2008 - 01 - Spinner Magazine

Uitgebreide bespreking

Wheel of Fortune

De eerste foto’s van Shrek

Coverstory:

Inclusief bouwplaat:

mini Cirqus Voltaire

... en de nieuweIndiana Jones...

Nieuwe rubriek:

Het Spinner Magazine is een uitgave van de Nederlandse Flipper Vereniging en verschijnt vier maal per jaar in een oplage van 1000 stuks:

-maart nummer1, deadlinevoordekopij:eindfebruari-juni nummer2, deadlinevoordekopij:eindmei-september nummer3, deadlinevoordekopij:eindaugustus-december nummer4, deadlinevoordekopij:eindnovember

Redactionele bijdragen:Artikelenenfotomateriaalzijnzeerwelkomophetredactieadres.Ermogengeenrechtenvanderdenoprusten.Doorinzend-inggeeftdeauteuroffotograaftoestemmingtotpublikatieinhetSPINNERMagazine.Artikelenkunnenschriftelijk(bijvoorkeurdigitaal)wordenaangeleverd.Teksten(zonderopmaak)inDOS/Windowsformaat(RichTextFormatofWord).

Artikelen,advertenties,vragen,columnseningezondenbrievenopsturennaar:SpinnerRedactieTeam:JonathanJoosten,BasVis,JimJansene-mail:[email protected],[email protected]

Advertentie tarieven NFV Spinner Magazine:1/4 pagina € 40,00(1x) € 120,00 (jaarcontract,4x)1/2 pagina € 85,00(1x) € 255,00 (jaarcontract,4x)1 pagina € 135,00(1x) € 405,00 (jaarcontract,4x)achterkant(kleur):opaanvraagcommerciële Spinnertjes € 15,00(1x) € 45,00 (jaarcontract,4x)

Niet-commerciële Spinnertjesvanledenzijngratis.Per Spinnertje kunnen maximaal drie flipperkasten worden aangeboden. Geef uw Spinnertje (bij voorkeur schriftelijk/elek-tronisch)dooraanderedactieofhetsecretariaat.Nadereinlichtingenoveradvertentiemogelijkhedenbijdesecretaris(ziecolofon).

Aansprakelijkheid:DeredactiewerktmetgrotezorgvuldigheidaandesamenstellingvandeSPINNER.Deredactieen/ofNederlandseFlipperVereni-gingaanvaardtgeenaansprakelijkheidvoormogelijkeschade(directofindirect,vanwelkeaardofomvangdanook)diehetgevolgisvanonjuistevermeldingen/ofzetfouten.

Copyright:NietsuitdeSPINNERmagwordenovergenomenzonderschriftelijketoestemmingvanderedactie.Deredactiebehoudtzichhetrechtvooringezondenbijdragenintekorten,oponderdelentewijzigenofteweigeren.

Lidmaatschap van de Nederlandse Flipper Vereniging:JekuntlidwordenvandeNederlandseFlipperVerenigingdooreenaanmeldingsformulieraantevragenbijhetsecretariaat.Hetisookmogelijklidtewordenviaonzewebsite(www.nfvpinball.nl).

Lidmaatschapkost€ 30,00perkalenderjaar.Bankrekeningnr.69.34.40.759 (ING) of giro 7233926t.n.v.NFV,teAmsterdam.Betaling voor Belgische leden: Belgisch rekeningnr. 979-6129316-85 t.n.v. de Nederlandse Flipper Vereniging.

Gezinslidmaatschap:voormensendieophetzelfdeadreswonenbestaatdemogelijkheidompergewoonlidtotmaximaal3gezinsleden extra op te geven. Per adres wordt slechts één Spinner gestuurd. De contributie voor deze duo-leden is € 6,- p.p.

Opzeggingen:schriftelijkuiterlijk2maandenvoorheteindevanhetkalenderjaarbijdepenningmeester.

Prijslijst shop Nederlandse Flipper VerenigingArtikel Leden Niet-Leden Opmerkingen

Flyerposters: € 12,00 € 15,00 (Verkrijgbaar bij evenementen)Attack From Mars, Cactus Canyon, Cirqus Voltaire, Congo, Indiana Jones, Junk Yard, Medieval Mad-ness, Monster Bash, No Fear, No Good Gofers, Scared Stiff, Star Trek: The Next Generation, Tales Of The Arabian Nights, The Addams Famliy, Theatre Of Magic, Twilight Zone 4 Flyerposters naar keuze € 40,00 € 50,00 Posters:Kopruitenposter € 12,00 €15,00Poster Dirty Harry € 7,00 €12,00Verzenden poster(s) inclusief koker € 8,75Flyers:Pinball flyers € 1,50 € 3,00Pinball flyers, per 3 stuks € 3,75 € 6,75 NFV Tshirts € 10,00 € 12,50NFV Polo’s € 18,50 € 20,00Lectuur:Spinners < 2007 € 1,00 € 2,50 Spinners vanaf 2007 € 3,00 € 8,00 Lidmaatschap NFV 2008 € 30,00 € 30,00 Incl. info-pakket voor nieuwe leden

Losse nummers: € 8,00

PTT periodiek: 146128ISSN: 1382-4066

KVK: 40482631IBAN: NL 04 PSTB 0007233926

BIC:PSTBNL21

3NFVSpinnerMagazine,jaargang17,nummer1

Hoofdredactie en opmaak:

Jonathan Joosten ([email protected])

Redactie:

Jim Jansen, Bas Vis ([email protected])

Aan dit nummer werkten mee:

Richard Baan, Gerard van de Sanden, Mila Groot, Winfred de Ruijter, Donald de Ronde,

Bart Bremen, Daniëlla Hijlkema, Lieven Engelbeen, Pascal van Wontergem, Sascha Voskuil,

Niko Groenewegen, Bonnie Theard (playmeter magazine), Pinballnews.com, Arie pijl,

Edwin Nijs, Stefan Bergers, Kris van Clapdorp, Steven van der Staaij, Bram Camp

Omslag ontwerp:

Jonathan Joosten

C O L O F O NNFV Dagelijks Bestuur

Secretaris / waarnemend voorzitter: Bas Vis, tel: 0297-263451 ([email protected])

Penningmeester: Nienke Lemmens ([email protected])

Communicatie en Promotie: Jonathan Joosten ([email protected])

Kasten Commissie / Clubhuis: Edwin Nijs ([email protected])

Coördinator België: Lieven Engelbeen ([email protected])

Ledenadministratie (en tijdelijk bestuurslid): Arie Pijl ([email protected])

Website: Mark van der Gugten ([email protected])

Evenementen Organisatie: Daniëlle Hijlkema ([email protected])

Wedstrijd Organisatie: Ad Jonker ([email protected])

Ereleden: Guus Arens, Jurgen van de Peppel, Ad Jonker, Martijn van Aken

Druk: Print X-Press - Amersfoort

Websites: www.nfvpinball.nl, www.nfvpinball.com, http://wiki.nfvpinball.nl,

http://dpo.nfvpinball.nl

INHOUDVanderedactie.............................................Jonathan Joosten...................4Vandesecretaris...........................................Bas Vis...............................4VanhetNFVbestuursteam..............................Bas Vis...............................6Vandeledenadministratie...............................arie PiJl..............................5Nieuw: De club van 100.................................Bas Vis, Gerard Van de sanden..7DeNFVbedankt:JeanPauldeWin..................Jonathan Joosten....................7Flipperenindemedia..................................... ........................................8Nieuws.........................................................Jonathan Joosten................. 11Coverstory:STERNPinball..............................Playmeter maGazine.............. 14De“nieuwe”Stern:Shrek..............................Jonathan Joosten................. 17DenieuweStern:Wheel of Fortune...............Jonathan Joosten................. 18 Gespot op internet: Family Guyschetsen........Jonathan Joosten................. 22DevolgendeStern:Indiana Jones.................Jonathan Joosten................. 23Deeerstekeer:Haunted House....................Jonathan Joosten................. 24Magischemachines............................................................................... 26Eenkopruitpaktjebijdeballen(1).................niko GroeneweGen................ 27Verslag:EMkickoffmeeting...........................Bas Vis............................. 30Decollectievan...FrankDouwenga..................Gerard Van de sanden........... 32NieuwsvandeKastenCommissie....................Jonathan Joosten................. 34Flippersopfreeplay(1).................................Bas Vis, steVen Van der staaiJ35Cursus flipperherstel en basiskennis.................Bas Vis, donald de ronde...... 36Techniek:ICADefener....................................arie PiJl, edwin niJs............ 38Techniek:Energiebezuinigingskoortsslaattoe...stefan BerGers.................... 40Reanimatievaneen‘SpaceShuttle’(II)............richard Baan...................... 42Mijn eigen flipperkast maken: Book of Kells (5).richard Baan...................... 44Detechniekstaatvoorniets:Schema’s lezen..richard Baan...................... 46Creatief met flippers: Mini flipperkasten bouwensascha Voskuil................... 49Verslag:BoxingAvondFlipperen(BAF9)..........Bart Bremen....................... 50European Pinball Championship 2008...............Jonathan Joosten................. 51Verslag: Belgisch Flipper Kampioenschap 2008..kris Van claPdorP................ 52Competitie:BelgischeFlipperCompetitie..........Pascal Van wonterGem........... 53Aankondiging: Team Pinball Championship 2008lieVen enGelBeen.................. 54Overzicht: NFV Competities 2008....................Bas Vis............................. 55NFV Evenementen kalender voorjaar 2008........ ...................................... 56Spinnertjes/NFVRanking..............................VraaG en aanBod................. 57Column:Oplocatie........................................DeVijfdeSpeler................ 58Club van 100..................................................................................... 59

18

DeSpinnerishetverenigingsbladvan/voorendoorledenvandeNederlandseFlipperVerenigingenverschijnt4keerperjaar.

Hét blad voor de flipperliefhebber

14

17

23

24

26

38

49

50

4 NFVSpinnerMagazine,jaargang17,nummer1

ligtnuhoogennatuurlijkmagdienietnaarbeneden.Minderpagina’s?Bah. Geen professioneel ogende cover?Jakkes.Aandetopkomenismoeilijk,aandetopblijvenwarekunst…

Waarhetprobleeminzit?Wehebbenteveelledendieuitsluitendgeabonneerdzijnopditfantastischebladenzichnietrealiserenwaterbij komt kijken om 60 pagina’s met een gevarieerd aanbod te presenteren.DienietinziendatweeenhoofdredacteurhebbendieechtextrasupportnodigheeftbijhetmakenvanDeSpinner.Ookvanderelatiefgrotegroepactieveledenzijnerweinigmensendiebereidblijkenomeenbijdrageteleveren.Complimentenzijnervolop,maarwehebbenlieveriemanddiehelptbijdeopmaakofhetorganiseren/initiërenvankopij…

Erzijnlegioledendieaangevenhetjammertevindendaterniet meer persoonlijke flipperervaringen in ons blad staan. Of zo’n mooi interview met een flipper(ontwerp) legende. Of een beschrijvingvaneenfraaieklassieker.OfeenverhaaloverdeimportenexploitatievandienieuweSpiderman,wantdaarzijnertochaardigwatvanverkocht?Beseffenzedannietdatonsbladeenweergaveisvandebereidheidvandiezelfdeledenomdaaraanmeetewerken?Enalszehetalbegrijpendaniserblijkbaarweinigintentieomdaarveranderingintebrengen.Ikmaakhetnogeenstotmijnlijfspreuk:deverenigingdatbenjezelf…Maareenstukjezelfkritiekmagookwel.Hetiswaardatwenietgoedhierovergecommuniceerdhebben.Daargaikdirectwerkvanmaken.Erkomeneenpaar ‘advertenties’ in de Spinner. Gaan we ‘ns kijken wat dat oplevert.

Dankvoorhetluisterendoor.Ikhebnietdirectdeillusiedathethelpt,maarhetluchtweleenbeetjeop.Laatikdatglasnumaarleegdrinkenennaarbedgaan.Nietmeerschrijven,wantzo’nnarrigstukjenodigtnietechtuitomookeenseenbijdrageteschrijvenofleveren.Morgengezondweerop….

Van de redactie

Van de secretaris

Jonathan Joosten

Bas Vis

BesteNFV-er,

LeukomevenvangedachtentewisselenopdezedonderdagavondvoorPasen.Regen,eigenlijkaltelaat.Lekkerewhisky,Blöfuitdeboxen.Blijdatjeeventijdvoormehebt,wantikwilevenwatkwijt.Magikjevertellenhoeikwordopenneergeslingerdtussentegengesteldestemmingen?Eigenlijkishetdatbekendeverhaalvandatglas?Dathalfvolis.Ofishettochhalfleeg?

Kijk,ikhouvaneenvolglas.Datzorgtvooreenprettiggevoel,smaaktdiewhiskyookbeter.Enzonderoverdrijvenvooreenhalfvol,zelfsvolglaszijneenheleboelargumentenaantevoerenwantdeNFV:- verwelkomt dit kwartaal meer dan 30 nieuwe leden-heefteenrecordaantaldeelnemersaandeNFV flippercompetities-gaateindelijkdeTechnischeWorkshopsorganiseren-kenteenprachtigenieuwerubriekindeSpinner(MagischeMachines)VerderondtwikkelendeversterkingenvanhetNFVTeamontwikkelen diverse Acties (oa. Club van 100) en is de NFV flipperkastencollectie verder uitgebreid met leuke kasten. OokdeNFVSteunpuntenorganiserenveelactiviteiten.NeemdaarbijnogeensdesuccessenvanNFV-ersbijhetrecenteEPC2008 in Denemarken, het feit dat er weer een paar nieuwe (Stern-)flipperkasten op de markt gaan komen. Geweldig, letthesunshinein…hetlijktwelhoogzomerterwijlerinhetpaasweekeindetochechtsneeuwgaatvallen.

Datsmaaktnaarmeer.Ikganogeensinschenken.Oftochnietdoen,wantikvoelopeensdatikmisschiennietzo’nvrolijkedronkovermehebvandaag.Magikdaaraantoegeven?Datisaardigvanje.Wateraandehandis?Nouvooruitdan,omdatjezoaandringt.

Inhetkortkomthethieropneer:éénvandepijlersvandevereniging,deSpinner,kraaktdaniginhaarvoegen.Veelwerkenteweinighanden,hetbekendeverhaal.VoornamelijkdankzijdeinspanningenvanJonathanishetbladerdelaatstejarensterkopvooruitgegaan.Hetwasaltijdaleenmooiblad,maarkombijmijnietaanmet‘vroegerwashetbeter’.Delat

Zo, de eerste Spinner van 2008 is weer klaar. Een nummer waaropnieuwophetlaatstemomenteenhoopingeplaatstofuitgehaaldentoentochweergeplaatstmoestworden.Deweekvoorpasendokenfoto’sopvantweeprototypenvan nieuwe Stern flipperkasten en die wil ik de lezers niet onthouden.Helaasontbrekenereenpaarvasterubrieken.Daarzijnverschillenderedenenvoor.Deel2vanhetNFVronde-tafel gesprek van december 2007 stond gepland voor dezeSpinner,maardoorprivéomstandighedenisdetekstnogniet uitgeschreven. Ondanks dat toch weer 60 pagina’s bomvol flippernieuws.

IkbenblijomteziendaterleukeenverrassendebijdragenzijnvanledendietotophedennietregelmatigvoordeSpinnerschreven.Daardoorishetweereengevarieerdbladgeworden.SaschaVoskuilwerkteeenprachtigebouwplaatuitomeenmini Cirqus Voltaire flipperkast in elkaar te knutselen, naar aanleidingvaneentopicophetNFVforum.Leuk!Datsoortinitiatievenjuichiktoe.

NieuwindezeSpinnerisderubriekMagischeMachines.Regelmatigvingikgeluidenopvanliefhebbersvanelektromechanische flipperkasten dat de NFV er vooral

voordotmatrixspelerszouzijn.DanbegonikmeestaluitteleggendatdeNFVeenerggrotecollectie EM flippers heeft, en erookevenementenvoorEMliefhebberswordengeorganiseerd.Alleenisbekenddatsommigewedstrijdspelersdevoorkeurgevenaan de nieuwere flipperkasten. Wat mij betreft: flipperen is flipperen en persoonlijk vind ik hetprachtigomdeverhalenachterartworkentechniekinbepaalde fasen uit de flippergeschiedenis te horen. Magische MachineswasdeafgelopenjareneenbladwatHenkdeJageruitgaf.AlsNFVzijnweblijomHenkaanboordtehebbenenindeSpinnereenaantalpagina’stereserverenvoorEMflipperkasten.

Totslot:DeNFVheeftzeerdingendeennieuwclubhuisnodig.BijdezehetverzoekaaniedereendieeengeschiktelocatieweetcontactoptenemenmetBasVis.

Veelleesplezier!


Van de ledenadministratie Arie Pijl

Op het gebeid van de ledenadministratie gebeurt op dit moment van alles. Binnenkort zal Gerard van de Sanden dit gaan overnemen van Arie Pijl, reeds vanaf het begin van dit jaar is Gerard betrokken bij de ledenadministratie en heeft al zijn steentje bijgedragen.Toch is het goed nog een aantal zaken voor ieder lid even op een rij te zetten, want daar is nogal eens wat misverstand over wie nu wat moet doen.

Eigen profiel van een NFV-lidAlle leden hebben een eigen profiel, dit zijn in feite degegevensvaneenlidzoalsadres,woonplaats,telefoonnummer,emailadres,geboortedatumetc.DitbestandenkaniedereenzelfinzieneniedereenheeftookzelfdetaakdittewijzigenviadewebsitevandeNFVindiennoodzakelijk.

Zodra je via de website je profiel wijzigt, wordt dit doorgevoerdinhetdatabestandvandeledenadministratie.Dusbijbijvoorbeeldeenverhuizingkunjezelfjenieuweadresinhetledenbestanddoorvoerenendanwordtditookdirectaangepast.IsditvoordatdeetikettenuitgedraaidzijnvoorverzendingvanpostvandeNFV,zoalsdeSpinnerdankomtdezeophetnieuweadresaan.Hiermeekunnendeledenduszelfdeadreswijzingen en aanpassingen in hun profiel doorvoeren, ditontlastdevrijwilligersdievaakalveeltijdaandeNFVbesteden.Let er dus op dat u uw profiel altijd up-to-date houdt

Wachtwoord ledendeel van de NFV-siteAlsjehetwachtwoordkwijtbentominteloggen,kunjeditzelfmetjemailadreserbijweerinordemakendoorop‘wachtwoordvergeten’teklikkenendeproceduredoortelopen.Hetwachtwoordwordtopgeslagenineencodeenisookvoordeledenadministratieenwebmasternietintezien,alleenuzelfkuntditwijzigen.

Voor nieuwe leden geldt dat er eerst een profiel moet worden aangemaakt via de website van de NFV. Zodra het profiel er is moetereenmailgestuurdwordennaardeledenadministratievan de NFV om te melden dat er een profiel is aangemaakt en datdebetreffendepersoonlidwiltworden.Dezeproceduregaatnuaangepastwordenenwordtautomatischgemaakt.

Er wordt een mail gestuurd naar het lid wat een profiel heeft ingevuldenlidwiltwordeninclusiefeeninschrijvingsformulier.Zodraditondertekendretourgekomenisbijdeledenadministratiewordteenlidnummertoegekendaanhetnieuwelidenkrijgthij/zijeenwelkomstpakket.Tevenswordendandevolgendemogelijkhedenvoorhem/haargeboden:• Inloggenophetforumendaaraandeelnemen• Plaatsenvaneenspinnertje• Ontvangenvandespinner• InvullenvanmijnNFV,aanmakenvaneenpersoonlijke

pagina en het invullen van de flippercollectie etc.

Ookopevenementenishetmogelijkdirectlidtewordendoormiddelvaneenaanmelding/inschrijfformulier.HierwordtdandeverschuldigdecontributievoorhetresterendejaarcontactbetaaldenwordtdeledenkortingopeenNFVevenementdirectverrekend.

Contact met de ledenadministratieKuntuzelfnietviadewebsiteinloggennaarhetledendeelvandeNFV-sitedankuntualtijduwaanmeldingofadreswijzigingetc.aandeledenadministratiedoorgevenophetadresPronkmos 11, 3904 BS Veenendaal of Cannenburg 102, 3328 AVDordrecht.

Voorallevragenophetgebeidvandeledenadministratiekuntumailenmetledenadministratie@nfvpinball.nl.Eenantwoordzalnooitlangopzichlatenwachten.

Het NFV Spinner Magazine zoekt:

1. RUBRIEKSREDACTEUREN

DeSpinnerkenteenaantalgoedgewaardeerdeengelezenrubrieken,waarvoorledenbijtoerbeurtkopijaanleveren.VoorbeeldendaarvanzijnDeKlassieker(artikelovereenfavoriete kast ouder dan 10 jaar) en In the Spotlight (artikel over iemand die beroepsmatig actief is in de flipperwereld). Graag willen we daar nog twee rubrieken aan toevoegen (Mijn Gameroom en Mijn Persoonlijke Top 5).

Watzoekenwe?MensendiedecoördinatiewildoenvooreenrubriekzodatervoordegenoemderubriekeneenleukebijdrageindevolgendeSpinnerkomt.Jehoeftdusnietzelfteschrijven,maarbenadertledenhiervoor.HettijdsbeslagisbeperktenjehelptonsomvoldoendeentijdigekopijbijderedactievanDeSpinnertekrijgen.

2. NIEUWSREDACTEUREN

DeNFVinformeerthaarledengraagovernieuweontwikkelingen in de flipperindustrie. Veel van de leden van de NFV volgen het internationale flippernieuws via het internet. OmdeNFVwebsiteuptodatetehoudenisdeNFVopzoeknaarmensendiehetlaatstenieuwsmetandereledenwillendelendoorkortenieuwsberichtjesvoordewebsiteteschrijven.HetnieuwskaneventueelookvoorhetSpinnerMagazinegebruiktworden.

Watzoekenwe?IemanddiehetleukvindtomuithetgrotenieuwsaanbodselectiestemakenvoordeNFV.Ookhier:hetkostweinigtijd.Jedeeltmetanderenwatjezelfalaannieuwsgevondenhad.

3. CREATIEVEREDACTEUR

ZoalsdemeestenwelwetenmaaktJonathanJoosteninmiddels2jaarhetSpinnerMagazine.Omdeafhankelijkheidvanéénpersoonwatteverkleinenisversterkinggewenst.Samenwerkenzorgtongetwijfeldvoorextrainspiratie,waardoorpagina’sernogleukeruitzien.Onderdeelervanisookdeopmaakvandevoorpagina(‘cover’)vandeNFV.

WezoekenmensenmetinteresseinhetmakenvanbladendiezichaanheteindevanelkkwartaaleensoverdeSpinnerinwordingwillenbuigenomhetbladbetertemakenenhetopmakenleukertemaken.DeSpinnerwordtgemaaktmetIndesign,dusenigehandigheiddaarmeehelpt.

4. OVERIGE SUPPORT

ErkomtveelkijkenbijhetmakenvaneenbladalsDeSpinner.Wewillengraagnogeenaantalzakenverderuitwerken:onderzoeknaardemogelijkhedenomhetbladinfull-colouruittegeven(‘haalbaarheidsonderzoek’)enonderzoeknaarvergrotenvandeadvertentie-opbrengsten.Tenslotte: het kritisch nakijken van de definitieve opmaak draagtbijaandekwaliteitvanhetblad.Wezoekenmensenmeteengoedekennisvangrammaticaentaaldiebereidzijnopdiemaniereensteentjebijtedragenaanonsverenigingsblad

Voorallevacaturesgeldt:reactiesgraagnaar:[email protected]


Er zijn de nodige ontwikkelingen binnen de vereniging. Hoofdpunten: clubhuis, redactie Spinner en evenementen. In deze Spinner een korte update van de belangrijkste zaken.

1. Clubhuis

Er waren sinds het najaar van 2007 serieuze contacten met eenprojectontwikkelaar(TCNPP)overeenloodsopeenbedrijventerreininhetCarthesisiusKwartierinUtrecht.Decontactenwarengoed,maarnaeenbezichtiginginjanuaribleefeenhuuraanbiedingechteruit.Mediomaartwerdduidelijkdatereencontractmeteengrotepartijgeslotengaatwordenvoorhetgehelecomplex,waarbijmenniethetrisicowillopendateenverhuurvandeloodseensuccesvolledealkantegenwerken.DebeoogdesamenwerkingmetdeNFVisdaaromafgeblazen.

Erzijnindevoorbijemaandenvelealternatievenderevuegepasseerd.Omuiteenlopenderedenenheeftdezoektochtgeensuccesopgeleverd.Deprijsperm2blijfthetbelangrijkstestruikelblok.OpkortetermijnzalhetNFVBestuureenbeslissingoveropslagnemen,wantdeverhuurdervanonzelocatieinDeventerheeftonsgevraagdomvooreindapril de Gashavenstraat te verlaten. De zoektocht naar een clubhuiszalopdewebsiteeninDeSpinneropnieuwaandachtkrijgen.

2. Evenementen

Uitgangspuntisomelkkwartaalminimaal1evenementteblijvenorganiseren.MethetvertrekvanuithetNFVFunhousezijndemogelijkhedenwelbeperkt.Hetvoorstelvoorhet1ehalfjaar:- ESPP 2008, trekkerEdwin,datum:zaterdag12april

Ideeën: geen wedstrijd, 20-30 kasten, afscheidsevenement(je)inhetNFVFunhouseinDeventer.

- Teamchampionship 2008, trekkerLieven,datumzaterdag17meiLocatie:PinballBoulevard(Zwijndrecht),maximaal12teams (= 48 spelers).

- NFV Pinball BBQ, trekker Bas, richt datum: zaterdag 28 juniIdeeën:openingsevenementnieuweclubhuis,samenwerkingmetJan&Tonia.

- DPO 2008, trekkerRobCapel,richtdatum:zaterdag1/zondag2november

3. Spinner

Erisdringendbehoefteaanversterkingvanderedactie.DaniellaHylkema(SteunpuntAlmere)helpthetNFVBestuuractiefmeeomeenteamoptezetten.Hetgaatomcreatievesupport(bijdeopmaakvandeSpinner)enaankopij.Positieveontwikkelingenwarenerook:erkomteenkaternMagischeMachines(overEM-ers)indeSpinner.Verderishetdebedoelingomhetaantalvasterubriekentevergrotenenhiervoortegaanwerkenmet‘teams’van4,zodatiedereen1xperjaareenartikelzoumoetenbijdragen.Aanmeldingenhiervoorzijnzeerwelkom.

AnderpuntvanaandachtblijvendeadvertentiesinDeSpinneren op de NFV-site. Voor 2008 zouden er bij voorkeur meer adverteerdersmoetenkomen.AriePijlheeftaangegevenbijdeadvertentie verkoop voor 2008 een bijdrage te willen leveren.

4. Competities

EennieuweeditievandeTPLisuitgesteldtotdathetnieuweNFVFunhouseisgerealiseerd.InplaatsdaarvanmogendeTPL-ers in 2008 deelnemen in de RPL’s. Dit jaar is er plaats voor 80 deelnemers, verdeeld over 4 leagues. In vergelijking metvoorgaandjaarisermeersupportophetgebiedvanwedstrijdleiding (Gerard van de Sanden, Ronald Oenema). Aanheteindvanhetseizoenspeeltdetop4vanelkeleaguede finale om het NFV kampioenschap. Uit de evaluatie komt tevensdewensnaarvorenommeteenseizoenvanseptembertotjunitewerken(inplaatsvaneenkalenderjaar).

5. Steunpunten

HetNFVBestuurzietnogsteedseenbelangrijkerolvoordeSteunpuntenenwildaaromdeactiviteitenbevorderen.Daarbijzijndevolgendeuitgangspuntenbepaald:• Strevennaar2bijeenkomstenperjaar• ProberenspreidingSteunpuntenteverbeteren(erisniets

inNONederland).• Ruimere vergoeding (tot max. € 50 per bijeenkomst)• Actievebenaderingvan(nieuwe)ledenuitderegio

hiervoordoorSP-houder• Doelstelling:naderekennismakingenpromotie

activiteitenvandeNFV

6. Financiën

Nienke heeft de administratie over 2007 bijgewerkt. Liquiditeiten per 31-12-2007 : meer dan > € 15.000. Voor de verzekeringishetnodigomeennieuwoverzichtvandeNFVcollectietemakeninclusiefeenindicatievandewaarde.

De incasso actie heeft al ca. € 1.500 opgeleverd. Dat zijn betalingen door leden die hun achterstand over 2007 alsnog hebben voldaan. Voor de contributie-inning 2008 is de incasso gedaanenisereenmailnaarledengestuurd.Voordeledendienognietuiteigenbewegingbetaaldhebbenvolgtopkortetermijn een betalingsverzoek per post (inclusief € 2,50 opslag inverbandmetgemaaktekosten).

7. Technische Workshops

ViahetNFVForumiseeninitiatiefgestartomteinventariserenhoeveelbelangstellingerisvooreencursus‘basistechniek’.Delijstvanmensendieinteressehebbenom‘bijgeschoold’te worden groeide in een korte tijd tot boven de 20. Dat gaf vertrouwenomverdertegaanmetdeuitwerkingvandeplannen.DonalddeRondeheeftderolvancoördinatoropzichgenomenenisdirectookactiefbegonnenmetnadenkenoverdeopzetvanzo’ncursus.Planisominhet2ekwartaalookdaadwerkelijk te beginnen. Voorlopige datum is 24 mei 2008.

8. Promotie

InhetverledenstonddeNFVookopdeRockAroundtheJukebox. Die is oktober 2008. Bij een volgend overleg zal hetNFVBestuurbekijkenwatdemogelijkhedenzijnomalsNFVdaarbijtezijn.Quapromotie/fondsenwervingheefthet NFV Bestuur een suggestie van Gerard van de Sanden overgenomen om een ‘Club van 100’ op te zetten. Dit werkt goedbijveelverenigingeneniswellichtookeenmogelijkheidvoordeNFV.

Info NFV Bestuursteam 1e kwartaal 2008 Bas Vis


Inleiding

Hoe implementeren we een gedifferentieerde contributie? Het bleek een niet zo eenvoudig te beantwoorden vraag. Als er al een onderscheid gemaakt moest worden tussen ‘actieve’ en ‘normale’ NFV-leden dan bleken de criteria moeilijk te definiëren. Bovendien zou de invoering ongetwijfeld zorgen voor discussie: immers, de scheiding is niet altijd eenvoudig aan te geven. Met een extra bijdrage voor de contributiespelers vonden we een voorzichtige opening, meer niet. Gerard van de Sanden (Team BAF) kwam begin dit jaar met een idee naar het NFV Bestuur. Zou het niet het overwegen waard zijn om via een Club van 100 voor een verbreding van de financiële basis van de vereniging te sturen? Na wat uitleg (niet iedereen kende het begrip…) groeide het enthousiasme: hiermee kunnen leden die hadden aangegeven de contributie (veel) te laag te vinden op een vrijwillige basis de vereniging extra steunen. De opzet is simpel: een uitnodiging naar leden, sponsors en andere indirect betrokkenen om de vereniging te steunen. Dat kan eenmalig, maar ook jaarlijks. Met de extra opbrengsten willen we de activiteiten van de vereniging uitbouwen. Elk jaar kiezen we een thema. Dit jaar is de keus duidelijk gezien de aanstaande verhuizing: we gaan de opbrengst met name aan ons eigen thuishonk (het NFV Funhouse) en de daarin aanwezige collectie flipperkasten besteden. Vandaar ook de aanvulling voor dit 1e jaar van dit nieuwe initiatief: NFV Club van 100 – Funhouse Funders. Het idee voor 2009 hebben we ook al: NFV Club van 100 – Spinner Sponsors. We willen dan investeren in het volledig in kleur uitbrengen van ons clubblad. We hebben al wat contacten gelegd om de bereidheid van leden en sponsors te polsen. We rekenen ons niet bij voorbaat rijk en mikken in het 1e jaar op een extra budget van € 2.000.

De ‘Club van 100’ is in de verenigingswereld een bekend fenomeen. Voor de ‘sponsors’ is er ook een tegenprestatie. Natuurlijk is het leuk als die ook te maken heeft met onze passie: flipperen. Gerard van de Sanden vond ook een sponsor van het initiatief: onder de deelnemers wordt jaarlijks een weekend verloot in De Watertoren van Vlissingen. Een prachtige omgeving om eens een weekend uit te waaien. De toren is groot genoeg om een gezelschap van 6-10 personen te ontvangen. En kies dat gezelschap zorgvuldig want er staat een prachtige collectie flipperkasten die onbeperkt bespeeld mag worden. Die prijs is alleen al een reden om mee te doen…

Nieuw: De club van 100

De NFV bedankt: Jean Paul de Win

BeginjanuariontvingderedactievanhetSpinnerMagazineeenmailtjemeteenminderleukeboodschap.JeanPauldeWin, sinds 2003 de man die de voorkant van het Spinner Magazinemaakt,gaftekennentestoppenmethetmakenvandecover.Eennieuwebaanenzijngezinwarendevoornaam-steargumentenomhetstokjeovertedragen.Opderedactiezijnwevolbegrip,maarteleurstellingiserookeenbeetje.NietinJPdW,wantdieleverdekeeropkeervakwerk,maarwelhetbesefdaternogmeerwerkopdeschoudersvanderedactiekomtterusten.DaarspeeltookdewetenschapmeedathetmoeilijkwordtomhetniveauvanJPdWtebenaderen.DeafbeeldinghierbovengeeftgoedweerwelktalentJeanPaulheeft.MenigNFV-lidwasaangenaamverrastbijhetzienvandenieuwevoorkantvandeSpinner.

Gelukkig zijn er vast meer grafische talenten binnen de NFV en JeanPaulvondheteenmooimomentomiemandandersdekanstegevenomdeSpinnervaneenspectaculairecovertevoorzien.BijdezedaaromdankaanJeanPaulvoorallejarendathijzichheeftingezet,eneenoproepvoornieuwtalentwatzichgraagmetdecovervandevolgendeSpinnerswilbezighouden.Reactieszijnwelkomviaemail:jonathan@nfvpinball.nl.TotslotwenstdeNFVJeanPaulveelsuccesinzijnnieuwebaanencarrière.


Flipperen in de media



In de Veronica-gids werd onlangs het bovenstaande stukje over Per Holknekt geplaatst. Het gaat niet over flipperen, maar Per is wel één van de beste flipperaars uit Zweden met een zeer interes-sante levensgeschiedenis. Met een beetje geluk in de volgende Spinner een eigen interview...


Eddy Zoey en co op de Dracula

Hetwasnetmiddaggewordenop2januarijongstledeneniklagnogopbedeenbeetjemijnroesvanOud&Nieuwwegteslapentoendebelging.VanuitmijnbadkamerraamkeekikneeropEddyZoëyeneencameraploegvanBNN.Diezijnvanhet programma ‘Nu we er toch zijn’ realiseerde ik me. Gauw in m’nochtendjasnaarbenedengerendomzebinnentelaten.Toen de koffie doorliep heb ik me even opgefrist. Ze kwamen naarWestervoortomdegastvrijheidvanditdorptetesten.Bijmij kwamen ze voor de lunch. Toen we allemaal aan de koffie, theeeneengoedebruineboterhammetkaaszatenenikalwas geïnterviewd, vroeg ik of ze een potje wilden flipperen. IndehoekvanmijnhuiskamerstaatnamelijkeenDraculaflipperkast. Dit hadden ze nog niet eerder meegemaakt en voor dat ik het wist stonden Eddy en co een potje te flipperen.

Omde1ofandereredenwildeEddytijdenszijnbezoekzoafentoeeenseenballetjeopgooienofikgeennerdwas.Deeerstekeeromdathijhoordedatikgeenrelatiehadendetweede keer omdat ik een flipperkast had. Ik vind flipperen zelfmeerietsvoorkroegtijgersdanvoornerdsmaargoed:ikpareerde zijn vraag met dat flipperen volgens mij ook juist iets voortechnischaangelegdemensenisengewoonwegookleukis.VervolgenslietikeenSpinnerzienenbegonikoverdeNFV.“Bestaatdat?”Washunverbijsterdereactie.“Ja”,zeiik“enzezoekenooknogeenclubhuis…”

OokvroegenzemenaarTommyvantheWhoenikmoestbekennendatikdezerockoperaeigenlijknognooitgezienofgehoordhad.WelattendeerdeikzenogopmijnbekersdieikinArnhemenEttenhadgewonnen.Ookwaaromikjuistdezekasthadenwatiemegekosthadkwamaandeorde.Eddymaakteooknogdevergelijkingmeteenjukeboxen het verhaal van Photoplays die flipperkasten grotendeels verdrongenhebben,werdbesproken

Tijdens het flipperen realiseerde ik me dat ik ze nog geen asbakhadaangeboden.(Dithoortnaarmijnmeningookbijgastvrijzijn).Enjahoordecameramanwildeweleensigaretjeroken.Degeluidsmanvroegmeofhijzijnhalvejointdiehijbuitenhadlatenliggenookopmochtroken.Aldusgeschiedde.Endusstonddezegeluidsmanmeteenjointinzijnmondeenbeetje mijn flipperkast te bespelen. Lachen.

Dannatuurlijkdevraagwatzevandatdikkeuurdatzebijmijoverdevloerwaren,zoudengaanuitzenden.

Hetantwoordvalttezienopdesitewww.uitzendinggemist.nldanevendoorklikkennaarde‘Nuweertochzijn’van22januariopNederland3enkijkenmaar.Ikkanjevertellen:Diejointhebbenzeeruitgeknipt.Welhebben ze een flitsend geheel van het flipperen gemaakt met muziekuitTommyerbij.ErgleukenergrelaxtegastendieZoëyenco.

BramCamp



NieuwsSpeelvelden rerun IIndezeSpinnerveelnieuwsoverdereproductievanspeelveldendielastigteverkrijgenzijn,maarwaarwelvraagnaaris.AllereerstgingereengeruchtdaterreproductiespeelveldenvanMedievalMadnessenMonsterBashaankomen.Hetgeruchtisinmiddelsbevestigd,maarerisnoggeenduidelijkheidoverdekostenenproductiedatum.

DeMBspeelveldenzulleneenhoopverzamelaarsblijmaken,wantmenigMBspeelveldheeftte kampen met een aan flinke slijtageonderhevigescoopenDrac-trac(deuitsparinginhetspeelveldwaarlangshetDracula

figuur beweegt). Aangezien van MB ookalreproductieartworkvoorde

zijkantentekoopis,kanmenigbezittervandeze flipperkast zijn/haar exemplaar met deze onderdelen

invrijwelnieuwstaatbrengen.

DekeuzevoorMedievalMadnessspeelveldenisopvallend,omdatverwachtwerddatdietochalvolopbeschikbaarzoudenworden als Wayne Gillard / The Pinball Factory uit Australië metdere-runvanMedievalMadnessvoordedagzoukomen.MaardestatusvandatprojectisbijvelenonbekendennulijkteenanderefabrikantWaynewellichteenslagvoortezijn.BelangstellendenkunnenintekenenopdespeelveldenvanMMenMBbijWizardinBunschoten(www.pinballwizard.nl).

Speelvelden rerun IIBij Classic Playfield Reproductionszitmenindetussentijdooknietstil.BeginditjaarwerdendenieuwespeelveldenvoorBlackKnight(Williams,1980) uitgeleverd. Opdewebsitezijninmiddelsnogeenaantalreproductiespeelveldenaangekondigd.

AllereerststaatXenon(Bally, 1981) op hetprogramma.Eenlogischekeuze,wantXenon flipperkasten meteenmooispeelveldzijnvrijzeldzaam.Erkaninmiddelswordeningetekendviadewebsiteenbijvoldoendeaanmeldingenwordthetspeelveldinmeivanditjaar inproductiegenomen.Verderis menopdewebsitewww.classicplayfield.com pollsgestartomtebepalenofspeelveldenvanFlight 2000 (Stern, 1980) en Eight Ball (Bally, 1977) interessant genoeg zijn om in productietenemen.Ookisereenpollomuittevindenofervraagisnaareenrestauratie service voor Attack from Mars (Bally, 1995) speelvelden.Hierbijdienenbelangstellendenhuneigen(kaalgestripte)speelveldoptesturen,waarnahethoutwaarnodiggerestaureerdwordtenereennieuweopdrukophetspeelveldwordt aangebracht. Wie de rerun van Fathom (Bally, 1981) speelvelden in 2004 gemist heeft kan middels een poll kenbaar makenbelangstellingtehebben.TotslotiservoordeCentaur(Bally, 1981) liefhebbers een poll voor een ingekleurd “deluxe” speelveld.Hetoriginelespeelveldisgrotendeelsinzwartwit,maaropdewebsitestaatinmiddelseenvoorbeeldvaneenspeelveldin12kleuren.Hetisdebedoelingvanditspeelveldslechts 25 stuks te produceren. Kosten: US$ 699,-, maar dan hebjewelwat.

Behalvespeelveldenreproduceertmenoaook

plasticsetsenonlangsisdeplasticsetvanPlayboy

(Bally, 1978) opnieuw in productiegenomen.De

nieuwesetisvansterkerplasticenmetlasergesneden.Dezesetisinmiddelsleverbaar.Vooralleinfoengedetailleerdefoto’s:www.classicplayfield.com.

Funhouse: nieuwe softwareOpdewebsitevan ActionPinball(www.actionpinball. com)iseennieuwe“homeROM”tekoopvoorFunhouse(Williams, 1990). Home ROMszijndoorgaansaangepastesoftwareversiesbedoeldvoorthuisgebruik.

De nieuwe versie, 9.05H, zit vol aanpassingenindesoftwaredievooraldespelerdiedekastgoedkentzullenopvallen.Opwww.actionpinball.com/tech/fh_home.txtistelezenwaterindenieuwesoftwareallemaalaangepastis.Desoftwareisviadewebsiteooktebestellen.


Dream Pinball screenshotsTotnutoekondengamersovereenPinballspelletjeopdeWiialleenmaardromen,totsindskortdan!Bekijkopwww.wiigamer.nl/article/8622p1.htmlnieuwebeeldenvanDreamPinball.

SouthPeak Games heeft enige tijd geleden aangekondigd dat ze werken aan een flippergame met de titel Dream Pinball! Flipper op zes verschillende flipperkasten met allerlei thema’s, oftegenelkaarineenmeerspelerstandtotvierpersonen!Ookzijnerverschillendemanierenomeengoedbeeldtekrijgen(camerastanden).DegamezalzowelvoordeNintendoDSalsWiiverschijnenenzouergensditvoorjaaruitinEuropa.Ziehierondereenvandenieuwescreenshots!

(Door Mike Dobbe - 2008-01-10 - Nieuws - Bron: Wiiz)

Nieuws

Grootse jaren 50 en 60 beurs in Vierzon (Frankrijk)

Deliefhebberswistenhetwaarschijnlijkallang,inVierzon(Frankrijk)isjaarlijkshet nodige te beleven op flip-pergebied.Vooraldeliefheb-bersvanelektromechanischeflippers kunnen hier hun lol op.26en27aprilisereenbeurs met naast flippers ookamerikaanseauto’senjukeboxes.Meerinfo:www.flippers-jukeboxes.net.

The Sopranos Pinball op Visual PinMame

Liefhebberswetenhetaljaren:metVisualPinmamezijneenhoop bestaande flipperkasten gesimuleerd voor op de com-puter. Ook de Stern flipperkasten worden gesimuleerd, maar doorgaans pas een jaar of 2 na de release van de flipperkast. De meest recente Stern flipperkast in VPM is The Sopranos. Wiedekastnietinhetechtheeftkunnenspelen,kanzijnlolnuopmetdezesimulatie.Kijkvoorallesoftwareopwww.pinballnirvana.com.


Good Morning America, één van de meest populaire ochtendshows van de Verenigde Staten met elke dag circa 5.000.000 kijkers, heeft afgelopen vrijdag 18 januari 2008 een item gebracht over de zestigste verjaardag van de flipperkast. Oorspronkelijk zou dit stuk gebracht worden op 27 december, maar omstandigheden zorgden ervoordatdedatummetongeveereenmaandwerdachteruitgeschoven.Hiermeeistevensbewezendateen flipperkast geen vrouw is, want die wacht namelijk geen 3 weken op haar verjaardagsfeest.

HetitemkwamernamaandenlobbywerkdoordeAAMA(AmericanAmusementMachineAssociation). Stern Pinball bouwde zelfs speciaal voor deze uitzending een unieke Good Morning America flipperkast. Het complete artwork van een Family Guy flipperkast werd herwerkt:detranslitebeschiktnuovereenfotovandeverschillendepresentatoren,op het cabinet zijn de logo’s van ABC en Good Morning America gezet, alle plastics werdenaangepastenookhetspeelveldwerdveranderdmetnieuwegraphicsenbobble-heads van de presentatoren. Zelfs de typische begintune van Good Morning America werd in de flipperkast geïntegreerd. Grafisch is het geen superbekast,maareenunicumishetzekerwel.Sternsteldebovendienverschillende flipperkasten ter beschikking: Wheel of Fortune®, Spiderman™,©Disney’sPiratesoftheCaribbean,WorldPokerTour™. Joshua & Zach Sharpe (wereldwijd bekend in flipperkast-middens)speeldenopdekastensamenmetenkeleTV-presentatoren en gaven uitleg over het flipperen en de hobby.RobinRoberts,éénvandepresentatoren,wasniet van de Spiderman en GMA-kast weg te slaan. Op de achtergrondstondookaleengroepenthousiastestudententewachten die na het uitzenden van het stuk op de flipperkasten mochtenspelen.Hetproductie-teamwasdolenthousiastomtekunnen spelen op de verschillende flipperkasten en overtuigde Stern omminstenséénkasttemogenhouden.Wasdeshownueensucces?Wel, de Good Morning America-flipperkast staat nu in de green room van ABC.DitisdekamerwaarberoemdhedenwachtenvooraleerzedesetvanGood Morning America betreden. Hopelijk ontdekken enkele van de miljoenen kijkers het flipperen en komen er zo weer enkele nieuwe hobbyisten bij!

Bekijk zelf het segment op youtube http://www.youtube.com/watch?v=iny44uhH3jA

Jos Deboosere Nieuws


Williams.SamzettezijnvoetenophetbureauvanHarry,envroegtoenalsgeintjeofHarrydeboelnietaanhemwildeverkopen.Harrydachtaltijdna,alshijinzijnBonanzavliegtuigrondvloog.DaarommaaktehijtoeneendrieuurdurendevluchtbovenChicago,omereensgoedovernate denken. Toen hij geland was, verkocht hij 50% van zijn aandeleninhetbedrijfaanSam.

Geschiedenis Dus, als je Gary Stern (de zoon van Sam) hoort zeggen dat hij al zijn hele leven in de flipperindustrie zit, dan overdrijft hij niet. Als kind bracht Gary al vele uren in de Williams fabriek door,tijdensweekends,vakantiesennaschoolginghijvaakmetzijnvadernaardefabriek.Gary kan zich nog herinneren dat hij aan zakelijk diners deelnamwaarzijnvaderSam,HarryWilliamsenanderelegendesuitdeindustriemetelkaarspraken.Vanafzijn16ewerktehijindezomervakantiesbijWilliams.Zijnvriendenzullenweljaloersgeweestzijn...!NadathijzijnrechtenstudieinChicagoenzijnaccountancystudieinTulane(NewOrleans)had afgerond, werkte Gary een paar jaren in de rechterlijke macht. Maar, de flipperindustrie lonkte. hij hing zijn wetboeken aandewilgenengingfulltimemetzijnvaderbijWilliamswerken.TotdedoodvanSam,in1994,werktenzedaarsamen. 2 Jaren later startte Gary met Stern Pinball, dat oorspronkelijkDataEastPinballCo.heette.In1994verkochthijdezaakaanSega,daarnaheettehetSegaPinball.In1999kocht Gary de zaak weer van Sega, en hij hernoemde het wederom:SternPinballInc.

VeelvandemensendiebijSternPinballwerken,inclusiefdeontwerpers,engineers,inkopers,verkopersenproductiepersoneel,werkenalbijnahunhelelevenindeflipperindustrie. “Bij Stern willenwegewoonallemaalgeld verdienen”, zei Gary. Maardaarnaasthebbenweeen missie, “en dat is om het flipperen in leven te houden”.Gary denkt dat er geen enkel serieus groot bedrijf, nog overweegt om in de flipperindustrie te stappen. Waarom weet hijdatzozeker?“Deinvesteringzougewoontegrootzijn.Gezien de huidige grootte van de flipperindustrie, is er maar plaats voor 1 flipperfabrikant. De wereld zou natuurlijk best doordraaien zonder flippers”, vervolgt Gary, “maar we zouden indatgevaleenstukgeschiedenismissen”.Enexploitantenzoudeneenstukvandespellenmarktmoetenmissen,zodatzeeenmindergevarieerdaanbodkunnenbieden”.

Het flipperspel“Flippereniseenuniekeervaring.Hetiseenmechanischactiespel,eenbalspelzoalsvelebekendesporten,” legt Gary uit. “Hetkannietnagebootstworden.Alzijnerwelheelwatpogingengedaanomflipperen op beeldschermen natebootsen,geendaarvanwasinstaatomdeechteflipperervaring te beleven.

Coverstory: STERN Pinball

Sam Stern en Harry Williams

Gary Stern, President en eige-naar, met Phillis Rosenthal, BOM

Engineer

Gary Stern met enkele bezoek-ers van de factory tour tijdens

Pinball Expo 2007

Het Amerikaanse Playmeter Magazine plaatste in januari 2008 een artikel over Stern Pinball als coverstory in hun blad. Mila Groot en Winfred de Ruijter vertaalden het artikel voor de Spinner. Met dank aan Bonnie Theard van Playmeter Magazine.

SternPinballStern Pinball is de enige en laatste fabrikant van flipperkasten, die overgebleven is. Het is dan ook logisch dat je zou willen weten hoe 1 man de hele industrie overleefd heeft. Hier is het verhaal:In de 30-er jaren begon een onverslaanbare, circa 20 jaar jongemanzijncarriereindeautomatenbusiness:SamSternwaszijnnaam.HijstarttealsexploitantinPhiladelphia(Pennsylvania),toenvriendenhemadviseerdenookwattafelflippers in te zetten. Het waren eenvoudige versies, met pins(spijkers)omballentegeleideneneenschuifsysteemommuntenintekunnenwerpen.

Samzettezein,maarwaseenbeetjebezorgdofhetwelgoedzougaan.Toenhijdevolgendedagterugkwam,kreeghijmeteenles1uitdeautomatenbusiness:stelnooitjeautomatenopinandermansbedrijf,wantzeverdwijnentochmeteenuithetzicht.Dekastenlagenachterdebaropdegrond.Hijwasboosenbeslootdenieuwe,modernebusinessdirectvaarweltezeggen.Maarzijnvriendenmoedigdenhemaandemoednietoptegeven.Enja,nogeenpogingdan....Sam wilde het wel proberen. Hij zette de flippers ergens andersin,maarkreegnogdezelfdeavondeentelefoontje:dekastenwarenalstuk.Toenhijopweggingomdekastentegaanmaken,beloofdeSamzichzelfdathetnuechtoverwasmetdieautomatenbusiness.Maartoenhijbijdeklantkwam,werdhetprobleemalsnelduidelijk:erzatenalzoveelmunteninhetapparaat,datdemuntschuifverstoptwasgeraakt.DusSambleefindeindustrie,enbegondaarmeeeenfamilietraditie.Veeldistributeursvanheteersteuur,warenoorspronkelijkgestartalsexploitant.ZoookSam.Hijisgewoondistributeurgeworden,omdaarmeeoverdenieuwstespelleneerderengoedkopertekunnenbeschikken.Toenhijeenmaaldistributeurgewordenwas,heefthijzichdaaropvolledigtoegelegd.

In 1947, was de 35-jarige Sam Stern in Chicago (Illinois) om zijnleverancierstebezoeken.EendaarvanwasdeWilliamsfabriek,enhijknooptedaareengesprekaanmetHarry


Coverstory: STERN Pinball

Playmeter Magazine(www.playmeter.com)

Vertaling: Mila Groot, Winfred de Ruijter

Allepogingenzijntotnutoemisluktendatzalaltijdwelzoblijven.Debesteuitlegdiehierooitovergegevenis,kwamvandelegendarischeontwerperHarryWilliams:“Theballiswild!”.

Gary is ervan overtuigd dat een flipperkast de beste investeringis,vergelekenmetalleanderegeldinworp-automaten.Nadatdekastinexploitatieheeftgestaan,kandeexploitanthemaltijdkwijt:ofbijdedistributeur,ofbijeenparticulierrechtstreeks.Vaakhebbenexploitantenzelfseenwaardevermeerderinginplaatsvanafschrijving:zeverkopenkastenvoormeergelddanzehemzelfhebbengekocht!“Maardekansenvoorgeldinworp-automatennemenwereldwijd af”, zegt Gary. “In alle landen wordt een niet-rokersbeleidvankracht,eensterkeralcoholbeleidendezetrendzetalleenmaarverderdoor.Daarnaastconcurrerenwemetanderevrijetijdsactiviteiten,zoalsthuisentertainment(tvetc.)”.

Er zit wel een groeikans in flipperwedstrijden. Alle Stern flipperkasten worden tegenwoordig uitgeleverd met een gemakkelijkinstelbaarspelsysteem.Dekastdoetvrijwelalhetwerk:decomputerdoetallewedstrijdberekeningen.Exploitantendiemeerwillenweten,kunnencontactopnemenmetJoeBlackwell.DeInternationaleFlipperPinballAssociatie(IFPA),geleiddoordeSharpeboys(JoshenZachzijncolumnistenvanhetbladdePlayMeter,netalshunvaderRoger)houdentoernooienindehelewerled,enrankendespelers. et aantal flippertoernooien groeit. Er zijn nu nieuwe toernooientijdensdebelangrijkstebeurzen.Daarnaastwordenersteedsmeerspellen,zowelnieuwalsgebruikt,aanparticulierenverkocht.Flipperenblijfttochaltijdvooreenspeciaalpubliek,datergerichtopafkomt.Flipperkastenkwamenonlangsindecembernogonderdeaandacht bij het tv-programma Good Morning America. Daar krijgjeookweergeïnteresseerdendoor.Deprijzenvoorflipperkasten thuis kunnen behoorlijk fors zijn, zoals bij het bedrijfTheSharperImage,waarjeeenkastkooptvoor$5,000, maar dan komt vervoer en belasting er nog bij.

Licenties en ontwerpLicenties-thema’sdragenertoebijdatermeeropbrengstindeexploitatiekomt,nieuwekastenuitgebrachtworden,meerkastenverkochtwordenaanparticulierenenzorgenvooreengrotere2ehandsmarkt,volgens Gary. Daarom, benadrukthij,wordenalleSterntitelsondereenlicentieuitgebracht:datisaantrekkelijkervoorspelers.Alsdekastgoedontworpenis,zullenerookelementenvandelicentieinvoorkomen,zodatdespelerweetwathijmoetdoen.

Alsvoorbeeld:hetschiplatenzinkenindePiratesoftheCaribbean.Detitelalleenalgeeftdeontwerpersideeënomhetspeltegaanontwerpen.Hetbelangrijksteisdaarbij,dathetontwerpteambijlicentiekasteninaanrakingkomtmetinteressanteencreatievemensenuitverschillende

achtergronden: van de televisiewereld, filmwereld, sport (zoals Nascar)enzelfsbijproductenzoalsHarley-Davidson.

Gary is ervan overtuigd dat een ding niet veranderd is sinds detijdvanSam:jemoetalsontwerpereenspelmakendatzowelaantrekkelijkisvoordegevorderdespeler,alsvoordebeginner.Hetmoetgetalenteerderespelersuitdagen,zonderbeginnerstefrustreren.“Hetspelmoetgewoonvooriedereenzowel leuk als uitdagend zijn”, zegt Gary.

Hijvervolgdenogmet:“Vandaagdedaghebikzowelgelezenalsgehoorddatontwerpersvanspellenoverdehelewerledhetzelfdenastreven:meernieuwespelersaantrekken,zonderdevastschareteverliezen.Ditgeldtvoorthuisvideospellen,fruitautomatenenalhetoverigespelontwerp.”

De theorie hierachter is, zo legde Gary uit, dat je meer geld verdient,alsjemeerspelersaantrekt.Omdittekunnenbereiken,zijnspellensteedsingewikkeldergeworden,zoalsalleproductenomjeheen.Videoheeftsteedsmeertoepassingenenissteedsrealistischergeworden.Fruitautomatenhebbenbovenspellenofhigh-techspellen.Flipperkasten zijn moderner dan in Sam’s tijd, legt Gary uit. “Jekuntookgeenauto’smeerverkopenmetraampjesdiejehandmatigmoetbedienenofmetAM-radio’s.En,spellenmoetenveelmeertedoenhebbenvoorspelers,danvroeger”.

OpditmomentheeftSterndeWheelofFortuneinproductieendezekastzaltotfebruariofmaartvandebandafrollen.Indezekastproberendriekandidatendepuzzelsoptelossendieopdedotmatrixdisplaywordengetoond.Ookdraaienzeaanhetradomhunpuntentebepalen,netzoalsindeshowdie al 25 jaar op televisie is. Maar ook als spel is het in Las Vegaspopulair;vanafhetmomentdatjehetvliegveldverlaathoorjeoveraldekreet“WheelofFortune”.Detv-showwordtoveralgekeken-vooralinkroegenwaarveelarbeiderskomen–vijfdagenperweek,tenzijereenfootballwedstrijdwordtuitgezonden.JoeBlackwell,Sternsklantenservicemanager,zegtdathijmeervrouwenopdeWheelofFortunezietspelendieproberendepuzzelsoptelossen.Sternzaloverigenseenupdatevandepuzzelsopdewebsitebeschikbaarstellenvoorwieeralweerdoorheenis.

Thuis gebruikDeWheelofFortuneisbijuitstekeenkastomineenkroegtezetten,maarookvoorthuisisheteenprimathema.DeWheelWatchersClubheefttenslottemaarliefstdriemiljoenleden!DusalsvaderthuiskomtmeteenWheelofFortune‘voordekinderen’,zalmoedererweinigbezwaartegenhebben.

Sternkiestdethema’svoorzijnkastenopbasisvangeschiktheidoplocatieenhetthuisgebruikdaarna. De Family Guy staat inmiddels nummer 1 op alle flipperhitlijsten. Volgens Jolly Baker, manager verkoop bij Stern, zou de Family Guy wel eens een topverdiener kunnen worden.RestaurantketenSubwaygebruiktditthemainalhunreclameendeseriewordtopvierverschillendetv-zendersuitgezonden,doorWarnerBrosweltienkeerperweek,zoweloptijdenvoorkinderenalsvoorvolwassenen.Kortom,Family


Guy is een onderdeel van het huishouden geworden. Jolly Bakerzegt,“Dezekastisvooraloplocatieergintrek.Hetgaatoverdemeestpopulaireserievoormannenenvrouwentussen18 en 34 en dat is precies onze markt. Die kast moet eigenlijk bijelkeyupthuisstaaneninelkeuniversiteitskroeg”.

Integenstellingtotvroeger,toeneenkastaltijdmaaréénkeerwerdgeproduceerd,doetSterntegenwoordigvervolgproductiesvanbestaandekasten.ZehebbenbijvoorbeeldnetnogeenserievanTheSimpsonsPinballParty gemaakt, en ook van Family Guy en de Pirates of the Caribbean.VanSpider-Manwordtnogeentweedeseriegedaanenvolgendjaarkomenerzelfsnogmeer.Deredenisdat er ook nieuwe afleveringen en films blijven komen van de Simpsons, Family Guy, Spider-Man en Pirates en Stern speelt daarhandigopindoordezekastenopnieuwuittebrengenenzodebekendheidvasttehouden.Daarnaastmakenzeookspecialeuitgavenvanbestaandekasten.Zo hebben ze bijvoorbeeld 500 kasten gemaakt van de Gold EditionElvisendiezijnbehoorlijkwaardevol.OokvanDaleJr.hebben ze 600 extra kasten gemaaktmetnieuwartworkenveelchroom.DezekastisgemaaktinsamenwerkingmetDaleEarnhardtInc.dusderodeauto, Budweiser en #8 zitten erallemaalin.VanSpider-ManheeftSternookeentweede,specialeeditieuitgebracht:BlackSpider-Man.Inhetlaatstedeelvan de derde film verwisselt de superheldzijnbekenderood-blauwekostuumvooreenzwarte.De 500 limited edition kasten hebben een nieuw kabinet en eenzwartekopruitmetdezwarteSpider-Man.Depoten,rails,kopkastscharnierenlijstomdekopkastzijnallemaalvanchroomenhetchroomaandezijkantheeftspinnenwebbenerin.Daarnaastisdekopruitgezeefdruktengespiegeld,ietswatalmeerdantienjaarnietmeerisgedaan.HetthemavandenieuwstekastvanSternisShrek.

Hoewel Stern het meest bekend is van zijn flippers, maakthetbedrijfookredemption games,eensoortbehendigheidsspelletjeszoalsjedieookopdekermisvindt.Hiervanmakenzeongeveeréénnieuweperanderhalfjaar,ookopbasisvanlicenties.Omdatzevaakdezelfdethema’sgebruiken als voor de flippers, kunnen ze kosten besparen bij hetontwerpdoordelentehergebruiken.DeSimpsonsKookyCarnivalwasbijvoorbeeldeengrootsucceswaarvaneral1,100 verkocht zijn.

Het managementGary vertelt dat er veel ervaren mensen bij Stern werken en dat ze ook contracten hebben lopen met flipperlegenden buiten het bedrijf. Net als Gary zelf zijn het allemaal experts op het gebied van flipperen speltheorie en stuk voor stuk hebben ze het flipperhart op de juiste plaats.DebesteontwerperswerkenbijStern:devanWilliamsbekendeontwerpersalsPatLawlor(vanhemisdeAddamsFamilyvanWilliams,MonopolyvanStern)enSteveRitchie(High

SpeedbijWilliamsenbijSterndeSpider-Man).OokDennisNordman(PiratesoftheCaribbean,WheelofFortuneenSimpsonsKookyCarnival).OnlangsisookJohnBorg,diewekennenvandeStarWarsvanStern,naarhetbedrijfteruggekomen.RayTanzerisdemanagertechniekenisafkomstigvanD. Gottlieb & Co. Hij houdt toezichtopdetechniekenhetspeelveldontwerp.HijwordtondersteunddoorJohnRotharmel,OlegKorepanov,RobBlakemanandMikeRedoble.PhillisRosenthalenSheridanOuslerzijnverantwoordelijkvoordetechniekendedocumentatie.SpelregelsensoftwarestaanondertoeziendoogvanmanagersoftwareLonnieRopp,diezich daar al sinds 1986 bij Sternmeebezighoudt.InhetteamvanLonniezittenonderandereLymanSheats,DwightSullivanenKeithJohnson,dieallemaalaanbekendekastenvanWilliamshebbenmeegewerkt.MarkGalvez doet de dot matrix animatiesenMikeKyzivat,gamerenprogrammeur,iséénvandeweinigenieuweaanwinstenbijdeafdelingontwerp. Geluid valt onder deverantwoordelijkheidvanDavidThiel,diehiervoorbij Gottlieb, Incredible TechnologieseneentijdjebijMicrosoftheeftgewerkt.MarcSchoenbergisartdirectorenonderhoudtdecontactenmetbetrekkingtotdelicenties.Marcis ook zo iemand die al zijn hele leven met flipperen bezig is: zijnvaderwasnamelijkeenzakenpartnervandeSterns.HetlicentiebeheeriséénvandemeestbelangrijketakenbijSternen, volgens Gary, één van de meest moeilijke ook. Ervaren flipperkunstenaars Kevin O’Connor en John Youssi (beide bekend van Williams, Stern, IGT) houden zich bezig met het artwork.SomslevertdeeigenaarvandelicentieartworkvoorhetkabinetenhetspeelveldmaarditsoortwerkvereisttalentenwordtdaaromaltijdverzorgddoorKevinenJohn.

Productie en de financiën zijn onder beheer van een Stern veteraanmettwintigjaarervaringinhetbedrijfMichaelO’Donnell,tevensvice-president,algemeendirecteurencontroller.HijwordtondersteunddoorShirleyZebro,haardochterAndreaPalaciosenaccountantenhoofddebiteurenadministratieJackieHarris.OokdezemensenzijnaltwintigjaarbijSternindienst.ManagerProductieisDonThorne,sinds1976bijSternsindszeChicagoCoinovernamen.HijwordtondersteunddoordefabrieksleiderFernandoHurtado,vroegerindienstbijWilliams,enzijnassistentScottSpirawk.DezoonvanFernandoiseenvoormaligontwerperbijSternenwerktnuaaneenspeelveld.

Ontwerper Dennis Nordman

Sheridan Oursler, BOM Engineer, en Ray Tanzer, Director of Me-

chanical Engineering

Lonnie Ropp, Director of Soft-ware Engineering

Shah Jahan, IT Director, en Mark Galvez, Dot Matrix Display Artist


ManagerinkoopisEddieSpears,vroegervanBally,enhijwordtgeassisteerddoorinkoperArnieMahler.MarshaRosenblumisdeHRmanager.SternscomputergenieenmanagerinformatiesystemenisShahJahan,ookalbijna twintig jaar werkzaam bij Stern. Gary beweertdatSternPinballdebestingerichteserviceorganisatieheeft.JoeBlackwellheefthierdeleidingenonderhemwerkenPatrickPowers,vanAladdinsCastle,enChasSiddiqi,eentester.BestellingenvanonderdelenwordenafgehandelddoorDorothyBrown.JayAlferisdetechnischschrijveraanwiewedemeestcompletehandleidingentedankenhebben.ManagerverkoopisJollyBacker,wiens flipperloopbaan hem onder andere langs Betson,Bally,SegaenJalecoheeftgevoerd.Hijwas in 1986 bij Data East toen zij begonnen.

DaniserShelleySax;zijwerktalbijnadertigjaar samen met Gary, alleen onderbroken door eenuitstapjenaarCapComvanelfmaanden.ShelleydoetzoveelverschillendetakendatzijhetbesteaangeduidkanwordenalsMvA(manusjevanalles).Tenslottehebbenveelvandemensenopdewerkvloerjarenlangeervaring zowel bij andere flipperbedrijven als bijStern.Zehebbenonlangsnoghetafscheidgevierdvaneenmedewerkerdienatwintigjaardiensthetbedrijfverliet.

AlsjeSterninenkelewoordenzoumoetenomschrijven,danmogendevolgendewoordennietinhetrijtjeontbreken:kennis,ervaring,doorzettingsvermogen,toewijding,vasthoudendheid,volhardingenvastberadenheid.

De ‘nieuwe’ STERN: Shrek

Jonathan Joosten

OpinternetdedenalenigetijdgeruchtenderondedatSternPinball bezig was met een Shrek flipperkast. De geruchten werdenbevestigddoorwww.pinballsales.com,waareigenaarJackaangafbijdeontwikkelingbetrokkentezijngeweest.Volgens hem is er al jaren vraag naar een Shrek flipperkast. OpdeEnadabeursinRiminiisheteerstespelendeexemplaargetoond.Hetaantalfoto’sisopditmomentbeperkt,maareris al wel een officieel persbericht van Stern.

De Shrek flipperkast is gebaseerd op het speelveld wat Pat Lawlor ontwierp voor Family Guy. Artwork artiest John Youssie voorzaghetkabinetenspeelveldvannieuwartwork.Inhetspel zijn elementen van alle drie de shrek films verwerkt. Geheel in stijl zijn de siderails van de Shrek flipperkast uitgevoerdinShrekgroen.

DatSterndelaatstetijdwelvakerbestaandespeelveldontwerpenvaneennieuwthemavoorzagisbekend.Totnutoeginghetdanomgelimiteerdeoplagen.VanShrekworden in eerste instantie 500 exemplaren gebouwd, maar erisgeenlimietgesteldaandeproductie.Bijvoldoendevraag rollen er dus meer flippers van de band. In de komende Spinnermeeroverdeze‘nieuwe’Stern.


De nieuwe STERN: Wheel of Fortune

Beloftemaaktschuldendusishierhettweededeelvandereview van de nieuwe flipper van Stern, Wheel of Fortune. InmiddelsheeftMartinAyubweeruitgebreidereviewsgeplaatstopPinballNewsenhierondervolgteensamenvattingvanzijnreviewvanderegelsendemeestbelangrijkeonderdelenvandekast.

Zoalsgebruikelijkbeginthetspelmethetafschietenvandebalenjehebtdaarbijdriekeuzen:debalmeteenhardschotindebumperslatenbelanden,meteenzachtschotopderechterrampofergensdaartusseninvoorhetTossUpskillshot.Hetismoeilijktezeggenwaarpreciestussenhardenzachthetschotmoetzijnmaardatisnatuurlijkweleentypischkenmerkvaneenskillshot:jemoetervaardigheidinhebben.Alshetschotlukt,winje1miljoenpuntenendeTossUpbegint.Indeshowisdithetbeginvanhetspelwaarbijwordtbepaaldwieerbegint.Eencountdownstartendeeerstepuzzelverschijnt.Terwijldepuntenaftellenvan1miljoenendeletterswordenomgedraaidmoetjezosnelmogelijk,ofiniedergevalbinnenongeveervijfseconden,deballlockonderdemini-rampschieten.Lukthet,danscoorjedeovergeblevenpuntenenwordenallelettersomgedraaid.Voordeeerstekeerisditnoggeengeweldigehoeveelheidpunten,maardeaantallenwordenelkekeerhoger:detweedekeerishetskillshot2miljoenendecountdown4,daarnaishet3en6etc.Bestdemoeitewaarddus!

Het spelAlsdebalinhetspelis(dusookzonderhetskillshot),beginthetechteRadvanFortuin.Jemoetervoorzorgendatdekandidaten(Lonnie,MariaenKeith)lettersradenvanhetwoordofgezegdeompuntenteverzamelen,zodatjijdieweerkanscoren.Jehebtwelinvloedophoeveelletterszeradenmaarnietopwelkelettersdatzijn.Jekuntmaarvanéénkandidaatdepunteninzijnprize bankscoren.Alseenkandidaateenletterraadt,krijgthij/zijdaarvoorhetaantalpuntenophetradmaalhetaantalkeerdatdieletterinhetantwoordvoorkomt.OpdekleineDMDinhetspeelveldziejewelkeletterisgekozenendatiswelhandigomdatjehetvaaknietgoedkunthoren.Daarnawordthetradvoorelkekandidaatopnieuwgedraaidenkunjebepalenmetwelkekandidaatjeverderspeelt.Datdoejedoorophettargetvoorhetpoppetjevandedesbetreffendekandidaatteschieten,diedaarmeedusweereenletterraadt.Jemoetelkekeerwachtentotdathetradisgestoptmetdraaienenhetbestevangjedaarvoorevendebalop.Jehebtdanmeteendetijdomevennaardedisplaytekijkenzodatje

ookweetopwelkewaardehetradisgestopt.Dewaardenophet rad variëren van 30K tot 50K en daarnaast zijn er prijzen alsjackpots,eenreiseneenextrabaldiekuntverdienendooropdekandidaatteschietenwaarhijbijhoort.Ookzijner minder fijne prijzen op het rad: een beurt overslaan (geen lettermogenraden)enbankroet(allepuntenindeprizebankzijnweg).Dezeprijzenhoefjeniettescorenmaargeldendirect;wachtdusniettelangmethetinnenvanjepuntenwantjekanzezokwijtzijn!Alsergenoegletterszijngeraden,krijg je de kans om voor 25K (van de kandidaat die aan de beurtis,nietjeeigenpunten)eenklinkertekopen.Jehoeftdatnietmeteentedoenwantjezouookkunnenwachtentothetradopeengunstigerpuntstilstaat.Hoedanook,jekooptdeklinkerdoorindeballlockonderdemini-rampteschietenals“BuyaVowel”brandt.Alservoldoendelettersgeradenzijn,gaatdezeballlockweeraanmaardanmet“SolvePuzzle”.Alsjedandebalindelockschiet,wordendepuntenindeprizebankvandekandidaatdiedanaandebeurtis,toegevoegdaanjeeigenprijzenpot.Aanheteindevanelkebalworden

bijdeendofballbonusdepuntenvanjeprijzenpotbijjescoreopgeteld.Ditisuiteraardinteressantmaaropdetotalescoreisditmaareenkleindeel;belangrijkerishetoplossenvandepuzzelszelf,waardoorerweeropandereplaatsenpuntentehalenzijn.

IetslinksvanhetmiddenhalverwegehetspeelveldzithetBonusWheel.Jekunthieropzesmodesspelen,diejemoetstartendoorallevijfdelettersvanB-O-N-U-Steraken(alleloopsenramps)endebalindeballlockteschieten.Alsallelettersgeraaktzijn,gaathetwieldraaienendemodedie

brandtwanneerjedebalindelockschiet,wordtgestart.Allemodesdurendertigseconden.

Wheel Frenzydoetzijnnaameeraanengeeftpuntenopalleswitches.Hoeveelpuntenhangtafvanmetwelkekandidaatjespeelt:jescoortnamelijkzijn/haaraantalpuntenophetrad.Jekuntdescoredusbeïnvloedendoorofwelvankandidaattewisselen,ofweldooraanhetradtedraaien(middelsteramp).Erisgeenspinnerdusvooreenleukehoeveelheidpuntenbenjevooralopdepopbumpersaangewezen.Risky


De nieuwe STERN: Wheel of Fortune

Martin Ayub (Pinballnews.com), vertaling: Mila Groot

scoortdriemaaldiescoreendelaatstevijfmaal.Daarnamoetjeeenkandidaatschietenomweervierjackpotsaantekrijgen,waarbijnuookdeanderetweeschotenkunnenmeedoen.Zospeeljedemultiballtotjeminderdantweeballeninhetspelhebt.Dewaardevandejackpotblijftoverigensstaandusdevolgendekeerdatjedemultiballstart,gajeverdermetdezelfdewaarde.DeanderemultiballisTrip Multiball.TripMultiballkanoptweemanierengestartworden.Deeersteisalsereenprize puzzlewordtgespeeld:PatkondigtdataanbijhetbeginvaneenpuzzeleninhetmiddenvanhetspeelveldgaatdanonderRoundeennummerbranden.DetweedemanierisalshetradopTripeindigtendekandidaatraadtdejuisteletter;demultiballwordtgestartalsjedanindeballlockschietomdepuzzeloptelossen.MetTripMultiballzijnervierreizentewinnen:Chicago,Australië,AfrikaenNashville,elkmeteigenanimaties,muziekenachtergrondplaatjes.DemultiballheeftdrieballenmaaralsjecombineertmetWheelofFortuneMultiball,krijgjezeallevier.Hetbasisprincipevandezemultiballishetzelfdealsderad-multiball:erbrandenvierjackpotsdieperschoteenbepaaldaantal punten opleveren (500K) maal de multiplier (ook weer 1x, 2x, 3x, 5x). Wat deze multiball echter veel interessanter maakt,isdatjecombo’svandejackpotskuntmakendieookweereenmultiplieropleveren.Eenvoorbeeld:deeerstejackpot is 600K, de tweede is 600K x 2 en als je de derde er direct achteraan scoort, wordt die dus 600K x 3 x 2 = 3.6 miljoen.Naelkesuperjackpot(delaatstevandevier)gaatdemultiplier weer naar 1 en komt er 100K bij de jackpotwaarde.

Nademodesendemultiballenzoujeverwachtendatereeneindspelindekastzitenhetspeelveldsuggereertdatdatookzois.RechtsvanhetmiddenstaaterWizard Bonusophetspeelveld,metlampjesvoorhetBonusWheel,SuperJackpotenFourPuzzles.Helaasleekditindegetesteversievandekastniettewerken.

Andere spelelementenHetspeelveldvandeWheelofFortuneisergopen,waarbijdepop bumperslinksboveninéénvandeweinigefeatureszijn.Jeverhoogthiernietalleendejackpotwaardenmaardepopbumpersscorenzelfookpunten.Zebeginnenbij1Kendaarkomen na 10 hits weer 100 punten bij. Je kunt hier ook een multiplieroverheenkrijgen(alleenvoordegewonepunten,nietdejackpots),namelijkalsjedebalviaderechterloopindepopskrijgt.Bijelkeloopgaatdemultiplieromhoogtotmaximaal 10. Naast deze punten wordt ook de waarde van deWild Cardverhoogd.NaastdepuntenvandeWildCardkrijgjeookeenwillekeurigeaward,variërendvanbonusmultiplierstotextraballen.OmeenWildCardtescorenschietjehetbochtjelinksbovendeinlane(vergelijkbaarmetdeTreasureLanevandePotC).Aanhetbeginvanhetspelishijaltijdaanenjekunthemlaterweeraanzettendoorhetderdedroptargetvoorderechterrampneerteschieten.ZorgerwelvoordatjevoordietijdjeeersteWildCardbinnenhebt,andersgaatdieaanjeneusvoorbij.EenvoorbeeldvaneenWildCardisdeSpecial:watjekrijgtisafhankelijkvandeinstellingenmaarmeestalisditeenvrijspel.Specialskunjeoverigensookophetradscoren.EenandereWildCardis

SpinningbegintmetallelettersvanB-O-N-U-Sknipperendtentekendatdiebaneneenjackpotscoren.Ookhierisdewaardeafhankelijkvandekandidatenenhunbedragenophetrad.Alleenalseenkandidaatbrandt,teltzijnbedragmeevoordejackpot.Schietjedemiddelsteramp,dangaathetraddraaienenwisselendepunten.Eenjackpotgaatuitalsjehemgescoordhebt,totdatjeallevijfgehadhebtendangaanzeweerallemaalaan.DemodeRamp Rampagegaatuiteraardomdedrierampsenisvrijsimpel:delinkerrampscoortdepuntenvanLonniemaaltien,demiddelstedepuntenvanMariamaaltienenderechterrampscoortdepuntenvanKeithmaaltien.Naelkschotwordtdemultipliervoordierampmettienverhoogd.Zoalsinmiddelsgebruikelijkhebjedusinvloedophetaantalpuntendooraanhetradtedraaiendusschietvooralopdemiddelsterampalsjeniettevredenbentmetdehuidigepunten.DelastigstemodeiswaarschijnlijkComboswantjemoethiervoorsnellecombinatieskunnenmakenmetdevijfB-O-N-U-Sschoten.Elkschotapartiseenonewaycombo(meteenscorevandepuntenvandedriekandidatenmaal een multiplier die begint bij 5x) en als je binnen een vrij beperktetijdnogeenrampofloopschiet,wordtdateentwoway combo. Er zijn vijf schoten dus je kunt maximaal een five way combo maken. Elke combo is 600K waard en deze score wordtbijelkevolgendecombovermenigvuldigdmettwee,drieetc. De multiplier begint bij 5 en wordt ook telkens verdubbeld.

Keep it Spinningheeftwelwatvaneenfrenzymodeomdatjeswitchesmoetblijvenrakenmaarjehebthierbijeenduidelijkdoel:houdthetraddraaiendeenwelzohardmogelijk.Hoemeerswitchesjeraakt,hoehardhijdraait,destemeerpuntenjescoort.DetegenovergesteldemodeisStop The Wheel.Hetdoelisomhetdraaienderadtestoppendooreenkandidaatteraken.Jescoortdandepuntenophetradendebeurtvandekandidaatisvoorbij.Alsjenuéénvandeanderekandidatenraakt,krijgjedienspuntenmaaleenmultiplier(beginnendbij1x),waarnadekandidaatuitgaatendemultiplierverhoogdwordt.Alsjedelaatstekandidaatmist,wordtdemultiplierweerop1gezet.TenslotteiserdeContestant Hurry Upmode.Indezemodekunjeeenhurryupstartendooreenkandidaatteschieten:alsjedaarnaéénvandevijfB-O-N-U-Sschotenmaakt,scoorjewateroverisvan de hurry up. Deze begint bij 10x de rad-waarde van de kandidaatenteltbinnenvijfsecondenafnaarnul.

Tweehandigetipswatbetreftdemodes:wachtniettothetradopeengunstigestandstaatwantaanhetbeginvanelkemodewordthetradopnieuwgedraaid,enjehaaltdebestescoresalsjedemodescombineertmeteenmultiball.Overmultiballengesproken:erzijnertwee,namelijkWheelofFortuneMultiballenTripMultiball.OmhetWheel of Fortune Multiballlampjeopdeballlockaantekrijgenmoetjeallenegengroenestanduptargetsrakendieverspreidzijnoverhetspeelveldenmultiballspellen.Schietindelockendemultiball(pluseventueleBonusWheelmodes)begint.Indezemultiballzijnertelkensmaximaalviervandezesjackpotsaan,beginnendmetdemeestlinkervier:linkerloop,linkerramp,balllockenmiddelsteramp.Deeerstejackpotscoort 750K (of meer, als de waarde inmiddels verhoogd is in depopbumpers),detweedehetdubbeledaarvan,dederde


deFree Spin:eennieuwebalinhetspel.JekrijgteenFreeSpinalsdebalovereenbrandenderolloverinéénvandevieroutlaneshetspelverlaat,alseensoortkickbackdus.Jekuntdeoutlanesaankrijgendoorheteerstedroptargetvoorderechterrampteraken.Alsjedebaldoorhetmiddenlangséénvandetweedrain laneskwijtraakt,maakjekansopBig Money.Hetradgaatdandraaienendeeerstekeerscoorje 10x de waarde waarop het rad stopt. Voor elke volgende keer wordt er x5 bij de multiplier opgeteld. Daarna ben je welechtdebalkwijtenishettijdvoordeBonus count.Debasisvoorbonusbestaatwaarschijnlijkuithetaantalswitchesdat je geraakt hebt. Daarbij komt 5K voor elke goed geraden letter, plus 50K voor elke puzzel die je hebt opgelost. Hierop wordteenmultipliertoegepastendepuntenuitjeprijzenpotwordenerbijopgeteld.Allesbijelkaarkunnenjebonuspuntendusbehoorlijkoplopen.Nadebonusvolgtdematchanimatie,waarbij–hoekanhetookanders–hetradvanfortuinwordtgebruiktomdegebruikelijkegetallenvoorbijtelatenkomen.

De kast zelfDeWheelofFortuneheefteenregulieredotmatrixdisplayindekopkastmaarhetgebruikervanisandersdannormaal.Hetoppervlakispermanentverdeeldinééndeelvoordescoresenééndeelvoordeanimatiesvanhetspel.Descoresnemenongeveereenderdedeelvandedisplayinbeslagdusvoorderestblijftertweederdedeelover.Hetvoordeelhiervanisdatnietalleentijdenshetspeldescorealtijdzichtbaaris,ooknaafloop blijven ze gewoon staan: erg handig met wedstrijden dus.Onderdehuidigescorestaatookelketoevoeging,vaneengeraaktepopbumpertoteensuperjackpot.Deanimatiesinhetrechterdeelzijnvanprimakwaliteit:zehebbennietgeprobeerdombestaandebeeldenendelogo’svandeshowindeDMDteproppenmaarhebbenhetontwerpvolledigopdemogelijkhedenenbeperkingenvandeDMDgebaseerd.Enhetresultaatmagerzijn:veelanimatiesmetbewegendebeeldenmaarookmooieachtergrondjesbijtekst.Dekleinedisplayinhetspeelveldvoegteigenlijknietveeltoeaanhetspel,leidtmisschieneigenlijkalleenmaarafomdathijopeenplekzitwaarjeopdebalmoetletten.

De muziek in de kast is het themamuziekje van het 25-jarigbestaanvandeshowindeVS.Veelvariatiekanjenietverwachtenopeengepatenteerdstukjemuziekmaarzehebbenereenpaarleukedraaienaankunnengeven,metnamebijdeBonusWheelmodes.Hierziteenlekkertempoin,watgoedhelptomjeeraanteherinnerendatjemaardertigsecondenhebt.OokquaquotesvanPatSajakheeftSternzijnbestgedaan:zelfsalshijtweekeervlakachterelkaarhetzelfdezegt,zijndatverschillendeopnames,waardoorhijnietmeteeninherhalingvalt.Destemmenvandekandidatendaarentegenzijnwatminder:demannenkomenallebeieenbeetjesloomoverenMariajuistnogalhyper.Maargoed,smakenverschillen,enmisschienwenthetookwelnaeenpaarpotjes.

DelichteffectenzijnnietfenomenaalmaaroverdeverlichtingvanhetradmetLED’shebbenzeabsoluutgoednagedacht,vooraloverdecombinatievanhetlichtmetdebewegingvanhetradendeaandachtdiedoordeverlichtingnaardeprijzengaat.HetradisnatuurlijkookhetcentralepuntbijdeWheelofFortuneMultiball:alleverlichtinggaatuitbehalvedewitteLED’sophetrad,derodejackpotpijlenendetweerode flashers, alles knipperend op het ritme waarin het publiek “WheelofFortune”roept.

Zoalsvaakbijeengepatenteerdthemaisdekopruitnietheelspannend:ermogengeendingeninzittendienietpositiefbijdragenaanhetthemaendatresulteertmeestalineenvrijbraveafbeelding.ZoookbijdeWheelofFortune.WatwelgoedgebruiktwordtomookdemensendiegeenWoF-fanzijnovertehalenomgeldindekasttegooien,zijnallekleuren

vanderegenboog.Zowelopdekastalsophetspeelveldwordtvoorjegevoelvoorelkonderdeeleenanderekleurgebruiktendatmaakthetwelergdruk.Tochisdatinderdaadvooraleengevoelwantalsjekijktnaardeonderdelendiewerkelijkophetspeelveldzitten,zijndaterverrassendweinig.Bovenaanhetspeelveldzittendepopbumpers,deramps,dekandidatenenhetwielenverderishetspeelveldvrijwelleeg.DatisnatuurlijkooknietzogekalsjebedenktdathetspelRad van Fortuin als flipperthema eigenlijk maar vier bruikbare onderdelenheeft:hetrad,hetletterbord,depresentatorendekandidaten.Depresentatordoetalleenmeemetzijnstem,hetradmaaktgeenspeelbaaronderdeeluitvanhetspeelveldenhetletterbordisverwerktindeDMD:jehoudtduseigenlijkalleendekandidatenoveromietsmeetedoen.DuswatheeftDennisNordmangedaan:hijisgaanspelenmetde plaatsing van de flippers. Het is niet nieuw (Buckaroo en Flipper Clown van Gottlieb hadden ook twee drain lanes) en hetisvastooknietblijvendmaarhetiswelanders.Ookhetsplitsenvandeoutlanesisnietnieuw;SilverballManiahadditookal.Beideaanpassingenhebbenweleengrootvoordeel:zegevendekastietsextra’smaarzezijnnietduurinuitvoering.EnkostenbesparingisdanwèlweerietsblijvendsbijStern.HetisbijvoorbeeldalweervijfjaargeledendatSterneenkastmaaktewaardebalnogonderhetspeelvelddoorging,namelijkinRipley’sBelieveItOrNot!.OokgebruiktSternnietmeerde“driekeerlockenendanmultiball”-strategie:beidemultiballenzijneenvoudigtestarten.Vooreentoevalligespelerisdatmisschienleuk,voorthuisgebruikisdatwaarschijnlijkeenredenomdeinstellingenaantepassen.

Conclusie van Pinball NewsJemoetbijdezekastechtjevooroordelenoverdeshowendefansopzijzettenwantdekastisdemoeitewaardomtespelen.Misschienverwachtjehetnietmaardeapartestand van de flippers en dedrainlanesertussenistochleukommeetespelen.DatermensenvanSternopdekopruitenindekaststaan(methuneigennamenbovendien)gaatwelwatvermaarzithetspelooknietindeweg.Erzitnauwelijkshumorindekastduskromliggenvandelachisernietbij,maarhetthemaisgoeduitgewerktinhetontwerpenhijspeeltprettigduswaageengokjeopdeWheelofFortune!

Advertentie ontwerp: JJ - Unigroove Productions

NIEUWbij STERN importeur

GAME-XL

Black Spider-Man (Limited Edition)

Wheel of Fortune

Binnenkort: Shrek

Nieuwe Sterns op voorraad:World Poker Tour /// Pirates of the Caribbean /// Family Guy /// Spider-Man

Ook vele occasions beschikbaar!!!

Game XLFriezenstraat 3, 5249 JT Rosmalen

T +31 (0)73 5222264, F +31 (0)73 5222287www.game-xl.nl, E-mail: [email protected]


Gespot op internet: Family Guy schetsen

Greg Colton, de tekenaar van het Family Guy artwork op de flipperkast heeft op internet enkele early schetsen geplaatst. Duidelijkisdathijverschillendeinvalshoekenheeftgep-robeerd,maarvoorsommigegeentoestemmingkreegvande licentiehouder. Meer schetsen plus commentaar van Greg zelfzijntevindenophttp://usergallery.myhomegameroom.com/gallery/Family-Guy-Concept-Art/Translight_Concept_Op_Sequence?full=1



De volgende STERN: Indiana Jones

Een week voor de Spinner naar de drukker zou gaan doken er op internet foto’s op van 2 nieuwe Stern flipperkasten: Shrek en Indiana Jones. Prototypen van deze flipperkasten stonden op de Enada 2008 beurs in het Italiaanse Rimini. Federico Croci, webmaster van www.tilt.it, plaatste een foto op internet waar hij op de nieuwe Indiana Jones speelde, met Gary Stern aan zijn zijde. Dat leverde een flinke golf aan reacties op. Een paar dagen later stonden de meeste foto’s van het prototype van Indiana Jones op zijn website.

OmdatdesoftwarevolgensFredericozichechtineenontwikkelfasebevindtwilhijgeencommentaargevenophetspel,maardefoto’slateniniedergevalzienwatwekunnenverwachten. Per Indiana Jones film zijn 4 modes, genummerd 1-2-3-4,dus16intotaal.Ophetspeelveldzijntoysuitalle4de films te herkennen. Meest in het oog springt de ‘Ark van het verbond’ uit de eerste Indiana Jones film. Vanuit de Ark wordt multiballopspectaculairewijzegestart.BovenopderechterrampbevindtzichdeCristalSkulluitdenieuweIndianaJonesfilm.

Verwacht wordt dat de flipperkast begin juni 2008 leverbaar zal zijn. De nieuwe Indiana Jones film gaat vanaf 22 mei draaien.OngetwijfeldindekomendeSpinnerveelmeeraandacht voor deze nieuwe Indiana Jones flipperkast.



De eerste keer: Haunted House (Gottlieb 1982)

Jonathan Joosten

In deze Spinner in de rubriek ‘De eerste keer...’: Haunted House (Gottlieb, 1982). Op het NFV forum werd de leden gevraagd: Wat weet je nog van de eerste keer dat je deze flipperkast met 3 speelveld niveaus speelde? Hoe beviel de kast? Welke indruk is je bijgebleven?

Jonathan JoostenIkkwamdekastvoorheteersttegenopeencampinginNormandië,waarooknogeenKiss,Charlie’sAngelsenDollyPartonstonden(eneenjukeboxwaarmenigfrancinverdweenom Den Harrow’s - Bad Boy te draaien). Dat was in 1985 meen ik,dusdiekastenwarentoenaleenpaarjaaroud.HHmaakteindrukvanwegede3niveausinhetspeelveldendemuziek.Hoehetspelwerktehadikgeenideevan,maarelkedaghing ik in die kantine rond en stond ik achter de flippers. Veel meekijkenalsanderenspeelden.Ergleuk:)

Barry StolpMijneerstekeeropdezekastmoetnogkomen.WellichtstraksinhetFunhouse?

Ruud WoutersPaseenkeeropgespeeld,bijHansBalkindewinkel.Ikwaswelonderdeindrukenbenontzettendjaloersopdeclubdatdiehemwelinhetbezitheeft.

Waswelverbaasdoverdetegenstellingenophetspeelveldenopdekopruit.Dekopruitdoetechtdenkenaaneenduister,engspookhuis,enhetspeelvelddaarintegenstaatvolmetvrolijke,lachende,gezelligespookjes.Overhetgeluidkanikgeen zinnig woord zeggen. Mes enfin, een echte klassieker om tekoesteren.

Onno LeenenMetrechteenklassieker!Eenaantaljarenterugheb ik deze flipper vooreenklantgerepareerd.Deflipper werkte niet goedenikdachtdatfixen we wel even. Nietswasminder

waar,wateenellendeknettergekwerdikvandatding.Nachtenbenikbeziggeweestuiteindelijkwerdheteenprestigekwestie

hetisgeluktmaarvraagniethoe.

Veeltipsvanhetinternet

gehaaldenHansBalk

heeftmetoen

nog

geholpenmetwatvreemdeelectronica.Uiteindelijknogeveneenpotjegespeeldlekkeretheatralemuziekoverigensentoenis deze flipper snel weer vertrokken. Voor mij was de kick de reparatiehetspelenbijzaak.

Pascal van WonterghemIkhebdekastnognooit“inhetecht”gespeeld.ikhebzewelalzienstaanopeenbeurs,zeermooiekast,maarwemochtenernietopspelen.ikhebzewelalveelgespeeldopdepcviahetspel“microsoftpinballarcade”.eenzeermooiuitgewerktflipperspel trouwens...

Ronald BlomHauntedHousekwambijmijwattraagover,maareistedaarentegenwelprecisieschoten.Venijnzatinhetideedatdekasttraagwas,vooraldebumperskunnenbehoorlijkuitdehoekkomen.IkwasmerendeelsgewendaanBallykasten en de flippers reageren bij een Gottlieb toch weer iets anders.Benedenbordvondiknietechtgemakkelijkvanwegehet“omgekeerd”staan,isevenwennen.Maarwelechteenklassieker!

Richard BaanMijneerstekeerwasopeenRFC(toendatnogbestond)bijWimthuis.Ikhebzelfdekopruitaandemuurhangenenhaddekastaltijdgraageenkeergoedwillenspelen,enditkeerkondat.Mijneersteindrukwaseengeweldigekastmetperfectgeluid:klassieke melodietjes, maar andere kasten uit 1982 hadden datniet.Ookeenleukespeelveldopbouw:eenhuismet3verdiepingen.Leukartworkmetwatspookjes,schedelsenzo.Echteenschitterendekastinzijntijd.

Bas VisWatjevanverhaaltisaltijdlekkerder...Mijnenige‘live’ervaringisineencaféinhartjeParijs.Nahethalenvanmijneindexamenverbleefikeenkleineweekindiestadenhebik meer tijd achter die flipperkast doorgebracht dan dat ik besteeddeaanhetbekijkenvanbezienswaardighedenalsdeEifeltoren.

Dus ik ruik nog de franse koffie, ik hoor nog het espresso-automaat,proefnogdedikkesigarettenrookenvoelnoghetenthousiasmewaarmeewedekastbespeelden.Dedrielevelsbodeneengeweldigevariate,waarbijinderdaadhetverzonkenspeelveld(je)uitermateuitdagendwas.Jespeeltachterstevoren,netalsbijdegorillagameindeCongo,maardan met echte flippers...

RecentinderdaadookdePC-variantweereensgespeeldendieisverbluffendgoed.Ikkannauwelijkswachtentotweonze‘donatie’speelklaarhebben!

Jos KoemeesterDe eerste was voor mij in mijn stamcafé ergens eind jaren 80. Elkevrijdagenzaterdagwasikdaartevindenomtespelenopeengeweldigekast:Sorcerer.Opeenkwartjekonjeweleensurendoorbrengen.OpeendagwasdezekastvervangendooreenHauntedHouse.Ikwasalvrijpissigdat“mijn”kasternietmeerstond,maarnaeenpaarkeereenspelgespeeldtehebbenwasikhelemaaluitmijnhumeur.Binnendekortstekerenwasikdooreenhoopgeldheen.Alstegenmaatregelhebikdecafébaasverteldnooitmeereenvoetoverdedrempeltedoen,zolangdiekasterzoustaan.Laterbenik‘mwelgaanwaarderen,maartoenniet.Ikvonddekasteendrama,ikwistnietwatikmoestrakenenjadaniszo’neersteindrukgewoonnegatief.NadatnaenigemaandenookdeHauntedHouseuithetcaféwasvetrokken,benikvoorheteerstweerteruggekomen....Zoalsgezegdgingik‘mlaterwelwaarderen,alleenisnudekansomereentevindenwelkleinergeworden.


Gerard van de SandenMijneerstekeerwasindezomereenheletijdgeleden,Ikbenuiteindelijkmethaargetrouwdenwehebben2schattenvankinderen.

Maargenoeggekheid,mijnallereerstekeerwasopeenPlaystation2.waswelonderdeindruk.maarondanksdatikhemweleensinheteggiebentegengekomenhebikhemnognooit“live”bespeeld.

Arthur de JongEerstekeerwasversuitdedoos.Ikwasnietzo’nfanvanGottlieb’s,maar deze kast vond ik toch wel erg leuk.Erwasgewooneenboeltedoen,enhetgeluidwasergverzorgd.Alleenwashetbijdemeestemensentoentochechtnogtedoenomdevrijespelen,enikwasdaaropgeenuitzonderinghoewelikmeestalgratiskonspelen.DeBallykastenuitdietijdhadenvaakergveelspecialstehalenen de Gottlieb’s niet echt. Wat wel mooi was aan Gottlieb flippers uit die tijd was dat de flippers de hele dag door krachtigaanvoelden,terwijlBallyenWilliamsnaeenaantalpotjesslapperwerden(vooralWilliams).Ookhadjeerweinigstoringenmee,deeerstejaren.IkbentrouwensnogopzoeknaareennettekopruitvoormijneigenHauntedHousenuweheteroverhebben....(ikbeninApriljarigRichard)

Jasper van EedenHauntedHouseiseenkastdieiknietinmijnjeugdgespeeldheb;ikbegonmethetbezoekenvanarcadesaanhetbeginvan de jaren ‘90. Toen flipperen voor mij een hobby werd en ik steedsmeeroververschillendekastenlas,wasHauntedHouseweleenkastdiemijopviel;vanwegezowelde3speelveldenalshetthemaenhetbijbehorendeartwork.Eenhalfjaarterughebikdekasteindelijkvoorheteerstkunnenbespelen,toeneenvriendeenkastvanheminruildevooreenHauntedHouse.

Ikvondhetdirecteenergmooiekastomtezien;Hetartworkis mooi en in attract mode zijn de bliksemflitsen achter de kopruitsupermooiomtezien.Ikmerktedatdekastzijneigenuniekesfeerheefttenopzichtevananderekasten.Ookhetgeluidisabsoluutuniekvoorzijntijd;waaranderekastenhetnogmoestendoenmetsimpelebliepjesofmonotoneachtergrondgeluiden,speeldeHHaleencompleetmuziekstukaf.

DeeerstekeerspelenopHHwaseenuniekeervaring;hetachterstevoren flipperen op het lage speelveld en het vreemde bovenspeelveldmakenheteenuniekemachine.Opdelangetermijnbleekdekastechterwatsaai;desoftwarelooptwatachterbijhetspeelvelddesign.Erisnietechteendoelbehalvehetverhogenvanje(bonus)punten.Eenmultiballhadditspookhuisbijvoorbeeldechttotlevenkunnendoenkomen.QuarulesetvindikdetopWilliamskastenuitdietijd(bijBlackKnight)vernieuwenderenleuker.

AlmetalwasmijneerstekeeropdeHauntedHouseeenergleukeervaringenzouikdekastgraagweerspelenalsikhemtegenkom.Wegensdebeperkterulesethoefikhemnietin mijn collectie. Ik heb inmiddels wel een (defecte) Gotlieb Spirit,ookeenmultilevelkastdievolgenskennersdesfeervanHauntedHousecombineertmethetspelvanBlackhole.Hopelijkkrijgikdieooitnogeensaandegang...

Ad JonkerWederomblijktdatikmijnjeugdineenhelegunstigeperiodevoor wat betreft flipperen mee maakte. De naam die daarbij hoortisHommerson.Ikkwamerpaslaatachterdatdehaleen betaversie was voor wat betreft flipperkasten. Er hebben erveelmeergestaandangemiddeldenvooralookvrijbijzondere. In 1981 stond er de zeg maar voorloper van HH, deBlackHole.Dezekastheeftaleentegengesteldonderveld,dus het naar je toe flipperen was ik al wat gewend. Overigens isBlackHoleweleenmulti-ballspel.Alsdebalbenedenwasmoestjeeenbankdrop-targetsomschieten,andersverloorjedebalalsdieweernaarbovenkwamdirect.

BijHauntedHousedusnogeenbovenverdiepingerbij.Hetspeliswellichtnietzobijzonder,maardezekastviertditjaarookalweerhaar26steverjaardag.Watikwelaardigvondinderegelsisdatjeopalledriedelageneenextrabalkonhalen.Alleendieophetbovensteveldmoestjebenedenaanzienteschietenenomgekeerd.Jemoetduswelvanalledriedeverdiepingengebruikmaken.Dekastlijktwellichtwatlangzaam,maarbehalvedatdezemodelleneenbrederspeelveldhebbenzijnzedoorgaansooktiencentimeterlanger.EnikhebreedsmogenspelenopgetunedeversiesdiemeerdesnelheidhebbengelijkeenJohnnyMnemonic.Danwordthettochverrassendmoeilijkeenmooiescoreneertezetten.Mededankzijdatheerlijkeorgeldeuntjeindeattractmoderekenikdezekasttoteenklassieker.

Nieuwe ledenAlexAlbertema-VeendamAnthonyvanNies-Nuenen

ArieBeckers-RhoonArmandoSleeking-Amersfoort

BartSmulders-EindhovenBenvanBrecht-Ochten

BerryStolk-OudeBildtzijlCeesvanDijk-Moergestel

EdHage-KinderdijkEdwinRos-Rotterdam

Eric Starkenburg - GorredijkErikLamers-DenHaagGerard Deijkers - Leiden

Gerwin de Groot - Vroomshoop

HansvanderHorst-ValburgHenry Gijsbertse - Renswoude

JeffreyStolp-DordrechtJerryRoelen-BerkelenRodenrijs

Joeri Blome - GasselteLeoLeunis-Barendrecht

MarcelKersten-RotterdamMart Oenema - GorredijkMichelHeijdra-LeidenNicoSchaap-Almere

OscarvanRossum-AmsterdamPascalWillems-UlestratenPepijnVermeulen-Delft

PieterVink-Noordwijkerhout

RenéBoxem-RhenenRonvanSpengen-Boskoop

RonaldBlaas-LelystadRonnyLeyers-Oostmalle

RonnyvandenBerk-HoevenenSachaPanic-Delft

SanderdeMunter-DordrechtWidodeBonth-DrunenWilcoKieftenbeld-Wolvega

De NFV heet alle nieuwe leden van harte welkom!


Een nieuwe rubriek, maar een bekende naam Op het NFV Forum stond recent een topic over het verschijnen van het laatste nummer van het blad Magische Machines. Dit blad over machines (méér dan alleen flipperkasten) uit lang vervlogen tijden werd gemaakt door Henk de Jager. Uit de reacties van een aantal leden sprak, naast oprechte waardering voor het blad, ook de zorg dat er nu helemaal niets meer te lezen is over elektro mechanische flipperkasten.

Ongeveer tegelijkertijd deden we een interne evaluatie binnen de redactie van De Spinner over de inhoud van ons verenigingsblad en kwamen we tot de conclusie dat we (nog) iets meer variatie qua inhoud zouden willen. Verslagen van activiteiten / wedstrijden zijn leuk, maar alles met mate. Interviews richten zich vooral op de bekende namen uit het recente verleden en niet zo op het rijke flippertijdperk daarvoor. Dat vonden we jammer. Voeg daarbij de liefde bij JJ en bij de redactie voor alle generaties flipperkasten en onze groeiende collectie SS en EM-ers (dankzij het Donatieplan) en het werd ons duidelijk wat we zouden willen uitbreiden: kopij over de oudere generaties flipperkasten... Bovenstaande was aanleiding voor ons als NFV Bestuur om contact met Henk de Jager op te nemen met de vraag of we misschien zouden kunnen samenwerken om in De Spinner een volwaardige rubriek op te zetten over Elektro Mechanische flippers. Henk heeft, naast zijn reparatie handboek en brede praktische ervaring, immers een schat aan historisch materiaal waarvan nog maar relatief weinig mensen het bestaan kennen. De reactie van Henk was positief en als 1e stap is zijn lidmaatschap van de NFV hernieuwd. Maar: voor een echte rubriek is meer nodig. Het idee groeide om met een groep van liefhebbers bij toerbeurt een bijdrage te leveren. Na een oproep op het Forum deed Niko Groenewegen de toezegging om een artikel te schrijven en het resultaat daarvan lees je in deze Spinner. Oftewel: het begin is er ! Meet instemming van Henk de Jager blijft de naam Magische Machines behouden, maar dan als naam van deze rubriek.

EM-ers een blik op de toekomstIndegesprekkenmetHenkdeJagerontstondookhetideeommeteenaantalliefhebbersvandeoudstegeneratieflipperkasten bij elkaar te komen om ideeën uit te wisselen en tebekijkenofwekunnenkomentotietsvaneenvastevormvansamenwerking(kwartaalbijeenkomst?).AlsliefhebbersonderelkaarpratenoverdemogelijkheidomeenTechnischeWorkshopstehouden,ervaringenbijhetonderhoud&restauratie van EM-flipperkasten te delen en de opzet en inhoudvaneenvasterubriekinDeSpinnertebespreken.Ennatuurlijk een paar partijtjes te flipperen.Niko Groenewegen wilde wel gastheer zijn, op voorwaarde daternietgesleuteldwordtaanzijnkasten.Delimietvoorhetaantaldeelnemerssteldenweop12.Dankunjenogeenzinvolle‘brainstorm’-sessiehoudenenblijfthetvoordegastheereenbeetjeoverzichtelijk.NaeenpaartelefoontjeswaserdirectaleenhandvolenthousiasteledeneneenoproepophetNFVForumdeedderest.EldersindezeSpinnerdeeersteuitkomstenvandezesessie.AanmeldingenvoorhetEM-initiatiefblijvennatuurlijkwelkom.IndevormvanartikelenvoorDeSpinner,vansupportbijonderhoud/reparatieenvanorganisatievantoekomstigebijeenkomsten.Aanmeldingengraagsturennaar:[email protected]

EM: Levend en Levendig (Niko Groenewegen)Nahetrecenteverdwijnenvanhet(2-maandelijkse)tijdschrift“MagischeMachines”vanHenkdeJager(enkompaanRamonLeysner)lijkthetmijeennieuwekans,omviade“Spinner”kennis,ervaring,anekdotesenmooiefoto’s van flipperaars, die nog met elektromechanische flipperkasten een band hebben, te (blijven) delen. Of “levendtehouden”,zoalsdatvooroudedingenvaakgezegdwordt

IkbeneenvastebezoekervandejaarlijkseJukeboxbeursinRosmalen.Altijdspendeerikdandemeestetijdaandeopstellingsruimtes, waar flipperkasten. aangeboden worden. Allegeneraties.Dotmatrix,SolidStateenElectroMechanisch.Jekuntzeernamelijkallenvinden.DatweerspiegeltzichookindeNederlandseFlipperVereniging,hoeweldeelektromechanischeliefhebbersverindeminderheidzijn..Datlijktmeookeenlogischeengoedezaak.Datgeldtookvoormuziek,auto’s,vakantiebestemmingenensex-symbolen.

Ikhoop,datdeNFVindeberichtgevingviadeSpinnerook de lol van EM-flipperkasten zal blijven onderzoeken en presenteren.Hetbezit,datdeKastencommissievandeNFVonderhandheeftopgebouwd,bestaatvoorhetgrootstedeeluitEM-ers.Saaieenleuke.Waardevolleenwaardeloze.Indiendieallemaalnogeensgerepareerdkunnenwordenenspeelklaaropgesteldkunnenworden,zaldatdebelangstellingvoor het flipperverleden nog levender en levendiger houden. Eenartikelblijfttocheenstukeen-dimensionaletekst.Metfoto’serbijbenjenognietbijdrie.


uit 1965, en is niet nieuwquathema,maarwelquavormenenkleuren.KelleyhieldduidelijkvanModerneKunst.Kubistische,abstracteengeometrischeschilders,waarvanPicassoeenbekendvoorbeeldis.Indeschilderkunstvan de jaren ’60 wasdieModerneKunstweldoorgedrongen,maarnietindeflipperindustrie. Kelley veroorzaakte hier een breuk met de bekendetekentraditie.Interessantevraagblijft,ofdejongeflipperaars medio jaren ’60, spelend in kroegen en snackbars, opditsoortmodernevormgevingzattewachtenenhetook“mooi”vonden.Waarschijnlijkniet.

Een plaatje zegt meer dan 1000 woorden. (Jammer, datde“Spinner”nietinkleuris,maargelukkigweetiedereentegenwoordigdewegnaar“TheInternetPinballMachineDatabase”tevinden.)Dekopruitisinfeiteeen“handtekening”vanKelley.Veelgekleurdeenhoekige,snijdendevlakken.Inditgevalinverschillendeblauw-,bruin-roze,-engrijstinten.Kelley-kleurenzijn’vlakke’kleuren;nooituitbundig/vrolijkofhelder.TypischvoorKelleyzijnookdegestileerdevormenvandeduikers.Eengrote,abstracteduikerwordtbelaagddooreenhoekigehaai.Tweeandere,opdezelfdemaniergetekende,duikersproberenbeschuttingtezoekenineengezonkenschip,uitwiensbinnenstedegoudstukkenoverdezeebodemverspreidzijn.Kijkjegoednaardatopengekruldegatindescheepsromp,danzieje,dater een mini-flipperspelletje in zit. Een “bagatelle. Verrek; een kopruitanimatie!DatzalwelgeenverdienstegeweestzijnvantekenaarKelley,maarvanontwerperSteveKordek.Nahetweglopenvanelkespeelbalwordtereenkleinballetjeindekopruitomhooggeschoten,waarmeevariërende,extrapuntenbinnengehaald worden. (Geheugenspelletje voor aftakelende flipperaars: in welke moderne, dotmatrixkasten komt dit kopruitspelletjeookvoor?)

Voordevolledigheid:hetsymmetrischespeelveldbezitdezelfdehoekige,gekleurdevlakken.Dominantekleurisgroen.Dezelfdemens-envisachtigeafbeeldingen.Viadeveleroll-over,roll-underenstand-up-knoppenmoetendecijfers1t/m9gescoordworden.Hierdoorwordendenegenlampjesineengrote,blauweletter“W”(aandeonderkantvanhetspeelveld)verlicht,voordeextraballen,replayenspecial.

Beat-TimeInspelen op moderne thema’s is in de flipperindustrie niet nieuw. In 1965, als Kelley zijn 2e kast voor Williams tekent (opnieuween2-speler),zijndeBeatlesalaardigopwegomonsterfelijkteworden.Opdekopruitvan“BeatTime”wordenzeneergezetals“TheBootles”.Kijkmaarnaarhetdrumstelvandemuziekgroep.Hierachterzalweldepogingschuilgaanomhetbekendecopyrightprobleemteomzeilen.Alshedendaagsereclamemakerkomjehierwaarschijnlijknietmeermeeweg!Dekastzalpaslater,in1967uitgebrachtworden(nadeoverstapvanKelleynaarBally)eniseigenlijkeen

Niko Groenewegen

ReclameDe 1e kennismaking met een flipperkast speelt zich in enkele secondenaf.Hetisdekopruitenvervolgens–nadichterbijkomen-deblikophetspeelveld.Omhetspelzélftekunnenbeoordelenhebjeeenlangereademnodigeneenhandvolmunten.Dekopruitisde“advertentie”vanderestvandekast.

Begin jaren ’90 bezochten Ine en ik regelmatig de houten loods van Patrick van Gelder in Eindhoven. De naam “Wizard” waszojuistdoorhembedacht.Datwasnietalleeneenleukuitjeopzaterdagmiddag.Hetwasookeenontdekkingstocht(iemanddieweleensbijCarlJacobsinSchildelangsgeweestis,weetwatikbedoel).Bijbinnenkomstmoestenweeerstdooreengrote,donkereopslagruimte,voordatweindeverwarmdeenverlichteruimtekwamen,waardewerkende flipperkasten speelklaar stonden opgesteld. Op zo’nspeelmiddagkondenwevervolgensmeteenhelereeksflipperkasten kennismaken; gratis en voor niks. En we lieten onsdoorPatrickwegwijsmaken,inFlipperland.Achterafhebikspijt,datiknietveelmeertijdenaandachtaandatdonkerevoorportaalhebbesteed.(Donkeregatenenvoorportalenzijn eigenlijk altijd spannend.) Daar stonden zo’n 30-tal oude EM-flipperkasten - op hun kont -, wachtend op een plek in hetverlichtedeelvandeloods.Oud,ouderenoudst.Nazo’nspeelmiddag een flipperkast mee terugnemen naar Rotterdam, wasnietechteenrealistischidee.Wélwasersteevasteen“mooie”kopruitalssouvenir.Leunendtegendemuur,inweerzo’n achteraf hok, stonden er steevast een stuk of 50.

Erwordtwelbeweerd,dathetbegrip‘mooi”ietspersoonlijksofsubjectiefsis.“Schoonheid”zoudanalleeninhetoogvande(be)kijkerwonen.Kijkjeechterinouderetijdschriftennaarfoto’svanauto’s,kleding,huisinrichting,kapselsofluisterjebijvoorbeeld naar muziek uit de jaren ‘50 of ’70, dan ga je hier tochaantwijfelen.“Mooi”isinhetbeginaltijd‘lelijk”maaralsdemassaeraangewendis,danslaathetbegripom.Nieuwetijdenvragenblijkbaaromeennieuwevullingvanhetbegrip“mooi”.Hethoortbijeenbepaaldecultuur.

Voordelezerdiezichnuafvraagt,waarditartikelingodsnaamheengaat……….Welnu,hierheen:

Er zijn onderhand redelijk wat flipperboeken op de markt. Steedsdikkerenmetsteedsmeerennogmooierekleurenfoto’s. Sla eens zo’n flipperboek open en blader eens terug naar de jaren ‘70, ‘60 en ‘50. Het zijn vooral de kopruiten,dieinditgevalinteressantzijn.Deblikvangersvande flipperkast. Veel liefhebbers van flipperkasten uit de jaren ’60 zijn een fan van Gottlieb-tekenaar Roy Parker of collega Gordon Morrison. Ronde vormen, cartoonachtig, vrolijk. De Gottlieb-stijl was in die tijd de standaardstijl, omdat Gottlieb demarktleiderwas.DekopruitendieikindieEindhovenseloodsvanPatrick“mooi”vondenmeenaarhuisnam,warenheelanders.ZewarengetekenddoorJerryKelleyendoorChristianMarche.Enoverdieeerstekunstenaarzouikhet–nadezelangeaanloop–willenhebben.

Pot ‘o’ GoldJerryKelley,voorheeneenindustrieelvormgever,werdin1964doorWilliamsalstekenaarbinnengehaald.Zijneerstetijd werkte hij aan indoor bowlingbanen (“shuffle-alleys”). Doorzijnvorigeberoepzalhijmeteenietsandereinsteekdeflipperwereld binnengekomen zijn. Zijn 1e kast (een 2-speler),

Een kopruit pakt je bij de ballen (deel 1)


simpelspel.HetontwerpisvanSteveKordek.Opdekopruit3muziekmakendeBootles(ofproberenzehunmuziekinstrumententewurgen?),waarbijde4ezichbezighoudtmethetwegdragen(?)vaneenhysterischefan.Tweeandere‘groupies’vragentegelijkertijdookomaandacht.Welkliedjegezongenwordt,isookwelteradenDetekstopdekopruit luidt “Yayayayayayaya”. Is dit nu een typische Kelley-kast?Jaennee.DeBootlesendefanszijnniet“abstract”tenoemen.Ookgeensnijdende,hoekigevlakken.Kijkendnaardemanierwaarop de vingers (ja .. inderdaad: de vingers) van de figuren getekendzijn,begintKellyechteromdehoektekomenkijken.Tekenstijl“kleuterschool”,maarozomodernindietijd.Duidelijk“Kelley”zijnookdezwartevlakkenendeveelheidaankleurschakeringen,nuinhetgroen.

Voordevolledigheid:hetspeelveldwordtaandeonderkantgedomineerddoor2grotedansers(letopdievingers)rondeenLP.(EenEl-Pé,lievekijkbuiskinderen,waseenhelegroteCD.)DieLPisinteressant.Hetisbeschrevenmeteen6-tal(mogelijke)namenvanbeatbandjes.Wieheefternognooitgehoord van “the Groaning Bones”. Of van “the Low Rumbles”. Ofvan“theLurches”.Ikniet,…maardatzegtnatuurlijkniks.Middenophetspeelveldziteenopstaand,draaiendwiel,metdaaropdecijfers3,6,9en12.Hiermeezijno.a.de4lampjesindebuitenrandvandeLPbrandendtekrijgen,i.v.m.deextrabalenreplay.Endaarmeeisdeheleopzetvanhetspelonthuld.Nietechtboeiend,maarookweernietzómakkelijkomzeallentescoren.

A Go-GoIn 1966 verschijnt een Kelley flipperkast, die eveneens de jeugdcultuuruitdietijdalsthemaheeft.Dekopruitheeftveelkleur,veelbewegingennatuurlijkveelgeometrischevormen.Het“beatnik”-tijdperkheerstendatziejeookterugindeextasevandeveledansers.Zecirkeleninhetrond,temiddenvancocktailglazenengekleurdebubbles.Watvoorbubbles?Zijnhetpillen?DeXTC-pilvandietijdwasLSD.Zoudaarmeededansroesverhoogdzijn?Ofmoetditeenprettigedranksfeerverbeelden?Proost!Deoverheersendekleurislila;inverschillendetinten.Maarookfrisblauwengroen.Debekendezwartevlakken,puntigevingers,hoekigevormen.Dedansersopdeachtergrondzijnhetmeestabstract.Hetspeelveldisindominanteroze-engroentintenenbevateen nieuwe flipper uitvinding, die in latere jaren door veel fabrikantenovergenomenis:de“captive-ballspinnerunit”.Eenrad-van-fortuin,ofteweleenroulette,waarbijeenkleinballetjejedekansgeeftomeenextrabonusteverdienen.

Hetmerkwaardigeis,datditdraaigevalonderinhetspeelveldgeplaatst is, waar normaal de bal tussen de flippers weg zou lopen. Dit noodzaakte, om de flippers naar de zijkant van de kastteverplaatsenenerdanookmaarmeteen2x2vantemaken.Lukthetdespeleromdebalinhetgatboveninhetspeelveldteplaatsen,dangaatonderinhetfortuin-raddraaienenwordtdebonusverhoogd.Hetontwerpvandekastkomtvoor rekening van Norm Clark. Kelley tekende 5 grote dansers ophetspeelveld.Volgensmijzijnzein“twist”-stijlafgebeeld.Chubby Checker’s hit uit 1960 was nog niet vergeten.(2e Vraag voor aftakelende flipperaars: op welke moderne, dotmatrixkastenkomtzo’nroulettewielookvoor?)

VerhuizingEind1966wisseltKelleyvanwerkgever.HijvertrektbijWilliams en begint flipperkasten te tekenen bij Bally. BijBallyzalhijzijnechteroemgaanverwerven.(In1963hadhijtrouwensvoorBallyaleenseengeheelnieuwtypefruitautomaatontwikkeld.)Ballybegonaleenduidelijkeigen,esthetischestijlteontwikkelen.Kleurrijkekasten,meta-symmetrischespeelvelden.(Vergelijkzemaareensmet de symmetrische speelvelden van Gottlieb uit die tijd.) HumoristischekastenvanArtStenholmwerdenbijBallyafgewisseld met het serieuzere en elegantere werk van George Molentin. Het flipperpubliek bleef echter voor marktleider Gottlieb kiezen.

MaarmetdeentreevanJerryKelleyverandertdat.Bally-voordiensterkophetgebiedvanbingo-enfruitautomaten- gaat nu de nummer één op flipperkastengebied worden. Bally (-rijkgewordeninLasVegas-)hadzichtendoelgesteldom


binnen 3 jaar de flippermarkt (ook in groeimarkt Europa) te domineren.Hiertoewerdeenonbeperktbudgetbeschikbaargesteld.Dedroomvanelkeontwerper!

CapersvilleDeNederlandseFlipperVerenigingbeziterzelfs2exemplarenvan deze flipperkast. “Capersville” is de 1e kast die Kelly voor Ballytekent.Opdemarktvanafdecember1966.Erwerdener méér dan 5.000 van geproduceerd, terwijl Bally’s normale productie van nieuwe flipperkasten destijds tussen de 600 en 800 lag. “Capersville”wasooktechnologischvernieuwend,metbijv.eenanderescoremotorenhetverdwijnenvanderumoerige,lange,zwarerelaisbanken,maardatishierminderinteressant.Kellyschreeflater,dathijenormheeftmoetenvechtenomdezekastinproductietekrijgen.Hetmanagementzagniksindespelopbouw,dedonkerekleurenenvondookdetitelvandekastonzinnig.Alsje“caper”met“kappertje”of“bokkensprong”vertaalt,dankanikdaarwelinkomen.Maarikzieinhetwoordenboek,dathetookgewoon“misdaad”en“overval”betekent.Indemodernetijdzoumendezekast“CSI”genoemdhebben.“Capersville”heeftalsthemaduseenmysterieuzemisdaadstad.Kelleyplaatsthetverhaalindetoekomst.Tweedetectives,eenmaneneenvrouw,dieeruitzienals2modepoppenmeteengekhoedjeop,voereneenonderzoekuit.Hungezichtenspringeneropdekopruituit,waarbijderestvanhetlichaamweggelatenisenookdeoverigeactiviteitnaardeachtergrondverdwijnt.Eigenlijkeen nogal minimalistische kopruit. Veel zwart. En fletsere kleurenblauwengroen.Detitelvandekastistoepasselijkbloedroodenisdwarsoverhetslachtoffergeschreven.Jemoetgoedkijken,omdievormtotietsherkenbaarstemaken.Dezedode(?),dezeuitgestrektevorm,doetdenkenaandeduikersin “Pot’o’Gold, maar dan nog abstracter. De vingers van de inspecteursenhetslachtofferzijnonderhandvolledigKelley-achtiguitgegroeid.Linksonderindekopruiteendraaiendcodewiel,waarmeeeenextraspel-bonusgetoondwordt.Vierkantje,kruisje,driehoekje.

Hetverhaalisophetspeelveldbetertevolgen.Kelleytekenthiereenonderwaterachtervolging.Metduikersenonderzeeërs.Indebekendestijl,dushoekig,getekend.(Dezelfde rond-koppetje, hoekig-lichaam-figuren op de groen-wittebuitenkantvandekast.)Despeelveldkleurenbestaanuitdiversewatertinten,groenenblauw.

Hetspelzelfissuper.Eentechnischhoogstandje.DatkomtdoordespelontwerperTedZale,dienogmeervanditsoortsuperkasteninlaterejarenzalgaanontwikkelen.SamenmetKelley(alstekenaar)levertditduodaarmeeeenstukflippergeschiedenis af. Een kast van Ted Zale heeft bijna altijd een “flipper-zipper”, (zoals Bally het zelf op de flyer noemt), eenveelheidaangekleurde,opverendepaddestoelknoppen(“mushroombumpers”)enreeksenopenklappendehekjes.DezepaddestoelenzijntrouwenshethandelsmerkvanTedZaleennooitdooreenanderefabrikantgeïmiteerd.Wordteenbepaaldepaddestoelknopgeraakt,danschuivendebeideflippers naar elkaar toe (=zippen), waardoor de bal níet meerdoorhetmiddenwegkanlopen.Dedroomvanelke

flipperaar! Helaas heft hetrakenvaneenanderepaddestoeldezehemelsetoestandweerop.Ballyheeft21verschillendekastenmetditzipper-mechaniekuitgevoerd.Kelleymaaktevoor11ervandetekeningen.“Capersville”isde1e flipperkast met een 3-ballen-multiball. Doordat de 2 opvangkommen(“kick-outholes”)indebovenkantvanhetvelddeballenopsparen,ishetmogelijk3ballentegelijkvoorjekiezentekrijgen.Daarnaastiseraanderechterkantooknogeenzogenaamde“ladderbaan”.Eengevangenbalzakt–naelkgerichtschot-in4fasesweerhetspeelveldin.Dit ladderbaan-idee was in 1964 al eens in een flipperkast verwerktenis,na“Capersville”,alleenin1971nogeenkeergebruikt.(Prijsvraag!)Aandelinkerkant,eenterugschop-gat,diedebalnaardebovenkantvanhetveldschiet.Dezeterugschietbaan(isereennormaalNederlandswoordvoor“kick-back”?)verandertookdecode-bonusteller,dieindekopruitzichtbaaris.Vierkantje,kruisjeofdriehoekje;voor100 tot 500 punten. Hiernaast bezit de kast ook nog een anderbonussysteem,watjebijmeerTedZale-kastenziet,enzichtbaarisindegeletellers,rechtsonderinde kopruit. Op de flyer van deze flipperkast zijntrouwensookdenormalepuntentellersindekleurgeelgefotografeerd.Bijdewerkelijkeproductiewerdenditechtervoorheteerstwittetelrollen.Henk de Jager (de man van de 1001 verhalen en weetjes) wisttevertellen,datereenfabrieksfoutjeindekastzit.Éénvandepaddestoelknoppenscoorthelemaalniet;teltgeenpunten.Menisvergetendaarvoordejuistebedradingaanteleggen.Doorruimtegebrekonderhetspeelveld(-vanwegedecomplexiteitvandekast-)iserookgeenrechterslingshotgemonteerd.Volisvol.

Kijkendnaardegigantischeverkoopaantallenvan“Capersville”wasdeentreevanKelleybijBallyinfeitemeteenzijnhoogtepunt.Achterafbezieniszoietsgeenleukcarrièrebeeld.Hetverkoopsuccesvan“Capersville”zetteookdeconcurrentenvanBallyaanhetdenken.Hethadinvloedophuntoekomstigeontwerpenenvormgeving.Voorde“Capersville” werd er in Duitsland in 1970 een ombouwkit op demarktgebracht,onderdenaam“Hippye”.Deze“Hippye”isverbazingwekkend om te zien, vanwege de 100% andere stijl, uitstraling,kleurenpalet,thema,enz.

Persoonlijkvindikdevolgende,toekomstigeontwerpenvanhetduoZale–Kelleyaantrekkelijker.Zowelquavormgevingalsquaspel.Indevolgende“Spinner”wilikditverhaalvervolgenenafronden,doornogwatanderejuweeltjesvanKelley’stekenstijltebekijken.Hetisdemoeitewaardomeensmeteenanderebliknaaroudere,vooralEM-flipperkasten, te gaan kijken. Flipperkasten zijn kunst. Keith Templenoemdezijnboekook“PinballArt”.InhetclubhuisvandeNFVkomjegenoegvandezekunstwerkentegenomonderdebekoringteraken.

----wordtvervolgd----


Op zaterdag 15 maart verzamelde een select gezelschap zichbijNFVSteunpuntRotterdam.Doelvanhetgesprek:ideeënuitwisselen.Naeenkortintroductierondjewarendedeelnemersheterovereens:erisonbalansenhetzougoedzijnalsmeermensenkennismetElektroMechanischeflipperkasten zouden maken. Want de EM-er is vooral ook onbekend bij de mensen die na de jaren 70 zijn begonnen met flipperen. En onbekend maakt zoals bekend onbemind…

Debijeenkomstzelfkenmerktezichdooreengrootenthousiasmeencreativiteitbijdedeelnemers.Deliefhebbersvandetechniekwarengoedvertegenwoordigd:- OnnoLeenen(Odoorn,bj1961,favoEM-er:Dogies)- Henk de Jager (Almere, bj 1954, favo EM-er: Dogies)- RonaldBlom(Middelburg,bj1963,favoEM-er:Wizard)- Niko Groenewegen (R’dam, bj 1954, favo EM-er: Dogies)

Anderedeelnemershaddenookveelliefdevoorde‘oudere’flipperkast, maar dan in een brede zin: - Ine Groenewegen (R’dam, bj < 1960, favo EM-er: Safari) - RuudWouters(Zwijndrecht,bj1973,favoEM-er:Four

MillionBC)- BartvanDijk(Dordrecht,bj1961,favoEM-er:Captain

Fantastic)- EdwinNijs(Dreumel,bj1973,favoEM-er:BigValley)- Bas Vis (bouwjaar 1965, favo EM-er, Nip-It)

OokFrankDouwengaenAdJonkerhaddengraagmeegedaan,maar waren verhinderd. Heel leuk voor mij als ‘flipperfanaat’ omwatbeterkennistemakenmetmensendiehunhartvooral bij de techniek van de oude flipperkast hebben. En op eeneenmaalperfectspelendekastgauwuitgekekenraken,terwijlvoormijdanjuisthet‘genieten’begint.Zovuljeelkaarnatuurlijkgoedaan!

Veelanekdoteskwamenlangstijdensderuim3uurdurende‘brainstormsessie’.Ookwarenerenkeleconcreteplannenomerdaadwerkelijkaandeslagtegaan.Debelangrijksteresultatenopeenrijtje:1.Spinner rubriek Magische MachinesRonald,NikoenOnnowillenzichhiervoorinspannen.Zekeralsookandereneensteentjewillenbijdragen(AdJo?)gaathetomeenleukeuitdagingeneenacceptabelebelasting.Henkbekijktdeconceptenenvoegtteksttoeopbasisvanzijnkennis & ervaring. Niko Groenewegen bijt het spits af met een prachtigartikeloverontwerperJimKelleyinSpinner4,met

waardevolleaanvullingenvanHenk.HetisdebedoelingomindekomendeSpinnerstelkensookéénvandeEM-kastenuitdeNFV-collectietebelichten,waarbijdeschataanbeschrijvingenvanHenkalsbasisveelmogelijkhedenbiedt.Ookzijnpersoonlijkeervaringen/anekdoteszullendoordeSpinnerlezersongetwijfeldgoedgelezenworden.Nogeenaantalideeën:bespreking/behandelingvanveelvoorkomendestoringen en behandeling van kenmerkende flipperelementen diehunoorsprongvindeninhetEM-tijdperk.

2. Het beste uit de NFV-collectie halenNetalsbijmodernekasteniserbijdeEM-ersookduidelijkverschilinpopulariteitvankasten.OnnoenHenkgaanop12aprilsamenmetEdwineeninventarisatievandeNFV-collectiemaken en de 10-12 meest populaire kasten selecteren. Daarvanzaldeuiterlijkeentechnischestaatbeoordeeldworden. De beschikbare capaciteit en (financiële) middelen zullenvervolgensaanhetinoptimalestaatbrengenvandiekastenwordenbesteed.Indienmogelijkverdienthetvoorkeuralsdierestauratiebijdetechnicithuiskanplaatsvinden.InhetnieuweclubhuiskomtdanstrakseenselectietestaanomdeledentelatenzienhoeleukEM-erszijn.

3. Technische WorkshopsHet verschil in techniek tussen moderne flipperkasten en EM-ersisgroot.Henkheeftveelalveelbeschreven,maareen‘praatjebijhetplaatje’moetdeliefhebbersdiezichzelfmetdetechniekwillengaanbezighoudenoverdedrempelhelpen.Ronaldwilgraagzo’nworkshopinderegioZW-Nederlandhouden(Rotterdam?)enHenkinderegioMiddenNederland(Bunschoten?).RuudenOnnozoudendaarbijsupportkunnengeven.Naderedetailsnoguittewerken.

4. Golden Oldies – EM evenementDeNFVzoumeerkunnendoenomEM-evenemententebevorderen.Onnoheeftditvoorjaareeneigenevenementgeorganiseerd,maardatwasnietbijdeNFVbekend.Dezeevenementen zijn gericht op een specifieke doelgroep, maar daarmeezoudenweweldekringvanactieveledenkunnenvergroten. Zodra er een NFV-collectie is van > 10 EM-kasten zouookeenNFVEM-evenementtotdemogelijkhedenmoetenbehoren. Misschien in het najaar van 2008?NamensNiko,Ine,Henk,Ronald,Onno,Edwin,RuudenBart(diewaserook,maar..):tobecontinued!

Verslag EM Kick off meeting 15 maart 2008

Bas Vis

Met spoed gezocht:Clubhuis(250m2ofmeer)

voor de flipperkasten collectie van de NFV

(120 stuks)

Het mag van alles zijn: een leegstaande schuur, een oude loods, een onverhuurbaar bedrijfs-

pand, of elke andere geschikte ruimte

Grote voorkeur voor midden Nederland

Beperkt budget, de hoofdprijs kan (helaas) niet betaald wordenSuggesties: email Bas Vis ([email protected])


Tekst: Gerard van de Sanden Foto’s: Donald de Ronde

De van ...

Zaterdag16Februari,De radio op weg naar Etten (Gelderland) wordt onduidelijk enwanneerweeennieuwezenderproberentezoekenzijnhetuitsluitendDuitsezendersdiewenogkunnenontvangen.TevenseenbinnenkomendSMS-jeovervoordeligebeltarieveninDuitslanddoetmerealiserendatwezeerdichttegendeDuitsegrenszitteneneenbehoorlijkeindvanhuiszijn.

We zijn op weg naar het ‘Gelders Arkade Museum” waar vanavond een Electro-Mechanische flipperwedstrijd georganiseerdwordt,watzijwelvakerdoen.VooronseenmooiegelegenheidomeeninterviewvoordeCollectieVan..tecombinerenmeteenavondjevertier.ReisgenotenzijnDonalddeRonde(vastefotograafvanDeCollectievan..)PatrickBlijleven(TeamBAFmember)enPeterNoorlander(Watertorenfanaat).

FrankDouwenga,blondekrullenbol,iseenzeersympathiekeman van bijna 50 jaar (dit wordt hij volgend jaar). Hij ontvangtonsopeengastvrijemanier.InhetdagelijkslevenisFrankproductmanagerbijACO,eenbedrijfwatgespecialiseerdisinlijnafwatering.Maatwerkiszijnspecialiteit.Hetiseentechnischejobwaarhijhetuitstekendnaarzijnzinheeft.Naastwerkenmoeteruiteraardooktijdvoorontspanningzijn,enzoalsFrankalaangeeft:eenmanmoeteenhobbyhebben!

Samen met Hans Balk is hij initiatiefnemer van het Gelders Arkade Museum waar hun gezamenlijke collectie 95 kasten bevat,vandeoudjestotaaneenLordoftheRingsmetalleserop,eraanenerin.AlhoewelArkadeeenverzamelwoordisvoor allerlei amusements automaten zijn het de flipperkasten diemomenteeldeboventoonvoeren.Indetoekomstverwachthijdathiereenmooiebalansinkomtenzullenertevenswatmeervideokastenaanwordentoegevoegd.

Mijn gedachten nemen de vrije loop als ik aan het Gelders ArkadeMuseumteEttendenk:“Watisdattocheigenlijkeenmooie voor de hand liggende afkorting” GAME (Gelders Arkade MuseumEtten).

Voordatwebeginnenaanhetinterviewkrijgenweeersteenrondleiding.Donaldeniknemeneensfeerimpressievanhettotaleverzameldemateriaal.Naastdekastendieopgesteldstaanenallemaalwerkenstaanernogeenaantalprojectenineenzijgelegengedeeltevandeschuur.Wanneerwewatzijnafgekoelddoordelagetemperatuurbelandenweindewoonkamer aan de eettafel voor een kopje koffie, even warm worden. Gedurende het interview blijkt dat er nog een grote hobbyisvanFrank,namelijklikeurenenwhisky`sverzamelen.FrankenDonaldhebbengelijkeentweedegespreksonderwerpenerpasserenallerleinamenvan‘single-malt’Whisky’sderevue.Binnenno-timestaatereencompletewhiskyverzamelingoptafelwelkeopgepastewijzeevenmoetenworden getest. Nippend van deze 12 jaar oude flesjes besluit ikalsBOBombijtijdsaftehakenmetdewetenschapdater`snachtsnogteruggeredenmoetworden,maarFrankenDonald laten het goed smaken. Gelukkig blijven de sigaren achterwege.

Alstraditie,vanafzijnstudie/collegejaren,houdtFrankalmeerdantwintigjaaropdelaatstevrijdagvoordekerst,detraditionelecocktailavondmetstudievriendenvanvroeger.Hierwordenmeerdanhonderdverschillendelikeurengebruiktvoorhetmakenvanheerlijkecocktaildrankjes.

Doorvragendnaarhoehetallemaalbegon,komenweterechtbijeenkastuit1964,WilliamsOhBoy.Dieisalsinds1974inhetbezitvandefamilieDouwenga.Dezewaseerstvanzijnvader,maarlaterheeftFrankdezelosgepeuterdengeruildtegeneenorgel.OnlangswaserdegelegenheiddaaromeenmooierexemplaartekopenmaarvanwegedeemotionelewaardeheeftFrankbeslotenomditniettedoen,ookzouhijdezekastvoorgeengoudverkopen!

InhetbeginvanzijnverzamelwoedeheeftFrankeenseenveilingbezocht(Zevenaar)waarmetouderwetsebiedbordjesgeveild werd, waar hij maar liefst negen (flipper)kasten heeft gekocht.HetisdatzijnvrouwmethaarvolledigegewichtaandearmvanFrankginghangenanderswarenheterwaarschijnlijknogveelmeergeweest.

Eenverdererondleidingbrengtonslangsmeerbijzondereexemplaren,EenOrbitor1methetspeelveldalseenbadkuip,EenSpaceRacevanRecel,eenElectroMechanischekastmetelektronisch geluid, Twee Bananenflippers, de Disco fever en de Time Warp. Van de vier splitlevel Williams flipperkasten met MagnaSavezijnerdrieindecollectienamelijkJungleLord,PharaohenBlackKnight,alleendeSolarFireontbreekt.

Zolaatikmeookinformerenoverdebijnacompletezipperflipper collectie. Er zijn er achttien in productie genomen waarvanerzestieninbezitzijn.Verdervaltmijnoogopeenzeerapartekast,deHighScorePool,eenmixtusseneenPopeye(waarjedebalookdehelftvanhetspelkwijtbent)eneenRapidFire.

Maar het meest bijzonder is toch wel de ALGAR van Williams waarermaar349vangemaaktzijn.DezeXXLwidebodyisopeenzeerbijzondermanierverkregen.FrankhadviaEbayeen Ford Granada station gekocht uit `82, deze stond alleen


inZwitserlandenmoestdusopgehaaldworden.InzijnSaabmettrekhaakisFrankoppadgegaanmeteenauto-ambulanceenopdeterugwegeengeplandetussenstopgemaaktinTübingen(D.)omeenspeelveldvaneenCometoptehalen.Daaraangekomenbleekdatdemaninkwestietweekastenin de verkoop had, een Mars God of War en de ALGAR. Franks flipperhart ging sneller kloppen maar hoe moest hij de kasten naarNederlandkrijgen.UiteindelijkzijnbeidekastenindeFord Granada gegleden en heeft Frank met heel wat gewicht achterzichaandeterugreisgemaakt.

MijnvoorkeurnaarsnellekastenbrengtmijbijdevraagwatFrankeen“snelle”kastvind.HeeldroogkomthijmetdeJunglevan Gottlieb aanzetten om dat deze in Duitsland met 200 km peruurachterinzijnautostond.

DeTipvan…DevoormaligvoorzittervaneenBadmintonverenigingteDoetinchem,isdatjebijtransportineengewoneautodeogenvandedeurenkuntgebruikenalsankeromjeflipperkast aan vast te sjorren. Het zal je maar gebeuren dat bijeenfrontalebotsingjeoverlevingkansenbehoorlijkslinkenomdatjehuidigeaankoopjeverpletterd.

RestmijomtezeggendatikalsDotMatrixliefhebbereen geweldige aflevering van de GameNight te Etten heb meegemaakt.BijnadertigspelersdiedoormiddelvanHead-to-Headaandewedstrijdbeginnen.Winstbetekentdoornaardevolgenderonde,bijverliesdoornaardeverliezersrondewaaruiteindelijknogweldemogelijkheidbestaatomvertekunnenkomenmaardanmagjenietmeerverliezen.Na drie maal winst beland ik al in de halve finale waar de beste tweespelersdoormogennaardeFINALE.DekastisdeSpaceRaceenAdJonkerbegintmeteengeweldigeeerstebalwaarmaargeeneindaanlijkttekomen.MetmijneerstebalgaiknetoverdescorevanAdheenwaarikdaarnadevoorsprongnietmeeruithandengeef.EdwinNijsenRobuitApeldoornwordenrespectievelijkderdeenvierde.

De finale werd gespeeld op een Joust zipper flipper (voorloper vandeMedievalMadness)methetproductienummer1.Spannende finale. Tussen twee wedstrijdleiders (Ad Jonker is wedstrijdleider bij NFV evenementen, Gerard van de Sande is wedstrijdleideropdeBAFavonden-red.)waarikEMspecialistAdJonkermeteenkleinevoorsprongdeorenwas.

OokalbeniknietvaakindegelegenheidomeenFinaletespelenhetsmaaktwelnaarmeer.Zekerookalsjewedstrijdspelers als Roy Wils, René van Gool en Brenn Oosterbaanhebkunnenbelettendatzijermetdezeprachtigetitelvandoorgingen.De Game Night is zeker een aanrader waar regelmatig afwisselendElectroMechanische,SolidStateenDotMatrixavondenwordengehouden!Eenmustomdaareensdeelvanuittemaken,desfeeriseriniedergevalTop!


Nieuws van de Kasten Commissie

SSTRIP (door Bas Vis)

Op zondag 10 maart 2008 kocht ik in Noord Oost Drenthe een mooie Paragon. Een aanvulling opmijncollectiedieikallangwilde.OpbezoekbijverkoperJoeristondernogeenleukekast:een Playboy van Bally uit 1978. Mooie kopruit, redelijk goed speelveld, zeker voor een kast van 30 jaar oud. Voor iemand met liefde voor reparatie / restauratie ongetwijfeld een dankbaar project.Joerihadruimtenodigendusmocht-iemeevooreenvriendenprijsje…Ikzaghetwelzitten,maarikkonmaaréénkastmeenemen.EvenhettelefoonnummervanArthurdeJongopgezochteneenbelletjegepleegdnaarBorgercompagnie.Ookdaarhetlichtopgroen:ArthurwildevoordeNFVdiekastwelopknappen.

’sMiddagsgingikdiezelfdedagnogevenopbezoekbijRichard Baan in Groningen. Ik was nu toch in de buurt… Een spelletjeopdeSpaceShuttlemaakteduidelijkdatdiekasternietalleenfantastischuitziet.IndehuiskamerstondhetandereNFV-projectdatRichardhadaangepakt:eenLaserBallvanWilliamsuit1979.DiekwamvanJeroenBrandsuitAssenvooreenkleinevergoeding.Altijdleukzo’nwidebody.Richardhadhetspeelveldhelemaalkaalenhetwasduidelijk:ookeenkastmetpotentie.

OpdeterugwegnogeentussenstopinDeventer.DaarhadArnoPuntjuistzelfzijneigendonatiegebracht(jaja,gekkermoet het niet worden): een Dolly Parton van Bally uit 1978. Natuurlijkeveneenpaarpartijtjesproberen:eenperfectspelendexemplaar.JJverbeterdedehighscoreopdekastmeteen zeer nette 993.210, bijna klokje rond.

VooreenmanmeteenSolidState-hartwasheteenzeergeslaagdedag.EenmooiekastvoordeeigencollectieentweevoordeNFV.Tochwaseréénpersoondienogmeerplezieraandedagbeleefde:mijnzoonTom.Omdathijeenduidelijke6-3overwinningopzijnvaderboekte…

Ook in deze Spinner weer leuk nieuws van de Kasten Commissie. De collectie van de NFV blijft groeien en het aantal spelende flipperkasten neemt ook toe. Minder leuk nieuws is dat de onderhandelingen met een Utrechtse projectontwikkelaar voor een nieuw clubhuis op niets uitliepen en de NFV nu zeer dringend een nieuw clubhuis nodig heeft.

Nieuwe donatiesHetFlipperkastenDonatiePlanisaljareneensuccesenlevertnogsteedsregelmatignieuweaanwinstenop.NFV-lidMarkHeineuitUtrechtattendeerdezijnvriendJasonvan de Groenekan op het NFV donatieplan.JasonenzijngezinemigrerenbinnenkortnaarIndonesië,maaropzolderstondnogeenChamp(Bally,1974)diededeuruitmoest.Nadatergeenkopersvoordekastbleken,beslootJasondekastaandeNFVtedoneren.MarkHeineassisteerdemetdekastvanzolderhaleneninmiddelsisde flipperkast opgeslagen in de buurt van Utrecht.

NFV-lidBartvanDijkhadookalmoeitemethetslijtenvanzijnBand Wagon (Bally, 1965). Na de donatie van de Champ beslootBartzijnbandWagonookaandeNFVtedoneren.

Yvonne Dekkers uit Hoek vanHollandmelddeookeendonatieaan:eenTime Machine(Zaccaria,1983). De flipperkast werd samenmetdeBandWagonopgehaalddoorBasVisenEdwinNijs.

ArnoPunt,ookaleenNFV-lid,hadonlangseenDolly Parton(Bally,1979)gekocht,maarvondhetspelnietuitdagendgenoegvergelekenbijhetmodernerewerk.Hijbood de NFV de flipperkast

aan. Uiteindelijk bracht hij de flipperkast zelf naar het clubhuis inDeventer.Dekastwerddezelfdemiddagnogopgebouwdenspeeltperfect.

BasVis,secretarisvandeNFV,kochtonlangseenLaser Ball(Williams,1979)vanJeroenBrands(ookaleenNFV-lid).Bas besloot deze flipperkast aandeNFVtedoneren.RichardBaanboodaanomtekastopteknappenenisinmiddelsineenvergevorderdstadium.Opzijnwebsitezijndevorderingentevolgen.

RichardwasalenigetijdbezigmethetopknappenvandeSpace Shuttle (Williams, 1984) van de NFV. Elders in deze Spinnerstaanzijnvorderingen.Dekastisklaarenspeeltperfect!

BasVisdoneerdetevenseenPlayboy (Bally, 1978) aan de NFVdiemomenteeldoorArthurdeJongwordtopgeknapt.Zieookhetstukjeinhetkader.

Jonathan Joosten


Flippers op freeplay - deel 1In de Spinners van het voorbije jaar stonden de 1e verhalen over NFV-flippers op locatie. Specifiek gaat het dan om de Fish Tales in het Sophia Kinderziekenhuis in Zwolle (met René Timmer als ‘supporter’) en de Twister in het Leids Universitair Medisch Centrum (support: Ronald Knor). Sinds het najaar van 2007 staat er ook een flipperkast op een heel andere locatie: het Ewoud Gasthuis is IJsselstein. De gemiddelde bewoner daar is de 70 gepasseerd maar dat betekent niet dat er geen enthousiasme is voor het spelen op de Grand Prix (EM-er uit 1976). Ook Steven van der Staaij heeft de sprong gewaagd en een kast op locatie neergezet. De ervaringen met de inzet van deze kasten geven een gevarieerd beeld over hoe het is om een kast in ‘exploitatie’ te hebben. In dit eerste deel kijken we hoe het met deze twee flippers gaat.

Grand Prix (Williams, 1976)Locatie: Ewoud gasthuis (IJsselstein)Sinds: september 2007NFV supporters: Bas Vis / Theo v Vroenhoven

Hetbegonalseenideeomdebewonerswatextratebiedentijdens de feestweek in het najaar van 2007. Maar vanwege hetsuccesbleefdekaststaan.EnvolgensLevinaHoogwerf(onzecontactpersoonterplaatse)wordterregelmatigeenspel gespeeld op de flipperkast. In het weekend is dat iets meerdanopdoordeweeksedagen,gemiddeldishet3xperdag.Ookdebezoekersdienietzelfkunnenstaandoenmee:jekuntookmeteenrolstoeleenheelbehoorlijkepositieachterde flipperkast realiseren.

Er is een vaste groep ouderen die flipperen, de vrouwen zijnindemeerderheidmaardatkanooknietanders(nootredactie:erzijnveelmeervrouwlijkebewonersdanmannen).Ookzittendineenrolstoelkanerprimaeenspelletjewordengeflipperd, zo heeft de ervaring geleerd. Omdat de kast redelijkvlakstaatafgesteldisbovendiennietdehoogstereactiesnelheidbenodigdomtocheenleukspelletjetekunnenspelen…De Grand Prix houdt zich heel goed. Er is geen vast schema vooronderhoudentotnutoeisnogmaar1xeenberoepgedaanopde‘storingsdienst’.Deklachtwasalsvolgtomschreven:‘hetballetjeblijftvastzitten’.

TheovanVroenhovenwistheteuvelsnelteverhelpen.Weliswaarheefthijvooralervaringenmetmodernekasten,maarhetbleekinditgevalomeenkleinemechanischestoringtegaandieeenvoudigwasteverhelpen.

Opverzoekblijftdekastvoorlopigstaan,omtebekijkenwatdeinteresseopdelangeretermijnis.

Alien Poker (Williams, 1980 )Locatie: Droomhuis (Wageningen)Sinds: Februari 2008Project van: Steven vd StaaijSupport : Flipperwinkel

‘HetDroomhuis’inWageningeniseenopvanghuisvoorgeestelijkenlichamelijkgehandicaptekinderen.“Eenhuis,dataangepastisaanhunmogelijkhedenenbeperkingen,waarzeomgevenwordendoorallezorgenaandacht,diezijnodighebben,”zoleesikopdewebsitehttp://droomhuis.diva.nl/.

Aanhetbeginvanditstudiejaarkreegikvaneencollegaopde school waar ik les geef een vraag: of ik een flipperkast konregelenvoorhetDroomhuis.Zijnzoonwoontindathuisen het leek ze leuk om een flipperkast te hebben ‘als ie maar flippert en veel lichtjes heeft en zo’, zo werd de opdracht ongeveer.Een‘oudomaatjeuitdestraat’wasbereiddeonkostenervoortebetalen.Hoewelzetoegezegdhaddatergeldbeschikbaarwas,hoordeikvanmijncollegadatzehetnietzoruimhad,dusdachtikmaareengoedkopeoplossingtezoeken.

NaeenpostophetNFVforum,gafBasVisaandaterwelwatteregelenviel.Helaas,naveelheenenweergebelengemail,bleekdeverhuizingvanhetFunhouseeenpraktische,kortetermijnoplossingindewegtezitten.ZobenikdantochmaarMarktplaatsgaanafzoeken.IkkwamterechtbijeenAlienPokerinNijmegen,waarikzelfookwoon.Dekaststonderopvoor 250 euro, maar omdat het geluid het niet bleek te doen en de flippers zo goed als niet werkten, kon ik hem voor 150 meenemen.Hoewelmijnplanwaseengeheelwerkendekasttekopenvoornietteveelgeld,raaddelezerhetal:ikbesloothettedoen.WelginghiereenmailtjenaardeFlipperwinkelaanvoorafmetdevraagoverhetgeluid.HansBalkboodaandegeluidsprintgratistemaken,omdathetvooreengoeddoelwas!

ZokwamdekastnaarWageningen.OndertussenbenikeenpaarkeernamijnwerkbijhetDroomhuislangsgeweestomderubberstevervangen,kapottelampjestevervangenendegeluidsprintuitdekasttehalen.DegeluidsprinthebiknaarHansgebracht,diehemophetmomentvanschrijvennoginrevisieheeft.VanHanskreegikooknog,tegenmijnverwachting in, gratis flipperrevisiesetjes!

Ik moet de flippers nog reviseren, de displayspanning omlaag brengenennogeenpaaranderedingensolderendieHansaangafdatdienuttig,zonietnoodzakelijk,zijn.Omdatikdeze zaken, behalve flipperrevisie, nog nooit heb gedaan, zal ikwaarschijnlijkophetNFVForumnogweleenoproepdoenofiemandmedaarbijwilhelpen.AlsHanshetuitlegt,klinkthetlogischendenkikhetweltegaankunnen,maaralsikereenmaalaanmoetbeginnen,gaiktochweertwijfelenofhetwelslimisomzonderervaringtedoen.

Kortom:dekastisdusnognietaf,maarhetheleprojectisgaande.Hoewelhetmekostbaretijdkost,denkikdatdevoldoeningalsiewerktuiteindelijkdemoeitewaardis.DankaaniedereenvoormeedenkenophetforumennatuurlijkHansbedanktvoordeserviceenonderdelen.Ikhoopopeenmooieindresultaatmettevredenenvrolijke‘klanten’,enstiekemhoopikookdathetonderhoudbinnendeperkenblijft.

Bas Vis


Techniek / Evenement: Cursus flipperherstel en basiskennis

In diverse contacten met leden (bij evenementen en op het NFV Forum) kwam naar voren dat er nog veel mensen zijn die nog bij het begin moeten beginnen:- hoe werken de mechanische onderdelen?- waarvoor dienen de diverse prints in de kopkast?- hoe kan ik het beste een storing opsporen?In het verleden zijn door Luc Lemmens en Hans Balk al eens initiatieven gestart om de NFV leden uitleg te geven. In deze Spinner een 1e opzet van ideeën om hier nu echt mee aan de slag te gaan.

Het 1e beginIneersteinstantiewillenweinventariserenhoegrootdebelangstellinghiervooris.DaarzijnwebeginditjaarmeebegonnendoormiddelvaneenalgemeneoproepophetNFVForum:- Wiewilmeewerkenomzo’ncursusvandegrondte

krijgen?- Wieheeftbelangstellingomdeeltenemen?

Opbeidevragenkwamveelreactiesbinnen.DonalddeRondeheeftderolvancoördinatoropzichgenomenenisdirectookactiefbegonnenmetnadenkenoverdeopzetvanzo’ncursus.RichardBaangeeftookzijninputdoormiddelvanideeënenfeedbackopontwikkeldeplannen.OokRonaldKnorgafaanzijnkennisgraagbeschikbaartestellenvoorhetontwikkelenvaneenmooiecursus.

Dusmetdetheoriekomthetgoed.Maarzijnerookdocenten?MauriceSchoutengafaanweleenklasmetgemotiveerdeNFV-erstewilleninwijdenindebasisbeginselenwaarbijhijzichvooralzalrichtenopdeDM-generatie.PatrickRooseisbereidomzijnkennisophetgebiedvandeSolidState-generatietedelen,terwijldenieuwewerkgroepEM(metoa.HenkdeJager)zichzalbuigenoverdeinvullingvoordeoudere(EM-)generatie flipperkasten. De basis is er. Maar supporters die willenhelpenbijdeopzet&hetverzorgenvantechnischeworkshopszijnnogsteedszeerwelkom.

Delijstvanmensendieinteressehebbenom‘bijgeschoold’te worden groeide in een korte tijd tot boven de 20. Dat gaf vertrouwenomverdertegaanmetdeuitwerkingvandeplannen…

Try-out Basis cursus techniek - Focus: DotMatrix kasten na 1990Hetisonseengenoegenomjullieuittenodigenvoorde‘tryout’opzaterdag 24 meiaanstaande.Dezecursusisbedoeldom de werking van de flipperkast op technisch vlak beter te kunnendoorgronden.Decursusbeperktzichtotdeuitlegvanhoedekastissamengesteldquaelectronica.Verderzalerwordeningezoomdopdediverseonderdelendieregelmatigkapotkunnengaan.VanzelfsprekendkunnenalleNFV-ledenzichaanmelden.

Theorie :1uurenPraktijk:3uurCursusleider :MauriceSchoutenSupport :DonalddeRonde,RonaldKnorLocatie :ZWNederlandDatum : zaterdag 24 mei 2008Vanaf : 14.00 uurDeelnemers : maximaal 20Aanmeldenbij :[email protected]

Devoorlopigeopzetvande1ebijeenkomstbestaatuitdevolgendeonderdelen:

1 Theorie: Algemene uitleg van DM kasten;Bijdeze1e bijeenkomst specifiek aandacht voor twee aspecten:

1.1 Flipper kopkast: de inhoud in vogelvluchtIndekopvindenweeenaantalprintplaten.Algemeneuitlegwatdefunctieisenwathetdoet:1. Driverboard(stuurtdeonderdelenonderhetspeelveld

aan)2. Fliptronicboard (stuurt de flippers aan)3. CPUboard(isdecomputerzelf,methetprogrammaen

geheugenenzo)4. Soundboard(stuurthetgeluidaan)5. Overige printen benoemen (dotmatrix controller, extra

stuurprintjesetc)

Elke flipperkast heeft deze printen nodig, ze zien er wel eens andersuit,eenSternzieterandersuitdaneenWilliams,maarzehebbenbeideeendriverboardenCPU.Somszittende verschillende functies gezellig samen op 1 print. Specifiek aandachtvoorhetdriverboard:uitlegvanschema’svaneendriverboardenuitlegfunctiesvandediverseconnectoren.

Onderhetspeelveldisereenwirwarvandraadjesenassembliesenishetvooreenleekonoverzichtelijk.Ookonderhetspeelveldzittenprintjes.Uitlegenbeschrijvingvandebelangrijkste functie van de diverse onderdelen. Specifiek onderwerp: Hoe stel ik een flipper af?

1.2 Specifiek onderdeel: SpoelenOp een flipover een simplistische manier tekenen van een aansturingvaneenspoel.Spanning,spoelendraadnaardedriverboard.Tijdensuitlegmeercomponentenerintekenen:

a. Dedraadkrijgteendraadkleur,dievindjeopdespoel,maarookopdeconnectorvanhetdriverbord.Logicabekabeling.

b. Deconnectorkrijgteennummerenpin-nummer(tellenvanafde1:diestaatopdeprint),eenconnectorheefteen“key”zodatdeconnectorerop1manieropkan.

c. Ophetdriverbordziteentransistor,feitelijknietsmeerdaneenschakelaar

d. Detransistorheeftvaakeen2etransistor,bijeenkortsluitingbeidevervangen

1.3 Basiskennis techniek: hulpmiddelenNaast specifiek kennis is er ook aandacht voor het de hulpmiddelen.

Kort aandacht besteden aan zaken als goed flippergereedschap endeMultimeter:Uitlegoverdemultimeter:standenVenhetpiepje:watdoethet,enwatishetverschiltussenwisselengelijkspanning.Hoemoetjemeten,enwatbetekentheteigenlijk?Waaromhoorteropbeideaansluitingenvaneenspoeldezelfdespanningtestaan?


Techniek / Evenement: Cursus flipperherstel en basiskennis

Bas Vis, Donald de Ronde

2. PraktijkVoorditonderdeelsplitsenwehetgezelschapingroepjesvan5 die samen met één begeleider een eigen kast bekijken. Het isdebedoelingdatdevolgendeonderwerpenaandeordekomen:

2.1 SchemaLaathetschemazien,enwijsopdedraadkleuren,envanwaarnaarwaardatgaat(ophetschema,enindekast).Laatdecursistenzoveelmogelijkonderdelenbenoemen.

2.2 SpoelenZorg voor een werkende flipperkast waarvan een paar spoelen hetnietdoen:decursistengaanhetprobleemoplossenterwijlde“leraar”erbijstaatendemensenindegoederichtingduwt. (zet de flipover met eerder gegeven uitleg er naast). Ga nooit met gereedschap onder het speelveld aan de slag alsdekast“aan”staat,danmageralleen gemetenworden.Laatdecursistenmeten,enlaatzehunconclusiestrekken.Laatdecursisteneronderlingoverdiscussiëren,zelfovernadenken.

2.3 Solderen van draadjes op spoelen (als je niet goed kan solderen moet je niet aan de printen zitten!)1. Waarmeekunjehetbestesolderen2. WatzijndegevarenvansolderenLaatdecursistenhetlossedraadjeweeraandespoelzetten.

2.4 Afstellen flippersLaat de cursisten een flipper-assembly uit elkaar halen, schoonmaken,nieuwecoilstop/plungererinzettenenjuistafstelleninhetspeelveld.

2.6 Andere afstellingen:1. Switchesenlampjes2. Overigeafstellingenzoalsslingshots3. Droptargets

Extra: (afhankelijk van de tijd): Zorgvooreendefectekastwaareenswitchmatrix-probleeminzit.1. lampjes,switchesenopto’s2. Vanuithetschemaredeneren

Bijeenvervolgbijeenkomstonderwerpenbehandelenals:

3 Speelveld & kabinet - Optische verbeteringen 3.1 Speelveldleegmaken&shoppen3.2 Plasticsenrampsreinigen3.3 Bijwerkenkleinebeschadigingenophetspeelveld3.4 Schade’sbijwerken/inschilderen3.5 Beschermen speelveld (mylar / boeklon)3.6 Opnieuwbestikkerenvancabinet3.7 Kabelboomnakijkeneneventueelreinigen

Vervolgnaderintevullenopbasisvan‘tryoutaandehandvanfeedbackvandecursisten

NFV Shop info

Prijslijst shop Nederlandse Flipper Vereniging(alleprijzenzijnexcl.Verzendkosten)

Artikel Leden Niet ledenFlyerposter €12.- €15.- Attack from Mars, Cactus Canyon, Cirqus Voltaire, Congo, Indiana Jones, Junk Yard, Medieval Madness, Monster Bash, No Fear, No Good Gofers, Scared Stiff, Star Trek the Next Generation, Tales Of The Arabian Nights, The Addams Family, Theatre of Magic, Twillight Zone. Deze flyerposters zijn verkrijgbaar tijdens evenementen of te bestellen bij Erik Boes email: [email protected])Vanaf 4 posters of meer €40.- €50.- (exclusiefverzendkosten)

Kopruitposter €12.- €15.-

Verzendkosten poster(s) €8,75 inclusief stevige verzendkoker.

Originele Flyers €1,50 € 2,50Per 3 stuks €3,75 € 6,75Opditmomentverkrijgbaar:

-Austin Powers-Corvette-Dirty Harry (Duitse versie)-Elvis-Family Guy-Frankenstein-Godzilla-Golden eye-Grand Prix-Harley Davidson-High roller Casino-Indy 500-Jack Bot-Lethal Weapon 3 (NL versie)-Lord of the Rings-Lost in Space -Lost World-Maverick-No Fear

-Playboy (Stern)-Pirates of the Caribbean-Revenge from Mars -Ripley’s believe it or not-Roadshow -Roller Coaster Tycoon-Safe Cracker-Simpsons pinball party-Sopranos-Soutpark-Spiderman (Stern)-Star Wars Espisode 1-Tales from the crypt-Terminator 3-Theatre of Magic-The Shadow-Tournament pinball Syst.-Viper Night Drivin

Lectuur: Spinners van voor 2007 p/st. €1.- €2,50 Spinners vanaf 2007 p/st. €3,00 €8,00

-1992 nr. 4 -1993 nr. 1, 2, 3 -1994 nr. 1, 2, 3 -1995 nr. 1 -1996 nr. 1, 2, 3, 4 -1997 nr. 2, 3 -1998 nr. 1, 3-1999 nr. 1, 2, 3

-2000 nr. 1, 2, 3, 4-2001 nr. 1, 2, 3, 4-2002 nr. 1, 2, 3-2003 nr. 1, 2-2004 nr. 1, 2, 3, 4-2005 nr. 1, 2, 3, 4-2006 nr. 1, 2, 3, 4

I love pinball stickers €1,50 €3.-NFV T-shirts € 10,00 € 12,50LeverbaarindematenS-XXLenindekleurenMidnightBlue,Scarlet Red, Royal Bright en Grey Heather.NFV polo’s € 18,50 € 20,00LeverbaarindematenS-XXXXLenindekleurenBlack,Red,Bottle Green, Ash Grey Heather en Royal Blue.

Alle bovenvermelde artikelen zijn te bestellen bij:Erik Boes, Lelystad, email: [email protected]

Sinds eind vorig jaar neemt erik Boes de NFV shop met succes waar. Onlangs zijn wat prijswijzigingen doorge-voerd. Hieronder het vernieuwde overzicht van artikelen en prijzen.


Arie Pijl / Edwin Nijs

Op de HAN, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, is bij de afdeling ICA, Informatica en Communicatie Academie, een flipperkast omgebouwd als onderdeel van de stage van 5 studenten.Het betreft een World Defender flipperkast, welke is aangekocht via Marktplaats en waarvan de volledige besturing en werking is vervangen door een eigen ontwerp. Zo is de besturing middels een PLC en werken de actuators en flippers op lucht.

De 5 studenten aan de HAN komen vanuit diverse woonplaatsen in Nederland en hebben in beginsel niets met flipperen. Toch hebben de 5 jongens een leuke opdracht aanvaard, het zijn: Jeroen van Lieshout, Sjoerd te Pas, Abdel Hamrioui, Gwendelmar Rosalia en Mathijs van Doeselaar. De betrokken docenten zijn: Leon Bronckers en Thijs Pruis.

Een bijzonder project met een fraai resultaat. Reden voor de NFV om een gesprek aan te gaan tijdens de open dag in Arnhem met de studenten. We spreken met Jeroen en Sjoerd.

Hoe komen jullie op het idee om een flipperkast te gebruiken voor dit project?Jeroen:‘Tijdenseenbrainstormsessiemetalleleerlingenendocentenkwamenereentwintigtalonderwerpenoptafel,eenflipperkast werd aangedragen door een docent Leon Bronckers. Hieropreageerdeneenaantalleerlingenenthousiastenerwerdeenprojectgroepgevormddoordevijfbetrokkenen.Niemand had verder enige ervaring met flipperkasten, behalve dat er wel eens een flipperkast bespeeld was in een kantine of ietsdergelijks.Erwasdanookalleenhetonderwerpbekend,verdernoggeenplannenwatermeetedoen.’

Waarom hebben jullie voor deze flipperkast gekozen?Jeroen: ‘Toen bekend was dat we iets met een flipperkast wildendoen,zochtenweopMarktplaatsnaareengeschiktexemplaar.Deeerstekastdiebinnenhetbudgetviel,wewetendenaamnietmeer,stondbijdeverkoperindetuinmeteenzeilerover,dekastspeeldenietmaarvolgensdeverkoperwashetmaareenzekering.Wevertrouwdendittochniethelemaalvertrouwdenhebbenvandekoopafgezien.

De tweede kast was de World Defender van Bell Games (eenomgebouwdeBally).DezewerddoordedocenteninAmersfoort opgehaald. Behalve een kapotte flipper speelde dezekastvooreenkortetijdwel.SnelnahetingebruikstellenbleekerbatterijschadeopdeprinttezittenenhebbenwedezelatenreparerenbijHansBalkinArnhem.Doorditcontact met de flipperwereld kregen we meer ingangen in bijvoorbeeldschema’setc.viainternet.

Wat was het uitgangspunt cq de doelstelling van het project?Sjoerd:‘Dedoelstellingwashetlatenziendatindustriëleautomatiseringleukkanzijnenookvoorspelgebruiktkanworden.Nahetbestuderenvandeschema’sbedachtenwedat een flipperkast er uitermate geschikt voor was om dit met behulpvanPLC’senpersluchtuittevoeren’.

Wat was het beschikbare budget?Jeroen: ‘Vanuit de school was er een budget van €500. Hiervan ging €200 al op aan de aanschaf van de World Defender. Dit budgetbleekalsnelonvoldoendetezijn.Uiteindelijkishetbudgeteenaantalmalenaangepastomdathetresultaatookvoorlangeretijdbinnendeschoolgebruiktkanwordenenhebben we €2000 aan externe kosten mogen maken. Als wedekostenmeenemenvandematerialendiealopschoolaanwezigwarendankomenweongeveeruitophetdubbele’.

Hebben jullie nog hulp van flippertechneuten gehad?Jeroen: ‘Toen de flipperkast opgehaald was, heeft deze een ochtendgespeeld,enisdaarnadefectgeraakt.OpinternetisvervolgensnaarinformatiegezochtenzozijnwebijdeFlipperwinkelterechtgekomen,dezezithierindebuurt.Daarhebbenweeenaantaltipsenlinksnaarwebsitegekregenwaarweinformatieoverreparatieskondenvinden(Marvin)enwaarweschema’skondendownloaden(IPDB).DeprintenblekendooreenlekkendebatterijdeMPUaangetasttehebben,waardoorookdeROMonbruikbaarwasgeworden.

Toendeschema’sbekekenwerdenkwamenweophetideeommetpersluchtenPLC’stegaanwerken.DeprintenzijnnogwelgerepareerdmaaruiteindelijknietmeergebruiktenaandeFlipperwinkelverkocht.Deoverige,mechanische,onderdelendienietmeergebruiktzijnliggenineenkistopschool,eventueelvoortoekomstigeprojecten.’

Wat vinden jullie docenten van het eindresultaat?Sjoerd:‘Dedocentenzijnheelblijenlovendmetenoverhetresultaat,wehebbendanookeenextreemhoogcijfergekregen, een 10. Volgens de docenten zijn alle mogelijkheden dieerinzaten,erookuitgehaald.Laterisnogeencameratoegevoegdwaarmeeeenfotogenomenwordvandespelerdiedehoogstescorehaalt,debestedriestaanookophetbeeldschermafgebeeldopeenerepodium.Decamerawasovervaneentweedeproject,eenonderzoeksopstellingmetcamera’s.’

Hoe zijn jullie te werk gegaan, wat is er allemaal aangepast?Jeroen:‘Wehebbeneerstéénonderdeeluitgevoerdmetperslucht,toenditgoedbleektewerkenzijnallebewegendedelenhiermeeuitgevoerd.Delampjestrokkenveelstroom,dezezijnvervangendoorLED’s.EencomputerstuurtdePLC’saanenophetbeeldschermiszichtbaarwelkeonderdelenaangestuurdworden.Aangeziendekastvrijsnelnaaanschafdefectraakte,wasniethelemaalbekendhoedescoreswaren,ditiszelfbepaaldaandehandvandewaardenophetspeelveld.’



Is er een overzicht van de gebruikte materialen?Jeroen:‘Ikkanslechtseenbeperktoverzichtgevenvandegebruiktematerialen,nietallesisnamelijkdestijdsbesteld:- 96Push-in

LedsvanConrad(kleurenwit,rood,groen,geel)

- 1x 5volt Traco voeding

- 1x12voltTracovoeding

- 1x24voltTracovoeding

- 1x FX0N MitsubishiPLC

- 1xrubbersetvoorWorldDefender- 1xdoppenset(voorvastzettenvankunstofkapjesop

speelveld)voorWorldDefender- 1xLexaanplaat.(Preciezeafmetingenweetikniet,ditis

1xdegroottevaneenkopruiteneenvoordezijkant.)- 1xstekkerblok- 1x Creative Speakerset Inspire T3100- 1x 18” NEC TFT scherm- 1x kabelgoot 2 meter 4 x 4 x 200 cm- 1x kabelgoot 2 meter 6 x 4 x 200 cm- 2xTLarmatuurvandePraxis(voorverlichtinginde

kopkastenonderin)- 1x VIA Nano ITX met 512 MB RAM en voedingsmodule- 1x 20gb laptop hdd- 1x mini IDE -> IDE omzetter- 5x lampfittingen (waren stuk)- 3x flippers- 2xstekker- Hoopschroeven(ookveelhergebruiktvanoude

onderdelen)- Stickers(Maatwerk)- Velemeterskabel,schatenkeletientallenmetersintotaal

(waarvaneenaantalherbruikenveelnieuw)- Schat een meter of 15 aan luchtslangen- Drukregelaar van Festo met vochtfilter- 1x Festo kleppenblok met luchtfilter en fittingen- 9xFestocilinders,geenideevanluchtinhoudincc- 3x Gele afdekdoppen voor bumpers.

We hebben geluiden uit de Twilight Zone flipperkast en Achmed the dead terrorist gehoord, welke geluiden hebben jullie allemaal gebruikt?Sjoerd:‘Voorgeluideninhetspeelveldisgebruikgemaaktvaneensoundpackvan:http://www.meanrabbit.com/wavhtml/wavepage.htmendanMeanrabbitButtonSampler.Vandemuziekweetiknietmeervanwelkesitedezekomt.Inprincipezijn3muziekdeuntjesuitechtekastenenis1deuntjegebruiktuiteenkeygeneratorvooreenofanderetool.’

Wat zijn jullie eigen highscores?Jeroen:‘Onzeeigenhighscores.Pffexactweetikhetniet,maar denk zelf zo rond de 300.000 punten’.

Hoe lang hebben jullie over het project gedaan?Sjoerd:‘Wezijneindeaugustusbegonnen,enwareneindjanuari klaar, zo’n 20 weken dus. Op de site (http://www.icadefender.nl),dieoverigensookeenonderdeelvanhetprojectis,latenwijdebuitenwereldzienhoedevoortgangvanhetprojectisverlopen,wehebbennietallewekeneenupdategedaan,enkelewekenzijnsamengepaktomdatdevoortgangminimaalwasenerweinignieuwedingentemeldenwaren.Desiteblijftvoorlopigooknogindelucht,misschiendathetgeheelnaareengoedkoperdomeinverhuisdgaatworden’.

Wat gaat er nu met de ICA Defender gebeuren?Jeroen: ‘De flipperkast is van school, en zal de komende jaren ingezetgaanwordenterpromotievandeopleiding,zoalsvandaagopdeopendag,omleerlingentewerven.Verderzaldezebeschikbaarblijvenvoordeleerlingenomtebespelen.Waterdaarnameegaatgebeurenisnietbekend,misschienwordendeonderdelenweervooreennieuwprojectgebruikt.EriseenbeknoptehandleidinggeschreveneneriseenCDmetdesourcecodesgemaaktzodaterreparatiesuitgevoerdkunnenworden’.

We hebben een paar potjes gespeeld, de flippers reageren iets met een vertraging, hoe komt dit?Sjoerd:‘Wehebbeneenaantalonderdelenvanschoolgekregendiewemoestengebruiken,waarondereenaantalPLC’sdiedegewenstesnelheidnietaankunnen,hierdoorreagerenzeeenfractielater.Andere(nieuwe)PLC’shaddendekostenweerverderverhoogdenzoudensnellerkunnenreageren,waardoorhetspelbeterzouzijngeweest’.

De flippers werken op perslucht, verliezen ze niet aan kracht of blijft de compressor de gehele tijd lopen?Jeroen:‘Detoevoernaardeonderdelenstaatafgeregeldop5 bar, de compressor staat ingesteld op 8 bar en als deze onderde6barkomt,gaatdezeweerlopen.Erisdusgeenkrachtverliestenzijalleonderdelenbinneneenkortetijdmeerderemaleningeschakeldworden,maarditmoetdanzosnelgebeurendatditnauwelijkszalvoorkomen.De compressor heeft een buffercapaciteit van 25 liter en dit is ruimvoldoende.Eriseerstgeëxperimenteerdmeteen2literversie,maardiewasduidelijkteklein.Decompressorstaatertrouwensnaast,hetiseenstilleversie,hetgeluidvaltdusookmee,hetisnietstorend’.

Jullie hebben nu een compleet nieuwe besturing voor een flipperkast gemaakt, en noodgedwongen ook eigen regels bepaald. Zijn jullie nu de grondleggers voor een Nederlandse flipperfabriek?Jeroen:‘Ditwaseenleukhobbyprojectomtedoenineenschoolomgeving, een complete flipperkast vanuit niets opbouwenistocheenstaptever,daarkomtveelmeerbijkijken,metnameopcreativiteit.Datistochcompleetandersdandetechnischekantervan.Dustochmaarniet”...

Conclusies NFV:Hetteamheefteenvoortreffelijkeprestatiegeleverd.DeICADefenderspeeltprima,hetisevenwennenaandekleinevertraging in de reactie van de flippers. En deze zijn net iets minderkrachtigdandenormale,doorspoelenbekrachtigdeflippers, maar alles is prima te schieten, de bal komt zonder problementotaandedroptargetboveninhetspeelveld.

Dezelfuitgedachteregelsenhetscoreverloopzijnookietsandersdanwegewendzijn,demultipliersbijvoorbeeldwordenbijvoorbeeldgebruiktomdescoresdirectteverdubbelen,verdrievoudigenoftevervijfvoudigeninplaatsvandebonus.Maarhetenigewatweechtmistenwasdatdescoresnietzichtbaar blijven na afloop van een spel, alleen de top drie scoresblijvenzichtbaar,metfoto!Ditisechtermakkelijktoetevoegen.

Zezijnterechttrotsopheteindresultaatengezienhetcijferdatzeervoorgekregenhebbenzijnookdedocentenuitermatetevreden.Zelfsdefaculteitsdirectricekwamtijdenshetgesprek nog vertellen hoe blij ze met de flipperkast was en dat dezebijverschillendeevenementen,zoalshetslaanvande1epaalvaneennieuwgebouw,ingezetzalgaanworden.

We gaan als flippervereniging uiteraard contact opnemen met de docenten om de flipperkast op een evenement te showen. WijwarenonderdeindrukenvoorspellendatdemeestedatzullenzijnnahetzienenspelenvandeICADefender.WehopendanookalsNFVdezebijzonderekasttekunneninzettenopeenevenement.

Wordtvervolgd!



Techniek: Energiebezuinigingskoorts slaat toe


Stefan Bergers

Kenjedatgevoel?Datjejeeigenlijknietzoheeldrukmaaktomdeenergierekening,maartochbeginttedenkendatiemisschienlagerkan?Jeverdientbestlekker,hebtgeenklagen,letooknietechtopdekleintjes,maartoch...Ofzouhetkomendoordeaanwakkerendediscussieoverhetmilieu?Doejehetnietvoorjeeigenportemonnee,dandoejehetwelvoorhetmilieu!

Ikweeteerlijkgezegdnietwatmijnexactebeweegredennouwas,maareentijdjeterugsloegdeenergiebezuinigingskoortsook bij mij toe. Inmiddels zijn veel (230V) lampen vervangen door spaar- of ledlampen. Ook een flink energie-vretende pc die24/7aanstond,isvervangendooreenmini-pc.Entoenherinnerdeikmedatikopinternetietshadgelezenoverled-lampjes voor de flipperkast...

Led-lampjes??

Nouweetikuitervaringdatdieled-lampen(inwatvoorvormdanook)nietgoedkoopzijn.Maarikweetookdatzeenergiezuinigzijn,(zeer)weinigwarmteafgeven,enlangmeegaan.Tochleekhetmewelslimomeerstervaringenvanandere flipperaars te lezen over het gebruik van de leds.Datwerdgooglendus!Maarhelaas,ikkonuiteindelijkgeenduidelijke“JAAAA,ditisprachtig”of“NEEEE,nietdoen”reactievinden op het internet. Op het NFV forum wel flink wat reacties opdevraagwieervaringhadmetdeled-lampjes,maargeenduidelijkeind-oordeelvondik.

Tja,watdoejedan?Bestellendanmaar!Mochthetnietbevallen,dankunnenaltijdnogdeoudelampjserweerin.Zogezegd,zogedaan:opwww.medaillon.devondikuiteindelijkeensetvoordeIndianaJones.Viademailhebikdelampjesbesteld,waarbijikeenkleinbeetjeeengoknam:ikbetaaldevooruit.Noudoeikditbestvaak,bestellenviahetinternetenvooruitbetalen,maardatgebeurtgrotendeelsopsitesdiebetrouwbaarzijn.Ofiniedergevaldieindrukwekken.Isnognooitfoutgegaan,endezekeergelukkigookniet.Ikhaddepechdatdekerstvakantieindewegzat,andershadikdelampjessnellergehad.Maarverdergingdeleveringprima.

Afijn, toen de lampjes eenmaal binnen waren, begon De Grote VervangKlus!Eerstuiteraarddelampjesgesorteerdoptypeenkleur,wanthetIJpakketbevateendiversiteitaanled-lichtjes.Metbehulpvandebijgevoegde“bouwtekening”washetvrijeenvoudigomdelampentevervangen.Ikdeedhetmisschienniethelemaalopdeveiligstemanier,wantikvervingzeterwijldekastaanstond...Maardaarhadikeenredenvoor:opdezemanierzagikmeteenofhetnieuwelampjehetgoeddeed.

Tijdenshetvervangenkwamiknogvooreenleukeuitdagingte staan: ik had het mini-playfield van mijn Indiana Jones nog nooitlosgehad,wisteigenlijknieteenshoedatmoest...Maarééngoedeblikopdejuisteplekleerdemeditalsnel.Dusook(bijna)allelampjesonderhetmini-pfkondenvervangenworden.Ditlaatstewasnogdemeestlastigeklustrouwens,wantdelampjeszittendaargoedverstopt.

Enhetresultaat...

Uiteindelijkduurdehetvervangenzo’ntweeuur,enkonikheteindresultaatgaanbekijken!ZoalsikophetNFVforumalmeldde: ik flipper voornamelijk ’s avonds, in een kamer met veel(gedimde)sfeerverlichting.Endatwasevenwennendus!Degebruikteledszijnvanhettype“HIERBENIK”,dusredelijkfel.Alhalverwegeheteerstepotjebeslootikomeenaantalledsweerterugtevervangendoordenormalelampen.Wantwatishetgeval:de“oude”lampenvestrooienhetlichtheelerg,waardoorhetgehelespeelveldaltijdredelijkverlichtis.Denieuweled-lampengeveneenvrijstrakkebundellichtaf,zonderdeomgevingdaarookbijinhetzonnetjetezetten.Jehebtmetdeledsdusenormfraaiverlichtetargetsetc,maarhetgehelespeelveldiswatdonkerder.

Maarwatikalzei:hetisevenwennenvooral.Ikhebpaseenpaarpotjesgespeeldmetdenieuweverlichting,duseendefinitief eind-oordeel kan en wil ik ook nog niet geven. Ik hebeenvermoedendatikmisschiennogeenpaarledsweergavervangendoordeoudelampen,maarnietveel.Wanteigenlijkgevendieledsbestwelfraailicht!

Ennuvraagjejenatuurlijkaf:wilikdieled-lampjesnouook?Ikkanjegeenantwoordgevenhelaas.Hetiseencombinatievanfactorendiejekunnendoenbesluitenomookaanzo’nGrote Lampjes Vervang Klus te beginnen. Kosten spelen daarbijookeenroluiteraard,wantruimhonderdeurovooreensetlampjes(alleenhetspeeldveld,indetopkastisnietsvervangen)isnietniks.Enigetipdieikkangeven:gaeenskijkenbijiemanddieeenkastheeftwaardezeled-lampjesinzitten.Nogeentip:ikkenweliemanddiezo’nkastheeft;-)Mochtjeeenkeerwillenkomenkijken:mailmegerust.Dedeurstaatnietaltijdopen,da’stekoud,maareeniederdieeenkeerwilkomenkijkenisuiteraardwelkom.


Techniek: Energiebezuinigingskoorts slaat toe

Oja:voordenieuwsgierigendiezichnunogafvragenhoeveelenergieiknubespaar(daarbegonhettenslottemee...):metdeoudelampenverbruiktedeIJinongebruiktetoestand(maar wel aan uiteraard) ca 200 watt. Na plaatsing van de led lampjes is dat gedaald tot ca 130 watt. Een besparing van zo’n 35% dus, dat vind ik zelf best de moeite. Het verbruikte piek-vermogen is ook met ca 70 watt gedaald. Toegegeven, het kan niettippenaandebesparingdieikmetmijnnieuwe(24/7aanstaande) pc doe (van 200 naar 12 watt), maar toch, ik vind hetlonen.

Almetaldenkikzelfeengoede,leukeenookzinnigeaanpassingaanmijnIndygedaantehebben.Nuwordthetweertijdvooreennieuwehigh-score!

StefanBelgersHarderwijk

Email:[email protected]

Barry Stolp stuurde twee flipper gere-lateerde afbeeldingen op. Allereerst de voorkant van een boek met daarop een mannetjes wat op een flipperkast speelt. En een tekening van President Lincoln die een zeer oude variant van pinball speelt.


Richard Baan heeft zich onlangs ontfermt over een aan de NFV gedoneerde Space Shuttle (Williams, 1984). In de vorige Spinner was al te lezen hoe hij begonnen is. Hieronder het vervolg...

Nadatdekasteenmaalwerktewildeikeveneenaantalspelletjesspelen,wantjemoetdekasteenbeetjelerenkennenomhemgoedaftestellen,nietwaar?Helaas,ikkongeenspelafdrukken,destartknopwasstuk.Maardeflippers deden het ook tijdens game-over dus ik heb hem tóch gespeeld. Lekker puh. Hij speelde voor geen meter, de flippers warennietkrachtigenhaaldederampnogmaarnet.

Ik heb eerst maar eens de flippers uit elkaar gehaald terwijl mijnvrouwdelampjesaandeonderkantvanhetspeelveldonderhandennam.DeEnd-of-Stroke(EOS)contactenvande flippers waren erg ingebrand, en van één flipper hing het contactpuntje zelfs los aan het blad. Geen wonder dat de flipper wat te wensen over liet. Wonder boven wonder waren de flipper-plungers en de coilstop als nieuw. Ik heb er nieuweEOScontactenopgezetendekastspeeltweeralseentierelier.Alleendusooktijdensgame-over.Ach,nieuwigheid…

Een spel afgedruktVoordatereenspelkanwordenafgedruktmoetenercreditsopstaan.Maarookdiecontactendedenniets.OpdeCPUbleken2transistortjesdefecttezijn.Diehebikvervangenendekastherkendedeswitchesweer.TevenshebikU7vervangen,datwasdeoorzaakvanhetcontinuaangetrokkenzijnvandespecialsolenoids.Ofeigenlijk4stuks:2bumpers,een slingshot en een flipperrelais. Verklaart ook waarom ik tijdens game-over kon flipperen.

De lampjesNadekasteenpaarspelletjesgespeeldtehebbenvielmeopdathetMultiball-lampjeknipperdeterwijlergeenbalgelockedwas.Vreemd,datheefthetnamelijkwelgoedgedaan.Evenoplettenwelkelampjesaanzijn,datkanlaterhandigeinformatiezijn.Hetleekeropdatdezemeegingmetdelinkerlock. Tevens deden de Tilt, Game over en Match vervelend in dekop.Vreemd…

Inhetschemavandelampmatrixzittenzenaastelkaar;hetleekeropdatkolom1meegingalskolom2werdaangestuurd.Naeenpoosjewerdheterger:allelampengingenfelbrandenenikhebdekastmaarz.s.m.uitgezet.Balenzeg!Detransistorvankolom1bleekdefecttezijnendeaansturingdaarvan.DatIC’tjebestuurde4kolommenendiewerdennucontinuaangestuurd.

Een duidelijk aanwezige belDeSpaceShuttleheeftgeenknocker,dusbijeenreplaykrijgjegeen“pok”tehoren.Inplaatsdaarvanheefthijeenbel.Daarwasdedraadvandoorgeknipt,diewaserzoweeraangezet.Deredendiedevorigeeigenaardekniptangheeftdoenpakkenwasmijookwelduidelijk:diebelisduidelijk“aanwezig”tijdenshetspel.Nietalleenbijeenreplay,maarookbijeenrampschotenzo.Ikhebdedraadmeteenkroonsteentjeverbondenmetdebel.Dankandeverenigingbesluitendebelaantesluitenbijeenevenement,maareenthuisgebruikerkanervoorkiezenzijnburentevriendtehouden.

Foutcode 7Navelespelletjesgespeeldtehebbenisdekasthelaasuitgevallen.Hijwildesindsdienooknietmeeropstarten.Foutcode7,dathadikaleerdergezien,maarnognietechtaandachtaanbesteed.Inhetboekstaatdezecodeernietbij. Gelukkig is er zo iets als het world wide web waar nog weleea.tevindenis.De12Vzoumissen.Datklopt:de12Vwasnoggeen9V,duidelijkwataandelagekant.Ikhebdebrugcelendeelkovervangenvanhetvoedingscircuit,etvoilà:dekastdeedhetweer.Hetvervangenvaneenbrugcelendebijbehorendeelkoisimmerseenstandaardoplossingvoorspontaanuitvallendekasten.

Hijisnuaf,ermoetennog2displaysin,diezalikbinnenkortvanErwinBoumakrijgen.Tofvanhem:hijgeeftbelangelooszijndisplaysaandeNFVenkomtzevervolgensnogbrengenook.

Techniek: Reanimatie van een Space Shuttle (deel II)

Richard Baan


Techniek: Reanimatie van een Space Shuttle (deel II)

SpeluitlegHet is een kast uit 1984 (24 jaar oud), en je moet daarbij denkendatookhetspeldus24jaaroudis.EenvergelijkmeteenLordoftheRingsdie1kamerverderstaatisdusnietterecht.Voordietijdvindikheteenheleaardigekast.Superflitsend, met gadgets (een Space Shuttle-model), een rampenmetspraak.Voordietijdnietuitzonderlijk,maarookzekernietgewoon.

U-S-AlanesAlsjelanceertkomtdebalbijdelanes,metdaaronder3bumperswaardebaleenredelijketijdkanrondstuiteren.USAleverteenbonus-Xop.Dezegaattot7x,engeeftdaarnaeenextraballlit.

RampNaastdebumperseenrampmeteendroptargetervoor.Staathettargetomhoogkunjederampnietschieten.Naastdemiddelsterampisnogeenkleinrampjewaardebaltegeneentargetaanknaltenweerterugrolt.Schiethettargetom,dangaat“Stop&score”branden,eenoplopendescore.Ophetmomentdatjeoverderampschietkrijgjedewaardewaarhijdanopstaat.Naverloopvantijdkomthetdroptargetweeromhoog.Schietjeoverderampdankomt tussen de flippers een up-post omhoog.

3-bankdroptargets/spinnerTussenderampsiseen3-bankdroptargetbankeneenspinner,diebijdelanesuitkomt.Dedroptargetszorgendatdespinnermeerwaardwordt,enopentde“airlock”:eengatebijde rechter outlane. De spinner waarde begint bij 1000, en kan oplopen tot 7000, daarna een extra ball lit.

ShuttletargetsVoorderampszijn2x3targetsenvoorderamp-entranceeendroptarget.SchietzeallemaalenjekrijgtdeShuttle-value.Dekastkiestrandomeenwaarde,enzodradekleinerampisgeschotenwordteropnieuweenrandomwaardegekozen.Dewaarden lopen uiteen van 20k tot 100k, en van light outlanes totextraballenspecial.

MultiballLinksenrechtseenlock,alsergeenbalinligtkunjelocken.Ligterweleenbalinkunjeoverderampschietenvoormultiball.Lockjeeréénkunjekiezenvooreen2-ballMB,ofeen2elocken.Hebjeer2gelocked,enschietjeoverderampkrijgjeeenMBvan3ballen.Tijdensmultiballblijftde“Stop&score”veellangeractief,volgensmijcontinu.

TactiekDemeestepuntenzijndenkiktebehalendooreersttelocken,danmultiballteschieten.Dandeballenzoveelmogelijkoverderampendoordespinnertejassen.Despinnerwordtdangoedgebruikt,endeballenzijneenpoosjeuitbeeldtijdensmultiball.Metdeoverigebalkunjedangerichtschietenopde“Stop&score”.

Ikvindhetweleenleukekastvoorzijntijd.Hijheeftalaardigwat lichteffecten met flitsers, al dan niet gecombineerd met het uitschakelen van de GI, en gilt zelfs “Aaaaahhhhh” als de Shuttlevaluewordtgewijzigdalsdezejuistopextraballofspecialstaat(dátwasimmersnietdebedoeling)…

Geïnteresseerden kunnen zien hoe de Space Shuttle is ge-reanimeerdopmijnwebsite:www.pinball.beautyvof.com.

(advertentie)


Mijneigenflipperkastmaken:BookofKells Deel 5: Lichteffecten

Richard Baan

December 2005, in de donkere dagen voor kerst lekker met de flipperkast bezig. Midden in de nacht werd ik een keer wakker en herinnerde mij een probleem met de Xenon die ik jáááááááááren geleden heb gehad. Enerzijds knap irritant, want dat ging malen in mijn hoofd en ik kon toen niet meer slapen. Anderzijds wel een goed idee. Ik ben er maar uit gegaan en heb boven alle ideeën opgeschreven. De dag erop zat ik achter de PC om alles uit te proberen.

XenonDeXenonhadeenkeereenkapottebrugcel.Entoenwerdenallefeaturelampsopeenshalfzofel.Alleswerktenogwel,maardelampjeswarenwatminderfel.WaternamelijkgebeurdemetdeXenonwasdatdebrugceleenACspanningdoorliet,ennietmeerdeACgelijkrichtte(toteenpulserendeDC,allemaalpositievehalvesinusjesdus).Hierdoorwerdendethyristorenalleenindepositievehelftvandesinusaangestuurd.Ofeigenlijkwerdenzewelaangestuurd,zewildenalleennietgeleiden.Despanningwasimmersnegatief.

Datgafmijhetideeomdefeaturelampstedimmen.Doordelampjeselkehalvesinusaantesturenbrandthijopvollesterkte.Doeikdeaansturingietsanders,namelijkdooromenomelkehalvesinusaantesturenbrandthijhalfzofel.Hijgaatdanaan-uit-aan-uit-aan-uitetc.Maardatgaatzosneldathetmenselijkoogdatnietwaarkannemen.Eenbeetjevergelijkbaar met een film: de beeldjes gaan te snel voor het oogenduslijktheteenvloeiendebeweging.

Ikkanzenuin4verschillendesterktesaansturen.Meerkannietomdatjehetdanwelgaatzien:hetlampjeisdanlanger uit dan aan en dat ga je zien als flikkering. Ik heb de lampjes van een Revenge from Mars bekeken en de flikkering diejedaarzietzieikhierookopdeminstesterkte.Heelbestacceptabel.

Steljeeensvoor:eenhelelanevolmetlampjesdieallemaalopminimalesterktebrandenen1felle,dievanondernaarbovenlooptomaantegevendatdelanegeschotenmoetworden.

Aansturing RGB-ledsHoezatdatookalweermetdieledjes?Datwaren3ledsinéénbehuizing:eenrode,groeneeneenblauwe.Endoordestroomdoordieledsteregelenkunjekleurenmengen.Duseenrodeopvollesterkteeneenblauweophalvesterktegeeft een roodachtig paars. Goed. En hoe ga ik dat doen? Een potmetertjemisschien?DiemoetdanwelaantesturenzijndoordePC.

Diezijneroverigenswel:potmetersdiedigitaalaantesturenzijn. Conrad heeft ze, en ze kosten een euro of 5. Keer 75 leds, keer3kleuren…..Hmmm.Nietechteenoptie.Misschienkanikdeledjesindeleningroepen,endanpergroepaansturen.Maardanwordtdestroomwelveelgroterdiedoordepotmeterwordtgestuurd.

LichtsterkteMetalleendieaansturingbenikernogniet.Hetgevalwilnamelijk dat de groene led 700 millicandela (mcd) geeft aan verlichtingssterkte als ik er 20mA aan stroom doorheen jas. En de rode en de blauwe maar 300. Dat kan wel gecompenseerd wordendooreengroterweerstandjetekiezenvoordegroene.

Maarlichtgaatkwadratischmetdestroom.Datwilzeggendat als je uitgaat van volle sterkte (100%) met 20mA dat je met de eerste 5 mA al op 50% van de lichtsterkte zit. Elke verdubbelingvanlichtsterktegaat4xzoveelstroomkosten.Ansichgeenprobleem,maarikmoethetwelgoedkunnenregelen.

MosfetsIkhebeenoplossinggevondeninmosfets.Datzijnspanningsgestuurdetransistorsdiedoorgaansgebruiktwordenalsschakelaar.Zewordenbijvoorbeeldgebruiktomspoelenmeeaantesturen.Maarhetgevalwildatdeweerstandineenmosfetafhankelijkisvandespanningopdegate.Dusalsiknudespanningdigitaalaanweettesturen,bijvoorbeelddoorzo’ndigitaalpotmetertje…..Endandaarmee6groepenledsaanstuur.Datismooi:danmaakik6groepenindekop,endiezelfde6inhetspeelveld.Eenboogschutterophetspeelveldzowelalsindekopdiegeelwordt,terwijldedraakindekopendieophetspeelveldroodworden.Daarkanikwelwatmee.

Elke led afzonderlijkHetzounatuurlijknogmooierzijnomelkeledafzonderlijkaantekunnensturen.Wateenlichteffectenzoujedaarmeekunnenmaken.Ziedekasthelemaaluitstaan,langzaamaanroodworden,danvanuithetmiddenviaoranjegeelwordenomovertegaannaargroenenviapaarsnaarblauw.Geweldig!

Maar dan moet ik wel een goedkope manier vinden om 225 kleuren verdeeld over 75 leds aan te sturen. Na een hele poos gezocht te hebben kwam ik op een TDA 8444 IC. Dat is een

IC’tje waar 8 DAC’s in zitten. Een DAC (Digitaal naar Analoog Converter)geeftaandeuitgangeenvariabelespanningafhankelijkvandedoordePCgeprogrammeerdewaarde.


Mijneigenflipperkastmaken:BookofKells Deel 5: Lichteffecten

DitICis6-bit.IkhebindePC6bitjesnodigomtot64tetellen.Datwilduszeggendatikdewaardein64stapjeskanaangeven.Metdie6bitjeskanikduseenbepaaldespanningelke keer 1/64 deel opkrikken. Als ik 0 aangeef is dat de minimalespanningenalsik64opgeefdemaximalespanning.Elketussenliggendewaardeisnaarratoverdeeld.

IkknoopdusdeuitgangvanhetICaandegatevandemosfet,endieregeltdestroomdoordeled.DePCstuurthetICserieelaan.DatwilzeggendatdenulletjeseneentjesachterelkaaraannaarhetICwordengezonden.

Te weinig stapjesToenkwamener2uitdagingen:teneerstebleekdemosfetpasna ongeveer anderhalve volt te gaan geleiden. De eerste 28 stapjes had ik nodig om bij 1,5V te komen terwijl de led niets deed,diewarendusalnutteloos.Tentweededelichtsterktedie zich kwadratisch verhoudt met de stroom. Vanaf de 28etotde 40estaphadikietsaan,daarnakosttehetheelveelstapjesomhetledjemaareenbeetjefellertelatenbranden.

Ikhebnueen–1,2Vvoedingaandeledsgeknoopt(regelbaar,dankanikhemlaterpreciezerinstellen)zodatdeminverschovenligttov.deground.Opdiemanier“overbrug”ikdeeersteanderhalvevolt.Bijheteerstestapjewordteraleenspanningsverschilvan1,2Vopdegategezet.Scheeltaleenboelstapjes.

EnikhebeenmaximumspanningaangegevenaandeDAC’s.Datmaximumgaikinstellenophetpuntdatdeledsvoorhetgevoelnietechtfellermeerwordenalsikerstapjesbijdoe.

Wateengeklooi!

De eerste attractmodeDetestopstellinggafmijdegelegenheidomdeattractmodemaareenstegaanprogrammerenmethettest-ledjeindebumper.Ikhebdeledseerstlangzaamaanvanuitnaarroodlatengaan,danweerteruguit,danookblauwengroenopdiemanierlaten“pulseren”.Danzweltroodweeraanengaatgeleidelijkviarozeenpaarsnaarblauw,viablauwgroennaargroen,enviageelweernaarroodomvervolgensweeruittegaan.

Schitterendhoor.Ikkanbijnanietwachtenommijnhelekastzotezien.Datlijktmeeenvandeleukstedingen:lichteffectenprogrammeren.

Ikdenkdatikbinnenkortmaareenseeneerstewhiteboardjeinelkaarmoetgaanzetten……..

(advertentie)

www.huifkar.deDe slimme eBay kruiwagen voor Duitsland, België en Nederland

NIEUW!

- moneyorder betalingen in USA

- postadres USA

- ophaalservice binnen Duits-land

- paypalbetalingen worldwide

- EBAY problemsolving Duitsland


De techniek staat voor niets: Schema’s lezen

Richard Baan

IndianaJonesthePinballAdventure,leukekast.Overigensnietdeenigedie“PinballAdventure”alsonderschriftheeft,SpaceShuttleheefthetookhadiklaatstergensgezien.Maargoed,ikgaeenseenspelspelenopdeIndy.Bijhetopstartengeefthijechtereenfoutmelding,eninhetmenugeefthijaanwatermisis:“ErrorIdolbad,checkswitches/motor”.

Nou,datisleukzeg!HebjeeenIndy,doethijhetniet.Ennu?Hoekomikdaarachter?Ikhebereenboekbijmaaraldieschema’s,eenboellijntjesineenheeldikboek,enonderhetspeelveldeenboeldraadjeswaareennormaalmensgeenwijsuitkanworden.

Hoe begin je?Logischnadenken,dekastgeeftalaandathetIdol“bad”is.Hetidolisdeball-lock,aanderechterkantvanhetspeelveld.

Evenhetspeelveldomhoog,kijkenoferlosseconnectorszijn.Hmmm.Wateenboeldraadjeszeg….Danmaareensinhetboekkijken.Hetboekbestaatuit3delenbijdezekast,enindeel3staandeschema’svandehelekast.Dekastgafalaan:“checkswitches/motor”.Demotorwerdwelaangestuurd,diezagikdraaien,maarkennelijkverwachtdekastdeswitchestezienalsdemotordraait,maardatisnietgebeurd.Welkeswitcheshetomgaatkunjezienophetswitchlocations-schema:eenplattegrondvanhetspeelvelddieaangeeftwaardeswitcheszitten.

Hetblijkenswitches91,92en93tezijn.Wheelposition1,2en3,nietdemeestlogischebenaming.

Opto’sDebetreffendeswitcheszijnopto’s:switchesdiemetlichtwerken.Datwordtdusaangestuurddooreenprintje:een“OptoPCB”.PCBstaatvoorprintedcircuitboard:een“printje”inPlain-Dutch…

Bovenhetaanzichtvanhetopto-printjeinhetboekenondereenfoto:Zoek de verschillen!Alshetgoediszijndieerniet,maar in dit geval zijn de connectors bovenin (J5, 6 en 7) nietgebruikt,enduszittenzenietophetprintje.Datwaswaarschijnlijkwatgoedkoper…

JezietereenICopzitten:U1,hetisdatzwartedoosjemetdiepootjes:neteenspinnetje.IC’swordenaangeduidmetdeletterU(van“Unknown”:jeweetnooitwaterinzit…)4diodes(metcodeD):D1t/m4,elkeswitchisuitgevoerdmetdiodenomdatdezeineenmatrixzitten,zoookdeopto’s:diezittenopditprintje.Enwatweerstanden.DezewordenaangeduidmetR:inditgevalR1t/mR14.EneencondensatornoemenweC.

SwitchmatrixDeswitchmatrixisopdelaatstepaginavanhetboekgedrukt,engeeftinformatieoverhoedeswitcheszijnaangesloten.Zoalsgezegdzijnookopto’sswitchesdieindematrixzitten.Eenmatrixbestaatuitkolommenenrijen.Nuhebbendeprogrammeurshetprogrammazogeschrevendatdekastweetwelkeswitchhetbetreftafhankelijkvaninwelkekolomenrijdezeaangeslotenzit.Latenwede“Wheelpositions”eensopzoeken:switches91,92en93.

Switch93zitinkolom9enrij3.Handig…

Jekuntindeswitchmatrixverschillendegegevenshalenzoalswelkekolomenrijhetbetreft,maarookdedraadkleuren,connectorsenzelfswelkIC’tjehemaanstuurtofuitleestindekop.


De techniek staat voor niets: Schema’s lezen

Ookhoedediodeaangeslotenmoetzijn.Dediodeheeftde“niet-band”kantaandewittedraad,ende“band”-kantaandegroene(ofpaarsinditgeval…)Debandvaneendiodeishetstreepje.Ditstreepjegeeftdestroomrichtingaan,hetisdusergbelangrijkdatdezegoedzit.

Derijenhebbenwittedraadkleurenmeteendunnereanderekleur,dekolommenprecieshetzelfde,maargroen.Deuitzonderingdiederegelbevestigtisjuisthieraandeorde:wehebbenhiertemakenmeteenpaarsedraad:Paars/witompreciestezijn.Ditkomtomdathetkolom9is:een“extra”kolom; doorgaans heeft een switchmatrix maar 8 kolommen namelijk.IndianaJonesheeftzoveelcontactjesdatereen9e kolomnodigis.

Laat maar eens zien dan

Kijk:opdezefotoisduidelijkteziendatdedradeninderdaaddiekleurenhebben.Hetkloptdus…(enwelalseenbus).ZezittenopconnectorJ1vanhetprintje.Hieropzittendedradennaardekop:de12Vkomthierop(wantelektronicaheeftnueenmaalspanningnodig,andersdoet‘iehetniet)maarookdeswitchrijenenkolom.

J2,3en4zijnconnectorsdienaardeopto’sgaan:dedaadwerkelijkeswitchesbijdeIdoldus.

OverzichtHoehebjenuoverzichtopaldezeinformatiewatingrijptopzoveelschema’senooknogopverschillendepagina’s,metook nog specifieke dingen die “alleen maar” bij deze kastvoorkomen?Ookdaarzijnschema’svoorbedacht.Juistalle specifieke zaken kun je op die manier mooi duidelijk overbrengen.

Opditschemaziejedatde9ekolomwordtaangestuurddooreenextraprintjeindekop.Vanafdaargaatdepaars/wittedraadvoordekolomnaardeaanstuurprintvandeopto’s.DezekomtookinderdaaduitopJ1.Derijen(witmeteendunnerekleur)gaanwelnaardeCPU,zoalselkeswitch.Opditschemaziejeookdatdeopto’sopJ2,3en4zittenaangesloten.Ooknetjesmetdraadkleurenerbij.

(advertentie)HET SPEELAUTOMATEN ARCHIEF

Ruil, in- en verkoop van:FLYERS serviceboeken, schema’s, bondsbladen, boeken enz. over flippers, jukeboxen etc.Inlichtingen: HET SPEELAUTOMATEN ARCHIEF Klaas Boomsma Tel/Fax: 058 213 9054 (na 19:00 uur) Mobiel: 06 22 07 64 24 E-mail: [email protected]


Opto PCBAlslaatstedeopto-PCBzelf.Ookdaariseenschemavan.Enook daarvindjealleinformatieterug.Draadkleuren,connectors,alles…

Allemaalnetjesineenietsandereopmaak,maarhetstaaterallemaal.Enalsjegoedkijktkunjeallesookweerherkennenenterugvinden.De4diodes,deweerstanden,decondensatorenhetIC.Leukhoor,hetblijktallemaalweertekloppen.

Schema’sFeitelijkhebjevanelkeprinteenschema,endiverseschema’shoedezeprintenonderlingverbondenzijn.DusvandeCPUtothetdriverbord,vandeopto-printtotdeswitchmatrix,eenplattegrondwaaralleszit.Jekanhetzogeknietbedenkenofhetstaatoptekening.

Jemoethetalleenevenherkennen:eenvierkantstelteenprintvoorenelkcomponentheefteensymbool.Eenzigzag-symbooliseenweerstand,eenpijlmeteenverticalelijneendiode.Maaralsjedateenmaaldoorhebt:diesymbolenwordenopelkschemaweergebruikt:eenweerstandisaltijdeenzigzag-symbool.

Leeshetboekmaareensdoor,vergelijkmetwatjeindekastzietenkijkeensofjedecomponentenkanherkennen.

Flipperkast defect??Hoe sluit je een nieuwe spoel aan?? Hoe check ik of de opto’s goed zijn??

TechnischevragendieledenvandeNFVkunnenstellenaandeTechnischeCommissie.DeTechnischeCommissiewilNFV-ledenhelpendiezelfhet initiatiefhebbengenomenomietsaanhunkasttegaan doen, maar met een technisch probleem zittenwaardoorzenietverderkunnen.

Ofmensendiewelwillenmaarmisschiennietwetenwaarzemoetenbeginnen:deT.C.biedthulp.Vragenkunnenzowelschriftelijkalstelefonischgesteldworden.

Verwacht geen kant en klare oplossingen, Eric en Gert-Janzullenjeeenstapopweghelpenzodatjezelfweerverderkan.Bels.v.p.alleenopdeaangegevendagenentijden.E-mailenkannatuurlijkaltijd.

EricBartelsisinprincipealtijdbereikbaaropzijnmobiel.Belhemechterbijvoorkeurnietop‘onchristelijke’ tijden (na 22:00 of op zon- en feestdagen).

Maandag&Vrijdagavond Dinsdag& Donderdagavond(19:00-21:30) (19:00-21:30)

Gert-Jan de Haan Eric BartelsTelefoon Telefoon06-27456890 of 06-53520486058-2661514

E-mail [email protected] [email protected]

NFV Technische Commissie

(advertentie)


Op 1 februari 2008 startte George Bulte op het NFV-forum met een nieuwe discussie. In dit topic toonde hij een tweetal mini-flipperkasten (“Attack from Mars” en “Medieval Madness”) die op de foto’s stonden te pronken op een schaal van 1:15. Er kwamen meteen een aantal positieve reacties en -enthousiast als ik ben- begon ik te tekenen en op internet te zoeken naar geschikte plaatjes om te gebruiken voor het ontwerp. Snel stonden er een paar andere ontwerpen op het forum zoals de “Centaur” van Gerard, een “Junk Yard” van/via Oscar, “Cirqus Voltaire” (onderwerp van dit artikel) en een zeer knappe “Black Hole”. Dit alles vroeg om een vervolg in de Spinner en zie hier: de 1e bouwplaat voor het in elkaar knutselen van uw eerste mini flipperkast. Voordat je nu gelijk met een botte schaar aanvalt op de bouwplaat, lees eerst even geheel de volgende beschrijving door.

Benodigdheden :Lijm/mes+snijplank+liniaal/evt.schaar/duntransparantplasticvoorderuit/

Beschrijving / vouwinstruktie:Beginnenmethetheellichtinsnijdenvanallevouwrandenvoordatdeonderdeleneruitgesnedenworden,zezijnteherkennenaandestippellijn.Probeerhetopeenanderstukpapieromtezienhoehard/zachtjemoetsnijdenzodatjehetpapiermakkelijkkuntvouwenzonderhetintweeëntesnijden.Plakbandstaatimmersnietbijdebenodigdheden.

Debuitenkantvankabinet-rand“B”uitsnijden,vouwenopdestippellijnendanpasdebinnenkantsamenmetdeapron“A”uitsnijden.De flipperkastpoten “P”kunjevoordestevigheideerstinz’ngeheelruimuitknippen,beplakkenaandeachterkantmetpapier,latendrogenendanpasvanelkaarlosknippen/snijdenenvouwen.Alleresterendeonderdelenkunnennuookuitgesnedenworden.

HetKabinet“K”voorvouwenenweervlakmaken.2xdezwarteflap “K1”aandebinnenkantvastlijmenenhetlaatstestukjewittestripweernaarbuitenvouwen,daarwordtlaterhetspeelveldopvastgemaakt.“K2”isderandwaardelockbarzitenzorgtvoorwatstevigheidaandevoorkant.Het1egedeelteineenhoek van 90° tov de voorkant vouwen, het 2egedeeltegeheelomvouwen (180°) en de laatste 2 mm weer terug (-90°). zie kleinetekeningopdebouwplaat.Hetgeheellijmen“K3”en“K4”kunnennuookgelijmdworden.Bij“K5”eerst de lichtgrijze strip onder het witte vlak 180° vouwen

envastplakken,hetdiplayschuinnaar voren vouwen (-135°) zie kleine tekeningopdebouwplaat.Hetwittevlak 90° tov. de achterkant vouwen endelipjesvastplakkenaandebinnenzijkantenvanhetkabinet.

DeKop“H”voorvouwenenweervlakmaken. 2x de zwarte flap “H1” 180° vouwenenlijmentussendeaangegevenpijlendieopdebouwplaatstaan.Tussenhetonderstegedeeltevan“H1”en“H2”,dusonderhetBallylogomagjestraksplakrand“H3”friemelen.Nuzijner3vouwrandenvlakbijelkaar,datishetgedeeltevande

bovenkantvandekopt/mdekopruit,linksvandekopopdebouwplaatstaateenzijaanzichthoehetmoetworden.Dusbovenkantkophorizontaal,1erandschuinnaarbinnen,2erandhorizontaalnaarbinnenendekopruitvertikaalnaarbenedenterugvouwen.Dezevormerinmakenenplaknueerstdeplakrandvan“H2”vast.Hetisnietnodigomdeplakranden“H3”en“H5”telijmenmaarhetmaakthetwelsterker.Probeereerstdekopdrooginelkaartevouwenomtezienhoeallesinelkaarvalt,vooralhoe“H3”tussen“H1”en“H2”zit.Smeer“H4”eneventueel“H3”+“H5”inmetlijmenvouwdekoprondominelkaar.

HetSpeelveld“S”:de3donkerezijkantenomhoogvouwenendeplakrandenvastlijmen.BijdeApron“A”alle6zijkant-stukkennaarbenedenvouwenendeplakrandenvastlijmen.Apronvastlijmenophetspeelveldopeengeschikteplek.Hetspeelveldkannuinhetkabinetgelijmdworden,tussendeapron en de voorkant van het kabinet ongeveer 5mm houden (=1mmtussen“K2”enapron).Kabinet-rand“B”isalshetgoedisaleenbeetjegevouwen.Aan de achterzijde een stukje transparant plastic van 37 x 78 x 0,2 mm. plakken. De lengte en breedte onder voorbehoud omdatiknietzekerweetofhetbijdedrukkeropschaalblijft.Vervolgensderandoverhetkabinetheenplakken.Dekopophetkabinetplakken,de2scharnieren“J”onderdekoptegenhetkabinetenalslaatstede4poten“L”.

Veelsuccesenaandeslagnu.Ditwordtvastvervolgd

tip:Maakeenfotovanjeknutselwerkenposthemophetforumhttp://www.nfvpinball.com/forum/p_message.php?messageid=73809

Speciale dank aan George Bulte voor de aanzet en Gerard van deSandendiemegenoegwisttepushenomdoortegaan.;-)

Creatiefmetflippers: Mini flipperkasten bouwen

Sascha Voskuil


Verslag: Boxing Avond Flipperen (BAF9)

Bart Bremen

In Spinner 1 van 2007 werd al geschreven over de B…. Avonden Flipperen (kortweg BAF) welke door Team Dordt met regelmaat worden georganiseerd. Op 19 januari 2008 stond BAF 9 op de agenda. Bart Nremen schreef voor de Spinner het volgende verslag.BAF: een flipperwedstijd maar dan anders!

Zaterdag 19 januari 2008 vertrok een select groepjevanuithetonderstepuntjevanLimburgrichtingZwijndrecht.Onderhenbevondenzichenkelecoryfeeënuitdevaderlandseflippercompetitie, zoals oud Belgisch kampioen RogerWijnandsendeopdatmomentregerendeBAFkampioenTacoWouters.RogerdraaitalseenprofessionelechauffeurdeautobaanopterwijlRalphenTacoalsvolleerdegoochelaars diverse bierflesjes uit hun tas weten tetoveren:)HetbeloofteenouderwetsgezelligeBAF-avondteworden.BijaankomstwordenwehartelijkbegroetdoorhetBAFteamenzodraeraandekleinefinanciële verplichting is voldaan, gaan we snel dehoofdzaalin.Tsjonge,tsjongewathebbendezejongensdezaakjesgoedvoorelkaar,eencollectieomjevingersbijaftelikken.Ikzaljedekastenlijstbesparenmaar17Bally/Willliamstoppersalswedstrijdkasten.Enaangezien“BAF”dezekeersynoniemstondvoorBoxingAvondFlipperen,haddenzenogeenextrawapenomindestrijdtegooiennamelijkwedstrijdkastnummer 18: de Klassieke kermis boksbal!!!!

Vanaf 20 december 2007 kon er ingeschreven worden en aangezien het bij BAF 8 iets drukker wasdanverwacht,iserdezekeervoorgekozenomhetaantalinschrijvingentotmaximaal50 flipperliefhebbers te beperken. Dit zorgde

vooreenleukesfeerengenoegruimteomte kunnen flipperen ofsocializen.Alledeelnemersmoestenvoorafhunfavorieteopkomstnummerdoorgeven,aldezenummerszorgdenvoordemuzikaleomlijstingvandeavond.Ditleverdenaastenkelegeijktenummersals“Eyeofthetiger”endethemevanRockyookeenpaarverrassendecombinatiesop.WattedenkenvanGeer van Sanden met alsintronummer“Dirty”enerelidAdJonkersmet“Zevendagenlang”vandeVeulpoepers!

Tijdensdevoorrondeswerdiederespeleringedeeldineenpoule.Elkepoulehad4kastenwaaropgespeeldmoestworden.Jekoninjeeentjespelenofervoorkiezenommetmeerderespelersopéénkasttespelen.Dezelaatstevormvanspelenheeftmijnvoorkeurenwehaddenalgauweenteampjegevormd,samenmetRalphBeckersenNorbertBroman.Toendewedstrijdeenmaalgestartwasbleekdestoppenkasthelaasniet opgewassen tegen al het flippergeweld, waardoordespanningtottweemaaltoeuitvielenenkelepotjesopnieuwgespeeldmoestenworden.Ditprobleemwerdechtergauwverholpenenzondergemorwerdendepotjesopnieuwgespeeld.DitvoorvalbenadruktvoormijdegrotekrachtvaneenBAF-avond,dewedstrijdisbelangrijkmaarditmagniettenkostegaanvandegoedesfeerengezelligheid.Uiteindelijkwarenallevoorrondepotjesgespeeldenbleekikme net niet gekwalificeerd te hebben. Dit bleek uiteindelijkgeenramptezijnaangezienikmeprimaamuseerdemetdeboksbalendeinhoudvandeijskast;)


Verslag: Boxing Avond Flipperen (BAF9)

RichardvanTieneneindigdeuiteindelijkopeenverdienstelijke3e plaats, waardoor de finale “uitgevochten” moest worden tussenregerendkampioenTaco“Burrito”WoutersenRené“Goedemoggel” van Gool. De spanning steeg met de minuut toterplotsuithetnietseenvrolijkemaaronaantrekkelijkeRondeMissvoorbijkwamgelopen.Iedereenwaservanovertuigddatheteenmanwas,alleenMarkHeinetwijfeldehieraan;)Deopkomstmuziekknaldeuitdespeakerswaarnabeidekemphanenalsprofessionelebokserinclusiefbadjasenbokshandschoenendearenabetraden.Desportieverivaliteittussendebeidekemphanenbereiktebijnaeenkookpunt,warehet niet dat scheidsrechter Geer, alles in goede banen wist te leiden.

De finale bestond uit twee rondes, ronde 1, wie slaat het hardsteopdeboksbal.(omtebepalenwiealseerstemoeststartenopdewedstrijdkast).Enronde2:deuiteindelijkefinale op de flipperkast. Ronde 1 werd glansrijk gewonnen door René “Goedemoggel” van Gool, waardoor Taco als eerste moest starten op de uiteindelijke wedstrijdflipperkast. Waar Tacoeenlichtgewichtbleektezijnbijhetboksen,blijkthijeen zwaargewicht in de kunst van het flipperen. Na een spannendewedstrijdkwamTacouiteindelijkalswinnaaruitdebus,waardoorhijvoorde3ekeeroprijBAF-kampioenwerd,waardoordeprijsweermeeterugnaarLimburgkonwordengenomen.

Tijdensdeafterpartyginghetdakercompleetaf,enalleaanwezigenonderstreeptenhunwaarderingvoorteamBAFindevormvaneenserenademetdegevattetekst:BAFISOKAY OLÉ OLÉ!!!! De karaoke set werd van zolder gehaald en Gerard van de Sanden liet zijn vocale talent zien. Het duurde danooknietlangofiedereenzongendanstemee.Barryeneenander“nietnadertenoemen”individu,kregendekolderinhunkopenbegonnentestrippen.Ineersteinstantieleekditeenleukideemaarditwasmisschientochnietzoverstandig.Eenoplettendefotograafenhetgebruiksgemakvaninternettegenwoordig,gooidededagernaeenkleinesmetophetgebeuren.Deregel:‘WatgebeurtbijBAF,blijftbijBAF’,werdduidelijknietgehandhaafd:)

Rond 4.00 uur werd het tijd om naar huis te gaan. Tijdens hetinladenvandeprijzen(BAFgroeiwisselbokaaleneentrofeemeteenverguldebokser),gingernogheteenenandermis.Bijhetenthousiastuitzwaaienvandeorganisatiewerddetrofeevandetafelgestoten,waardoorhetboksertjeop de trofee gelijk gekwalificeerd was voor de Paralympics. MaardankzijhetsnelendoortastendingrijpenvanPatrickBlijlevens,werddetrofeeinerehersteld(lees:gelijmd).Snelnog een fles 7-up uit de koelkast gesnaaid voor onderweg en weg waren we. Om 7.00 uur stapte ik in mijn bed met een smilevanoortotoor,moemaarvoldaanvielikinslaap.

Conclusie: Houd je van een feestje en is flipperen je hobby? DanisBAFindePinballBoulevardzekerietsvoorjou!!!TeamBAFgazodoor.

Dutch Pinball Team prolongeert Europese

flippertitel

BrennOosterbaan2einhoofdwedstrijd

HetDutchPinballTeamheefttijdenshetEuropeanPinballChampionship(EPC)inKolding(Denemarken)delandenwedstrijdvoorteamsgewonnen.DeNederlandersversloegen in een zinderende finale het team uit Zweden door vanuiteenachterstandterugtekomenenteeindigenmet39-25.

DelandenwedstrijdvoorteamsisonderdeelvanhetEPCwatvan7-9maartwerdgeorganiseerd.VorigjaarwonhetDutchPinballTeamdezelfdetitelookal,toenwashetkampioenschapinZweden.HetDutchPinballTeambestaatuitvoormaligwereldkampioen flipperen Albert Nomden, Paul Jongma, Dirk Klaver en Mark van der Gugten. Een tweede team van Nederlandsespelers(BrennOosterbaan,TomLooman,RoyWilsenmartijnvanAmsterdam)werdindezelfdewedstrijdderde.

Foto: De winnende teams: Dutch Pinball Team (midden), Zweden (links) en Netherlands 2.

IndeindividuelehoofdwedstrijdwerdBrennOosterbaanuit Amsterdam tweede. Hij versloeg in de halve finale Paul Jongma, maar moest het in de finale afleggen tegen de Zweed JorianEngelbrektsson.FrankBonauitfrankrijkwerd3e.

Foto: Brenn Oosterbaan, Jorian Engelbrektsson en Frank Bona.

EenuitgebreidverslagvanhetEPCistevindenopwww.pinballnews.com/shows/epc2008/index.html


Verslag: Belgisch Flipper Kampioenschap 2008

Kris van Clapdorp

Dit jaar werd er wederom een Belgisch flipperkampioenschap georganiseerd.DeinitiatiefnemerwasCollectorFantasiesorganisatorCarlJacobs.DezebenaderdeEvertBrochez,mezelfenmijnvrouwtjeIsabelmetdevraagofweditjaardeorganisatievandezewedstrijdoponswildennemen.Tijdensdewedstrijdkondenwenogrekenenopdenodigehulpvanvrijwilligers:Glenn, Kevin, Bart, Marian, Marijke, Ronny,…bedankt!

Aangezienwenognooitzelfeenwedstrijdgeorganiseerdhaddenwashetvooronswatwennenenzoekenhoeallesinzijnwerkging;maareensweonzedraaigevondenhaddenzijn we er voor 200% tegenaan gegaan. We hadden veel reclamegemaaktopadvertentiesitesenopwww.gameroom.be.Ookhaddenwegezorgdvoordenodigesponsorszodatiederedeelnemereengoedgevuldegoodie-bag(metT-shirt,gadgets,…)meenaarhuiskonnemen.Ooktijdensdewedstrijdzorgdenwedatniemandhongerhad,erwarendonutsàvolanté.

Ditjaarhebbenweookweerdemediawarmkunnenmakenom het BFK en flipperen in de bekendheid te brengen. Zo kregenwehiereenploegvan“Manbijthond”overdevloervooreenreportage.Diverseradiostationsdedeninterviewsen radio 1 haalde zelfs een flipperkast (The Simpsons Pinball Party)indestudiowaareenuuropgespeeldwerd.NadewedstrijdookveelaandachtvooronzejeugdigekampioenenopTVenindekranten.

Omopveiligtespelenhaddenwehetreglementenspelverloopvanhetjaarvoordienzowatovergenomen.Welnieuwditjaarwasdatereenapartedamesfinale was. De kwalificatie bestond erindatiedere

deelnemeropzaterdagofzondagop6kasteneenspelvan3ballenmoestspelen.De6kastenwaren:CaptainFantastic(stonduitzonderlijkop4ballen),SpaceStation,FreddyaNightmareonElmstreet,WheelofFortune,HarleyDavidson3rd edition en Family Guy. De finale flipper hadden we net als vorigjaarnetjesingepaktengeheimgehouden.

Wehebbenbewustgezochtnaarkastendienietzobekendzijnbijdespelers.Ditookomlangespeltijdentevermijdeneniedereengelijkekansentegeven.Descoresvanelkekastwerdengenoteerdenbijgehoudenineenklassement.De 8 beste mannen gingen door naar de halve finale,de 4 beste vrouwen gingen direct naar de finale. Zaterdag hadden reeds een 26-tal mannen en 10-tal vrouwen gespeeld. Stefan VerhoelstenNikkyLoganstondentoenaandeleiding.Zondagwas het druk om te kwalificeren . In totaal kwamen 69 mannen en 13 vrouwen opdagen. Met 82 deelnemers mogen wehiertochwelvaneensuccesspreken.

De 8 beste spelers gingen door naar de halve finale. Dat waren: Eric Buysen, Bart Baeyens, Glenn Pellis, Stefan Verhoelst,DennisVerleyen,KevinRoelantsenVincentChardome. De halve finales werden tegelijkertijd gespeeld op WOF en FG. Op WOF speelden Glenn, Stefan V, Eric en Kevin. Glenn nam direct een goede voorsprong en werd niet meer bedreigd. Op FG speelden Stefan P, Dennis, Bart en Vincent. HierwonStefanPvoorDennis.

Hierna werd de finale kast vakkundig uitgepakt door Robin en co.en konden de finales van start gaan. Onder de verpakking zatnogeensplinternieuweWheelofFortune.Dekasthaddenwe op 5 ballen gezet om voor meer spanning te zorgen.Eerst waren de vrouwen aan de beurt. De 4 finalisten waren : NikkyLogan,LeneAndersen,MaaikeKerschotenEvlynJacobs.Evlynmochtbeginnenendeeerstebalbrachtvoorde4speelstersmaarmatigepuntenop.Bijde2ebalbouwdeLeneeenmooievoorsprongop.HetbleefspannendtotdelaatstebalmaarEvlynhaaldeLenenoginenwerdzode1eBelgischeflipperkampioene.

(lees verder onder aan pagina 47)


(vervolg Belgisch Flipper Kampioenschap 2008)Daarna was het de beurt aan de mannen. De finale ging tussen Stefan Proot, Stefan Verhoelst, Glenn Pellis en Dennis Verleyen. Het werd een spannende finale tussen Stefan V en Glenn. Ook Stefan P kwam nog even opzetten. Bij de laatste balhadStefanVredelijkvlugeentilt.Danwashetdebeurtaan Glenn maar die ook een tilt kreeg. Toch had hij de bal langgenoeginhetspelgehoudenommeerpuntentekrijgen.Stefan P werd 3e en Dennis 4e.Zo werd Glenn Pellis met zijn 18 jaar meteen de jongste Belgische kampioen.

Hetmagduidelijkzijndaterdoordejeugdigekampioenen,17en 18 jaar, een nieuwe generatie flipperaars is opgestaan,en datkunnenwealleenmaartoejuichen.Hetzijnmisschiennogonbekendenamenmaarindetoekomstzullenzenogvanzichlatenhoren.EvlynJacobsisdedochtervan…enzit al gans haar leven tussen de flippers. Glenn Pellis flippert alvaninzijnkindertijdenheeftsindszijn12jaaralthuisflippers. Glenn speelt ook al enkele jaren mee in de RFC met veel succes. Glenn leerde de trucs van het flipperen van zijn grotevoorbeeldPeterVanDenBerghe.Diedroegdanook,nadehuldiging,zijnberuchtelegendarische“pinballwizard”regenjas over aan Glenn.

De talrijke opkomst bewijst nog maar eens dat het flipperen inBelgiënietdoodismaaraaneenechterevivalbezigis.DitendetalrijkepositievereactiesachterafheeftonsdemoedgegevenommethetBFK-teamverdertedoenenhopelijkvolgend jaar een BFK 2009 te organiseren.

Demeestemensendieditartikellezenzullenhetwelmetmijeens zijn: “flipperen is leuk!”. Maar wat is er nog leuker? Een stevig wedstrijdje flipperen natuurlijk. Dat ondervonden al heel veelmensendiedeelnamenaanwedstrijdenvandeNFV.IkzelfzetmijngameroomopenvoordeLokaleFlipperCompetitie(LFC,voorheenRFC),deRegionalePinballLeague(RPL),eenregionalevoorrondevoorhetDutchPinballOpenenminstenséén maal per jaar organiseer ik ook een flippertoernooi onder denaamvan“NFVSteunpuntDeinze”.Voormijdusgeengebrek aan een lekker wedstrijdje flipperen. Maar ik krijg regelmatigmailsvanmensendiemijvragen“Pascal,magikook eens naar zo’n flipperwedstrijdje komen bij u thuis?”. Ik maildedanvriendelijkterugdatditgeenenkelprobleemwas,gewoonevenlidwordenvandeNFVendankanjeaanaldiedingenmeedoen.Jekrijgtertrouwensnogeenclubbladbijenmeer.Sommigemensendedendatook,maarookveleanderenhaddendaargeenbehoefteaan.Zokreegiksomsdereactie:“waarommoetenwijgeldbetalenaanNederlandom in België te flipperen?” Tja ze hadden wel een klein beetje gelijkvondik.

En die groep actieve Belgische flipperaars die geen NFV-lid warenwerdsteedsgroter.Zozagenwemetdekomstvanhetforumgameroom.bevelenieuwenamenopduikenvanmensendie toch wel serieus met flipperen bezig zijn. Of neem nu het BelgischFlipperKampioenschapinMechelen,daarwaren74deelnemersaanwezigenikkendenietdehelftvandezemensen.BlijkbaarzijnertochnogeenhoopBelgendiegraageens een wedstrijdje flipperen. En met slechts één Belgisch flipperevenement per jaar moeten zij tevreden zijn? Daar moestietsaangedaanworden.Daarombeslootbeginfebruari2008 daar eens werk van te maken. Er moest een Belgische FlipperCompetitiekomen.

Eerstdeedikallesalleen.Iksteldeeenpaareisen:Hetmoesteenvoudig zijn. Geen vereniging, dus ook geen lidgeld. Iedere Belgouderdan16jaarmagmeedoen.Eencompetitiewaarbijjeookkansmaaktalsjegeentijdhebtomveelwedstrijdenmeetedoen.Toenikeenbeetjewistwatikwouzochtikeen

partner. Glenn Verhoosele was mijn eerste keuze omdat hij nietverwoontenomdathijnognietbezigismetdergelijkedingendushoopteikdathijdaarweltijdvoorzouhebben.En Glenn ging akkoord. We deden een spoedvergadering en knutseldensneleeneenvoudigesiteinelkaar.Erwerdeenwedstrijdreglementopgesteldendenodigeemailadressenverzameldom“hetnieuws”laterrondtemailen.Allesgebeurdenamelijkinhetgeheim.Niemandanderswasopdehoogte.Wewildenhetgewoonalsverassinghouden.Optweewekentijdwasallesklaar.Deeerstewedstrijdzoubijmijthuiszijn en er was plaats voor 20 personen. De zondagavond, even voormiddernachtgingenallemailsdedeuruitendesitegingonline.Erwerddaarnaookgevraagdaangameroom.beofweeeneigensub-forumkondenkrijgen.DatwerddiezelfdenachtnoginordegebrachtwaarvoordankaanLuc.Eeneigenforumvonden we niet nodig, alle Belgische flipperliefhebbers zitten toch op gameroom en we wilden de Belgische flipperscène niet opsplitsen.Entoenwashetafwachten...

Devolgendeochtendwarendereactiesenorm!EnthousiasmealombijdeBelgen.Deinschrijvingenliepenzeervlotennaanderhalvedagzatenwealvolgeboekt.Wow,dathaddenwenietgedacht.WekregenooknogeenverassingvanCarlJacobs van Gamecastle België. We mochten voor de wedstrijd eengloednieuweWheelOfFortunegebruiken.Ondertussenisdeeerstewedstrijdookalgespeeldenwarenallereactiespositief.Ookisonzetweedewedstrijdreedsgepland.Endeinschrijvingenvoordiewedstrijdwarenookinnotimevolzet.Sterkernog,wehebbenhetaantaldeelnemersopgetrokkenvan 20 naar 26. Maar daarna hebben we de inschrijvingen echt afgesloten.DestartvandeBelgischeFlipperCompetitiekonzekernietbeterenwehopendathetheleseizoeneensucceswordt.Bijdedeelnemerszittenalvastveelnieuwenamen,datbewijstdatweonsdoelniethebbengemist.WiemeerwilwetenoverdeBelgischeFlipperCompetitiekansurfennaaronzesite:www.belgischeflippercompetitie.be

Competitie: Belgische Flipper Competitie

Pascal van Wontergem


Datum : zaterdag 17 mei 2008Vanaf : 14.00 uurLocatie : Pinball Boulevard in Zwijndrecht

VelenonderjullieherinnerenzichnogdeheleleuketeamcompetitiedagdiewehieldeninhetNFVFunhousevorigjaar.Ookditjaarwillenwedezeapartecompetitiedagherhalen.Editie 2008 zal doorgaan in Zwijndrecht op zaterdag 17 mei, vanaf14uùr.

Gastheer is team BAF en we zijn hen uitermate dankbaar dat zediedagdedeurenvanhunprachtigegameroomwillenopenzettenvooreenmaximumvan12teams.Hetwinnendeteamkrijgteenfraaietrofee:eenverguld flipperbeeldje. Verder zijn er ook voor de verliezend finalist en de teams die de kruisfinales halen prijzen als herinnering aandezeprestatie.

Deelnemende teamsVanafbeginfebruariwaserviadeNFV-sitedemogelijkheidtotvoorinschrijving.Daarisvolopgebruikvangemaakt,zodatnualzekerisdan9teamsdeelzullennemen.Wezoudenhetleukvindenomop17meieendeelnemersveldmet12teamstehebben,dusmeldjeaan!

HetDutchPinballTeam(DPT)zalproberendeprestatievanvorigjaarteherhalenAlbert,Dirk,PaulenMarkzullenproberendetitel(weer)meenaarhethogeNoordentenemen.VerderiserhetPinballTeamBelgium(PTB)datjuistzalproberendepositiesomtedraaienenditkeeralswinnaaruitdebustekomen.Lieven,David,EricenPeterzullengebrandzijnoprevanche.

Ook de Lampjes die bij het DPO 2007 zo succesvol waren zijn opnieuwvandepartij,netalsDeAmsterdammertjesenTeamRokabati.OokvanSPDeKoogkomteenvertegenwoordigingenerisopnieuweentweedeteamuitBelgiëingeschreven.EenteamdatvoorheteerstgaatdeelnemenisteamViciViciVici.Hiernaasteenoverzichtvandedeelnemendeteamsendespelers.

Voorlopig speelschema bij 10 teams bij 12 teams13.00 Pinball Boulevard open14.00 1e ronde 1-3, 2-4, 5 vrij 1-6, 2-5, 3-414.45 2e ronde 1-4, 2-5, 3 vrij 1-5, 2-4, 3-615.30 3e ronde 1-5, 3-4, 2 vrij 1-4, 2-3, 5-616.15 4e ronde 2-3, 4-5, 1 vrij 1-3, 2-6, 4-517.00 5e ronde 1-2, 3-5, 4 vrij 1-2, 3-5, 4-618.00 pauze20.00 finale wedstrijden

Nahetspelenvandepoulewedstrijdenisereenpauze.Vanaf20.00 uur de halve finales en vervolgens de finale, alsmede de anderewedstrijdenomdeereplaatsen.Het streven is om rond 22.00 uur klaar te zijn.

InschrijvenIn verband met de verschijning van Spinner 1 uit 2008 houden wedemogelijkheidvoorinschrijvingopentoteindapril.Ofzoveeleerderalshetmaximumaantalvan12teamsisgehaald. Inschrijfgeld per team is € 20 (dwz. € 5 per speler). Graag aanmelden met volledige teams alsook met jullie gekozenteamnaam.

Namensdeorganisatie,LievenEngelbeen

Overzicht reeds ingeschreven teams:

Aankondiging: Team Pinball Championship (TPC)

Dutch Pinball Team (DPT)AlbertNomdenPaulJongmaDirkKlaverMark van der Gugten

Team De AmsterdammertjesMartijnVanAmsterdamRoyWilsBrennOosterbaanRene Van Gool

Pinball Team BelgiumLievenEngelbeenDavidDeturckPetervandenBerghEricBuysen

Team BAFGerard Van der SandenBarryStolpDonaldDeRondePatrickblijleven

Team De KoogPatrickLemmensNienkeLemmensMartijnVanMourikEgbertVanVulpen

Team RokabatiRonaldOenemaKlaasOenemaBasVisErwinBouma

Team VZWKrisVanClapdorpIvan GeentjensKevinRoelantsGlenn Pellis

Team De LampjesMartijnVanAkenDavidHouwersHelenDeHaanNorbertBroman

Team ViciViciViciAndyDeRuiterRodyNeijsenTurgutHeftiEkoElens

Lieven Engelbeen


De NFV streeft ernaar het flipperen in Nederland en België te promoten. Dat doen we op verschillende manieren, onder andere door het organiseren van flippercompetities.

In de voorbije jaren is het aantal NFV-leden dat deelneemt aan de diverse competitievormen gestaag gegroeid. Die groei heeft zich dit jaar versterkt doorgezet, met in totaal liefst zo’n 140 deelnemers! , met name door de toename in de Lokale Flipper Competitie (LFC, voorheen RFC). De TPL en RPL zijn dit jaar samengevoegd tot 4 leagues: Noord, Midden, Zuid en België.

1. Lokale Flipper CompetitieHierishetmeebegonnen.Eensucces,meteengrotegroeptrouwe spelers. Alleen de naam is vanaf 2008 gewijzigd, voor derestblijftallesbijhetoude...

DecoördinatievandeLFCligtditjaarbijPatrickLemmens.Dankzijeenactievebenaderingvanledendiehaddenaangegeveninteressetehebben,ishetaantalpoulesin2008 gegroeid tot meer dan 25. Dat is een absoluut record. Datzelfdegeldtduslogischerwijsookvoorhetaantaldeelnemers: bijna 120 ! Naast de inschrijving van veel ‘vaste’ deelnemers,ditjaarookveelnieuwegezichten.Despreidingvandepoulesisookverderverbeterd.

BijdeLFCgaathetvooralomdecontactenmetandereflipperliefhebbers uit de directe omgeving. De competitie heeft duseenlokaalkarakter.Uitalleaanmeldingenzijnkleinegroepjesvanspelersgevormddiebijelkaarindeomgevingwonen (afstand normaliter < 30 km).

Deopzetiseenvoudig:ledenspelenwedstrijdenbijelkaar.OmdebeurttredendedeelnemendespelersuitdeLFC-pouleop als ‘gastheer’. Ook leden die geen flipperkast bezitten kondenzichinschrijven.HetisnamelijkookmogelijkomeenspeeldagbijeenNFVSteunpunttespelenofzelfsdevolledigecompetitiebijeenNFVSteunpunttespelen.

DeopzetenpuntentellingzijneenvoudigbijdeLFC.Hetisdebedoelingdatdedeelnemers1xpermaandafsprekenopeendoorhunzelfbepaaldedagentijd.Perspeelrondewordener3spelletjesgespeeldomdepunten,derestvanhetprogrammais vrij. Na het spelen van de 4 of 5 speelrondes, kwalificeert aanheteindvanhetseizoendepoulewinnaar(=spelermetdemeeste punten) zich voor de landelijke LFC-finale in het NFV clubhuis. De winnaar van deze finale krijgt namens de NFV een fraaie beker uitgereikt. Voor de overige finalisten is er ook een aandenken.

Karakteristieken LFC 2008:- aantal poules > 25- aantal deelnemers in 2007 > 120- poule winnaar kwalificeert zich voor

landelijke finaledag- finale zaterdag 11 oktober 2008

(inhetNFVclubhuis,ondervoorbehoud)

2. Regionale Pinball Leagues (RPL)DeRPLisoordeliefhebbersdiewatvakereenserieuzepotwillen flipperen. Sinds de introductie in 2006 is het hard gegaan. De verwachtingen voor 2008 zijn opnieuw hoog gespannen.Hetaantalinschrijvingenligtbeginmaartopca.65, waarvan het merendeel ook deelneemt in de LFC. In de regio’sMiddenenNoordishetaantalaanmeldingenditjaarvergelijkbaarmetvorigjaar.InZuidisdeopkomstgrootendeRPLBelgiëisopnieuwvolgeboekt!

Hetorganisatieteambestaatditjaaruiteenteamvanwedstrijdleiders:Klaas/RonaldOenema(Noord),BasVis/AdJonker (Midden), Gerard van de Sanden (Zuid) en Lieven Engelbeen(België).Omdecompetitiesoepeltelatenverlopeniserditjaarindevoorbereidingmeeraandachtbesteedaandeopzetvanhetspeelschemaendevastleggingvandespeellocaties. De speeldagen vinden plaats op flipperlocaties verspreid over de regio (oa. bij Steunpunten). De definitieve datawordendoordewedstrijdleidersbepaaldmaarditishetvoorstelquaspeeldata:owarmingup/kennismaking/extraspeelrondeweekend22/23 maart 2008, o 2e ronde weekend 21/22 juni 2008, o 3e ronde weekend 20/21 september 2008, o 4e ronde weekend 13/14 december 2008, o 54e ronde weekend 21/22 maart 2009, o finale zaterdag 20 juni 2009.Deopzetiseenvoudig:dedeelnemersspelenéénpartijtegenalleanderespelersopelkespeeldag(zg.‘head-to-head’).Afstandnaardespeellocatiesinderegioisnormalitermaximaal 100 km. Speeldag is in het weekend. Aanvangstijd is steeds: 12.00 uur. Het aantal te spelen partijen is afhankelijk vanhetaantalaanwezigespelers,maarzalnaarverwachtingrond de 15 liggen. Nagestreefde eindtijd: 18.00 uur, met een uitloop naar 20.00 uur (in overleg). De definitieve speeldata & locatieswordentenminstevierwekenvoorafbekendgemaakt.

De start van de RPL’s is in het voorjaar 2008, maar er is een verlengd seizoen. Het is de bedoeling is dat vanaf 2009 weervanseptembert/mjunispelen.Dedeelnemersbetaleneen bijdrage van € 5 per speeldag. Van deze inleg door de deelnemers gaat 50% naar de speellocatie / gastheren, 50% vandeinlegisvoororganisatie&prijzen.Omdeeinduitslagtebepalentellenvanalledeelnemersde3besteresultaten.Eenspelermagduséénspeeldagmissenoféénresultaatlatenvervallen.Debeste4spelersvanelkeRPLplaatsen zich voor de finale op 20 juni 2009.

Karakteristieken RPL 2008:- aantalleagues 4- aantal deelnemers > 65- speelschema regionaal,oa.bijNFV

Steunpunten

NB. ErzijnnogeenbeperktaantalplaatsenindeRPLNoord, Midden en Zuid beschikbaar. Gezien de opzet, is hetmogelijkomnoginteschrijven.DeinschrijvingstaatopenvooralleNFV-leden,vooriedereendiehetleukvindtom 1x per kwartaal een (mid)dag te flipperen tegen andere flipperliefhebbers. Het gaat om de punten, er is een leuke bekertewinnen,maarwaarhetvooralomgaatis:lekkerflipperen! Reacties naar: [email protected]

Overzicht: NFV Competities 2008

Bas Vis


vr 28-mrt Flipperavond bij Steun-punt Brabant, info:zie NFV-site

za29-mrtzo 30-mrt Kick Off NFV Pinball

Leagues 2008, info: zie artikel & NFV-site

vr4-apr

za 5-apr

zo6-apr Flippermiddag bij Steun-punt Alphen a/d Rijn, info: zie NFV-site

vr11-apr

za12-aprFinal Event NFV Fun-house Deventer,

info: zie NFV-sitezo13-apr

vr 18-apr

za19-aprGame Night Etten, DMD Night, info: www.shootmagain.nl

za19-apr German Pinball Open (Frankfurt), meer info:

zo 20-apr www.flipperverein.de

vr 25-apr

za26-apr flipperbeurs in Vierzon (Frankrijk), meer info:

zo 27-apr www.flipper-jukeboxes.net

NFV Evenementen kalender voorjaar 2008

april

mei junivr2-mei

za3-mei

zo4-mei

vr9-mei

za 10-mei

zo11-mei

vr16-mei

za17-mei NFV Team Pinball Cham-pionship (Zwijndrecht),

zo 18-mei

vr23-mei

za24-meiNFV Technische Work-shop (ZW-NL), info: zie artikel of mail [email protected]

za24-meiFins Pinball Open (Hel-sinki), meer info:

zo 25-mei http://spo2008. pinbal-lofthemonth.com

za24-meiPinballers Anonymous Monster Mee

zo-25 mei (Chesham, UK), info:www.pinballersanonumous.

ma26-meicom/monster.htm

vr 30-mei

za31-mei

zo1-jun

vr6-jun Stockholm Pinball Open Zweeds flipperkampioen-

schapza7-jun voor informatie, zie:

zo 8-jun www.stockholmopen.nu

vr13-jun

za14-jun

zo 15-jun

vr 20-jun

za21-junNFV Pinball Leagues 2e speelronde op diversezo22-jun locaties in NL & België

vr27-jun

za 28-jun NFV Pinball BBQ, onder voorbehoud (locatie nnb, nadere info volgt)

zo29-jun

Later in het jaar:

Za1-novDutch Pinball Open 2008 (ondervoorbehoud)Zo2-nov nadere details volgen

maart

De evenementenkalender is bij lange na nog niet compleet. Er zijn verschillende regelmatige flipperavonden die nog niet opgenomen zijn. De organisatoren /

steunpunthouders worden verzocht hun evenementen door te geven aan de redactie ([email protected]). Kijk voor de actuele agenda op de website van de NFV:

www.nfvpinball.nl/agenda.


Hulp gevraagd in WageningenInWageningenhebik,zoals‘deweloplettendelezer’vanhetforumwelweet,eenAlienPokergeplaatstineenhuisvoorjong-gehandicapten.Noumoetiknoge.e.a.doen,waarbijiknietbijallesevenzekervanmezelfben.Zouiemandvanjulliemewillenmeehelpen?Dezakendienog moeten: - flipperrevisie -paardingetjessolderenopdeprints(o.a.stroomvoordisplaysomlaagbrengen,nogwatvandezekleinedingen)- flippers van serieel naar paralelschakelen(alsdatnodigblijkttezijn....raaddeHansBalkaan).Wiljemeerinformatie,benjebereidtehelpen?Mailmeofbelme.Ik

Spinnertjes (vraag en aanbod)

Spinnertjes zijn Vraag en Aanbod advertenties van NFV leden. Het plaatsen van een advertentie is gratis voor leden. Alleen niet commerciële Spinnertjes worden geplaatst.

Voor commerciële of ‘bulk’ advertenties (> 3 flipperkasten) gelden de advertentie tarieven die voor in het blad staan.

Spinnertjes aanmelden kan via de webstie van de NFV: www.nfvpinball.nl/spinnertjes. Alle criteria dienen ingevuld te worden.

Op de website is het ook mogelijk om een foto bij een advertentie te plaatsen.

Op deze pagina’s staat een selectie van de meest recente Spinnertjes, zoals ze op de website stonden vlak voor het ter perse gaan van dit magazine. De redactie maakt een selectie op basis van actualiteit. Afhankelijk van het aanbod kan de redactie

beslissen om geen foto bij een advertentie te plaatsen. Kijk voor de meest recente Spinnertjes op de website van de NFV: www.nfvpinball.nl

GezochtTe koop

NFV Ranking (24 maart 2008)1 Dirk Klaver 18772 Richard van Tienen 18603 Roy Wils 18594 Taco Wouters 18225 René Timmer 18186 Paul Jongma 18137 Roger Wijnands 18008 Michel van den Elzen 17989 Erwin Bouma 179010 Klaas Oenema 177811 René van Gool 177612 Brenn Oosterbaan 177513 Edwin Baelen 175814 Mark Heine 175315 Norbert Broman 174716 Albert Nomden 174517 LievenEngelbeen 174318 Winfred de Ruijter 171719 BarryStolp 171720 Mark van der Gugten 171021 Edwin Nijs 170722 Eko Elens 170623 John van der Wulp 170424 MartijnvanAken 169325 Peter van den Bergh 169126 AlexDuin 169127 Ralph Beckers 169028 Robin van Mourik 168829 Eric Hetem 168330 Rob Willemsen 168331 George Bulte 168232 David Houwers 168133 PatrickBlijleven 166934 Gerard van de Sanden 166735 Jonathan Joosten 1659

36 Bart Bremen 165837 David de Vries 165238 Eric Buysen 165139 EdHut 164940 Stefan Proot 164941 Ad Jonker 164842 CiskeVreuls 164743 HelendeHaan-Verbeek164144 RonalddeBoer 163245 Jaap Valent 163146 Pascal van Wonterghem163047 HenrivanDal 162448 Arno Punt 162349 HenkSchaap 162250 Jeffrey Stolp 162051 Glenn Pellis 161852 Arjan Lugthart 161553 Bram Lemmens 161454 David Deturck 161455 Tjalling Smits 161356 Nico Slemmer 161157 Martijn van Mourik 161158 Kevin Roelants 160659 Antony Croes-Lacroix 160360 Bas Vis 159861 Bart Bartholomeus 159562 Peter Noorlander 159463 Martijn van Amsterdam 159364 Tom Geneyn 159165 Ton van Turnhout 158966 Arie Pijl 158467 Tim Pennings 157368 Turgut Hefti 157069 Ruud Wouters 156670 Glenn Verhoosele 1562

71 Jasmijn de Jong 155372 William van de Zand 155373 Erik Swetter 154674 Koen Willocx 154675 Egbert van Vulpen 153876 Patrick Lemmens 153677 John Vertooren 152678 Kris van Clapdorp 152279 Tom Loomans 152080 Ruby Plasschaert 151181 Bart Smulders 150782 Ron van Spengen 150683 Richard Tensen 150684 Ronald Knor 149785 Ruud Hijlkema 149786 Rob Capel 149787 Jos Deboosere 149688 Sander de Munter 149589 Melchior Appels 149390 Dimitri Verhoosele 149291 Theo van Vroenhoven 149092 Jos Koemeester 148993 Ronald Oenema 148494 Adriaan van Roeden 148195 Rob Sagasser 147596 Bert-Jan Brinkhuis 146597 Frank Oomen 145998 Bart van Dijk 145899 Ivan Geentjens 1455100 Kees Roos 1436101 Donald de Ronde 1402102 Ronald Sijberden 1365

Banzai Run projectIkhebdezekasteenpaarjaarteruggrotendeelsinlosseonderdelengekocht(dwz:kopenbodylos,printenuitdekop)enbenbegonnendespeelveldentepoetsen.Hetonderstespeelveldisvanmylarvoorzien.Dooranderebezighedenhebikdieklusnietafgemaaktenalsiemandandershetafwilmaken:bemyguest.Alleonderdelenzijnaanwezig.Hetbovenstespeelveldisreedsgepoetstenopnieuwgerubberd.Helaasgeenfoto’sbeschikbaareneendigicameraalevenmin:(Leukekastmetcollectorsvaluevoordeopknappendehobbyist.€ 450,-

Safe CrackerDitiseenkleinerformaatflipperkast dan gebruikelijk. Hetspelisookanders:jespeeltoptijdenblijftballenkrijgentotdetijdomis.Doorgoedtespelenkanjeextratijdverdienen.Tevensisdekastvoorzienvaneentokenunitmetspecialtokens.Er zitten zo’n 100 tokens bij.Metdietokenskaneen

speciaalspel(getimedemultiball)gespeeldworden.Proefspelenkanopafspraak,foto’sopverzoek.€ 1.950,-Jonathan Joosten – [email protected] 394 00725 maart 2008

World Cup Soccertechnisch 100%,mooi speelveld,waarvantweeplasticseenstukjeisafgebroken.Dekastisverkleurdenlichtbeschadigd.€ 700,- Rene Zwaaneveld - [email protected] 77027247 Maart 2008Bally MedusaTekoopivmverhuizing(snik).EengoedspelendeBally Medusa. Goede displays,printenenspeelveld.Bodyuiteraardwatbeschadigingetjes.Spelendtezienetc.etc.€ 400,- Ruud Wouters - [email protected] 539424817 Maart 2008

kanjeeventueelophalenmetdeauto(inoverleg).Steven van der Staaij - [email protected] Maart 2008

Dot-matrix displayGezocht een gebruikte, maar noggoededot-matrixdisplay.Magook1ofmeerlijntjesmissen.Kanookruilenmetdiverseonderdelenen/ofslingshotplastics.Maurice Schouten - Den [email protected] 456409757 Maart 2008DraculaGezocht een Dracula in verzamelstaatd.w.z.:Kabinetenkopkastonverkleurdenonbeschadigd.Speelveldonbeschadigdengeengebrokenplastics.Hogebeloning.Giel van de Kop - Den [email protected] 364242529 Februari 2008


DE VIJFDE SPELER

Op locatie

VanmiddagzatiktijdensmijnlunchincaféDeEngelbewaarder, een van mijn favoriete flipper cafés In Amsterdam. Als sinds mensenheugenis staat er een flipperkast ennaeenkorteonderbreking,toenereenhalfjaareenphotoplayheeftgestaan,isernudemogelijkheidomoptweeverschillendekastentespelen.MeestalbetreftheteennieuwekastvanSterneneenklassiekervanBallyofWilliams.IkverkoosdezemiddagScaredStiffbovenPiratesOfTheCaribbean en speelde een paar potjes terwijl mijn koffie met tostigeserveerdwerd.Terwijlikheteindspelopeenhaarnietafmaakte,werdikafgeleiddoortweestudenten,dienietouderwarendantwintigdieopdePOTCaanhetspelenwaren.Ervarenwarenzeniet,maarzehaddenzichtbaarenhoorbaarveellol.HetaardigeaaneenkastalsPOTCisdatjerazendsneleenmultiballhebtendankzijdemooiegadgets–zoalshetzinkendeschip-hebjeookalsmatigespelerhetideedatjeeen flipperaar op niveau bent. De twee speelden door, belden mobieltussendoornaareenstudiegenootdatzeeencollegeskiptenenraaktenverslingerendaanhetspelletje.Weertweeenthousiastelingenerbijdachtikongemerkt,enmeteenrealiseerde dat het echte flipperen op locatie gebeurt en niet bijiemandthuisofineengameroom.

Heteerstemomentdatikeenkwartjeineenkastgooideenvervolgenshelemaalwegvanhetspelletjeraakte,staatmenogheldervoordegeest.HetwasergensbeginjarentachtigendelocatievaneensnackbarinDenHoornopTexel.IndehoekvandieculinairegelegenheidstondeenCharlie’sAngelsenvanmijnvaderkreegikvijfkwartjes,terwijlhijverderopinde Noordzee stond te vissen. Goed, de tijden veranderen: de studenten betaalden een euro voor 5 ballen POTC en ik kreeg drieballenvooreenkwartje,maarhetprincipeishetzelfde.Jebetaaltietsenbentdaaromsupergemotiveerdomeenextraballofvrijspeltehalen.OpdeCharlieAngelesluktemedattrouwensmaarmatig.Toenalwasiknognieteenaltebesteflipperaar en ik was vooral geboeid door de lichtjes, geluiden enspecialeffects.

SindsdieeerstekeeropTexelbenikeigenlijk,meteenkleineonderbrekingvaneenpaarjaar,altijdwelopzoeknaarflipperkasten gegaan. In de jaren tachtig en negentig was dat eenrelatiefeenvoudigeklus.InNederlandhadzoongeveerelkestadweleenamusementcentrum,waaraltijdweleenrijtje flippers stond opgesteld. Maar uiteindelijk werd de flipper verdreven.Eerstwashetdespelcomputerdiezorgdevoordonkerewolkenbovendepinballmachineenlaterwerdendekastentenkostenvangokautomatenverwijderd.Ookincafés,voetbalkantinesencampingswerdenkasteneengemeengoedentoenikhalverwegedejarennegentigophetbestaanvandeNFVwerdgeattendeerd,booddezewebsitedeuitkomstvoormij.Hierstondnamelijkonderderubriekflipperen een prima overzicht waar je nog kon flipperen onder welkeomstandigheden.SindsdietijdbenikooklocatiesgaanbijhoudeneneigenlijkzouelkeNFV’erdiemoeitemoetennemen.

Zonder flipperen op de locatie wordt onze hobby namelijk serieusbedreigd.Hetgrootstedeelvandenieuwekastenverdwijntnamelijknogsteedsindeexploitatieenalszedaarnietmeerwordengespeeld,zaldeexploitantinkwestiebepalenomgeenkastenmeertekopen.Alsdatgebeurt,isheteindezoek.Daaromishetgoedomoplocatie,bijvoorkeurinhetcafétespelen.InmijneigenstadAmsterdamkandatnogbijnaophonderdplekkenenookinstedenalsLeidenenTilburg zit je goed. Het flipperen op locatie zal alleen mogelijk blijvenalserookdaadwerkelijkgespeeldwordt.Datligtaantweezaken.Ermoetbekendzijndaterdaadwerkelijkeenkaststaatopgesteld.Hetistocheenkleinemoeiteomdezeviawww.nfvpiball.nl/flipperendoortegeven?Alsdatisgebeurdweet iedereen die in flipperen geïnteresseerd is dat je snackbar omePietinDenBoschookeenPOTCkanspelenterwijljehetin Gouda met een No Fear moet doen. Vandaar: als je een kast ziet,geefhemdoorenhierdoorzorgjemededatwenogheellang kunnen flipperen.

Club van 100 - Funhouse funders

Onzevereniging,deNFVheeftzicheenaantalzakentendoelgesteld.Dezedoelstellingenzijnervoordetotalebreedtevandevereniging.Hoewelwijonsrealiseren,datvelenvanonsnualzeerbetrokkenzijnbijdevereniging,willenwijdiegroepenhaar

betrokkenheid,evenalshunonderlingebandgrotermaken.Bovendieniser(meer)geldnodigomonsdatlaatstezetjetegevenomopallefrontendietopverenigingteworden,dieonsallenvoorogenstaat.

Met de collectie van de NFV (intussen ruim 120 flipperkasten) willen we het nieuwe NFV Funhouse maken tot het ‘flipperhuis vanallegeneraties’.Onzecollectiebestaatuitkastenvandiversegeneratiesdiedooronzevrijwilligerswordenonderhoudenenwaarnodiggerestaureerd.Wezijngoedopwegmaarerisnogveeltedoen.Wewilleniedereenvragenomeenbijdragetedoenomeenvolgendestaptekunnenmaken.Simpelgezegdisextrageldnodig,zowelvoorhetinrichtenvanhetnieuwepandalsvoorhetintopconditiebrengen van de flipperkasten.

De“Club van 100 - Funhouse Funders”houdtzichbezigmethetwervenvanfondsen,diekunnenhelpenomdedoelstellingenvandeNFVterealiseren.Bijdeledenenquêtediewevorigjaarhielden,warenerledendieeenduidelijksignaalgavendatzedeverenigingmetmeerzoudenwillensteunendanderegulierecontributie.Lieverdandecontributieteverhogen,vragenwijdaaromdezeledenenanderemensen die het flipperen een warm hart toedragen om op vrijwilligebasiseenextrabijdragetegeven.DeFunhouseFunders zorgen zo voor een bredere (financiële) basis om dedoelstellingenvandeverenigingteondersteunenenonsNFV Funhouse tot een echt flipperbolwerk te maken. Met hun bijdrage dragen de leden van de ‘Club van 100’ hiertoe een extrasteentjebij!

Wat kost dat dan?Zoalsdenaamvande“Club van 100 - Funhouse Funders “ al zegt, ben je lid voor een bedrag van € 100,- per jaar. Je machtigtdeNFVeenmaligomdezebijdrageafteschrijvenvanjebank-ofgirorekening.Hetlidmaatschapwordtaangegaanvoor1jaarenMAGiederjaarverlengdwordenmet1jaar.Jeziterdusnietaanvastenbepaaltzelfofjemeeblijftdoen.

Wie kunnen er lid worden en hoe word je lid?Bijna iedereen! Iedereen die het flipperen een warm hart toedraagt,kanlidworden.Vrienden,vriendinnen,opa’s,oma’s,vaders,moeders,buren,dedrukker,deimporteur,deereleden,deshoarmatentomdehoekvanhetclubhuisetc.Ookkunnenbedrijvennatuurlijklidworden.

Jemagookmetmeerderemenseneenplaatssponsorenbijvoorbeeld met een LFC Team (lokale flipper competitie 5 x 20 Euro=100 Euro) of een Competitie Team, bijvoorbeeld DPT,PTB, Team BAF. (4 x 25Euro= 100 Euro) of je vindt het leukomalsNFVSteunpunteeninzamelactietehouden.Genoeg mogelijkheden dus !

Wat doet de NFV voor de “Club van 100 - Funhouse Funders”? • AlslidvandeFunhouseFunderswordjenaamopde

specialepaginaindeSpinnervermeld.• VooriedereendielidwordtvandeFunhouseFunders“

hebbenweeenleukeattentie.• AlslidvandeFunhouseFunderskrijgjegratistoegang

totevenementenvandeNFV(ééntoegangsbewijsper‘FunhouseFunder’).

• EensperseizoenorganiserenweeenspecialebijeenkomstinhetclubhuisvooralleledenvandeFunhouseFunders. Iederjaarwordttijdensdezebijeenkomsteen“Weekendje uit in een Watertoren te Vlissingen”verloot.Voormeerinfowww.watertorenvlissingen.nl

Meer informatie?Opdekomendeledenvergaderingzullenwehetinitiatiefverdertoelichten.LedendienualmeerinfowillenkunnencontactopnemenmetdesecretarisvandeNFV,BasVis:[email protected]!

watertorenvlissingen.nlSilverballgames.com

PrintXpressAmersfoort

Team BAFPinball Boulevard

Steunpunt Flevoland

Team RoKaBaTi Huifkar.de Drinkwaard Schilders

END Bert Staal Richard Tensen

2008 - 01 - Spinner Magazine

Documents

Transcript of 2008 - 01 - Spinner Magazine