FORTPARK AAN DE MAASVENLO

UITWERKING VAN DE LOCATIE ‘WEILAND’

INHOUD1. OPGAVE

VOORWOORD

COLOFON

2. VISIE

3. UITWERKING VAN DE VISIE OP ONDERDELEN

> C2C AANPAK IN STROMEN

> PROGRAMMA

> BEREIKBAARHEID

> FASERING

5

36

13

19

21

32

33

34

8

4 Fortpark aan de Maas

5 Fortpark aan de Maas

Voor u ligt de uitwerking van de deelgebiedstudie, het

weiland, van het kazerneterrein.

Het kazerneterrein ontwikkelen? Doen, geeft het

overgrote deel van de inwoners en ondernemers binnen

de gemeente Venlo aan. Dat is een belangrijk resultaat

van het stadsdebat dat is gehouden eind september

2009, over het kazernekwartier.

Maar hoe precies, is nog niet helemaal duidelijk. Uit

het debat is geen voorkeurslocatie voor het MFC/

Stadion gekomen, maar er zijn wel stappen gezet in

de belangrijkste gemeenschappelijke uitgangspunten

voor de ontwikkeling van het MFC/Stadion en het

kazerneterrein.

De gemeente Venlo wil samen met de betrokkenen snel

een volgende stap zetten. Twee locaties voor het MFC/

Stadion zijn verder onderzocht in deelgebiedstudies die

wij volgens planning in april 2010 weer aan u komen

presenteren.

BVR heeft de opdracht gekregen om de locatie, het

weiland, verder uit te werken. Dit hebben wij weer met veel

plezier gedaan. De basis voor de uitwerking is het model

“Sporten in het Fort”. Wij zijn benieuwd naar uw mening.

Bernadette Janssen, BVR adviseurs

VOORWOORD

6 Fortpark aan de Maas

reacties van inwoners en ondernemers van venlo

“Dit vind ik het mooiste ontwerp omdat de grondvorm van het oude Fort zichtbaar blijft”

“Graag een fi etspad in plaats van de Venrayseweg helemaal langs de Maas”

“Let op hoogwater en de wind”

“Kan het parkeren niet allemaal onder de grond”

“Multifunctioneel en compact”

“Komt er ook een zwembad?”’

“Een beetje frisse lucht, door buitensport, kan geen kwaad”

“Persoonlijk vind ik dat er zoveel mogelijk behouden moet blijven van de oude gebouwen en dat nieuw en oud in elkaar moeten lopen”

7 Fortpark aan de Maas

“De invulling met alleen sport is te beperkt”

“Een stadion moet helemaal dicht zijn, maar kan er geen glazen kant met uitzicht op de Maas?”’

“Hoe is de ontsluiting geregeld?”

“Totale sportomgeving spreekt enorm aan, maar daar moet een onderwijsinstelling bij die mensen in sport opleidt”

“Heel goed dat het verleden een plek krijgt”

“Mooi idee, nu snel bouwen, de VVV fans wachten”

Uit Nota van aanbevelingen hoofdstuk opmerkingen

“Sporten in het Fort”

8 Fortpark aan de Maas

De opgave is de locatie, het weiland, verder uit te werken als MFC/Stadion en als integraal onderdeel van de ontwikkeling van het hele kazerneterrein. De basis voor deze uitwerking ligt vast in de nota van aanbevelingen Kazerne Kwartier en in het model “Sporten in het Fort”.

1. OPGAVE

9 Fortpark aan de Maas

De uitgangspunten uit de nota van aanbevelingen zijn als volgt te

omschrijven.

Het MFC/Stadion komt aan het water in een groene en duurzame

omgeving. Je moet vanaf het centrum dit nieuwe Stadion goed kunnen

zien. Een goede verbinding voor het langzaam verkeer is voor de

ontwikkeling van het kazerneterrein is van groot belang. De huidige

verbinding is onaantrekkelijk en voldoet niet.

Het MFC/Stadion moet integraal onderdeel zijn van de hele ontwikkeling

van het kazerneterrein. En het moet duidelijk worden hoe dit terrein in de

loop van de tijd onderdeel van de stad gaat worden.

Bij de uitwerking van de visie moet rekening gehouden worden met

omgevingsfactoren en de belangen van de direct omwonenden. Aspecten

die aan de orde moeten komen zijn bijvoorbeeld de ontsluiting, parkeren

maar ook veiligheid. Op het gebied van verkeer en bereikbaarheid moet de

aansluiting van Blerick goed worden meegenomen. En het MFC/stadion

moet als eerste fase van de ontwikkeling van het kazerneterrein snel

kunnen worden gebouwd.

Model “Sporten in het Fort“

10 Fortpark aan de Maas

11 Fortpark aan de Maas

Voor de locatie, het weiland, betekent dit voor de locatie van het MFC/

stadion dat er alleen buiten de ecologische zone mag worden gebouwd.

Het Stadion moet dus achter de huidige muur van de waterkering komen.

Daarmee komt het MFC/stadion iets verder van het oude centrum af te

liggen. Een belangrijk onderdeel van de opgave is dan ook om de relatie

met de rivier en het centrum op een andere manier vorm en inhoud te

geven. Dit betekent een wijziging ten aanzien van het model “Sporten in

het Fort”.

Het model “Sporten in het Fort” is het basisconcept. Een concept dat sterk

genoeg is om nieuwe investeerders naar de stad te trekken en een nieuw

vestigingsklimaat te organiseren. Onderdeel van het concept is ook een

aantrekkelijk verblijfsgebied voor Venlo, een stadspark waar gesport wordt

en waar mensen uit verschillende stadsdelen elkaar kunnen ontmoeten.

Waar ruimte is voor de monumenten van de kazerne maar waar de

spannende historische laag van het fort Sint Michiel ook beleefbaar is.

Onderdeel van de opgave is een verkenning naar de mogelijkheden van

een jachthaven uit het model “Plezier aan de Maas”, in het kazerneterrein.

Uit nader onderzoek is echter gebleken dat dit technisch en financieel

onhaalbaar is. De jachthaven komt dus ook niet terug als programma

onderdeel in deze uitwerking.

12 Fortpark aan de Maas

2. visie fortpark aan de maas 2025

13 Fortpark aan de Maas

14 Fortpark aan de Maas

1:5000 Plankaart

15 Fortpark aan de Maas

Dan is het namelijk lekker druk. Alle topartiesten staan op de agenda

voor 2025 en het CIOS organiseert vaak leuke sportevenementen. Je

kunt dansen, eten en drinken in de ‘Hollandlounge’ en de jongeren

weten deze plek te vinden. Maar het park is vooral echt onderdeel van

de stad als van alle kanten de voetballiefhebbers zingend toestromen

en VVV gaat spelen. Het gaat goed met VVV en ze staan in het linker

rijtje. Bezoekers uit binnen,- en buitenland komen graag naar het

moderne stadion. Het gebouw heeft veel prijzen gewonnen en is nog

steeds het voorbeeld voor duurzaam bouwen maar het is vooral ook

een stadion met veel sfeer. Ondernemers maken graag gebruik van

de citylounge bovenin in het gebouw. Een spectaculair uitzicht vanuit

deze lounge, op het veld maar ook op de stad, blijft inspireren.

Ook is het Stadion goed bereikbaar en parkeren in het centrum is geen

probleem. Er ligt namelijk een comfortabele voet,- en fietsbrug over de

rivier. Om via die brug naar het Stadion te lopen is bepaald geen straf.

De brug is zelfs zo populair dat de gemeenteraad net heeft besloten

om nog een brug aan te leggen.

In 2025 heeft Venlo een Fortpark aan de Maas. Het is een zacht groen park waar je heerlijk kunt wandelen, kunt sporten maar ook lekker een biertje kunt drinken op het terras bij het oude poortgebouw van de kazerne. Het is een rustplek wanneer je de hele recreatieve route langs de rivier aan het fietsen bent. Een uitgelezen park om met je kinderen naar toe te gaan om lekker te spelen bij de vijver. Veel studenten liggen bij het eerste zonnetje lekker met een boek in het gras. Het is bijna niet meer voor te stellen dat deze plek een lange tijd geen onderdeel van de stad was, vooral op dagen met evenementen .

de wilde buitentuin verbonden met de binnentuin Intieme binnenhoven kleurrijk en speels rivierfront

16 Fortpark aan de Maas

Het rivierfront en de buitentuin

Met het MFC/Stadion op de locatie van “het weiland”, ontstaat de kans

om tussen de brug en het nieuwe MFC/Stadion een stevig rivierfront te

ontwikkelen. Door dit rivierfront wordt de afstand tussen het kazerneterrein

en de stad in de beleving veel kleiner en komt de Maas echt centraal in de

gemeente te liggen. Bij hoogwater worden de lichten van het MFC/stadion

weerspiegelt in het water. De gebouwen langs de rivier begeleiden de

boulevard langs de rivier.

Het rivierfront vormt de scheiding tussen het binnendijkse park en het

buitendijks gebied, de binnen- en de buitentuin. Het rivierfront kent twee

verschillende gezichten, het stadsdecor aan de buitentuin en de meer

zacht zonnige openzijde naar de binnentuin. Het front bestaat uit moderne

vrolijke gebouwen met variatie in hoogte. Het hoogste gebouw is het MFC/

Stadion van 40 meter en vlak daarna volgt de hoteltoren. Het rivierfront is

een transparant front. Tussen de gebouwen door is het park zichtbaar. Bij het

stadion ligt een verhoogd plein en bij de oude poort is een grotere open plek

gemaakt. Hier zijn binnentuin en buitentuin hecht met elkaar verbonden.

De buitentuin wordt op dit moment al aangelegd en bestaat uit een meer

ruige natuur. In het zomerseizoen zijn op de drooggevallen stukken tijdelijke

terrassen en routes mogelijk. Door de nieuwe brug wordt de buitentuin veel

beter bereikbaar. De binnen en de buitentuin staan met elk in verbinding. Dit

is belangrijk voor de recreatieve waarde van beide maar ook voor de flora en

fauna.Nieuw decor aan de rivier

17 Fortpark aan de Maas

18 Fortpark aan de Maas

Rivierfront

19 Fortpark aan de Maas

verschillende werelden water wallen, bomen en kleur

20 Fortpark aan de Maas

De kazerne het fort en de binnentuin

De monumentale en bijzondere gebouwen van de kazerne en het fort

zijn van blijvende waarde voor Venlo. In het Fortpark is de historie

voelbaar. Het park, de nieuwe gebouwen en programma’s voegen zich

in dit ensemble en creëren een nieuwe, levendige ontmoetingsplek in de

gemeente.

De binnentuin is een park in de vorm van het fort Sint Michiel. Binnen de

wallen van het fort ligt het evenemententerrein. Op de verhoogde wallen

ligt het pad voor wandelaars, joggers en skaters en staan monumentale

bomen. Aan de voet van de wallen liggen natuurlijke geulen. Bij

hoogwater en zware regenval staan deze vol met (kwel)water. Tussen

het evenemententerrein en het rivierfront ligt een vijverpartij. Aan de

buitenrand van de wallen liggen verschillende plekken, verschillende

werelden. Elke wereld krijgt een parksfeer door middel van kleinere en

meer kleurige bomen. Het verschil in sfeer wordt nog eens benadrukt

door verschillende accenten in het programma. Zo is er een wereld voor

sporters, voor leisure en pleasure en voor de C2C.

duurzame ontmoetingsplek

21 Fortpark aan de Maas

22 Fortpark aan de Maas

C2C lab

23 Fortpark aan de Maas

25 Fortpark aan de Maas

3. UITWERKING VAN DE VISIE OP ONDERDELEN

Tijdens het debat over de modellen zijn vragen gesteld over veel verschillende

onderdelen van de planontwikkeling van het kazerneterrein. Deze vragen zijn voor

een groot deel onder een aantal hoofdthema’s te clusteren, namelijk duurzaamheid,

programma en haalbaarheid, verkeer en fasering. Deze onderdelen verdienen dan

ook extra toelichting.

26 Fortpark aan de Maas

C2C aanpak in stromen

Venlo heeft een hoge ambitie op het gebied van duurzaamheid. De

ontwikkeling van het kazerneterrein is het visitekaartje van deze

ambitie. Het C2Clab met showroom staat in het nieuwe Fortpark aan

de Maas in de oude gebouwen van het kazerneterrein.

Maar het begint bij de locatie. Het is een binnenstedelijke locatie in

een netwerk van andere stedelijke functies en goed ontsloten met het

openbaar vervoer. Een compacte vorm van bouwen is gewenst op

deze locatie vanuit het concept van een stevig rivierfront en in contrast

met de losse bebouwing aan de binnentuin. Het kazerneterrein zal als

gebied worden ontwikkeld. Dit geeft kansen om nu in kringlopen te

denken en te ontwerpen. En er komen een aantal grote functies in het

gebied die veel energie vragen maar ook veel energie kunnen leveren.

Het gebied zal niet als eiland zelfvoorzienend worden. Er blijven

materialen en energie het gebied inkomen en uitgaan. Maar het is van

belang om nu al de vragers en producten met elkaar te koppelen. Wij

zien kansen in drie verschillende clusters voor deze koppeling.

Energieclusters

27 Fortpark aan de Maas

Het C2C cluster met het C2C lab en showroom zal als een knooppunt

functioneren van alle energie,- en stoffenstromen

Het sportcluster met het MFC als belangrijkste bron samen met

fitnessruimten, sporthal en de zwembaden en het CIOS.

Het leisure en leercluster met het casino, en het hotel, het ROC en de

wellness.

Het park is de watermachine van het geheel. Water wordt hier

voorgezuiverd, maai- en snoeiafval wordt ingezameld en hergebruikt.

Er wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van duurzame materialen

zoals FSC hout, LED verlichting, hergebruik van bouw en sloopafval,

gesloten grondbalans en recyclebare materialen. Dit laatste geldt ook

voor promotiemateriaal, bekertjes, patatbakjes etc. bij evenementen.

Door het benutten van onderwijsfaciliteiten (leerwerkplaatsen,

stagemogelijkheden, koppelen beauty en hospitality opleidingen aan

leisurefuncties), een goede bereikbaarheid per fiets en OV en het

bieden van een betekenisvolle plek in Venlo werkt het plan mee aan de

sociale duurzaamheid van Venlo.

Op gebiedsniveau zien we naast de 3 energieclusters ook kansen voor

6 verschillende kringlopen. Het C2C lab is het centrale knooppunt

of de motor waar alle kringlopen langskomen. Op welke manier de

stromen van energie en stoffen wordt hergebruikt is nog onderwerp

van onderzoek. Het hangt af van de omvang en kwaliteit van de

kringlopen. Vooralsnog beschouwen we de bewerkingen in het lab als

de black box, een passtuk in het systeem.

De kringlopen waar we aan denken gaan over het oppervlaktewater,

grijswater, elektriciteit, (warme/koude) lucht, hergebruik van stoffen

en voedselproductie op kleine schaal in het park en in de kassen. De

benodigde leidingencircuits voor de kringloop water en warmte worden

al naar gelang het ambitieniveau geleidelijk aangelegd langs het

verkeerscarré op het kazerneterrein.

28 Fortpark aan de Maas

Oppervlaktewater:

Het neerslagoverschot wordt op het terrein opgevangen van

parkeerplaatsen, wegen en daken. Via een voorzuivering in het park met

greppels, bodempassages en open water bereikt het water het C2C lab.

Daar wordt het intensief gezuiverd en voor hergebruik geschikt gemaakt.

29 Fortpark aan de Maas

Grijswater:

Ook het spoelwater uit sanitair en keukens wordt gezuiverd. Na zuivering

is het geschikt voor gietwater en spoelwater (grijs watercircuit) in

bijvoorbeeld toiletten.

30 Fortpark aan de Maas

Elektriciteit:

Het MFC/Stadion fungeert als ‘batterij’ dankzij het immense

zonnecellen dak. Ook de andere gebouwen krijgen waar mogelijk

zonnecellen. Geothermie is ook denkbaar in dit gebied. Een eventueel

elektriciteitsurplus kan direct worden teruggegeven aan het energienet

via het nabijgelegen Trafostation – een buitenkans.

31 Fortpark aan de Maas

Warmte:

De aanwezige kassen van het C2C cluster zuiveren lucht uit de gebouwen

op het kazerneterrein. Een circuit met warme lucht en koele lucht verbindt

de clusters. Door warmtewisselaars met het Maaswater, grondwater en

de kassen op het terrein kan in de warmtevraag worden voorzien van de

gebouwen. De warmte kan worden benut voor de zwembaden en voor

verwarming van de gebouwen. Warmteoverschotten (vanuit het MFC of

zwembaden) kunnen bij het C2C lab worden opgeslagen in het grondwater.

32 Fortpark aan de Maas

33 Fortpark aan de Maas

Stoffenproductie en hergebruik:

De reststoffen uit het watersysteem en de andere recyclebare afvalstoffen

die in het C2C lab worden verzameld, kunnen worden hergebruikt. Een

andere mogelijkheid is dat in het C2C lab de reststoffen worden opgewerkt

tot bruikbare materialen voor elders. Wellicht kan een deel worden benut

als meststoffen voor stadslandbouw in de kassen. Het voedsel kan weer

worden benut in de aanwezige horeca in het gebied.

34 Fortpark aan de Maas

35 Fortpark aan de Maas

Programma

36 Fortpark aan de Maas

Verkeersstructuur

37 Fortpark aan de Maas

Voor de ontwikkeling van het kazerneterrein tot Fortpark aan de Maas

is de bereikbaarheid per auto, te voet en op de fiets ontoereikend. Uit

onderzoek, in opdracht van de gemeente, blijkt dat er structureel moet

worden ingegrepen in het huidige wegennet. Een compleet verslag van

dit onderzoek is beschikbaar. Voor de uitwerking Fortpark aan de Maas

zijn een aantal conclusies uit dit onderzoek van belang.

De locatie kazerneterrein krijgt een directe verbinding vanaf de

Eindhovenseweg. Een nieuw kruispunt sluit direct aan op de

Kazernestraat. Hiermee krijgt de locatie een echt adres aan de

hoofdinfrastructuur in de stad. De Venrayseweg is door deze ingreep

niet meer noodzakelijk als doorgaande route en wordt in tweeën

geknipt. Blerick heeft toegang tot het Kazerneterrein vanuit het zuiden.

En de Venrayse weg is aan de noordzijde de hoofdentree voor het

MFC/Stadion voor auto’s en bussen.

Een groot deel van het parkeren wordt in het gebied zelf opgelost. Er is

parkeren op maaiveld bij het MFC/Stadion en parkeren in het Stadion

onder het voetbalveld. Er is een parkeergebouw van 2 lagen langs het

spoor en er is parkeren mogelijk in de gebouwen langs de rivier. Voor

de pieken bij evenementen wordt op afstand geparkeerd.

Voor fietsers en voetgangers vanuit het centrum van Venlo en vanuit

Blerick is een verbetering van de routes naar het kazerneterrein nodig.

Er komt een nieuwe brug met voldoende ruimte voor fietsers en voor

voetgangers. Deze brug verbindt het centrum van Venlo met het

kazerneterrein, de verschillende parkeergarages en is een schakel in

het snelle fietsnetwerk van de gemeente. Deze brug sluit aan op de

route langs het water aan beide oevers.

Blerick krijgt een echt station. Dit station is verbonden aan een tunnel

waardoor een extra entree vanuit Blerick ontstaat voor voetgangers.

De huidige fietsverbinding blijft bestaan.

Tussen het spoor en het parkeergebouw is een veiligheidzone nodig.

Deze veiligheidszone is geschikt voor calamiteitenverkeer.

Bereikbaarheid

38 Fortpark aan de Maas

Fase 1 2010 - 2014 Fase 2 2015 - 2025

39 Fortpark aan de Maas

Fasering

De ontwikkeling van het kazerneterrein tot Fortpark aan de Maas zal

in verschillende stappen in de tijd plaatsvinden. De eerste grote stap

is de ontwikkeling van het rivierfront. Het MFC/Stadion, het ROC

maar ook het gebouw met het hotel en het casino en andere leisure

worden tussen 2011 en 2014 allemaal gebouwd. Onderdeel van

deze stap is de aanpassing van het wegennet en de tijdelijke aanleg

van een veilige route van de huidige treinhalte bij Blerick naar het

MFC/Stadion. De periode tot 2014 wordt ook gebruikt om de eerste

archeologische onderzoeken te doen aan het Fort. In deze periode

moet ook gestart worden met de aanleg van de nieuwe brug.

Stap 2 van de ontwikkeling is het park, deze stap neemt meer tijd

in beslag. In de fasering gaan we er vanuit dat in 2025 het volledige

park met alle extra functies gerealiseerd zijn.

Daarbij hoort ook het nieuwe station Blerick met voetgangerstunnel

en mogelijk zelfs een tweede voet/fietsbrug als aansluiting op Q4.

Door deze tweede brug ontstaat een rondje over de Maas en wordt

de rivier echt het centrale hart van de stad.

40 Fortpark aan de Maas

41 Fortpark aan de Maas

Deze rapportage is in opdracht van de gemeente Venlo opgesteld door BVR

adviseurs in samenwerking met de ambtelijke werkgroep en stakeholders.

De collages in de rapportage zijn in samenwerking met studio A2 gemaakt.

Samenstelling, tekst, stedenbouwkundig ontwerp, afbeeldingen en vormgeving

van de rapportage

BVR adviseurs ruimtelijke ontwikkeling, Rotterdam

Bernadette Janssen

Marnix de Vos

Bart Bomas

Petra Maas

Mits de bron wordt vermeld, mag alles uit deze rapportage worden

overgenomen. Aan de inhoud van deze rapportage kunnen geen rechten

worden ontleend. Eventuele rechthebbende op gebruikt beeldmateriaal dienen

contact op te nemen met de uitgever.

© BVR adviseurs ruimtelijke ontwikkeling, april 2010

COLOFON