26052011 gebiedsvisie nieuw west [webversie]

1

Gebiedsvisie Nieuw WestMet je hoofd in de Stad en je voeten in het groen

mei 2011

ColofonGert Peter Vos ProcesmanagementSaskia Krieger Junior ProcesmanagerEric ten Napel ProjectleidingJan Brouwer StedenbouwkundigeBella Pover Beleidsmedewerker verkeerRobert Stam PlanontwikkelaarRené Stam Beleidsmedewerker VolkshuisvestingBea van Voorhuizen Beleidsmedewerker Economische ZakenMarieke Sloep Sociaal programmaLya van Arum WijkmanagementWillem Totté WijkmanagementHans Grotenbreg Beleidsmedewerker WaterRegina van de Berg Marketing en communicatieVincent Westzaan RedactieLaura Hakvoort Beeldmateriaal en lay-out

3

Voorwoord

Voor u ligt de Gebiedsvisie Visie Nieuw West. Nu de voltooiing van het stadscentrum steeds meer in zicht komt, moet het onderscheidende karakter van Nieuw West meer dan ooit tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp van gesprek gaan worden. Deze gebiedsvisie heeft tot doel inzichtelijk te maken welke invulling voor Inverdan West de gemeente voor ogen heeft en hoe zij het eindbeeld wil bereiken. Een gebied tot ontwikkeling brengen kan de gemeente niet alleen, ze heeft daar (markt)partijen bij nodig. Partijen die net als de gemeente de kansen voor West zien en bereid zijn de samenwerking aan te gaan en de visie in projecten om te zetten.

Inverdan West komt er aan!

Robert Linnekamp,Wethouder Inverdan.

Zaandam,26 mei 2011

5

InhoudsopgaveVoorwoord 3

1. Inleiding 6

2. Visie 12

3. Ruimtelijk raamwerk 18

4. Deelgebieden 26

5. Ontwikkelstrategie 46

6. Investeringsprogramma 50

7. Marketing en branding 52

Literatuurlijst 56

1 InleidingIn de Gebiedsvisie Inverdan West, ‘Met je hoofd in de stad en je voeten in het groen’, verwoordt de gemeente Zaanstad haar ambities voor de wijk Zaandam Nieuw West. Onder Zaandam Nieuw West verstaan we hier de optelsom van Westzanerwijk en Westerwatering. Het is een woongebied met ruim 12.000 bewoners, enkele kleinschalige bedrijventerreinen en een paar kantoren langs het spoor. Nieuw West heeft veel potentie door de nabijheid van zowel groen als stedelijkheid en de ligging ten opzichte van het station en het centrum, maar er zijn ook

ZaanVeenweide

7

In het oostelijk deel van Inverdan zijn al diverse projecten opgeleverd, andere naderen hun voltooiing. Ook is de opgetilde stadsstraat in het centrumdeel al bijna gereed. De uitvoering van de verbinding over het spoor en de projecten aan de westkant moet nog starten. In het programma van Inverdan West is de realisatie opgenomen van woningen, commerciële en niet-commerciële voorzieningen. Geeft Inverdan geheel Zaanstad een impuls, Inverdan West biedt kansen om de ontbrekende kwaliteiten van Nieuw West aan te vullen en de wijk als geheel te versterken.

De gemeente geeft in dit document aan wat de kracht van Nieuw West is en hoe Inverdan West dit zou kunnen versterken. Niet alle details zijn bekend. Dat hoeft ook niet en kan ook niet. De gebiedsvisie beslaat een langere periode en moet flexibel genoeg zijn om mee te kunnen veranderen met de werkelijkheid. Flexibiliteit is ook nodig om ruimte te bieden aan de inbreng van marktpartijen, investeerders en andere ontwikkelpartners. Wel zijn er bepaalde gegevenheden waarmee rekening gehouden moet worden: de ruimtelijke

minder sterke kanten, zoals het beperkte voorzieningenniveau in de bestaande wijk.

In Nieuw West vinden onder de noemer Inverdan nieuwe ontwikkelingen plaats. Inverdan is het ontwikkelingsprogramma, vastgelegd in het Masterplan Inverdan, voor het centrumgebied van Zaanstad, met als doelstellingen het verbeteren van de fysieke kwaliteiten van het centrum en het versterken van de economische en sociale structuur van Zaanstad. Belangrijk element van Inverdan is het slechten van de barrière die spoor en Provincialeweg vormen tussen het stedelijk centrum aan de oostkant van het station en de woonwijk aan de westzijde. Nu bestaat de verbinding tussen beide stadsdelen nog uit een matig bereikbaar tunneltje, straks kunnen fietsers en voetgangers gebruikmaken van een opgetilde stadsstraat die over Provincialeweg en spoor loopt. Aan die stadsstraat komt een interessant programma, met onder meer woningen, het nieuwe stadhuis, de centrale bibliotheek, winkeltjes en horeca.

[Soeters Van Eldonk architecten]

8

structuur van het gebied en de ontwikkelingen die al in het kader van Inverdan West in gang zijn gezet. Al met al dient de visie voor ons als gemeente als leidraad en inspiratiebron. Tegelijk willen we investeerders, ontwikkelaars en andere geïnteresseerden uitnodigen om gezamenlijk met ons deze plannen te realiseren. De gebiedsvisie is een ‘richtinggevend’ raamwerk. Partijen die ideeën hebben voor Nieuw West of hier projecten willen beginnen, kunnen aan de hand van de gebiedsvisie nagaan in hoeverre hun plannen passen binnen het karakter en de structuur van de wijk en de door de gemeente gedachte ontwikkelrichting. Per deelgebied moet een nadere uitwerking worden gemaakt binnen het ruimtelijke raamwerk.

Een ambtelijke werkgroep heeft de Gebiedsvisie Nieuw West opgesteld en daarbij gebruik gemaakt van eerdere studies die voor het gebied zijn gedaan, zoals de Sociale Visie, de Kracht van West, de ontwikkelstrategie van Site Urban Development en een marktconsultatie. Voor Nieuw West is in 2010 samen met belanghebbenden en maatschappelijke partners uit de wijk een Wijk Uitvoeringsplan (WUP) opgesteld. Deze heeft betrekking op de hele wijk. In het te ontwikkelen Inverdan West wordt de WUP meegenomen, waaronder:

• uitbreiden faciliteiten voor jongeren, bijvoorbeeld door ver-groting van het sportaanbod (fitness, gymzalen) of bouw van een jongerencentrum;

• veilige routes voor schoolgaande kinderen (kindlint);• ontwikkeling van Held Jozua, met een avonturenspeelplek

en eventueel horeca;• realisatie van een brede school in combinatie met een bu-

urtcentrum en naschoolse opvang.

Een ander deel van de WUP-projecten vindt in overige delen van Nieuw West uitvoering.

Voor de verdere ontwikkeling van Inverdan West is het bestemmingsplan kaderstellend. Dit is een bestemmingsplan op hoofdlijnen met een uitwerkingsverplichting. Per deelgebied moet een uitwerkingsplan worden gemaakt. De

[Soeters Van Eldonk architecten]

9

uitwerkingsplannen bieden voldoende ruimte voor de eigen ideeën van marktpartijen. De uitwerking wordt vervolgens getoetst aan het Beeldkwaliteitplan Inverdan en deze gebiedsvisie. De uitwerkingsplannen worden vervolgens voorgelegd aan Supervisie, de welstandcommissie die zich specifiek met Inverdan bezig houdt. Het uitwerkingsplan vormt vervolgens het juridisch planologisch toetsingskader.

Aanleiding Voor het opstellen van de gebiedsvisie zijn meerdere redenen. Om te beginnen het feit dat de gemeenteraad van Zaanstad in september 2010 heeft ingestemd met wijzigingen ten opzichte van het Masterplan voor Inverdan West. De wijzigingen worden deels ingegeven door het nieuwe economische klimaat, deels door de veranderende marktvraag. Het ambitieniveau voor Inverdan West blijft echter gelijk, de gemeente doet geen concessies aan de kwaliteit.De belangrijkste wijzigingen zijn:

• de Houtveldweg blijft liggen op het huidige tracé;• op de locatie ‘de Eilanden’ wordt een Brede School geves-

tigd;• het kantorenprogramma op Zaanse strip B en Ebbehof is

vervangen door een woonprogramma;• de gemeente gaat de Slinger, de opgetilde stadstraat tus-

sen Nieuw West en Zaandam Centrum, zelf uitvoeren, los van vastgoed van derden;

• er wordt een stationsplein gerealiseerd.

Een tweede reden om de gebiedsvisie op te stellen, is de naderende voltooiing van het centrumdeel van Inverdan. In het deelgebied de Knoop is in 2010 een aantal grote projecten gerealiseerd. Het nieuwe Inntel Hotel zorgde voor veel positieve publiciteit, in binnen- en buitenland. De Hermitage is opgeleverd, een opvallende combinatie van wonen, winkelen, een bioscoop en een parkeergarage. In de tweede helft van 2011 komen daar nog enkele spraakmakende projecten bij, met als klap op de vuurpijl het nieuwe stadhuis van Zaanstad. Zaanstad zal in 2011 opnieuw in de belangstelling komen te staan, een goed moment om de aandacht te vestigen op de mogelijkheden van Nieuw West, als wijk op zich en in relatie

10

met het centrum.

Derde reden is dat de rol van Zaanstad in de Metropoolregio Amsterdam steeds belangrijker maar vooral steeds zichtbaarder wordt. In het ontwerp Ruimtelijke Structuurvisie Zichtbaar Zaans wordt Zaanstad als onderdeel van de metropoolregio Amsterdam gepositioneerd. De ontwikkeling van woon- en werkmilieu’s lang de Zaan en het IJ die hierin beschreven wordt, vormt een fysieke verbinding met Amsterdam en is een toevoeging van een interessant woonmilieu. Via de Zaan maakt Zaanstad de verbinding met de IJ-oeverontwikkeling van Amsterdam en kan zich nadrukkelijk profileren als vestigingsplaats voor nieuwe vormen van bedrijven en bewoners uit midden en hogere inkomensgroepen, en als toeristische ader. De huidige aandacht voor deze ontwikkeling, waarin Zaanstad meer op de kaart gezet wordt, maakt dit een goed moment om ook met een visie voor Inverdan West te komen, waarin een aanvullend woonmilieu aan de Metropoolregio wordt toegevoegd.

En tot slot, een vierde reden om een gebiedsvisie op te stellen, is de manier waarop vandaag de dag gebiedsontwikkelingen gestalte krijgen. Er zijn meer en nieuwe partijen betrokken bij gebiedsontwikkeling, huidige en toekomstige bewoners krijgen een grotere stem in de ontwikkelingen, de scope verschuift van grote projecten

op de lange termijn naar behapbare ontwikkelingen op de korte termijn. Dit alles vraagt om een nieuwe aanpak, met andere en creatieve businessmodellen, werkwijzen en samenwerkingsvormen. Deze visie sluit dan ook aan bij de behoefte aan flexibiliteit, het benutten van kansen en tijdig in beeld brengen van bedreigingen. Het is daarom des te belangrijker in een richtinggevend en aansprekend document inzichtelijk te maken welke visie wij hebben op de toekomstige ontwikkeling van Inverdan West en welke kansen er bestaan.

LeeswijzerVoorop staat dat de gebiedsvisie een richting gevend document is waarin de gemeente haar ambities verwoord. Het is geen in beton gegoten Programma van Eisen, maar ook niet geheel vrijblijvend. De gebiedsvisie ligt tussen Programma van Eisen en Nota van Uitgangspunten in.In hoofdstuk 2, de Visie, schetsen we een toekomstbeeld voor Nieuw West. In hoofdstuk 3 en 4 werken we dat verder uit. Eerst in een ruimtelijk raamwerk waarbinnen de ontwikkelingen zouden kunnen plaatsvinden, dan in een kenschets en nadere invulling per deelgebied. In hoofdstuk 5 vertellen we meer over de ontwikkelstrategie ten aanzien van Nieuw West. In hoofdstuk 6 ten slotte geven we aan hoe we als gemeente in grote lijnen de marketing van het gebied zien.

2 VisieIn dit hoofdstuk staat eerst een kort toekomstbeeld van Nieuw West. Het schetst in grote lijnen wat voor wijk Nieuw West zou kunnen worden. Daarna doen we een aantal uitspraken waarin we de contouren schetsen van de gewenste sociale en fysieke structuren van de wijk.

ToekomstbeeldNieuw West is in de toekomst een gevarieerde wijk, met voldoende voorzieningen, waarin verschillende bevolkingsgroepen zich thuis voelen en de keuze hebben om zelf vorm te geven aan hun leven. De jonge HBO’er ziet zijn kinderen opgroeien in een prettige omgeving, de zelfstandige zonder personeel treft er collega’s om mee samen te werken, de dame en heer op leeftijd vinden er in de herfst van hun leven voldoende voorzieningen om zich prettig te voelen. Nieuw West is een wijk die de dynamiek van de stad combineert met de rust en ruimte van het Zaanse groen.Vanaf het Stationsplein heeft Nieuw West via Slinger en Buiging een goede en snelle verbinding met het spraakmakende stadscentrum. Shoppen met je vrienden en een terrasje pikken in een stedelijke omgeving kan net zo makkelijk als picknicken of kanovaren in het weidse slagenlandschap. Wie nog meer dynamiek zoekt, kan acht keer per uur een trein naar Amsterdam pakken en 12 minuten later uitstappen op het centraal station van de hoofdstad. Tel er een paar minuten bij op en je kunt de wijde wereld in, want ook Schiphol ligt om de hoek. Omgekeerd geldt hetzelfde. Bij Amsterdammers, andere regiobewoners en bedrijven in de regio is het bekend dat Zaanstad met al zijn kwaliteiten binnen handbereik ligt.

13

Functionele zonering tussen stad en land. bron: Studio Scale

UitsprakenNieuw West wordt een levendige wijk met een sterke sociale structuurInverdan West voegt verschillende functies aan Nieuw West toe. De nieuwe functies sluiten aan op de bestaande buurten en op het nabijgelegen centrum. Nieuw West wordt een woongebied met aantrekkelijke voorzieningen voor de dagelijkse behoeften, met mogelijkheden om te werken, te leren en te recreëren. Nieuwe bewoners die een stedelijke oriëntatie hebben, voelen zich er thuis, maar zeker ook de huidige bewoners. Ook zij kunnen in hun eigen wijk terecht voor hun boodschappen in de grote supermarkt en andere winkels. Kinderen bezoeken de nieuwe brede school die onderwijs, kinderopvang, naschoolse opvang en welzijnswerk combineert en waar tevens een ontmoetingsplek wordt gerealiseerd die als kloppend hart van de buurt functioneert. Het woningaanbod is gevarieerd en bedient ook de hogere inkomens. Op een aantal plekken is de mogelijkheid om via particulier opdrachtgeverschap een eigen huis te bouwen. Als je klimt op de maatschappelijke ladder, biedt Nieuw West je de mogelijkheid om binnen de eigen buurt wooncarrière te maken. En het mooie is dat de huizenprijzen onder die van de omringende gemeenten liggen De openbare ruimte wordt zorgvuldig ingericht, met aandacht voor veilige routes, zeker voor kinderen, enkele pleinachtige ruimten en een royale groene zone als verbinding van de stad met het landelijke gebied. Zo wordt de openbare ruimte het cement tussen de verschillende functies en ontmoetingsplekken.

Door het toevoegen van werkgelegenheid en commerciële voorzieningen wordt de wijk levendiger en ontstaat een sterkere band tussen bewoners en hun wijk.

14

In Nieuw West wonen veel mensen die hun werk aan huis hebben. Dat biedt ruimte voor nieuwe voorzieningen in de wijk, voorzieningen die op de behoeften van zzp’ers aansluiten. Denk aan lichte horeca, vergaderruimten, concepten voor tijdelijke werkplekken en ondersteunende dienstverlening. Deze voorzieningen versterken de werkfunctie van het gebied, genereren levendigheid op straat en maken Nieuw West een aantrekkelijker vestigingsplaats voor zzp’ers uit de regio. Hiervoor wordt zeker ook gekeken naar bestaande kantoorpanden en locaties in de directe omgeving van het station.Een nieuwe supermarkt in de wijk betekent meer werkgelegenheid maar ook dat bewoners voor meer zaken in de wijk zelf terecht kunnen. Hierdoor ontstaat meer binding met de wijk. Daarnaast verlevendigt een supermarkt de directe omgeving.

Inverdan West ligt centraal en is aantrekkelijk voor stedelijke voorzieningen.De ligging ten opzichte van de rest van de stad, de verdichting van functies en de komst van nieuwe huishoudens in een gevarieerde samenstelling, maakt van Inverdan West een potentiële locatie voor stedelijke voorzieningen. Deze zullen de identiteit en het functioneren van geheel Nieuw West versterken. Voorzieningen met een bovenwijkse aantrekkingskracht brengen een bezoekersstroom van ‘de andere kant van het centrum’ op gang en vergroten daarmee de levendigheid van de wijk. Ze vormen een welkome aanvulling op de voorzieningen die nu in Nieuw West zijn. De voorzieningen kunnen zich bevinden op het terrein van sport, cultuur of gezondheid, maar ook op andere terreinen.

Het woningbouwprogramma is complementair met de om-liggende wijken en trekt verschillende groepen en leefstijlen

aan, waardoor de wijk aan levendigheid en aantrekkelijkheid wint.Inverdan West biedt een divers woningbouwprogramma, aanvullend op de bestaande buurten, om verschillende groepen en leefstijlen (waaronder hogere inkomens) naar de wijk te trekken. Deze mix verlevendigt het woonklimaat. Verschillende woningtypologieën in uiteenlopende prijsklassen maken Inverdan West aantrekkelijk voor woningzoekenden van binnen èn buiten Zaanstad. Voor ieder huishouden is een passende woning in een inspirerende woonomgeving te vinden. In het masterplan is aangegeven dat Zaanstad graag meer jonge hoger opgeleiden binnen de gemeentegrenzen wil hebben. Deze groep draagt bij aan de economische structuurversterking van de stad en verstevigt het draagvlak voor de stedelijke voorzieningen. Inverdan West is een interessante woonomgeving voor deze groep vanwege de nabijheid van het centrum met zijn stedelijk voorzieningen en de ligging aan het station, zodat Amsterdam en Schiphol dichtbij zijn. Het rustige woonklimaat, met het buitengebied en de stad binnen handbereik, maakt het mogelijk elk moment te kiezen voor stad of land. De situering van de brede school in het hart van de wijk is een extra vestigingsmotief voor deze groep, omdat zij vaak jonge kinderen hebben. Ook de huidige bewoners kunnen in Inverdan West een aantrekkelijke stap in hun wooncarrière maken, bijvoorbeeld door een huis geheel naar wens te laten bouwen volgens het concept van particulier opdrachtgeverschap. Daarnaast kunnen senioren uit de stad en regio comfortabel dicht bij alle voorzieningen wonen.

De inrichting en het netwerk van de openbare ruimte nodigen uit tot verblijf en brengen vanzelfsprekende ontmoetingen tot stand.Als mensen elkaar regelmatig tegenkomen, leren zij elkaar

15

sneller kennen en ontstaat er een basis voor een sociaal netwerk. Het netwerk van de openbare ruimte koppelt Inverdan West aan de bestaande omgeving. In het hart van Inverdan West, waar de brede school is gelegen, komen drie langzaam verkeerroutes samen. Eén route voor langzaam verkeer naar het zuiden verbindt Westerwatering via de brede school kruisingsvrij met het centrum, een andere route naar het westen verbindt de wijk met het buitengebied en de derde route naar het noorden koppelt Inverdan West aan Westerwatering. Langs deze routes zal een groot deel van het openbare wijkleven plaatsvinden. Om dit te versterken komen de publieksfuncties op de begane grond bij de belangrijke punten van de routes. De grootte en inrichting van de openbare ruimte grenzend aan de routes is afgestemd op de aanliggende functies en er wordt ruimte geboden voor verblijven en spelen. Een zorgvuldige inrichting van de openbare ruimte, afgestemd op de omgeving en met goede verlichting, zorgt voor een goede straatbeleving, aantrekkelijk en veilig, overdag en ‘s avonds.

De ligging aan het station is een vestigingsmotief voor bewon-ers en bedrijven met een directe relatie met Amsterdam. Een adequate oplossing voor de parkeervraag voor auto en fiets blijft ook op deze plek nodig om de leefbaarheid te vergroten.Met een reistijd van 12 minuten en 10 treinen per uur ligt Amsterdam om de hoek. Dit maakt de stationsomgeving een interessante plek om te wonen voor mensen die in Amsterdam werken of studeren. Ook voor bedrijven die een directe relatie hebben met Amsterdam is de stationsomgeving een goede keuze. Het bieden van goede fietsroutes naar de diverse voorzieningen binnen en buiten de wijk en het maken van adequate stallingmogelijkheden bij die voorzieningen verbeteren de leefbaarheid van de wijk. Ondanks de ligging bij het station zal hier ook een gepaste parkeeroplossing moeten

worden geboden.

De brede school in combinatie met een welzijnscluster verbe-tert het voorzieningenniveau en biedt de wijk een levendige ontmoetingsplek.Goede voorzieningen zijn voor nieuwe bewoners een belangrijke vestigingsvoorwaarde. Het Regio College is de enige MBO-instelling in Zaanstad en gevestigd in de wijk. Daarnaast komt er een aansprekend onderwijs-welzijnscluster van circa 5.500 m2 BVO midden in Inverdan West. Het omvat een brede school voor primair onderwijs met verschillende maatschappelijke voorzieningen, zoals een Centrum Jong, een peuterspeelzaal en ruimtes voor activiteiten van bewoners en verenigingen uit de wijk. In de brede school zijn meerdere scholen gevestigd en komt ook buitenschoolse opvang. Het wordt een belangrijke ontmoetingsplek in de wijk, het sociale hart. Hiertoe wordt het gebouw zo ontworpen dat er meerdere functies mogelijk zijn, ook functies die we nu nog niet kunnen bedenken. Niet alleen het gebouw zelf wordt multifunctioneel, maar ook zijn omgeving. Ook de aansluiting van de openbare ruimte op het gebouw is zodanig dat het gebruik van het gebouw kan variëren. Voor jongeren wordt gewerkt aan een voorziening met stedelijke uitstraling: een plek waar jongeren uit de wijk èn uit de stad graag komen voor uiteenlopende activiteiten, bijvoorbeeld op het terrein van sport, cultuur en creativiteit.

Diverse en uitdagende speelplekken dragen bij aan de sociale structuur van de wijkSpeelplekken zijn belangrijk in een gebied met een woonfunctie, omdat ze kinderen de gelegenheid geven om buiten te zijn, te bewegen, contacten op te doen en te leren samenspelen. Ook ouders en begeleiders komen elkaar daar tegen. Speelvoorzieningen hebben daarom een

16

belangrijke sociale functie in een wijk. Er komt daarom veel gelegenheid tot spelen in Inverdan West. Dit vertaalt zich in echte speelplekken, maar ook in een openbare ruimte die zo is ingericht dat kinderen daar zelf uit de voeten kunnen. De gemeente realiseert in Inverdan West voldoende speelvoorzieningen met een uitdagende inrichting. In de speelplekken zal veel variatie zitten, zodat in de wijk voldoende afwisseling is. Het speelplein van de school wordt openbaar toegankelijk. De Groene Oase bij de kinderboerderij, net op de grens van Inverdan West en Westerwatering, wordt een natuurlijke avonturenspeelplek. Aan de Westzanerdijk ligt een boerderij die een educatieve functie zou kunnen krijgen en tot een betekenisvolle plek voor bewoners en bezoekers zou kunnen uitgroeien.

De gemeente begint zelf met het creëren van fysieke verbindingen, het inrichten van de openbare ruimte en het toevoegen van maatschappelijke voorzieningen, om zo andere partijen te inspireren en motiveren om ook energie en geld te steken in het ontwikkelen van een levendige wijk.Als gemeente nemen we onze verantwoordelijkheid door invulling te geven aan een aantal ontwikkelingen die essentieel zijn voor het slagen van een nieuwe woonwijk. Concreet houdt dit in het realiseren van de Slinger, de opgetilde stadsstraat die voor langzaam verkeer een goede en snelle verbinding vormt met het centrum; het herinrichten van het stationsgebied, zodanig dat er een tijdelijke oplossing is voor het fietsparkeren in afwachting van een definitieve oplossing; en een start maken met het hart van de wijk voor wat betreft de onderwijs- en welzijnsvoorzieningen. We willen hiermee als gemeente aangeven dat het ons serieus is met de plannen en hopen hiermee investeerders over de streep te trekken en bewoners te interesseren voor Nieuw West.

RPO en Stadskantoor zijn geschikt voor herontwikkeling, maar ook sloop-nieuwbouw is een optie.Met de ingebruikneming van het nieuwe stadhuis zullen het RPO en Stadskantoor leeg komen te staan. Deze twee kantoren vormen samen met de Slinger en het stationsplein het entreegebied van Inverdan West. Hierdoor, en door de nabijheid van het station, is deze locatie een unieke plek. De gemeente wil ruimte bieden voor herontwikkeling van de gebouwen, zowel programmatisch als qua aanzicht. Door de goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer ziet de gemeente goede kansen voor publieksfuncties, kleinschalige bedrijvigheid (seats2meet), bedrijfsverzamelgebouwen of een zorgconcept, zoals zorgwoningen en voorzieningen die hier bij horen. In de plinten van de gebouwen is ruimte voor (kleinschalige) publieksvoorzieningen en horeca. Behalve herontwikkeling is ook sloop-nieuwbouw een optie, eventueel gecombineerd met de locatie Ebbehof. Bij zowel herontwikkeling als sloop-nieuwbouw zal de parkeerbehoefte voor auto en fiets in het programma moeten worden opgelost.

Bij de ontwikkeling van Inverdan West vormt duurzaamheid een belangrijk thema.Bij de ontwikkeling van Inverdan West tot een kwalitatief hoogwaardige en toekomstbestendige locatie liggen er diverse kansen op het gebied van duurzaamheid en innovatie. Het begrip “duurzaamheid” kent vele dimensies. Zaanstad streeft naar een toekomstige klimaatneutraliteit. Hieronder wordt verstaan dat het totale fossiele energiegebruik en de daaraan gerelateerde CO2-emissie op het grondgebied van de gemeente, over een jaar gemeten, netto nul is. Belangrijk is dat de nieuwbouw zeer energiezuinig wordt uitgevoerd en er zo mogelijk geen gebruik wordt gemaakt van fossiele brandstoffen. Dit vereist een inzet van duurzame energie. Onder duurzame energie wordt verstaan energie die wordt

17

opgewekt met behulp van vernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind, water, aardwarmte en biomassa. Dit past ook uitstekend in de duurzame ambities van de gemeente.

Naast duurzame energie draagt het gebruik van hoogwaardige materialen ook bij aan een duurzame wijk. Belangrijk is ook dat bepaalde gebouwen zodanig gebouwd worden dat ze geschikt zijn om wisselende functies te herbergen en zo mee te evolueren met de wensen van de tijd. Duurzaamheid in de openbare ruimte betekent dat het aanwezige groen en water kwaliteit biedt en ontmoetingen tussen bewoners stimuleert. Duurzaam is ook als bewoners wooncarrière in de directe omgeving kunnen maken en een grote mate van sociaal maatschappelijke betrokkenheid aanwezig is en blijft. Al deze dimensies van duurzaamheid leveren op termijn een meerwaarde op voor de wijk en het aanwezige vastgoed. Hierdoor zal de afzetbaarheid van woningen en commerciële voorzieningen op peil blijven dan wel vergroot worden. Het goed benutten van deze kansen kan de ontwikkelingslocaties onderscheidend maken ten opzichte van andere locaties. Duurzaamheid en innovatie kunnen zeker in deze tijd beschouwd worden als de unique selling points.

Om succesvolle toepassing van technische oplossingen en duurzame innovaties te waarborgen zullen echter op actieve wijze een aantal randvoorwaarden geformuleerd moeten worden vanuit de betrokken partijen. Bij de concrete planvorming zullen deze nader ingevuld worden.

18

In hoofdstuk 2 is op hoofdlijnen aangegeven wat onze visie is op de ontwikkeling van Inverdan West. Met het ruimtelijk raamwerk worden de kaders gegeven waarbinnen Nieuw West zich kan ontwikkelen. Het ruimtelijk raamwerk wordt gevormd door de hoofdinfrastructuur, de verbindingen voor het langzaam verkeer en de groen- en waterstructuur. Hierin of hierlangs hebben bestaande functies een plaats en krijgen nieuwe een plek. Zo moet de brede school goed en veilig zijn verbonden met de omliggende woongebieden en speelplekken. Sommige elementen zijn al aanwezig, andere bestaan nog alleen op de tekentafel. Het ruimtelijk raamwerk is een gegeven voor de lange duur. Belangrijk is om het zo vast te leggen dat omgevingskwaliteiten maximaal worden benut. Tevens moet er genoeg flexibiliteit blijven voor een vrije invulling van de deelgebieden. Dit raamwerk stelt de Gemeente Zaanstad in staat een voorwaardenscheppende en vervolgens regisserende positie in te nemen. Voor de verschillende deelprojecten en deelgebieden binnen dit raamwerk wordt in hoofdstuk 4. Deelgebieden nog concreter aangegeven welk beeld wij voor ogen hebben bij de verdere invulling.

Een aantal deelgebieden is al in ontwikkeling. Murano wordt al gebouwd en Aurum en de aansluitende torens 1&2 zijn zelfs al in gebruik.

3 Ruimtelijk raamwerk

19

kindlint bomenlaan de Slinger langzaamverkeer openbaar groen water hoofdinfra prive groen

Legenda

20

hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint langzaamverkeer (nieuw) de Slinger

Legenda

HoofdinfrastructuurDe Houtveldweg is de hoofdontsluiting van de wijk en vormt de ruggegraat van het gebied. De belangrijkste voorzieningen worden ontsloten via aftakkingen van de Houtveldweg (school, supermarkt). Nu vormt de weg nog een sterke scheiding tussen de gebieden aan weerszijden ervan. Inzet is om die gebieden tot een wereld te smeden door goede en logische oversteekvoorzieningen te realiseren. De Houtveldweg krijgt een aantrekkelijk en groen profiel met een middenberm met grote bomen.

21

bomenlaan groen openbaar groen water prive groen

Legenda

Groen- en waterstructuurHet groene buitengebied van het Westzijderveld met het waterrijke slagenlandschap en zijn bijzondere weidevogels is vlakbij. Hier is, vlak bij de woning, ruimte voor natuurbeleving. Bewoners kunnen vanuit de wijk zo het buitengebied invaren. De inzet is om het landschap tot diep in de wijk ervaarbaar te maken.

In de opzet van de wijk komen de watergangen tot aan de Houtveldweg en zijn ze gericht op het landschap en de Belt, in dezelfde richting als het slagenlandschap. Bij de eventuele komst van een spoor ten behoeve van Lightrail verdwijnt de watergang tussen het station en het RPO. In dat geval zal een nieuwe watergang vanaf de spoorsloot bij Murano, tussen Achmea en GG&GD door, de spoorsloot met de voorgestelde waterlopen van de Eilanden kunnen verbinden. Indien de spoorsloot wordt gedempt voor de aanleg van de lightrail is deze verbinding van belang voor een goede waterhuishouding in het gebied. De aanleg van deze verbinding is in eerste instantie direct verbonden aan de realisatie van de lightrail, maar ook bij herontwikkeling van het Achmea-terrein wordt de gelegenheid geboden aan de ontwikkelaar deze verbinding aan te leggen.

Een nadrukkelijke wens ten aanzien van de waterverbindingen is dat deze zo worden aangelegd dat bewoners van de Eilanden en C100 vanaf de woning het groene landschap in kunnen varen. Dit is een toegevoegde waarde voor het wonen op deze twee locaties.

22

hoofdinfra langzaamverkeer (bestaand) kindlint langzaamverkeer (nieuw) de Slinger

Legenda

Langzaam verkeerDe bestaande fietsen wandelpaden vallen deels samen met de oost-west gerichte groen- en waterstructuur of lopen parallel aan de noord-zuid gerichte Houtveldweg. De aanvullende fietsen voetverbindingen zullen aansluiten op de bestaande kwaliteiten. Ze lopen langs nieuw aan te leggen water en groen.

Spectaculair en essentieel voor de koppeling van Nieuw West aan het centrum en vice versa, is de Slinger. Deze ‘opgetilde stadsstraat’ voor fietsers en voetgangers loopt over het spoor en de Provincialeweg heen en wordt een aantrekkelijke en snelle verbindingsweg. De Slinger is het vliegwiel voor de ontwikkelingen in Inverdan West. Het is de eerste ingreep die een fysieke en zichtbare maar ook symbolische verbinding vormt tussen West en het centrum. Op de Houtveldweg rij je onder de Slinger door. Het is hierdoor letterlijk een poort van West.

De verschillende routes voor langzaam verkeer verbinden de bijzondere plekken en functies in het gebied. De routes krijgen een inrichting die aansluit bij hun karakter. Zo krijgen routes die het stedelijk centrum met het groene landschap verbinden een groen karakter. De verbinding langs speel- en verblijfsplekken door de langzaam verkeersroutes nodigt wijkbewoners uit elkaar informeel te ontmoeten en te leren kennen. Bijzondere route is het kindlint, een veilige fietsroute voor kinderen, van huis naar school, supermarkt en voorzieningen rond het stationsplein. Deze rijgt als een kralensnoer scholen, ontmoetingsplekken en speelplekken aan elkaar. Om het kindlint ook met Held Jozua en de avonturenspeelplek te verbinden zal een brug moeten worden aangelegd. Deze valt echter buiten de kaders van Inverdan West.

23

kenniswijk

Stationsplein eo

Spoor-strip A&B

Murano/ Vrodest

De eilanden

Vrodest

Murano

veld 13, NS vastgoedstrook

C100

De Belt

Kenniswijk

19,3

De vanger; 16,2

Waterboog; 17,2

veld 8

veld 9

veld 6

Stationsplein

bestaande bijzondere plek plek in ontwikkeling

Legenda

Bijzondere plekken en functies

Het stationspleinHet stationsplein is de entree van Nieuw West. Het is een klassiek kruispunt van routes: hier komen alle verkeerssoorten samen. Het is nu een desolate plek, een parkeerveld voor auto’s en fietsers. In de toekomst moet het stationsplein meer verblijfskwaliteit bieden aan de fietser en voetganger. Bijzonder zijn de verschillende niveaus: het stationsplein op maaiveld en daarboven de Slinger, op bijna 8 meter hoogte. Op maaiveld langs de Houtveldweg komt ruimte voor een Kiss & Ride en bushaltes. Boven sluit de Slinger aan op de Buiging, het centrumdeel van de opgetilde stadsstraat, zodat er een goede verbinding met het stadshart is.

De inzet is om het stationsplein vrij te houden van fietsenrekken en auto’s en de ruimte te laten aan de voetganger en fietser. Veel mensen komen per fiets naar het station en willen daar hun vervoermiddel veilig en comfortabel stallen. De fietsers komen straks zowel op maaiveld als op de Slinger aan. Hier bevindt zich ook de geplande toegang tot de fietsenstalling Hierdoor ontstaat een logische routing, waarbij de fietser in één lijn van aanrijroute, via stalling naar het station wordt geleid. Het fietsparkeren sluit aan op zowel het pleinniveau als boven op de Slinger en verbindt de onderwereld met de bovenwereld. De uiteindelijk benodigde capaciteit voor de fietsenstalling is naar verwachting 1500 tot 2000 plaatsen.

Het plein ligt goed op de zon. Hierdoor is zowel op maaiveld als op de Slinger een goede uitgangssituatie voor horeca met terras. Het plein kan meer body krijgen als de geplande detailhandel (bv een supermarkt) hier zijn voordeur krijgt. In de plinten van de bestaande bebouwing is ruimte voor publieksfuncties, zakelijke dienstverlening en horeca.

Held JozuaDit groengebied met monumentale molen en kinderboerderij biedt mogelijkheden voor een avonturenspeelplaats. Voor de oudere bezoekers kan hier horeca met een terras worden gerealiseerd. Door een goede verbinding met het langzaam verkeersnetwerk kan Held Jozua voor alle wijkbewoners een plek van betekenis worden.

24

Landelijk gebied: kracht van het LandschapAan de westkant wordt Nieuw West begrensd door het groene slagenlandschap van de Polder Westzaan. De door vele sloten doorsneden weilanden geven plek aan verschillende soorten weide- en watervogels. Het biedt tevens de mogelijkheid te wandelen, fietsen en sporten. Rust en ruimte in contrast met de reuring van de stad. Voor de polder worden kansen gezien voor natuureducatie en kleinschalige horeca, gekoppeld aan de fietsroute op de scheidslijn tussen stad en landschap. Door water uit de woonwijk te verbinden met de sloten in de pol-der wordt het mogelijk om vanuit de woning het landschap in te varen. Door de groen strook langs De Belt en de Eilanden wordt het landschap de wijk ingetrokken.

Boerderij Westzanerdijk 150Op deze plek ligt een boerderij, van oorsprong van boer Fronik. Deze vormt het beginpunt van een mooie wandeling langs het groene buitengebied. Voor de jeugd zou deze boerderij een educatieve en recreatieve rol kunnen vervullen. Door de goede verbinding via langzaam verkeersroutes met de wijk, kan deze plek uitgroeien tot een bijzondere plek voor bewoners en bezoekers.

De BeltDeze groene heuvel is een bijzonder plek. Door hem beter bereikbaar te maken vanuit de omliggende buurten, kan hij zich verder ontwikkelen. Vanaf de Belt is een prachtig uitzicht over het landschap aan de westkant en aan de oostkant over de stad. In de toekomst kan de Belt gebruikt worden om te recreëren.

Speelplek brede schoolBij de brede school is een openbare speelplek gepland. Deze kan ook buiten schooltijden gebruikt worden. Door de plaatsing van bankjes wordt de gelegenheid gemaakt hier te verblijven en elkaar te ontmoeten.

Held Jozua

De Belt

Boerderij Westzanerdijk

25

Inverdan WestBijzondere plekkentekenaar: ir. L. Hakvoort datum nov 2010

bestaande bijzondere plek plek in ontwikkeling

Legenda

Landelijk gebied

4 DeelgebiedenPer deelgebied wordt onderstaand beschreven wat het nagestreefde beeld is. Behalve in tekst wordt dit ook door middel van referentiebeelden toegelicht. Deze referentiebeelden zijn “geleend” van andere bestaande situaties en zijn niet zondermeer te vertalen naar Inverdan West. Ze geven echter wel inzicht in de beoogde beleving.

Stationsplein: entree van WestUitgangspunten:• Het stationsplein wordt voetgangers- en verblijfsgebied,

fiets te gast;• Nodigt uit om te verblijven: informele zitplekken, terrasjes,

spelen;• Het station heeft aan de westkant een tweede

stationsgezicht en geen stationsachterkant;• Overstapgebied, van trein naar fiets, bus of auto;• Stedelijk wonen met appartementen voor tweeverdieners

en/of senioren;• Diversiteit in functies rond het plein, zoals detailhandel,

zakelijke dienstverlening en zorg;• Functies in een hoge open plint trekken bezoekers, bij

voorkeur 24/7;• Vestiging supermarkt met de toegang zo dicht mogelijk

aan het stationsplein;• Parkeerplaatsen die op maaiveld komen te vervallen, zullen

worden gecompenseerd. Wanneer een functiewijziging plaatsvindt, dienen eventueel extra parkeerplaatsen gerealiseerd te worden in een (gebieds)garage. Ook het parkeren van nieuwe functies dient te worden toegevoegd aan een (gebieds)garage;

• Zorgvuldige verlichting en aanlichting passend bij de verschillende functies van het gebied;

• Fietsenstalling is goed bereikbaar.

27

Terras

zit en speel elementen

open en hoge plinten

28


Legenda

De Slinger: landing in Nieuw West

Uitgangspunten:• Langzaam verkeersverbinding centrum-station-Nieuw

West;• Aansprekende architectuur, beeldmerk;• Transparant, weinig contactpunten met de grond in

verband met sociale veiligheid en bijvoorbeeld graffiti;• Meer dan alleen een ‘brug’ door aanvulling met

bijvoorbeeld zitgelegenheid of een kiosk gericht op de reiziger;

• Comfortabele verharding ten behoeve van de fietser;• Uitzichtpunt, met uitkijk over Nieuw West en het groene

landschap;• Goede verlichting voor sfeer en veiligheid;• Geeft toegang tot moderne, comfortabele en goed

bereikbare fietsenstalling.

29sfeer en veiligheid

De Slinger: meer dan een brug

slim stallen

30

Houtveldweg: laan met allure

Uitgangspunten:• Groene wijkontsluitingsweg met vrijliggende fietspaden;• Laan met allure;• Door de stevige bomen, groene middenberm en maat van

het profiel de ‘ruggengraat’ van Nieuw West;• Oversteekplaatsen op de goede plek.


Legenda

31

Overzichtelijk & veiliggrote bomen

allure

Vrijliggende fietspaden

Zicht op boomkruinen

32

16.2 De Vanger

Uitgangspunten:• Woongebouw dat Slinger begeleidt en op afstand het

stationsplein begrenst;• Op de begane grond en aan de Slinger eventueel

publieksfuncties;• Sluit goed aan op omliggende bebouwing;• Op maaiveldniveau en vanaf de Slinger een toegang;• De parkeerplaatsen die vervallen in de Schavenbuurt als

gevolg van de aanleg van de Slinger en kennisboulevard dienen in dit bouwplan gecompenseerd te worden, net als de 28 parkeerplaatsen die worden opgeheven om de bebouwing mogelijk te maken. Samen zijn dit ongeveer 38 parkeerplaatsen, die openbaar gerealiseerd moeten worden.


Legenda

33

17.2 De Waterboog

Uitgangspunten:• Begeleidt de Houtveldweg als wand met appartementen;• Parkeren op te lossen in de plint;• Ontsluiting vanaf de Houtveldweg;• Aan de kant van het Wiel worden openbare steigers gedacht,

zodat makkelijk gebruik gemaakt kan worden van het water;• Samen met de stationsoverbouwing de entree van de wijk.


Legenda

34

19.3 De Cypres

Uitgangspunten:• Landmark als verbinding tussen Eilanden, Kenniswijk en

Stationsplein;• Appartementengebouw met in de plint (commerciële) pub-

lieksvoorzieningen.


Legenda

35

School: meer dan school alleen

Uitgangspunten:• De brede school staat op een belangrijke plek in West, niet

alleen ruimtelijk maar ook sociaal-maatschappelijk, en vormt het scharnierpunt tussen verschillende deelgebieden en doelgroepen;

• Ook na schooltijd heeft de school een functie, voor naschoolse opvang, maar ook voor de buurt, met een Centrum Jong, buurthuis ‘nieuwe stijl’ waarin alle wijkbewoners terecht kunnen;

• Aan de voet van de Slinger;• Spelen, leren en zorg, voor alle leeftijden;• Openbaar speelplein in het groen;• Open plint met waar mogelijk publieksfuncties;• Vanuit omliggende woonbuurten veilig bereikbaar via

kindlint;• Landelijk gebied, Belt en bijvoorbeeld kinderboerderij nabij.

36

De Eilanden: wonen in het groen en blauw

Uitgangspunten:• Grondgebonden grote woningen in Zaanse stijl en in het

hogere marktsegment, met de tuinen grenzend aan het water;

• Onderzoek naar Particulier opdrachtgeverschap;• Groene buurt, waterrijk;• Verbonden door brede groenstrook met het landschap, de

Belt en het station;• Directe nabijheid school en winkelcentrum;• Plekken voor ontmoeten;• Woningen die ook geschikt zijn voor werken aan huis;• Groene verbindingszone voor de buurt, voor spelen,

sporten en ontspannen;• Het programma moet voorzien in zijn eigen

parkeerbehoefte, inclusief Kiss en Ride voor de school. Langs de Aubade zijn 28 parkeerplaatsen. Hiervan dienen er 10 terug te komen in de nieuwe situatie.

variant 1 variant 2

38

De Belt

Uitgangspunten:• Groene, natuurlijke icoon;• Beleef de natuur, beleef de zonsondergang, landschap èn

de stad;• Openbaar toegankelijk en nodigt uit om te verblijven;• Goede wandelroutes naar boven;• Buitensporten;• Rust en reuring wisselen elkaar af;• Kleine horeca aan de zonkant;• Kleinschalige kunst- en/of cultuurevenementen op de top,

met inachtneming van Natura 2000;• Samenwerking met broedplaats, Zaantheater e.d. voor

programmering evenementen.


Legenda

39

Kenniswijk: jeugdig en dynamisch

Uitgangspunten:• De woonbuurt voor jongeren, waar genoeg voorzieningen

zijn om te kunnen studeren, sporten, muziek te maken of samen te chillen;

• Kennisvoorzieningen en ruimte voor startende bedrijven;• Studio’s en appartementen;• Het Regiocollege met MBO-opleidingen waar ruim 7.000

studenten vrijwel dagelijks komen;• Horecavoorzieningen, zoals een grand café of restaurant;• Snelle verbinding met station, de Belt en winkels;• Vierender: leren nieuwe stijl door school en bedrijven

bijeen te brengen;• Diensten aanbieden aan de buurt en diensten uit de buurt

betrekken;• Bedrijfsunits per maand te huren door ZZP’ers uit de buurt;• Tijdelijke broedplaats C100 als proeftuin.


Legenda

40

C100: ontspannen wonen

Uitgangspunten:• Riant wonen, aan het water tegen het groene landschap

aan;• Varen vanuit je woning het groene landschap in;• Informele sfeer in groene ontsluitingsstraten;• Diversiteit in woningen, verspringende rooilijnen met rijtjes

van maximaal 5woningen;• Grondgebonden woningen in Zaanse stijl;• Speelplekken voor de kinderen;• Tijdelijke broedplaats als proeftuin, vooruitlopend op

woonbebouwing.


Legenda

41

Ebbehof: tussen wonen, zorg en werken

Uitgangspunten:• Aantrekkende functies, commerciële functies, wonen en

uitgaan;• Gericht op senioren en/of tweeverdieners;• Kleinschalige bedrijvigheid;• Grote parkeergarage, boven de plint met publieksfuncties,.

De garage die hier gebouwd wordt, vangt naast de parkeerbehoefte vanuit het programma ook eventuele tekorten in andere deelgebieden op. De garage fungeert tevens als gebiedsgarage.

• Hoge plint met publieks-/winkelfuncties, flexibel en attractief;

• Zorgconcept: verschillende zorgvoorzieningen gebundeld;• Ontwikkeling in eventueel in samenhang met de bebouwing

van Achmea , GG&GD, Stadskantoor en RPO.


Legendaparkeergarage

42

Zaanse strip: stedelijk wonen en werken

Uitgangspunten:• Wonen, werken aan huis voor een brede doelgroep, van

starters tot senioren;• Kleinschalige bedrijvigheid;• Zaanse strip A en B voorzien samen in het geheel aan par-

keervraag;• Appartementen en grondgebonden woningen;• Verwijzing naar Zaanse pakhuizen;• Nabij supermarkt, school en Groene Oase.


Legenda

groene hofjes

43

Murano: stedelijk wonen

Uitgangspunten:• Stedelijk wonen met appartementen; • Overgang naar suburbaan woonmilieu;• Parkeerdek vormt plint, openbare ruimte tussen de

woningen is autovrij;• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontspannen;• (Speel)ruimte voor kinderen;• Plekken voor ontmoeten.


Legenda

44

Novicentre:

Uitgangspunten:• Overgang naar suburbaan woonmilieu;• Appartementen, eventueel een mix met grondgebonden

eengezinswoningen;• Nabij held Jozua;• Openbare ruimte voor verblijven, spelen en ontmoeten.


Legenda

5. OntwikkelstrategieDe gemeente heeft voor de ontwikkeling van Inverdan West een investeringsprogramma opgesteld, vastgelegd in de grond-exploitatie Inverdan en het Meerjaren Investerings Programma (MIP). Door middel van gerichte investeringen wil de gemeente de voorwaarden scheppen waaronder de ontwikkeling van Inverdan West gestalte kan krijgen. Sommige plannen liggen al min of meer vast, andere zijn meer te betitelen als voornemens of wensbeelden en zijn flexibeler. De gemeente wil de sterke punten van het gebied benutten en meerwaarde creëren. Het is vervolgens aan de markt om de potentie van het gebied te onderkennen en samen met de gemeente te vertalen naar concrete projecten.

Vaste plandelenTot de plannen die al min of meer vastliggen, behoort de aanleg van de hoofdstructuur qua openbare ruimte, wegen, langzaam verkeersroutes, groen en water. De gemeente gaat de Slinger realiseren. Deze loopt over het spoor naar de Buiging en zorgt voor een prettige, snelle en veilige verbinding voor fietsers en voetgangers tussen Nieuw West en het stadscentrum. Om het stationsplein daadwerkelijk als entree te laten functioneren en ook Nieuw West een centrum te geven, laat de gemeente het stationsplein versneld herinrichten. Mogelijk is dit een tijdelijke inrichting in afwachting van de definitieve ontwikkeling van het RPO en Stadskantoor. Met de herinrichting wordt het Stationsplein een verblijfsgebied waar de voetganger een hoofdrol speelt. In de plint van het RPO en het pand Van der Gragt bestaat de gelegenheid om publiekstrekkende functies als horeca, (kleinschalige) winkels en zakelijke dienstverlening te vestigen. De brede school is een belangrijke functie voor de bestaande wijken, maar ook voor de nieuwe bewoners van het gebied. Daarom gaat de gemeente de brede school snel realiseren. De gemeente vindt het daarnaast wenselijk

47

dat zo snel mogelijk wordt gestart met de realisatie van de Eilanden. Om dit mogelijk te maken, zal de gemeente zo snel als haalbaar het profiel voor de Houtveldweg aanpassen en de nieuwe Cypressenhout aanleggen.

Daarnaast investeert de gemeente komende jaren in meer maatschappelijke projecten, samen met maatschappelijke partijen vastgelegd in het WUP (Wijkuitvoeringsprogramma) zoals vermeld in hoofdstuk 1.

Daar waar parkeerplaatsen (tijdelijk) verdwijnen zal de gemeente deze compenseren indien dit de realisatie van projecten in de weg staat. Uiteindelijk is het de wenselijk dat ieder project de eigen parkeerbehoefte binnen het project oplost. Dit komt de kwaliteit van de openbare ruimte ten goede.

Flexibele plandelenNiet alle plandelen zijn volledig uitgekristalliseerd. De gemeente heeft zoals eerder geschetst wel een beeld van de wenselijke ontwikkelingen, maar daagt de markt graag uit hier verder invulling aan te geven. Het betreft vooral de locaties Ebbehof, de Cypres, Waterboog en de Vanger, maar ook de bestaande gebouwen RPO en Stadskantoor. De waterverbinding over het Achmeaterrein is een nadrukkelijke wens, maar deze loopt over grond die geen gemeente-eigendom is. Bij eventuele herontwikkeling van dit terrein kan het water een toegevoegde waarde aan deze locatie geven.

Tijdelijke invullingenNiet alle onderdelen van het programma zullen in één keer ontwikkeld worden. Van sommige plekken is nog niet aan te geven hoe ze er uiteindelijk uit gaan zien, omdat nog onzekerheid bestaat over de uiteindelijke invulling van de

omliggende bebouwing. Daarnaast moet voorkomen worden dat veelbelovende locaties hun potentie verliezen doordat ze te vroeg een definitieve bestemming krijgen. Een mislukking kan bovendien aan het imago van een dergelijke plek blijven kleven. Het motto is dan ook klein beginnen en met minimale investeringen tot een maximaal resultaat komen.

Door locaties een tijdelijk invulling te geven en kleinschalige projecten en evenementen snel te realiseren, kan de gemeente ontwikkelingen stimuleren. Als de markt pas op de plaats maakt, is het aan de overheid het voortouw te nemen. De gemeente neemt de (tijdelijke) invulling van het stationsplein snel ter hand. Hierdoor ontstaat een aantrekkelijker vestigingsklimaat voor beoogde functies in de plinten en een fraaier ogend entreegebied. Andere mogelijke tijdelijke invullingen/activiteiten zijn evenementen op/bij de Belt, zoals Feestival, beachvolleybal en schoolwerktuinen. Vanuit de buurt komen regelmatig verzoeken om activiteiten te ontplooien. Om buurtbewoners te stimuleren actief iets voor de wijk te organiseren en betekenen, zal de gemeente onderzoeken welke middelen zij heeft om deze initiatieven te faciliteren.

Bestaande kantoorgebouwen, zoals RPO, Stadskantoor en de panden van Van der Herk en Gragt kunnen tijdelijk gebruikt worden voor functies als Seats2meet en horeca in de plint, in afwachting van eventuele herontwikkeling.

FaseringVoor de ontwikkeling van Inverdan West zijn met het ruimtelijk raamwerk de kaders aangegeven. De gemeente gaat een aantal belangrijke onderdelen realiseren:

• (tijdelijke) herinrichting stationsplein, te realiseren in 2012;

48

Verder is Murano al in uitvoering. Het Spirit Inn Hotel, gevestigd in het voormalige KPN-gebouw, staat op het punt de deuren te openen. De verkoop Zaanse strip A is gestart, om aansluitend Zaanse strip B te realiseren.

Selectie marktpartijenWij hebben in dit document aangegeven wat onze visie is op de ontwikkeling van Inverdan West, de kracht van West en de versterking die dit betekent voor geheel Nieuw West. In deze visie is aangegeven wat vastligt, het ruimtelijk raamwerk, en waar nog ruimte is voor verdere uitwerking in deelprojecten. Wij bieden ontwikkelende partijen graag de ruimte om hier vanuit hun eigen expertise invulling aan te geven. Om de in West nog uit te geven locaties op de markt te brengen staan de gemeente verschillende methoden ter beschikking:

• tender (op prijs en/of ideeën met vastgestelde prijs);• bouwenveloppe;• enkelvoudige uitnodiging;• particulier opdrachtgeverschap (PO).

Per ontwikkellocatie zal een nadere afweging worden gemaakt welke uitgifte methode het beste kan worden toegepast en welke eventuele combinatie van locaties te maken is.

• herprofilering Houtveldweg en herstructurering bij behorende kruispunten, te realiseren in 2012;

• bouw brede school. aansluitend op de herprofilering van de Houtveldweg, in 2013;

• aanleg van de Slinger. te realiseren in 2013;

Direct na de verhuizing van de gemeente naar het nieuwe stad-huis, medio 2011, ontstaat er ruimte voor nieuwe publieksfuncties, detailhandel en horeca in de plinten van het Stadskantoor en RPO.

Voor de overige planonderdelen ligt er nog geen harde planning. De realisatie van deze onderdelen, zoals de Eilanden, de Cypres of bijvoorbeeld de herontwikkeling van RPO en Stadskantoor zijn afhankelijk van initiatieven vanuit de markt. Het heeft de voorkeur van de gemeente op korte termijn te kunnen starten met de realisatie van C100, het resterende deel van de Kenniswijk en de Eilanden. Vervolgens dienen de plannen op Zaanse strip B en Ebbehof te worden gerealiseerd. De locaties 19.3 (Cypres), 16.2 (de Vanger) en 17.2 (de Waterboog) kunnen pas op langere termijn gerealiseerd worden omdat deze tijdens de ontwikkeling van bouwwerken in de omgeving behoefte aan werkterreinen en manoeuvreerruimte bestaat.

De gemeente Zaanstad neemt de openbare ruimte voor haar rekening. Dit betekent dat zij de belangrijkste hoofdinfrastructuur, groenvoorzieningen, waterpartijen, speel- en verblijfsplekken zal aanleggen. Ook de aanleg van de Slinger valt hieronder. Waar nodig zullen wij ook fietsen autoparkeerplaatsen aanleggen. Voor C100 en bijvoorbeeld de Eilanden kan er voor gekozen worden ook de aanleg van de openbare ruimte in de opgave voor de ontwikkelaar op te nemen. Ten behoeve van de gemeentelijke investeringen zijn budgetten in de grondexploitatie opgenomen. De (her)inrichting van de openbare ruimte gebeurt in samenspraak met bewoners.

Los van fysieke ingrepen zorgt de gemeente voor investeringen in het sociaal maatschappelijk programma. Deze zijn met name terug te vinden in het Meerjaren InvesteringsProgramma (MIP). Hierbij wordt geïnvesteerd in de voorzieningen voor jongeren in de vorm van speelgelegenheid bij Held Jozua, activiteiten op de Belt, sportvoorzieningen en ontmoetingsplekken voor de jeugd.

Voor een aantal in de visie benoemde onderdelen zijn geen budgetten opgenomen. Dit zijn bijvoorbeeld de horecavoorziening bij de Belt of Held Jozua. Wij bieden echter graag de ruimte voor initiatieven vanuit de markt als deze binnen de eerder geschetste visie en kaders passen.

6 Investerings- programma

InleidingNu de voltooiing van het stadscentrum steeds meer in zicht komt, moet het onderscheidende karakter van Nieuw West meer dan ooit tot de verbeelding gaan spreken en onderwerp van gesprek worden. Het doel is om projectontwikkelaars uit te dagen mee te doen. Om de huidige bewoners te behouden en nieuwe aan te trekken. Om er voor te zorgen dat Nieuw West een van de versterkende krachten wordt voor een centrum dat betekenis geeft aan Zaanstad. Met andere woorden: de zichtbaarheid van het stadscentrum en de aantrekkingskracht die daar van uitgaat, moeten de komende jaren verzilverd worden.

Positionerings-aspectenDie verzilvering moet plaatsvinden door voor Nieuw West een positionering en promotiestrategie te ontwikkelen die inspeelt op wat de markt wenst en slim meelift op de promotie van Inverdan en de marketing voor Zaanstad en de Zaanstreek. Dat is logisch want de uitstraling van het stadscentrum is van invloed op het imago van de stad en vice versa. In zijn algemeenheid zullen naast het wonen en werken in en bij een ‘stedelijke omgeving’ met bijbehorende voorzieningen inclusief mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap, de extra kwaliteiten op het gebied van groen (rust en ruimte), bereikbaarheid en de strategische ligging ten opzichte van Amsterdam maar ook Schiphol kunnen worden benadrukt. Goede “verkooppunten” zijn ook de Belt en Jozua. Welke aspecten van doorslaggevend belang zijn, hangt samen met de keuze voor de doelgroepen en hun wensen.

DoelgroepenstudiesHet bepalen en kennen van die doelgroepen en samen met

7. Marketing en branding

53

de ontwikkelaars een aanbod ontwikkelen dat hen verleidt, is mogelijk de grootste uitdaging. Deze visie heeft het in zich om een range van doelgroepen aan te spreken variërend van de jonge hbo-ers (startende gezinnen) tot senioren. Hoewel dat zowel een kracht als een zwakte kan zijn, zal bij de uitwerking van positionering en strategie nader bepaald worden op welke doelgroepen we willen focussen. Het ligt in ieder geval voor de hand liggend om aan te sluiten bij de marketingstrategie die de stichting Marketing Zaanstreek voorstaat.

Uit hun concept-studie blijkt dat de focus-doelgroep voor de stad en streek de jonge, hbo-opgeleide starters en gezinnen zijn. Hoewel deze aanname nog geverifieerd moet worden door onderzoek dat momenteel wordt uitgevoerd, is het juist voor deze doelgroep van belang in een stedelijke omgeving met aantrekkelijke woningen te kunnen neerstrijken, terwijl het groen toch dichtbij is. Want, ‘deze doelgroep is gericht op ontwikkeling en uitbouw van zijn sociaal maatschappelijke status, met voldoende inkomen om het gemiddelde inkomen in Zaanstad op te krikken en te laag om de gewenste woonkwaliteit binnen de ring van Amsterdam te kunnen bekostigen. Vooral starters en jonge gezinnen zijn geneigd te verhuizen naar een betere woonsituatie die de Zaanstreek kan bieden.’

Studies laten ook zien dat de kracht van de streek ligt in de rijke historische mix van wonen, werken en recreatie en de ligging aan de oevers en kaders van de Zaan en het IJ.

Een andere belangrijke conclusie die in observaties vanuit Marketing Zaanstreek worden getrokken en die van belang is voor de promotie van Nieuw West, is ‘dat Zaanstad in de concurrentie met steden als Almere en de

Haarlemmermeer unieke kansen heeft om haar rijke cultuur- en natuurhistorische achtergrond verder op te poetsen. Het onderscheid met Haarlem en Hilversum ligt meer in het stoere, authentieke karakter van de stad. Ook in de nieuwe bebouwing zijn deze elementen op traditionele, dan wel speelse wijze terug te zien, zoals in het nieuwe stadhuis.’

Samenwerking en onderzoekDe exacte formulering van de positionering van Nieuw West en daaruit voortvloeiende strategie wordt de komende tijd nader uitgewerkt, in samenspraak met partijen waarmee

Laat zien waar je van bent!

54

afstemming en samenwerking onontbeerlijk is: Inverdan, ontwikkelaars en investeerders, Marketing Zaanstreek en Zaan-IJ oever project, om er maar een paar te noemen. Ook zullen onderzoeken die al gedaan zijn en momenteel nog worden verricht, bepalend zijn voor een goede onderbouwing voor het bepalen van de focusdoelgroepen en de juiste tone-of-voice die terugkomt in de promotiemiddelen en activiteiten. Het gaat onder meer om onderzoeken naar de concurrentiepositie van Zaanstad met omliggende gemeenten voor zover het de afzet van woningen betreft. Dit zal uitwijzen in welke vijvers het best gevist kan worden om zowel huidige doelgroepen te behouden en nieuwe te verleiden om in Nieuw West te komen wonen. Daarnaast wordt momenteel voor Inverdan als geheel een positionering en marketingstrategie ontwikkeld. Dat zal van invloed zijn (en vice versa) op de uitwerking van de marketing voor Nieuw West.

Het woon- werk- en leefaanbod zoals omschreven in deze visie voor Nieuw West draagt in ieder geval in belangrijke mate bij aan het interesseren van vasthouden van verschillende doelgroepen. Er lijkt voldoende ruimte te zijn om zowel in Inverdan als in Nieuw West waar nodig ‘aan de knoppen’ te draaien en in overleg met ontwikkelaars een succesvol aanbod te realiseren voor de focusdoelgroepen.

Marketing: Gewoon doen!

55

Marketing: Gewoon doen!

56

LiteratuurlijstLiteratuur/beleidsnota’s

Algemeen:Masterplan InverdanBeeldkwaliteitsplan InverdanInverdan West SiteKracht van WestSociale Visie, Stipo

Wonen:Woonvisie Zaanstad 2008-2020 (Zaans Mozaïek)Richtlijnen Basiskwaliteit Woningbouw ZaanstadNota Prijsdifferentiatie Woningbouw ZaanstadAlgemene randvoorwaarden woningbouw ZaanstadMasterplan InverdanInverdan Actualisatie X – De veranderende stad.

26052011 gebiedsvisie nieuw west [webversie]

Real Estate

Transcript of 26052011 gebiedsvisie nieuw west [webversie]