7 : ð™M…7 : ð™M…rŒ rŒ

…uþeyku…uþeyku

Äkuhý : 9Äkuhý : 9

Mahendra Raval

Ãkuþe :-Ãkuþe :-

Mk{k™ Mk{k™ h[™kh[™k y™u y™u Wí…r¥k Wí…r¥k ÄhkðŒk ŒÚkk ÄhkðŒk ŒÚkk r™rïŒ fkÞkuor™rïŒ fkÞkuo fhŒk fku»kku™k fhŒk fku»kku™k Mk{qn™u Mk{qn™u Ãkuþe fnu Au.Ãkuþe fnu Au.

Ãkuþe :-Ãkuþe :-

Ëhuf MkSð SðLk yuf Ëhuf MkSð SðLk yuf fku»kÚke fku»kÚke

þY fhu Au.þY fhu Au.- yk fku»k™k ðkhtðkh - yk fku»k™k ðkhtðkh rð¼ksLkÚke rð¼ksLkÚke

yMktÏÞ fku»kkuLkwt yMktÏÞ fku»kkuLkwt rLk{kýo ÚkkÞ Au. rLk{kýo ÚkkÞ Au.

Ãkuþe :-Ãkuþe :-

•- Mk{Þ síkkt íku{kt - Mk{Þ síkkt íku{kt swËkt swËkt fkÞkuo swËkt swËkt fkÞkuo {kxu íku{Lkk{kt {kxu íku{Lkk{kt h[Lkkí{f VuhVkh ÚkkÞ h[Lkkí{f VuhVkh ÚkkÞ Au.Au.•- yk{, - yk{, rð¼uËLk ÚkE rð¼uËLk ÚkE rðrðÄ fku»kMk{qnku rðrðÄ fku»kMk{qnku yÂMíkíð{kt ykðu Au. yÂMíkíð{kt ykðu Au.

yk fku»kMk{qnkuLku yk fku»kMk{qnkuLku Ãkuþe fnu Au.Ãkuþe fnu Au.

Interdependent systems

water

sugars

Plant tissues• Dermal

– “skin” of plant– single layer of tightly

packed cells that covers & protects plant

• Vascular– transport materials

between roots & shoots– xylem & phloem

• Ground– everything else: storage,

photosynthetic– bulk of plant tissue

ðLkMÃkðLkMÃkrík rík ÃkuþeÃkuþeðÄoLkþðÄoLkþ

eÕk eÕk ÃkuþeÃkuþe

MÚkkMÚkkÞe Þe ÃkuþeÃkuþe

yøkúyøkúMÚkMÚk

ÃkkïìÃkkïìMÚkMÚk

ykLíkhykLíkhrðürðü

Mkh¤ Mkh¤ MÚkkÞe MÚkkÞe ÃkuþeÃkuþe

srxÕk srxÕk MÚkkÞe MÚkkÞe ÃkuþeÃkuþe{wË{wË

wíkfwíkfMÚkqMÚkqÕkfkuÕkfkuýfýfËoZkËoZkuíkfuíkf

yÒkðknyÒkðknff

sÕkðsÕkðknfknf

lateral branch

root

shoot

axillarybud

shootapex

lateralbranch

node

internode

root tip

root apicalmeristem

root cap

root hairs

shoot tip

shoot apicalmeristem

budprimordium

lateral roots

{q¤k„ú

«hkunk„ú

ðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk fku»kkuLkk ÕkûkýkuðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk fku»kkuLkk Õkûkýku

- ÃkuþeLkk fku»kku - ÃkuþeLkk fku»kku Mk{kLk h[Lkk Mk{kLk h[Lkk Ëþkoðu Au.Ëþkoðu Au.- - fku»kku Sðtík fku»kku Sðtík nkuÞ Au yLku nkuÞ Au yLku Ãkkík¤e fku»krËðkÕk Ãkkík¤e fku»krËðkÕk Ähkðu Au.Ähkðu Au.- {kuxwt fku»kfuLÿ - {kuxwt fku»kfuLÿ yLku fku»kku yLku fku»kku fku»khMkÚke ¼huÕk fku»khMkÚke ¼huÕk nkuÞ Au.nkuÞ Au.

ðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk fku»kkuLkk ÕkûkýkuðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk fku»kkuLkk Õkûkýku

fku»kkuLke ðå[u fku»kkuLke ðå[u yktíkhfku»keÞ yðfkþ yktíkhfku»keÞ yðfkþ nkuíkku LkÚke.nkuíkku LkÚke.- fku»kku{kt hMkÄkLkeLkku y¼kð fu Mkqû{ fËLke hMkÄkLke nkuÞ Au.- fku»kku økku¤kfkh, - fku»kku økku¤kfkh, Õktçkøkku¤kfkh yLku Õktçkøkku¤kfkh yLku çknwíkÕkeÞ nkuÞ Au.çknwíkÕkeÞ nkuÞ Au.- fku»kku Mkíkík, - fku»kku Mkíkík, fku»krð¼ksLk Ãkk{ðkLkku fku»krð¼ksLk Ãkk{ðkLkku økwýÄ{o Ähkðu Au.økwýÄ{o Ähkðu Au.

ðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk «fkhku :ðÄoLkþeÕk ÃkuþeLkk «fkhku :

- yøkúMÚk ðÄoLkþeÕk Ãkuþe : ðÄo{kLk «Ëuþ{kt MkkiÚke xku[ Ãkh nkuÞ Au.- yktíkhŠðü ðÄoLkþeÕk Ãkuþe : çku MÚkkÞe ÃkuþeLke ðå[u hnuÕke nkuÞ Au.- ÃkkïìMÚk ðÄoLkþeÕk Ãkuþe : ðLkMÃkrík ytøkku{kt Ãkkïì çkksw Ãkh økkuXðkÞ Au.

Plant cell types in tissues

{]Ëqíkf

MÚkqÕkfkuýf

Cross Section of a Stained Leaf

{]Ëqíkf {]Ëqíkf ÃkuþeÃkuþe

{]Ëqíkf ÃkuþeLke h[Lkk :{]Ëqíkf ÃkuþeLke h[Lkk :- fku»kku Sðtík yLku SðhMkÚke ¼huÕk nkuÞ Au.- fku»krËðkÕk MkuÕÞwÕkkuÍLke çkLkuÕke,Ãkkík¤e nkuÞ Au.- fku»kku ðå[u MÃkü yktíkhfku»keÞ yðfkþ nkuÞ Au.- fku»kkuLkk fku»khMk{kt {kuuxe hMkÄkLkeyku nkuÞ Au.- fku»kku økku¤kfkh, çknwíkÕkeÞ- Õkktçkk yLku Mk{ÔÞkMke nkuÞ Au. nrhíkÿÔÞ Þwfík nrhíkfý Ähkðíkk nkuÞ, íkku íkuLku nrhíkfýkuíkf fnu Au. íku «fkþMkt&Õku»kýLkwt fkÞo fhu Au.

{]Ëqíkf ÃkuþeLkk fkÞkuo :{]Ëqíkf ÃkuþeLkk fkÞkuo :

- - ¾kuhkf™ku Mktøkún - WíÃkkËLk fhðkLkwt fkÞo fhu Au.- íkuLkk fku»kku{kt xurLkLk, økwtËh hurÍLk, rðrðÄ MVrxfku yLku yfkçkorLkf ÿÔÞkuLkwt MktøkúnLkwt fkÞo fhu Au.- yLÞ Ãkuþeyku ðå[u hne Ãkqhf Ãkuþe íkhefu ykÄkh ykÃkðkLkwt fkÞo fhu Au.- sÕks ðLkMÃkríkyku{kt íku ðkÞw¥kf ÃkuþeLkk MðYÃku hne ðLkMÃkríkLkk sÕks ytøkkuLku íkkhfíkk çkûku Au.

MÚkqÕkMÚkqÕkfkuýf fkuýf ÃkuþeÃkuþe

MÚkqÕkfkuýf ÃkuþeLke h[Lkk :MÚkqÕkfkuýf ÃkuþeLke h[Lkk :- fku»kku Sðíkt yLku - fku»kku Sðíkt yLku SðhMkÚke ¼huÕk nkuÞ SðhMkÚke ¼huÕk nkuÞ Au.Au.-yk ÃkuþeLkk fku»kku økku¤ fu Õktçkçkku¤ ykfkhLkk yLku Mk{ÔÞkMke nkuÞ Au. MkuÕÞwÕkkuÍLke çkLkuÕke fku»krËðkÕk yLku fkuýeÞ rðMíkkh{kt ÃkìfrxLkLke s{kðx ÚkkÞ Au.- ¾qýkuykuLkk ¼køk{kt MÚkqÕkLk ðÄw nkuðkÚke íkuLku MÚkq÷fkuýf Ãkuþe fnu Au.- fku»kkuLke ðå[u - fku»kkuLke ðå[u yktíkhfku»keÞ yðfkþ yktíkhfku»keÞ yðfkþ nkuíkku LkÚke.nkuíkku LkÚke.

MÚkqÕkfkuýf ÃkuþeLkk fkÞkuo :MÚkqÕkfkuýf ÃkuþeLkk fkÞkuo :

MÚkqÕkfkuýf MÚkqÕkfkuýf ÃkuþeLkwt {wÏÞ ÃkuþeLkwt {wÏÞ fkÞo Þktrºkf fkÞo Þktrºkf {sçkqíkkE yLku {sçkqíkkE yLku ÂMÚkríkMÚkkÃkfíkk ÂMÚkríkMÚkkÃkfíkk (LkBÞíkk) Ãkqhe (LkBÞíkk) Ãkqhe ÃkkzðkLkwt Au.ÃkkzðkLkwt Au.

scleroidal & Fibre Cells

ËoZkuËoZkuíkf íkf ÃkuþeÃkuþe

Sclerenchyma• Thick, rigid cell wall

– lignin (wood)– mostly dead at maturity

• Support cells– xylem vessel– fibers

• rope fibers

– sclereids• nutshells• seed coats • grittiness in pears

Ground TissueSclerenchyma

1) Secondary cell wall (+ primary)

2) Dead at maturity (usually)

Sclereids :

yrcfku»kkuIsodiametric to irregular

ËoZkuíkf ÃkuþeLke h[Lkk :ËoZkuíkf ÃkuþeLke h[Lkk :

- fku»kku Mkktfzk, - fku»kku Mkktfzk, Ãkkík¤k Auzk Ähkðíkk, Ãkkík¤k Auzk Ähkðíkk, ºkkfkfkh yLku Õkktçkk ºkkfkfkh yLku Õkktçkk nkuÞ Au. íkuLku nkuÞ Au. íkuLku ËoZkuíkf íktíkwyku fnu ËoZkuíkf íktíkwyku fnu Au.Au.- fku»kkuLke rËðkÕk Ãkh rÕkÂøLkLkLkwt MÚkqÕkLk.- SðhMk Lkkþ Ãkk{íkkt - SðhMk Lkkþ Ãkk{íkkt rLkSoð fku»kku çkLku rLkSoð fku»kku çkLku Au.Au.- yktíkhfku»keÞ yðfkþ nkuíkku LkÚke.

ËoZkuíkf ÃkuþeLke h[Lkk :ËoZkuíkf ÃkuþeLke h[Lkk :

- ðLkMÃkríkLkk - ðLkMÃkríkLkk çkkÌkf, fuLÿMÚk økh, çkkÌkf, fuLÿMÚk økh, çkesLkk çkeòðhý{ktçkesLkk çkeòðhý{kt yLku yLku V¤kuLkk Ãkku[k V¤kuLkk Ãkku[k økh{ktøkh{kt fuxÕkkf ¾kMk fuxÕkkf ¾kMk «fkhLkk ËoZkuíkf «fkhLkk ËoZkuíkf fku»kku ykðuÕk nkuÞ fku»kku ykðuÕk nkuÞ Au íkuLku yrüfku»kku Au íkuLku yrüfku»kku fu fu fXfkufXfku fnu Au. fnu Au. - yrcfku»kku su íku - yrcfku»kku su íku rðMíkkh{kt rðMíkkh{kt Þktrºkf Þktrºkf {sçkqíkkE{sçkqíkkE Ãkqhe Ãkqhe Ãkkzu Au.Ãkkzu Au.

ËoZkuíkf ÃkuþeLkk fkÞkuo :ËoZkuíkf ÃkuþeLkk fkÞkuo :

- ËoZkuíkfLkwt {wÏÞ fkÞo ðLkMÃkríkLku Þktrºkf {sqçkíkkE yLku Mk¾íkkE (ËoZíkk) Ãkqhe ÃkkzðkLkwt Au.

sÕkðknf Ãkuþe :sÕkðknf Ãkuþe :

•çkt½khý (h[Lkk) :(1) sÕkðkrnLkefe (2) sÕkðkneLke (3) sÕkðknf {]Ëwíkf (4) sÕkðknf ËoZkuíkf (íktíkwyku)

sÕkðkneLkefeyu yuffku»keÞ ½xf Au. sÕkðkneLke yufÚke ðÄw fku»kku ðzu MkòoÞ Au.

Xylemdead cells water-conducting cells of xylem

tracheids

vesselelements

sÕkðknf Ãkuþe™k fkÞkuosÕkðknf Ãkuþe™k fkÞkuo : :

•íku{kt Ãkkýe yLku ÿkÔÞ ûkkhLkwt ðLkMÃkríkLkk {q¤Úke yLÞ ytøkku íkhV, QæðorËþk{kt ðnLk ÚkkÞ Au. •- íku ðLkMÃkrík ytøkkuLku Þktrºkf {sçkqíkkE Ãký Ãkqhe Ãkkzu Au.

yÒkðknf Ãkuþe yÒkðknf Ãkuþe ::

•- yk ÃkuþeLkk fku»kku SðhMkÚke ¼huÕk yLku Sðtík nkuÞ Au.•-çktÄkhý :- [kÕkLkeLkrÕkfkyku

[kÕkLkefku»kku yLku MkkÚkefku»kku

yÒkðknf {]Ëwíkf yLku yÒkðknf ËoZkuíkf

Phloem: food-conducting cells sieve tube elements & companion cells

yÒkðknf Ãkuþe yÒkðknf Ãkuþe ::•- yuf{kºk yLLkðknf ËoZkuíkf {]ík ½xf Au. [kÕkLkefku»kku yuffku»ke nkuÞ Au. [kÕkLkeLkrÕkfk yk ÃkuþeLkku yøkíÞLkku ½xf Au. •[kÕkLkeLkrÕkfkykuLke yLkw«MÚk (ykze) ËeðkÕkrAÿku Ähkðíke [kÕkLkeÃkrèfkykuLke çkLkuÕke nkuÞ Au.

- fkÞo : íku ¾kuhkfLkk ðnLkLkwt fkÞo fhu Au.

yÒkðknf ÃkuþeyÒkðknf Ãkuþe : :

Longitudinal View of Phloem Cells

Parenchyma

Primary Growth

Collenchyma

Plant cell types in tissues• Parenchyma

– “typical” plant cells = least specialized– photosynthetic cells, storage cells– tissue of leaves, stem, fruit, storage roots

• Collenchyma– unevenly thickened primary walls = support

• Sclerenchyma – very thick, “woody” secondary walls = support– rigid cells that can’t elongate– dead at functional maturity

Those would’vebeen great names

for my kids!

Tracheary Elements

Tracheids - Imperforate Vessels - Perforate

Angiosperms (most)

Gnetales

A few Monilophytes

Protoxylem maturation

Vascular tissue• Transports materials in roots, stems &

leaves• Xylem

– carry water & minerals up from roots

– tube-shaped dead cells• only their walls provide a system

of microscopic water pipes

• Phloem – carry nutrients throughout plant

• sugars (sucrose), amino acids…

– tube-shaped living cells

Phloem: food-conducting cells sieve tube elements & companion cells