60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk...

52
60 jaar IA Netwerk Trendwatchers voor innovatie

Transcript of 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk...

Page 1: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

60 jaar IA NetwerkTrendwatchers voor innovatie

Page 2: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Inhoud

04 | Voorwoord• 04 | Nederland,Koninkrijkvanen

voorslimmeriken

06 | Nederland• 06 | Thuishaven

08 | EU-Brussel• 08 | InnovatieAttachéinBrussel

10 | Duitsland• 10 | InnovatieAttachéinBerlijn

12 | Frankrijk• 12 | InnovatieAttachésParijs

-sinds1991-

16 | Israël• 16 | Overdressed

18 | Rusland• 18 | InnovatieAttachéinMoskou

20 | India• 20 | InnovatieAttachéNetwerk

inIndia

22 | Singapore• 22 | SmartCitySingapore

26 | Japan• 26 | Tokio

Page 3: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

30 | Taiwan• 30 | InnovatieAttachéinTaiwan

34 | China• 34 | InnovatieAttachéNetwerk

China–60jaarTWA/IA-netwerk

36 | Zuid Korea

• 36 | Levenmet70vierkantecentimeterglas

40 | Brazilië• 40 | InnovatieAttachéNetwerk

inBrazilië

44 | Verenigde Staten• 44 | IASiliconValley• 46 | HetIA-kantoorinde

hoofdstadvandewereld

50 | Colofon

Page 4: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Nederland, Koninkrijk van en voor slimmeriken

4 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 5: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

BesterelatiesvanhetNetwerkvanInnovatieAttachés,voorheenTechnisch-wetenschappelijkAttachés,

Tergelegenheidvanhet60-jarigbestaanvanhetnetwerkhebikalsManagerIANetwerk/c.q.HoofdvandeThuisbasisdeeeromuwbijgaandepublicatieaantebieden.Dezepublicatieisereentjedieeenimpressiegeeftvanwaarhetnetwerknuactiefisenwathetnudoetenoverwieernudeelvanuitmaken.UtrefterimpressiesaandiezijngeschrevendoordehuidigeInnovatieAttachésalsmedeenigeinformatiewiezenuallemaalzelfwelzijn.Eennuttigmaarookaangenaambedoeldnaslagwerkjemethierendaareenknipoognaarhetdoorgaanswatplechtigeenserieuzemetiervandealgemenediplomatieendefascinerendewereldvantechnisch-wetenschappelijkonderzoek.Maarookindealgemenediplomatiezijndeveranderingendeafgelopendecenniaenorm.Ookdaarishetinternetnietongemerktaanvoorbijgegaan!Indeinternationalebetrekkingentussenstatenheefthetbelangaantechnisch-weten-schappelijkeinformatie,kennisuitwisselingenonderzoekssamenwerkingoverdeafgelopendecenniaeensteedsprominentereplaatsverworven.Meniglandontwikkeltenvoerteeninnovatie-entechnologiebeleidomdeeconomieconcurrerendtekrijgenoftehouden.Datvergtdikwijlsdeinzetvanmensendiezichmetprofessioneleovergaveenenormplezierwijdenaanhetbouwenenonderhoudenvannetwerkenvanonderzoe-kers,ondernemers,beleidsmakersenpolitiekeambtsdragers.

Diplomatiezondereendiepgaandetechnisch-wetenschappelijkeinsteekendiplomatiezonderadequatekennisonderdiplomatenzelfistegenwoordigondenkbaar.Internationalevraagstukkenhebbenintoenemendematebehoefteaankennis,inzichtenaankennisnetwerkenomgeadresseerdtekunnenworden.Nederlandkan-alszijhaarkennisambitiesensamenwerkingskansenmaargoedweetintevullen-behorentotdewereldtopquaconcurrentieeninnovatievermogen.NederlandalsKoninkrijkvanénvoorslimmeriken.

InnovatieAttachéshelpenugraag!Servaas Duterloo

5 | 60 jaar IA Netwerk

Page 6: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Nederland | Thuishaven

Thuishaven

‘HetInnovatieAttachéNetwerk(IA-Netwerk)…koppeltkennisoverinnovatieveontwikke-lingenendaaraangerelateerdetrendsophetterreinvaninnovatiefondernemerschapinNederlandenhetbuitenland.’ZostaathetopdewebsitevanAgentschapNL.Endatalzestigjaarlang.Defocuspuntenzijnnatuurlijkwelindeloopvandejarengewijzigd,maarinwezenblijftdeopdrachtdezelfde.Enmethetbuitenlandwordteigenlijkdehelewereldbedoeld.WantdeInnovatieAttacheeszijngevestigdinelklanddateconomischgezienbelangrijkisvoorNederland.AansturinggeschiedtvanuitDenHaagdoordeThuishavenvanInnovatieAttachees.OndergebrachtbijAgentschapNLenbemanddoorLiesTimorasonenHansBosch.DiewordenophunbeurtondersteunddoorAnkieOverduin(secretariaatsmedewerker)enWiwikKhohonggiem(financieelmedewerkster).Zijbiedendeattacheesnietalleeninhoudelijkeofbeleidsinformatie.Infeitezijnzijhetwarmenestwaarattacheesopterugkunnenvallen.

6 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 7: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Nederland | ThuishavenNederland | Thuishaven

LiesenHanshebbenhetmeestecontactmetdeattachees.Liesbehoort,metallerespect,totdeoudegarde.Zijisin1998begonnenbijhettoenmaligeTWA(TechnischWetenschappelijkeAttachees).“ToenwarenwijnogonderdeelvanhetministerievanEconomischeZakenenhaddenwenietzoveelkantoreninhetbuitenland.OnzeattacheeszatenindeVerenigdeStaten,Japan,Italië,Frankrijk,DuitslandenSingapore.Erzijninmiddelsbehoorlijkwatlandenbijgekomen”,aldusLies.Ondanksdegroeivanhetaantalkantoren,kentLieselkeattacheepersoonlijk.“Naastdevelecontactenviamailentelefoon,zieikdeattacheesooktweekeerperjaartijdensdeterugkomdagen.Dieverlopennuwelwatandersdanvroeger.ToenhaddenwenogdeSpreekdagen.Nugaanwemetalleattacheeshethelelanddoorenbezoekenwijbedrijvenenorganisaties.”Liesblijftverknochtaanhaarwerk.Vooralaanhaarcollega’sdieinhetbuitenlandzitten.“Ikvindhetwerkenmetdeattacheesheelergleuk.Vooralhetinternationalekarakter.Enookdeafwisseling.Elklandheeftnamelijkzijneigencultuurenproblematiek.Jemoetduscreatiefzijnombepaaldedingenoptelossen.”

AlsjedeachtergrondbekijktvandebemanningvandeThuishaven,danzoujehaastdenkendatereenlobbyvanuitTwenteisgevoerd.LiesisafkomstiguithetTwentseAlmelo,dewiegvancollegaHansBoschstondenkelekilometerverderop,inVriezenveen.Enalsjeheeeeelgoedluistert,danhoorjehetnogeenbeetje.MaargezondeTwentsewerklustiswelnodigomdehuidigewerkzaamhedenvandeThuishaveningoedebanenteleiden.DedrukopdeThuishavenwerdextraverhoogdnadeoverstapvanunitmanagerServaasDuterloo,innovember2012,naarTUDelft.GelukkigkwamHansnetoptijdvoordeversterking.Maarwatdoethijeigenlijk?“Ikbenbezigmetdeinhoud,zoalsdeinvullingvaneenseminarenvragenvanbedrijventerugkoppelennaardeInnovatieAttachees.DaarnaastonderhoudikcontactmetonzeopdrachtgeverbijEZ.EnuiteindelijkhebiknetalsLiesveelcontactmetdeattachees.”DeinhoudelijkematerieisHansniethelemaalvreemd.Metzijntechnischeachtergrondishijeenwelkomeversterkingvanhetteam.“IkwasalschemischtechnoloogwerkzaambijAkzoNobelenSigma.Inderdaad,altijdgestokenineenwittelabjas.DaarnahebikdespronggewaagdnaarNLInnovatie.VervolgensbenikovergestaptnaarhetInnovatieAttachéNetwerk,”verteltHans.AlstechnoloogindepraktijkheefthijervarenwaarR&D-afdelingentegenaanlopen.HijvindthetdanookeengoedezaakdatdeoverheidR&Dprobeerttestimuleren.“DeoverheidkanR&D-afdelingenveelsteunbieden.BijNLInnovatiehaddenwesubsidie-ennetwerk/synergie-mogelijkheden.BijInnovatieAttacheesisereenextracomponentbijgekomen,namelijkdeinternationale.Ikvindhetzeerinteressantomtezienwelkeontwikkelingenerinhetbuitenlandwordengesignaleerd.Eenbijkomendvoordeelisdat,gezienmijnvoorgaandewerkzaamheden,ikInnovatieAttaché-werkzaamhedenkankoppelenaanNLInnovatie-werkzaamheden.MaarookkanikeenkoppelingmakenmetNLEnergieenKlimaatdatonderandereoverenergieeninnovatiegaat.Dusja,ikzitwelopmijnplekbijInnovatieAttachees.”

7 | 60 jaar IA Netwerk

Page 8: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

EU-Brussel | Innovatie Attaché in Brussel

“Innovatie Attaché in Brussel? Dan weet jij dus alles over België! Toch?”“Nee, toch niet…ah, jij bent Innovatieattaché EU natuurlijk! Dan weet jij alles over alle landen in Europa?”“Ook niet?! Wat weet jij dan wel?”Tsja,watweetikdanwel?Jekuntmijallesvragenoverbeleidenprogramma’svandeEuropeseUnieophetgebiedvanonderzoek&innovatie.

“En jij werkt op de Permanente huppel-de-pup?”EnikzitalsInnovatieattachéopdePermanenteVertegenwoordigingvanNederlandbijdeEU,afgekort“PVEU”.Waaralmijncollega-Innovatieattachéswerkenopambassades,werkikopeenPermanenteVertegenwoordiging.EneenPermanenteVertegenwoordigingis–zolegikwelelkedagaaniemanduit–iseenvertegenwoordigingvanNederland.Nietineenland(danhadhetweleenambassadegeheten),maarbijeeninternationaleorganisa-tiewaarwelidvanzijn.

Innovatie Attaché in Brussel

8 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 9: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

EU-Brussel | Innovatie Attaché in BrusselEU-Brussel | Innovatie Attaché in Brussel

BrusselwordtoverlopenmetNederlanders.DaarompresteertNederlandookzogoedinhethuidige7eKaderprogrammavoorOnderzoekenTechnologischeOntwikkelingendaaromzittenNederlandersinallerleihigh-levelgroepen,netwerkenetc.Mijnbelangrijk-stetaakisdanooknietmatch-makingvanpartijen,hoewelhetnatuurlijkwelzoisdatikNederlandsepartijenenambtenarenopministeriesiscontactbrengmetelkaarenmet(bijvoorbeeld)deambtenarenvandeEuropeseCommissie.

IkwerknietinBelgië,ikwerkindeinternationalebubbelmetdenaam“EU-wijk”.Ikeetooknietelkedagfrietmetmosseleneneen“pintje”.Nee,ikeetafwisselendItaliaans,Fransofbiologischmetbijnaaltijdweleenwijntjeerbij.IndezeomgevingspreekikdanooknietNederlandsofFrans,maarisdevoertaalEngels.

WijzittenalsPVEUsamenineengebouwmetdebilateraleambassadevanNederlandinBelgië.EnditgebouwstaatmiddenindeEU-wijk.HetgebouwwaaralleEurocommissarissengezamenlijkzitten(Berlaymont-gebouw)ligtomdehoek.WezittenomdehoekbijhetgebouwvandeRaad,waardelidstatenvandeEUelkedagvergaderenenonderhandelen(JustusLipsius-gebouw).HetgebouwvanhetEuropeseParlementligtop10minuutjeslopen.EnwezijnomringtdoorgebouwenwaarindeambtenarenvandeEuropeseCommissiehunwerkdoen.

WijkunnentenslottemeekijkenopdecomputerschermenvandeambtenarenvandenieuweEuropeseDienstvoorExternOptreden(debuitenland-dienstvandeEU)…zezeggenaltijddatjebijNederlandersnaarbinnenkuntkijken…misschienmoetenzijeenskijkenvoorlamellen?

WezittendusmiddeninhetdrukkeambtelijkeenpolitiekecentrumvandeEU.EndanhebbenwehetnognietgehadoverhetzeerdrukkeverkeerdatmiddendoordezeEU-wijksnijdt.Eenraamopenzettenkan,maardanademjewelallerleistoffeninvanwegedievierbaanswegdievoordedeurligt.MaarhetraamkanwelopenalsdeEuropeserege-ringsleiderszichweereensmeldeninBrussel…dangaatdeheleEU-wijkverkeerstechnischopslot.Raamopenenafentoeeencolonnemetbelangrijkepersonenenhelikoptershoren.Heerlijkrustigeigenlijk!WanneeriserweereenEuropeseRaad?

9 | 60 jaar IA Netwerk

Page 10: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Duitsland | Innovatie Attaché in Berlijn

NederlandenDuitsland.Hetisenblijfteenspannenderelatie.Overenweerbarstenwevandevooroordelen.Hetleukeisdatjesommigedaarvanindepraktijktochvaakmeemaakt.AlsInnovatie-Attachéopeenambassadezittenwenatuurlijkindeformelehoek.Duitsersschrikkenzicheenhoedjealswetelefonerenenzeggendatwevande“Botschaft”zijn.“Maardanmoetumijnbaas”hebbenissomshetantwoord.Top-downdenkeniswatzehierimmersgoedkunnen.Daarmakenwedanweerdankbaargebruikvan,doordeurenteopenendieandersgeslotenzoudenblijven.DieaanpakisvoorNederlandvannaturenietzovanzelfsprekend,omdatweimmersgraaginformeelsprekenofaanschuivenbijvergaderingen.

Belangrijkblijktsteedsweerommensengoedaantespreken.Altijdbeginnenmet“Sie”.Inofficiëletoespraken,ookallijkthetnietofficieel,veelaandachtvoorhetprotocolenaltijdeenGrußwortbeginnenmet“MeinesehrgeehrtenDamenundHerren”,enniet“DarfichIhreAndacht”1,zoalsWoutooitpijnlijkmoestervarenmethetuitsprekenvaneen“Grußwort”.Enalsjedanop“Du”bentmetHeinrich,datooknietvergeten.WantalsjeHeinrich2wekenlaterweerperongelukmetSieaanspreekt,ishetleednietteoverzien.Eennotitieboekjehoejewieaanspreektiséénvandebelangrijkste“tools”voorons.

1 Vrij vertaald, “mag ik u voorgaan in gebed”.

Innovatie Attaché in Berlijn

10 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 11: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Duitsland | Innovatie Attaché in BerlijnDuitsland | Innovatie Attaché in Berlijn

HetmooieisdatDuitsersinformelesituatiessomseeneigenonzekerheidverbergenalsblijktdatzeonskomenvragenhoehetprotocolookalweerzat:“müssenwirzuerstdenMinisterunddanndenBotschafterbegrüßen,oderumgekehrt?”.Bijhetstaatsbezoekin2011,inBerlijnenDresdenkondendegastherenprotocollairhunhartophalen.ZelfsdeSitzordnungopde4erijachterdeKoningintijdensdedoorJoopgeorganiseerdeworkshopCleanEnergystondnogterdiscussie.SommigevisitekaartjesvanDuitserszijntrouwenseenfeestomtebewaren:danstaanermeerlettersindetitelsdanindenaam:prof.dr.rer.nat.dr.med.dr.h.c.UweMüller.

Deliefdevoordeinhoudendewilomzakentedoenisvooralietswatonsbeiderlandenbindt.SmalltalkdoenzeinDuitslandalleenalszedenkendatwijerprijsopstellen.Inhunogenziejedevraagdanalbranden:watkomtudoenenwaaroverkunnenweafsprakenmaken?DaarbijvallenweldegroteverschilleninzakendoentussenNoordenZuidenOostenWestookop.InhetvoorNederlandbelangrijke,aangrenzendeNoordrijn-Westfalengaathettochwatminder“Pünktlich”toedaninZuid-DuitslandofBerlijn.InhetoudeOostengaatmenbijna“Nederlands”metelkaarom.VandieverschillenmerkenwedanweernietsalshetomdeDuitsepassievoortechniekenkwaliteitgaat.EnalhelemaalnietalsNederlandtegenDuitslandophetEKofWKvoetbalspeelt,danisdespanninghiertesnijden,tegenNederlandvoetballenistochietsbijzonders.Dedagernanemenwe(helaastevaak)detelefoonselectiefop:beginthetnummermet+31ishetveilig,+49isfouteboel.Na39duelsisdestand:Duitslandwon15x,NLwon10x,14xgelijkspel.AandeDuits-NederlandsevoetbalrivaliteitiszelfseenWikipediapaginagewijd.

NavelejarenBonn,zittenwealsIATeamalweerbijnaeendecenniumindeambassadeinhetprachtigeBerlijn,enwelindezogenoemde“Koolhaasbunker”.Eenjuweelvaneengebouw…omalsbezoekerdoorheentelopen.NietvoornietsdeArchitekturpreisvanBerlijngewonnen,maarweleenbeetjestatischvanopzet.

Sindsjanuari2012doenweerZwitserlandofficieelookbij,voornamelijkvanuitBerlijn,maarmetaltijdbijzonderenthousiastestagiairsterplekke,enwelinBern.GeengekkegedachteominZwitserlandactieftezijnmetinnovatie,wantachterdiefaçadevanbergenenchiquebankgevels,zorgenslimmeZwitserservoordathetlandjaarinjaaruitderanglijstenaanvoertopgebiedvaninnovatieenconcurrentiekracht.

HetteamvanIADuitslandenZwitserlandbestaattijdenshet60-jarigjubileumvanhetIAnetwerkuit:RianneBaerselman,StefanieStreichan,MarliesDraisma,NabilaChehab-vandenAssem,JohanAntonissen,JoopGilijamseenWoutvanWijngaarden.

11 | 60 jaar IA Netwerk

Page 12: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Frankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991-

Service pour la Science et la TechnologieHetTWAkantoorParijsgaatin1991vanstartmetHermandeLang.TweekamersopdevierdeverdiepingvanhetambassadegebouwdatdoorMinisterVanderStoelin1973werdgeopend.DeLangselecteertdeeersteabonnementenoptechnischeen(somszeerfundamenteel)wetenschappelijketijdschriftenenvultdearchiefkastenmetlegemappenvoortoekomstigedossiers.Trage,blauwgeschermdeIBM-computerssierendebureausvanHermanenassistenteMarijeendeeerstewaardevolleFransecontactenoptech-nisch-wetenschappelijkegebiedwordengelegd.

Als eerste op de ambassade verbonden met het ‘World Wide Web’

Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991-

12 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 13: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Frankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991- Frankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991-

NaeenjaarvolgtHenkLenigerhemopdooreenoverstapvanhetministerievanEconomischeZakeninDenHaagnaarTWAParijswaarhijzijnlangeEZ-carrièrezalafsluiten.Hetarchiefwordtopgeschoond,enkeleabonnementenafgezegd,decontactenverderuitgebouwd.JoannetteLeemreis,gearriveerdin1993,moetraplerenomgaanmetdenietszeggendefunctietoetsenvanhetWordPerfectprogrammaenhaarwegzientevindenbijFransecounterparts.Vragenzijnvaaknogvanzeeralgemeneaard,zoalseenverzoekomhetjaarverslagvanRenault,enkomenper(hand)geschrevenbrief,faxofvastetelefoonlijnbinnen.In1994komtdaarlangzaamveranderinginalshetTWAkantoor,alseerstebinnendeambassade,eentraagpiependeinternetverbindingkrijgt.OokisTWAParijsalseerstemobielbereikbaar,viazo’ndegelijkNokia-apparaatwaarmeejenietskanoverkomen.Henkgebruikthemzelden,zelfsnietvoorcontactenbinnendeCercledesConseillersScientifiques,declubvanbuitenlandseTWA’sinParijswaarhijjarenlangvoorzittervanis.

Een nieuwe eeuw, een nieuwe TWA generatieIn2002waaitereenfrissewinddoorhetTWAnetwerk.MetdekomstvanGreetVinkenServaasDuterloobijdeTWAthuisbasisinDenHaag,breektdetijdaanvanambitieuzeTWA’s,deelsafkomstiguithetbedrijfsleven.‘Proactief ’ishettoverwoord.AnnemarieNulle,dieHenkisopgevolgd,organiseertin2004heteersteTWA-seminarinParijs,metFrans-Nederlandse‘bruggenbouwers’-wetenschappers,artsenenonderzoekersactiefinbeidelanden.Debilateraleactiviteitennemensneltoe.DusdanigdathetTWAkantoorParijseind2003wordtuitgebreidmeteenjuniorTWA,AudrievanVeen.

Hightech high level seminars en ‘Intouchables’Defrissewindhoudtaan.In2007gaatCarolienvanHemelaandeslag,gewapendmetsnelinternetenidem‘portable’.DeplaatsingvanAudrieziteropenTWAParijswordtversterktmetSaskiaalsassistente,lateropgevolgddoorElisabethvanZutphen.SamenmetJoannette(inmiddels)PologeeftCarolieneeninnovatievedraaiaanhetTWA-werkmetdeorganisatievanzeven“hightechhighlevel”seminarstussen2008en2011.Deinnovatieprogramma’skomenincontactmethunFransetegenhangers,dePôlesdeCompétitivité,CEO’svankleineengroteFranseenNederlandsebedrijvenontmoetenelkaar,beleidsmakersenonderzoekerswisselenkennisenervaringuitenbreidenhunnetwerkuit.CarolienkrijgthierbijsteunvanambassadeurHugoSibleszdiezijnmooieklassiekeresidentiegraagterbeschikkingsteltvoordemodernehightechinitiatieven.DiezelfderesidentiedientoverigensindezeperiodeookalsdecorvoordeFransekassakraker‘Intouchables’.Nietverdervertellen!

13 | 60 jaar IA Netwerk

Page 14: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Frankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991-

TWA wordt IA en de topsectoren veroveren ParijsIn2011neemtEricvanKooijhetstokjeovervanCaroliennadathijeerderdeTWA-kantorenvanTokio,SeoelenPekingheeftgeleid.DeTWA’swordenin2012omgedoopttotIA’s.Eric’saankomstinParijsvaltsamenmetdetopsectorenomslag.SindsdienmakeltenschakelthijomdeNederlandsehightechenmaterialen-,chemie-,energie-enagrofood-sectorenmetaldieinteressanteFransepartnersincontacttebrengen:Airbus,Thalès,Danone,Arkema,SaintGobain,Rhodia,Renault,PSA...Deeerstetekenendatditgaatlukken,zijnerinmiddels.

IA in Frankrijk is vergaderen zonder koffie en lange lunches met wijnFrankrijkishetlandvanschrijversendenkers,vankunstenmode,vanetenendrinken,vandeFransetaalendeFranseslagen…vanwetenschapentechnologie.Frankrijkisdichtbijmaarlijktsomsohzoverweg.OokvoorhetIAwerkietsomrekeningmeetehouden.EenafspraakmeteenFransegesprekspartnergaatzeldengepaardmeteenkopkoffie.Conferentieshebbenzelfsvaakgeenkoffiepauze,weleenlunchpauze.Daarwordttweeuurvooruitgetrokken.Dielunchmétglaswijniscruciaal,ookalwordterheellangoverkoetjesenkalfjesgesproken.Vaaknadelunchentijdensdekoffie-wantnadelunchiserwélkoffie-wordenerzakengedaan.DegesprekkenvindennatuurlijkinhetFransplaats.Ookinternationalewoordenalscomputer,softwareenemailhebbeneeneigenFransevariant.TegenwoordigreddendeFransenzichwelsteedsbeterinhetEngels,hoewel...inéénvandeeerstegesprekkenmeteenFranseonderzoekerhoordeeenvandeIA’sdegesprekspartneralsmaar‘sinksenk’zeggen.DeintensievecursusFransbijdenonneninVughtmochtnietbaten.Watbedoeldedegoedemantoch?Aha,ophetlaatstwerdhetduidelijk:‘sinksenk’isFransvoor‘thinktank’!

14 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 15: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naamFrankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991- Frankrijk | Innovatie Attachés Parijs - sinds 1991-

15 | 60 jaar IA Netwerk

Page 16: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Israël | Overdressed

Overdressed

16 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 17: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Israël | OverdressedIsraël | Overdressed

Toenikinjanuariopdeambassadebegon,liepikelkedagstrakinpak.Maarwaarbijmijdedasknoopzat,zagikbijdeIsraëliërstegenovermijborstharen.InNederlandhebbenwetenschapperseenzekerespeelruimtequakledingstijl.InIsraëlisdieruimteerookvoorCTO’svanmultinationals,hogeoverheidsfunctionarissenennatuurlijkdeondernemersmethunstartups.Naeenmaandlietikbijdemeestebezoekenmijndasthuis,maarbleefikoverdressed.

Inaprilhielphetlotmijeenbeetje.Hetwasdeeerstedagdatikmijnjasjethuisliet.Nuvoornamelijkomdathetalveeltewarmwasbuiten.Tijdensdelaatsteafspraakbeldemijnvriendin.Erwasthuisingebroken.Enomdatzealleentoeganghaddentotdeslaapkamer,haddenzemaarallepakkengestolen.Enalledassen.Enalleoverhemden.Enmijnmanchetknopen.

OngelukkigwasdatdeministersVerhagenenRosenthalkortdaaropIsraëlzoudenaandoen.NogongelukkigerwasdatelkeIsraëliërdieikvroegwaarhijzijnkostuumhadgekocht,antwoordde:“inEurope!”.

Eennieuwpakkwamernognetoptijd.UitNederland.Enikzater-metdas-netjesbij.NetalsderestvanNederlandsedelegatieendeambassadeur.Tegenoveronseenaantalventurecapitalists,ondernemersenoverheidsfunctionarissen.Allemaalexpertsopinnovatiegebied.Hetleiddetoteeneerlijkeenopendiscussie.WaaromwordtIsraël“startupnation”,ofmooier:“siliconwadi”genoemd?WaarkunnenweinNederlandvanleren?Waarvullenweelkaaraan?Eenconcreteeninhoudelijkediscussiewaarikinheteerstehalfjaaralaangewendwasgeraakt.NetalsdeopenbovensteknoopjesvandeIsraëliërs.Methierendaareenvleugjeborsthaar.

17 | 60 jaar IA Netwerk

Page 18: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Rusland | Innovatie Attaché in Moskou

Innovatie Attaché in Moskou

18 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 19: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Rusland | Innovatie Attaché in MoskouRusland | Innovatie Attaché in Moskou

DejongstepostinhetIAnetwerkisMoskou,sindshalfseptember2012bemanddoorJoyceTenHolter.Detimingisgeweldig!Hetjaar2013isnamelijkuitgeroepentothetbilateraalNederland-Ruslandjaar.Eenvliegendestartisnoodzakelijk,omdatNederlandzichinhetdrukkeprogrammabestaandeuiteconomische,cultureleenpolitiek-maat-schappelijkeactiviteitenvooralsterkwilprofilerenals“PartnervoorModerniseringenInnovatie”.MetdezekernboodschapsluitNederlandnamelijkaanophetmodewoordinRusland:innovatie.GenoegtedoendusvoordeonlangsaangetredenInnovatieAttaché.

Ineenpogingomdeeconomietediversifiëren,minderafhankelijktemakenvanolieengas,zetdeRussischeoverheiddelaatstejarenversterktinophetstimulerenvaninnova-tie.Hetgevolgiseenenormehoeveelheidaanhigh-techparken,innovatie-enresearch-fondsen,technologischeplatforms,innovatieclustersenSiliconValley-achtigeambitieszoalsSkolkovo.EriseenduidelijkematchtussendeRussischeinnovatieprioriteitenendeNederlandsetopsectoren,maarhetisvoorbedrijvenenkennisinstellingenveelallastigconcretekansentesignalerenenteachterhalenhoedezeteverzilveren.Ruslandstaatnietbepaaldbekendomzijntransparantieendetaalbarrièreisaanzienlijk.

Eenparadoxaalvoorbeeldisdeconferentie“OpenInnovations”dieonlangsinMoskouwerdgeorganiseerd,bedoeldomjuistookinternationalebedrijvenenresearchinstellingenteovertuigenvandeRussischeinnovatieambitiesentewijzenopdemogelijkhedendiehierdoorontstaan.Hetprogrammawasechterzouitgebreiddathethaastonmogelijkwasdoordebomenhetbosnogtezien,endeover-the-top-high-techpresentatiesdedenmeerdaneensafbreukaandeinhoud;eenmodernevariantvanmoeilijktoegankelijkeinformatie.

60-jaarTWAnetwerk:ikkanhetnietlatenominde“timelineofRussianinventionsandtechnologyrecords”optezoekenwatdeRussenin1952hebbenuitgevonden.DebronisWikipedia,maarhetvoorbeeldillustratief:carbonnanotubes!“A large percentage of academic and popular literature attributes the discovery of hollow, nanometer-size tubes composed of graphitic carbon to Sumio Iijima of NEC in 1991. But in 1952 L. V. Radushkevich and V. M. Lukyanovich published clear images of 50 nanometer diameter tubes made of carbon in the Soviet Journal of Physical Chemistry. This discovery was largely unnoticed, as the article was published in the Russian language, and Western scientists’ access to Soviet press was limited during the Cold War.”

EnzohebiksindsmijnrelatiefkorteverblijfinMoskoualmeerderegesprekkengevoerdmetmensendiezeggen“instoffigekeldersvanuniversiteiten”demeestwaanzinnigeuitvindingentezijntegengekomen,die“ongebruiktopdeplankliggen”omdatmensimpelwegnietweetwatmetdekennistedoen.Ikhoopdathetwaaris,endatiktijdensmijnperiodeinMoskoueraantoekomomookafentoeeenszo’nkelderinteduiken.

19 | 60 jaar IA Netwerk

Page 20: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

India | Innovatie Attaché Netwerk in India

Innovatie Attaché Netwerk in India

20 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 21: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

India | Innovatie Attaché Netwerk in IndiaIndia | Innovatie Attaché Netwerk in India

Watschrijfjealsiemandderespectabeleleeftijdvan60jaarbereikt?Mooiewoordenoverwatdegeneallemaalbereiktheeftinzijn/haarlevenendathij/zijnuopzijnlauwerenmaggaanrusten.MaarhetIAnetwerkisdanwelrespectabelmaarzekernietoud.Sterker,metrelatiefjongelotenaandestamzoalsIndiaenBrazilië,staathetnetwerkaanhetbeginvaneenspannende,intensieveeninnovatievesamenwerking.Endanpasthetdatdewoordennietgerichtzijnophetverledenmaaropdetoekomst.

EnIndiaishetlandvandetoekomst.• Meteenbevolkingwaarvan550mln.mensenjongerzijndan25jaar.• Datslechts20jaargeledenzijninternemarktopengooide.• Dateenspectaculairegroeikendevan>10%perjaarindeafgelopen10jaar.• Datnogsteedseengroeivanrondde6%kent.• Datsteedszelfbewusterhetwereldtoneelbetreed.• Datintoenemendematezichrealiseertdatinnovatiedesleutelisvoorhaarjeugd

entoekomst.• Endatvertaaldinsterkstijgendebudgetenvoorresearcheninnovatie.

ZakendoeninIndiabetekentbeginnenbijdetop!Toen7jaargeledenTheoGroothuizeninIndiahetTWAkantooropendeheefthijdatletterlijkgedaan:Ministers,adviseursvandeminister-president,topvanbedrijfsleven,topvandeonderzoekswereld,NobelprijswinnaarsheefthijnaarNederlandgehaald.Enmetsucces.IndiërszijnwegvandeopenenvriendelijkeNederlandsemaatschappij,zezijnonderdeindrukvandegeorganiseerdheidendeordeenrakenverliefdophetkleurrijkeland.

Deliefdeishelaasnietaltijdwederzijds.Indiaiseenlandvanscherpecontrasten.Rijkenarm,kansrijkenkansloos,kleurrijkendof,schoonenviesjekomthetallemaaltegen.OfzoalsGandhihetalzei:“alleswatjebeweerdoverIndia,hettegenovergesteldeisookwaar”.DezecontrastenmakendatjeofverliefdraaktopIndiaoferzosnelmogelijkweerwegwilt.Maaralsjeverliefdraaktdanvindjehiereenprachtigeinnovatieve,gedreven,resultaatgerichte,inventieveomgeving.Eenlandwaarwekunnenlerenommeertedoenmetminder(Indias:Jugaadinnovatie).Omeenautotebouwenvoor2.000euro(TataNano,ziefoto),eenultrasoonmedischonderzoeksapparaatvoor40%vandeEuropeseprijs(Phillips)ofwaterzuiveringdieminderdan1centperliterschoonwaterkost...

VoorhetIAwerkbetekentditdatwevaakookJugaadmoetenwerken:meerdoenmetminder.Wij,FreekJanFrerichs(Mumbai),VikasKolhi(Delhi)enJelleNijdam(Delhi)hebbenIndiaonderonzehuidzittenenwenodigeniedereenuitomzelfteontdekkenwatIndiametzedoetenvoorzekanbetekenen!

21 | 60 jaar IA Netwerk

Page 22: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Singapore | Smart City Singapore

Singaporeiseenrelatiefkleinland,waarvandeontwikkelingcontinuinhettekenheeftgestaanvangroei.Sindsdeonafhankelijkheidin1965ishetinwoneraantalforsgegroeid,vooraldoordeinstroomvanimmigranten.Momenteelwonenercirca5,3miljoenmenseninSingapore,waarvanhetgrootstedeeluitChina,MaleisiëenIndiaafkomstigis.Kortom:eeninteressantemixaanculturenendatopslechts700vierkantekilometer.

Smart City Singapore

22 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 23: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Singapore | Smart City SingaporeSingapore | Smart City Singapore

SingaporeiséénvandewelvarendsteenmodernstelandeninAzië.Eriseenuitstekendeinfrastructuurenerwordtvolopgeëxperimenteerdmetnieuwetechnologieën.Singaporeprofileertzichalsproeftuinvoorinnovatie–Singaporeals‘livinglab’.Endatisnietzonderreden.Doordehogeontwikkelingsgraadendehoogopgeleidebevolking(onder25-tot34-jarigenheeftSingaporezelfshetgrootsteaantalhooggeschooldenterwereld)zijnerrelatiefweinigarbeidsintensievebanen.Naasthetopschroevenvandeproductivi-teitwordtdeverdereontwikkelingvandekenniseconomiedaaromalsbelangrijkstedrijfveergezienvoortoekomstigeeconomischegroei.Deambitiesophetgebiedvaninnovatieliegenerdanooknietomendeoverheidinvesteertforsindiverseonderzoeks-initiatieven.AlsInnovatieAttachéinSingaporevolgenwijdieinitiatievenintensiefenkijkenwewaarmeerwaardegecreëerdkanwordendoordeinzetvanNederlandsekennisenkunde.

SingaporeiseengrootmachtophetgebiedvanwaterendeNederlandseinbrengindezesectorisaanzienlijk.OphetgebiedvanwaterzuiveringwordenbijvoorbeeldNederlandsetechnologieëngebruikt.DeambitieisdatSingaporein2060geheelzelfvoorzienendwilzijnindrinkwater.Gezienhetfeitdatmomenteel40%vanhetdrinkwaterwordtgeïmpor-teerduitMaleisië,ligthiereengroteuitdaging.Ookindeontwikkelingvandeltatechno-logie,datzichinSingaporevooralrichtopfloodcontrolenwatermanagement,wordtgebruikgemaaktvanNederlandseexpertise.ZohebbenDeltaresendeNationalUniversityofSingapore(NUS)recenteensamenwerkingsverbandophetgebiedvanwaterbeheeropgericht.OpmaritiemvlakheeftSingaporeeveneenshogeambities.Singaporeisaldebelangrijkstescheepvaarthubvanderegioenhuisvestdedrukstehaventerwereldintermenvanoverslagvangoederen.Hettropischeuitzichtvanafhetstranddoetdanookeenstukmindertropischaanbijhetaanzichtvandeveleaangemeerdevrachtschepenenolietankers.Singaporewilookhierkenniseninnovatieinzettenomverdertegroeien.Hetstreeftnaardestatusvanmaritimeknowledgehub,datinnovatieveenduurzameoplossingenenideeënomzetinmarktgerichteresultatenvoordeindustrie.

Eenanderekansrijkesectorisdievanhightech.Singaporeiseengoedvoorbeeldvaneen‘smartcity’,waartechniekeninnovatiewordengeïntegreerdinalledaagsetoepassingen.Neembijvoorbeeldhet‘IntelligentTransportSystem’,waarmeehetverkeerreal-timewordtgemonitord,zodatweggebruikerscontinuup-to-datezijnoverdetoestandopdeweg.Viahet‘ParkingGuidanceSystem’wordtbovendienaangegevenwaargeparkeerdkanworden(betalenvooreenparkeerplaatsgebeurtoverigensnogheellowtechviaeenpapierenknipkaart).Defocusvoorinnovatieophetgebiedvanhightechrichtzichvooraloponderzoeknaarmaterialenenontwikkelingeninnanotechnologie,mettoepassingen

23 | 60 jaar IA Netwerk

Page 24: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Singapore | Smart City Singapore

inluchtvaart,mobiliteitenbiomedischetechnologie.DatlaatsteismetnamevanbelangomdatSingaporetemakenheeftmeteensnelvergrijzendebevolking;in2030is20%vandeinwonersouderdan65jaar.Daaromstaangezondheidenwelzijnvandebevolkinghierhoogopdeagenda.Singaporebeschiktalovereenhoogwaardigzorgstelsel.Ziekenhuizenhebbendemodernsteapparatuurendebestespecialistenvanderegio.Ditheeftgeleidtot‘medischtoerisme’;buitenlandsepatiëntendiekiezenvoorbehandelinginSingapore.DaarnaastheeftSingaporezichontwikkeldtotbiomedischehub.VeelvooraanstaandefarmaceutischebedrijvenhebbeninmiddelsonderzoekslaboratoriageopendinSingaporevooronderzoeknaarmedicijnen.Datstaatinschrilcontrastmetdeveletraditionalchinesemedicinewinkels,waargeneesmiddelenvansomsnogaltwijfelachtigeafkomstwordenverkocht.DeNUSgeefttegenwoordigechtercollegesovertraditionelemedicijnen,waarmeeSingaporeeenbrugslaattussenhedendaagseeneeuwenoudekennisvanvoedingengezondheid.Devoedingssectoriseveneenskansrijkalshetgaatomgroeidoorinnovatie.EtenheeftinSingaporeeenbijzonderestatus,hetisbijnaeennationaaltijdverdrijf.Hetaanbodiszeerdiversdoordatdeverschillendeculturenerhuneigenkeukenshebbengeïntroduceerd.SmakenverschillenendatweetmeninmulticultureelSingaporealsgeenander.Erzijnvooralkansenophetgebiedvanvoedselveiligheidennutrienten-onderzoek.Recentzijnerdiverseonderzoekscentraopgestart,zoalshetClinicalNutritionResearchCentre,hetInstituteonAsianConsumerInsightenhetCentreofExcellenceinNutrition.OokNederlandsebedrijvenalsFrieslandCampina,DSM,VitablendenUnileverhebbenhierinmiddelsproductie-enonderzoekscentragevestigd.

Hetmogeduidelijkzijn:SingaporeiseenkleinmaarmodernAziatischlandmeteenhoogambitieniveau.Dieambitieskunnenverwezenlijktwordendoorbuitenlandseexpertise,kennisenkundeaantetrekken.HierligtvooronsalsInnovatieAttachéeenuitdagendetaak.GeziendevestigingvandiverseNederlandseonderzoekcentrazijnweopdegoedeweg.NudeHollandsekeukennog.

24 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 25: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naamSingapore | Smart City Singapore Singapore | Smart City Singapore

25 | 60 jaar IA Netwerk

Page 26: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Japan | Tokio

IA Tokio. V.l.n.r. Kikuo Hayakawa, Mihoko Ishii, Rob Stroeks, Paul op den Brouw en Kugako Sugimoto.

VandaagzijnweonderwegnaarTsukubaScienceCitymeteendelegatievanderegioBrabant.DevertegenwoordigersvandeHighTechCampusEindhoven,deBOM,hetHolstCentrumenNXPwordenbegeleiddoorons-innovatie-attaché’s-enonzecollega’s-NFIAmedewerkers-vandeambassadeinTokio.

Tokio

26 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 27: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Japan | TokioJapan | Tokio

WegaandecampusEindhovenmetzijnhigh-techbedrijven,openinnovatieeninternati-onaleambitiesneerzettenbijhetNationalInstituteforMaterialsScience(NIMS),hetNationalInstituteofIndustrialScienceandTechnology(AIST)-vergelijkbaarmetTNOinNederland-enbijvertegenwoordigersvanhetMEMSSystemsDevelopmentCenter,hetMicromachineCenter(MMC),hetteamvandeBioElectromechanicalAutonomousNanoSystems(BEANS)enhetMicroNanoOpenInnovationCenter(MNOIC).

TsukubaScienceCityligtzo’nvijftigkilometerstennoordoostenvanTokio.WereizenoponzecontactlozeoplaadbaresmartcardOV-kaartennaarTsukuba.MetdeTsukubaExpressrijdenwemeteentopsnelheidvan130km/uin50minutenvanAkihabarastationnaarTsukubastation.Detreinrijdtoptijd.ErisdusgeenexcuusomnogevenrondtekijkeninAkiba’swinkelsmetdelaatsteJapanseelektronischesnufjes.

HettopinstituutvoormaterialenonderzoekNIMSstaatonderleidingvanpresidentUshioda,diewijmeteendelegatieonderleidingvanonzeplv.DGJasperWesseling(EL&I/B&I)nogonlangsoversamenwerkingsprakeninKyoto.Ditinstituutrichtzichoponderzoekvanlithiumbatterijen,PV,waterstofproductie,milieutechnologie,supergelei-ding,sterkemagneten,coatings,veiligheidenwarmteweerstand.

Behalve uitermate serieuze vindingen doet NIMS af en toe ook een bijzondere ontdekkingen. Onlangs bleek dat ijzertelluride verbindingen op een zacht pitje gekookt in een alcoholische drank supergeleidend worden.

Onderderuim1100onderzoekersdieerwerkenismaareenNederlandertevinden.Datmoetanders!DSMkondigdeonlangsaleensamenwerkingmetNIMSaanentijdensdepresentatiesvindenweDSMdanookterugonderdeindustriëlepartnersvanNIMS.AlsnelblijktdatNIMSjointresearchcentersaanhetopzettenis.InAmerikaenChinazijndiealgerealiseerd.NIMSisopzoeknaareenlocatieinEuropa.DuswerkaandewinkelvoorIAenNFIA.VerderopinhetprogrammastaatnogeenbezoekaandeTohokuUniversitygepland.Nogeenuniversiteitmeteentopinstituutvoormaterialenonderzoek.TsukubaenTohokuUniversityhuisvestenbovendienzogenaamdeworldpremierinstitutes.Ditzijninternatio-naalgeoriënteerdetoponderzoekcentra,zoalsMANAophetterreinnano-architectuurvanmaterialenenhetAIMR,hetAdvancedInstituteforMaterialsResearch.

OpeninnovatiewordtookvoorJapansteedsbelangrijker.DeTsukubaInnovationArenaisgebaseerdopsamenwerkingtussenNIMS,AIST,TsukubaUniversityenJapansbedrijfsle-venorganisatie.HetJapanseministerievaneconomischezaken(METI)stimuleertzoinnovatievoordesnellerecommercialiseringvandenieuwsteontdekkingeninnano-elektronica,vermogenselektronica,niche-MEMS,nano-green,enkoolstofnanobuisjes.

27 | 60 jaar IA Netwerk

Page 28: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Japan | Tokio

NEDOishetagentschapvanMETIdatverantwoordelijkisvoordeuitvoeringvanditdeelvanhetnationaleW&Tbeleiddatisvastgelegdinhetvierdevijfjarenplan.Inditbeleidwordenbedrijvenenuniversiteitensteedsmeermiddelinplaatsvandoelvanhetoverheidsbeleid.HetgaatvooralomdeW&Tbijdrageaanmaatschappelijkeissuesalsmilieu,veroudering,energieverbruik,gezondheid,etc.enhoewelbelangrijkminderomhetconcurrentievermogenvanafzonderlijkebedrijven.

DeinvloedvandeJapanseoverheidopbedrijvenenhuninnovatiestrategieisnueenmaalbeperkt.DenationaleR&Duitgavenliggenop3,8procentvanhetBNP.MeerdantachtigprocentwordtgefinancierddoorhetJapansebedrijfsleven.MettwintigprocentvoorrekeningvandepubliekesectorkandeoverheidalleeningrootschaligesterkgerichteR&Dprojectenmetconsortiavanbedrijven,universiteitenenonderzoeksinstitutennogsubstantiëleinvloedopdetechnologieontwikkelinguitoefenen.Terugopkantoorisonze“bio”colleganogdrukbezigmetdelaatstevoorbereidingenvoorhetbiomedicalmaterials(BMM)seminardatlaterindezemaandzalplaatsvindeninsamenwerkingmethetBMMprogrammainNederlandenDSM,FujifilmendeTokyoWomen’sUniversityinTokio.De“waterenenergie”collegaisbezigafsprakenteregelenvoorNederlandsebedrijvenmetJapansepartijendiekenniswillenmakenmetdeNederlandsekennisenknow-howvanmarieneecologieenenergieuitwater.HijkomtnetuiteenskypediscussietusseneenJapanseeneenNederlandseonderzoeker.OmdathijbehalvekennisvanhetonderwerpookJapansspreektverliephetgesprekvlotenzakelijk.Onze“ruimtevaartenlogistics”collegarapporteertvanuiteenconferentieoverlogistiekinJapan.Zokoppelenwijhigh-techuitNederlandaanhigh-techinJapan.

28 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 29: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naamJapan | Tokio Japan | Tokio

29 | 60 jaar IA Netwerk

Page 30: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Taiwan | Innovatie Attaché in Taiwan

Science & Technology Officer, Kasper

Nossent, in Taipei. Op de achtergrond,

het Netherlands Trade and Investment

Office, NTIO.

Taiwan,metalshoofdstadTaipei,iseenprachtigeilandeninomvangtevergelijkenmetNederland,maarkentvijfgrotestedelijkeagglomeratiesaandewestkustmetmeerdan2,5miljoeninwonerswaarzichdehelftvandegrofweg22miljoeninwonersbevind.Hetoostenisongereptendunbevolkt,enhetbinnenlandisvrijwelonbevolktenkenmerktzichdoorgrotestukkenongereptenatuureneenhooggebergtemetmeerdan150toppenhogerdandrieduizendmeter.

Innovatie Attaché in Taiwan

30 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 31: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Taiwan | Innovatie Attaché in TaiwanTaiwan | Innovatie Attaché in Taiwan

DeoudenaamvoorTaiwanisFormosaendezeistotophedenvaakterugtevindenopsouvenirsofinbedrijfsnamen.EchterdeofficiëlenaamvoorTaiwanisde‘RepublicofChina’(ROC),ditmoetnatuurlijknooitwordenverwardmetde‘People’sRepublicofChina’(PRC),kortwegChinaofvoordeTaiwaneesMainlandChina.Debijzonderegeo-politiekesituatieenstatusvanTaiwanmakenheteenbijzondereplek,waardoorofficieleerkenningenpolitiekerelatiesnietmogelijkzijnonderheteenChinabeleid.Totophedenheeft,buitenhetVaticiaanom,geenenkelEuropeesofWesterslandTaiwanofficieelerkend,waardoorofficiëlevertegenwoordigingenendiplomatiekerelatiesnietmogelijkzijn.VandaardatNederlandgeenofficiëleambassadekent,maareenvertegenwoordiginggenaamddeNetherlandsTradeandInvestmentOffice(NTIO),wateigenlijkde-factodeambassadeisaangezienhetdezelfdefunctievervuld,maargeenofficiëlediplomatiekepostis.

TaiwanisnaastSingapore,HongKongenZuid-KoreaeenvandevierTigersofAsia.DoordejarenheenheeftTaiwanzichontwikkeldtoteensterkeeconomiegedrevendoortechnologieeninnovatie.TaiwanbezetopditmomentdedertiendeplaatsindeTheGlobalCompetitivenessIndex2012(Nederlandstaatvijfde)enspendeertperjaargrofwegtussendetweetotdrieprocentvanhetBNPaanR&D.Taiwankenteenzeersterkeendominantehightechsector,dieuitblinktinhalfgelei-ders,fotovoltaïschesystemen(PV),beeldschermen,computerhardware,componentenenelektronica,metbekendeinternationalenamenalsFoxconn,BENQ,ASUS,ACERenHTC,maarbv.ookPhilipsenASML.

Taiwanheeftdezesterkesectorenontwikkeldopbasisvangedegentechnologiebeleiden-financiering.OpditmomentisTaiwaneenvandegrootstechipproducententerwereldenhuisvesthetdetweegrootstecontractchipmakersterwereld,TSMCenUMC.VerderishetnaChinaenruimvóórDuitslanddegrootstePVproducentterwereld.DaarnaastisdeoverheidsterkbezigdeLifeScienceenHealthsectorverderteontwik-kelenmetgerichtefinanciering,incubatorsenscienceparken.

Eriseenduidelijketrendwaartenemenomvaneenmaakindustrie,diewordtgedrevendoorproductietegenlagekosten,overtegaannaareenindustriegedrevendoorleiderschapintechnologieentoegevoegdewaarde.Ditbiedtveelkansenvoorinternationalesamenwerkingophetgebiedvanwetenschap&technologieenR&D.Hetindustrie-eninnovatiebeleidinTaiwanwordtsterkgestuurddoordeoverheid,waarbijdeuitvoeringenfinancieringvanhetbeleidingrotemateinhandenisvannegentientop-instituten,hieronderzijninstitutenvaninternationaalstatuur,zoalshetIndustrialResearchInstitute(ITRI),al5jaartopawardwinnerbijdeR&D100awardsindeUSenhetInstituteforInformationIndustry(III).

31 | 60 jaar IA Netwerk

Page 32: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Taiwan | Innovatie Attaché in Taiwan

HetAgentschapNLenhetDepartmentofIndustrialTechnology(DOIT),eenonderdeelvanhetTaiwaneseministerievanEconomischeZaken,hebbenin2011eenovereen-komstgetekendterbevorderingvandesamenwerkingophetgebiedvanwetenschapentechnologie.DitMOUrichtzichmetnameopdetopsectorenHighTechSystemsenMaterialen(HTSM),LifeSciencesenHealth(LSH)enEnergie.HetMOUbiedteenzeergoedevoedingsbodemvoorsamenwerkingmetTaiwannietalleenopvoorgenoemdegebieden,maarookdaarbuiten.DoorhetMOUstaatNederlandinhetzoeklichtvooractieveR&DsamenwerkingbijzoweldeindustriealsonderzoekinstellingenendeTaiwaneseoverheidstimuleertdezesamenwerkingactiefdoorhetfinancierenvanprojectenenprogramma’s.

VanuitdeEuropeseUnieendeEuropeseCommissiewordtsamenwerkingmetTaiwangestimuleerdviahet7ekaderprogrammaenhetkomendeHorizon2020programma.ViadeIA-PostinTaipeienhetAgentschapNLpositioneertNederlandzichhierbijactiefalstoegangspoorttothetEuropesekaderprogramma’sentotdeEuropeseconsortiavanbedrijvenenuniversiteiten.DeIApostinTaipeiisnieuwinhetIA-NetwerkenissindJuly2012bezetdoorKasperNossent.VoorheenwerdTaiwanbediendvanuitIA-postinTokyo,doorPaulopdenBrouwenRobStroeks.

32 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 33: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naamTaiwan | Innovatie Attaché in Taiwan Taiwan | Innovatie Attaché in Taiwan

Bezoek aan ASML ACE in Linkou, Taiwan, als onderdeel van het bezoek van plv. DG Bedijfsleven en Innovatie Jasper Wesseling van 10 t/m 11 October 2012. Van links naar rechts, Jasper Wesseling (plv. DG Bedrijfsleven en Innovatie, min. ELI), Kasper Nossent (Science and Technology Officer, NTIO), Hans Fortuin (Directeur, NTIO) , Juri Roerink (Beleids Advisieur DG Bedrijfsleven en Innovatie, min ELI), Walter de Wit (Adviseur Internationale Samenwerking, AgenschapNL, min. ELI) en Paul op den Brouw (Innovatie Raad, Nederlandse Ambassade in Tokyo).

33 | 60 jaar IA Netwerk

Page 34: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

China | Innovatie Attaché Netwerk China – 60 jaar TWA/IA-netwerk

v.l.n.r. Coen poon, Ma Qing, Han Wesseling, Jan Reint Smit, Dirk-Jan Boudeling, Jaap van Etten, David Pho, Jingmin Kan

Innovatie Attaché Netwerk China – 60 jaar TWA/IA-netwerk

34 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 35: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

China | Innovatie Attaché Netwerk China – 60 jaar TWA/IA-netwerkChina | Innovatie Attaché Netwerk China – 60 jaar TWA/IA-netwerk

Chinaiseenopkomendeinnovatiemachteniseenlandwaarinhetinnovatienetwerknietkanontbreken.In2005werdhetTWA-kantooropdeambassadeinPekingopgezet.InvijfjarentijdwerdenTWAmedewerkersopdeCG’svanShanghaienGuangzhougestationeerd.ErisvanuitNederlandeenenormebelangstellingvoorChina.Ookvoortechnologischesamenwerkingenwetenschappelijkonderzoek.VeleNederlandsekennisintensievebedrijvenenonderzoeksinstellingenoriënterenzichopdeChinesemarktopzoeknaarafzetmarkten,kennispartners,promovendienstudenten.Datisnietverwonderlijk.Chinaheeftzichhetafgelopendecenniumrazendsnelontwikkeldtoteeninnovatiemachtvanwereldformaat.InmiddelswoontmeerdandehelftvandeChinesebevolkinginmega-stedenmetmiljoeneninwoners.Debelangrijkstestedenwordenmetelkaarverbondendoorhetgrootstespoorwegnetterwereldwaarhighspeedtreinenmetrecordsnelhedenoverheensuizen.ChinesewetenschapperspublicereninNatureeninChinawordennadeVSdemeestepatentenaangevraagd.InmiddelsinvesteertChina1,8%vanzijnBBPinonderzoek.EvenveelalsNL.Chinaisookhetlandvandegrotecontrasten:enerzijdsisChinadegrootstevervuilerterwereld,anderzijdsinvesteertChinaopgroteschaalinschoneenergie.Kolencentralesversuswindparkenendegrootsteproducentenvanzonnecellenindewereld.DaarnaastheeftChinaeenzeerambitieusruimtevaarprogrammaenheefthetmeerdanhonderdsatellietenderuimteingebracht.Tevensishetaantalsupercompu-tersvanChinaindeafgelopenvijfjaarverzesvoudigdenishetdaardoornummertweevandewereldgeworden.EengedeeltevandezemachineswordtingezetvooreenanderspeerpuntvanChina:genomics.ZoheefthetChineseinstituutBGIhetgrootsteaantalgene-sequencersterwereld.

Kortom,Chinalaatvanzichhoreneniseenserieuzepartnervooronderzoek.VoorNederlandsbedrijvenenkennisinstellingenheefthetvelekansentebieden.

35 | 60 jaar IA Netwerk

Page 36: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Zuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glas

Wathebbenboodschappendoen,tvkijken,onderwijsvolgen,betalen,gamen,fotograferen,bankierenmetelkaargemeen?Hetisallemaalmogelijkopeensmart-phone.EnhetzijnmogelijkhedendieKoreanenookdaadwerkelijkmassaalgebruiken.Indemetro,opstraat,indewinkel,...Overalziejemensenmethethoofdlichtvoorovergebogenstarennaareenglazenschermpje,entweeduimendiesnelmaarzeergecoördineerdoverhetschermrazen.

Leven met 70 vierkante centimeter glas

36 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 37: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Zuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glasZuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glas

WiedriejaargeledengedachthaddatdesmartphonehetmeestonmisbareitemvandeKoreanenzouworden,zouvoorgekwordenverklaard.Ja,erlagtoeneensupersnelinternettotindekleinebergdorpen;enja,Koreahadalseerstelandeenlandelijkdekkend3G-netwerk;enja,alleKoreanenhaddeneenmobieletelefoon,maareind2009haddennogmaarweinigeneensmartphone.DeKoreaanseoverheidsbeleidbemoeilijktedeintroductievanniet-Koreaansemobieletelefoons,endeinEuropaenAmerikapopulaireBlackberrywasinKoreanietgewild.

DeintroductievandeiPhoneinnovember2009endeSamsungGalaxyeenpaarmaandenlater,veranderdenalles.iPod-fanatenruildenmassaalhunflipenslide-pho-neomvoor70vierkantecentimeterglasmeteenknopuitPaloAlto;merkloyaleKoreanenstaptenovernaarnagenoeggelijkogendevariantenvanSamsungenLG.Binneneenjaarwas40%vandeKoreanenom.

Appsvoordezenieuwegeneratiemobieleapparatenschotenalspaddenstoelenuitdegrond.Natuurlijkkwamenergamesenappsvoortekstenenbellen,voornamelijkdoordegroteinternetbedrijven.Innovatieappskwamenvoornamelijkvandekleineentrepreneurendestudentmetteveeltijd:dereal-timeaankomsttijdvanbussenperbushalte,Engelsetaalbijspijkeren,boodschappenbestellenbijenlatenbezorgendoordeKoreaansevariantvandeAlbertHein.

DesnelheidwaarmeeKoreadesmartphoneheeftomarmd,komtnietonverwachts.AllesinKoreagaatsnel.Allesmoetsnel.Inrestaurantsstaathetetenbinnenvijfminutenoptafel;binneneenweekbouwenzeeenStarbucksomineenSeven-Eleven;kabel-eninternetaansluitenkanvaakbinneneendag;enhetsnelstemobieleinternetnetwerkligtinKorea.Hetisnietvoornietsdat“bballi,bballi!”,vrijvertaald“snel,snel!”,deeersteKoreaanseuitdrukkingisdiebuitenlandersinKoreaoppikken.

DiesnelheidziejeookterugindekortetijdspannewaarinKoreahaarambitieuzeplannenomeenkenniseconomietewordenwiluitrollen.Omenkelevoorbeeldentenoemen,in2030moetheelKoreaaanhetsmartgridliggen;in2025wilKoreaeenmaanlanderlanceren;in2015moetKoreaindetopdrievanfotonica-landenstaan;binnendriejaarwilKoreaéénvandeleidendelandeninoffshorewindenergieindu-striezijn;enSamsungenLGblijvenelkaarbeconcurrerenom‘swereldsgrootsteenplatsteOLEDen3Dtvopdemarkttekrijgen.Geldis(vooralsnog?)geenprobleem;hetbudgetvanhetministerievanKenniseconomiestijgtaljarenmet7~10procentperjaar.In2015wilKorea5%vanBNPuitgevenaanR&D.

37 | 60 jaar IA Netwerk

Page 38: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Zuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glas

Omdezeambitieuzeplannentekunnenverwezenlijken,zijngoedopgeleidemensennodig.DeKoreaanseoverheidzietdatin.OokhetbudgetvanhetMinisterieOnderwijs,WetenschapenTechnologieissinds2002jaarlijksgestegeneninmiddelsbijnaverdubbeld;hetmaaktalsindsbeginjaren‘80ongeveer18~19procentvanhettotaleoverheidsbudgetuit.

OnderdeKoreaansejongereniserookeendrangnaargoedonderwijs,gevoeddoordeConfucianistischetraditieseningrotematedeouders.MetdeNederlandsezesjes-mentaliteitkomjeinKoreanietver.HetZuid-Koreaanseideaalisstuderenaanéénvandetop-drieuniversiteiteninKorea.Hiervoormoeteenmiddelbarescholiertijdenshetlandelijkeuniversiteittoelatingsexamentotdetoptweeprocentvanzijn/haarjaarhoren.Enomdattehalen,moetergeleerdworden.Veelgeleerdworden.Iedereminuutbuitenschoolwordtgebruiktomteleren.

Hiervoorisdesmartphoneweereenideaalhulpmiddel.Scholierenherhalen/repeterendelessenvannaschoolseonderwijsinstellingenviahunmobiel,oefenenEngelsegrammaticametappenvolgenlesvaneencyberschoolviahetmobieleinternet.

OfdeKoreanenoverdriejaarnogsteedsleven/lezen/lerenvaneenglazenschermpjeisnogmaardevraag.Technologischeontwikkelingengaanhiersnel.Samsungheeftgezegdvoorheteindevanditjaardemassaproductievanflexibelebeeldschermentewillenstarten.Productenmetdezeschermenzullensnelvolgen.En,ééndingiszeker:DeKoreanenzullenweermassaalgaanoverstappen.

AlsInnovatieAttachéinKoreahebbenwehetprivilegeommiddeninaldezetechno-logischeontwikkelingenenambitiestemogenlevenenwerken:Nederlandsebedrijvenenoverhedenberichtenoverdenieuwsteontwikkelingen,koppelenvanNederlandseonderzoekersaanKoreaansecounterparts,organiserenvanmissiesenzelfnatuurlijkgenietenvanallemogelijkhedendieeenKoreaansesmartphonebiedt.

Tot in Korea. Bballi, bballi.

38 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 39: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naamZuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glas Zuid Korea | Leven met 70 vierkante centimeter glas

39 | 60 jaar IA Netwerk

Page 40: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Brazilië | Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië

IkbensindsjuniophetConsulaat-GeneraalinSãoPauloalsInnovatieRaadaangesteld.Hetisdebedoelingdatikhier,netalsinIndiaweereentechnisch-wetenschappelijkenetwerk,samenmetmijnvrouwMarja,eenlevenopbouw.Mooivindenwedestadniet-zekernakleurrijkIndiakomtallesbehoorlijkgrijsover-maareriswelvrijveeltedoenopcultureelenculinairgebied,enerzijneenaantalwijkenwaareenaangenamesfeerhangtenwaarhetleukvertoevenis.Hoegrootdestadwerkelijkisziejepasalsjeeroverheenvliegt.OngelooflijkuitgestrektmetmeerinwonersdaninNederland.

Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië

40 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 41: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Brazilië | Innovatie Attaché Netwerk in BraziliëBrazilië | Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië

Na4maandenSãoPauloishetnogmoeilijktezeggenwatnudeverschillenzijntussendeBraziliaanendeNederlander.Eéndingisduidelijk:menheefthierabsoluuteengelatenerhoudingdanwijinNederland.Hetkomtwelgoed....ishetvandaagniet,danwellichtmorgen.VerdermerkikdatwijveeldirecterzijndandeBrazilianen,waardoorhetmoeilijkerinteschatteniswatmenwerkelijkbedoelt.Deklachtdieikbijvoor-beeldregelmatighooreninmiddelservarenheb,isdatmenhiereenuitnodigingaanneemtendomwegnietopkomtdagen.Nietomdatmengeenzinheeftmaaromdatmengeen“nee”wilverkopen.IetswatikoverigensinZuidKorea,waarikvoorIndiahebgewoond,ookbentegengekomen.

Watopvaltisdatalleshierzoverschrikkelijklangduurt!IkhadnatuurlijkalwelgehoorddatjeinBraziliëveelgeduldmoethebben,maarhadnietgerekendopdeveleondoorzichtigeredenenwaaromietsnuzolangduurt.Zijnhetnietdestakingendiealtijdwelergensaandegangzijn,danzijnhetderegelsdieperdaglijkenteveranderen.MisleidendeisdatSãoPauloheel‘westers’enmodernoverkomtendatinfeitenietis.Maar,demensenzijnergvriendelijkenbehulpzaamen…zelopenergcasualenrelaxedrond.T-shirt,kortebroek,luchtigjurkjeeneenvoudigeslippers,ofheelhogestiletto’s,……ookgewoonnaarhetwerk.Braziliëheeftooktaxi’smetmetersdiewerken,automobilistendienauwelijkstoeterenenstoppenvoorroodlichtenzebrapaden,terrasjeswaarjeeencaiparinhaofcervejakuntdrinken,moderne,goedgevuldemaarergduresupermarktenenrestaurantswaarjekuntetenzonderziekteworden!Allemaaldingendiejena6jaarIndianietmeerzovanzelfsprekendvindt.

Waarikvangeschrokkenbenzijndeenormehogekostenvanlevensonderhoudendetegenstellingendiedaarhetgevolgvanzijn.IdioothogehuurprijzenbijvoorbeeldwaardoordemodaalverdienendeBraziliaanzichnietkanveroorlovenominhetcentrumtewonenenzichterugtrektindefavela’somdiehogehuurprijzentevermijden.HoeverbazendomeenaaneengeslotenrijvanshowroomsvanMasarati,Lamborghini,AustinMartinenPorscheaantetreffenopAvenidaEuropewaarBraziliaansedertigersinspijkerbroekenT-shirtmetdeverkopersstaanteonderhande-len.En,develehelikoptersdiealstaxigebruiktworden,nietalleenzakelijkmaarookomdekinderennaarschooltebrengen.AllemaalmogelijkinSãoPaulo.

EénvandezorgelijkedingenvanSãoPauloisdeveiligheid.Geweldishelaaseendagelijksfenomeen.Metdurehorlogesofsieradenopstraatlopenbijvoorbeeldwordttenzeersteafgeraden,maaroverhetalgemeenvoelenweonstochbehoorlijkveilig.Hetverkeervaltmeergmee,maarookdatzijnweIndiagewend....daarstoptniemand

41 | 60 jaar IA Netwerk

Page 42: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Brazilië | Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië

alsjedewegprobeertovertesteken,houdtniemandzichaandeverkeersregelsenrijdenauto’spermanentrondmetingeklaptespiegelsenzonderlicht.Iedereenzitvoortdurendmetzijnhandopdetoeteriedereendoetmaarwat.HierinBraziliëdoenzedatallemaalniet.Heerlijk.

Vanafdeeersteminuuthieropdeposthebikinfeitealmijntijdbesteedaanhetmedeorganiserenvandezeergrotehandelsmissie,aangevoerddoorPrinsWillemAlexanderenprinsesMáxina,waardooriknietbentoegekomenaanheteigenlijkeIAwerk,hetaantrekkenvaneenIAAttaché,hetverderbeheersenvanhetPortugees-wantzonderdetaalkomjenergens-enhetverkennenvanSãoPauloenderestvanBrazilië.GelukkigisLucienneVaartjeshetprilleIAteamruimtweemaandengeledenkomenversterken.ZewoontalvelejareninBrazilië,isvrolijkennietstuktekrijgen.Almetaleengoedbeginvaneennieuw‘TWA’avontuurinBrazilië.Eenmooiebekroningvan60jaarvoorwerk.Hetheeftevengeduurd,maarnuweerzittenkrijgjeTWA(IA)hiernietmeerweg.

HetteambestaatmomenteeluitTheoGroothuizenenLucienneVaartjes.

42 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 43: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Brazilië | Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië Brazilië | Innovatie Attaché Netwerk in Brazilië

43 | 60 jaar IA Netwerk

Page 44: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Verenigde Staten | IA Silicon Valley

Eenkleine3jaargeledenverhuisdehetConsulaatGeneraalvanuitLosAngelesenIA,samenmetNFIAenNBSOvanuitSanMateonaaronzehuidigelocatieinSanFrancisco.Sindsdienopererenweineenstrakkeglazen,endaardooropen,omgevingopde31everdiepingvaneen-naarwemogenaannemen-aardbevingbestendigkantoorgebouw.HetfeitdatwijopéénlocatieeenEconomischeAfdeling,NBSO,NFIAenIAcombinerenmaakthetConsulaatinSanFranciscouniek.TerwijleropanderepostenblijkbaardrukwordtgediscussieerdoverintegralesamenwerkingisdatinSanFranciscoaandeordevandedag.SiliconValleyiseenheelbijzonderecosysteemvanuniversiteiten,bedrijven,investeerdersennetwerkorganisaties.Alsjezouwillenkunjeelkeochtendenavondwelnaareennetwerkevent.JevindterwereldvermaardeCalifornischeuniversiteitenalsStanford,UCBerkeleyenUCDavisengrotenamenalsApple,Facebook,GoogleenHPenIntel.DeValleyademteendynamischesfeeruit.DeenergieisvoelbaarentrektjaarlijkshonderdenvertegenwoordigersvanNederlandsebedrijvenenkennisinstellingennaardeValley.ErgaatvrijwelgeenweekvoorbijoferstaatweleengroepNederlandsebedrijvenopdestoep.Naasttechnisch-inhoudelijkeonderwerpeniserinDeValleyookgroteaandachtvoorondernemerschapeninnovatie,metdegrootsteconcentratiedurfinvesteerders(‘VCs’)terwereldgevestigdopSandhillRoad.

IA Silicon Valley

44 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 45: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Verenigde Staten | IA Silicon ValleyVerenigde Staten | IA Silicon Valley

InditkaderorganiseerthetConsulaatsindsvierjaareenzogenaamde‘Bootcamp’,waarinveelbelovendeNederlandsestart-upswordengeselecteerdomdeeltenemenaaneenvierdaagsevenement,waarzeblootgesteldwordenaanhetSiliconValleyecosysteem.StartupsindeIT,mobileapps,lifesciencesenhigh-techspacekrijgengedurendedeBootcampeenuitgebreidenintensiefprogramma,metbezoekenaano.a.StanfordUniversity,start-upguruSteveBlank,sessiesoverIP,immigratie,belasting,hoejemetjeconcurrentieommoetgaanenniettevergeten,hetallerbe-langrijkste:pitchtraining!HethoogtepuntvandeBootcampishetpitchevenementopdelaatsteavond.DestartupskrijgendegelegenheidomvoordeSiliconValleycommunityeneenpanelvandurfinvesteerdersmeteendrieminutendurendepitchhunprodukttepresenteren.Eenspannende,adrenalinegevuldeavonddiehelemaalpastinhetdynamischeleveninDeValley!

HetIA-teambestaatopditmomentuit3mensen:NatashaChatlein,RobertThijssenenJohnvandenHeuvel.WehebbendenegenTopsectorenoveronsdrieënverdeeld,waarbijinlijnmetdesterktesvandeAmerikaanseenCanadesewestkustHighTechSystemen&Materialen,LifeSciences,Energie,FoodenAgroen(Bio)Chemiedemeesteaandachtkrijgen.DatdeblikaandewestkustnietaltijdopEuropaisgerichtmerkjeaanhetgroteaantalasiatenopstraatenopdeuniversiteits-enbedrijvencam-pussen.Hettweedetekenaandewandzijndegebouwenopdecampus.InplaatsvanhetPeterStuijvesantBuildingvindjeerdeSutardjaDaiHallofhetLiKa-ShingCenter.DeveelkleurigheidvandebevolkingvindjeookterugindeCalifornischekeuken:jekunthetzogeknietbedenkenofhetiser.Jekunteenjaarlang,driekeerperdag,elkedaguitetengaan,zondereenrestaurantofcaféteherhalen.

DezomersinSanFranciscozijnookbijzonder:vanjunitotseptemberkandestadelkedagineendikkedekenvanmistgehuldzijn.Hetiserdanmeteenstraffewindookbitterkoud.DequotevanMarkTwainisdanookfavorietenveelgehoordhier:“ThecoldestwinterI’veeverhadwasasummerinSanFrancisco.”Maarde‘IndianSummer’maakthethelemaalgoed:inseptemberenoktoberkanhetdanineenseenheerlijke30gradenzijn(Celsius),metvolopzonenweinigwind!DefotohiernaastisgemaaktopdedagdathetGiantshonkbalteamwerdgehuldigdvoorhetwinnenvande2012‘World’Series.Hetismaarhoegrootje‘World’iszullenwemaardenken.Hetiszevergeven.OpdiedagredenervreemdgenoeggeenCableCarsenwekondendusveiligmiddenopstraateenvreugdedansjedoen!Leuketidbits:DeGiantsslagcoachiseenCuraçaoscheNederlanderénhunteamkleurenzijnoranjeenzwart.DushetisoveraloranjewanneerdeGiantseenwedstrijdwinnen.Wevoelenonsdanhelemaalthuis!

45 | 60 jaar IA Netwerk

Page 46: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Verenigde Staten | Het IA-kantoor in de hoofdstad van de wereld

MethetIA-kantoorinWashington,DCindeVerenigdeStatenishetzestigjaargeledenallemaalbegonnen.IndenasleepvandeTweedeWereldoorlogenomdewederopbouwvanNederlandenEuropatehelpen,plaatstehetMinisterievanEconomischeZakentoendeallereersteoverheidsfunctionarisvoorhetscoutenenrapporterenvantechnisch-wetenschappelijkeontwikkelingeninWashingtonDC.Datwaseenverstandigezet,wantwaarkonjemeerlerendanindeVerenigdeStaten,hetMekkavandewetenschapentechnologie!Inhetbeginwasvrijwelallesoptechnisch-wetenschappelijkennucleairgebiedbelangrijkvoorNederlandomvantelereneneconomischtegroeien.Hetrapporterengingtoenwelwatlangzaam,depostdeederongeveertweewekenoveromoverdeoceaantekomen.

Het IA-kantoor in de hoofdstad van de wereld

46 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 47: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Verenigde Staten | Het IA-kantoor in de hoofdstad van de wereldVerenigde Staten | Het IA-kantoor in de hoofdstad van de wereld

IndezestigjaardiedaaropvolgdenishetTWA-kantoorinWashingtongegroeid.HetkantoortrokinbijdeNederlandseAmbassadeenwerdeenvolwaardigonderdeelvanhetdiplomatiekepostennet.HetwerkgebiedisuitgebreidmetCanada.Hetgaatnogsteedsoverhetscoutenenvolgenvantechnisch-wetenschappelijkeontwikkelingendievantoegevoegdewaardekunnenzijnvoorbedrijven,kennisinstellingen,universiteitenenoverhedeninNederland,maarerzijnverschillendetakenenaandachtsgebiedenbijgekomen:publiekprivatesamenwerkingbevorderen,innovatiebeleidenonderne-mingsklimaatmonitoren,helpenmethetaantrekkenvankennisintensieveinvesterin-gen,stagiairsbegeleiden.HetisdanookbegrijpelijkdatondertussenhetTWA-netwerkisomgedoopttotInnovatieAttachéNetwerk.En…hetrapporterengaatsteedssneller,dankzijinternet,e-mail,socialemedia.VoordeInnovatieattachészelfisvanuitWashingtonhetoostenvandeVerenigdeStatenenCanada,metbelangrijketechnolo-gieclustersrondToronto,Boston,NewYork,NorthCarolinanogsteedshetMekkavandewetenschapentechnologie.

InWashingtonDCzeteltdeAmerikaansefederaleoverheidendieheeftderegieoverallenationaleonderzoeksinstellingeneninstitutensamengoedvoorzo’n100miljarddollarbudgetperjaarvooronderzoekenontwikkeling.DaarliggenveelaanknopingspuntenvooralletopsectoreninNederland.WashingtonDCiseenbescheidengrotestad,ongeveerdeomvangvanRotterdam,grenzendaaneenpaarvandemeestwelvarendegemeentenvandeVerenigdeStaten.ZoheeftMontgomeryCountyinMaryland–vooraldankzijdeaanwezigheidvangrotenationaleonderzoekinstellingen(NationalInstituteforStandardsandTechnology(NIST),NationalInstitutesofHealth(NIH),FederalDrugAdministration(FDA),DepartmentofEnergy,DepartmentofAgriculture)-hethoogstepercentagegepromoveerdenvandeVS,dieallemaalgraagvertellenwaarzemeebezigzijn.NoordVirginiaishetcentrumvoordefensieonderzoekindeVS,onderanderedoordeaanwezigheidvanhetPentagonendegroteaerospacebedrijven.DefensieisnogaltijdgoedvoordehelftvanalleR&D-uitgavenvandeoverheidindeVS.Marylandherbergtookhetderdegrootstelifesciences&healthclustervandeVS.InNorthVirginiastartdeInternetsnelwegnaardeWestkustvandeVSenviaNederlandnaarEuropa.Wiezijnwij?HetteaminWashingtonbestaatuitvijfenthousiaste,nieuwsgierigeenuiterstdienstbaremensenmeteentechnisch-wetenschappelijkeenfinancieeladmini-stratieveachtergrond,waarmeehethelewerkgebiedvanbeleidtotfundamentelewetenschapbestrekenkanworden.OnsteambestaatuitRogerKleinenberg,KarinLouzada,MartijnNuijten,JantiennevanderMeijenGerdaCamara.Wijzijnaltijdbereikbaarvoorvragenendienstendiemetwetenschap,technologieeninnovatietemakenhebben.

47 | 60 jaar IA Netwerk

Page 48: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

48 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 49: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Land | Artikel naam

DEN HAAG BRUSSEL LONDEN PARIJS BERLIJN STOCKHOLM HELSINKI ROME

SINGAPORE TOKIO PEKING SEOEL NEW DELHI WASHINGTON SILICON VALLEY ROME

49 | 60 jaar IA Netwerk

Page 50: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

Ditiseenpublicatievan:AgentschapNLNLEVDInternationaal

BezoekadresPrinsesBeatrixlaan22595ALDenHaagT(088)6021504Eianetwerk@agentschapnl.nl.www.ianetwerk.nlPostadresPostbus931442509ACDenHaag

©Rijksoverheid|november2012ISSN:1572-6045

AgentschapNLiseenagentschapvanhetMinisterievanEconomischeZaken.AgentschapNLvoertbeleiduitvoordiverseoverhedenalshetgaatomduurzaamheid,innovatieeninternationaal.AgentschapNLishétaanspreekpuntvoorbedrijven,kennisinstellingenenoverheden.Voorinformatieenadvies,financiering,netwerkenenwet-enregelgeving.

DedivisieNLEVDInternationaalstimuleertinternationaalondernemenensamenwerkeneneenpositievebeeldvormingvanNederlandinhetbuitenland.

IA NetwerkVoorNederlandsebedrijveneninstellingendieopdehoogtewillenblijvenvandeinternationaletechnologischeontwikkelingen,iserNieuwsopMaat.ViaMijnAgNLkuntuzichdigitaalabonnerenopNieuwsopMaatenopdiemanieroverzichthoudenopinternationaleR&Dtrendsenontwikkelingen:https://www.agentschapnl.nl/nl/inlogscherm.BerichtenoverinternationaleR&Dentechnologi-scheontwikkelingenwordensamengestelddoordeInnovatieAttachés(IA’s),verbondenaande

NederlandseambassadesindeVerenigdeStaten,Canada,Japan,Korea,Taiwan,India,Singapore,China,Duitsland,Zwitserland,België(EU),Frankrijk,Israël,RuslandenBrazilië.IApublicatieiseenuitgavevanNLEVDInternationaal.OokkuntuInnovatieAttachéNetwerkvindenopLinkedIn:http://www.linkedin.com/pub/innovatie-attach%C3%A9-twa-netwerk/48/91b/987

Overname van artikelenOvernamevan(delenvan)artikelenistoegestaanmetbronvermelding.StuurtofmailtueenafdrukvandeovernameaanIA-thuisbasis.

Illustraties, tabellen en weblinksDekwaliteitvanillustraties,tabellenenweblinkskanbijhetpublicereninthemapublicatiesnietaltijdvoldoendegewaarborgdworden.Daaromtreftuinplaatsdaarvaneenverwijzingnaaronzewebsite,www.ianetwerk.nl.Verwijzingennaarweblinkskuntuterugvindenonderhetartikelofnieuwsitemvandebetreffendepost.

Meer informatieHeeftuvragen,steluwvraagaandeIApostinuwregio.Verderopvindtudeadressen.Steluwvraagperbriefofe-maileninhetNederlands,bijvoorkeurviadewebsite:www.ianetwerk.nl.Geefookaaninwelkkaderenmetwelkdoeluzoektnaardebetreffendeinformatie.UkuntuwvraagookrichtenaandeIA-thuisbasisinDenHaag.DezestuurtdevraagdoornaardebetreffendeIA-post(en).

EindredactieBureauLorientCommunicatieB.V.

OntwerpTigges,strategie,concept,ontwerp,Rijswijk

Drukwerk en verzending

Vijfkeerblauw

Colofon

50 | Jubileum uitgave | December 2012

Page 51: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen

4 | Trendwatchers voor innovatie en technologie

IA Den Haag - ThuisbasisPrinses Beatrixlaan 2 | 2595 AL Den HaagPostbus 93144 | 2509 AC Den HaagHans Bosch, Lies Timorason, Wiwik Khohonggiem Ankie OverduinT  088 602 1504 E  [email protected] W www.ianetwerk.nl

IA China 7 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science and Technology4, Liangmahe NanluBeijing 100600, ChinaJan Reint Smit, David Pho (Science Attaché / OCW)Jingmin Kan, Qing Ma (project officer)Maurits van Dijk (office manager)T +86-10-853 20259F +86-1085320302E [email protected] van Etten (Shanghai), Dirk Jan Boudeling (Shanghai)E [email protected] Wesseling (Guangzhou)E [email protected]

IA Duitsland & ZwitserlandBotschaft des Königreichs der NiederlandeBüro für Wissenschaft und TechnologieKlosterstrasse 50D-10179 BerlinWout van Wijngaarden, Joop GilijamseStefanie Streichan (office manager)T + 49 30 2095 6219F + 49 30 2095 6471E  [email protected]

IA EUPermanent Representation of the Netherlands to the EU Research & Atomic Questions divisionAvenue de Cortenbergh 4-101040 BrusselBelgiëDave PietersT +32-2-679 1665secretariaat: +32 2 679 1527E [email protected]

IA FrankrijkAmbassade du Royaume des Pays-BasService pour la Science et la Technologie7 Rue EbléF-75007, ParisEric van Kooij, Joannette Polo-Leemreis, Elisabeth van Zutphen T + 33 1 40 62 33 33F + 33 1 40 62 34 56E  [email protected]

IA India 3.30 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science & Technology6/50-F, Shantipath, Chnakyapuri,New Delhi- 110 021IndiaJelle Nijdam, Vikas Kohli (assistent)T +91 11 24197625 direct ofalgemeen +91 11 24197675M +91 9873076764F +91 11 24197710E [email protected] Jan Frerichs (Mumbai)E [email protected]

IA Singapore 6 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science and Technology541 Orchard Road, 13-01Liat Towers Singapore 238881Susan van Boxtel, Susanne van Loon (assistent)T +65 67 39 11 11F +65 67 37 24 31E [email protected]

IA Tokio 7 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science and Technology3-6-3 ShibakoenMinato-ku, Tokio 105-0011JapanPaul op den Brouw, Rob Stroeks, Kugako Sugimoto, Kikuo Hayakawa , Mihoko Ishii (assistent)T +81 3 5776 5510F +81 3 5776 5534E [email protected]

IA Taiwan 6 uur later Netherlands Trade & Investment OfficeNetherlands Office for Science & Technology5F, No. 133, Min Sheng East Road Section 3, Taipei-105TaiwanKasper Nossent T +886 (0) 978122819E [email protected]

IA Rusland 2.00 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science and TechnologyKalashny pereulok 6 | 115127 | Moscow | Russian FederationRussiaJoyce Ten Holter

T +7 495 797 29 69F +7 495 797 29 07E [email protected]

IA Verenigde Staten & CanadaWashington 6 uur vroegerEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science & Technology4200 Linnean Avenue N.W.Washington DC 20008-3896, USARoger Kleinenberg, Karin Louzada, Martijn Nuijten Jantienne van der Meij (assistent), Gerda Camara (office manager)T +1 202 274 27 27F +1 202 966 07 28E [email protected]

IA San Francisco 9 uur vroegerNetherlands Office for Science and Technology1 Montgomery Street, Suite 3100San Francisco, CA 94104USARobert Thijssen , John van den Heuvel, Natasha Chatlein (assistent)T +1 415 2912080F +1 415 291 2049E [email protected]

IA Brazilië 5 uur vroeger Consulate General of the Kingdom of the NetherlandsNetherlands Office for Science & TechnologyAvenida Brigadeiro Faria Lima, 1779 - 3de verdiepingJardin Paulistano01452-001 São Paulo SPBrazilTheo Groothuizen T + 55 (0) 11 - 3811 3307F + 55 (0)11 - 3814 0802E [email protected]

IA Israël 1 uur laterEmbassy of the Kingdom of the NetherlandsOffice for Science and TechnologyBeit Oz, 13e verdieping 14 Abba Hillel Street / Ramat Gan 52506 P.O. Box 1967 / Ramat Gan 52118Tel Aviv Paul JansenT +972 (3) 75 40 744 direct of algemeen: +972 (0)3 7540 777E [email protected]

Page 52: 60 jaar IA Netwerk - WordPress.com · Als Innovatie-Attaché op een ambassade zitten we natuurlijk in de formele hoek. Duitsers schrikken zich een hoedje als we telefoneren en zeggen