Binnen de top tien van meest gebruikte genees-middelen in Nederland laten de maagzuur-remmers in 2007 de grootste groei zien (+15%).Het aantal verstrekkingen van omeprazol enpantoprazol lag twintig respectievelijk achttienprocent hoger dan in 2006. Het meest voorge-schreven geneesmiddel blijft echter metoprolol.

Openbare apotheken hebben in 2007 147 mil-joen keer een geneesmiddel afgeleverd dat in hetwettelijk verzekerde pakket valt. Van het totaleaantal voorschriften is achttien procent toe teschrijven aan de top tien van meest verstrektegeneesmiddelen.

Metoprolol koploper

Evenals in de twee voorgaande jaren staat deselectieve bètablokker metoprolol (Lopresor,Selokeen) op de eerste plaats in de top tien vanmeest verstrekte geneesmiddelen. Metoprolol,dat wordt gebruikt bij hoge bloeddruk en anginapectoris, is het afgelopen jaar 3,7 miljoen keerafgeleverd via de openbare apotheken, 368.000keer meer dan in 2006 (+11%). Het toegenomengebruik heeft ook geleid tot een grote omzettoe-name. De uitgaven aan metoprolol zijn gestegen

van zestig miljoen euro tot vijfenzestig miljoeneuro. Sinds het advies uit 2004 van het Neder-lands Huisartsen Genootschap (NHG) ommetoprolol in plaats van atenolol te gebruikenbij aandoeningen die met een selectieve bèta-blokker moeten worden behandeld, is het aantalverstrekkingen sterk blijven stijgen. Vanaf datjaar is het aantal afleveringen met meer dan vijf-tig procent toegenomen, van 2,4 miljoen keertoen tot de huidige 3,7 miljoen.

Sterke stijgers

Ook het gebruik van maagzuurremmendegeneesmiddelen zit duidelijk in de lift. Het afge-lopen jaar kenden ze de sterkste groei in hetgebruik tot dusver, toen het aantal voorschriftensteeg met ruim 900.000 tot bijna zeven miljoen.Deze toename is vooral toe te schrijven aan hetgestegen gebruik van omeprazol (Losec) enpantoprazol (Pantozol), samen goed voor zeven-tig procent van alle voorschriften aan maag-zuurremmers. Ook esomeprazol (Nexium) werdin 2007 beduidend vaker afgeleverd dan in 2006(+18%), maar het absolute aantal afleveringenvan net nog geen miljoen is ontoereikend vooreen positie in de top tien. De uitgaven aan maag-

427 maagzuurremmers grootste stijgers

zorg

78 4-2008 > zorg & financiering

maanden voorafgaand aan een meetmaand eenstatine is verstrekt, maar in die maand en de driemaanden erna niet. Omdat de SFK stoppers ken-merkt met het moment van de laatste verstrek-king, uit een effect zich al een aantal maandeneerder in de grafiek. Iemand aan wie in decem-ber 2006 voor de laatste keer een statine is ver-strekt en die in maart besluit te stoppen wordtals stopper bij de maand december vastgelegd. Ook bij de stoppers en starters bleek het Radar-effect tijdelijk. Nadat het aantal stoppers van30.000 naar 41.000 per maand steeg, nam dataantal weer af tot 31.000 in september 2007.Het aantal starters liep terug van bijna 41.000

tot 27.000 in april 2007. Daarna steeg het weer,om in september met 30.000 bijna in evenwichtte zijn met het aantal stoppers. In oktober steeghet aantal starters plotseling naar niveau vanvoorheen: 38.000.

Wordt vervolgd

Op 21 januari 2008 heeft Radar opnieuw het veel-vuldig gebruik van statines aan de kaak gesteld.Waarschijnlijk heeft de hernieuwde aandachtopnieuw gevolgen voor het aantal starters enstoppers.Bron: SFK, 28 februari 2008<

ZenF-0408- cyaan.qxd 9-4-2008 13:16 Pagina 78

Een commissie gaat zich buigen over de finan-ciële compensatie van ziekenhuizen die schadehebben ondervonden door de afschaffing vanhet bouwregime. Hieronder valt ook het verval-len van de nacalculatie op gebouwgebondenkapitaallasten.

Minister Klink stelt in een brief aan de Kamerde leden voor van de commissie nadeelcompen-satie afschaffing bouwregime. Voorzitter is

oud-burgemeester van Den Haag A. Havermans. De commissie brengt uiterlijk 1 juli 2008 adviesuit over de algemene criteria waaraan ziekenhui-zen moeten voldoen om voor nadeelcompensa-tie in aanmerking te komen. Uiterlijk 1 oktobervan dit jaar volgt een advies over de manier vanberekening van deze compensatie voor individu-ele ziekenhuizen.Bron: www.minvws.nl, 7 maart 2008<

Tabel. Top tien geneesmiddelenvoorschriften in 2007 (tussen haakjes de plaats in 2006)stofnaam toepassing voorschriften toename

(%)1 (1) metoprolol bij angina pectoris en 3.724.000 1

verhoogde bloeddruk 2 (4) omeprazol remming maagzuurproductie 3.029.000 203 (2) oxazepam als kalmeringsmiddel 3.020.000 34 (3) acetylsalicylzuur remming bloedplaatjesaggregatie 2.779.000 85 (5) temazepam als slaapmiddel 2.619.000 46 (7) simvastatine verlaging cholesterolgehalte 2.618.000 147 (6) diclofenac bij pijn 2.423.000 28 (8) metformine bij diabetes 2.223.000 149 (9) carbasalaatcalcium remming bloedplaatjesaggregatie 2.032.000 5

10 (-) pantoprazol remming maagzuurproductie 1.921.000 18

genees- en hulpmiddelen/bouw en organisatie

79zorg & financiering > 4-2008

zuurremmers namen eveneens toe, van 288 mil-joen euro naar 307 miljoen euro, maar de stij-ging was met zeven procent minder hoog dandie van het aantal verstrekkingen.

Uit het pakket, uit het hart?

Traditiegetrouw ligt het gebruik van benzo-diazepinen, de verzamelnaam voor de slaap- enkalmeringsmiddelen, hoog. Ten opzichte van deandere geneesmiddelen in de top tien stijgt hetaantal verstrekkingen echter minder hard. In2007 zijn deze middelen 11,5 miljoen keer afge-

leverd via de apotheken. Het kalmeringsmiddeloxazepam (Seresta®) is gezakt van de tweedenaar de derde plaats met ruim drie miljoen ver-strekkingen. De andere benzodiazepine in detop tien, het slaapmiddel temazepam(Normison), is 2,6 miljoen keer verstrekt in2007 en staat op de vijfde plaats. Samen nemenoxazepam en temazepam de helft van alle ver-strekkingen van benzodiazepinen voor hunrekening. De minister van VWS is voornemensom per 1 januari 2009 de vergoeding van benzo-diazepinen drastisch te beperken.Bron: SFK, 21 februari 2008<

> bouw en organisatie

428 commissie onderzoekt ‘nadeelcompensatie’ voor ziekenhuizen

ZenF-0408- cyaan.qxd 9-4-2008 13:16 Pagina 79