DE PROMOOT Clubblad van Schaakvereniging 'Promotie'

Jaargang 64 | nummer 2 | december 2015

Schaakvereniging 'Promotie' – opgericht 6 oktober 1952

Speelzaal: Wooncentrum Gondelkade, Gondelkade 33, Zoetermeer

Website: www.svpromotie.nl Contributie: senioren (vanaf 20 jr): € 149,- / junioren (t/m 20 jr): € 71,50 / studenten: € 70,- /

leskosten € 22,50 / alleen extern: € 70,00

Donaties: minimaal € 25,00 Bankrekening: 2405362 (NL79 INGB 0002 4053 62), t.n.v. Schaakvereniging Promotie, Zoetermeer

Ereleden: P. Briggeman, G. Eggink, J. Meijer, M. Nepveu, G. Swart, J. Veldhuizen

bestuur naam adres telefoon + e-mail

voorzitter

J. van den Berg

(Jaap)

Wildenberg 18

2716 ND Zoetermeer

(079) 321 42 59

bergvandenjb@hetnet.nl

secretaris

D. Th. Brinkman (Dirk)

v.Boisotring 97 2722 AB Zoetermeer

(079) 342 20 05 dthb@ziggo.nl

penningmeester

H. Minnema (Hans)

Esmoreitschouw 41 2726 KJ Zoetermeer

(06) 24 13 20 30 hansminnema@hotmail.com

wedstrijdleider

intern M. Wichhart

(Maarten)

Linie 4

2652 HB Berkel en Rodenrijs

(010) 842 35 41

promotie.intern@upcmail.nl

wedstrijdleider

extern R. de Vries

(Rob)

Comriekade 24 2481 AE Woubrugge

(0172) 58 73 35, (06) 22 41 94 68

r.de_vries@wxs.nl

algemeen adjunct < vacature >

voorzitter jeugdcommissie

D.J.F. van Nies (Dingeman)

Rhonestroom 22 2721 CC Zoetermeer

(079) 341 84 32 dingeman.vannies@xs4all.nl

naam adres telefoon + e-mail

redactie clubblad De Promoot

H.J. Alberts (Henk)

Trompstraat 98 2266 KL Leidschendam

(070) 320 64 29 h.j.alberts@hetnet.nl

jaargang 64 | nummer 2 | december 2015

jaargang 64 | nummer 2 | december 2015

www.svpromotie.nl

DE PROMOOT Clubblad van Schaakvereniging 'Promotie'

Jaargang 64 | nummer 2 | december 2015

Schaakvereniging 'Promotie' – opgericht 6 oktober 1952

Speelzaal: Wooncentrum Gondelkade, Gondelkade 33, Zoetermeer Website: www.svpromotie.nl

Contributie: senioren (vanaf 20 jr): € 149,- / junioren (t/m 20 jr): € 71,50 / studenten: € 70,- / leskosten € 22,50 / alleen extern: € 70,00

Donaties: minimaal € 25,00 Bankrekening: 2405362 (NL79 INGB 0002 4053 62), t.n.v. Schaakvereniging Promotie, Zoetermeer

Ereleden: P. Briggeman, G. Eggink, J. Meijer, M. Nepveu, G. Swart, J. Veldhuizen

bestuur naam adres telefoon + e-mail

voorzitter

J. van den Berg

(Jaap)

Wildenberg 18

2716 ND Zoetermeer

(079) 321 42 59

bergvandenjb@hetnet.nl

secretaris

D. Th. Brinkman

(Dirk)

v.Boisotring 97

2722 AB Zoetermeer

(079) 342 20 05

dthb@ziggo.nl

penningmeester

H. Minnema (Hans)

Esmoreitschouw 41 2726 KJ Zoetermeer

(06) 24 13 20 30 hansminnema@hotmail.com

wedstrijdleider intern

M. Wichhart (Maarten)

Linie 4 2652 HB Berkel en Rodenrijs

(010) 842 35 41

promotie.intern@upcmail.nl

wedstrijdleider

extern R. de Vries

(Rob)

Comriekade 24 2481 AE Woubrugge

(0172) 58 73 35, (06) 22 41 94 68

r.de_vries@wxs.nl

algemeen adjunct < vacature >

voorzitter jeugdcommissie

D.J.F. van Nies (Dingeman)

Rhonestroom 22 2721 CC Zoetermeer

(079) 341 84 32 dingeman.vannies@xs4all.nl

naam adres telefoon + e-mail

redactie clubblad De Promoot

H.J. Alberts (Henk)

Trompstraat 98

2266 KL Leidschendam

(070) 320 64 29

h.j.alberts@hetnet.nl

R. de Vries (Rob)

Comriekade 24

2481 AE Woubrugge

(0172) 58 73 35

r.de_vries@wxs.nl

webmaster www.svpromotie.nl

R.R. Matai (Rudi)

Noordwaarts 70 2711 HM Zoetermeer

(079) 888 59 52 wmprom@hotmail.nl

materiaal-

commissaris C. Schoon

(Chris)

Alexander Dubčekplaats 32

2332 HX Leiden

(06) 23 07 66 17

ccschoon2010@kpnmail.nl

www.svpromotie.nl

december 2015 [ 1 ]

Inhoud

Intro: Redactioneel redactie .

blz. 2

Intro: Van de voorzitter Jaap van den Berg 2

Intern: Stand na de 14e ronde Maarten Wichhart 3

Intern: Lang vervlogen tijden! Maarten Wichhart 4

Extern: Alle uitslagen t/m 17 december Rob de Vries 5

Partij: Vreugde Manuel Nepveu 6

De zetten van Van Zetten: Traditie(s) doorbroken? Maarten van Zetten 8

Opgaven: Wit/zwart speelt en wint redactie 9

Verslag: De sponsor Hans Meijer 10

Partij: Een merkwaardige partij Sipke de Swart 11

Puzzels: Schaakpuzzels voor de feestdagen Rob de Vries 13

Column: Gezwets vanaf de barkruk Hielke Kuipers 14

Varia: Man en paard Manuel Nepveu 15

Uit de oude doos: Schakende vrouwen Hans Meijer 16

Blunders: LGB (Lachen, Gieren, Brullen) Rudi Matai 17

Puzzel: Kerstpuzzel 2015 Jan Blankespoor 19

Partij: Promotie: een veilig thuis? Jaap van den Berg 22

Culinair: Schaak-haas niet te vreten Henk Alberts 23

Partijen: Remise! Nico Peerdeman 25

Varia: Landje veroveren: Texel - Den Helder 1-0 Henk Alberts 29

Verslag: Promotie 2 - WSC 2 Sipke de Swart 30

Film: James Bond: niet zo’n beste schaker?! Henk Alberts 31

Toernooi: Tata 2016 Rob de Vries 32

Opgaven: Oplossingen problemen en puzzels redactie 33

Agenda: Alle evenementen t/m maart 2016 bestuur 34 n

3 maal "kort maar krachtig" (oplossingen: blz. 33)

[ 1 ] wit begint en wint ○

[ 2 ] wit begint en wint ○

[ 3 ] wit begint en wint ○

[ 2 ] De Promoot

intro

Redactioneel Henk Alberts Rob de Vries

Met de Promoot de feestdagen door! In dit nummer treft U hiertoe aan: (a) de gebruikelijke acht opgaven "wit/zwart speelt en wint" (pagina 9), (b) de al even gebruikelijke serie "kort maar krachtig" op pagina 1, (c) zes "leuke" (onorthodoxe) schaakpuzzels (pagina 13), en (d) - last but not least - een pittige Kerstpuzzel van de hand van Jan Blankespoor, bestaande uit 38 rebusjes die elk een schaakterm voorstellen (pagina 19); hartelijk dank Jan!

Om U in deze rebusjes op weg te helpen biedt de redactie U dit voorbeeld aan: als er een N staat midden in een G, dan is dat dus "n in g", en als dat geheel bovenop een E staat ("op e"), dan krijgt U dus "op e n in g " opening! Een mooi voorbeeld voor in het begin van dit blad. Maar nu die andere 38 nog… Veel succes en plezier!

Prettige feestdagen!

intro Van de voorzitter Jaap

van den Berg

Aan de vooravond van een nieuw jaar is het een goed gebruik terug te blikken op het afgelopen jaar en vooruit te kijken naar het nieuwe jaar. Zwaar viel ons dit jaar het overlijden van onze oud-voorzitter en erelid Harry Breuker. Zijn afscheidsdienst viel samen met de beslissende wedstrijd van ons eerste team dat zich voor het tweede achtereenvolgende jaar op de laatste speeldag veilig moest stellen. Gelukkig lukte dat opnieuw zodat die dag nog een vrolijk slot kreeg. De club als geheel verkeert in een stabiele situatie, zowel als het gaat om het ledental als wat betreft de financiën. Heel goed gaat het met de jeugdafdeling; zo goed zelfs dat jeugdleider Dingeman van Nies zelfs een ledenstop moest afkondigen. Nu hopen dat in navolging van Torsten van Ham en Bram Albertus meer jongeren de stap naar de seniorencompetitie durven wagen. Hoewel jammer genoeg een aantal leden het ’s avonds schaken zo belastend vindt dat zij gestopt zijn met de interne competitie, hebben we vooral in groep II een instroom van aantal nieuwe spelers gezien. Welkom!

We mogen ons daarom weer verheugen op onze clubavonden in 2016. Vooraf daaraan wens ik U namens het bestuur goede feestdagen.

december 2015 [ 3 ]

intern Stand na de 14e ronde (periode 2, ronde 2, 15 december 2015)

Maarten Wichhart

groep 1

groep 2

speler punten rating TPR speler punten rating TPR

1 B. Bannink 186 2240 2307 1 S. de Jong 116 1857 1790

2 H. Noordhoek 171 2038 2090 2 M. Kanbier (j) 102 1716 1757

3 A. de Waal 168 2166 2151 3 F. Martens 101 1638 1552

4 J. Blankespoor 159 1930 2016 4 B. van de Graaf

100 1772 1721

5 H. Kuipers 159 1729 2075 5 R. Matai 99 1679 1691

6 R. Kevlishvili (j) 156 2350 2312 6 B. Albertus 96 1404 1618

7 J. Tan 153 1810 2001 7 D. van Nies 96 1639 1688

8 M. Nepveu 150 1891 2002 8 J. Veldhuizen 94 1590 1635

9 S. de Swart 150 2005 2048 9 E. Eveleens 94 1542 1646

10 A. Schuurman Hess 147 1945 1986 10 G. Eggink 92 1898 1752

11 B. Ahlers 147 2067 2015 11 D. Brinkman 92 1639 1587

12 H. Boerkamp 141 1873 2039 12 G. Toxopeus 90 1650 1608

13 J. Mostert 140 1975 1932 13 H. Minnema 90 1730 1625

14 M. Wichhart 138 1937 1840 14 P. Hijma 88 1388 1455

15 Mi. van Staden 135 1843 1915 15 K. Maliepaard 84 -- 1541

16 J. Sibbing 132 1937 1768 16 C. Schoon 84 1415 1472

17 E. Guijt 132 1660 1789 17 B. Ameling 82 1714 1747

18 H. Ouwens 132 1937 1906 18 M. Oudshoorn 80 -- 1504

19 J.W. Duijzer 129 2030 1870 19 Ma. van Staden 76 1550 1529

20 J. Baas 126 1970 1942 20 F. Varenkamp 74 1423 1527

21 N. Peerdeman 126 1878 1877 21 R. de Vries 72 1458 1184

22 L. Smaal 126 1834 1901 22 T. van Ham (j) 60 1212 --

23 J. Bosman 124 -- 2052 23 M. Hettfleisch 56 1742 2054

24 W. Tsai 123 1842 1794 24 J. Busman 56 1701 --

25 R. Minnema 111 1801 1741 25 H. Vruwink 42 -- 711

26 J. van den Berg 106 1805 2020 26 H. Bragonje 34 1377 1131

27 J. Koster 100 1929 1731 27 J. de Roo 32 1361 1316

Het bestuur van SV Promotie en de redactie van de Promoot

wensen U fijne feestdagen en een voorspoedig 2016

Ons traditionele oliebollentoernooi:

dinsdag 29 december

[ 4 ] De Promoot

intern Lang vervlogen tijden! Maarten Wichhart

De interne competitie is op het moment van schrijven alweer veertien wedstrijden onderweg. Aan het eind van

de eerste periode wisten Joost Mostert, Johan Bosman (als nieuwkomer direct naar groep 1!), Jan Koster en Jaap

van den Berg te promoveren. In groep 1 haalden een zestal spelers het niet, maar zij zullen zich de komende

maanden vast weer proberen terug te knokken.

In de tussenstand voor het kampioenschap gaat Bernard Bannink aan de leiding, maar de verschillen zijn nog te

overzien. Henk Noordhoek en Ton de Waal zitten op het vinkentouw. Opvallendste naam in de top is die van

Hielke Kuipers. Een jaar of 25 geleden bestempeld als jeugdtalent, maar deze belofte loste hij nooit in. Het bier en

het sociale leven kregen de overhand. Tot dit seizoen! Nu staat Hielke zeer knap 5e en hij heeft al verschillende

spelers uit ons vlaggenschip het nakijken gegeven.

Opvallende afwezige in de top 5 is Robby Kevlishvili. Wat is er met hem aan de hand? Zijn score is met ruim 85%

zo slecht niet, al is een remise tegen Manuel in ronde 12 wel wat dubieus. De verklaring is eigenlijk vrij simpel.

Robby is te vaak afwezig en heeft tot op heden slechts 50% van de avonden meegedaan. Wat doet hij dan op al

die dinsdagavonden? Nou, meestal schaakt hij wel ergens een toernooi, en legt dan menig grootmeester het vuur

aan de schenen. Zo ook in Hoogeveen dit jaar. In ronde 6 speelde Robby tegen Sipke Ernst, een GM met een ELO

van 2527. Robby verloor helaas, wat het begin inleidde van een aantal mindere resultaten die week. Dit gebeuren

deed uw wedstrijdleider terugdenken aan een van de gemiste kansen in zijn, overigens zeer bescheiden,

schaakloopbaan.

Ik neem u mee terug naar een zomerse maandag in augustus 1993. Op deze dag vertrok een delegatie

jeugdspelers van Promotie naar Hengelo om deel te nemen aan het open NK. Jeugdleider Mildo van Staden (wie

kent hem niet?) had die zomer zijn rijbewijs gehaald, en met zijn net aangeschafte bolide bracht hij ons naar het

oosten des lands. Na een helse tocht overleefd te hebben, stond die middag gelijk de eerste ronde op het

programma. Mijn tegenstander, jawel u raad het al, luisterde naar de naam Sipke Ernst. Nee, het was destijds

geen grootmeester, maar wel een van de sterkere spelers in mijn leeftijdsgroep met een rating van ruim 1800.

Geïmponeerd dat ik was, als 13-jarig jongetje zonder rating, begon ik met knikkende knieën aan de partij.

Met zwart kreeg ik het koningsgambiet tegen (1. e4 e5, 2. f4 d6). Vervolgens sloeg Sipke met zijn f-pion op e5. Ik

kon mijn ogen niet geloven. Opeens lagen er mogelijkheden. De variant met Dh4 schaak, Ke2, Dxe4 schaak is

geforceerd. Dit levert een zeer comfortabele positie op met een pion meer en een witte koning op de tocht. De

machines, die we tegenwoordig in overvloed hebben, beoordelen de stelling op ongeveer -3, zeer zwaar in het

voordeel van zwart dus. Die middag wist ik dus een van de favorieten voor het NK, al in de eerste ronde te

verslaan!

En toen werd ik weer wakker. Bovenstaande is helaas nooit gebeurd. Tot aan zet 3 van zwart is er geen woord

gelogen, maar in werkelijkheid heb ik Dh4 nooit gezien, nooit overwogen. Het is simpelweg niet in me

opgekomen, en dus sloeg ik gewoon terug op e5. De partij verloor ik kansloos in 29 zetten. Het toernooi sloot ik af

met een TPR van 1278 wat daardoor tevens mijn eerste rating werd. Maar soms denk ik nog dat het heel anders

had kunnen lopen.....

□

december 2015 [ 5 ]

extern Alle uitslagen t/m 17 december Rob

de Vries

team klasse wedstrijd uitslag match-punten

bord- punten

positie in

groep

P1 KNSB

3E

Bennekom 1 - Promotie 1 Promotie 1 - Charlois-Europoort 2

Het Witte Paard 2 - Promotie 1 Promotie 1 - ZSC Saende 2

6 - 2 3½ - 4½ 3½ - 4½

7 - 1

4 / 8 = 50 %

17 / 32 = 53,1 % 5e

P2 Prom.

RSC-Belgisch Park 1 - Promotie 2 Promotie 2 - SHTV 1

DD 3 - Promotie 2 Promotie 2 - WSC 2

3 - 5 1½ - 6½ 3½ - 4½ 4½ - 3½

6 / 8 = 75,0 %

15½ / 32 = 48,4 % 3e

P3 1B

Promotie 3 - HSV 1 Haeghe Ooievaar 1 - Promotie 3

Promotie 3 - DD 5 Raadsheer-Corbulo 1 - Promotie 3

5½ - 2½ 4 - 4 4 - 4 2 - 6

6 / 8 = 75,0 %

19½ / 32 = 60,9 % 1e

P4 1A Botwinnik 2 - Promotie 4

Promotie 4 - Schaakhuis 2 B.Fischer/Wassenaar 1 - Promotie 4

6 - 2 3½ - 4½

3 - 5

2 / 6 = 33,3 %

10½ / 24 = 43,8 % 6e

P5 2B

Promotie 5 - RSC-Belgisch Park 2 WSC 4 - Promotie 5

Promotie 5 - Scheve Toren 2 DSC 7 - Promotie 5

3½ - 4½ 3 - 5

4½ - 3½ 4 - 4

5 / 8 = 62,5 %

17 / 32 = 53,1 % 3e

P6 2A DCSV 1 - Promotie 6 Promotie 6 - WSC 5

Haeghe Ooievaar 2 - Promotie 6

4½ - 3½ 4 - 4

2½ - 5½

3 / 6 = 50 %

13 / 24 = 54,2 % 5e

P7 4A

WSC 7 - Promotie 7 Promotie 7 - DSC 12

Promotie 7 - RSC-Belgisch Park 3 Rijswijk 6 - Promotie 7

3½ - 2½ 4½ - 3½ 4½ - 3½

1 - 5

6 / 8 = 75,0 %

16½ / 24 = 68,8 % 2e

KNSB-beker 1e ronde: Schaakhuis - Promotie 3 - 1 uitgeschakeld

HSB-beker 1e ronde: RSC-Belg.Park - Promotie 2½ - 1½ uitgeschakeld

[ 6 ] De Promoot

partij Vreugde Manuel Nepveu

Bekend zijn de onrustige nachten na een schaakpartij die “onterecht” verloren ging, om maar te zwijgen

over de zelfverwijten, de momenten van zelfhaat. Als u daar geen last van hebt, dan betekent het

schaakspel voor u vermoedelijk niet veel meer dan een aangename tijdpassering. U had evengoed kunnen

gaan biljarten. Even weg van thuis, de stilte, de aangename spanning. En, ach ja, er wordt geknoeid, maar

wat zou dat? Voor een aantal spelers ligt dat anders en ik ben een van hen.

Waar veel minder over wordt gepraat is de vreugde die een goed gespeelde partij kan teweeg brengen.

Zeker, vreugde kan ook het gevolg zijn van een gelukte schwindle, of een oliedomme fout van een

verstrooide tegenstander, maar dat is meestal maar vreugde van het moment. Ik kan mij herinneren dat ik

een partij won doordat de tegenstander tijdens een externe wedstrijd van de wedstrijdleider de opdracht

kreeg om door te spelen. Wat de teamleider vermoedelijk niet had meegekregen was, dat ik de dame van

mijn tegenstander aan het achtervolgen was en dat tot Sint Juttemis kon blijven doen. Doorspelen

betekende dat hij zijn dame moest laten slaan. En zo geschiedde... Deze krankzinnige ontwikkeling vertel

ik nog wel eens bij het open haardvuur, maar de partij in kwestie zal men tussen mijn schaakpapieren niet

terugvinden. Ik ben meer van de substantiële vreugde, die voortkomt uit een partij die iets voorstelt – alles

binnen de persoonlijke beperkingen.

De volgende partij heeft mij in die zin vreugde gegeven en ik speel 'm af en toe nog wel eens na.

Bijvoorbeeld als ik op zoek ben naar iets om over te schrijven in dit obscure blaadje...

R.J. van Wijk (2122) – MN, 24-11-2001, Gouda Franse Verdediging

1. e4 e6, 2. d4 d5, 3. Pc3 Lb4, 4. e5 Pe7, 5. a3 Lxc3, 6. bxc3 c5, 7. Pf3 Pbc6, 8. a4 Ld7,

9. La3 Da5, 10. Dd2 c4

Na 10. … cxd4 krijg je uiteraard een totaal ander spel. Na enige zetten krijg ik een pionnenstructuur op

het bord waar ik in de vorige eeuw (Opa vertelt, Joepie!) veel ervaring mee heb opgedaan. Dat speelde bij

de keuze van de tekstzet krachtig mee.

11. Le2 f6, 12. 0-0 0-0-0, 13. Tfe1 h5, 14. Lf1 Pf5, 15. Kh1 h4, 16. Te2 Tdg8, 17. exf6 gxf6,

18. Pg1 Dc7, 19. Ph3 Pd6, 20. f3 Pf5, 21. Pf4 Pd8, 22. T2e1 Tg5, 23. a5 Thg8

In deze complexe stelling bood ik remise aan –

waarschijnlijk zonder de teamleider te consulteren, maar

dat terzijde. Mijn tegenstander ging wel naar zijn

teamleider. Later hoorde ik dat die mijn opponent vertelde

dat hij sterker was en daarom moest doorspelen. Maar het

feit dat hij het aanbod niet direct afsloeg, dus zonder naar

zijn teamleider te gaan, zegt wel iets. Mijn tegenstander

“zoekt” nu naar een plan, de eerstkomende zetten stralen

geen trefzekerheid uit. Houdini vindt overigens dat het

ongeveer gelijk staat.

december 2015 [ 7 ]

24. Lc5 Kb8, 25. Lb4 Lc8, 26. Ph3 T5g7, 27. Df4 Pc6, 28. Tad1?

Ruilen op c7 was hier de aangewezen zet. Na de tekstzet kan Zwart zijn centrum in beweging zetten met

voor Wit dramatische gevolgen: hij wordt weggevaagd.

28. ... e5, 29. dxe5 fxe5, 30. Dd2 Pxb4, 31. cxb4 Pd4, 32. Pg1 Lf5, 33. c3 (Tc1!? is iets beter) Pc2,

34. Te2 d4, 35. f4 Pe3, 36. Tc1 Pxf1, 37. Txf1 Ld3, 38. fxe5 Lxe2, 39. Dex2 d3!

Het uitroepteken zet ik hier neer omdat het een zet is die de positionele nederlaag van Wit onderstreept.

Heerlijk om uit te voeren, hoe volstrekt voor de hand liggend dan ook.

40. De4 Dc6, 41. Dxc6 bxc6, 42. Tf2

Ik zat naast Bert Ouwens, hij keek met enige aandacht

naar de stelling. Zag hij wat ik zag? Ik weet dat ik een

superieur lachje om de lippen had. Superioriteitsgevoel

en sadisme hand in hand.

42. ... Txg2! Nu een echt uitroepteken. (0-1)

□

Dit nummer van de Promoot kan U worden aangeboden dankzij sponsoring door

(het bedrijf van Rens Minnema)

[ 8 ] De Promoot

de zetten van

Van Zetten Traditie(s) doorbroken?

Maarten van Zetten

Elke sporter zal een nieuw seizoen beginnen met hoopvolle gedachten. Al sinds ik KNSB speel, heb ik dat ook. Helaas verlies ik meestal de 1e ronde. Nadat de teamleider van P1 over zijn hart had gestreken, mag ik weer in het 1e spelen. Vanwege andere verplichtingen besloot ik de 1e ronde niet te spelen, dan kan je immers ook niet verliezen.

Een andere traditie is dat ik de KNSB-partij na mijn verjaardag ook vaak verlies. Toevallig is dit ook de datum waarop onze club een jaar ouder wordt. Eén keer ben ik zelfs zo dom geweest om op mijn verjaardag te gaan spelen. Het lijkt natuurlijk schitterend, om jezelf een cadeau te kunnen geven, helaas werd het een soepele nul…

De laatste traditie is dat ik in de 1e ronde vrijwel altijd tegen Charlois Europoort speel. Goede stellingen worden dan remise en gelijke stellingen verlies ik, dus toen ik zag dat wij dit jaar bij Charlois Europoort 2 waren ingedeeld, gingen er al de nodige alarmbellen af.

De 2e ronde mochten wij alsnog tegen Charlois Europoort. Eén van de sterkere teams in de poule, dus wij waren gewaarschuwd. Voor mij was het in 4 jaar tijd de 3e keer dat ik tegen Charlois speelde, met 1 uit 3 terwijl ik 3 keer een goede stelling had. Helaas werd het voor de andere spelers ook geen goede ervaring...

Aan bord 3 kwam ik met zwart gelijk uit de opening, na een onnauwkeurigheid kon ik een pion winnen, maar met het oog op ongelijke lopers besloot ik het ‘slim’ te spelen. Een paar zetten later had ik een eindspel met allebei een toren en loper, waarin ik helaas geen pion voor stond…

Dan maar ‘de bikkelmodus’ aan, gezichtsuitdrukking op ‘ingewikkeld’ en doen alsof er nog van alles is om voor te spelen. Bij een stand van 3½-2½ waren Ben en ik nog bezig. Mijn tegenstander was vermoedelijk al half in slaap gesukkeld, maar na de tijdcontrole ontstonden er toch wat mini-kansen voor mij.

Helaas verloor Ben, hij was bezig aan een schitterende partij. Hij offerde een pion, later een kwal, maar helaas wist hij vlak voor het einde de goede voortzetting niet te vinden. Zelf wist ik na vele zetten dan eindelijk een pion te winnen, waardoor mijn tegenstander in zetdwang kwam en besloot zich mat te laten zetten.

Voor Promotie een zure nederlaag, helemaal omdat Bernard, Paul en Harry allen een mooi resultaat scoorden. Voor mij was het bijzonder omdat ik eindelijk eens een partij won tijdens de 1e ronde. Verder wist ik een keer tegen Charlois Europoort te winnen en daarnaast ook nog na mijn verjaardag! Na al die nederlagen bij DD, was ik bijna vergeten hoe het voelde om weer eens een partij te winnen.

Het was fijn om die tradities te doorbreken, al blijft natuurlijk de angst aanwezig om volgend jaar ‘gewoon’ weer de 1e ronde te verliezen…

□

december 2015 [ 9 ]

opgaven Wit/zwart speelt en wint redactie

stelling 1

zwart aan zet

●

stelling 2

zwart aan zet

●

stelling 3

wit aan zet

○

stelling 4

wit aan zet

○

stelling 5

zwart aan zet

●

stelling 6

zwart aan zet

●

stelling 7

wit aan zet

○

stelling 8

zwart aan zet

●

oplossingen: blz. 33

[ 10 ] De Promoot

verslag De sponsor Hans

Meijer

Als je jong bent en aanleg hebt voor schaken heb je

meestal een probleem, namelijk hoe kom je aan geld

om regelmatig toernooien te spelen en zo op de Elo-

ladder te stijgen. Eerst naar het niveau van Fide

meester, dan meester en tot slot grootmeester. Niet

iedere jonge schaker heeft het geluk dat zijn trainer

Willem Broekman heet die anderen zover krijgt dat

ze geld voor jou op een bankrekening storten

waarmee jij jouw vliegticket en verblijfskosten voor

een toernooi kunt betalen. Verplaats je in gedachten

even naar Bolivia en je beseft dat de situatie hier

voor een jonge schaker met aanleg nog veel lastiger

is. Hier heeft namelijk vrijwel niemand geld en voor

exotische activiteiten als schaken hebben ze al

helemaal niets over. Als je geluk hebt, zoals onze

enige Boliviaanse grootmeester Oswaldo Zambrana

(geboorte-jaar 1981), dan heb je ouders die in je

geloven omdat je op de schaakolympiade in Istanbul

2000 een zilveren medaille aan het derde bord

veroverde en sponsoren zij je zeven lange jaren

zodat je op kunt klimmen van titelloze in het jaar

2000 naar grootmeester in het jaar 2007.

Na Zambrana werd het weer lange tijd stil in Bolivia

want pas in het jaar 2012 verwierf Jose Daniel Gemy

(geboortejaar 1992) de meestertitel. Dat hij dit voor

elkaar kreeg was te danken aan de jaren dat hij in

Spanje woonde en schaakte. Sterke tegenstand

maakt je immers sterker. Maar hoe word je

grootmeester in een land als Bolivia waar iedereen

op een veel lager niveau schaakt dan jij? Daarvoor

moet je reizen.

In september van dit jaar werd ik gebeld door Boris

Ferrufino die mij vertelde dat Gemy een uitnodiging

had gekregen om deel te nemen aan een toernooi in

Colombia maar dat hij niet genoeg geld had voor een

vliegticket. De Colombianen betaalden de ene helft

en hij moest de andere helft op tafel leggen. Navraag

leerde me dat ook Boris kort bij kas zat. Ik gaf te

kennen dat Gemy mij een mailtje kon sturen met zijn

wensen. Dat mailtje kreeg ik de volgende dag. De

ticket kostte U$ 500 en hij kwam U$ 250 tekort.

Verder was het kort dag want dit toernooi begon op

8 october. Ik besloot de toekomstige eerste bord-

speler van het Boliviaanse olympiadeteam te

sponsoren.

En passant vertelde Gemy me dat hij een uitnodiging

voor het Capablanca toernooi op Cuba vanwege

geldgebrek af had moeten slaan. Op de Fide website

zag ik dat Gemy, sinds hij de IM titel in de wacht

sleepte en terugkeerde naar Bolivia, zeer

onregelmatig speelt. Met name sinds mei 2015 schiet

het niet op hetgeen natuurlijk fataal is voor zijn

speelniveau.

En zo vloog IM José Daniel Gemy (Elo 2418) samen

met zijn schaakvriend Diego Caceres (Elo 2116)

naar Bogota, Colombia, om daar deel te nemen aan

het IX Festival Internacional de Ajedrez Universidad

Central. Zoals ik al enigszins verwachtte werd het

een koude douche voor onze IM die met 6.5 punten

uit negen partijen op de negentiende plaats eindigde.

Hij leverde 11.5 Elo punten in tegen een gemiddelde

tegenstand van Elo 2130.

Ik moedigde hem aan door hem erop te wijzen dat

hij één punt meer had moeten scoren en dat hij in

november het ‘Raices del Chaco’ rapidtoernooi in

Yacuiba, Bolivia, gewoon op zijn naam moest

schrijven. Dat lukte hem bijna. Alleen de Argentijn

Rene Garnier (Elo 2156) bleef hem nipt voor. Hij

schreef me dat hij met het geld dat hij in Yacuiba

gewonnen had voor de Kerst een nieuwe PC aan zou

schaffen. Verder liet hij mij weten dat hij op 3

januari per bus van Santa Cruz de la Sierra, Bolivia,

naar Antofagasta, Chile, zou reizen om daar zijn

krachten te meten met onder meer Ivan Cheparinov,

Julio Granda en Sergei Tiviakov.

Oswaldo Zambrana (2455) - Daniel Gemy (2407),

Yacuiba, Bolivia (rapid)

1.e4 d6 2.d4 Pf6 3.Pc3 g6 4.f4 Lg7 5.Pf3 c5 6.Lb5

Ld7 7.Lxd7 Pfxd7 8.d5 b5 9.Pxb5 Da5 10.Pc3 Lxc3

11.bxc3 Dxc3 12.Ld2 Dc4 13.De2 Pb6 14.a4 a5

15.Dxc4 Pxc4 16.Lc3 0-0 17.Ke2 Pbd7 18.Kd3 Pcb6

19.h4 f5 20.h5 fxe4 21.Kxe4 Pf6 22.Lxf6 exf6

23.hxg6 hxg6 24.c4 Pxc4 25.Th6 Tfe8 26.Kd3 Pe3

27.Tah1 Pxd5 28.Txg6 Kf7 29.Tg4 Th8 30.Tgh4

Pxf4 31.Kc4 Txh4 32.Txh4 Pxg2 33.Te4 Tb8

34.Kd5 Tb3 35.Pg1 Td3 (0-1)

Een nuttige overwinning van onze IM op onze

IGM.

Voor allen die het toernooi in Antofagasta willen

volgen de link: ajedrezicosur.co

□

december 2015 [ 11 ]

partij Een merkwaardige partij Sipke

de Swart

Waarschuwing vooraf: Onderstaande partij kan bij het naspelen leiden tot langdurige lach- en/of huilbuien, want het is op zijn best nogal een wisselvallige partij. ‘Het is beulswerk om dit te analyseren’ (Lod. Prins).

Donderdagavond 26 november speelde ik op het eerste bord voor Promotie 2 tegen de sterkste speler van DD3, Jan-Joost Lindner, als schaker bekend van diverse clubkampioenschappen bij DD en van het hoofdklasseteam van DD in de jaren zeventig. Zijn huidige speelsterkte is natuurlijk enigszins afgenomen, maar niettemin ruim voldoende om in de promotieklasse van de HSB hoge ogen te gooien.

Sipke de Swart - Jan-Joost Lindner, Den Haag, 26 november 2015

1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 b6 Buiten het schaken is Lindner vooral bekend als parlementair journalist, maar relevanter is dat hij enige tijd een rubriek in de Volkskrant had, waarin hij allerlei (nieuwe) spellen en spelvormen besprak. Hieruit volgt logischerwijs zijn voorkeur voor het niet-theoretische openingsspel bij het schaken. Na de tekst was ik ‘out of book’. 4. g3 Ik wilde hier een opstelling met g3, h4, Lh3 en een Pf4 bereiken. Maar om een onverklaarbare reden speel ik het anders. 4. … La6 5. Lh3 Niet consequent, eerst Pe2 en h4 was beter geweest. En nog beter was om 5. Lxa6 Pxa6 6. c3 gevolgd door Da4+ en Pf3 te spelen, maar daar speel je geen 4.g3 voor natuurlijk. 5. … c5 6. c3 Pe7 7. Pe2 Dd7 8. 0-0 h5 Zwart staat iets beter. 9. a3?! Ik hoopte hiermee b4 te kunnen spelen, en als zwart dit verhindert met … c4 ligt de damevleugel vast en kan wit aan de andere kant aan de slag. Nadeel is nu dat er (na b4) gaten op c4 en a4 gaan ontstaan, die zwart gebruikt om de witte stelling binnen te komen. 9. … Pbc6 10. Le3 cxd4? Zwart had 10…Pf5 11. Lxf5 exf5 en daarna … h4 moeten spelen. 11. cxd4 Pa5 12. Pbc3 Lc4 13. b4 Nu staat wit dan weer beter… Wat moet je ermee? Tijdens de partij was ik niet gelukkig omdat mijn plan de mist in was gegaan. 13. … Lxe2? Dit had fout moeten gaan voor zwart, maar wit zal het niet zien. Beter was 13… Pac6 14. Tc1 Tc8 +=). 14. Dxe2 Pc4 Hier had wit toe kunnen slaan.

15. Dd3? Jammer, 15. Pxd5! was heel sterk geweest. 15. … Tc8 16. f4? En nu bereiken we weer een kantelpunt; wit had nog voordeel met 16. Lg5 kunnen houden. 16. … g6 17. Pe2 Pf5 18. Lf2 Da4 19. Tfb1 Le7 20. Pc3 Dd7 21. Pd1 Kf8 Zwart doet goede zetten en houdt het voordeel. 22. Pe3 Pfxe3

[ 12 ] De Promoot

23. Lxe3 Da4 24. Ta2 Dit is ook niet zo handig, ik wilde (ooit) (ergens) torens verdubbelen (denk ik). 24. … Kg7 25. Tf1? Een alles-of-niets poging. 25. Lf2 gevolgd door omspelen van Lh3 naar d1 lijkt een beter plan. Zwart kan ondertussen de torens verdubbelen op de c-lijn en daarna het initiatief op de damevleugel uitbouwen. 25. … Lxb4 26. f5 Pxe3

27. Dxe3 Een fascinerende computervariant is 27. fxg6! Pxf1 28. Dxf1 en zwart moet 28. …Tc1! vinden om in het voordeel te blijven, anders wordt het eeuwig schaak voor wit of zwart! Bijv. 28… Le7 29. Dxf7+ Kh6 30. g7 Dxd4+ 31. Tf2 Tc1+ 32. Lf1 Thc8 33. Dxe7 Txf1+ 34. Kxf1 Tc1+ 35. Kg2 De4+ 36. Kh3 Dg4+ 37. Kg2 enz. 27. … Lc3! 28. Td2? Dit had moeten verliezen, maar anders verliest wit zonder tegenkansen minstens een pion. 28. … Lxd2 29. Dxd2 Tc2? 29. … gxf5 is eenvoudiger en einde oefening. 30. Df4 gxf5 31. Lxf5 Hopla, onbekommerd nu maar doorgaan. 31. … gxf5 32. Dg5+ Kf8 33. Dd8+ De8 34. Df6

34. ... Tg8? Nu wordt het remise. Zwart zag af van 34… Th7 wegens 35. Dxf5 en wit wint een toren terug. Maar als zwart verder had gekeken had hij 35… Da4! gevonden, waarna kan volgen 36. Dxh7 Dxd4+ 37. Kh1 De4+ en zwart heeft groot voordeel! 35. Dh6+ Tg7 36. Dh8+ Tg8 37. Dh6+ en remise overeengekomen.

Ik had u, geachte lezer, vooraf gewaarschuwd.

□

december 2015 [ 13 ]

puzzels Schaakpuzzels voor de feestdagen Rob

de Vries

①

Op welke 3 velden kan de zwarte koning worden

geplaatst zonder mat te staan? (De stelling moet legaal zijn)

②

Zet een stelling op met alleen de beide koningen en twee witte torens, waarin wit

op 4 manieren mat-in-1 kan geven

③

Construeer een partij (vanuit de beginstelling) die eindigt met de matzet 6. gxf8P

④

Voeg één veld aan het bord toe, zodanig dat wit mat-in-2 kan geven

(bijvoorbeeld - foutief - b9 of i3)

⑤

Zet de beide koningen erbij, zodanig dat wit mat-in-1 kan geven

⑥

Construeer een partij (vanuit de beginstelling) waarbij op de zesde zet van wit zowel en passant wordt geslagen als mat door aftrekschaak wordt

gegeven

[ bron: Burt Hochberg, Outrageous Chess Problems ] oplossingen: blz. 33

[ 14 ] De Promoot

column Gezwets vanaf de barkruk Hielke

Kuipers

Dinsdagavond, rustig aan mijn bakkie lurkend zie ik vanuit mijn ooghoeken een wat triest kijkend figuur naderen. Eerst kijkend op mijn aantekeningen wordt er nieuwsgierig gevraagd waar die teamopstellingen voor zijn. LSG oliebollen toernooi is het antwoord. Snelschaken voor teams onder het genot van een drankje en een oliebol. Het figuur knikt goedkeurend en kijkt mij doordringend aan. Ik weet precies wat dit figuur gaat zeggen en zucht zachtjes. Het is bijna december en we hebben nog niet veel, schrijf jij nog wat voor het clubblad aankomend weekend…

Sommige dingen veranderen nooit, zeker niet op een schaakclub. En het spelletje zelf, nee ook dat zal niet veranderen ben ik bang. Ik kan mij herinneren dat ik ooit gepleit heb om ons clubblad alleen online te gooien of anders een leeshoekje in te richten voor een verdwaald exemplaar. Ik was en ben waarschijnlijk van mening dat ons clubblad geen noodzaak is en bij het leeuwendeel niet eens thuis beland dan wel rechtstreeks bij het oud papier bij die stapel van onjuist gespeelde partijtjes.

Toch koester ik enige warmte bij deze traditie. Het is toch grappig om te zien op de avond van uitgifte dat bij elke partij de niet denkende speler driftig in het boekje zit te bladeren, nikszeggende stukjes zoals deze verslindt en toch een vorm van voldoening bereikt. Het zegt toch iets over onze club. Hoever we af en toe van elkaar af lijken te staan blijken we toch hevig geïnteresseerd in de avonturen van onze clubgenoten. Het lijkt bijna een kerstgedachte. Hoewel het falen van onze clubgenoten ons af en toe het meest laat lachen.

Vandaar toch maar weer besloten om een niet veel zeggend stukje te tikken. Met deze keer inderdaad weinig veelzeggende informatie. Ik zal U niet vervelen met de avonturen van het bierteam, dat nog steeds volop meedoet voor de prijzen. Met prutsers als Kuipers en Guijt die met 1 zet stellingen weten te winnen maar ook zeker verliezen. Met zekerheidjes als een Knops die altijd punten scoort. Deze man speelt alleen een paar potjes extern per jaar, ik kan mij niet heugen wanneer hij voor het laatst verloren heeft, hulde! Maar ook met spelers als een Brinkman die niet altijd de meest juiste partijen speelt, maar wat een leuke partijen speelt deze man, nooit saai. Iets waar menig schaker jaloers op kan zijn. U merkt het al het is altijd een klein feestje als dit team samenspeelt.

2 januari dus een oliebollentoernooi in Leiden. Snelschaken voor teams. Bijna het volledige bierteam zal acte de présence geven. Allemaal toestemming van onze vrouwen om weer eens een dagje te schaken en te genieten van een biertje en oliebol. Ook zal het gelegenheidsteam Robby, Kuipers E!, Bernard en Maarten proberen een aantal punten te scoren in de hogere regionen. Gecomplementeerd met een vierde team bestaande uit gladiatoren als Boerkamp Baas en de Jong zal het zeker een gezellige dag worden. Als U 2 januari niks te doen heeft is het zeker een aanrader om even in Leiden te komen kijken.

Kijkend naar de interne ranglijst is het U misschien opgevallen dat ondergetekende de laatste tijd wat omhooggevallen is. Ik sta er zelf ook perplex van. Afgelopen dinsdag keurig gelijk op tegen Henk N. Remise was niet genoeg en Henk speelde verder en verloor vervolgens de partij.

Privé speelt er bij mij nogal het één en ander en was eigenlijk altijd in de waan geweest dat dit niet ten goede zou komen van je schaakspel. Echter in mijn situatie blijkt het tegendeel waar. Misschien dat een wekelijks potje schaak kan werken als een medicijn. Een motivator. Dus pas geworden vaders, net getrouwden en vinders van relaties, er is nog hoop!

Stiekem tik ik dit gezwets toch nog met een gedachte. Zeker in deze tijd van het jaar. Ik heb misschien een grote mond af en toe. Zeg altijd waar het op staat, maar al 32 jaar staat deze club elke week voor mij klaar. Je staat er misschien niet altijd bij stil maar zo’n club wordt toch een stukje van je leven. Een plek waar vrienden- teams en misschien ook wel vijanden gemaakt worden. Maar wel een plek waar je elke week met voldoening naar toe gaat. Veel wil ik er niet over zeggen maar dit wil ik nog wel even kwijt:

Promotie, bedankt voor 32 jaar een wekelijkse glimlach en een potje bier.

Proost!

□

december 2015 [ 15 ]

varia Man en Paard Manuel Nepveu

Hij was een rare snuiter. Urban was als enige in zijn familie op de middelbare school terechtgekomen, een

buitenbeentje in de familie. Daar was men niet zo van het leren.

Toen de biologiejuf de term “vruchtvlees” liet vallen raakte hij zowat ontregeld. Wat een vrucht was wist

hij. Wat vlees was wist hij ook. Lekker. Maar wat was vruchtvlees?

Urban haalde zijn schooldiploma met de hakken over de sloot. Neen, eigenlijk met één hak in de sloot.

Hij kreeg het diploma bij de gratie van het reglement. Niet dat Urban lui was. Nee, dat was hij niet. Maar

abstracte vakken waren niet zijn ding. Talen ook al niet, behalve Duits. Een moeilijke taal toch, dat Duits.

Ik heb mij altijd afgevraagd hoe dat nou kon.

Na het eindexamen ging de hele klas studeren. Van diergeneeskunde tot niet-westerse sociologie, van

geschiedenis tot natuurkunde. De hele klas? Nou, Urban niet. Die ging het verzekeringswezen in. Bij een

voorlichtingsavond had hij gevraagd of het een probleem was dat hij op school geen economie had gehad.

De voorlichter had Urban verbaasd aangekeken. “U wilt met uw vooropleiding in de verzekeringen?”

Gegniffel bij de rest van de toehoorders, HBS-A klanten met handelscorrespondentie en economie in hun

sjofele vakkenpakket. Maar Urban zette door. Want een doorzetter was Urban zeker. Hij moest wel even

een basispapiertje halen, terwijl hij bij een verzekeringsmaatschappij werkte. Bij de derde poging lukte

dat.

Maar de baas wilde meer. Nog een papiertje. Urban zag er tegenop als een berg. Na een jaar kapte hij

ermee en een half jaar later stond hij op straat.

Wat ik nog niet heb verteld is dat Urban schaakte. Hij zat zelfs op een schaakclub. Machtig mooi vond hij

het, dat schaken. Nu hij van zijn verzekeringsbaan verlost was moest hij iets verzinnen. Daar ging hem

een licht op. Iets met schaken misschien? Beroepsspeler worden zat er niet in, op de club vertoefde hij

jarenlang in de onderste regionen. Maar misschien een handeltje? Met boeken? Dienstverlening op

schaakgebied? Origineel was het zeker. En Urban zette zijn plan door. Wat zijn welmenende vrienden en

kennissen er ook van vonden.

Op een of andere manier is het gelukt. Denk ik. Of min of meer gelukt. Of niet helemaal mislukt.

Urban de ZZP-er. Toernooien langs met een boekenstand. Simultaantjes regelen. Stukjes in de

personeelskrant van een ingenieursbureau. Maar ook: gesteggel met toernooi-organisaties om een

standplaats, geduvel met opdrachtgevers om geld na vermeend ondermaatse prestaties, wrevel met

simultaangevers of concullega's. En natuurlijk de zich opstapelende aanmaningen van de belastingdienst.

Het moet een marginaal bestaan zijn. Een website van zijn bedoeninkje is er nooit gekomen. Urban bezit

tv, mobieltje noch laptop. Het ontlokte ooit iemand de opmerking: Urban is helemaal geen ZZP-er, dit is

een uit de hand gelopen hobby.

Dit alles eist zijn tol. Een woning die aan de buitenkant afbladdert. En die ook aan de binnenkant armoe

uitstraalt. Een kluizenaarsbestaan. Niet helemaal zo vrijwillig wellicht. Niet helemaal zo tof, die muren

die niets terug zeggen. Alles uitsluitend uit liefde van een Man voor zijn Paard?

□

[ 16 ] De Promoot

uit de

oude doos Schakende vrouwen Hans

Meijer

column

24 november

2007

De voorzitter van de schaakclub in Cochabamba had nog nooit van een vrouw verloren en was dit ook in de toekomst niet van plan. Het was zijn eer te na. Ik beloofde hem om volgend jaar samen met de Promotie schakers een sterke vrouwelijke schaakster uit Nederland over te laten komen die ongetwijfeld van hem zou willen winnen. Daar had hij duidelijk niet van terug. Mannen verliezen niet graag van vrouwen.

Nu went verliezen sowieso al nooit maar van een lid van het zogenaamd zwakke geslacht verliezen dat went nog net iets minder.Met verliezen bedoel ik hier natuurlijk zelf verliezen. Het is weer iets geheel anders als een clubgenoot van een vrouw verliest. Het is eigenlijk best leuk om een Henk Noordhoek of Manuel Nepveu in grote problemen tegenover een Nikoletta Lakos te zien zitten en het was toch eigenlijk best jammer dat Nikoletta Henk liet ontsnappen.

Uiteraard willen Henk en Manuel nu graag van mij weten hoe ik het er tot nu toe tegen vrouwelijke schakers van afgebracht heb? Ik kan Henk en Manuel op dit punt gelukkig geruststellen. De eerste vrouw die ik tegenover mij aan het schaakbord trof was Fenny Heemskerk. Fenny was tien keer damesschaakkampioene van Nederland en behoorde in de jaren vijftig tot de wereldtop. In 1977 werd haar de WGM titel toegekend. Tijdens het Nederlands jeugdkampioenschap van 1968 werd er in Amersfoort een snelschaakavond voor teams georganiseerd. Ik zat achter het eerste bord van het SGS jeugdteam. Ik weet niet meer met welk team Fenny meeschaakte maar tijdens de eerste ronde troffen wij elkaar. Zij had zwart en nadat ik de koningspion twee velden vooruit gezet had kwam er een Pirc op het bord die ik won. Een goed begin dacht ik bij mezelf maar dat goede begin gold eigenlijk meer voor Fenny die daarna bijna al haar partijen won terwijl ik ze bijna allemaal verloor. Als zwak excuus kan ik aanvoeren dat Jan Timman en Gert Ligterink die avond twee van mijn andere tegenstanders waren maar dat gold natuurlijk ook voor Fenny.

Daarna heb ik lang moeten wachten op de volgende vrouwelijke tegenstandster. Pas in 1984 nam in Wassenaar een zeer jonge Anne-Marie Benschop tegenover mij plaats. Die partij won ik vrij gemakkelijk. Tien jaar later ontmoette ik Anne-Marie nog een keer. Ze speelde toen voor LSG. Het was tijdens de partij goed te merken dat ze in 1991 dameskampioene van Nederland geweest was. In Leiden kwam ik verloren te staan maar lukte het me nog net om met remise weg te komen.

Een jaar later zat de schrik er nog goed in. In Tilburg trof ik tijdens een KNSB wedstrijd Peggy Jansen van de Stukkenjagers als tegenstandster. Deze partij eindigde geruisloos in remise. Tot slot kwam ik bij Promotie in 2002 tijdens de finaleronde de piepjonge Pauline van Nies tegen. Om geen enkel risico te lopen bood ik na de opening meteen remise aan hetgeen accepteerd werd. Henk en Manuel zullen zich afvragen of het mij in Bolivia slechter vergaat? En uiteraard willen zij graag weten welke risico?s zij zelf volgend jaar tegen de vrouwelijke schakers hier lopen. Het risico om van ze te verliezen is hoog kan ik hen vertellen maar dat mag de pret toch niet drukken? Zelf heb ik op de schaakclub in Cochabamba tot nu toe twee keer een partij tegen de jonge Daniela Cordero gespeeld. De tussenstand is een gewonnen en een remise. Op die remise valt echter wel wat af te dingen want onderweg stond ik ergens verloren (en later ergens gewonnen). Een teken aan de wand is dat Daniela zich begin dit jaar geplaatst heeft voor het algemene kampioenschap van Bolivia. Ik verwacht dan ook dat ze het me in de toekomst nog aanzienlijk lastiger gaat maken.

Referenties: 'Dame aan zet - vrouwen en schaken door de eeuwen heen', Remke Kruk, Yvette Nagel-Seirawan, Henri?tte Reerink en Hans Scholten (2000) [www.kb.nl/pr/publ/dameaanzet.pdf]; 'Chess bitch. Women in the ultimate intellectual sport.', Jennifer Shahade (2004); 'Breaking through: How the Polgar sisters changed the game of chess.', Susan Polgar (2005).

□

december 2015 [ 17 ]

blunders LGB (Lachen, Gieren, Brullen) Rudi Matai

Ik ben dus gedegradeerd naar groep 2. Op zich geen schande, maar mijn spel is van uiterst slechte kwaliteit. Ik geef extern gewoon stukken weg (echt!) en intern win ik niet met een stuk meer. Hoe kon ik vorig seizoen nog winnen van Noordhoek en Boerkamp?

Dus wat ga ik dan insturen voor de Promoot? Nou, blunders van grote schakers en hier en daar een geniaal moment. Dan voel ik me minder eenzaam… Geniet, je krijg t soms buikpijn van het lachen. Daarom de titel van het stuk: LGB. Dat staat dus niet voor Lesbian, Gay, Bisexual!

We beginnen met Carlsen (toen nog geen wereld-kampioen), met wit tegen Gagunashvili, Blitz WK 2006. Zwart aan zet speelde 1. … Kxf3.

Wit wilde zijn pion naar de overkant brengen (een bekend thema in toreneindspelen) en deed: 2. e5??? Waarna deze stelling ontstond.

Zwart zette voort met 2. … Tc1# !

Dit mat zetten is overigens ook een bekend thema in toreneindspelen. Zie het volgende diagram.

Karpov - Judith Polgar (1998).

Wit heeft licht materiaal voordeel (dame en loper voor) en kan voorzichtig op winst spelen.

Hij deed 1. Df3 en zwart stond pat!! Remise dus.

Sommigen beweren overigens dat als wit actief de winst had gezocht, hij door zijn vlag was gegaan en verloren zou hebben. Dus wellicht speelde Polgar hier met zwart op WINST ?? Ach, die goeie ouwe tijd zonder increments…

Interessant was ook de 5e partij van de match Kramnik - Anand, Bonn 2008.

Zwart deed 1. … Pe3!! En na 2. fxe3 fxe3 kan wit de vreselijke dreiging e3-e2 niet pareren. Zelfs niet met 3. Tc7 Txc7, 4.g3 Tc1, 5. Kg2 Tc2+ en daarna e2. Kramnik gaf daarom op.

[ 18 ] De Promoot

En dan nu wat grof geweld. Jaime Emma - Leonid Stein, Argentinië 1966.

Stein was een wereldtopper uit Rusland, in de categorie Bronstein, Kortchnoi en Keres. Hij overleed helaas veel te vroeg. Met zwart had hij hier 1. … Dh2-c2?? gespeeld. Wit schrok van de aanval op zijn toren en speelde snel 2. Td7?? Later zag hij 2. Pe1xc2 met damewinst!! Hoe simpel wil je het hebben. En hoe voel je je als je dit mist tegen een topgrootmeester?

Oud wereldkampioen Spassky speelde in 2007 een match tegen Portisch. De volgende stelling ontstond. Spassky heeft zwart.

Om de witte Te1 weg te jagen speelde hij 1. … Pd3??? Na 2. Txd3 gaf hij op. Tsja, hoe vaak staat er in het middenspel een toren op a3, zo helemaal aan de rand? Flauw van wit om de partij zo op te zetten. Het paard op d3 is dus niet de geschiedenis in gegaan als een octopus (nou ja, misschien héééél eventjes dan…).

Dan nog recenter. Stripunsky - Onischuk, USA kampioenschap 2012.

Wit had in gedachten de dame nog op d1 denk ik. Want hij heeft zojuist 1. d2-d3??? gespeeld. Hij wachtte het eindspel na 1. … Dxc1+ 2. Dd1 Dxd1+ 3. Kxd1 niet af, maar gaf op.

Ik wens u en mezelf veel spelplezier in 2016!

En blundert u a.u.b. eens tegen mij, dat maakt me heel erg blij!

□

december 2015 [ 19 ]

puzzel Kerstpuzzel 2015 Jan

Blankespoor

In elk van de 38 vakjes staat een beknopte rebus, die een term uit de schaakwereld voorstelt. Los deze rebusjes op. Hier is enige creativiteit voor nodig, maar echt moeilijk is het niet. Gebruik synoniemen, vertaal symbolen in woorden, denk aan klank en laat je fantasie de vrije loop.

Plaats de gevonden schaaktermen op de juiste plaats in het antwoordenformulier en er valt een spreuk te lezen. Zend deze spreuk in, maar ook alle verkregen woorden (spreuk = 20 punten, elk woord is 1 punt extra). Er zijn drie prijzen te winnen. Veel succes!

Inzenden aan de redactie, uiterlijk 31 januari 2016

Een voorbeeld, U aangeboden door de redactie, vindt U in het redactioneel op pagina 2!

1 2 3

4 5 6

7 8 9

10 11 12

13 14 15

[ 20 ] De Promoot

16 17 18

19 20 21

22 23 24

25 26 27

28 29 30

31 32 33

34 35 36

37 38

december 2015 [ 21 ]

↓ 1 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21 22 23 24 25 26

27

28

29 30

31 32

33 34

35 36

37

38

[ 22 ] De Promoot

partij Promotie: een veilig thuis? Jaap

van den Berg

Dinsdagavond 1 december, de laatste ronde van de eerste periode. In groep II was nog één promotieplaats te vergeven. Een avond waarop de spanning hoog opliep en Veilig Thuis Haaglanden - meldpunt voor geweld tegen jong en oud - een drukke avond had kunnen krijgen: veelwijverij bij Mostert - Maliepaard (zie blz. 31), dreigende ouderen- en kindermishandeling op de andere borden: een oude koning die over het bord gejaagd werd en omkwam; een jonge koning die belaagd door een oude graaf lang moest vechten om in leven te blijven.

Ik moest winnen van Jan Koster en hopen op een misstap van Bas de Graaf tegen Bram Albertus om daarvoor in aanmerking te komen. Gelukkig is Jan Koster een speler die het avontuur niet schuwt. Zo kwam er een spannende Hollandse partij op tafel. Jan kreeg materiaal voordeel na een pionoffer van mij op f4, waardoor er een open g-lijn ontstond. In onderstaande stelling kreeg ik eindelijk gelegenheid daarvan gebruik te maken. Op het door wit gespeelde 26. Pe6-c7 was mijn antwoord 26. … Dd7.

Na de zettenreeks 27.Pd5 Dg4+ 28.Kf1 Tf7 29. Dxa7 (ik was niet ongelukkig met het feit dat hiermee de dame ver van de verdediging kwam) Tbf8 30. Dd4 e5 31. De4 exf4 32. Dg2 Dh4 33. exf4 (na deze zet geeft Fritz mij voor het eerst een klein voordeel; Jan had dat kunnen behouden met 33. f3) Pxf4 34. Pxf4 Txf4 35. Te2 (beter was Dg3) Tg4 (ik breid mijn voordeel verder uit) 36. Dd5+ Tf7 37. f3 (nu is f3 heel slecht: met Tg5 38. De4 Dh3+ 39. Ke1 Te5 40. Dd4 Txf3 41. Txe5 zou bereik ik groot voordeel bereiken) was de stelling van het 2e diagram bereikt.

Echter ik speelde meteen al 37. .. Dh3+ en daarmee begon een lange lijdensweg voor Jan. 38. Kf2 Tgf4 39. Td1 Txf3+ 40. Ke1 T3f4 (waar ik met Dh6 Jan uit zijn lijden had kunnen verlossen) 41. Td3 Dh6 (een zet te laat dus) 42. Tde3 Dh4+ 43.Tg3 Df6 44. Td2 Da1+ 45. Ke2 Df1+ 46. Ke3 De1+ 47. Kd3 Kg7 (volgens Fritz is er van mijn voordeel niets meer over) 48. Kc3 Da1+ 49. Kb4 De1 50. Ka3 (met Tgg2 was de partij in evenwicht gebleven) b5 51. cxb5 (weer kan Jan zich niet inhouden met nu fatale gevolgen: mat in 2, zie diagram 3).

51. .. Dc1+ 52. Tb2 Ta7# De oude koning sneuvelde, maar de jonge hield stand (Bram: hartelijk dank)!

NB. Ook de vier dames van Joost en Kees waren aan het eind van de avond weer veilig thuis.

□

december 2015 [ 23 ]

culinair

Schaak-haas niet te vreten

Henk Alberts

toch maar weer gourmetten met Kerst…

In de Metro van maandag 7 december werd mijn aandacht getrokken door bovenstaande foto.

Natuurlijk zag ik de schaakvoorstelling rechtsboven in de foto; ik was meteen klaar wakker.

Wat was er aan de hand: Vanaf 3 december zou Robert Kranenborg drie weken lang het ‘De Wereld

Draait Door pop-up restaurant’ runnen. Het restaurant lag recht tegenover de studio van De Wereld

Draait Door op het Westergasterrein in Amsterdam. “Wij maken een tv-programma, maar soms

komt er iets op ons pad waar we echt iets mee kunnen. Zo gingen we 5 jaar geleden met de

redactie zitten om te bespreken wat mensen eten met kerst en toen werd er geopperd om haas

in de uitzending te maken. Dat was het begin van Roberts kookrubriek in De Wereld Draait Door,

welke uitgroeide tot waar we nu zijn”, vertelde Matthijs van Nieuwkerk enthousiast bij de opening

van het pop-up restaurant. De rubriek werd een groot succes, dus nu was er ook een pop-up

restaurant. De komende drie weken zouden er tijdens lunch en diner meer dan 3.000 gasten van

de klassieke, veelal vergeten gerechten kunnen gaan genieten.

Een vijfgangenmenu kost tachtig euro per persoon, van tevoren te betalen, plus vier euro

administratiekosten. Dat exclusief de drankjes. Dat is eenzelfde prijs die voor een vijfgangenmenu

wordt gerekend bij Bord'eau, het tweesterrenrestaurant in Hotel de l'Europe. Tachtig euro voor een

menu, dat zijn Champions League-prijzen.

Tegelijkertijd met de opening werd het kookboek “DWDD kookt met Kranenborg” gepresenteerd.

In dit kookboek worden 22 exclusieve recepten gebundeld die chef-kok Robert Kranenborg eerder

in De Wereld Draait Door bereidde. Het kookboek bevat gerechten als cervelas de fruits de mer

(zeevruchtenworst), lièvre à la royale (haas op koninklijke wijze) en pied de cochon (met kip en

morieljes gevulde varkenspootjes) De gerechten zijn oude klassiekers die je in restaurants bijna niet

meer vindt. Het luxe boek ter ere van tien jaar DWDD is verder geïllustreerd met bij elk gerecht een

luxe gefotografeerde plaat. Diezelfde platen sieren ook het pop-up restaurant en de ‘schaak-haas’

die wij op de foto zien, hoort bij het gerecht lièvre à la royale (haas op koninklijke wijze).

[ 24 ] De Promoot

Tijdens de opening van het pop-up restaurant overhandigde Matthijs van Nieuwkerk het eerste

exemplaar van het kookboek “DWDD kookt met Kranenborg” aan chef-kok Robert Kranenborg zelf.

Planning was dat het restaurant in het Machinegebouw van 3 tot en met 22 december iedere dag

geopend zou zijn. “Gasten kunnen kiezen uit drie hoofdgerechten uit het boek. De eventuele winst

van het DWDD Pop-up restaurant gaat naar de Antoni van Leeuwenhoek Foundation.”

Maar, al direct na de opening verschijnen er vernietigende recensies. Dit met teksten als:

“drankjes komen niet of verkeerd, lege borden en glazen blijven op tafel staan, we moeten

anderhalf uur wachten op ons eerste gerecht, dan een uur op het tweede en dan nog een uur op het

derde”, “we krijgen een grote punt timpano, de beroemde macaronitaart uit de film Big night. Het

gerecht, met korrelige tomatensaus en worst van Brandt & Levie, is uitgedroogd, en ik kom met

geen mogelijkheid met mijn mes door de bodem heen - die is rauw, en zo wit, stug en droog als

schoolbordkrijt. Ik heb in studentenhuizen ovengerechten gegeten die beter in elkaar zaten”, “de

koninklijke haas is een ramp, een kapotgeschoten homp bout met vijf kogeltjes erin en allerlei grote

stukken vlies en zeen. Het gortdroge, grijze en duidelijk veel te hoog verhitte vlees piept en jeukt

tussen de kiezen, de 'koninklijke' bloedsaus is geschift en vet", “naast mij zat iemand die drie keer

zijn bord heeft teruggestuurd. Dat is absurd. Je betaalt 80 euro voor een avond, dus je verwacht

haute cuisine”.

Algemeen was het oordeel dat het restaurant niet aan de hoge verwachtingen voldeed. Culinair

recensent Mac van Dinther schreef dat het gat tussen 'de opgeklopte verwachtingen' en het

'meelijwekkende' eten te groot lijkt om te overbruggen. Zo noemde hij een pastataart 'droog als oud

karton' en een hazelnootgebakje 'een slechte grap'.

In de Metro van 7 december valt dan ook te lezen, dat het pop-up restaurant al na twee avonden

zijn deuren sluit. De reden is dat 'de hoge culinaire verwachtingen' niet waargemaakt konden

worden. "Het is helaas niet gelukt om de gerechten de finesse, smaak en allure te geven die we

beloofden" valt te lezen in een persbericht te lezen. De meer dan 3000 gasten die gereserveerd

hadden krijgen hun geld terug, net als de bezoekers van de eerste 2 twee dagen.

Hadden ze het maar naar een willekeurige schaker gevraagd. Als je goed naar de stelling op de luxe

plaat kijkt, zie je meteen dat die hartstikke onmogelijk is! Dat kon niet goed aflopen..

□

december 2015 [ 25 ]

partijen Remise! Nico

Peerdeman

Over het algemeen probeer ik in mijn partijen zowel met wit als met zwart de aanval te kiezen. Hopend op een vol punt. Toch kan ook een remise voldoening opleveren zoals bleek in mijn partij met zwart tegen Rens Minnema uit de 1e omloop van de interne competitie. Beiden hadden we na afloop van de partij hetzelfde gevoel dat we een dynamische partij hadden gespeeld waar het evenwicht nergens echt verstoord was geraakt. Dit gevoel werd ook in de analyse met Fritz wel bevestigd. Hoewel perfect is het nooit. Rens gaf ook aan: “Eentje om te publiceren.” Dus bij deze.

Rens Minnema - Nico Peerdeman, Zoetermeer, 13 oktober 2015

1.Pf3 Een verrassende openingskeuze. Tot nu had Rens in 5 eerdere onderlinge partijen steeds met 1. e4 geopend. Maar het spel over een andere boeg gooien kan verfrissend werken.

1...Pf6 2.d4 d5 3.c4 g6?! Niet het meest nauwkeurig omdat wit nu een extra optie in de Grünfeld heeft, die normaal gesproken niet aan de orde is.

4.Pc3 Wit volgt de gebaande theoretische paden. Met 4.cxd5 Pxd5 5.e4 Pb6 kon hij gebruik maken van het feit dat het witte paard nog niet op c3 staat. Zwart kan niet ruilen op c3 en stalt het paard enigszins onhandig op b6.

4...Lg7 5.cxd5 Pxd5 6.e4 Pxc3 7.bxc3 c5 8.Le3 0–0 9.Le2 Pc6 10.0–0 cxd4 11.cxd4 Lg4

Stelling na 11. … Lg4

Een interessante stelling is ontstaan. Wit heeft grote centrale invloed, zwart probeert de druk op pion d4 maximaal op te voeren.

12.Tb1?! Een logische zet vanuit de optiek dat de toren uit de penning

moet worden gehaald. Zwart krijgt net de tijd om de angel uit de stelling te halen. De beste zet was hier 12.d5! om de penning ‘gewoon’ te negeren. Wit kan het zich veroorloven de kwaliteit te geven omdat hij daarvoor de sterke zwarte Grünfeldloper als compensatie terug krijgt. Zwart kan de kwaliteit voorsprong ook niet vasthouden. Na 12…Lxa1 13. Dxa1 Pa5 14. Lh6 is hij al gedwongen tot de lelijke verzwakking 14…f6. Wit houdt het beste van het spel.

12. … b6? Deze zet is te traag en verzwakt veld c6 ernstig. Zwart speelt wit in de kaart. Het was de hoogste tijd om actie in het centrum te ondernemen. En dat kon via: 12...Lxf3! 13.Lxf3 Lxd4 14.Txb7 Lxe3 15.fxe3 Tb8 met een gelijke stelling

13.d5! Zwart is in moeilijkheden

13...Pe5 14.Pd4! Een paarduitval naar c6 kan op termijn lastig worden voor zwart

14…Lxe2 15.Dxe2 Tc8 16.Tbc1 Dd7 17.h3! Voorbereiding van f4 door het voorkomen van Pg4

[ 26 ] De Promoot

17…Da4 Het zwarte paard dreigde ernstig in de verdrukking te raken. Controle over veld c4 is van belang voor een goede toekomst van het paard.

18.f4 Pc4 19.Lf2! Een koelbloedige en goede zet

Stelling na 19.Lf2!

De verleiding was groot om nu de paardzet naar c6 te doen. Dit had een tactisch bezwaar: 19.Pc6 Txc6! 20.dxc6 Pxe3 21.Tf3 (21.c7? Tc8) 21...Dxe4 22.Td1 Ld4 23.Txd4 Dxd4 24.Dxe3 Dd6 en zwart staat beter

19...Lxd4! Net op tijd!

20.Lxd4 Pd6 21.Dd3 Dd7?! Het gretige 21...Dxa2 was zelfs veiliger. Op het meest voor de hand liggende 22.Ta1 volgt dan 22…Dc2 en na 23.Dxc2 Txc2 24.Txa7 Pb5 25.Ta4 Pxd4 26.Txd4 staat het toreneindspel gelijk

22.f5 Wit heeft een gevaarlijk initiatief met zijn actieve loper en sterke centrum

22…Txc1 Reduceert hopelijk de witte aanvalskracht enigszins

23.Txc1 f6?! En niet 23...gxf5?? 24.Dg3 mat! Objectief gezien was 23…Tc8 beter dan 23…f6 zoals snel zal blijken. Ik had echter de stelling na zwarts 25e zet op het netvlies.

24.fxg6 hxg6 Hier bood ik remise aan. Wit staat echter duidelijk beter

25.e5? Ziet er sterk uit maar zwart heeft een verrassend antwoord. Sterker was 25.Tc6! waarmee wit bezit neemt van de c-lijn en binnenvalt op c7 met groot voordeel.

25...Df5! Dit houdt alles precies bij elkaar

stelling na 25. … Df5!

26.Dxf5 Pxf5 Wint een belangrijk tempo

27.Lf2 fxe5 28.Te1 Tc8 29.g4 Pd6

29...Pd4 was actiever, na 30.Kg2 staat het gelijk. Tijdens de partij beoordeelde ik 30.Lxd4 helemaal verkeerd, na 30...exd4 31.Txe7 dacht ik dat dit wint voor wit, maar het wint juist voor zwart! 31...Tc1+ 32.Kf2 d3 en 33.Ke3 faalt op 33…Te1+.

30.Txe5 Tc7 31.Kg2 Td7 32.Kf3 Pf7 33.Te1 Kf8

De inleiding tot een eindspel vol met puntige wendingen waar beide spelers zich goed door heen slaan 33...Txd5 leidt direct tot remise na 34.Txe7 Ta5 35.Te8+ Kh7 36.Te2

december 2015 [ 27 ]

34.Td1 e6! 35.Ke4 Pg5+ 36.Ke5 exd5 37.Txd5 Te7+! Dit houdt de strijd nog gaande. Na 37...Tf7 ontstaat geforceerd eeuwig schaak na

de aparte reeks 38.Le3 Pxh3 39.Td3 Ke8 40.Lxb6 Te7+ 41.Kf6 Tf7+

38.Kf6 Pe4 39.Kxg6 Tg7+! Niet 39...Pxf2 40.Tf5+

40.Kh6! Pxf2! 41.Td8+! Ke7 Niet 41...Kf7? 42.Td7+

42.Ta8! Tf7! 43.Txa7+ Kf8 Leidt tot herhaling van zetten. Ook na 43...Ke6 44.Ta6! Tf6+ 45.Kh7 Ke5 46.g5 wordt het remise

44.Ta8+ Ke7 45.Ta7+ ½–½

Al met al een spannende remise waarbij ook in de slotfase de spelers hun scherpte behielden! ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ongeveer een maand later speelde ik als invaller de volgende partij in het eerste team uit tegen Het Witte Paard Zaandam 2. Deze partij bracht de gemoederen danig in beroering omdat al heel vroeg veel spelers mijn stelling bedenkelijk vonden. En terecht! Dat het nog remise werd was een klein wonder. Kijk en huiver! Nico Peerdeman - B. de Jong, Zaandam, 7 november 2015

1.e4 c5 2.b4 Op de aanval!

2…e5?! Een totale verrassing, en ik had geen idee hoe hierop het best gereageerd kon worden.

3.bxc5? In ieder geval niet zo. De zwarte loper komt veel te dominant te staan. 3.Pf3 Pf6 4.Lb2 Pc6 5.Pxe5 was een veel betere aanpak.

3...Lxc5 4.Lc4 Vooral ook gespeeld om een aanval op f2 op te vangen met De2

4...Pf6 5.De2 Pc6 6.Lxf7+?! Met de gedachte om Lc5 af te kunnen ruilen, bezwaar is wel dat zwart een groot centraal

overwicht krijgt, de positie van Kf7 is niet zo kwetsbaar als het lijkt. 6.Pf3 was beter, maar wit staat al duidelijk minder na 6...0–0 7.0–0 d5

6...Kxf7 7.Dc4+ d5! Dit was tegelijkertijd ook het nadeel van het schijnoffer: zwart versterkt zijn centrum-

positie en opent de lijn voor Lc8 zodat ook Lg4 een optie kan worden.

8.Dxc5 Pxe4 Objectief gezien staat zwart nu al gewonnen!

9.De3 Pd4! 10.Pa3 Wit heeft alleen maar gedwongen zetten gedaan en moet afwachten wanneer zwart de genadeklap uitdeelt.

Een nuchtere stellingsbeoordeling luidt: Wit heeft een ontwikkelingsachterstand waarbij zijn ontwikkelde paard passief staat en zijn dame zeer kwetsbaar. Zwart heeft een groot centraal overwicht en de mogelijkheid om zijn stukken snel actief te maken. De positie van de koning kan na Tf8 of Te8 gevolgd door Kg8 snel verbeterd worden.

Wit mag hopen dat hij nog snel de koning uit het midden weg krijgt. En dan nog te bedenken dat wit op zet 2 al een pion-offer speelde!

stelling na 10. Pa3

[ 28 ] De Promoot

Mijn tegenstander die dan toe snel had gespeeld dacht nu lang na en speelde:

10… Pf5 Een eerste aarzeling .

Tijdens de partij was ik vooral bevreesd voor 10...Lg4 omdat deze zet de meest directe manier is om een korte rochade van wit te voorkomen. Na 11.f3 wordt het erg spannend. - De zet 11.Lb2 gaat snel mis na 11…Te8 12.h3 Lh5 13.g4 Lg6 –

11...Dh4+ 12.g3 Pxg3 13.Df2 Pdf5 14.hxg3! - 14.fxg4 is direct verliezend. Tijdens de partij dacht ik dat dit de beste zet was, echter na 14...Pxh1 15.Dxh4 Pxh4 heeft zwart beslissend voordeel omdat wit kan Ph1 niet veroveren –

14...Dxh1 15.fxg4 De4+ 16.Pe2 Dxg4 en zwart staat beter maar het is nog niet beslist.

Analysestelling na 11. … Pf5!

Maar… na 11...Pf5! (i.p.v. 11…Dh4+) wint zwart direct. De belangrijkste functie van de zet is dat de dame de dekking van Pg1 los moet laten. Na bijvoorbeeld 12.De2 Dh4+ 13.g3 Pfxg3 14.hxg3 Dxh1 15.Df1 Thf8! is het afgelopen met wit en slaat zwarts aanval door.

11.De2 Pd4 Een nieuwe aarzeling.

Analysestelling na 15. … Lh3!!

In deze stelling was 11...Ph4! ook zeer sterk tot bijna winnend. Dit had mijn tegenstander ook gezien maar verworpen wegens 12.f3. Deze is het meest voor de hand liggend maar verliezend na 12...Pd6 13.Df2 Tf8! 14.Pe2 Kg8 15.0–0 Lh3!! 16.gxh3 Txf3 17.Dxf3 Pxf3+ 18.Txf3 Dh4 19.Lb2 Pe4. Betere kansen bood misschien 12.g3 maar dat ziet er ook niet sterk uit na 12…Pg6

12.De3 Pf5 Zwart laat opnieuw het winnende 12…Lg4 na.

13.De2 En hier bood ik remise aan dat zwart aannam. Het leek me onwaarschijnlijk dat zwart iets anders ging doen dan Pd4 (hij had al heel veel tijd verbruikt),dan zou na De3 3x dezelfde stelling zijn ontstaan. Een heel belangrijk en onwaarschijnlijk half punt, zeker ook gelet op de uitslag van de wedstrijd: 4½-3½ winst!

□

december 2015 [ 29 ]

varia Landje veroveren: Texel - Den Helder 1-0 Henk

Alberts

Noorderhaaks, ook wel Razende Bol genoemd, is een

onbewoond eilandje tussen Texel en Den Helder.

Het eiland (het deel dat boven water uitsteekt) is

ongeveer 4 vierkante kilometer.

De hoogte van Noorderhaaks schommelt tussen 1,3

en 1,6 m boven NAP en daarmee is Noorderhaaks een

hoogwatervluchtplaats voor zeevogels en zeehonden.

De verstoring door menselijke activiteiten is meestal

beperkt, behalve tijdens militaire oefeningen.

Noorderhaaks wordt namelijk ook gebruikt als

oefenterrein voor de marine en de luchtmacht.

Daarnaast wordt Noorderhaaks bezocht door

dagrecreanten.

In het verleden zijn er ook andere zandplaten van

dit type geweest, zoals de zandplaat Onrust die aan

het eind van de negentiende-eeuw aan Texel is vast-

gegroeid. Het is echter maar de vraag of dit ook met

Noorderhaaks zal gebeuren.

In het verleden was Noorderhaaks niet meer dan een

zandplaat waarvan soms een kleine blonde kruin

boven de vloedlijn uitstak. Volkomen oninteressant en

slechts voor de scheepsvaart één van de vele ‘klippen’

die men moest zien te omzeilen. Totdat op een goede

dag begin deze eeuw een deel van Noorderhaaks

boven water bleef en dat stuk ook steeds groter werd,

tot nu ongeveer 4 vierkante kilometer.

Toen werd de zandplaat wel belangrijk. Toen werd de

zandplaat geld waard, want opgeteld bij het aantal

kilometers dat een gemeente groot was, een stukje

grond dat wel een extra potje geld opleverde vanuit

de rijksoverheid. En de strijd begon, tussen Texel en

Den Helder, die beide Noorderhaaks claimde. Texel

vond dat het zo dicht op hun kust lag dat het

onbetwistbaar was dat het bij Texel hoorde. Den Helder had echter het sterke argument dat het

grootste deel van de zandplaat (toen nog veelal onder water) voor haar kust lag.

Wat te doen in een tijd dat het toch echt ‘not done’ was om buren met kanonskogels om de oren te

schieten om voor eens en altijd uit te vechten wie zich eigenaar van Noorderhaaks mocht noemen.

Gelukkig had men in die tijd twee burgemeesters die beiden ook wel verdienstelijk schaakten.

En daarom werd er een – unieke - schaakpartij tussen de beide burgemeesters opgezet met als

inzet het eilandje Noorderloos. Helaas voor Den Helder was de burgemeester van Texel een net iets

betere schaker en zo werd Texel de trotse eigenaar van de zandplaat. Sinds 2003 maakt

Noorderhaaks bestuurlijk onderdeel uit van de gemeente Texel.

□

dinsdag 29 december:

oliebollentoernooi !

[ 30 ] De Promoot

verslag Promotie 2 - WSC 2 Sipke

de Swart Dinsdagavond 15 december speelde Promotie 2 de thuiswedstrijd tegen WSC 2. Het team van WSC 2 is voor ons een bekende tegenstander; in 2013 verloren we deze wedstrijd (ook thuis) met het kleinst mogelijke verschil, maar in 2014 namen we in de eerste ronde (uit in Naaldwijk) heerlijk revanche met een forse overwinning. Qua rating ontlopen beide teams elkaar niet veel. Kortom, het zou alle kanten op kunnen in deze wedstrijd. Vooraf had ik onze ‘vaste’ opstelling door elkaar gegooid om het niet al te voorspelbaar te maken. In de wedstrijd maakte het uiteindelijk niet veel uit, want ook WSC had de zaak door elkaar gehusseld.

Jan Blankespoor trof op bord 1 de sterkste speler van WSC 2 en kreeg het direct zwaar te verduren. De verwikkelingen kostten Jan veel tijd. Een niet-gespeelde tussenzet zou nog een pion terug hebben gewonnen, maar in de partij ontstond er een eindspel met 2 pionnen minder voor onze Promotiaan en dat was teveel, helaas.

Ondertussen, helemaal aan de andere kant, had Manuel Nepveu een Wolga-gambiet tegen zich gekregen en volgens mij vindt hij dat normaal gesproken toch wel goed te doen voor wit. Hij gelooft niet zo in de zwarte compensatie, zeg maar. Maar meer dan remise kon hij er niet van maken. Als ik ook nog vermeld dat dit de eerste partij was die klaar was, kan er makkelijk een beeld ontstaan dat er (weer) wat geschoven is, daar op bord 8, maar het was inmiddels al 23 uur! Dat zegt ook veel over deze teamwedstrijd, er werd gestreden en geknokt voor iedere millimeter.

We kwamen zelfs 2 punten achter doordat ik zelf op bord 3 verloor van een tegenstander waar ik een goede score tegen heb. Helaas ging het in deze pot eigenlijk al vanaf de opening niet zo denderend en worstelde ik voortdurend met minder ruimte. Vooral de tijdsdruk speelde hier een grote rol en daar maakte de opponent handig gebruik van door te compliceren. Uiteindelijk werd ik slachtoffer van het bekende verschrikkelijke aanvalsduo Dame en Paard. Bij een tochtige koningsstelling was het snel einde oefening.

Joost Mostert op bord 4 kwam goed te staan, maar zijn tegenstander kreeg gevaarlijke tegenkansen. Toen de rook was opgetrokken, stond Joost een pion achter, maar leek nog wel kansen te hebben tegen de vijandelijke koning. Joost was de verstandigste of had een visionaire blik op de eindstand van deze teamwedstrijd; hoe het ook zij, in ieder geval bood hij heel slim op dat moment remise aan. De tegenstander nam het aan, onderwijl mompelend dat ‘hij toch geen tijd meer had om de winst te zoeken’.

Maar nu wordt het toch wel tijd om onze Helden te gaan noemen. Sebastiaan de Jong, met zwart op bord 5, speelde een Siciliaan met tegengestelde rokades. Tegen houwdegen Frans Vreugdenhil garantie voor hard-tegen-hard. In de snelschaakfase won Sebastiaan materiaal en bleef ook daarna sterke zetten doen.

Nico Peerdeman (wit op bord 6) kreeg een soort Moderne verdediging te bestrijden. Naderhand meldde hij dat hij op een gegeven moment erg slecht stond. Toen ik ging kijken (en toen was het dus al ver na 23 uur) was er een dynamische strijd aan de gang met aan beide kanten woest manoeuvrerende torens, vrijpion hier en daar, matdreigingen, complete chaos (voor mij althans). Uiteindelijk was Nico de handigste en won.

Wong Tsai hoort ook duidelijk bij deze Helden. Hij kwam weliswaar ietsjes te laat binnen, maar ging onverstoorbaar aan de slag. Ook hier was het allemaal niet zo duidelijk c.q. rechtlijnig. Maar in tijdnoodfase bleek Wong de betere schaker en won! Tussenstand nu dus 4-3 met alleen Han Baas op bord 2 nog bezig.

Han had de hele partij al meer ruimte en had al een remiseaanbod (ergens rond 22 uur) afgeslagen. Toen iedereen zich rond zijn bord verzamelde, had hij een toren tegen twee verbonden vrijpionnen materiaalvoorsprong. Maar deze boertjes waren nog niet zo ver opgerukt en Han had zelf ook zo’n ding die naar de overkant wilde. Ik denk, nee, weet eigenlijk wel zeker dat Han gewonnen stond. Maar hij gaf remise. Mooie uitdrukking, “remise geven”. In dit geval echt waar en de tegenstander kon niet anders dan aannemen. Eindstand van de wedstrijd werd hiermee 4½ – 3½ en opnieuw wonnen we met het kleinste verschil! De vorige teamwedstrijd tegen DD 3 was namelijk ook al zo’n nagelbijter en ook die wonnen we. Promotie 2 staat hiermee nu stevig op de 3e plaats in de Promotieklasse HSB.

□

december 2015 [ 31 ]

film James Bond: niet zo’n beste schaker?! Henk

Alberts In de vorige Promoot schreef ik over 2 films met schaken daarin:

[1] de schaakfilm "Pawn Sacrifice", over het leven van Bobby Fischer met als hoogtepunt

- natuurlijk - de match om het wereldkampioenschap in Reykjavik tegen de Rus Boris Spassky;

vanaf 3 december in de bioscoop.

[2] de nieuwe James Bond film "SPECTRE", met daarin een duidelijk schaakfragment; vanaf eind

oktober.

Bij de première van de film "SPECTRE" werd bijgaande foto verspreid. En er was zelfs een krant die

bij deze foto de tekst plaatste: “James Bond, ook op het schaakbord een geduchte tegenstander.”

Maar voor wie goed kijkt: onze vriend Bond staat hartstikke mat!

□

Vier dames na 13 zetten! Hoe vaak ziet U 4 dames tegelijk op het bord? En helemaal: op de 12e zet??

Het gebeurde dinsdag 1 december in de partij Mostert-Maliepaard, waar inderdaad al vanaf de 12e/13e zet 4 dames op het bord stonden. In het diagram de stelling na de 15e zet van wit, die als volgt bereikt was: 1. d4 d5 2. c4 c6 3. Pc3 e6 4. Pf3 Pf6 5. e3 Pbd7 6. Ld3 dxc4 7. Lxc4 Dc7 8. e4 b5 9. Le2 b4 10. e5 bxc3 11. exf6 cxb2 12. fxg7 bxa1D 13. gxh8D Da5+ 14. Pd2 Dd5 15. O-O

Helaas speelde zwart hier 15. ..., c5?, waarna het via 16. Lf3 vrij snel uit was... Had anders nog een leuke partij kunnen worden, met die extra dames zijn er zo veel mogelijkheden (tenminste als ze niet snel worden

afgeruild).

[ 32 ] De Promoot

toernooi Tata 2016 Rob

de Vries

Promotie/Botwinnik-deelnemers aan Tata 2016:

tienkampen dagvierkampen

22 t/m 31 januari 18 t/m 20 januari

groep speler groep speler

top of 1

IM Arthur Pijpers (B) FM Robby Kevlishvili

3 Jan Willem Duijzer

5

Ronald de Vries (E) Henk de Vreede (B)

3

Harrie Boerkamp Joop Huijzer

Rens Minnema Henk Noordhoek

7

Chris Schoon Martin van Staden

4 Jaap van den Berg

Joris Geene (E) John Tan

weekendvierkampen

15 t/m 17 januari

groep speler

5 Bob Ameling

Dirk Brinkman

5 Max Kanbier

7 Peter den Blaauwen (E)

6 Ed Eveleens

Frans Martens Rein Thierry (E)

(E) = ex-lid Promotie (B) = Botwinnik 7

Otto Boot (B) Rob de Vries

En hierbij Promotie's superhandige speelschema-overzicht:

januari 2016

vr 15

za 16

zo 17

ma 18

di 19

wo 20

do 21

vr 22

za 23

zo 24

ma 25

di 26

wo 27

do 28

vr 29

za 30

zo 31

Masters (A-groep): 1 2 3 4

5 A 6 7 8 9

10 U 11 12 13

Challengers (B-groep): 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

Amateurs:

weekend- vierkampen

dag- vierkampen tienkampen

1 2 3 1 2 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9

A = Amsterdam U = Utrecht

december 2015 [ 33 ]

Oplossingen problemen (blz. 9)

Stelling 1 Bromberger - Haba, Oostenrijk 2015

1. ... Txa3! (dreigt 2. … Ta1#), 2. Lxa3 Tb8 (dreigt 2. … Tb1#), 3. Lb4 Ta8, 4. The1 (bij gebrek aan beter) Ta1#

Stelling 2 Basencyan - Ofitserian, Moskou 2015 1. ... Tc1+!, 2. Txc1 Ld3+ 0-1 (3. Tc2 Dd4 en mat)

Stelling 3 Jones - Berry, PokerStars Masters 2015 1. Df8+! Dxf8, 2. h7+ Kxh7, 3. Pxf8+ 1-0 (4. Pxd7)

Stelling 4 Mista - Spoelman, Bundesliga 2015

1. Lh6 Tg8, 2. Tb8 Dxb8 (2. ... Txg3, 3. Txe8+ Lf8, 4. Txf8+ Tg8, 5. Txg8+ Kxg8, 6. Td8#) (3. … Tg, 4. Txe7 1-0), 3. Lg7+ Txg7, 4. Dxb8+ Tg8, 5. Dc7 en wint

Stelling 5 Tartakower - Euwe, Venetië 1948

1. ... Pc4+!, 2. bxc4 Txa4+, 3. Kxa4 Da2+, 4. Kb4 Db2+ 0-1 (5. Ka5 Da3#, of 5. Kc5 Dxf2+ met damewinst)

Stelling 6

1. … f4, 2. Kd5 h4, 3. Kxe4 f3, 4. gxf3 h3 0-1 (2. exf4 h4 3. gxh4 g3 4. fxg3 e3 0-1)

Stelling 7

1. Dd8+ Dg8 (1. … Kh7, 2. Dxc8 1-0), 2. Lf8 Le6 (2. … Kh7 3. Dxc8 1-0), 3. Df6+ Kh7, 4. Dxh6#

Stelling 8

1. … e3!, 2. Lxe3 (of Dxe3) cxd4 0-1 (stukwinst)

Kort maar krachtig (blz. 1)

[ 1 ] 1. Tg5! Dxf6 (1. ... Dxg5, 2. Pxf7#), 2. Dd4 Tg6, 3. Txg6 1-0 (2. ... Dxd4, 3. Pxf7#) (2. ... Txg5, 3. Dxf6+ Tg7, 4. Pf5 Tg8, 5. Pxg7 Txg7)

[ 2 ] 1. Ld3! Te8 (1. ... Pxd3, 2. Txa8+ Kh7, 2. Kxd3) (1. ... Txa1, 2. Tc8#), 2. Txe5 1-0 (1. … Txe5, 2. Ta8+ en snel mat)

[ 3 ] 1. Lb5! 1-0 (1. ... Dxb5, 2. Pxc7+)

Voor de kerstdagen (blz. 13)

① b4, b7 en e2 (steeds vanwege onmogelijk dubbelschaak)

② wit: Ke1, Tc2, Th1 zwart: Ka1 (a) Kd2#, (b) Ke2#, (c) Kf2#, (d) 0-0#

③ 1. h4 d5, 2. h5 Pd7, 3. h6 Pdf6, 4. hxg7 Kd7, 5. Th6 Pe8, 6. gxf8P#

④ toevoegen: veld e9

1. Pe9 Kxe9 (enige zet), 2. Dc7#

⑤ wit: Kf3 zwart: Kh1

1. Kxf2#

⑥ 1. e4 e5, 2. Dh5 Pc6, 3. g4 d6, 4. g5 Kd7, 5. L3+ f5, 6. gxf6#

A

[ 34 ] De Promoot

Agenda t/m maart 2016

december 2015

di 22 dec [15] periode 2 - ronde 3

di 29 dec oliebollentoernooi

januari 2016

di 5 jan [16] periode 2 - ronde 4 Promotie 4 Promotie 6

- SHTV 2 - DSC 6

za 9 jan LSG 3 - Promotie 1

di 12 jan [17] periode 2 - ronde 5 + invitatie-zeskamp [2]

Promotie 7 - Paris 1

do 14 jan Novelty Destroyers 1 - Promotie 3

di 19 jan [18] periode 2 - ronde 6 Rijswijk 4 - Promotie 5

di 26 jan [19] periode 2 - ronde 7

februari 2016

di 2 feb [20] periode 2 - ronde 8

ma 8 feb Bobby F./Wassenaar 2 - Promotie 7

di 9 feb [21] periode 2 - ronde 9 Promotie 2

DD 4 - Botwinnik 1 - Promotie 4

do 11 feb DD 6 - Promotie 6

za 13 feb Promotie 1 - WSC 1

di 16 feb [22] periode 2 - ronde 10 + invitatie-zeskamp [3]

di 23 feb [23] periode 2 - ronde 11

maart 2016

di 1 mrt [24] periode 2 - ronde 12 Promotie 3 Promotie 5 Promotie 7

- DSC 5 - Lierse 1 - DSC 11

di 8 mrt Ledenvergadering

vr 11 mrt Scheve Toren 1 - Promotie 2

di 15 mrt [25] periode 3 - ronde 1 Promotie 4

Rijswijk 5 - Pomar 1 - Promotie 7

za 19 mrt Caissa 5 - Promotie 1

di 22 mrt [26] periode 3 - ronde 2 + invitatie-zeskamp [4]

Promotie 6 - Rijswijk 3

di 29 mrt [27] periode 3 - ronde 3