3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser...

42
3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ NIEUWE BUSINESS MET 3D METAAL PRINTEN

Transcript of 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser...

Page 1: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

3DPRINTEUTFFPROJECT3DMETALPRINTING BIZZ

NIEUWEBUSINESSMET3DMETAALPRINTEN

Page 2: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Deelnemende bedrijven:• Thales• Aebi-Smidt• PMBearings• Protyp• Herwi• 3Dealise

• SaxionFabLabEnschede• Landre – Pontus- terHoek

Lectoraten:• IndustrialDesign• Mechatronica• Lichtgewicht Construeren

Opleidingen:• Wb,IPO,TN,TI,BK,MIM• UTWb• Totaal 29studenten

Page 3: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Kennis ontwikkelingvan3Dmetaalprinteninderegio Oostdoorkennis opte bouwenenmiddelstoegepast onderzoek dekennis eninzichten te vergrotenendeze kennis te verankerenbij dedeelnemende bedrijvenmiddels bedrijfscases

01 | Doelstelling

Page 4: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

ConceptLaserMlabCusingPoederbedprinterSelective LaserMelting /LaserCusing

• 100W– FiberLaser

• Roestvrijstaal316L/CL20ES

• VasteCLSS316Lparameters

• Werkvoorbereidingsoftware• Marcam Autofab• Netfab Ultimate

01 | ToegepastOnderzoek

Page 5: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

01 | Somsgaathetnietgoed

Page 6: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

01 | Somsnogslechter…

Page 7: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

01 |Meestalgewoongoed

Page 8: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

• Selectietool• Welkeproducten/onderdelenaanpakken

• Ontwerprichtlijnen• Productierichtlijnen• Bedrijvenhebbenhele(her)ontwerp– productieproces

doorlopen• Verrassendeuitkomsten

• Inzichtinkostenßà toegevoegdewaarde• Eersteaanzetimplementatie

• Directcontactmetpotentielemedewerkers• Inputvooronderwijs

01 | Resultaten

Page 9: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

ThalesNietalleenuitwisselingvantechnischeervaringen,maarookconcreteresultaten!

ProtypDeontdekkingstochtommetSaxiononderzoekersenstudentenhetontwerp- enproductieprocestedoorlopengeeftuniekeinzichtenenresultaten.

01 | Quotesvanbedrijven

Page 10: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

3DMetaalprinten(SelectiveLaserMelting)

Vantoegevoegdewaardenaarbusinesscase

Ing.L.R.S.(Lenn)HoekvanDijkeLectoraatIndustrialDesign– SaxionUniversityofAppliedSciences

Ing.L.R.S.Hoek vanDijkeIr.E.J.GoedvolkIng.E.A.Goselink

Page 11: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.1|Selectiemethodevoor3DprinttoepassingenindeindustrieHoewehetpotentieelvan3D(metaal)printenkunnenbenutteninbestaandeentoekomstigeproducten.

Page 12: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.1.4 |Toegevoegdewaarde

Arup,2015

1. Complexiteit

2. Geenproductgebondentooling

3. Massareductie

4. Uniekeproductenenvariatiesmogelijk

5. Functie-integratie

Page 13: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.1.6 |Trendssamenleving&industrie

• Meerwaarde,goedkoper,sneller,beter…

• Verlagenenergieverbruikengrondstofgebruik

• Maatwerkinmassa/personalisatievanproducten

• Functie-integratieàminderonderdelenàminderonderhoudenminderfalen

Page 14: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.1.7 |VoorbeeldSterktes• Functie-integratie• Complexiteitin

vormgeving

Trend• Maatwerkinmassa• Energiebesparing

IdeerichtingEnergiezuinigekoelinginproduct:heatpipes

Page 15: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.2|BusinesscasesKostendrijversSelective LaserMelting

Invloedkostendrijvers3Dmetaalprinten&vergelijking3Dmetaalprintt.o.v.CNCFrezen

Page 16: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.2.5 |Conclusiesgevoeligheidsanalyse

Indiendraaiuren/bezetting >kostprijs

Yield factorheefteengroteinvloedkostprijs

Prijsmachineheefteenrelatieflageinvloedopkostprijs

Page 17: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.2.8 |Hergebruikpoeder

• Verliesperprint± 5%vantotaal

• ± 10%bezettingsgraad

• ± 85%oudpoederovernaelkebuild job

• Na50Xhergebruik,maar0,03%oudpoederinbouwkamer

%poederovernabuildjob

%origineel poederinbuildchamber na50Xprinten

94% 4,533073%

93% 2,655507%

92% 1,546648%

91% 0,895508%

90% 0,515378%

85% 0,029576%

80% 0,001427%

75% 0,000057%Tabel1:Statistischebenaderinghergebruikmetaalpoeder

Berekening:(100%– (%verlies+%

bezettingsgraad))^aantalkeerhergebruik

0,85^50=±0,03%

Page 18: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.3|Inzichtmilieuimpact3DmetaalprintenHoegroenis3Dmetaalprinteneigenlijk?

Inzichtinmilieuimpact3Dmetaalprintenoverdegehelelevenscyclus

Page 19: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Vragen?

Bron:http://www.deondernemer.nl/nieuwsbericht/81435/bedrijven-in-deventer-gaan-kennismaken-met-3d-metaalprinter

Bron:http://www.mundo-3d.nl/metaalprinten/3d_metaal_printen/

“DempendewerkingopCO2uitstoot”

“Geenmateriaalverliesmeer!”

Page 20: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.3.6 | Energiekostenvsenergieverbruik

• Energiekostenzijnkleindeel (<5%)vandetotaleproductkosten

• Hetprintenzelfkostveelenergie,• maarenergiekostnietzoveel…

• ‘Energieisgoedkoop’…nogwel

• Maar..energie-efficiëntontwerpmogelijk!

Page 21: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1.3.6 | 3Dprintenvaneenimpeller

• OnderdeelineenCVwaterpomp

• Theoretisch2,5%hogerrendement

• Analyseenergieverbruik

Energieverbruiktotalelevenscyclus

Page 22: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

DesignforMetalAdditiveManufacturing

Designandproductionguidelines

Ir.W.W.WeijermarsIng.L.R.S.Hoek vanDijkeIr.E.J.GoedvolkIng.E.A.GoselinkY.G.Boevink

Page 23: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Terinformatie

• Handvatvoorontdekkers vanSLM,maarookalsnaslagwerkvoorervarenontwerpersvanSLM

• Denkwijze:‘Omdenken’

• RVS316L• 20– 45μm

https://caeai.com/blog/what-topology-optimization-and-why-use-it

Page 24: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Terinformatie

• Oriëntatieenpositionering

Page 25: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Ontwerpà Eindproduct

WerkvoorbereidingOntwerp NabewerkingProductie

Oriëntatie,support

structuren&slicing

OntwerpvoorAM

(Lichtgewichtstructuren,FEA/CFD

topologischeoptimalisatie)

Warmte-behandelen,

draaien,boren,frezen,stralen&polijsten

Vaninladenbestandinprintertotverwijderenproductuitmachine

Ontwerprichtlijnen Productierichtlijnen

Page 26: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1 |Productierichtlijnen

• Productierichtlijnenleidend voorontwerpen

• Werkvoorbereiding• Productie• Machinegereedmaken• Objectprinten

1. Foutenanalyse&Reparatie

2. Positionering&Oriëntatie

3. SupportGeneratie

4. Slicen&Exporteren

Page 27: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1 |Productierichtlijnen

Page 28: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1 |Productierichtlijnen

Aandachtspunten• Doorzakking• Opkrullen• Support• Spanning

Page 29: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1a |Warmteafvoerensupports• Probleem:Spanningdoor

warmte-inbreng

• Grootoppervlakà Veelwarmte

• Supportsvoerenwarmteafàmeersupport

• Hollesupport- massievesupport

Page 30: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1b |Overhangzondersupport

• Probleem:Overhangenddeelzondersupport

• Schuinehoek(θ)tot25°

• Dunne‘lamellen’vsschuin+gewicht

25°

Page 31: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1c |Printenopbestaandobject

• Probleem:Positioneringenfixatiebestaandobject

• Extraopnameplaat

• Contactcorrosienaafspoelenmetwater

Page 32: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2 |Ontwerprichtlijnen

• Terondersteuningvanhetontwerpproces

• Opgesteldaandehandvanproductierichtlijnen

• Nietalleenrichtlijnen,maarookuitleg

Page 33: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2a |Gaten

• Maatvastegatenà Verticaal

• Horizontaalà 1– 8mmzelf-ondersteunend

1: 0,5mmhorizontaal2: 1mmhorizontaal 3: 1mmverticaal

Page 34: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2a |Gaten

• Gatengroterdan8mmàSupportofzelfdragend

• Nabewerkenvoormaatvastheid

Page 35: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2b |Detailsenwanddikte• Minimalewanddikte200µm

• Minimalegrootteuitsparingen200µm

Page 36: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2c |Materiaalbesparendetechnieken

• SLM– Productievanorganischevormenmogelijk

• AlleenmateriaaltoevoegenwaarhetnodigisLetop!Softwarepakkettenhoudengeen

rekeningmetprintbaarheid

http://www.metal-am.com/wp-content/uploads/sites/4/2016/06/Metal-AM-Spring-2016-Vol-2-No-1-dp.pdf

Page 37: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2c |Materiaalbesparendetechnieken

• SLM– Productievanorganischevormenmogelijk

• AlleenmateriaaltoevoegenwaarhetnodigisLetop!Softwarepakkettenhoudengeen

rekeningmetprintbaarheid

http://www.metal-am.com/wp-content/uploads/sites/4/2016/06/Metal-AM-Spring-2016-Vol-2-No-1-dp.pdf

Page 38: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2c |Materiaalbesparendetechnieken

• Lichtgewichtstructuren• ‘Rooster’structuur• ZelfdesterkteàMindergewicht

• Strut diameteràminimaal200μm• Cell-size (2-3mmzelf-ondersteunend)

Page 39: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

2c |Materiaalbesparendetechnieken

Hogetemperatuur-sprongvangesmoltenmateriaal>Krimpspanning

Page 40: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

1. Productierichtlijnen

2. Ontwerprichtlijnen

3. Nabewerkingen

Inhoud

Page 41: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

3 |Nabewerkingen• Warmtebehandelingen• 450°C,tijdafhankelijkvandikte

• Verwijderensupport• Toegankelijkheid:Kanalen&holleproducten

• Holleobjecten&verwijderenmetaalpoeder• Uitgangpoeder

• Draadtappen,stralen,schuren&polijsten

Page 42: 3DPRINTEU TFF PROJECT 3D METAL PRINTING BIZZ...2017/10/03  · 3D Metaal printen (Selective Laser Melting) Van toegevoegde waarde naar businesscase Ing. L.R.S. (Lenn) Hoek van Dijke

Onderzoeksresultaten?Neemcontactopmet

[email protected] 0880196550

ProjectleiderRené[email protected] 0880196096