30 jaar vakanties van de Belgen - WES Research & Strategy · 30 jaar vakanties van de Belgen 30...

34
30 jaar vakanties van de Belgen September 2013

Transcript of 30 jaar vakanties van de Belgen - WES Research & Strategy · 30 jaar vakanties van de Belgen 30...

Het is niet toegestaan om deze uitgave te vermenigvuldigen of openbaar te maken op welke wijze dan ook. Alle auteursrechten berusten bij WES vzw.

30 jaar vakanties van de BelgenSeptember 2013

Het is niet toegestaan om deze uitgave te vermenigvuldigen of openbaar te maken op welke wijze dan ook. Alle auteursrechten berusten bij WES vzw.

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

1

Deze publicatie over de evolutie van de Belgische vakantiemarkt tussen 1982 en 2012 is gebaseerd op de nationale consumentenenquêtes naar het reisgedrag van de Belgische bevolking die WES sinds jaar en dag rond dit thema organiseert.

Sinds 1982 vindt dit onderzoek plaats volgens hetzelfde basisstramien zodat de continuïteit en de vergelijkbaar-heid van de gegevens worden gewaarborgd. Deze enquête naar het reisgedrag gebeurt om de twee jaar op basis van twee halfjaarlijkse bevragingen van een representatieve steekproef van ongeveer 5.500 personen woonachtig in gans België.

Na 30 jaar is het hoog tijd om de belangrijkste evoluties en trends op een rijtje te zetten. De vakantiemarkt is in die periode immers grondig veranderd. We vatten die veranderingen samen in volgende 11 trends van de Belgische vakantiemarkt:

Sommige trends zijn al enkele jaren bevestigd, andere evoluties zijn vrij recent. Ze geven echter allemaal richtin-gen aan waarin het vakantiegedrag van de Belgen in de toekomst zal evolueren.

Deze publicatie is slechts een samenvatting van de evoluties en trends over 30 jaar reisgedrag van de Belgen. Volledige rapporten met uitgebreide analyses (per jaar, per bestemming, per doelgroep, per reisproduct, enz.) zijn beschikbaar na aanvraag.

Veel leesplezier!

Toenemend aantal vakanties maar de rek is eruit

1Steeds meer niches

7

We nemen vakantie- gewoonten mee in ons leven

3Internet, internet, internet

9

Groeiend aantal vliegvakanties

5We geven graag geld uit

maar zuinigjes

11

We willen comfort en luxe6

We gaan frequenter op vakantie

2Steeds korter met vakantie

8

De wereld ons dorp4

Ups en downs van de reisindustrie

10

Intro

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

2

Toenemend aantal

vakanties maar de

rek is eruit1

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

3

Over een periode van 30 jaar beschouwd, gaan steeds meer Belgen op vakantie. In 1982 registreerden we 4.7 miljoen vakantiegangers, in 2012 zijn dat er 6.8 miljoen. Dit is een vermeerdering met iets meer dan een derde.

Ook het aantal vakanties steeg, zelfs met bijna 70%, van 6.3 miljoen naar 10.9 miljoen. De snellere stijging van het aantal vakanties dan van het aantal vakantiegangers in de periode 1982-2012 is te verklaren door de toename van de vakantiefrequentie of het aantal vakanties per vakantieganger (zie volgende trend).

We kunnen de afgelopen decennia in twee grote periodes indelen: er zijn de jaren van onafgebroken groei tot 1994 en de jaren van stabilisatie tot beperkte groei nadien.

Het aantal vakantiegangers nam toe van 4.7 miljoen in 1982 tot 6.4 miljoen in 1994. Sindsdien schommelde dit aantal tussen 6 (in 2002) en 6.8 miljoen (in 2012).

Ook het aantal vakanties nam onafgebroken toe van 6.3 miljoen in 1982 tot 10.1 miljoen in 1994. Nadat het aantal vakanties in de periode 1994-2004 vrij stabiel bleef rond 10 miljoen, stellen we sinds 2006 een stijging vast tot 10.9 miljoen in 2012. Enkel 2010 was een minder jaar.

Wat is een vakantie?

Een vakantie is een verblijf buiten de eigen woning van minstens vier opeenvolgende nachten voor recreatieve doeleinden. Ook verblijven in een eigen tweede woning of bij vrienden, familie of kennissen (VFK), dit zijn de zogenaamde niet-commerciële vakanties, worden als vakanties beschouwd.

0

2

4

6

8

10

12

Aantal vakantiegangers

in m

iljoe

n

Aantal vakanties

GROEI STAGNATIE

6,3

4,7

10,9

6,8

10,1

6,4

Evolutie van het aantal vakantiegangers en vakanties (in miljoen)

20122010200820062004200220001998199619941991198819851982

Nooit eerder telden we meer vakanties en vakantiegangers op de Belgische markt

dan in 2012!

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

4

We gaan frequenter

op vakantie2

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

De stijging van het aantal vakanties tijdens de laatste 30 jaar is niet enkel te verklaren door het stijgende aantal vakantiegangers maar ook door de toename van de vakantiefrequentie of het aantal vakanties per Belg per jaar. Deze verhouding steeg van 1.30 in 1982 tot 1.61 in 2012, in 2008 bedroeg deze zelfs 1.68.

Sinds 1996 is het percentage van de Belgen dat niet op vakantie gaat vrij stabiel gebleven: gemiddeld 39%. Een gelijk deel gaat één keer per jaar op vakantie. Dit aandeel is de laatste jaren een beetje gezakt: van 39% naar 37%, ten voordele van de Belgen die 2 keer op reis gaan: een stijging van 14% naar 16%.

Ongeveer 8% van de Belgen boekt 3 keer of meer een vakantie: dit cijfer blijft vrij stabiel door de jaren heen, met uitzondering van het jaar 2008 waarin 10% van de Belgen 3 of meer reizen ondernam.

Toekomstige groei van de vakantiemarkt zal vooral van een hogere

vakantiefrequentie moeten komen De trendlijn toont aan dat we op dit vlak nog

enige groei kunnen verwachten

5

1,2

1,3

1,4

1,5

1,6

1,7

1,8

20122010200820062004200220001998199619941991198819851982

Vakantiefrequentie

Trendlijn

Frequentie

1,3

1,61

in %

Vakantieparticipatie (in%)

0

20

40

60

80

100

201220102008200620042002200019981996

Geen vakantie

1 vakantie

2 vakanties

3 en meer vakanties

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

6

We nemen

vakantiegewoonten

mee in ons leven3

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

30 jaar geleden ging de leeftijdsklasse van 35-44 jaar het meest op vakantie (met een brutoparticipatie van 73%). Op heden zijn het de Belgen tussen 45 en 54 jaar die het

meest op vakantie gaan (met een brutoparticipatie van 101%)

7

De brutovakantieparticipatie of het aantal vakanties per 100 Belgen neemt in 30 jaar met bijna 70% toe. Als we deze verhouding bekijken per leeftijdscategorie, kunnen we besluiten dat de participatiegraad sneller gestegen is bij de oudere leeftijdscategorieën dan bij de jongere leeftijdsklassen.

30 jaar onderzoek naar het reisgedrag van de Belgen laat toe om specifi eke groepen van Belgen te volgen, bijvoorbeeld in functie van hun leeftijd. Wie 30 jaar oud was in 1982, is ondertussen 60 jaar geworden. Maar gaan deze personen nu meer op vakantie dan toen ze jonger waren? Een cohortanalyse geeft het antwoord.

In de leeftijdsgroep van 25 à 34 jaar telden we in 1982 ongeveer 66 vakanties per 100 Belgen. In 1991 is dit opgelopen tot 94% voor diezelfde groep mensen (toen tussen 35 en 44 jaar oud). Wanneer zij de leeftijd hadden bereikt van 45 tot 54 jaar in 2002, ging de brutoparticipatie verder omhoog tot 97%. Als zij de leeftijd van 55 tot 64 jaar bereikt hebben in 2012, tellen we zelfs 99 vakanties per 100 personen in deze groep.

Als de brutoparticipatie van de oudere leeftijdsgroepen meer is gestegen dan deze van de jongere leeftijdsgroepen is dit omdat Belgen de gewoonte om op vakantie te gaan versterkt meenemen doorheen hun levenscyclus.

Deze analyse toont ook aan dat we vanuit de gekende demografi sche evoluties nog enige groei-impuls voor de vakantiemarkt kunnen verwachten. Door cohorteffecten zullen bijvoorbeeld oudere generaties geleidelijk plaats-maken voor nieuwe oudere generaties. Deze nieuwe senioren zijn relatief vitaal en koopkrachtig, en belangrijker nog, ze zijn gewend om frequent op vakantie te gaan. De vakantiemarkt zal daardoor nog wat in volume kunnen toenemen.

25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-64 jaar 65-74 jaar1982

2012

+34% +59% +76% +95%+42%

Groei van de brutovakantieparticipatie

2012

+50%

2002

1991

1982

25-34 jaar

66%

35-44 jaar

94%

45-54 jaar

97%

55-64 jaar

99%

Evolutie van de brutovakantieparticipatie doorheen de levenscyclus

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

8

De wereld ons dorp4

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

9

In 2012 brachten Belgen veel meer vakanties door in het buitenland dan in eigen land. Het buitenland heeft een beduidend hogere aantrekkingskracht dan het binnenland. Het gat tussen binnen- en buitenland wordt bovendien steeds groter.

Het aantal binnenlandse vakanties is praktisch continu gedaald van 2.4 miljoen in 1982 naar 2.1 miljoen in 2012, ten voordele van de buitenlandse vakanties die groeiden van 3.9 miljoen in 1982 tot 8.8 miljoen in 2012.

Als we de evolutie bekijken van de verhouding binnenland/buitenland als bestemming van de vakanties, dan wordt op vandaag 19% van de vakanties in België doorgebracht, tegenover 38% in 1982. Het aandeel van het binnenland is dus gehalveerd op 30 jaar tijd. De vakanties in het buitenland vertegenwoordigen nu 81% van alle vakanties, terwijl dit 30 jaar geleden slechts 62% was.

Bekijken we de binnenlandse bestemmingen meer in detail, dan zien we over de ganse periode een terugval van het aandeel van de Kust en Wallonië. Wallonië verloor meer dan de helft van haar marktaandeel en de Kust bijna de helft. Het aandeel van de Vlaamse regio’s is gestagneerd sinds 1994 en blijft nu schommelen rond 3%.

0

2

4

6

8

10

20122010200820062004200220001998199619941991198819851982

in m

iljoe

n

Binnenlandse en buitenlandse vakanties (in miljoen)

3,9

2,4 2,1

8,8BelgiëBuitenland

Binnenlandse vakantiebestemmingen (in %)

1982 1985 1988 1991 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

in %

0

10

20

30

4045

Vlaamse kust

Wallonië

Vlaamse regio’s tot in 1991, enkel de Kempen

Vlaamse kunststeden en Brussel (tot in 1991 inclusief de andere groene regio’s in Vlaanderen)

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

10

Het zwaartepunt van de buitenlandse vakanties ligt duidelijk in Europa. Frankrijk, Spanje en Italië zijn over de ganse periode van 30 jaar steeds de belangrijkste buitenlandse vakantiebestemmingen geweest.

De stijging van het marktaandeel van het buitenland tussen 1982 en 2012 is vooral ten goede gekomen aan Frankrijk (+6 procentpunten), Turkije (+4 procentpunten), Tunesië/Marokko (+2 procentpunten), Oost-Europa (+2 procentpunten), Nederland (+2 procentpunten) en de niet-Europese bestemmingen (+6 procentpunten).

Frankrijk is en blijft nadrukkelijk de belangrijkste buitenlandse bestemming met een aandeel dat tot en met 2004 vrij constant bleef tussen 20% en 22%. De toename van het aandeel van Frankrijk tot 27% in 2012 maakt vanaf 2006 van Frankrijk zelfs de belangrijkste bestemming van de Belgen vóór het eigen land. Spanje bouwde een marktaandeel op tot 16% in 2000 maar verloor sindsdien 5 procentpunten. Ook Oostenrijk, Duitsland en Zwitser-land zakten als favoriete vakantiebestemming.

Belangrijkste buitenlandse vakantiebestemmingen (in %)

Niet-Europese bestemmingenOverige Europese bestemmingenZwitserlandTunesië/MarokkoGriekenlandOost-EuropaDuitslandNederlandOostenrijkTurkijeItalië

FrankrijkSpanje

in %

0

20

40

60

80

90

1982 1985 1988 1991 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

11

Er is een duidelijke toename van de vakanties naar de niet-Europese bestemmingen: een stijging van het aandeel met 6 procentpunten tot 7.5% in 2012. Meest bezocht zijn: Egypte (1.2%), overig Afrika (exclusief Tunesië, Marokko, Egypte) (1.3%), de Verenigde Staten en Canada (1.7%), de Caraïben (0.7%), Midden- en Zuid-Amerika (0.6%) en het Verre Oosten (1.4%) met Thailand (0.6%) als koploper.

Het belang van de continenten in 2012

Europa

89,3%

5,7%

Afrika

Amerika

3,0%

Azië

1,5%

Oceanië

0,1%

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

12

Groeiend aantal

vliegvakanties5

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

De verschuivingen op het vlak van de bestemmingskeuze hebben vanzelfsprekend hun invloed op de keuze van het transportmiddel bij de vakanties van de Belgen.

Sinds 1982 is het belang van de wagen als vervoermiddel afgenomen. In 1982 werd bij 70% van de vakanties de wagen gebruikt. Sinds 1996 is dit nog bij ongeveer 56 à 57% van de vakanties het geval. Niettemin blijft de wagen het belangrijkste transportmiddel.

De grote winnaar bij de transportmiddelen is het vliegtuig. Het belang van het vliegtuig is gestegen van ongeveer 10% in het begin van de jaren 80 tot 34% in 2012. Vandaag tellen we bijna 3.7 miljoen vliegvakanties tegenover 680.000 in 1982.

Het aandeel van de vakanties per trein is sinds 1982 meer dan gehalveerd (van 10% naar 4%).

Ook de marktpositie van de touringcar staat onder druk. Het aandeel kent een dalend verloop van 13% in 1988 tot 6% in 2012.

Belgen reizen steeds meer met lowcostcarriers zoals Air Berlin,

easyJet, Ryanair, Vueling of Wizz Air. Het aandeel van de lowcostvluchten bij de vakanties van de Belgen is sinds 2008

verdubbeld: van 4% naar 8%

Transportmiddel (in %)

in %

0

20

40

60

80

100

Auto

Vliegtuig

Touringcar

Trein

1982 1985 1988 1991 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

easyJet, Ryanair, Vueling of Wizz Air. Het

13

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

14

We willen comfort

en luxe6

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Belgen verkiezen een vakantie in een comfortabele omgeving: 36% van de vakanties in 2012 werd doorgebracht op hotel, 29% in een huurvakantiewoning 1. Campings worden slechts gekozen in 10% van de vakanties, instel-lingen voor toerisme voor allen (sociale vakantiecentra, jeugdherbergen en andere jeugdlogies) halen 4%.

Sinds 1982 vormen de hotels de belangrijkste logiesvorm. Bij het begin van de waarnemingen moesten de hotels deze plaats nog delen met de huurwoningen. Terwijl het aandeel van de hotels een forse groei kende in de periode 1985-2000, bleef de marktpositie van de huurwoningen al die tijd zwak evolueren. Sinds 2004 stellen we opnieuw een continue stijging vast van het aandeel van huurwoningen.

Deze evoluties gingen onder andere ten koste van verblijven in sociale logiesvormen (7% in 1982 tot 4% in 2012) en van kampeervakanties (15% in 1982 tot 10% in 2012). Onder invloed van de fi nancieel-economische crisis en de opkomst van nieuwe kampeervormen (bijvoorbeeld het huren van een volledig uitgeruste tent of stacaravan) zit het kamperen de laatste jaren weer wat in de lift.

Het gebruik van niet-commerciële logiesvormen, zoals het logeren in een tweede woning of bij vrienden, familie en kennissen, is meer dan verdubbeld: van 945.000 vakanties in 1982 tot 2.245.000 vakanties in 2012.

1 Huurvakantiewoningen omvatten huurappartementen-studio’s-villa’s, hoevetoerisme en B&B’s.

Het luxere segment is tegenwoordig veel betaalbaarder

en toegankelijker geworden

4.500

4.000

3.500

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

020122010200820062004200220001998199619941991198819851982

x 1.

000

Hotel Huurwoning Vakantiepark Camping Sociale logiesvorm Niet commercieel

Logiesvorm (x 1.000)

15

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Wanneer we specifiek kijken naar de hotelcategorie die de Belgen kiezen, valt op dat men steeds meer voor luxe opteert. Het gebruik van 4- en 5-sterrenhotels is aanzienlijk toegenomen in vergelijking met 10 jaar geleden.

Sinds 2000 noteren we een daling van het aandeel van hotels tot 3 sterren, ten voordele van de 4- en 5-sterren-hotels. 43% van de hotelvakanties wordt vandaag doorgebracht in een 4-sterrenhotel, 16% in een 5-sterrenhotel.

De 3-sterrenhotels nemen ook een groot maar dalend deel van de hotelvakanties voor hun rekening, namelijk 32% in 2012, tegenover 42% in 2000.

Slechts 10% van de hotelvakanties wordt op heden doorgebracht in een hotel met 2 of minder sterren, terwijl dit 12 jaar geleden nog 31% was.

16

Hotelcategorie (in %)

in %

0

20

40

60

80

100

2012201020082006200420022000

Pension of 1*, eenvoudig hotel

2*, middelmatig hotel

3*, goed hotel

4*, zeer goed hotel

5*, luxehotel

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

17

Steeds meer niches7

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Belgen gaan met vakantie om zeer uiteenlopende redenen. Op vandaag zijn er vier grote vakantietypes te ontdekken:

• Sociaalgerichte vakanties: het gaat over gezinsvakanties, samen zijn met vrienden, grootouders of kleinkinderen, uitgaan en plezier maken, of andere mensen leren kennen;

• Vakanties gericht op genieten: ontspannen en verwennen, gastronomie, enz. staan centraal;

• Vakanties gericht op ontdekken: cultuur, sightseeing, iets nieuws ontdekken, avontuur zijn de kern van de vakantie;

• Vakanties gericht op sport: het gaat vooral over wandelen, fietsen en skiën.

Praktisch alle vakanties kunnen tot deze vier grote types worden teruggebracht. Dit belet niet dat we binnen deze hoofdtypes heel veel nichesegmenten aantreffen, bijvoorbeeld citytrips, wintersport, wellness en beauty of shopping.

Bepaalde van deze niches zoals citytrips kenden in de voorbije periode een merkwaardige evolutie. Het aantal verkochte citytrips op de Belgische markt is sinds 1994 gewoon verdubbeld. De trendlijn laat niet direct vermoeden dat er een einde komt aan deze groei.

Ook dit is één van de kenmerken van het hedendaagse consumentengedrag: de individuele beleving van de vakantie die een grote variatie in het vakantiegedrag en een toenemende diversiteit in de vakantietypes met zich meebrengt.

18

1.800.000

1.600.000

1.400.000

1.000.000

1.200.000

800.000

600.000

400.000

200.000

0

2012201020082006200420022000199819961994

Aantal citytrips

Trendlijn

Aantal citytrips

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

19

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

20

Steeds korter met

vakantie8

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

De gemiddelde verblijfsduur van de vakanties van de Belgen is tussen 1982 en 2012 zeer duidelijk afgenomen. De laatste jaren is deze daling wel veel kleiner geworden. Een vakantie telt op dit ogenblik gemiddeld 10.5 overnachtingen en is daarmee 5 nachten korter dan in 1982.

Er is een duidelijke toename van het belang van middellange vakanties. Over de hele periode beschouwd, is het aantal verblijven tot een week continu toegenomen. Het aandeel van de vakanties tot een week is sinds 1982 meer dan verdubbeld van 23% tot 49% in 2012. In absolute aantallen is het aantal vakanties van 4 tot 7 nachten spectaculair gestegen van bijna 1.5 miljoen in 1982 tot 5.4 miljoen in 2012.

De vakanties van twee weken blijven belangrijk. 20% van de vakanties beslaan tussen de 8 en 15 overnachtingen.

Vakanties met een verblijfsduur van meer dan twee weken komen steeds minder vaak voor. Deze vakanties vertegenwoordigden in 1982 nog een derde van het totale aantal vakanties, nu is dat slechts 13%.

21

201220102008200620042002200019981996199419911988198519820

18

14

10

6

2

Gemiddelde verblijfsduur (in nachten)

TrendlijnVerblijfsduur

Verblijfsduurstructuur (in %)

in %

0

20

40

60

80

100

1982 1985 1988 1991 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012

4-7 nachten

8-11 nachten

12-15 nachten

16-19 nachten

20-27 nachten

28 nachten en meer

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Internet, internet,

internet9

22

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Het is duidelijk: het internet heeft de reiswereld op haar grondvesten doen daveren. De rol van het internet als informatiebron en als boekingskanaal is gigantisch belangrijk geworden.

In meer dan 69% van de vakanties consulteert de vakantieganger op vandaag één of meerdere internet-sites voorafgaand aan de afreis. Websites van logiesondernemingen, de bestemming, transportmaatschappijen, reisorganisatoren en touroperators, onlineboekingsorganisaties (bijvoorbeeld booking.com) en reisbeoordelings-sites (bijvoorbeeld Zoover of Trip Advisor) worden het meest bezocht.

Het internet is als globale informatiebron veel belangrijker dan de brochures van reisorganisatoren en tourope-rators. Deze worden in een vierde van de vakanties vooraf geraadpleegd.

Het boeken van een deel van de vakantie of de gehele vakantie via het internet kent een stormachtige evolutie. Bijna de helft van de vakanties van de Belgen in 2012 of bijna 5.4 miljoen vakanties werden deels of geheel via het internet geboekt. Bij 25% van de vakanties of 2.8 miljoen vakanties gaat het enkel om logiesboekingen, bij 14% om zowel transport- als logiesboekingen en bij 10% van de vakanties enkel om transportboekingen.

Sinds de begindagen van het internet in 2000, blijft het aandeel vakanties dat geboekt wordt via internet continu stijgen. Het deel van de vakanties waarvan het logies en/of transport via het internet wordt geboekt, is enkel al in de laatste vier jaar met 20 procentpunten gestegen.

De impact van de klassieke reisbrochures neemt af

23

201220100

80

61%

32%

69%

28%

60

40in %

20

Internet

Brochures

Consultatie van het internet en reisbrochures vóór de afreis (in %)

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Waar initieel werd gedacht dat de introductie van het internet als informatie- en boekingskanaal de waaier aan vooral boekingskanalen zou reduceren, is de laatste jaren het tegendeel gebleken.

Het internet heeft de drempel om tot de reismarkt toe te treden sterk verlaagd waardoor er voortdurend nieuwe spelers op de markt komen en nieuwe businessmodellen ontstaan. De diversiteit aan ingeschakelde boekings-kanalen neemt nog steeds toe.

Steeds meer bezoekt en boekt men op sites van online boekingsorganisaties (Booking.com, Hotels.com, Trivago.be, …) en onlinereisbureaus (Airstop.be, Weekendjeweg.be, …). Er zijn de websites van cadeau- en belevenisbonnen (zoals Bongo.be, Cadeaubox.be), vakantieveilingen, voordeel- en kortingsites (zoals Travelbird.be, Groupon.be), sites van nieuwe logiesvormen (zoals Airbnb.be), enz. Elke dag komen er kanalen bij die ook steeds meer internationaal opereren.

Onlineboekingsorganisaties zoals booking.com of hotels.com nemen 7% van de

logiesreservaties bij de vakanties voor hun rekening. In totaal realiseerden deze

boekingsorganisaties 1.5 miljoen vakantielogiesboekingen in 2012

24

2002 2004 2006 2008 2010 20122000

in %

0

80

100

60

40

20

Niet geboekt via het internetGeboekt via het internet

Boeking via het internet (in %)

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

25

Ups en downs van

de reisindustrie10

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

26

De (r)evolutie van het internet is niet zonder gevolgen gebleven voor de positie van de reisindustrie (klassieke reisbureaus (offline en online) en touroperators). Bekijken we de evolutie op het vlak van de reservatie van logies en transport bij de buitenlandse vakanties van de Belgen.

Over gans de periode stellen we vast dat logies bij buitenlandse vakanties steeds vaker op voorhand wordt geboekt: 60% in 1985 en 75% in 20122.

Tot in 2000 werd het logies in stijgende mate via bemiddelende instanties geboekt, sindsdien daalde het aandeel logiesreservaties via bemiddeling. Het aantal vakanties waarbij het logies rechtstreeks door de vakantieganger wordt geboekt stijgt langzaamaan.

Ook het transport voor buitenlandse vakanties wordt steeds vaker rechtstreeks gereserveerd dan via bemiddeling.

In 1985 werd slechts in 6% van deze vakanties het transport rechtstreeks geboekt, tegenover 32% via bemidde-lende instanties. In 2012 is de verhouding transport rechtstreeks/via bemiddeling geboekt bijna even groot: 22% tegenover 28%.

2 Verblijven in een eigen tweede woning of bij familie, vrienden of kennissen zijn per definitie niet op voorhand geboekt.

0

102030

40

50

60

in %

Logiesreservatie bij buitenlandse vakanties (in %)

2012201020082006200420022000199819961994199119881985

RechtstreeksVia bemiddeling Niet

010203040506070

in %

Transportreservatie bij buitenlandse vakanties (in %)

2012201020082006200420022000199819961994199119881985

RechtstreeksVia bemiddeling Niet

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

27

Het aandeel van de vakanties waarvoor reisbureaus het transport of het logies reserveerden, groeit niet meer sinds 1996. In dat jaar boekten reisbureaus het logies en/of transport in ongeveer 35% van de buitenlandse vakanties. In 2012 is dat cijfer gezakt tot ongeveer 15%.

Een en ander heeft als gevolg dat ook de marktpositie van de touroperators onder druk staat. Beschouwen we de corebusiness van de touroperators (buitenlandse commerciële lange vakanties), dan bedraagt het marktaandeel van de touroperators momenteel 36%.

Dit aandeel kende lange tijd een opwaartse beweging. In 2006 zien we voor het eerst een terugval. Het was toen een eerste vingerwijzing voor de nakende moeilijke periode. Deze terugval zet zich door in de volgende jaren. Daarmee staat het marktaandeel van de touroperators terug op het niveau van eind de jaren negentig.

in %

Marktaandeel van de reisbureaus bij buitenlandse reizen (in %)

20122010200820062004200220001998199619941991

Logies vakantiesTransport vakanties

0

10

20

30

40

Op vandaag wordt nog slechts 32% van de vliegtickets voor buitenlandse vakanties

geboekt via een reisbureau

20122010200820062004200220001998199619941991198819850

4045

20

30

10

in %

Marktaandeel van de touroperators bij de buitenlandse commerciële vakanties (in %)

TrendlijnMarktaandeel

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

We geven graag

geld uit

maar zuinigjes11

28

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n 3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Om de bestedingen per persoon en per vakantie, en per persoon en per overnachting in de verschillende opeenvolgende onderzoeken met elkaar te kunnen vergelijken, rekenen we alle bestedingscijfers met behulp van het indexcijfer van de consumptieprijzen om tot eenzelfde prijsniveau van 2012.

De gemiddelde reële uitgaven per persoon en per vakantie liggen in 2012 ongeveer 5% onder het niveau van 1982: 686 euro in 1982 tegenover 651 euro in 2012. Dit betekent dat, rekening houdend met de prijsinfl atie in de periode 1982-2012, de Belgische vakantieganger in 2012 niet meer geld uitgeeft voor zijn vakantie dan in 1982 en eigenlijk een door de tijd heen vrij vast budget voorziet voor zijn vakantie.

De gemiddelde verblijfsduur is over de jaren heen gedaald waardoor de reële uitgaven per persoon en per overnachting zijn gestegen van 43 euro per nacht in 1982 naar 60 euro per nacht in 2012.

De vakantiemarkt is uitgegroeid tot een sector met een groot maatschappelijk en economisch belang. Voor de 10.9 miljoen vakanties in 2012 werd door de Belgen een globaal bedrag uitgetrokken van € 7.1 miljard, dit is ongeveer 4% van de particuliere consumptie.

Totale besteding door Belgen voor hun vakanties in 2012:

€ 7.120.000.000 = 4% van de particuliere consumptie!

20122010200820062004200220001998199619941991198819851982

6043

686651

Reële uitgaven per man-nacht (in euro)

Reële uitgaven per persoon-vakantie (in euro)800

700

600

500

400

300

200

100

0

in e

uro

Reële bestedingen (in euro)

29

3 0 j a a r v a k a n t i e s v a n d e B e l g e n

Anne Verhaeghe

050 36 71 42

[email protected]

www.wes.be

Rik De Keyser

050 36 71 02

[email protected]

31

Het vakantiegedrag van de Belgen heeft de afgelopen 30 jaar een ware metamorfose ondergaan. Het op vakantie gaan is niet enkel voor meer Belgen bereikbaarder geworden, de vakantiemarkt is uitgegroeid tot een sector met een groot maatschappelijk en economisch belang. Voor veel Belgen is de vakantie de belangrijkste tijd van het jaar.

De huidige financieel-economische crisis tempert de groeiverwachtingen en zet de bestedingen voor de vakantie onder druk. Toch denken we dat er vooral vanuit een toenemende vakantiefrequentie nog enige groeiverwachtingen voor de Belgische vakantiemarkt kunnen worden geformuleerd.

Zeker is dat de invulling van de vakanties en de wijze van informeren en boeken van de vakanties verder aan verandering zullen onderhevig zijn.

Dit verhaal is niet ten einde. Daarom zal WES u ook in de komende jaren blijven ondersteunen met gericht markton-derzoek en strategisch advies zodat u de juiste keuzes maakt bij uw benadering van de Belgische vakantiemarkt.

Wenst u dieper in te gaan op de vermelde of andere trends op de vakantiemarkt, wenst u meer te weten over de korte vakanties of dagtrips van de Belgen, of wenst u specifiek onderzoek op maat te laten uitvoeren, neem dan vrijblijvend contact met:

Slot