DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

PAGINA 6:

DOE MEE!Waterinnovatieprijs 2013

PAGINA 4:

Van lelijke eend tot elektrische

sportwagen

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

HOE ZIET JOUW ENERGY MIX VAN 2050 ERUIT?

Denk jij dat we in de toekomst over voldoende energiebeschikken? Hoe duurzaam zal de energievoorzieningzijn? Voorspel welke energiebronnen in 2050 eenbelangrijke rol spelen. Denk jij bijvoorbeeld dat deelektrische auto het toekomstige straatbeeld zaldomineren? Rijden vrachtauto’s op 100% biodiesel?En hebben we straks wel genoeg aan alleen wind- enzonne-energie, of blijven fossiele brandstoffen nogeen rol spelen?

Denk mee en deel je visie.Ga naar Energyfuture.nl, beantwoordde vragen en ontdek hoe jouw energiemixer voor 2050 uitziet.

Een initiatief van

De Energy Mixer maakt deel uit van het Energy Future programma en is door de mensen achter het Energietransitiemodel ontwikkeld.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Veel mooie duurzame initiatieven stranden in goede bedoelingen. Bij Nudge gaat het anders. Nudge brengt een duurzamer Nederland écht dichterbij, met als toverwoord: samen. Want samen met anderen kun jij het verschil maken.

Stel je hebt een in jouw ogen briljant idee, waarmee Nederland een klein beetje duurzamer wordt. Korte tijd daarna is dat idee in je hele

woonwijk gerealiseerd. En nauwelijks een jaar later wordt jouw idee in 200 wijken dwars door Nederland uitgevoerd. Kan het mooier? Volgens Jan van Betten, directeur van Nudge, illustreert dit waargebeurde voorbeeld de kracht van Nudge: “Iemand uit de Utrechtse wijk Leidsche Rijn wilde graag zonnepanelen op zijn dak, om zijn woning te voorzien van duurzame energie. Via ons kwam hij in contact met buurtgenoten die zich bij ons hadden ingeschreven. Hij wilde weten of ook zijn buurtgenoten interesse hadden in zonnepanelen. Zo ja, dan konden ze de pa-nelen gezamenlijk wellicht goedkoper inkopen. Ook wilde hij onderzoeken of de gemeente een subsidie kon geven. Twee weken later zaten er 60 buren in een zaaltje. Dat is nu een jaar geleden, en inmiddels zijn er talloze zonnepanelen in zijn wijk aangebracht. En met behulp van zijn erva-ringen en leerpunten rondom de gezamenlijke aanschaf wordt iets dergelijks nu in ongeveer 200 wijken in Nederland uitgevoerd.”

Druppels op gloeiende plaatBijna drie jaar geleden richtte Jan Van Betten Nudge op. “Je voelde toen dat er verandering in de lucht hing: Nederland wilde duurzamer worden. Die verandering wilde ik versnel-len, een zetje geven zogezegd. Vandaar ook de naam Nudge, dat ‘duwtje’ of ‘zetje’ betekent. Ik geloof erin dat ieder individu het verschil kan maken, samen met anderen. Als het er immers heel veel zijn, werken druppels op een gloei-ende plaat écht. Nudge wil al die individuen en hun initiatieven met elkaar verbinden, en waar mogelijk ook met ondernemingen. Die spelen een belangrijke rol, want Nudge ontvangt geen cent subsidie. Bewust overigens, want wij heb-ben de overtuiging dat als je ergens waarde aan toevoegt, iemand bereid is daarvoor te betalen. Ondernemingen die Vrienden van Nudge willen worden, leveren een kleine � nanciële bijdrage.”

Veel klein maakt groot“Veel kleins maakt immers iets groots. Daarnaast leveren die bedrijven een bijdrage in natura. Dat kan een product zijn, maar ook expertise en kennis, of iets concreets als een vergaderruimte die ze beschikbaar stellen voor een groep indi-viduen. Door zoiets relatief kleins kan een goed initiatief net dat laatste zetje krijgen.”

Sociale waardenVerbinden van individuen en ondernemingen is één, het daadwerkelijk realiseren van een goed initiatief is twee. Volgens Van Betten speelt Nudge ook daarin een rol: “Een concreet voor-beeld. Jij woont in een wijk met veel eenzame ouderen en vindt het belangrijk dat je wijk zich verantwoordelijk voelt voor deze mensen, bijvoorbeeld door klusjes voor hen uit te voeren. Duurzaam gaat in onze ogen trouwens niet al-leen om milieu of klimaat, maar ook om sociale waarden. Op onze website kun je jouw initiatief plaatsen op de zogenaamde Broedplaats. Andere nudgers kunnen het lezen en erop reageren. Is het een goed idee? Is het al eens ergens uitge-voerd en zitten daar handige tips bij? Zijn er aanvullingen voor je idee? Zo krijgt je plan nog meer vorm.”

Bloeiend idee“Belangrijker nog: via ons kun je heel direct je wijkgenoten benaderen. Samen kun je zo het idee uitvoeren. Een bedrijf in jouw buurt dat Vriend van Nudge is, kan wellicht vergader-ruimte beschikbaar stellen. Wij volgen op de website nauwgezet hoe het idee zich ontwik-kelt. Als het idee gaat bloeien, dan kun-nen wij er zelfs een projectteam opzetten dat zorgt voor verspreiding over de rest van Nederland. Zo wordt jouw idee écht gerealiseerd! Om te meten welke impact initiatieven hebben, hee� TU Del� een bijdrage geleverd. Met hun hulp heb-ben we uitgezocht wat een initiatief nu precies oplevert. Een van hun studenten is er zojuist op afgestu-deerd. Met een negen!”

Bel op zonne-energieTot slot nog één voorbeeld om te laten zien hoe Nudge werkt, en vooral dát Nudge werkt. Van Betten: “Een professor uit Del� stelde: als iedereen zijn elektrische deurbel zou vervangen door een ouderwetse drukbel, scheelt dat enorm veel stroom. Immers, de transformatortjes van die elektrische bel staan de hele dag aan en al die tijd loopt de stroom. Hij becijferde dat als heel Europa die bel zou vervangen, dit de hoeveel-heid stroom van één kolencentrale zou besparen. Via Nudge is er nu een bel ontwikkeld die zijn energie krijgt door een heel klein zonnepaneel-tje. Een groep studenten is met het idee van de professor aan de slag gegaan en inmiddels is deze deurbel op zonne-energie op de markt!”

Het laatste zetje naar een DUURZAAM Nederland

‘Duurzaamheid’ is een publicatie van Metro Custom Publishing.

Project Manager Jan Papperse Editorial Manager Jessica van Leeuwen Eindredactie Marianne Wenneker Redactie Ilja Post Vormgeving Lydia Hotting Beeld Colourbox

Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Dennis Lanson, 088 824 2898 of d.lanson@tmg.nl

3

Wil jij je voegen bij de snel

groeiende groep Nudgers en zo écht een steentje

bijdragen aan een duurzamer Nederland? Dat kan heel een-voudig door je in te schrijven op www.nudge.nl. Maar liefst

30.000 anderen gingen je al voor…

COLOFON

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING4

Voor veruit de meeste jongeren zijn natuur, milieu en duurzaamheid al lang geen loze kreten meer. Ze gooien netjes hun afval weg en zijn zuinig met energie en water. Zij weten: een beter milieu begint bij jezelf. Maar ook een groeiende groep jonge ondernemers maakt zich hard voor duurzaamheid. Om samen een betere, eerlijkere en zuinigere wereld te creëren.

Julian temidden van zijn duurzame surfboards.

Foto: Pommeline van Vliet

Paul Kokke (rechts) en collega

Dirk Vos testen de HR GTZero.

Foto: Sven Bakker

Eigenaar van JY Sur� oards, Julian Yoshi van Vliet (27), studeert Industrial Ecology aan de TU Del� en is gepassioneerd over het thema duurzaamheid. Hij hoopt de wereld te veroveren met zijn uit suikerriet-plantjes geperste sur� oards.

“Surfers zeggen vaak dat ze één zijn met de natuur. Helaas is ook de sur� ndustrie verantwoordelijk voor de nodige vervuiling op onze mooie planeet. Constructiematerialen zoals de schuimkern, polyester en epoxies zijn a� omstig uit de olie-industrie. Hoe graag we ook willen dat het niet zo is, alle sur� oards hebben een negatieve impact op het milieu!De meeste moderne sur� oards komen uit Azië. Hand-werk is het allang niet meer. Die paar Amerikaanse of Australische surfdudes die nog uren achtereen aan een board schuren, zijn een uitstervend ras. Bedrijven ram-men er in één keer honderden uit de fabriek. Kwalitatief stelt het niet zoveel voor. En de omstandigheden waar-onder ze geproduceerd worden, zijn voor de werknemers niet al te best. Dat het ook anders kan, bewijst JY Sur� oards. Door zoveel mogelijk materiaal te recyclen en onze schuimkern uit suikerrietplantjes te vervaardigen. Stevig, duurzaam en een stuk milieuvriendelijker. Ook werken we voor onze reparaties en shape your own sur� oard clinics uitsluitend met de groenste epoxy op de markt, genaamd ‘Supersap’. Maar het mooiste van al is onze unieke, zelf ontwikkelde freesmachine. Die zaagt sur� oards met zo min mogelijk materiaalverlies. Doel is om met onze sustainable sur� oards de wereld te veroveren. Het opzet-ten van een productielijn is best pittig. Vooral omdat ik momenteel nogal druk ben met afstuderen. Maar ik heb vertrouwen in de toekomst. De Nederlandse kampioen sur� al af en toe met één van onze boards. Het wachten is op meer groene surfers.”* www.jysurf.com

Ondernemen voor een duurzame toekomstSurfen op ‘groene’ boards

Vierdejaars autotechniek Paul Kokke (26) is helemaal weg van elektrische aandrijvingsystemen. Samen met het HR GTZero team bouwde hij een door de Rijksdienst Wegverkeer goedgekeurde elektrische sportwagen, gebouwd op het frame van een Lelijke Eend.

“Elektrisch aangedreven voertuigen zijn helemaal mijn ding. Dus toen de opleiding Autotechniek van Hogeschool Rotterdam besloot deel te nemen aan de ESCBO twijfelde ik geen moment. De Electric Sports Car Build-o� , daar moest ik bij zijn. Een initiatief van Siemens Nederland waar teams van

hogescholen in competitieverband de beste elektrische sportauto proberen te bouwen. Juni 2013 wonnen we de tweede prijs. Een knappe prestatie. Maar het knapst vind ik dat we de wagen

door de keuring hebben gekregen. We mogen er nu o� cieel mee op de openbare weg. Het ontwerpen en bouwen van de wagen was een � inke klus. Zo’n zes maanden lang heb ik er minimaal veertig uur per week aan gewerkt. En dan zijn we nog niet helemaal klaar. Zo willen we ‘m nog een mooi kleurtje meegeven. Maar technisch zit alles prima in elkaar. Onze HR GTZero hee� een topsnelheid van 100 km per uur en een actieradius van zo’n 150 kilometer. En dat alles voor nog geen 25.000 euro. Om binnen budget te blijven, hebben we zoveel mogelijk onderdelen opgeknapt en hergebruikt. Al met al is het een mooi project geweest. Ik heb er veel van geleerd. Lessen die ik meeneem wanneer ik na mijn studie op zoek ga naar een baan. Mijn droom is om ooit bij Tesla Motors te werken. Makers van de ultieme elektrische sportwagen:de Tesla Roadster.”

Elektrische sportwagen van Lelijke Eend

Niet iedereen tankt stoïcijns de wagen vol, om daarna fl uitend zijn weg te vervolgen. Zonder zorgen voor morgen. Er zijn ook mensen die zich ook afvragen waar ‘hun’ benzine en gas vandaan komt. Of onze fossiele brandstoffen niet langzaam op raken. Of energie betaalbaar blijft. Maar ook of al die energie wel op een accepta-bele manier worden gewonnen. “Deze vragen komen zelfs zo vaak terug, dat Shell Nederland besloot er een website omheen te bouwen”, aldus Ewald Breu-nesse, Manager Energie transi-ties. “Of liever: een interactief platform met fi lmpjes, documen-taires, toetsen, kennistesten en een blog. Energyfuture.nl is een inspiratiebron voor iedereen die een visie heeft op, of wil leren over de energietoekomst.”

Communications Manager Susan Kimkes: “Een actueel en interessant onderwerp, omdat voldoende betaalbare en schone energie één van de belangrijkste mondiale vraagstukken voor de

komende decennia zal zijn. Want inderdaad, fossiele brandstoffen zijn eindig, we hebben alle ener-gievormen nodig en we zullen er zuinig mee om moeten springen. Het goede nieuws is dat er veel gebeurt op gebied van toekom-stige energievoorziening. Maar is dit genoeg? Om het antwoord op die vraag te beantwoorden is het Energy Future programma in het leven geroepen.”

“Het programma wil inspireren en betrekken”, vervolgt Breunesse. “Daarnaast wil het meer helder-heid scheppen door feiten en inzichten over alle energievor-men te delen. Om mensen geen mening op te leggen, bemoeit Shell Nederland zich niet met de inhoud. Energyfuture.nl is een neutraal platform. Welke energie-vorm mensen het beste vinden, waar ze de meeste toekomst in zien, is aan henzelf.”* www.energyfuture.nl

Een vaak gehoord argument is: waarom zou ik energieprijzen vergelijken? Meer dan de helft van de energierekening bestaat toch uit energiebelasting, net-werkkosten en BTW. Toch valt er fl ink te besparen door ieder jaar van energieleverancier te veranderen.

“Vorig jaar is een miljoen huis-houdens terecht overgestapt van energieleverancier,” aldus internet-ondernemer en Gaslicht.com-oprichter Ben Woldring. “Veel consumen-ten kunnen tot zo’n viermaal meer besparen dan dat zij zelf denken. Dan hebben we het letterlijk over honderden euro’s op jaarbasis.”

Om consumenten te helpen bepalen welke leverancier voor hen het beste is, is tien jaar geleden de onafhankelijke website Gaslicht.com opge-

richt. Daar kunnen mensen op basis van hun postcode en energieverbruik een vergelij-king maken om te zien welke leverancier het voordeligst is.

Maandelijks beoordeelt de ver-gelijkingssite energieleveran-ciers op een aantal aspecten, waaronder prijs, facturering, overstapproces, online dienst-verlening, klachtenafhandeling en duurzaamheid.

De bevindingen zijn niet alleen afkomstig van Gaslicht.com, maar ook van het landelijke tevredenheidonderzoek van Vereniging Eigen Huis. En van ervaringen van overstappers via Gaslicht.co m. Dit alles re-sulteert in een rapportcijfer, de Prijskwaliteitscore.

Bekijk de score op http://www.gaslicht.com/energieleveranciers

Energy Future: informeert over energie van morgenWikken en wegen met energie

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Duurzame energie… we praten er allemaal over. Maar hoe

zit het nou precies? Welke initiatieven worden al genomen?

Wat zet echt zoden aan de dijk? En wat kan jijzelf doen?

Je ontdekt het in ‘Veranderingen in ons energielandschap’.

Bestel het boek nu via

eneco.nl/studieboek

en doe ook mee.

Het basisboek voor duurzaamheidsambities

Bestel, ontdek en doe mee!

5

Lisanne en Jente (in pak) van Kromkommer. Foto: Kiki Kouthoofd

Samen met Lisanne van Zwol (23) richtte Jente de Vries (26) Kromkommer op. Om imperfecte groente en fruit alsnog een plekje op ons bord te geven.

“Tijdens een master in Stakeholder Management kreeg ik te maken met issues als honger en voed-selverspilling. De conclusie, na die soms depri-merende lessen: de wereld staat er niet goed voor. Wereldwijd verspillen we 1,3 miljard ton voedsel: een derde van de gehele productie! Op hetzelfde moment lijdt een miljard mensen honger. Zo’n 5 tot 10 procent van alle groente en fruit wordt verspild vanwege hun looks. Met de smaak en kwaliteit van deze groente is niets mis. Toch belanden ze vaak op de afvalberg, bij veevoer of in de biovergister. Wij zagen de potentie van deze vaak prachtig gevormde groenten en richtten Kromkommer op. Kromkommer gaat verspilling tegen en brengt deze groente op allerlei manieren terug op je bord. Aanvankelijk wilden we groen-tepakketten samenstellen uit kromme komkom-mers, ‘tweebeenwortels’ en kronkelige courgettes. Maar dat bleek logistiek te moeilijk. En vooral te duur. Beter was het om het probleem bij de bron

aan te pakken, de kwekers. Nu doen we bijvoorbeeld een pilotproject met de Rotter-damse groot-handel Zegro. Zij leveren de ‘gekke groenten’ en overschotten nu aan meer dan twintig restaurants in de regio. Ook zetten we een eigen productenlijn op. Ketchup, mosterd, jam en soep; gemaakt van imperfecte groente die anders rechtstreeks naar de afvalbak waren gegaan. Daarnaast zijn we regelmatig op evenementen te vinden. Zoals binnenkort, tijdens 38h Waste & Glory. Een wereldrecordpoging waarbij Robbert van Gammeren in de Rotterdamse Pauluskerk 38 uur achter elkaar gaat koken met onder andere gekke groente. Verder kunnen mensen zich aan-sluiten bij onze Krommunity via facebook.com/kromkommer en @krommunity.” * www.kromkommer.com

Ondernemen voor een duurzame toekomstKrom-kommer eens kijken

Slimme thermostaat helpt energie besparenOveral ter wereld de verwarming thuis bedienen met je smartphone, tablet of pc? Altijd automatisch de temperatuur die jij prettig vindt? Zonder moeite ener-gie besparen? Dat kan allemaal met de nieuwe slimme thermostaat ‘Easy’ van verwarmingsfabrikant Nefi t. Deze ther-mostaat is te koop zonder energiecon-tract of een maandelijks abonnement. Easy stelt de verwarming automatisch in op de voorkeuren van mensen in huis. Hij is eenvoudig te bedienen, zowel via het touchscreen van de thermostaat als via de bijbehorende app. Easy herkent de aanwezige smartphones in huis. Daardoor gaat de thermostaat omhoog wanneer de koukleum van het gezin thuiskomt en automatisch omlaag wan-neer de laatste bewoner het huis uit gaat. Met de app kun je onder andere het gasverbruik voor verwarming en warm water zien en vergelijken met vorige perioden. De Easy maakt ener-giebesparing dus heel makkelijk.

Kijk voor meer informatie op www.nefi t.nl/easy

Duurzame energie voor en door iedereen Energie is niet langer een ‘product’ dat je slechts afneemt. Je wekt het zelf op, samen met buren, wijken, gemeenten. Je bespaart energie, met je gezinsleden of collega’s. Je denkt erover na. En terecht. Want energie is onmisbaar in onze maatschappij voor werken, wonen en leven. Het is belangrijk voor iedereen. En we weten allemaal dat het duurzamer moet en dat ons energielandschap volledig zal veranderen. Maar hoe? En wat komt er allemaal bij kijken? Zonnepanelen en windturbines kennen we, maar hoe zit het met energie uit algen, en wat is geothermie precies? In het boek Veranderingen in het energielandschap heeft Eneco alle ins-en-outs op een heldere manier bij elkaar gebracht. Zo weet iedereen hoe het zit met duurzame energie.

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

De droom: elke druppel afvalwater die Nederland binnenkomt, via rivieren, de zee of riolen, opnieuw gebruiken. Hennie Roorda, bestuurslid Unie van Waterschappen en dagelijks bestuurslid van het waterschap Rivierenland, over onze duurzame waterhuishouding.

Straatkinderen raken Martien Witsenburg recht in zijn hart. Om iets terug te doen voor het land waar twee van zijn bedrijven staan, sponsort hij het Filipijnse meisjesteam dat in april 2014 meedoet aan de Streetchild Worldcup. “Deze meiden zijn super gemotiveerd.”

Gezond en duurzaamDe Nederlandse fi rma Witsenburgproduceert duur zame en heel ge-zonde producten van kokos, zoals kokosolie, kokoswater en kokos-suiker. Ze worden geproduceerd met respect voor het milieu én de lokale bewoners. Deze kokospro-ducten bevatten veel gezonde mineralen en vitaminen. Meer info op www.kokosolie.info, www.kokoswater.info en www.kokossuiker.info

Zonder goed waterbeheer had Nederland in zijn huidige vorm nooit bestaan, stelt Hennie Roorda. “In ons land stroomt het water uit de grote rivieren binnen. Tegelij-kertijd hebben we, als gevolg van klimaatverandering, te maken met een stijgende zeespiegel. We leven als het ware in een grote badkuip. Dat we droge voeten hebben, is mede de verdienste van de waterschappen.” “Toch bestaat er veel onduidelijkheid over wat die doen”, weet Roorda. “De gemiddelde burger hee� vaak geen idee. Waterschappen zorgen niet voor drinkwater – dat is de taak van drinkwaterbedrijven. Wél voor de aanleg en exploitatie van waterzuiveringsinstallaties waar het

afvalwater wordt schoongemaakt. Ook houden ze de waterstanden op peil. Door juiste aan- en afvoer worden overschotten en tekorten voorkomen. En misschien wel de bekendste taak: ze beschermen Nederland tegen over-stromingen en houden de dijken veilig.” Al die taken tezamen vreten energie, weet Roorda. En dat brengt de nodige kosten met zich mee. “Dus waar we kunnen, besparen we liefst zoveel mogelijk en wekken we zelf energie op. Afvalwater is niet langer ‘afval’, maar een belangrijke bron van energie en van grondsto� en. Zo maken we bijvoorbeeld biogas uit het rioolslib. Dit gas zetten we om in elektriciteit, en gebruiken het ook om

onze bedrijfswagens op te laten rijden.”

“Afvalwater biedt ons tal van toepassingsmogelijkheden”, aldus Roorda. “De vrijkomende warmte benutten we steeds meer. Daarnaast kunnen we papier terugwinnen uit het ongezuiverde water, maken we bioplastics van cellulosevezels en kan het fosfaat dienen als meststof in de landbouw. Vroeger werd dat allemaal verbrand; nu recyclen we. Groen, maar vooral e� ciënt en kostenbespa-rend.” Het doel van de waterschappen is om in 2020 40 procent (nu 25) van de eigen energie op te wekken. Maar op ter-mijn moeten zuiveringen helemaal energieneutraal wor-den. Of zelfs energieleverend. Roorda: “Daarvoor hebben de waterschappen een nieuw, uniek concept ontwikkeld: de Energiefabriek. Deze fabrieken maken het mogelijk biogas te winnen uit afvalwater. Energie voor waterzuive-ringen. Maar ook voor burgers en bedrijven.”

“Er zijn maar een paar plekken op de wereld waar de kokos-palmen staan waarmee we onze duurzame kokosproducten kunnen maken. Eén van die plekken bevindt zich op de Filipijnen,” vertelt Martien Witsenburg. Twee van zijn vier be-drijven zijn daar gevestigd. Ook privé hee� Witsenburg ‘iets’ met de Filipijnen: zijn schoonzoon is Filippijn en zijn twee kleinkinderen daarom ook.

Gemotiveerde meidenOmdat Witsenburg een groot deel van zijn inkomen haalt uit de Filipijnen, wil hij graag iets terugdoen voor de bevolking. Daarom sponsort hij sinds een half jaar het meisjesvoet-balteam dat volgend jaar april meedoet aan de Streetchild Worldcup 2014 in Brazilië. Waarom juist de meisjes? “Dit jaar heb ik een � lm gemaakt over het onderwerp kinderprostitu-tie. Johanna Ter Steege speelt één van de hoofdrollen en we hebben er al verschillende prijzen mee gewonnen. Tijdens de

opnames ben ik geraakt door de problematiek van straatkin-deren. Heel graag wil ik iets positiefs voor hen doen, iets waar ze blij van worden. Nou, dat worden ze van voetbal! En juist de meiden zijn super gemotiveerd om iets te bereiken.” Straat-kinderen raken Witsenburg, omdat “zij niets hebben van alles wat mijn eigen kinderen wél hebben.”

GlimlachWitsenburg is bewust hoofdsponsor van het Filipijnse meisje-steam. “Op deze manier kan ik het project mijn volle aandacht geven en weet ik zeker dat het geld goed terechtkomt.” Sinds april sponsort hij maandelijks een selectieweekend voor de Streetchild Worldcup. “Voor elk selectieweekend worden zo’n 120 jongens en meisjes tussen de 16 en 18 jaar geselecteerd door een lokale opvangstichting voor straatkinderen. Als ik voor m’n werk naar de Filipijnen ga, plan ik het om zo’n weekend heen. We geven ze volop eten en drinken. Ze hebben veel plezier met elkaar en zijn zó fanatiek. Het is echt genieten, ik loop er de hele dag rond met een glimlach.”

Bijzonder verhaalDe bedoeling is om in december de 11 uitverkoren meisjes en jongens te kiezen die in april 2014 mee mogen naar Brazilië. “Na de selectie houd ik me alleen nog bezig met het meisjes-team. Ik neem ze ook persoonlijk mee naar Brazilië. Van één meisje is de selectie al duidelijk: zij hee� een bijzonder verhaal en springt eruit qua voetballen. Ik hoop dat ik haar na het toernooi in Nederland een opleiding kan bieden. Zo probeer ik haar en misschien ook een aantal kinderen een betere toekomst te geven.”Witsenburg wil over dit project ook een documentaire maken, als vervolg op de documentaire Streetkids United I die zijn première beleefde op het Film Festival van Berlijn.

6

Afvalwater als energie

Straatkinderen naar de Streetchild Worldcup

Hennie Roorda van de Unie van Wate

rscha

ppen

.

Doe mee met de Waterinnovatieprijs 2013Een Friese woonwijk waar het afvalwater van 232 huizen aan de bron wordt gescheiden, ingezameld en schoongemaakt in een kleine zuiveringsinstallatie. Of een terpenplan waar bij overstroming de Overdiepse Polder behouden blijft voor agrarische activiteiten. Toekomstgerichte, vernieuwende initiatieven om belemmeringen in de dagelijkse praktijk van het waterbeheer weg te nemen. Daarom draait het bij de Waterinnovatieprijs.

Deelnemen kan in één van de vier catego-rieën: Droge voeten, Schoon water, Voldoende water en Water in de buurt (categorie bedoeld voor projecten van particulieren en belangenorganisaties).Meedoen? Schrijf je dan vóór 10 oktober in via www.waterinnovatieprijs.nl. Na de sluitingsdatum buigt een deskundige jury zich over de inzendingen. Op 10 december worden de winnaars bekend gemaakt.

Gezond en duurzaam

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

Duurzame projecten van De waterschappenenergie halen uit afvalwater. het kan en het gebeurt. steeds meer waterschappen bouwen hun zuiveringen om tot energie- en grond-stoffabriek. want behalve dat je er energie mee kunt opwekken, bevat rioolslib ook tal van grondstoffen die je kunt hergebruiken; voor cola tot cosmetica. en zo hebben de waterschappen nog wel meer duurzame vondsten.

Grondstoffen winnen uit het afvalwater dat we dagelijks wegspoelen door douche en toilet. Waterschappen noemen het ‘sewege mining’. De droom: om een nieuwe, nog niet-ontdekte biologische oliebron aan te boren die dagelijks onder onze voeten stroomt. Ons afvalwater.

Het potentieel van afvalwater voor een biobased economy is enorm. Zo kunnen waterschappen elk jaar 14.000 ton fosfaat terugwinnen. Nuttig, omdat je daarvan weer kunstmest of vaatwasmiddelen kunt maken. Of kunt gebruiken in de voedings-middelenindustrie: fosforzuur zit namelijk ook in frisdrank.

Cellulose uit wc-papier kan worden hergebruikt in papier, isolatiemateriaal of kunststof auto-onderdelen. Elk jaar kunnen we 140.000 ton cellulose terugwinnen, dat staat gelijk aan 3 miljard plastic bekertjes.

Algen die kunnen groeien op ons afval-water kunnen worden gebruikt in voed-sel en veevoer. En ook in de cosmetische industrie. Alginaat, 40.000 ton per jaar, kan worden gebruikt voor het verdikken van inkt en sauzen.

Van stikstof kunnen ammoniakverbindin-gen gemaakt worden die nodig zijn voor kunstmest. Van CO2 kan calciumcarbonaat gemaakt worden. Dat dient als grondstof voor gips of als meststof voor de glastuin-bouw. Het koolzuur in frisdrank is ook van CO2 gemaakt.

Syngas is een halffabricaat van chemicaliën en dient als basis voor lijm, verf en cosme-tica. Zwavel kan worden toegepast in kunst-mest of als toevoeging aan rubber. Sulfaat wordt gebruikt in gips en als grondstof in de levensmiddelenindustrie. Voor lucifers bijvoorbeeld.

En het water zelf? Dat kan worden gebruikt als proces- of koelwater voor de industrie. Of irrigatiewater voor de landbouw en kas-senteelt. Jaarlijks kunnen de waterschap-pen 2000 miljard liter water leveren. En het mooie is, afvalwater is overal. Het concept is toepasbaar van Afrika tot Alaska. Een duurzaam exportproduct dat niet alleen geld oplevert, maar ook nog eens de mon-diale ecologische voetafdruk substantieel verlaagt.

www.grondstoffenfabriek.com

Rioolwater wordt naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie getransporteerd. Vandaag de dag wordt dat mengsel van water en drollen heel hard belucht en door bacteriën afgebroken tot CO2. Dan heb je wel schoon water, maar echt duurzaam is dat niet. En het kost erg veel energie.

Maar diezelfde drol bevat energie die je kunt winnen. Dat kun je doen door hem voor de beluchting te verwijderen en daarna te vergisten. Dat is eigen-lijk een rottingsproces, waarbij je methaan vormt. Het gas waar je ook op kookt. Als je dat gas in een verbrandingsmotor stopt, kun je via een dynamo elektri-citeit opwekken. Van drol naar elektriciteit dus.

Dit is, in een notendop, wat er gebeurt in de Energiefabriek. Een nieuw en uniek concept, waarmee de waterschappen zichzelf energieneutraal of zelfs energieleverend willen maken. Deze ‘waterschapsenergie’ wordt in de eerste plaats benut om de

eigen waterzuivering op te laten draaien. Maar de energie kan ook worden gebruikt als brandstof voor vuilniswagens, voor de verwarming van zwembaden, verzorgingshuizen en zelfs hele woonwijken. Waterschappen heb-ben de potentie om uit te groeien tot de grootste, groene energie-producent van Nederland.

Inmiddels zijn de waterschappen volop gestart met het realiseren van deze Energiefabrieken in onder andere Tilburg, Den Bosch, Breda, Amersfoort, Hengelo, Olburgen en Nieuwegein. In Apel-doorn is al een energieneutrale situatie ontstaan en door het ver-gisten van afvalstromen en door warmtelevering aan een naast-gelegen woonwijk. In Kampen en Nijmegen hetzelfde verhaal. En in de Achterhoek levert water-schap Rijn & IJssel energie aan frietproducent Aviko. Op deze manier verdienen investeringen in duurzaamheid zich binnen een korte tijd terug.

www.energiefabriek.com

“rioolslib, een biologische oliebron onder onze voeten”

van drol naar elektriciteit

Pui Mee Chan, projectcoördinator bij STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Water-beheer) heeft een geweldige baan. Ze is constant op zoek naar nieuwe, innovatieve manieren om onze waterhuishouding nóg beter te regelen. Voor STOWA, hét kennis-centrum voor waterschappen, houdt ze zich vooral bezig met Building with Nature. Een programma, waarin kennisinstellingen, bedrijfsleven en overheid samenwerken, dat ‘natuurlijke’ oplossingen zoekt voor het beheersen van de zee, rivieren, beken en polders. “De ‘zandmotor’, een experiment van Rijkswaterstaat in het kader van dyna-misch kustbeheer, is hier een voorbeeld van”, legt ze uit. “Een kunstmatig aangelegde zandbank in de vorm van een schiereiland. Door de inwerking van golven, wind en stroming wordt het zand daarvan gelijkmatig langs de kust verspreid. Althans, dat is de bedoeling. Als het werkt, scheelt dat weer zandopspuitingen.”

“Het plaatsen van rietkragen rond waterkeringen is een ander voorbeeld. Bedoeld om ervoor te zorgen dat de voet van de kering niet wordt uitgehold door golven en stro-ming”, gaat ze verder. “Riet is een goede golfbreker. Of het even betrouwbaar is als stort-steen, moet worden onderzocht. Maar je kunt zeker besparen op onderhoudskosten.”“Weer een ander onderzoek spitst zich toe op veenweidegebieden. Als gevolg van menselijk ingrijpen klinken deze steeds meer in. De bodem zakt in en wordt dus natter. In plaats van dat tegen te gaan, onderzoeken we momenteel of boeren er geen andere, ‘natte’ teelt kunnen kweken om verdere klink te voorkomen. Of iets werkt of niet blijft een gecalculeerd risico. Maar áls onze oplossingen werken, betaalt de investering zich vaak snel uit. Ook omdat we die duurzame vondsten dan gemakkelijk kunnen vermark-ten naar het buitenland.”

Building with nature: natuurlijke oplossingen voor het beheersen van water

advertorial

DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING

N e f i t h o u d t

N e d e r l a n d w a r m