LEVENSLOOP-PSYCHOLOGIEIlse Mariën – CVO-SSH

De kleuter

• de kleuter

Kleuter – motorische ontwikkeling lichamelijke ontwikkeling

• Groei vertraagt • Kwalitatieve verandering• Fijne motoriek• Handvoorkeur• voorbeeld motorische ontwikkeling, en nog eentje

Kleuter - tekenontwikkeling• Combinatie sterkere fijne motoriek en ontwikkeling op

cognitief; emotioneel en perceptueel vlak• ontwikkeling tekeningen kleuters• Benoemen achteraf: toevallig realisme• Mislukt realisme: plan tov realiteit,kopvoeter• Verstandelijk realisme

• Gebrek aan stabiliteit• Object steeds hetzelfde weergeven

• Later: visueel realisme

Kleuter – perceptuele ontwikkeling• Meer details• Toont zich in interesse voor puzzels, gedetailleerde

tekeningen

Kleuter – cognitieve ontwikkeling

• Veel van wat we bij de peuter gezien hebben loopt nog verder in deze fase

• Fantasie• Belang van sprookjes, doen alsof-spel

• Geen logische denkhandelingen of operaties• (cfr denkfouten peuters)

• Geheugen• Versjes en liedjes• Oefenen in spel: memory• Geen gerichte strategieën om terug te vinden

Kleuter – cognitieve ontwikkeling• Egocentrisme → sociocentrisme

• Wereld wordt minder magisch• Ontwikkeling van besef v functionaliteit en identiteit

• Tijdsbesef:• cfr structuurkaartjes in de klas

Kleuter – taal ontwikkeling• Bedmonologen (egocentrisch taalgebruik)• Nu grootste opbouw taal :differentiatiefase

• Woordenschat (ong 10 woorden per dag)

• Fonologie = auditieve aspect

• Morfologie = verbuiging

• Semantiek = betekenisleer

• Syntaxis = zinsbouw

• Pragmatiek = sociale aspect van taal: effectief communiceren met anderen

• This is a wug

•These are two ……

Kleuter- taalontwikkeling• Belang van taal en link met socio-economische klasse

• Aarzelend spreken • Emoties• Taal volgt denken niet

• Zelfbeschrijvingen

Kleuter – sociaal-emotionele ontwikkeling

• Opbouw nieuwe hechtingsrelaties• Belang van opvoedingsstijl ouders

• Leeftijdsgenoten• Vriendschappen vooral samen doen• Verschillende rollen

Kleuter – seksuele ontwikkleling• Nood aan lichamelijk contact• Eindeloos vragen over zwangerschap en geboorte• Oedipale of fallische fase

• Bij de jongen:castratie-angst• Bij het meisje: penisnijd

Kleuter - persoonlijkheidsontwikkeling• Positief, inwilligend• Taakbewustzijn vs taakbereidheid• Bestendigd ik-gevoel • Zelfkennis• Erikson: Initiatief en schuld

• Heinz Dilemma van L. Kohlberg

Ergens in Duitsland woont een vrouw die bijna gaat sterven aan kanker. Er is maar 1 medicijn dat gebruikt kan worden om de ziekte te genezen. Een arts in hetzelfde dorp als waar de vrouw woont heeft deze drug ontdekt, maar rekent 10 maal de prijs die het eigenlijk zou moeten kosten. De man van de zieke vrouw, Heinz, kan dit bedrag niet opbrengen - hij heeft maar de helft. De arts weigert het medicijn voor de helft van de hand te doen. Heinz is natuurlijk radeloos en besluit 's nachts in te breken in het huis van de arts om het medicijn te stelen.

Mag Heinz dit doen? Waarom niet, wel?

Kleuter – morele ontwikkeling• Volgens Kohlberg

• Preconventionele niveau• Strafvermijding• Goed = prettig

• Conventionele niveau• Directe omgeving• Grotere sociale systemen

• Postconventionele niveau• Abstracte morele principes• Eigen verantwoordelijkheid

Kleuter – morele ontwikkeling• Kleutergeweten

• Onderscheid daad – bedoeling• Resultaat

• Kritiek• Geen rechtlijnige opbouw• Verschil jongens en meisjes

• Morele ontwikkeling meisjes:• Individuele overleving• Goedheid als zelfopoffering• Moraal van geweldloosheid

Kleuter – morele ontwikkeling• Volgens Freud• Es, ich, uber-ich

Kleuter –schoolse ontwikkeling• kleuterschool• Spelenderwijs leren• Ervaringsgericht onderwijs

• Ervaringsgerichtheid• Praktijkprincipes

• Vrij kleuterinitiatief• Milieuverrijking• Ervaringsgerichte dialoog

• Zorgbreedte en zorgverbreding

Kleuter – spelontwikkeling• kenmerken

• Keuzevrijheid• Plezier• Twee werelden• Grens spel-werk

Kleuters - spelontwikkeling• Spelontwikkeling

• Beweging• Doen alsof • Constructiespel• Regelspel• Samen spelen

• Parallel spel• Associatief• Coöperatief