1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk...

20
1 Lectoraat Lesgeven in de Multicultu rele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek

Transcript of 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk...

Page 1: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk

Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek

Page 2: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

2Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Yvonne Leeman Wim Wardekker

Lectoraat de Pedagogische opdracht Windesheim

Dolly van Eerde, Henriëtte de Bruijn, Maaike Hajer

Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School Hogeschool Utrecht

Dorian de Haan

Lectoraat Ontwikkelingsgericht Onderwijs INHOLLAND

Page 3: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

3Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

ONDERZOEK

WETENSCHAPPE-LIJKE KENNIS

WERKVELD:

- praktijkkennis

- vragen

OPLEIDINGEN

Functie en werkwijze van lectoraten

Page 4: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

4Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Opzet symposium

Deel 1: Leren kijken naar taalaspecten van

vakdidactiek – H. de Bruijn, D. van Eerde Leren kijken naar/ denken over de

pedagogische kwaliteit – W. Wardekker, Y. Leeman

Inventarisatie vragen o.l.v. D. de Haanwat - hoe - condities

Deel 2: Pedagogisch-didactische benadering – Open

Ogen M. Hajer Workshopdeel – observatie vid

Page 5: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

5Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Open Ogen Leerzame interactie in een Kleurrijke Klas

Maaike HajerVELON-congres Veldhoven, 1 april 2008

Page 6: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

6Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

ONDERZOEK

WETENSCHAPPE-LIJKE KENNIS

WERKVELD:

- praktijkkennis

- vragen

OPLEIDINGEN

Functie en werkwijze van lectoraten

Page 7: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

7Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Werkwijze

Page 8: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

8Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Uitdagingen in een kleurrijke groep

Zelfstandig laten werken uit lastige schoolboeken

Omgaan met moeizamer formuleren in gesprekken en groepswerk

Idem bij schrijven Contacten met en tussen kinderen goed

houden in klas en school Onderwijs aanpassen aan (verwachtingen

van) leerlingen?

Page 9: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

9Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Interpersoonlijke competenties: Wubbels, den Brok, Veldman, & van Tartwijk, 2006 den Brok, Wubbels, Veldman, & van Tartwijk, 2005 Hijlkema, 2006

Competenties mbt taalgericht vakonderwijs/ vakdidactisch o.a. Swank, 2005 Van Eerde & Hajer, 2005, 2006 Riteco, 2005, 2007 Haitsma, 2006, Tahitu, 2006

Page 10: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

10Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Studies in Utrecht Schooltype Interventie Voornaamste data

Swank 2006 Basisonderwijs groep 7Rekenen en wereldoriëntatie

Via persoonlijke feedback Via inzet experimentele materialen

Video-opnames SR-interviewsConceptmaps

Tahitu 2006 Basisonderwijs groep 6 en 7 Via persoonlijke feedback

Video-opnames SR-interviewsConceptmaps

Haitsma 2006 VMBO Administratie en Aardrijkskunde

via persoonlijke feedback

Video-opnames SR-interviewsConceptmaps

Van Eerde 2004 VMBO klas 1Wiskunde

Ontwikkelingsonder zoek Inzet experimentele materialen ‘Wisbaak’

Video-opnames SR-interviewsConceptmapsLeerlingmateriaal

Riteco 2005 Middelbaar Beroeps onderwijsSector Economie

- Video-opnames SR-interviewsConceptmaps

Riteco/Hofman 2005

MBO sector zorg en welzijn Professionalisering op maat

Interviews, vragenlijsten, concept maps

Beijer 2005 Hoger Beroeps Onderwjis Vier allochtone studenten

- Participerende observatieSR-Interviews met docenten en studentenVideo-opnames onderwijssituaties

Page 11: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

11Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Verschillende oplossingsstrategieën - op gespannen voet?

- Meer structuurgericht- Hanteer consequent duidelijke regels, voorzie discussiemomenten- Schrijf kernbegrippen op het bord; als je teksten leest, even stilstaan bij

betekenissen en dan weer verder lezen- Meer cultuurgericht

- Heb oog voor culturele achtergrond in schuld- en schaamtekwesties- Activeer en benut verschillende perspectieven op leerstof

- Huisbezoeken afleggen is erg leerzaam, dat zou iedereen eigenlijk moeten doen

- Meer docentgericht- Laat steeds zien dat jij de baas bent, wees af en toe autoritair- Ik ga weer frontaler voor de klas staan om het proces te begeleiden

- Meer leerlinggericht- Luister eerst naar leerlingen voor je ze corrigeert; herstel relatie na

terechtwijzingen- Ik denk leg zoveel mogelijk verantwoordelijkheid bij de kinderen

Page 12: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

12Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Oog voor taalontwikkelingCasus: Zure tanden

J. Ja hoe krijg je zure tanden?D. Zure tanden? J. Ja.D. Dat bestaat niet. Wel dat in je mond gewoon zuur suiker wordt omgezet in

zuur. Dat is het.J. Ja maar juffrouwD. Wat is zure tanden dan?J. Ik weet niet, uh. Uh, heb je pijn aan je tanden als je iets gaat eten of als je

gaat drinken wordtD. O nee, dan ja dan is je tandvle- dan is je tandvlees dus al een beetje terug. Dan komen die halzen open en die zijn heel gevoelig. Dat bedoel je.J. Ja D. Dat is door niet goed poetsen (…)J. Juffrouw als je iets kouds eet of warm dan krijg je een soort raar gevoel.D. Dat kan ook als het eh de halzen vrij zijn. Dan is het pijnlijker.J. Door wat?D. De zenuw wordt eerder geraakt. Kijk hier is het veel dunner.J. Je hebt iets kouds iets warms gegeten danne…D. Je zenuw is dan gevoelig omdat hier het halsje vrij ligt kan die zenuw eerder geraakt worden omdat het hier dunner is dan hier dichter bij de zenuw.

Page 13: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

13Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Page 14: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

14Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Oog voor contact

Page 15: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

15Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Kijken naar relaties - nonverbaal

invloed boven onder

stemgebruik

gezichtsuitdrukking

positie in de klas

Lichaamshouding

afwisselend hard en zacht/ laag

neutraal/ ernstigoogcontact, rondkijken

voor de klas, voor iedereen zichtbaar

hoofd omhoog en romp rechtop

gebroken, zachtonzeker

vermijden van oogcontact

wisselende plekken, niet voor iedereen zichtbaargezicht naar beneden en gebogen romp

Page 16: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

16Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Oog voor eigenheidCasus: Heimwee

Wie heeft er wel eens heimwee gehad? Hoe voel je je dan?

… Disneyland

… logeren bij tante

… naar Marokko… naar Nederland Is heimwee naar Disneyland hetzelfde als

heimwee naar Marokko?

Dus heimwee is… Wat kun je ertegen doen?

Page 17: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

17Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Dus:

Leerzame interactie vraagt oog voor Contact als basis voor inbreng Oog voor eigenheid van leerlingen Taal waarin inbreng gebracht wordt

Samen-draaiende tandwielen

Ontwikkelingsonderzoek naar leerzame interactie in vakcontexten gaat door

Page 18: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

18Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Page 19: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

19Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

(Vernieuwde) aandachtspunten in taalonderwijs binnen alle vakken

Versterk de identiteit als taal-leerder Bespreek hoe zij kijken naar eigen

taalvaardigheid en ontwikkelingsmogelijkheden

Geef ze aan hoe ze daar actief in kunnen opereren ; bespreek dat 1 op 1

Kenmerken taalgerichtvakonderwijs Context: eigen referentiekaders serieus nemen Interactie rond kernbegrippen organiseren Taalsteun vakspecifiek uitwerken

Page 20: 1Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008 Leren kijken naar de eigen onderwijspraktijk Methodieken voortkomend uit recent praktijkgericht onderzoek.

20Lectoraat Lesgeven in de Multiculturele School 2008

Contactgegevens

Maaike Hajer

Hogeschool Utrecht

Postbus 14007

3508 SB Utrecht Nederland

[email protected] of [email protected]

www.lectoraatmcs.hu.nl

www.taalgerichtvakonderwijs.nl