2015 ongelijkheid tot hier en dan verder

15
Ongelijkheid Tot hier en dan verder Maand van de Filosofie Lezing gehouden door Saskia van der Werff voor Humanistenforum te Alkmaar 28 april 2015 20-03-22 1

Transcript of 2015 ongelijkheid tot hier en dan verder

OngelijkheidTot hier en dan verder

Maand van de Filosofie

Lezing gehouden door Saskia van der Werffvoor Humanistenforum te Alkmaar

28 april 2015

2-5-20151

(On)gelijkheid?

Wanneer gaat wenselijke ongelijkheid over in onwenselijke?

Mensenrechten?

Fysieke behoeften?

Religie?

Natuurlijke leefomgeving?

Cultureel?

Sociaal/Economisch?

Financieel?

Gender?

Gezag?

De grens volgens Piketty

Verschil in vermogen

Kapitaal = vermogen = niet-menselijke activa die je kunt bezitten, die op een markt te ruilen is

Onze moderne democratieën zijn gebaseerd op een meritocratisch wereldbeeld: een geloof in ongelijkheid door verdienste.

Gelijkheid als burgerrecht is niet te rijmen met ongelijke levensomstandigheden.

Meritocratisch wereldbeeld?

Hij die toegevoegde waarde levertVerdient het meeste geld

Als het team niet presteert mag hij vertrekken (zonder bonus)

De grens volgens Luyendijk Eigenaarschap

Risico nemers (de bankiers)

zijn ongelijk aan de Risico dragers

(aandeelhouder, toezichthouder, belastingbetalers)

‘Amoraliteit staat voor gelijke kansen’

Welke begrenzing brengt eigenaarschap met zich mee?

Locke: Toe-eigenen met eigen arbeid zolang er voldoende

overblijft voor ander

Wie is die ander? Je gelijke?

Wat is voldoende?

Heeft iedereen gelijke kansen/resultaten eigen arbeid?

De grens volgens Bregman/Frederik:

Toegevoegde waardeToegevoegde waarde = product/dienst dat bijdrage levert aan welvaart

Met geld dat we niet hebben kopen we troep die we niet nodig hebben om indruk te maken

op mensen die we stom vinden.

Aan wie komt de meer/minder opbrengst van de toegevoegde waarde toe?

Klassensamenleving

Klassen-specifieke normen en waarden

Weg bewandelen die door geboorte is vastgelegd, geen strijd lotsbestemming aan te vechten

Arbeidersklasse verdient voldoende voor basisbehoefte

Toqueville: Welvaart gaat gepaard met

pauperisme

De grens volgens Nussbaum

Burgerschap

Het vermogen om andere mensen te zien als menselijke wezens en niet als gebruiksartikelen

Onderwijs richten op burgerschap ipv (econ)vaardigheden

• Kritisch nadenken• Uitdagen verbeeldingskracht• Empatisch begrijpen van menselijke

ervaring• Begrijpen complexiteit van onze wereld

Welke begrenzing brengt burgerschap met zich mee?

Rechtvaardigheid:1. Economisch: ieder het zijne geven2. Politiek: volgens de wet

De ergste vorm van ongelijkheid is proberen ongelijke dingen gelijk te maken

Aristoteles: Het juiste midden tussen

een teveel en een te weinig

(On)Gelijk?

Ongelijkheid elementenMaatstaf/Norm/Waarde

Personen/Groep Relevant verschil

Tussen Personen/Groepen bestaat een kenmerkend, relevant verschil. Door het verschil met de maatstaf/norm&waarde te vergelijken, waarderen we dit als gelijk of ongelijk. We bepalen of het verschil tussen wenselijke marges ligt en maken (on)gelijker, maatschappelijk of politiek. Deze Personen/Groepen zijn niet hetzelfde/identiek aan elkaar.

Wanneer gaat wenselijke ongelijkheid over in onwenselijke?

Waar trekt u de grens?

Waarom hier en niet daar?

2-5-201515

S A S K I A V A N D E R W E R F F M A M S C

F I L O S O O F

B E R E N K O O G 8 01 8 2 2 B Z A L K M A A R0 6 - 1 0 7 7 6 8 5 8

W W W. C R E AT H O S . N LI N F O @ C R E AT H O S . N L