2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK...

38
2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & Stress

Transcript of 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK...

Page 1: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

2

2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatie k & Stress

Page 2: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Boeken

Page 3: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

SOLKNET en de pers

Page 4: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Psychosomatiek therapie

Page 5: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

Opleiding PST

Page 6: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

PST & SOLK

Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk essay. Beweegreden, 10 (1), 24-29.

Page 7: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

Lichaam of Geest?

Page 8: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk
Page 9: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk
Page 10: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Stress

Page 11: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

Stress

Page 12: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

Stress

Page 13: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

®

Stresssituaties & Stressrelaties

Feltz-Cornelis, C.M. van der & Horst, H. van der. (Red.). (2008). Handboek somatisatie. Lichamelijk onverklaarde klachten in de eerste en tweede lijn. Utrecht: De Tijdstroom.

Feltz-Cornelis, C.M. (2014). Het stressbeeld. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

Page 14: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Wat is stress?

Page 15: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Oorzaak stressLife events & Daily Hassles

Kanner, A.D., Coyne, J.C., Schaefer, C. & Lazarus, R.S. (1981). Comparison of two models of stress measurement: Daily hassles and uplifts versus major life events. Journal of Behavioral Medicine, 1, 1-39.

Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een Wetenschappelijk essay. Beweegreden, 10 (1), 24-29.

Page 16: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Radboud UMCHints en SCEGS

Page 17: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Hints naarstressoorzaak

.

Bron:Klaver M,M. (2014). Hints naar de psychologische oorzaak van lichamelijke klachten. Beweegreden, 10 , 28-31. Olde Hartman T.C. (2011). Persistent medically unexplained symptoms in primary care. The patient, the doctor and the

consultation. Enschede, Ipskamp Drukkers.Olde Hartman T.C., Hassink-Franke L.J., Lucassen P.L.B.J., van Spaendonck K.P. & van Weel C.(2009a). Explanation and

relations. How do general practitioners deal with patients with persistent medically unexplained symptoms: a focus group study. BioMedCentral Family Practice,10:68.doi: 10.1186/1471-2296-10-68

Salmon, P., Dowrick, C.F., Ring, A. & Humphris. (2004). Voiced but unheard agendas: qualitative analysis of the psychosocial cuesthat patients with unexplained symptoms present to general practitioners. British Journal of General Practice, 54, 171-176

Hints naar stressoorzaken,in gesprek & lichaamstaal

Page 18: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Hints bij SOLK

.

Bron:

Olde Hartman, T.C. & Ravesteijn, H.J. van. (2008). ‘Well doctor, it is all bout how life is lived’: acues as a tool in the medical consultation. Mental

Health in Family Medicine, 5, 183-187.

Olde Hartman T.C. (2011). Persistent medically unexplained symptoms in primary care. The patient, the doctor and the consultation. Enschede,

Ipskamp Drukkers.

Casus:79 jarige vrouwVermoeid agv schildklierlijdenHartkloppingen tijdens stofzuigenMedicatie, hartfilmpjeNa 6 wkn: vermoeidheid weg, nog steeds hartkl.“Wel dokter, het is hoe het leven geleefd wordt…”

Page 19: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Stressknikkers op hints

Hints:

Stressknikkers en SUD weging

Page 20: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Metaforen bij SOLK

Page 21: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Lichaamsmetaforen

• Toegang tot onderliggende psychosociale problemen

• Gelijkenissen tussen SOLK & psychosociale problemen

• Drukken kernachtig uit wat er aan de hand is of moet gebeuren

• Aristoteles: aan iets een naam geven dat hoort bij iets anders

• Functie: inzicht

Arroliga, A.C., Newman, S., Longworth, D.L. & Stoller, J.K. (2002). Metaphorical medicine: using metaphors to enhancecommunication with patients who have pulmonary disease. Annals of Internal Medicine, 137, 376-379.

Meijer, K. (2004). Handboek psychosomatiek. Baarn: HBuitgevers.Reisfield. & Wilson, G.R. (2004). Use of metaphor in the discourse on cancer. Journal of Clinical Oncology, 22, 4024-4027. Skott, C. (2002). Expressive metaphors in cancer narratives. Cancer Nursing, 25, 230-235.

Page 22: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Lichaamsmetaforen

Sumathipala: CGT

Effectiviteit metaforen als klinische tool

Figuurlijke taal

Impliciete vergelijking van de relatie van het een met het ander

Tijd-efficiente tools

Meijer, K. (2004). Handboek psychosomatiek. Baarn: HBuitgevers.Rapp, A.M., Mutschler, D.E. & Erb, M. (2012). Where in the brain is nonliteral language? A coordinate-

based meta-analysis of functional magnetic resonance imaging studies. NeuroImage, 63, 600- 610. Reisfield. & Wilson, G.R. (2004). Use of metaphor in the discourse on cancer. Journal of Clinical Oncology, 22, 4024-4027. Skott, C. (2002). Expressive metaphors in cancer narratives. Cancer Nursing, 25, 230-235. Sumathipala, A. (2014). Development of metaphors to explain cognitive behavioural principles for patients with medically

unexplained symptoms in Sri Lanka. International Journal of Social Psychiatry, 60, 117-134.

Page 23: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Lichaamsmetaforen

Page 24: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Stressverklaring Selye General Adaptation Syndrome (GAS)

Stress aan en uit

SPANNING

EVEN-WICHTS LIJN

ONT –

SPANNING

COMPENSATIEFASEALARM –

FASEDECOMPENSATIE -FASE

Meijer, K. & Versteeg, E. (2009), bewerkt naar H. Selye.

Page 25: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

StressverklaringPsychological Appraisal

(Lazarus en Folkman, 1984)Situation or event

Appraisal (primary appraisal)

Perceived threat No threat perceived

Perception of the inability to cope \with the threat

Perception of the ability to cope with the threat

No stress

Positive stressNegative stress

Secondary appraisal

Lazarus, R.S. & Folkman, S. (1984).Stress, appraisal, and coping. New York: Springer.

Page 26: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Interne Stressorvan Life Events & Hassles

Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een Wetenschappelijk essay. Beweegreden, 10 (1), 24-29.

Page 27: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Coping

Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.

Lazarus, R.S. (1999). Stress and Emotion: a new synthesis. New York: Springer.

Page 28: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Coping

Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.

Lazarus, R.S. (1999). Stress and Emotion: a new synthesis. New York: Springer.

Page 29: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Coping

Lazarus, R. S. & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Springer.

Lazarus, R.S. (1999). Stress and Emotion: a new synthesis. New York: Springer.

Page 30: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

SCEGS

.

Page 31: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

NHG standaard SOLK

Page 32: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Een gericht oorzakelijke behandeling

bij SOLK, De brug tussen lichaam en geest

2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & Stress

Page 33: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Gelaagdheid CEG

Klacht CEG Probleem CEG KernCEG

Soma Soma SomaCognities Cognities CognitiesEmoties Emoties EmotiesGedrag Gedrag GedragSociaal Sociaal Sociaal

Page 34: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Gelaagdheid CEG

Klacht CEG Therapie

SomaCognities Ziektepercepties reattributie

Emoties angst voor ziekte ILOC

Gedrag

Sociaal

Page 35: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Gelaagdheid CEG

Probleem CEG

SomaCognities

Emoties verdrongen Emoties

Gedrag Probleem & Emotie CopingCOPE & EAC

Sociaal

Page 36: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Gelaagdheid CEG

Kern CEG Therapie

SomaCognities Ik uitspraken , KernC YSQ

Negatief zelfbeeld RSESEmoties Negatief zelfgevoel,

onzekerheidGedrag

Sociaal

Page 37: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Oordeel Kristel

“Het lijkt een klein verschil door in plaats van naa r de gevolgen naar de oorzaken te kijken, maar het result aatis groots”.https://solknet.com/clienten/clientervaringen/

Gevolgen

Page 38: 2 2015 Enny Versteeg © Kenniscentrum Psychosomatiek & …PST & SOLK Versteeg, E. (2014). SOLK verdient diagnostiek en behandeling van de psychosociale oorzaak. Een wetenschappelijk

Oefening Focussen

1.Iets in mij2. Ik zeg er hallo tegen3. Ik leg er mijn hand op4. Ik merk op dat …….5. Geen wonder