2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open...

40
2018 - 2022 Een programma voor Hengelo

Transcript of 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open...

Page 1: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

2018 - 2022 Een programma voor Hengelo

Page 2: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

2

PortefeuilleverdelingProHengelo - Bas van Wakeren• Binnenstad: programmering, evenementen,

verbinding met cultuur• Invulling Marktplein (incl. fysieke ontwikkeling)• Cultuur• Zorg en Wmo• Welzijn• Wonen / volkshuisvesting• Beheer grijs / afval

VVD - Gerard Gerrits• Binnenstad: fysieke ontwikkeling • Ruimtelijke Ordening• Verkeer en Vervoer• Vergunningverlening• Economische Zaken (incl. acquisitie)• Aandeelhouderschappen/verbonden partijen• Toerisme en Recreatie• (maatschappelijk) Vastgoed

SP - Mariska ten Heuw• Participatie / Werk en Inkomen• Financiën• Belastingen• Grondzaken • Hart van Zuid• Beheer groen en blauw (incl. Spelen)• Warmtenet

D66 - Claudio Bruggink• Duurzaamheid en Milieu• Jeugd• Onderwijs• Sport• Bedrijfsvoering• Regionale samenwerking incl. Agenda

voor Twente• Belangenbehartiging: internationaal en

nationaal (coördinatie)

Burgemeester Sander Schelberg• Burger en bestuur / dienstverlening• Openbare orde en Veiligheid• (integrale) Handhaving• Algemeen juridische zaken• Communicatie• Bestuurlijke samenwerking (coördinatie)• Politieke en ambtelijke integriteit

Page 3: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

3 Coalitieprogramma 2018 -2022

VoorwoordDe uitkomst van de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 heeft geleid tot een coalitie van ProHengelo, VVD, SP en D66. Wij willen samen aan de slag: samen in de coalitie, samen met de andere fracties in de gemeenteraad, samen met onder-nemers en samen met onze inwoners.

Voor u ligt het coalitieprogramma dat wij op basis van de onderhandelingen met elkaar hebben gesloten voor de periode 2018-2022. Wij hebben elkaar gevonden, zowel op inhoud als op de manier waarop we met elkaar en met partijen in de gemeente-raad en de stad willen omgaan. Want wij willen een moderne overheid zijn, met een open stijl van het besturen van de stad. Die openheid en moderne bestuursstijl ziet u terug in dit programma; geen dichtgetimmerd verhaal met maatregelen, die tot in de fi nesses zijn uitgewerkt. Dat past niet bij ons. Wij geven in dit programma zowel inhoudelijk als fi nancieel richting, -dat mag ook van een coalitie worden verwacht- maar er is volop ruimte voor de gemeenteraad en voor de stad om samen de invulling te bepalen. Wij willen en kunnen het ook niet alleen; daarvoor zijn de uitdagingen en opgaven te groot.

Wij werden lopende de besprekingen geconfronteerd met fors toenemende tekorten op het sociale domein (met name jeugd-zorg en Wmo). Deze tekorten zijn ontstaan door de sterk toenemende vraag, ook als gevolg van de demografi sche ontwikkelingen, prijsstijgingen en natuurlijk door de kortingen die het rijk bij de overgang van de taken naar de gemeente heeft toegepast. Wij gaan alles op alles zetten om de enorme

tekorten terug te brengen. Al in de loop van 2018 moeten we de richting bijstellen en dat is een forse opgave. Dat is een gemeenschappelijk belang: van de raad, het college en het hele veld er om heen.

Het vinden van de richting voor oplossingen heeft, gezien de omvang van de tekorten, de nodige tijd gekost. De maatregelen zijn pijnlijk, maar zijn noodzakelijk om beter grip te krijgen op de kosten en de tekorten omlaag te brengen. We realiseren ons dat die tekorten niet in één jaar naar nul teruggebracht kunnen worden. Wij werken er naar toe dat het sociaal domein aan het eind van deze collegeperiode budgettair neutraal is. Door de maatregelen in het sociaal domein hebben we ook ruimte gemaakt voor nieuwe ambities, bijvoorbeeld voor de binnenstad en duurzaamheid. Dat willen we, dat is ook noodzakelijk en dat verdient onze stad.

Dus laten we samen de schouders er onder zetten; als nieuw college, samen met de gemeenteraad, met de partners in de stad en uiteraard met alle inwoners en ondernemers!

De fracties van ProHengelo, VVD, SP en D66

Page 4: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

4

I. Centrale thema’s 5

1. Aantrekkelijke (binnen)stad 7 2. Sociaal domein 14 3. Duurzame stad 20 4. Open bestuursstijl 23

II. Overige inhoudelijke thema’s 26

1. Ondernemende stad 27 2. Leefbare en veilige stad 28 3. Bereikbare stad 37

III. Hoe doen we het 38

1. Financiële spelregels 38 2. Financiële vertaling coalitieprogramma 39

Inhoudsopgave

Page 5: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

5 Coalitieprogramma 2018 -2022

Wij zien voor de komende periode vier centrale thema’s:1. Aantrekkelijke (binnen)stad 2. Sociaal domein3. Duurzame stad4. Open bestuursstijl

Van de centrale thema’s zijn er• twee echt inhoudelijke thema’s: de aantrekkelijke (binnen)stad en het sociaal domein; • een dwarsthema dat door alle beleidsterreinen heen snijdt, te weten duurzaamheid;• en een procesthema: bestuursstijl, oftewel de moderne overheid.

Verwacht van ons geen ronkende vergezichten, waarin Hengelo het centrum van de wereld is. Sociaal en economisch gezien doen we goed. We willen onze sterke positie op het gebied van werkgelegenheid in Twente natuurlijk behouden. We moeten echt doorpakken om de binnenstad beter te maken, om de juiste zorg te bieden, om de energietransitie door te zetten. We willen de komende jaren versneld onze woningbouwopgave realiseren, waarbij we onze inwoners een prettige en leefbare woonomgeving willen blijven bieden. En dat werk moet gebeuren met weinig fi nanciële speelruimte afgezet tegen de omvang van de opgaven.

Het thema binnenstad betreft de transformatieopgave van de binnenstad plus nabije omgeving, zoals de Stationsomgeving en de gebiedsontwikkeling Hart van Zuid. We zorgen ervoor dat

I. Centrale thema’sbeide gebieden niet met elkaar concurreren, maar qua profi lering elkaar maximaal aanvullen en complementair zijn. Het Actieplan Binnenstad wordt gevuld met projecten, maatregelen en acties. Dit gaat niet alleen over ‘het stapelen van stenen’, het gaat juist ook over de positionering van de horeca, ondernemerschap, onze evenementen en -heel belangrijk- ook het culturele aanbod. We hebben een fantastisch cultureel aanbod qua voorzieningen (Bibliotheek, Schouwburg, Oyfo, Metropool), maar we moeten meer programmeren (festivals, evenementen). Dit zorgt voor reuring en een klimaat waarin mensen Hengelo als woonplaats meer waarderen. Het ambitieniveau met plannen en maatregelen voor de binnenstad gaat qua investeringsvolume omhoog om grotere stappen te kunnen zetten.

Hengelo is een gemeente die van oudsher sociaal gezien een redelijke balans kent. Maar we zien een trend naar een meer verdeelde stad. In de verdeling van arm en rijk, van werk en bijstand, van scholing en baankansen. Wij willen in ons partici-patiebeleid dat tegengaan. We gaan in de drie domeinen (Jeugd, Participatie en Wmo) de opgave in de breedte aanpakken. We zetten daarbij in op zorg voor wie het nodig heeft; voor minder kosten, door het anders en met lichtere zorg te organiseren. Wij kiezen er daarom voor om vergaand en versneld te transfor-meren, kosten beheersende maatregelen te nemen, in te zetten op zakelijk partnerschap met resultaatgerichte afspraken en -onvermijdbaar- zorg en ondersteuning te versoberen. Kostenbewust en effectief sturen op de budgettaire kaders is één van de voornemens van deze coalitie.

Page 6: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

6

Hengelo is een prettige woongemeente. Maar er zijn ook zorgen: over het groen, het afval, het verkeer of het klimaat. We staan voor grote opgaven. We gaan nu serieus rekening houden met de gevolgen van de klimaatverandering. Samen de schouders er onder gaan zetten en investeren in leefbaarheid -groen, water, klimaatadaptie- is vooral een zaak van slim combineren van geldstromen en de juiste projecten kiezen, waar Hengelo echt wat aan heeft. Als gemeente pakken we een faciliterende rol. Bij duurzaamheid gaat het daarbij wat ons betreft om een duurzame ontwikkeling van onze stad als geheel: dus people, planet en profi t. Dat betekent dat iedereen kan meedoen, ongeacht geslacht, inkomen, ras, etnische afkomst, religie, handicap of geaardheid; daar is Hengelo bewust, met zorg en proactief mee bezig. Wij geven daarom onder andere verdere invulling aan het gehandicapten- en LHBT-beleid.

Wij willen een eigentijdse gemeente zijn; in onze dienstverlening en ook in onze bestuursstijl. Wij doen het slim, democratisch en met meer service. In onze planprocessen krijgen onze inwoners meer te zeggen (en zal de gemeente ook luisteren). Dit wordt ook één van opbrengsten van de invoering van de nieuwe Omgevingswet. Werken vanuit de logica van de klant/inwoner komt centraal te staan. We bieden meer ruimte aan en willen samen optrekken met onze inwoners en onze raad om te werken aan de oplossingen voor Hengelo.

Onze bestuursstijl (open en doelgericht) is ook regionaal georiënteerd, gericht op de inhoud en op samenwerking. Wij willen graag zowel binnen de raad als het college over en weer collegiaal werken, dat is anders dan vanuit ‘je eigen doos met dossiers’ met daaraan verbonden opvattingen en overtuigingen. Wij streven naar consensus in brede en vitale coalities.

We zoeken daarvoor het gesprek met elkaar en met de samen-leving over dilemma’s, lastige samenhangen, voor- en nadelen van beleid. Ook de raadsleden moeten mee kunnen kijken hoe beleid vorm krijgt, dat kan bijvoorbeeld via raadswerkgroepen.

Bij het sociaal domein is de focus gericht op het verkrijgen van grip op de tekorten. Op de andere thema’s willen wij de komende periode fl inke stappen zetten en daarom maken wij daar ook extra geld voor vrij. Als moderne overheid die wij willen zijn, gaan we dat samen doen met de raad en met onze stad. Dat houdt in dat in dit programma niet alles is uitgewerkt en geregeld; wel hebben wij beschreven welke richting wij op willen en wat onze ambities zijn, zowel inhoudelijk als fi nancieel. Op enkele punten hebben we ook in hoofdlijnen aangegeven hoe we het zouden willen of kunnen aanpakken. Wij geven wel richting aan, maar dit is iets wat we met de hele raad en de samenleving willen en moeten oplossen. Hoe we het precies gaan doen en welke concrete maatregelen daarbij horen, bespreken we de komende tijd graag met onze gemeenteraad en met betrokkenen in onze stad.

Ook voor het college staat de collegialiteit voorop. Weliswaar heeft ieder collegelid een eigen portefeuille, maar als college maken ze gezamenlijk keuzes waarvoor ze ook samen staan en gaan.

Page 7: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

7 Coalitieprogramma 2018 -2022

1. Aantrekkelijke (binnen)stadBinnenstadWij geven in de komende vier jaar de hoogste prioriteit aan de ontwikkeling van de binnenstad. Een bruisende en aantrekkelij-ke binnenstad is het visitekaartje van Hengelo. De binnenstad bepaalt voor een aanzienlijk deel het beeld dat inwoners en bezoekers hebben van de stad in zijn geheel. Een aantrekkelijke binnenstad is ook een belangrijke factor in het vestigingsklimaat voor onze huidige en toekomstige ondernemers. Wij moeten hen in staat stellen te ondernemen. Ook voor het economisch

functioneren van de stad en de werkgelegenheid is een aantrek-kelijke binnenstad dus van groot belang. Uitgangspunt hierbij is dat de maatregelen ook moeten bijdragen aan de verduurzaming en het klimaatbestendig maken van onze stad.De raad heeft het Actieplan Binnenstad vastgesteld. Hieraan is een investeringsbudget van circa 13 miljoen euro gekoppeld. Dit actieplan gaan wij verder uitvoeren. Maar onze ambitie reikt verder. Wij gaan dan ook voorstellen dit budget in de komende periode substantieel te verhogen. Hierdoor komt ruim 20 miljoen euro beschikbaar voor investeringen in de binnenstad. Hiermee gaan we een ambitieus, maar realistisch programma

Page 8: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

8

koppelen aan het actieplan voor de binnenstad. Hoe dat programma er precies uit gaat zien, bepalen we samen met de raad en met onze partners. Daarnaast stellen wij in deze periode structureel een extra budget van 500.000 euro beschikbaar voor uiteenlopende acties om de reuring in de binnenstad te vergroten. Denk aan de programmering van activiteiten in de binnenstad, het binnenhalen van evenementen, maar ook aan acquisitie specifi ek gericht op de binnenstad. Zie ook de paragrafen over cultuur en acquisitie.Voor de binnenstad komt daarmee in onze begroting structureel € 1 miljoen extra beschikbaar.

Dit gaan wij doen:1. Samenwerken met en door onze partners Een goede samenwerking in de binnenstad is essentieel om

de ontwikkeling te stimuleren. Dit geldt niet alleen voor vaste partners zoals de Marktbond, de Stichting Centrummanage-ment Hengelo, Koninklijke Horeca Hengelo en de Stichting Vastgoed Hengelo, maar ook voor individuele ondernemers, bewoners en zich organiserende groepen. Daarnaast zijn

wij van mening dat de culturele organisaties/groepen en (amateur)verenigingen nauwer betrokken moeten worden

bij het realiseren van een bruisende binnenstad. Wij doen een beroep op partijen als de Bibliotheek, Metropool, Schouwburg en Oyfo om zich meer te verbinden met andere partijen in de binnenstad, om deze nog aantrekkelijker te maken voor onze inwoners en bezoekers. Daarnaast bieden wij ruimte aan partijen die evenementen of activiteiten willen organiseren, die passen bij het DNA van Hengelo en bijdragen aan de levendigheid van de binnenstad.

2. Versterken wonen in de binnenstad De binnenstad blijkt in toenemende mate mogelijkheden te

bieden voor een goed woonklimaat. Daarnaast kan het extra realiseren van wonen in de binnenstad een belangrijke bijdrage leveren aan het verminderen van leegstand en het vergroten van de levendigheid. Wij maken ons in de komende jaren hard voor het vergroten van de woonfunctie van de binnenstad en gaan initiatieven die daaraan bijdragen ondersteunen en stimu-leren. Onze inzet is gericht op een woonklimaat voor diverse doelgroepen, zowel in het topsegment van de markt, als in betaalbare en bereikbare woningen voor met name jongeren en ouderen. Plannen hiervoor, zoals bijvoorbeeld rond de Beekstraat/bioscoop, bespreken wij in een vroegtijdig stadium

Page 9: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

9 Coalitieprogramma 2018 -2022

met alle betrokkenen. Wij besteden veel aandacht aan de ruimtelijke inpassing van plannen om daarmee de steden-bouwkundige kwaliteit van de binnenstad te vergroten.

3. Bereikbaarheid en parkeren verbeteren Voor het goed functioneren van de binnenstad is het essentieel dat de stad goed bereikbaar is voor bewoners en

bezoekers: te voet, per openbaar vervoer, per auto of op de fi ets. Het merendeel van de bezoekers van de binnenstad komt per auto of per fi ets; het vinden van een goede balans daarin is belangrijk. Dat vraagt ook om voldoende parkeer-gelegenheid voor fi etsen en auto’s. Hiervoor maken we een verkeerscirculatieplan. Om het gebruik van de fi ets te

stimuleren realiseren we meer (bewaakte) fi etsenstallingen op strategische punten in de binnenstad. Hier kan de

bezoeker zijn/haar (elektrische) fi ets veilig en comfortabel stallen. Een bijkomend voordeel hiervan is dat het aantal fi etsen dat voor winkels wordt geparkeerd afneemt. Voor de automobilist zoeken wij naar een optimale balans tussen prijs en kwaliteit. We willen daarbij vooral bewerkstelligen dat

bezoekers langer blijven; daarom gaan we kijken naar mogelijkheden om de tarieven voor het derde/vierde uur

parkeren te matigen. Maar ook het kort parkeren krijgt in het verkeerscirculatieplan aandacht om de bereikbaarheid van winkels te verbeteren. Ook andere manieren van het aan-trekkelijker maken van het parkeren gaan wij in de komende collegeperiode onderzoeken en zo mogelijk invoeren. Denk aan het gebruik van moderne elektronica en de digitale

mogelijkheden (apps).

4. Verminderen leegstand Een aantrekkelijke en bruisende binnenstad trekt meer

bezoekers en biedt daarmee meer mogelijkheden voor ondernemers om te ondernemen. Daardoor neemt de leegstand waarschijnlijk af. Met gerichte acquisitie gaan we inzetten op het binnenhalen van nieuwe ondernemers, zowel in de horeca als retail. Gezien de omvangrijke veranderingen in de retail branche zal dit nog niet voldoende zijn om de leegstand terug te brengen tot het niveau van voor de crisis. In de komende jaren blijft buiten het kernwinkelgebied een transformatie nodig van detailhandel naar andere functies. Hiervoor werken wij samen met de Herstructureringsmaat-schappij Overijssel, die namens de provincie gemeenten ondersteunt bij deze opgaven. Daarnaast staat het college open voor innovatieve manieren om de leegstand verder te verminderen en transformatie te stimuleren. Als winkels leeg staan, stimuleren we een mooie invulling en uitstalling van de etalage.

5. Vergroten aantrekkelijkheid Met de herinrichting van de Enschedesestraat is een begin

gemaakt aan het aantrekkelijker maken van de binnenstad als verblijfsgebied. In de komende jaren krijgt dit een voortva-rend vervolg, waarbij onder meer het kernwinkelgebied, de Lambertuspassage en het plein aan De Wetstraat worden aangepakt.

Een belangrijk speerpunt in de komende jaren is de herinrichting van het Marktplein. Het college zet zich vol

energie in voor het realiseren van het winnende plan voor de markt. Een belangrijke voorwaarde daarbij is wel dat er sprake moet zijn van een aantrekkelijke invulling van de ge-bouwen, die een toegevoegde waarde zijn voor de

Page 10: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

10

binnenstad. Wij zien hierin een belangrijke rol voor de ver-schillende partijen in de samenleving om tot een goede en duurzame programmering te komen voor het ‘Hijsch gebouw’ en de markthal. Daarbij zien wij met name een commerciële invulling met grote publieke aantrekkingskracht voor ons. Als er vóór 1 april 2019 geen zicht op een duurzame invulling/programmering is gevonden, gaan we hier niet mee door en gaan we nieuwe plannen ontwikkelen voor het Marktplein.

6. Groen en klimaatadaptatie en authentieke gevels Een ander belangrijk onderdeel bij het aantrekkelijk maken

van de binnenstad is het toevoegen van groen en water waar dat mogelijk is. Wij werken met en stimuleren innovatieve manieren om te vergroenen. Denk aan verticaal groen en de zogenaamde ‘living pavements’. Voor het versterken van

de kwaliteiten van Hengelo als wederopbouwstad continu-eren wij het gevelfonds. Waar mogelijk aangevuld met extra middelen om een aantal grote opgaven die er liggen in de verbetering van de uitstraling van de panden te stimuleren. De eigen verantwoordelijkheid van de pandeigenaren hierin nemen wij echter niet over.

7. Lange Wemen Wij constateren dat de commerciële ontwikkeling van Lange

Wemen niet van de grond komt. Met de projectontwikkelaar gaan wij op zoek naar een andere invulling. Mocht dat geen resultaat opleveren, dan pakken wij zelf door. Als er binnen afzienbare termijn geen zicht is op realisatie van de huidige bestemming, brengt het college een nieuw bestemmingsplan voor dit gebied in procedure. In samenspraak met de diverse

Page 11: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

11 Coalitieprogramma 2018 -2022

stakeholders wordt binnen de collegeperiode bepaald op welke wijze het gebied rondom het nieuwe stadskantoor en winkelcentrum Thiemsbrug ontwikkeld kan worden, zodanig dat het optimaal bijdraagt aan de ontwikkeling van de binnen-stad. Na de realisatie van het nieuwe stadskantoor wordt het terrein tussen het nieuwe stadskantoor en Thiemsbrug met een goede inpassing tijdelijk heringericht voor parkeren.

8. Terrassenbeleid Horeca en terrassen dragen in steeds grotere mate bij aan de

aantrekkelijkheid van een binnenstad als verblijfsgebied. Om die reden vinden wij dat het terrassenbeleid op zodanige manier moet worden ingevoerd dat maximaal recht kan worden

gedaan aan de sfeer en beleving van de binnenstad. Hierbij moet een balans worden gevonden tussen de diverse

belangen waaronder de retail/het winkelen, het wonen en de horeca.

9. Vergroting aantrekkingskracht binnenstad Een goed functionerende, bruisende en aantrekkelijke binnenstad is niet vanzelfsprekend en heeft continu aandacht

nodig. Hierbij wordt aangesloten bij de kernwaarden en kernkwaliteiten van onze (binnen)stad. In de komende

periode worden de extra middelen voor de binnenstad onder andere ingezet voor promotie en acquisitie om daarmee de binnenstad een blijvende impuls te geven.

• Acquisitie Extra inzet vindt plaats op het aantrekken van nieuwe ondernemers en ketens en het behouden van de bestaande.

Hiervoor stellen wij zoals gezegd vanuit het budget voor de binnenstad middelen beschikbaar.

• Promotie en programmering Ook het bruisend houden van Hengelo als stad vergt een

continue inzet van mensen en middelen en een uitgekiende communicatiestrategie. Door het stimuleren van organisaties om evenementen te organiseren en het tonen van cultuur-aanbod in de binnenstad, ontstaat er reuring en neemt de aantrekkelijkheid toe.

10. Spelen Bij de invulling van de openbare ruimte moet spelen een promi-nente rol krijgen in de binnenstad. Daarbij kan worden gezocht naar een combinatie met beleving voor de ouders. Bijvoorbeeld door middel van aanpalende terrassen. Er moeten op grotere schaal eigentijdse speelvoorzieningen in de binnenstad komen

Page 12: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

12

Financiële gevolgen:

In onderstaande tabel is de extra investering zichtbaar gemaakt. Dit komt bovenop de geraamde uitgaven in de lopende begro-ting.

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Binnenstad 250 500 750 1.000

De komende jaren groeien we toe naar een totaal beschikbaar bedrag van € 1 miljoen. Hiervan is vooralsnog € 500.000 beschikbaar voor exploitatie uitgaven (promotie, programmering, acquisitie) en € 500.000 extra voor de kapitaallasten van inves-teringen. Hiermee kunnen we bovenop de al beschikbare € 13 miljoen eenmalig nog eens ruim € 7,2 miljoen investeren in de binnenstad.Wij zien het als een uitdaging om door middel van cofi nanciering dit budget voor de binnenstad verder te verhogen.

Hart van Zuid

We houden vast aan onze ambitie om Hart van Zuid te transformeren tot een levendig en vitaal stadsdeel. Met een aantrekkelijk stedelijk milieu, waar mensen prettig kunnen wonen, werken en leren. Wij maken Hart van Zuid tot een succes. Het industrieel karakter van het gebied blijft herkenbaar : onderwijs, vakmanschap en maakindustrie gaan er ‘hand in hand’. De stede-lijkheid en functiemenging in Hart van Zuid zijn complementair aan en versterkend voor de ontwikkeling van de binnenstad. Het behoud van industrieel erfgoed en versterking van de ruimtelijke kwaliteit zijn ook voor de komende collegeperiode de kernwaarden. Het plan Hart van Zuid levert zowel op (eu)regionaal niveau als op nationaal niveau een belangrijke bijdrage aan een duurzame versterking van de economische structuur. De marktkansen zijn fl ink toegenomen en de bedrijvigheid in het gebied neemt toe.

Dit gaan wij doen:1. Wij bereiden een bestemmingsplan voor dat de eigenaar

in staat stelt het Vereenigingsgebouw te restaureren en in gebruik te nemen als horeca-, vergader- en hotelfaciliteit.

2. Het Industrieplein krijgt een nieuwe hoogwaardige inrichting, die past bij het internationaal vestigingsmilieu en die past bij deze belangrijke stadsentree als verbindende schakel van Hart van Zuid naar de binnenstad.

3. Wij hebben aandacht voor de kwaliteit van de bestaande leefomgeving (o.a. spelen).

Page 13: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

13 Coalitieprogramma 2018 -2022

4. We zetten volop in op de ontwikkeling van het WTC Businessdistrict in de stationsomgeving (locatie voormalig

MTS), na de aanleg van de Laan Hart van Zuid uitstekend bereikbaar en hèt kansrijke gebied voor kantoorontwikkeling.

5. Wij onderzoeken de mogelijkheden om de zijvleugel (de sporthal) van de voormalige MTS te behouden zonder dat dit ten koste gaat van de realisatiedoelstelling op deze plek.

6. Wij hechten aan het behoud van de industriële karakteristiek van het gebied. Hiervoor maken wij een ontwikkelstrategie die begin 2019 met de ingebruikname van de gehele Laan Hart van Zuid en de nieuwe innovatieve brug in beeld is.

7. Wij werken een gezamenlijke strategie uit met belangrijke (ontwikkelende) partners in Hart van Zuid, zoals Van Wijnen, EMGA en onze grootste onderwijsinstelling het ROC.

8. Wij hechten groot belang aan het behoud van Siemens en andere werkgevers in Hengelo. Wij steunen, tegen de achter-grond van de grote investeringen die de afgelopen periodes door alle overheden in het gebied zijn gedaan, actief elke actie gericht op het behoud en verdere uitbreiding van de hoogwaardige werkgelegenheid in Hart Van Zuid.

Page 14: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

14

2. Sociaal domeinHengelo heeft een krachtige en betrokken samenleving. Wij geloven in de kracht en de initiatieven van inwoners, verenigin-gen en de sociale betrokkenheid van instellingen en bedrijfsleven. Wij hebben met de komst van de nieuwe taken op Zorg en Welzijn en de jeugdhulp gekozen voor een nieuw stelsel voor maatschappelijke ondersteuning. Wij geloven in de eigen kracht van onze inwoners en hebben oog voor diegenen die zorg of ondersteuning nodig hebben om te kunnen meedoen in onze sa-menleving. Dat geldt vanzelfsprekend ook voor mensen met een functiebeperking en/of chronische ziekte. Wij hebben oog voor de belangen van onze gehandicapte inwoners.

Wij zijn er trots op dat wij de zorgcontinuïteit hebben kunnen bieden voor onze inwoners. Dat onze inwoners de zorg en ondersteuning krijgen die zij nodig hebben, op maat. En onze inwoners waarderen deze inzet. Op basis van cliënttevredenheids-onderzoeken kunnen wij concluderen dat de mensen zich serieus genomen voelen en dat zij tevreden zijn over de uitvoering.Dit doen wij samen met onze partners, zoals de zorgaanbieders, het wijkwelzijnswerk, het onderwijs en Wijkracht. De oprichting van de wijkteams binnen Wijkracht heeft geleid tot betere afstem-ming in aanbod van welzijnsdiensten, met name de laagdrempelige activiteiten en voorliggende (collectieve) voorzieningen. Als evaluatie van het beleid Met respect… op weg naar een nieuw stelsel van maatschappelijke ondersteuning zijn zogenaamde

Foto

: Chr

istia

n va

n de

r M

eij

Page 15: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

15 Coalitieprogramma 2018 -2022

klantreizen gemaakt. Deze klantreizen leren ons dat veel goed gaat (zoals hiervoor ook aangegeven), maar ook dat zaken nog verbeterd kunnen worden. Met aandacht voor preventie, integrale dienstverlening, samenwerking, innovatie en de krimpende budgetten.De overgang van taken op het gebied van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning), Jeugd en Participatie was en is een grote operatie. Onze taken zijn gegroeid met tegelijkertijd krimpende budgetten. Verdere doorontwikkeling en verandering in ons zorgstelsel is daarvoor nodig. Wij willen dit samen met onze partners vorm geven.Daarvoor vragen wij ook landelijk aandacht. Door actief te opereren in landelijke netwerken, zoals de VNG en G40, willen wij over alle veranderingen kennis delen om een goede discussie te kunnen voeren over de verhouding tussen inzet zorg en ondersteuning en het budget dat daar tegenover staat. Wij gaan die netwerken ook actief benutten voor onze lobby voor compensatie van de tekorten in het sociaal domein.

UrgentieWij krijgen voor onze (nieuwe) taken op de Wmo en Jeugdhulp, re-integratie, de Wsw sinds 2015 veel minder fi nanciële middelen in de zogenaamde decentralisatie-uitkering sociaal domein van het Rijk, dan Rijk en provincie voordien uitgaven. Ook nu nog worden we geconfronteerd met toenemende kosten en krimpende bud-getten. Zo lopen de tekorten op de uitvoering van de Wmo en Jeugdwet op. Deze tekorten zijn, naast de oorzaak van de rijks-kortingen, ontstaan door de sterk toenemende vraag, ook als gevolg van de demografi sche ontwikkelingen en prijsstijgingen. Wij zetten het overschot op het BUIG budget, als gevolg van een voor ons gunstig uitvallend verdeelmodel, de komende jaren in om deze tekorten te dempen. Per saldo resteert een

aanzienlijk tekort. Een dergelijk groot structureel tekort op het sociaal domein is fi nancieel niet houdbaar voor de gemeente. Als we niet ingrijpen zet dat de gemeente als geheel op slot. Wij moeten de zorg en ondersteuning anders organiseren, om zo de uitgaven in het sociaal domein weer in balans te krijgen met de middelen die we er voor krijgen. Wij kiezen voor een reductie van kosten in de komende jaren, die leidt tot een zo optimaal mogelijke uitvoering binnen de fi nanciële kaders.De kosten gaan omlaag doordat we de zorg anders, lichter en soberder organiseren. Met een kleiner budget moeten we een toegenomen vraag managen. Wij kiezen er daarom voor om vergaand en versneld te transformeren, kosten beheersende maatregelen te nemen, in te zetten op zakelijk partnerschap met resultaatgerichte afspraken met aanbieders en instellingen en -onvermijdbaar- zorg en ondersteuning te versoberen. Wij zetten ook in op compensatie vanuit het Rijk, omdat we via de algemene uitkering van het Rijk niet worden gecompenseerd.

TaskforceWij roepen een taskforce in het leven die een tweeledige opdracht meekrijgt:• Enerzijds grip krijgen op de kosten en sturen op het realiseren

van de noodzakelijke maatregelen. Voor het verbeteren van de sturingsinformatie stellen wij extra budget beschikbaar.

• Anderzijds moet de taskforce zoeken naar innovatieve maat- regelen om de zorgtaken binnen de beschikbare budgetten

uit te voeren.

Page 16: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

16

Dit gaan wij doen:1. Onze inzet is om aan het eind van deze periode de taken

binnen het sociaal domein uit te voeren binnen de fi nanciële kaders van het Rijk (budgettair neutraal). Grofweg bestaan

de maatregelen die we nemen om dat te bereiken uit de volgende drie pijlers:

a. De transformatie in het sociaal domein heeft betrekking op de drie pijlers Wmo, Jeugd en Participatie (re-integratie en Wsw). Het rijk heeft beoogd dat de ondersteuning van onze inwoners binnen deze drie pijlers integraal en

fi nancieel ontschot wordt vormgegeven. Wij kiezen ervoor ons overschot op de BUIG in te zetten voor de dekking van de tekorten in het sociaal domein. Dat heeft een

positief fi nancieel effect van (op dit moment) € 2 miljoen.

b. Daarnaast gaan wij alles op alles zetten om de uitgaven te verlagen. Omdat er al een groot fi nancieel probleem is ontstaan over het lopende jaar (2018), moet wij al op korte termijn maatregelen nemen om daarvan de eerste resultaten in 2019 te kunnen hebben. Wij gaan enerzijds scherp sturen op de beschikbare budgetten, anderzijds willen en moeten we de noodzakelijke zorg blijven

verlenen. De maatregelen voor uitgavenverlaging beslaan het hele palet van versoberingen, transformaties, innovaties en experimenten etc. Om voldoende kostenverlagingen te halen uit de maatregelen moeten daarbij grenzen worden opgezocht. Welke maatregelen exact noodzakelijk zijn en hoe deze kunnen worden doorgevoerd, kunnen en willen wij niet alleen bepalen. Daarvoor zijn de partijen in de stad en de gemeenteraad essentiële partners. Wij zijn er als coalitie van overtuigd dat in die gezamenlijke zoektocht de volgende denkrichtingen relevant en van belang zijn:

i. Strakke afspraken maken met aanbieders, denkend aan fi nancieel gestuurde opgaven voor de grote zes aanbieders van Jeugdzorg. Wij gaan er op sturen,

zodat dit ons een fi nancieel voordeel biedt met ingang van 2019. ii. Zakelijk partnerschap en strak contractmanagement

met aanbieders en fi nanciële sturing. iii. Bedrijfseconomisch onderzoeken van een aantal ver-

nieuwende businesscases gericht op andere vormen van fi nanciering en een goedkopere uitvoering, naast de via raamcontracten ingekochte zorgvormen.

iv. Vergaand verschuiven naar algemene en collectieve voorzieningen.

v. Versoberingen in zorg, ondersteuning en jeugdhulp. vi. Waar realistisch meer PGB in plaats van zorg in natura. vii GGZ en opvoedhulp: Grip op toegang versterken

door met huisartsen afspraken te maken over door-geleiding via de praktijkondersteuners huisartsen-zorg.

viii. Strakkere sturing op Gecertifi ceerde Instellingen. ix. Kritisch kijken naar de reikwijdte van de jeugdhulp. x. Verblijf: andere invloed creëren en onafhankelijkheid

van zorgaanbieders: nieuwe vormen en fi nancierings-vormen.

xi. Ook zoeken buiten de oorspronkelijke focus van zorgvormen en ondersteuning en in het brede

sociaal domein, waaronder preventie en onderwijs. xii. De rol van wijkwelzijn en wijkwelzijnsbesturen in de

hervorming van lichtere ondersteuning.

Page 17: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

17 Coalitieprogramma 2018 -2022

c. Het fi nanciële tekort op het sociaal domein past in het landelijke beeld: vrijwel alle gemeenten hebben grote tekor-

ten. De jeugdhulp is daarin de grootste oorzaak, doch ook op de uitvoering van de Wmo en de participatiewet (vooral in de kosten van de oude Wsw) bestaan veelal tekorten. Het landelijke beeld is dat veel gemeenten dusdanig klem zitten, dat de grenzen zijn bereikt en in veel gevallen ook al zijn overschreden. Het is zaak dat de gedeelde verantwoordelijk-heid voor het sociaal domein van gemeenten en Rijk invulling krijgt via een substantiële verhoging van het macrobudget. Zoals hierboven beschreven gaan wij als gemeente tot het uiterste om binnen de fi nanciële kaders te komen. Gezien de volume- en prijsontwikkelingen van de laatste jaren, gecom-bineerd met de budgetkortingen vanuit het Rijk, is het ons nu duidelijk dat wij dat voor een belangrijk deel gaan bereiken, maar niet helemaal. Er blijft vanuit de systeemverantwoor-delijkheid van het Rijk een restantopgave die alleen via het macrobudget kan worden opgelost. Wij houden in onze fi nanciële planning noodgedwongen en vanuit overtuiging rekening met een dergelijke correctie. Gedacht vanuit het partnerschap met het Rijk investeren wij de komende jaren zowel bestuurlijk als ambtelijk in de gesprekken met het Rijk hierover.

Werk en inkomen

Vanuit de Participatiewet zijn gemeenten zowel verantwoordelijk voor het verstrekken van bijstand als voor de begeleiding naar werk. Met de invoering van de Participatiewet is de gemeente-lijke doelgroep groter en complexer geworden. Tegelijkertijd zijn de middelen om mensen richting werk te begeleiden de laatste jaren sterk afgenomen.

Wij blijven Werk maken van werk. Werkzoekenden zijn primair verantwoordelijk voor een eigen inkomen en het vinden van werk. Waar nodig willen wij zoveel mogelijk Hengeloërs aan een baan helpen. Fulltime, parttime of met ondersteuning. Werk heeft naast inkomen en zekerheid, ook positieve gevolgen zoals meer perspectief voor kinderen binnen het gezin, minder kans op armoede en schulden, minder eenzaamheid en ook minder beroep op zorg en ondersteuning. We zien dat de arbeidsmarkt verandert, de werkloosheid daalt en de vraag naar werknemers toeneemt. We zien dat het steeds moelijker wordt om vacatures te vervullen.

Page 18: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

18

Dit gaan wij doen:1. Iedereen die kan werken proberen we aan het werk te krijgen al dan niet met ondersteuning of in deeltijd.

2. Voor mensen die kunnen werken mag taal geen belemmering zijn. Inzet op taal en laaggeletterdheid zien wij als middel voor uitstroom uit de bijstand en participatie.

3. Voor iedereen tot 27 geldt: hij is aan het werk, zit op school of heeft in uitzonderlijke situaties fulltime zorg. Thuiszitten is geen optie. We overbruggen voor jongeren zonder start-

kwalifi catie die afstand tussen werk en onderwijs.

4. De groep mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt is voor een belangrijk deel aan het werk. Dit betekent ook dat de mensen die (nog) geen werk hebben vaak moeilijker op een vacature te plaatsen zijn. Dit betekent dat er zowel aan de kant van de werknemers (bijv. training en job coaching) als aan de kant van de werkgevers (bijv. werkplekaanpassingen en ondersteuning) extra inzet gepleegd moet worden om tot een match te komen.

5. We vinden het belangrijk dat alle mensen mee doen. Ook daarom zetten we er op in dat iedereen een vorm van

tegenprestatie levert, maar ook om wat terug te doen voor de samenleving.

6. We blijven inzetten op fraudebestrijding.

7. Vanuit het Regionaal Orgaan Zelfstandigen (ROZ) kijken we ook nadrukkelijk naar de kansen van (sociaal) ondernemer-schap.

8. Een goed functionerende arbeidsmarkt is ook economisch van belang. Bedrijven hebben geschikt personeel nodig voor hun activiteiten en groeiambities. Op het moment dat onvol-doende aan de vraag naar personeel voldaan kan worden, bestaat de kans dat werkgelegenheid verloren gaat. Dit werkt ook andersom. We kijken of wij het soort bedrijvigheid kun-nen stimuleren of aantrekken dat de mensen die nu nog aan de kant staan aan het werk kan helpen.

9. We blijven actief in het landelijk netwerk en lobby op de P-wet.

10. Voor mensen die vanwege hun arbeidsbeperking extra be-geleiding en aanpassingen in het werk nodig hebben, zetten wij in op het instrument van ‘beschut werk’ en het instrument van loonkostensubsidie.

11. De arbeidsmarkt houdt niet op bij de gemeentegrenzen. Daarom zetten we in op regionale samenwerking, onder andere binnen het Werkplein.

12. We realiseren ons dat ons Sociaal Werkleerbedrijf (Swb) een fl inke opgave heeft om met de teruglopende rijksmiddelen het subsidieresultaat van de Wsw-oud te managen. Wij

betrekken dit bij onze opgave in het sociaal domein.

Page 19: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

19 Coalitieprogramma 2018 -2022

Bijzondere Bijstand en minimaregelingen

De gemeente Hengelo heeft al jaren een adequaat niveau aan voorzieningen op het gebied van bijzondere bijstand en mini-maregelingen. Voor ons is het belangrijk dat de regelingen de participatie van alle Hengeloërs blijven ondersteunen. Mensen moeten mee kunnen doen in onze samenleving. Daarbij gaat blijvend onze bijzondere aandacht uit naar kinderen. Zij moeten de ondersteuning krijgen om op eigen benen te gaan staan. De werkloosheid daalt, maar langdurige armoede wordt niet minder. Wij kunnen dat niet wegnemen, maar willen oog houden voor de kwaliteit van leven voor deze groep inwoners.

Dit gaan wij doen:1. Wij handhaven de norm van 120% sociaal minimum voor aan-

spraak op de ondersteuning van ons minimabeleid en willen regelingen slimmer en effectiever inzetten. Daarvoor werken we aan een meer integrale aanpak binnen het sociaal domein.

2. Het Kindpakket blijft en de middelen blijven hiervoor beschikbaar. Wel bezien we jaarlijks hoe een adequaat Kind-

pakket er uit ziet. Huiswerkbegeleiding aanvullend op wat het onderwijsveld hier zelf al regelt, is daarbij van groot belang. Goed onderwijs en een diploma vormen de basis voor een goede toekomst.

3. Als de pilot huiswerkbegeleiding succesvol blijkt, willen we dat een vast onderdeel maken van het Kindpakket en waar mogelijk uitbreiden.

4. Het aanvragen en toekennen van de regelingen moet met zo weinig mogelijk administratie gepaard gaan en moet waar

mogelijk de klant zelf in staat stellen keuzes te maken. De mogelijkheden van eigentijdse ICT-middelen zoals blockchain, worden verder verkend en zo spoedig mogelijk ingevoerd.

5. We gaan (via lobby) in gesprek over de beheersing, dan wel meer budget voor de toenemende kosten voor bescher-mingsbewind.

Financiële gevolgen:

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Tekorten sociaal domein -8.700 -8.900 -8.400 -8.500

Bijstelling sociaal domein 2.400 3.850 5.600 6.350

Taakstelling Rijk - extra middelen

2.000 2.000 2.000 2.000

Saldo tekort -4.300 -3.050 -800 -150

Page 20: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

20

3. Duurzame stadOnvermijdelijk is één van de hoofdthema’s voor de komende periode duurzaamheid in al zijn facetten. Dan hebben wij het onder meer over de energietransitie, klimaatadaptatie, circulaire economie en duurzaam bouwen. In het belang van onszelf en toekomstige generaties maken wij werk van duurzaamheid als belangrijke kwaliteit van de leefomgeving. En met werk bedoelen wij ook werk in banen voor mensen, werk voor bedrijven en investeringen. Werk en omzet binnen de regio houden is ook duurzaam.Wij gaan samen met inwoners, maatschappelijke partners, de provincie Overijssel en Twence als onze regionale duurzaam-heidsbevorderaar aan de slag. Ons doel is een klimaat neutrale energiebalans in 2040. Dat gaan we vertalen naar al onze activi-

teiten en keuzen in de komende jaren, door daar waar mogelijk te kiezen voor de meest duurzame oplossing. De gemeente heeft in al deze elementen enerzijds een voorbeeldrol en anderzijds de rol van aanjager. Zo zien wij circulaire economie als een opgave die zowel fysiek als sociaal is. In deze circulaire economie bestaat geen afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. We kijken vooral naar de kansen die de circulaire economie kan bieden voor werk voor mensen, die nu nog langs de kant staan.

Wij stellen voor fors extra middelen te reserveren ten behoeve van duurzaamheid. Wij gaan voorstellen doen om toe te groeien naar ruim € 1 miljoen voor investeringen voor duurzaamheid, inclusief vergroening, water en klimaatadaptatie. Wij gaan ons inspannen om deze middelen te verhogen door ze in te zetten voor cofi nanciering.

Dit gaan wij doen:1. De komende jaren groeien we toe naar een totaal beschik-

baar bedrag van € 500.000. Hiervan is vooralsnog € 375.000 beschikbaar voor exploitatie uitgaven en € 125.000 voor de kapitaallasten van investeringen. Hiermee kunnen we eenma-lig ruim € 1 miljoen investeren in duurzaamheid en klimaat-adaptatie.

2. Twence blijft onze duurzaamheidsbevorderaar.

3. Kiezen voor de meest duurzame oplossingen is niet vrijblij-vend en werkt door in onze inkoop en aanbesteding.

4. Wij zetten de samenwerking met de alliantie Nieuwe Energie Overijssel en via de Twentse Energie Strategie (TES) voort

Page 21: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

21 Coalitieprogramma 2018 -2022

om zaken te realiseren, die we als gemeente niet alleen kunnen oppakken.

5. Wij werken mee aan de realisatie van een of twee wind- molens, op basis van een sluitende businesscase en voldoen-

de draagvlak, uitgaande van een goede ruimtelijke inpassing in bestaande infrastructuur.

6. Het programma NEH richt zich op het ondersteunen en faciliteren van lokale initiatieven (bijvoorbeeld vorming van energiecoöperaties). De werkwijze van het Energieloket wordt geëvalueerd en opgewaardeerd tot een goed zichtba-re en vindbare plaats voor onze inwoners als het om vragen rondom verduurzamen van woningen gaat.

7. Met partners uit de samenleving ontwikkelen we plannen om een versnelde overstap naar duurzame mobiliteit en

hernieuwbare energie te maken.

8. Wij werken mee aan de ontwikkeling van zonneparken. Bij de afweging en inpassing van zonneparken geven wij voor-

rang aan lokale initiatieven van onderop. De gemeente geeft zelf ook het goede voorbeeld door bijvoorbeeld op daken zonne-energie op te wekken en maatschappelijk vastgoed te verduurzamen. Bij de constructie van het nieuwe dak van het Twentebad is rekening gehouden met het plaatsen van zonnepanelen (uitgaande van een sluitende businesscase).

9. Wij melden de Nijverheid als pilotwijk/proeftuin aan om een businesscase uit te werken voor een aardgasloze wijk, waarin rekening wordt gehouden met de investeringsruimte van alle eigenaren en de betaalbaarheid van de maatregelen.

10. Aardgasloze woningen bouwen wordt binnenkort verplicht. Wij willen -zo snel als mogelijk wanneer de richtlijnen bekend zijn- voor de hele gemeente hebben vastgesteld waar deze verplichting geldt, wat het voorkeursalternatief kan zijn en wat de uitzonderingslocaties zijn.

11. De verduurzaming van bedrijventerreinen onder meer om deze klimaatneutraal te maken is de tweede grote gebieds-opgave voor Hengelo. Wij stimuleren initiatieven van

bedrijven, die een collectief plan hebben. Wij gaan bedrijven waar mogelijk stimuleren te voldoen aan de vereiste energie-besparing, welke zij verplicht zijn op grond van de Wet

Milieubeheer en de Europese richtlijn Energy Effi ciency (EED).

12. De gevolgen van de klimaatveranderingen maken steden minder leefbaar. Hitte, luchtkwaliteit, wateroverlast en

stormen stellen ons voor nieuwe opgaven. We willen maat-regelen voor extra groen en water in de stad combineren om de wateroverlast terug te dringen en om Hengelo veel minder stenig en dus groener te maken. Bij alle projecten nemen we dit als uitgangspunt. Door het slim combineren is er beperkt aanvullende fi nanciering nodig.

Page 22: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

22

13. Circulaire economie is een nauwelijks ontgonnen terrein dat vele kansen biedt. Het biedt kansen in termen van her-

gebruik van waardevolle grondstoffen, die nodig zijn in onze innovatieve maakindustrie en high tech industrie. Denk ook aan textiel en vezels als hoogwaardige opwerking. Lokaal willen we verder met diverse projecten onder meer voor het ombuigen van onze afvalstromen, kringloopfunctie op het

milieupark, tuinafval etc. We laten zien dat we met afval ook iets goeds kunnen doen. Eén van onze wensen is dat we hier-in ook iets kunnen betekenen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en in het kader van de armoedebestrij-ding. We leggen hierbij een verbinding met projectvoorstellen inzake sociale wijkeconomie. Wij willen vaker denken aan dit soort ‘crossovers’ in ons beleid (dus slimmer en voordeliger).

14. In het kader van het streven naar een duurzame culturele infrastructuur heeft Metropool, het poppodium van Hengelo, aangegeven een grote stap te willen zetten. Zij willen een verduurzamingsproject starten om binnen 5 jaar het gebouw van een energielabel F naar een energielabel A te laten

komen. Wij gaan kijken of dit met een redelijke terugverdien-tijd mogelijk is.

15. Wij stimuleren duurzame mobiliteit. Zo willen we dat het gebruik van de fi ets aantrekkelijk wordt gemaakt als alternatief vervoer- en transportmiddel.

16. Wij zetten een voorlichtingsprogramma op over de gevolgen en milieueffecten van houtstook.

Financiële gevolgen:

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Duurzaamheid 200 300 400 500

De komende jaren groeien we toe naar een totaal beschikbaar bedrag van € 500.000. Hiervan is vooralsnog € 375.000 beschik-baar voor exploitatie uitgaven en € 125.000 voor de kapitaal-lasten van investeringen. Hiermee kunnen we eenmalig ruim € 1 miljoen investeren in duurzaamheid.

Page 23: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

23 Coalitieprogramma 2018 -2022

4. Open bestuursstijl Onze stijl van besturen moet herkenbaar anders worden. Voor zowel het college, de raad als de ambtelijke organisatie staan de Hengelose inwoners, ondernemers en organisaties centraal. Wij willen hun vertrouwen (terug)krijgen én hen vertrouwen geven. Wij willen als gemeente de stad meer ruimte bieden, open staan voor initiatieven en ondernemerschap stimuleren.

De gemeente is niet meer de super-regelaar, de bepaler, de zak met geld, maar meer de partner, op basis van gelijkwaardigheid. Die nieuwe rol ontstaat niet vanzelf. Daarvoor moeten we kritisch kijken naar onze eigen houding en gedrag. De nieuwe houding begint bij onszelf. Wij tonen zelf voorbeeldgedrag en steunen en stimuleren dit gedrag bij onze medewerkers.

De nieuwe rol vraagt om openheid en transparantie van gemeentebestuur en medewerkers: goed luisteren, stimuleren, faciliteren in plaats van voorschrijven, betuttelen, bemoederen of vastklampen aan regelgeving. Wij verlangen dat onze medewer-kers werken vanuit die open houding en zich focussen op zaken waar de stad aantoonbaar behoefte aan heeft. Daar komen ze niet achter vanuit ons stadhuis/ stadskantoor, maar door de Hengeloër te ontmoeten en het gesprek aan te gaan. Zowel op eigen initiatief, maar zeker ook op initiatief van de samenleving, waar we actief aan deel gaan nemen. Dit betekent zichtbaar en aanspreekbaar zijn. Op die manier hopen we ook de 43% van de Hengeloërs die dit keer niet heeft gestemd wél te bereiken. Een college, gemeenteraad en ambtelijke organisatie die weten wat er speelt in de stad is een keiharde voorwaarde om het juiste voor en met Hengelo te doen.

Dit gaan wij doen:1. Wij werken vanuit de principes richting geven, luisteren en

ruimte bieden aan inwoners, ondernemers en organisaties. Wij zoeken hen actief op en brengen ze in positie.

2. We betrekken inwoners in een vroeg stadium bij beleid. Bewonersinitiatieven in wijken faciliteren we. Onze rol is daarbij in verbinding brengen van verschillende initiatieven en netwerken. En het betekent voor de gemeente vooral de bereidheid tot loslaten.

3. Onze vernieuwde stijl merk je in onze houding en gedrag en in onze communicatie. Wij kiezen een pro actieve stijl, waarbij we ons niet afhankelijk opstellen van de media, maar vooral onze eigen kanalen en die van onze partners in de stad inzetten. Onze open communicatie is tijdig, regelmatig en in begrijpelijke taal en gericht op voorlichting in plaats van verkopen.

4. Ook de nieuwe huisvesting en de inrichting van het stads- kantoor gaan bijdragen aan openheid en transparantie, met veel

meer ontmoetingsruimtes waarin we inwoners, instellingen, ondernemers kunnen ontvangen en creatief kunnen samenwerken.

5. Deze andere bestuursstijl is wat ons betreft ook van invloed op de relatie tussen college en raad. In onze werkwijze

stellen wij het verbinden centraal. Wij willen de raad vroeg- tijdig betrekken in een open houding. Om te beginnen met

de nadere invulling van de centrale thema’s uit dit coalitie- programma. Maar ook daarnaast en daarna gaan wij -anders

dan voorgaande jaren- regelmatig open voorstellen aan de raad voorleggen.

Page 24: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

24

6. Ruimte bieden aan (groepen in) de samenleving heeft ook gevolgen voor de positie en rol van de raad. De raad bepaalt kaders waarbinnen ruimte bestaat om mee te praten. Als partners in de samenleving meepraten over hoe bepaalde plannen eruit komen te zien, is de rol van de raad vooral het toetsen van het proces (is iedereen voldoende betrokken en recht gedaan) en of de partners binnen de door de raad gestelde kaders zijn gebleven.

Ambtelijke organisatie

De ambtelijke organisatie neemt een open houding aan ten opzichte van de bevolking en is verander-bereid. Het werk van de gemeente wordt de komende periode dichterbij de inwoners uitgevoerd. Wij willen zo veel mogelijk geld investeren in de stad en zo min mogelijk uitgeven aan uitvoeringskosten.

Dit gaan wij doen:1. We kijken kritisch naar maatschappelijke ontwikkelingen en

de gevolgen die dit heeft voor de ambtelijke organisatie. De gemeentelijke organisatie moet adequaat toegerust zijn op haar (huidige en toekomstige) taken, zoals in het sociaal domein en bij de nieuwe Omgevingswet.

2. De formatie van de gemeentelijke organisatie is gekoppeld aan de taken die we uitvoeren. We kijken permanent of we zaken anders, slimmer, beter en effi ciënter kunnen uitvoeren.

3. Voorstellen voor nieuw beleid moeten leiden tot investeringen in de stad.

4. Als bijdrage ter dekking van de in dit coalitieprogramma opgenomen investeringsagenda leggen wij de ambtelijke

organisatie een effi ciency taakstelling op van 2% van de totale bruto loonsom. Deze taakstelling mag fl exibel worden ingevuld, omdat er een wisselwerking bestaat met de nieuwe taken en beleidsintensiveringen van bestaande taken die voortvloeien uit dit coalitieprogramma.

5. Wij verwachten heldere en transparante bestuursvoorstellen.

Belangenbehartiging

Op allerlei gebieden, met als voorbeelden het sociaal domein en bereikbaarheid, zien wij grote meerwaarde in het met kracht (zowel bestuurlijk als ambtelijk) behartigen van onze belangen op provinciaal, landelijk en Europees niveau. Bestuurders steken hier tijd en energie in, maar dat kan alleen met ambtelijke tandem.

Dit gaan wij doen:1. Hengelo blijft een centrale rol vervullen in de bereikbaar-

heidsagenda Twente. Bestuurlijk en ambtelijk trekt Hengelo dit Twentse lobbydossier. Wij benutten hiervoor ons netwerk in Den Haag, Brussel en Euregio.

2. Wij intensiveren de lobby op het sociaal domein.

3. Wij benutten onze lidmaatschappen van VNG (commissie) en G40 optimaal.

4. Wij onderhouden nauwe relaties met onze (regionale)

Page 25: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

25 Coalitieprogramma 2018 -2022

lobbyisten in Den Haag, Brussel en Düsseldorf.

5. Hengelo neemt actief deel in de (eu)regionale samen- werkingsverbanden als MONT en Eurocities.

6. Wij intensiveren onze posities, zowel (top)ambtelijk als bestuurlijk, op de strategische lobbyplekken.

Regionale samenwerking

Bij de regionale samenwerking blijft voor ons het principe van coalitions of the willing voorop staan. Met een open houding acteren wij in regionaal verband, waarbij geen enkele samenwer-king op voorhand wordt uitgesloten. Actief doorpakken, tempo en slagvaardigheid wegen voor ons zwaarder dan het altijd blijven koersen op het samenwerken met alle 14 gemeenten.

Dit gaan wij doen:1. De rol van de eigen gemeenteraden moet met het oog op

het democratisch gehalte vergroot worden, zowel waar het gaat om het geven van kaders als het afl eggen van verant-woording. Daarbij is voor ons het bijdragen aan het Twents belang evenzeer belangrijk als het Hengelo’s belang.

2. Wij hebben een op samenwerking gerichte houding naar stad en ommeland.

3. Wij geven volmondig uitvoering aan de projecten uit de agenda voor Twente, waarbij wij een positieve grondhouding hebben naar het verhogen van het budget tot 12,50 euro per inwoner op het moment dat er een goede invulling is voor de nu beschikbaar gestelde 7,50 euro.

Page 26: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

26

Dienstverlening

Bij een moderne overheid hoort een moderne dienstverlening.We gaan onze dienstverlening de komende periode nog meer vanuit de logica van de inwoners, bedrijven en instellingen vormgeven. Het type dienstverlening bepaalt de rol die daar het best bij past. De inwoner als participant realiseert samen met de overheid een product of beleid. De inwoner als klant vraagt om de levering van standaardproducten als een paspoort of een vergunning voor een buurtfeest of om het wegwijs maken bij het verkrijgen van een rolstoel of een horecavergunning. De inwoner als onderdaan heeft alles te maken met het toezien op wet- en regelgeving. En de rol van de gemeente bij de inwoner als gebruiker draait om het zorgen voor een veilige, schone en leefbare stad.

Dit gaan wij doen:1. Wij laten de dienstverlening beter aansluiten bij de verwachting van de inwoner.

2. Wij leveren goede en consequente dienstverlening ongeacht het product of dienst. Hierdoor bieden we zekerheden waar de inwoner ons aan mag houden.

Vastgoed

De gemeente heeft en krijgt vastgoed in bezit. Wij verkopen vastgoed dat geen gemeentelijk doel meer dient.

Dit gaan wij doen:1. Wij stoten vrijkomende panden niet af als beleggingsobjecten,

maar scheppen vooraf helderheid over de betekenis voor de stad van verkoop van onderwijspanden. Wij willen daarom vooraf afspraken maken over toekomstige bestemming en gebruik van pand of perceel.

2. In het kader van het streven naar een duurzame culturele infrastructuur heeft Metropool, het poppodium van Hengelo, aangegeven een grote stap te willen zetten. Zij willen een verduurzamingsproject starten om binnen 5 jaar het gebouw van een energielabel F naar een energielabel A te laten komen. Wij als gemeente stellen -voor zover mogelijk- fi nan-ciën, het gebouw, onze kennis en kunde ter beschikking. De terugverdientermijn moet redelijk zijn.

Financiële gevolgen:

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Ambtelijke organisatie: slimmer, beter en effi -ciënter uitvoeren van taken

-200 -400 -600 -840

Page 27: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

27 Coalitieprogramma 2018 -2022

1. Ondernemende stadHengelo heeft een sterk profi el met onze maakindustrie, vakmanschap en techniek. De economische en technologische ontwikkelingen bieden veel kansen. Het zorgt voor meer econo-mische groei in de regio, nieuwe werkgelegenheid, fysiek minder zwaar en leuker werk. Hengelo krijgt in de nabije toekomst ook te maken met een krimp van de beroepsbevolking en een mogelijk tekort aan vakkrachten, om al de hightech machines draaiende te houden. De structurele mismatch op de arbeids-markt als gevolg van de demografi sche en technologische trends is een onderwerp van permanente aandacht. ‘The war on talent’ is de belangrijkste opgave in het economisch domein. Omdat de arbeidsmarkt en de economie zich niets aantrekken van gemeentegrenzen kunnen wij deze opgave alleen samen met onze regionale partners aan, in Twente, met de Achterhoek, in de provincie, binnen landsdeel Oost en ook grensoverschrijdend. We willen een Hengelo blijven waar werken en ondernemen één van onze sterke punten is. Daar gaan we werk van maken in de regio (Agenda van Twente en Regio Deals) tot en met het sociaal ondernemen in de wijk. Een intensieve relatie met de Provincie, het Rijk en Europa is nodig om Hengelo en de regio op de kaart te houden.

Hengelo ligt centraal in Twente als hét goed bereikbare (verkeers-)knooppunt van de regio. Dit willen we zo houden. We hebben een belangrijke binnenhaven, vele bedrijventerreinen en een prima woonklimaat. Toch blijven we werken aan het verbeteren van het vestigingsklimaat.

Dit gaan wij doen:1. We zorgen dat de bereikbaarheid van en mobiliteit in Hengelo op orde blijft door tijdig voor te sorteren op het oplossen

van de knelpunten in ons netwerk. Hiervoor maken we een nieuwe mobiliteitsvisie en daaraan wordt het uitvoerings-

programma met investeringen gekoppeld.

2. We committeren ons vol overgave aan de Agenda voor Twente en hebben een actieve inbreng in de inhoudelijke uitvoeringsagenda.

3. We hebben de 0,50 cent per inwoner voor business in Twente (regionale acquisitie op Techniek en logistiek) structureel opgenomen in onze begroting en willen dit bedrag ook na 2019 daarvoor blijven inzetten. De acquisitie van de moderne hightech maakindustrie pakken we in die zin regionaal aan. We gebruiken dit om Hengelo als vestigingsplaats extra stevig in de markt te kunnen zetten.

II. Overige inhoudelijke thema’s

Page 28: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

28

4. Plein Westermaat is provinciaal en regionaal aangewezen als enige regionale perifere locatie voor grootschalige detailhandel binnen de Regio. Wij willen deze regionale positie borgen.

5. Wij hebben naast de binnenstad ook oog voor de detail-handel in de wijkwinkelcentra. Ook daar ligt een (potentiële) opgave in verband met leegstand.

2. Leefbare en veilige stadVeilig leefbaar

De vraag naar veiligheid in de samenleving is onverminderd groot. De gemeenten krijgen hierin een nadrukkelijker rol. We bewegen mee en faciliteren daar waar inzet gevraagd wordt.Naast de politie heeft de gemeente een handhavingsapparaat om de leefbaarheid en veiligheid in onze stad te bevorderen. We zetten ook de komende periode in op toezicht en handha-ving van drank- en middelengebruik bij jongeren, ondermijning, huiselijk geweld en kindermishandeling, radicalisering en polarisa-tie, afval (illegale dump en drugsafval), jeugdgroepen en criminali-teit en de in omvang toenemende grote evenementen.

Dit gaan wij doen:1. Wij versterken en clusteren de horeca in de binnenstad.

Samen met ondernemers en partners zorgen we voor een veilige en aantrekkelijke horeca en borgen dit in de exploita-tievergunning. Dit alles heeft een positief effect op de leef-baarheid en veiligheid in de stad.

2. Wij onderschrijven de regionale prioriteit en treden op tegen

ondermijning. In nauwe samenwerking met onder andere poli-tie, sociale recherche, RIEC en Openbaar Ministerie treden wij versterkt op tegen een toenemende criminele economie. We richten ons expliciet op illegale hennepteelt, outlaw motor-gangs, zorgfraude en een weerbare maatschappij en overheid.

3. Wij bepleiten het belang van de feitelijke zichtbaarheid van de wijkagent in de wijk.

4. Wij willen een vuurwerkevenement in de binnenstad en bezien wat daarvan de maatschappelijke effecten zijn.

5. De gemeente Hengelo heeft geen (wettelijke) taak in het verzorgen van een dekkend netwerk van AED’s. Toch gaan wij stimuleren dat er een dekkend netwerk van AED’s is binnen Hengelo, in eerste instantie door transparant te maken waar witte vlekken zijn.

6. Wij blijven het belang benadrukken van de Hengelose vesti-ging van Ziekenhuis Groep Twente voor onze stad.

Beheer openbare ruimte

Het beheer van de openbare ruimte omvat een groot scala aan producten die onderhouden en beheerd moeten worden, zoals de wegen, het groen en het water. Het beheer van de openbare ruimte grijpt in op de persoonlijke levenssfeer van alle inwoners van Hengelo. Juist daarom moeten we hier ruimte bieden aan inwoners en openstaan voor initiatieven. Juist in het beheer van de openbare ruimte moet de nieuwe bestuursstijl een groot effect krijgen.

Page 29: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

29 Coalitieprogramma 2018 -2022

Dit gaan wij doen:1. Wij investeren in de binnenstad, maar houden tegelijk oog

voor en besteden zorg aan Beckum en Oele en de wijken.

2. Bij het onderhoud van de openbare ruimte betrekken we de burgers voor participatie.

3. We gaan eerder in gesprek met inwoners over zaken met betrekking tot het beheer van de openbare ruimte in hun wijk of buurt.

4. Waar mogelijk stimuleren en ondersteunen wij burgerinitiatieven.

5. Een aanvullend budget voor buurtbeheer decentraliseren.

6. Bij projecten als reconstructies of rioolvervangingen houden we rekening met het toekomstige en duurzame beheer van de openbare ruimte. Hengelo moet en kan groener, niet

alleen de binnenstad, maar ook andere wijken. Groene buffers zijn belangrijk voor de stad en klimaatadaptatie. Wij zetten in op een zichtbare vergroening.

7. Het huidige niveau van onderhoud blijft gehandhaafd. Bij gebieden waar het onderhoud onder het niveau is, gaan we proberen dit weer terug te brengen naar het basisniveau.

Spelen

Wij vinden voldoende ruimte voor spelen in wijken en buur-ten belangrijk. Bij nieuwbouw en vervanging van speeltoestel-len willen wij dat er rekening wordt gehouden met duurzaam

ingerichte speelruimte voor jong en oud. Dat spreken wij af met Welbions en ontwikkelaars.

Dit gaan wij doen:1. Bij ontwikkelingen gaan we toezien op de hardheid en naleving van afspraken over speelterreinen.

2. Ruimte voor spelen is belangrijk. De 3% norm voor ‘speel- areaal’ is lastig te toetsen voor onze inwoners; daarom

moeten we daar strakker op toezien. We vinden dat er extra speelruimte nodig is in de binnenstad en het woongebied

(in aanbouw) in Hart van Zuid.

3. Speeltuinen nemen een belangrijke positie in binnen de wijken. We gaan kijken of verruiming van de openingstijden

tot de mogelijkheden behoort.

Page 30: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

30

Afval(beleid)

In de Hengelose samenleving is commotie ontstaan door de invoering van het nieuwe afvalbeleid van omgekeerd inzamelen. Wij onderschrijven het doel van dit ingezette beleid: een systeem met zo min mogelijk restafval. In 2020 dient 75% van het restafval gescheiden te zijn met 100 kg restafval per inwoner. Dit is een tussenstap op weg naar een Afvalloos Twente in 2030 (90% hergebruik en 50 kg restafval per inwoner).

Dit gaan wij doen:1. Wij voeren het door de raad vastgestelde hybride systeem

uit, met een dekkend netwerk van ondergrondse verzamel-containers en voor wie dit wenst een grijze container.

2. Wij verlagen per 1 januari 2019 de bruikleenvergoeding voor de keuzecontainer van € 36 naar € 24. Hiermee doen wij recht aan zowel de gevoelens in de samenleving als het principe ‘de gebruiker betaalt’. Wij gaan de gevolgen van deze tariefsaanpassing monitoren en evalueren. Mochten de daad-werkelijke inzamel- en verwerkingskosten voor de keuze-

container hoger uitvallen, dan wordt hiervoor in 2019 een onttrekking uit de afvalstoffenreserve gedaan.

3. Zo spoedig mogelijk start de al afgesproken evaluatie van dit hybride systeem. Eind 2018 wordt deze evaluatie van het hybride systeem opgeleverd. Op basis daarvan wordt in de eerste helft van 2019 bepaald of/dan wel hoe het hybride systeem voorgezet moet worden en met welke tarieven.

4. Om de servicegraad voor onze inwoners te verhogen gaan wij bij/via Twence een onderzoek doen naar de mogelijkhe-

den en wenselijkheid van na-scheiding aanvullend op bronscheiding. Een rendabele businesscase voor een na-scheidingsinstallatie vereist breed draagvlak bij Twentse

gemeenten.

5. Wij gaan met Twente Milieu in gesprek over het vergroten van de servicegraad bij storing (van ondergrondse restafval-containers).

6. Wij gaan onderzoeken of we de 50 kg restafval die inwoners jaarlijks gratis naar het afvalbrengpunt aan de Wegtersweg kunnen brengen, beter kunnen uitzuiveren van herbruikbaar afval door meer materialen ‘voor de slagboom’ gratis te kun-nen inleveren.

7. In fi nancieel opzicht is ons uitgangspunt dat de totale afval-begroting 100% kostendekkend is. De principes ‘de vervuiler betaalt’ en ‘de gebruiker betaalt’ zijn leidend. De tariefstelling van de grijze container is afhankelijk van het aantal gebruikers. Hoe meer huishoudens de grijze container behouden, hoe lager het vaste tarief. Wij beseffen dat hiermee een om-

gekeerde prijsprikkel ontstaat.

Financiële gevolgen:

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Afval b.n. b.n. b.n. b.n.

(NB. b.n. = budgettair neutraal)

Page 31: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

31 Coalitieprogramma 2018 -2022

Omgevingswet

De nieuwe Omgevingswet treedt naar verwachting op 1 januari 2021 in werking. Deze voegt de wet- en regelgeving voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water samen. Doel is om de manier waarop beleid, regelgeving en besluitvorming tot stand komen te veranderen. De verhoudingen en verwachtingen tussen inwoners, bedrijven, andere overheden en de gemeente verschuiven hierdoor. Wij moeten anders gaan denken en wer-ken met behulp van nieuwe vormen van participatie. De nieuwe wet biedt meer ruimte om het ‘samen met de stad’ te doen; een integrale aanpak samen met onze inwoners en ondernemers.

Dit gaan wij doen:1. We gaan meer ruimte geven aan initiatieven en gebiedsge-

richt maatwerk.

2. We gaan samen met de raad en de samenleving invulling geven aan de nieuwe Omgevingswet. En de balans tussen de kaderstelling vanuit de wet en de wens om initiatieven van inwoners en bedrijven te willen faciliteren.

3. De Omgevingswet sluit aan bij een ontwikkeling die al is ingezet: het centraal stellen van de opgave en per opgave

bekijken wat nodig is.

4. Vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Omgevings-wet passen we de nieuwe werkwijze al zoveel mogelijk toe (binnen het huidige juridische kader).

5. Uiteindelijk willen we via de invoering van de Omgevingswet met de hele raad en partners in de stad een toekomstbeeld creëren: Hengelo 2050. Wat willen we met Hengelo op de lange termijn? Wat is de stip?

Foto

: Eric

Brin

khor

st

Page 32: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

32

Woningbouwprogrammering

We werken met een nieuwbouwprogramma dat is afgestemd op de behoefte van de stad. De opgave ligt binnenstedelijk: primair in de binnenstad en Hart van Zuid en op de braakliggende terreinen van Welbions. Wij maken daarom werk van de prestatieafspraken met Welbions. De markt is continu in verandering en we bewegen daar in mee. We hebben daarbij oog voor het heden, maar zeker ook voor de toekomst.

Dit gaan wij doen: 1. We pakken onze rol in de nieuwbouwopgave samen met

onze partners en andere partijen in de stad.

2. We versnellen woningbouwprojecten; de focus ligt de komende jaren op realisatie en uitvoering. Waar nodig wor-

den plannen geschrapt, ten gunste van nieuwe locaties die beter aansluiten op de actuele behoefte. We staan daarbij open voor vernieuwende concepten, zeker daar waar die de doorstroming bevorderen of de betaalbaarheid van het wonen ten goede komen.

3. We gaan maximaal programmeren, omdat we rekening houden met vraaguitval en wij de woningbouwproductie juist 100% willen realiseren en willen versnellen.

4. We streven naar een duurzame woningvoorraad, van een goede kwaliteit waarbij de woonlasten passen bij het inko-men van het huishouden. We hebben meer aandacht voor scheef wonen.

5. De sociale voorraad zoals vastgelegd in de woonvisie houden wij in stand en moet in balans zijn met de rest van de

woningvoorraad. Wij sturen strakker op de prestatieafspraken met Welbions om de minimale sociale woningvoorraad op peil te houden. Er moeten voldoende betaalbare huur- en koopwoningen zijn. We bevorderen doorstroming en maken strengere prestatieafspraken met Welbions.

6. Naast de sociale woningbouw spelen wij in op de behoefte aan betaalbare huurwoningen buiten de sociale sector.

7. We bieden ruimte aan andere corporatie dan Welbions.

8. In Beckum moeten woningbouwplannen van de grond komen, eerst binnen de kern. Wij spelen waar mogelijk in op de

dynamiek in Beckum.

Onderwijs

In onze wettelijke taak, het verzorgen van huisvesting voor het onderwijs, zien wij een aantal ontwikkelingen. Wij zien dat het huidige huisvestingsplan voor het primair onderwijs niet actueel is en het dalend leerlingenaantal tot gevolg heeft dat schoolge-bouwen niet meer nodig bleken of in de toekomst nodig zijn. Wij onderkennen dat de te maken afweging van ouders/verzorgers bij de keuze voor openbaar basisonderwijs als gevolg van de sluiting van scholen een lastige afweging kan zijn. Het speciaal on-derwijs is voor een kwetsbare groep leerlingen met andere eisen voor een schoolgebouw. Dat vraagt om een goede accommoda-tie en wij zien dat daar momenteel geen sprake van is.

Page 33: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

33 Coalitieprogramma 2018 -2022

Dit gaan wij doen:1 In samenspraak met het onderwijsveld werken wij aan een

geactualiseerd integraal huisvestingsplan voor het primair onderwijs om onderwijs waar mogelijk voor iedereen in de eigen wijk te behouden.

2 Om in te spelen op de daling van het leerlingenaantal in het primair onderwijs gaan we op basis van een visie investeren in scholen en toewerken naar een evenwichtige spreiding van optimaal benutte schoolgebouwen in de stad.

3. In het onlangs vastgestelde Integraal huisvestingsplan voor Voortgezet onderwijs is besloten tot nieuwbouw voor het Voortgezet Speciaal Onderwijs. Wij herkennen hier de fi nanciële knelpunten bij de realisatie op basis van de huidige normvergoeding. Het speciaal onderwijs is voor een kwets-bare groep leerlingen met andere eisen voor een school-gebouw. Wij realiseren ons dat dit vraagt om een goede

accommodatie en zien dat daar momenteel geen sprake van is. Wij voeren het Integraal Huisvestingsplan (IHP) uit.

4. Naast het bestaande (tijdelijke) ruimtetekort van de havo/vwo scholen op het scholeneiland heeft een nieuwe school toestemming van de Minister om te starten in Hengelo. Het gaat om een school voor voortgezet onderwijs voor havo/vwo, het Mezquita College. In het huisvestingsplan is de vestiging van een nieuwe school voor het voortgezet onderwijs ‘Mezquita’ voorzien voor schooljaar 2019-2020. We kiezen niet voor in-vesteren in nieuwbouw, maar voor huisvesting in een bestaand pand. De reserve onderwijshuisvesting is voor de uitvoering van het IHP niet toereikend. We willen onze verantwoordelijk-heid daarin nemen.

5. We zien als landelijk beeld dat tarieven stijgen en bouwregels worden aangescherpt. Wij herkennen dat de huidige norm-vergoeding voor huisvestingskosten tot knelpunten leidt. Voor toekomstige ontwikkelingen gaan wij in gesprek met de raad over een oplossing voor de knelpunten.

6. Deze ontwikkelingen hebben mogelijk effect voor de onderwijshuisvestingsreserve, die we op dit moment daarom

nog in stand willen houden.

7. Vanuit een sterk besef van partnerschap zien wij het belang van samenwerking met het ROC als grootste onderwijsin-stelling in Hengelo. Het ROC is voor ons een belangrijke strategische partner, op onderwijsgebied als ook voor andere maatschappelijke opgaven. Wij geloven dat een overkoepe-lend profi el vanuit onze gezamenlijke doelen, kenmerken en verantwoordelijkheden onze relatie benadrukt en leidt

Page 34: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

34

tot een krachtiger positionering van zowel het ROC als de gemeente. In samenspraak met het ROC en met andere on-derwijspartners willen wij komen tot profi lering en samen-werkingsafspraken.

Sport

Hengelo heeft een goede sportinfrastructuur met een divers sport- en beweegaanbod voor verschillende doelgroepen. We hebben circa 100 sportverenigingen in ongeveer 40 verschillen-de takken van sport. Hengelo is wereldwijd bekend om de FBK Games, het Twentebad is zowel lokaal als regionaal een enorme publiekstrekker en Hengelo Sport wordt landelijk regelmatig als good practice genoemd. Binnen de sport in Hengelo heeft het accent de afgelopen jaren gelegen op het plegen van nood-

zakelijke investeringen in de diverse sportaccommodaties (aanleg kunstgrasvelden op sportparken en verbouwing Twentebad, incl. overkapping 50-meterbaan). Indien komend jaar ook nog geïn-vesteerd wordt in het FBK stadion (onderhoud 400-meterbaan) beschikt Hengelo over uitstekende sportaccommodaties.

Dit gaan wij doen:1. In het kader van het stimuleren van de breedtesport gaan

we de zichtbaarheid van ons sportkapitaal vergroten, de gebruiksmogelijkheden nog beter onder de aandacht brengen en de bezettingsgraad verder verhogen door een intensie-ver gebruik. We sluiten hiermee aan bij de veranderde vraag naar en behoefte aan bewegingsmogelijkheden voor de verschillende doelgroepen; onder andere voor mensen met een beperking. Daarin trekken we samen op met de andere gemeenten, zoals in de regionale sportvisie is vastgesteld.

Page 35: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

35 Coalitieprogramma 2018 -2022

2. Naast de breedtesport gaan we ook nadrukkelijk de top-sport en talentontwikkeling ondersteunen. We hebben drie speerpunten:

1. Atletiek met de FBK games en een Regionaal Training Centrum (RTC);

2. Voetbal met (trainings)complex FC Twente-Sports Centre Hengelo voor zowel de mannen als de vrouwen;

3. Zwemsport met RTC en (inter)nationale zwemwedstrijden in het nieuwe overdekte 50-meterbad.

3. Verder willen we toe naar een meer beweegvriendelijke omgeving, die Hengeloërs stimuleert tot meer sport en beweging in de openbare ruimte.

Tenslotte zetten we in op het realiseren van duurzame verbindingen tussen sport- en beweegaanbieders enerzijds en onderwijs-, zorg- en welzijnsaanbieders anderzijds. We dagen onze partners uit om zelf met ideeën te komen. Daarnaast juichen wij de inzet van sport als preventief instrument ten bate van de (jeugd)zorg en Wmo toe en zijn wij bereid ook actief (fi nancieel) te ondersteunen. Zeker geldt dit voor de (tijdelijke) initiatieven en projecten, die bijdragen aan een vermindering van de zorgkosten.

Cultuur

Kunst en cultuur dragen er aan bij dat onze stad aantrekkelijk is voor verblijf en als vestigingsplaats voor mens en bedrijf. Wij streven naar een kwalitatief sterke, duurzame en diverse culturele infrastructuur, die past bij de aard en omvang van Hengelo. Wij willen bovendien het cultureel bewustzijn van de inwoners van Hengelo stimuleren, zodat zij weten wat hun stad aan kunst en cultuur te bieden heeft, daar in geschoold kunnen worden en er volop aan deel kunnen nemen. Onze culturele infrastructuur staat! Met de Bibliotheek, Schouwburg, Metropool/Poppodium Twente en Oyfo kennen we vier kernvoorzieningen, waarop wij trots mogen zijn. Daarnaast blijven wij kunstenaars en de kleinere culturele organisaties kansen bieden om in Hengelo te werken en hun werk te presenteren.

Page 36: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

36

Dit gaan wij doen:1. Met al onze culturele partners en alle culturele kerninstellingen

maken we afspraken over hun aanbod en programmering.

2. Daarbij willen wij de komende periode voor wat betreft de locatie voor ons cultuuraanbod het accent leggen op de binnenstad. Door het stimuleren van organisaties en

(amateur)verenigingen om evenementen te organiseren of daar aan bij te dragen en door het tonen van cultuuraanbod in de binnenstad, ontstaat er reuring en neemt de aantrekke-lijkheid toe.

3. Wij zijn ervan overtuigd dat de brede, kwalitatief hoogstaan-de programmering en krachtige uitstraling van Oyfo als het nieuwe ‘culturele centrum van Hengelo’ (waarvoor in 2016 al is gekozen) de culturele identiteit van Hengelo kan ver-sterken en de stad aantrekkelijker kan maken. Wij zijn daarbij voorstander van een snelle realisatie van de gezamenlijke huisvesting op het Hazemeijer terrein, gelet op het feit dat de betrokken partijen gezamenlijk hebben geconcludeerd dat de EMGA-variant fi nancieel niet haalbaar is. Wij willen daarvoor een gelimiteerd extra budget van € 105.000 structureel

beschikbaar stellen, onder de voorwaarde dat Oyfo het plan op korte termijn realiseert.

4. Cultuur is van en voor alle Hengeloërs. Wij gaan samen met Schouwburg Hengelo en de omgeving het concept van

Theater van de stad verder uitdiepen en vormgeven. Een Theater van de stad dat laagdrempelig is, nieuwe doelgroepen in onze samenleving opzoekt, en samen met inwoners ook nieuwe programmering tot stand brengt. Daartoe komt de

Schouwburg met een lange termijn visie. De schouwburg- directie concentreert zich op de programmering. Het gebouw

van de schouwburg gaat in eigendom over naar de gemeente, zoals dat ook bij andere panden van grote instellingen

(Bibliotheek, Metropool) het geval is.

5. In het verlengde van het advies van de raad voor de cultuur, die het belang van de stedelijke regio benadrukt als schaal waarop mensen cultuur beleven, werken wij samen aan een onderzoek naar de ‘stedelijke cultuurregio Twente’. Dit biedt kansen als het gaat om het versterken van de culturele

infrastructuur voor inwoners van Twente.

6. Wij onderstrepen de toegevoegde waarde in alle vormen van kunstuitingen in de binnenstad. Wij zien voor de beeldende kunst een verbinding met de binnenstad als onderdeel van de programmering van evenementen en activiteiten en willen ruimte geven aan creativiteit. Binnen het budget voor de

binnenstad bestaat daarom ruimte voor de programmering van dergelijke uitingen. Het initiatief van Startion vinden wij in ieder geval sympathiek.

7. Wij verwachten dat instellingen en kunstenaars hun zelfverdienend vermogen optimaal benutten.

Financiële gevolgen:

Bedrag * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Aanpassing norm onder-wijshuisvesting

pm pm pm pm

Oyfo 18 105 105 105

Page 37: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

37 Coalitieprogramma 2018 -2022

3. Een goed bereikbare stad

Externe en interne bereikbaarheid

Hengelo ligt van oudsher centraal binnen Twente en is uitstekend bereikbaar over de weg, via het spoor en over het water. Dit willen we zo houden en de kracht daarvan verder benutten.

Dit gaan wij doen:1. We blijven lobbyen voor de bereikbaarheid van Twente en

Hengelo in het bijzonder over de weg (o.a. verbreding A1) het water (o.a. verdiepen Twentekanaal) en het spoor

(Station Hengelo met openbaar vervoer binnen 1 uur bereikbaar).

2. Onze belangrijkste knelpunten binnen Hengelo liggen voor-

namelijk in Hengelo-Zuid (doorstroming). Er ligt een op-dracht voor het opstellen van een toekomstgerichte visie op mobiliteit in Hengelo. Het huidige Gemeentelijke Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) van Hengelo stamt uit juli 2003. Wij willen antwoord op de vraag hoe Hengelo er over 10 à 15 jaar uit moet zien voor wat betreft bereikbaarheid en mo-biliteit en welke investeringen daarbij horen. Duurzaamheid, verkeersveiligheid en innovatie spelen een belangrijkere rol. Een helder plan voor stadfi etsroutes maakt hier deel van uit.

3. We gaan nadrukkelijk verbinding zoeken met andere beleids-thema’s zoals duurzaamheid en de binnenstad. Zo willen we dat de stadsfi etsroutes en de F35 aantrekkelijk worden en blijven voor fi etsers. De F35 ronden we af. Ook willen wij dat de top 3 van onveilige hot spots voor de fi etsers wordt aangepakt en dat rotondes veiliger worden gemaakt voor fi etsers en scooters. Wij hebben de ambitie Hengelo fi ets-stad!

4. Wij houden de huidige voorzieningen voor openbaar vervoer in stand, inclusief het huidige systeem van OV voor ouderen.

5. Voor het vraagstuk mobiliteit in de binnenstad wordt een aparte programmalijn binnen het Actieplan Binnenstad uitge-werkt.

6. Daar waar aan de weg wordt gewerkt ontstaat overlast. Een goede planning moet die tot een minimum beperken.

7. Voor grote ontsluitingswegen streven we er naar de door-stroming te vergroten door groene golven (bij VRI’s).

Page 38: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

38

III. Hoe doen we het1. Financiële spelregelsDe gemeente streeft naar een transparant, robuust en betrouw-baar fi nancieel huishoudboekje. Uitgangspunt is een fi nancieel gezonde gemeente met een meerjarig reëel sluitende begroting en voldoende weerstandsvermogen (reserves) om incidente-le tegenvallers op te kunnen vangen. Het in evenwicht krijgen en houden van dit gemeentelijke huishoudboekje plaatst onze coalitie direct voor een stevige uitdaging. Op het sociaal domein zijn grote tekorten ontstaan, die onder controle moeten worden gebracht. Het is daarvoor noodzakelijk strak te sturen op de fi nanciële huishouding van de gemeente.

Dit gaan wij doen:1. Wij houden grip op het fi nanciële huishoudboekje.

2. Wij gaan de tekorten binnen het sociaal domein evenwichtig en verantwoord aanpakken.

3. Wij gaan met de raad in gesprek over de ingrijpende maat- regelen die hiervoor nodig zijn.

4. De algemene reserve benutten we, waar deze boven het afgesproken gewenste niveau komt, om tijdelijke knelpunten op te lossen en/of om kansen te benutten.

5. Wij willen geen verhoging van de gemeentelijke belastingen, afgezien van de infl atiecorrectie. Dit geldt voor inwoners,

bedrijven en instellingen. Indien we wel tot een extra

belastingverhoging boven de infl atiecorrectie willen overgaan, moeten hier zwaarwegende redenen aan ten grondslag liggen.

6. Voor de tarieven geldt in principe volledige kostendekkend-heid. Door doeltreffend en doelmatig te werken, blijven ze voor de inwoners, bedrijven en instellingen zo laag mogelijk.

7. Wij gaan de mogelijkheden tot cofi nanciering door andere overheden en partners optimaal benutten.

8. Inzichtelijke fi nanciën voor inwoners en ondernemers vinden we van belang.

9. Ook risicobeheersing speelt hierbij een prominente rol.

Page 39: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

EEN PRO

GRAMM

A VOO

R HENGELO

39 Coalitieprogramma 2018 -2022

2. Financiële vertaling coalitieprogramma

Financieel totaaloverzicht Kaderbrief 2019-2022

- = nadeel; bedragen * € 1.000 2019: 2020: 2021: 2022:

Totaal verwacht saldo bestaand beleid 2019-2022 excl. sociaal domein

997 2.019 3.194 5.487

Sociaal domein -8.700 -8.900 -8.400 -8.500

Maatregelen sociaal domein 4.400 5.850 7.600 8.350

Coalitievoorstel nieuw beleid -268 -505 -655 -765

Belastingmaatregelen 0 0 0 0

ncidentele onttrekking / storting algemene reserve 3.571 1.536 -1.200 -3.907

Totaal 0 0 539 665

In de afgelopen periode heeft ambtelijk een inventarisatie plaats-gevonden van de autonome ontwikkelingen voor de komende raadsperiode. Deze inventarisatie was nodig voor de aanloop naar de nieuwe begroting 2019-2022, maar ook als basis voor een fi nancieel perspectief ten behoeve van de coalitievorming. Hierin zijn alle bekende ontwikkelingen meegenomen. Dit wordt zichtbaar in de regel ‘totaal verwacht saldo bestaande beleid’. Dit was samen met de tekorten binnen het sociaal domein het vertrekpunt voor de totstandkoming van het coalitieprogramma. De nadere uitwerking zal uiteraard via de reguliere P&C-cyclus plaatsvinden.

De algemene reserve wordt ingezet om de begroting in alle jaren sluitend te maken. Zie de regel ‘incidentele onttrekking / storting algemene reserve’. Daarbij is als uitgangspunt genomen dat we de middelen, die we in 2019 en 2020 uit de algemene reserve onttrekken, er in 2021 en 2022 weer in storten om zo op het gewenste niveau te blijven.

Page 40: 2018 - 2022 Een programma voor Hengelo€¦ · 2. Sociaal domein 3. Duurzame stad 4. Open bestuursstijl Van de centrale thema’s zijn er † twee echt inhoudelijke thema’s: de

Stadskantoor HengeloHazenweg 121

Postadres:Postbus 18, 7550 AA Hengelo

Internet:www.hengelo.nl