0010

01010

01011

1 01

1 01

1011

110

1111111

111

1111

0001111111

1111 0000000

1 01

0111111

0 00 01

1100010

00 11 1 1101 1010110

1111101101

0101

01

1111000001

01010 1

00 00

BIO

-INFO

RM

ATIC

A

WAG

ENIN

GEN

WO

RLD

29

Page 2: 7f93813e-ae59-47e2-b1f3-25e8fddd0a48 …...Wageningen UR zet inmiddels stappen om grote data- bestanden beter te exploreren. Verwacht wordt dat de De komende tien jaar zijn een half

 Beg

in d

it ja

ar w

erd

Alp

habe

t het

mee

st w

aard

evol

le

bedr

ijf te

r w

erel

d. V

oor

het e

erst

voe

rde

niet

een

m

aak-

of o

liebe

drijf

de

rang

lijst

aan

, maa

r ee

n ni

euw

kom

er d

ie h

ande

lt in

info

rmat

ie. A

lpha

bet i

s he

t m

oede

rbed

ijf v

an G

oogl

e. D

e op

mar

s va

n he

t bed

rijf

tien

jaar

gel

eden

kw

am h

et b

edri

jf de

top-

100

binn

en –

is

een

dui

delij

k si

gnaa

l hoe

veel

waa

rde

er w

ordt

toe-

geke

nd a

an in

form

atie

, inf

orm

atie

tech

nolo

gie

en

data

best

ande

n.O

p ta

l van

terr

eine

n gr

oeit

de

hoev

eelh

eid

gege

vens

die

di

gita

al w

orde

n op

gesl

agen

en

verw

erkt

met

dui

zelin

g-w

ekke

nde

snel

heid

. Bijv

oorb

eeld

op

het g

ebie

d va

n D

NA

(z

ie k

ader

), m

aar

ook

dich

ter

bij o

ns a

lleda

agse

leve

n.M

oder

ne a

uto’

s ge

ven

dag

in d

ag u

it in

form

atie

doo

r aa

n de

fabr

ikan

t ove

r on

der

mee

r to

eren

tal e

n de

leng

te v

an

ritt

en. I

nter

essa

nte

info

rmat

ie o

m h

et o

nder

houd

spak

-ke

t op

af te

ste

mm

en, m

aar

ook

hand

ig v

oor

stud

ies

naar

bi

jvoo

rbee

ld v

ersc

hille

n in

rijg

edra

g. L

euk

mat

eria

al d

us

voor

ond

erzo

eker

s m

aar

ook

voor

ver

zeke

raar

s.

BR

OC

CO

LI W

OK

KEN

In d

e da

tabe

stan

den

van

Goo

gle,

gro

te w

inke

lket

ens,

sm

s, tw

itte

r of

aut

ofab

rika

nten

ligt

een

sch

at a

an k

enni

s op

gesl

agen

ove

r on

ze v

oork

eure

n. V

oor

snel

opt

rekk

en

bijv

oorb

eeld

; waa

r w

e op

inte

rnet

naa

r zo

eken

; of w

at

we

graa

g et

en. B

ij ee

n an

alys

e va

n N

eder

land

se tw

itte

r-be

rich

ten

blee

k he

t woo

rd b

rocc

oli v

aak

voor

te k

omen

in

com

bina

tie

met

wok

ken.

Nie

t wer

elds

chok

kend

, m

aar

voor

de

groe

ntes

ecto

r ee

n ey

eope

ner

over

co

nsum

ente

n ged

rag.

Die

ste

rk u

itdi

jend

e di

gita

le g

egev

ensb

erg

om o

ns h

een

wor

dt a

ange

duid

als

big

dat

a. B

ig s

taat

voo

r gr

oot,

maa

r de

naa

mge

ving

is o

ok e

en v

erw

ijzin

g na

ar B

ig B

roth

er,

de a

lwet

ende

ove

rhei

d di

e vo

lgen

s sc

hrijv

er G

eorg

e O

rwel

l al o

ns d

oen

en la

ten

zou

gaan

bep

alen

.W

agen

inge

n U

R z

et in

mid

dels

sta

ppen

om

gro

te d

ata-

best

ande

n be

ter

te e

xplo

rere

n. V

erw

acht

wor

dt d

at d

e

De

kom

ende

tien

jaar

zi

jn e

en h

alf m

iljoe

n da

ta-e

xper

ts n

odig

info

rmat

iest

room

ook

bin

nen

het t

ypis

ch W

agen

ings

e do

mei

n st

erk

zal g

roei

en. D

ankz

ij m

oder

ne IC

T w

orde

n nu

al s

enso

ren

inge

zet d

ie in

de

kas

of o

p de

trek

ker

de

gew

asgr

oei i

n de

gat

en h

oude

n. A

lle m

elkr

obot

s sa

men

w

eten

bijn

a al

les

over

hon

derd

duiz

ende

n ko

eien

. In

die

brij

aan

gege

vens

zit

ten

nieu

we

inzi

chte

n en

ken

nis

ve

rsto

pt. Z

eker

als

je d

atab

esta

nden

kun

t kop

pele

n,

bijv

oorb

eeld

mel

kgif

t of v

oero

pnam

e m

et g

enet

isch

e in

form

atie

.H

et is

bro

odno

dig

dat W

agen

inge

n di

e ni

euw

e ke

nnis

ve

rder

aan

boor

t, v

indt

Kar

in A

ndew

eg. S

amen

met

Sa

nder

Jans

sen

is z

ij aa

njag

er e

n kw

arti

erm

aker

voo

r

big

data

, doo

r de

org

anis

atie

ben

oem

d to

t spe

erpu

nt.

‘Big

dat

a lij

kt e

en h

ype,

maa

r ov

er e

en p

aar

jaar

is h

et

gem

eeng

oed

gew

orde

n. D

e ve

rwac

htin

g is

dat

ove

r ti

en

jaar

80

proc

ent v

an h

et o

nder

zoek

geb

asee

rd is

op

het

anal

yser

en e

n co

mbi

nere

n va

n da

tabe

stan

den

om z

o ni

euw

e ke

nnis

te g

ener

eren

.’

NIE

T M

EER

HET

VEL

D IN

Die

toek

omst

teke

nt z

ich

nu a

l af.

Wag

enin

gen

UR

doe

t m

ee a

an e

en p

roef

in A

mst

erda

m o

m o

p dr

ukke

dag

en

aan

de h

and

van

het g

ebru

ik v

an h

onde

rddu

izen

den

m

obie

le te

lefo

ons

te b

epal

en w

aar

de m

ense

nmas

sa

geva

arlij

k aa

ngro

eit.

Ook

wor

dt z

o ge

volg

d of

de

geno

-m

en m

aatr

egel

en e

ffec

t sor

tere

n. G

een

waa

rnem

er

hoef

t de

stra

at o

p.O

ok o

m d

e ge

was

groe

i, ze

g va

n ta

rwe

te a

chte

rhal

en

gaat

de

onde

rzoe

ker

in d

e na

bije

toek

omst

nie

t mee

r

het v

eld

in o

m m

etin

gen

te d

oen.

Nu

al k

an h

ij vi

a se

n-so

ren

in h

et v

eld,

maa

r oo

k va

n ee

n dr

one

of d

e sa

telli

et

gege

vens

bin

nenk

rijg

en, n

iet v

an e

en p

aar

onde

rzoe

ks-

plot

jes,

maa

r va

n de

hel

e ak

ker

of m

eer

tarw

eakk

ers

te

gelij

k. V

oor

derg

elijk

e ge

geve

nsbe

rgen

dra

ait d

e co

m-

pute

r in

pri

ncip

e zi

jn h

and

niet

om

. K

oppe

l daa

raan

de

gege

vens

ove

r de

hoe

veel

heid

kun

st-

mes

t, b

odem

, bes

puit

inge

n, n

eers

lag

en in

een

han

d-om

draa

i is

beke

nd h

oe e

en b

epaa

ld ta

rwer

as h

et d

oet

onde

r w

isse

lend

e om

stan

digh

eden

. Nu

nog

moe

ten

on

derz

oeke

rs d

aarv

oor

jare

nlan

g de

elas

pect

en o

nder

-zo

eken

. Uit

eind

elijk

zal

ook

de

boer

daa

rvan

pro

fite

ren

als

al d

ie k

enni

s ka

n w

orde

n ve

rtaa

ld n

aar

hand

zam

e ad

viez

en.

BAK

ENS

VER

ZETT

ENO

m d

atab

esta

nden

ook

daa

dwer

kelij

k zo

te k

unne

n

benu

tten

, die

nt d

e w

eten

scha

p de

bak

ens

te v

erze

tten

, de

nkt d

e EU

. De

Euro

pese

Com

mis

sie

kond

igde

hal

f ap

ril e

en m

iljar

deni

nves

teri

ng a

an in

dat

aman

agem

ent.

30W

AGEN

ING

ENW

ORL

D

GR

OTE

GET

ALLE

NAs

trono

men

en

fysi

ci g

ross

iere

n al

hee

l lan

g in

en

orm

e ho

evee

lhed

en d

ata.

Tijd

ens

expe

rimen

-te

n in

de

deel

tjesv

ersn

elle

r va

n CE

RN w

orde

n de

resu

ltate

n va

n 60

0 m

iljoen

bot

sing

en p

er

seco

nde

gere

gist

reer

d. D

eze

eeuw

is d

e bi

olo-

gie

met

een

inha

alra

ce b

egon

nen.

In 2

003

wer

d vo

or h

et e

erst

het

DN

A va

n ee

n m

ens

ontr

afel

d;

in 2

011

volg

de d

e du

izen

dste

men

s; v

olge

nd

jaar

kom

t waa

rsch

ijnlijk

1 m

iljoen

in z

icht

. El

k ja

ar v

erdr

ievo

udig

t de

capa

cite

it om

via

se

quen

cing

DN

A te

ont

lede

n. E

en v

erge

lijkba

re

data

-exp

losi

e vi

ndt p

laat

s ro

nd e

iwitt

en e

n st

of-

wis

selin

gspr

oduc

ten

in h

et li

chaa

m. D

e bi

olog

ie

krijg

t daa

rdoo

r he

t kar

akte

r va

n ee

n da

taw

eten

-sc

hap,

zeg

t Dic

k de

Rid

der,

hoog

lera

ar b

ioin

-fo

rmat

ica

aan

Wag

enin

gen

Univ

ersi

ty. M

iljard

en

gege

vens

ove

r ge

nom

en, g

enen

, eiw

itten

en

ande

re m

olec

ulen

wor

den

in g

rote

bes

tand

en

bij e

lkaa

r ge

brac

ht e

n sy

stem

atis

ch o

nder

zoch

t. ‘D

e ve

rwac

htin

g is

dat

we

dit j

aar

een

miljo

en

milja

rd D

NA-

base

n ku

nnen

afle

zen’

, ald

us D

e Ri

dder

. ‘He

t is

de k

unst

van

de

bioi

nfor

mat

icus

om

op

basi

s va

n de

tera

byte

s aa

n da

ta n

ieuw

e bi

olog

isch

e hy

poth

eses

op

te s

telle

n.’ W

aar

nu

biol

ogen

dat

a-an

alys

e va

ak u

itbes

tede

n aa

n bi

oinf

orm

atic

i, ve

rwac

ht ik

dat

er

stee

ds m

eer

onde

rzoe

kers

van

acht

er h

un c

ompu

ter

voor

-sp

ellin

gen

opst

elle

n en

juis

t de

expe

rimen

tele

va

lidat

ie d

aarv

an u

itbes

tede

n aa

n on

derz

oeke

rs

in h

et la

bora

toriu

m.’

BIO

-INFO

RM

ATIC

A

‘Als

je m

ee w

ilt d

oen,

m

oet j

e in

vest

eren

Res

ulta

ten

van

onde

rzoe

k w

orde

n la

ng n

iet a

ltijd

goe

d op

gesl

agen

, wet

ensc

happ

elijk

e ti

jdsc

hrif

ten

bied

en d

aar

niet

de

ruim

te v

oor

of d

e be

stan

den

zijn

doo

r ve

rsch

il-le

nde

form

ats

slec

ht to

egan

kelij

k of

nie

t te

kopp

elen

. O

m v

ervo

lgen

s de

rel

evan

te in

form

atie

eru

it te

lich

ten,

is

slim

me

soft

war

e no

dig

en r

eken

krac

ht. O

ok in

W

agen

inge

n is

dat

het

gev

al, d

enkt

And

eweg

. ‘W

e m

oe-

ten

inve

ster

en in

har

dwar

e, in

per

sone

el m

et IC

T-sk

ills

en in

dat

a-w

eten

scha

pper

s. E

n w

e zu

llen

men

sen

moe

-te

n ga

an o

plei

den

die

met

dez

e ni

euw

e m

anie

r va

n

onde

rzoe

k ov

erw

eg k

unne

n.’ T

ijden

s de

die

s na

talis

va

n W

agen

inge

n U

nive

rsit

y be

gin

maa

rt n

oem

de r

ecto

r m

agni

ficu

s A

rthu

r M

ol d

ata-

wet

ensc

hap

‘a n

ew fr

ontie

r’.

Om

dat

nie

uwe

terr

ein

te v

erst

erke

n, o

nder

zoek

t W

agen

inge

n U

R d

e m

ogel

ijkhe

den

om e

en d

ata

scie

nces

ce

nter

op

te z

ette

n.G

asts

pree

kste

r La

xmi P

arid

a va

n IB

M R

esea

rch

legd

e

tijd

ens

die

bije

enko

mst

uit

wel

ke m

ogel

ijkhe

den

haar

be

drijf

al b

iedt

. Cen

traa

l daa

rin

staa

t de

zelfl

eren

de

supe

rcom

pute

r W

atso

n, v

erno

emd

naar

een

voo

rmal

ige

CEO

van

het

bed

rijf.

Die

kan

raz

ends

nel i

nfor

mat

ie

verw

erke

n, li

tera

tuur

ove

r de

hel

e w

erel

d do

orzo

eken

(4

0 m

iljoe

n do

cum

ente

n in

15

seco

nden

) maa

r oo

k

verb

ande

n le

ggen

, en

info

rmat

ie o

p w

aard

e w

egen

da

nkzi

j gea

vanc

eerd

e ku

nstm

atig

e in

telli

gent

ie.

‘Om

com

pute

rpro

gram

ma’

s te

ont

wik

kele

n di

e re

dene

-re

n en

lere

n co

mpl

exe

vraa

gstu

kken

op

te lo

ssen

, heb

je

geco

mbi

neer

de k

enni

s no

dig

van

com

pute

rdes

kund

igen

en

vak

spec

ialis

ten’

, mee

nt P

arid

a. ‘D

ie tw

ee p

arti

jen

moe

ten

voor

tdur

end

sam

enw

erke

n om

pro

gram

ma’

s

als

Wat

son

te ‘l

eren

’ hoe

die

vra

agst

ukke

n m

oet o

plos

-se

n.’ D

ataw

eten

scha

p w

ordt

een

nie

uwe

wet

ensc

hap-

pelij

ke d

isci

plin

e, v

erw

acht

zij,

waa

rbij

onde

rzoe

kers

en

bed

rijv

en u

it m

eerd

ere

disc

iplin

es b

etro

kken

zijn

. ‘A

lles

draa

it o

m c

onte

xt, c

onte

xt, c

onte

xt.’

PEU

TER

MET

PO

TEN

TIE

Wat

son

is e

en p

eute

r di

e je

alle

s ee

rst m

oet l

eren

, maa

r w

el m

et e

en g

ewel

dige

pot

enti

e’, s

telt

Ric

hard

Vis

ser,

FOTO ANP

WAG

ENIN

GEN

WO

RLD

31

>

Page 3: 7f93813e-ae59-47e2-b1f3-25e8fddd0a48 …...Wageningen UR zet inmiddels stappen om grote data- bestanden beter te exploreren. Verwacht wordt dat de De komende tien jaar zijn een half

0100

0011

01

1011

1101

1011

10

0111

0110

0100

0011

011

0111

101

1011

10

0111

0110

0100

0011

011

0111

1 01

1011

0110

1101

1011

10101001

1101

1001

0000

11 01 01

1011

111

011

1 01

1011

0110

111010

0111

0101

1101

1001

0010

010010

001

110110

110

1000

100

11 0

1101

111

0011

11000

1100

100

1111111

111111

0110

1101

1011

0110

11101010

011

0111

001

1101

011

011

00010

010010

01

0011

011

0111

1 0

111

0110

1110

01

101

101

101

1101

1001

00111

010101

1101

111001

0001

1000

11 0

1101

111

1 0

0111

101

1 01

1011

101

1011

10

111

0111

0110

0100

00

100

11 0

1101

111

01

101

1011

10

110

101

1101

1001

0011

0100

101

0011

011

0111

1 1

011101

0110

1110

0110

1

011

0110

110

11

110

0011

011

01

01101011

1101

1011

10

1011

0111

10

0111

0110

0100

0111

101

1101

1001

000

11 0

1101

111

01

100

11 0

1101

111

0110

1110

0

101

1101

1001

0011

101

1101

101

10

101 01

1101

1001

0001

110

0100

1

0110

1110

0

111

0110

011

0011

11 01

1011

1011

0101

110

0011

011

0111

10

1111

10

101

1011

0110

1101

1011

0110

101010010

1101

1101

0111

0101

1101

1001

0010

0100

1001

0001

10

001

0011

00

1101

111

1011

1100

11 0

100000

1111111

0110

1101

1011

10100

01

0111

0101

1101

1001

0010

0100

0011

011

0111

101

1011

10

1101

0111

0101

1101

101010

0110

1110

01

101

0111

0110

0100

0100

100

11 0

1101

111

101

1011

10

11

1 0111

011

11

1110

000

100101 011

0

01001 0100000 11

01110

0110

1110

1

011

10

0111

0110

0100

10011

0110

1100

1

0111

0110

0100

0100

100

11 0

1101

111

1111

11

01

010000

0011

011

0111

10

111

0011

011

0111

101

1 0

0111

101

1011

10

111010

111

0110

1111010

hoog

lera

ar p

lant

enve

rede

ling

bij W

agen

inge

n U

R.

Vori

g ja

ar k

lopt

e hi

j aan

bij

IBM

Res

earc

h om

de

supe

r-co

mpu

ter

in te

zet

ten

voor

de

vere

delin

g va

n aa

rdap

pel.

Vis

ser

verw

acht

dat

Wat

son

Pota

to, z

oals

het

sys

teem

in

mid

dels

info

rmee

l hee

t, e

en b

elan

grijk

hul

pmid

del

wor

dt o

m e

ffici

ënte

r en

met

een

bet

er r

esul

taat

te v

er-

edel

en. M

aar

eers

t moe

t Wat

son

lere

n zi

ch te

focu

ssen

. ‘B

ij he

t woo

rd ‘k

nol’

moe

t hij

niet

uit

kom

en b

ij de

da

hlia

’ ald

us V

isse

r.N

a da

t lee

rpro

ces

zal W

atso

n Po

tato

een

waa

rdev

ol h

ulp-

mid

del z

ijn o

m li

tera

tuur

te s

cann

en, b

ijvoo

rbee

ld o

ver

de p

osit

ie v

an e

en b

epaa

ld g

en, v

erw

acht

Vis

ser.

‘Wat

son

kan

veel

sne

ller

zoek

en d

an w

ij en

in v

eel m

eer

liter

a-tu

ur. W

ij ko

men

er

ook

wel

ach

ter

dat d

at g

en b

ijvoo

r-be

eld

bove

nin

chro

mos

oom

3 li

gt, m

aar

dan

heb

je h

et

over

een

geb

ied

met

wel

dui

zend

gen

en. D

at is

onh

an-

delb

aar

veel

’, al

dus

Vis

ser.

‘Wat

son

kan

verd

er g

rave

n;

die

duiz

end

gene

n ve

rgel

ijken

met

DN

A b

ij an

dere

pla

n-te

n, m

aar

ook

bij p

adde

nsto

elen

, mos

sels

of v

ogel

s, o

m

te z

ien

wat

er

beke

nd is

ove

r w

at d

ie g

enen

daa

r do

en.

Dan

bep

erk

je d

e lij

st w

aars

chijn

lijk

tot v

ijf o

f tie

n ka

n-di

daat

gene

n, e

n na

arm

ate

de c

ompu

ter

mee

r ke

nnis

ve

rgaa

rt, w

ordt

het

mis

schi

en w

el m

etee

n ee

n sc

hot i

n de

roo

s.’

De

com

pute

r le

ert v

an z

ijn fo

uten

. Als

hij

van

expe

rts

te

hor

en k

rijg

t dat

de

antw

oord

en in

de

goed

e ri

chti

ng

wijz

en, d

an b

ordu

urt h

ij da

arop

voo

rt. B

ij ne

gati

eve

feed

back

laat

hij

het g

evol

gde

spoo

r ru

sten

. ‘H

ij le

ert

dus,

ech

t net

als

een

men

s en

bou

wt e

xper

tise

op’

, ald

us

Vis

ser.

‘Doo

r ke

nnis

ove

r ui

terl

ijke

kenm

erke

n, D

NA

-sa

men

stel

ling,

opb

reng

st e

n gr

oeio

mst

andi

ghed

en te

ko

ppel

en k

unne

n w

e ve

el b

eter

ons

uit

gang

smat

eria

al

kiez

en.’

En o

p te

rmijn

zit

er

mis

schi

en m

eer

in h

et v

at, b

ijvoo

r-be

eld

door

Wat

son

zijn

tand

en in

com

plex

e pr

oble

men

te

late

n ze

tten

. ‘W

elke

gen

en z

ijn e

r ve

rant

woo

rdel

ijk

voor

dat

de

ene

aard

appe

l har

dkok

end

is e

n de

and

ere

afko

okt?

Daa

r he

bben

we

nog

eige

nlijk

gee

n id

ee v

an.’

AAN

SPR

AAK

MAK

ENO

ndan

ks d

e m

ooie

voo

ruit

zich

ten

met

big

dat

a, z

ijn e

r oo

k be

ren

op d

e w

eg. W

ie m

ag a

ansp

raak

mak

en o

p

de g

egev

ens

over

een

tarw

eakk

er?

De

eige

naar

van

de

dron

e, d

egen

e di

e de

geg

even

s ka

n in

terp

rete

ren

of d

e bo

er?

Zijn

de

data

die

de

mel

krob

ot d

ag in

dag

uit

ver

-za

mel

t van

de

fabr

ikan

t of v

an d

e ve

ehou

der?

Dat

is

nog

nage

noeg

ono

ntgo

nnen

geb

ied.

Van

wie

zijn

de

re

sult

aten

als

een

bed

rijf

en e

en u

nive

rsit

eit h

un d

ata -

se

ts c

ombi

nere

n?

32W

AGEN

ING

ENW

ORL

D

BIO

-INFO

RM

ATIC

A

Volg

ens

Ben

Sch

aap

is in

nova

tie

erm

ee g

edie

nd a

ls

data

best

ande

n to

egan

kelij

k zi

jn v

oor

iede

reen

. Sch

aap

is

doo

r W

agen

inge

n U

R g

edet

ache

erd

bij G

loba

l Ope

n D

ata

for

Agr

icul

ture

and

Nut

riti

on (G

OD

AN

), e

en m

on-

dial

e lo

bby-

orga

nisa

tie

voor

ope

n da

ta in

de

land

bouw

- en

voe

ding

ssec

tor.

Spo

nsor

s zi

jn o

nder

mee

r de

VS,

G

root

-Bri

ttan

nië,

Ned

erla

nd e

n de

FA

O, e

n on

der

de

250

part

ners

zijn

bed

rijv

en a

ls IB

M e

n Sy

ngen

ta m

aar

ook

loka

le A

frik

aans

e ng

o’s.

‘O

penh

eid

zorg

t voo

r ee

n ge

lijkw

aard

ig p

layi

ng fi

eld

voor

iede

reen

’, ze

gt S

chaa

p. ‘A

ls g

egev

ens

niet

toeg

an-

kelij

k zi

jn, h

ebbe

n pa

rtije

n m

et m

eer

mac

ht e

n ge

ld d

e gr

oots

te c

ontr

ole.

Een

mul

tina

tion

al k

an in

form

atie

ko

pen,

een

een

man

sbed

rijfj

e ka

n da

ar n

iet t

egen

op.

Als

de

info

rmat

ie v

an w

eers

tati

ons

of s

atel

liete

n op

en-

baar

is, k

an ie

dere

en e

rmee

aan

de

slag

. Nie

t alle

en e

en

mul

tina

tion

al m

aar

ook

een

slim

me

whi

zzki

d. O

pen

data

zor

gt e

rvoo

r da

t ied

eree

n ap

plic

atie

s ka

n on

twik

-ke

len

en d

e bo

er n

iet a

fhan

kelij

k is

van

één

par

tij d

ie

bijv

oorb

eeld

ook

zaa

izaa

d , m

ests

toff

en o

f gew

as-

besc

herm

ings

mid

dele

n le

vert

.’D

aaro

m is

het

erg

bel

angr

ijk d

at p

ublie

k ge

fina

ncie

rde

gege

vens

ope

nbaa

r zi

jn z

onde

r vo

orw

aard

en v

oora

f,

vind

t Sch

aap.

‘Daa

r ho

ren

ook

de d

atas

ets

bij d

ie u

ni-

vers

itei

ten

en in

stit

uten

ver

zam

elen

. De

Ned

erla

ndse

ov

erhe

id e

n N

WO

ste

llen

inm

idde

ls o

pen

scie

nce

als

voor

waa

rde

voor

sub

sidi

ërin

g, m

aar

ook

onde

rzoe

kers

di

e ge

ld w

illen

van

de

Gat

es F

ound

atio

n of

van

het

Eu

rope

se o

nder

zoek

spro

gram

ma

Hor

izon

202

0 zi

jn

verp

licht

hun

dat

a te

pub

licer

en.’

CO

MM

ERC

IEEL

BEL

ANG

Dat

bed

rijv

en w

aars

chijn

lijk

niet

hap

pig

zijn

, om

eig

en

gege

vens

doo

r an

dere

n te

late

n ge

brui

ken,

beg

rijp

t Sc

haap

. Maa

r hi

j ver

wac

ht w

el d

at d

ie b

erei

d zi

jn u

itzo

n-de

ring

en te

mak

en a

ls z

e ze

lf g

een

com

peti

tief

bel

ang

hebb

en. ‘

Syng

enta

hee

ft e

en d

atas

et v

rijg

egev

en o

ver

een

pest

icid

e te

gen

mug

gen,

gee

n sp

eerp

unt v

oor

het b

edri

jf en

mal

aria

onde

rzoe

kers

war

en e

r er

g bl

ij m

ee. J

e m

oet

dat z

ien

als

een

bijd

rage

om

de

wer

eld

te v

erbe

tere

n,

net z

oiet

s al

s aa

n C

O2-r

educ

tie

doen

.’To

ch z

iet h

ij op

enhe

id a

ls m

eer

dan

liefd

adig

heid

. ‘E

r zi

jn o

ok b

edri

jven

die

ber

eid

zijn

een

ope

n-da

ta-

land

scha

p te

cre

ëren

’, al

dus

Scha

ap. ‘

Zij v

inde

n da

t da

ta b

eter

uit

wis

selb

aar

moe

ten

zijn

zod

at m

eer

part

ijen

met

elk

aars

geg

even

s ui

t de

voet

en k

unne

n vo

or d

e

ontw

ikke

ling

van

nutt

ige

toep

assi

ngen

, bijv

oorb

eeld

in

de p

reci

siel

andb

ouw

. Inn

over

en k

un je

tege

nwoo

rdig

ni

et m

eer

alle

en, i

s de

ged

acht

e. O

pen

scie

nce

zorg

t voo

r

‘Als

geg

even

s ni

et to

egan

kelij

k zi

jn, h

ebbe

n pa

rtije

n

met

mee

r gel

d de

con

trol

e’

sam

enw

erki

ng m

et s

limm

e ui

tvin

ders

. Syn

gent

a ze

gt

tege

n st

artu

ps: m

aak

maa

r ge

brui

k va

n on

ze o

nder

-zo

eksg

egev

ens.

Kom

t daa

r ee

n in

tere

ssan

te to

epas

sing

ui

t, d

an w

illen

we

julli

e m

issc

hien

wel

ove

rnem

en.’

Plan

tenv

ered

elaa

r V

isse

r is

ook

voo

rsta

nder

van

ope

n

acce

ss, m

aar

onde

r vo

orw

aard

en. ‘

Je w

ilt n

iet d

at d

e

eers

te d

e be

ste

whi

zzki

d in

Rus

land

erm

ee a

an d

e ha

al

gaat

. Dat

is o

p di

t mom

ent d

e fr

ustr

atie

van

Am

eri-

kaan

se o

nder

zoek

ers

die

wor

den

gefi

nanc

ierd

doo

r

de N

atio

nal S

cien

ce F

ound

atio

n. S

eque

nsen

ze

va

ndaa

g ee

n ge

noom

dan

moe

t dat

mor

gen

op h

et w

eb.

Ze k

rijg

en g

een

tijd

er

eers

t zel

f goe

d na

ar te

kijk

en.

And

eren

zit

ten

te w

acht

en, z

egge

n da

nkje

wel

en

publ

i-ce

ren

een

leuk

res

ulta

at.’

Ook

bij

open

sci

ence

hor

en s

pelr

egel

s, v

indt

Vis

ser.

‘W

ellic

ht m

oet j

e al

s ge

brui

ker

eers

t ver

telle

n, w

at je

va

n pl

an b

ent e

rmee

te g

aat d

oen.

Kom

t dat

dic

ht o

p

ons

terr

ein

dan

is h

et lo

gisc

h af

spra

ken

te m

aken

ove

r sa

men

wer

king

óf w

ij m

oete

n ee

rst d

e ti

jd k

rijg

en e

en

paar

art

ikel

en te

pub

licer

en.’

HAR

DW

ARE

NO

DIG

Om

sam

enw

erki

ng in

goe

de b

anen

te le

iden

, zijn

in

maa

rt d

oor

wet

ensc

happ

elijk

e in

stel

linge

n w

aaro

nder

oo

k W

agen

inge

n U

R in

Nat

ure

de F

AIR

Gui

ding

Pr

inci

ples

gep

ublic

eerd

. Dat

a m

oete

n fin

dabl

e, a

cces

sabl

e,

inte

rope

rabl

e en

reus

able

zijn

. Een

goe

d be

gin,

vin

dt V

isse

r.

‘Maa

r da

arna

ast h

eb je

ook

har

dwar

e no

dig.

Het

maa

kt

niet

uit

waa

r je

dat

a hu

isve

st, o

f dat

bij

IBM

is, i

n de

cl

oud,

of b

ij SA

RA

, maa

r w

e zu

llen

in W

agen

inge

n oo

k ei

gen

com

pute

rinf

rast

ruct

uur

moe

ten

aans

chaff

en e

n m

ense

n he

bben

die

daa

rmee

kun

nen

omga

an. A

nder

s be

n je

voo

r al

les

afha

nkel

ijk v

an a

nder

en. A

ls je

mee

wilt

do

en, m

oet j

e in

vest

eren

.’ W

ww

w.w

agen

inge

nur.n

l/big

data

WAG

ENIN

GEN

WO

RLD

33