Statische markttheorie

College 4, spm 1212

1

Statische Markttheorie: SCP of SGR

Markt- structuur

Gedrag actoren

Economische resulaten

2

Secundaire structuurkenmerken (basic conditions)

•! Groei of krimp

•! Vraagconcentratie

•! Kostenstructuur (zie college 3)

Basic conditions

Markt- structuur

Gedrag actoren

Economische

resultaten

3

Structuur

•! Aantal aanbieders en vragers (bijvoorbeeld concentratiegraad aanbieders: C4, Hirschman Herfindahl index)

•! Product differentiatie/homogeniteit

•! Toegangsvoorwaarden

4

Conduct (gedrag actoren)

•! Op welke manier kunnen aanbieders hun winsten maximaliseren?

•! Prijszetting

•! Volume productie/ afzet

5

Performance (economische resultaten)

•! Technische en allocatieve efficiëntie

6

De neoklassieke benadering

•! Consumenten: Rationeel nutsmaximalisatie

•! Bedrijven: Rationeel winstmaximalisatie

•! Redenatie in termen van marginale veranderingen

•! Verklaring van de werking van de markt als ‘onzichtbare hand’, waarbij de prijs het belangrijkste coördinatiemechanisme is.

•! Het marktmechanisme leidt onder ideale omstandigheden tot maximale welvaart

7

Vraagfunctie

•! Hoeveel bedraagt de vraag bij een bepaalde prijs?

•! Hoeveel is de consument bereid extra te betalen voor één extra eenheid, bij een gegeven aanbod: bereidheid tot betalen.

•! Geaggregeerde functie

•! Gegeven inkomen en prijzen van andere goederen

8

Prijs – Afzet Curve: Vraag

Prijs (p)

Afzet (q) 9

Elasticiteit van de vraag (1)

•! Hoe reageert de vraag op een prijsverandering?

•! (dQ/Q) / (dp/ p)

10

11

Richtingscoefficient Prijs en Afzet curve: prijsverandering

Prijs (p)

Afzet (q1) 12

Verschuiving Prijs – Afzet Curve: Inkomensverandering

Prijs (p)

Afzet (q) 13

Kruisprijselasticiteit van de vraag

•! Hoe verandert de vraag naar goed A indien de prijs van goed B verandert?

•! Negatief of positief

14

Prijs – Afzet Curve: Aanbod

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

15

Aanbod

•! Inzet kapitaal en arbeid

•! Korte en lange termijn (hoe gedefinieerd?)

•! Vaste, variabele en totale kosten

•! Gemiddelde en marginale kosten

•! Sunk cost

•! Minimaal efficiënte Schaal (MES)

16

Totale kostencurve lange termijn

17

18

Kosten op korte termijn

19

20

Beoordeling van de ‘performance’ van verschillende marktvormen

•! Consumentensurplus

•! Producentensurplus

•! Welvaart: CS + PS

21

Consumentensurplus

22

Producentensurplus

23

Dead-weight loss

24

Verondersteld gedrag van winstmaximaliserende ondernemer

•! Marginale opbrengsten = marginale kosten

•! Waarom worden onder deze voorwaarden winsten gemaximaliseerd?

25

Volledig vrije mededinging

26

Winstmaximaliserend gedrag bij VVM

•! Onder de genoemde voorwaarden kan ervan worden uitgegaan dat de prijs voor de individuele ondernemer als exogeen gegeven wordt verondersteld.

•! Voorwaarde winstmaximalisatie: MO=MK

•! MO= prijs

•! => MK = prijs

27

Van individueel aanbod naar geaggregeerd aanbod

28

Individuele aanbodcurve

29

Geaggregeerde aanbodcurve

30

Vraag- en aanbodcurve

31

Markt en de individuele ondernemer op de korte termijn

32

Markt en de individuele ondernemer op de lange termijn

33

SGR samengevat voor VVM

Nb: wat is ‘normale beloning van productiefactoren’?

34

Monopolie

35

Verschillende redenen voor monopolistische marktvorm

•! Wettelijk monopolie

•! Bezit van unieke productiefactoren

•! Natuurlijk monopolie

•! marktmacht

36

Prijs-afzet curve van de monopolist

Op welk punt zijn de winsten maximaal voor de monopolist?

37

Elastische en inelastische vraag

38

Winstmaximalisatie monopolist

39

Natuurlijk en wettelijk monopolie

40

Monopolie en marktmacht

Lerner index: (p-MK)/p

41

SGR van het monopolie

42

Monopolistische concurrentie

43

Prijs afzetcurve van een ondernemer bij monopolistische concurrentie

44

Winstmaximalisatie korte termijn

45

Winstmaximalisatie lange termijn

46

SGR resultaat monopolistische concurrentie

47

Overheidsinterventie

•! Bemoeigoederen •! Negatief

•! Positief

•! De staatskas…..

48

De overheid als monopolie??

Prijs (P)

Afzet (Q)

aanbod

vraag

Pe

Qe Qm

Pm

Aanbod Mon

Dead-weight loss

49

Accijns?

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

p1

q1

Benzine

Alcohol

Suiker

Energieheffing

50

Accijns: Producentenheffing

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

P 1

Q 1

P acc

Q acc

Overheid

51

Accijns: Consumentenheffing?

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

P 1

q1

P 2

Q acc

Overheid

52

Accijns: Elastische vraag???

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

p1

q1

Acc

Q acc

Overh.

Elastische vraag

53

Subsidie:

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

p1

q1

Prod subsidie

p2

q2

Landbouwproducten

Spaarlampen

Medicijnen

Kinderopvang

54

Quota?

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

p1

q1

Bouwgrond

Parkeerplaatsen

OPEC-olie

55

Quota

Prijs (p)

Afzet (q)

aanbod

vraag

p1

q1

PQu

Q acc

Quotum

Prod.

56