financiering

60 3-2005 > zorg & financiering

Herman Bellers, directeur van het Waarborg-fonds voor de Zorgsector (WfZ), zegt te ver-wachten dat het belang van het WfZ in dekomende jaren zal toenemen als voortgegaanwordt op de weg naar meer marktwerking.

Bellers zei dit op een bijeenkomst ter gelegen-heid van het vijfjarig bestaan de het WfZ. Meermarktwerking betekent immers dat de dyna-miek en de bedrijfsrisico’s voor zorginstellingenzullen toenemen. Dit stelt eisen aan de sturingen beheersing van de organisatie en aan deomvang van de financiële reserves. Meer risicoleidt ertoe dat financiers hogere rente in reke-ning brengen en hogere vermogenseisen zullenstellen. In ‘echte’ markten zijn vermogenseisenvan 25 à 40 procent gebruikelijk. Om dergelijkepercentages in de zorgsector te kunnen realise-ren, zouden miljarden euro’s extra moeten wor-den uitgetrokken. Dat geld is er gewoonwegniet. Niet bij de overheid en niet bij de zorgin-stellingen. De introductie van marktwerking kan daardoorproblemen geven. Bellers: ‘Deelname aan hetWfZ biedt zorginstellingen het beste uitzicht opcontinuïteit van geldleningen tegen de allerlaag-ste kosten, vooral in turbulente tijden. Het WfZis daarom te zien als “smeerolie voor de stelsel-wijziging”. Brede deelname aan het WfZ helptvoorkomen dat vernieuwingen stranden opfinanciële eisen waaraan de sector de komendejaren nog niet zal kunnen voldoen’.

Gevolgen van stelselwijzigingen

Bellers benadrukt tevens dat ook het WfZ degevolgen zal merken van de stelselwijzigingen:‘Procedures en werkwijzen zullen moeten wor-den aangepast aan de veranderingen in de zorg-sectoren. Bovendien geldt dat als de risico’s inde zorgsector toenemen, dit ook zal neerslaanbinnen het WfZ. De beoordelingscriteria van hetWfZ, waaronder de vermogeneisen, zullen de

komende jaren dan ook onvermijdelijk moetenworden aangescherpt’.

Informatiebron

Een andere rol van het WfZ is die van informa-tiebron. Door de voortdurende contacten metdeelnemers en de periodieke beoordelingenheeft het WfZ veel inzicht in, en informatie overde financiële ontwikkelingen in zorginstellin-gen. Jaarlijks publiceert het WfZ daar ook over.‘Dat is niet alleen nuttig voor zorginstellingen,om zichzelf te kunnen vergelijken met collega’s.Het is ook voor beleidsmakers belangrijk omsnelle “feedback” te hebben over de gevolgenvan het gevoerde beleid. Dit belang zal in detransitiefase naar meer marktwerking toene-men’, aldus Bellers.

Leningen

Bij de start van het WfZ in november 1999 wer-den de eerste leningen geborgd. Het ging hierbijom bedragen van vijf en zeven miljoen guldenvan respectievelijk ‘Het Zonnehuis’ en ‘OnsTweede Thuis’. De omvang van de uitstaandegaranties op langlopende leningen is in de afge-lopen vijf jaar gegroeid tot ruim vier miljardeuro. Met ingang van 2002 verstrekt het WfZook garanties op kasgeldleningen. De omvanghiervan fluctueert door het jaar heen, als gevolgvan het kortlopende karakter.

Rentevoordeel

Zorginstellingen krijgen op grond van de Wettarieven gezondheidszorg (WTG) een normatie-ve vergoeding van de rentekosten op leningenvoor goedgekeurde investeringen in het budget.Deze vergoeding wordt per lening vastgesteld.Wordt een lening tegen een hogere rente afge-sloten dan de norm, dan heeft de instellingfinancieel verlies; is de rente lager dan de norm

323 belang waarborgfonds zal toenemen

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 60

algemeen

61zorg & financiering > 3-2005

dan heeft de instelling een financieel voordeel.Leningen onder WfZ-garantie zijn voor de finan-cier risicoloos. Ook is de zogenaamde ‘solvabi-liteitseis’ van De Nederlandsche Bank niet vantoepassing. Als gevolg hiervan is de rente opdoor het WfZ geborgde leningen het laagst enhet voordeel voor de instelling dus maximaal.Het verschil tussen de werkelijke rentekosten ende normatieve vergoeding varieert met de ont-wikkelingen op de financiële markten. Het bru-tovoordeel schommelde in de afgelopen jarengemiddeld tussen 0,70 en 0,75 procent. In gelduitgedrukt leverde dit de deelnemers aan hetWfZ aanzienlijke voordelen op. Het totale bruto-

voordeel is inmiddels opgelopen tot ongeveer 25miljoen euro.

Deelname

Gelet op de te behalen rentevoordelen is het nietverbazingwekkend dat een groeien aantal zorg-instellingen de weg naar het WfZ heeft weten tevinden. Thans zijn ruim duizend zorginstellin-gen aangesloten, verenigd in zo’n 270 rechts-personen. De deelnamegraad loopt uiteen perinstellingscategorie. Een overzicht van aantallendeelnemers en deelnamepercentage is weerge-geven in onderstaande tabel.

Deelname per instellingscategorieCategorie Aantal Deelname in % Ziekenhuis (algemeen en categoraal) 70 68,6 Revalidatie 12 52,2 Radiotherapie 6 100,0 Verpleeghuis 160 47,9 Psychiatrie 51 45,1 Gehandicapten 91 54,8 GVT/KDV/DVO* 318 29,9 Verzorgingshuis 338 41,4 * GVT = gezinsvervangend tehuis; KDV = kinderdagverblijf; DVO = dagverblijf voor ouderen

Bron: WfZ bulletin, februari 2005<

In academische ziekenhuizen in Nederland heb-ben vele tientallen hartpatiënten een onvoorzie-ne operatie ondergaan vanwege ernstige tech-nische mankementen aan hun ‘defibrillator’.De rekening hiervoor gaat naar de zorgverze-keraars.

Door een mechanische fout in de hartapparaat-jes van Medtronic (type Marquis) loopt de batte-rij te snel leeg. Fabrikant Medtronic erkent deproductaansprakelijkheid, maar stelt in deTelegraaf dat de ziektekostenverzekeraars de ope-ratie betalen.Volgens Zorgverzekeraars Nederland (ZN) hoe-

ven zorgverzekeraars echter niet op te draaienvoor de kosten van deze herstelingrepen. Er issprake van een wanprestatie, geleverd door eenziekenhuis. De ziekenhuizen kunnen deze wan-prestatie niet ten laste van een derde partij bren-gen. Een gunstige bijkomstigheid voor zorg-verzekeraars is dat de DBC’s die bij deze herstel-ingreep horen, als ‘onzin’-DBC’s zijn getypeerd.Hier is dan ook geen tarief aan gekoppeld. Doorde huidige DBC-systematiek is het dus nietmogelijk om deze ingreep te declareren, aldusZN.Bron: ZN Journaal, 2005, nr. 8<

324 zorgverzekeraars: niet betalen voor wanprestatie ziekenhuizen

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 61